Vijf beste tips voor een Geslaagd Dwangakkoord
NVVK - Utrecht - 3 november 2015 14.10 - 15:10 uur en 15:15 - 16:15 uur
Docent: mr. dr. Arnoud J. Noordam
Dwangakkoord. Wat gaan we bespreken? 1.
Waar staat het dwangakkoord? o Enkele cijfers
2.
7 (!) Tips
3.
Wettekst en toelichting
4.
Enkele voorbeelden jurisprudentie
5.
Nog meer tips….discussie?
2
Instroom Wsnp 1 dec 1998 t/m 2015* Aantal nieuwe zaken per jaar 2015* 11750 schatting op basis cijfers t/m sept 2015
16000 14000
12000 10000 8000 6000 4000 2000 0
3
Verzoeken dwangakkoord 2010 t/m 2014 Monitor Wsnp 2014 p. 115. Per rechtbank p. 116 2500 2000 1500 1000 500 0 2010
2011
2012
2013
2014
4
Afhandeling 2.143 verzoeken dwangakkoord 2014: 63% van de niet-ingetrokken verzoeken zijn toegewezen 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
5
6
7 beste tips dwangakkoord….. 1.
Bezint eer gij begint:
A. B. C. D.
Dwangakkoord in wiens belang? Schuldenaar? Overige schuldeisers? Kosten? Financiering saneringskrediet? Selectie geschikte zaken….. Contra-indicaties…..?
2.
Informatie & documentatie bij verzoek
3.
Onafhankelijke beoordeling – deskundige derde? NVVK, ja!
4.
Paritas doorbroken? Alle schuldeisers informeren o o o o
Rb. Midden-NL 23 april 2015: CJIB heeft ander voorstel gekregen (zonder finale kwijting/NVVK-convenant) Andere schuldeisers wisten dat niet, laat staan dat zij hebben ingestemd! 287a-verzoek afgewezen Rb. R’dam 10 sept 2015: Andere schuldeisers niet aan NVVK-CJIBconvenant gebonden. Maar Rb geeft verzoeker herstelmogelijkheid: Nieuw aanbod hoeft niet voor alle schuldeisers gelijk te zijn als zij maar instemmen.
6
7
7 beste tips dwangakkoord…..
5. VTLB / Opbrengst-vergelijking / Sollicitatieplicht 6. NVVK-checklist ! 7. Procesreglement verzoekschriftprocedures insolventiezaken rechtbanken, par. 3.2.3 over Dwangakkoord (artikel 287a Fw) En ken Uw Rechtbank !! 7
8
Wettekst artikel 287a Faillissementswet • 1. De schuldenaar kan in het verzoekschrift, bedoeld in art. 284, eerste lid, de rechtbank verzoeken één of meer schuldeisers die weigert of weigeren mee te werken aan een vóór indiening van het verzoekschrift aangeboden schuldregeling, te bevelen in te stemmen met deze schuldregeling. • 5. De rechtbank wijst het verzoek toe indien de schuldeiser in redelijkheid niet tot weigering van instemming met de schuldregeling heeft kunnen komen, in aanmerking genomen de onevenredigheid tussen het belang dat hij heeft bij uitoefening van de bevoegdheid tot weigering en de belangen van de schuldenaar of van de overige schuldeisers die door die weigering worden geschaad. Art. 300, lid 1, van Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek is van toepassing. 8
Belang van crediteur om akkoord te weigeren…? Vergelijk opbrengst crediteur bij alternatief: Wsnp SCHULDEN & UITDELING
Debiteur CONSUMENT
Debiteur (Ex-) ONDERNEMER
Schuldenlast (gemiddeld) Schone lei
€ 42.000
€ 118.000
Toegekend in 77%
van alle Wsnp-zaken.
Schone lei-zaken met uitdeling Mediaan uitdelingsbedrag Gemiddeld uitdelingsbedrag
93%
91%
€ 5.600
€ 9.700
€ 9.800
€ 15.300
Gemiddeld uitdelingspercentage (na schone lei)
28%
19%
Bron: Wsnp Monitor 2012 CBS en RvR
recentere data?
9
10
Wat gaan we verder nog bespreken?
1. Toelichting Minister NVVK Checklist 2. Loskoppeling van goede trouw en andere Wsnp-criteria (10 jaar wachttijd), of toch geen volledige loskoppeling? 3. Rechtspraak-voorbeelden hoe het niet moet… 4. En nog een keer tips over goed informeren Rechtbank 10
11
Meewegende omstandigheden beoordeling dwangakkoord 1.
Schikkingsvoorstel door een onafhankelijke en deskundige partij getoetst (bijvoorbeeld GKB) o
Rb R’dam 9 juli 2015: Advocaat niet een onafhankelijke partij
2.
Schikkingsvoorstel goed en betrouwbaar gedocumenteerd
3.
Aanbod het uiterste is waartoe de schuldenaar financieel in staat moet worden geacht o o o o o
€ 190k schuld, ING € 150k, € 20k saneringskrediet, 9-18% Rb R’dam 1 sept 2015: Uiterst haalbare? Rb: VTLB-correctie bovenmatige woonlasten niet toegelicht Rb: En zijn de woonlasten wel evenredig verdeeld met partner conform huwelijkse voorwaarden? Rb: Twijfelt ook nog aan goede trouw
4.
Biedt alternatief van faillissement of schuldsanering enig uitzicht voor de schuldenaar
5.
Biedt alternatief van faillissement of schuldsanering enig uitzicht voor schuldeiser: hoe groot is de kans dat de weigerende schuldeiser dan evenveel of meer zal ontvangen
11
12
Meewegende omstandigheden beoordeling dwangakkoord 6. Aannemelijk dat gedwongen medewerking schuldregeling voor schuldeiser concurrentieverstorend werkt 7. Bestaat er precedentwerking voor vergelijkbare gevallen: Bijv: Als de ene energieafnemer niet betaalt wil een andere ook niet meer….. 8. Zwaarte van het financiële belang dat de schuldeiser heeft bij volledige nakoming 9. Aandeel van de weigerende schuldeiser in de totale schuldenlast 10. Staat de weigerende schuldeiser alleen naast de overige met de schuldregeling instemmende schuldeisers
11. Is er eerder een minnelijke of een gedwongen schuldregeling geweest die niet naar behoren is nagekomen
12
13
Loskoppeling dwangakkoord 287a / criteria 288 HR 14 december 2012, LJN BY0966
1. Rb. en Hof wijzen 287a-verzoek af wegens eerdere Wsnp = Afwijzingsgrond Wsnp-verzoek art. 288 lid 2 onder d: tien jaar wachten 2. HR:
Nee, zegt HR. Toewijsbaarheid van verzoek dwangakkoord niet afhankelijk van de toewijsbaarheid Wsnp-verzoek
3. Dus:
Dwangakkoord niet toetsen aan goede trouw en overige criteria art. 288 (?!)
4. Rechters verwijzen bij beoordeling dwangakkoord soms nog steeds naar toegangsproblemen Wsnp……! 5. En naar strenge benadering Payroll-arrest ! 13
Rb. Gelderland 22 april 2015 2015:2850 287a 1. Eerdere Wsnp september 2010 – mei 2012. Tussentijds einde want inkomen verzwegen 2. Schuldenlast € 15.000. Minnelijk aanbod 17%/34% stadsbank, op basis van prognose 3. CJIB met vordering € 592 ligt dwars: restant vordering moet opeisbaar blijven conform convenant CJIB / NVVK 4. Schuldenaar: In Wsnp krijgt CJIB minder dan aanbod 5. Rb: Gezien eerdere Wsnp nu geen 2e Wsnp (10 jaar..) 6. Rb: Daarom is vergelijking met Wsnp niet reëel 7. Rb: En overigens zijn schuldeisers niet geïnformeerd over eerdere Wsnp en terugval inkomen van WWbijstand. 8. Rb: Schuldenaar kan ook meer verdienen (PW) 9. Rb: In redelijkheid mocht CJIB aanbod weigeren
14
Hof Arnhem-Leeuw. 17 juli 2014 2014:5724 287a 1. Schuldenaar biedt aan in 36 maanden 10% vordering af te lossen. ING ligt dwars….. 2. Na tussenuitspraak Hof biedt schuldenaar 20% aan = € 5.134,81 voor ING 3. ING:
Neen, betaling ineens…..
4. Hof:
Schuldeiser in beginsel vrij aanbod te weigeren; terughoudendheid geboden Slechts onder zeer bijzondere omstandigheden kan er plaats zijn voor een bevel tot instemming. Schuldeiser moet bewijzen dat schuldeiser in redelijkheid niet mocht weigeren
5. Hof:
15
Hof Arnhem-Leeuwarden 17 juli 2014 2014:5724 287a
6. Hof:
7. Hof:
8. Hof: 9. Hof: 10.Hof:
Voorstel gebaseerd op vast dienstverband. Schuldenaar werkt op 6 maanden contract! In regeling ontbreken waarborgen Wsnp: (A) Vaststelling/toezicht op de inkomensen vermogenspositie door BW en R-C (B) Sollicitatie- en informatieplicht (C) Postblokkade (D) Minnelijk traject slechts jaarlijkse inkomenstoets Onvoldoende zekerheid dat schuldenaar aangeboden bedrag kan betalen En vordering ING 47% van totale schuld ING mocht in redelijkheid weigeren…. 16
Hof Den Bosch 9 juli 2015
2015:2609
287a
1. Totale schuldenlast €1,6 miljoen; €1,2 mio ABN AMRO 2. Schuldenaren/appellanten op huwelijkse voorwaarden getrouwd 3. € 39.500 geleend van broer. Schuldhulpverlener biedt 2% – 4% akkoord aan 4. Hulpverlener: Op schuldenlijst is schuld uit borgtocht bewust niet opgenomen o o
Want zegt hulpverlener: Nog niet opeisbaar. Hof: schuld had vermeld moeten worden, info onvolledig
5. Hof: Twee schuldenlijsten identiek (?!) en huwelijkse voorwaarden niet overgelegd 6. Hof: Schulden eenmanszaak man – is vrouw aansprakelijk? Wél waarschijnlijk voor ABN AMRO schuld
17
Hof Den Bosch 9 juli 2015
2015:2609
287a
7. Hulpverlener: Gekozen voor praktische aanpak = uitgaan van gezamenlijke schuldenlast 8. Hof overweegt: a. Mag praktisch lijken, niet de juridisch juiste… Vrouw kan bank hoger % aanbieden b. Wsnp-verzoeken dienen individueel te worden beoordeeld, iedere aanvraag een apart aanbod voor buitengerechtelijke regeling c. Spaarpot minnelijk traject € 5.900 niet meegenomen in aanbod d. Gegevens voormalig, verkochte koopwoning annex varkensbedrijf ontbreken. Banksaldi van dochter? Waarde pensioenen? Aandelen voor realistische prijs verkocht? e. Minimumloon man in BV kind? Vrouw werkt 8 uur?
18
Hof Den Bosch 9 juli 2015
2015:2609
287a
9. Hof concludeert: Voorstel onvoldoende betrouwbaar en onjuist gedocumenteerd 10. Hof: Bank/grootste schuldeiser mocht voorstel in redelijkheid afwijzen. Geen dwangakkoord 11. Hof over Wsnp-verzoek: a b c
12.Hof:
Verkoop/‘verhanging’ aandelen te goeder trouw? Met opbrengst inderdaad schulden afgelost? Zijn schuldenaren wel bereid voltijds te werken tegen zo’n hoog mogelijk salaris?
Schuldenaren kunnen nieuw aanbod doen: gesplitst en gedocumenteerd 19
20
Tips: Informatie bij verzoek dwangakkoord….. 1. Aparte schuldenlijsten partners 2. Informatie over huwelijkse voorwaarden. Verdeling hypotheek-/huurlasten. o Zie bijv. Rb R’dam 9 juli 2015 vordering andere partner? Aandeel hypotheeklasten niet onderbouwd 3. VTLB-berekening(en) toelichten 4. Inspanningen schuldenaar o o o
Nu En straks – controleren - stimuleren? VTLB herberekenen?
5. Alle activa noemen – spaarpolissen 6. Ondernemers: Vgl. doorstart met liquidatie 20
_________________ Noordam Advocatuur
Einde
21