DUURZAME DENKTANK ONLINE Alle tips, adviezen en foto’s van 18 november 2014 voor u geselecteerd!
4
‘1 s ij r p r e p lo p o K r a Winna
DE GROENSTE TIPS OVER: ENERGIE AFVAL MEDEWERKERS COMMUNICATIE
Inhoud 2 De Koplopers van 2014
4 Roer om bij
Dokkumer Vlaggen Centrale
6 De Duurzame
Denktank in beeld
11De groenste tips over afval 12 De groenste tips over energie
14 De groenste tips over medewerkers 15 De groenste tips over communicatie 16 Een groen recept van Albert Kooy
17
Wat u ervan vond!
Voorwoord Beste duurzame ondernemer,
Als studenten stonden wij voor een uitdaging: in zeven weken wilden we een evaluatiemethode, een follow-up en een manier om de kennis van het evenement te delen, bedenken en ontwikkelen. Die zeven weken waren een achtbaan van brainstormen, ideeën bedenken, overleggen, schrijven, schrappen en de handen flink uit de mouwen steken. Na zeven weken was het eindelijk zover dat we u, de duurzame ondernemer voor wie we dit doen, mochten ontmoeten tijdens het Koplopersymposium Duurzame Denktank. Onze inspanningen werden beloond: de deelnemers aan het symposium beoordeelden het evenement met een 8! In dit magazine blikken we terug op het symposium van de Duurzame Denktank. Expertsessies, mindmaptafels, een groen diner en een netwerkborrel kwamen deze dag aan bod. Wij hebben tijdens het symposium voor u de groenste tips en adviezen verzameld. Hiermee kunt u verder met duurzaam ondernemen en uw bedrijf of organisatie nog groener maken. Deze opdracht heeft ons nieuwe inzichten gegeven in het duurzaam ondernemen, in de samenwerking tussen verschillende partijen en een kijkje achter de schermen bij zo’n groot evenement. We willen u bedanken voor uw input en aanwezigheid op deze dag. We wensen u veel lees- en kijkplezier met dit magazine!
Nelleke Hakvoort, Mirthe van Donselaar, Angelien Drienhuizen, Elke Wagenaar & Lisa van Tol
De Koplopers
van 2014
Dinsdag 18 november 2014 beten negen Koplopers het spits af bij de opening van de Duurzame Denktank. Samen deelden zij hun ervaringen met de bezoekers over het Koplopertraject. Zo zei Gerd Lindemann van Holtrop & Jansma B.V.: ‘‘Zijn we koploper of achterloper? Je weet nu wel je plek!’’ Hieronder leest u wat de Koplopers met het Koploperproject hebben gedaan.
Geert Bril Duurzaam Verdie ‘‘Van een diesel naar benzine.’’
Johan Schaafsma Dokkumer Vlaggen Centrale ‘‘Vertel je personeel welke weg je gaat inslaan met het MVO.’’
Marie Wiersma Scherjon’s klompenmakerij & klompenmuseum, Cultuurcafé Fernweh ‘‘Welke stappen kun je maken? Het is zo’n breed gebied.’’
Korien Boerema Gemeente Dongeradiel ‘’Met onze voorbeeldfunctie moeten we zelf aantonen dat we duurzaam ondernemen.’’
Gretha Hoogland - Bosgra Joh. Bosgra B.V. ‘‘Het MVO vertellen en integreren in het beleidsplan. Delen met de medewerkers is belangrijk!’’
2
enen
Corinna Scharringhausen ASN Installaties ‘’Tijdens dit project beseften we dat duurzaam ondernemen in beleid gegoten moest worden.’’
Klaas Meindertsma Bouma Technische Installatiebedrijf BV
Gerd Lindemann Holtrop & Jansma B.V. ‘‘Ons volgende aandachtspunt is het energieverbruik verlagen.’’
Heinze de Boer De Boer Burgum B.V. ‘‘Het Koploperproject is een handig systeem. HIermee kan je een kijkje nemen bij anderen.’’ 3
Roer om bij Dokkumer Vlaggen Centrale Johan Schaafsma, productiemanager bij Dokkumer Vlaggen Centrale (DVC), is samen met collega’s bezig om het bedrijf ‘groen’ te maken. Lees zijn verhaal, tips en trucs en laat u inspireren. “Wij weten dat maatschappelijk ondernemen steeds belangrijker wordt”, begint Johan zijn verhaal. “Iedereen is tegenwoordig bezig met een schonere wereld en steeds meer klanten vragen ernaar. Dit was voor ons de motivatie om mee te doen aan het Koploperproject. Vanaf het moment dat we startten met het Koploperproject, ging vrijwel meteen het roer om. We wisselden onze kartonnen bekertjes in voor plastic koffiebekertjes, want plastic bleek namelijk beter recyclebaar dan bedrukt karton. Daarnaast plaatsten we schakelklokken op de verlichting en vervingen onze spaarlampen voor ledverlichting. De volgende stap was voor ons bewustwording van afval: hoe doen we dat nu en hoe kan dit anders? We zijn om tafel gegaan met een adviseur van onze afvalverwerker Omrin en hij gaf ons verschillende tips hoe we afval kunnen reduceren.” 4
Bewustwording Al snel merkte Johan dat het duurzaam ondernemen slechts ‘leefde’ bij een klein groepje DVCmedewerkers. “Mijn collega’s waren enigszins op de hoogte van onze duurzame acties, maar niet voldoende. Daarom hebben we een enquête afgenomen om te onderzoeken of onze collega’s interesse hadden in dit onderwerp en thuis bezig zijn met duurzaamheid. We waren blij verrast dat meer dan de helft thuis actief bezig is met duurzaamheid. Het onderwerp leefde dus wel degelijk bij de collega’s. Door de enquête en gesprekken met collega’s kwamen we erachter dat onze acties niet voldoende geformaliseerd waren, waardoor veel onze collega’s niet op de hoogte waren van alle activiteiten en wat we ermee wilden bereiken. Vanaf toen hebben we het opgenomen in het beleidsplan van de onderneming.”
MVO zet voet aan wal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) heeft inmiddels voet aan wal gezet bij de Dokkumer Vlaggen Centrale. Na opname van duurzaamheid in het beleidsplan liep de implementatie van de duurzame acties volgens Johan verrassend snel en gemakkelijk. “De medewerkers zijn bewust van wat we doen, hoe we het aanpakken en waarom we dit doen. Op deze manier creëer je draagvlak en enthousiasme bij de medewerkers. Hierdoor komen de collega’s ook zelf met duurzame ideeën. Een voorbeeld is de stap van liquid koffie naar koffie die niet hoeft te worden bewaard in de vriezer. Dat scheelt weer in energiekosten! Ook onze nieuwe manier van afvalverwerking levert geld op. Verpakkingsfolie dat om geleverde materialen zit, scheiden we nu zodat het gerecycled kan worden. Het scheelt ons zo’n zeventig containers afval per jaar, dat is toch zo’n drieduizend euro. Tel uit je winst!” Uitrol naar klanten en leveranciers In Dokkum zijn Johan en zijn collega’s bezig met alweer een volgend project. “Op dit moment worden de afvalvlaggen en vlaggen die retour komen van afnemers gebruikt als brandstof waarmee energie wordt opgewekt. In samenwerking met verschillen partijen, zoals afvalverwerkers en onze branchevereniging, zoeken we naar een oplossing om het afvaldoek opnieuw te gebruiken. We streven ernaar om in 2020 alle afvalvlaggen recyclebaar te maken.” 5
“Creëer d raagvlak en enthousi asme voor MVO bij medewe rkers” Johan is nu bezig om maatschappelijk verantwoord ondernemen naar klanten en leveranciers uit te rollen. “Steeds meer bedrijven en organisaties houden zich bezig met MVO omdat het gewoonweg niet anders meer kan. Klanten kiezen steeds vaker bewust een leverancier van duurzame producten of diensten. Om het optimale resultaat te realiseren hebben we als motto: ‘Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en duurzaamheid begint bij ons zelf, maar voor het beste resultaat is samenwerking noodzakelijk!’”
Duurzame Denktank
in beeld
De studenten van de NHL in gesprek met Jaap Jepma bij de opening van de Duurzame Denktank.
Als verrassing zaten de evaluatiekaartjes onder de tafel. Deze werden met veel enthousiasme ingevuld. 6
Expertsessies door Elise Vonk (communicatie) en Klaas-Jan Alma (afval).
Geboeide luisteraars bij de exertsessie over energie door Gerke Draaistra.
De mindmapsessies waren in volle gang! Gedeputeerde Sietske Poepjes schoof aan en praatte mee.
7
De duurzame vogelhuisjes als inbox voor uw mening.
Ook deelde u uw mening over de brainstorm- en expertsessies.
De duurzame vogelhuisjes werden na de loting aan de gelukkige prijswinnaars meegegeven. 8
Winnaar van de Koploperprijs 2014 is ASN Installaties. Corinna Scharringhausen en collega gingen met de appelboomcheque en een mooie plant naar huis.
Als afsluiter een groen(t)e borrel met verschillende gezonde sappen.
Bij de uitgang liet u uw cijfer achter. U beoordeelde het algehele evenement met een 8 en daar zijn we trots op! 16
9
De groenste tips Tijdens de Duurzame Denktank heeft u verschillende expertsessies en mindmapsessies kunnen bijwonen. Voor u hebben we de beste tips betreffende de vier thema’s geselecteerd.
10
‘‘Een prestatiebarometer kan helpen bij het inzichtelijk maken van de successen en prestaties’’ - Mindmapsessies
13
Bekijk voor meer tips over duurzaam ondernemen het filmpje van expert Lucie Gelderblom!
Duurzaam eten met Albert Kooy Meesterkok Albert Kooy is gedurende het evenement ook bij u voorbijgekomen. In de opening gaf hij een aantal tips over duurzaam koken. We zetten ze hier voor u op een rij. 1. Zorg ervoor dat er twintig procent vlees en tachtig procent groenten op uw bord ligt. Alles wat ook maar een spoor van E-nummers, pesticiden of andere rotzooi bevat kunt u gelijk weg bonjouren 2. Kook aan de hand van seizoenen. Als de eerste hagel uit de lucht valt dan vraagt dat om ander eten. 3. Koop in plaats van een kiloknaller vlees de allerduurste seizoensgroente want die zijn nog altijd goedkoper dan die kiloknaller vlees! 4. Eet eens wat minder en gezonder want we eten te veel en verkeerd! Als we zo blijven eten dan hebben we in 2015 vier aardbollen nodig om de wereld te voeden. Albert Kooy presenteerde in zijn boek: ‘De nieuwe Nederlandse keuken’, een scala aan zuivere en pure gerechten. Een receptenboek met duurzame, milieubewuste, diervriendelijke recepten voor een gezonde Nederlandse keuken. We hebben hier alvast één voor u! 16
Hangop van komkommer en knoflook met Hollandse garnalen Ingrediënten:
300 gram ongepelde, dagverse Hollandse garnalen 0,5 liter volle yoghurt 2 komkommers 1 teentje knoflook mespuntje komijn zwarte peper en zout Bereidingswijze
Laat de yoghurt 24 uur hangen in een kaasdoek. Was de komkommers, ontdoe ze van zaad en pureer ze met de knoflook in een keukenmachine. Vermeng dit met de uitgelekte yoghurt (hangop) en breng dit op smaakt met zwarte peper, een mespuntje komijn en zout. De dipsaus is klaar! Serveer de ongepelde garnalen aan tafel, pel ze en eet ze.
Wat u er van vond! Tijdens de Duurzame Denktank hebben wij u een aantal keer om uw mening gevraagd. Deze meningen zijn geanalyseerd om de volgende keer tot een nog beter en passender evenement te komen. Lees het hieronder in deze terugkoppeling.
60% respons op plenaire gedeelte
Plenaire gedeelte Onderstaande woorden werden het meest door deelnemers genoemd tijdens de evaluatie van het plenaire gedeelte: Inspirerend Informatief Enthousiast Snel Goede sfeer 0%
46% respons op kennis delen
75% respons op evaluatie gehele event
10%
20%
30%
40%
50%
Kennisdelen Duidelijk is dat u vooral de sprekers deskundig en interactief vond presenteren. De levendige opzet en leuke thema’s van de expertsessies waren een verrijking van het Koploper evenement. Naast dat u dit onderdeel informatief en inspirerend vond, stelde u ook de concrete voorbeelden van de experts op prijs. Iets dat bij de toekomstige Koploper evenementen nog meer naar voren zal komen, onder andere met behulp van beter geregeld geluid in de zaal. De werkvorm van de brainstormsessies vond u erg leuk. Het was interactief en bracht mooie uitkomsten. Bij een volgende keer zou u hier graag meer tijd aan besteden om samen tot nog meer resultaten te kunnen komen. Cijferevaluatie U beoordeelde het gehele evenement het een 8! Een hoog cijfer dat ruimte laat voor enkele verbeteringen.
17
Colofon De Duurzame Denktank online is in november 2014 ontworpen en bedacht door vijf studenten van de NHL Hogeschool Uitgever
Koploperproject
Hoofdredactie
Angelien Drienhuizen Lisa van Tol Elke Wagenaar
Eindredactie
Angelien Drienhuizen Ingrid van der Geest Jacqueline Ijzerman Lisa van Tol Elke Wagenaar
Art direction/Vormgeving Angelien Drienhuizen Nelleke Hakvoort Lisa van Tol
Tekstredactie
Angelien Drienhuizen Elke Wagenaar
Foto’s
Joachim de Ruijter Nelleke Hakvoort
‘‘Maak personeel bewust van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen’’
- Johan Schaafsma
www.koploperproject.nl
