Duurzame overheidsopdrachten-fiche Product / dienst
Versie
Datum
Gecombineerde gasbranders en boilers
Basis
December 2010
Toepassingsgebied De volgende criteria zijn van toepassing op centrale gaskachels met een calorisch vermogen, met een nominaal thermisch vermogen (warmtebelasting) ≤ 70 kW, ontworpen voor het gebruik van natuurlijk gas, dat verbrande gassen afvoert via een overdaks uitlaatgassysteem of pijp; laatstgenoemde moet samen met het apparaat worden getest. Dergelijke apparaten kunnen lagedrukstoom of heet water leveren voor het verwarmen van ruimtes, huiselijk gebruik of andere toepassingen. De meeste aandacht gaat naar: - Optimalisatie van de energie-/warmte-efficiëntie (gebaseerd op de toevoer van brandstofenergie). - Het terugdringen van het stroomverbruik en de emissie van vervuilende stoffen.
1) Voorwerp van opdracht Gecombineerde gasbranders en boilers die op een sociaal verantwoorde manier worden vervaardigd met behulp van milieuvriendelijke materialen en processen.
1.1. Voorwerp van opdracht in de context van het beleid van de organisatie. “<…..> (naam van de openbare overheid) hecht belang aan de milieuzorg en de sociale aspecten. Dit wordt verklaard in haar <strategisch beleid>, <missie>,
, …” 1.2. Voorbehouden opdrachten? Het gaat hier over een categorie opdrachten die apart worden behandeld in artikel 19 van Richtlijn 2004/18/EG. Dit artikel maakt het de lidstaten mogelijk de deelneming aan een procedure voor de gunning van overheidsopdrachten “voor te behouden”: het betreft opdrachten toevertrouwd aan beschermde werkplaatsen of toegekend in het kader van programma's voor beschermde arbeid voorbehouden aan personen met een handicap die geen beroepsactiviteit in normale omstandigheden kunnen uitoefenen. Paragraaf 2 van artikel 18Bis van de wet van 24 december 1993 heeft reeds een stap in die richting gedaan door, beneden de Europese drempels, een gelijksoortige aanpak mogelijk te Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)
maken. In die zin kunnen overheidsopdrachten voorbehouden worden aan beschutte werkplaatsen of sociale inschakelingsondernemingen. In het kader van de wet op overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten van 15 juni 2006 kan in dit verband verwezen worden naar art. 22 en art. 65. (november 2010 is deze wet nog niet van kracht!)
1.3. Sociale aspecten: Inkopers kunnen rekening houden met sociale aspecten bij hun aankopen. Voor gedetailleerde informatie zie: http://www.gidsvoorduurzameaankopen.be/en/node/68
2) Uitsluitingscriteria De niet-naleving van de milieu- en sociale wetgeving, die het voorwerp is geweest van een definitief vonnis of een beslissing met een gelijkwaardig effect, kan beschouwd worden als een overtreding met betrekking tot het professionele gedrag van de betrokken economische operator, of een ernstig vergrijp dat het mogelijk maakt de betrokken partij uit te sluiten van de mededinging voor het contract. Ref.: Art. 53 en 54 van Richtlijn 2004/17/EG en Art. 45 van Richtlijn 2004/18/EG
3) Technische capaciteit / 4) Marktinformatie /
Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)
5) Technische specificaties Voor deze productgroep is er momenteel (december 2010), slechts één eco-label beschikbaar, dat de basis vormt voor het opstellen van de milieucriteria. Hieronder staat een lijst met criteria afkomstig uit het lastenboek van dit eco-label. Inkopers kunnen deze criteria verwerken in de technische specificaties van hun eigen aanbestedingsstukken. Als alternatief kunnen de criteria een meer optioneel karakter krijgen door deze als gunningscriteria op te nemen in het bestek, dit afhankelijk van de gekozen procedure. Aanvullend heeft de PODDO een lijst opgesteld (zie onder) met sleutel- en andere criteria. De eerste groep wordt zonder meer aanbevolen bij het bestellen van groene en duurzame producten in het geval van overheidsopdrachten.
SLEUTELCRITERIA: a) Gasuitstoot (Der Blaue Engel) In de uitlaatgassen (*) mogen de volgende gassen de hieronder weergegeven emissiewaarde niet overschrijden: Nitrogeenoxiden (NxOy) (gegeven als nitrogeendioxide-equivalent (NO2)): ≤ 60 mg/kWh (**) (ofwel ≤ 34 ppm (***)) Koolstofmonoxide (CO): ≤ 50 mg/kWh (ofwel ≤ 46 ppm). (*)De hierboven opgesomde emissiewaarden hebben betrekking op: o Droog uitlaatgas dat 0% onverbrande zuurstof (O2) en 0% water (H2O) bevat. o Waarden die zijn aangepast aan de referentieomstandigheden van vocht en temperatuur; deze aanpassingen dienen in het testverslag te worden vermeld. (**) mg/kWh verwijst naar het aantal mg vervuilende stof per kWh van het warmteopwekkend materiaal. (***) ppm = deeltjes per miljoen deeltjes = 1 volume in 1.000.000 volumes
Voor toegepaste testmethoden: zie Bijlage 1 b) Elektriciteitsverbruik (Der Blaue Engel) - Het elektriciteitsverbruik tijdens de ‘Normale modus’ is gelijk aan: o 80 watt met ventilatorondersteunde verbrander o 200 watt met kunstmatig gedroogde verbrander - Het elektriciteitsverbruik tijdens de ‘Slaapmodus’ is gelijk aan: o 15 watt Voor toegepaste testmethoden: zie Bijlage 1 en 3
Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)
c)
Efficiëntie Energieverbruik (Der Blaue Engel) De nominale benuttingsfactor (volgens DIN 4702, onderdeel 8) moet zijn: ≥ 100% (**) voor 10 kW bij temperaturen van 75/60 °C. ≥ 101% voor 70 kW bij temperaturen van 75/60 °C. ≥ 103% voor 10 kW bij temperaturen van 40/30 °C. ≥ 104% voor 70 kW bij temperaturen van 40/30 °C. Uitvoerwaarden die tussen de bovengenoemde grenzen liggen dienen lineair te worden geïnterpoleerd volgens de volgende formule: F1 = y = (1/60) x + 99.83 (met condensatie bij temperaturen van 75/60 °C) en F2 = y = (1/60) x + 102,83 (met condensatie bij temperaturen van 40/30 °C) Voor toegepaste testmethoden: zie Bijlage 2 (*)DIN 4702: Centrale verwarmingsketels Deel 8: Centrale verwarmingsketel; bepalen van de standaardefficiëntie en de standaardemissiviteit (**) Deze rendementen bedragen meer dan 100%, omdat de referentie voor de basiscalculatie een oude boilerversie is, waarbij warmte uit een waterdampcondensatiesysteem. Natuurlijk is het zo dat hoe lager de condensatietemperatuur is, hoe beter het rendement, doordat de warmte efficiënter uit de waterdamp wordt opgevangen.
d) Algemene vereisten (Der Blaue Engel) - All DIN EN-Normen die hieronder in Bijlagen 1, 2 en 3 (plus DIN EN 303(*)) worden aangehaald, moeten van een overeenstemmingscertificaat zijn voorzien. - De producent moet een vergunning hebben om het CE-label voor het product. (*) DIN EN 303: Verwarmingsketels met ventilatorbranders
e) Verwarmingscirculatiepomp (Der Blaue Engel) Indien de verwarmingscirculatiepompen in het apparaat worden geïntegreerd, moet het vereiste pompdebiet verminderbaar zijn, hetzij door middel van automatische controle (instelbereik tussen de 60 to 100 % van de maximale pompcapaciteit) of door middel van het handmatig instellen van één van ten minste drie instelbare en keuzevrije constante pompniveaus. Bij een geïntegreerde verwarmingscirculatiepomp moet het elektrische verbruik van deze component afzonderlijk in het testverslag worden vastgelegd.
ANDERE CRITERIA: -
Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)
Bewijs: Dat aan alle voornoemde criteria wordt voldaan kan worden bewezen met het volgende label:
Blaue Engel: Wanneer de inschrijver dit label kan voorleggen, is verder bewijs niet nodig. Elk geschikt bewijs dat afkomstig is van een erkend organisme kan eveneens worden gebruikt.
Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)
6) Gunningscriteria: Criteria --- Bijvoorbeeld --1
Prijs
Gewicht bijv. 60%
Berekening (bijv.): Laagst opgegeven prijs/ opgegeven prijs x 0,60
2
Milieucriteria
bijv. 35%
(De aanbestedende overheid verduidelijkt verder de gewichten die gegeven zullen worden aan de onder deze tabel vermelde criteria) Berekening (bijv.): Totaal gescoorde punten / maximum aantal te scoren punten x 0,35
3 4
… …
bijv. 5 % bijv. ….
In de hierboven vermelde tabel zal het gewicht dat aan de milieucriteria wordt toegekend vastgesteld worden door de inkoper naar gelang de specifieke aanbesteding. Vertegenwoordigers van diverse sectorfederaties herinneren er vaak aan om dit gewicht niet te onderschatten, om duurzaamheid in de toekenningsfase sowieso een kans te geven. De milieucriteria in de bovengenoemde tabel hebben betrekking op de volgende kwesties: zie punt 5
SLEUTELCRITERIA: a) Elektrisch verbruik (Der Blaue Engel) - Het elektriciteitsverbruik tijdens de ‘Normale modus’ is: o Strikt < 80 watt met ventilatorondersteunde verbrander o Strikt < 200 watt met kunstmatig gedroogde verbrander - Het elektriciteitsverbruik tijdens de ‘Slaapmodus’ is: o Strikt < 15 watt Voor toegepaste testmethoden: zie Bijlage 1 en 3 ANDERE CRITERIA: -
Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)
7) Uitvoeringsvoorwaarden: 7.1. Milieuaspecten: a) Instructies voor Instelling en Gebruik (Der Blaue Engel) De Instelinstructies moeten precieze en goed afgebakende informatie bevatten met betrekking tot het op de juiste manier afstellen van de gaskachel met calorisch vermogen door de expert. Het afstellen volgens de Instelinstructies moet de bediener in staat stellen te voldoen aan de eisen met betrekking tot uitstoot en rendement tijdens het bedienen. De Instelinstructies moeten gedetailleerde informatie inhouden over het aan het uitlaatgassysteem aanpassen van de apparaten. De Bedieningsinstructies dienen informatie te bevatten met betrekking tot het hanteren, onderhouden en afvoeren van het neutralisatieapparaat. Met betrekking tot energiebesparende bediening moeten de Montage- en Afstelinstructies van de geïntegreerde verwarmingscirculatiepompen gedetailleerde informatie verschaffen over de verschillende niveaus en de apparaatspecifieke keuze voor één van de niveaus, terwijl die van de automatisch controleerbare verwarmingscirculatiepompen informatie moeten bevatten over het standaard instellen en functioneren van de pomp. 7.2. Sociale aspecten Inkopers kunnen rekening houden met sociale aspecten bij hun aankopen. Voor gedetailleerde informatie zie: http://www.gidsvoorduurzameaankopen.be/en/node/68
7.3. Ethische aspecten “De inschrijver verbindt er zich toe, tot de volledige uitvoering van de opdracht, de basisconventies van de IAO na te leven: 1. Het verbod op dwangarbeid (conventies nr.° 29 betreffende de gedwongen of verplichte arbeid, 1930, en nr.° 105 betreffende de afschaffing van de gedwongen arbeid, 1957); 2. Het recht op vakbondsvrijheid (conventie nr.° 87 betreffende de vrijheid tot het oprichten van vakverenigingen en de bescherming van het vakverenigingsrecht, 1948); Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)
3. Het recht van organisatie en collectief overleg (conventie nr.° 96 betreffende het recht van organisatie en collectief overleg, 1949); 4. Het verbod op discriminatie inzake tewerkstelling en verloning (conventies nr.° 100 betreffende de gelijke beloning, 1951 en nr.° 111 betreffende discriminatie (beroep en beroepsuitoefening), 1958); 5. De minimumleeftijd voor kinderarbeid (conventie nr.° 138 betreffende de minimumleeftijd, 1973), alsook betreffende het verbod op de ergste vormen van kinderarbeid (conventie nr.° 182 over de ergste vormen van kinderarbeid, 1999).
Het niet in acht nemen van deze verbintenis kan, krachtens artikel 20, §1, 4° van het Algemeen Bestek bijgevoegd bij het koninklijk besluit van 26 september 1996, aanleiding geven tot de toepassing van de maatregelen van ambtswege bepaald in § 6 van hetzelfde artikel, en met name de eenzijdige ontbinding van de opdracht.”
Referenties
[Informatie van de openbare overheid die deze clausules in een aanbesteding gebruikt heeft]
Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)
Bijlage 1: Test methods: Testing Institutes Testing shall be done by testers from independent testing institutes authorized to do the EC design certification test. Testing Methods Measurements on products with a permanently adjustable thermal output are to make at maximum thermal output. In the case of modulating products measurements must be made taking the modulation range into account. If the heating system is designed for just one thermal output value the measurement is to be taken at this nominal thermal output only. Nominal utilization ratio and nominal emission factors shall be tested in accordance with DIN 4702 (*)), Parts 2 and 8, or according to DIN 3368 (**)). Lines of products require the testing of each appliance size. The condensate constituents (amongst others Lead (Pb < 0.2 mg/L), Cadmium ( Cd < 0.01 mg/L), Chromium (Cr < 0.15 mg/L), Copper ( < 0.25 mg/L), Nickel ( Ni < 0.25 mg/L), Zinc (Zn < 0.5 mg/L), Tin ( Sn < 0.5 mg/L), ...) are to be determined in accordance with DIN 4702, Part 6, or according to DIN 3368, Part 7. G 20 (methane) according to DIN EN 437 (***). Methane shall be used as test gas for the pollutant emission test (additional test). The measured nitrogen-oxide emission values as well as the values to be adjusted to reference conditions (humidity and temperature adjustment) according to DIN EN 676 (****) shall be listed in the test report. The emission values thus corrected are to be compared with the requirements for nitrogen oxides (= 60 mg/kWh) and carbon monoxide (= 50 mg/kWh). The different electric power consumption or current consumption data as well as the heating-water-side resistance shall be determined and recorded in the test report by the testing institute on the basis of the measurement guideline according to Annex 3 here after. The measuring uncertainty of the electric power consumption measuring instrument must be ≤ 0.5W. Calibration Gases and Measuring Instruments Certified calibrating gases shall be used for the calibration of the measuring instruments. The certificates are to be attached to the test documents. Calibration gas generators must not be used. Measuring instruments shall be used in accordance with DIN EN 267 (*****). Notwithstanding paragraph 6.5 to that Standard, the and NxOy measurement shall be done with measuring instruments working according to the principle of chemical-luminescence; CO measurement is to be done with a measuring instrument working on the basis of infrared spectroscopy. (*) DIN 4702: Central heating boilers Part 2: Central heating boilers; test code Part 6: Central heating boilers; condensing boilers for gaseous fuels Part 8: Central heating boiler; determination of the standard efficiency and the standard emissivity (**) DIN 3368: (1989). Gas appliances. Part 2: Central heating boilers, combination water heaters. (Deutsches Institute fur Normung eV). (***) DIN EN 437:2009: Test gases - Test pressures - Appliance categories; German version EN 437:2003+A1:2009 (Foreign Standard) (****) DIN EN 676:2008: Automatic forced draught burners for gaseous fuels; German version EN 676:2003+A2:2008 (Foreign Standard) (*****) DIN EN 267 (1999-11): Forced draught oil burners - Definitions, requirements, testing, marking DIN EN 267 (2010-04): Automatic Forced Draught Burners For Liquid Fuels Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 contact@poddo.belgium.be · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)
Bijlage 2: Test methods: Nominal utilization ratio (according to DIN 4702, part 8 (1990-03))
Bijlage 3: Test methods:
Financietoren, 8e verdieping · Kruidtuinlaan 50, bus 8 · 1000 Brussel - T + 32 2 524 88 54 · F + 32 2 524 88 70 [email protected] · www.poddo.belgium.be Dit blad is een product van de Programmatorische federale Overheidsdienst Duurzame Ontwikkeling (www.gidsvoorduurzameaankopen.be)