Drank en Drugs in 2014 Judith Noijen Jellinek Preventie Projectleider Unity
Amsterdam, 27 november 2013
Presentatie - Alcohol in 2014 - Cijfers - Wijziging Drank en Horeca wet - Drugs in 2014 - Cijfers - Trends - Drugsmarkt - Risico beperkende maatregelen
2
Uitgaan…
3
Alcohol en druggerelateerde problemen in het uitgaansleven • (Riskant) alcohol en druggebruik • Dealen van drugs • Binge-drinken • Gezondheidsverstoringen • Onder invloed deelname aan verkeer • Agressie en geweld • Onveilige en/of ongewenste seks • Imago schade
4
Alcohol in 2014
Wijziging Drank en Horeca Wet 1-1-2014 Per 1 januari 2014: • Leeftijdsgrens voor verkoop alcoholhoudende dranken (en tabak) verhoogt van 16 naar 18 jaar. • Jongeren onder de 18 mogen geen alcohol bij zich hebben in het openbaar. • Zowel verstrekker als jongere zelf zijn strafbaar. Dus schenkverbod geldt voor: • jongeren onder de 18 jaar • ouderen, wanneer drank bedoeld is voor jongeren onder de 18 jaar • personen die in kennelijke staat van dronkenschap zijn 6
Waarom? Meer kennis over gezondheidsrisico’s van alcohol bij jongeren: • Verstoring ontwikkeling van het brein • Verminderde leer- en schoolprestaties • Verhoogd risico op verslaving op latere leeftijd • Verhoogd risico op alcoholvergiftiging, verkeersongevallen, overlast en overschrijden van (seksuele) grenzen
7
Cijfers alcoholgebruik Dronken laatste maand
Ooit
Laatste maand Hoeveel
Bevolking 15-64 jaar
92,0%
75.7%
Scholieren 12-18 jaar
79,0%
50.5%
>10 in weekend 16,8%
21.9%
Scholieren 15 jaar
89,4%
67,6%
>10 in weekend 16,9%
30.4%
Scholieren 17/18 jaar
95,4%
84,8%
>10 in weekend 39,6%
55.4%
Bezoekers Party’s 24 jaar
98,5%
90,5%
Binge 80,2%
Bezoekers Clubs 22 jaar
98,1%
92,0
Binge 85,8%
Bronnen: 1. Nationaal prevalentie onderzoek, IVO (2007) 2. Peilstations Onderzoek, Trimbos instituut (2012) 3. Poel van der A. Feestmeter 2008-2009. Trimbos/Bonger instituut 2010 8
Handhaving Sinds 1-1-2013 is toezicht op DHW verantwoordelijkheid van gemeenten, zij: • Verstrekken vergunningen • Controleren (Uitvoering controle door BOA’s) • Kunnen eigen regels toepassen in een Algemene Plaatselijke Verordening (APV)
9
Sancties
- Boetes - Schorsing v.d. Drank en Horeca vergunning voor max 12 weken - Permanente intrekking v.d. Drank en Horeca vergunning - Verwijderen van bezoekers - Three Strikes Out Sanctiebeleid kan verschillen tussen gemeenten. Jongeren zelf: 10
Tot 16 jaar : € 45,16- en 17 jarigen: 90,-
Landelijke campagne: NIX18 - Gericht op beïnvloeding sociale norm - Richt zich op de omgeving van de jongeren zelf
11
Wat kan de evenementenbranche zelf doen? - Een deursticker gebruiken met het logo van de campagne -
Gebruik maken van de Informatiekaart leeftijdsgrenzen
-
Nieuwe regel tijdig bekend maken en duidelijk zichtbaar
-
Goed zichtbaar en interessant alcoholvrij aanbod
- Opleiden personeel: - Regels toelichten + consequenties bij niet naleven (Briefing) - Werkwijze bij leeftijdscontrole - Checken ID-bewijzen - ‘Nee’ verkopen en omgaan met weerstand
12
Leeftijdscontrole -
Checken ID-bewijs (tot 25e levensjaar vragen om ID) -
Paspoort
-
Identiteitskaart
-
Rijbewijs B (auto)
-
Rijbewijs AM (brommer)
-
Opleiden personeel
-
Inzetten hulpmiddelen: - Portiers - Polsbandjes
13
- Rekenhulp
Waar kan de evenementenbranche terecht? - Naar18jaar.nl - Gemeente waar bedrijf gevestigd is - Koninklijke Horeca Nederland: Voorziet horeca van info - Horecaloket.nl - Centrum voor Veilig en Gezond uitgaan www.veiligengezonduitgaan.nl
14
Drugs in 2014
Prevalenties Laatste maand algemeen
Laatste maand 15-24 jaar
Stad algemeen
Alcohol
76%
71,8%
71%
Cannabis
4,2%
8.3%
8,2%
Cocaïne
Ooit: 5,2%
Ooit: 4.8%
Ooit: 8,9%
Ecstasy
Ooit: 6,2%
Ooit: 6,0%
Ooit: 10,4%
Drugs
Bron: IVO,2011
Cijfers
Gebruik laatste maand % Middel
Alg.bev. 15-35
Clubbezoekers
Partybezoekers
Alcohol
74
96
97
Cannabis
10
39
46
XTC
3
16
31
Cocaïne
1
10
19
Amfetamine
0.7
6
11
GHB
0.4
2
5
Bron: Poel van der A. Feestmeter 2008-2009. Trimbos/Bonger instituut 2010
17
Cijfers
Club/Disco laatste maand % 1995 Middel
Leeftijd: 25
1998 Leeftijd: 26
2003 Leeftijd: 27
2008 Leeftijd: 24
Alcohol
90
95
95
96
Tabak
66
67
55
61
Cannabis
49
52
39
39
XTC
33
41
19
21
Cocaïne
14
23
14
14
Amfetamine
13
13
7
6 Bron: Antenne
18
Trends in uitgaan algemeen • Uitgaan gedomineerd door studentenpopulatie • Dansdrift wat verflauwd • Veel nieuwe spontante initatieven • Grote invloed social media • Let op: verschillen tussen regio’s en subculturen! 19
Trends in middelengebruik (Antenne 2012) • • • • • • • • • •
Rookverbod in clubs onverminderd Imago blowen tijdens uitgaan daalt verder XTC blijft favoriet; zichtbaar onder invloed zijn van XTC is ok Stijging gebruik van amfetamine Narcose middelen onder minderheid een blijver, GHB controversieel, lachgas terug Coke blijft onder 25+ populair Imago GHB steeds negatiever Nieuwe middelen slaan niet aan (4-FA enige blijver?) Buurtjongeren vaak dagelijks blower Shishalounges populair onder buurtjongeren 20
Drugsmarkt: Ecstasy: - 5093 aangeleverde pillen - Gemiddeld 123 mg MDMA - 50% > 105 mg en 20% > 140 mg MDMA - 4 waarschuwingen: PMMA poeders en in XTC pillen
21
Drugsmarkt: Speed / Amfetamine: - 1639 aangeleverde poeders - 96% amfetamine (gem. 27%, max. 72%) - 77% speed poeders versneden met cafeïne (gem. 55,2%) - Bijna geen methamfetamine op markt in Nederland (0.2%)
22
Drugsmarkt: Cocaïne: -
1205 aangeleverde poeders gekocht als cocaïne: 96% bevat cocaïne, gemiddeld 58% (max 89%) 11% lidocaine of procaine 4% versneden met fenacetine 62% versneden met levamisol
23
Signalen 2012/2013: Zorgwekkende combinatie van 4 factoren: A. Verjonging van de uitgaansscene (zowel regulier als club scene) B. Toename XTC gebruik C. Extreem hoog gedoseerde XTC tabletten D. Toename ernstige XTC gerelateerde incidenten
24
Risico beperkende maatregelen -
Trendonderzoek Testen Voorlichting aan uitgaanders Beïnvloeden omgeving
25
Trendonderzoek & Testen - Trendonderzoek: o.a. Antenne, Trendwatch, Groot Uitgaansonderzoek maar ook monitoren markt - Testservice voor consumenten (op kantoor) Indien nodig waarschuwen voor gevaarlijke drugs = samenwerking testservice (DIMS bureau), IVZ, horeca/organisatoren - Testen op de dansvloer?
26
Voorlichting aan uitgaanders - Voorlichting aan uitgaanders: -
Voorlichting tijdens uitgaan: Peer educatie project: Unity Voorlichting via folders en websites (Trimbos, Unity, Uitgaan en drugs) Informeren over huisregels / drugsbeleid Campagnes: Voorbeelden ‘Partyfriends’ & ‘Outgaan is nooit ok’.
27
Voorbeeld: Outgaan is nooit OK Aanleiding: - Motie in de Amsterdamse gemeenteraad - Gebaseerd op stijging aantal ambulanceritten GHB en ernst - Klachten van horeca professionals over GHB incidenten - Bagatelliseren risico’s outgaan van GHB
28
Beïnvloeden omgeving -
-
Inzetten professionele EHBO met kennis van EHBD - zorg voor goede bewegwijzering, laagdrempeligheid Aanwezigheid voorlichting Beleid / drugsrepressie Klimaatbeheersing Eet en drinkwatervoorzieningen Goed en divers alcoholvrij aanbod Chill out ruimtes Organisatie openbaar vervoer Trainingen voor bar personeel (Verantwoord schenken, signaleren overmatig gebruik, dealen en spiking, omgaan met weerstand, ‘nee’ verkopen, juiste houding etc.) Training Eerste Hulp Bij Drank- en Drugsongevallen in het uitgaanscircuit (EHBD-u)
29
Tot slot…. 1. Werk samen aan integraal aanbod • • • •
Organisatoren / ondernemers Gezondheidsinstellingen Beleidsmakers / overheid Politie
2. Promoot een positieve visie op het uitgaansleven 3. Wees realistisch over de context 4. Zet gezondheid op de eerste plaats
30
Meer informatie: Centrum Veilig en Gezond Uitgaan (CVGU) www.veiligengezonduitgaan.nl Kenniscentrum Evenementenveiligheid (KCEV) www.kcev.nl Alcohol en drugs: www.jellinek.nl www.trimbos.nl www.unity.nl
31
Bedankt voor jullie aandacht!
[email protected] www.twitter.com/noijen www.twitter.com/Jellinek_Prev www.twitter.com/unityinfo www.facebook.com/unity.nl 32