durf te dromen over een 2e leven voor de hef Jan Paul Theunissen Website en ICT

2

Hef Experience durf te dromen over een 2e leven voor de hef Bestuur Stichting Hef Experience Robbert Dommisse voorzitter, concept, ontwerp, tekeningen, visualisatie en architect advies Ieke Frankenmolen penningmeester, ondernemingsplan en stedenbouwkundig advies Hans van der Ster secretaris, begroting, exploitatie en boekhoudkundig advies Jasper Scholte Evenementen organisatie advies Jan Paul Theunissen Website en ICT website www.hefexperience.nl facebook HefExperience twitter @HefExperience e-mail [email protected] opmaak en vormgeving Thys Tennekes Ontwerp © Stichting Hef Experience • februari 2013 Benedictuskruid 1 • 3068 RL Rotterdam • [email protected] Alle rechten voorbehouden Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting Hef Experience. Downloads vanaf de website van Stadsinitiatief Rotterdam zijn uitsluitend voor eigen gebruik en niet ter reproductie aan derden. Alle opbrengsten uit publicatie van (delen van) deze uitgave komen ten goede aan de doelstelling en het bestemmingsfonds van Stichting Hef Experience. Bij publicatie dient Stichting Hef Experience als bron en/of copyrighthouder te worden vermeld. Aansprakelijkheid Stichting Hef Experience en degenen die aan deze publicatie hebben meegewerkt, hebben een zo groot mogelijke zorgvuldigheid betracht bij het samenstellen van deze uitgave. Nochtans moet de mogelijkheid niet worden uitgesloten dat er toch fouten en onvolledigheden in deze uitgave voorkomen. Ieder gebruik van deze uitgave en gegevens daaruit is geheel voor eigen risico van de gebruiker en Stichting Hef Experience sluit, mede ten behoeve van al degenen die aan deze uitgave hebben meegewerkt, iedere aansprakelijkheid uit voor schade die mocht voortvloeien uit het gebruik van deze uitgave en de daarin opgenomen gegevens.

presentatie stadsinitiatief rotterdam

1.

aanleiding voor hef experience

pagina 4



2.

doelstellingen van hef experience

pagina 8



3.

doelgroepen van hef experience

pagina 18



4.

activiteiten en exploitatie van hef experience

pagina 22



5.

hef experience en rotterdam

pagina 28



6.

projectplanning

pagina 40

7. begroting pagina 42

8.

partners, stakeholders, samenwerking

pagina 54

9. bijlagen pagina 56

3

1. Aanleiding voor

4

DE HEF

Waarom is er opeens een stichting die het opneemt voor de hef? De Koningshavenbrug, in de volksmond de Hef, staat al weer bijna 20 jaar ongebruikt en functieloos in Rotterdam, omdat deze spoorbrug bij de voltooiing van de Willemsspoortunnel overbodig raakte. Maar de Hef mag niet gesloopt worden, zij behoort tot het DNA van Rotterdam. Rotterdammers houden van de Hef. Er is al teveel historie verdwenen.Veel bedrijven, instanties en de deelgemeente Feijenoord identificeren zich met de Hef, het is een veelgebruikt beeldmerk van Rotterdam. De Hef is in 2000 - op verzoek van de gemeente - aangewezen tot Rijksmonument, nadat een voorstel tot sloop op groot verzet van Rotterdammers stuitte. De Hef moet beweegbaar blijven, bij harde wind moet de val naar beneden. De technische installaties van de brug worden daarom nog steeds goed onderhouden. Dat geldt niet voor de stalen constructie zelf, de brug is aan het roesten. Het is natuurlijk zonde om veel onderhouds- en gemeenschapsgeld te besteden aan een duur kijkobject uit een industrieel erfgoed verleden, dat afgesloten is met grote hekken. Daarom wil Stichting Hef Experience dit beeldmerk van Rotterdam-Feijenoord weer gaan gebruiken. En zonder grote aanpassingen biedt de Hef al genoeg. De Hef heeft een geweldige potentie in zich, om een 2e leven te beginnen als publiekstrekker en toeristische attractie voor alle Rotterdammers en voor alle bezoekers van de stad. Een bijzondere belevenis voor iedereen om te genieten van dit stoere gevaarte van staal, van de techniek van de Hef en van het uitzicht over Rotterdam. Stichting Hef Experience wil de Hef een 2e leven geven en gebruiken als publiek toegankelijke personenlift en museum attractie. Door de verkoop van entreebewijzen ontstaan er inkomsten waarmee de Hef behouden kan worden. Stichting Hef Experience wil zijn plannen voor de Hef realiseren met respect voor het monumentale uiterlijk van de Hef. De nieuwe voorzieningen zijn ingetogen en duurzaam. Ze komen zodanig los op de Hef te staan, dat ze ook weer verwijderd kunnen worden.

De Hef als personenlift? Ja, dat kan! Gemeente Rotterdam heeft dit in het verleden meermaals bewezen door de Hef in kleine kring op precies deze wijze te gebruiken. Bijvoorbeeld bij de uitreiking van het ‘Groot Rotterdams Bruggenboek’ in 2005. Om de uitreiking van dit boek - een ode aan álle bruggen van de stad – op te luisteren werd er héél de dag in groepen van

experience

genodigden genoten van de beleving van het door de Hef op hoogte gebracht te worden om te genieten van het uitzicht.

geen droom maar realiteit

Het precedent werd daarmee geschapen De laatste hordes die genomen moeten worden hebben te maken met veiligheid en bestemming: • Veiligheid: De Hef is nog altijd een spoortreinenbrug. Om er een ‘mensenbrug’ van te maken, zijn een aantal veiligheidsvoorziening nodig zoals hekjes waar je veilig achter kunt staan. • Bestemming: Je kunt ook niet zomaar van een ziekenhuis een hotel maken; de bestemming van het object zal daarvoor door gemeente aangepast moeten worden. Dit zijn, als het erop aankomt, de laatste belemmeringen die voorkomen dat de Hef als attractie gebruikt kan worden. Het betoog van Stichting Hef Experience is dat deze hordes prima te ‘overbruggen’ zijn en dat dat goed is voor de Hef, goed is voor Rotterdam, en leuk is voor Rotterdammers. De Hef gaat in 2014 onderhouden worden om er daarna weer ‘piekfijn’ uit te zien dus ook de slechte staat van onderhoud speelt daarna geen rol meer als belemmering. Als we ons er als Rotterdammers voor inzetten omdat we hart voor de Hef hebben, omdat we de Hef graag ooit nog eens willen bezoeken en omdat we ons kunnen vinden in de plannen die Stichting Hef Experience met de Hef voor ogen heeft; dan zou het zo maar kunnen dat we die droom binnenkort SAMEN waar kunnen maken. Dromen jullie met ons mee?

5

de hef versus de

6

e eifeltoren

7

De Eifeltoren • Bouwjaar - 1889 • Ontwerper - Gustave Eiffel • Constructie - staal en klinknagels • Hoogte - 325 meter • Bezoekers - 6.612.000 in 2010 • Totaal - 243.376.000 sinds opening

De Koningshavenbrug (de Hef) • Bouwjaar - 1927 • Ontwerper - Pieter Joosting • Constructie - staal en klinknagels • Hoogte - 71 meter • Bezoekers - 0 in 2010 • Totaal - .......... sinds opening

2. Doelstellingen van

Hef Experience in hoofdlijnen, het doel van Hef Experience Vroeger ging de Hef op vaste tijden open en dicht. Dat is nu ook weer het plan. Tot 1993 was de brug elke 2 uur voor 1,5 uur dicht ten behoeve van treinen en 0,5 uur open ten behoeve van boten. Hef Experience wil dit schema omgekeerd herinvoeren opdat de Hef steeds 1,5 uur open staat voor boten en daarna 0,5 uur dicht ten behoeve van Hef Elevation. Gezien het geringe aantal vaarbewegingen door de Koningshaven zou dit geen grote bezwaren dan wel belemmeringen moeten opleveren omdat we de openingstijden van de Hef afstemmen op die van de Erasmusbrug opdat economisch vaarverkeer een ongehinderde doorgang heeft.

8

Na bijna 20 jaar zal een in onbruik geraakt Rotterdams icoon de waardige herbestemming krijgen die het verdient. De Hef kan een Unique Selling Point van formaat worden.

Openingstijden Erasmusbrug (via bediening op afstand) • dagelijks vaste openingen: 10.00 uur, 11.00 uur, 13.30 uur, 15.30 uur, 19.00 uur. • ‘s avonds en ‘s nachts op verzoek van 20.30 tot 07.00 uur, (een uur van te voren aanvragen). Openingstijden Koninginnebrug (via bediening op afstand) • ma t/m vrij op verzoek: 00.00 - 07.30 uur, 09.00 - 16.30 uur, 18.00 - 24.00 uur (niet in ochtend- avondspits). • za en zo op verzoek: 00.00 - 24.00 uur.

Het plan voor Hef Experience heeft veel doelen en speerpunten • Cultuurhistorisch: De geschiedenis van de Hef, geëxposeerd als een museumexpositie in oude wagons op de Hef, ook door het tonen van oude filmpjes. • Constructie en Mechanica: Het gigantische ijzeren bouwwerk met de werking van de lift die de bezoekers in een paar minuten met het hefplatform omhoog brengt. Toen de Hef werd geconstrueerd en gebouwd, vertoonde hij alles dat in 1927 nieuw en vooruitstrevend was. Een 86 jarig Rijksmonument komt weer regelmatig in werkende staat • Stedenbouwkundig: het fantastische uitzicht over een groot deel van Rotterdam Waterstad op een hoogte van 48 meter. Daar krijgt men 15 minuten de tijd om hoog boven Rotterdam over de Hef heen en weer te lopen en foto’s te maken. De paar mensen die wel eens boven zijn geweest vinden het 360 graden uitzicht zo prachtig, dat zij hopen dat iedereen dat kan meemaken. • Spectaculaire ervaring en belevenis: om staande in de buitenlucht met een groep mensen omhoog te gaan en een steeds mooier uitzicht te krijgen. Er zal worden gelachen, geroepen, gefotografeerd. • Iedereen vindt het al bijzonder om aan de buitenzijde van een gebouw in een glazen lift omhoog te gaan vanwege het uitzicht. De spectaculaire platformlift in de open lucht biedt nog meer. • Sportieve adrenaline belevingen: door de Hef te gebruiken als uniek object om onder veilige omstandigheden in te zetten voor: klimmen, tokkelen en bungee jumpen. Daarmee komt Hef Experience ook tegemoet aan de wensen van de hedendaagse beleefconsument die zijn grenzen wil opzoeken en verleggen.

• Hef spektakels: als gemeente, sponsoren en andere partijen mee willen werken organiseren we (bij voldoende succes ook met wederkerend karakter) spectaculaire evenementen zoals een ‘Hef Dive Rotterdam’ met professionele cliff divers; en ‘Hef Concerten’ waarbij we van de Hef tijdelijk de grootste buitenbioscoop van Rotterdam maken met een ponton ervoor ten behoeve van muziek concerten die dan ook plaats kunnen vinden. Grootstedelijke mediagenieke evenementen dus met hoge entertainment waarde en promotionele waarde voor Rotterdam • Waardecreatie: voor de Kop van Feijenoord zal de Hef als museum en attractie een upgrading betekenen. Hef Experience als katalysator en aanjager werken voor stedelijke ontwikkelingen in de directe omgeving van de Hef. In dit kader hebben we bijvoorbeeld in Katendrecht kunnen zien hoe de aantrekkelijkheid van de wijk verbeterd is door de komst van de attractie Stoomschip SS Rotterdam. NB. Hef Experience en het benodigde onderhoud aan de Hef staat in geen enkele relatie tot het honderden miljoenen duurdere onderhoud dat voor de SS Rotterdam noodzakelijk was. • De gemeente: krijgt in plaats van het huidige ‘kijken op afstand monument’ een heus ‘beleven op het object zelf’ monument. • Top-Attractie: Rotterdam krijgt er een topattractie bij, die zichzelf kan gaan bedruipen. Het wordt één van de leukste uitjes om in Rotterdam te gaan doen en een wereldwijd unique selling point voor Rotterdam. Het wordt een extra reden voor toeristen om onze mooie stad te bezoeken en beleven. • Verlichting: Rotterdam krijgt er ook ’s avonds een monument bij dat trots zijn aanwezigheid tentoon spreidt middels een duurzaam en programmeerbaar led-verlichting plan.

DE HEF experience

beeldmerk Rotterdam

9

10

De bedrijfs cyclus van Hef Experience

09:00 begin van de cyclus De Hef staat gereed voor gebruik

09:05 tot 100 man staat op de val De sirene loeit en Hef Elevation gaat naar 48 meter

11

09:25 de Hef komt weer in beweging nadat men heeft kunnen genieten van 360˚ Rotterdam op 48 meter hoogte

09:30 Hef Elevation maakt plaats voor Hef Jump Rotterdam

09:50 onder begeleiding Bunjee Jump je vanaf 48 meter omlaag

10:00 Hef Climb Rotterdam maak spectaculair gebruik van de torens en de ligger op de Hef

10:40 ook Zipline Rotterdam werkt onafhankelijk van de Hef Experience bedrijfs cyclus

11:00 uur einde van de cyclus: 90 minuten was de Hef open voor het vaarverkeer, de komende 30 minuten kan Hef Elevation weer worden ervaren

12

Edwin van der Meijde, eigenaar & bedenker Suitehotel Pincoffs, over de nog ontbrekende schakel “Ik droom nog altijd van een Rotterdam met de rivier als kloppend hart. Het gaat de goede kant op, maar nog altijd ontbreekt er een schakel tussen de vier ankerpunten: Veerhaven, Wilhelminapier / Katenrecht, Entrepothaven, Oude Haven. De schakel zou een attractie moeten zijn bij De Hef. De Hef Experience zou een verheffend initiatief kunnen zijn om ook deze hoek een zichtbaar profiel te geven. Ik steun daarom van harte het plan en zijn enthousiaste initiatiefnemer”.

De attracties van Hef Experience Wie in de toekomst Hef Experience wil bezoeken, betreedt het complex aan de zuid kant via een doorzichtig hardglazen entreepaviljoen. Er gaan trappen naar toe en eenlift. Er wordt een kaartje gekocht à 15 euro. Of een duurder kaartje voor een van de adrenaline belevingen.

DE HEF experience

geschiedenis & nostalgie

Hef History - museum in oude rijtuigen, attractie geschikt voor iedereen en inbegrepen bij alle kaartjes. Op ‘bruggenhoofd Zuid’ staat een oude locomotief met historische wagons, waarin de bezoekers het rijke verleden van De Hef, de haven en de stad kunnen aanschouwen. De wagons zullen ingericht worden als mini bioscopen met korte voorstellingen op één projectiewand waarbij de overige wanden benut worden voor foto’s, affiches, maquettes, ed. Na je zelf gekozen beleving van de Hef wacht op ‘bruggenhoofd Noord’ opnieuw een aantal rijtuigen. De eerste trein (zuidzijde) verhaalt over het Rotterdam tot WOII en de tweede trein (noordzijde) verhaalt over de wederopbouw. Beide treinen hebben een restauratiewagen en wc’s. Ook hebben beide treinen een speciale wagon voor de bezoekers van de adrenaline belevingen. Bij de uitgang aan de noordzijde (Noordereiland) komt het uitgang en souvenirshop paviljoen.

13

14

Hef Elevation - platformlift, attractie geschikt voor iedereen, ook voor rolstoelers. Als de grote hefplatformlift omlaag gaat om iedereen op te halen, dan klinkt als vanouds de sirene. Je gaat met maximaal 100 personen in een paar minuten omhoog. Boven sta je op het promenadedek, met een weidse blik rondom over de stad. Het Noordereiland met daarachter de binnenstad, Kralingen, Feijenoord en de Wilhelminapier. Voorlopig rekenen we voorzichtig met ca. 50.000 bezoekers per jaar (6 maanden, 5 ritten per dag, 50 personen). Na een kwartier op hoogte daalt de Hef weer naar beneden. De passagiers lopen naar de noordzijde voor het vervolg van de museumattractie. Dat is ook het moment dat bungee jumpers met de Hef kunnen omhoog kunnen, waarna zij alle tijd krijgen om te springen (maximaal 1,5 uur tot de Hef weer gaat dalen).

Hef Jump Rotterdam - bungee jumpen, adrenaline attractie (toekomstige ambitie). Vanaf een loopplank op het midden van de Hef 48 meter de diepte in, midden in de stad en boven het water! Springen doe je alleen als er geen boten aankomen en je begeleiders verkennen de vaarweg voordat het sein veilig wordt gegeven. Het scheepvaartverkeer in de Koningshaven is zeer beperkt waardoor bungee jumpen, mits de juiste voorzieningen en maatregelen genomen zijn prima mogelijk is. Na je sprong pikt de Hef Experience rubberboot je weer op om je daarna weer af te zetten op het bruggenhoofd Noord voor het omkleden en vervolg van de museumexpositie.

Hef Zipline Rotterdam - tokkelen, adrenaline attractie (toekomstige ambitie). Als tokkelaar klim je aangelijnd en onder begeleiding naar boven in Heftoren Zuid. Je steekt in de ligger over naar Heftoren Noord en trekt een harnas aan waaraan een katrol is bevestigd. Deze wordt aangehaakt en geborgd aan een gespannen kabel vanaf de top van Heftoren Noord naar het einde op het Noordereiland. Je vliegt vervolgens met grote snelheid boven de spoorbrug en het spoortalud naar beneden. Na dit avontuur brengt een begeleider je weer terug naar bruggenhoofd Noord voor het omkleden en vervolg van de museumexpositie.

Hef Climb Rotterdam - trapklimmen, adrenaline attractie (toekomstige ambitie). Wat in Sydney kan, moet in Rotterdam ook kunnen: Over de trappen van de Hef op eigen kracht klimmen naar 72 meter boven de stad om daar ‘Het Dak van Rotterdam’ te ervaren. Deze beleving voert je over de trappen van de Hef; aangelijnd, in groepsverband en onder begeleiding. Je beklimt de Hef tot bovenop de Zuidtoren. Vervolgens steek je in de ligger op de Hef over naar de Noordtoren. Hiervandaan daal je weer de trappen af naar bruggenhoofd Noord voor het omkleden en vervolg van de museumexpositie.

15

16

Hef Lights Rotterdam - gratis ‘attractie’ voor passanten en Rotterdam. De Hef wordt in de avonduren aangelicht met een duurzaam en programmeerbaar led-verlichting plan. De Hef wordt eindelijk verlicht: van een statig en ingetogen strijklicht stand tot een full colour lightshow bij speciale gelegenheden. Een lichtplan dat waardig is aan- en recht doet aan- HET monument van Rotterdam.

Hef Experience 2012-2020 Doelen Korte termijn • Het behalen van een naamsbekendheid van 80 procent bij Rotterdammers in augustus 2013. • Het winnen van het stadsinitiatief op 1 juni 2013 en het aantrekken van 2,5 miljoen euro voor december 2013 om te kunnen starten. Doelen Middellange termijn • Het aantrekken van nog eens 2,5 miljoen euro om alle onderdelen uit te voeren (groeimodel). • Hef Experience wil binnen 2 jaar na opening (2016) break-even draaien met circa 50.000 bezoekers per jaar • Hef Experience wil in 2017 haar Return on Investment (ROI) behaald hebben. Doelen Lange termijn • Hef Experience wil in 2020 dat 90 procent van de Rotterdammers één keer de Hef heeft bezocht. • Hef Experience wil in 2020 een volledige naamsbekendheid genieten in Nederland. • Hef Experience wil in 2020 een herhalingsbezoek ratio van 1 keer in de 3 jaar realiseren voor binnenlandse toeristen. • Hef Experience wil in 2020 dat 33 procent van de bezoekers een buitenlandse toerist is. • Zorgen voor een werkloosheidspercentage dat lager is dan 2 procent in het gebied rondom de Hef. Succes factoren voor Hef Experience • Uniek ‘landmark’ van Rotterdam met het historische verleden en met uitzicht op het Heden van Rotterdam. • Diversiteit in belevingen (veelzijdigheid van de attracties, voor elk wat wils, plezier en opwinding). • Grootste personenlift van de wereld, een beleving als nooit tevoren, waar je opgewonden over raakt. • Kernwaarde Humor (plezier, blijdschap, vreugde, relativering). Het geeft je dynamiek, energie en jeugdigheid. • Kernwaarde Kracht (vertrouwen, doorzettingsvermogen). Het geeft je het vermogen ergens voor te durven kiezen, het te doen en daaraan vast te houden.

Rotterdammers kennen een grote mate van trots voor hún stad Rotterdam. Ook de Hef hebben zij in hun harten gesloten als markant baken experience en DNA van Rotterdam. Er zijn door het verloop van de geschiedenis van Rotterdam niet veel historische uniek referenties meer in de stad. De Hef landmark is een van de weinige restanten die aan vroeger herinnert en Rotterdammers zijn terecht trots op hún Hef al staat het landmark er nu maar treurig en vergeten bij. Marktonderzoek en een afgenomen enquête wijst uit dat naast Rotterdammers, ook de binnenlandse toeristen zijn zéér positief over de ambities van Hef Experience en het beoogde gebruik van de Hef als museum en toeristische attractie. Zo vindt een meerderheid dat Hef Experience zeker toegevoegde waarde geeft aan Rotterdam en zouden ze de attractie aanraden aan anderen. Op basis van slechts de presentatie van de plannen van Hef Experience krijgt het plan krijgt nu al een 7,44 gemiddelde waardering. De grote platformlift ‘Hef Elevation’ als belevenis is daarbij de onbe- 17 twiste favoriet die vrijwel alle ondervraagden ooit eens zou willen beleven. Slechts mensen met hoogtevrees drukken het percentage van bijna 100%.

DE HEF

3. Doelgroepen van

18

Hans Andersson, voorzitter VARA, voorzitter RVC de Parade/ Mobile Arts, actief betrokken in culturele en politieke leven in Rotterdam, thans oa. Raad van Toezicht Schouwburg Rotterdam, over Hef Experience: “Het is ’n prachtig initiatief om de Hef vanuit een verstild verleden een hedendaags monument in de stad te maken. Zo’n monumentaal infrastructureel bouwwerk tot leven brengen in de stad zal alle Rotterdammers deugd doen”.

Voor wie is Hef Experience? Stel je voor je bent een binnenlandse toerist en je zoekt in Rotterdam naar ‘leuke uitjes’ om samen met iemand te doen of om iemand te verassen. Al heel snel kom je erachter dat je de meeste dingen al eens gedaan hebt. Ook heb je in gezelschap verschillende wensen over vrijetijdsbelevingen en meestal worden er maar een paar vervuld. Stel je voor je bent een Rotterdammer, je rijdt elke dag over de Erasmusbrug en je trots komt naar boven. Maar dan kijk je naar links en zie je weinig beweging. Je ziet de Hef, een nostalgisch gevoel komt naar boven en je vind het jammer dat deze er maar functieloos bij staat, een beeld dat niet past bij deze o zo mooie stad. Stel je voor je bent een buitenlandse toerist, je hebt niet zoveel tijd, je bezoekt Rotterdam maar je wilt zowel de geschiedenis als het huidige Rotterdam bekijken. Je kan onder andere naar Spido, de Euromast of een museum maar dan zie je meestal niet het oude Rotterdam. Je verlaat de stad vol moderne architectuur met een goed gevoel maar blijft achter met het beeld van een metropool waar weinig meer te zien is uit het verleden van de stad. Stel je voor je werkt bij de Gemeente Rotterdam. Je 19 bent verantwoordelijk over het gebied over de zuidelijke oever van de Maas. Je weet hoeveel potentie er in dit gedeelte van de stad is maar ondanks alle initiatieven komt er nog geen snelle vooruitgang. De inwoners missen een gezamenlijk doel, een bepaalde trots en iets waarop ze in deze tijd kunnen vertrouwen, zekerheid. Hiervoor is allemaal één oplossing: Hef Experience

Een ambitieus maar realistisch plan dat verschillende doelgroepen de Hef laat beleven

Hef Experience voor iedereen: Rotterdammers, dagjesmensen en toeristen 1. Hef History - De entree van de Hef gebeurt via een museum expositie in oude treinen op de beide aanbruggen (vaste brugdelen) van de Hef. Het thema wordt Rotterdam, de Hef en de Haven. Er komen 2 treinopstellingen van een (stoom)locomotief en gekoppelde wagens, met daarnaast perrons. Vanaf de perrons betreed je ook het grote promenadedek op het midden van de Hef, dat iedereen omhoog brengt naar het onvergetelijke uitzicht.

20

2. Hef Elevation - De Hef wordt veruit de grootste en meest indrukwekkende personenlift ter wereld. Op het grote platform van de Hef kunnen tot 100 personen tegelijk plaats nemen om naar 48 meter hoogte gebracht te worden en daar te genieten van een 360 graden panorama op de Skyline van Rotterdam. Zo treedt het Industriële Rijksmonument De Hef weer in werking als beweegbare hefbrug. Deze beleving is geschikt voor liefhebbers van alle leeftijden inclusief minder validen. Hef Experience biedt daarnaast ook sportieve adrenaline belevingen onder begeleiding: 3. Hef Climb - De trappen van de Hef beklimmen, aangelijnd in groepsverband en onder begeleiding van instructeurs. 4. Hef Zipline - Tokkelen, hangend aan een katrol, vanaf de Hef glijden boven het vaste brugdeel en het voormalige spoortalud op Noordereiland. 5. Hef Jump - Bungee jumpen boven het water van de Koningshaven vanaf het midden van de Hef.

DE HEF experience

industrieel erfgoed

Hef Experience voor passanten 6. Hef Verlichting - Een extra attractie wordt het aanlichten van de Hef met een duurzaam verlichtingsplan in LED verlichting, waardoor de Hef ‘s avonds vanaf grote afstand prachtig zichtbaar wordt. De intensiteit van het verlichtingsplan is af te stemmen van subtiel (voor gewone doordeweekse dagen) tot feestelijk bij evenementen

21

Hef Experience gebruikt de Hef in haar oorspronkelijke verschijningsvorm, en plaatst slechts wat losse onderdelen OP de Hef. Er komen glazen paviljoens bij de entree en bij de uitgang voor kaartverkoop en souvenirs. Op de vaste brugdelen komen treinstellen voor het museum en voor restauratiewagens met toiletten. Alles wordt rolstoeltoegankelijk gemaakt met o.m. een glazen buitenlift aan de entree-/ zuidzijde en verhoogde perrons voor entree van de museumwagons. Aan de uitgang-/ noordzijde komt een hellingbaan langs het spoortalud. Ook de Hef zelf krijgt een vlak ‘promenadedek’ met balustrades.

4. Activiteiten en Exploitatie van

22

Prof ir Wytze Patijn, Architect en voormalig Rijksbouwmeester, over Hef Experience “Het idee om van de Hef een werkelijk bijzondere attractie te maken vind ik bijzonder sterk. Niet alleen om dat dit monument dan een nieuw levensvatbaar bestaan krijgt maar vooral omdat het idee van een zich verheffend podium met een weergaloos panorama een bijzonder culturele functie voor de stad kan opleveren. Ik steun dit project daarom van ganser harte en beveel het graag voor realisatie aan”.

Opsomming van opties en ambities van Hef Experience voor nu en in de toekomst Een groene brug wordt echt groen - energie opwekkende Hefbrug Stichting Hef Experience doet 3 voorstellen om energie te besparen te weten: • Aanbrengen terugwininstallatie op basis van het winnen van energie uit de zwaartekracht van een dalende Hef. • Plaatsen van turbines in het onder invloed van eb en vloed stromende water onder de beide aanbruggen van de Hef. • Warmteterugwinning uit Maaswater ten behoeve van verwarming en koeling van de paviljoens en wagons.

DE HEF experience

ontwikkelmotor Feijenoord

Stichting Hef Experience laat de volgende onderdelen ontwerpen • Trappen en lift aan de zuidzijde, inclusief aanpassingen aan de omgeving. • Glazen entreepaviljoen aan de zuidzijde: ontwerp en inrichting. • Twee perrons en een lichtgewicht promenadedek. • Glazen uitgangspaviljoen (souvenirs en merchandising) aan de noordzijde: ontwerp en inrichting. • Hellingbaan en nieuwe trap aan de noordzijde. • Spannen van een kabel vanaf de Hef over het Noordereiland voor het tokkelen. Hef Experience gaat op zoek naar 2 historische treinen en 12 historische wagons Deze worden geplaatst op de beide vaste brugdelen van de Hef en ingericht ten behoeve van een gebruik als museum, feestlocatie, vergaderlocatie, trouwlocatie, (bedrijfs)presentatielocatie en evenementenlocatie. • 2 restauratiewagens voor de Noord- en Zuid- trein worden ingericht als ‘diners’ met toiletgroep. • 2 wagons voor de Noord- en Zuid- trein worden ingericht als instructielokaal en omkleedruimtes voor de adrenalinebelevingen. • 4 wagons voor de Noordtrein en 4 wagons voor de Zuidtrein worden ingericht als museum en multi purpose use ruimte. Geschiedenis van de Rotterdam, de Hef en de Haven – Expositie in twee treinen • In de eerst te bezoeken en te realiseren trein op het vaste brugdeel Zuid gaat de bezoeker door gebruikmaking van audio en visueel materiaal terug naar het Rotterdam van voor de oorlog. Ook ander expositiemateriaal zal in de wagons te vinden zijn. • De tweede trein op het vaste brugdeel Noord zal later worden gerealiseerd en toont eveneens door gebruikmaking van audio en visueel materiaal de geschiedenis van de wederopbouw van Rotterdam.

23

Planning van Stichting Hef Experience: 24

19 april 2013 Kick Off Event We nodigen onze (beoogde) sponsors en stakeholders samen met een aantal Rotterdamse prominenten vanuit gemeente, marketing en toeristische sector uit om op de Hef op 48 meter hoogte te ervaren hoe het voelt om door het 86 jaar oude Rijksmonument naar deze hoogte gebracht te worden om vervolgens van het uitzicht te kunnen genieten. juni tot september 2013 Evenementen en Feestelijkheden: Met tijdelijke (veiligheids) voorzieningen hopen we tegen vergoeding ook Rotterdammers alvast in kleine groepen kennis te laten maken met de ervaring om OP de Hef te mogen. De Hef als POP UP lunch of diner locatie, de Hef als evene- menten tribune, de Hef als liftplatform, e.d.

31 augustus Rotterdam Swim Moedig de zwemmers aan vanaf de Hef en proost met hen op het behalen van hun persoonlijke prestatie op het Jan Eleveld terrein te Noordereiland 6-8 september 2013 Wereldhavendagen Ook tijdens de Wereldhavendagen is bij de Hef van alles te doen en/of te zien vanaf de Hef 14 en 15 september 2013 Open monumentendag Breng een bezoek aan Rijksmonument de Hef waar een gids je vertelt over het monument. 24 september 2013 (of rond die datum) Groot Feest voor de Hef Het is dan exact 20 jaar geleden dat de Hef zijn functie verloor wegens het gereed komen van de Willemsspoortunnel en Stichting Hef Experience wil de Hef dan eren en vieren dat de Hef een 2e leven tegemoet kan gaan zien als Museum en Toeristische attractie, te openen in 2015 na het groot onderhoud aan de Hef.

N.B. Voor al het voorgaande hebben we de middelen nog nodig om ze te kunnen aanbieden. De Evenementen en Feestelijkheden kunnen door sponsoring tot stand komen en/of door het vragen van vergoedingen om de verschillende onderdelen mogelijk te maken. Bij het winnen van Stadsinitiatief kunnen we ook een klein deel van het prijzengeld aanwenden om de voorfinanciering van deze onderdelen te bekostigen maar de prioriteit van Hef Experience gaat uit naar het aanwenden van het prijzengeld ten behoeve van de realisatie van Hef Experience. Voor onze totale ambitie is zelfs méér nodig dan de te winnen 2,5 mln. Euro. De insteek van Stichting Hef Experience zal dan ook zijn om juist opbrengsten uit crouwdfunding te realiseren met de feestelijkheden in plaats van kosten te maken door het aanbieden ervan.

NA 24 september 2013 Vervoer van de Hef naar onderhoudslocatie Stichting Hef Experience staat voor dat de Hef in Rotterdam, door Rotterdamse bedrijven, werkers en leer-werk studenten onderhouden moet gaan worden op het RDM terrein; waar voorheen schepen in onderhoud gingen en ooit nog eens onderzeeërs gebouwd werden; waar nu studenten opgeleid worden om onder andere in de Haven te gaan werken; waar schilders, lassers, technici, e.a. allen met hart en ziel kunnen gaan helpen om (ook) hún Hef een 2e leven te geven na 20 jaar van verval. Het RDM terrein waar Stichting Hef Experience dan excursies per Aqualiner, Waterbus of Watertaxi kan organiseren om Sponsors, Donateurs, Fondsen vertegenwoordigers en Subsidieverstrekkers in de gelegenheid te stellen een uniek bezoek aan de Hef - op andere locatie en in onderhoud – te brengen. Een bezoek aan de Hef zoals men ook een bezoek kan brengen aan http://www.bataviawerf.nl en de Delft: http://www.rotterdamswelvaren.nl

25

route

26

RDM

Michelle Provoost, Crimson Architectural Historians, over Hef Experience: “De Hef is een bij uitstek Rotterdams monument, omdat het gaat over de haven, staal, beweging, omdat het een stoere industriële brug is die de getuige is van een heroïsche periode in de Rotterdamse geschiedenis. Dat-ie er al zo lang ongebruikt bijligt, zonder de kans om naar boven te gaan, is zo jammer! Het wordt hoog tijd dat deze alom gewaardeerde brug een nieuw leven krijgt en dat we de stad -eindelijk!- vanaf de Hef kunnen bewonderen”.

de Hef

27

Meindert Booij, architect-directeur Broekbakema, Voorzitter Volkskracht Historische Monumenten, over Hef Experience: “De Hef, het meest beeldbepalende industriële erfgoed van Rotterdam, staat er al jaren verlaten bij. Wachtend op een goede bestemming, die gebruik maakt van haar verheffende kwaliteiten. Nu dit initiatief er ligt, moet dat met alle handen worden aangegrepen. Het geduldige wachten is niet voor niets geweest. Erfgoed moet leven, dus bewegen!”.

5.

De Hef, de huidige situatie in 2013 28

en rotterdam

De Koningshavenbrug, ofwel de Hef, is al bijna 20 jaar niet meer in gebruik als spoorbrug (sinds 24-09-1993). De Hef bestaat uit 3 delen: Het middelste beweegbare brugdeel noemt men de val. De brug staat meestal in open stand op 48 meter boven het water van de Koningshaven. Bij harde wind laat Gemeentewerken de Hef zakken naar 24 meter. Voor schepen hoger dan 48 meter kan de val van de Hef nog een paar meter extra omhoog. Gemeentewerken test de Hef een paar keer per jaar op beweegbaarheid en de motor wordt goed onderhouden. Weinig Vaarbewegingen onder de Hef Het scheepvaartverkeer in de Koningshaven is niet intensief. Het betreft vooral kleine plezierbootjes die ook onder de lage Koninginnebrug door kunnen. De meeste boten gebruiken de veel bredere Nieuwe Maas ten noorden van het Noor- dereiland, waar ze onder de (vaste) Willemsbrug door kunnen varen. Gemiddeld 2x per dag vaart er een groot schip of schip met lange mast onder de Hef omdat deze niet onder de lagere Willemsbrug past. Alleen voor hen wordt de naastgelegen Koninginnebrug geopend. Dit gebeurt op aanvraag.

Eigendom en beheer van de Hef, nu Gemeentewerken Rotterdam • De spoorbrug over de Koningshaven was eigendom van de NS totdat de laatste trein in 1993 over de brug reed. • Daarna werd het Havenbedrijf van de Gemeente Rotterdam eigenaar van de brug. Het Havenbedrijf werd financieel verantwoordelijk voor het onderhoud, maar dat was niet haar core business. Het beheer en gebruik van de brug(gen) werd uitbesteed aan Gemeentewerken Rotterdam. • Sinds 2012 heeft Gemeentewerken ook de verantwoordelijkheid voor het onderhoud van alle bruggen in Rotterdam overgenomen van het Havenbedrijf. Huidige onderhoudssituatie van De Hef • Nadat De Hef in 1993 van de NS was overgedragen aan de Gemeente Rotterdam, is er geen groot onderhoud meer uitgevoerd. Hierdoor heeft corrosie plaatsgevonden (roesten) wat plaatselijk zelfs heeft geleid tot gaten in de constructie. Op verscheidene plaatsen is de verflaag geheel losgelaten en is nog slechts kaal corroderend staal zicht- baar. • Loslatend en opbollend tegelwerk in de vloer van de machinekamer duidt op mogelijke betonrot. • De motor, de kabels en de technische onderdelen van het open en sluit mechanisme zijn wel onderhouden. • Sinds de aanvaring in 1977 door de Ned Lloyd Bahrein ‘voelen’ brugwachters bij het heffen en dalen op een bepaald punt een ‘onbalans’ in het hefsysteem.

DE HEF experience

onbenutte potentie....

29

Onderhoudssituatie van De Hef (vervolg) • Sinds 1988 zijn in de houten bielzen op de Hef nog sporen zichtbaar van een destijds ontspoorde goederentrein. De onderhoudssituatie gaat steeds harder achteruit. Bruinige roestvlekken ontsieren het groene staal, en trekken lange sporen over de spanten en binten. Het lijkt alsof De Hef huilt. Gelukkig is de staalconstructie van de torens nog in orde en 30 er is nog geen gevaar dat onderdelen afbreken. Dit dankzij de ruime mate van overdimensionering, hetgeen gebruikelijk was in het vooroorlogse tijdperk zonder computers. Gemeentewerken wil het nieuwe onderhoudsplan nu voor de zomer van 2013 gereed hebben en presenteren. Daarna zal het werk worden aanbesteed. Huidige stedenbouwkundige situatie Vanaf het water en vanaf grote afstand toont de Hef zich als het majestueuze bouwwerk waar iedereen trots op is. Maar van dichtbij zijn de beide kopse kanten met de zware hekken een blamage. Aan de zuidzijde leidt een moeilijk beklimbare berg met veel onkruid naar de afgesloten entreehekken van de Hef. In de nieuwbouwplannen voor de Kop van Feijenoord komt het einde van de spoorbrug midden op een groot plein langs het water aan de Stieltjesstraat. De berg wordt recht afgegraven en er komt een retail ruimte voor in de plaats onder het terras en tegen de sokkel waar de Hef op rust. De afgesloten dubbele hekken van de hefbrug zullen nooit een prettig beeld geven op dit nieuwe plein. Uitvoering van dit nieuwbouwplan is voor jaren uitgesteld, naar verwachting tot circa 2020. Hef Experience past dan ook in de huidige situatie en de nog resterende bebouwing kan gewoon blijven staan totdat de nieuwbouwplannen worden uitgevoerd. De entreetrap en glazen lift van Hef Experience zijn ontworpen om zowel in de huidige- als in de toekomstige- situatie te passen. En boven komt er dan een uitnodigend hardglazen entreepaviljoen met terras in plaats van de traliehekwerken.

DE HEF experience

in volle glorie!

31

Stedenbouwkundig: Hef Experience past erin

32

Het plan voor Hef Experience is door Robbert Dommisse ingetekend in het meest recente Stedenbouwkundig Masterplan voor de Kop van Feijenoord. Hef Experience is inpasbaar en de deelgemeente wil graag meewerken. Het plan legt weinig beslag op de omgeving omdat de voorzieningen grotendeels op de twee aanbruggen komen. De entree van Hef Experience komt aan de Zuidzijde in Feijenoord. Het spoortalud is daar afgegraven. In de toekomst is hier weinig ruimte voor een hellingbaan dus een lift en trap worden hier voorzien om het hoogteverschil naar de Hef te overbruggen. Op de Hef, waar nu lelijke hekken staan, komt het entreepaviljoen. De uitgang van Hef Experience komt aan de Noordzijde op het Noordereiland. Het talud van de oude spoorlijn is daar nog steeds zichtbaar. Er is al een trap naar het lager gelegen en als park ingerichte Jan Eleveldterrein. Hier is wel ruimte genoeg voor een hellingbaan langs het talud dat geschikt gemaakt zal worden voor rolstoelen en minder validen. Deze hellingbaan kan ook worden benut om met ambulance, brandweerwagen of politie auto tot aan de uitgang van Hef Expe- rience te komen. Feijenoord, het Stedenbouwkundig Masterplan en Hef Experience Het stedenbouwkundig plan voor de Kop van Feijenoord is ontworpen door BGSV bureau voor Stedebouw, in opdracht van de Gemeente, Woonstad, Dura Vermeer en AM. Het plan stamt uit 2008 en is in 2012 enigszins is afgezwakt door onder meer de bouwhoogtes te verlagen. Daardoor zijn nu meer grondgebonden woningen mogelijk in plaats van appar- tementen. De plannen zijn voorlopig uitgesteld tot ca. 2020. Maar er is al veel gesloopt. De woningen aan het Stieltjes- plein staan er nog wel, maar worden nu verhuurd aan tijdelijke bewoners. HEFpark Het braakliggende groengebied ten zuiden van de Hef, het Stiroblokterrein, krijgt tot 2020 een tijdelijke invulling als HEF- park. Met functies als een BMX baan, buitenfitness, speelplein, parkje en stadslandbouw. Stichting Hef Experience werkt samen met de stakeholders in dit plan.

Stieltjesstraat wordt verbreed tot HEFplein De Stieltjesstraat, die onder de Hefbrug doorloopt, is nu een belangrijke doorgaande weg. Het verkeer daarover wordt in de toekomst minder met de komst van een nieuwe verkeersbrug - met tram - ingetekend ten oosten van de Hef. Deze brug loopt in het verlengde van de Willemsbrug van Noordereiland naar Feijenoord en als deze brug gereed is, hoeft het verkeer niet langer de slingerroute te maken over de Koninginnebrug. De Stieltjesstraat onder de Hef door kan dan een stapvoets en bestemmingsverkeer route worden over een groot en verbreed Hefpleingebied dat ten behoeve van voet- gangers en recreatie ontwikkeld wordt. In de nieuwbouw aan dit plein kunnen in de plint cafés, restaurants en winkels worden opgenomen. Een prachtige locatie om aan de Koningshaven, in de zon, op een terras te zitten terwijl je geniet van je biertje of broodje bal en kijkt naar alles dat er op de Hef gebeurt dankzij Hef Experience.

DE HEF experience

positieve impuls

Nu staat er nog bebouwing aan beide zijden van de toekomstige Hef entree. Met deze bebouwing wordt rekening gehouden bij realisatie van Hef Experience zodat er nu niets voor gesloopt hoeft te worden. Als de bebouwing in de toekomst alsnog gesloopt wordt ten behoeve van het Masterplan dan kan de opgang naar de entree van Hef Experience worden herzien. Bezoekers en Vervoer naar Hef Experience Dankzij Hef Experience zal er een flinke toename van bezoekers zijn in dit deel van Feijenoord. Dat is goed voor alle voorzieningen en faciliteiten die er nu al zijn en biedt kansen voor toekomstige ondernemers in dit gebied. Ook winkels en restaurants op het Noordereiland profiteren direct mee door de toename in bezoekersaantallen en omdat de bezoekers die met de auto komen, parkeren op het grote parkeerterrein naast het Entrepotgebouw, kan ook daar worden uitgekeken naar een toename van bezoekers. Er lopen straks ook meer voetgangers over de Stieltjesstraat tussen de dichtstbijzijnde metrohalte Wilhelminaplein en Hef Experience. Andere openbaar vervoer mogelijkheden naar Hef Experience worden geboden via buslijnen 32, 48 en 66 met haltes vlak bij de Hef. Tot slot is ook vervoer vanaf het water mogelijk met de watertaxi en als het aan Stichting Hef Experience ligt in de toekomst ook een waterbus.

Kort samengevat: Hef Experience geeft Feijenoord en Rotterdam een positieve impuls en een BOOST in toerisme

33

Investeringsplan tegelijk met onderhoudsplan door Gemeentewerken 34

Een aantal maatregelen voor Hef Experience worden tegelijk uitgevoerd met het onderhoud als de Hef aan de wal ligt. De overall coördinatie van deze werkzaamheden zal door Gemeentewerken gebeuren. Hef Experience wordt zelf opdrachtgever voor de extra maatregelen en kan de BTW verrekenen. Extra gewicht: geen probleem (nader onderzoek Gemeentewerken). Momenteel onderzoekt Gemeentewerken hoeveel extra gewicht mogelijk is op het grote hefplatform en op de beide aanbruggen. In de oude berekeningen staat een marge van 18 ton (18.000 kilo). Hef Experience heeft reeds een offerte voor een promenadedek dat slechts 4,5 ton gaat wegen. Daarbij komt het gewicht van de hogere hekken voor de veiligheid. En ca. 7 ton gewicht voor 100 personen.

De oude hijsmotor Aanpassen ten behoeve van de veiligheid en energiebesparing. De oude hijsmotor in de machinekamer is niet zichtbaar van buitenaf, maar het is een mooi oud stuk techniek. De motor is altijd goed onderhouden en functioneert uitstekend. Maar voor de veiligheid van de passagiers worden extra eisen aan de motor gesteld, bv. een aanpassing van het aandrijfsysteem van de motor. Daarbij kan ook worden gedacht aan het aanbrengen van een installatie voor het terugwinnen van energie uit de zwaartekracht van een dalende Hef. Vanwege de positieve effecten van een dergelijk systeem: extra remsysteem voor veiligheid, duurzaamheid en energie- besparing; geeft Stichting Hef Experience de voorkeur aan het plaatsen van zo’n installatie.

DE HEF experience

wederom trots van Rotterdam

Vluchtwegen De trappen en torens van de Hef dienen origineel te blijven. Dat maakt de trappen spectaculair om te beklimmen onder begeleiding van een instructeur en aangelijnd aan een borglijn. Daardoor zijn de trappen niet geschikt als vluchtweg. Net als een achtbaan, reuzenrad of andere attractie kan de Hef in storing treden en ook dan zijn er meestal geen vluchtwegen. Je zit dan tijdelijk vast totdat de storing weer verholpen is. Hef Experience wordt zo ontworpen om de val met men- sen er op onder alle omstandigheden (ook bij stroom uitval) te kunnen laten zakken door gebruikmaking van zwaartekracht. De remmen krijgen hun eigen backupsysteem en zo zal een storing van Hef Elevation niet meer om het lijf hebben dan een mogelijk iets korter durende beleving op hoogte. De Bungee Jumpers zullen wel via een ophaalbrug kunnen vluchten naar de trappen in de torens maar zij zijn evenals de klimmers en tokkelaars voorzien veiligheidskleding waarmee ze zich kunnen borgen aan de borglijnen op de trappen en bordessen van de Hef. Eenmaal beneden kan direct en in de buitenlucht gevlucht worden over die brede perrons en via de paviljoens sta je zo weer op het vaste land Overzicht van maatregelen bij het onderhoud aan de Hef uitgevoerd worden ten behoeve van Hef Experience. • Extra systeem aanbrengen voor remmen op de motor waarbij energie opwekking plaats vindt. • Dit extra Remsysteem aansluiten op een te plaatsen noodstroomvoorziening. • Borglijn aanbrengen over alle trappen, bordessen en in de ligger boven op de Hef • Mast en gespannen kabel aanbrengen op de Noordtoren van de Hef (ten behoeve van tokkelen) • Montage van het verlichtingsplan • Aanbrengen van twee getijdestroomturbines in het water onder de torens van de Hef Overzicht van los te plaatsen onderdelen op de Hef die samen Hef Experience vormen • Twee Paviljoens als entree gebouw en uitgang & souvenir winkel • Twee perrons met balustrades waar nodig en gelijkvloerse aansluiting op aanwezige locomotief en wagons • Promenadedek met vlakke vloer, balustrades, ophaalbrug als vluchtweg en uitschuifbrug voor bungee jumpen • Treinen, bestaande uit locomotief en wagons

35

Brugdeel Zuid:

• entree paviljoen • perron Zuid • trein 1 - expositie tot WO II

HEFpark

Entree

aan het Stieltjesplein

36

Brugdeel midden:

• de val / bewegend brugdeel • omhoog naar 48 meter • bungee jumpen boven het water • klimmen naar 72 meter • tokkelen naar Noordereiland

Uitgang

in het Jan Eleveld Park

Brugdeel Noord:

• perron Noord • trein 2 - wederopbouw expositie • souvenirs en uitgang paviljoen

Brugdeel Zuid

37

Brugdeel midden

Brugdeel Noord

38

39

Vergunningen, Certificeringen, Verzekeringen Soort vergunning

Aanvragen bij wie?

Waarvoor?

Omgevingsvergunning. Herbestemming Rijksmonument

Gemeente (overlegt met Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed)

Alle fysieke maatregelen verbeteringsplan

Gebruiksvergunning

Gemeente / Brandweer

Gebruik van de Hef als museum en attractie

Certificering

Liftinstituut

Gebruik van hefplatform als een grote personenlift

Certificering

IRATA

De 3 adrenaline onderdelen (klimmen, tokkelen, bungee jumpen)

Verzekeringen

Verzekeringsmaatschappij

Opstallen en Inboedel Aansprakelijkheid

Stichting Hef Experience zal deze stadsinitiatief indiening tevens in februari 2013 indienen als aanvraag in concept voor de benodigde omgevingsvergunning. Zo kunnen de Gemeente, Gemeentewerken en de Commissie van Welstand en Monumenten alvast hun voorlopige mening uitspreken over Plan Hef Experience. Omdat de Hef een rijksmonument is worden alle plannen aangaande de Hef ook getoetst door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

6. Projectplanning

40

Jan Laan, oud wethouder Stadsontwikkeling Rotterdam, actief als bestuurder en adviseur in culturele, politieke en stedenbouwkundige leven in Rotterdam, over Hef Experience: “De Hef symboliseert op indrukwekkende wijze de sprong van Rotterdam naar Zuid, de ontwikkeling van woon- en havengebieden op de zuidoever, de verbinding van de twee stadsdelen in de vorige twee eeuwen ! De Rotterdammer heeft dit object, dit symbool, deze icoon zouden wij nu zeggen, in zijn hart gesloten. Naast deze geschiedkundige, sociale en stedenbouwkundige betekenis is de brug van bijzondere constructieve en materiële waarde. De Hef staat er met al zijn waarden, zonder enige directe functie wat weerloos bij. Zij vraagt om meer dan alleen het aller noodzakelijkste onderhoud van een Rijksmonument. De nieuwe functie van de Hef geeft meerwaarde aan de onmiddellijke en grotere stedelijke omgeving. Hef Experience geeft alle door mij genoemde positieve aspecten een goede plaats door behoud, accentuering en soms gepaste uitvergroting. Ik beveel dan ook van harte Hef Experience aan !”.

Stappenplan tot de Realisatie van Hef Experience 13 februari 2013

- Presentatieplan met planning en begroting gereed voor indiening Stadsinitiatief

14 februari 2013

- De liefdevolle bijeenkomst ‘Hart voor je stad’ waar we proberen Rotterdamse harten te winnen - Indienen van het presentatieplan als aanvraag in concept voor de benodigde omgevingsvergunning - Verder met de uitwerking van het totale ondernemingsplan - Verder met het uitwerken van de concept aanvraag omgevingsvergunning - Verder met alle promotionele activiteiten van Hef Experience via website, sociale media e.a.

10 april 2013

- Uitslag van de voorselectie van genomineerde Stadsinitiatieven 2013

19 april 2013

- Kick Off Event van Hef Experience ten behoeve van het aantrekken van sponsoren en stakeholders

23 mei 2013 31 mei 2013

- Startdatum van de verkiezing voor het Rotterdamse Stadsinitiatief 2013 - Laatste dag van de verkiezing voor het Rotterdamse Stadsinitiatief 2013 en dus de laatste dag dat alle Rotterdammers vanaf 12 jaar en ouder kunnen stemmen op hun favoriete plan

01 juni 2013

- Uitslag van de winnaar(s) van het Stadsinitiatief 2013 Als Plan Hef Experience als winnaar uit de bus komt, staat Rotterdam wat ons betreft een leuke(re) zomer te wachten. Wel zijn alle geplande activitieten rondom de Hef mede afhankelijk van sponsoren en de mate van medewerking van Gemeente Rotterdam. Als Plan Hef Experience verliest dan gaat de Stichting Hef Experience op eigen kracht verder met het verwezenlijken van haar ambities maar dan vallen er geen planningen of toezeggingen meer te geven over wat er wel of niet en zo ja wanneer plaats vindt.

Juni – september 2013

31 augustus 2013 6-8 september 2013 14-15 september 2013 24 september 2013 (of rond die datum) NA 24 september 2013

- Veel röring bij en rondom de Hef zoals: de Hef als POP UP lunch of diner locatie, de Hef als evenementen tribune, de Hef als liftplatform, e.d. - 360 graden opname maken van het uitzicht vanaf Hef Elevation ten behoeve van de website: http://www.dakvanrotterdam.nl/ - De huidige staat van verval laten documenteren en vastleggen door een fotograaf. Voorkeuren daartoe van Stichting Hef Experience: Anton Corbijn dan wel Huib Nederhof - Rotterdam Swim – de zwemmers aanmoedigen vanaf de Hef. - Wereldhavendagen - bij de Hef van alles te doen en/of te zien vanaf de Hef - Open monumentendag - bezoek de Hef waar een gids je vertelt over het monument - Groot Feest voor de Hef – een herdenking dat de Hef 20 jaar geleden zijn functie verloor en een viering dat de Hef een nieuwe toekomst krijgt: een 2e leven voor de Hef. Denk aan film, bioscoop en vuurwerk; een feest om niet snel te vergeten! - Hef wordt losgemaakt van zijn sokkels. - Hef wordt in 5 delen vervoerd naar het RDM terrein voor onderhoud en renovatie - Het loskoppelen van de Hef en het transport naar het RDM laten documenteren en vastleggen door een fotograaf. Voorkeur daartoe van Stichting Hef Experience: Ruud Sies

HEEL 2014

- Uitvoering van onderhoud en renovatie van de Hef door partijen in opdracht van Gemeente - Uitvoering van noodzakelijk maatregelenpakket aan de Hef ten behoeve van Hef Experience in opdracht van- en voor rekening van- Stichting Hef Experience - Mogelijkheid tot het bezoeken van de Hef in onderhoud op een eenmalige unieke locatie. - Uitvoering en realisatie van alle basis onderdelen van Hef Experience waaronder: Paviljoens, Perrons en Promenadedek - Restauratie van de ‘mystery’ locomotief - Acquisitie, renovatie en inrichten van twee restauratiewagens als horecavoorzieningen met toiletgroep - De gehele uitvoering van onderhoud en renovatie van de hef en de realisatie van Hef Experience onderdelen op het RDM terrein laten documenteren en vastleggen door een fotograaf. Voorkeur daartoe van Stichting Hef Experience: Ruud Sies - Aanpassingen in Deelgemeente Feijenoord ten behoeve van de komst van Hef Experience waaronder: uitvoering en realisatie van lift, trap en entreegebied op hoogte bij de Hef / uitvoering en realisatie van trap, hellingbaan en uitganggebeid op Noordereiland - Website van Hef Experience geschikt maken voor reserveringen, webshop en meertalige ondersteuning - Uitrollen van een internationale marketingcampagne, gekoppeld aan de start van de voorverkoop van entreebewijzen voor Hef Experience in 2015. Verkoop verloopt via crowdfunding waardoor in 2014 reeds middelen ter beschikking komen waarmee kan worden begonnen met het vervullen van de brons, zilver en goud ambities van Stichting Hef Experience. - Acquisitie, renovatie en inrichten van het resterende spoormaterieel (de treinen) voor zover de middelen daartoe toereikend zijn - Uitwerken van de plan ambities: Brons, Zilver en Goud voor zover de middelen daartoe toereikend zijn

Begin 2015

- Plaatsen van alle basis onderdelen van Hef Experience op de Hef waaronder: Paviljoens, Perrons, Promenadedek en de mystery locomotief met de twee restauratiewagons - Transport en terugplaatsen van de Hef inclusief Hef Experience onderdelen op de enige locatie waar de Hef behoort te staan: op zijn eigen sokkels in de Koningshaven - Transport en terugplaatsen van de Hef inclusief Hef Experience onderdelen laten documenteren en vastleggen door een fotograaf. Voorkeur daartoe van Stichting Hef Experience: Ruud Sies

april 2015 14 mei 2015

- Feestelijke opening Hef Experience, een nieuwe unieke attractie in Rotterdam - Herdenking van het bombardement op Rotterdam, exact 75 jaar geleden Motto: ‘Rotterdam heeft haar geschiedenis overwonnen’ Een oorlogsgeschiedenis die voor Rotterdam begon bij de Maasbruggen waarvan de Hef het laatst nog resterende onderdeel is.

Ambitie ‘Brons’

- Plaatsing van de resterende 4 wagons die de 1e trein op Zuid compleet maken. De 2e restauratiewagen zal pas verplaatst worden naar Noord wanneer de 2e locomotief geacquireerd-, gerestaureerd- en geplaatst- is op de Hef op het vaste brugdeel Noord (realisatie snelheid afhankelijk van aanwezige middelen)

Ambitie ‘Zilver’

- Toevoeging in delen van de adrenalinebelevingen: Klimmen, Tokkelen en Bungee Jumpen. Bij dit ambitieniveau dienen ook twee extra wagons geacquireerd, gerestaureerd, ingericht, en geplaatst te worden op de Hef als instructie- en omkleed- ruimtes (realisatie snelheid afhankelijk van aanwezige middelen)

Ambitie ‘Goud’

- Plaatsing van de nog ontbrekende 4 wagons na acquisitie, restauratie en inrichting als museum wagons voor het wederopbouw deel van de Hef History expositie. (realisatie snelheid afhankelijk van aanwezige middelen) Na het behalen van ambitieniveau Goud zijn alle door Stichting Hef Experience gestelde ambities vervuld. We hopen dat het eerder dan later gebeurt omdat het totaalplan Hef Experience een dynamiek heeft die nergens ter wereld te vinden is en derhalve UNIEK IN ROTTERDAM zal zijn.

Gaan we samen voor Goud?

41

7. Begroting

Financiën: Toelichting Investeringsbegroting 42

Algemene toelichting De begroting van Stichting Hef Experience (SHE) is modulair opgebouwd. De ambities van de organisatie reiken verder dan verwerkt is in de bijgevoegde begroting, waarin de minimum ofwel basispositie is uitgewerkt. De ambities van Hef Experience zijn uitgesplitst in een basis ambitie (realiseerbaar door het winnen van Stadsinitiatief) en de ambitieniveaus: Brons, Zilver en Goud. Deze basispositie is gebaseerd op een investeringsniveau van € 2,5 mln, het bedrag dat maximaal beschikbaar gesteld wordt via het Stadsinitiatief 2013. Stichting Hef Experience wil aanspraak maken op de volle €2,5 mln. Euro om ook een start te kunnen maken in het realiseren van onze brons-, zilver- en goud- ambities. Deze brons-, zilver- en goud- ambities bestaan onder meer uit de aankoop en inrichting van museumwagons en de realisatie van de adrenalinebelevingen klimmen, tokkelen en bungee jumpen. De financiële consequenties van deze ambities worden separaat weergegeven. Realisatie van de brons-, zilver- en goud- ambities is afhankelijk van de verwerving van aanvullende middelen uit onder meer sponsoring, fondsenwerving, obligatie uitgifte en crowdfunding. In de basis ambitie zijn de restauratiewagens reeds opgenomen omdat deze als horecavoorzieningen met toiletgroepen essentieel zijn in de exploitatie van Hef Experience. Ook kunnen we je alvast verklappen dat wij onze eerste locomotief reeds in de stichting gedoneerd hebben gekregen van een zéér gulle gever die anoniem wenst te blijven! De onthulling van deze locomotief doen we wanneer we daar de tijd rijp voor achten maar zeker is dat er, met de twee restauratiewagens en deze ‘mystery’ locomotief, al in 2015 bij de opening van Hef Experience een (verder uit te breiden) trein OP het vaste brugdeel Zuid van de Hef zal komen te staan! Alle uitgaven in de begrotingen zijn exclusief BTW. Stichting Hef Experience is BTW-plichtig en daardoor instaat tot de verrekening van BTW.

DE HEF experience

gouden ambities

Stichting Hef Experience en Gemeente Rotterdam Stichting Hef Experience en de Gemeente gedragen zich als partners met hun eigen verantwoordelijkheden. Door goed samen te werken op resultaat kan Hef Experience slagen als nieuwe en unieke attractie in Rotterdam. Hef Experience ziet nu al dat meedoen aan Stadsinitiatief tot gevolg heeft dat de gemeente actief meewerkt om obstakels op te lossen. Gedurende de eerste 5 jaar worden de afspraken over huur, kosten, taken en verantwoordelijkheden jaarlijks in onderling overleg geëvalueerd; en bijgesteld indien daar aanleiding toe bestaat. Na 5 jaar (of eerder indien nodig) worden langduriger afspraken gemaakt.

Algemeen Nut Beogende Instelling Stichting Hef Experience wordt door de belastingdienst binnenkort aangemerkt als een Culturele ANBI. Dat biedt mogelijkheden om ideeën uit te werken voor crowdfunding, schenkingen en/of obligatieleningen, waarbij de schenkers een substantieel belastingvoordeel kunnen genieten.

43

Hef Experience als ontwikkelmotor van Port Feijenoord:

Voorzieningen

Verpaupering

Horeca

Bedrijvigheid

Leefomgeving Werkeloosheid

Criminalitiet

Bewoners

Grondwaarde

Effecten

Bezoekers

44

Effecten van Hef Experience op het omringende gebied “Het opnemen van bijvoorbeeld historische gebouwen of tuinen in ruimtelijke plannen zorgt voor een versterking van het cultureel erfgoed en voor waardevermeerdering van het omringende gebied.” Bron: Cobouw 05-02-1013

DE HEF experience

nu en in de toekomst

Plan ambities: Hef Experience in onderdelen realisatie snelheid is afhankelijk van aanwezige middelen

€ 4 mln 4 - goud

2/2 museum = 2 treinen:

45

• 2 locomotieven • 2 restauratiewagens • 2 instructie & kleedruimte wagens • 8 museum wagens

€ 2,5 mln

• tweede locomotief • 2 wagens ingericht als instructie & kleedruimte • Hef Climb Rotterdam • Zip Line Rotterdam • Hef Jump Rotterdam

1/2 museum = 1 trein:

• vier wagons ingericht als museumwagens (deze vormen samen met locomotief en restauratiewagens de eerste museumtrein)

Stadsinitiatief

fase 1 - basis

Hef Elevation:

2013

2015

• de grootste en meest unieke personenlift ter wereld • entree paviljoen + uitgang paviljoen • perron zuid + perron noord • promenadedek • eerste locomotief • twee restauratiewagens

2020

totale + toekomstige ambitie

2 - brons

3 - zilver

adrenaline belevingen:

Financiën: Investeringsbegroting Basisplan 46

Arie Voorburg, Senior Adviseur Stedelijke Vernieuwing, over cultureel erfgoed en de Hef: “Het behoud van cultureel erfgoed in het algemeen betreft materiële en immateriële sporen uit het verleden en het overbrengen van tradities, verhalen, rituelen en gebruiken. Niet alleen maar uit nostalgie, maar als basis en stabilisatie voor het functioneren in een complexe en hoog dynamische, individueel heterogene en gefragmenteerde samenleving. De HEF in het bijzonder verbindt werelden van verschil en draagt bij aan de aantrekkelijkheid en identiteit van deze werelden, het vergroten van de leesbaarheid, herkenbaarheid van de stad en geeft betekenis aan een plek. Het rendement uit zich ook in het ‘multiplier-effect’, wat eruit bestaat dat het opknappen en ontwikkelen van monumentaal erfgoed een belangrijke aanjager vormt voor de (lokale) economie. Het geeft een ander beeld van en blikverruiming op –het functioneren- van de stad. In de ruimte, door de cultuurhistorische betekenis en waarde van object en plek in relatie tot elkaar te duiden. En in de tijd, door de ontwikkelingsgeschiedenis, de culturele biografie van Rotterdam, de Maas, centraal te stellen, naast het goed zorgen voor de - door onze generatie – hoogst gewaardeerde cultuur historische objecten, plekken en gebouwen. Naast de mogelijkheid van directe sociaal culturele vorming vindt ook non-formele en informele vorming –educatieplaats door de tastbaarheid, zichtbaarheid en hoorbaarheid van de fysieke ervaring. Deze ervaring, de aanwezigheid van sporen uit het verleden in de eigen omgeving, spelen een belangrijke rol. Het brengt het verleden dichtbij en versterkt daarmee het historisch besef. Het versterkt het inzicht in de eigen cultuur, maar ook die van de ander. Hoe wij de wereld en elkaar waarnemen, over wat we doen, hoe we de wereld betekenis geven en waarde aan dingen hechten, hoe we onszelf beschouwen. Het gaat altijd, direct of indirect, over jezelf”.

Hef Experience Rotterdam Totale uitgaven 2012 2013 2014 Planfase Conceptueel ontwerp Schetsen, tekeningen 16.000 4.000 6.000 6.000 Haalbaarheidsonderzoek 14.000 6.000 4.000 4.000 Uitwerken plan “Hef Experience” 55.000 15.000 20.000 20.000 totaal 85.000 25.000 30.000 30.000 Technisch ontwerp Technisch onderzoek en advies Bouwkundig advies Onderzoek omgevingsvergunning totaal

46.000 51.000 24.000 121.000

1.000 20.000 25.000 6.000 20.000 25.000 4.000 10.000 10.000 11.000 50.000 60.000

Communicatie / fondsenwerving Website Sponsor/ en fondsenwerving Marketing & communicatie overig totaal

10.000 11.000 34.000 55.000

5.000 3.000 2.000 1.000 5.000 5.000 1.000 15.000 18.000 7.000 23.000 25.000

Totale uitgaven planfase 261.000 43.000 103.000 115.000 Jaarlijks Realisatiefase (1e grove schatting) Afschrijving onderhoud Afschrijving onderhoud Investeringen promenadedek 500.000 500.000 5,00% 2,00% 25000 10000 Investeringen perrons, 2 stuks 500.000 500.000 5,00% 2,00% 25000 10000 Investeringen 2 paviljoens 200.000 200.000 3,00% 5,00% 6000 10000 Veiligheidsvoorzieningen (basisniveau) 100.000 100.000 10,00% 5,00% 10000 5000 Horecavoorzieningen: 2 wagons 200.000 200.000 15,00% 5,00% 30000 10000 Verlichtingsplan 100.000 100.000 10,00% 10,00% 10000 10000 Getijdestroomturbines 100.000 100.000 5,00% 3,00% 5000 3000 Installaties (aandrijf- en remsysteem) 150.000 150.000 5,00% 5,00% 7500 7500 Projectbegeleiding 200.000 0 100.000 100.000 0 0 totaal 2.050.000 0 100.000 1.950.000 118.500 65.500 Totale investeringsuitgaven

2.311.000

43.000 203.000 2.065.000

Exploitatie Totale uitgaven 2012 2013 2014 Organisatiekosten Accountant 6.300 3.000 3.300 Notaris 1.000 500 500 Administratie 1.950 250 500 1.200 Bankkosten 1.750 250 500 1.000 ICT kosten 2.000 500 500 1.000 Kantoorbenodigdheden 750 250 250 250 Reis- en verblijfskosten 2.750 750 1.000 1.000 Verzekeringen 2.000 0 1.000 1.000 Overige algemene kosten 5.500 1.750 2.750 1.000 totaal 24.000 4.250 10.000 9.750 Totaal geraamde uitgaven

2.335.000

Onvoorzien Totaalkosten planfase + uitvoering

165.000 2.500.000

jaarlijks vanaf 2015 5.000 6.000 8.000 6.000 1.200 4.800 1.000 1.000 33.000

47.250 213.000 2.074.750

Jaarlijks Toekomstige investeringen bij voldoende middelen Afschrijving onderhoud Afschrijving onderhoud Aanschaf / aanpassing treinstellen 0 - plan brons (1e helft museum) 400.000 400.000 0,00% 10,00% 0 40.000 - plan zilver (adrenalinekick) 400.000 400.000 20,00% 10,00% 80.000 40.000 Locomotief & Experience wagens 300.000 300.000 0,00% 10,00% 0 30.000 - plan goud (2e helft museum) 400.000 400.000 0,00% 10,00% 0 40.000 Totale investeringen: Basis t/m Goud 4.000.000

47

Financiën: Toelichting Exploitatiebegroting 48

Publieksinkomsten Bij de opzet van de exploitatiebegroting is een berekening gemaakt van de maximale capaciteit en van de verwachte bezetting. De berekening op basis van de maximale capaciteit geeft een indruk over het verdienpotentieel van de attractie. Het is echter niet realistisch te verwachten dat de bezetting gelijk aan de capaciteit is. Voor de begroting 2015 is uitgegaan van een bezetting van 25% van de capaciteit. Dat correspondeert met een 36.400 betalende bezoekers en een en- treeprijs van € 15,- In 2016 verwachten we dat de begroting het genormaliseerde niveau heeft bereikt van 45.500 bezoekers. Voor dit normale bezoekersaantal hebben we gedurende 26 weken rekening gehouden met 5 liften per dag (maximum aantal is 8 per dag) met gemiddeld 50 bezoekers per lift (maximum is 100 per lift). Sponsorinkomsten Sponsorbaten zijn in de minimumbegroting op € 75.000 ingeschat. De reden voor deze voorzichtige inschatting is dat in- spanningen op het gebied van sponsor- en fondsenwerving, erop gericht zijn om investeringsbijdragen ter realisatie van de ambities te verwerven. Overige inkomsten De overige inkomsten bestaan uit inkomsten uit verkoop van horeca en merchandising. Gerekend is met een gemiddelde besteding per bezoeker van € 4,- en een brutowinstmarge van 67%. Daarnaast worden ‘a la carte’ inkomsten uit verhuur begroot van de val en/of afzonderlijke wagons. Voor 2015 zijn 20 verhuringen van de val en 20 van een wagon begroot. Subsidie gemeente Rotterdam De plannen voor Hef Experience kunnen na een initiële investeringsbijdrage van de gemeente zichzelf verder bedruipen. Om die reden is geen subsidiebijdrage opgenomen. Beheerslasten personeel Het indirecte personeel dat voor de organisatie moet worden ingezet bestaat uit een 1 fte directeur / bedrijfsleider, 1 secretarieel/algemeen medewerker en 1 fte voor communicatie. De in totaal hiermee gemoeide kosten worden begroot op € 160.000.

Beheerslasten materieel De overige indirecte kosten (materiele beheerskosten) bestaan uit huisvestingskosten, kantoorkosten, verkoopkosten en algemene kosten. Voor huisvestingskosten is € 2.000 per maand opgenomen. Hieruit moeten kosten voor schoonmaak, energie, afvalinzameling en lokale lasten gedekt worden. Voor kantoorkosten is € 1.000 per maand opgenomen. Dit bedrag is het budget voor kantoorbehoeften, telefonie en portokosten. Voor algemene kosten is € 33.000 op jaarbasis nodig. Dit bedrag is als volgt te specificeren. Accountant Administratie Bankkosten ICT kosten Kantoorbenodigdheden Reis- en verblijfskosten Verzekeringen Overige algemene kosten

5.000 6.000 8.000 6.000 1.200 4.800 1.000 1.000

DE HEF experience

ten volste beleven

Activiteitenlasten personeel De volgende directe personeelskosten zijn verwerkt in de genormaliseerde begroting. Onderdeel fte Loonkosten in € Kaartverkoop 1 30.000 Souvenirverkoop 1 30.000 Horeca 2 60.000 Suppoosten 4 120.000 240.000 Zolang de bezoekersaantallen nog niet het genormaliseerde niveau bereikt hebben zullen de lasten evenredig lager zijn. Mochten de bezoekersaantallen hoger uitkomen dan stijgen deze lasten uiteraard ook mee. Activiteitenlasten materieel De materiele activiteitenlasten vormen het grootste deel van de exploitatie uitgaven. SHE wil de meerkosten die de activiteiten veroorzaken bij de eigenaar van de brug, vergoeden. Op basis van de huidige kosten per liftbeweging, is een bedrag van € 200 per liftbeweging berekend. Uit dit bedrag moeten de energielasten en de extra slijtage van de bewegende delen van de brug gedekt kunnen worden. In de genormaliseerde begroting gaat dit om een jaarbedrag van € 182.000. Afschrijving en onderhoud van de investeringen moeten ook uit de begroting gedekt worden. Aan alle posten uit de investeringsbegroting die aan slijtage of veroudering onderhevig zijn, zijn afschijvings- en onderhoudspercentages gekoppeld. Afschrijving onderhoud Investeringen promenadedek 5,00% 2,00% Investeringen perrons, 2 stuks 5,00% 2,00% Investeringen 2 paviljoens 3,00% 5,00% Veiligheidsvoorzieningen 10,00% 5,00% Horecavoorzieningen: 2 wagons 15,00% 5,00% Verlichtingsplan 10,00% 10,00% Getijdestroomturbines 5,00% 3,00% Installaties (motor) 5,00% 5,00% Dit leidt tot een totaal bedrag voor afschrijvingen van € 118.500 en € 65.500 voor onderhoud per jaar. Via deze bedragen moeten onderhoud en vervanging gewaarborgd zijn. Tot slot is onder dit onderdeel de inkoop van horeca en merchandising opgenomen. Er is een gemiddeld inkooppercentage van 33% gehanteerd.

49

50

Break-Even Point en Opbrengsten voor Hef Experience en Rotterdam Bij de ingebruikname van de brug is de omzetdoelstelling om al in het tweede jaar break-even te draaien. Het winnen van de Stadsinitiatief Rotterdam subsidie maakt dit mede mogelijk. Opbrengsten worden door Hef Experience verdiend door zowel de exploitatie van de brug als het op verschillende manieren aantrekken van sponsoren en sponsorgelden. Stad Rotterdam verdient de subsidie investering in Hef Experience terug via effect rapportage (zie figuur ‘Effecten van Hef Experience op het omringende gebied’) en vervolgens ook door huurinkomsten in toenemende mate als eigenaar van de Hef Exploitatie De Hef zal van 1 april tot en met 30 september elke dag op vaste tijden geëxploiteerd worden. Deze periode wordt in de toeristische branche gezien als het toeristische hoogseizoen. Buiten de vaste tijden en buiten het hoogseizoen is exploitatie ‘a la carte’ mogelijk. Via een online boekingssysteem wordt op basis van vroegboek korting en andere incentives toegewerkt naar een optimaal boeken van de bewegingen van de Hef. Pas wanneer het boekingssysteem via reservering aantoont dat extra bewegingen van de Hef noodzakelijk zijn, worden deze ingeboekt. We starten in 2015 met een behoudende prognose die voorziet in een behoefte van 5 bewegingen per dag bij een halve bezetting van de platformliftattractie ‘Hef Elevation’ Bij exploitatie ‘a la carte’ valt te denken aan • De treinen en wagons als geheel te huren en te gebruiken of in losse eenheden ten behoeve van feesten, vergaderingen, trouwen, (bedrijfs)presentaties en evenementen. De treinen kunnen daarbij vanaf de Kop van Zuid of vanaf het Noordereiland betreden worden. • Heel de Hef, inclusief paviljoens, treinen en de val huren ten behoeve van feesten een (bedrijfs)evenementen • Alleen de val huren voor een eigen (bedrijfs)uitje of een privé ‘Elevation’. Hef Experience organiseert zelf ook een aantal keer per jaar exclusieve thema evenementen en feesten waarvoor ge- reserveerd kan worden. Denk bijvoorbeeld aan een ‘Afternoon HIGH tea’, een ‘Almost Mile High Champagne Party’ of een ‘Sunset Tequilla and Tapas’. Ook deze activiteiten scharen wij onder de noemer: exploitatie ‘a la carte’ Door een mix van al het bovenstaande ontstaan er extra inkomsten. Deze reserveren we ten behoeve van onze ambities voor nieuwe investeringen en uitbreiding in de toekomst.

51

Wie exploiteert wat? • De val als grote platformlift ‘Hef Elevation’ en het museum ‘Hef History’ worden door de Stichting zelf geëxploiteerd. • De verkoop van souvenirs en Hef Experience merchandising doet Hef Experience ook zelf. • De adrenaline belevingen worden via outsourcing ondergebracht bij een daartoe gespecialiseerd bedrijf. • De catering in de beide restauratiewagens worden geëxploiteerd door Hef Experience waarbij een beroep wordt gedaan op externe catering wanneer nodig. • Voor de thema feesten en andere evenementen op de Hef en delen daarvan gaat Hef Experience samenwerken met verschillende cateraars.

DE HEF experience

bruggen bouwen

Financiën: Exploitatiebegroting basisplan vanaf 2015 52

Karen van Vliet, stedenbouwkundige ‘Visie Kop van Feijenoord’ en directeur BGSV bureau voor stedebouw Rotterdam, over Hef Experience: “Het voorstel om van de historische Hef een attractie te maken vind ik een geweldig initiatief. Hiermee kan dit deel van Rotterdam zich presenteren en kan deze attractie een impuls geven aan de omliggende wijken. Feijenoord kan zo meeliften op de bekendheid van de Hef. Dit is van groot belang voor dit deel van de Kop van Zuid en voor Rotterdam als geheel en daarom geef ik mijn volle steun aan dit project”.

bezoekers 45.500

36.400

45.500

54.600

72.800

81.900

Begroting baten en lasten in % van maximum capacitiet

31,3%

25,0%

31,3%

37,5%

50,0%

56,3%

Hef Experience Rotterdam

Basis

2015

2016

2017

2018

2019

A. Opbrengsten

925.900

760.720

925.900

1.026.080

1.346.440

1.511.620

643.900

515.120

643.900

772.680

1.030.240

1.159.020

Directe opbrengsten

A.1. Publieksinkomsten



- Hef Elevation / Museum

643.900

var

515.120 643.900 772.680 1.030.240 1.159.020



A.2 Sponsorinkomsten

75.000

75.000

75.000

10.000

0

0



A.3 Overige inkomsten

207.000

170.600

207.000

243.400

316.200

352.600

- horeca

91.000 var 72.800 91.000 109.200 145.600 163.800

- merchandising

91.000 var 72.800 91.000 109.200 145.600 163.800



25.000

- verhuringen ‘a la carte’

vast 25.000 25.000 25.000

25.000 25.000

B. Bijdragen

B.3 Subsidie gemeente Rotterdam

0

Som der baten A+B

925.900

0

0

0

0

0

760.720 925.900 1.026.080 1.346.440 1.511.620

C. Beheerslasten 259.000 259.000 259.000 259.000 259.000 259.000

C.1 Beheerslasten personeel

160.000

160.000

160.000

160.000

160.000 160.000

- directie

80.000 vast 80.000 80.000 80.000 80.000 80.000

- secretariaat

40.000 vast 40.000 40.000 40.000 40.000 40.000

- marketing

40.000 vast 40.000 40.000 40.000 40.000 40.000

C.2 Beheerslasten materieel - huisvestingslasten

99.000

99.000

99.000

99.000

99.000

99.000

24.000 vast 24.000 24.000 24.000 24.000 24.000

- kantoorkosten

12.000 vast 12.000 12.000 12.000 12.000 12.000

- verkoopkosten

30.000 vast 30.000 30.000 30.000 30.000 30.000



33.000

- algemene kosten

vast 33.000 33.000 33.000

33.000 33.000

D. Activiteitenlasten

666.060

569.648

666.060

762.472

955.296

1.051.708



240.000

192.000

240.000

288.000

384.000

432.000

D.1 Activiteitenlasten personeel



- Hef Elevation / Museum

- horeca - merchandising

D.2 Activiteitenlasten materieel

150.000

var 120.000 150.000 180.000

240.000 270.000

60.000 var 48.000 60.000 72.000 96.000 108.000 30.000 var 24.000 30.000 36.000 48.000 54.000 426.060

377.648

426.060

474.472

571.296

619.708



- de Hef onderhoud & lift bewegingen

182.000

var 145.600 182.000 218.400



- afschrijving investeringen

118.500

vast 118.500 118.500 118.500 118.500 118.500

291.200 327.600



- onderhoud investeringen

65.500

vast 65.500 65.500 65.500

65.500 65.500

- horeca

30.030 var 24.024 30.030 36.036 48.048 54.054

- merchandising

30.030 var 24.024 30.030 36.036 48.048 54.054

Som der lasten

925.060

828.648

925.060

1.021.472

1.214.296

1.310.708

Saldo rentebaten / -lasten

0

0

0

0

0

0

SALDO

840

-67.928

840

4.608

132.144

200.912

53

8. Partners, Stakeholders, Samenwerking

Organisaties & personen, die Hef Experience mede mogelijk maken Het idee van een 2e leven voor de Hef als Hef Experience werd bedacht door Robbert Dommisse: Ondernemer, Ontwerper en Architect in een periode van crisis waarbij een stelselmatig tekort aan betaalde opdrachten hem bewogen om te innoveren en zich aan te passen aan zijn situatie. Hij had door een gebrek aan werk tegelijk een overschot aan tijd en zocht naar een manier om deze tijd nuttig te besteden. Wat begon als vingeroefening en tijdverdrijf werd al snel zijn lust en zijn leven; een nieuw hervonden energie om op zijn manier een verschil te maken in crisistijd; een manier om Rotterdam (nog) beter te en leuker te maken dan het nu is omdat Rotterdam zijn bakermat is waar hij met zin gezin naar volle tevredenheid woont en wenst te blijven wonen. Zoals hij hun huis graag inricht tot een thuis begon hij op grotere schaal ook met het naar zijn idee verbeteren van de stad waar hij zich thuis voelt.

54

Het Bestuur van Stichting Hef Experience - Culturele ANBI • Voorzitter Robbert Dommisse • Secretaris Hans van der Ster • Penningmeester Ieke Frankenmolen • Algemeen - Evenementen Jasper Scholte • Algemeen – Website en ICT Jan-Paul Theunissen Ambassadeurs: • Kees Vrijdag • Gerard van Es • Hans Walgenbach • Vincent Taapken • Michel Smit • Edwin van der Meijde

Impressief, architect en initiatiefnemer Advister Administratie en Advies, Luxor Theater Ieke Frankenmolen Stedenbouwkundig Management JMR Events The Collaboration Company

Voormalig adviseur Kamer van Koophandel Rotterdam (ondernemersplan advies) Stichting Werk Incubator Voormalig directeur Museum Rotterdam Directeur, New Industry Development CEO at Sustainable Dance Club Suitehotel Pincoffs

Partners en Helpers (in willekeurige volgorde) • Hendrik de Lange Octrooifabriek (startfase en advies) • Dirk de Lange PraktijkGenerator (advies) • Ruud Huising Claassen, Moolenbeek & Partners (ondernemersplan en financieel advies) • Jan Smallegange Zadkine (subsidie acquisitie en advies) • Joop Adelmund AenB Events (sponsor acquisitie en advies) • Guus Bal (Helpt mee bij het opstellen en bewaken van planning) • Arie Voorburg Arcadis (informatie en advies) • Jantje Steenhuis Stadsarchief Rotterdam (informatie en advies) • Hans Korteweg Croon Electrotechniek (informatie en advies) • Zoran Malbasic Croon Electrotechniek (informatie en advies) • Koen Schipper Royal Haskoning DHV (informatie en advies) • Kees van der Vecht Stoom Stichting Nederland (informatie en advies) • Robbie Bergsma Stoom Stichting Nederland (informatie en advies) • Stefan Hulman OV9292 (informatie en advies) • Willem de Klerk WDK Events (informatie en advies) • Jacueline Paul Kamer van Koophandel (Your Navigator / informatie en advies) • Jaap Sloof Kamer van Koophandel (informatie en advies) • Peter Stuyvenberg Liftinstituut (informatie en advies) Gemeentelijke ondersteuning (in willekeurige volgorde) • Gemeente Rotterdam Wethouders, raadsleden en ambtenaren (informatie en advies) • Deelgemeente Feijenoord Voorzitter Seyit Yeyden en ambtenaren (informatie en advies) • Stadsinitiatief Rotterdam Vera Bauman, Rob van den Bos (informatie en advies) • Gemeentewerken Jos Kamp, Hennie Schoordijk (informatie en advies) • Monumenten Rotterdam Leroy Haring (informatie en advies) • Stadsontwikkeling Joost Bijnen (informatie en advies) • Stadsontwikkeling Merel Richter (informatie en advies) • Havenbedrijf Rotterdam Hanneke te Niet (informatie en advies) • Havenbedrijf Rotterdam Henk Groeneveld (informatie en advies) • Rotterdam Marketing Ton Wesselink (informatie en advies) • Rotterdam Festivals Reinier Weers (informatie en advies)

DE HEF experience

Samenwerkingspartners en sponsoren (in willekeurige volgorde) • Unilever Sponsor • Schildersbedrijf N.van der Ham Sponsor • JMR Evenementen organisatie • Stoom Stichting Nederland Kennisdeling en mogelijke locatie voor restauratie van spoormaterieel • Meer Business Rotterdam Regionaal Zakenplatform • Sloep huren Rotterdam Hef Experience Vaartocht Excursies • IRL Meetup Werklocatie die faciliteert ontmoetingen • Tamminga Notariaat Oprichting Stichting Hef Experience en notarieel advies • Kiss2 & Manon de Vries Communicatie en Advies • Enviu Begeleiding van studententeams door Fennie Lansbergen & Wouter Kersten • Biezar! Studententeam 1, Hogeschool Rotterdam (Strategisch Marketingplan en Onderzoek) Jeroen Boers, Niels Otten, Kevin Huizer, Louwrens van den Breevaart en Mark Roos • Concilium Studententeam 2, Hogeschool Rotterdam (Ondernemingsplan) Coen Wagner, Jarno Hollaar, Dimitri Kraak en Ilias Mesaoudi • Team HEFpark Bewonersorganisatie Feijenoord / Pim Hunfeld, Bas Sala, Joris Vermeiren, Niels van Ham, Marga Vintges, Paul van Wijk, Joany Muskiet, Thomas van Bemmelen, René Visser, Bert van Duuren, Anna-Maria Carbonaro, Andy Fellman, Elisabeth Adamus, Sven Lupescu • Advister Administratie en Boekhoudkundig advies • Stichting Werk Incubator Bemiddeling tussen jongeren, bedrijfsleven en onderwijs • Thijs Tennekes ontwerper Drukwerk en opmaak • Crowdfunders Advies in crowdfunding en mogelijke organisatie voor crowdfunding • The Collaboration Company Website en ICT • Impressief Visualisatie, Ontwerp en Architectuur Mogelijke Samenwerkingspartners (in willekeurige volgorde) • NS/ Spoorwegmuseum Wederzijdse promotie en mogelijke partner voor museumtreinen • Museum Rotterdam Wederzijdse promotie en mogelijke partner voor museum expositie in de wagons • Stadsarchief Rotterdam Wederzijdse promotie en mogelijke partner voor museum expositie in de wagons • Hight Specialists Beoogde samenwerkpartij voor klimmen, tokkelen en bungee Jumpen • Rabobank Rotterdam Bancaire zaken en voor uitgifte van Obligaties en Hef zegels • Boskalis Vervoer van de Hef naar locatie aan de wal • Croon Elektrotechniek Electrotecniek en installaties • Nico van der Ham Schilderwerk • Hollandia Kloos Staal tbv perrons en onderzijde paviljoens • een glas fabrikant Paviljoens voor entree en uitgang • Baltico Ultra light promenadedek • FiberCore Europe Ultra light promenadedek • Philips Verlichting • Osram Verlichting • Eneco Elektra voor de Hef • Royal Haskoning Adviseur aanbesteding • HDI Gerling Verzekeringen • Galerie Urban Photos Historische foto’s op groot formaat • Vision2Watch 3d Lightmapping • ThermIQ Verwarming • HKB Urban Pruducers Mogelijke organisatie voor crowdfunding • Miniworld Rotterdam Wederzijdse promotie en combitickets • Spido Wederzijdse promotie en combitickets • Euromast Wederzijdse promotie en combitickets • SS Rotterdam Wederzijdse promotie en combitickets Speciale dank aan (in willekeurige volgorde) Allie Zwart de Rooi, Thijs Bauwens, Evert van den Oever, René Hoeflaak, Meindert Booij, Jan Laan, Erik Jarmohamed, Jan Peter Bogers, Arne Verbrugh, Timo van Schaik, Hans Kervezee, Cok Verkleij, Wytze Patijn, Jos de Ruiyter, Aart-Jan Eenkhoorn, Jaap Torenaar, Dirk de Vos, Filip Mobach, Annabelle van Roosmalen, Wim en Anneke Dommisse, Miranda Spek, Hans Andersson, Tamara Boelee, Annelyn Leynse, Jeroen Leemans, Jacqueline Kolpa, Marcel Jongmans, Michelle Provoost, Nicole Tent, Arij de Boode, Mario Kadiks, Chris Noordam, Karen van Vliet, Marcel Potters, Frank Coomans, Marina Meeuwisse, Patrick Meijer, Liesbeth Mobach, Marc Roos, Jaap van Ballegooij, Arlette van Vliet, Jacqueline van den Berg, Frank Tournier, Frank van Dijl, Margriet van Westenbrugge, Michiel Mobach, Remco Spiering, Fabian de Leede, Mèleny Spits, Theo Greven.

opnieuw in beweging

55

9. bijlagen

Bijlage 1: De Hef, een roemruchte geschiedenis sinds 1927 De Hef is de populaire benaming voor de oude spoorweghefbrug over 56 de Koningshaven in Rotterdam, die het Noordereiland scheidt van de wijk Feijenoord. De officiële naam van de Hef is Koningshavenbrug. De twee aanbruggen (vaste brugdelen) van de Koningshavenbrug stammen uit 1878 toen de spoorlijn van Noord naar Zuid Nederland door Rotterdam in gebruik werd genomen. Ze vormen de laatst nog resterende delen van de Maasbruggen. De Maasbruggen, werden ontworpen door C.B. van der Tak, directeur van Gemeentewerken. Het middengedeelte van de Koningshavenbrug was oorspronkelijk een draaibrug. Dit was echter een forse hindernis voor de scheepvaart. In de smalle doorvaart aan de beide zijden van de draaibrug voeren meerdere schepen zich vast en in 1918 drukte het Duitse schip ‘Kanderfels’ de complete draaibrug bij een aanvaring van de pijler. Dit laatste ongeval gaf de doorslag voor de aanleg van een hefbrug ter vervanging van de draaibrug. De hefbrug werd ontworpen door ir. Pieter Joosting, chef van de afdeling bruggenbouw van de Nederlandse Spoorwegen, volgens de principes van Eiffel. In maart 1925 begint het Duitse bedrijf A.G. Gute Hoffnungshütte uit Oberhausen met de uitvoering. Met medewerking van o.a. de Nederlandse Beton Maatschappij, Maschinenfabrik Augsburg-Nürnberg, StorkHijsch, Siemens-Schuckert. Op 31 oktober 1927 werd de nieuwe hefbrug n gebruik genomen. De Koningshavenbrug, ofwel de Hef, is een stalen brug over de Koningshaven. De brug bestaat uit twee torens van meer dan 60 meter hoog, die met elkaar worden verbonden door het beweegbare spoordek. Het bewegende brugdeel zit vast aan staalkabels die over kabelwielen lopen,

waarbij twee enorme betonblokken dienen als contragewicht. De hefbrug was hiermee de eerste in zijn soort in West Europa en de grootste van zijn soort in heel Europa. Daardoor werd de Hef direct de trots van Rotterdam. De Hef werd bejubeld als een wonder van de moderne techniek. De kracht en de betrouwbaarheid die De Hef opriep werd zelfs door bedrijven aangewend om te suggereren dat de geboden diensten en producten van een even superieure kwaliteit waren als de Hefbrug. Joris Ivens maakte in 1928 een avant-gardistische film over De Hef met als titel De Brug. Onder meer door deze film werd Ivens internationaal bekend. Bijna 80 jaar later, in 2007 schreef Oscar van Dillen zijn String Quartet 2 als muziekstuk bij deze stomme film van Ivens. De naastgelegen Koninginnebrug werd geopend op 14-01-1929, waardoor het Noordereiland in het verlengde van de Van der Takstraat verbonden werd met Feijenoord. Ook deze brug, een basculebrug, kwam ter vervanging van een eerdere draaibrug op dezelfde locatie. Op 14 januari 1933 klimt de 19-jarige slachthuismedewerker Lou Vlasblom op de noordelijke heftoren en maakt een geslaagde duiksprong met 2 salto’s van 65 meter. De kranten staan er vol van. Men spreekt van een roekeloze daad die desondanks mythische proporties heeft gekregen. Vlasblom’s duik is op dat moment een wereldrecord. Een week later klimt de werkeloze zeeman Jan Tabbernee op een van de kabelwielen van

de noordelijke toren, 5 meter boven de plaats waar Vlasblom was afgesprongen. Zijn afzet is vanaf die plaats echter niet voldoende. Zijn salto, noodzakelijk om de snelheid te verminderen, mislukt. Het Rotterdams Nieuwsblad rekent de lezers voor dat Tabbernee met een snelheid van 123 kilometer per uur op het water slaat. Drie uur na de sprong haalt de rivierpolitie zijn lijk tussen de pijlers van de brug op. 14 mei 1940 – Tijdens de gevechtshandelingen in de meidagen van 1940 staat de val in geheven toestand. Bij het bombardement raakt De Hef beschadigd. Dankzij een geïmproviseerd bewegingsmechanisme kan de brug in 10 minuten (normaal 50 seconden) worden geopend. Bij de bevrijding waren de twee spoorbruggen de enige nog functionerende bruggen in Rotterdam.

geluidsoverlast enorm in de weg. De Nederlandse Spoorwegen wilden de capaciteit van het spoor vergroten. Maar het 120 jaar oude Luchtspoor door de binnenstad was te smal geworden. En de openingstijden van De Hef waren lastig. Rotterdam ontwierp over een lengte van 2796 meter een viersporige tunnel in de stad, de Willemsspoortunnel. Van 1987 tot 1993 werd deze tunnel gegraven tussen de stations Rotterdam Centraal en Rotterdam Zuid. De officiële opening door de koningin was op 15-09-1993, maar het luchtspoor bleef nog in gebruik tot en met de laatste reguliere treinrit op 24-09-1993 om ongeveer 20:00 uur. Met oude treinen werd aan het einde van de middag afscheid genomen van het luchtspoor (zie filmpjes op YouTube). De Willemsspoortunnel werd op maandagmorgen 27-09-1993 regulier in gebruik genomen. De Willemsspoorbrug werd in 1994 gesloopt, met uitzondering van het noordelijke bruggenhoofd. Dit bruggenhoofd ging dienst doen als bevestigingspunt voor het Maasbeeld, bekend als De Waslijn, ontworpen door Auke de Vries.

Op 10 mei 1978 wordt de Hef in geheven stand aangevaren door het schip de ‘Nedlloyd Bahrein’ tijdens de eerste vaart vanaf de scheepswerf Van der Giessen de Noord waar het gebouwd was. Het schip bleek te hoog en raakte de val. Gedurende enkele weken was het spoorwegverkeer gestremd. Aan de hand van de originele bouwtekeningen die de NS in Utrecht keurig bewaard had werd het geheel op kenmerkend Rotterdams-voortvarende wijze aangepakt. De val wordt 5 dagen na de aanvaring door 4 grote bokken uitgetakeld en op een grote schuit geplaatst, voor reparatie op de werf van Hollandia Kloos. Op 27 mei werd de val weer teruggeplaatst en de volgende dag konden de treinen weer rijden. Zelden is een dermate zwaar beschadigde brug zo snel weer in dienst gesteld. Deze aanvaring was reden om de bouw van spoortunnel te versnellen.

De Hef bleef bewaard, maar had geen functie meer. Jammer, want voor alle Rotterdammers heeft De Hef een beeldbepalende kracht. We willen weer trots zijn op Onze Hef. De Hef is een constante inspiratiebron voor dichters, filmers en architecten. De duiksprong van zwemmer Lou Vlasblom droeg bij aan de mythevorming. Van de weinige hefbruggen die Nederland telt, is De Hef de meest spectaculaire: een staaltje pure ingenieurskunst. Na felle protesten tegen de voorgenomen sloop werd De Hef een rijksmonument.

Het beweegbare deel van de Koningshavenbrug (de val) moest regelmatig geopend worden, en daar moest ook de spoorwegdienstregeling op afgestemd worden. Deze beperking was zo groot dat de Nederlandse Spoorwegen hun dienstregeling alleen kloppend konden krijgen als ze de planning bij De Hef begonnen. Er waren 14 vaste openingstijden van een half uur per 24 uur, dat de treinen niet konden rijden.

Diverse plannen voor hergebruik van de werkeloze Hef: • Plannen voor bebouwing op De Hef zijn In het verleden gestrand omdat het beweegbare brugdeel geen opbouw kan bevatten vanwege de windbelasting (o.m een restaurant en een wetenschapscentrum voor bruggen). • Eerbetoon aan de Rotterdammers. Alle 3 miljoen Rotterdammers sinds 14-05-1940 bedanken voor hun bijdrage aan de stad door hun naam te laten verschijnen op De Hef op een net met duizenden Led-lampjes. Behorend tot de TOP 5 van Stadsinitiatief 2012. Kosten 1,5 miljoen voor totaal 10 jaar. • Er zijn ook plannen geweest voor een duikplatform. Dat idee kan nu wel in combinatie met Hef Experience verwezenlijkt worden middels een jaarlijks evenement.

De hoogte van de spoorbruggen over de Maas noodzaakten dat de spoorverbinding van Rotterdam CS naar de zuidelijke oever ook op hoogte door de stad ging, het Luchtspoor. Bij de herontwikkeling van de binnenstad in de 80-er jaren zat dit viaduct met de bijbehorende

De Hef is op 3 april 2000 als rijksmonument aangewezen, op aanvraag van de gemeente. Sindsdien staat De Hef in de top 10 van belangrijkste monumenten van Rotterdam. Door de monumentenstatus kan de gemeente subsidie voor het onderhoud aanvragen bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Ook de provincie Zuid Holland heeft een subsidieregeling 2013 voor rijksmonumenten. Op 09-09-2005 werd vlakbij De Hef aan de Nassaukade het kantoorpand De Brug van Unilever geopend. De 700 werknemers kunnen genieten van een fantastisch uitzicht op o.m. De Hef.

57

De Bijlage 2: Aanwijzing rijksmonument De Hef: Redengevende omschrijving aanwijzing tot rijksmonument in 2000 58

Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed: Monumentnummer: 513922 Aanwijzingsbesluit: 03-04-2000. Inschrijving register: 10-10-2000 Hoofdcategorie: Weg- en waterbouwk.werken. Subcategorie: Brug. Oorspronkelijke functie: Spoorbrug. Adres: Bij Prins Hendrikkade 58, 3071 KB Rotterdam en bij Nassaukade 35, 3071 JL Rotterdam Inleiding IJzeren HEFBRUG als functioneel onderdeel van de spoorlijn RotterdamDordrecht gebouwd tussen 1925 en 1927 ter vervanging van de verouderde en zwaar beschadigde spoordraaibrug uit 1877 over de Koningshaven naar ontwerp van ir. P. Joosting, hoofd van de afdeling Bruggenbouw bij de Nederlandse Spoorwegen. De hoofdconsctructie is uitgevoerd door Gute-Hoffnungshüte uit Oberhausen, met medewerking van de HGB. “De Hef” kreeg, mede door de gelijknamige film, die Joris Ivens in 1928 over de Spoorbrug maakte, een sterke symboolfunctie voor de dynamiek van de Rotterdamse haven. N.B. Bij de voltooiing van de spoortunnel in 1993 verloor de hefbrug zijn functie als spoorbrug. Op de noordelijke heftoren bevindt zich thans een radarpost voor het gemeentelijk Havenbedrijf. Omschrijving Markante hefbrug bestaande uit drie segmentboogvormige vakwer overspanningen van geklonken smeedijzer rustend op betonnen met natuursteen beklede pijlers in het water en bruggehoofden aan weerszijden van de Koningshaven. Op de pijlers twee taps toelopende circa 60m hoge heftorens bestaande uit een open ijzerconstructie van vakwerkspanten en liggers. Hiertussen bevindt zich het 52 m lange middensegment van de brug, het zogenaamde val, dat door middel van een beweegbare hefconstructie van wielen, kabels en betonnen contragewichten, kan worden op-

geheven tot een hoogte van circa. 45 meter. In de meest zuidelijke toren bevindt zich een twee verdiepingen hoog stalen kraandrijvershuis met aangrenzende machinekamer. Tussen de diagonale liggers van de ijzerconstructie is aan beide zijden een open ijzeren trap aangebracht, naar de uitkijkposten op de torens. Waardering Uit 1925-27 daterende hefbrug van algemeen belang vanwege architectuur- en cultuurhistorische waarde en bouwtechnisch innovatieve waarde als eerste voorbeeld van een a-symmetrisch beweegbare hefbrug in Nederland. Tevens van belang wegens stedenbouwkundige en situationele waarde als herinnering aan het luchtspoor en wegens het karakteristieke beeldbepalende silhouet, zichtbaar in de wijde omtrek van de Koningshaven.

59