Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe 2014-2018
Ons Overbetuwe Het gaat om mensen niet om cijfers
INHOUD Groene politiek in een tijd van crisis ....................................................................................................... 3 Hoofdstuk 1: De Groene Gemeente ........................................................................................................ 4 Speerpunten .................................................................................................................................................. 4 1.
Opbouw van een natuurnetwerk met kleinschalig groen toerisme en duurzame landbouw .......... 4
2.
De gemeente stimuleert milieuvriendelijk vervoer........................................................................... 4
3.
Stimuleren van schone energie, duurzame bouw en duurzame bedrijvigheid................................. 5
Overige punten .............................................................................................................................................. 7 Hoofdstuk 2: De sociale gemeente .......................................................................................................... 9 Speerpunten .................................................................................................................................................. 9 1.
Niemand valt buiten de boot; iedereen doet mee ............................................................................ 9
2.
Zelf grip op je leven houden: eigen regie staat voorop................................................................... 10
3.
Werken, zorgen en leven in de lokale gemeenschap: kleinschalig, lokaal en dicht bij elkaar ........ 11
Hoofdstuk 3: De open gemeente .......................................................................................................... 12 Speerpunten ................................................................................................................................................ 12 1.
Transparante bestuurlijke cultuur ................................................................................................... 12
2.
Open, dienstverlenende ambtelijke organisatie ............................................................................. 13
3.
Stimuleren van creatieve en samenbindende activiteiten .............................................................. 13
Overige punten ............................................................................................................................................ 14
Onze nr. 1 t/m 3 van links naar rechts: Hugo Besemer (Randwijk, nr. 3), Hanno Krijgsman (Hemmen, nr. 2), Mickel Langeveld (Elst, lijsttrekker)
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
Groene politiek in een tijd van crisis Onzekerheid De komende gemeenteraadsverkiezingen vinden plaats in een tijd van crisis. Bij veel mensen bestaat grote onzekerheid over de toekomst. Geen wonder: de financieel-economische crisis heeft geleid tot een economische recessie, sluiting van bedrijven en groeiende werkloosheid. Steeds meer mensen zijn onzeker over hun bestaan: ze zijn bezorgd over hun baan, hun inkomen, de stijgende woonlasten, de steeds duurdere zorg en de kansen voor hun kinderen. Naast deze sociale crisis zijn er de andere crises: de klimaatcrisis, de grondstoffen- en energiecrisis. Ze lijken abstract, maar iedereen heeft er concreet mee te maken. Of het nu gaat om stijgende olie- en voedselprijzen of gezondheidsrisico’s als gevolg van gesjoemel rond voedselproductie of schone lucht. De verschillende crises laten zien dat het anders moet! GroenLinks biedt daarom duurzame oplossingen voor iedereen. Nu is het moment om een andere weg in te slaan: naar een groenere, duurzamere en socialere gemeente. Een gemeente waar veiligheid en een prettige leefomgeving vooropstaan, met kansen voor iedereen.
GroenLinks kiest voor innovatie en initiatief De huidige economische, sociale en politieke situatie in Nederland, bepaalt ook de keuzes die GroenLinks de komende jaren lokaal moet maken. We laten ons daarbij leiden door onze kernwaarden: duurzaamheid, kansen eerlijk delen en een open vrijheidslievende houding met een voorkeur voor diversiteit. GroenLinks staat voor een beter milieu èn wil mensen in de positie brengen om hun leven in eigen hand te nemen. Concrete stappen zijn daarvoor nodig.
GroenLinks ziet kansen in de krachten van onderop De economische recessie, de demografische veranderingen (vergrijzing, ontgroening, krimp) en de ernst van de milieuproblematiek dwingen de overheid tot innovatie en initiatief. Tegelijk zien we in de samenleving veel ondernemende creativiteit en innovatiekracht. Er zijn overal in Nederland al vele groene ondernemers, lokale energiecoöperaties, nieuwe buurtzorgorganisaties en vele andere plaatselijke ‘doe-het-zelvers’. Daarin zit een enorm potentieel om werkelijke antwoorden te vinden voor de uitdagingen waarvoor we staan. GroenLinks heeft een groot vertrouwen in deze ‘krachten van onderop’. We geloven in mensen die zelf het initiatief nemen en we willen hen hier de ruimte voor geven. Daarbij hoort een gemeente die initiatieven neemt, faciliteert, meewerkt aan de oplossing van problemen van mensen en zelfredzaamheid stimuleert. Een gemeente die er écht is als het nodig is en die mensen nooit laat vallen. Een gemeente die bij mensen het vertrouwen in de politiek herstelt en die zicht biedt op een duurzame en sociale toekomst.
Samen met deze krachten van onderop maakt GroenLinks van Overbetuwe de groenste, sociaalste en meest open gemeente van de regio Arnhem-Nijmegen!
______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 3
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
Hoofdstuk 1: De Groene Gemeente GroenLinks wil dat Overbetuwe de groenste gemeente van de regio Arnhem-Nijmegen wordt. Dit bereiken we door een verbindend netwerk van natuur door heel de gemeente te creëren, bedoeld voor flora en fauna en om te recreëren. Dit netwerk biedt mogelijkheden voor de uitbouw van een kleinschalige, groene toeristische infrastructuur. In deze groene gemeente moet het aantrekkelijk zijn om je op milieuvriendelijke wijze te verplaatsen in en tussen de dorpen. Ook moet het voor particulieren en bedrijven aantrekkelijk zijn om schone energie op te wekken en duurzaam te (ver)bouwen en moet duurzame en kleinschalige bedrijvigheid voorrang krijgen. De gemeente moet hierin een voortrekkers- en faciliterende rol spelen
SPEERPUNTEN 1. Opbouw van een natuurnetwerk met kleinschalig groen toerisme en duurzame landbouw Op bouwen van natuurnetwerk: Met elkaar verbinden van de verspreide natuurelementen in de gemeente (uiterwaarden, bossages, Landgoed Hemmen) d.m.v. groenstroken Recreatief fiets-, wandel- en kanonetwerk langs deze groenstroken, in samenwerking met fietsers-, wandel- en recreatieverenigingen. In samenwerking met bedrijven en natuurverenigingen richt de gemeente bedrijventerreinen natuurvriendelijk in. De gemeente overlegt met het Waterschap en met Rijkswaterstaat over het milieuvriendelijk inrichten van de oevers van waterlopen zoals de Leigraaf en de waterloop langs de A15. Bij de dorpen langs de A50 komt beplanting die fijnstof afvangt. Via agrarische natuurverenigingen ondersteunt de gemeente agrariërs die zich inzetten voor natuurbescherming, landschapsbeheer en dierenwelzijn Stimuleren van kleinschalig groen toerisme: Ruimte bieden aan initiatieven voor kleinschalig groen toerisme binnen dit netwerk (B&B, kleinschalige horeca, ambachtelijke productie). Aandacht voor groen en kleinschalig toerisme in website. Prominentere plek binnen het geheel Er komen meer mogelijkheden om van onze natuur te genieten, bijvoorbeeld een struinpad van het Drielse Voetveer naar het Lexkesveer, rekening houdend met kwetsbare vogelgebieden.
2. De gemeente stimuleert milieuvriendelijk vervoer De gemeente stimuleert fietsen en wandelen: Er komt een fietsnetwerk dat de wijken rechtstreeks met de dorpskern en de dorpen onderling rechtstreeks verbindt. Het netwerk sluit aan op het fietsnetwerk in omliggende gemeentes en bestaat uit fietssnelwegen, vrijliggende fietspaden en fietsstraten waar fietsers voorrang hebben en snelverkeer te ______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 4
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
gast is. Binnen dit fietsnetwerk kunnen kinderen, ouderen en forenzen zich op een veilige manier milieuvriendelijk verplaatsen. De gemeente richt de openbare ruimte in wijken, centrumgebieden en rond scholen en sportgebieden in voor fietsers en voetgangers, auto’s zijn er te gast. Bij het inrichten van de verkeersstructuur gaat de gemeente uit van ‘omgekeerd ontwerpen’: eerst kijkt de gemeente naar de fiets-, wandel- en Ov-ontsluiting en pas daarna naar het autoverkeer. De Weteringsewal en de dijken worden alleen bestemd voor fietsers, wandelaars en skaters en gemotoriseerd bestemmingsverkeer; In samenwerking met de plaatselijke fietsersbond verbetert de gemeente knelpunten in het bestaande fietsnetwerk en zet de gemeente een meldpunt op waar inwoners suggesties kunnen doen voor verbetering van fietspaden en stallingsmogelijkheden Er komen gemeentelijke fietsparkeernormen voor bedrijven en voorzieningen die voorzien is ruim voldoende fietsparkeerplaatsen.
De gemeente leidt autoverkeer in goede banen De Dorpsstraat in Elst wordt autovrij en in het centrum komt betaald parkeren. Er komt een netwerk van oplaadpunten voor elektrische auto’s. Elektriciteit hiervoor wordt duurzaam opgewekt, bij voorkeur binnen de gemeente. Grote ‘mobiliteitsveroorzakers’ zoals kantoor- en schoollocaties worden alleen nog rondom het station en Ov-haltes gebouwd Elk groot bedrijf wordt gestimuleerd tot het maken van een bedrijfsvervoersplan voor vrachtvervoer en het woon-werkverkeer van werknemers. De gemeente loop daarin zelf voorop. De gemeente stelt het gemeentelijke wagenpark 's avonds en in het weekend beschikbaar als deelauto's. De gemeente
stimuleert openbaar vervoer: De aansluitingen van bus op bus en bus op trein worden verbeterd. Minima en gehandicapten mogen gratis met de bus Er komen betere verbindingen vanuit de kleinere kernen naar Elst (bijvoorbeeld een treinhalte in Valburg, opvoeren van de frequentie van de bus van Zetten naar Elst, doortrekken van de busverbinding Nijmegen-Oosterhout naar Elst, busverbinding met kleine busjes van Driel naar Elst); in Elst blijft ruimte voor een 3e en 4e spoor Op de stations Elst en Zetten-Andelst komen Ov-fietsen en cameratoezicht op de fietsenstallingen; de bewaakte fietsenstalling op station Elst blijft bestaan
3. Stimuleren van schone energie, duurzame bouw en duurzame bedrijvigheid De gemeente is een voortrekker op het gebied van schone energie Overbetuwe wordt een schaliegasvrije gemeente, er komt verbod op proefboringen en gewone boringen ______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 5
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
Op het braakliggend terrein naast het station in Elst komt Energiepark Elst: de gemeente stelt de grond tijdelijk (>5 jaar) beschikbaar voor zonnepanelen, liefst in coöperatief verband of met een bewonersinitiatief Er komen windmolens langs de A15 met participatie en winstdeling van omwonenden en inwoners van de gemeente. De gemeente probeert draagvlak te creëren om ook langs de A50 windmolens te plaatsen met participatie en winstdeling van omwonenden en inwoners. Samen met agrariërs en het waterschap (rioolwaterzuiveringsinstallaties) onderzoekt de gemeente de mogelijkheden om uit mest en andere afvalstoffen weer grondstoffen en energie te produceren. De gemeente blijft ernaar streven om in 2030 de CO2-uitstoot in de gemeente tot 0 te reduceren. De gemeente dringt de lichthinder terug door het aantal lantarenpalen te verminderen, de verlichting te dimmen en beter te richten, de belichting van gebouwen uit te zetten, geen vergunningen meer af te geven voor lichtreclame en belichte reclamezuilen en over te gaan op LED-verlichting die vriendelijk is voor nachtdieren De gemeentelijke organisatie koopt alleen duurzame energie in
Gemeente faciliteert burgers en bedrijven Er komt een duurzaamheidsloket, waarbij inwoners informatie, advies en ondersteuning kunnen krijgen om zelf of met een coöperatie duurzame energie op te wekken, minder energie te gebruiken en milieuvriendelijk te (ver)bouwen De gemeente richt een klimaatfonds op waarin bedrijven en overheid geld storten als zij een activiteit opzetten met CO2-uitstoot. De gemeente is voortrekker op het gebied van duurzame bouw Er komt geen nieuw gemeentehuis. Dit is kapitaalvernietiging. De gemeentelijke organisatie gaat de bestaande gebouwen beter benutten (verbouw gemeentehuis Elst; frontoffice in Elst, backoffice in Andelst). Gemeentelijke gebouwen (bv scholen) krijgen groene daken en zonnepanelen, alle gemeentelijke gebouwen moeten minstens energielabel B krijgen De gemeente faciliteert de komende raadsperiode een of meer pilotprojecten voor duurzame, energiezuinige woningen De gemeente stimuleert duurzame bouw: De gemeente past de bouweisen aan zodat er alleen nog maar duurzaam wordt gebouwd. Bij de inrichting van de openbare ruimte gaat de gemeente uit van duurzame stedenbouw. De gemeente schaft vergunningen voor energiebesparende maatregelen zoveel mogelijk af. De gemeente gaat streng toezien op de wettelijke verplichting dat bedrijven alle energiebesparende maatregelen moeten nemen die een terugverdientijd van minder dan 5 jaar hebben. Bij het plannen van nieuwe wijken en gebouwen moeten de gebouwen op de zon gericht zijn
______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 6
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
De gemeente maakt afspraken met de woningcorporaties om alle woningen in het woningenbestand voor 2020 naar gemiddeld energielabel B te krijgen. Sociale huurders besparen hierdoor op de woonlasten. De gemeente stimuleert dat leegstaande kantoorgebouwen worden verhuurd voor maatschappelijke functies (bv vergaderlocaties, gemeentelijke afdelingen).
De gemeente stimuleert duurzame en kleinschalige bedrijvigheid: De sterke kanten van de gemeente en de regio worden benut. De gemeente gaat de bedrijvigheid daarom concentreren rond duurzame land- en tuinbouw, voedsel, gezondheid en de creatieve sector. Duurzame, innovatieve en creatieve ondernemers krijgen voorrang. Bij het aantrekken van bedrijven ligt de nadruk op milieuvriendelijke groeisectoren die tegelijk de werkgelegenheid versterken De gemeente stimuleert een multifunctionele landbouw: boeren krijgen de mogelijkheid om meer diensten aan te bieden. Er komt een Groenfonds waarin bedrijven en overheid geld storten als er in de groene ruimte gebouwd wordt of een weg komt
OVERIGE PUNTEN Duurzaam beheer van de dorpse en groene ruimte In een groene gemeente wordt de groene ruimte ook duurzaam beheerd. Bij het beheer van de groene ruimte gaat de gemeente milieuvriendelijk te werk en de gemeente stimuleert particuliere gebruikers van het buitengebied ook om milieuvriendelijk te werk te gaan. Dit bereiken we met de volgende maatregelen: Duurzaam beheer: De gemeente gaat over op ecologisch beheer van de openbare ruimte (bv meer bloemen en schuilplaatsen voor dieren) en duurzame onkruidbestrijding op verhardingen en groen Buurtbewoners die hun straat/buurt willen vergroenen komen in aanmerking voor ondersteuning. Groenonderhoud gebeurt niet door bedrijven, maar door bv Presikhaaf of uitkeringsgerechtigden. De gemeente richt WADI’s aantrekkelijk in en maakt gebruik als ijsbaan mogelijk Duurzame landbouw: De gemeente neemt het voortouw om het gebruik van neonicotinoïden (‘bijengif’) en andere schadelijke bestrijdingsmiddelen sterk te verminderen en gaat in gesprek met detailhandel en landbouworganisaties over alternatieven. Bij de verstrekking van vergunningen voor veehouderijen stelt de gemeente hoge eisen aan de uitstoot van fijnstof en ammoniak De gemeente promoot streekproducten; ze gebruikt consequent duurzame producten bij activiteiten en evenementen. ______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 7
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
Voorkomen van afvalstromen: In 2018 wordt al het afval in de gemeente gerecycled De gemeente maakt inwoners medeverantwoordelijk voor het schoonhouden van onze gemeente, bijvoorbeeld door contracten te sluiten met verenigingen en scholen om, tegen vergoeding, hun eigen buurt vrij van zwerfafval te houden. De gemeente blijft zorgen voor het gescheiden kunnen aanvoeren van papier, plastic, glas, drankkarton en textiel en verbetert deze gescheiden inzameling. De gemeente verstrekt grijpers voor het opruimen van klein afval en doet mee aan de actie ‘Nederland schoon’
Dierenwelzijn Op het gebied van dierenwelzijn gaat de gemeente zelf het goede voorbeeld geven en diervriendelijke bedrijfsvoeringen stimuleren. De gemeente stelt grenzen aan de maximale maat van stallen en werkt niet mee aan megastallen. De gemeente stimuleert het weiden van landbouwhuisdieren in de open lucht. De gemeente stimuleert de plaatsing van bijenkorven. De gemeente steunt de plannen voor boerderij Lingezegen. Er komen meer natuurspeelplaatsen
Overige groene punten De gemeente gaat al haar producten, diensten en werk duurzaam, diervriendelijk en fairtrade inkopen. In 2018 is dit 100%. Er komt een verbod op giftreinen door de gemeente die gif van de ene haven naar de andere transporteren
______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 8
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
Hoofdstuk 2: De sociale gemeente GroenLinks wil dat Overbetuwe de sociaalste gemeente van Overbetuwe wordt. Dit bereiken we door kansarme inwoners bij de samenleving te betrekken en hen de kans te geven zich nuttig te maken in de samenleving, ervoor te zorgen dat hulpbehoevenden de eigen regie houden over hun leven en het stimuleren van kleinschalige sociale samenhang.
SPEERPUNTEN 1. Niemand valt buiten de boot; iedereen doet mee De gemeente gaat een actieve rol vervullen om ervoor te zorgen dat iedereen naar eigen kunnen meedoet, op de arbeidsmarkt en in de samenleving. De gemeente wordt een partner bij het oplossen van problemen rond zorg en inkomen. Met een “uitruk” mentaliteit worden acties uitgezet. De gemeente zorgt ervoor dat er per huishouden één aanspreekpunt komt die toeziet op ontwikkelingen. Door actief te zijn voorkomt de gemeente dat een vuurtje omslaat in een uitslaande brand. Er is actieve ondersteuning van mensen die niet in hun eigen inkomen kunnen voorzien. Er is een positief jeugdbeleid waarin jongeren worden uitgedaagd op wat zij kunnen en willen en waarin problemen vroegtijdig worden gesignaleerd. Het onderwijsbeleid is erop gericht om achterstanden in te halen, het beste uit kinderen te halen en een leven lang te leren. Het sportbeleid is gericht op deelname van iedereen, omdat sport gezond en ontspannend is en bijdraagt aan sociale cohesie, integratie en tolerantie. De gemeente verbetert participatie en werkgelegenheid De gemeente knipt aanbestedingen in delen zodat zij het werk kan aanbesteden aan lokale bedrijven. Deze lokale bedrijven worden verplicht minimaal 5% moeilijk plaatsbare mensen in dienst te nemen Elke cliënt van de sociale dienst moet op korte termijn aan de slag kunnen met werk of een opleidingstraject. Ook volwassenen krijgen (een tweede) kans om taal en andere achterstanden weg te werken. Bijstandsgerechtigden mogen vrijwilligerswerk doen. De gemeente stimuleert mensen met een beperking om ‘zinvol’ bezig te zijn met werk, vrijwilligerswerk of dagbesteding. Dat draagt bij aan hun zelfstandig functioneren. De gemeente creëert kansen voor de jeugd De gemeente daagt jongeren actief uit om positieve initiatieven te nemen en stelt hen in staat om hun ideeën uit te voeren. Alle kinderen met (een risico op een) taalachterstand in het Nederlands nemen vanaf 2015 deel aan de voorschoolse educatie. De gemeente geeft initiatieven als leerdorp Elst verder vorm. Samenwerking tussen gemeenten, onderwijsinstellingen en bedrijfsleven stimuleert de innovatie op de werkvloer en biedt werkervaring voor scholieren/studenten. Maatschappelijke stages blijven bestaan en worden gestimuleerd.
______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 9
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
De gemeente streeft naar optimaal onderwijs en goede sportfaciliteiten voor haar inwoners. De gemeente stimuleert de schoolbesturen om het aanbod van het beroepsonderwijs goed aan te laten sluiten bij de behoefte van het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties en stimuleert een zo breed mogelijk aanbod aan stageplekken in de gemeente. Elke school wordt een kindcentrum waar onderwijs, ondersteuning en vrije tijd samenkomen Iedere jongere zit op school of volgt een leer-werktraject: geen enkele leerplichtige jongere zit thuis. Bij problemen kijkt jeugdzorg met de jongere wat de oorzaak is. De gemeente stimuleert de samenwerking tussen sportverenigingen onderling en met bijvoorbeeld het onderwijs, de naschoolse opvang, fitnesscentra en zorginstellingen. Meer scholen gaan sport aanbieden als naschoolse activiteit.
2. Zelf grip op je leven houden: eigen regie staat voorop. De meeste mensen zijn zelfredzaam: zij zijn in staat om veel zelf te regelen, als ze daar tenminste de mogelijkheden voor gegeven worden. Door langer zelfstandig te zijn en meer zelf te organiseren wordt het welzijn van zorgbehoevenden versterkt. De gemeente moet goed luisteren naar wat zij écht nodig hebben om zelfstandig in de samenleving te functioneren. Mensen die niet zelfredzaam zijn worden actief door de gemeente benaderd om de hulp aan te bieden die zij nodig hebben. Ook mensen die tijdelijk niet in hun eigen inkomen kunnen voorzien, moeten de kans krijgen om de regie in hun leven te houden en op een voor hen zinvolle manier weer deel te gaan nemen aan het arbeidsproces. Zolang dit niet lukt moet de gemeente hen ruimhartig ondersteunen. Bij nieuw beleid moeten mensen voorop blijven staan. Mensen mogen niet ondersneeuwen door behoefte om anders om te gaan met “regelingen”. Inkomen en uitkering De gemeente zorgt voor ruimhartige inkomensondersteuning, zodat mensen met een minimumuitkering of werkende armen zich niet uitgesloten hoeven te voelen en hun kinderen aan sport- en culturele activiteiten kunnen meedoen. In Overbetuwe mogen mensen niet de dupe worden van teveel bezuinigingen boven op elkaar. Medewerkers van de Sociale Dienst beoordelen aanvragen voor een uitkering niet alleen op basis van de wettelijke richtlijnen, maar krijgen de ruimte om rekening te houden met de specifieke situatie van de cliënt. Vanuit de bijzondere bijstand wordt maatwerk verleent ten behoeve van mensen in nood. De sociale dienst is ruimhartig voor zelfstandige ondernemers in armoede. Het niet-gebruik van minimaregelingen wordt tegengegaan.
______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 10
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
Zorg en welzijn Hulpbehoevenden kunnen hun eigen zorg inkopen met zorgvouchers. De prijs van deze zorgvouchers is inkomensafhankelijk. In elke dorpskern komt een WMO-loket Ouderen en mensen met een beperking kunnen zelfstandig blijven wonen. Er komen experimenten met woonvormen tussen zelfstandig wonen en verzorgings- en verpleeghuizen. De gemeente betrekt bewoners- en cliëntenorganisaties actief betrokken bij het ontwikkelen en uitvoeren van het beleid rond zorg, welzijn en wonen: de gemeente zet hen aan het stuur en geeft hen meer de regie. Indien ze dat zelf willen, kunnen mensen met een 'WMO-indicatie' hun zorg zelf organiseren met een persoonsgebonden budget. Kinderen/jongeren in een probleemsituatie en ook hun ouders krijgen zelf een stem in de aanpak door de jeugdzorg. Een huishouden met meerdere problemen krijgt één verantwoordelijke hulpverlener. Samen stellen zij een plan op. De gemeente bevordert in samenwerking met Vluchtelingenwerk de integratie en zelfredzaamheid van vluchtelingen.
3. Werken, zorgen en leven in de lokale gemeenschap: kleinschalig, lokaal en dicht bij elkaar De maatschappij bruist. Overal zoeken mensen elkaar op om nieuwe mogelijkheden uit te werken en initiatieven te nemen. De slagkracht is groot en er ontstaan mooie resultaten. De gemeente moet deze ontwikkeling versterken. Niet door eisen te stellen, maar door flexibel om te gaan binnen de regelgeving die bestaat en waar nodig de regels aan te passen. Zo ontstaat een samenleving die zelf in staat is om in te spelen op toekomstige veranderingen. Goed wonen in een duurzame gemeente Iedereen moet kunnen beschikken over een betaalbare en energiezuinige woning. De gemeente stimuleert sociale samenhang door samen eten te faciliteren. Problemen met hangjongeren lost de gemeente samen mèt jongeren en omwonenden op Goed werken in een duurzame gemeente Er komt meer ruimte voor het midden- en kleinbedrijf om zich te vestigen in woonbuurten Er komen gunstige regelingen voor startende buurtwinkels in de kleine woonkernen De gemeente ondersteunt innovatieve projecten die worden opgezet door ondernemers of inwoners De gemeente helpt actief werkzoekenden die een eigen bedrijf willen starten
______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 11
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
Hoofdstuk 3: De open gemeente GroenLinks wil dat Overbetuwe de meest open gemeente van de regio Arnhem-Nijmegen wordt. De gemeente moet klaarstaan voor haar inwoners. Dit betekent dat de gemeentelijke organisatie gericht moet zijn op dienstverlening aan haar burgers. De burgers zijn geen klanten van een gemeentelijk loket, maar actieve bewoners. De gemeente moet hen aan zich binden en hen stimuleren om op een goede manier samen te leven en om creatieve activiteiten te ontplooien. GroenLinks wil dit bereiken door de burgers op interactieve wijze meer inspraak te geven, door het creëren van een transparante bestuurscultuur binnen een open en dienstverlenende gemeentelijke organisatie en door het stimuleren van creatieve en samenbindende activiteiten.
SPEERPUNTEN 1. Transparante bestuurlijke cultuur Inspraak van burgers Inwoners kunnen tijdig meepraten over belangrijke beslissingen in de gemeente en hebben dan ook daadwerkelijk invloed: ‘beginspaak’ door inwoners digitaal om input te vragen of hen door middel van een app op de hoogte stellen van veranderingen die op handen zijn. Door met verschillende vormen te experimenteren en te zien wat werkt, bouwt de gemeente aan lokaal participatiebeleid. Als een bepaald dorp uitgebreid in de gemeenteraad of een commissie ter sprake komt, vergadert de gemeenteraad of de commissie in dat dorp. Inwoners worden actief uitgenodigd. De dorpsontwikkelingsplannen worden vertaald in lokale structuurvisies waar de invulling per dorp wordt uitgewerkt. Informatie aan burgers Het gemeentebestuur informeert de bewoners over wat er wel en niet is bereikt en wat dat heeft gekost. Er komt een openbaar subsidieregister, zodat iedereen kan zien wie subsidie van de gemeente ontvangt. De gemeente geeft duidelijkheid over de steun voor dorpsontwikkelingsplannen. De gemeente informeert de inwoners actief over haar internationale activiteiten. Bestuurscultuur De gemeenteraad krijgt voldoende ondersteuning om al zijn taken naar behoren te kunnen uitoefenen: zowel de koers van het beleid als de controle op de uitvoering daarvan. Het gemeentebestuur wordt veel terughoudender in de geheimhouding van stukken
______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 12
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
2. Open, dienstverlenende ambtelijke organisatie Ambtelijke organisatie Ambtenaren gaan vaker plaats- en tijdsonafhankelijk door gebruik van digitale technieken (het ‘nieuwe werken’) De gemeente beperkt de inhuur van externe adviseurs. Dienstverlening Gemeentelijke dienstverlening gaat zoveel mogelijk digitaal gebeuren Bij verlening en handhaving van vergunningen moeten gedragslijnen voor alle partijen duidelijk op papier staan De inwoners horen tevreden te zijn over de diensten die andere instellingen voor de gemeente leveren, zoals de thuiszorg. Regionale en internationale samenwerking De gemeente gebruikt samenwerkingsverbanden als inspiratiebron en kans voor duurzame innovatie De gemeente stimuleert met haar stedenbanden betrokkenheid van (groepen) inwoners, scholen, instellingen, bedrijven en ontwikkelingsorganisaties. Achterstandsbeleid De gemeente ondersteunt zelforganisaties van achterstandsgroepen en minderheden met faciliteiten, kennis, ervaring en advies.
3. Stimuleren van creatieve en samenbindende activiteiten Stimuleren van creatieve initiatieven De gemeente gaat initiatieven van mensen in dorpen en wijken actief ondersteunen door als kennis-, ervarings- en adviesmakelaar op te treden. Leegstaande panden worden beschikbaar gesteld als atelier- of repetitieruimte. Kunstenaars kunnen exposeren in lege winkeletalages. Toegankelijkheid van kunst en cultuur Het lokale cultuuraanbod wordt beter op elkaar afgestemd en gepromoot zodat meer mensen er van kunnen genieten. Cultuur is voor iedereen: er komt een Jeugdcultuurfonds dat kinderen uit gezinnen met lage inkomens in staat stelt om bijvoorbeeld dans-, theater- of muziekles te nemen. Amateurverenigingen in dorpen kunnen in dorp- en wijkcentra en in de bibliotheek korting op ruimtehuur krijgen als zij een of meerdere keren per jaar gratis voor het publiek optreden De openbare bibliotheek gaat zich ontwikkelen tot een ontmoetingsplaats op het terrein van kunst en cultuur. Om kennis en cultuur voor iedereen toegankelijk te maken, is extra aandacht voor achterstandsgroepen nodig.
______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 13
Verkiezingsprogramma GroenLinks Overbetuwe
2014-2018
Cultureel erfgoed Bij de inrichting van de openbare ruimte is er meer aandacht voor de historie. In samenwerking met de historische verenigingen komen er informatieborden bij monumenten (gebouwen, landschapselementen) De Historische Vereniging Marithaime krijgt onderdak in het gemeentearchief. Het gemeentearchief stelt ruimte ter beschikking voor het archief van Marithaime, voor vergaderingen en voor tentoonstellingen. Er wordt gestreefd naar wederzijdse kruisbestuiving.
OVERIGE PUNTEN Openbare orde en veiligheid
In een open gemeente is het erg belangrijk dat mensen zich veilig voelen om hun dagelijkse leven te leiden. GroenLinks wil onveiligheid zoveel mogelijk moeten voorkomen en zorg dragen voor de privacy van de inwoners. Preventie Er komen meer wijkagenten die de buurten en hun bewoners kennen. Bij kleine problemen en conflicten tussen buurtgenoten moet een beroep kunnen worden gedaan op een buurtbemiddelaar. Speciale aandacht is er voor jongeren: waar jongeren zijn betrokken bij conflicten, worden ze ook betrokken bij de oplossing. Buurtbemiddelaars kunnen bruggen slaan tussen jonge en volwassen buurtbewoners. Privacy
De inwoners van Overbetuwe moeten erop kunnen vertrouwen dat zij zo min mogelijk ongewenst door de overheid in hun privacy worden geschonden De gemeente past cameratoezicht, mosquito’s, preventief fouilleren, gebiedsontzeggingen en samenscholingsverboden alleen onder strenge voorwaarden toe en alleen in situaties waarin niets anders helpt.
______________________________________________________________________________________ Ons Overbetuwe – Het gaat om mensen niet om cijfers
pagina 14