Duoavonden 19 November 2013 Nicolien Schuring Physician Assistant
Inhoud - FF
de diepte in
- Ziekenhuisfase - Triage
Cirkel van Willis
Wat is een beroerte • Probleem in de bloedvaten van de hersenen • Cerebrovasculaire aandoening (CVA) = stroke • Twee vormen: • Herseninfarct (80%) • Hersenbloeding (20%) • TIA: een voorbijgaande beroerte.
Herseninfarct • Afsluiting van een bloedvat door een stolsel • Leidt tot: - Een tekort aan zuurstof - Een tekort aan voedingstoffen - Weefselschade
Hersenbloeding 1. 2. 3. 4. 5. 6.
hersenweefsel subarachnoïdale ruimte harde hersenvlies schedel spinnenwebvlies dunne zachte hersenvlies
Hersenbloedingen komen voor: • in de hersenen (intracerebraal) • rond de hersenen (subarachnoïdaal of subduraal)
Oorzaken •
Hersenbloeding – Zwakke plek – Aneurysma – Stollingsprobleem
•
Herseninfarct – Bloedpropje (hart, hersenen, halsvaten) – Hypoperfusie
Gevolgen Rechter hersenhelft • Hemiparese • Sensibiliteitsstoornissen • Dysartrie • Hemianopsie • Neglect • Ruimtelijke waarneming • Taalproblemen
Gevolgen Linker hersenhelft • Hemiparese • Sensibiliteitsstoornissen • Hemianopsie • Dysartrie • Afasie • Neglect
Gevolgen Kleine hersenen/hersenstam
• • • • •
Sturingsproblemen Duizeligheid Dysartrie Dubbelzien Slikklachten
Onzichtbare gevolgen
geheugenstoornissen
moeite met dingen tegelijk doen
Traagheid, moeite initiatiefname
Onzichtbare gevolgen Gedrag: verandering persoonlijkheid
Labiel Prikkelbaar
Somber Onverschillig
Onzichtbare gevolgen Communicatie: afasie of dysarthrie
Onzichtbare gevolgen Sociaal/ maatschappelijk
Veranderingen in werk, rol als moeder, vader, opa, oma
Primaire oorzaken van vermoeidheid Neurale netwerken
Bepaalde hersengebieden
Hormonen
Secundaire oorzaken van vermoeidheid • • • • • • •
Door lichamelijke beperkingen te weinig conditie opbouwen Medicatiegebruik Extra energie nodig voor denken, geheugen en aandacht Slaapproblemen Uitgaan van ‘oude’ energieniveau Stemming / depressie Stress
Behandeling Snelle diagnose: - verhaal van patiënt/familie - lichamelijk onderzoek - CT scan
Herseninfarct: trombolyse - oplossen stolsel - binnen 4.5 uur
Toename schade in tijd
Uitkomst Zonder trombolyse
Met trombolyse
Stroke-unit Doel: • intensieve controles: hartritme, bloeddruk, temperatuur, bloedsuiker, neurologische toestand. • Complicaties voorkomen, snel herkennen en tijdig behandelen.
Medicatie Hersenbloedingen: • Bloedverdunnende medicatie: een medicijn toedienen om het effect van de bloedverdunnende medicatie op te heffen. • Behandelen van een te hoge bloeddruk Herseninfarcten: • Start medicatie: bloedplaatjesremmer (clopidogrel) en een cholesterolverlager. • Snelle diagnostiek – hartritme stoornissen/ hartproblemen – vernauwde halsslagader
Vernauwing halsslagader
Bij een vernauwing van >70%: operatie aan de halsslagader om beroerte te voorkomen.
Stroke-unit Doel: • intensieve controles • snelle diagnostiek • risicoprofiel inMultidisciplinair beeld brengen • snelle start medicatie • snelle start mobilisatie (fysiotherapie) • snelle intensieve revalidatie (ergo-/logotherapie) • snelle natraject (huis/ revalidatie/ verpleeghuis) mbv maatschappelijk werk en/of bureau natraject
Rol revalidatiearts / PA • Triage / Ontslagbestemming • Functionele prognose stellen (letsel, aard, leeftijd, pre-ex) • Voorkomen van complicaties (spasticiteit, schouder-handsyndroom, spitsvoet, etc)
Verblijfplaats na 3 maanden
Conclusie • Een beroerte is een beschadiging van hersenweefsel door een vastlopend bloedstolsel (infarct) of een bloeding. • Een beroerte heeft zowel lichamelijk als psychisch ingrijpende gevolgen. • Het vroeg herkennen van een beroerte en raadplegen van medische hulp is van groot belang. • • Er zijn veel mogelijkheden om de kans op een (tweede) beroerte te verkleinen.
TIME=BRAIN
Bedankt voor uw aandacht!