Rugpoli in Enschede
Lucille Dorresteijn, Neuroloog Marleen Wijnstra, Physician assistant
Stellingen Bij een langer bestaand LRS is een MRI van de LWK aangewezen Ik (huisarts) verwijs nu zelf voor een MRI want dan kan ik de patiënten beter voorlichten
Bedrust is een zinvolle behandeling en bewezen effectief Rugpijn en beenpijn verbeteren na een eventuele operatie
5-7-2011
Zeven fabeltjes over hernia en rugklachten In het gerenommeerde vakblad Spine (Vol. 29 nr.16 pag.1818-1822) worden de volgende beweringen ontkracht:
Als er een hernia is vastgesteld is een operatie altijd noodzakelijk Op röntgenfoto's, CT en MRI kun je altijd de oorzaak van de pijn zien Bij rugpijn moet je het kalm aan doen tot de pijn over gaat Rugpijn komt meestal van een ongeval of zwaar tillen Rugpijn leidt meestal tot invaliditeit Iedereen met rugpijn moet een röntgenfoto laten maken De belangrijkste behandeling is bedrust
5-7-2011
Nieuw
Sinds 1 April 2011 rugpoli in het MST
Maandag en donderdag
Radiculair syndroom
Neurogene claudicatio
Enkele definities
Lumbosacraal radiculair syndroom (LRS) : in de bil en/of het been uitstralende pijn, vergezeld van één of meerdere symptomen of verschijnselen die suggestief zijn voor een aandoening van een specifieke lumbosacrale zenuwwortel. (dermatomaal patroon)
Aangezien een gouden standaard voor een zenuwwortelaandoening ontbreekt komt de definitie van deze syndroomdiagnose voort uit overeenstemming van inhoudsdeskundigen.
5/7/11
Diagnose
LRS: klinisch zekere wortelaandoening met of zonder radiologisch substraat
Ischialgie: onzekere wortelaandoening los van radiologisch substraat
Wortelcompressie: LRS met radiologisch waarschijnlijke wortelcompressie
Wortelcompressie meestal door HNP of door een vernauwing van de laterale recessus.
5/7/11
HNP
5-7-2011
5/7/11
Criteria rugpoli MST
Minimaal 6 weken pijn > rug
VAS > 7
Reageert niet goed op pijnmedicatie
Neurologische uitval (motoor, sensibel, progressief)
Red flags uitgesloten
Snelle verwijzing!
Red flags:
plotselinge sensomotore uitval
mictie/defaecatie stoornissen
rijbroek-anaesthesie
Onhoudbare pijn niet reagerend op pijnmedicatie
Welke vragen stelt u aan uw patiënt?
Aard, lokalisatie, intensiteit etc. (denk aan dermatomere uitval)
Maar ook: mate van uitval!
Provocerende factoren (drukverhogende momenten)
Nachtelijke pijn! Invloed van rust?
Mictie/defecatie problemen; Hoe uit te vragen?
Evt. gewichtsverlies, koorts, alg malaise.
Mate van ziekteverzuim
5/7/11
Welke testen doet u en hoe?
Inspectie wervelkolom (lumbale fixatie, vinger- vloerafstand, bekkenhoogte, scoliose, verstreken lordose)
Kracht: uit stoel komen (prox L2/L3), krachtgraad in MRC
Hakken/tenen lopen
Pijnzin met name rijbroek
Reflexen
Lasègue? 5/7/11
Welke testen doet u en hoe? Wanneer is Lasègue positief?:
Paresthesieën bij heffen van het been tot onder de knie (tot 60-70%)
Let op: bekkenfixatie
Vals positief: ‘tight hamstrings’
Beeldvorming Beeldvormend onderzoek LRS bij:
Overweging chirurgisch ingrijpen Aanwijzingen red flags Verdenking ernstig onderliggend lijden
MRI verdient de voorkeur
MRI onderzoek binnen redelijke termijn verrichten, zodra de indicatie daarvoor bestaat. Bij voorkeur binnen twee weken.
5/7/11
Belangrijk
Voorafgaand aan MRI is volledig neurologisch onderzoek geïndiceerd om een voorspelling te kunnen doen betreffende het aangedane niveau.
Let op; orthopedische, reumatologische, oncologische factoren die diagnose kunnen beïnvloeden / wijzigen
5/7/11
Radiculair syndroom L5
5-7-2011
Red flags: koorts, progessieve pijn
5-7-2011
Red flags nachtelijke pijn
5-7-2011
Welke adviezen geeft u?
Uitleg over de diagnose?
Medicatie?
Controle na aantal weken?
Bedrust of juist bewegen?
Fysiotherapie bewezen of niet? Manuele therapie?
Red flags?
5/7/11
Hoe verwijzen?
Telefonisch overleg met L. Dorresteijn, M. Wijnstra, J. van Vugt of dienstdoend neuroloog
Verwijzing per fax of per brief t.a.v rugpoli (secretaresse C. de Zwart )
Telefoon: 053 - 4872850
Faxnummer: 053 - 487882
