Zelfzorg Info: jouw vaknieuws! Deze maand hebben we een korte Zelfzorg Info voor je. Het thema is geneesmiddelengebruik bij ouderen. Recent onderzoek van het RIVM toont aan dat bijna alle ouderen problemen hebben bij het gebruik van geneesmiddelen. Hoe kan jij als drogist ouderen helpen bij hun (zelfzorg)geneesmiddelengebruik? Ook geven we een update over de verkiezing van Beste Zelfzorgadviseur. De Top 10 is bekend en de mysteryshopronde is in volle gang! Tot slot heeft de huidige Beste Zelfzorgadviseur, Linda Harms, weer een adviescolumn geschreven op www.sante.nl. Deze maand geeft ze tips over eczeem bij kouder weer.
Thema van de maand: Geneesmiddelengebruik bij ouderen Bijna alle ouderen hebben praktische problemen bij het gebruik van geneesmiddelen, toont recent onderzoek van het RIVM aan. Ouderen hebben moeite met het lezen van de bijsluiter, gebruik van de verpakking, het klaar maken voor gebruik of het innemen van medicijnen. Hierdoor kunnen ze medicijnen verkeerd gebruiken met mogelijk nadelige gevolgen voor hun gezondheid. Als drogist kan je ouderen helpen bij veilig medicijngebruik. Toedieningsvorm De wijze van toediening kan belangrijk zijn, als ouderen moeite hebben met slikken. Ga na of het middel ook in de vorm van bijvoorbeeld een drankje, oplostablet of zetpil in het schap ligt en biedt dit aan als alternatief. Let op: drankjes bevatten vaak suikervervangende middelen waar ouderen gevoelig voor kunnen zijn. Sorbitol bijvoorbeeld werkt laxerend en er kan een overgevoeligheid voor bestaan. Bruistabletten bevatten natrium. Dit is risicovol bij een hoge bloeddruk en verminderde nierfunctie. Aangepaste doseringen en leeftijdsgrens Medicijnen werken anders bij ouderen dan bij jonge mensen. Daarom adviseer je aan een oudere klant soms een andere dosering dan aan iemand van 30 jaar bijvoorbeeld. Sommige geneesmiddelen kennen bovendien een leeftijdsgrens. Let hier goed op bij advies aan ouderen.
Wisselwerkingen Het ene geneesmiddel kan ervoor zorgen dat het andere geneesmiddel sterker werkt of juist minder sterk, of er kunnen bijwerkingen optreden. Zelfzorgmiddelen, vitamines en kruiden combineren daarom niet altijd veilig met receptgeneesmiddelen. Soms kan een combinatie van geneesmiddelen ook juist goed zijn. Ouderen die bijvoorbeeld langdurig NSAID’s gebruiken, wordt geadviseerd om een (zelfzorg)maagbeschermer (pantoprazol of omeprazol) bij te gebruiken om maagklachten tegen te gaan. >> Bespreek dit met de klant tijdens het adviesgesprek. Kijk samen in de bijsluiter naar de wisselwerkingen, ook wel interacties genoemd. Adviseer de klant om te overleggen met de huisarts over gecombineerd gebruik van receptgeneesmiddelen en zelfzorggeneesmiddelen. De belangrijkste wisselwerkingen van zelfzorg met receptgeneesmiddelen Het CBD heeft een overzicht opgesteld met de belangrijkste wisselwerkingen van zelfzorgmiddelen met receptgeneesmiddelen. Dit overzicht vind je aan het einde van deze nieuwsbrief. Dit is niet alleen voor de doelgroep ouderen maar ook voor andere klantengroepen van belang. Handig om te printen en te bewaren! Tips voor juist gebruik
Gebruik het geneesmiddel in de juiste hoeveelheid en op het juiste tijdstip. Zit rechtop als je geneesmiddelen inneemt. Neem geneesmiddelen in met een vol glas water tenzij iets anders op het etiket staat. Wanneer een geneesmiddel zonder water ingenomen wordt, kan het slokdarmproblemen veroorzaken. Bovendien kan het dan ook niet goed werken. Maak het geneesmiddel niet kapot, tenzij op het etiket staat dat dit mag. (Wanneer je bepaalde tabletten breekt, kunnen er bijwerkingen ontstaan zoals maagklachten) Let goed op of het geneesmiddel op een lege maag ingenomen moet worden. Bewaar ze op een droge donkere plek en buiten bereik van (klein)kinderen Vraag advies over het gebruik aan drogist, apotheker of huisarts.
Advisering Update verkiezing Beste Zelfzorgadviseur De top 10 van de verkiezing Beste Zelfzorgadviseur is bekend! Deze toppers hebben de kennistest het beste gemaakt van maar liefst 115 deelnemende (assistent-)drogisten. Een supergoede prestatie, gefeliciteerd allemaal! De eerste rond bestond uit een kennistest met 45 meerkeuzevragen en aantal open vragen om de zelfzorggeneesmiddelenkennis te testen van de kandidaten. In de tweede ronde komt er een mysteryshopper langs bij de top 10, om hun adviesvaardigheden in de praktijk te testen. Na deze ronde blijven er nog drie zelfzorgadviseurs over, die in de finale tegenover een jury van zelfzorgexperts komen te staan. De top 10 Celesta Paumen (Kruidvat), Gemma Bosters (Trekpleister), Malissa Lepoeter (Trekpleister), Alida Blokzijl (D.I.O.), Mandy Koppendraier (Trekpleister), Linda Harms (Trekpleister), Lieke Melis (Etos), Franca van Mourik (D.I.O.), Yvonne Schaafstra (DA) en Ilse Kerkvliet (Etos).
Ga naar onze facebookpagina (facebook.com/bestezelfzorgadviseur) voor een mooie collage van de top 10. Hier houden we je ook op de hoogte van alle gebeurtenissen rondom de verkiezing, dus volg onze facebookpagina als je dat nog niet doet.
Adviescolumn: Huiduitslag In de koudere maanden krijgen meer mensen last van huiduitslag. Hoe help je mensen met huiduitslag het beste de winter door? Ook deze maand geeft Linda, de Beste Zelfzorgadviseur, weer advies op de website van Santé. Wat adviseer je mensen die last hebben van eczeem? Linda raadt enkele zelfzorgmiddelen aan, maar geeft ook praktische tips. Lees haar column op www.sante.nl.
Stofnaam
Interactie receptgeneesmiddelen
NSAID's
NSAID's, middelen bij reuma (zoals methotrexaat), bloedverdunners, antitrombotica, bloedglucoseverlagende middelen (diabetici), diuretica (plasmiddelen) en bloeddrukverlagende middelen
(Pijnstillers)
Paracetamol (Pijnstiller)
Flurbiprofen (Keelpijn)
Glucosamine
Bloedverdunners (bij langdurig gebruik), alcohol, middelen die op het zenuwstelsel werken zoals antidepressiva en anti-epileptica, zidovudine (antivirale middelen)
NSAID's, alcohol, bloedverdunners, Middelen bij reuma (zoals methotrexaat), bloeddrukverlagende middelen, bloedglucoseverlagende middelen (diabetici), diuretica (plasmiddelen), zidovudine (antivirale middelen)
Kan de instelling op vitamine K-antagonisten (bloedverdunners) ontregelen (regeling bloedstolling)
(Middelen bij artrose en osteoporose) Alginezuur (Maagzuur)
Antibiotica, antipsychotica, middelen bij schildklierproblemen, middelen ter preventie van osteoporose, middelen bij prostaatklachten
Aluminiumhydroxide
Antibiotica, middelen bij hartklachten
(Maagzuur) Bismuthsubnitraat
Antibiotica, middelen bij hartklachten
(Maagzuur) Calciumcarbonaat
Antibiotica, cytostatica (kanker remmende stoffen), ketoconazol (schimmelwerend)
(Maagzuur) Magnesiumcarbonaat (Maagzuur)
Antibiotica, middelen bij hartklachten, middelen bij schildklierproblemen, diuretica (plasmiddelen)
Stofnaam
Interactie receptgeneesmiddelen
Omeprazol
Middelen bij schimmelinfecties, middelen bij hartklachten, antiepileptica, bloedverdunners, antivirale middelen, middelen bij orgaantransplantatie, sint janskruid, antitrombotica, middelen bij etalagebenen
(Protonpompremmer, maagzuur)
Pantoprazol natrium (Protonpompremmer, maagzuur)
Ranitidinehydrochloride
Middelen bij schimmelinfecties, cytostatica (kanker remmende stoffen), bloedverdunnende middelen, middelen bij reuma (zoals methotrexaat), antivirale middelen
Anti-epileptica, middelen bij schimmelinfecties, antivirale middelen
(H2 antagonist, maagzuur) Butylscopolaminebromide
Vertraagd darmpassage waardoor de resorptie van andere middelen worden beïnvloed
(Maag en darmkrampen) Bisacodyl
Antacida, H2 antagonisten, protonpompremmers, middelen bij hartklachten (digoxine)
(Laxeermiddel) Ispaghula husk anhydricum
Hartglycoside, salicylaten, vitamine K-antagonisten (bloedverdunners), middelen bij urineweginfecties
(Laxeermiddel) Lactulose (Laxeermiddel)
Natriumpicosulfaat
Bloedverdunners, antibiotica, antacida, verminderde opname van alle oraal ingenomen geneesmiddelen door versnelde darmpassage, antibiotica, hartglycosiden
Middelen bij hartklachten (digoxine), beïnvloed de kaliumspiegel (veroorzaakt door gebruik van andere geneesmiddelen), antibiotica
(Laxeermiddel) Sennae extractum (Laxeermiddel)
Sorbitol (Laxeermiddel)
Het kaliumverlies veroorzaakt door andere geneesmiddelen, kan worden versterkt, middelen bij hartklachten (digoxine), antiaritmica (middelen bij hartritmestoornissen), diuretica (plasmiddelen), drop, NSAID's
Natriumpolystyreensulfonaat (verlaagt kaliumspiegel)
Stofnaam
Interactie receptgeneesmiddelen
Kool geactiveerd
Anti peristaltische middelen, hartglycoside, diuretica (plasmiddelen)
(Middel bij diarree) Loperamidehydrochloride
Middelen bij schimmelinfecties, cholesterol verlagend middelen, middelen die op de urinewegen werken
(Middel bij diarree) Tannalbumine
Antacidum
(Middel bij diarree) Hyperici flos (middel bij lichte depressieve klachten) Fexofenadinehydrochloride
Antidepressiva, slaapmiddelen, vitamine K-antagonisten (bloedverdunners), anti-epileptica, middelen bij hartklachten, middelen bij virale infectie, anticonceptiva
Middelen bij schimmelinfecties, antacida,
(Allergie) Oxymetazolinehydrochloride, tramazolinehydrochloride, xylometazolinehydrochloride
MAO-remmers, antidepressiva, antihypertensiva, antiparkinsonmiddelen,
(Neusslijmvliesontsteking) Codeïnefosfaat
MAO-remmers, antidepressiva, cimetidine,
(Hoest) Noscapinehydrochloride
Vitamine K-antagonisten (bloedverdunners)
(Hoest) Acetylcysteïne
Antibiotica, vaatverwijdende middelen zoals nitroglycerine
(Hoest) Broomhexinehydrochloride
Antibiotica
(Hoest) Miconazolnitraat
Vitamine K-antagonisten (bloedverdunners), bloedglucoseverlagende middelen, middelen bij epilepsie
(Schimmelinfectie) Aciclovir (Koortslip)
Zidovudine (antiviraal), middelen bij reuma (methotrexaat), intraveneus aciclovir
Stofnaam
Interactie receptgeneesmiddelen
Chloorcyclizinehydrochloride, cinnarizine
MAO-remmers, alcohol, cytostaticum (kanker remmende middelen), antibiotica, salicylzuur
(Reisziekte) Meclozine dihydrochloride (Reisziekte)
MAO-remmers, alcohol