Duurzaam HL Hogeschool Leiden
Een duurzame Hogeschool Leiden Als hogeschool staan wij midden in de maatschappij en hebben we een belangrijke vormende en bindende taak. Onze studenten zijn de professionals van de toekomst: als zij morgen veranderingen in gang moeten zetten, moeten we ze nu de kennis en vaardigheden geven waarmee ze dat straks kunnen doen. En we willen dit niet alleen meegeven aan onze studenten, maar zelf het goede voorbeeld geven. Daarom werken we aan duurzaam onderwijs en onderzoek én aan duurzame bedrijfsvoering.
UNESCO-school Hogeschool Leiden is in 2011 toegetreden tot het netwerk van UNESCO-scholen. De hogeschool nam dit initiatief om de maatschappelijke verantwoordelijkheid die de school uitdraagt, nog meer gezicht te geven. Hogeschool Leiden integreert al jaren een aantal van de met UNESCO geassocieerde thema’s, als vrede en mensenrechten, Intercultureel leren, wereldburgerschap en duurzaamheid, in haar curricula. Wij leiden studenten op vanuit het idee dat ze deel uitmaken van een groter geheel. Vanuit die context leren ze zelf bij te dragen aan de ontwikkeling van de maatschappij en zich daar ook verantwoordelijk voor te voelen. People, planet, profit Bij duurzaamheid komt vaak het milieuaspect (planet) als eerste naar boven. Denk aan de opwarming van de aarde en de uitputting van grondstoffen. Maar duurzame ontwikkeling gaat verder dan dat. Duurzaamheid gaat ook over het welzijn, de gezondheid en de cultuur van mensen (people) én over de economie en de verdeling van de welvaart (profit). Bij deze aspecten gaat het om een harmonieuze combinatie van de 3P’s en belangen van hier en daar en van nu en later. Op de website van Hogeschool Leiden zijn diverse video’s te bekijken die deze drie thema’s behandelen. Ondertekening Manifest voor Morgen Om het belang van duurzame ontwikkeling te onderstrepen heeft Hogeschool Leiden het Manifest voor Morgen ondertekend, waarmee wij aangeven wat onze ambities zijn op het terrein van duurzaamheid. Om te weten hoe we deze ambities vervullen doen we sinds 2013 mee aan de Sustainabul, de duurzaamheidsranglijst voor het hoger onderwijs. In 2015 vond de presentatie van deze ranglijst plaats op onze hogeschool.
Onderwijs In de nota Maatschappelijke Verantwoordelijkheid is vastgelegd dat binnen alle opleidingen competenties worden verwerkt op de gebieden internationalisering, duurzaamheid en diversiteit. Deze competenties zijn erop gericht om over de grenzen van de eigen cultuur, het eigen land en het eigen vakgebied heen te kijken. Dit is noodzakelijk om zowel als professional om te kunnen gaan met de kansen die een steeds verdergaande globalisering ons biedt om gezamenlijk het hoofd te bieden aan de problematiek rond het klimaat, de voedselvoorziening en de economie.
Honoursprogramma Speciaal voor studenten die in het hbo meer uitdaging zoeken is hogeschoolbreed het honoursonderwijs ontwikkeld. Het Honoursprogramma loopt nu voor het vijfde jaar. Het verbindende thema voor de inrichting van het programma en de selectie van de projecten, die in het kader van dit programma worden uitgevoerd is ‘duurzaam leren, duurzaam innoveren’. Dit thema is bij de start in samenspraak met de lectoren van de hogeschool ontwikkeld. Minor Duurzaam ondernemen (vanaf 2016/2017: Sustainable Leadership) De minor Duurzaam ondernemen wordt aangeboden vanuit de opleiding Commerciële Economie. De minor is toegankelijk voor alle studenten van de hogeschool. Tijdens deze minor leren studenten onder andere meer over de impact van duurzaamheid op de bedrijfsvoering (intern) en de uitstraling van een organisatie (extern). Ook de theorie komt aan bod. Het doel van de minor is om studenten kritisch te laten nadenken over verschillende aspecten van duurzaamheid. Minor Global Awareness De hogeschoolbrede minor Global Awareness wordt in het Engels aangeboden en is zowel toegankelijk voor alle studenten van de hogeschool als voor studenten uit het buitenland. Tijdens deze minor verdiepen de studenten zich in mondiale verhoudingen, en in de problematiek van ontwikkelingssamenwerking in het bijzonder. Met de kennis van deze minor kunnen studenten een bijdrage leveren aan de sociale en economische groei in ontwikkelingslanden. Na afloop van deze minor hebben de studenten een brede visie ontwikkeld op mondiale duurzame ontwikkeling.
Onderzoek Veel van het onderzoek dat door de lectoren van Hogeschool Leiden wordt uitgevoerd richt zich op de people-kant van duurzaamheid. Het lectoraat Eigen Regie richt zich bijvoorbeeld op de zelfredzaamheid en zelfmanagement van burgers, zodat zij vaak langer gezond thuis kunnen blijven wonen. Dit is maar een voorbeeld van al het onderzoek dat de diverse lectoren doen. Op de website van de hogeschool is meer informatie te vinden over het toegepaste onderzoek.
Duurzame bedrijfsvoering Op het gebied van duurzame bedrijfsvoering is Hogeschool Leiden al jaren heel actief. Hogeschool Leiden heeft zich vanaf het begin, dat is sinds 2005, aan de Meerjarenafspraak Energie Efficiency van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) verbonden. Dit houdt in dat de hogeschool het energieverbruik in 15 jaar tijd (2020) met 30% terugdringt. Milieucoördinator Vanwege de MJA energie-efficiency is een milieucoördinator aangesteld. Deze coördinator is de aanjager van duurzame maatregelen binnen de hogeschool op het gebied van bedrijfsvoering. Er is een projectplan opgesteld om een milieumanagement systeem te implementeren waarmee prestaties op milieugebied beheerst en verbetert kunnen worden. Het doel is om in 2016 een ISO 14001 certificering te behalen. Klimaatvoetafdruk In 2008 is voor het eerst een klimaatvoetafdruk van Hogeschool Leiden gemaakt. De klimaatvoetafdruk bestaat uit een combinatie van directe uitstoot, elektriciteit en indirecte uitstoot (woonwerk verkeer, papier- en waterverbruik, afval en dergelijke). Deze gegevens zijn omgerekend naar kilogram CO2. De totale voetafdruk van Hogeschool Leiden van 2008 was 3.840.000 kg CO2. Vanaf 2011 wordt jaarlijks de klimaatvoetafdruk opnieuw bepaald. Door vele energiebesparende maatregelen, de ingebruikname van de duurzaam gebouwde G-vleugel en de inkoop van 100% groene stroom van windkracht uit Nederland voor de hoofdlocatie is de klimaatvoetafdruk steeds verder gedaald. Dit ondanks de toename van studenten en medewerkers. Klimaatneutraal Hogeschool Leiden is op 29 mei 2015 uitgeroepen tot eerste klimaat neutrale hogeschool van Nederland. De hogeschool beoogt een bijdrage te leveren aan een duurzamere wereld, voor nu en in de toekomst. De CO2-uitstoot over 2014 is via het Fair Climate Fund (FCF) gecompenseerd. Bijbehorende certificaten komen o.a. voort uit twee projecten, in India en Zuid Afrika. FCF investeert alleen in projecten die in aanmerking komen voor een Gold Standard certificatie. Gold Standard garandeert de voordelen voor het klimaat en de lokale bevolking en dat het project ook echt iets toevoegt. Energie In 2015 is verder gewerkt aan verdere verduurzaming van het gebouw. Veel aandacht is besteed aan het monitoren van het energieverbruik. Uit die analyse bleek dat ’s nachts onnodig veel energie werd verbruikt. Uiteindelijk heeft dit een besparing van bijna vijftig procent opgeleverd in de nachtelijke uren. Verder is geïnvesteerd in onze warmte en koude opslag (WKO), waarmee jaarlijks circa 50 ton CO2 bespaard wordt.
Meer gedetailleerde informatie over de ontwikkelingen van het verbruik van diverse soorten energie en energiebesparende maatregelen over de afgelopen jaren zijn te vinden in de diverse milieujaarverslagen op onze website.
Afval De hogeschool wil de afvalstromen zo goed mogelijk scheiden en waar mogelijk reduceren. Om deze ambitie te realiseren zijn diverse maatregelen genomen. Koffie- en theebekers Alle koffie- en theebekers zijn vervangen door een milieuvriendelijke variant. Hierdoor kunnen de bekertjes bij het oud papier worden gedaan. Papier besparen Om papier te besparen worden printopdrachten standaard dubbelzijdig geprint. Ook is het gebruik van een print-tag ingevoerd, zodat opdrachten pas uit de printer komen als met de tag de opdracht wordt opgehaald. Papierpers Hogeschool Leiden heeft een papierpers aangeschaft, waardoor het papierafval nog maar 1 keer per maand wordt opgehaald, in plaats van wekelijks. Plastic Aparte inzameling van plastic flessen via een tiental inzamelpunten. Ook wordt het verpakkingsplastic van geleverde goederen apart ingezameld, opgehaald en gerecycled.
Catering Als onderdeel van Compass Group PLC, wereldwijd marktleider in food en support services, heeft de cateraar een verantwoordelijkheid naar de wereld om ons heen. Zij hebben de ambitie iedere dag een positieve bijdrage te leveren aan een gezonde en duurzame levensstijl van hun gasten en medewerkers. Daarom is Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) onderdeel van de strategie voor duurzame groei. Eurest richt de bedrijfsprocessen efficiënt en kostenbewust in. Dat betekent dat zuinig wordt omgegaan met natuurlijke hulpbronnen. Focus ligt op het verminderen van energiegebruik, watergebruik, voedselverspilling en afval. In 2020 is het energie- en waterverbruik geminimaliseerd en wordt voedselverspilling en afval zoveel mogelijk voorkomen. Tot 2020 wordt gewerkt aan het tot het minimum beperken van het gebruik van reinigingsmiddelen, het beperken van de hoeveelheid vlees in de menu’s en het verminderen van de hoeveelheid afval.
Mobiliteit
Communicatie
Het reisgedrag van medewerkers is gelijkmatig verdeeld tussen de fiets, het openbaar vervoer en de auto. Van de medewerkers van de hogeschool fietst normaalgespreken één derde (31%) naar het werk. Ook één derde van de medewerkers reist met openbaar vervoer (33%), van wie de meesten met de trein: 32% (aandeel bus als hoofvervoermiddel is 1%). Ook de auto wordt door één derde (33%) van de medewerkers gebruikt om naar de hogeschool te reizen. Onder studenten is openbaar vervoer verreweg het meest gebruikte vervoermiddel: 72% van de studenten reist met OV naar de studieplek (trein: 54%, bus: 17%, randstadrail: 1%).
Digitale communicatie De communicatie richting medewerkers is vooral digitaal. Op deze manier wordt bespaard op papierafval en inktgebruik. Ook de campagnes om studenten te werven vinden online plaats en worden er geen posters meer langs de weg geplaatst.
Fietsplan Hogeschool Leiden heeft een fietsplan voor medewerkers waarmee fietsgebruik voor woon-werkverkeer gestimuleerd wordt. Bij deelname aan het fietsplan kan eens in de drie jaar een nieuwe fiets worden aangeschaft met een belastingvoordeel. Dit voordeel kan oplopen tot 52% van het aankoopbedrag. Parkeerbeleid Hogeschool Leiden heeft een parkeerterrein met een beperkt aantal parkeerplekken. Op basis van het parkeerbeleid van de hogeschool komen medewerkers met een treinkaart, of die binnen een straal van vijf kilometer van de hogeschool wonen, niet in aanmerking voor een parkeerkaart. Studenten kunnen, op enkele uitzonderingen na, geen gebruik maken van het parkeerterrein Carpoolen Het carpoolen van medewerkers wordt gestimuleerd en gefaciliteerd door het instellen van een database. In deze database kunnen medewerkers zich aanmelden als chauffeur of als passagier. Band op spanning Jaarlijks organiseert de hogeschool de actie Band op Spanning voor iedereen die van het parkeerterrein gebruik maakt. Autobanden worden op de juiste spanning gebracht waardoor brandstof wordt bespaard en de uitstoot van CO2 en fijnstof wordt gereduceerd. Ook bandenslijtage wordt verminderd en de verkeersveiligheid wordt door de actie vergroot. Inkoop Hogeschool Leiden zet zich in om een professionele inkooporganisatie te zijn. Hierbij worden de volgende uitgangspunten gehanteerd. Hogeschool Leiden koopt duurzaam en milieuvriendelijk in, is integer en houdt zich aan de inkoop- en aanbestedingsregels. Bij het inkopen van goederen en diensten bundelt de hogeschool de inkopen en wordt waar mogelijk samengewerkt met andere organisaties.
Duurzaam drukwerk Hogeschool Leiden maakt sinds november 2015 gebruik van de diensten van drukkerij Tuijtel voor al het promotionele drukwerk. Tuijtel is de 1e drukkerij in Nederland met de mogelijkheid om iedere order gecertificeerd 100% klimaat neutraal te produceren. De CO2-uitstoot die (op dit moment) niet is te voorkomen of te verminderen, wordt gecompenseerd door dit gecertificeerd 100% klimaatneutraal te laten produceren. Het bedrijf is daartoe door natureOffice® gecertificeerd. Bij de berekening van de CO2compensatie wordt rekening gehouden met het gehele proces, van grondstof tot en met distributie naar de eindgebruiker: 100% klimaatneutraal dus. Daarnaast laten we zien dat we papier gebruiken uit verantwoord beheerde bossen door middel van het afbeelden van officiële FSC- of PEFC-logo’s. Personeelsbeleid Duurzame inzetbaarheid Iedere medewerker in dienst van hogeschool Leiden is essentieel om studenten een goede opleiding en een inspirerende campus te bieden. Om die reden streeft hogeschool Leiden naar maximale en duurzame inzetbaarheid van alle medewerkers. Duurzame inzetbaarheid is het vermogen van onze medewerkers om nu en in de toekomst toegevoegde waarde te leveren. Arbeidsinclusie/participatiebeleid In februari 2013 is de projectgroep arbeidsinclusie gestart. In eerste instantie is het project gestart vanuit de praktische en idealistische doelstelling om op Hogeschool Leiden medewerkers met een verstandelijke beperking te laten werken. Sinds de start van het project arbeidsinclusie heeft de versnelde ontwikkeling van de participatiewet aan de doelstelling van dit project een dimensie toegevoegd, dit heeft geleid tot het actief uitvoeren van de participatiewet. Daarbij heeft Hogeschool Leiden het voornemen om onze hogeschool in de regio Leiden een voortrekkersrol te laten vervullen in het werken aan duurzaam maatschappelijke verantwoordelijkheid en duurzaamheid op het gebied van inclusieve arbeid.
Hogeschool Leiden Zernikedreef 11 2333 CK Leiden Postbus 382 2300 AJ Leiden
071 - 518 88 00
[email protected] hsleiden.nl
facebook.com/HSLeidenNL twitter.com/HSLeidenNL linkedin.com/company/hogeschool-leiden
