Duurzame zorgomgevingen Healing Environments in woonzorggebouwen drs. ing. Bert Krikke
Een healing environment is een omgeving die het welzijn, welbevinden en ziekteherstel bevordert
Traditionele kenmerken: groen, daglicht, frisse lucht en stilte
Een healing environment geneest niet zelf. Het moet de cliënt is staat stellen zich beter te voelen of sneller en beter te genezen Ook kleur, vormgeving, materialisatie en architectuur
Wat is er aan de hand in de zorgsector • • • •
Scheiden van wonen en zorg is grotendeels doorgevoerd Veel zorginstellingen hebben verouderd vastgoed Sluiting dreigt voor meer dan 500 verzorgingstehuizen Zorginstellingen heroriënteren zich op hun toekomst en positionering
• Tegelijkertijd is er vraag naar 80.000 seniorenwoningen • Behoefte aan nieuwbouw en herontwikkeling
Duurzaamheid in de zorg Er ligt een grote opgave in Nederland voor goede woonzorggebouwen, zowel nieuwbouw als herontwikkeling. Er zijn nog weinig duurzame zorggebouwen in Nederland. Hoe komt dit? - Veel ontwikkelingen in de core business – geen focus; - Koudwatervrees: het kost geld maar wat levert het op? - Veel subsidies of fiscale mogelijkheden zijn niet van toepassing; - Weinig kennis en ervaring. Dit terwijl het begrip Healing Envionment steeds vaker gehoord wordt, zowel in de cure sector als in de care sector.
Hoe omgaan met duurzame ambities Wat is duurzaamheid precies? Extra investeren in duurzaamheid met voor een deel intrinsieke meerwaarde en mogelijke terugverdientijden? Wie wil er mee doen om ambities te realiseren? Hoe maak je duurzaamheid meetbaar?
Duurzame gebouw- en gebiedsontwikkeling = integraal denken
Verankering duurzaamheid in de organisatie
Visie op duurzaamheid
Duurzame herontwikkeling Huis en Haard
Verankering duurzaamheid in de organisatie Op het People aspect gaat het er om voor de cliënten van een zorginstelling een gezonden leefomgeving centraal te stellen en voor haar personeel de werkomgeving en arbeidssatisfactie te verbeteren. Op het Planet aspect betreft dit de brede aanpak van duurzaamheidsissues rond zorg en de gebouwen waarin de zorg wordt geleverd. Op het Profit aspect gaat het om integraal economisch management en duurzaam voorraadbeheer ( grondstoffen, materialen, kennis) in plaats van alleen kosten-baten analyses. De levenscyclus en lange termijn staat centraal.
Ambities voor bestaande én nieuwe locaties • Duurzaam bouwen • Energie, flexibiliteit, materiaalgebruik, • Maar ook breder: groene omgeving, openbaar vervoer, voorzieningen, etc. • Duurzaam wonen met zorg • Healing environment: licht, lucht, akoestiek, thermisch klimaat • Uitzicht, kleur- en materiaalgebruik en groen binnen en buiten • Maar ook het stimuleren van ontmoeting en sociale contacten • Duurzaam werken • Duurzame inkoop, duurzame mobiliteit
Hoe duurzaamheid meenemen in proces • Duurzaamheid moet een integraal onderdeel zijn van de concept en ontwerpfase: • • • • • •
Ruimtelijke en functionele uitgangspunten Positionering gebouwen Ontwerpprincipes Look & feel en belevingssferen Prioriteiten en randvoorwaarden Samenwerking met andere partijen en de omgeving
Uitgangspunten DrieGasthuizenGroep • • • • • • • • • • •
Authenticiteit en herkenbaarheid Passend in de omgeving Licht, lucht, groen en ruimte Directe relatie binnen en buiten (fysiek en mentaal) PG en woonzorgstudio’s gescheiden maar toch gerelateerd Flexibiliteit gebouwconcept Veel ruimte voor ontmoeten en sociale contacten Zoveel mogelijk gebruik maken van duurzame/herkenbare materialen Relatie investeringskosten en exploitatiekosten Duurzame energie, maar comfortabel en bedrijfszeker Als het even kan: niet duurder dan anders
Duurzame maatregelen DrieGasthuizenGroep • Werken binnen huidige bestemmingsplan • Gefaseerde bouw zonder verhuizing cliënten • Alle waardevolle en volwassen bomen laten staan / flora & fauna maatregelen • Extra aandacht voor buitenruimte PG en woonzorgstudio’s • Tuin openstellen voor de omgeving / bewegingstuin • Logistiek en parkeren anders opgelost • Oplaadpunten elektrisch vervoer • Stimuleren fietsgebruik personeel
• • • • •
Flexibiliteit gebouwconcept Flexibele badkamers Maximale bewegingsruimte PG cliënten Veel ontmoetingsruimten Gebruik duurzame bouwmaterialen zoals vlasvezel & accoya • Duurzame inbouw zoals biobased keukens • Duurzaam energiesysteem op basis van groene stroom uit 1.200 m2 zonnepanelen
De Integrale visie voor Huis en Haard Kennisdeling Open planning met medewerkers
Beleving gebouw en omgeving
Samenwerking : 3 O’s
BREEAM gebouw als leidraad
Betrokkenheid omgeving
Innovatie in energieconcepten
Werken binnen huidige kaders
Werken met 1 ontwerpteam
Vroege betrokkenheid bouwers
Bewaren huidige structuren Flexibel gebouw