Van Waterplan naar Watervisie integraal waterbeleid in Nijmegen Jos van der Lint Waterservicepunt (WSP) www.waterbewust.nl 22 oktober, Studiedag VVSG
Waalsprong 1996 - 2020
Dukenburg / Lindenholt 1965 - 1985
centrum
Karakteristieken • Inwoners:
• Oppervlak: • Hoogte: • Bodem: • Grondwater: • Riolering: • Verharding: • Afgekoppeld:
166.672 5.780 ha. of 57,8 km2 10 m. tot 100 m. NAP stuwwal, polder, rivierstrengen ± 7,5 m. NAP (bestaande stad) 695 km. gemengd en 20 km. IT 700 ha. tussen Waal en kanaal 121 ha. tot 2012, 10 ha. i.u.
Was een waterplan nodig ?
Jazeker !
Waterplan 2001 Kiezen voor Duurzaamheid • Geen end of pipe-oplossingen, maar bronmaatregelen Hoofddoelstellingen • Afkoppelen van 26% verhard oppervlak in 2010: 8% particulier+18% openbare ruimte • Creëren van een gezond en veerkrachtig watersysteem (kwalitatief) • Met zichtbaar water een aantrekkelijke leefomgeving maken • Burgers betrekken bij gemeentebeleid (Waterloket)
Waterpartners Gemeente:
beheer rioleringen & infiltratievoorzieningen (inzameling en transport van afval-, hemel- & grondwater)
Waterschap:
beheer oppervlaktewater (kwalitatief en kwantitatief), dijken (veiligheid), afvalwaterzuivering & ondiep grondwater
Provincie:
kwantiteit & kwaliteit diepe grondwater
Rijkswaterstaat:
beheer van de grote wateren (rivieren, kanalen en kustwateren) en kustverdediging
Drinkwaterbedrijf:
schoon & zuiver drinkwater
Financiering 1. Alle waterpartners kozen gezamenlijk voor een duurzame waterketen en een veerkrachtig watersysteem 2. Het waterplan werd opgesteld als actualisatie van het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 3. In plaats van drie bergbezinkbassins (BBB’s) te bouwen werd besloten om via afkoppelen te voldoen aan de basisinspanning in 2010 en in 2015 aan de waterplan doelstellingen 4. Gereserveerd rioleringsgeld is omgezet in een Fonds Waterplan (ca. 77 miljoen) naast een Fonds Rioolvervanging (ca. 70 miljoen) 5. Waterschap draagt ca. 3 miljoen bij aan de duurzame maatregelen
Afkoppelbeleid Algemene eisen afkoppeltechnieken: • Gegarandeerde werking van infiltratiesystemen in de toekomst: - Toegankelijk voor inspectie - Toegankelijk voor onderhoud - Beheer/onderhoudsplan maken
• Overcapaciteit inbouwen in ontwerp of anders een ontsnappingsroute aanleggen voor afvoer • Bijdrage leveren aan zichtbaar water i.v.m. publiek draagvlak voor afkoppelen en waterbewustzijn
Organisatie Waterloket Gemeente Nijmegen
Waterketen
Afdeling Milieu (Beleid Water en Groen)
Ingenieursbureau (technisch advies & ontwerp riool/waterhuishouding)
Dienst Stadsbeheer beheersystemen afkoppelen en infiltratie
Waterservicepunt
• Waterservicepunt is aanspreekpunt voor alle burgers met vragen, klachten of meldingen over water •Externe organisatie met deskundigheid communicatie en ‘onafhankelijke’ positie
Uitvoering
Afkoppelen in gemeenteprojecten
Burgers betrekken
Informatie & advies
Subsidieregeling particulier afkoppelen
Waterloket is aanspreekpunt
Communicatie • Waterservicepunt (loket)
• Watermarkten
• Website www.waterbewust.nl
• Waterconferences • Participatieprojecten • Begeleiding en advies • Subsidietrajecten
Afkoppelprojecten Centrum: Burchtstraat
> afkoppelen, zichtbaar maken en infil-
treren van 60 % van het regenwater > 48.000 m2 straat- en pleinverharding en daken in het stadscentrum > bestaand dichtbebouwd gebied met grote hoogteverschillen
Zichtbaar maakt vertrouwd
Vijverprojecten Herinrichting stadsvijvers Aanleiding Achterstallig onderhoud Kaderrichtlijn Water (KRW) Peilverhoging Maas-Waalkanaal Visie Zorgplicht en kansen Verbetering leefbaarheid Streefbeelden
Resultaten
Kunstwerken
Evaluatie GRP 2005-2009 Afkoppelbeleid nu in GRP opgenomen, daarvoor in het Waterplan • Afkoppelen bij straat- en rioolvervanging: meer doel dan middel • Veel verschillende systemen aangelegd • Beheer & onderhoud • Kosten (€ 25,- per m2) • Basisinspanning en KRW
Verbreed GRP 2010-2016 Andere benadering + grondwatertaken! • • • • •
Meer autonoom afkoppelen ( € 7,- per m2) Relinen een prima optie Systeemkennis vergroten en risico’s in beeld brengen Vaststellen BOM-plan (beheer-onderhoud-monitoring) Groene en blauwe verbindingen zoeken (o.a. groendaken, plantsoenen)
Infiltratieveld vs wadi
variabel ‘Slok-op’
35 cm
zwarte grond filterdoek drain grove korrels
Bedreiging
GRP en toekomstvisie • Afkoppelen is geen doel (verbreed GRP) • Van perceelsniveau naar wijkniveau met klimaatstudie en 3D benadering • Insteek op duurzame stedelijke ontwikkeling • Klimaat adaptatie & mitigatie
• Nijmegen Energieneutraal in 2040
Nijmegen wil energieneutraal zijn in 2040 ! Maar hoe gaan we om met klimaatverandering?
Blauwe en groene structuren
De ondergrond
Hernieuwbare Energie
Duurzame ontwikkeling
Klimaatsensitieve stad
Stadsklimaat
Transformaties Versteende pleintjes in het stadscentrum. Hitte eilanden in de zomer Weinig groene speelgelegenheid
Metamorfose Korenmarkt
Bedankt voor uw aandacht