Welkom in het kartuizerklooster Hallo, ik ben monnik Dionysius van Leeuwen. Mijn voornaam spreek je uit als di-o-ni-si-us. Ik ben geboren in 1402. Mijn bijnaam is Dionysius de Kartuizer, omdat ik namelijk in een kartuizerklooster leefde en werkte. Een kartuizerklooster is een bijzonder gebouw. Het is speciaal voor ons gebouwd om in alle rust en stilte te leven. Door veel te bidden en te zingen tot God kom ik soms in een ‘extase’. Ik word dan helemaal gelukkig en vergeet alles om mij heen. Volgens mij noemen jullie dat tegenwoordig ‘mediteren’? Ik heb veel gestudeerd en geschreven. Ik wil niet opscheppen, maar ik was een echte beroemdheid! Mensen kwamen van ver om mij om hulp en advies te vragen. Ook de boeken die ik schreef worden veel gelezen. Naast het schrijven van boeken maken wij ook rozenkransen. Weet je wat dat is? Dit is een ketting met kraaltjes. Bij elk kraaltje hoort een gebed. Met een rozenkrans in de hand kan ik uren achter elkaar door blijven bidden. Ik heb op veel plekken gewoond, maar als ik eerlijk mag zijn….. dit klooster waar jullie nu staan was mijn lievelingsplek. Ik ben hier ook gestorven… op 12 maart 1471. Maar genoeg geklets! Het wordt tijd dat ik aan de slag ga. Neus rustig rond in het klooster gebouw. Als je klaar bent met de speurtocht, loop dan naar het ‘Scriptorium’. Dit is de plek waar we nu staan. Pak nu de eerste bladzijde van je speurtocht. Voor elke ruimte waar je komt, heb je 10 minuten de tijd om de opdrachten te maken.
De gangen rondom de tuin De tentoonstelling begint met een heel lange gang. Hier liepen de monniken elke dag om zich even te ontspannen van het harde werk. In de verte zie je er al twee staan. Omdat de kartuizers alleen en in stilte leefden, mochten ze niet zomaar de straat op. Contact met de bewoners van Roermond was er bijna niet. Rust, stilte, bidden tot God en vooral werken. Dat was hun leven. Er werd zelfs bijna niet gepraat met elkaar!
Vraag: Hoe lang zou deze gang zijn? Tel je stappen voet voor voet, van het begin van de gang tot aan de twee monniken. De gang is (eigen inschatting) stappen lang. Dat de monniken die daar staan poppen zijn had je natuurlijk al gezien. Kijk eens goed naar de kleding die ze aanhebben. Maar let op: je mag ze niet aanraken! Komt het bekend voor? Welke pij heb jij aan? De winter- of zomerpij? Voor een groot deel zijn het zomerpijen. De kinderen zien hier het verschil tussen een wollen en een linnen pij. Aan de zijkant van de gangen zaten deuren. Hier waren vroeger de cellen, de slaapkamers van de monniken. Een kartuizer woonde namelijk helemaal alleen in een klein huisje. Deze cellen zijn nu weggehaald.
Vraag: Zoek de televisie in de volgende gang. Hierop is te zien hoe het klooster veranderde en groeide. Er kwamen steeds meer gebouwen bij. Maar soms werd het klooster ook vernietigd. Door bijvoorbeeld een grote stadsbrand! Kijk goed naar de film. Hoe vaak is het klooster afgebrand? Het klooster is 2 keer vernietigd door brand.
Vraag: In de middeleeuwen kwam het wel eens voor dat er brand uitbrak en een groot deel van Roermond afbrandde. Weet jij waarom dat kon gebeuren??? In de middeleeuwen hadden de huizen rieten daken. Verder is een van de grote Roermondse stadsbrand ontstaan door een hete kogel die werd afgeschoten tijdens een processie/optocht.
Een kartuizermonnik at helemaal geen vlees. Ze aten alleen soep, brood, groenten, eieren, vis, kaas en fruit. Ook dronken ze water, wijn of bier. Het avondeten bestond uit een groenteschotel met eieren en brood.
Vraag: Kijk eens goed in de vitrines die er staan. En zet een cirkel om het goede antwoord: De kartuizermonniken aten uit gouden / stenen kruiken en kommen. Ze dronken uit zilveren / glazen bekers. Om te bidden maakten ze rozenkransen van bot / parels. De muren van het klooster waren mooi / niet beschilderd. Een kartuizermonnik werkte de hele dag /praatte gezellig met mensen. De monnik leefde veel samen / alleen.
De Kapittelzaal
Als je deze zaal binnenloopt zie je allemaal schilderijen met kartuizermonniken.
Vraag: Loop naar het schilderij dat je hieronder ziet. Om deze kartuizermonnik heen zie je allemaal heiligen staan. Heiligen zijn figuren die belangrijk zijn in het geloof van de katholieke kerk. En dus ook voor deze monniken. Op het schilderij staan een paar belangrijke heiligen afgebeeld. Trek een pijl van hun naam naar hun figuur.
Dit zijn:
Maria, moeder van Jezus.
Jezus, als klein kind.
Kartuizermonnik.
Vraag: Waaraan herken jij deze monniken eigenlijk? Kijk heel goed en noem 2 antwoorden! 1. Aan de witte pij. Andere monnikenordes droegen bruine of zwarte pijen. 2. Aan de biddende houding: handen + geknield. 3. Hij bidt. 4. Aan het typische kapsel.
Vraag: Hoeveel van deze kartuizermonniken staan er afgebeeld op alle schilderijen die in deze zaal hangen? Kijk goed! Er staan 20 kartuizermonniken afgebeeld in deze zaal. Er staan ook monniken van andere ordes op de schilderijen!
In de Caroluskapel
Welkom in de grote Caroluskapel. Hier kwamen de monniken samen om te bidden en te zingen. Dat gebeurde vier keer per dag. Het eerste gebed gebeurde al om 12 uur ’s nachts! De monniken werden daarvoor uit hun slaap gewekt met een luide bel. In de kapel was het donker en koud. Zo zaten ze vaak 4 uur lang te bidden en te zingen tot God. En gingen daarna weer slapen.
Vraag: Dit zingen hoor je in deze ruimte. Ga in een van de vele banken zitten en luister naar de muziek. Wat voel jij? Zet een cirkel om je antwoord. Eigen invulling In 1572, 100 jaar na de dood van Dionysius, gebeurde er iets verschrikkelijks in deze kapel. Soldaten veroverden Roermond en plunderden alle kloosters in de stad. Ook dit klooster! Ze sloegen de arme kartuizermonniken met veel geweld neer. Daarvan zijn heel veel schilderijen gemaakt, want de katholieke mensen waren boos. Dat deed je toch niet?! Deze schilderijen herinneren iedereen nog steeds aan deze brute moord. Een aantal zie je op de televisies voorbij komen.
Vraag: Waarvoor zouden de soldaten de kloosters aanvallen? Kijk eens goed om je heen. Wat zouden de soldaten willen stelen? Goud, schatten en dure spullen. Uiteindelijk zijn er hier 12 monniken vermoord. Ze worden nu de Martelaren van Roermond genoemd. En nog steeds, bijna 450 jaar later, worden ze herdacht om hun gewelddadige dood.
Vraag: Ze zijn zelfs nog hier in deze ruimte, hun botten worden namelijk bewaard in kisten. Deze staan achter de metalen tralies.
Kijk eens goed door de kijkgaten in de grote kisten. Wat ligt daarin? De schedels van de 12 vermoorde monniken.
In de bibliotheek
Dit is de bibliotheek van het klooster. Je ziet allemaal boeken die door de kartuizermonniken zijn gemaakt. Bekijk boek nummer 48. Ga dan naar het filmpje. Naast de klusjes als koken en tuinieren, was één van de belangrijkste taken het (over)schrijven van boeken.
Vraag: Hoe dit precies gebeurde zie je in de film. Hij duurt ongeveer 8 minuten, maar je hoeft het niet helemaal af te kijken. Vul deze vraag in: Een monnik schreef met een ganzenveer en inkt. Boven bij de ingang zie je ook een muurschildering. De afbeelding laat zien hoe katholieke mensen denken over het leven na de dood. Alle mensen in de Middeleeuwen geloofden namelijk dat ze na hun dood in de hemel zouden komen bij God OF in de hel bij de duivel.
Vraag: Wat moest je doen om in de hemel te komen? Zet een cirkel om de goede antwoorden in beide rijtjes. Weinig praten
Niet liegen
Goed rijk worden
Niet jaloers zijn
Veel bidden
Spullen van anderen stelen
Aardig zijn tegen anderen
Mensen pijn doen
Veel drinken
Zes dagen per week werken
Vraag: Als je dat niet deed, dan kwam je in de hel. Wat zie je allemaal afgebeeld in de hel? Noem drie dingen. Het vagevuur is vol met naakte mensen en rare wezens. De poort naar de hel is de kop van een hond/wolf. Vind jij deze muurschildering mooi? Waarom wel/niet? Eigen invulling.
