Vragenlijst Geschiedenisenquête Enquête opgesteld door de Onderzoekseenheid Geschiedenis van de KU Leuven en uitgevoerd door iVOX in opdracht van Radio 1 en het Davidsfonds naar aanleiding van De Nacht van de Geschiedenis, die plaatsvindt op dinsdag 22 maart 2016.
PROFIELVRAGEN 1. Hoe oud bent u? ……….. jaar 2. Ik ben een… vrouw man 3. In het middelbaar onderwijs volgde ik… Algemeen secundair onderwijs (aso) Beroepssecundair onderwijs (bso) Kunstsecundair onderwijs (kso) Technisch secundair onderwijs (tso) 4. Ik voel me in de eerste plaats… (0 = helemaal niet, 10 = heel sterk) U kan antwoorden met een score van 0 tot 10. Een 0 betekent dat u zich ‘helemaal niet’ zo voelt en 10 betekent dat het domein u zich ‘heel sterk’ zo voelt. Met de tussenliggende scores kan u uw antwoord nuanceren. Helemaal niet 0
1
Heel sterk 2
3
4
5
6
7
8
9
10
inwoner van mijn stad/gemeente inwoner van mijn provincie Vlaming
1
Belg Europeaan wereldburger andere (bv. inwoner van mijn land van herkomst) 5.
Ik spreek thuis … altijd Nederlands. meestal Nederlands, maar soms ook een andere taal, namelijk: ………………………. meestal een andere taal, namelijk: ……………………………………………………... nooit Nederlands, altijd een andere taal, namelijk: ……………………………………..
6. Hoe graag doet u de volgende zaken? Helemaal niet graag
Eerder niet graag
Eerder graag
Heel graag
Deelnemen aan een quiz Puzzles en raadsels oplossen Boeken lezen (non-fictie) De krant lezen Het nieuws volgen 7.
In welke mate bent u geïnteresseerd in de volgende domeinen?
U kan antwoorden met een score van 0 tot 10. Een 0 betekent dat het domein u ‘helemaal niet interesseert’ en 10 betekent dat het domein u ‘heel erg interesseert’. Met de tussenliggende scores kan u uw antwoord nuanceren. Helemaal niet geïnteresseerd 0
1
2
Heel erg geïnteresseerd 3
4
5
6
7
8
9
10
Politiek Economie
2
Cultuur Sport Onderwijs Geschiedenis 8. In welke mate bent u het eens met de volgende stellingen? Helemaal oneens
Eerder oneens
Eens noch oneens
Eerder eens
Helemaal eens
Geen mening
Je kan de wereld van nu niet begrijpen als je geen kennis hebt van het verleden. Er wordt in het onderwijs voldoende aandacht besteed aan geschiedenis. Ik zou meer kennis willen hebben van geschiedenis.
3
KLASSIEKE OUDHEID
HISTORISCHE FEITENKENNIS Welke Griekse dichter uit de Oudheid schreef de Ilias en de Odyssee? Erasmus Varoufakis Homeros Tsipras
COLLECTIEVE HERINNERING In welke van de onderstaande oude culturen waren man en vrouw het meest gelijkgerechtigd? Rome Griekenland Egypte Fenicië
In welke sector werkte het grootste deel van de bevolking in de Romeinse keizertijd? De ambachten De landbouw Het leger De handel
Welke bewering over de positie van de vrouw bij de Olympische Spelen in de Griekse oudheid is correct? Vrouwen mochten deelnemen. Vrouwen mochten niet deelnemen, maar wel toeschouwer zijn. Vrouwen mochten niet deelnemen, en we weten niet of er vrouwen als toeschouwer werden toegelaten. Vrouwen mochten niet deelnemen, en op straffe des doods ook geen toeschouwer zijn.
In welke cultuur vindt de uitdrukking ‘Spartaanse opvoeding’ haar oorsprong? De Egyptische De Griekse De Romeinse De Fenicische Van wie is de uitspraak ‘Van alle Galliërs zijn de Belgae de dappersten’? Marcus Tullius Cicero Julius Caesar Keizer Augustus Keizer Justinianus
Waar ontstond het eerste alfabet? In Ugarit Bij de Feniciërs Bij de Grieken Bij de Romeinen Wie mocht aan de volksvergadering in Athene deelnemen en had er stemrecht? Atheense mannen en vrouwen Atheense mannen Alle mannelijke burgers uit steden die bondgenoten waren van Athene Alle mannelijke en vrouwelijke burgers uit steden die bondgenoten waren van Athene Welke van onderstaande schriften is het oudst? Sumerisch spijkerschrift Maya hiërogliefen Chinese karakters Griekse alfabet
4
MIDDELEEUWEN
HISTORISCHE FEITENKENNIS Wiens bekering tot het christendom omstreeks het jaar 500 had een enorme invloed op de positie van de Kerk, die veel aan macht won? Ambiorix Clovis Vercingetorix Boduognat In de organisatie van de middeleeuwse samenleving speelde het feodale systeem een belangrijke rol. Wat hield dat in? De vorst werd door een grondwet beperkt in zijn macht. De leenheer gaf gebieden in leen aan zijn leenmannen en kreeg hiervoor trouw, militaire bijstand en belastinginkomsten in ruil. De macht ging over van edelen naar ambtenaren die bestuurden in naam van het koninklijk gezag. De vorst had de onbeperkte macht in handen. Het belfort in de middeleeuwse stad was een symbool van: Stedelijke vrijheid en rijkdom Koninklijke vrijheid en rijkdom Adellijke vrijheid en rijkdom Bisschoppelijke vrijheid en rijkdom De Honderdjarige Oorlog was een oorlog tussen: Frankrijk en Engeland Spanje en Portugal Duitsland en Frankrijk Spanje en Frankrijk Welke van de onderstaande beweringen over de scheuring binnen de islam tussen sjiieten en soennieten is correct? De soennieten geloven wel in Allah, maar niet meer in de profeet Mohammed na diens dood in 632; de sjiieten in allebei.
COLLECTIEVE HERINNERING Waarom was er tussen 500 en 1000 n.C. nauwelijks sprake van handel tussen Europa en Azië? De Europeanen waren niet geïnteresseerd in Aziatische producten. De transportmogelijkheden lieten geen langeafstandshandel toe. In de Europese economie was er weinig sprake van handel. In de Aziatische economie was er weinig sprake van handel. Slechts één van de onderstaande beweringen werd door de middeleeuwse mens voor waar aangenomen. Welke? De aarde was een platte schijf. Er bestond dus het gevaar om van de aarde te varen. Vrouwen werden algemeen beschouwd als minderwaardige wezens. Op de bisschoppensynode van Macon in 585 werd er zelfs bepaald dat vrouwen geen ziel hebben. Vrouwen konden niet zwanger worden na een verkrachting. Om zwanger te raken was immers een vrouwelijk orgasme vereist. Regelmatig baden werd zowel door geestelijken als dokters afgewezen. Clerici zagen er een teken van luxe en overdaad in. Chirurgijns wezen op de slechte invloed voor de gezondheid. Welke bewering over de Guldensporenslag (11 juli 1302) is juist? Veel Brabanders vochten aan de zijde van de Fransen. De Vlamingen vochten tegen de Fransen. De voornaamste bestuurstaal in Vlaanderen werd sindsdien het Nederlands (althans een middeleeuwse versie ervan). Ook troepen uit Franstalige gebieden maakten deel uit van het kamp van de overwinnaars. Welk was het belangrijkste motief voor kruisvaarders om deel te nemen aan de kruistochten eind 11e en in de 12e eeuw? het verwerven van eer het verwerven van rijkdom het verwerven van land religieuze boetedoening
5
-
-
De sjiieten waren het niet eens met de soennitische plannen rond 1400 om het Arabische gebied uit te breiden naar Europa en het Verre Azië. De scheuring ontstond ten gevolge van discussies over opvolging na de dood van Mohammed in 632. De sjiieten interpreteerden na 1945 jihad als ‘heilige oorlog’, de soennieten niet.
De lekkere pils die we vandaag kunnen genieten in een café dateert uit: De tijd van de Vikingen (9e eeuw) De tijd van Hertog Jan I van Brabant, die voortleeft in Brabantse volksliederen als ‘Hertog Jan’ (13e eeuw) De tijd van Karel V, de zoon van Filips De Schone en Johanna De Waanzinnige (16e eeuw) De tijd van de opkomst van kleine industriële brouwerijen (19de eeuw)
6
NIEUWE TIJD
HISTORISCHE FEITENKENNIS Tot welke bouwstijl behoort het Leuvense stadhuis? [afbeelding toevoegen] Romaanse kunst Barok Gotiek Renaissance Welke Europese staten speelden een hoofdrol in het overzeese imperialisme (kolonialisme) van de 15e – 16e eeuw? Spanje en Portugal Frankrijk en Groot-Brittannië Het Duitse Rijk en Oostenrijk-Hongarije Frankrijk en de Verenigde Provinciën Wat was een slagzin van de Franse Revolutie? L’état, c’est moi Liberté, égalité, fraternité Carpe diem Dieu le veut In de loop van de 16e eeuw zette de katholieke kerk een ‘contrareformatie’ in. Wat hield die in? Een belangrijke hervorming van de leer binnen de katholieke kerk, gecombineerd met de aanpak van wantoestanden Een grote bekeringsoperatie, met de bedoeling zoveel mogelijk heidenen te dopen Een strijd met de keizer en de wereldlijke macht om het hoogste gezag Een beweging van gewone gelovigen die het gezag van paus en bisschoppen betwistten
COLLECTIEVE HERINNERING Heksen werden het vaakst vervolgd in de: Vroege middeleeuwen (5e-10e eeuw) Late middeleeuwen (11e-14e eeuw) Nieuwe tijd (15e-18e eeuw) Nieuwste tijd (18e-19e eeuw) Welke bewering over de positie van het kind in het verleden is fout? Op 7-jarige leeftijd werden de Spartaanse jongens onttrokken aan hun moeder om door de staat te worden opgevoed onder toezicht van een opvoeder. Pas vanaf ca. 1800 werd een kind echt als kind beschouwd. Vóór die tijd moesten kinderen zo snel mogelijk als minivolwassenen mee in het werkleven. In de middeleeuwen hechtten vrouwen van alle standen zich aan hun kinderen en gaven ze veel liefde, ook al was het risico op kindersterfte groot. Vanaf de late middeleeuwen huurden sommige pas bevallen vrouwen uit een rijk milieu een min of voedster in, maar dat was geen gewoonte of algemene regel voor heel West-Europa. Welk van de onderstaande beweringen is fout? Het idee dat de koninklijke macht rechtstreeks van God afkomstig was, is niet typisch voor de nieuwe tijd (15e-18e eeuw); ook in andere tijdsperiodes waren vorsten daarvan overtuigd. In de nieuwe tijd in Europa bestonden naast regimes met een absolute vorst (zoals dat van Lodewijk XIV) ook andere republikeinse regimes zonder één vorst centraal aan het hoofd. Als gevolg van de liberale grondwet genoten alle inwoners van de Verenigde Staten na de onafhankelijkheid eind 18e eeuw vrijheid en gelijkheid. Het gezag van Lodewijk XIV was zeker niet helemaal absoluut: er was nog een behoorlijke mate van provinciale autonomie.
7
In 1492 ontdekte Christoffel Columbus Amerika. Daardoor kwamen er heel wat nieuwe producten naar Europa. Wat was daar niet bij? aardappelen papier tabak maïs
8
NIEUWSTE TIJD
HISTORISCHE FEITENKENNIS De leeuw van Waterloo werd na de Slag bij Waterloo in 1826 opgericht als een: Nederlands symbool, met een dreigende blik naar Frankrijk gericht. Belgisch symbool, met een dreigende blik naar Nederland gericht. Frans symbool, met een dreigende blik naar Nederland gericht. Vlaams symbool, met een dreigende blik naar Frankrijk gericht. Waarom werden vakbonden in het 19e-eeuwse West-Europa in eerste instantie opgericht? Om de prijs van levensmiddelen te doen dalen voor werknemers Om algemeen stemrecht af te dwingen Om mensen die hun beroepsinkomen verloren, een vervangingsinkomen te bezorgen Om economische macht en medezeggenschap te verwerven voor de arbeiders Van wie werd België onafhankelijk in 1830? Duitsland Oostenrijk Frankrijk Nederland In welke eeuw publiceerde Charles Darwin zijn ophefmakend werk waarin hij aangaf dat de mens niet geschapen was, maar ontwikkeld uit primitievere soorten? In de 16e eeuw, toen Vesalius zijn opzienbarende anatomische dissecties van het menselijk lichaam deed In de 17e eeuw, toen Galileo met een telescoop kon bewijzen dat niet alle hemellichamen rond de aarde draaien
COLLECTIEVE HERINNERING In welke periode(s) was Europa het belangrijkste continent voor de wereldeconomie? Vanaf de Europese ontdekkingsreizen (15e eeuw) tot nu Vanaf de Britse en Franse inmenging in de kolonisatie (16e eeuw) tot nu Alleen in de periode van de industrialisering (19e eeuw) Pas sinds de toegenomen Europese samenwerking (vanaf halfweg 20e eeuw) Het boek De Leeuw van Vlaanderen van Hendrik Conscience uit 1838 gaf aanvankelijk uiting aan: Een Vlaams-nationaal gevoel Een Belgisch-nationaal gevoel Een Europees gevoel Een wereldburgerschapsgevoel Was de Industriële Revolutie een echte revolutie? Ja, want ze zorgde voor een heel snelle omwenteling in heel wat landen van de wereld. Nee, want er kwam geen gewelddadige opstand op grote schaal bij kijken. Nee, want het ging om een langzaam proces dat zich over vele decennia uitstrekte. Nee, want ze deed zich niet op globale schaal voor. Waar vielen in de Tweede Wereldoorlog de meeste militaire doden? Westelijk (West-Europees) front Oostelijk (Oost-Europees/Sovjet-Russische) front Afrikaans/Middellandse Zeefront Aziatisch/Pacifische front
9
-
-
In de 18e eeuw, toen Linnaeus met een systeem kwam om alle planten in een classificatiesysteem onder te brengen In de 19e eeuw, toen Pasteur ontdekte dat bacteriën verantwoordelijk zijn voor het proces van gisting
Hoeveel miljoen Joden werden vermoord tijdens de Holocaust? Tussen de één en twee miljoen Tussen de vijf en zes miljoen Tussen de acht en negen miljoen Meer dan tien miljoen
Hoe behandelde de Belgische overheid verminkte soldaten tijdens en kort na de Eerste Wereldoorlog? Ze keek niet naar hen om en liet hen aan hun lot over. Ze eerde hen als helden en schonk hun allerlei voordelen, waaronder een eigen huis. Ze gaf hun twee stemmen extra tijdens de parlementsverkiezingen. Ze stuurde hen naar heropvoedingsinstituten, om een nieuw (veelal technisch) beroep te leren.
Welke van de onderstaande beweringen over de Holocaust is fout? Er werden tussen de 5 en 6 miljoen Joden vermoord. Er stierven minstens evenveel Joden buiten de uitroeiingskampen als in die kampen. Minstens twee derde van de Joodse slachtoffers in de Holocaust waren van Oost-Europese en SovjetRussische origine. Vanuit de Belgische Dossinkazerne werden 5000 Joden op transport gezet naar de concentratie- en uitroeiingskampen. In welke eeuw werd het grootste deel van Afrika gekoloniseerd? 17e eeuw 18e eeuw 19e eeuw 20e eeuw
10
EIGEN TIJD
HISTORISCHE FEITENKENNIS Op 8 augustus 1956 vielen bij een mijnramp in Marcinelle 262 doden te betreuren, onder wie vooral buitenlandse gastarbeiders. Welke nationaliteit hadden zij vooral? Polen Italianen Turken Marokkanen Op 23 oktober 1983 trokken honderdduizenden betogers door Brussel in het kader van een rakettencrisis. Waartegen protesteerden ze? Tegen de plaatsing van Sovjet-Russische kruisraketten in België Tegen de plaatsing van Amerikaanse kruisraketten in België Tegen de plaatsing van Sovjet-Russische kruisraketten tegen België gericht Tegen de plaatsing van Amerikaanse kruisraketten tegen België gericht Wanneer kregen vrouwen in België stemrecht bij de parlementsverkiezingen? Ongeveer 70 jaar geleden Ongeveer 120 jaar geleden Ongeveer 180 jaar geleden Ongeveer 250 jaar geleden Van wie komt de uitspraak ‘Dit is een kleine stap voor een mens, een grote sprong voor de mensheid’? Van Neil Armstrong, nadat hij in 1969 als eerste mens voet op de maan had gezet Van de Amerikaanse president Jimmy Carter, bij de ondertekening van de SALT II-akkoorden, op 18 juni 1979 in Wenen, over de beperking van het aantal nucleaire wapens in de wereld. Van de Britse koningin Elizabeth II, bij de opening van de Kanaaltunnel tussen Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk op 6 mei 1994.
COLLECTIEVE HERINNERING Welke uitspraak over prostitutie is fout? Prostitutie is universeel en van alle tijden. In het begin van de nieuwe tijd (15e – 18e eeuw) beschouwde de Kerk seks met een prostituee niet als overspel. Sommige maatschappijen kenden geen prostitutie vóór de Europese kolonisatie. Beroepen zoals dokters, priesters, klerken of koks zijn even oud, zo niet ouder dan prostitutie. Welke van de volgende uitspraken over de onafhankelijkheid (30 juni 1960) en dekolonisatie van Congo is correct? De moord op Patrice Lumumba, de eerste premier van het onafhankelijke Congo, valt louter te verklaren vanuit de enorme spanningen tussen de toenmalige Congolese leiders onderling. De dekolonisatie van Congo was een succesverhaal dat als voorbeeld diende voor het onafhankelijkheidsproces van veel andere Afrikaanse kolonies. Toen de moord op Lumumba bekend werd, kwamen grote protestbewegingen op gang, niet alleen in de communistische en in de derde wereld, maar ook in het Westen (bv. betoging Londen). Tegen de wil van voormalige kolonisator België in scheurde de rijke mijnprovincie Katanga zich op 11 juli 1960 af van de rest van Congo. Hoe zag de bevolkingssamenstelling van het mandaatgebied Palestina eruit, toen de Verenigde Naties in 1947 hun delingsplan bekendmaakten? Een derde waren Arabieren, twee derde Joden Een derde waren Joden, twee derde Arabieren Negentig procent waren Arabieren, tien procent Joden Negentig procent waren Joden, tien procent Arabieren
11
-
Van de gebroeders Wright, nadat ze in 1903 als eersten met een gemotoriseerd vliegtuig een gecontroleerde vlucht hadden gemaakt.
Wanneer viel de Muur van Berlijn? 1962 1975 1989 2004
Welke alliantie (op momenten dat ze werkte) droeg het meest bij tot het Europese eenmakingsproces sinds 1945? De Frans-(West-)Duitse De Benelux De (West-)Duits-Britse De Frans-Britse
Hoe verklaart u de grote toestroom van migranten uit ZuidEuropa en Noord-Afrika naar België in de jaren 1950-60? Het waren voornamelijk politieke vluchtelingen, op de vlucht voor oorlog en dictatuur. Mensensmokkelaars zetten grote groepen mensen aan te verhuizen naar België. Velen kwamen op uitnodiging van werkgevers en overheid om te werken in de mijnen en andere sectoren. Het waren vooral vluchtelingen die de hongersnood in eigen land wilden ontvluchten. Welke ramp deed zich in 1986 voor in Tsjernobyl? Als gevolg van een nucleaire explosie in een kernreactor werd een groot gebied radioactief vervuild voor erg lange tijd. Als gevolg van een explosie in een chemische fabriek kwam een giftige gaswolk vrij die honderdduizenden mensen doodde of chronisch ziek maakte. Als gevolg van een enorm olielek werd een groot meer, met een vergelijkbare oppervlakte als Vlaanderen, compleet vervuild. Als gevolg van een groot gaslek tijdens schaliegaswinning werd een hele stadswijk compleet weggeveegd.
12
HISTORISCH BEWUSTZIJN (CHRONOLOGIE) Plaats deze Karels in de juiste chronologische volgorde. Karel de Grote Keizer Karel Prins-regent Karel Rangschik de volgende kunstschilders chronologisch. Jan Van Eyck James Ensor Pieter Paul Rubens Rangschik de volgende gebouwen volgens ouderdom. Toren van Pisa Eiffeltoren Atomium Rangschik de onderstaande drie Belgische politieke partijen/kiesverenigingen in volgorde van ontstaan in de 19e eeuw. Liberale partij Katholieke partij Socialistische partij Rangschik deze koningen in de tijd (oudste eerst). Leopold III Albert I Boudewijn I Plaats deze uitvindingen in chronologische volgorde. Gemotoriseerd vliegtuig Elektronische computer De pil Plaats deze wetenschappelijke mijlpalen in de juiste chronologische volgorde. Dmitri Mendelejev publiceert zijn periodiek systeem der elementen Marie Curie ontdekt de elementen polonium en radium Albert Einstein lanceert zijn algemene relativiteitstheorie
13
HISTORISCH BEWUSTZIJN (OORZAAK – GEVOLG ~ TOEVAL) Wat was de belangrijkste oorzaak van de Industriële Revolutie? De stoommachine werd uitgevonden. Door het moderne imperialisme kwamen grote delen van Afrika en Azië onder Europees bestuur. Door een agrarische en demografische revolutie steeg de vraag naar kleding en ijzer. Het geld werd uitgevonden. Welke van de onderstaande uitspraken is correct? Met de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal … … begon een niet meer te stoppen Europees eenmakingsverhaal. … begon een proces van rivaliteit dat leidde tot een nieuwe oorlog. … wilde men een duurzame vrede in West-Europa garanderen. … wilde men de Europese bevoorrading van kolen en staal veiligstellen. Welke van de onderstaande uitspraken over de Eerste Wereldoorlog is correct? De manier waarop na de Eerste Wereldoorlog het Verdrag van Versailles werd gesloten met het overwonnen Duitse rijk leidde onvermijdelijk tot de Tweede Wereldoorlog. Zonder de moord op de Oostenrijkse kroonprins in Sarajevo op 28 juni 1914, zou WO I nooit zijn losgebarsten. De verantwoordelijkheid voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog ligt niet alleen bij het Duitse rijk; ook andere Europese landen zoals Frankrijk, Rusland, Oostenrijk-Hongarije en Servië droegen ertoe bij. In de Eerste Wereldoorlog vielen de meeste militaire doden aan het Russische front. Hoe valt het ontstaan van de Koude Oorlog vooral te verklaren? door de expansionistische politiek van de Sovjet-Unie door de expansionistische politiek van de Verenigde Staten door de expansionistische politiek van China door de strijd tussen nieuwe grootmachten, die ontstond na het wegvallen van de Europese greep op grote delen van de wereld Welke van de onderstaande uitspraken over de val van het Romeinse rijk in de 5e eeuw n.C. is correct? De Germanen gaven met een plotse massale volksverhuizing een abrupte doodsteek aan het rijk. Geromaniseerde Germanen namen gaandeweg de macht in eigen handen, waardoor het rijk geruisloos verdween. Door een enorme vulkaanuitbarsting werd het rijk van de kaart geveegd. De dood van de laatste Romeinse keizer in 476 betekende het einde van het rijk.
14
HISTORISCH BEWUSTZIJN (BRONNEN & REDENERINGEN) Historicus Ies Vuijsje komt na onderzoek van dagboeken die ‘gewone Nederlanders’ tijdens de Tweede Wereldoorlog bijhielden tot de conclusie dat de Nederlanders heel goed wisten van de Holocaust. Historicus Bart van der Boom beweert, ook op basis van dagboeken, dat de Nederlanders geen kennis hadden van de Holocaust. Hoe verklaart u dat? Het verleden is wat de historicus er zelf van maakt. Eén van beide historici gebruikte de bronnen verkeerd. Historisch bronnenmateriaal is voor interpretatie vatbaar. Eén van beide historici liegt. Hieronder worden telkens twee historische fenomenen aan elkaar gekoppeld. Welke koppeling kwam in de realiteit niet voor? Liberalisme - modern imperialisme Renaissance - kolonisatie Midden- en Zuid-Amerika Romeinse tijd - bourgeoisie Atheense democratie - slavernij Welke definitie van ‘koning’ is de juiste? Een koning is de hoogste gezagsdrager in het land die zijn macht krijgt van God. Een koning is in theorie de leider van het land; in de praktijk wordt de leiding uitgeoefend door een regering, gekozen vanuit het parlement. Een koning is een soort van alleenheerser. Alle definities zijn juist, want definities van een begrip zijn gebonden aan tijd en context.
15
HISTORISCH BEWUSTZIJN (SPANNING HEDEN – VERLEDEN & ANACHRONISMEN) Welke van de onderstaande uitspraken is correct? De slavernij in het Athene van de 5e eeuw voor Christus is een goed voorbeeld van de schending van de mensenrechten. De pijnbank van de 13de-18de eeuw in onze gewesten was behalve mensonwaardig ook een aanfluiting van het recht. In 1964 werd alle rassensegregatie in de Verenigde Staten wettelijk verboden. De hoge sterftecijfers onder de plaatselijke bevolking in Midden-Amerika in de nieuwe tijd ten gevolge van de kolonisatie zijn als genocide te bestempelen. Waarom zijn er in diverse steden in België twee voetbalploegen in hogere klassen (bv. Cercle en Club Brugge; KV en Racing Mechelen, KV en SK Roeselare)? Omdat er rivaliteit was tussen de Engelse stichters en de plaatselijke beheerders van de oorspronkelijke ploeg. Omdat er rivaliteit was tussen katholieken en niet-katholieken in die steden eind 19e, begin 20e eeuw. Omdat er rivaliteit was tussen Nederlandstaligen en Franstaligen in die steden eind 19e, begin 20e eeuw. Het is puur toeval. Welke uitspraak over het verleden is correct? Het verleden herhaalt zich nooit. Het uitzicht van de hedendaagse samenleving kan je volledig uit het verleden verklaren. Een samenleving kan best zonder kennis van het verleden. Het verleden kan je exact reconstrueren, als je maar genoeg bronnen hebt. Homoseksualiteit was volgens het Belgische strafwetboek in de negentiende eeuw: Strafbaar Strafbaar voor vrouwen, maar niet voor mannen Strafbaar voor mannen, maar niet voor vrouwen Niet strafbaar Welke van de onderstaande vier uitspraken over herinnering is correct? Door het verleden in herinnering te brengen, vermijd je de kans op herhaling. Geschiedenis en herinnering zijn eigenlijk hetzelfde. Herinnering zegt meer over het heden dan over het verleden. Herinnering is waardevrij.
16