Wees welkom nu sijt wellecome Wees van harte welkom pasgeboren kind, zo kwetsbaar, klein en weerloos, zo teerbemind. Wees van harte welkom in een wereld, diep verward, welkom in ons huis, in ons leven, in ons hart. Kom in ons hart. Wees van harte welkom, kleine zonnestraal, zo'n levensgroot geschenk voor ons allemaal. Wees van harte welkom als een vaste zekerheid, blijk van pure liefde en vrede in de strijd. Kom in ons hart Coot van Doesburgh
Oorsprong: Dit lied is in zijn oudste vorm mogelijk al ver voor het jaar 1000 geschreven. De oudste aantekeningen van de melodie zijn te vinden in het 'Evangelarium van Otto III'. Het lied in de vorm zoals de meeste het kennen, komt uit de zeventiende eeuw. Het werd voor het eerst gepubliceerd in de bundel 'Het paradijs der Gheestelijcke ende Kerckelijcke Lof-Sangen'(1621) verzameld door Salomon Theodotus. Dit was een katholieke bundel. Maar ook de protestanten zingen het lied (LvdK 145) Componist: onbekend 2
Advent en Kerstmis in de remonstrantse kerk Dommelhoefstraat 1A Eindhoven Let u op de aanvangstijden van de diensten? Veel wijkt af van wat u gewend bent. 2 december 9 december 16 december 23 december 24 december 25 december
Advent 1 Advent 2 Advent 3 Advent 4 Kerstnacht Kerstmis
31 december
geen dienst
11.00 uur 11.00 uur 14.30 – 16.30 uur 14. 00 – 17.00 uur 22.00 uur, vanaf 21.45 uur samenzang 10.30 uur
3
Woord vooraf Voor u ligt het adventsboekje van de Remonstrantse Gemeente Eindhoven. Anders dan anders, het bevat niet de orden van dienst voor die periode, maar het programma. De aanleiding om daarvoor te kiezen was dat we dit jaar twee alternatieve diensten hebben in de adventsperiode. Op derde advent is er de kerstherberg, op vierde advent een filmmiddag. Dat gaf reden om ons te bezinnen op de aard van dit boekje en we hebben gemeend dat een overzicht van de activiteiten in deze periode het beste was. Daarbij hebt u niet een boekje ontvangen, maar twee boekjes. Dat is geen fout, nee, daar zit een gedachte achter. Wij menen dat ons programma voor de kerstperiode de moeite waard is niet alleen voor onze leden, maar ook voor belangstellenden. Wie kent die beter dan u. Daarom is een boekje bedoeld voor uzelf en een om weg te geven. Vandaar ook het thema van deze adventsperiode: Wees welkom. In het boekje Licht, met teksten van Coot van Doesburg op bestaande melodieën, is de kerstklassieker Nu sijt wellecome hertaald als Wees welkom. Toepasselijk in ieder opzicht. Voor u. Voor belangstellenden. Voor wie eigenlijk niet. Wij hopen op een op een goede voorbereiding op de kerstperiode en een zalig kerstfeest voor iedereen. Martijn Junte, namens de Taakgroep Liturgie
4
Advent 1
2 december 11.00 uur
de lofzang van Maria voorganger:ds.J.H.Röselaers (Amsterdam) organist: Geert Pool muzikale medewerking: fluit: Gusta Sieverink–Boland cello: Cootje Limborch van der Meersch klavecimbel: Truus Bienfait–Prins gespeeld zal worden Sonate voor fluit en basso continuo in A–klein, G.F.Händel voor de dienst Allegro na de overdenking Larghetto aan het einde van de dienst Adagio en Allegro Maria is een jonge vrouw, nog niet getrouwd. Een verhaal over een vrouw. Dat is op zich al iets dat zijn tijdgenoten in verwarring brengt. Het kan niet. Een vrouw telt niet mee in die dagen. Ze heeft geen eigen stem. Ze kan geen geschiedenis schrijven. Lucas haalt haar juist naar voren en zet de man aan wie ze beloofd is in haar schaduw. Dat is de omgekeerde wereld. Intussen gaat het Lucas om meer dan de verhouding van mannen en vrouwen alleen. Het gaat hem om de verhouding van wie macht hebben en wie machteloos zijn in het algemeen. Machtigen kunnen op de troon kunnen zitten en er tegelijk vanaf gevallen zijn. Het is maar hoe je naar hen kijkt. Met welke ogen. Maria kijkt met de ogen van de verwachting, die de nog ongeboren Jezus in haar schoot wekt. Zij ziet: Gods toekomst ís al gaande. Zijn omgekeerde wereld ráákt aan de onze. De lofzang van Maria, bekend als het Magnificat, naar het eerste woord van de Latijnse versie van de tekst, is een van de oudst bekende christelijke liederen. De tekst is afkomstig uit het evangelie van Lucas (Lucas 1, 46-55) waar Maria het lied aanheft bij de ontmoeting met haar nicht Elizabeth, de aanstaande moeder van Johannes de Doper. In het lied weerklinken echo’s van een aantal oud-testamentische liederen. Het meest expliciet zijn de overeenkomsten met het lied van Hanna (1 Samuël 2, 1-10). Het Magnificat is onlosmakelijk verbonden met de liturgie van de christelijke kerken. Vrijwel alle kerken kennen de tekst ofwel als een van de getijdengebeden, of in de gezangen bundels. Het geldt zelfs voor de orthodoxe calvinistische kerken, die het opgenomen hebben in hun liedbundel naast de Psalmen, onder Enige gezangen. De voorname positie componisten als C. Monteverdi, J.S. Bach, en A. Vivaldi. Onvergetelijk zijn bovendien de door velen geliefde uitvoeringen van bekende solisten. De Lofzang van Maria is dus een van de belangrijkste teksten in de christelijke traditie. Niet alleen omdat ze in nagenoeg alle kerken gezongen of gebeden wordt, maar ook omdat het bij alle kerkverlating en secularisatie nauwelijks aan populariteit inboet
collecte: Diaconaal Centrum Eindhoven 5
Advent 2
9 december 11.00 uur
Bethlehem voorganger:ds.M.F.C.Junte, Eindhoven organist: TruusBienfait–Prins muzikale medewerking: ad hoc koor onder leiding van TruusBienfait-Prins het koor zal zingen: saint Joseph's carol Noel nouvelet I saw three ships Betlehem is een van de oudst bekende bijbelse plaatsen. Al voordat er sprake is van Israëlitische nederzettingen en de voorvaderen van het volk Israel nog een nomadisch bestaan leiden, wordt Betlehem al genoemd. De eerste keer is bij een tragische gelegenheid. Rachel, de vrouw van aartsvader Jacob, overlijdt er bij de geboorte van haar jongste zoon Benjamin. Een tweede, meer relevant verhaal is dat van Ruth. Zij gaat met haar schoonmoeder Naömi mee, wanneer die besluit terug te keren naar haar vaderstad. Ruth trouwt daar met Boaz en krijgt met hem een zoon Obed. Ruth en Obed worden in het evangelie van Matteus samen als voorouders van Jezus genoemd. De beroemdste inwoner van Betlehem is echter de latere koning David. Hij is de jongste van acht broers. Hij werkt voor zijn vader als schaapherder. Als echter de profeet Samuël naar Betlehem komt, zalft hij David als koning om de toenmalige koning Saul op te volgen. Het is om deze afkomst van David, dat Jozef en Maria op weg gaan naar Betlehem en dat de stad geldt als de geboorteplaats van Jezus. Betlehem is vanouds een belangrijke bestemming voor christelijke pelgrims. Wat minder mensen weten is dat in Bethlehem nog steeds een van de grootste gemeenschappen van Palestijnse christenen in het Midden-Oosten woont. Vlak na de Tweede Wereldoorlog bestond de bevolking van Bethlehem voor bijna 90 procent uit christenen. Dat veranderde toen na de oorlog van 1948 duizenden Palestijnse vluchtelingen naar de stad vluchtten voor het geweld. Sindsdien staat de meerderheid van de bevolking geregistreerd als moslim. Tegenwoordig is het stadje bijna geheel omgeven door een acht meter hoge muur, die Ariël Sharon optrok in de Palestijnse gebieden. Daardoor is de stad tegenwoordig alleen toegankelijk als men over de juiste reispapieren beschikt. Veel inwoners zijn daarom al jaren niet meer buiten de stad geweest. Een gevolg hiervan is dat veel Palestijnen de stad verlaten. Bijna alle bedrijvigheid is verdwenen en het toerisme blijft vanwege de politieke situatie een zeer wisselvallige bron van inkomsten. Daarmee is de stad tegenwoordig een symbool voor de complexe en soms uitzichtloos lijkende situatie in de smalle strook land, die in zekere zin het hart is van drie wereldreligies.
collecte: Diaconaal Centrum Eindhoven 6
Advent 3
16 december 14.30 –16.30 uur
Kerstherberg voorganger: ds.M.F.C.Junte, Eindhoven muzikale medewerking: Peter van der Woude Ook dit jaar is er weer een Kerstherberg. Geen gewone kerkdienst, maar een bijzondere bijeenkomst waar de ontmoeting tussen jong en oud centraal staat. Er worden verhalen verteld, er is wat te drinken en wat lekkers erbij, we zingen bekende kerstliedjes en we maken samen mooie kerstversieringen om de ruimte mee te versieren. Zo hopen we elkaar, ieder op onze eigen manier, in de kerstsfeer te brengen. Voor wie? Voor iedereen! Familie, vrienden, vriendjes en vriendinnetjes zijn meer dan welkom. We vinden het fijn om te weten of u / je komt. Graag een berichtje aan Eva Haverkorn:
[email protected] of via telefoonnummer 040-284 6102.
Programma 14.30 – 14.45 uur Ontvangst in de kerkzaal 14.45 – 15.00 uur Opening en uitleg van het programma door ds. Junte 15.00-15.45 uur Knutselen en versieren in vier creatieve workshops voor jong en oud. Voor diegenen die niet willen knutselen, is er gelegenheid om deel te nemen aan een informatieve workshop onder leiding van ds.Junte Deze workshop wordt tweekeer aangeboden. 15.45 uur
16.30 uur
Terug in de kerkzaal. Tijd voor een verhaal en kerstliedjes. We sluiten samen af bij de vuurkorf.
er is geen collecte 7
Advent 4
23 december 14.00 –17.00 uur
filmkring: BUDRUS (2009) Zal er ooit een dag van vrede Zal er ooit een dag van vrede, zal er ooit bevrijding zijn voor wie worden doodgezwegen levenslang gebroken zijn? Zal er ooit een blijvend heden vol van goede vrede zijn waar geen pijn meer wordt geleden en het leven nieuw zal zijn. Zie de takken aan de bomen waar het jonge groen ontluikt tot een stralend nieuwe zomer waar de vredesbloesem ruikt. Zie de sterren aan de hemel waar het duister van de nacht door hun schijnsel wordt verdreven tot een nieuwe dag die lacht. Zoals bomen mensen tonen dat er kracht tot groeien is zal de zoon der mensen komen die de boom des levens is. Zoals sterren mensen melden dat geen nacht te donker is zal een kind ons komen redden dat het licht der wereld is. Henk Jongerius
Op deze vierde Adventszondag willen we stil staan bij het werk van filmmaker Julia Bacha, die zich inzet voor de vrede en verzoening in Israël, een door geweld en apartheid verscheurde samenleving. Zij heeft de documentaire BUDRUS (2009) gemaakt. Zo gaf zij geweldloos verzet door Palestijnen en Israëli’s tegen de bezetting van Palestijnse gebieden door het Israëlische leger, een platform. Deze documentaire die 80 minuten duurt, willen wij kijken. Theo Braaf zal zijn gedachten over geweldloze weerbaarheid met ons delen. De Taakgroep Vrede van de Remonstrantse Broederschap steunt SABEEL, een internationale beweging. SABEEL wil christenen uit de hele wereld aanmoedigen, te blijven werken aan gerechtigheid in de Bezette Gebieden, in solidariteit met het Palestijnse volk. Iris Wevers, voorzitter van de Taakgroep Vrede, geeft een toelichting op de steun aan SABEEL en op wat wij kunnen doen, om ons voor vrede en gerechtigheid in dit stukje van de wereld in te zetten. Het lied hiernaast speelde een belangrijke rol tijdens de filmavonden van Midden in het Leven. Deze filmkring keek afgelopen jaar Israëlfilms. Leden van de groep werken mee aan deze bijeenkomst.
U bent van harte welkom om u op deze zondag samen met ons te bezinnen op geweldloze weerbaarheid en het hoopvolle initiatief van SABEEL voor vrede in Israël.
collecte: projecten van de Taakgroep Vrede van de Remonstrantse Broederschap. 8
Kerstavond
24 december 22.00 uur vanaf 21.45 uur zingen we bekende kerstliederen
De schapen in het veld voorganger: ds.M.F.C.Junte, Eindhoven organist: Peter van der Woude muzikale medewerking: voor de dienst: na de overdenking: aan het slot:
Esther Rook, sopraan Ich steh an deiner Kribbe Christkind, P.Cornelius Die Könige, P.Cornelius
De kerstnachtdienst en de dienst van kerstochtend hebben een nogal verschillend karakter. De sfeer is anders, de dienst is samen met onze Lutherse vrienden, er zitten andere mensen in de kerk. Er zijn niet veel mensen die zowel op kerstavond, als op kerstochtend de dienst bezoeken. Daarom is ervoor gekozen om het thema van de dienst en de lezing van beide diensten nauw op elkaar aan te laten sluiten. Tegelijk echter kent de dienst een verschillende spits, om wie wel tweekeer wil gaan niet te ontmoedigen. Op kerstavond staan we stil bij de schapen in het veld, zonder wie de herders er nooit geweest zouden zijn. Hebben schapen alleen, die rol of voegt hun aanwezigheid bij het kerstkind werkelijk iets toe? "Een schaap is een onmogelijk dom beest, maar desondanks niet gemakkelijk te vangen. Ik was niet de enige die de opdracht kreeg om een schaap te vangen, we waren met een groepje. […] In zeker zin ging het om een onschuldige, ongevaarlijke, maar toch licht illegale actie, want het waren niet onze schapen - de schapen bevonden zich op het terrein naast het terrein waar wij waren gehuisvest. We deden er geen kwaad mee, zoveel is zeker, want we gingen ze niet stelen, alleen even vangen. Ze liepen rond op een groot weiland, gelegen op een heuvel, met een hek eromheen. Individuele actie haalde niets uit. Kwam je te dichtbij dan sloeg de kudde onmiddellijk op de vlucht. Er moest dus een groepsstrategie worden uitgedacht en uitgevoerd. Dat lukte. Op een gegeven moment hadden we de kudde in een hoek van het terrein gedreven en langzaam, langzaam konden we ze zo dicht benaderen en dat het daadwerkelijke vangen mogelijk werd. Dat wil zeggen, langzaam kwam het moment dichterbij dat ik, net als mijn mede schapenvangers, tot een andere vorm van actie moest overgaan. Zolang we bezig waren met de toenadering, was ik mentaal bezig met strategie: zal ik een stap naar links maken of is een stap naar rechts beter het beter om een stap naar rechts te doen, moet ik langzamer lopen, of sneller; de fysieke activiteit en de mentale activiteit liepen gelijk op. Maar er kwam een moment dat daarvan verschilde, een moment waarin het ging om pure actie: nu. Het volgende moment had ik het schaap vast. " Uit Tamara Benima Het Paleis van Betekenissen, in: Een schaap vangen (2002). collecte: Diaconaal Centrum Eindhoven 9
Kerstmis
25 december 10.30 uur
De herders in het veld voorganger: ds.M.F.C.Junte organist: TruusBienfait–Prins De kerstnachtdienst en de dienst van kerstochtend hebben een nogal verschillend karakter. De sfeer is anders, de dienst is samen met onze Lutherse vrienden, en er zitten andere mensen in de kerk. Er zijn niet veel mensen die zowel op kerstavond, als op kerstochtend de dienst bezoeken. Daarom is ervoor gekozen om het thema van de dienst en de lezing van beide diensten nauw op elkaar aan te laten sluiten. Tegelijk echter kent de dienst een verschillende spits, om wie wel twee keer wil gaan niet te ontmoedigen. Op kerstochtend staan we stil bij de herders. Waarom zijn zij de eersten buiten de familie, die het kerstkind komen bewonderen? Dat heeft te maken met hun nederige afkomst, inderdaad, het is geen gewoon koningskind dat hier in de kribbe ligt. Maar er is meer, in het Oude Testament, zijn niet de minste figuren herders. Denk aan de drie aartsvaders: Abraham, Izaak, en Jacob. Denk aan de latere koning David. Hij werd bij zijn kudde weggehaald en tot koning gezalfd. In de persoon van die herders kijken ook deze grote bijbelse gestalten mee bij het kind in de kribbe.
Cursus aspirant schaapherder Schaapherder worden, wie droomt daar niet van? Het is een stille wens van menigeen die van de natuur, dieren en stilte houdt. Dat het beroep van schaapherder niet over rozen gaat weten de cursisten van afgelopen jaar maar al te goed. […] De cursus bestaat uit acht theorie dagen en daarnaast een onbeperkt aantal velddagen. Tijdens de velddagen leert de deelnemer o.a. het werken met een hond, het gebruik van andere hondenrassen, schapen scheren, bekappen, oormerken aanbrengen, helpen bij geboortes, ontwormen en toepassen van medische handelingen maar ook het organiseren van bepaalde activiteiten. De velddagen worden, afhankelijk van het aantal deelnemers, in kleine groepjes gehouden of als privé les. Deze lessen kunnen ook op doordeweekse dagen gehouden De cursus is zeer uitgebreid en inclusief lunch op de theoriedagen, een uitgebreide cursusmap, een schapenboek, verlostouwtje, een speciale “vanghaak” en een CDRom 10
met filmpjes en foto’s over het hoeden, ziekten en verlossingen. Aan het eind ontvangen de cursisten een certificaat. Advertentietekst op internet
collecte: Diaconaal Centrum Eindhoven
11
adventseditie van Vensters Open december 2012 12