VASTWERKEN Officieel orgaan van de AVOM Algemene Vereniging Oud- en actief dienend personeel van de Koninklijke Marine
Tijdens de jubileumviering op 30 september werd druk gebruik gemaakt van een havenrondvaart met de sleepboot Rotte. De foto van Fred Boogert geeft een beeld van de herinneringen die vele oud-marinemensen tijdens de rondvaart hadden over toen en nu.
de Marine ná de Marine
jaargang 26 december 2011
5/2011
jaargang 26 december 2011
V AST WERKEN Officieel orgaan van de AVOM
Algemene Vereniging Oud-en actief dienend personeel van de Koninklijke Marine
5/2011 VAST WERKEN verschijnt 5x per jaar maart, mei, augustus, oktober en december REDACTIE Hoofdredacteur: Harry Faber Pierre Monteuxstraat 17 7558 ED Hengelo T: 074 277 5362 E:
[email protected] Medewerkers: Ad de Kruijf (Marine in het vizier / fotoredactie) Joop Kooijman (de West) Fred Boogert (fotografie) Rob van Grondelle (fotografie / marinenieuws) KOPIJ voor het volgend nummer van maart 2012 uiterlijk za 11 februari 2012 zenden naar: Redactie VastWerken Pierre Monteuxstraat 17, 7558 ED Hengelo of per e-mail naar:
[email protected] ADVERTENTIES/ACTIES PR-AVOM Weverij 14 1825 HH Alkmaar T: 06 4663132 E:
[email protected]
Beschermheer: Vice-admiraal M.J.M. Borsboom, commandant Zeestrijdkrachten Nederland
HOOFDBESTUUR Correspondentie-adres: Postbus 10024 1301 AA Almere J. (Jan) Bomhof algemeen voorzitter Polkastraat 21 7323 KZ Apeldoorn T: 055 3664404 E:
[email protected] Marco van de Velde secretaris Jacob van Ruysdaelstraat 82 1318 NR Almere T: 06 50424223 E:
[email protected] penningmeester vacant E:
[email protected] Martijn van ‘t Veer PR , Ledenwerving & Veteranenzaken Weverij 14 1825 HH Alkmaar T: 06 14663132 E:
[email protected]
Overname van tekst en delen van artikelen is toegestaan mits VastWerken als bron wordt vermeld.
REALISATIE/PREPRESS Smit van 1876, Venlo DRUK Veldhuis Media, Raalte ISSN 1572-5151
2
VASTWERKEN 5/2011
Raad van advies hoofdbestuur Dr. J.L. Swarte sociale/maatschappeijlke zaken AVOM Wandelpeloton Jan Hopster, voorzitter a.i. Van Hemerstraat 15 7707 BT Balkbrug T: 06 141 97010 AVOM Roei- en zeilploeg Jaap Hart, secretaris Van Everdingenstraat 112 1814 HA Alkmaar T: 072 5610099
Lidmaatschap AVOM Contributie leden/donateurs per jaar € 27,00 inschrijfgeld nieuwe leden € 7,50 Contributierekening 4897812 Opzegging lidmaatschap AVOM / aboonement VW alleen schriftelijk met ingang van het einde van een verenigingsjaar, met inachtneming van een opzegtermijn van tenminste vier weken. Ledenadministratie Ineke (van den Broek) Uyl Han Hoekstrahof 199 1628 WX Hoorn T: 0229 504866 E:
[email protected]
Nog geen lid van de AVOM of wilt u abonnee worden op VastWerken? Aanmelden:
www.avom.nl
Geen internet? Meld u dan aan bij Ledenadministratie AVOM: Han Hoekstrahof 199, 1628 WX Hoorn
ABONNEMENT VASTWERKEN 2011 Nederland, p. jaar € 32,50 in Europa, p. jaar € 35,00 Buiten Europa, p. jaar € 42,50
De inhoud van artikelen in VastWerken hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van het hoofdbestuur van de AVOM weer te geven.
Ereleden H.J.C. Schellekens† en C. Oosterlaak†, oprichters van de AVOM H.C. Jongewaard bc, Th.R.L. Luijckx en G. Tigchelaar
Links naar de AVOM:
www.avom.hyves.nl www.linkedin.nl
Doelstellingen AVOM • het bevorderen van de kameraadschap van de leden van de vereniging en het behartigen van de belangen van hen die als militair de Koninklijke marine hebben gediend, in het bijzonder de leden van de vereniging. • het onderhouden van goede contacten en betrekkingen met de Koninklijke marine. • het mede hooghouden van de eer en de tradities van de Koninklijke marine. • het in herinnering houden en eren van hen die gesneuveld of overleden zijn in dienst van het vaderland en in bijzonder hen die in dienst van de Koninklijke marine zijn gevallen. • in gevallen van materiële of immateriële noden of andere belangen, van leden of nabestaanden van leden, zal de AVOM een adviserende of doorverwijzenden functie hebben, in eerste aanleg naar de reeds bestaande organisaties c.q. instellingen binnen de Koninklijke marine. De vereniging tracht dit doel te bereiken door onder meer: • het houden van vergaderingen, bijeenkomsten, excursies e.d.; • het uitgeven van een verenigingsorgaan en andere geschriften; • het onderhouden van goede contacten met overheids- en andere instanties; • het behulpzaam zijn bij het herstellen van contacten tussen oud-collega’s van de Koninklijke marine. De AVOM is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Tilburg, nr. 402.59.764. De AVOM is aangesloten bij de Stichting Veteranenplatform en lid van de International Maritime Confederation (IMC).
In dit nummer Bij de foto voorpagina: De foto van 30 september is ook actueel als beeld voor 2012. Hoe zal het gaan met de Koninklijke Marine na de bezuinigingen? 4
Van het hoofdbestuur met o.a. Bevrijdingsdefilé Wageningen op 5 mei
5
Redactioneel met Leo Dijkmans 93 jaar en ‘onze man in De West’ Joop Kooijman
8
Koninklijke Marine 50 jaar geleden 25 jaar geleden
12
De Queen Wilhellmina P801 was een vreemde eend in de bijt
De moderne hedendaagse marine
13
14
De marinewereld in het Vizier van Ad de Kruijf De landingsvaartuigen en hun moederschepen
16
Het Vizier op de West: Hr.Ms. Van Speijk in 2004 in beeld
Marinenieuws
17
20
AVOM activiteitenkalender 2012
Nieuws van de afdelingen 21
26 28
Veteranennieuws met ‘de revisite naar Zuid-Korea van Herman Repping
30
Nieuwe leden en ons ontvallen leden
31
De AVOM-winkel en de Marinekalender 2012
32
Puzzelrubriek met prachtige prijs van BCC
Reünies en Herdenkingen Boekenplank 29
De activiteiten van de AVOM worden mede mogelijk gemaakt door het vfonds met middelen uit de BankGiro Loterij en de Lotto. Uw deelname aan deze loterijen wordt daarom van harte aanbevolen.
Van de voorzitter Het einde van het jaar brengt altijd een terugblik met zich mee. Een druk jaar met veranderingen, tekort aan bestuursleden en een feestelijk hoogtepunt: ons jubileum. Een landelijke Nederlandse Veteranendag die eindigde in een modderpoel en de Marine Veteranendag en Marinedagen met mooi weer en veel gemopper over het ontbreken van de hoeksteen uit ons verleden, de traditionele ‘Blauwe Hap’. Begrijpelijk maar toch. Ook volgend jaar zal er een Marine Veteranendag zijn, gevolgd door Marinedagen. De Marine Veteranendag zal zijn op een vrijdag gevolgd door de Marinedagen. Het geheel is drie dagen, één dag minder dan in andere jaren. We worden op 6, 7 en 8 juli weer in Den Helder verwacht en ja, gelukkig, de maaltijd wordt in ere hersteld. Tradities kunnen ook alleen bij voortbestaan tradities zijn. Internationaal is er ook het een en ander gebeurd. Het voorzitterschap van de CMI/IMC is overgedragen aan de DNB (Deutsche Marine Bund). De overdracht vond plaats tijdens de jaarlijkse bijeenkomst gehouden in Laboe (bij Kiel). Een mooie locatie waar de DMB een eigen hotel exploiteert. Zeker aan te bevelen voor een bezoek aan deze omgeving, waar ook een indrukwekkend gedenkteken is gebouwd voor alle gevallenen en waar een stuk maritieme geschiedenis wordt weergegeven. Volgend jaar is het aan de AVOM om de jaarlijkse bijeenkomst te organiseren. Verder wordt er een website opgezet waar een ieder kan kijken wat er zo al gebeurt bij de diverse verenigingen en waaraan ‘links’ naar de aangesloten landen van de CMI worden toegevoegd. Ook organiseert de CMI jaarlijks het zeilkamp dat volgend jaar gehouden wordt in België. Planning voor het zeilkamp is van 9 tot 19 juli in Oostende. Later zal er hierover nog meer informatie volgen in VastWerken. Veranderingen gaan soms heel snel; wat niet zo snel gaat is het vinden van personen die zich voor de vereniging in willen zetten. We hebben nu al diverse malen oproepen geplaatst voor bestuursleden, tot op heden hebben we helaas nog geen enkele functie in kunnen vullen. Deze problemen doen zich ook voor bij de afdelingen. Dit heeft nu tot gevolg dat er twee afdelingen zijn opgeheven. Ik wil u nogmaals vragen u beschikbaar te stellen voor het HB, we moeten met minimaal twee personen uitbreiden. Dan rest mij u een prettige Kerst toe te wensen en een gelukkig Nieuwjaar met een veilige jaarwisseling. Voor mij duurt het jaar 6 uur langer .... ik mag de jaarwisseling meemaken op Curaçao. Jan Bomhof, algemeen voorzitter.
zie ook: www.vfonds.nl
VASTWERKEN 5/2011
3
Van het hoofdbestuur
UIT GELICHT
Bevrijdingsdefilé zaterdag 5 mei 2012
Het jaarlijks Bevrijdingsevenement in Wageningen is in 2011 met 130.00 bezoekers uit binnen- en buitenland opnieuw een succes. Er is in waardigheid herdacht en gevierd. Het Bevrijdingsdefilé zal in 2012 worden gehouden op zaterdag 5 mei. Het hoofdbestuur heeft een verzoek ontvangen van hetNationaal Comité Herdenking Capitulatie 1945 Wageningen of een vertegenwoordiging van de AVOM wil deelnemen aan het defilé. Veteranen die (ook in 2012) willen meelopen in het AVOM-peloton worden verzocht dit vóór 10 januari per e-mail te melden aan
[email protected] In de e-mail met de aanmelding moeten minimaal de volgende gegevens worden vermeld: • voornaam, • achternaam, • geboortedatum, • veteranenpasnummer, • loopt mee met defilé ja/nee; • is slecht ter been en wil meerijden op voertuig: ja/nee, • heeft strikt noodzakelijk begeleider nodig in voertuig: ja/nee, • komt met partner, plaats op tribune: ja/nee. Geen e-mail? Schrijf dan een brief(kaart) met de gevraagde gegevens en stuur die naar: Hoofdbestuur AVOM, Martijn van ’t Veer, Weverij 14, 1825HH Alkmaar.
CONTRIBUTIE 2012 Sedert enige jaren ontvangen de AVOM-leden geen acceptgirokaart meer voor de betaling van de contributie; ook worden geen brieven meer verzonden om te herinneren aan het betalen. Ieder lid wordt verondersteld te weten wat zijn statutaire verplichtingen zijn. De contributie moet voor 1 februari van het nieuwe jaar zijn betaald. De meeste leden hebben inmiddels een incasso-machtiging afgegeven. Ook daar gaat wel eens iets mis als een wijziging van het rekeningnummer niet is doorgegeven. Een stornering is dan het gevolg met veel administratieve rompslomp. De leden die geen IC-machtiging hebben afgegeven worden er bij deze aan herinnerd dat zij vóór 1 februari 2012 dienen te betalen: € 27,– op rekeningnr. 4897812 t.n.v. AVOM contributierekening o.v.v. contributie 2012, indien mogelijk met het lidmaatschapsnummer (staat op het adreslabeltje van VastWerken). Op pagina 2 in VastWerken kunt u deze gegevens ook vinden. Leden die op 1 februari niet hebben betaald, of zijn gestorneerd, worden tijdelijk uitgeschreven en ontvangen dan ook geen VastWerken. Nog beter is het om alsnog een machtiging af te geven (niet verplicht), deze kunt u ieder moment opzeggen. Weet u niet meer of er een machtiging is afgegeven stuur dan gerust een nieuwe, er wordt slechts eenmaal ingehouden. De leden- & contributieadministratie dankt u hartelijk.
Herhaalde oproep voor een penningmeester Het hoofdbestuur is op zoek naar een penningmeester. Als u hebt voldaan aan onderstaande voorwaarden dan kunt u na een serieuze inwerk- en meeloopperiode met het hoofdbestuur worden voorgedragen als penningmeester. We zoeken iemand die affiniteit heeft met boekhouden, de moderne Office-pakketten beheerst en natuurlijk bereid is om zijn steentje bij te dragen. Als penningmeester in het hoofdbestuur neemt u actief deel aan het besturen van de vereniging en alles wat daarbij hoort, zoals: • aansturen van de ledenadministratie • bijwonen van de ledenraadvergadering • bijhouden van HB-vergaderingen • maken van een jaarverslag • beheren van de rekeningen • beheren van de goederen en versturen van bestellingen • controleren van betalingen • aanschrijven van wanbetalers Voorts moet u in in het bezit zijn van: • eigen vervoer • mobiele telefoon • computer met internet en e-mail • goede gezondheid En … • een pre is bestuurservaring. Geïnteresseerd? Stuur dan een brief met cv en uw motivatie voor deze functie naar Hoofdbestuur AVOM, p/a Jan Bomhof, Polkastraat 21, 7323 KZ Apeldoorn. E-mailadres:
[email protected]
Juridisch adviseur Het bestuur van de AVOM is, na het overlijden van drs. Aron de Vries, op zoek naar een nieuwe
onbezoldigde juridisch adviseur Deze functionaris moet het hoofdbestuur van de AVOM voorzien van (juridisch) advies als dit nodig mocht zijn. Wij zoeken iemand die minimaal rechten heeft gestudeerd en goede kennis heeft van het Nederlands recht en het verenigingsrecht in het bijzonder. Denkt u over de juiste competenties te beschikken of kent u iemand die mogelijk voldoet aan deze eisen? Aarzel dan niet en reageer door een e-mail te sturen naar
[email protected] met daarin een korte toelichting voor de kandidaatstelling en een cv.
4
VASTWERKEN 5/2011
Redactioneel Het vizier op de West Toen de militaire taken in 1962 eindigden met het vertrek van het laatste schip uit Nieuw-Guinea kregen onze overzeese locaties in de West meer aandacht. Zeebenen kregen de marinemannen en -vrouwen door na die periode tijdens hun opleiding op een van de schepen een trip naar de West te moeten maken. De mariniers hadden er al langer een stevige voet aan de Caribische grond. Een deel van onze taken, denk aan de Kustwacht waar de Koninklijke Marine haar aandeel aan levert en de twee marinierskazernes die we er hebben, vindt dus plaats in dat overzeese deel. Vele ex- en actieve marinemensen hebben de West bezocht. Al enkele jaren krijgen wij zo nu en dan een bericht uit Curaçao van Joop Kooijman, onze medewerker aldaar. Joop is een ex-koopvaardij-officier met een sterke vriendschappelijke band met de Koninklijke Marine en later was hij ook werkzaam als Kustwacht-officier op contractbasis. In nauw overleg met Joop hebben we besloten dat we – ongeveer op dezelfde wijze als Ad de Kruijf dat doet in zijn ‘Vizier op de marinewereld’ – op gezette tijden het maritiem nieuws zullen samenvatten in een rubriek: ‘Vizier op de West’. Naast het verleden zal ook het heden geregeld aan bod komen. De eerste Vizier op de West vindt u in dit nummer op bladz. 16. Red.
Ons oudste AVOM-lid was jarig Het is niet helemaal zeker, maar tijdens de jubileumdag op 30 september was hij in elk geval al wel het oudste aanwezig AVOM-lid: Leo Dijkmans. Het is mogelijk dat er nog een ouder AVOM-lid in den lande is, maar dat heb ik niet kunnen achterhalen. Indien ja, meld het s.v.p. even aan de redactie. Dinsdag 22 november vierde Leo zijn 93ste verjaardag in het Verzorgingscentrum aan de Persoonshaven in Rotterdam. En traditiegetrouw met een aantal vrienden en vriendinnen. Hoewel zijn gehoor wel iets minder wordt, blijft hij van geest jong. Al even traditioneel was het aangeboden diner in het huis van grote klasse. Het mag wel eens gezegd worden dat de mensen die de ouderen verzorgen, ondanks bezuinigingen enz., er toch in slagen en het voor elkaar krijgen om het iedereen naar de zin te maken en aandacht te geven. Of is het daar in Rotterdam een uitzondering? Uw redacteur was er haast jaloers op hoe Leo werd vertroeteld, want de dames, waaronder z’n schoondochter, stonden er op met Leo op de foto te komen.
Droevige droefheid
Voor u, lezers, en uw dierbaren hopen wij dat het jaar 2012 in rustig vaarwater mag verlopen, zonder al te veel hoge golven.
QPO geprivatiseerd
Uit het bericht van onze correspondent Rob van Grondelle: Droevige droefheid was het gevoel in de aanloop naar die laatste avond in Marinebar De Boei, die was gesitueerd in gebouw De Citadel, gelegen op het terrein van de Haagse Alexanderkazerne. Grote en neerslachtige droefheid alom, want onze De Boei, is niet meer ! Jaren, vele jaren waren wij van Zuid-Holland daar te gast. Een bar gerund door toegewijde defensievrijwilligers in wisselende bezetting, een bar waar onvergetelijke fijne avonden en recepties werden gehouden, ondersteund door die vrijwilligers, voor wie altijd en door de jaren heen niets te veel was. Droevige droefheid, want bij besluit van Zijne Exellentie, de Minister van Defensie, krijgen kazerne en de gebouwen een andere bestemming, naar verluidt in de internationale sfeer.
Foto Fred Boogert
Leo: nog goede jaren en zeker graag tot volgend jaar.
De redactie van VastWerken wenst de gehele AVOM een zonnig 2012 toe.
De allerlaatste middag aldaar op donderdag 24 november j.l. is een beschaafd, waardig en gezellig afscheid van de locatie geworden en eindigde het dus toch niet in droevige droefheid.
De Stichting QPO (Qua Patet Orbis, de lijfspreuk van het Korps Mariniers) gaf een korpsperiodiek uit voor actieve mariniers. Door de bezuinigingen dreigde dit blad te verdwijnen, maar door de oprichting van een nieuwe private stichting met dezelfde naam is het mogelijk het periodiek te laten voortbestaan en drie keer per jaar te laten verschijnen. In tegenstelling tot de vorige edities die alleen bestemd waren voor mariniers in actieve dienst, bestaat er nu ook de mogelijkheid voor oud-mariniers een abonnement te nemen op het magazine. Voor een abonnement: www.mijntijdschrift. com of via opgave aan de Stichting QPO, Antwoordnummer 17, 7940VB Meppel. De normale prijs bedraagt € 19,50 per jaar, maar voor het eerste jaar betaalt u slechts € 16,65. Onze beschermheer vice-admiraal Matthieu Borsboom in Alle Hens met onverholen trots over het volgend jaar: “In 2012 kunnen we toch weer relevante capaciteit op de mat leggen. Met mijnenjagers voor de Noordzee en de NAVO-verbanden, bijvoorbeeld met de Defensie Duikgroep, de Hydrografische Opnemingsvaartuigen, Vessel Protection Detachments (VPD’s) aan boord van koopvaardijschepen en een rotatie mariniers voor de Politietrainingsmissie in Kunduz. Verder blijven we sterk betrokken bij de anti-piraterijmissie bij Somalië, onder andere met het commando over het NAVO-vlootverband in de tweede helft van het jaar.”
VASTWERKEN 5/2011
5
redactioneel
60 Jaar helikopters bij de Koninklijke Marine Na de opheffing van de groep Marpat en de verkoop van de Lockheed Orion patrouillevliegtuigen bleef er bij de KM als vliegend materieel alleen nog de Lynx helikopter over. En wat over was van de aloude Marineluchtvaartdienst (MLD) werd bovendien nog ingelijfd bij het Defensie Helikopter Commando. Als je dan de bovenstaande titel ziet, dan ben je als niet-betrokkene geneigd te denken dat hier een nostalgisch uithuilboek is verschenen. Maar zo’n boek is het zeker niet. Enige nostalgie: natuurlijk, maar uithuilen, nee, dat bepaald niet! Een andere verwachting die de titel wellicht wekt is dat het hier een boek met helikopter-typenbeschrijvingen betreft. Ook dat is het niet, althans, dat is het zeker niet alléén. Wat het boek wel levert: een fascinerend beeld van wat de Marineluchtvaartdienst sinds 1951 met helikopters heeft verricht, met veel aandacht voor de belevenissen van de mannen – en vrouwen! – die er mee vlogen en er aan sleutelden. En ja, ook wel een portie typebeschrijving want zonder de mogelijkheden en onmogelijkheden van het materieel te kennen kun je de geleverde prestaties niet naar waarde inschatten. En dat de Marine al gedurende 60 jaar van haar nu 94 jaar vliegende activiteiten met helikopters werkt is iets waar je ook niet in eerste instantie aan denkt. De eerste schuchtere stappen op heligebied zette de MLD in 1951 met de aankoop van de allereerste en enige Sikorsky S-51, de ‘Jezebel’. Tot en met de introductie van de S-55 werd de helikopter ingezet als reddingstoestel, o.a. van ons fameuze vliegkampschip Hr.Ms. Karel Doorman (R-81), en als transportmiddel. Met de indienststelling van de Sikorsky S-58 in 1960 werd hij ook wapensysteem voor onderzeebootbestrijding. Met uitzondering van de Agusta-Bell 204, die alleen transport- en reddingsdiensten leverde, bleef de helikopter met achtereenvolgens de Westland Wasp en de Lynx tot op heden een integraal deel van de wapensystemen van de KM. Al deze typen werden ook oudjes, hetgeen bijzonder mag heten gezien de natte en corrosieve werkomgeving aan boord van de oorlogsschepen en bij reddingen uit zee. De carrière van de S-58 duurde twaalf jaar, van de Agusta-Bell zestien, van de Wasp ook zestien, en van de Lynx (tot en met heden) maar liefst 35 jaar. Er moest veel aan gesleuteld
6
VASTWERKEN 5/2011
worden en af en toe zag het er wel wat minder hoopgevend uit – ook daarvan getuigt dit boek – maar je mag stellen dat de MLD-heli’s waar hebben geleverd voor de geïnvesteerde belastingcentjes. Wat ook niet vergeten mag worden is dat, met uitzondering van de Lynx, al deze helikopters éénmotorig waren. Het boek vermeldt het risico van dit éénmotorige vliegen niet expliciet, maar als je leest wat voor vliegomstandigheden zich dan voordeden dan dwingt dat zoveel te meer respect af. Het boek geeft ook een interessant overzicht van de Nederlandse helikopterexperimenten van ir. Von Baumhauer in de periode vóór de 2e Wereldoorlog en de ontwikkeling van de Kolibri ramjethelikopter in de jaren 40-50, waarbij de helikopterpionier van de Kon. Marine, de latere vlagofficier MLD schout bij nacht Ruud Idzerda, een belangrijke rol speelde. En is er een samenvatting van de helikopteropleidingen bij de MLD, met name ook die op Curaçao in samenwerking het Heli-Holland. Auteur Willem Geneste heeft met deze publicatie een mooi getuigenis geleverd van de inzet en professionaliteit van de MLD’ers, zowel de vliegende- als de groundcrews. Als volbloed MLD’er, die begon als vliegtuigmakerkonstabel (bewapeningsmonteur voor de nietmarinemensen) en de dienst verliet als voorlichter in de rang van LTZ1, is hij een kenner van het onderwerp bij uitstek. De uitgave bevat vele interessante nooit eerder gepubliceerde foto’s. Als je wilt weten hoe er gewerkt, getreurd en vooral ook gelachen werd rond de MLD dan is deze publicatie voor u. Het is vooral een boek met veel persoonlijke belevenissen dat een mooie aanvulling is op de meer gebruikelijke “vliegtuigtype-plaats-datum” publicaties. Enkele minpuntjes: een titel als ”60 jaar helikoptervliegen bij de KM” had de lading beter gedekt. Voorts staan er wat slordige foutjes in, zoals een Avenger die PBM wordt genoemd, maar wie daarop let is een kniesoor. Het boek is in eigen beheer uitgegeven door de Stichting Traditiekamer MLD. Het kost € 15,- en is uitsluitend in de Traditiekamer op De Kooy verkrijgbaar. Per post bestellen is ook mogelijk door overmaking van € 18,20 binnen Nederland en € 24,15 in de rest van Europa (incl verzendkosten) op bankrekeningnummer 37.05.01.853 t.n.v. Stichting Vrienden van de Traditiekamer MLD onder vermelding van Boek 60 jaar helikopters. Vergeet niet uw naam en adres op de overschrijving te vermelden. Het boek is ingenaaid, bevat 154 pagina’s en full color gedrukt op een formaat van 24 x 17,5 cm. Van harte aanbevolen. Gerard Casius
Groep v.Ewijck63 op bezoek bij BNMO
Op 1 en 2 oktober j.l. is de groep van de v.Ewijck63 weer op weekend geweest in Doorn bij de BNMO. Het werd zoals altijd heel gezellig met een terugzien van de ouwe maten en zoals dat dan gaat, werden er heel veel verhalen en belevingen van vroeger uitgewisseld. Er waren deze keer ook maten voor het eerst aanwezig. Via de oproep in VastWerken waren ze er achter gekomen dat onze groep bestaat en jaarlijks bij elkaar komt. Ook zij waren blij om al die koppen te zien, maar moesten, net als ik toen ik voor het eerst die ouwe maten weer zag, goed kijken, maar al gauw was het of zij er al altijd bij waren geweest. Het was verleden jaar even spannend of ons weekend wel door zou kunnen gaan door bestuurlijke veranderingen binnen de BNMO, maar alles is goed gekomen. Tijdens de evaluatie werd geopperd om volgend jaar ook nog een reünie te gaan houden in Kumpulan Bronbeek te Arnhem. Wel zal het dan een reünie van de Van Ewijck / Dubois / L 9609 en de basis Parera van de jaren 1962-1963-1964 gaan worden. Alle maten waar wij al een adres van hebben worden door ons al persoonlijk op de hoogte gebracht, maar het zou leuk zijn als er via dit artikel meer teruggevonden gaan worden en we hopen zo ook de maten van de Dubois, L9609 en Basis Parera op de hoogte te brengen. Tijdens ons weekend werd er een kennisquizs gehouden over het schip. Reuze gezellig en spannend, zeker na al die jaren, maar na telling kwamen we er achter dat veel maten nog veel wisten over de Van Ewijck. Er kan er echter maar een de beste zijn en dat was Bert Verbey met de hoogste score, de tweede plaats moest gedeeld worden met een gelijke aantal punten door Ed vd Pol en mijn persoontje. Wij hopen dat wij volgend jaar weer bij elkaar gaan komen in Doorn, want ik kan stellig beamen dat allen het prettig vinden elkaar weer terug te zien. Je hoorde zelfs al verzuchten “was het al maar zover”, wat laat zien dat lange tijd samen lief en leed gedeeld te hebben nog jaren een hechte band schept. Beste sobats, tot ziens, in goede gezondheid. Chris Caanen Hr.Ms. Van Ewijck [foto Koos Verbruggen]
Plaquette offers papoea’s onthuld nieuwe huisvesting nodig hadden werd
besloten om alle dienstvakken onder te brengen in één gebouw, speciaal bestemd voor de opleidingen op het gebied van de subdienstgroep Operatiën. In die tijd was er al sprake van een samenwerking tussen de Nederlandse en Belgische Marine. België bouwde toen vier fregatten met Nederlandse datahandeling en vuurleidingssystemen en de opleiding voor het Belgische commando-centralepersoneel werd sindsdien deels verzorgd door Nederlandse instructeurs. In 1994 werd besloten dat alle landen zouden samenwerken om zo het operationeel en verbindingsonOp woensdag 30 november is bij het Nationaal Indië Monument in Roermond derwijs te optimaliseren. In 1996 deden Belgische instructeurs en cursisten hun een plaquette onthuld ter nagedachteintrede op de school. Dat resulteerde nis van de in het voormalig Nederlands in ook steeds meer samenwerking met Nieuw-Guinea door Papoea’s gebrachte operationele bedrijfsscholen van landoffers ten dienste van het Koninkrijk. en luchtmacht. Bij de onthulling waren veel oud miOm de kwaliteit en dynamiek van de OD litairen Nieuw Guinea Gangers van te waarborgen is besloten tot de bouw alle Krijgsmachtdelen aanwezig, van een nieuwe locatie met de nieuwste t.w. Koninklijke Marine, Koninklijke trainingsruimtes en simulatoren. En, Landmacht, Koninklijke Luchtmacht, net als binnen de OD, doen ook bij de Koninklijke Marechaussee, oud-leden bouw steeds moderner technieken hun van het Papoea Vrijwilligers Korps, het intrede. Heipalen bijvoorbeeld worden Korps Commandotroepen, het Korps niet meer in de grond geslagen, maar Mariniers en de Ridder Militaire Wilals vloeibaar beton in de paalschacht lems-Orde Kplmarns b.d. A. Hoeben. gegoten. Het nieuwe gebouw van de NLBEOPS Nieuwe thuishaven voor zal een zeer specifiek opleidings- en exOperationele Dienst pertise-instituut leveren. Naast normale werkplekken en leslokalen komt er een Het idee achter de nieuwe locatie voor geïntegreerd trainerscomplex, Combat de Nederlands-Belgische Operationele Management System Trainings Facility School (NLBEOPS) is om aan de toegenaamd waarin alle funtionaliteiten komst te bouwen, ondanks de bezuinivan alle grote eenheden beschikbaar gingen. De binationale bedrijfsschool, zullen zijn. Zoals o.a. de LC- en M-frewaar alle medewerkers van de Operagatten, patrouilleschepen en de Walrustionele Dienst minimaal één opleiding onderzeeboten. Cursisten volgen er een volgen, zal zich volgens plan in 2013 functie-opleiding, maar scheepsbemanvestigen in een gebouw op de Nieuwe ningen kunnen ook met en tegen elkaar Haven waar op 5 oktober j.l. de eerste trainen en eventueel missie-specifiek paal voor werd geslagen door Commanopwerken. dant Zeestrijdkrachten, vice-admiraal [Bron Alle Hens] Matthieu Borsboom. De Operationele Dienst (OD) ontstond Ook nieuwe werkplakken in 1976 door het samenvoegen van onderzeeboten verschillende dienstvakscholen. Voor Het ministerie van Defensie tekende die tijd had elk dienstvak in de OD donderdag 1 december op het NIDV een eigen school, destijds gevestigd in Symposium een overeenkomst met verschillende lokaliteiten, namelijk Imtech Marine & Offshore. Dit bedrijf Artillerieschool, Verbindingsschool, Navigatie- en Gevechtsinformatieschool gaat nieuwe werkplakken, zogenoemde (NAGVGIS) en de school voor scheepson- consoles, leveren voor de herinrichting van de gevechtscentrale van vier onderderofficieren. Toen in de jaren zeventig zeeboten. van de vorige eeuw de onderzeebootDe herinrichting maakt deel uit van bestrijding, artillerie en NAVGIS een het instandhoudingsprogramma (IP) Walrusklasse, waardoor de onderzeeboten tot ten minste 2025 inzetbaar zijn. Door de nieuwe consoles moet ook de centrael gedeeltelijk worden heringericht. Binnen het IOP Walrusklasse worden verbeteringen aangebracht aan o.a. het Combat Management System, (van waaruit sensoren en wapens worden bediend), sonarsystemen en enkele platformsystemen, die er voor zorgen Artist impression van de nieuw te bouwen NLBEOPS dat een schip kan varen. Ook wordt één
van de vier periscopen vervangen door een moderne ‘optronische mast’ waarin alle functies gedigitaliseerd zijn en een nachtsysteem is opgenomen dat gebaseerd is op infrarood registratie. [Bron: Defensiekrant]
Uitreiking eerste digitale veteranenpas Scheidend Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Rob Bertholee heeft eind november de eerste digitaal aangemaakte veteranenpas uitgereikt gekregen. Iedere militair die op missie is geweest, ontvangt nu bij dienstverlating automatisch de veteranenpas.
ROC Kop van Noord-Holland Van 21 t/m 25 november hebben 18 leerlingen van de opleiding Veiligheid en Vakmanschap, waaronder ook een aantal van de ROC Kop van Noord-Holland, hun beroepspraktijkvorming gedaan aan boord van het amfibisch transportschip Hr.Ms. Johan de Witt L801. Voor de leerlingen was het extra bijzonder, omdat een varende BPV op een schip nog niet eerder was voorgekomen.
Nieuws ‘Oude Vloot’ Nieuws van de Naaldwijk
Agenda 9 juni 2012: Vlaggetjesdag Scheveningen. Nadere berichten volgen. 6-7-8 juli 2012: Marinedagen in Den Helder. Augustus: Vaartocht, nadere beichten volgen. 25 - 26 augustus 2012: Havenfestival IJmuiden. 7-8-9 september 2012: Haarlemse Vaardagen. Men is bezig de Haarlemse Vaardagen 2012 nieuw leven in te blazen. Ook wij zijn benaderd om aan dit festival mee te doen. Hoe sfeervol en druk was het niet in 2007 en 2009. Zodra wij meer nieuws hebben dan hoort u dat. Robert W.F. Verrijk Vice-admiraal Matthieu Borsboom was aangemonsterd Tijdens de jubileumviering van de AVOM op 30 september j.l. sprak onze voorzitter met vice-admiraal Matthieu Borsboom, beschermheer van de AVOM. Hij vertelde dat hij in 1982 aangemonsterd was op de Naaldwijk. Waarop ‘onze’ Robert Verrijk de gelegenheid te baat nam om met zijn ‘oudcollega’ op de foto te gaan.
VASTWERKEN 5/2011
7
historie
Vijftig jaar Koninklijke Marine Tijdens de Tweede Wereldoorlog kocht de regering in ballingschap materieel voor de Koninklijke Marine aan in Engeland: torpedobootjagers, mototorpedoboten, motormijnenvegers en onderzeeboten. Toen op 15 augustus 1945 een einde aan de oorlog kwam betreurde de Koninklijke Marine drieduizend doden. Na de oorlog was de infrastructuur van de marine verwoest en was er weinig geld. Grote vooruitgang in techniek en ook nieuw ontwikkelde taktieken vereisten aangepaste opleidingen. Enthousiast werd de opbouw van een nieuwe organisatie ter hand genomen. Voor de militairen die de hele oorlog hadden gevaren was het een zware belasting dat men al vrij spoedig na de oorlog werd belast met de dienst in de Oost. Het beroeps, reserve en dienstplichtig (zeemiliciëns) personeel werd aangevuld met duizenden goed gemotiveerde vrijwilligers. De sterkte van de marine begin jaren vijftig bedroeg ca. 30.000 man. Tussen 1947 en 1962 was de marine betrokken bij de handelingen in het toenmalige Indië en Nederlands Nieuw-Guinea. De scheepswerven hadden direct na de oorlog geen mogelijkheden om nieuwe schepen te bouwen. Daarom werd toen veel materieel overgenomen van de Britse marine. Maar vanaf 1950 begon de bouw in eigen land op gang te komen. De eerste van een serie onderzeebootjagers werd in 1950 bij de Rotterdamsche Doogdok Maatschappij op stapel gezet. In 1962 ging een lang gekoesterde wens in vervulling: bij de RDM werd de eerste sectie van de BOZ(Bevoorrading Op Zee-tanker geplaatst. In 1951 vertrokken de marineschepen uit Indonesië. Vanaf 1955 verscherpten de standpunten met betrekking tot Nederlands Nieuw-Guinea en groeide de dreiging van een militair conflict. Talloze patrouilles, uitgevoerd door mariniers met Papoea-gidsen zorgden ervoor dat de infiltraties van Indonesische militairen weinig succesvol waren. Maar uiteindelijk moest Nederland, onder grote politieke internationale druk, zich terugtrekken uit het laatste gebiedsdeel in de
Oost. Op 14 november 1962, in 2012 precies vijftig jaar geleden, vertrok Hr.Ms. Overijssel als laatste Nederlands oorlogsschip uit de haven van Biak. Een nieuwe tijdperk diende zich aan, zowel voor marinemensen als materieel. Nu vooral gericht op de Koude Oorlog. De redactie vindt, in het jubileumjaar van de AVOM, het dus een goede gelegenheid om als markeringspunt 50 jaar te nemen. Het is waar, onze vereniging vierde het 25-jarig jubileum, maar velen van de leden hebben juist in die 25 jaar tussen 1962 en 1986 dienst gedaan bij de marine. En dus leek het ons logisch om de toestand van onze vloot over een periode van een halve eeuw nog eens in herinnering te roepen. Wij hebben ons best gedaan om het overzicht zo compleet mogelijk te krijgen. Toch kan het zijn dat we hier en daar een dienst of schepen niet precies konden achterhalen. Daarvoor vragen wij begrip. Harry Faber en Ad de Kruijf
In 1962 nog in dienst: ojs grootste marineschip ooit, Hr.Ms. Karel Doorman
Schepen in dienst Koninklijke Marine in 1962 Nr
Naam
Vliegkampschip R 81 Karel Doorman
1948
1968
Kruisers C 801 De Ruyter C 802 Zeven Provincien
1953 1953
1972 1975
1954 1955 1955 1955
1978 1978 1974 1973
1956 1956 1956 1957 1957 1957 1957 1958
1979 1981 1980 1982 1981 1980 1981 1980
Jagers Holland klasse D 808 Holland D 809 Zeeland D 810 Noord Brabant D 811 Gelderland Friesland klasse D 812 Friesland D 813 Groningen D 814 Limburg D 815 Overijssel D 816 Drenthe D 817 Utrecht D 818 Rotterdam D 819 Amsterdam Fregatten Roofdier klasse F 817 Wolf F 818 Fret F 819 Hermelijn F 820 Vos
8
indienst uitdienst
VASTWERKEN 5/2011
1954 1954 1954 1954
1984 1984 1984 1984
F 821 Panter 1954 F 822 Jaguar 1954 Van Amstel klasse F 806 Van Amstel 1950 F 807 de Bitter 1950 F 808 van Ewijck 1950 F 809 Dubois 1950 F 810 de Zeeuw 1951 F 811 van Zijl 1951 Onderzeeboten Walrus klasse S 802 Walrus S 803 Zeeleeuw Dolfijn klasse S 808 Dolfijn S 809 Zeehond Ex Britse T-klasse S 812 Tijgerhaai
1984 1983 1967 1967 1967 1967 1967 1967
1953 1953
1971 1969
1960 1961
1982 1990
1945
1964
Mijnenvegers en Mijnenjagers ) Kustmijnenvegers Dokkum klasse M 802 Hoogezand 1955/57 M 809 Naaldwijk 1955/57 M 810 Abcoude 1955/57 M 812 Drachten 1955/57 M 815 Giethoorn 1955/57 M 817 Venlo 1955/57 M 823 Naarden 1955/57 M 827 Hoogeveen 1955/57 M 830 Sittard 1955/57 1
1993 1994 1994 1999 1993 1993 1996 1999 1996
M 841 Gemert 1955/57 Mijnenjagers Dokkumklasse2) M 801 Dokkum 1955 M 813 Ommen 1956 M 818 Drunen 1956 M 828 Staphorst 1957 M 842 Veere 1956 M 806 Roermond 1955 M 820 Woerden 1957 M 844 Rhenen 1956 Kustmijnenvegers Beemsterklasse23 M 845 Beemster 1953 M 846 Bolsward 1953 M 847 Bedum 1953 M 848 Beilen 1954 M 849 Borculo 1953 M 850 Borne 1953 M 851 Brummen 1954 M 852 Breukelen 1954 M 853 Blaricum 1954 M 854 Brielle 1954 M 855 Breskens 1954 M 856 Bruinisse 1954 M 857 Boxtel 1954 M 858 Brouwershaven 1953 Kustmijnenvegers Wildervankklasse M 803 Wilvervank 1955 M 804 Steenwijk 1956 M 805 Gieten 1956 M 808 Axel 1956 M 811 Aalsmeer 1956 M 814 Meppel 1956
1993 1983 1994 1984 1984 1984 1987 1990 1984 1973 1971 1975 1974 1971 1974 1973 1971 1972 1975 1976 1972 1976 1975 1977 1969 1969 1974 1974 1977
Met het landingsvaartuig L9609 van NieuwGuinea de Atlantische Oceaan over Het landingsvaartuig Hr.Ms. L 9609 (1960-1968) werd gebouwd onder bouwnummer 369 bij de Arnhemsche Scheepsbouw Maatschappij (ASM) als vrachtschip/landingsvaartuig voor de Nederlandsche Nieuw-Guinea Petroleum Maatschappij (NNGPM, Shell Tankers) en werd op 4 september 1954 op de langshelling te water gelaten als Kais. Het schip werd met nummer L 9609 in L9609 in Manokwari 1962 1960 bij de Koninklijke Marine indienst gesteld en naar Ned. NieuwGuinea verscheept. Na de overdracht voer het scheepje op 9 oktober 1962 zelfstandig op eigen kracht vanuit Biak in het voormalige NNG terug op weg naar Nederland onder commando van de luitenant-ter-zee der eerste klasse M.W.J. Muller. Op 20 december 1962 kwam het aan te Panama. De tocht over de oceaan met een schip van nog geen 500 ton waterverplaatsing kan worden gekwalificeerd als een bijzonder staaltje van zeemanschap. Onderweg had het schip in Pearl Harbour, mede door slecht weer opgelopen schade, moeten repareren. Ook had men een 600-mijlscirkel rond Johnston Island moeten omvaren in verband met nucleaire proeven. Regelmatig kreeg men waarschuwingen van patrouillerende Anerikaanse Neptune vliegtuigen. ’s Nachts werden atoomexpolsies waargenomen, die enkele seconden de nacht in een dag veranderden. Op 16 december werd rendez-vous gemaakt met Hr.Ms. Van Ewijck, die ter assistentie vanuit Willemstad was gezonden en werd een sleepverbinding tot stand gebracht. Opnieuw
M 816 Lochem 1956 1969 M 819 Goes 1956 1977 M 824 Sneek 1957 1969 M 826 Grijpskerk 1956 1993 M 829 Elst 1956 1970 M 842 Veere 1956 1984 M 807 Waalwijk 1956 1977 M 822 Leersum 1957 1977 Oceaan mijnenvegers4) M 884 Onversaagd A 854 1954 1976 M 885 Onbevreesd A 855 1954 1982 M 886 Onverschrokken A 856 1954 1972 M 887 Onvermoeid A 857 1954 1971 M 888 Onvervaard A 858 1955 1982 M 889 Onverdroten A 859 1954 1982 Ondiepwatermijnenvegers van Straelen klasse5) M 868 Alblas 1960 1984 M 869 Bussemaker 1960 1984 M 870 Lacomble 1960 1984 M 871 van Hamel 1962 1984 M 872 Van Straelen 1960 1984 M 873 Van Moppes 1961 1984 M 874 Chömpff 1961 1984 M 875 v. Well Groeneveld 1962 1984 M 876 Schuiling 1961 1984 M 877 van Versendaal 1960 1984 M 878 van der Wel 1960 1984 M 879 van ’t Hoff 1960 1984 M 880 Mahu 1961 1984 M 881 Staverman 1962 1984
Technische gegevens Kais: Lengte over alles: 45,32m, breedte 11,03m, hoogte 2,76m. Tonnage: brt 446, dwt 477. Motoren: 2×2TE 6 cilinder Kromhout (190×350), 2 schroefs, 540 rpk. Snelheid: 10 knopen.
moest het schip worden gedokt om aan de scheepshuid onstane schade op te nemen. Het ruwe weer had een gat in het middenschip veroorzaakt. Het landingsvaartuig werd vervolgens toegevoegd aan de Marinekazerne te Curaçao. Toen de ‘klep’ in 1969 vermogen verloor tijdens een vaartocht van Curaçao naar Aruba en niet meer zelfstandig de haven van Aruba binnen kon vallen, werd het door de sleper Wamandai terug naar de thuishonk gesleept en daar vervolgens op 15 december 1969 uitdienst gesteld. Het schip werd in openbare verkoop verkocht aan de ABC Shipping Co. NV in Willemstad (NA), waar het werd omgebouwd tot ponton en de naam Elisabeth kreeg. Het heeft als roll-on-roll-off dienst gedaan tussen de verschillende eilanden. In 1985 werd het vervolgens verkocht aan de Scheepssloperij Versali in de baai van Curaçao voor schroot. Het duurde echter nog tot 1996 voor het werd gesloopt. 1991: als ponton werkzaam,
M 882 Houtepen M 883 Zomer Patrouillevaartuigen P 801 Queen Wilhelmina Balder klasse P 802 Balder P 803 Bulgia P 804 Freyr P 805 Hadda P 806 Hefring Opnemingsvaartuig A 907 Snellius Opleidingsschepen Y 8050 Urania A 892 Zeearend Duikvaartuig A 847 Argus Torpedo werkschip A 829 Mercuur Nettenwerkschip A 895 Cerberus Voorraadschepen A 830 Pelikaan A 832 Woendi Communicatie vaartuigen Y 8101 Van Hobein Y 8102 Hendrik Karssen Wachtschepen Neptunus
het einde nadert.
1961 1961
1984 1984
1942
1963
1954 1954 1954 1955 1955
1985 1986 1986 1986 1986
1922
1972
1938 1946
heden 1970
1939
1989
1948
1973
1952
1970
1949 1946
1973 1972
1948 1940
1973 1973
1948
1974
Sleepboten Zeesleepboot A 828 Hercules Kustsleepboten A 870 Wamandai A 871 Wambrau Havensleepboten Y 8037 Berkel Y 8038 Dintel Y 8039 Dommel Y 8040 Yssel Keinere havenschepen Y 8014 Y 8015 Y 8016 Bambi Y 8017 Y 8022 Y 8028 Landingsvaartuigen L 9510 t/m L9520 L 9609 Kais/De Klep
1951
1968
1958 1956
1962 1987
1956/57 1988 1956/57 1988 1956/57 1988 1956/57 1988 1946 1936 1954 1956 1953 1939
1988 1968 1990 1990 1979 1990
1956/57 1987/98 1954 1969
) Van de 10 Brondiepklasse mijnenvegers die van 1946/47 tot 1957/62 in dienst waren zijn in 1962 4 uit dienst geplaatst. 2 ) 1968/1969 refit/omgebouwd. 3 ) genoemd naar Nederlandse gemeenten met een B beginnend. 4 ) gekomen van de USS Agile-klasse. In 1965 aangeduid als hulpschepen. 5 ) Vernoemd naar postuum onderscheiden personeel Militaire Willemsorde of Bronze Kruis. 1
VASTWERKEN 5/2011
9
Vijftig jaar Koninklijke Marine Hr.Ms. Overijssel D815 was het laatste oorlogsschip dat Indonesië in 1962 verliet.
buitenland aandacht. Soms, zoals met de Kortenaerklasse, werd een bescheiden exportsucces geboekt.
Het tij keert
In de vijftiger jaren van de vorige eeuw ontwikkelde de NAVO zijn eigen veiligheidsbeleid. Het Warschaupact verscherpte in 1955 de bewapeningswedloop tussen Oost en West. Na de toepassing van sonar en radar volgden de wapensystemen met taktische kernwapens en lange-afstandsraketten. De Koninklijke Marine maakte in de jaren zestig voor het eerst kennis met geleide wapens met De Zeven Provinciën. Halverwege de zestiger jaren nam de marine deel aan permanente NAVO-smaldelen. Bij de bouw van onderzeeboten viel een eigen vinding op: een rompconstructie bestaande uit drie cilinders, wat de stabiliteit verbeterde. Toch bleef het bij de bouw van vier onderzeeboten van dit 3-cilindertype (2 van de Dolfijnklasse en 2 van de Potvisklasse). Door samenwerking tussen marine en scheepsbouwindustrie werden de schepen steeds beter en trokken ontwerpen ook in het
De marine had in 1962 (excl. de kleinste vaartuigen) ruim 100 schepen in dienst. Dat aantal nam ieder jaar af, maar dat had eigenlijk tot 1984 te maken met afstoting van voornamelijk mijnenvegers (van 67 naar 30). Weliswaar nam het aantal marineschepen af maar de kwaliteit werd steeds hoger. Zo werden behalve mijnenvegers ook de piepkleine fregatten van de Roofdierklasse afgestoten. Met de nieuwe fregatten van de Kortenaerklasse (plus de twee L-fregatten) bewees de Koninklijke Marine opnieuw op de goede weg te zitten. De jaren ‘70 en ‘80 waren voor de KM de beste tijden. Gedurende de jaren ‘80 keerde langzaam het tij en de neergang werd begin jaren ‘90 snel ingezet. Na het einde van de Koude Oorlog hadden veel mensen het gevoel dat er veel minder werk zou zijn voor de marine. Er werd gesproken over ‘vredesdividend’: die Koude Oorlog moest nu eindelijk iets gaan opleveren en dat leidde tot het korten op de Defensiebegroting. Ook werd de dienstplicht afgeschaft. De bezuinigingsrondes volgden elkaar op. De marine nam afscheid van een aantal S-fregatten en van de uitstekende M-fregatten. De vervanging van de Zuiderkruis werd steeds uitgesteld. We namen, tot verdriet van velen,
Schepen KM in dienst gesteld van 1962-1986 Nr
Naam
Fregatten Van Speijk klasse1) F 802 Van Speijk F 803 Van Galen F 804 Tjerk Hiddes F 805 Van Nes F 814 Isaac Sweers F 815 Evertsen
indienst uitdienst
1967 1967 1967 1967 1968 1967
1986 1987 1986 1988 1990 1989
Onderzeeboten Potvis-klasse S 804 Potvis S 805 Tonijn Zwaardvis-klasse S 814 Zwaardvis Mijnenvegers Alkmaar klasse M 850 Alkmaar M 851 Delfzijl
1965 1966
1992 1991
1972
1994
1983 1983
2000 2000
In 1984 worden zes fregatten van de Roofdierklasse uit dienst gesteld: Hr.Ms. Wolf F817 , Fred F818, Hermelijn F819, Vos F820, Panter F821 en Jaguar F822.
afscheid van de Orions, maar kregen er wel de NH-90 helikopters voor terug. De vervanging van de Walrusklasse onderzeeboten had eigenlijk al lang moeten plaatsvinden. De amfibische Hr. Ms. Rotterdam kwam halverwege de jaren ’90 voor het eerst Den Helder binnenvaren, ongeveer 7 jaar later gevolgd door Hr.Ms. Johan de Witt. Met de komst van deze schepen kwam er ook behoefte aan nieuwe landingsvaartuigen. Een nieuwe reeks schepen van topkwaliteit die de KM opnieuw internationaal op de kaart zette diende zich aan. Uiteindelijk zal de vloot in 2012 worden gecompleteerd met de twee nieuwste generatie patrouilleschepen, waarvan dan het totaal op vier stuks komt.
M 852 M 853 M 854 M 855 M 856
Dordrecht Haarlem Harlingen Scheveningen Maassluis
Tanker/bevoorrader A 835 Poolster Kustsleepboten A 872 Westgat A 873 Wielingen Torpedo inschietvaartuig A 923 Van Bochove Duikvaartuigen A 848 Triton A 849 Nautilus A 850 Hydra A 902 Luymes
1983 1984 1984 1984 1984
2000 2011 2000 2002 2011
1964
1994
1968 1968
1997 1992
1962
1973
1964/65 1993 1964/65 1993 1964/65 1993 1962 1973
Landingsvaartuigen L 9510 t/m L 9515 en L 9517, 9518, 9520 en 9522
1962/64
1) Alle fregatten zijn verkocht aan Indonesië.
Hr.Ms. Poolster A 835
10 VASTWERKEN 5/2011
Hr.Ms. Poolster A 835 De Poolster was een HVU, Hihgh Valued Target, in het eskader. Uitgerust met een sonar om onderzeeboten op te sporen. Met het One Stop Replenishment concept voor olie, munitie, onderdelen en voedsel behoefden de marineschepen niet meer langszij te gaan en beschikte de Konnklijke Marine over een zeer moderne bevoorrader. In 1994 werd de Poolster uit dienst genomen.
In de jaren 1978-1983 doet de Kortenaerklasse S-fregatten zijn intrede. In totaal 10 stuks: Hr.Ms. Kortenaer F807, Callenburgh F808 Van Kinsbergen F809, Banckert F810, Piet Hein F811, Abraham Crijnssen F816, Philips van Almonde F823, Bloys van Treslong F825, Jan van Brakel F825 en Pieter Florisz F826. Een geslaagde klasse waarvan de Bundesmarine het ontwerp kocht en er de Bremenklasse op baseerde. Er zijn nog 2 gebouwd, maar die zijn niet in dienst geweest bij de Koninklijke Marine, maar aan Griekenland verkocht.
Hr.Ms. Kortenaer F807
Het in de Defensienota 1974 opgenomen plan voor een aangepast standaardfregat werd in 1986 gerealiseerd. De twee L-fregatten Hr.Ms. Jacob van Heemskerck F812 en Witte de With F813 waren gebaseerd op de Kortenaerklasse. Ze zouden eerst groter zou worden dan de Kortenaerklasse maar werden dat uiteindelijk niet. Om het Standard Missile systeem te plaatsen werden helikopterdek en hangar weggelaten. Ook het geplande 76 mm kanon op de bak kwam er niet.
De Koninklijke Marine in cijfers Vaartuigen A Vliegkampschip Kruisers Amfibische schepen B Jagers Fregatten
1962
1986
2011
1 – – 2 – – – – 2 3 – 2 12 – – 12 6 6 24 6 6
C Mijnenjagers/-vegers
68 13 6
D Onderzeeboten
5 3 4
E Patrouillevaartuigen
6 – –
F Sleepboten
13 10 12
G Duikvaartuigen Vooraad-werkschepen Overige schepen H Landingsvaartuigen
1 4 4 2 1 2 8 3 13 11 8 19 12 9 11
Totaal vloot 142 49 61 Vliegtuigen Jacht Patrouillevliegtuigen Lesvliegtuigen Totaal vliegtuigen
Hr.Ms. Jacob van Heemskerck F812 in New York De beide schepen van de Jacob van Heemskerckklasse hebben 20 jaar dienst gedaan als luchtverdedigings- en commandofregatten en vervolgens verkocht aan Chili. De fregatten waren 129 meter lag, 14.40 m breed, hadden een waterverplaatsing van 3600 ton. Snelheid 30 knopen, bemanning: 200 koppen. Op de plaats van de hangar voerden ze een Goalkeeper. Het uitgespaarde gewicht op het voorschip werd benut door het aantal Sea Sparrow raketten te vergroten to 24, 8 meer dan op de S-fregatten.
Hr.Ms. Witte de With F813
Helikopters Sikorsky S-58 Agusta Bell UH-1 Westland Wasp Westland Lynx NH-90 Totaal helikopters
1 – – 2 2 – 3 – – 6 2 – 12 – – 8 – – – 12 – – 24 24 – – 1 20 36 25
Huidige vloot (2011) van de Koninklijke Marine Nr
Naam
indienst
A 851 Cerberus A 854 Hydra A 853 Nautilus
1992 1992 1992
Torpedowerkschip A 900 Mercuur
1987
Communicatievaartuigen/ Werkschepen Y8200 Y8201 Y8202 Y8203 Y8760 Patria
1989 1989 1990 1990 1998
Fregatten LCF-fregatten F 802 Zeven Provinciën F 803 Tromp F 804 De Ruyter F 805 Evertsen Fregatten M F 828 Van Speijk F 831 Van Amstel
2002 2003 2004 2005
Hydrografische opnemingsvaartuigen A 802 Snellius 2003 A 803 Luymes 2004
1993 1995
Patrouilleschepen1) P 840 Holland
2011
1992
1994 1993 1992 1990
1985 1986 1987 1986 1986 1989 1989 1989
Rondvaartboot Y8005 Nieuwediep
Onderzeeboten S 810 Bruinvis S 808 Dolfijn S 802 Walrus S 803 Zeeleeuw
Mijnenvegers Alkmaar-klasse M 857 Makkum M 858 Middelburg2) M 859 Hellevoetsluis2) M 860 Schiedam M 861 Urk M 863 Vlaardingen M 864 Willemstad M 862 Zierikzee
1987 1987 1987 1987 1997
Amfibische schepen L 800 Rotterdam L 801 Johan de Witt
1998 2007
Kustwachtcutters3) P 810 Jaguar P 811 Panter P 812 Puma
Sleepboten A 774 Linge A 875 Regge A 876 Hunze A 877 Rotte A 878 Gouwe
1998 1999 1999
Ondersteuningsschip A 804 Pelikaan
2006
Opleidingsschepen A 903 Van Kinsbergen Y 8050 Urania (1938)
2000 2004
Havensleepboten Y8018 Breezand Y8019 Balgzand Y8055 Schecler Y8056 Wierbalg Y8057 Malwin Y8058 Zuidwal Y8059 Westwal
1989 1990 1987 1987 1986 1986 1986
Bevoorraders A 832 Zuiderkruis A 836 Amsterdam
1975 1995
Duikvaartuigen A 852 Argus
1992
De nieuwe generatie P 840 Holland en F 802 Zeven Provinciën
Landingsvaartuigen LCU L9525 tm L9529 1998/99 Mk III L9536 tm 9541 1990/92 Mk II L9530 tm L9535 1984/85 De landingsvaartuigen worden op pag. 14 en 15 in de rubriek De marinewereld in het vizier behandeld door Ad de Kruijf. Evenals de moederschepen Hr.Ms. Rotterdam en Johan de Witt. ) De Holland zal in 2012/2013 worden gevolgd door P 841 Zeeland, P 842 Groningen en P 842 Friesland. 2 ) In 2011 uit dienst. 3 ) Patrouillevaartuigen voor het Caribisch gebied. Officieel niet van de marine. 1
VASTWERKEN 5/2011
11
Vijftig jaar Koninklijke Marine
De Queen Wilhelmina P 801 was een vreemde eend in de bijt Vanaf het moment dat Hr.Ms. Queen Wilhelmina in dienst werd gesteld op 6 augustus 1942 was het schip een vreemde eend in de bijt van de Koninklijke Marine. Het oorlogsschip was nooit besteld door de marine maar een persoonlijk geschenk van president Roosevelt aan Nederland. De naam, ook door de Amerikaanse president voorgesteld, werd door de marine overgenomen waardoor het schip qua naam eveneens een uitzondering vormde. Verder kreeg het schip geen officiële classificatie. De Amerikanen noemden het patrol crafts (patrouilleboten). Maar door de specifieke bewapening met o.a. een dubbele Mousetrap (raketlanceerinrichting tegen onderzeeboten), dieptebomrekken en met bijvoorbeeld asdic en sonar was het meer een onderzeebootbestrijder. De geringe afmetingen (36.3×6.2×1,9m) en snelheid van max. 15½ knopen maakten het echter weer niet tot onderzeebootjager. Voor Nederlandse begrippen was zij zwaar bewapend. Een schip van nog geen 300 ton zou volgens ontwerp slechts uitgerust zijn met één kanon, twee mitrailleurs en enkele dieptebomrekken. Maar de Amerikanen propten ‘The Queen’ vol met een 7,6cm kanon tegen zee- en luchtdoelen, een 40mm en vijf 20mm mitrailleurs en de genoemde wapens voor onderzeebootbestrijding. Pas na de Tweede Wereldoorlog werd het geclassificeerd als patrouilleboot. De Queen Wilhelmina arriveerde in ok-
tober 1942 in Curaçao, waar zij, samen met de kanonneerboot Hr.Ms. Van Kinsbergen en de omgebouwde mijnenlegger Hr.Ms. Jan van Brakel, werd ingezet als konvooibegeleider. In deze functie kon zij in 1944 o.a. twee drenkelingen redden van een Amerikaans vliegtuig dat in zee was gestort. In dat jaar werden ook 31 overlevenden van een door een Duitse U-boot getorpedeerde Amerikaanse tanker gered. Op 17 februari 1945 voer het schip vanuit Miami via Bermuda en de Azoren naar Plymouth in Engeland en op 25 maart meerde zij af in Londen langszij Hr.Ms. Soemba. Hoewel Hr.Ms. Queen Wilhelmina nooit bij spectaculaire acties betrokken was geweest had zij toch tot dan toe al 79.000 zeemijlen afgelegd. Vanaf 1945 werd de Queen Wilhelmina ingezet voor veerdiensten tussen Londen en Rotterdam voor repatriatie van marinepersoneel en een jaar later als Scheldewacht vanuit Vlissingen. Tijdens deze wacht kwam het schip in de Wielingen in aanvaring met een Brits motorschip waarbij de boeg beschadigd werd. Na reparatie van de schade werd de Queen Wilhelmina vanaf 15 juni 1948 geclassificeerd als patrouilleboot. In de daaropvolgende jaren deed zij dienst als politiekruiser en vaartuig voor de visserij-inspectie op de Noordzee. Bovendien stond het schip ter beschikking voor matrozenopleiding. Vanaf 1948 werd zij
volgschip van ons vliegkampschip Karel Doorman, want een vliegkampschip had altijd een volgschip om gecrashte piloten op te pikken. De manier waarop de Koninklijke Marine afstand deed van de Queen Wilhelmina was al even uitzonderlijk als de wijze waarop zij in Nederlandse dienst was gekomen. Normaal gesproken wordt afscheid van een oorlogsschip genomen als het wordt verkocht, gesloopt of door een vijand tot zinken gebracht. Maar de ‘QW’ werd in 1963 in bruikleen overgedragen aan de Nigeriaanse marine. De Nigerianen hadden bij WiltonFeijenoord een fregat besteld en een klein oorlogsschip nodig voor opleiding van Nigeriaans marinepersoneel. De overdracht van de QW vond officieel plaats op 26 juli 1963, waarna het schip werd omgedoopt tot NNS Ogoja. Op 16 september 1965 werd het schip geschonken aan Nigeria en kwam een einde aan het bestaan van een vreemd, maar veelzijdig schip bij de Koninklijke Marine. NNS Ogoja tenslotte, werd door de Nigeriaanse regering succesvol ingezet tegen rebellen tijdens de burgeroorlog van 1967-1970 en is onder onbekende omstandigheden voor de Nigeriaanse kust in 1969 vergaan. Bronnen W.H.E. van Amstel, De schepen van de Koninklijke Marine vanaf 1945; Ph.M. Bosscher, De Koninklijke Marine in de Tweede Wereldoorlog.
Hr.Ms. Queen Wilhelmina in 1948.
De indienststelling kon op 6 augustus 1942 door Koningin Wilhelmina zelf worden verricht tijdens een bezoek aan Canada en de Verenigde Staten.
12 VASTWERKEN 5/2011
De moderne hedendaagse marine De taken van de krijgsmacht tonen de laatste jaren een verschuiving van de gevechtstaak naar crisisbeheersing. Ook bij de Koninklijke Marine is dat het geval. De nieuwe missie van de marine is het wereldwijd leveren van veiligheid op zee. Dat houdt in verdediging van eigen en bondschappelijk gebied, bescherming en bevordering van internationale rechtsorde en stabiliteit, nationale en internationale ondersteuning van civiele autoriteiten bij rechtshandhaving en rampenbestrijding en humanitaire hulp. De traditionele gevechtstaak wordt met NAVO- of EU-bondgenoten uitgevoerd. In 2005 werd een nieuwe organisatiestructuur ingevoerd bij de krijgsmacht om een betere samenwerking tussen de afzonderlijke krijgsmachtdelen te bereiken. De Chef van de Defensiestaf kreeg rechtstreeks bevel over de delen als Commandant der Strijdkrachten. De eenheden van de Koninklijke Marine zijn opgegaan in het Commando Zeestrijdkrachten. De hoogste marinefunctionaris is de Commandant Zeestrijdkrachten (CZSK). De voormalige directies voor Materieel, Personeel en Financieel Beheer werden opgeheven en deels overgenomen door Directoratengeneraal op het ministerie. Andere diensten gingen op in de staf van de Commandant Zeestrijdkrachten en een deel in het Commando DienstenCentra en de Defensie Materieel Organisatie.
Hr.Ms. Zuiderkruis heeft inmiddels haar laatste reis gemaakt, zij wordt in 2012 van de sterkte gevoerd. En in 2014 gaat ook het andere supportschip, Hr.Ms. Amsterdam de dienst verlaten.
Huidige marine-organisatie Organisatie-onderdeel
Taak en onderverdeling
Commandant Zeestrijdkrachten (CZSK)
de marinestaf
Netherlands Maritime Force (NLMARFOR)
de uitzendabre staf van het Commando Zeestrijdkrachten
Operationele schepen
fregatten, amfibische transportschepen, onderzeeboten enz.
Korps Mariniers
infanterie-eenheden
Helikopters
ondergebracht bij DHC*)
*) Om redenen van efficiency is de voormalige Marine Luchtvaart Dienst opgeheven en geïntegreerd bij het defensie Helikopter Commando van de Klu. De dienst opereert nu nog vanaf Marinevliegkamp De Kooy, waar waarschijnlijk een squadron van 12 Lynx-helikopters gehandhaafd zal blijven.
De Marinestudie 2005
In de in 2005 door de Tweede Kamer aangenomen marinestudie zouden 30 kruisvluchtwapens, 4 grote patrouilleschepen en 1 Joint Support Ship (JSS) worden aangeschaft. Daarnaast werd de aanschaf gepland van nieuwe sonarapparatuur voor de overblijvende M-fregatten en de onderzeeboten en verdere modernisering van de mijnenjagers van de Alkmaarklasse. De marine zou deelnemen aan proeven voor de SMARTL-radar aanpassingen en 2 LC-fregatten zouden worden uitgerust met Standard missile-3-geleide wapens. Aan België werden de fregatten Karel Doorman en de Willem van der Zaan (2007/2008) verkocht, aan Portugal nog eens twee M-fregatten (2008/2009).
In 2012 vier onderzeeboten: Hr.Ms. Zeeleeuw (hier inde haven van Den Helder) en haar collega’s Bruinvis, Dolfijn en Walrus.
Maar liefst 12 sleep- en havensleepboten heeft de Koninklijke Marine voor vele doeleinden. Ze lijken zo klein bij die grote ‘jongens’, maar die hebben ze o.a. hard nodig om in en uit te varen.
De marine zou dan in 2012 de volgende schepen bezitten: 4 LC-fregatten, 2 M-fregatten, 4 grote patrouilleschepen, 2 amfibische transportschepen, 1 JSS, 1 bevoorradingsschip, 4 onderzeeboten, 10 mijnenjagers, 1 torpedowerkschip, 1 logistiek vaartuig, 2 hydrografische vaartuigen en een aantal kleine vaartuigen als sleepboten en duikvaartuigen. In 2007 zag het kabinet af van de aanschaf van kruisraketten en in 2010/11maakten personeels- en bezuinigingsrondes voor de gehele krijgsmacht de mariniestudie slechts speculatief. Het aantal mijnenjagers ging van 10 naar 6, 2 supportschepen (Hr.Ms. Zuiderkruis en Amsterdam worden resp. in 2012 en 2014) afgestoten en de aanschaf van het JSS werd uitgesteld tot 2016.
Vier duikvaartuigen blijven actief: Hr.Ms. Argus (foto), Cerberus, Hydra en Nautilus.
Vier LCF-fregatten blijven in dienst, waarvan Hr.Ms. Evertsen F805 er een is.
VASTWERKEN 5/2011
13
De marinewereld in het vizier
Ad de Kruijf
De landingsvaartuigen en hun moederschepen Ten tijde van de oprichting van onze vereniging had de marine de beschikking over een tiental landingsvaartuigen van het type LCA MK1. Deze polyester scheepjes waren gebouwd bij diverse werven en in dienst gesteld tussen 1962 en 1964. De tonnage bedroeg 13.6 ton en de bemanning bestond uit 3 man. In de machinekamer stond een Rolls Roycediesel die goed was voor 12 knopen. Deze klasse bestond uit de navolgende schepen met daarbij tussen haakjes de datum van afvoer: L 9510 (1987) L 9511 (1987) L 9512 (1992) L 9513 (1996) L 9514 (1998) L 9515 (1992) heeft ook nog dienst gedaan als brandweerboot. L 9517 (1987) L 9518 (1992) L 9520 en de L 9522 die in 1998 is gezonken na een De generatie landingsvaartuigen die ten tijde van de oprichting van de AVOM dienst deed is al lang van aanvaring met de Bloys van Treslong. de sterkte afgevoerd. Maar met enkele wordt nog wel gevaren, zoals de L 9515. O.a. bij de Marinedagen Zij was in 1987 al als LCA van de lijst een populair schip van het Korps Mariniers. afgevoerd. aangeduid als LCA MK 3 was beduidend groter dan haar voorgangers en de tonnage bedraagt 28.5 ton volgeladen. In de machinekamer staan twee DAF-turbo’s goed voor 18 knopen. Deze zes werden
Van de volgende generatie L 9530-9535 wordt de L9533 door Keep Them Landing in ere gehouden.
14 VASTWERKEN 5/2011
De roep om een moederschip voor deze landingsvaartuigen werd in 1989 nog De klasse LCA Mk 3 uit 1988 was groter dan haar voorgangers: 28.5 ton volgeladen. Afgebeeld is de L 9539.
De L 9513 later nog in gebruik als brandweerboot.
Ter vervanging van deze landingsvaartuigen werden bij de Rijkswerf te Den Helder een zestal vaartuigen van het type LCA MK 2 gemaakt. Ook deze waren weer van een polyestersoort en werden in dienst gesteld tussen 1984 en 1986. De voortstuwing bestaat uit een DAF-diesel goed voor 11 knopen. De wens van de marine was 12 nieuwe vaartuigen maar er werden eerst slechts 6 besteld. Deze klasse bestaat uit de L 9530 tot L 9535. In 1988 werden er dan toch nog 6 bij besteld bij scheepswerf Van der Giesen de Noord in Alblasserdam. Deze klasse
in dienst gesteld tussen 1990 en 1992 en omvatten de L 9536 tot L 9541.
De L 9525 met haar 2600 ton op weg. Deze in 1993 in dienst gekomen klasse LCU-1 was nog weer groter.
De nieuwste generatie landingsvaartuigen de klasse LCVP Mk 5, vanaf 2009 in dienst. Snelheid tot 20 knopen.
door de regering genegeerd maar eindelijk, in mei 1993, kreeg men toestemming om een amfibisch transportschip te laten bouwen. Voor dit schip waren natuurlijk ook weer landingsvaartuigen nodig en werden er een vijftal besteld bij scheepswerf Visser te Den Helder. Deze klasse wordt aangeduid als LCU-1 en bestaat uit de L 9525 tot L 9529. De tonnage is aanzienlijk groter dan de vorige en bedraagt ongeveer 260 ton. In de machinekamer staan 2 Caterpillardiesels en het geheel wordt gaande gehouden door 5 man. De romp van deze, voor het eerst, stalen schepen werd gebouwd in Roemenië, de afbouw vond plaats in Den Helder. De L 9526 werd in 2004 nog met 8.8 meter verlengd. De schepen werden in dienst gesteld tussen 1998 en 2000. Ter vervanging van de LCA MK 2 en 3 werd in december 2006 een contract getekend met de Scheepwerf Damen te Gorinchem voor de bouw van 12 nieuwe schepen. De schepen worden gebouwd bij scheepswerf Visser te Den Helder, thans onderdeel van het Damen Consortium. Deze klasse is aangeduid als LCVP MK5 en bestaat uit de L 9565 tot L 9576. LCVP staat voor Landingsvaartuig Voertuigen en Personeel. Zij hebben een tonnage van 25 ton en kunnen een snelheid bereiken van 20 knopen. De
Hr.Ms. Rotterdam in Curaçao
eerste vier werden in 2009 al aan de marine overgedragen en als het goed is zijn ze nu alle twaalf door de werf opgeleverd.
Amfibisch transportschip Hr.Ms. Rotterdam L 800 Deze lang gekoesterde wens van zowel de marine als de mariniers ging dan eindelijk in vervulling. Het schip is ontworpen door de scheepswerf de Koninklijke de Schelde te Vlissingen samen met de Spaanse scheepswerf E.N. Bazan thans genaamd Izar. In april 1994 werd het contract getekend met de voornoemde Nederlandse scheepwerf voor de bouw van de L 800 Rotterdam. De Spaanse marine bestelde tegelijk twee zusterschepen omdat één regelmatig in onderhoud is en men graag altijd een schip operationeel heeft. De kiel van de Rotterdam werd gelegd op 23 februari 1996 bij scheepswerf De Merwede te Hardinxveld-Giessendam. Na de tewaterlating in februari 1997 ging de romp voor verdere afbouw naar Vlissingen. Na de proefvaarten en nodige modificaties werd zij dan eindelijk op 18 april 1998 in dienst gesteld. De tonnage bedraagt 12.750 ton volgeladen en de afmetingen zijn 166.2×25×5.2 meter. De bewapening omvat een tweetal Goalkeepers voor de dichtbij verde-
diging. In de machinekamer staan o.a. 4 Stork Werkspoor sets dieselgeneratoren. De bemanning, en dan hebben we het eerst over de bemanning die het schip gaande moet houden, bestaat uit 13 officieren, 23 onderofficieren en 77 manschappen. De mariniers hebben aan boord 41 officieren, 156 onderofficieren en 414 manschappen, daarbij is nog ruimte voor nog eens 150 man voor 24 uur. Om het schip te laten zakken tot dokhoogte zijn tanks aanwezig waar 4.000 ton zeewater in kan. De ziekenboeg heeft de beschikking over twee operatiekamers en ruim honderd bedden. De hangaar heeft een oppervlakte van 510 m2 en het helidek is 60×25 meter met daarop twee landingsplekken. Er is aan boord ruim 900 m2 om voertuigen te parkeren maar ook het ruim 880 m2 grote dok kan gebruikt worden om voertuigen in te zetten en dan natuurlijk, als het echt moet, kan ook het helidek worden gebruikt.
Hr.Ms. Johan de Wit L 801 De kiel werd op 18 juni 2003 gelegd in Galati te Roemeni bij een scheepswerf van Damen. Zij ging in mei 2006 te water en na de afbouw in Vlissingen en proefvaarten werd zij op 30 november 2007 in dienst gesteld. Het ontwerp is gebaseerd op de Rotterdam alleen is zij groter en breder en de tonnage is 16.950 ton volgeladen, de afmetingen zijn 176.4×29.2×5.4 meter. Wie dit schip al eens gezien heeft weet dat het een groot schip is, maar als je dan kijkt naar de nieuwe Karel Doorman, die gaat ruim 28.000 ton worden. De bewapening is ook hier weer 2 goalkeepers en een aantal lichte machinegeweren. Aan boord is plaats voor ruim 700 man. In de machinekamer staan o.a. 4 Wartsila dieselgeneratoren. Zij kan 6 NH90 heli’s meenemen en het vliegdek is versterkt om met deze heli’s te kunnen werken.
Hr.Ms. Johan de Witt op de Westerschelde
VASTWERKEN 5/2011
15
Het vizier op De West
Joop Kooijman
Hiernaast: Hr.Ms. Van Speijk F828 loopt de Annabaai binnen. Op de achtergrond de Koningin Julianabrug met een doorvaarthoogte van 55 meter. Hieronder: De Van Speijk op oefening.
Beelden van Hr.Ms. Van Speijk uit 2004 Als een eerste herinnering foto’s van het stationsschip Hr.Ms. Van Speijk. In 2004 was dit schip, samen met het ondersteuningsvaartuig Hr.Ms. Pelikaan A804, actief in het Caribisch gebied. De fotoreportage is gedateerd, maar geeft toch ook een goed beeld van het werk van haar opvolger op de Antillen, Hr.Ms. Van Amstel. Een derde aanleiding voor deze mini-serie is trouwens het bezoek op-21 oktober j.l. van de fractievoorzitters van de Tweede Kamer op Hr.Ms. Van Amstel tijdens hun ‘West-trip’. Zij lieten zich aan boord van het schip uitvoerig informeren over de taken en werkwijzen van Defensie en de Kustwacht in het Caribisch Gebied. Gesproken werd over de taken en verantwoordelijkheden, zoals het bestrijden van drugstransporten en mensensmokkel en handel op zee en werd ingezoomd op de dienstverlenende taken als hulpverlening (search and rescue) en rampenbestrijding. Speciale aandacht ging uit naar de Curaçaose Militie en de recent opgerichte sociaal vormende dienstplicht op Curaçao en het vergelijkbare Sociale Vormings Traject op Aruba. Tijdens de overtocht van Curaçao naar Aruba gaf Hr.Ms. Pelikaan, samen met bemanningsleden van de kustwacht, Hr.Ms. Van Amstel, de Lynx helikopter, de AS 355 Kustwachthelikopter en het maritieme patrouillevliegtuig DASH 8, een demonstratie.
Aan boord bedient de schutter een .50 mitrauilleur (12½ mm Ø). Een populair wapen voor de korte afstand. In de Caribische wateren kunnen drugssmokkelaars onder schot worden gehouden, zoals in Somalië de piraten. De schutter heeft een lichte pantserplaat voor zich.
Afschieten van een oefentorpedo.
Schieten vanaf de brugvleugel met een 14.MAG en met een 12.MAG vanuit de helikopter. Bij het stoppen van drugsboten geven ze schoten voor de boeg. Het 76 mm Oto Melara kanon in actie. Tegenzeeen luchtdoelen. Hoge vuursnelheid, 10 tot max. 85 schoten p.min. De latere versie Super Rapid zelfs meer dan 100.
De Lynx boordhelikoper tuurt de zee af op zoek naar verdachte schepen. De Goalkeeper op de Van Speijk in actie. Max. 4200 schoten p.min. via deze gattling gun, die doo radar wordt gestuurd. Diameter kogels 30 mm. De cdt Zeemacht, tevens directeur Kustwacht Caribisch gebied brigade-generaal der mariniers Dick Swijgman ontving 21 oktober de delegatie aan boord,samen met de cdt van Hr.Ms. Van Amstel F831, kapitein-luitenant-terzee Hans Verbeek.
16 VASTWERKEN 5/2011
Marinenieuws Binnenland Kiel gelegd voor nieuw ondersteuningsschip Hr.Ms. Haarlem uitdienst gesteld
Artist impression van het JSS
Bij Damen Shipyards in het Roemeense Galati is onlangs de kiel gelegd voor het Joint logistic Support Ship (JSS) van de Koninklijke Marine. Daarmee werd een begin gemaakt met de bouw van het grootste schip (205 meter) van de hedendaagse marine (ter vergelijking: Hr.Ms. Johan de Witt L801 is 176,35 meter). Het JSS zal de logistieke ondersteuning van de krijgsmacht gaan verzorgen na het afstoten van het bevoorradingsschip Hr.Ms. Zuiderkruis en het indienststellen van Hr.Ms. Amsterdam in 2014. Het schip krijgt multifunctionele taken zoals: • bevoorrading op zee voor de ondersteuning van maritieme eenheden; • strategisch zeetransport, het in- en ontschepen van mariniers, ander personeel en materieel als er geen of beperkte havenfaciliteiten beschikbaar zijn; • logistieke ondersteuning vanuit zee, het zogeheten seabasing, waarbij het schip fungeert als basis op zee voor het uitvoeren en ondersteunen van operaties op het land.
De Zeeland ‘klaargestoomd’ voor haar taak, de Friesland volgt op de hielen Voor welke marineman/vrouw is varen met een fonkelnieuw schip niet het summum? Zo ook voor de bemanning van de Zeeland, die onder supervisie van bouwmeester Damen Schelde Naval
De Nederlandse vlag werd dinsdag 29 november voor de laatste keer neergehaald aan boord van Hr.Ms. Haarlem. De mijnenjager is het derde schip dat dit jaar als gevolg van de bezuiningsmaatregelen uit dienst werd gesteld. Voorafgaand zijn Hr.Ms. Maassluis en Hr.Ms. Hellevoetsluis resp. in mei en oktober van dit jaar al afgestoten. Medio december volgt dan nog Hr.Ms. Middelburg en naast de mijnenjagers wordt in februari 2012 ook het bevoorradingsschip Hr.Ms. Zuiderkruis uitdienstgesteld. Traditiegetrouw werd de scheepsbel van het schip aangeboden aan de burgemeester van de gemeente Haarlem.
De Zeeland op oefening
Shipbuilding (DSNS) in september een serie tests heeft uitgevoerd. Om het schip voor haar taak als Ocean Going Patrol Vessel (OPV) aan de kwalificaties te laten voldoen. Uiteraard benut men de ervaringen die de bemanning van het eerste patrouilleschip, de Holland, al heeft opgedaan. Na afloop van de eerste platform-proeftocht keerde de Zeeland terug naar Vlissingen om geconstateerde mankementen te herstellen en de nodige veranderingen aan te brengen. Medio oktober heeft de werf het schip overgedragen aan de DMO (Defensie Materieel Organisatie) en is de Zeeland met de bemanning overgevaren naar Den Helder. In november heeft het Sea Training Command van de Koninklijke Marine de vaardigheden van de equipage aan een serie indringende tests onderworpen en is deelgenomen aan een nachtelijke navigatie oefentrack op de Noordzee, waar de Zeeland zich aansloot bij het Deployment Nordic Archer onder leiding van de Commander Netherlands Maritime Force, commandeur Peter Lenselink. Bij het NLMARFOR deployment Nordic Archer zijn Hr.Ms. Rotterdam en Hr.Ms. Tromp ingedeeld. Na een ontmoeting met Hr.Ms. Johan de Witt en de Zeeland
Hr.Ms. Haarlem maakte sinds haar indienststelling in 1984 vele tientallen explosieven in de Noordzee onschadelijk. Tevens rukmde het schip de nodige mijnen en vliegtuigbommen in de Rode Zee en tijdens de Eerste en tweede Golfoorlog in de Perzische Golf. Nog niet zo lang geleden leverde de mijnenjager in de Middellandse zee een belangrijke bijdrage aan de bestrijding van illegale migratie vanuit Noord-Afrika tijdens operatie Indolo. Haar laatste ‘kunstje’ was de bijdrage aan Operation Unified Protector voor de kust van Libië. [Bron Defensiekrant]
zijn zij verder gegaan voor de internationale oefening Flotex Silver in de Noorse wateren. Daar heeft recent de Tromp een tweetal luchtdoelraketten afgevuurd. ESSM Deze lancering van de Envolved Sea Sparrow Missiles (ESSM) vormde een hoogtepunt in de internationale oefening in Noorwegen. De Zeeland keert in 2012 voor een ‘periodieke keuring’ terug naar Vlissingen. Om vervolgens in de loop van 2013 operationeel inzetbaar te worden, onder de vlag van het Commando Zeestrijdkrachten. Inmiddels het de derde OPV, de Friesland, eind september vanaf de scheepswerf in het Roemeense Galati naar zee vertrokken. Na een tocht over de Donau onderging het schip tien dagen beproevingen in de Zwarte Zee. Eind novembetr zal het schip in Vlisingen arriveren waar dan de plaatsing van de verschillende wapen- en commandosystemen zal volgen. De Friesland volgt op de hielen
VASTWERKEN 5/2011
17
marinenieuws
Hr.Ms. Dolfijn naar Somalië Opnieuw gaat er een Nederlandse onderzeeboot naar Somalië om daar deel te nemen aan de bestrijding van de piraterij. Na Hr.Ms. Zeeleeuw S 803 is het nu de beurt aan Hr.Ms. Dolfijn S 808. Deze onderzeeboot zal ongeveer acht maanden in de wateren rond de Hoorn van Afrika gaan patrouilleren. De bemanning wordt in die periode tussentijds een keer afgelost.
Eerste deklandingen voor NH90 Met het landen van de NH90 helikopter N-195 op het dek van Hr.Ms. Rotterdam is een belangrijke mijlpaal bereikt in de introductie van deze gloednieuwe opvolger van de Lynx. De laatste week van oktober werd een serie tests uitgevoerd om de zogenoemde Ship Helicopter Operational Limitations (SHOL) te bepalen. Uit de tests bleek o.m. dat de niewue heli bij bepalde windsterktes en –richtingen nog steeds veilig kan landen.
Stationsschip voert Kustwachtperiode succesvol uit Het stationsschip in het Caribisch Gebied, Hr.Ms. Van Amstel, heeft haar tweede kustwachtperiode succesvol afgesloten. Gedurende deze periode voerde de Van Amstel een diversiteit aan operaties en oefeningen uit. Naast de reguliere patrouilles voor de kustwacht, gaf het schip ondersteuning bij de ABC-eilanden en een kustwachtopleiding die op St. Maarten werd gehouden. Ook werd veelvuldig gewerkt aan het behouden van de vaardigheden en geoefendheden van zowel kustwachtpersoneel als het schip en werd geschoten met handvuurwapens en het scheepsgeschut. Verder verleende de Van Amstel steun tijdens feestdagen en assisteerde de Lynx van het schip bij het transporteren van een drietal transformatoren naar de top van Mount Scenery op Saba. [Bron en foto Defensiekrant]
Hr.Ms. Zuiderkruis beëindigt missie
Na een inzet van 3 maanden heeft Hr. Ms. Zuiderkruis haar deelname aan de antipiraterij-missie Atalanta van de Europese Unie beëindigd. Het bevoorradingsschip passeerde eind november het Suezkanaal en is onderweg naar Nederland. In Malta wordt nog een tussenstop De NH90 verschilt nogal van de Lynx bij gemaakt om een Maltees Vessel Prohet landen aan dek. Hij is twee keer zo tection Detachment (VPD) af te zetten. groot, twee keer zo zwaar en heeft door Het schip wordt op 15 december in de de fly-by-wire een totaal andere handthuishaven Den Helder verwacht. ling dan de Lynx. Aldus LTZ1 JeanMet zijn 36 jaar bewees de Zuiderkruis Pierre Vermeulen, hoofd OT&O (Opede afgelopen maanden nog steeds mulratational Testing and Evaluation) bij tifunctioneel en flexibel te zijn. Als behet 7SQN van het Defensie Helikopter voorrader voorzag het schip coalitiescheCommando. Mede in verband met bezui- pen op zee van brandstof en voeding. nigingen werden de testen hoofdzakelijk Daarnaast voerde de Zuiderkruis als in eigen beheer uitgevoerd. piratenbestrijder diverse operaties uit. Ook escorteerde het schip als beveiliger tweemaal schepen van het UN World Food Program en de African Union Mis-
18 VASTWERKEN 5/2011
Uniek moment uit de rijke historie van Hr.Ms. Van Amstel In 2009 was de Van Amstel het bijzondere decor voor een modereportage toen het glossy maandblad Linda voor een Navy-editie aan boord een fotoshoot hield met topmodel Yfke Sturm. Voor drie van de bemanningsleden werd het een speciale dag want zij traden op als figurant met Yfke op de foto.
sion in Somalië. Tijdens deze konvooien is vanaf de Zuiderkruis een VPD ingezet, bestaande uit Maltese mariniers.
Freagatten inzetbaar voor verdediging Nederland gaat extra bijdragen aan de raketverdedigingsscapaciteit van de NAVO die Europa moet beschermen tegen raketaanvallen met het project Maritime Ballistic Missile Defence. Daartoe worden de SMART-L radarsystemen van de vier LCF’s verbeterd. Met de modificatie van de SMART-L radar, die gelijktijdig gebeurt met een groot onderhoud aan de LC-fregatten, kunnen de schepen, naast de Patriot luchtverdedigingscapaciteit, een bijdrage leveren aan de bescherming tegen ballistische raketten. Vanaf 2017 zullen alle vier schepen de nieuwe apparatuur aan boord hebben. De gemodificeerde radar moet de ballistische raketten zo vroeg mogelijk waarnemen en zo lang mogelijk kunnen volgen. Verder moet de radar de ballistische baan van een waargenomen raket kunnen berekenen en een nauwkeurige schatting kunnen maken van zowel de plaats van inslag als de plaats van de lancering. Dat is van groot belang voor een tegenaanval door o.a. de Patriot PAC-3.
in balans moeten zijn. In de 11 meter hoge, kegelvormige mast bevinden zich maar liefst 2.300 sensoren en actuatoren (bedienbare componenten) die klimaat en elektronische processen aansturen. Op de vier nieuwe patrouilleschepen van De bij de marine inmiddels bekende naam Plug & Play-mast moet nog wel de Koninklijke Marine, beginnend dus met de Holland, zal niet langer een losse verder worden doorontwikkeld. Het GMM-prototype is inmiddels gereed en antenne of sensor te vinden zijn. De eventuele aanpassingen kunnen snel geïntegreerde mastmodel (GMM) is een revolutie want voor het eerst worden ra- worden doorgevoerd. Door de centrale bediening en het dar- en communicatiesystemen sameneenvoudige onderhoud van de verschilgevoegd in één enkele constructie. lende systemen in de geïntegreerde mastmodule hebben de Oceangoing Patrol Vessels, de OVP’s, slechts vijftig bemanningsleden nodig in plaats van de honderdvijftig die een fregat huisvest. Op de schepen van de Hollandklasse is verder ruimte voor veertig ‘opstappers’: een helikopterdetachement, een peloton mariniers of een boardingteam. De Holland, Zeeland, Friesland en Groningen zullen worden ingezet voor antipiraterijmissies, counterdrugs operaties en kustwachttaken in Nederland en het Caribisch Gebied. [Bron: Alle Hens en Ministerie van Defensie].
Afdeling Ontwerp & Realisatie ontwikkelde nieuwe Plug&Playmast
de Provincie Noord-Holland en het Rijksvastgoed- en Ontwikkelingsbedrijf een samenwerkingsovereenkomst met Defensie. Om de luchthaven Den Helder, die bestaat uit het Maritiem Vliegkamp De Kooy en Den Helder Airport, operationeel te houden was een bijdrage van € 9,8 miljoen van de regio nodig. [Bron: Defensiekrant]
Binnenland Onderzeeboot boven water op de Noordpool
De USS Charlotte SSN-76 is een onderzeeboot van de Amerikaanse Los Angeles klasse. Onlangs heeft zij op de De toekomst van Maritiem Vliegkamp Noordpool een wereldrecord gevestigd De Kooy is in 19 oktober j.l. formeel door boven water te komen door een ijsveiliggesteld dankzij de samenwerking massa van 16 inch dikte, dat is 4 meter! van belangenpartijen. Het voortbestaan De temperatuur buiten de boot is daar van De Kooy stond door bezuinigingen zo 30 tot 50 graden onder nul. Een bij Defensie op de tocht. Vanuit econoaantal bemanningsleden dat zich toch misch oogpunt en om het civiele luchtbuiten waagde had een M-16 geweer bij verkeer in Den Helder te waarborgen zich om eventuele poolberen op afstand ondertekenden de gemeente Den Helder, te houden.
De Kooy blijftt
Maar met het bij elkaar plaatsen van tientallen losse systemen is nog niet alles opgelost. De afdeling Ontwerp & Realisatie (O&R) van de Divisie Speciale Producten van het Marinebedrijf heeft tot taak om de systemen met elkaar te verbinden en aan te sluiten op de Hollandklasse. Ingenieurs en systeemarchitecten ontwierpen daarvoor twee cruciale onderdelen. “Een daarvan is een soort technische tolk die alle binnenkomende signalen verzamelt, vertaalt en distribueert naar de gebruikssystemen van de mast”, aldus projectleider Ontwerp & Ontwikkeling, Ben de Rooij, “de Own Ships Data Retransmission Unit (OSDRUK). Deze wordt gevoed met alle navigatiegegevens van het kompas en het GPS.” Thales levert de losse standsaardsystemen, de O&R zorgt er vervolgens voor dat alles vertaald wordt en kan communiceren met de verschillende gebruikerssystemen aan boord. Het tweede staaltje maatwerk betreft het Local Control Panel. Dit meet alle randvoorwaarden binnen de mast die nodig zijn om de systemen te laten werken. Randvoorwaarden die continue
Museumnieuws Mariniersmuseum
Wijnhaven 7-13, Rotterdam Open di t/m vr 10.00-17.00, za-zo 11.00-17.00u T: 010 4129600 W: www.mariniersmuseumrotterdam.nl
AYO Antillen 80 jaar mariniers in de West De op 27 juli door commandeur Peter W. Lenselink geopende tentoonstelling in het Mariniersmuseum is een feest van herkenning voor wie als marinier in de West is geweest. Commandeur Lenselink speelde overigens zelf een belangrijke rol op het historisch vlak, waar hij Commandant der Zeemacht in het Caribisch gebied was van 2007 tot 2010. Op zijn initatief kwam er een leeswijzer
over het gebied en werd het boek Krijgsmacht in de West geschreven. De herinneringen van de commandeur vormde de inleiding van het Mariniersmuseum voor het project Het geheugen van de West, dat door middel van reünies bij de tentoonstelling met Westgangers en hun families wordt uitgevoerd. In 2012 volgen de reünies voor de dagen vanaf 1970 tot heden en wel op 14 januari voor de westgangers Curaçao en op 15 januari voor die van Aruba. De expositie AYO Antillen is een bijzondere tentoonstelling die zich in de loop van de duur ervan verder zal ontwikkelen en daardoor zal het geheugen van de West voor de toekomst beter bewaard blijven. Ook voor niet-Westgangers is het een interessante ervaring: Reis mee naar de West en ervaar hoe het tropenleven van een marinier er uit ziet. De expositie loopt t/m 2 september 2012. Meer info: www.mariniersmuseumrotterdam.nl .
VASTWERKEN 5/2011
19
AVOM-ACTIVITEITENKALENDER 2012 In deze AVOM-kalender wordt u op de hoogte gehouden van activiteiten, georganiseerd door de afdelingen. Ook reünies worden, als ze ons gemeld zijn in de agenda opgenomen. Voor de volledige adressen van de locaties waarin de activiteiten plaatsvinden wordt verwezen naar de berichtgeving in het Afdelingsnieuws, resp. in de rubriek Reünies of naar de info-adressen. datum
afdeling / locatie
activiteit / evenement
tijd
info / aanmelden
Kerstbingo in Het Anker
19.00
024 3771111
december 2011 za
17 NIJMEGEN
januari 2012 do vr zo zo di wo vr vr za zo do do vr
5 6 8 8 10 11 13 13 14 15 19 26 27
BREDA NIJMEGEN NIJMEGEN VELUWE/ACHTERHOEK SALLAND OOST-OVERIJSSEL NIJMEGEN ZUID-HOLLAND FRIESLAND EINDHOVEN AMSTERDAM ZUID-HOLLAND NIJMEGEN
Borreluurtje, Trip v Zoudtlandtkazerne 10.00-23.30 Oploopavond met sjoelen in Het Anker 20.00 Nieuwjaarsreceptie afd Nijmegen in Het Anker 14.00 Nieuwjaarsreceptie in De Nieuwe Aanleg, Almen 13.30 Oploopavond in De Vriendenpost, Zwolle 20.00 Nieuwjaarsreceptie in Clublokaal Bentinckstraat Oldenzaal Oploopavond met gezelligheidsbingo in Het Anker 20.30 Nieuwjaarsreceptie in Hotel Wassenaar 14.00-16.00 Inloopmiddag in MFC Lieuwenburg 14.00 Jaarvergadering vd afdeling in Clubhuis De Barrier, Eindhoven 14.30 Oploopavond met bingo in MEA, Longroom 19.30 Oploopavond in Hotel Wassenaar, Wassenaar 17.30 Kaartavond in Het Anker 20.00
06-36390635 024 3771111 024 3771111
Oploopavond met stamppotbuffet in Clublokaal Bentinckstraat Oploopmiddag in Markaz (Marinekazerne) Vlissingen,
19.30 13.30
06 40507855 06 54224623 /
[email protected]
Oploopmiddag in Markaz (Marinekazerne) Vlissingen Jaarvergadering afdeling in Clublokala Bentinckstraat Oldenzaal Reünie Hr.Ms. Amsterdam in Marinekazerne Amsterdam Reünie Landingsvaartuigen L9607 enz. Marinekazerne
13.30 19.30 10.00 10.00
06 54224623 /
[email protected] 06 40507855 0316 373113 zie pag. 28
Reünie A+B jagers, MEA Reünie A-, L- en M-fregatten, MEA
11.00 11.00
zie pag. 28 zie pag. 28
11.00
zie pag. 28
038 4002391 06 40507855 024 3771111 06 54271724 058 2661509 06 17413319 06 55355865 05 54271724 024 3771111
februari 2012 wo do vr vr zo
1 OOST-OVERIJSSEL 2 ZEELAND
3 NIJMEGEN 10 NIJMEGEN 12 NIJMEGEN
Oploopavond met sjoelen in Het Anker Oploopavond met sjoelen in Het Anker 12e AVOM Wandelmars
20.00 20.00 07.30
024 3771111 024 3771111 024 3771111
maart 2012 vr wo wo wo
2 ZEELAND 7 OOST-OVERIJSSEL 21 AMSTERDAM 28 AMSTERDAM
april 2012 wo do
4 AMSTERDAM 19 AMSTERDAM
Grote gebeurtenissen ... werpen hun schduw vooruit:
mei 2012
wo za
2 AMSTERDAM 5 WAGENINGEN
juni 2012 za
30 DEN HAAG
juli 2012 vr za zo
6 DEN HELDER 7 DEN HELDER 8 DEN HELDER
9-19 OOSTENDE / België
Reünie Van Ewijck, Dubois, L9609, MEA Bevrijdingsdefilé
Nederlandse Veteranendag Nederlandse Veteranendag
MARINE VETERANENDAG MARINEDAGEN MARINEDAGEN CMI Internationaal zeilkamp
CMI Internationaal zeilkamp Marine Veteranendag
20 VASTWERKEN 5/2011
Nieuws van de afdelingen afdeling
ALKMAAR afdeling
AMSTERDAM
Oploopavonden: Marine Etablissement Amsterdam (Marinekazerne), Longroom, Kattenburgerstraat (OV: CS bus 22). Veteranencafé: Maritiem. Kattenburgerplein, (OV: CS bus 43/22 halte Kattenburgerplein). Data: zie activiteitenagenda • Poppies Day Voor het eerst hebben een aantal van onze leden deelgenomen aan de Engelse Poppiesday (klaprozendag) op de Nieuwe Ooster Begraafplaats. Op zaterdag 12 november j.l. om half elf verzamelden zich veel Engelse, Poolse en Nederlandse autoriteiten en (oud)militairen om vervolgens in een lange stoet naar de Engelse en Poolse graven te lopen. Een indrukwekkende ceremonie volgde met kransleggingen en de drie volksliederen. De AVOM-delegatie onderhield zich na afloop met de militaire afgevaardigden zoals Kolonel van Hoof, Regionaal commandant KL en de OVA van de Marinekazerne. • Nieuwjaarsreceptie. Op donderdag 19 januari hebben wij weer onze traditionele Nieuwjaarsreceptie op de Marinekazerne, ditmaal in gebouw 30 Evenementencentrum, Korporaalsverblijf. Aanvang 19.30u. • Algemene Ledenvergadering. Donderdag 15 maart is er dan onze Algemene Leden Vergadering (ALV), ook weer in het evenementencentrum. Schrijf deze datum vast in uw agenda! Uw bestuur hoopt natuurlijk op een massale opkomst, zodat wij maar bezetting in de bar hebben besteld om na afloop even bij te praten. Een belangrijke ALV want er moeten o.a. twee nieuwe bestuursleden worden gekozen. Wilt u vast meer weten over deze ALV, dan kunt u zich in verbinding stellen met de secretaris a.i. Wim de Weerdt, T: 023 5383771 of E:
[email protected] • Oploopavonden in 2012. Zoals u weet hebben de oploopavonden in het afgelopen jaar stil gelegen vanwege organisatorische probleempjes. Uw bestuur heeft getracht de avonden samen te laten gaan met die van het COM. Dit is helaas mislukt zodat wij voor het nieuwe jaar druk in de weer zijn om een oplossing te zoeken. Wanneer dit gelukt is zullen wij u dit z.s.m. laten weten, dus tot die tijd vinden deze avonden nog niet plaats. Wel zijn alle AVOM-leden en donateurs natuurlijk welkom in het Veteranencafé op het Kattenburgerplein en wel elke 2e en 4e maandag van de maand van 13.30-18.00u. W.J.
afdeling
STADSGEWEST BREDA
Doorgaans op eerste donderdag v.d.maand borreluurtje voor de leden. Locatie: Trip van Zoudtlandtkazerne, De La Reyweg 95, Breda, 20.00u. Indien locatie niet beschikbaar dan wordt uitgeweken naar de Vliegbasis GilzeRijen. Info: E:
[email protected]
afdeling
DEN HELDER
Centrum activiteiten: De Boerderij, Gv M van Waardenburghlaan 20, 1785JP Den Helder • Kranslegging op 15 augustus 2011 bij monument ‘Voor hen die vielen’ Tijdens de op 6 juli j.l. gehouden veteranen marinedagen in Den Helder hebben de voorzitter Jan Bomhof van het HB en de voorzitter a.i. Cees van Twuyver en 2e penningmeester Theo Kroon van de afd. Den Helder een verhelderend gesprek gehad over het wel en wee aangaande de stand van zaken. Tijdens dit gesprek kwam ook de ‘Herdenking Kranslegging op 15 augustus 2011’ ter sprake. Omdat Bomhof en de andere twee HB-leden op die dag helaas verhinderd zijn werd gevraagd of de afd. Den Helder genegen is om de honneurs waar te nemen om op bovengenoemde datum namens het hoofdbestuur een krans c.q. bloemstuk te willen leggen. Cees van Twuyver zei er alles aan te zullen doen om het bloemstuk tijdens de Herdenking op 15 augustus te laten plaatsen en na een mail naar alle bestuursleden was Harry Scharloo (ledenraadslid) die zijn medewerking hieraan verleende en op waardige wijze het bloemstuk bij het monument ‘Voor hen die vielen’ heeft geplaatst ten overstaan van vele genodigden zoals de burgemeester van Den Helder en vele anderen.
Monument in Den Helder ‘Voor hen die vielen’ [foto via Google]
• Reis naar Soldiers en Veteranshotel Atlas in Valkenburg Wederom is het organisator en initiatiefnemer Cees van Twuyver en echtgenote Joke gelukt om een busreis te organiseren voor de leden en hun partners van de afd. Den Helder en zo kon op maandag 29 augustus j.l. i.s.m. Van den Berg Touring & Reizen de vijfdaagse reis beginnen met een volle bus (54 personen). Stop en lunch in het bekende witte stadje Thorn. Na ontvangst door de hotelier van Hotel Atlas werd genoten van een lopend buffet en werd later op de avond Valkenburg verkend. Op dag 2 bezochten we de American Cementery and Memorial in de dorpen Henry Chapelle (B) en Margraten (L) en proefden we de wijn van Wijngoed Fromberg. Op dag 3 verkenden we met de bus een deel van de Mergellandroute, bezochten natuurlijk het Drielandenpunt en luisterden we na het buffet naar een ongeloflijk boeiend verhaal door Rob Dijksman over een Engelandvaarder Wim Kuijpers die uiteindelijk
ALKMAAR Voorzitter: J. (Jan) Paartman, Burgplantsoen 97, 1705ES Heerhugowaard. T: 06 2035659 E:
[email protected] Secretaris: H. (Henk) Weij, Rheaplantsoen 10, 1702BP Heerhugowaard. T: 072 5712070 E:
[email protected] Ledenraadslid: Jan Paartman. AMSTERDAM Voorzitter: W.J.P. (Wil) Janssen Groote Peel 46, 1112KH Diemen T: 06 55355865. E:
[email protected] Secretaris: W.J.M. (Wim) de Weerdt, Kleinestraat 8, 2604LG Spaarndam. T: 023 5383771 E:
[email protected] Ledenraadslid: H. Bijleveld Dammerweg 947 WA Poseidon, 1383HV Weesp. T: 0294 253417 E:
[email protected] BREDA STADSGEWEST Voorzitter, tevens secretaris: H. (Harry) Kwisthout, Piet Avontuurstraat 5, 4818TD Breda. T: 076 514 5073 E
[email protected] Ledenraadslid: Harry Kwisthout, T: 76 514 5073 DEN HELDER Voorzitter a.i.: C.W.(Cees) van Twuyver, Rietschooten 30, 1785RT Den Helder. T: 0223 634410 E
[email protected] Secretaris: A.J. (Aad) Clowting Mr. J. Henderikxstraat 17 apt. 33 1788AX Den Helder. T: 0223 630770 E:
[email protected] Ledenraadslid: H. (Harry) Scharloo, Jhr. Jac. van Veenstraat 69, 1785JS Den Helder. T: 0223 635 309. E:
[email protected] DRENTHE Voorzitter: J. (Jaap) Krikke, Koekoekstr. 12, 9404BL Assen, T: 0592 357 140 E
[email protected] Secretaris: J. (Jaap) Krikke Koekoekstr. 12, 9404BL Assen T: 0592 357140 E:
[email protected] Ledenraadslid: Jaap Krikke, T: 0592 357 140. EINDHOVEN Voorzitter: J.A.M. de Graef Ceciliastraat 50, 5503VD Veldhoven. T: 06 1244 6644 E:
[email protected] Secretaris: H.W.C. Sanders, De Ruyterstraat 11, 5694SH Breugel. T: 0499 472 756 E:
[email protected] Ledenraadslid: J.A.M. de Graef, T 06 1244 6644
VASTWERKEN 5/2011
21
afdelingsnieuws
FRIESLAND Voorzitter &secretaris a.i.: J. (Koos) Steenbergen Steegde 68, 8426CD Appelscha T: 0516 426714 E
[email protected] Vice-voorzitter: J. (Jan) Romkema, Humaldastate 21, 8926RD Leeuwarden. T: 058 2661509 E:
[email protected] Ledenraadslid: J. (Koos) Steenbergen (tijdelijk), GRONINGEN Voorzitter: J. (Joop) Tak, Florakade 206, 9713ZG Groningen. T: 06 15542980 E:
[email protected] Secretaris a.i.: G. (Jim) Tigchelaar, Siersteenlaan 468-41, 9743ES Groningen T: 050 577 5818. E:
[email protected] Ledenraadslid: J.(Joop) Tak, T: 06 15542980 LIMBURG NOORD Voorzitter: J. Everaerts, Past. Geenenstraat 38, 5991BJ Baarlo. T: 077 477 3971 Secretaris: H.M.P.Geerlings. Sint Jorisstraat 16, 5954AP Beesel. T: 077 4742774 E:
[email protected] Ledenraadslid: W.M.J. Wilbers, Bisschop Schrijnenstr 86 5914RZ Venlo. T: 077 3540068 E:
[email protected] LIMBURG ZUID Voorzitter: L. (Naad) Schoenmakers, Roosterderweg 12, 6114KB Dieteren. T: 046 4491771. E
[email protected] Secretaris: B.J.M. (Ben) ten Tije, Groen van Prinstererstraat 19, 6136DH Sittard. T: 046 4527612 E:
[email protected] Ledenraadslid: J. (Jan) van Ulden, Bredeweg 377, 6043GC Roermond. T: 0475-310959 E:
[email protected] NIJMEGEN Voorzitter: B.W.J. (Ben) van Loef, Kerkenbos 10-36, 6546XT Nijmegen. T 024 377 1111. Secretaris (tevens plv. ledenraadslid): Henk Stegeman, 7604 XG nr 228 Almelo E
[email protected] Ledenraadslid: Ben van Loef, T 024 377 1111. OOST-OVERIJSSEL Voorzitter: A.J. (Allart) Oldejans, Amstelstraat 9a, 7523SR Enschede. T: 053 431 7371 E:
[email protected] Secretaris: G. van Gils (Gerrit), Rachmaninofstraat 16, 7558DN Hengelo (O.) T: 074 277 0746 E:
[email protected] Ledenraadslid: Allart Oldejans, T: 053 431 7371.
22 VASTWERKEN 5/2011
omkwam in Frankrijk toen zijn vliegtuig van de MLD werd geraakt en neerstortte. Op de vierde dag reden we via een prachtige route door natuurpark ‘De Eifel’ naar de mooie stad Monchau. Deze laatste dag in het hotel werd besloten met een gezellige avond met muziek van een dj, waarbij velen een dansje maakten. De terugreis op dag 5 verliep zonder problemen en om half acht ’s avonds namen we van elkaar afscheid, uiteraard ging dat gepaard met veel zoenen. Rest mij nog een dankwoord aan onze chauffeur Ronald Reijntjes die een grote steun en toeverlaat is geweest en onderweg ook zijn zangkunsten samen met Mieke vertoonde. Maar ook de gehele verzorging in hotel Atlas verdient een compliment! Het laat zich aanzien dat we volgend jaar weer een busreis gaan organiseren, waarbij we dan denken aan Hotel Marleen in Hoog Sauerland, een onderdeel van het Schlosshotel. • Inloopavond Op zaterdag 22 oktober j.l. werd in de Boerderij voor de eerste keer een inloopavond georganiseerd. Hoewel het bestuur vol goede moed was om de avond te vervolmaken hebben weinig leden gebruik gemaakt van wat in de Nieuwsbrief vermeld stond en waren slechts 35 personen aanwezig. Zoals te doen gebruikelijk werd een drietal bingo’s gedraaid met leuke prijzen, bij elkaar ‘gesprokkeld’ door de voorzitter a.i. Cees van Twuyver. Aad Clowting, secretaris
afdeling
EINDHOVEN
Clubhuis: Café De Barrier, Barrierweg 227, 5622CN Eindhoven, T: 040 2444501 Activiteiten: F. Heidendaal, T: 06 17413319 Veteranen-inloophuis: De Treffer, Smitsstr. 17, Eindhoven • Afsluiting activiteiten 2011 Op zondag 20 november j.l. werd voor wat de activiteiten betreft het jaar afgesloten met de traditionele bingomiddag in het clubhuis. Een van de activiteiten waar we stiekem toch wel een beetje naar uitgekeken hadden. Immers, alle ingrediënten waren aanwezig om er een mooie middag van te maken. Zo b.v. waren de weergoden ons deze keer goed gezind, hadden onze pr-mensen voor een overvolle en sfeervol aangeklede prijzentafel gezorgd, en ‘last but not least’ was onze vereniging als gevolg van de opheffing van afd. Den Bosch/Tilburg en gelijktijdige samenvoeging met de afd. Eindhoven met 59 nieuwe leden gegroeid. Alle reden dus, om er eens goed voor te gaan zitten. Helaas, hadden we vorig jaar nog een geheel gevulde zaal, nu moesten we het met de helft doen. Nu weet ik wel dat we onze leden niet kunnen dwingen aan dergelijke activiteiten deel te nemen, maar toch. Niettemin hebben we er toch een geslaagde en mooie middag van kunnen maken met de al genoemde prijzentafel met veel lekkers voor de komende feestdagen, zoals diverse
soorten wildbraad, heerlijke flessen wijn en overvol gevulde tassen met levensmiddelen. Kortom, al met al toch een geslaagde afsluiting van ons activiteitenprogramma voor het jaar 2011. Wel zou het ons als bestuur, maar vooral ook de mensen die er alles aan gedaan hebben er een mooie middag van te maken tot meer vreugde hebben gestemd als de opkomst iets beter was geweest. Hopelijk mag dit in het komende jaar wel het geval zijn, en verwachten we dan meer nieuwe gezichten te zien, vooral van onze nieuwe leden, en ik ben ervan overtuigd dat hieruit ook weer mooie onderlinge contacten zullen ontstaan.We zijn vroeger immers toch ook één grote familie geweest. Rest mij alleen nog u en de uwen namens het voltallig bestuur een voorspoedig, gelukkig, maar vooral gezond 2012 toe te wensen en hopen we met velen van u hierop te mogen toasten tijdens onze Nieuwjaarsreceptie op zondag 15 januari a.s. in ons clubhuis. De secretaris • Vergeet niet in uw agenda te plaatsen: Zondag 15 januari 2012: Nieuwjaarsreceptie in clubhuis De Barrier, 14.30u. Zondag 25 maart 2012: Jaarvergadering in De Barrier, 14.30u. Voor meer informatie raadpleeg ook onze website: www.avom-Eindhoven.nl
afdeling
DRENTHE afdeling
FRIESLAND
Clubgebouw: MFC Lieuwenburg, wijk Camminghaburen • In de eerste plaats, de kalender voor het 1e kwartaal 2012: 6 januari 2012 ten 18.30u, Nieuwjaarsreceptie AVOM, in het MFC “Camminghastins” Lieuwenburg 2 te Leeuwarden. De oploopmiddagen elke 2e zaterdag van de maand komen te vervallen, wegens niet veel animo. Maar er is wel het Veteranencafé in het MFC Camminghahuis, Lieuwenburg 2 in Leeuwarden op de laatste zaterdag van de maand, n.l.: 28 januari, 25 februari en 31 maart. • 25 november 2011 hielden we een prachtige bingo avond met een goede opkomst, (maar kan beter) 50 personen. De zaal was open ten 18.00u, eerst wat drinken, een gezellige babbel, oude bekenden weer ontmoeten, zijn we ten 18.45 aan de bekende blauwe hap begonnen. Die zo in de smaak viel, dat sommigen voor de tweede keer opschepten. Daarna nog een lekker toetje. Intussen speelde de acordeonist al oude zeemansliederen en begonnen we met drie rondes bingo; onder het genot van alcoholische versnaperingen, is toen nog een verloting gehouden met prachtige prijzen. Een geslaagde avond, zodat eenieder ten 22.30u tevreden huiswaarts keerde. Jan Romkema, secretaris
afdeling
GRONINGEN
Clubgebouw: De Bunker, Rijksstraatweg, Haren • Na de zeer geslaagde oploopavond, met verslag over piraterij van KTZ Ammerlaan, bezochten veel leden van de afdeling de mooie AVOM-ledendag in Den Helder waar o.a. Jim Tigchelaar goed in het zonnetje werd gezet. Ook naar de toespraak van VADM Borsboom werd aandachtig geluisterd. • Op 8 oktober mochten wij weer een spreker begroeten op onze oploopavond en wel de KOLMARNS b.d. Jan Gravestijn (lid van o.a. AVOM-Groningen) die ons smakelijke verhalen vertelde uit zijn diensttijd. Tot zover mijn verslag en ik zeg: rechtzo die gaat en houwe zo.Joop Tak, vz Het bestuur van AVOM afd.Groningen maakt met leedwezen bekend dat op 1 oktober 2011, na een ernstige ziekte, is overleden onze sobat Lou Klaassens, te Haren (Gr), geboren 27 juni 1934. Lou was matr.1 bij de Kon.Marine en diende o.a. aan boord van Hr.Ms. Dubois in de Koreaanse oorlog. Hij was aktief bij de afdeling als distributeur van Op Koers en was ook een aktief zanger in het koor van de afdeling AVOM Groningen. Op plechtige wijze, met erewacht, hebben wij afscheid genomen van Lou.
afdeling
LIMBURG-ZUID
Clubgebouw: Café De Mert, Grevenbicht.
komt . • De vliegsimulator in Someren was voor een aantal leden een hoogtepunt. Zelf vliegen, voor sommigen gelukkig niet echt, want dan waren veel huizen en bomen weggevaagd. Verder werd er een goede uitleg gegeven hoe een vliegtuig eigenlijk kan vliegen. • De reis naar den Helder op 30 september naar de verjaardag van ‘onze AVOM’ hebben we samen met AVOM Limburg Noord georganiseerd en de bus was met 36 personen goed gevuld. Prachtige dag, mooi weer, lekker eten en veel oude bekenden hebben er voor gezorgd dat we tevreden naar het zonnige zuiden zijn teruggekeerd. • De laatste activiteit was het schieten met de ‘kleine’ buks. Een gezellige middag met in totaal 27 deelnemers. Winnaar van het vogelschieten werd mevrouw M.Schoenmakers en bij het puntenschieten schoot onze fotograaf Jan van de Berg geen plaatjes maar genoeg punten om kampioen te worden. • We zijn als bestuur van AVOM Limburg Zuid druk bezig om voor volgend jaar weer een leuk programma op te stellen , waarbij we hopen iedereen weer gezond terug te zien in 2012. Groetjes, Ben ten Tije, secretaris
afdeling
NIJMEGEN
Clubgebouw Voor Anker, Winkelsteegseweg, Sportpark Vossendijk, Nijmegen. Info over route en OV: Ben van Loef, T: 024 3771111 • In het medelingenblad van de afdeling Nijmegen ‘Aan de bakstafel’ lazen we dat het werk om gelden te verwerven, waarvoor wijlen Piet Stam samen met de andere initator Ferry Nuysink, na Piet’s overliiden gelukkig blijft doorgaan. Zo heeft Ferry een kroegentocht gehouden en er ‘geen kater aan overgehouden’ want dat leverde maar liefst € 1500 op voor de dorpskinderen van Kalibaan Manis. De gelegenheid om donaties te geven tijdens de crematieplechtigheid van Piet Stam leverde ook een resultaat op van maar liefst € 1250. Ik moet trouwens nog rechtzetten dat Piet Stam overleed op 80-jarige en niet op 70-jarige leeftijd, zoals ik vermeldde in het In Memoriam. Excuus daarvoor. Red. VastWerken Harry Faber
• Alweer het laatste stukje van 2011. Als AVOM Limburg Zuid kijken we terug op een rustig jaar met toch een aantal leuke activiteiten. Helaas is het ledental weer iets gezakt tot 120 leden en vinden wij als bestuur dat er te weinig leden onze activiteiten bezoeken. Gelukkig hebben we steeds leden van onze Belgische zustervereniging,Wapenbroeders en ons vaste groepje introducé´s, die meedoen of meegaan met onze activiteiten. Maar toch hebben we een tweetal van onze activiteiten moeten afzeggen wegens te weinig deelname. afdeling • Daar tegenover staan de hoogtepunOOST-OVERIJSSEL ten die we hebben gekend zoals de reis Clubgebouw: Clublokaal Bentinckstraat, naar het KIM en het Marinemuseum. 5758XP Oldenzaal, John Dijkhuis, T: 06 Het eten was goed verzorgd op het KIM 40507855. en op de Tonijn keken de mensen die nog nooit op een onderzeeboot waren geweest hun ogen uit. • De Koninginneborrel met daarna een • Vorig jaar had ik al kunnen genieten van een echte rijsttafel bij de afdeling overheerlijke rijsttafel was een grote Oost-Overijssel en daarom koos ik voor happening, die zeker in 2012 terug
het jaarlijkse afdelingsbezoek natuurlijk dit jaar ook voor de oploopavond met ‘blauwe hap’. In verband met het overlijden van echtgenote Gerrie van bestuurslid John Dijkhuis was deze verplaatst naar 5 oktober j.l. Een goede gelegenheid was er nu om terug te kijken naar de geslaagde jubileumdag op 30 september in Den Helder, waar we met 11 personen naar naar toe zijn geweest. De rijsttafel in het Boeskeulske was ook nu weer van een fantastische kwaliteit. Frank had er opnieuw voor gezorgd dat velen, die ‘Indië’ aan den lijve hebben ondervonden, genoten en hun gedachten dwaalden onwillekeurig terug naar de tijd in de Gordel van Smaragd. En voor de anderen was het smullen van een Indische maaltijd zoals die hoort te zijn. Voorzitter Allart Oldejans dankte Frank dan ook namens alle aanwezigen voor dit jaarlijkse hoogtepunt van de afdeling. Uw VW-redacteur Harry Faber Nagekomen bericht bestuur: In verband met de overname van ‘t Boeskeulske moest het bestuur op zoek naar een nieuwe locatie. Dat is gelukt, zie in de kop van de afdeling. Agenda 2012 voorlopig: 11 jan. 2012 Nieuwjaarsreceptie, 1 febr. 2012 oploop met stamppotbuffet, 7 maart jaarvergadering.
afdeling ex-TILBURG/DEN BOSCH • Nadat op 31 augustus j.l. de afdeling Tilburg/Den Bosch heeft opgehouden te bestaan ontvingen wij een mededeling van de voormalige secretaris G.M. Bertens. Wij meenden dat dit een mededeling was die slechs aanpassing van de afdelingen behoefde. Maar de bedoeling was dat de tekst van het bericht ook openbaar zou worden gemaakt.
VASTWERKEN 5/2011
23
afdelingsnieuws
SALLAND Voorzitter: J. Hopster, Van Hemertstraat 15, 7707BT Balkbrug. T 0523 656 766 Secretaris: J.B.M. Mulder, Stegginkmarke 22, 8016MG Zwolle. T: 038 460 2391 E:
[email protected] Ledenraadslid: TILBURG-DEN BOSCH Per 31-08-2011 opgeheven en overgegaan naar de afdeling Eindhoven. UTRECHT Contactadres: M.v.d. Velde, secretaris AVOM, Jacob van Ruysdaelstraat 82, 1318NR Almere, T: 06 50424223, E:
[email protected] VELUWE/ACHTERHOEK Voorzitter: F. Luca, Rudolf Steinerstraat 67, 7207 PV Zutphen. T: 0575 845087 E:
[email protected] Secretaris: G.J.F. Vergeer (Ger), Lijsterstraat 80, 7161JV Neede. T: 06 33175318. E:
[email protected] Ledenraadslid: A. Vlieger (Albert), Krijgsmansveld 306, 7327HK Apeldoorn T: 055 541 0350 E:
[email protected] ZEELAND Voorzitter: N.E. Hertzberger (Ed) Muidenweg 85, 4471NM Wolphaartsdijk T: 0113 586031 E:
[email protected] Secretaris: J.C.W. Foekking, Westerzicht 656, 4385BX Vlissingen. T: 0118 466676 E:
[email protected] Ledenraadslid: Ed Hertzberger T: 0113 586031 E:
[email protected] ZUID-HOLLAND Voorzitter: K.W.M. Janssen (Karel), Burg. Baumannlaan 83, 3043AG Rotterdam. T: 010 462 4454 / 06 15137063 E:
[email protected] Secretaris: T.G. Faber (Tjitze), Groenestein 1, 2394AT Hazerswoude Rijndijk. T: 071 341 2740 / 06 54271724 E:
[email protected] Ledenraadslid: J.C. Deering (Coen), Van ’t Hoffstraat 5, 2912BJ Nieuwerkerk a/d IJssel T: 0180 313 647
24 VASTWERKEN 5/2011
Daarom alsnog de verklaring van Bertens bij de opheffing: “De reden van de opheffing is; dat de animo voor bestuursfuncties nihil was en er dus voor mij (ondergetekende) niets anders opzat dan dat deze oplossing, samenvoeging met de afdeling Eindhoven, de enige uitkomst is. Ik hoop dat de leden van de opgeheven afdeling zich nu meer laten zien bij de activiteiten dan voorheen,want toen was het diep droevig. Daarom wens ik dat de afdeling Eindhoven met de nu voor hen nieuwe leden een zeer florissante tijd tegemoet zullen gaan, aan het bestuur zal het niet liggen. Ik wens u allen een zeer fijne tijd bij de afdeling Eindhoven, en hoop u dan ook daar te zullen ontmoeten Met marinegroet, Gijs Bertens
afdeling
UTRECHT
Clubgebouw: Het Onderonsje, Nijemonde 16, 3434 AZ Nieuwegein • Opheffing van de AVOM Afd. Utrecht Van een ingelaste ledenvergadering van de afdeling Utrecht het hierna volgende verslag: Op vrijdag 18 november 2011 werd in Nieuwegein een vergadering belegd over het voortbestaan van de AVOM afdeling Utrecht. Het zittende bestuur heeft te kennen gegeven, dat als zich in deze vergadering geen nieuwe bestuursleden zouden opgeven, direct te zullen aftreden wegens geen interesse van de leden in de door het bestuur georganiseerde activiteiten van de afdeling. Voorzitter Gerard Dijkhorst heet de 23 aanwezigen van harte welkom, in het bijzonder de algemeen secretaris Marco van de Velde, die deze avond het hoofdbestuur vertegenwoordigt. Jan Brons laat zich wegens ziekte verontschuldigen en liet weten veel waardering voor dit bestuur te hebben gehad. De voorzitter vertelt e.e.a. over het voorgenomen besluit. Al vele jaren vertegenwoordigt het huidige bestuur de afdeling en op de laatste ALV heeft het al aangegeven dat, als er zich geen nieuwe kandidaten zich opgeven, zij dit jaar zullen stoppen. Dit vanwege de teleurstellende respons van de door dit bestuur georganiseerde activiteiten. Helaas hebben zich, ondanks brieven van de secretaris naar diverse leden, geen kandidaten aangemeld. De voorzitter vraagt de aanwezigen nogmaals zich nu beschikbaar te stellen. Met 2 of 3 personen kan de afdeling dan voortbestaan. Helaas wordt alleen gehoord dat men het betreurt dat het zo moet gaan. De voorzitter laat weten dat er nog een andere mogelijkheid is. Het hoofdbestuur stelt voor in overweging te nemen alsnog lid van de afdeling te blijven onder de noemer Hoofdbestuur of een later beter passende naam. Hij vraagt de algemeen secretaris om enige toelichting. Als zich kandidaten voor een kleine activiteit aanbieden om iets te organiseren, betaalt het hoofdbestuur de kosten, eventueel verminderd met een door de leden
te betalen tegemoetkoming, zoals nu ook wel eens plaats vindt. Voor een grotere activiteit dient schriftelijk een begroting te worden gemaakt die ter toetsing aan het hoofdbestuur moet worden voorgelegd. Na mogelijk noodzakelijk overleg zullen de kosten dan worden overgemaakt. Diverse vragen worden daarop door Marco beantwoord. Helaas bieden zich echter geen leden aan. Hierna sluit de voorzitter de vergadering. Echter, tot verrassing, bood na afloop van de vergadering en onder het genot van een hapje en drankje, de heer J. T. G. Posthumus aan een nieuwjaarsreceptie van de afdeling te willen organiseren. De datum werd in overleg met de beheerder van het Onderonsje vastgesteld op: vrijdag 20 januari 2012, aanvangstijd 19:30u. Het boekje de ‘Utrecht’ zal niet meer gemaakt worden, alle voorlopige gegevens zullen voortaan geplaatst worden via VastWerken. Rest mij u namens de oud bestuursleden te bedanken voor de belangstelling en vriendschappen in de afgelopen jaren en wij hopen bij de nieuwjaarsreceptie op een grote opkomst, zeker ter ondersteuning van organisator Posthumus. Het hoofdbestuur betreurt dat het afdelingsbestuur moet aftreden, maar wil het aftredende bestuur bedanken voor haar inzet en toewijding in de afgelopen jaren. Bert Kramer, afdelingssecretaris a.i. Marco van de Velde, algemeen secretaris HB
afdeling
VELUWE/ACHTERHOEK
Clubgebouw: De Nieuwe Aanleg, Scheggertdijk 10, 7218 NA Almen, T: 0575 431296 Beste mensen, • Het verenigingsjaar is weer ten einde. Op vrijdag 25 november j.l. hebben we onze feestelijke afsluitmiddag gehouden. De zaal bij De Nieuwe Aanleg te Almen vulde zich langzaam met onze leden. We werden welkom geheten door de bestuursleden. Tafels staan opgesteld met daarop de uitgestalde prijzen, hulde voor het door Truus Vlieger en Nel Luca ingekochte uitgebreide prijzenpakket. Na de ontvangst met koffie en speculaas en het uitwisselen van nieuwtjes en hernieuwde kennismakingen neemt onze voorzitter Frits Luca het woord en heet iedereen hartelijk welkom enwordt het verloop van de middag werd door hem uit de doeken gedaan. Er werden drie ronden bingo gespeeld, tussentijds was er ruimte om gezellig bij te kletsen en te genieten van de snacks en de onvermijdelijke drankjes. Natuurlijk werd ook de lotenverkoop voor de afsluitende loterij flink gepromoot. Na de bingo werd er in een gezellige sfeer met elkaar geconverseerd over alle huiselijke muizenissen, wereldproblemen en hobby’s. En zoals gebruikelijk voor alles was er een oplossing. Veel werd er ook gesproken over bezochte reünies. De loterij zorgde ook weer voor grote verwachtingen, gebogen over de lotnummers was de spanning te snijden.
De middag werd rond vijf uur afgesloten met een geserveerde broodmaaltijd, voorafgegaan door een lekkere kom soep. Natuurlijk werd hierna nog een tijdje nagepraat voordat we afscheid van elkaar namen. Een ieder werd fijne feestdagen toegewenst en opgeroepen om elkaar weer te zien op onze nieuwjaarsreceptie. Het was een geslaagde middag daar waren we het over eens. • Hieronder treft u de door ons vastgelegde data aan, dus legt u deze maar vast in uw agenda. Alle bezigheden kunnen we nog niet invullen, het kan natuurlijk zijn dat we een middagje op pad gaan maar dat hoort u natuurlijk tijdig van ons. Zondag 8 januari 2012: Nieuwjaarsreceptie bij De Nieuwe Aanleg, Scheggertdijk 10,. 7218NA Almen (T: 0575 431296), aanvang 13.30u. Donderdag 8 maart 2012: Jaarlijkse ledenvergaderingin De Nieuwe Aanleg, Almen. Na afloop natuurlijk gezamenlijk een drankje en praatje pot. Aanvang 13.30u. Donderdag 12 april: Oploopmiddag, hoe we die gaan invullen wordt nog besproken. Donderdag 24 mei: Idem. Donderdag 14 juni: Idem. Hierna houden we onze zomerstop tot september. Ger Vergeer, secretaris.
afdeling
ZEELAND
Clubgebouw: Markaz (Marinekazerne), Vlissingen. Tijdens oploopmiddagen een nasimaaltijd te nuttigen. Kosten € 10,–. Graag van tevoren opgeven: Cor van Asperen, T: 06 49744693 E:
[email protected] • Oploop op de Marine Kazerne Vlissingen met mogelijkheid tot het nuttigen van nasi maaltijd (kosten maaltijd €10,–). Opgave (minimaal een week van tevoren) bij Cor van Asperen, T: 0649744693 of per E:
[email protected] (i.v.m. toegangscontrole kazerne en bestellen voeding). De oplopen worden gehouden elke eerste woensdag van de maand, m.u.v. de maanden januari, juli en augustus. Bar open 13.00 – 14.00u en 15.00 – 16.00u Met vriendelijke groet, Jan Foekking
afdeling
Redactioneel bezoek bij de afdeling Zuid-Holland (2)
Clubgebouwen: Rotterdam: Maritiem Hotel Rotterdam, Zeemanshuis, Willemskade 13, Rottedam (CS: tramlijn 7 ri Willemsplein eindhalte) of metro lijn D ri DeAkkers, halte Leuvehaven. Den Haag: Hotel Wassenaar, Katwijkseweg 33, Wassenaar (CS: bus 90 ri Haarlem)
Met de tweede locatie van de afdeling heeft het bestuur het beter getroffen. Van de vertrouwde ‘Boei’ op de Alexander is enige tijd geleden officieel afscheid genomen en werd een nieuwe locatie gevonden. (Sommige leden konden zo moeilijk afscheid nemen van De Boei dat ze tot op het laatste moment de gelegenheid te baat hebben genomen en er nog een oploopmiddag gehouden). Zoals al gemeld in het vorige nummer leek Hotel Wassenaar al bij de eerste oploop daar een goede gelegenheid. De jaarlijkse contactmiddag van de afdeling ZH, die op 16 november j.l. daar is gehouden heeft het bewijs geleverd: dit is een fantastische locatie.
ZUID-HOLLAND
Redactioneel bezoek bij de afdeling Zuid-Holland (1) De afdeling Zuid-Holland heeft al jaren twee locaties waar op gezette tijden de AVOM-leden met of zonder partner/aanhang bij elkaar komen. In Rotterdam was dat tot voor kort de Rokwa, maar toen die moest sluiten en de Van Ghentkazerne geen optie bleek te zijn is uitgeweken naar het Zeemanshuis in het Maritime Hotel tegenover de Erasmusbrug. Een goed bereikbare locatie (tramlijn 7 stopt voor de deur), maar het moet er kennelijk wel wennen. Op 11 november j.l. ben ik er een kijkje gaan nemen. Er is ruimte genoeg, maar een nadeel is bijvoorbeeld dat er een duidelijke scheiding is tussen ‘de bar’ en ‘de praathoek’. Met een niet overweldigend aantal bezoekers krijg je dan al gauw de indruk dat er weinig mensen zijn. Misschien speelt ook de prijs van de drankjes een rol. We zijn natuurlijk allemaal verwend geweest met oplopen in marine-etablissementen, waar de drank goedkoop vloeide. Echter, tijden versomberen, marine-optrekjes worden gesloten en de prijzen worden ook in marine-aangelegenheden aangepast in verband met de tendens om heel Nederland te vermarkten. Want concurrentie op de markt zal de prijzen drukken…. Terug naar het Zeemanshuis. Ik heb de indruk dat dit niet de ideale gelegenheid is voor de ZH-ers aldaar, maar vernam ook dat het bestuur op zoek is naar een passender locatie.
afdeling
SALLAND
Clubgebouw: De Vriendenpost, Molenkampsweg, Zwolle
Fred Boogert zond me, zoals gebruikelijk, wat beelden van de oploopmiddag, waarvan ik ten bewijze van eigen aanwezigheid één afdruk. HF
Nu wordt een geslaagde middag niet alleen bepaald door de locatie, maar het heeft wel meegespeeld. De meer dan honderd leden met partners vulden de grote zaal van het hotel vanaf twee uur. Het orkest De Stalen Band speelde al enige nummers en met de koffie/thee in de hand zocht men een tafel uit.
Ondertussen zag ik al een aantal dames stiekem de prijzentafel bekijken. Want ja, zo tegen de feestdagen, kun je eigenlijk alles gebruiken en vindt een prijsje altijd wel z’n weg. In de pauzes, die het steeds meer op toeren komend orkest af en toe nodig had om weer wat op adem te komen, werden na verkoop de lootjes getrokken en kon men dus vaak zien er net naast te vallen of een prijs in ontvangst nemen. Wat valt er nog meer te zeggen van deze oergezellige, ouderwetse afdelingsmiddag? Wel, allereerst over het buffet. Het feit
VASTWERKEN 5/2011
25
afdelingsnieuws
dat sommigen naar traditie een ‘blauwe hap’ hadden verwacht werd ruimschoots gecompenseerd door het ‘lopend buffet’. (Na afloop heb ik, als nieuwsgierig verslaggever, kunnen achterhalen dat het geen ‘nasi’ is geworden: de koks van ‘Wassenaar’ durfden het niet aan, gezien de vele ophef die altijd wordt gemaakt van de Kumpulan-hap. En gelijk hebben ze). Verder kreeg het ‘Ramblers’-orkest met zang, verzoeknummers, meezingers en dans een verdiend applaus. En kreeg elk paar bij vertrek van Marcel de Rooij een heuse orchidee mee naar huis. HF
Veteranennieuws Op naar de volgende ceremonie, waar veel hoge gasten aanwezig waren, zoals admiraals, generaals, de regiogouverneur, de burgemeester van Seoul. Bij Door een gelukkige samenloop van omde introductie werd elk aanwezig land In de laatste week van september 2011 standigheden werd ik in de gelegenheid kwamen honderd Amerikaanse en twin- genoemd dat deelgenomen had aan gesteld om Korea te bezoeken als ouddeze oorlog. De veteranen uit dat land tig Thaise veteranen voor verschillende opvarende van Hr. Ms. van Galen. Vorig herdenkingen naar Seoul en mocht ik moesten opstaan en kregen steeds een jaar was er een receptie op de Koreaanse ook aanwezig zijn. geweldig applaus. Ik voelde me zeer Ambassade ter gelegenheid van 50 jaar Vanaf het moment van aankomst ben ik vereerd als enige Nederlander hier. handelsbetrekkingen tussen Korea en Later brachten we nog een bezoek aan met alle egards behandeld. Woensdag Nederland. Ik was daar als veteraan 28 september werd herdacht dat de stad het War Museum, waar ik nog enkele uitgenodigd en vertelde in een gesprek Seoul 61 jaar geleden na drie dagen hef- attributen (muts en foto’s) overhandigd met de ambassadeur dat ik Hr.Ms. Van tige beschieting door oorlogsschepen van heb voor de collectie. Dat werd zeer prijs Galen, die in actie was in de jaren 1950- de VN door grondtroepen werd bevrijd. werd gesteld. 1952, nagebouwd had als model. Ik bood Met militaire politie voorop en begeleid Daarna naar het hotel voor de lunch aan het beschikbaar te stellen aan het en even een rustpauze. Om 18.00 uur door een ambulance werden we in vier War Museum in Seoul, waar men niets kregen we een informatiesessie over de bussen vervoerd naar het Memorial over de Nederlandse Marine had, terwijl Monument. De dresscode was veteranen- cultuur van Korea. toch in de Koreaanse Oorlog zes van Voordat we de volgende dag naar de uniform of tenue de ville. De erewacht, onze schepen zijn geweest, waarvan vier een vaandelwacht, stond reeds opgegrens gingen, kregen we een briefing in actie. over wat wel en niet mocht nabij de steld. Een Amerikaan, een Thai en ik, als enige aanwezige Nederlander, legden grens van Noord en Zuid Korea. Zo Vorig jaar kreeg ik een uitnodiging van mocht je bijvoorbeeld niet in korte broek samen een krans, waarna de plechtigde Koreaanse ambassade in Den Haag of slippers gaan, want dat zouden de heid werd vervolgd door drie handen voor een receptie ter gelegenheid van de vol wierook in een rokend aarden vat Noord-Koreanen als propagandamiddel 50-jarige handelsbetrekkingen tussen kunnen gebruiken, door te beweren dat te werpen. Na een minuut stilte namen Korea en Nederland. we arme mensen zijn in het westen die we groetend afscheid. Een emotioneel In een gesprek met de ambassadeur gaf moment. Daarna was er een fotosessie geen lange broek of schoenen kunnen ik aan dat ik het model van het schip kopen. van alle aanwezige veteranen. Hr. Ms. Van Galen, dat in actie was in de jaren 1950-1952 in Korea, beschikbaar te willen stellen aan het War Museum in Seoul. Men heeft volgens zeggen niets over de Nederlandse Marine in dat Museum, terwijl er toch zes schepen zijn geweest waarvan vier in actie. Na de overdracht van het scheepsmodel in Den Haag zorgde de ambassadeur er voor dat het op de bestemde plaats kwam. Hij zou zich inspannen dat ik na 61 jaar Korea kon bezoeken en dat werd bevestigd door een uitnodiging dit Delegatie USA, Thailand en Nederland op weg naar ... ... de kranslegging bij het Memorial Monument in Seoel. jaar.
Mijn revisit naar Zuid-Korea
26 VASTWERKEN 5/2011
Gedurende de reis richting de grens, waren er een aantal jongens en meisjes van een internationale school mee die alles wilden weten over ons en de oorlog. Zij vertelden op hun beurt over het familieleven in Korea. Een leuke uitwisseling. Aangekomen bij de gezamenlijk Koreaans-Amerikaanse beveiligingseenheid moesten we van bus wisselen omdat op de onze heel groot stond Welcome Korean Veterans en dat mocht niet gezien worden door de Noord-Koreanen, die het als provocatie zouden kunnen opvatten. Het bezoek daar was indrukwekkend. Een hele ervaring als je de tafel kan aanraken waar de onderhandelingen hebben plaatsgevonden. De vrijdagochtend was er een stadstour door Seoul geregeld. Twintig veteranen werden uitgenodigd om een medical check te laten doen in het nieuwe universiteitsziekenhuis van Seoul. Het onderzoek was zeer uitgebreid! In de avond was er nog een groot banket met de Minister of Patriots and Veteran Affairs, Park Sung Choon, en enkele generaals en admiraals bd. De veteranen van verschillende landen werden in het zonnetje gezet, waarbij ik ook nog werd bedankt voor de giften aan het War Museum. Ik ontving bovendien de Peace Medal. De laatste dag, zaterdag, bezochten we nog het Folk Village (vergelijkbaar met de Zaanse Schans), zeer de moeite waard om hun zeer oude cultuur te zien. In het Sheraton Wakerhill Hotel genoten we van het gezamenlijk slotdiner en een uitvoering door o.a. de Koreaanse groep Legend of Flower. Zondagochtend namen alle veteranen afscheid van elkaar en na een vlucht van elf uur zette ik weer voet op vaderlandse bodem. Het was een reis die ik niet zal vergeten! Dank u wel Korean People, het ga u goed! Herman Repping ex-opvarende Hr.Ms. Van Galen. Noot: Is het desinteresse van onze regering en marineleiding om niet aanwezig te zijn bij deze vergeten oorlog? Zelfs de Nederlandse consul in deze miljoenenstad was afwezig. Jammer.
Veteranenwet unaniem door Tweede Kamer Veteranenwet unaniem door Tweede Kamer De initiatiefwet Veteranen is zonder problemen door de Tweede Kamer aangenomen. Bij de behandeling op 27 oktober j.l. bleek dat de Kamer unaniem tevreden is met het wetsontwerp en ook minister van Defensie Hans Hillen gaf
Veteranen op bezoek bij veteranen in Spanje
een positief advies. Veel Kamerleden loofden PvdA-kamerlid Angelien Eijsink, die samen met haar SP-collega Remi Poppe niet alleen initiatiefnemer was maar door haar niet aflatend enthousiasme ook een cruciale bijdrage leverde aan de realisering van de wet. Met deze wet krijgt de bijzondere zorgplicht van Defensie voor veteranen een wettelijke verankering. De rechtspositie van militairen voor, tijdens en na een militaire uitzending wordt nader omschreven en de toegang tot zorg wordt meer gestructureerd en laagdrempeliger gemaakt. De definitie van veteraan wordt uitgebreid tot actieve militairen met uitzendervaring. Voorts komt er een gegarandeerde inkomensvoorziening voor veteranen die na hun uitzending kampen met fysieke of psychische problemen en komt er een onafhankelijk Veteranenombudsman. De minister heeft een substantieel bedrag beschikbaar voor het inlossen van de ‘ereschuld’ aan veteranen. Dat betreft een schadeloosstelling voor veteranen die vóór juli 2007 een aandoening hebben opgelopen als gevolg van uitzending.
Nieuwjaarsreceptie SVOM Het SVOM, Steunpunt Veteranen Oud Militairen, organiseert in samenwerking met COM ’s-Hertogenbosch een nieuwjaarsreceptie op zaterdag 14 januari 2012. Locatie: Nico Schuurmanshuis Fort Orthen, Ketsheuvel 50, 5231PT ’sHertogenbosch. Zaal open 12.30u, einde 18.00u. Programma: ontvangst met koffie/thee en cake, een Oosterse hap en muziek van het Heuveltrio (Gunung Tiga). Als u aan de receptie wilt deelnemen dan moet u vóór 8 januari 2012 € 14,00 pp overmaken op rek. 4512180 tnv Contact Oud Mariniers te ’s-Hertogenbosch. Leden van SVOM daar graag bij vermelden: ‘lid SVOM’. Ook als u niet aan de maaltijd wenst deel te nemen bent u van harte welkom. Info ook op de website: www.svom.nl Namens SVOM, Gijs Bertens.
Zo’n vijfendertig veteranen, veelal met echtgenote, waren donderdag 6 oktober j.l. aanwezig bij de maandelijkse bijeenkomst van de VNVOM-CB (Vereniging Nederlandse Veteranen en Oud-militairen Costa Blanca) bij Bistro Maya in Albir, Spanje. Te gast was een Nederlandse delegatie van oud-militairen en veteranen met echtgenotes die een, door BTR georganiseerde veteranenreis maakten. Ingeleid door bestuurslid Ton van der Klei van de VNVOM-CB, en een gedicht van voorzitter Marga Rijk werd het een zeer geanimeerde meeting van bijpraten van oude bekenden en leggen van nieuwe contacten. We ontvingen van de secretaris van VNVOM-CB, Gerrit Scholte, een uitvoerig verslag, waaruit blijkt dat dit soort ontmoetingen gewaardeerd wordt en de onderlinge banden versterkt. Hij zond ons tevens enkele foto’s van Hans Oudendorp, waarvan bijgaand een ter illustratie. Van den Berg Touringcar Reizen (BTR) uit Loenen organiseert regelmatig dit soort reizen voor veteranen, zelfs voor veteranen uit WO-II van Canada naar Frankrijk. Red.
Generaal-majoor Van Uhm bezoekt Veteranencafé Amsterdam In zijn functie van Militair Gouverneur van de hoofdstad is generaal-majoor Van Uhm voornemens het Veteranencafé Amsterdam op maandag 23 januari 2012 om 15.30 uur te bezoeken. Hij wordt vergezeld door de Regionaal Commandant West van de KL, kolonel Van Hoof en zijn Hoofdofficier Toegevoegd, majoor KL Van den Brink. De Amsterdamse veteranen en leden van de AVOM stellen dit bezoek op hoge prijs. Alle AVOM-leden en Amsterdamse veteranen zijn natuurlijk van harte welkom.
VASTWERKEN 5/2011
27
Reünies / Herdenkingen Reünies 8e Reünie Hr.Ms.Amsterdam NNG periode 1959-1961
Deze wordt gehouden op de Marinekazerne Amsterdam op woensdag 21 maart 2012. Inlichtingen bij: W.A. Smits, T: 0316 373113, E:
[email protected]
Reünie 2012 Mijnenveger Onverschrokken/Mercuur
In 2012 is het 40 jaar geleden dat de toenmalige mijnenveger Onverschrokken werd omgebouwd naar torpedowerkschip Hr.Ms. Mercuur A 856.
Reünie Landingsvaartuigen Hr.Ms. L9607-9608-9609, Mariniers 1961/62 LCP’ers, LCA’s Nieuw-Guinea
Op woensdag 28 maart 2012 is onze jaarlijkse reünie op de Marinekazerne Amsterdam. Ontvangst tussen 10.0011.00u met koffie. De bekende nasimaaltijd is om ongeveer 13.30u. Als u met eigen vervoer komt, geef dan even uw kenteken aan mij door via de overschrijving van giro of bank (voor de bewaking). U kunt mij ook mailen of bellen om het kenteken door te geven. Komt u met de trein dan kunt u bij het CS bus 42 nemen richting KNSM-eiland (busnummer kan nog wel eens veranderen). Denk aan de OV-kaart. Die kunt u aanvragen bij uw busonderneming in de buurt of bij Bruna/AKO-vestigingen. Als u uw kaartje in de bus koopt dan betaalt u in Amsterdam een dagkaart en dat is prijzig. De kosten voor de reünie zijn ook dit jaar weer € 10,– p.p. U kunt het bedrag overmaken op giro 2506024 t.nv. J. van Asch te Veldhoven. Ik hoop dat u snel reageert en groet u allen tot 28 maart in Amsterdam. Jan van Asch, Willemstraat 12, 5503JN Veldhven, T: 040 2532002, E: jvanasch@ upcmail.nl
Verbindingsdienst Korps Mariniers 60 jaar
In 2012 bestaat de Verbindingsdienst van het Korps Mariniers 60 jaar. Ter gelegenheid daarvan wordt op woensdag 11 juli 2012 een reünie gehouden op de Van Braam Houckkazerne in Doorn. Aanvang 10.30u. Actieve en oud-mariniers Verbindingsdienst evenals Mariniers AG kunnen zich hiervoor inschrijven via de website: www.mariniersverbindingsdienst.nl of via een briefje onder vermelding van naam, adres, tel.nr en evt. e-mailadres naar: Reunie Commissie Mariniers Verbindingsdienst, Postbus 7190, 3430JC Nieuwegein. De kosten van de reünie zullen € 15,00 p.p. bedragen, over te maken op girorek. 171391 t.n.v. Commissie Reünie Mariniers Verbindingsdienst. In verband met de verwachte opkomst wordt verzocht zonder echtgenote/partner deel te nemen aan de reünie. Verdere informatie (tijdens kantooruren): AOOMARNVB Gerrit Vinke, T: 0223 658204, E:
[email protected]
28 VASTWERKEN 5/2011
Een aantal oudgedienden en opvarenden onderzoekt de mogelijkheid om een reünie te houden. Oud-kok Rob van Dijk en oud-hofmeester Sijbrand Vermeulen nodigen jullie uit om te reageren. Op dit moment denken we een oktober 2012. Natuurlijk vindt de eventuele reünie plaats aan boord van de ex-Hr.Ms. Mercuur in Scheveningen. Dus wacht niet langer en meld je aan via
[email protected]
Reünie ex-dienstvak systeemtechnicus KM
I.v.m. een reünie van ex-dienstvak systeemtechnicus Koninklijke Marine wordt belangstellenden verzocht contact op te nemen. Reacties: Hendrik Vink, Verdistraat 261, 7204PX Zutphen, T: 0575 5701090, E:
[email protected]
Reünies van de vereniging Reüniegroep Zeemacht Nederland (RZN) Reünie A + B jagers
Datum: woensdag 4 april 2012 van 11:00u (zaal open 10:30u) tot ca. 16:00u. Voor: de bemanningen van de A + B - jagers de gehele vaarperiode + 50 jaar na Nederlands Nieuw Guinea. Echtgenotes, partners, introducés zijn van harte welkom. Locatie: Marine Etablissement, Kattenburgerstraat 7, Amsterdam. Er zijn enkele toko’s aanwezig en livemuziek wordt verzorgd. Ontvangst met koffie en warme lunch inbegrepen. Toegangsprijs € 18,50 p.p., leden RZN € 15,00 p.p. Inschrijving door overmaking verschuldigd bedrag op rekeningnr 5929884 tnv RZN te Amsterdam, met vermelding J 12 en uw naam en adres. De overschrijving geldt als toegangsbewijs. Inschrijven mogelijk tot uiterlijk 28 maart 2012, maar vol=vol. Komt u met de auto (let op beperkte parkeermogelijkheden) het kenteken vermelden op uw overschrijving. Zonder kenteken-registratie geen toegang met uw auto.
Reünies Westgangers in het Mariniersmuseum
Wilt u komen? Meld u dan aanvoor de nieuwsbrief. www.mariniersmuseumrotterdam.nl/ agenda Data: 14 januari 2012: Aruba ‘70-’80 15 januari 2012: Curaçao ‘70-’80 11 februari 2012: Aruba ‘80-’90 12 februari 2012: Curaçao ‘80-’90 24 maart 2012: Aruba ‘90-’00 25 maart 2012: Curaçao ‘90-’00 12 mei 2012: Aruba ‘00-heden 13 mei 2012: Curaçao ‘00-heden Verdere info: RZN, Postbus 37670, 1030 BH Amsterdam. E: rznamsterdam@ gmail.com. Zie ook www.mahu880.nl
Reünie S-, L- en M-fregatten
Datum: donderdag 19 april 2012 van 11.00u (zaal open 10.30u) tot ca. 16.00u. Voor: bemanningen van de A-, L- en Mfregatten gehele vaarperiode. Locatie: Marine Etablissement, Kattenburgerstraat 7, Amsterdam. Er zijn enkele toko’s aanwezig en livemuziek wordt verzorgd. Ontvangst met koffie en warme lunch inbegrepen. Toegangsprijs: € 18,50 p.p., leden RZN € 15,00 p.p. Inschrijving door overmaking verschuldigd bedrag op rekeningnr 5929884 tnv RZN te Amsterdam, met vermelding F12 en uw naam en adres. De overschrijving geldt als toegangsbewijs. Inschrijven mogelijk tot uiterlijk 12 april 2012, maar vol=vol. Komt u met de auto (let op beperkte parkeermogelijkheden) het kenteken vermelden op uw overschrijving. Zonder kenteken-registratie geen toegang met uw auto. Verdere info: RZN, Postbus 37670, 1030 BH Amsterdam. E: rznamsterdam@ gmail.com. Zie ook www.mahu880.nl
Reünie Van Ewijck, Dubois, L9609
Datum: woensdag 2 mei 2012 van 11.00u (zaal open 10.30u) tot ca. 16.00u. Voor: bemanningen van Hr.Ms. Van Ewijck, Dubois en L9609 basis Parera gedurende de jaren 1962-1964. Echtgenotes, partners, introducés zijn van harte welkom. Locatie: Kumpulan Bronbeek, Velperweg 147, Arnhem. Er zijn enkele toko’s aanwezig. Livemuziek wordt verzorgd. Bij ontvangst krijgt u koffie met spekkoek en een hoogtepunt is natuurlijk de geweldige en zeer uitgebreide met hoofdletters geschreven RIJSTTAFEL. Toegangsprijs € 18,50 p.p., leden RZN € 15,00 p.p. Inschrijving door overmaking verschul-
Hr.Ms. Van Ewijck
digd bedrag op rekeningnr 5929884 tnv RZN te Amsterdam, met vermelding VE12 en uw naam en adres. De overschrijving geldt als toegangsbewijs. Inschrijven mogelijk tot uiterlijk 26 april 2012, maar vol=vol. Komt u met de auto (let op beperkte parkeermogelijkheden) het kenteken vermelden op uw overschrijving. Zonder kenteken-registratie geen toegang met uw auto. Verdere info: RZN, Postbus 37670, 1030 BH Amsterdam. E: rznamsterdam@ gmail.com. Zie ook www.mahu880.nl
Reünie HoBoKo’s 4 november Uit het verslag dat we van onze medewerker Rob van Grondelle ontvingen het volgende over de jaarlijkse reünie: Het was op 4-11-2011 de 25e maal dat de oud-hofmeesters, botteliers, kok en LDV’ers zich in de Marineka-
zerne Amsterdam verzamelden. Aan dit jaarlijkse gebeuren was dit jaar extra aandacht besteed. De gebruikelijke en normale stroom van hoog kwalitatieve hapjes, die die de regelmatige bezoeker van dat festijn gewend geraakt was, overtrof zichzelf. Deze aankleding van onze vloeibare versnaperingen was zo groot en overvloedig, dat de gebruikelijke grote trek in de altijd zeer goede rijsthap, enigszins aan het tanen leek te zijn. Maar gelukkig bleek dat er zelfs voor een oud-marineman/-vrouw altijd wel ergens ruimte is te vinden in zijn of haar overtrekje. Woedend druk was het, vol en beregezellig, oude maar ook nieuwe verhalen bij de vleet van en over oud-collega´s der KM en alles daaromheen. De viermansband die al jaren na het diner speelt, is aan de voornoemde gezelligheid mede debet. Men verblijdde ons dit jaar met een badlaken waarop o.a. de tijdspanne van 25 jaar en de logo’s van de KM met de aloude HoBoKo dienstvak emblemen. (Van redactiewege helaas gekort i.v.m. ruimtenood). Red.
Herdenkingen Herdenkingsplechtigheid van de Slag in de Javazee Het Karel Doorman Fonds organiseert met medewerking van de Commandant der Zeestrijdkrachten op 27 februari 2012 een herdenkingsplechtigheid van de Slag in de Javazee. Deze plechtigheid vindt plaats in de Kloosterkerk in Den Haag en wordt georganiseerd voor oudmilitairen van de Koninklijke Marine, die van 7 december 1941 t/m 8 maart 1942 betrokken zijn geweest bij de strijd tegen de Japanners in voormalig Nederlands-Indië en weduwen en eventueel kinderen (1e graad) van dezelfde categorie oud-militairen. Bekende adressen zullen in januari 2012 een uitnodiging op naam ontvangen. Info en aanmelding: secretariaat Karel Doorman Fonds, Frederikkazerne gebouw 35, kamer J 340, Postbus 90701, 2509 LS Den Haag, E: am.sipkema.02@ mindef.nl
Boekenplank Sleep en duwboten 2012
Ook dit jaar pakt Uitgeverij De Alk uit met een editie van het standaardwerk Sleep en duwboten. Het krijgt het jaartal 2012 er bij. Samengesteld door W. van Heck en A.M. van Zanten. In 320 pagina’s brengt de publicatie een diepgaand overzicht van alles wat reilt en zeilt in de sleep- en duwvaart van de lage landen. Rederijen, scheepswerven, sleepbootrederijen, overheidsdiensten, noem maar op, alles wat er op het vlak van sleep- en duwvaart in het werkgebied te bespreken valt komt aan bod. Zo ook de laatste technische evoluties, recente verschuivingen binnen maritieme groepen enz. Bij het doorbladeren viel het op dat er ruim 2800 sleep- en duwboten in Nederland varen, dat tussen 1 september 2010 tot 1 september 2011 zo’n kleine 80 nieuwe boten in de vaart zijn gebracht. Daartegenover de afvoering van 50 boten, waaronder 6 die gesloopt werden. Zestig wisselden van eigenaar. Ook de 12 sleepboten van de Koninklijke Marine zijn er in opgenomen. Een dikke aanrader dus voor iedereen die het vakgebied actief is, is geweest of voor wie van schepen houdt. Sleep en duwboten 2012 Uitgeverij De Alk Koedijkerstraat 39, 1813CR Alkmaar
T: 072 5113965 E:
[email protected] W: www.alk.nl ISBN 978-90- 6013-372-9 320 pag’s, softback, ca. 130 kleurenfoto’s € 25,–.
Dood door schuld, een MLD geheim ontrafeld
Op 2 januari 1961 verongelukte bij Biak een Dakota DC3 van de Marine Luchtvaart Dienst (MLD). Alle vijf bemanningsleden kwamen daarbij om het leven. Vijftig jaar later leidde een discussie in het Marineblad (KVMO) over de oorzaak van het ongeval tot een onverkwikkelijke openbare briefwisseling tussen twee oud-commandeurs en nabestaanden van de omgekomen bemanningsleden. LTZVK2OC b.d. D.F.C. Kupereus trekt partij voor de nabestaanden en stelt dat de MLD ‘dood door schuld’ te verwijten valt. Wie meer hierover wil lezen kan terecht bij het Marineblad (februari 2011) en bij een publicatie van Kuperus met de titel ‘Dood door schuld, een MLD geheim ontrafeld’. De publicatie kost in de boekhandel € 23,75, maar als u rechtstreeks bij de auteur bestelt kost het u €14,95. Rekeningnr. 2964407 tnv DFC Kuperus te Katwijk, ovv uw postadres en ‘Dakota’.
Collaboratie, landverraad en helden daden
Kanttekeningen bij ‘goed’en ‘fout’ in de Tweede Wereldoorlog Henk Eefting De auteur, zoon van een Drentse NSB-boer, plaatst kritische kanttekeningen bij de naoorlogse goed-fout discussie over de NSB, SS, de Bijzondere Rechtspleging en de misstanden in de internerings- en verblijfkampen. In zo’n 80 kort verhalen, waaronder een scherpe analyse van de rol van de communisten, de jodenvervolging en de Nederlandse sympathie voor de DDR, is de auteur er in geslaagd een boeiend boek te schrijven over de collaboratie, landverraad en heldendaden. Voor zijn pensionering was de auteur, henk Eefting, commando-officier, luitenant-kolonel der infanterie en directeur van de militaire strafgevangenis Nieuwersluis. Hij schreef eerder ‘De achterkant van de bevrijding’ en ‘De Bijzonderre rechtspleging 1944-1952’. Uitgeverij Aspekt Amersfoortsestraat 27, 3769AD Soesterberg T: 0346 353895 E:
[email protected] W: uitgeverijaspekt.nl ISBN 978-94-6153-045-5 Paperback, 200 pag’s € 24,95
VASTWERKEN 5/2011
29
hoofdbestuur Nieuwe leden Het hoofdbestuur van de avom heet met bijzonder genoegen namens de gehele vereniging de leden die zich als avomlid hebben aangemeld van harte welkom. Het bestuur hoopt dat de avom u kan bieden wat u er van verwacht en dat u zich kunt vinden in datgene wat de avom beoogt. Heeft u iets te melden, zowel in positieve als negatieve zin, aarzel dan niet dit te doen. Voor het bestuur is het belangrijk er kennis van te nemen om onze vereniging optimaal te laten functioneren. Nogmaals, welkom, en dat u zich thuis mag voelen bij ‘de Marine ná de Marine’.
Naam R H L Akkers R van Baren Brouwer L H B Buil P H Ebben J Gerrits R Hopman P A van Horen C de Jager M Klaassens-Arwert A J J Kolster E A W van de Koolwijk P C H Magermans J M P Martens M Mulder C F Muller H Oostmeijer G Ph Rieff C van Santvliet J A J M Schellekens J A Spies T Stavenga A W van Stolk R A J van der Tol A van der Toorn P D J van Veen
Woonplaats Rang Dienstvak Afdeling Capelle a/d IJssel Marn 1e kl Zuid-Holland Enschede Marn 2e kl Oost Overijssel Briar Hill, Victoria Snr 2e kl Buitenland Emmerich-Praest Snr 1e kl Buitenland Berkel en Rodenrijs Ltz 2OC Gsknst Zuid-Holland Zierikzee Matr 1e kl Zeeland Wassenaar Marn 2e kl Zuid-Holland Tilburg Matr 1e kl Tilburg/Den Bosch Den Haag Hofm 2e kl Zuid-Holland Haren Groningen Julianadorp Kpl TDW Den Helder Oss LDV 1e kl Eindhoven Groningen Mach 2e kl Groningen Nieuw-Buinen Snr 1e kl Drenthe Neede Kpl TDW Veluwe/Achterhoek Zoetermeer Marn 2e kl Zuid-Holland Groningen Matr 1e kl Groningen Delft Rrmnt 1e kl Zuid-Holland Rotterdam Matr 3e kl Zuid-Holland Curaçao Ltz 2 VBD Buitenland Katwijk Smjr BD Zuid-Holland Tilburg Kpl LDV Eindhoven Rijswijk Zuid-Holland Houten Mach 1e kl Utrecht Rijswijk LDA 1e kl Zuid-Holland Almere Mach 1e kl Amsterdam
Deze opgave betreft de periode tot 29 november 2011.
In memoriam Het hoofdbestuur geeft met leedwezen kennis van het overlijden van nevenstaande leden.
30 VASTWERKEN 5/2011
Naam
Woonplaats
Rang, Dienstvak Geb. datum Overleden
L de Boer J W de Bolster G Bosse G Burgwal H J Gout Th P J Grauwen D Groeneveld J van Hes J G van der Kaay L Klaaseens A W Kloot P Korver C A G Kuyper M R Maaskamp J M ten Napel H van Rossen H W van Rijswijk R van der Schaaf H Schellekens Rel. van Schumer P M Stam C C G Storm J H C Srijbosch T M W Verstegen L N S Verveer D N Voet A de Vries P van der Wal A J K van der Wielen
Doorn Mach 2e kl 29-11-1950 IJsselstein Alkmaar AOO OBD 19-04-1935 Hoogvliet Kpl Mach 09-07-1927 Rijswijk Mach 1e kl 30-03-1931 Ravenswoud ? 1e kl 24-01-1936 Best Elmnt 1e kl 05-03-1931 Leeuwarden Sgt Marn 23-03-1935 Castricum Matr Kwmtr 04-03-1916 Haren Matr 1e kl 07-06-1934 Terneuzen Matr 1e kl 20-06-1940 Utrecht ? 1e kl 02-06-1947 Katwijk aan Zee Smjr kok 20-03-1936 Amsterdam Marn 1e kl 24-09-1932 Urk Vlgtmkr 2e kl 06-10-1940 Huizen Rrmnt 1e kl 15-09-1931 Geldermalsen Matr 1e kl 10-7-1931 Beetgumermolen Matr 2e kl 07-06-1933 Tilburg Marn 2e kl 30-07-1934 Hardenberg Barb 1e kl 14-03-1945 Beuningen Schr 1e kl 16-05-1931 Monster Schr 2e kl 23-11-1938 Berkel-Rodenrijs Smjr Marn 12-10-1934 Rotterdam Kpl Elmnt 05-03-1931 Limmen Tlgr 1e kl 12-05-1943 Den Helder Kwmtr 14-04-1932 Leeuwarden Mach 1e kl 24-03-1921 Dodewaard Kpl OZB 20-03-1945 Roermond Smjr Schr 13-05-1929
31-10-2011 03-08-2011 17-11-2011 04-02-2011 03-09-2011 18-10-2011 14-08-2011 2010 29-08-2011 01-10-2011 00-10-2011 00-05-2011 22-08-2011 datum onbekend 21-09-2011 datum onbekend 00-08-2011 21-10-2011 07-03-2011 24-08-2011 05-08-2011 17-08-2011 08-03-2011 00-8-2011 24-11-2011 30-03-2011 10-09-2011 27-09-2011 09-11-2011
AVOM artikelen
nr. 9301 9302 9303 9304 9305 9306 9307 9308 9309 9310 9312 9313 9314 9315
artikel prijs AVOM-wapenschildje € 17,50 Blazer-badge AVOM € 4,50 Schouder-epauletten, stel € 9,00 AVOM-stropdas € 11,00 Sticker AVOM € 0,50 Reversspeld (pin met logo) € 2,50 AVOM-dasclip € 2,75 AVOM-regenjack met logo (binnenkort beschikbaar) € 22,50 Set marineknopen voor blazer € 7,50 AVOM-broekriem, leer, (tijdelijk niet leverbaar) Leren avom-portefeuille € 14,00 Parka met AVOM-logo € 69,00 Polo met AVOM-logo € 17,50 AVOM-badge met naam € 14,50
Parka
Polo
Nylon en pvc, bovenstof in donkerblauwe uitvoe- ring. Met uitneembare voering, dus in alle jaar- getijden te gebruiken. ‘Gedecoreerd’ met het AVOM-logo. Bestelmaten: L, XL, XXL of groter. Prijs € 69,00
met het AVOM-logo Bestelmaten: L, XL, XXL Prijs € 17,50
Badge bestellen Dat kan op dezelfde wijze als de overige AVOM-artikelen door betaling van het verschuldigde bedrag (€ 14,50)
Voor bestelllingen met een factuurbedrag beneden € 5,– moeten, om de kosten te dekken, de emballage- en portokosten worden vergoed door € 1,– meer op de rekening over te maken.
Geef bij uw bestelling van een badge bij de penningmeester eveneens duidelijk de gewenste opdruk op: naam met voornaam of voorletters plus eventueel afdeling of functie.
Bestellingen: per e-mail naar:
[email protected]
Bij bestelling per e-mail niet vergeten uw adres en woonplaats te vermelden!
Betalingen: bankrekening 58.86.31.116 (ABN AMRO) t.n.v. AVOM EGO rekening.
Na ontvangst van de correcte betaling wordt uw bestelling verwerkt.
De Marinekalender verleden en heden 2012 Bestel nu! Opnieuw met prachtige afbeeldingen van o.a. fregatten, sleepboten, de Evertsen en Tjerk Hiddes, MLD, Bevoorraders, de Karel Doorman en mariniers in actie. Samengesteld door onze hoofdredacteur Harry Faber en medewerker VastWerken Ad de Kruijf. Uitgave: NV Uitgeverij Smit van 1876 in samenwerking met de AVOM. ISBN 978-90-6289-653-0
Verkoop en verspreiding via de AVOM! Prijs Nederland Verzendkosten Nederland € 2,00 Verzendkosten buitenland € 5,00
13,00
€
Bestellingen e-mail naar:
[email protected] onder vermelding van kalender 2012 en naam, adres, PC en woonplaats met gelijktijdige betaling op bankrekening 58.86.31.116 (ABN AMRO) t.n.v. EGO rekening
VASTWERKEN 5/2011
31
Puzzelrubriek Dank zij onze sponsor, BCC, u weet wel van de slogan Everyday Low Pricing Everyday High Service kunt u een prijs winnen met de puzzel.
Nieuwe puzzel 5/2011 Het facet:
DEN HELDER
Oplossing puzzel 4/2011 Het bleek dat het deze keer moeilijker was dan de vorige. Er waren nogal wat foute inzendingen, maar ook een aantal dat wel aangaf dat het bedoelde facet uit de foto was van pag. 5 en wel de foto waarvan het onderschrift begint met “Leo Dijkmans’. Onze op 22 november 93 jaar geworden Leo werd gefotografeerd met vice-admiraal Matthieu Borsboom, waarvan een knoop en de ster van zijn rangonderscheiding op de mouw nog net zichtbaar waren.
Uw oplossing: de pagina waarop de foto staat en de eerste twee woorden van het daarbij staand onderschrift. En natuurlijk vermeldt u uw naam en adres. Oplossingen inzenden vóór 7 september 2011. De winnaar wordt in het volgend nummer bekendgemaakt.
De prijs
Gooise Vrouwen – De Na loting is de prijs, een Kärchner K2-14 hogedrukrei- complete niger ter waarde van € 69,95 serie gewonnen door: dvd-box Win Degen in Diemen.
32 VASTWERKEN 5/2011
De prijs voor de puzzel is ter beschikking gesteld door BCC Den Helder. Informeer in de winkel als AVOM-lid naar de mogelijkheden. De koffie staat voor u klaar! Zie bcc.nl voor interessante aanbiedingen
Na 5 seizoenen, meer dan 1,3 miljoen kijkers per aflevering, een televizierring (en 3 nominaties) is de hitserie Gooise Vrouwen gestopt. Geen lief en leed meer in het Gooi op de vrijdagavond, geen Cheryl en Martin Morero meer, geen Claire van Kampen of Anouk,
geen Roelien en ook geen Evert. Voor alle fans die nog geen afscheid willen nemen van de vriendinnen brengt CNR een prachtige digipak uit waar alle seizoenen in zijn samengebracht. (Winkelprijs € 49,99).