Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
W A T E R P L A N
V O O R
D E N
H E L D E R
Gemeente Den Helder Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
Grontmij Nederland bv Alkmaar, februari 2005
~1
~2
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~3
Inhoudsopgave Samenvatting ...........................................................................
4
3.3.2
Streefbeeld ..................................................................... 19
3.3.3
Voorgestelde maatregelen en effecten .............................. 19
1
Inleiding.........................................................................
9
3.4
Polder het Koegras .......................................................... 20
1.1
Waarom een Waterplan? ..................................................
9
3.4.1
Karakterisering Polder het Koegras .................................. 20
1.2
Wat is een Waterplan? .....................................................
9
3.4.2
Streefbeeld ..................................................................... 20
1.3
Initiatiefnemers ................................................................
9
3.4.3
Voorgestelde maatregelen en effecten .............................. 20
1.4
Planstatus en beleidskader van het stedelijk Waterplan .....
9
3.5
Duinen en binnenduinrand ............................................... 21
1.5
Plangebied ...................................................................... 10
3.5.1
Karakterisering Duinen ..................................................... 21
1.6
Tijdpad en fasering .......................................................... 10
3.5.2
Streefbeeld ..................................................................... 21
1.7
Belanghebbende partijen ................................................. 10
3.5.3
Voorgestelde maatregelen en effecten .............................. 22
1.8
Leeswijzer ....................................................................... 10
3.6
Algemene effecten ........................................................... 22
3.7
Onderzoek en monitoring ................................................. 23
2
Gewenste ontwikkeling van het watersysteem ........... 11
2.1
Huidige situatie ................................................................ 11
4
Planning en samenwerking .......................................... 24
2.2
Gewenste ontwikkeling .................................................... 12
4.1
Planning .......................................................................... 24
2.3
Benodigde maatregelen op hoofdlijnen ............................. 13
4.2
Uitvoering en samenwerking ............................................ 24
4.3
Beheer en Onderhoud ..................................................... 24
3
De deelgebieden ........................................................... 15
4.4
Communicatie ................................................................. 25
3.1
Den Helder Binnen de Linie .............................................. 15
3.1.1
Watersysteem Den Helder Binnen de Linie ........................ 15
5
Kosten en kostenverdeling ........................................... 26 Overzicht totale kosten .................................................... 26
3.1.2
Streefbeeld ..................................................................... 15
5.1
3.1.3
Voorgestelde maatregelen en effecten .............................. 16
5.2
Kostenverdeling............................................................... 26
3.2
Nieuw Den Helder, De Schooten en Huisduinen ................ 17
5.3
Kostendekking ................................................................ 26
3.2.1
Watersystemen Nieuw Den Helder,
5.4
Mogelijkheden voor subsidies .......................................... 27
De Schooten en Huisduinen ............................................. 17 3.2.2
Streefbeeld ..................................................................... 17
Bijlage 1
Begrippenlijst ............................................................ 28
3.2.3
Voorgestelde maatregelen en effecten .............................. 18
Bijlage 2
Projectorganisatie ...................................................... 34
3.3
Julianadorp ..................................................................... 19
Bijlage 3
Maatregelenoverzicht ................................................. 35
3.3.1
Watersysteem stedelijk gebied Julianadorp ....................... 19
~4
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~5
Samenvatting Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
het nieuwe watersysteem voor Den Helder
Oplossingen
volledig aan deze regelgeving zal voldoen.
Om het doel van het Waterplan ‘Waterbreed’
Water speelt een belangrijke rol in de
Op basis van de huidige inzichten is het
te bereiken, worden maatregelen voorgesteld
gemeente Den Helder. De duinen, de
beoogde watersysteem voor Den Helder in
om de belangrijkste oorzaken van de gebrek-
binnenduinrand, de poldergebieden, de
ieder geval een hele grote stap in de goede
kige waterkwaliteit op te lossen. Een goede
stad en de ligging aan zee maken Den Hel-
richting. In de uitvoeringsperiode van het
waterkwaliteit is namelijk een belangrijke
der een interessant gebied waar water een
Waterplan zullen waterkwaliteitseisen inzich-
voorwaarde voor het verbeteren van de eco-
belangrijk onderdeel is van de ruimtelijke
telijk worden en kunnen indien noodzakelijk
logische waarde, de recreatieve waarde en de
inrichting. Samen met het hoogheemraad-
of gewenst bijstellingen van de doelstellingen
belevingswaarde. De voorstellen zijn tot stand
schap is de gemeente de uitdaging aange-
en/of de maatregelen plaatsvinden.
gekomen op basis van een uitgebreide water-
gaan om het watersysteem van Den Helder
Het Waterplan neemt het provinciale water-
systeemanalyse en inspraak vanuit de klank-
integraal te bekijken door het opstellen van
huishoudingsplan (WHP II), het waterbe-
bordgroep waarin vertegenwoordigers van
een gezamenlijk Waterplan voor Den Helder:
heersplan van de waterschappen (WBP II) en
diverse belangengroeperingen zitting hadden.
‘Waterbreed’. Het doel van ‘Waterbreed’
de gemeentelijke bestemmingsplannen als
De belangrijkste oplossingsrichtingen zijn
is het realiseren van een veilig, ecologisch
vertrekpunt. Het Waterplan is het gemeen-
het terugdringen van de vervuilende bron-
gezond watersysteem met een hoge
telijke waterbeleid en bevat de kaders voor
nen, het scheiden van watersystemen met
belevingswaarde. In dit plan staan gerichte
het opstellen van waterparagrafen in bestem-
gebiedseigen kenmerken en het vasthouden
dien losgekoppeld van Polder het Koegras.
Hoe komt het watersysteem er
maatregelen waarmee dit kan worden
mingsplannen.
van schoon regenwater. Hierdoor verbetert
Dit geldt ook voor de duinen en de binnen-
uit te zien?
de waterkwaliteit en wordt het aantrekkelijker
duinrand, en Julianadorp. Hierdoor ontstaan
Wat zijn de problemen?
om water te gaan gebruiken als drager voor
vijf gebieden met ieder hun eigen kenmerken,
Binnen de Linie
zie het schema onderaan deze pagina.
De kwaliteit van het water in het noordelijke
bereikt. Door het opstellen van het Waterplan geven
Het water in Den Helder kent vele verschij-
ruimtelijke plannen. Met de voorgestelde
ling aan de Vierde Nota Waterhuishouding,
Nederland. Een verplichte maatregel die hier-
ningsvormen: de zee, natte duinvalleien,
maatregelen streeft men naar een waterkwa-
en de Nota Ruimte. Hierin wordt aangege-
uit voortvloeit, is het opstellen van gemeen-
duinrellen, stadssingels, grachten, polder-
liteit en een waterhuishoudkundige inrich-
Daarnaast wordt het water schoner door
open verbinding met het boezemsysteem, de
ven dat gemeenten en waterbeheerders
telijke Waterplannen. Een Waterplan helpt bij
sloten, boezemwateren, kanalen en havens.
ting die passen bij de kenmerken van het
baggeren en saneren van de riooloverstorten.
invloed van brakke kwel en de indringing van
hun gezamenlijk waterbeleid dienen af te
het inzichtelijk maken van de gemeentelijke
De kwaliteit van het water varieert van helder
watersysteem en bij de kenmerken van de
Dit laatste gebeurt al via het Baggerplan
zout zeewater via de sluizen.
stemmen.
wateropgave die nodig is om overlast en
duinwater en schoon kwelwater tot troebel
omgeving.
Den Helder en het Gemeentelijk Riolerings-
De kades langs de entree van Den Helder en
watertekort op te lossen en bij de optimalisa-
slootwater, voedselrijk boezemwater, stedelijk
plan Den Helder.
van een deel van de stadsgrachten worden
tie van het watersysteem.
water met rioolwateroverstorten en water in
Welke maatregelen staan in
Door de verbetering van de waterkwaliteit
heringericht of krijgen een onderhoudsbeurt.
gemeente en het hoogheemraadschap invul-
Aanvullend is in 2003 het Nationaal Bestuurs-
deel van Den Helder wordt bepaald door de
jachthavens met verontreinigde bagger.
het Waterplan?
kunnen ook andere functies sterker worden
Hierdoor krijgt het water een aantrekkelijke
de provincies (IPO), gemeentes (VNG) en de
In 2009 zullen de waterkwaliteitseisen waar-
In het grootste deel van het watersysteem
Het scheiden van het watersysteem gaat als
ontwikkeld. Door de hele gemeente worden
stedelijke inrichting waardoor waterrecreatie
waterschappen (UvW). Met de ondertekening
aan onze watersystemen in 2015 moeten
is de waterkwaliteit onvoldoende. Dit komt
volgt in zijn werk: het watersysteem van de
kanoroutes aangelegd en 13,5 kilometer
wordt versterkt. Door de inrichting van het
geven de partijen te kennen dat samenwer-
voldoen als gevolg van de Europese Kader-
doordat de waterkwaliteit sterk bepaald
stedelijke kern Den Helder wordt opgedeeld
watergang krijgt een kindvriendelijke en
watersysteem komen de cultuurhistorische
king op het gebied van water noodzakelijk is
richtlijn (EKW) in beeld zijn. Het is dus nog
wordt door het boezemwater uit het Noord-
in een zuidelijk en noordelijk deel en boven-
natuurvriendelijke oever.
waarden, waaronder de Linie en de forten,
voor een veilig en duurzaam waterbeheer in
niet mogelijk om reeds nu te concluderen dat
hollands Kanaal en Polder het Koegras dat
akkoord Water ondertekend door het Rijk,
belast is met meststoffen en bestrijdingsmiddelen uit de landbouw. Met dit water
‘Waterbreed’ is gezamenlijk door Hoogheemraadschap Hollands Noorder-
worden de stedelijke wateren doorgespoeld.
Deelgebieden
Systeem
Kenmerken
• Binnen de Linie
Boezemsysteem
Stedelijk water met een cultuurhistorische inrichting; voedselrijk water,
kwartier (HHNK) en de gemeente Den Helder opgesteld.
licht brak, open verbinding met Noordhollands Kanaal.
Een klankbordgroep met vertegenwoordigers van belangengroepen heeft
Andere oorzaken van de gebrekkige water-
een belangrijke bijdrage geleverd aan de inhoud van het plan.
kwaliteit zijn de (verontreinigde) bagger, de
De besturen van HHNK en de gemeente hebben het Waterplan vastgesteld.
overstorten vanuit de riolering. Schoon water
Na de vaststelling is door beide partijen een overeenkomst gesloten over de
dat uit de duinen stroomt wordt direct aan
uitvoering van de maatregelen die in Waterbreed staan.
de voet van de duinen gemengd met agrarisch polderwater. Hierdoor kunnen andere
Het plan houdt rekening met Waterbeheer 21e eeuw, de Kaderrichtlijn water
functies, waaronder de natuur, zich moeilijk
en het Nationaal Bestuursakkoord Water. In dat akkoord wordt de intentie
ontwikkelen.
uitgesproken dat gemeenten voor medio 2006 gemeentelijke Waterplannen
Ook treden in Den Helder en Julianadorp
moeten opstellen. Met dit plan voldoet de gemeente Den Helder hier aan.
vochtproblemen op in huizen, veroorzaakt door hoge grondwaterstanden.
• Nieuw Den Helder, De Schooten
Stedelijk water met een op natuur gerichte inrichting; voedselarm
en Huisduinen* • Julianadorp*
kwelwater, regenwater, flexibel peil. Duin/regenwater systeem
Stedelijk water met een op natuur en recreatie gerichte inrichting; voedselarm kwelwater, regenwater, flexibel peil.
• Polder het Koegras
Polderwatersysteem
Agrarisch water; voedselrijk zoet water, gereguleerde open verbinding met Noordhollands Kanaal.
• Duinen en binnenduinrand
Duinzone
Op natuur gerichte inrichting; voedselarm kwelwater
* Door de aanleg van de fiets- en kanoroute worden beide watersystemen feitelijk één systeem.
~6
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~7
komst wordt het zoete kwelwater naar Nieuw Den Helder geleid. De mogelijke verbrakking van de polder Huisduinen die hiervan het gevolg is wordt niet bestreden. Om te voorkomen dat in droge zomers het water te lang stil staat, is het af en toe nodig om het water te circuleren. Daardoor worden waterkwaliteitsproblemen voorkomen. Ook zal het in droge zomers incidenteel nodig zijn om water in te laten. Het water in Nieuw Den Helder en De Schooten staat via de kanoroute, die langs de binnenduinrand wordt gerealiseerd, in verbinding met het water in Julianadorp. Bij de Stelling wordt de kanoroute verbonden met het Rondje Den Helder. Door de maatregelen wordt het water in Nieuw Den Helder en De Schooten schoner. En door de aanleg van natuurvriendelijke en kindvriendelijke
aangelegd tot in Julianadorp wat het water-
Na de maatregelen staan de hoofdwater-
oevers krijgt het watersysteem een natuur-
systeem een aantrekkelijk uiterlijk geeft.
gangen in de polder in verbinding met het
lijker aanzien.
Noordhollands Kanaal. Het waterpeil in deze Polder het Koegras
watergangen is hetzelfde als het boezem
Julianadorp
Het watersysteem van Polder het Koegras
peil, dat maximaal NAP 0 m bedraagt. Het
Er komen waterverbindingen tussen de
wordt losgekoppeld van het stedelijk gebied
maaiveld van de polder is NAP +0,2 à
duinrand en Julianadorp. De verbindingen
van Den Helder, Julianadorp en de bin-
+0,4 m, zodat er geen gevaar voor over-
met het poldersysteem worden afgesloten.
nenduinrand om de invloed van agrarisch
stroming is. Door de aanwezige onder-
Hierdoor krijgt vooral het westelijk deel
water op deze gebieden stop te zetten. Dit
bemalingen wordt een voldoende droog-
van Julianadorp water vanuit de duinen.
heeft op de waterhuishouding van de polder
legging voor de landbouw gewaarborgd.
In de huidige situatie (links) wordt bijna al het water beïnvloed door het boezemwater.In de toekomstige situatie (rechts) worden gebieden gescheiden, waardoor
Dit verbetert de waterkwaliteit in Juliana-
negatieve noch positieve effecten. De water-
De capaciteit van de onderbemalingen is wel
schoon regenwater kan worden vastgehouden en gebiedseigen water kan ontstaan.
dorp. Net als voor Nieuw Den Helder en De
voorziening is gegarandeerd door het inlaten
een punt van aandacht omdat deze in veel
Schooten is er niet genoeg duinwater om
van boezemwater vanuit het Noordhollands
gevallen groter is dan toegestaan.
heel Julianadorp te voorzien van duinwater.
Kanaal. Er wordt dus geen duinwater meer
beter tot hun recht. Door het aanpassen
Voor de lange termijn wordt gekeken of het
Nieuw Den Helder, De Schooten
Daarom wordt ook hier flexibel peilbeheer
ingelaten naar het agrarische gebied. De
Duinen en binnenduinrand
van duikers in de grachten, de Prins
haalbaar is om met staande masten door te
en Huisduinen
toegepast, water gecirculeerd en als het
twee bestaande verbindingen met het
In de winterperiode is er vanuit de duinen een
Willem Alexandersingel en de Stelling van
kunnen varen tot het eind van de Kerkgracht
De kwaliteit van het water in Nieuw Den
nodig is water ingelaten.
Noordhollands Kanaal bij de Schoolweg en
overschot aan kwelwater. Ter hoogte van de
Den Helder, wordt het mogelijk om met kleine
(Helden der Zeeplein). De herinrichting van
Helder, De Schooten en Huisduinen wordt
De oevers worden op een natuurvriendelijke
de Doggersvaart blijven. De verbinding met
binnenduinrand wordt dit opgevangen in de
boten rond te varen: het Rondje Den Helder.
dit plein kan bijdragen aan de kwaliteit van
vooral bepaald door de toevoer van schoon
manier ingericht. Ook worden duinrellen
de Langevliet in Julianadorp vervalt.
kanoroute die langs de binnenduinrand ligt.
het Stadshart.
duinwater en regenwater. De invloed van het
Het water stroomt daarna richting Nieuw
duinwater neemt verder van de duinen af en
Den Helder en Julianadorp. Doordat de
de invloed van regenwater wordt groter. In de
duinen hoger liggen dan de stedelijke gebieden,
Basis
zomer is er niet genoeg duinwater om heel Nieuw Den Helder en De Schooten van water
kunnen er stromende duinrellen aangelegd worden die in het landschap passen. In de
Waterkwaliteit en kwantiteit
te voorzien. Daarom is het nodig hier regenwater vast te houden. Hiervoor is flexibel peilbeheer nodig. De mate waarin flexibel peilbeheer mogelijk is moet nog verder onderzocht worden.
zomer zullen deze vaak droogvallen.
Ecologie In de bredere delen van de duinen wordt
Recreatie
het kwelwater vastgehouden in duinvalleien. Door het water langer vast te houden en bij
Belevingswaarde
de inrichting van de binnenduinrand beter De samenstelling van het water in Huisduinen is in de huidige situatie afhankelijk van zoet kwelwater uit de duinen, zoute dijkse kwel en doorspoeling met boezemwater. In de toe-
tot zijn recht te laten komen, ontstaat een
Huidige waarde Bereikt effect door uitvoeren maatregelen
landschappelijk, ecologisch aantrekkelijker, gebied.
~8
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
staan uit te voeren, verbetert de waterkwali-
2007
Door de maatregelen die in het Waterplan
2006
2005
Effect van de maatregelen
~9
1. Inleiding
teit. Daarnaast verbeteren ook de ecologi-
Onderzoek
sche waarde, de recreatieve waarde en de
Voorbereidingen scheiden watersystemen
1.1
lijk Waterplan voor Den Helder: ‘Waterbreed’.
jaren is het onderhoud achtergebleven, maar
belevingswaarde van het water in Den Helder.
(verbinden, verbreden en verdiepen
In de gemeente Den Helder speelt water
Het doel van het Waterplan is het realiseren
dit dient een nieuwe impuls te krijgen door
watergangen)
een belangrijke rol. De ligging aan zee, het
van een veilig, ecologisch gezond water-
duidelijke afspraken wie wat doet.
Nog openstaande onderzoeksvragen
Duinwater vasthouden en optimaler
duingebied, de binnenduinrand en de polder-
systeem met een hoge belevingswaarde. In
Voordat sommige maatregelen uitgevoerd
gebruiken (aanleg duinrellen, inrichting
gebieden met zowel stedelijke, agrarische
dit plan staan gerichte maatregelen waarmee
1.3
kunnen worden, is eerst nog nader onderzoek
buffergebied)
als natuurfunctie rechtvaardigen de belang-
dit kan worden bereikt.
De gemeente en het hoogheemraadschap
nodig. Dat geldt bijvoorbeeld voor het toe-
Scheiden watersystemen
stelling voor water in ruime mate. Ook maken
passen van flexibel peilbeheer, en de omvang
(opheffen gemalen, plaatsen circulatie-
ze Den Helder een interessant gebied waar
1.2
en oorzaak van de grondwateroverlast.
gemalen, afsluiten watergangen)
de kenmerken van het natuurlijk systeem
Er zijn veel thema’s die raakvlakken hebben
voor het watersysteem in Den Helder. De
Vaarvoorzieningen: Rondje Den Helder,
(mede) sturend kunnen zijn voor de ruimte-
met het watersysteem van Den Helder:
taak van de gemeente is om te zorgen voor
Wat kost het en wie betaalt het?
kanoverbinding tussen Stelling en fiets
lijke ontwikkelingen.
waterkwaliteit, waterkwantiteit en water-
een goede woon- en leefomgeving, waar ook
Om alle maatregelen die in het plan staan
en kanoroute, aanlegvoorzieningen,
bodem, riolering, ecologie, recreatie, beleving,
het watersysteem onderdeel van uitmaakt.
te kunnen uitvoeren, is een bedrag van ca.
bebording
Hoewel hier en daar verbeteringen zijn
en de ruimtelijke ordening. Al deze onder-
Het hoogheemraadschap is verantwoordelijk
€ 9 miljoen nodig. Dit is inclusief de bijdrage
Natuurvriendelijke oevers en aandacht
aangebracht zijn de kansen die het water-
werpen hebben hun eigen belangen en
voor de waterkwaliteit, waterkwantiteit en het
van de gemeente en het hoogheemraadschap
voor visstand en vismigratie
systeem biedt nog niet ten volle benut. De
wensen die strijdig met elkaar kunnen zijn.
zuiveringsbeheer. Voor het grondwaterbeheer
aan de fiets- en kanoroute, maar exclusief
Entree Den Helder: verfraaien kades,
waterkwaliteit is zeer matig, en verbetering
de baggerkosten, de kosten voor de riole-
aanleggen van kindvriendelijke oevers etc.
is noodzakelijk voor de ontwikkeling van
In het Waterplan zijn deze belangen en
gemaakt, maar in het algemeen wordt de
rings- en grondwateroverlastmaatregelen
Monitoring
gezonde natuur en recreatiemogelijkheden.
wensen op elkaar afgestemd. Het plan bevat
gemeente verantwoordelijk gehouden voor
Bagger en overstort vanuit de riolering
een integrale, door alle partijen gesteunde
de ontwatering van het stedelijk gebied.
hebben ongewenste effecten op de water-
visie op de plaats die het water heeft in de
Kanaal ten behoeve van een staande mast
kwaliteit. Op sommige plaatsen drijft vuil in
gemeente Den Helder, nu en in de toekomst.
route. Ca. € 5 miljoen van de kosten komen
het water, of wordt zelfs grof vuil gedumpt.
Het geeft aan wat de gewenste ontwikkeling
en de kosten voor het vervangen van vaste bruggen door beweegbare in het Helders
Planning van de maatregelen op hoofdlijnen
Waarom een Waterplan?
Initiatiefnemers
zijn de initiatiefnemers van het Waterplan. Zij
Wat is een Waterplan?
dragen gezamenlijk de verantwoordelijkheid
zijn (landelijk) nog geen duidelijke afspraken
1.4
Planstatus en beleidskader van het stedelijk Waterplan
voor rekening van de gemeente, en
voeren. Deze staan voor de jaren 2006 tot
Hoe wordt men op de hoogte gehouden?
Ook heeft het water niet overal de uitstraling
is voor deze thema’s. De visie is concreet uit-
Door het opstellen van het Waterplan geven
ca. € 4 miljoen voor rekening van het hoog-
2008 gepland. In 2009 tot 2011 worden de
Ieder jaar wordt een voortgangsverslag
die het zou kunnen hebben.
gewerkt in maatregelen voor de periode tot
gemeente en het hoogheemraadschap invul-
heemraadschap. Het grootste deel van de
watersystemen van elkaar gescheiden. Maat-
gemaakt voor de besturen van de gemeente
en met 2014.
ling aan de Vierde Nota Waterhuishouding,
kosten wordt gemaakt voor het verbeteren
regelen om meer waterrecreatie mogelijk te
Den Helder en het Hoogheemraadschap.
Daarom is de gemeente samen met Hoog-
van de waterkwaliteit. Hiermee worden de
maken zijn gepland in 2006-2007 (fiets- en
Via de gemeentelijke stadsnieuwspagina
heemraadschap Hollands Noorderkwartier
Daarnaast is in het kader van het Waterplan
dat gemeenten en waterbeheerders hun
randvoorwaarden geschapen voor het ver-
kanoroute) en 2009-2011 (kanoroutes in
worden de inwoners op de hoogte gehou-
(HHNK) de uitdaging aangegaan om het
vastgelegd dat op korte termijn nadere
gezamenlijk waterbeleid dienen af te stemmen.
beteren van de ecologische, recreatieve en
Den Helder). De natuurvriendelijke oevers
den van de vorderingen van het Waterplan.
watersysteem van Den Helder integraal te
afspraken worden gemaakt over de taakstel-
Recent, in juli 2003 is het Nationaal Bestuurs-
belevingswaarde.
worden aangelegd tussen 2008 en 2013. De
Daarnaast verschijnt er een folder waarin
bekijken door het opstellen van een gezamen-
ling voor beheer en onderhoud. De afgelopen
akkoord Water ondertekend door het Rijk,
maatregelen die gerelateerd zijn aan de ruim-
uitgelegd wordt wat het Waterplan inhoudt.
telijke plannen voor het Stadshart, de Stelling
Ook kan men via de websites van de
en de staande mast route moeten afgestemd
gemeente Den Helder, www.denhelder.nl,
worden met andere ruimtelijke plannen in
en het hoogheemraadschap, www.hhnk.nl,
Den Helder. Vooralsnog zijn ze gepland in
informatie krijgen over het Waterplan en de
de periode van 2013 tot 2014.
uitvoering van de maatregelen die erin staan.
Beleving van water € 2,63 miljoen (29%)
Recreatie € 1,505 miljoen (17%)
Waterhuishouding € 3,685 miljoen (41%)
Het saneren van de riooloverstorten is al in gang gezet door het uitvoeren van het Basisrioleringsplan. Het baggeren van de
Ecologie € 1,175 miljoen (13%)
Kosten voor de maatregelen per thema
watergangen wordt in de periode van 2003 tot 2012 uitgevoerd. Monitoring en evaluatie Om te kijken of het Waterplan daadwerkelijk
Wanneer worden de maatregelen
aan de verwachtingen voldoet, is het nodig
uitgevoerd?
de voortgang en de effecten te volgen. Ieder
Voor het scheiden van de verschillende
jaar wordt de voortgang van de uitvoering
watersystemen is het nodig om vooraf een
geëvalueerd, en iedere vijf jaar de effecten
aantal voorbereidende maatregelen uit te
van de maatregelen.
en de Nota Ruimte. Hierin wordt aangegeven
~ 10
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
1.5
Plangebied
Het Waterplan is van toepassing op het binnendijkse oppervlaktewater van de gemeente Den Helder. Het industrieterrein
~ 11
2. Gewenste ontwikkeling van het watersysteem
Oostoever aan de oostzijde van het Noordhollands Kanaal is niet meegenomen in het Waterplan. In het plangebied kan een aantal
Het doel van het Waterplan is het realiseren van een veilig, ecologisch gezond
Het watersysteem van de gemeente Den
deelgebieden worden onderscheiden. Het
watersysteem met een hoge belevingswaarde. Momenteel is dit nog niet overal
Helder wordt veel gebruikt voor recre-
plangebied met de onderverdeling in deze
het geval of worden de kansen die er zijn onvoldoende benut. In dit hoofdstuk
atie, met name varen en vissen. Er zijn
deelgebieden is weergegeven in figuur 1.1.
wordt een beschrijving gegeven van hoe de situatie nu is met de knelpunten en
verschillende jachthavens, en er zijn veel
Door de aanleg van de fiets- en kanoroute
mogelijkheden. Vervolgens wordt aangegeven wat de gewenste ontwikkeling en
aanlegsteigers in de grachten van Den
worden de watersystemen van Nieuw
het streefbeeld is van het watersysteem, en op hoofdlijnen welke maatregelen
Helder. Tussen Den Helder en Julianadorp
Den Helder, De Schooten, Huisduinen en
nodig zijn om dat gewenste beeld te bereiken.
wordt momenteel een fiets- en kanoroute
Julianadorp feitelijk één systeem.
ontwikkeld. Toch worden niet alle mogelijkheden benut. Er zijn veel barrières in
1.6
Tijdpad en fasering
2.1. Huidige situatie
Mede door de ligging van Den Helder nabij
het stadswatersysteem voor kanovaart en
Het Waterplan is opgesteld voor een periode
Momenteel wordt vrijwel het hele stedelijk
gemaal Helsdeur zijn er naar verhouding
kleine pleziervaart. Het aantal vissteigers is
van 30 jaar, waarin de streefbeelden van het
watersysteem van de gemeente Den Helder
weinig problemen met betrekking tot de
beperkt. Slechts een beperkt aantal plaatsen
de provincies (IPO), gemeentes (VNG) en
voor het opstellen van waterparagrafen in
Waterplan bereikt moeten zijn. De meeste
doorgespoeld met water afkomstig uit Polder
waterkwantiteit. In verschillende wijken van
is ingericht als kinderspeelplaats langs het
de waterschappen (UvW). Met de onder-
bestemmingsplannen.
maatregelen van het Waterplan staan
het Koegras. De kwaliteit hiervan wordt sterk
Den Helder en Julianadorp treedt grond-
water. Ook zijn vooral de kades in Den Helder
tekening geven de partijen te kennen dat
gepland voor de komende tien jaar. Enkele
bepaald door het achterland en emissies van
wateroverlast op. Gedurende een groot deel
kindonvriendelijk door het ontbreken van
samenwerking op het gebied van water
Het Waterplan is tot stand gekomen via een
ingrijpende maatregelen worden op langere
de bollenteelt in de polder. Schoon kwelwater
van het jaar staat het grondwater hoger dan
vooroevers. Buiten de natuurgebieden zijn
noodzakelijk is voor een veilig en duurzaam
bestuurlijk afstemmingstraject en is door
termijn uitgevoerd.
dat afstroomt uit de duinen wordt aan de
de gangbare ontwateringseisen. Uit onder-
weinig oevers in de gemeente Den Helder
waterbeheer in Nederland. Een maatregel
de besturen van de gemeente Den Helder
voet van de duinen direct vermengd met het
zoeken in het noordelijk deel van Binnen de
natuurvriendelijk ingericht.
die hieruit voortvloeit is het opstellen van
en Hoogheemraadschap Hollands Noorder-
1.7
polderwater. Kansen voor het aanwenden
Linie en De Schooten blijkt dat het ontbreken
gemeentelijke en stedelijke Waterplannen.
kwartier vastgesteld. Met de vaststelling
Het Waterplan raakt de belangen van een
van het kwelwater voor natuurontwikkeling
van voldoende ontwateringsmiddelen en een
Bij de sportvelden van Den Helder en langs
Een Waterplan helpt bij het inzichtelijk maken
hebben de partijen zich verplicht om tot uit-
brede doelgroep, die ook zijn betrokken bij
en recreatie worden niet benut.
krappe drooglegging belangrijke oorzaken
de duinrellen komt veel zwerfvuil voor. In
van de gemeentelijke wateropgave die nodig
voering over te gaan. Dit is vastgelegd in een
het opstellen ervan. Vertegenwoordigers
zijn.
afgelegen watergangen wordt soms grof vuil
is om overlast en watertekort op te lossen en
gezamenlijk opgestelde overeenkomst.
van natuurorganisaties, provincie, recreatie-
De matige waterkwaliteit heeft ook andere
verenigingen en de landbouworganisatie
oorzaken. Er is een achterstand in het
Van enkele watergangen is bekend dat ze
historisch element, maar heeft niet de strakke
hebben plaats genomen in een klankbord-
baggeronderhoud. Bovendien laat de kwa-
een hoge of aparte ecologische waarde
uitstraling die het zou moeten hebben. Veel
In 2009 zullen de waterkwaliteitseisen waar-
groep die een belangrijke rol heeft gespeeld
liteit van de bagger op veel plaatsen te
hebben, zoals het duingebied en de zout-
kades zijn toe aan een onderhoudsbeurt.
aan onze watersystemen in 2015 moeten
in het identificeren van knelpunten en moge-
wensen over. Het achterstallig onderhoud is
minnende vegetatie in de voormalige klei-
Op de kades staat veel onkruid, en de vele
voldoen als gevolg van de Europese Kader-
lijkheden, en bij het formuleren van streef-
een knelpunt voor het functioneren van de
opslag in de Huisduinerpolder. Ook is in het
steigertjes geven de stadsgrachten een
richtlijn (EKW) in beeld zijn. Het is dus nog
beelden voor het watersysteem van Den Helder.
watergang en de waterkwaliteit, maar ook
stadswater van Den Helder zout water fauna
rommelig uiterlijk.
bijvoorbeeld voor doorvaartmogelijkheden.
aangetroffen, waaronder kreeftjes, maar ook
bij de optimalisatie van het watersysteem.
Belanghebbende partijen
niet mogelijk om reeds nu te concluderen dat het nieuwe watersysteem voor Den Helder
1.8
Om de baggerproblematiek aan te pakken is
haring en platvissen. De brakke omstandig-
Tot slot is het beheer en onderhoud van
volledig aan deze regelgeving zal voldoen.
In het volgende hoofdstuk, hoofdstuk 2,
in 2002 een baggerplan opgesteld voor de
heden worden veroorzaakt door de aanwezig-
het watersysteem versnipperd. Er is veel
Op basis van de huidige inzichten is het
staat de gewenste ontwikkeling voor het
stedelijke wateren (Grontmij, 2002). Het plan
heid van zoute kwel en door instroom van
achterstallig onderhoud aan watergangen en
beoogde watersysteem voor Den Helder in
watersysteem van de gemeente Den Helder
bevat een concreet uitvoeringsprogramma
zout water bij de sluizen.
kades.
ieder geval een hele grote stap in de goede
beschreven en wat op hoofdlijnen nodig is
voor de periode 2003 tot 2012.
richting. In de uitvoeringsperiode van het
om dat te bereiken.
Waterplan zullen waterkwaliteitseisen inzich-
In hoofdstuk 3 wordt ingezoomd op de
Ook overstorten vanuit het gemengd riool-
telijk worden en kunnen indien noodzakelijk
deelgebieden. Per deelgebied worden het
stelsel hebben een negatief effect op de
of gewenst bijstellingen van de doelstellingen
streefbeeld en de voorgestelde maatregelen
waterkwaliteit. Momenteel wordt het basis
en/of de maatregelen plaatsvinden.
gepresenteerd.
rioleringsplan (BRP) opgesteld. Hierin is
In hoofdstuk 4 wordt de planning van de
berekend dat zelfs na het bereiken van de
Het Waterplan neemt het provinciale water-
maatregelen en de samenwerking tussen
basisinspanning de overstorten op enkele
huishoudingsplan (WHP II), het waterbeheers-
gemeente en het hoogheemraadschap
locaties nog problemen kunnen veroorzaken.
plan van de waterschappen (WBP II) en
toegelicht.
Onderzocht wordt waar verharde oppervlak-
de gemeentelijke bestemmingsplannen als
Hoofdstuk 5 tenslotte gaat in op de kosten,
ken kunnen worden afgekoppeld en waar
vertrekpunt. Het Waterplan is het gemeen-
de kostendekking en de mogelijkheden voor
bergbezinkvoorzieningen kunnen worden
subsidies.
geplaatst.
telijk waterbeleid en bevat de kaders
Figuur 1.1.: Plangrens en deelgebieden
Leeswijzer
gedumpt. De Linie is een belangrijk cultuur-
~ 12
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~ 13
Kansen voor het watersysteem liggen er bij
2.2. Gewenste ontwikkeling
systeemkenmerken. Doorspoeling van de
Met het water afkomstig uit de duinen
Naast het algemene streven naar een schoon
deel. Het watersysteem van Nieuw Den
ruimtelijke ontwikkelingen. Herinrichtingen
Het Waterplan voor Den Helder biedt een
stad met polderwater wordt stopgezet.
worden de toekomstige natuurgebieden in
en duurzaam watersysteem zijn voor ieder
Helder, De Schooten en Huisduinen wordt
binnen de stedelijke gebieden, bijvoorbeeld
visie hoe het watersysteem er in de toekomst
• Stroming van schoon naar vuil: water dat
de binnenduinrand gevoed. Overtollig water
deelgebied concrete voorstellen gedaan voor
een zo veel mogelijk op zichzelf staand
bij de ontwikkeling van het Stadshart, Stelling
uit moet komen te zien, en hoe met het water
afstroomt vanuit de duinen is schoon.
wordt afgevoerd richting Nieuw Den Helder
de gewenste ontwikkeling van het water-
systeem dat gevoed wordt met overtollig
van Den Helder, het Duinparkplan, Den Helder
moet worden omgegaan. Via interviews en
Momenteel wordt dit water aan de voet
en Julianadorp. De huidige doorspoeling
systeem. Het verbeteren van de waterkwali-
duinwater. Er moet nog onderzoek worden
station zuid en Julianadorp Oost bieden
in een tweetal workshops is gebrainstormd
van de duinrand grotendeels gemengd
van het stedelijk gebied van Den Helder
teit is daarbij een belangrijke drager voor het
gedaan naar de mogelijkheid voor flexibel
kansen voor water, zoals het afkoppelen van
over het gewenste eindbeeld dat we voor
met polderwater dat door de bollenteelt
met agrarisch polderwater van matige kwa-
vergroten van de gebruiks-, belevings- en
peilbeheer vanwege mogelijke gevolgen
het verhard oppervlak, vergroten van het
ogen hebben voor het watersysteem in 2030.
van mindere kwaliteit is. Door echter het
liteit dient geen speciaal doel meer en kan
ecologische waarde. Deze streefbeelden zijn
hiervan voor de stabiliteit van kades en
oppervlak van open water en de aanleg van
duinwater via natuurgebieden naar de
daarom worden stopgezet. Hierdoor verbe-
in het volgende hoofdstuk per deelgebied
oevers. Daarbij dient het opzetten van
natuurvriendelijke oevers. In de binnenduin-
De visie voor het watersysteem is gebaseerd
stedelijke gebieden te laten stromen blijft
tert de kwaliteit van het stedelijk water en
opgesomd.
het peil in verband met de grondwater-
rand zijn plannen voor natuurontwikkeling.
op een tweetal principes:
de kwaliteit van het duinwater over een
hoeft niet meer nodeloos water te worden
Het meest concreet zijn de plannen voor het
• Scheiding van waterstromen: momenteel
langer traject goed, en kunnen de poten-
verpompt. Het polderwater wordt niet meer
gebied direct ten zuiden van Mariëndal waar
wordt de kwaliteit van het oppervlakte-
ties van het schone water meer worden
via de stedelijke gebieden van Den Helder
bollengronden worden omgezet in waterrijke
water in vrijwel de hele gemeente Den
benut.
terug naar de boezem geleid, maar direct
Om het streefbeeld voor het watersysteem te
realiseren door middel van beweegbare
natuur (project Duinzoom Noord). De even-
Helder sterk beïnvloed door agrarisch
afgevoerd naar het Noordhollands Kanaal.
bereiken zijn maatregelen nodig. In het kader
stuwen of schotten kan in droge perioden
tuele toekomstige duinverbreding biedt kan-
water uit Polder het Koegras en het
De gewenste watertypen die bereikt kunnen
Omdat het watersysteem van Den Helder
van het Waterplan is een maatregelenpak-
of bij calamiteiten eventueel water worden
sen door een verwachte toename van zoet
boezemwater uit het Noordhollands Kanaal
worden door het toepassen van deze twee
onder invloed staat van brakke kwel en
ket opgesteld. Dit pakket bestaat uit maat-
ingelaten. Monitoring moet uitwijzen hoe
duinwater, en de mogelijkheden voor natuur-
waarmee een groot deel van de water-
principes zijn zoet duinwater, zoet stedelijk
instromend zeewater bij de sluizen nemen de
regelen die voortkomen uit bestaand beleid,
de waterkwaliteit verbetert, en in hoeverre
ontwikkeling. Momenteel is de aanleg van de
lopen wordt doorgespoeld. Door de water-
water, lichtbrak stedelijk water en agrarisch
chloridegehaltes in dit watersysteem moge-
aangevuld met maatregelen die voorwaar-
circulatie wenselijk is.
tweede fase van de fiets- en kanoroute nabij
systemen van de duinen, de polder en de
polderwater. Deze typen en de gewenste
lijk licht toe wanneer de doorspoeling met
denscheppend zijn voor een kwalitatief goed
Julianadorp in uitvoering.
stad te scheiden ontstaan mogelijkheden
stromingsrichtingen zijn weergegeven in
polderwater wordt stopgezet. Deze brakke
watersysteem. Daarnaast zijn maatregelen
voor gebiedseigen water met gebiedseigen
figuur 2.1.
invloed, die met name aanwezig is de Huis-
geformuleerd die het water beter geschikt
Stroming van schoon naar vuil:
duinerpolder, is bijzonder, en kan een uniek
maken voor recreatie, voor ecologische
De maatregelen in de binnenduinrand zijn
gebiedseigen watersysteem opleveren.
ontwikkelingen en het verhogen van de
gericht op het zo veel mogelijk vasthouden
veiligheid en belevingswaarde.
van duinwater in het binnenduinrandge-
overlast beperkt te worden tot maximaal
2.3
Benodigde maatregelen op hoofdlijnen
Verharde oppervlakken worden zo veel
Figuur 2.1 Huidige situatie
Toekomstige situatie
0,05 á 0,10 m. Door de scheiding met het watersysteem van Binnen de Linie te
• Vasthouden en benutten duinwater/
bied, en aanwending ervan voor natuur-
mogelijk afgekoppeld van de riolering waar-
Hoofdonderwerpen in het maatregelenpakket
ontwikkeling. Overschotten storten over
door het aantal overstorten op het stedelijk
zijn:
in het stedelijk water, waardoor stroming
water afneemt. De basisinspanningsmaat-
• Scheiden watersystemen (zie ook figuur 2.1):
ontstaat. Langs de binnenduinrand wordt
regelen moeten worden afgestemd op
Het watersysteem in het agrarisch gebied
een fiets- en kanoroute aangelegd waarin
het watersysteem. Ook hierdoor verbetert
wordt gescheiden van het Duinzoom-
ook duinwater wordt opgevangen.
de kwaliteit. Verder moet de waterbodem
gebied (binnenduinrand) en van de stede-
schoon worden en voldoen aan de keurdiepte.
lijke gebieden Den Helder en Julianadorp
Bagger moet worden verwijderd, en het
door het dichtzetten van de inlaten. Binnen
Voor het verbeteren van de waterkwaliteit
reguliere onderhoud consequent uitgevoerd.
Den Helder wordt ook het watersysteem
in de gemeente Den Helder zijn, naast
van Binnen de Linie gescheiden van het
het scheiden van de watersystemen, de
Voor alle hoofdwaterlopen in de stad en in de
systeem ten zuiden van de Linie. In het
belangrijkste maatregelen het baggeren en
polder, inclusief de Schermerboezem, geldt
stedelijk gebied van Den Helder wordt het
saneren van overstorten in combinatie met
volgens het waterhuishoudingsplan van de
watersysteem zo ingericht dat het water
het afkoppelen van verharde oppervlakken.
provincie dat de kwaliteit ‘vissenwater’ wordt
indien nodig gecirculeerd kan worden.
De maatregelen aan het rioleringssysteem
nagestreefd voor 2010. Dit wordt met name
In Julianadorp is dat al het geval.
worden uitgewerkt in het gemeentelijk
bereikt door terugdringen van agrarische
Het watersysteem van Binnen de Linie
rioleringsplan (GRP). De baggerwerkzaam-
lozingen en ongezuiverde lozingen van huis-
staat bij Fort Westoever in open verbinding
heden zijn uitgewerkt in het baggerplan.
houdens. Ook wordt bescherming en ontwik-
met de boezem. Dit moet zo blijven, zodat
Hierin is een uitvoeringsprogramma opge-
keling van brakke systemen nagestreefd,
de scheepvaart niet wordt belemmerd.
nomen voor alle stedelijke watergangen
zoals het brakke polderwater in Huisduinen.
Bovendien is het dan mogelijk een ‘Rondje
die momenteel niet voldoen aan de keur-
Verder wordt binnen de gemeente een
Den Helder’ door de grachten van Den
diepte. Het uitvoeringsprogramma loopt
aaneensluitende ecologische structuur
Helder te realiseren voor kanoërs en kleine
tot en met 2012. Baggeren van de polder-
nagestreefd. Een belangrijk hulpmiddel hier-
pleziervaart. De open verbinding met de
watergangen komt grotendeels voor de
bij is het aanleggen van natuurvriendelijke
boezem betekent echter voor de water-
verantwoordelijkheid van particulieren.
oevers. Ook wordt het watersysteem zo
kwaliteit dat deze eutroof blijft. Daarnaast
ingericht dat rondvaartroutes voor kano en
heeft het noordelijk deel naar verwachting
kleine pleziervaart mogelijk worden.
meer brakke potenties dan het zuidelijk
• Verbeteren waterkwaliteit/baggeren:
• Bereiken vissenwaterkwaliteit in 2010: In het Waterbeheersplan II (WBP II) van het
~ 14
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~ 15
3. De deelgebieden Voor het Waterplan is gebruik gemaakt van een aantal deelgebieden. Dit zijn
Den Helder. De Stelling is momenteel niet
Binnen de Linie, het totale gebied van Nieuw Den Helder, De Schooten en
goed herkenbaar door de overvloedige
Huisduinen, Julianadorp, Polder het Koegras, de duinen en de binnenduinrand.
begroeiing. Bovendien zijn er verschillende
De deelgebieden zijn weergegeven in figuur 1.1. In de volgende paragrafen wordt
barrières in de Liniegracht die de doorvaart
Figuur 2.2:
per deelgebied een korte kenschets gegeven van het watersysteem, wat het
van boten verhinderen.
Natuur- en
streefbeeld is, welke maatregelen worden getroffen en welk effect de maatregelen
kindvriendelijke
hebben.
3.1.2 Streefbeeld Den Helder Binnen de Linie is vanouds een
oevers en kano-
stad aan en omringd door water. Er zijn veel
routes en vaarroutes kleine
3.1
Den Helder Binnen de Linie
recreatievaart
3.1.1 Watersysteem Den Helder Binnen de Linie
uit Polder het Koegras. In de winter wordt
cultuurhistorische waarden, zoals de kades,
niet doorgespoeld. De uitwisseling met het
de Linie en de forten. In de lopende projec-
Noordhollands Kanaal is gering. Met name
ten Stadshart en Stelling Den Helder wordt
de forse doorspoeling met polderwater heeft
er naar gestreefd deze cultuurhistorische
De belangrijkste watergangen van Binnen
een negatief effect op de waterkwaliteit in
waarden te versterken. Water in de stad kan
de Linie zijn het Helders Kanaal, de Prins
Den Helder. In het noordelijk deel van Binnen
daarbij een belangrijke bijdrage leveren aan
Willem Alexander-singel en de Liniegrachten.
de Linie is de invloed van brak kwelwater
het gezicht. Momenteel is dat op veel plaat-
Het water staat in open verbinding met de
zichtbaar in de waterkwaliteitsmetingen. Dit
sen nog niet zo, of kan dat beter. Water mag
boezem en heeft dus ook hetzelfde waterpeil
biedt lokaal kansen voor de ontwikkeling van
meer gezien worden, en gekoppeld worden
van NAP-–0,50m. Wanneer het gemaal de
uniek zoutminnende natuur.
aan de belevingswaarde van de stad.
De N250 komt langs het Helders Kanaal
Kades: een uniek visitekaartje
Den Helder binnen. Langs de kades is altijd
Langs de kades tegenover de Oude Rijks-
Helsdeur aan- en afslaat is dit merkbaar in de waterstanden van Den Helder. hoogheemraadschap wordt nog een aantal
afhankelijk zijn van bestrijdingsmiddelen
bovengemeentelijke maatregelen genoemd
en meststoffen. Verder zal de lozing uit de
Door het poldergebied wordt een fiets-
In de huidige situatie wordt de waterkwaliteit
veel bedrijvigheid van boten. De Linie en de
werf Willemsoord en langs de Koopvaarders-
om in 2010 in alle hoofdwaterlopen de vis-
rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) worden
en kanoroute aangelegd. De kanoroute
met name bepaald door de afstroming van
forten Erfprins, Dirksz Admiraal en West- en
binnenhaven loopt een belangrijke toegangs-
senwaterkwaliteit te hebben bereikt.
teruggedrongen om de functie vissenwater
vormt in de toekomst de hydrologische
neerslagwater en de doorspoeling met water
Oostoever vormen samen de Stelling van
weg naar de stad. Hierdoor bieden ze de
De functie vissenwater is erop gericht de
te halen. Van de gemeenten wordt verwacht
scheiding tussen het agrarisch gebied
mogelijkheid om een aansprekende entree
boezemwateren leefbaar te maken en
dat zij voldoen aan de verplichtingen ten
en de binnenduinrand en wordt voorzien
voor Den Helder te vormen. De kades
te houden voor de vissoorten die er van
aanzien van het terugdringen van ongezui-
van schoon duinwater. Tot die tijd wordt
moeten uitnodigend zijn om langs te flaneren,
nature of van oudsher in voorkomen. Hierbij
verde lozingen van huishoudens en voldoen
gebruik gemaakt van boezemwater.
bijvoorbeeld door het realiseren van horeca-
wordt uitgegaan van de water typologie per
aan de basisinspanning.
In Den Helder zijn daarnaast plannen voor
voorzieningen. Water moet goed zichtbaar
de ontwikkeling van een kanoroute langs
en vrij van zwerfvuil zijn. De kades en gazons
de Stelling. Deze kan met de fiets- en
moeten er strak uitzien, zonder onkruid.
locatie. In Den Helder zijn dit licht brakke polderwateren in Huisduinen, duinwateren
• Oplossen grondwateroverlast stedelijke
• Rondje Den Helder en kanoroute:
in en dicht langs de duinen, en boezem-
gebieden:
kanoroute worden verbonden via Nieuw
Oude grachten moeten weer worden hersteld
water in het stedelijk gebied en Polder het
In het grondwaterbeheersplan (GBP)
Den Helder. Ook worden maatregelen
en een hoge belevingswaarde krijgen.
Koegras. Voor vissen zijn de eisen die aan
Den Helder is een overzicht gemaakt van
getroffen voor het mogelijk maken van
het watersysteem gesteld worden veelal
de oorzaken en de omvang van de grond-
het ‘Rondje Den Helder’ voor de kleine
De Stelling: goed herkenbaar
strikter van aard dan de eisen die worden
wateroverlast in Den Helder. In een deel
pleziervaart (zie figuur 2.2).
De Stelling van Den Helder is een belangrijk
gesteld voor andere gebruiksfuncties. Naast
van Binnen de Linie zijn reeds drainage-
de kwaliteit van het water zijn ook inrichting
riolen aangelegd. Vanwege de relatief hoge
en het beheer belangrijk. De belangrijkste
kosten worden de werkzaamheden gecom-
In Julianadorp en Den Helder worden
maatregelen die in het WBP II worden
bineerd met werkzaamheden aan de riole-
langs een aantal hoofdwatergangen
genoemd zijn het terugdringen van lozingen
ring. Uit een onderzoek voor De Schooten
ecologische oevers aangebracht. Via
De contouren van de Stelling moeten goed
uit de agrarische sector en ongezuiverde
blijkt dat de oorzaken van grondwaterover-
de kanoroute, aan de rand van de bin-
zichtbaar en herkenbaar zijn. Hetzelfde geldt
lozingen van huishoudens. Daarnaast wordt
last in deze wijk eveneens moeten worden
nenduinrand, worden deze met elkaar
voor de grachten. De oevers rond de forten
gestreefd naar concentratie van teelten met
gezocht in het ontbreken of gebrekkig
verbonden (zie figuur 2.2). Deze ecolo-
moeten er strak uitzien. De waterlopen langs
een eigen gescheiden waterhuishouding.
functioneren van drainage. Voor de wijken
gische structuur valt deels samen met de
de Linie kunnen wat spannender worden
Waar nodig ondersteunt het hoogheem-
Nieuw Den Helder en Julianadorp moet nog
Provinciaal Ecologische Hoofdstructuur.
ingericht, bijvoorbeeld met een natuurvrien-
raadschap met financiële regelingen de
onderzoek plaatsvinden.
ontwikkeling van teeltsystemen die minder
cultuurhistorisch monument met een hoge • Aanleg ecologische oevers:
belevingswaarde. Een groot deel van de Stelling wordt gevormd door water.
delijke inrichting, hier en daar een bossage, Ontwikkelingsbeeld: strakke kades met nette aanlegsteigers
en doorkijkjes door rietkragen.
~ 16
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
In het kader van het GRP worden maat-
andere toeristische bestemmingen. Ook
De aanleg van natuurvriendelijke oevers langs
regelen genomen aan het rioleringsysteem.
de Koopvaardersbinnenhaven krijgt een
de Stelling past bij de cultuurhistorische
Huisduinen het watersysteem in de winter en
Momenteel wordt een deel van het verhard
voortschrijdend recreatieve invulling. De aan-
waarde en draagt verder bij aan de ecolo-
het voorjaar gevoed met duinwater. In Nieuw
oppervlak in Binnen de Linie afgekoppeld,
wezige scheepswerf is thans voornamelijk
gische waarde en de belevingswaarde van
Den Helder gebeurt dat vanuit de duinrellen
namelijk in oud Den Helder en de van Galen-
gericht op de visserij, maar op termijn krijgt
de route. Hierbij wordt ook aandacht gege-
langs sportpark Streepjesberg, en in Huis-
buurt. Door gebruik te maken van riooldrains
de werf een meer ondersteunende rol in deze
ven aan de criteria die de visstand stelt aan
duinen door een drain en een duinrel. Verder
wordt tegelijk de grondwaterproblematiek
recreatieve invulling.
de inrichting van de watergangen. Via Nieuw
wordt de samenstelling van het water in de
Den Helder wordt een ecologische verbin-
Huisduinerpolder mede bepaald door zoute
aangepakt. De mogelijkheden voor verdere
Ontwikkelingsbeeld: Helden der Zeeplein
Varen: rondje Den Helder Er is een grote wens om een ‘Rondje Den
3.1.3 Voorgestelde maatregelen en effecten
~ 17
Daarnaast wordt in Nieuw Den Helder en
afkoppeling in Binnen de Linie en de aan-
De herinrichting van het tracé beginnend bij
ding gerealiseerd met de kanoroute langs de
dijkse kwel. In De Schooten zijn er klachten
pak van de grondwateroverlast worden nog
de Achterbinnenhaven richting einde Kerk-
binnenduinrand.
over stankoverlast bij het Heilig Harn. In de
onderzocht.
gracht/Prins Willem Alexandersingel, zal het
De kades en de grachten worden veiliger
Huisduinerpolder is in het verleden een brak
mogelijk maken om met staande masten
gemaakt voor kinderen door waar mogelijk
watermilieu geconstateerd, waarschijnlijk
Effecten waterhuishouding
door te varen. Dat biedt de mogelijkheid
langs de kades een verondieping aan te
tengevolge van zoute kwel. In de voormalige
De maatregelen van het Waterbeheersplan,
om daar een watercentrum met horeca
brengen onder de waterlijn.
kleiopslag van Rijkswaterstaat is zoutmin-
de rioleringsmaatregelen en baggerwerk-
te creëren met uitstraling naar de omge-
zaamheden zullen zorgen voor een verbete-
ving. Door het op termijn vervangen van
ring van de waterkwaliteit. Desalniettemin is
bestaande duikers door (vaste) bruggen in
te verwachten dat (beperkte) doorspoeling
het tracé Prins Willem Alexandersingel en de
van het rondje stadsgrachten en singels
Liniegracht, richting Industriehaven, wordt
3.2.1 Watersystemen Nieuw Den Helder,
de watergang langs de Rijksweg nadelige
incidenteel nodig zal blijven. Rioleringsover-
het voor kleine vaartuigen mogelijk om ver-
De Schooten en Huisduinen
effecten op de waterkwaliteit, zelfs na de
stortingen vanuit het gemengde stelsel
der rond te varen. Dat biedt de mogelijkheid
Het watersysteem ten zuiden van de Linie
basisinspanning. Ook in Nieuw Den Helder
blijven immers aanwezig en het water zal
om waterrecreatie nog verder de stad in te
bestaat uit de watersystemen van Nieuw Den
zijn aanvullende maatregelen noodzakelijk
voor een groot deel blijven bestaan uit voed-
brengen. Ook wordt met behulp van een
Helder, De Schooten en Huisduinen. Deze
in watergangen waar overstorten de water-
selrijk boezemwater. Verwacht wordt dat
overhaal voor kanovaarders een verbinding
wateren staan nu in open verbinding met het
kwaliteit negatief beïnvloeden.
door gebruikmaking van natuurlijke door-
gemaakt met Nieuw Den Helder. Verouderde
Noordhollands Kanaal via de Koopvaarders-
spoeling door het aanwezige schijngetij in de
aanlegsteigertjes worden verwijderd, en
binnenhaven met uitzondering van het water-
Voor De Schooten is onderzoek gedaan naar
toekomst (als de rioleringsmaatregelen zijn
op enkele plaatsen zoals langs het Helders
systeem van Huisduinen. Dit heeft een eigen
de oorzaken van de grondwateroverlast. De
nende vegetatie aangetroffen.
3.2
Nieuw Den Helder, De Schooten en Huisduinen
Eén van de overstorten van de gemengde riolering in De Schooten veroorzaakt in
Helder’ mogelijk te maken voor kleine
Maatregelen waterhuishouding
getroffen) voldoende zal zijn om een accepta-
kanaal komen nieuwe aanlegvoorzieningen.
watersysteem waar in de zomer water wordt
belangrijkste oorzaak bleek het ontbreken of
recreatievaart en rondvaartboten. Het begin/
Het watersysteem van Binnen de Linie wordt
bele waterkwaliteit te behouden. Aangeraden
Met de maatregelen aan en rond de grachten
ingelaten vanuit stadsdeel Den Helder. In de
gebrekkig functioneren van drainage.
eindpunt kan worden gevormd bij het Helden
gescheiden van het watersysteem ten zuiden
wordt echter om toch nog rekening te hou-
wordt de belevingswaarde van het water ver-
winter wordt overtollig water afgevoerd naar
der Zeeplein, waar tevens horecagelegen-
van de Linie om de uitwisseling van het water
den met het realiseren van een mogelijkheid
hoogd door het zicht op het water te behou-
het watersysteem van Den Helder.
heden kunnen worden ontwikkeld. Vanaf
te beperken. Het water in Binnen de Linie
voor doorspoelen. Door het verminderen van
den of te herstellen. In dit kader past ook het
daar loopt de route langs de Linie richting
is relatief zout en voedselrijk door de hoge
de doorspoeling zal de invloed van de brakke
terugbrengen van het aantal woonschepen
Voor de huidige waterkwaliteit van Nieuw
lijk water met een meer op natuur gerichte
het Helders Kanaal, via de Oude Rijkswerf
kweldruk en de open verbinding met de
kwel licht toenemen. In principe past een
en jachten in het eerste deel van de Achter-
Den Helder en De Schooten geldt groten-
inrichting. Gestreefd wordt naar water met
Willemsoord terug naar het beginpunt. De
boezem, dat nabij de sluizen relatief zout is.
voedselrijk watersysteem bij het einde van
binnenhaven.
deels hetzelfde als voor Binnen de Linie.
een goede kwaliteit. Het is daarom wenselijk
route moet vrij zijn van obstakels die de
De watersystemen worden gescheiden door
een watersysteem dat op de overgang ligt
het watersysteem van Nieuw Den Helder,
doorvaart belemmeren. Tevens moet het
enkele stuwen die 5 cm boven het huidige
van zoet naar brak. Door het schijngetij en
De Schooten en Huisduinen niet meer door
mogelijk zijn met grotere boten vanuit het
streefpeil liggen (kruinhoogte NAP – 0,45 m).
door het van nature brakke karakter zal een
te spoelen met water uit Polder het Koegras
Noordhollands Kanaal via het Helders Kanaal
Binnen de Linie blijft in open verbinding staan
gebiedseigen en uniek watersysteem ont-
zodat de invloed van belastende stoffen in
naar het Helden der Zeeplein te varen. Daar-
met de boezem waardoor hier niets aan
staan, dan wel behouden blijven.
het agrarisch water afneemt. In De Schooten
naast kan vanuit het ‘Rondje Den Helder’ een
het peil verandert. De actieve doorspoeling
vaarverbinding voor kano’s met Polder het
in Binnen de Linie wordt stopgezet omdat
Overige maatregelen en effecten
lost, het water functioneren als recreatie-
Koegras worden gemaakt, die aansluit op de
de doorspoelgemalen de Doggersvaart en
Door herinrichting en verhoogd onderhoud
water, en helder zijn. De watergangen in
fiets- en kanoroute richting Julianadorp.
De Schooten verwijderd worden. Actieve
van de kades langs de Koopvaardersbinnen-
het stedelijk gebied moeten ook veiliger zijn
3.2.2 Streefbeeld Het streefbeeld voor dit deelgebied is stede-
moeten de stankproblemen worden opge-
doorspoeling moet echter mogelijk blijven bij
haven verfraait de entree van Den Helder.
voor kinderen. De grondwaterproblematiek
Overige streefbeelden
calamiteiten of situaties waarin sprake is van
Dit gebeurt nu ook al door de omvorming
in Nieuw Den Helder en De Schooten moet
Op sommige plekken moet zoutminnende
een slechte waterkwaliteit (stankoverlast).
van het industriegebied Oude Rijkswerf
worden opgelost.
natuur langs de watergangen in Binnen de
Nog onderzocht moet worden of dit bereikt
Willemsoord tot een nautisch themapark. De
Linie een kans krijgen. Verder is het wenselijk
kan worden door gebruik te maken van het
wateren rond dit gebied worden omgevormd
Een verbetering van de waterkwaliteit en de
de kades en de grachten veiliger te maken
schijngetij ten gevolge van het gemaal bij
tot stedelijk recreatiewater met een inrichting
aanleg van natuurvriendelijke oevers moeten
voor kinderen. De grondwateroverlast in
de Helsdeur. De waterkwaliteit wordt verder
als museumhaven, jachthaven of afmeer-
leiden tot de ontwikkeling van een gezonde
de hele wijk Binnen de Linie moet worden
verbeterd doordat bagger dat boven het
gelegenheid voor chartervaart in combinatie
flora en fauna langs de watergangen. Aan
opgelost.
keurprofiel ligt wordt verwijderd.
met restauratie van historische schepen en
Ontwikkelingsbeeld: aan de rand van de stad het duinwater beter zichtbaar maken
de westzijde van Den Helder zijn er kansen
~ 18
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~ 19
een relatie te ontwikkelen tussen de ecologie
In De Schooten blijkt uit onderzoek dat de
zo het oostelijke circuit gevoed worden met
Den Helder, die gepland is tussen de Stelling
wenselijk het watersysteem te scheiden
langs de waterkanten met de ecologie in de
grondwateroverlast voornamelijk een gevolg
water vanuit het westelijke circuit.
en de kanoroute langs de binnenduinrand
van het agrarisch water waardoor zich een
systeem van Julianadorp verder worden
binnenduinrand, bijvoorbeeld langs duinrellen
is van het ontbreken van voldoende ontwate-
draagt bij aan de belevingswaarde van de
gebiedseigen waterkwaliteit ontwikkelt,
onderverdeeld in een deel westelijk van de
(bijvoorbeeld in het Duinparkplan).
ringsmiddelen. Op lange termijn wordt dit in
Effecten watertekort/peilbeheer
watergang en aan het totale recreatieve
gevoed door water vanuit de duinen.
Lange Vliet en een deel oostelijk daarvan.
combinatie met rioleringsmaatregelen opge-
Door het scheiden van het watersysteem van
gebruik van het water in Den Helder. Hiervoor
pakt. Ook worden baggerwerkzaamheden
Nieuw Den Helder, De Schooten, Huisduinen,
dienen de bestaande duikers in Nieuw Den
Ook in Julianadorp moet de grondwater- en
het duinwater karakter krijgen. Wanneer
uitgevoerd.
de binnenduinrand en Julianadorp met de
Helder te worden vervangen door doorvaar-
baggerproblematiek worden opgelost.
het circuleren van water noodzakelijk is zal
rest van de polder en de boezem hoeft aan-
bare duikers. Een aandachtspunt is dat bij
3.2.3 Voorgestelde maatregelen en effecten Maatregelen waterhuishouding
• Evenals in Den Helder kan het water-
Hierdoor kan het westelijke deel nog meer
het duinwater in het westelijke deel niet
Het watersysteem van Nieuw Den Helder,
Effecten waterkwaliteit
zienlijk minder water te worden ingelaten. In
de ontwikkeling van Den Helder Zuid het
De Schooten en Huisduinen wordt aange-
Door het maken van een waterverbinding
de zomer zal het waterpeil door verdamping
watersysteem van De Schooten wordt ver-
past zodat het wordt gescheiden van het
tussen Nieuw Den Helder en de binnenduin-
wel dalen. In droge zomers kan dit aanzienlijk
bonden met het watersysteem van Nieuw
Door stuwen en door het dichtzetten van het
ling heeft. Bij te extreme uitzakking wordt
watersysteem van Binnen de Linie en Polder
rand zal het watersysteem onder invloed
zijn (zo’n 20 tot 40 cm). In die gevallen kan
Den Helder.
gemaal aan de Schoolweg wordt het water-
het water ingelaten uit het oostelijke water-
het Koegras. Hierdoor ontstaat een water-
komen van water vanuit de duinen. De water-
het nodig zijn om water vanuit de omgeving
systeem van Juliandorp gescheiden van het
systeem waardoor de hoeveelheid boe-
systeem dat het schone gebiedseigen
kwaliteit zal hierdoor, en door het stopzetten
in te laten. De enige beschikbare bron is de
agrarisch water. Door de maatregelen wordt
zemwater in dit systeem beperkt blijft.
water kan vasthouden. De scheiding met
van de inlaat van voedselrijk boezemwater
boezem. Door dit inlaatwater zal de water-
Binnen de Linie wordt gerealiseerd door het
(vanuit o.a. Polder het Koegras), aanzienlijk
kwaliteit veranderen. Door het inlaatsysteem
aanbrengen van stuwen op NAP-–0,45 m.
verbeteren. De aanvoer van duinwater is
flexibel in te richten is het mogelijk om het
Door de stuwen wordt het streefpeil in het
onvoldoende om heel Nieuw Den Helder en
water in het westelijke deel aan te vullen met
Het watersysteem van Julianadorp staat in
nieuwe watersysteem met 5 cm verhoogd.
De Schooten van duinwater te voorzien. De
water vanuit het oostelijke deel. Op die wijze
open verbinding met het polderwater via de
De scheiding met Polder het Koegras wordt
invloed van het duinwater neemt verder van
is het mogelijk om alleen boezemwater in te
Lange Vliet en de Callantsogervaart dat op
gerealiseerd door het dichtzetten van de
de duinen af en de invloed van regenwater
laten in het oostelijke deel De Schooten. De
haar beurt weer via keerkleppen in verbinding
In het Waterplan is rekening gehouden met
dat bij de ontwikkeling van Julianadorp Oost
inlaten. Door het watersysteem van Nieuw
wordt groter. In Huisduinen wordt het schone
waterkwaliteit in het westelijke deel Nieuw
staat met het boezemwater. Hierdoor wordt
de ontwikkeling van Julianadorp Oost. Het
de inrichting van het watersysteem wordt
Den Helder op enkele plaatsen te verbinden
drainwater zo lang mogelijk vastgehouden.
Den Helder blijft dan goed.
in de winter water afgevoerd naar het Noord-
watersysteem van Julianadorp Oost wordt
afgestemd op het Waterplan. Bij de ontwik-
met het watersysteem van De Schooten
De rest van het water zal bestaan uit afstro-
hollands Kanaal en in de zomer water inge-
gekoppeld aan het overig deel van Juliana-
keling van Ooghduyne is het wenselijk het
wordt circulatie binnen het deelgebied
mend regenwater, afstromend grondwater
Door het hanteren van flexibel peilbeheer
laten. Het peil in Julianadorp is NAP-–0,55m.
dorp.
watersysteem van het terrein te richten op het
mogelijk. Door aanpassingen aan het water-
en een beperkte hoeveelheid brak kwel-
wordt de inlaatbehoefte fors minder (afhan-
Het watersysteem in het stedelijk gebied van
systeem bij gemaal De Schooten kan het
water (Nieuw Den Helder en De Schooten)
kelijk van de droogte van de betreffende
Julianadorp (de Slenk) wordt in beweging
Aanvullende kansen
gemaal in de toekomst gaan functioneren als
en overstortwater vanuit de gemengde
zomer en de geaccepteerde peilverschil-
gehouden door een aantal circulatiegemalen.
• Er bestaat nog een mogelijkheid om Julia-
circulatiegemaal. Via de kanoroute staat het
riolering. Deze laatste wordt in het kader van
len, zo’n 50 tot 80% minder) en worden de
De waterkwaliteit wordt voor een belangrijk
nadorp en Nieuw Den Helder te scheiden,
Door het stopzetten van de doorspoeling met
watersysteem in verbinding met het systeem
de basisinspanning sterk gereduceerd door
abiotische factoren voor de flora en fauna
deel beïnvloedt door neerslagwater dat wordt
namelijk door een stuw in de kanoroute
agrarisch water en het voeden van het water-
van Julianadorp.
het saneren van overstorten, afkoppelen en
beter. Hoge peilen in de winter en het vroege
afgevoerd door het gescheiden rioolstelsel. In
te plaatsen. Hierdoor is het mogelijk om
systeem met duinwater verbetert de water-
het plaatsen van randvoorzieningen. Het
voorjaar en lage peilen in de zomer sluiten
de zomer wordt veel water uit de polder inge-
in Julianadorp het streefpeil nog verder
kwaliteit. Natuurwaarden krijgen hierdoor
Het scheiden van het watersysteem biedt
overstortwater heeft een ongewenst effect
beter aan bij de jaarlijkse levenscyclus van
laten, wat evenals in Den Helder een negatief
omhoog te brengen. Hierdoor zal een
betere kansen en spelen aan het water wordt
de kans om flexibel peilbeheer toe te passen
op de nagestreefde waterkwaliteit (namelijk
diverse organismen.
effect heeft op de waterkwaliteit.
extremere peilfluctuatie geoorloofd zijn
aantrekkelijker. De belevingswaarde van het
waardoor de inlaatbehoefte kleiner wordt
zoet duinwater). Om deze reden en om te
Ook in Julianadorp zijn klachten over
waardoor de inlaatbehoefte verder afneemt.
water neemt daardoor toe.
(behoud van gebiedseigen water). Vanuit dit
voorkomen dat in droge zomers het water te
Overige maatregelen
(grondwater)overlast. Er is nog geen onder-
oogpunt is een grotere peilverhoging wen-
lang stilstaat is het incidenteel nodig om het
Door het natuurvriendelijk inrichten van de
zoek gedaan naar de omvang en de oor-
selijk. Dit wordt echter niet realistisch geacht
water te circuleren. Hiermee worden water-
oevers, het landschappelijk beter benutten
zaken hiervan.
vanwege de huidige problematiek met hoge
kwaliteitsproblemen voorkomen. Verder is
van de duinwateraanvoer en door het aan-
grondwaterstanden in Nieuw Den Helder en
er een kans om de basisinspanning voor de
leggen van duinrellen tot in de stad ontstaat
Er is een aantal ontwikkelingen die kansen
De Schooten.
riolering in Den Helder gedifferentieerd uit te
een aantrekkelijker watersysteem, gericht
voor water bieden. Aan de westzijde van
voeren, waarbij voor Nieuw Den Helder en
op natuur. De duinrel langs de Meidoornlaan
Julianadorp wordt de golfbaan Ooghduyne
Door het isoleren van dit watersysteem zal
De Schooten een hoger ambitieniveau wordt
wordt versmald om de stroming zichtbaar
uitgebreid. Hier liggen kansen voor het
de invloed van eutroof water uit de boezem
nagestreefd dan voor Binnen de Linie. Om te
te maken. De natuurlijke peilfluctuaties zijn
ontwikkelen van duinrellen en het bufferen
en Polder het Koegras worden weggenomen.
voorkomen dat het gebiedseigen duinwater
in principe positief. Maar qua belevings-
van duinwater. Tussen het Noordhollands
Slechts bij extreme uitzakking, wanneer
teveel wordt gemengd met het andere water
waarde kunnen droogvallende oeverdelen
Kanaal en Julianadorp wordt Julianadorp
inlaten vanuit de boezem noodzakelijk is,
is het nodig om een westelijk circulatiecircuit
(bijv. plasbermen) minder positief beoordeeld
Oost gerealiseerd wat ook kansen voor water
zal vermenging optreden. Verder kan lokaal
(door Nieuw Den Helder) en een oostelijk
worden. De mate van peildaling en de wijze
oplevert.
vermenging optreden als door het schijngetij
(door De Schooten) circulatiecircuit te creëren.
van inrichting van de oevers verdient daarom
bij de Helsdeur water uit Binnen de Linie
3.3
Julianadorp
3.3.3 Voorgestelde maatregelen en effecten
vermengen met het water in het oostelijke deel welke een meer stedelijke samenstel-
het watersysteem in de toekomst vanaf de 3.3.1 Watersysteem stedelijk gebied Julianadorp
extra aandacht. Dit nadelige effect zal afge-
3.3.2 Streefbeeld
over de stuwen in Nieuw Den Helder en
Om flexibel te kunnen opereren is het wel
wogen moeten worden tegen het negatieve
Het streefbeeld voor Julianadorp is stedelijk
De Schooten instroomt.
wenselijk dat de beide circulatiecircuits met
effect dat inlaten van boezemwater heeft.
water met een op natuur en recreatie gericht
elkaar in verbinding staan. ’s Winters kan
De vaarverbinding voor kano’s door Nieuw
inrichting. Voor Julianadorp is het eveneens
noordzijde gevoed met water uit de fiets- en
Een aantal watergangen wordt voorzien
kanoroute. Er moet nog worden onderzocht
van een natuurvriendelijke inrichting. In de
in hoeverre flexibel peilbeheer mogelijk is in
toekomst kan deze ecologische structuur
Julianadorp.
worden aangesloten op het watersysteem van Julianadorp Oost. Een aandachtspunt is
opvangen van duinwater en het laten afstro-
Speelplaats met speeleiland in Julianadorp
men van overschotten richting Julianadorp.
~ 20
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
3.4
Polder het Koegras
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~ 21
de inlaten de Doggersvaart en De Schooten
De Donkere Duinen en de Grafelijkheids-
De hoeveelheden afstromend kwelwater van-
zal eveneens worden stopgezet. In de zomer
duinen voeren ook via een duinrel nabij het
uit de duinen zijn door de beperkte omvang
is de beregening echter van dusdanige
Hengstepad grondwater af, richting Mariën-
van het duinmassief relatief beperkt. In de
omvang dat het polderwater vrijwel geheel
dal. Bij restaurant Duinoord mondt de drain
zomer stagneert de kwelstroom. Desondanks
Al het water in Polder het Koegras heeft
uit inlaatwater zal bestaan. De beregening
uit in het polderwater. In het verleden is het
biedt het duinwater een kans om gebufferd
de functie agrarisch water. Het meest voor-
zal eveneens voor doorspoeling zorgen.
lozingsniveau van de drain verhoogd waar-
en aangewend te worden voor bijvoorbeeld
komende grondgebruik is bollenteelt, waar-
Onderzocht wordt of de aanleg van een extra
door de Donkere Duinen sterk zijn vernat.
natuurontwikkeling of recreatiewater.
door het water relatief zwaar belast wordt
circulatiegemaal wenselijk is.
Restaurant Duinoord heeft problemen met de
3.4.1 Karakterisering Polder het Koegras
met pesticiden en meststoffen. Ook zijn er
3.5
nog lozingen van agrarische bedrijven op
Duinen en binnenduinrand
ontwatering. De kwelhoeveelheid bedraagt
Het water in de binnenduinrand heeft de
gemiddeld ca. 145 m3/d.
nevenfunctie natuur. Er zijn plannen om delen
het oppervlaktewater. De afgelopen jaren
van de binnenduinrand volledig om te zetten
is daarin veel vooruitgang geboekt door
3.5.1 Karakterisering Duinen
In Mariëndal zijn in het verleden aanpas-
in natuur- en recreatiegebieden, waaronder
emissiebeperkende maatregelen, waaronder
De westzijde van de gemeente Den Helder
singen gedaan aan het watersysteem om
het gebied direct ten zuiden van Mariëndal.
het aanleggen van spuitvrije zones en het
wordt gevormd door een duinenrij. Ter
het duinwater te bufferen. Door een aantal
Ook de fiets- en kanoroute die momenteel
gebruiken van emissiebeperkende spuitkoppen.
hoogte van Den Helder is het duingebied
stuwtjes wordt het water zo veel mogelijk
wordt aangelegd draagt hieraan bij. In Duin-
relatief breed en wordt gevormd door de
vastgehouden. Het water stroomt af in de
zoom Noord, net ten zuiden van Mariëndal,
Het polderwater staat via keerkleppen in
Huisduinen, Grafelijkheidsduinen, Donkere
Doggersvaart. De kwelhoeveelheid bedraagt
is in 2004 gestart met het veranderen van
verbinding met het Noordhollands Kanaal.
Duinen en Mariëndal. In de duinen wordt
gemiddeld 570 m3/d.
bollengronden in natuur.
overige gebieden. Water wordt richting de
Bij Huisduinen wordt water uit de duinen
Momenteel staan de watergangen in de
polder en het stedelijk gebied afgevoerd via
afgevoerd door een duinrel en een drain.
binnenduinrand in open verbinding met het
duinrellen en via drainage bij Huisduinen
Dit water loost op het polderwater van Huis-
agrarisch water, waardoor de kwaliteit onvol-
Die worden aan het begin van de zomer
Langs de percelen in Polder het Koegras worden spuitvrije zones gehanteerd
en de winter omgehangen. In de winter noch negatieve noch positieve effecten.
een hoger waterpeil gehanteerd dan in de
wordt water afgevoerd vanuit de polder, en
behoefte in de polder. Wel is de betrokken-
in de zomer aangevoerd. Aan de noord-
heid van de agrariërs bij het watersysteem en
zijde pompen de gemalen De Schooten en
de waterkwaliteit vergroot. Overeenkomstig
In de toekomstige situatie wordt er geen
en nabij Duinoord (Mariëndal). Momenteel
duinen. De totale kwelhoeveelheid bedraagt
doende is voor natuurontwikkeling. Uit de
Doggersvaart water vanuit de polder in het
de beleidsvoornemens die zijn genoemd
duinwater meer direct naar het agrarische
is een aantal van deze duinrellen nog wat
gemiddeld ca. 170 m3/d.
duinen stroomt een beperkte hoeveelheid
stedelijk water van Den Helder. Dit heeft
in het WBP II van Hoogheemraadschap
gebied gevoerd. Deze hoeveelheid bedroeg
verstopt, zoals de duinrellen langs sportpark
De duinrand tussen Den Helder en Juliana-
schoon kwelwater af dat nu nog direct wordt
naast de doorspoeling van het stedelijk water
Hollands Noorderkwartier zijn afspraken
in de zomerperiode ca. 1 promille van de
de Streepjesberg. Deze vormen de afvoer
dorp bestaat slechts uit één duinenrij. Kwel-
vermengd met agrarisch water.
de functie om goede doorstroming door de
gemaakt en is regelgeving opgesteld voor
aangevoerde hoeveelheid vanuit de boezem.
van de Grafelijkheidsduinen. In het verlengde
water wordt aan de rand van de duinen
polder te realiseren. De polder heeft slechts
emissies van meststoffen en pesticiden
De twee bestaande verbindingen met de
hiervan ligt een relletje langs de Meidoorn-
grotendeels opgevangen door de deels nog
3.5.2. Streefbeeld
een beperkt percentage oppervlaktewater
om de kwaliteit vissenwater te bereiken en
boezem blijven gehandhaafd. Bij water-
straat die met enige aanpassingen een hoge
aanwezige bermsloot langs de Zanddijk,
Waterkwaliteit
van ca. 3,5%. Ca. 1% bestaat uit onder-
te behouden. Daarnaast wordt er gebruik
tekorten kan er water vanuit de boezem
belevingswaarde kan hebben. De kwelhoe-
waar het afstroomt in de polder. Over de
De waterkwaliteit van het duinwater is goed,
bemalingen voor de bollenteelt. Ondanks
gemaakt van natuurvriendelijke materialen.
worden ingelaten.
veelheid in deze duinrel bedraagt gemiddeld
hele lengte van de duinstrook bedraagt de
en dat moet zo blijven. Het schone water uit
ca. 120 m3/d.
kwelhoeveelheid gemiddeld 540 m3/d.
de duinen kan worden gebruikt om de water-
het beperkte percentage open water is bij het opstellen van het Waterplan geconclu-
De basisinspanningsmaatregelen in de polder
De hoofdwatergangen in Polder het Koegras
deerd dat de polder geen bergingstekort
moeten worden worden afgestemd op het
staan in verbinding met de boezem. Het
kwaliteit in de binnenduinrand sterk te ver-
heeft. Dit komt doordat het maaiveld hoger
watersysteem. Alle percelen in het buiten-
waterpeil in deze watergangen volgt het
Vervuiling van de watergangen met zwerfafval
ligt dan de maatgevende waterstand in het
gebied moeten worden aangesloten op de
boezempeil. Het boezempeil kan maximaal
moet zoveel mogelijk worden teruggedrongen.
Noordhollands Kanaal.
riolering of worden voorzien van Individuele
0 m NAP bedragen. Het maaiveld in Polder
Behandeling Afvalwater (IBA). In kwetsbaar
het Koegras is 0,2 à 0,4 m + NAP. Inundaties
Duinrellen: een kans voor ecologische
Agrariërs hebben aangegeven dat de kwali-
en zeer kwetsbaar gebied moet een emissie-
kunnen dus niet ontstaan. Een voldoende
ontwikkeling
teit van het boezemwater voldoende is voor
reductie van respectievelijk 90% en 100% van
drooglegging wordt gewaarborgd door de
Typerend voor het watersysteem van de
de functie van agrarisch water. Wel dient de
ongezuiverde lozingen worden gerealiseerd
aanwezige onderbemalingen. De capaciteit
binnenduinrand zijn de duinrellen. Bestaande
polder in de zomer doorgespoeld te worden
(BRP ’03-’07). Dit kan door aansluiting op
van deze onderbemalingen is over het alge-
duinrellen moeten worden beschermd. Daar
voor verbetering van de waterkwaliteit omdat
het drukriool of door plaatsing van een IBA.
meen groter dan de toegestane capaciteit.
waar nodig kunnen nieuwe duinrellen worden
Op verschillende plaatsen wordt duinwater gebufferd
beteren ten behoeve van natuur en recreatie.
aangelegd om het overtollige schone duin-
een lichte invloed van zoute kwel merkbaar Effecten van de maatregelen
water te verzamelen en af te voeren naar
De invloed van de maatregelen voor het
het achterland. Het is wenselijk de duinrellen
Maatregelen waterhuishouding
watersysteem van Polder het Koegras is
te voorzien van natuurvriendelijke oevers
3.4.2 Streefbeeld
De polder wordt waterhuishoudkundig los-
beperkt. Het watersysteem voldoet aan de
waarlangs de natuur alle kans krijgt zich te
Aan de kwaliteit van het water dat door de
gekoppeld van de stadsdelen en van de
wensen van de gebruikers en dat blijft in
ontwikkelen. Door de ontwikkeling van natuur
agrariërs wordt gebruikt hoeft weinig te
binnenduinrand. Voor de staddelen en de
de toekomst zo. Door de isolering van de
langs duinrellen ontstaat een sterke relatie
gebeuren. Ook blijft de inrichting van het
binnenduinrand resulteert dit in een aanzien-
binnenduinrand zal de aanvoer van duinwater
tussen de natuur in de binnenduinrand en de
watersysteem primair gericht op de agrarische
lijke kwaliteitsverbetering. Op de waterhuis-
naar de polder stop worden gezet en de
duinen.
functie. Er is geen aanvullende bergings-
houding van Polder het Koegras heeft dit
doorspoeling die nu gerealiseerd wordt door
is. Bij voorkeur zien zij zo weinig mogelijk aanpassingen in het watersysteem.
3.4.3 Voorgestelde maatregelen en effecten
~ 22
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~ 23
Grondwater
De kanoroute zelf zal als waterverbinding een
de natuur in de binnenduinrand. Afstromend
Overige maatregelen en effecten
De grondwaterstand in de binnenduinrand
cruciaal onderdeel vormen van het nieuwe
kwelwater uit de duinen wordt opgevangen
Door de aanleg van de kanoroute tussen
wordt zo hoog mogelijk gehouden, zodat
watersysteem voor Den Helder. De route
in de kanoroute. Dit gebeurt door het herstel-
Julianadorp en Den Helder Zuid en door de
zo veel mogelijk schoon water wordt vastge-
draagt naast z’n recreatieve functie, ook zorg
len van de bermsloot langs de Zanddijk en
open verbinding met deze stadsdelen, ont-
houden. Waar kwelwater uittreedt, wordt dit
voor de opvang en het transport van schoon
door het aanleggen van duinrellen tussen de
staat een ononderbroken waterverbinding.
opgevangen en zo veel mogelijk gebufferd.
duinwater naar de aan te leggen schone en
bermsloot en de kanoroute. Overschotten
Dit maakt het aantrekkelijk om kanotochtjes
zoetwatersystemen in Den Helder Zuid en
stromen af richting de stedelijke gebieden. Het
heen en weer te maken. De inrichting en de
Waterbodem
Julianadorp. Ook draagt de waterloop door
afscheiden van de kanoroute van het agra-
goede waterkwaliteit bieden kansen voor het
Bagger moet worden verwijderd, en het
z’n robuuste karakter substantieel bij aan het
risch water kan echter niet direct geschieden
ontstaan van ecologisch waardevolle flora en
reguliere onderhoud consequent worden
bufferen van schoon duinwater.
omdat westelijk van de kanoroute nog agra-
fauna met een hoge belevingswaarde.
uitgevoerd. Bij het baggeren is het niet
Het nieuwe watersysteem voor Den Helder is
rische activiteiten plaatsvinden. Pas wanneer
wenselijk bagger op de kant te zetten in
niet geheel zelfvoorzienend en wateraanvoer
de agrarische functie volledig is omgezet in
3.6
verband met de gewenste verschraling van
vanuit het Noordhollandskanaal zal in perio-
natuur kan de kanoroute worden gescheiden
Door de waterhuishoudkundige maatregelen
het duingebied.
den van langdurige droogte noodzakelijk blij-
van het agrarisch water. De fiets- en kano-
zal de waterkwaliteit (verder) verbeteren.
ven. Om de aanvoer van enigszins brakwater
route tussen Den Helder en Julianadorp geeft
Vooral wordt bereikt dat het gebiedseigen
Riolering
in het zoetwatersysteem zoveel mogelijk te
de recreant de mogelijkheid te recreëren op
karakter van het water beter wordt benut.
plaatsen. De recreatie op en aan het water
Met name belangrijk is de monitoring van
Voor de riolering geldt hetzelfde als in het
voorkomen, is het van belang om zo zuidelijk
de grens van bollengebied en aan de duinen
Zo kunnen gedifferentieerde gebiedseigen
neemt toe door de aanleg van vaarroutes,
de waterkwaliteit om het effect van het
buitengebied van Polder het Koegras. De
mogelijk water vanuit het Noordhollands-
verwante natuur in de binnenduinrand.
ecosystemen ontstaan dan wel behouden
aanlegsteigers en vissteigers. Hierdoor ver-
scheiden van de watersystemen te volgen.
basisinspanningsmaatregelen moeten
kanaal in te laten. De fiets- en kanoroute
blijven. Baggeren is één van de belangrijkste
levendigt het stadsbeeld en neemt de bele-
Hieruit moet duidelijk worden of aanvullende
worden afgestemd op het watersysteem.
maakt het mogelijk water ter hoogte van
Verbreding duinen
maatregelen om de waterkwaliteit te ver-
vingswaarde toe. In het kwaliteitsprofiel van
circulatie binnen het stedelijk gebied van
Alle percelen in de binnenduinrand die nu
Noorderhaven uit het Noordhollandskanaal in
Uit onderzoek is gebleken dat de veiligheid
beteren.
figuur 3.1 is het effect van de maatregelen
Den Helder noodzakelijk is. Voordat met de
nog ongezuiverd lozen op bodem of opper-
te laten en te transporteren naar Den Helder-
van de kuststrook onvoldoende is. In de
Op langere termijn heeft het steeds meer
kwalitatief weergegeven.
maatregelen wordt gestart wordt daarom een
vlaktewater moeten worden aangesloten op
Zuid. Lokaal wordt de kanoroute mogelijk
Kustvisie 2050 worden op dit moment lange
gebruiken van milieuvriendelijke materialen
de riolering of zijn voorzien van Individuele
voorzien van helofytenfilters ten behoeve van
termijn oplossingen onderzocht.
een positief effect op de waterkwaliteit. Dit
3.7
Behandeling Afvalwater (IBA). In kwetsbaar
het behoud van een goede duinwaterkwali-
Het staat nog niet vast of dat landinwaartse
geldt ook voor de effecten van het autonome
Voor een aantal maatregelen is nog niet
en zeer kwetsbaar gebied moet een emissie-
teit, ecologie en belevingswaarde.
of zeewaartse oplossingen zijn. Bredere
milieubeleid. Zo is het effect van het beleid
duidelijk wat er precies moet gebeuren. Dit
duinen betekent meer kansen voor natuur-
voor het reduceren van diffuse bronnen pas
komt bijvoorbeeld omdat niet duidelijk is wat
reductie van respectievelijk 90% en 100%
Basis Waterkwaliteit en kwantiteit Ecologie Recreatie Belevingswaarde
Huidige waarde Bereikt effect door uitvoeren maatregelen
Algemene effecten Figuur 3.1 Kwaliteitsprofiel
monitoringsprogramma opgesteld.
Onderzoek en monitoring
van ongezuiverde lozingen worden gereali-
Fiets- en kanoroute: scheiding tussen natuur
ontwikkeling, en een groter opvanggebied
op de middellange termijn merkbaar.
de oorzaken zijn van huidige knelpunten. In
seerd (BRP ’03-’07).
en polder
voor zoet neerslagwater. Dit water kan
Het behalen van de waterkwaliteitsdoelstel-
andere gevallen is het moeilijk in te schatten
Momenteel is de aanleg van de fiets- en
worden gebruikt voor natuurontwikkeling
lingen (SEND normen) is in gebieden met
welk effect een maatregel heeft. Hiervoor is
kanoroute in uitvoering. De kanoroute gaat de
in de binnenduinrand en voor de fiets- en
voedselrijke, vaak brakke kwel, in gebieden
eerst onderzoek nodig. In de maatregelenlijst
verbinding vormen tussen het watersysteem
kanoroute. Gezien de ontwikkelingen in
die in open verbinding staan met de boezem
zijn de volgende studies opgenomen:
Waterhuishouding
van Nieuw Den Helder en Julianadorp. Daar-
de binnenduinrand is de projectgroep van
en in gebieden waar intensieve tuinbouw en
• onderzoek naar de mogelijkheden van flexi-
Het watersysteem van de binnenduinrand
naast vormt de kanoroute in de toekomst
het Waterplan van mening dat zeewaartse
bollenteelt plaatsvindt mede afhankelijk van
bel peilbeheer in Den Helder en Julianadorp
wordt op termijn losgekoppeld van het
de scheiding tussen het agrarisch gebied en
verbreding van de duinen wenselijk is.
het succes van het algemene beleid. Daar
3.5.3. Voorgestelde maatregelen en effecten
(drooglegging, stabiliteit kades, funderingen);
agrarisch gebied en verbonden met Nieuw
verbetert de waterkwaliteit door de diverse
Den Helder en Julianadorp. De waterkwaliteit
maatregelen en dan vooral door de sanering
oplossingen van de grondwateroverlast in
van het water in de duinrand wordt vanaf
van overstorten en baggeren. Het is echter
Nieuw Den Helder, Julianadorp, Huisduinen
dan bepaald door de aanvoer van duinwater.
de vraag of deze maatregelen plus de maat-
Verwacht mag worden dat deze kwaliteit
regelen die voortvloeien uit het algemene
uitstekend zal zijn. Alleen de eerste jaren
beleid voor de boezem voldoende zijn om
buffering van duinwater in de binnenduin-
(ca. 5 jaar) is de invloed merkbaar van
voor 2010 te voldoen aan de waterkwaliteits-
rand;
uitspoeling van nutriënten uit de ‘oude’
doelstellingen (SEND normen). Nu wordt de
agrarische gronden.
norm in de boezem voor de waterkwaliteits-
Daarnaast moet een monitoringsprogramma
Water dat afstroomt uit de duinen wordt
parameters tot-P en tot-N met een factor 2
worden gestart, zodat nagegaan kan wor-
opgevangen in de fiets- en kanoroute en in
respectievelijk 5 overschreden.
den welke effecten de maatregelen hebben.
het daarmee in verbinding staande water-
• onderzoek naar de omvang, oorzaken en
en een deel van Binnen de Linie; • onderzoek naar geschikte locaties voor
De monitoring van de (grond)waterstanden,
systeem van Nieuw Den Helder en Juliana-
Door de maatregelen uit te voeren verbetert
(grond)waterkwaliteit, flora en fauna en het
dorp. Door de buffer van Nieuw Den Helder,
de kwaliteit van het watersysteem. Hier-
registreren van de beleving van de burgers
De Schooten en Julianadorp zal eventueel
door komen er ontwikkelingsmogelijkheden
zal bijdragen aan een optimaal beheer van
ingelaten water vanuit het Noordhollands
voor natuur en recreatie. Daarnaast krijgt
het watersysteem en maakt het mogelijk om
Kanaal geen invloed hebben op het water
de natuur meer kansen door de aanleg van
middellange termijn de maatregelen zo goed
langs de duinrand (propstroming).
natuurvriendelijke oevers en visoverlevings-
mogelijk bij te stellen.
~ 24
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~ 25
4. Planning en samenwerking 4.1
Deze verdeling komt niet geheel overeen met
4.4
Voor het uitvoeren van de maatregelen is
Planning
de inzichten en afspraken tussen de Vereni-
Waterbreed is een plan dat veel mensen aan-
Voor de communicatie naar de diverse
een planning opgesteld die loopt tot 2014
ging van Nederlandse Gemeenten en de Unie
gaat: inwoners, agrariërs, natuurorganisaties,
doelgroepen worden verschillende middelen
(zie bijlage-3). Deze planning is op hoofdlijnen
van Waterschappen. In het Waterplan is een
politiek enzovoorts. Het is belangrijk dat al
ingezet. Zo wordt men via de gemeentelijke
weergegeven in tabel 4.1. In de eerste jaren
aanzet gegeven om de huidige afspraken
deze verschillende doelgroepen weten dat
stadsnieuwspagina op de hoogte gehouden
ligt het accent van de maatregelen op het
over de onderhoudsplicht te actualiseren
er een Waterplan is, waarom dat er is en wat
van de vorderingen van het Waterplan.
scheiden van de watersystemen. Hierdoor
en zonodig over te dragen. Het doel hiervan
de gemeente en het hoogheemraadschap
Daarnaast verschijnt er een folder over
zal de waterkwaliteit sterk verbeteren, een
is om het versnipperde onderhoud van de
ermee willen. Men moet weten welke maat-
het Waterplan, waarin uitgelegd wordt wat
randvoorwaarde voor de ontwikkeling van
watergangen te vereenvoudigen en een-
regelen uit dit plan volgen en wat de effecten
het plan inhoudt en waarom het er is. Ook
een goed ogend en natuurlijk watersysteem.
duidiger te maken.
daarvan zijn. En natuurlijk wat dit voor een
kan men via de websites van de gemeente
ieder kan betekenen.
Den Helder, www.denhelder.nl, en het hoog-
Realiseren van vaarverbindingen en het aan-
Communicatie
Van folder tot website
leggen van natuurvriendelijke oevers is op de
In het kader van het Waterplan worden
Het is dan ook belangrijk op een goede en
heemraadschap, www.hhnk.nl, informatie
middellange termijn gepland. De grotere en
hierover nieuwe afspraken gemaakt. Het
zorgvuldige manier met alle doelgroepen te
krijgen over het Waterplan en de uitvoering
duurdere RO-maatregelen, waaronder het
uitgangspunt hierbij is het onderhoud aan
communiceren. Dat is in het voortraject bij
van de maatregelen die erin staan. De
verfraaien van de kades, en eventueel het
de genoemde maatregelen uitwerken en
Naast een aantal concrete maatregelen zijn
waterlopen neer te leggen bij het hoogheem-
het opstellen van het plan al gebeurd door
besturen van de gemeente en het hoogheem-
realiseren van een staande mastroute naar
uitvoeren.
in bijlage 3 tal van projecten opgenomen die
raadschap en het onderhoud aan oevers bij
onder andere een klankbordgroep in te stel-
raadschap krijgen ieder jaar een voortgangs-
het Helden der Zeeplein staan gepland voor
In bijlage 3 (maatregelen overzicht) wordt per
nader moeten worden uitgewerkt. De maat-
de gemeente.
len. Ook na het vaststellen van het plan moet
verslag.
de lange termijn.
maatregel vermeld wie eerst verantwoorde-
regelen die gerelateerd zijn aan de ruimtelijke
gedurende het hele proces regelmatig met
lijke is. Op het gebied van riolering, grond-
plannen voor het Stadshart, de Stelling en
de doelgroepen gecommuniceerd worden.
wateroverlast, recreatie en ecologie is dat
de staande mast route moeten afgestemd
Zowel de gemeente als het hoogheemraad-
de gemeente. Het hoogheemraadschap
worden met andere ruimtelijke plannen in
schap willen de streefbeelden van het water-
is verantwoordelijk voor maatregelen die
Den Helder. Daarnaast zijn er zaken die
plan realiseren waartoe zij binnen de eigen
zijn gericht op het op orde brengen van de
verder ontwikkeld moeten worden (zie 3.7).
taak en verantwoordelijkheid gezamenlijk
waterhuishouding en de waterkwaliteit.
Beide organisaties willen ook na de vast-
4.2
Uitvoering en Samenwerking
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
stelling van het waterplan de uitwerking goed volgen. Ook de monitoring en evaluatie van het plan is nodig.
Onderzoek
Beide organisaties treffen maatregelen voor
Voorbereidingen scheiden watersystemen
de voortgangsbewaking en coördinatie.
(verbinden, verbreden en verdiepen water-
Tevens is de voortgang en coördinatie een
gangen)
vast agendapunt van het reguliere ambtelijk
Duinwater vasthouden en optimaler
overleg tussen beide organisaties.
gebruiken (aanleg duinrellen, inrichting
Jaarlijks vindt in het reguliere bestuurlijk over-
buffergebied)
leg een planevaluatie plaats om de voortgang
Scheiden watersystemen
van het Waterplan te bewaken.
(opheffen gemalen, plaatsen circulatiegemalen, afsluiten watergangen)
4.3
Vaarvoorzieningen: Rondje Den Helder,
In de huidige situatie is het hoogheemraad-
kanoverbinding tussen Stelling en fiets
schap verantwoordelijk voor het onderhoud
en kanoroute, aanlegvoorzieningen,
van de watergangen tot aan de insteek,
bebording
behoudens in de Koopvaardersbinnenhaven,
Natuurvriendelijke oevers en aandacht
Rijkswerfkanaal en Maritieme Binnenhaven.
voor visstand en vismigratie
Hieronder valt ook het onderhoud van de
Entree Den Helder: verfraaien kades, aan-
kades. Een uitzondering vormen locaties
leggen van kindvriendelijke oevers etc.
waar particulieren een onderhoudstaak
Monitoring
hebben.
Tabel 4.1. Planning van de maatregelen op hoofdlijnen
Beheer en Onderhoud
~ 26
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~ 27
5. Kosten en kostenverdeling 5.1
Overzicht totale kosten
Uitgangspunt voor de verdeling van de
5.3
Kostendekking
Waterkwaliteit en kwantiteit
Waterbreed is een strategisch plan. Voor het
kosten zijn de huidige taken en bevoegd-
totaal beeld zijn voor het realiseren van de
heden van de deelnemende organisaties.
Algemeen
houd zijn de budgetten toereikend. Het
streefbeelden de maatregelen, de effecten en
De primaathouder draagt in dat geval de
Voor deze kosten zijn nog onvoldoende
verbeteren van de waterkwaliteit vergt een
een raming van de kosten weergegeven.
volledige kosten. Voor een aantal maatregelen
middelen beschikbaar in de begrotingen van
grotere eenmalige inspanning. Binnen de
De kosten voor uitvoering van de maatrege-
hebben beide organisaties een verantwoor-
de beide organisaties. Dat de ambities ver-
begroting wordt extra budget gezocht in de
len van het Waterplan worden geraamd op
delijkheid. De kosten worden in die gevallen
der gaan dan de nu beschikbare middelen,
komende meerjarenbegroting. Daarnaast
€ 9,11 miljoen. De raming is gebasserd op
door beide organisaties gedragen.
komt omdat het bij deze ambities deels om
worden subsidiemogelijkheden verkend.
normbedragen en het prijspeil van 2004.
De verdeling van de kosten is weergegeven
een inhaalslag gaat. Ook het verhogen van
De genoemde bedragen zijn inclusief voor-
in bijlage 3. Kosten voor aanpassingen aan
de natuurlijke kwaliteit van het water en de
Ecologie en recreatie
bereiding, directievoering, algemene kosten,
het watersysteem en ter verbetering van de
oevers en het versterken van de recreatieve
Bij ecologie gaat het om het omvormen van
winst en risico en inclusief BTW. Bij de ver-
waterkwaliteit komen volledig voor rekening
kwaliteit van het water ligt de ambitie hoger
oevers en het aanpassen van kunstwerken
dere planvorming zullen meer gedetailleerde
van het hoogheemraadschap. De gemeente
dan de huidige middelen toelaten. Hier is
om verbindingszones goed te laten functio-
verkenningen, kredietramingen en vervolgens
neemt de kosten op zich voor maatregelen
sprake van een impuls in de kwaliteit van de
neren. Bij recreatie vooral om de aanleg van
ook investeringsbegrotingen en dekking
aan de riolering, voor het oplossen van de
(water)woonomgeving.
verschillende voorzieningen ter versterking
moeten worden vastgesteld.
grondwateroverlast, voor recreatieve voor-
Beleving van water € 2,63 miljoen (29%)
Recreatie € 1,505 miljoen (17%)
Waterhuishouding € 3,685 miljoen (41%)
Ecologie € 1,175 miljoen (13%)
Voor het uitvoeren van het regulier onder-
van de recreatiekwaliteit op en rond het
zieningen, voor stedenbouwkundige of beeld
Het verschil tussen ambitie en middelen kan
water. Voor projecten ter verbetering van
bepalende maatregelen, voor grote kunst-
op verschillende manieren worden overbrugd:
de natuurwaarden en van recreatieve waar-
5.4
werken en voor bluswatervoorzieningen.
• Door het toekennen van extra budgetruimte
den zijn de kansen op subsidie goed. De
In het Waterplan zijn diverse maatregelen
aandacht worden besteed aan de inventari-
Kosten voor maatregelen op het gebied
in de komende meerjarenbegrotingen van
aanname is dat het eigen aandeel van de
geformuleerd op het gebied van waterkwa-
satie van subsidiemogelijkheden. Ook moet
de organisaties.
projecten minimaal 50% bedraagt. Dat aan-
liteit, natuur en recreatie. Weliswaar is een
er aandacht zijn voor de onderbouwing van
deel moet tenminste in de eigen begrotingen
groot deel van deze maatregelen terug te
subsidieverzoeken. Om kansen te pakken is
worden opgenomen. Voor zover binnen de
voeren op het beleid en de taakuitvoering van
een actieve houding van de betrokken organisaties vereist.
van ecologie, waaronder de aanleg van natuurvriendelijke oevers en watergebonden
• Door het verwerven van subsidies.
recreatie worden evenredig verdeeld. De Beide punten worden op de volgende pagina
eigen begrotingen onvoldoende middelen
de beide organisaties, een deel gaat echter
weergegeven in figuur 5.2.
per thema uitgewerkt.
beschikbaar zijn, wordt extra budget gezocht
verder of ontstijgt geheel of gedeeltelijk de
in de komende meerjarenbegroting.
financiële mogelijkheden van beide organisa-
Beide organisties zullen ook aan moeten
ties. Dit betekent dat de uitvoering van maat-
geven in hoeverre de uitvoering van maat-
Belevingswaarde
regelen afhankelijk is van subsidiëring.
regelen afhankelijk is van subsidiëring.
De belevingswaarde van het watersysteem
In het kader van het Waterplan is geïnventa-
Iedere subsidieregeling heeft zijn eigen eisen
wordt door diverse factoren beïnvloed, zoals
riseerd welke maatregelen in principe voor
en randvoorwaarden. De mogelijkheid om
een gezonde waterkwaliteit, een gezonde
subsidiëring in aanmerking komen. Met name
subsidie te verkrijgen vraagt om maatwerk en
visstand, veiligheid, visueel goed ogende
de maatregelen ten behoeve van de recreatie
is daarbij sterk afhankelijk van de uiteindelijke
Figuur 5.1 Kosten voor de maatregelen per thema
1.200.000,00
van gemeente en het hoogheemraadschap aan de fiets- en kanoroute van € 750.000,-
Gedurende de planperiode moet blijvend
geraamde kosten per organisatie per jaar zijn
1.400.000,00
De genoemde kosten zijn inclusief de bijdragen
Mogelijkheden voor subsidies
1.000.000,00
aanleg en stedenbouwkundige inrichting.
en de ecologie worden kansrijk geacht.
uitwerking van de maatregelen. Om deze
per organisatie (2006-2007). Niet inbegrepen
Veel van de hiervoor genoemde thema’s en
Gedacht moet worden aan Europese sub-
reden zijn de regelingen niet in het kader van
in de kosten zijn maatregelen die voortvloeien
maatregelen hebben ook een positief effect
sidieregelingen, regelingen van de nationale
dit plan uitgewerkt. Dit kan het best gebeu-
op de belevingswaarde. Aanvullend gaat het
overheid en de provincie. De meeste rege-
ren bij de planontwikkeling zelf. Eventueel
hierbij om de aanleg van natuurvriendelijke
lingen zijn gericht op subsidies voor uitvoe-
kan op basis van een nadere scan besloten
oevers, aanleg van kindvriendelijke vooroe-
ringsprojecten. De planontwikkeling valt vaak
worden om een plan op onderdelen aan te
vers, verhoging van de kwaliteit van bermen
niet onder de subsidieregeling of de bijdrage
passen om de kansen op subsidieverlening
en taluds, communicatie en zwerfvuilacties.
voor planontwikkeling is minimaal (slechts
te vergroten.
800.000,00
uit bestaand beleid, waaronder het rioleringsplan en het daarmee gecombineerd aanleggen van drainage, en het baggerplan. Ook
600.000,00
de kosten voor het vervangen van de vaste bruggen voor beweegbare voor de staande
400.000,00
enkele procenten).
mastroute naar het Helden der Zeeplein zijn niet geraamd. In figuur 5.1 staan de kosten
200.000,00
per thema.
5.2. Kostenverdeling
0
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
De gemeente Den Helder en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier dragen
Kosten HHNK
samen de kosten voor de maatregelen van het Waterplan.
Figuur 5.2 Kosten per organisatie per jaar
Kosten gemeente Den Helder
~ 28
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
~ 29
Bijlage 1 Begrippenlijst (Vierde) Nota waterhuishouding
Regeringsnota over het te voeren waterbeleid NW4.
Aandijkingslandschap
Landschap ontstaan door het inpolderen (bedijken) van buitendijks gelegen (kust)gebieden. Voorbeelden hiervan zijn de Anna Paulownapolder en de polder Zijpe.
Diffuse verontreinigingen
Ongelijkmatig verspreide verontreinigingen (dit in tegenstelling tot puntbronnen). Synoniemen: diffuse lozingen en diffuse bronnen.
Doelsoorten
Term uit het natuurbeheer, die de soorten aangeeft die in een bestaand of gewenst natuurtype thuis-
Afvalwaterzuiverings-inrichting (AWZI) Het totaal van de grond, gebouwen en apparatuur voor de zuivering van afvalwater, rioolwater.
horen. Als doelsoorten worden in het algemeen de soorten gekozen die specifieke eisen stellen ten
Afvoer
De hoeveelheid water die per tijdseenheid uit een gebied stroomt.
opzichte van de inrichting, beheer en milieukwaliteit. Bepaalde vissoorten zijn dat bijvoorbeeld voor
Afvoercapaciteit
De hoogste afvoer die onder bepaalde omstandigheden een waterloop of kunstwerk kan passeren, meestal uitgedrukt in kubieke meters per seconde.
de kwaliteit van de regionale waterstelsels. Doorspoelen
Het verversen en/of in beweging brengen van water in watergangen door het inlaten van gebieds-
Afwatering
Transport van water via een waterlopenstelsel naar een lozingspunt, van waar het water kunstmatig of onder vrijverval uit het gebied wordt geleid.
Drainage
De afvoer van water over en door de grond.
Afwentelen
Het ongevraagd aan anderen overdragen van problemen met aan- en afvoer van water, of de daar-
Drooglegging
Het hoogteverschil tussen de waterspiegel in een waterloop en het grondoppervlak.
Automatische stuw
vreemd water (= water van elders) of door het in circulatie brengen van het water.
mee gepaard gaande kosten en bestuurlijke verantwoordelijkheid.
Duiker
Kunstwerk die twee wateren met hetzelfde waterpeil met elkaar verbindt.
Beweegbare constructie die dient om de waterstand bovenstrooms van de constructie te verhogen
Duinrel
In de binnenduinrand gegraven wateren met als doel het drangwater uit de duinen versneld af te
c.q. te regelen. De beweging van de constructie wordt automatisch aan de hand van bijvoorbeeld waterpeilen in gang gezet. Basiskwaliteit
generatie maar anderzijds niet leiden tot beperkingen voor toekomstige generaties om in hun
provincie Noord-Holland bedoeld. Onafhankelijk van de functie wordt door de provincie voor alle
behoeften te voorzien. Dynamisch peilbeheer
Dynamisch peilbeheer is anticiperend peilbeheer. Het peilbeheer wordt afgestemd op de actuele
watersysteem aan moet voldoen. Voor de volgende aspecten van het watersysteem zijn basis-
weersomstandigheden en de weersverwachting. Indien veel neerslag wordt verwacht wordt het peil
kwaliteiten vastgesteld: de kwaliteit van water en waterbodem, veiligheid, peilbeheer (aan en afvoer
van tevoren verlaagd. Bij een voorspelde droge periode wordt de waterstand opgezet of aangevuld
van water) en basisinrichting (inrichting van oevers).
tot een bepaald afgesproken maximum. Dynamisch peilbeheer is dus anticiperend peilbeheer. Dit
Term die de waterkwaliteitsbeheerders gebruiken voor het aanduiden van de inspanningen die elke gemeente moet uitvoeren of uitgevoerd moet hebben om de vuiluitworp uit de riolering tot een
draagt bij aan de veiligheid van het watersysteem. Ecologische infrastructuur
bepaald niveau te reduceren. Basisrioleringsplan
Kwalificatie van activiteiten en ontwikkelingen, die enerzijds voorzien in de behoefte van de huidige
In het WBP2 wordt hiermee de term basiskwaliteit uit het Waterhuishoudingsplan 1998 van de watersystemen een zekere basiskwaliteit nagestreefd. Dit zijn in feite de minimumeisen waar een
Basisinspanning
voeren en de grondwaterstand in de binnenduinrand te verlagen. Duurzaam
Plan waarin op gedetailleerde wijze wordt aangegeven hoe de inzameling en afvoer van afvalwater
Een samenhangend stelsel van reeds bestaande en nog tot stand te brengen grote en kleine natuurreservaten en andere gebieden met een natuurfunctie en van de verbindingen daartussen.
Ecologische kerngebieden
en neerslag binnen een gebied geschiedt.
Gebieden van voldoende omvang met bestaande ecologische waarden, welke van nationale of internationale betekenis zijn.
Beheersgebied
Het gebied waarover de waterbeheerder (bijvoorbeeld het waterschap) het beheer voert.
Ecologische verbindingszones
Bergbezinkbassin
Vuilreducerende randvoorziening binnen het rioleringsstelsel in de vorm van een reservoir voor
elkaar. Het is een netwerk van gebieden of structuren die verbreiding, migratie en uitwisseling van
tijdelijke opslag van afvalwater, waarin tevens slibafzetting plaatsvindt met een voorziening om het
verschillende soorten flora en fauna, tussen verschillende natuurgebieden mogelijk maakt. Ze vor-
slib te kunnen verwijderen en waaruit overstortingen kunnen plaatsvinden. Berging
Het volume water dat aanwezig is in een nader aan te geven deel van de grond of binnen een
Ecologische verbindingen of ecologische structuren, verbinden ecologische kerngebieden met
men verbindende corridors of “stepping stones” van wisselende omvang. Ecosysteem
Functionele eenheid van het abiotische (niet levende) en de levensgemeenschappen van planten en
Eutrofiëring
Bemesting van het oppervlaktewater met fosfor en stikstofverbindingen, waardoor de groeisnelheid
bepaald gebied, meestal uitgedrukt in kubieke meters.
dieren (Roos & Vintges).
Bergingscapaciteit
Het volume water dat binnen een bepaald gebied kan worden geborgen tussen het streefpeil en het
Bergingsreservoir
Het reservoir waarin een deel van het rioolwater (hemel- en/of afvalwater) tijdelijk wordt opgeslagen
Faalkans
Kans dat een maximaal toegestane of gewenste peilstijging wordt overschreden.
ter vermindering van de overstortfrequentie van het rioolstelsel op het oppervlaktewater.
Flexibel peilbeheer
Het toestaan van ruime marges waarbinnen het waterpeil mag fluctueren, met het doel om afwente-
Boezem
Stelsel van grote wateren en kanalen waarop het water van lager gelegen polders wordt uitgemalen,
ling van problemen zoveel mogelijk te voorkomen, dat wil zeggen water vasthouden om afvoer te
ten behoeve van berging en lozing op het buitenwater.
beperken, water conserveren om watertekorten aan te vullen, bergingscapaciteit vergroten door
Boezemkade
Waterkering langs de boezem om lager gelegen polders te beschermen tegen hoog water in de
- volgens de normen - aanvaardbaar hoogste peil, meestal uitgedrukt in kubieke meters.
boezem. Bufferzone
van algen en waterplanten kan toenemen.
water vroegtijdig uit te slaan als veel regen wordt verwacht (zie ook dynamisch peilbeheer). Functie
Gebied rondom een natuurgebied waar, met het oog op de vereiste milieukwaliteit in het natuur-
is van - en specifieke eisen stelt aan water (voorbeeld landbouw, recreatie, natuur, scheepvaart,
gebied, maatregelen noodzakelijk zijn. Hierbij gaat het om waterhuishoudkundige maatregelen, onder andere relatief hoge grondwaterstanden. Buitenwater Calamiteitenberging Diffuse lozingen
Een vorm van grondgebruik of een activiteit, die vanuit economisch of ecologisch belang afhankelijk stedelijk gebied).
Gebiedsvreemd water
Gebiedseigen water is water, dat in het gebied zelf neerslaat of via kwel in het waterstelsel terecht-
Water buiten een aaneengesloten ring van primaire waterkeringen (langs de kust, het IJsselmeer en
komt. Het tegenovergestelde is gebiedsvreemd water, dat soms - in geval van aanhoudende
de grote rivieren) of secundaire waterkeringen (langs boezems).
droogte - moet worden ingelaten om een tekort aan water tegen te gaan.
Berging die alleen in uitzonderlijke situaties wordt ingezet om na het falen van het systeem de
Gemeentelijk rioleringsplan
Gemeenten zijn volgens de Wet Milieubeheer verplicht een GRP op te stellen. Het is een samen-
schade en overlast te beperken.
bundeling van drie plannen: het basisrioleringsplan, het rioolbeheerplan en het kostendekkingsplan.
Over een gebied verspreide lozingen, die veelal via de bodem het grond- en of oppervlaktewater
In dit plan is de visie van de gemeente vastgelegd met betrekking tot het aanleggen van een
bereiken.
geoptimaliseerd rioleringssysteem en het zorgvuldig beheren van dit systeem.
~ 30
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Gemengd (riool)stelsel
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Afvalwater en (een deel van het) regenwater worden gezamenlijk via een leidingnet afgevoerd naar
Oever
Kant of boord van een stroom, meer, rivier of vaart.
de zuiveringsinstallatie. Bij een te grote afvoerhoeveelheid treedt meestal een overstort in werking,
Oeverzone
De zone aan weerszijde van de insteek van het water die van belang is op de aan het water
waardoor het afvalwater sterk verdund met regenwater wordt geloosd op het oppervlaktewater. Gescheiden (riool)stelsel
Gescheiden stelsel
Afvoer van regenwater en afvalwater door middel van twee gescheiden rioolstelsels. Verharde
toegekende functie. Onderbemaling
Een apart bemalen gebied binnen een bemalingsgebied door derden beheerd.
oppervlakken en daken zijn aangesloten op het regenwaterriool, dat loost op het stedelijk water. Het
Onderhoud
Het handhaven van het goed functioneren van het rioleringsstelsel.
afvalwater wordt door een apart riool naar een zuiveringsinstallatie geleid.
Ontvangstplicht
De verplichting om als aanliggend perceel plantmateriaal of slib uit de watergang te ontvangen.
Rioolstelsel dat uit twee onafhankelijke leidingstelsels bestaat. Via het ene leidingstelsel wordt het
Ontwatering
De afvoer van water uit percelen over en door de grond en eventueel door drainagebuizen en
huishoudelijk afvalwater afgevoerd naar een RWZI. Met het andere leidingstelsel wordt de neerslag van het verharde oppervlak rechtstreeks naar het oppervlaktewater afgevoerd. Grondwater
Water beneden het grondoppervlak, meestal beperkt tot water beneden de grondwaterspiegel.
Helofytenfilter
Natuurlijke waterzuivering waarbij gebruik gemaakt wordt van de reinigende werking van planten
~ 31
greppels naar een stelsel van grotere waterlopen. Ontwateringsdiepte
De afstand tussen het aardoppervlak en de hoogste grondwaterstand tussen de ontwateringsmiddelen (drainagebuizen, greppels) bij een bepaalde ontwerpneerslag, meestal uitgedrukt in centimeters.
(helofyten) zoals riet, biezen en lisdodde.
Oppervlaktewater
Water in rivieren, kanalen, meren, plassen, vennen, singels, vijvers, watergangen en sloten.
Insteek
De lijn waar talud en maaiveld elkaar snijden of geacht worden elkaar te snijden.
Oppervlaktewaterpeil
De hoogte van het oppervlaktewater ten opzichte van een referentieniveau.
Instelbare stuw
Vaste of beweegbare constructie die dient om de waterstand bovenstrooms van de constructie te
Overloop (overlaat)
Een verlaagd stuk in een waterkering, waarover water wordt ingelaten in een retentiegebied bij hoog
verhogen c.q. te regelen. Integraal Waterbeheer
Samenhangend beleid en beheer dat de verschillende overheidsorganen met strategische taken
water. Overstort
en beheerstaken op het gebied van het waterbeheer voeren in het perspectief van de water-
water) dat niet in het rioolstelsel kan worden geborgen, loost in een bergingsvijver, bergbezinkbassin
systeembenadering. Hierbij wordt rekening gehouden met zowel de interne functionele samenhang (relaties tussen kwantiteit- en kwaliteitsaspecten van het oppervlakte- en grondwater) als de externe
of op het oppervlaktewater. Dit principe wordt overstorten genoemd. Peil
functionele samenhang (de relaties tussen waterbeheer en andere beleidsterreinen als milieubeheer, ruimtelijke ordening en natuurbeheer).
Voorziening die bij regenval het teveel aan rioolwater (hemelwater al dan niet vermengd met afval-
Kortstondig gemiddelde van de hoogteligging van de waterspiegel ten opzichte van een referentievlak.
Peilbeheer
Regelen van het waterpeil in het oppervlaktewater door middel van stuwen, sluizen en gemalen en
Verordening waarin regels worden gesteld inzake het beheer, gebruik en onderhoud van
Peilbesluit
Formele vastlegging door waterschap en provincie van de na te streven waterpeilen.
(waterschaps)werken.
Peilvak (Peilgebied)
Een gebied waarin één en hetzelfde peil wordt nagestreefd.
Inundatie
Het onder water lopen van land (overstroming).
Keur
door inlaat en afvoer van water.
Keurdiepte
De bodemdiepte waaraan een watergang volgens de keur moet voldoen.
Piek afvoer
De grootste afvoer die gedurende een hoogwaterperiode voorkomt.
Kunstwerken
Waterstaatkundige bouwwerken die van belang zijn voor de waterkering of de waterbeheersing, dan
Piekberging
Berging die juist nog valt binnen de grenzen van het normale functioneren van watersystemen.
wel uit andere hoofde behoren tot een waterkering of gelegen zijn in of over een watergang.
Plas-dras-zones
Brede moerassige oevers, met een hoogteligging ongeveer op het niveau van het gemiddeld water-
Kwel
Grondwater, dat door drukverschil in de bodem toestroomt uit naastgelegen of hoger gelegen gebieden en uiteindelijk aan de oppervlakte van het maaiveld - of in het oppervlaktewater terecht-
peil. Plasberm
komt. Laagst maatschappelijke kosten
Legger
De totale kosten voor een gezamenlijk handelen van verschillende overheden welke kosten, uit-
afmeting heeft dan voor de afvoer van het water of stabiliteit van de oever noodzakelijk is. Provinciale Ecologische Hoofdstructuur Vastgelegd in de deelnota Ecologische Structuren en Natuur en Landschapsbouw (1993) van
gaande van bepaalde doelstellingen en randvoorwaarden voor de maatschappij zo laag mogelijk
de provincie Noord-Holland. Deze hoofdstructuur (afkorting: PEHS) is een uitwerking van de
zijn.
Ecologische Hoofdstructuur (EHS) uit het Natuurbeleidsplan (1991) van het ministerie van
Beschrijving van de onderhoudsverplichtingen en onderhoudsplichtigen voor zowel de primaire als
Landbouw, Natuurbeheer en Visserij en bestaat uit kerngebieden, natuurontwikkelingsgebieden
secundaire wateren. Ligger
Beschrijving van de primaire wateren, alsmede de daarin of daarover gelegen kunstwerken voor
Lozen
Het door middel van een werk brengen van water in een oppervlaktewater, zonder dat het water
en verbindingszones. Puntbron
zover deze werken het aan- en afvoerend vermogen beïnvloeden.
Natuurlijk bochtig verloop van een watergang.
Micro-verontreinigingen
Verontreinigende stoffen die in concentraties van miljoenste grammen per liter worden uitgedrukt.
Migratie
Begrip dat wordt gehanteerd bij ecologische verbindingszones, waarmee wordt bedoeld de
Vloeistofdichte voorziening als onderdeel van het rioolstelsel, die als doel heeft de lozing van vuil uit het rioolstelsel op oppervlaktewater te verminderen.
RegenWaterAfvoer
Het totale debiet dat bij regen door het rioleringsstelsel kan worden verwerkt (dus inclusief de droogweerafvoer).
Het systematisch verzamelen en bewerken van gegevens ten behoeve van (beleids)evaluatie.
Regenwaterrioolstelsel
Rioolstelsel alleen bestemd voor de inzameling en het transport van neerslag.
Het proces van monitoring kan gezien worden als een keten van opeenvolgende activiteiten, die
Regenwaterstelsel
Rioleringsstelsel door middel waarvan uitstuitend hemelwater wordt ingezameld en (HWA) afgevoerd.
begint met het bepalen van de informatiebehoefte en eindigt met het gebruik van de geproduceerde informatie. Natschade
Landbouwschade door lagere opbrengst van landbouwgewassen en/of door hogere productie-
Natuurdoeltypen
Specifiek geformuleerd streefbeeld van te realiseren natuur bij natuurontwikkeling en natuurbeheer.
Natuurontwikkeling
Het creëren van omstandigheden die geschikt zijn voor het ontstaan van bijzondere natuur, op
Retentiegebied
plaatsen die daarvoor eerder niet geschikt waren. Voor planten en algen beschikbare voedingsstoffen (fosfor en stikstofverbindingen).
Een gebied, dat structureel onderdeel is van het watersysteem, bedoeld om voldoende bergingscapaciteit te creëren en daarmee te voldoen aan de gestelde normen; water wordt hier geborgen in tijden van hoge afvoer om waterstanden te verlagen tot beneden het maatgevende hoogwaterpeil.
kosten als gevolg van te hoge waterstanden in natte perioden.
Nutriënten
Een tot de riolering behorende voorziening gericht op reductie van de vuilemissie (veelal ter plaatse van een overstort). Bijvoorbeeld een bergbezinkbassin.
Randvoorziening rioolstelsel
verplaatsing van organismen tussen verschillende natuurgebieden. Monitoring
Lozing op één punt. Tegenovergestelde van diffuse verontreiniging. In WBP2 ook lozingspunt genoemd.
Randvoorziening
daarbij uit een ander oppervlaktewater wordt gehaald. Meanderen
De strook van de oever welke gedeeltelijk of geheel onder water staat en meestal een ruimere
Riooloverstort
Constructie in een rioleringsstelsel waardoor bij hevige regenval het water uit de riolering ongezui-
SEND-normen
Specifiek Ecologische Normdoelstelling (SEND). Deze normdoelstellingen hebben betrekking op
verd direct op het oppervlaktewater wordt geloosd. diverse abiotische parameters, zoals zuurgraad, elektrisch geleidingsvermogen en (ortho)fosfaat.
~ 32
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Deze abiotische normdoelstellingen zijn randvoorwaarde voor de aanwezigheid van organismen die
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterberging
karakteristiek zijn voor het betreffende watertype. SEND-doelstellingen zijn geformuleerd voor elk
Specie
Al hetgeen dat vrijkomt bij het onderhoud van de watergangen.
Spuien
Het lozen van water via een kunstwerk onder vrijverval.
Spuisluis
Sluis, via welke het water onder vrijverval wordt afgevoerd (= gespuid) naar het buitenwater.
Streefbeeld
Beschrijving van de gewenste situatie van waterhuishoudkundige systemen. Ze kunnen worden beschouwd als doelen voor de lange termijn, met als kern een duurzame ecologische ontwikkeling
Oppervlaktewater, grondwater of regenwater dat binnen een watersysteem wordt geborgen, bijvoorbeeld: · in de bodem; · in het oppervlaktewater; · in retentiegebieden; · onder extreme omstandig-
van de negentien watertypen waarin het Noordhollandse oppervlaktewater is verdeeld met uitzondering van boezemwateren.
~ 33
heden in gebieden die gecontroleerd onder water gezet kunnen worden. Waterbodem
Bodem die permanent, danwel met een zekere regelmaat, danwel onder bijzondere omstandigheden met oppervlaktewater is bedekt. De waterbodem vormt de verbinding tussen het oppervlaktewater en de bodem.
Waterconservering
Het vasthouden van gebiedseigen water om in droge perioden watertekorten te voorkomen en daardoor de inlaat van gebiedsvreemd water tegen gaan.
Watergang
De oppervlaktewateren die dienen voor de afvoer of aanvoer of berging van water, de boven water
en een duurzaam gebruik van water voor de mens. In het ideale geval is het streefbeeld gelijk aan
gelegen taluds en de oeverstroken die geacht worden met het water een eenheid te vormen; zij
het referentiebeeld.
worden in de legger naar mate van hun belang onderscheiden in primaire, secundaire en tertiaire
Streefpeil
Waterpeil waar conform het peilbesluit naar gestreefd wordt.
watergangen.
Stuw
Vaste of beweegbare constructie die dient om de waterstand bovenstrooms van de constructie te
Waterhuishouding
verhogen en/of regelen.
De wijze waarop water in een bepaald gebied wordt opgenomen, zich verplaatst, wordt gebruikt, verbruikt en afgevoerd.
Taluds
Het hellende oppervlak van een waterkering, de hellende kanten van watergangen.
Veerkracht
Het vermogen van systemen (of onderdelen daarvan) om zodanig te reageren op veranderende
stemming met het derde Indicatief meerjarenprogramma water 1985-1989, met oppervlaktewater
omstandigheden of verstoringen dat essentiële kenmerken hersteld worden.
wordt bedoeld: het samenhangend geheel van water, waterbodem, oevers, technische infrastruc-
Verbeterd gescheiden rioolstelsel
Waterhuishoudkundig systeem
Gescheiden rioleringsstelsel, waarbij middels een stelsel koppeling tussen rwa-stelsel (hemelwaterriool) en het dwa-stelsel (afvalwaterriool) wordt bewerkstelligd dat het eerste afstromende en veront-
tuur en de biologische component. Waterhuishoudkundige infrastructuur
reinigde regenwater naar het dwa-stelsel wordt afgevoerd. Door een regenwaterrioolgemaal wordt steeds een kleine, constante hoeveelheid weggepompt naar het vuilwaterriool. Pas na vulling van
Waterkering
kerende functie hebben en als zodanig in de legger zijn aangegeven. Waterketen
Stoepen, daken, wegen, parkeerplaatsen, pleinen enz., waarvan het regenwater kan afvoeren via Het toenemen van het zoutgehalte in de bodem, het grondwater of het oppervlaktewater, als gevolg
streven is de schakels van deze keten aaneen te sluiten tot een gesloten kringloop. Waterkwaliteitsdoelstelling
van opkwellend zout grondwater of indringing van zeewater via het oppervlaktewatersysteem. Vissenwater
Deze functie is afgeleid van de functie viswater uit het provinciaal Waterhuishoudingsplan. Bij de
Waterkwaliteitsspoor
Gebiedseigen water of gewenst water, zoals grond, kwel- en regenwater, langer vasthouden en
Beleid waarbij de functie van een water sturend is voor de normen die worden gehanteerd voor lozingen. Hier geldt dus geen inspanningsverplichting, maar een resultaatsverplichting.
Waterloop
van het betreffende watersysteem. Voorraadbeheer
Het geheel van eisen waaraan een bepaald oppervlaktewater of een gedeelte daarvan in de toekomst moet voldoen.
functie vissenwater in het WBP2 wordt echter een hoger ambitieniveau nagestreefd. Naast chemische parameters worden bij deze functie namelijk ook eisen gesteld t.a.v. de inrichting en het onderhoud
De reeks van: produceren van drinkwater, verzamelen en transporteren van huishoudelijk en bedrijfsafvalwater, zuiveren van afvalwater tot het weer op het oppervlaktewater kan worden geloosd. Het
een rioolaansluiting (bijvoorbeeld straatkolken) naar het riool. Verzilting
Kunstmatige hoogten en die (gedeelten van) natuurlijke hoogten of hooggelegen gronden met inbegrip van de daarin of daaraan aangebrachte werken, die een waterkerende of mede een water-
op oppervlaktewater. De vervuiling als gevolg van onjuiste afvoeren op het rwa-stelsel wordt ook Verhard oppervlak
Een samenhangend geheel van watergangen en waterstaatswerken ten behoeve van het waterbeheer.
zowel dwa- als rwa-riolering stort het in de rwa-riolering aanwezige relatief schone rioolwater over beperkt.
Een samenhangend geheel van oppervlaktewateren en grondwatervoorkomens, waarbij in overeen-
Een langgerekte verlaging in het terrein van natuurlijke of kunstmatige oorsprong die permanent of periodiek stromend water bevat.
Wateroverlast
tijdens droge perioden gebruiken in gebieden waar we schoon water willen hebben. Er hoeft dan
Een niet direct levensbedreigende situatie veroorzaakt door extreme neerslag of hoge rivierafvoeren, waarbij inundatie optreedt die leidt tot waterschade aan huizen, gebouwen, gewassen, bouwwerken
minder water te worden afgevoerd en ingelaten.
etc.
Vuilemissie
Het totaal aan stoffen (niet zijnde water) geloosd uit een rioolstelsel op het oppervlaktewater via overstorten en/of uitlaten.
belangrijkste invloedsfactoren, zoals de rioleringssituatie, het grondgebruik en de kwaliteit van het
Vuiluitworp
De hoeveelheid verontreiniging per tijdseenheid of gebeurtenis die als gevolg van overstortingen
ingelaten boezemwater. Het plan biedt inzicht in de te verwachten gevolgen van de ontwikkelingen
vanuit het rioolstelsel op het oppervlaktewater wordt geloosd.
in de gemeente voor de waterhuishouding en de waterkwaliteit. Een beleidsplan en een uitvoerings-
Water op straat
Verschijnsel dat regenwater niet meer het riool binnen kan stromen omdat de volledige afvoer-
programma kunnen onderdeel uitmaken van het Waterplan.
capaciteit reeds wordt benut. Het regenwater blijft tijdelijk op de straten staan.
Waterschade
Algemene term voor alle vormen van schade als gevolg van wateroverlast en overstroming.
Waterbalans
De vergelijking van de hoeveelheden water betrokken bij toevoer, afvoer, onttrekking en verandering
Watersysteem
Een samenhangend en functionerend systeem, opgebouwd uit verschillende systeemcomponenten
in berging over een bepaalde periode en binnen een gegeven gebied.
en alle bijbehorende fysische, chemische en biologische kenmerken en processen. De activiteiten
Waterbeheer
Synoniem voor het begrip waterhuishouding waarbij de overheidszorg behalve het feitelijke beheer
waarbij rekening gehouden wordt met het watersysteem wordt watersysteembenadering genoemd.
(fysieke maatregelen) en een juridisch beheer (vergunningen en dergelijke) tevens de daaraan voor-
Waterplan
Watersysteemanalyse
afgaande beleidsbepaling (planvergunning en dergelijke) omvat. Waterbeheerder Waterbeheersplan
Beleidsdocument van het hoogheemraadschap waarin het waterbeleid is vastgelegd.
Waterbeleid
Het geheel van plannen, onderzoekingen en bestuurlijke maatregelen, in samenhang met andere beleidsterreinen, dat dient om te komen tot een betrouwbaar, duurzaam en bestuurbaar beheer van water en ruimte.
Analyse waarmee wordt gezocht naar de fundamentele kenmerken van het functioneren van een watersysteem. De systeemanalyse verschaft inzicht in de relatie tussen de waterhuishouding en de
Overheidslichaam (Rijk, provincie, waterschap, of gemeente) belast met een of meer operationele beheerstaken op het gebied van het waterbeheer.
Een Waterplan beschrijft de samenhang tussen de waterkwaliteit, de waterhuishouding en de
waterkwaliteit, ecologie en fysieke omgeving en in de processen die hierop van invloed zijn. Watersysteembenadering
Werkwijze van waaruit de zorg voor de waterhuishouding wordt benaderd en waarbij wordt uitgegaan van de samenhang binnen de waterhuishouding en die van de waterhuishouding met zijn relevante omgeving.
Zouttong
Indringing van zout water vanuit zee.
~ 34
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Bijlage 2 Projectorganisatie
~ 35
Bijlage 3 Maatregelen In deze bijlage is een lijst opgenomen van maatregelen die voortvloeien uit het Waterplan.
Bestuur • College B&W gemeente Den Helder
In de maatregelenlijst zijn de volgende afkortingen gebruikt voor de aanduiding van het thema waarop de maatregel
• Dagelijks Bestuur Hoogheemraadschap Hollands
betrekking heeft:
Noorderkwartier
Stuurgroep E. Vos
wethouder gemeente Den Helder
J. Wentink
heemraad Hoogheemraadschap
W
waterkwaliteit en waterkwantiteit
R
recreatie
E
ecologie
B
belevingswaarde
Nr Maatregel
Hollands Noorderkwartier 1
Opstellen monitoringsprogramma’s voor de
2
Onderzoek naar omvang, oorzaken en oplossingen
Klankbordgroep
Projectgroep
Communicatiegroep
• Milieuverenigingen
G. de Loos
gemeente Den Helder (voorzitter)
A.E. Koning-Folkerts
• Belanghebbenden
H. Oudekerk
gemeente Den Helder
• Gebruikers
J.W. Huizinga
Hoogheemraadschap Hoogheemraadschap
gemeente Den Helder
L. Beerepoot
3
J. Kollen
Grontmij (projectleider)
A.J. Hekman
Grontmij
Op-
GDH
merking
HHNK
W
€ 150.000
Julianadorp, Huisduinen en overig deel Binnen de Linie 2005
W
€ 55.000
2005
W
€ 25.000
100
HHNK
2005
W
€ 25.000
100
HHNK
2005
W
€ 75.000
100
HHNK
2005
B
€ 35.000
50
GDH
2005
R
€-
buffering in binnenduinrand
2005
W
€ 10.000
100
HHNK
Begripsvorming/communicatie over onderbemalingen
2006
B
€ 15.000
100
HHNK
2006
W
€ 65.000
100
HHNK
2006
W
€ 165.000
100
HHNK
2006
R
€ 750.000
50
50
GDH
2007
R
€ 750.000
50
50
GDH
100
HHNK
100
GDH
Onderzoek naar mogelijkheden flexibel peilbeheer in zuidelijk stadsdeel Den Helder
4
Onderzoek naar mogelijkheden flexibel peilbeheer (drooglegging, stabiliteit kades, funderingen) in Julianadorp
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
Kostenverdeling (%) Trekker
(drooglegging, stabiliteit kades, funderingen)
HHNK
Hollands Noorderkwartier I. Kemeling
Kosten
grondwateroverlast Nieuw Den Helder, De Schooten,
Hollands Noorderkwartier J. Klaver
Thema
2005
maatregelen en uitvoeren monitoring (10 jaar)
• Provincie Noord-Holland
Uitvoering
5
Monitoring waterkwaliteit zuidelijk deel Den Helder om effect maatregelen te bepalen en nader te sturen
6
Duinrel langs Meidoornstraat voorzien van natuurvriendelijke oevers watergang herinrichten (versmallen) over 150 m. ten behoeve van continue doorstroming. Plaatsen vuilnisbakken ter voorkoming zwerfvuil
7
Start ontwikkeling Oude Rijkswerf Willemsoord
8
Onderzoek naar geschikte locatie voor water-
tot nautisch themapark met recreatieve invulling
9
50
GDH
10 Reservering opstuwing en/of peilbeheer t.b.v. voorraadbeheer in het duingebied 11 Verbinden watersysteem fort Dirksz. Admiraal met watersysteem Quelderduyn door verruimen duiker onder spoor door en plaatsen 1 aanvullende duiker. Verruimen waterlopen in park tot hoofdwaterloop over lengte van 800 m., incl. verruimen 4 duikers. 12 Ontwikkeling fiets- en kanoroute Den HelderJulianadorp fase 1. (Verwerving grond € 2,2 miljoen (kosten gemeente), bijdrage Europa € 2,2 miljoen, verder een totale vaste bijdrage van provincie, Hoogheemraadschap en gemeente van ieder € 750.000,-, gespreid over 2006-2007, zie ook maatregel 13) 13 Ontwikkeling fiets- en kanoroute Den HelderJulianadorp fase 2 (zie ook maatregel 12)
autonoom
~ 36
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Nr Maatregel
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Uit-
Thema
Kosten
voering
Kostenverdeling (%) Trekker
Op-
GDH
merking
HHNK
14 Verdiepen en baggeren fortgrachten Dirksz. Admiraal R
€ 235.000
W
€-
100
HHNK HHNK
2007
B
€ 20.000
2007
W
€ 25.000
100
HHNK
2008
W
€ 25.000
100
HHNK
100
via Nieuw
doorspoelpomp De Schooten en verbinding van spoor-
DH Zuid
sloten (2x) met Doggersvaart afsluiten, waardoor de
GDH
W
€ 140.000
100
HHNK
afsluiten door plaatsing 7 schot- of beweegbare stuwen. 2009
W
€ 50.000
100
HHNK
2009
R
€ 10.000
50
GDH
2009
R
via RO
2009
R
€ 125.000
2009
R
€-
34 Ondiepe kanoverbinding of overhaal realiseren bij fortgracht Dirksz. Admiraal 2008
W
€ 300.000
100
GDH
50
35 Realiseren Rondje Den Helder voor kleine recreatievaart
20 Op locaties met verontreinigde bagger onderzoek
en rondvaartboten door verwijderen obstakels
naar effect baggerkwaliteit op water-/
(5 duikers/bruggen) 2008
W
€ 50.000
100
HHNK
36 Realiseren 10 aanlegvoorzieningen voor pleziervaart
2008
W
€ 10.000
100
HHNK
37 Aanleggen 10 vissteigers in fiets- en kanoroute
21 Watergang Huisduinen peilgebied NAP +0,50 m. verbinden met Nieuw Den Helder door aanleg duiker
merking
HHNK
2009
zuidelijk deel Den Helder. Spoorsloten verbreden
Restaurant Duinoord voor 100 auto’s. Isoleren
ecologische kwaliteit
Op-
GDH
33 Verbindingen tussen noordelijk en zuidelijk stadsdeel
19 Aanleggen en ophogen (1 m.) parkeerplaats bij restaurant Duinoord met drains en persleiding
Kostenverdeling (%) Trekker
pomp gaat functioneren als circulatiegemaal voor
17 Vervangen te smalle duiker tussen Hengstepad en 18 Verbinden watergangen Nieuw Den Helder
Kosten
Verbinding onder spoor door van Nw DH zuid naar 2007
watergang en aanleggen van twee duikers
Mariendal
Thema
verruimen tot hoofdwaterloop over lengte van 370 m.
15 Verruimen secundaire watergang ten zuiden van
16 Promotieactie zwerfvuil
Uitvoering
32 Bestaande spoorsloten ten noorden van Doggersvaart
tot hoofdwaterloop, ook t.b.v. doorvaarbaarheid kano’s 2007 nollengebied (Nieuw Den Helder Zuid) tot hoofd-
Nr Maatregel
in Den Helder en Julianadorp
GDH 100
GDH GDH
22 Drainwater Huisduinen oppompen naar 2008
W
€ 25.000
100
2008
W
€ 35.000
100
GDH
39 Realiseren kanoroute langs stellingen (bebording)
2009
R
€-
GDH
Den Helder Zuid. 2008
E
€ 175.000
50
50
GDH
meenemen 2008
E
€ 60.000
50
50
GDH
€ 250.000
2010
E
€ 175.000
2010
E
€ 60.000
W
€ 25.000
100
HHNK
50
50
GDH
50
50
GDH
100
HHNK
(ca. 700 m.), hierbij ook criteria voor de visstand meenemen
43 Vervuiling door scheepswerven tegengaan, voorlichting/ 2010 2008
B
€ 250.000
100
0
GDH
v.v. en handhaving
27 Herinrichten duinsloot langs fietspad langs Zanddijk
(ca. 2 km.), hierbij ook criteria voor de visstand 2008
B
€ 40.000
0
100
HHNK
meenemen
28 Vergroten secundaire watergang langs Ravelijnweg
2010
E
€ 175.000
50
50
GDH
2010
E
€ 60.000
50
50
GDH
2010
B
€ 300.000
100
2010
W
€ 60.000
100
HHNK
2010
W
€ 15.000
100
HHNK
2010
R
€ 10.000
45 Creëren natuurvriendelijke oevers in Julianadorp fase 3
tot hoofdwaterloop over 700 m. en verbinden met
(ca. 700 m.), hierbij ook criteria voor de visstand
watersysteem De Schooten en park Quelderduyn
meenemen 2008
W
€ 250.000
0
100
HHNK
29 Op aangeven van brandweer creëren 10 locaties in
en PM
46 Reservering voor verfraaien kades over 3.000 m. (bijvoorbeeld jaagpad langs Helders kanaal en verhoogd
Den Helder voor bluswatervoorziening en baggeren
onderhoud kades en bermen) 2009
B
€ 250.000
100
GDH
30 Vergroten watergang in De Schooten langs
GDH
47 Opheffen gemaal Schoolweg, westelijk deel Schoolvaart door duiker verbinden met zuidelijk deel Langevliet,
Doggersvaart tot hoofdwaterloop en verbinding maken
verbinding oostelijk deel Schoolvaart met noordelijk
naar doorspoelgemaal De Schooten, verruimen
deel Langevliet handhaven.
1 duiker en aanleggen 4 duikers, dichtzetten verbinding
48 Verbindingen van watersysteem Julianadorp met de 2009
W
€ 115.000
100
HHNK
Callantsogervaart opheffen door plaatsen van twee
2009
W
€ 40.000
100
HHNK
49 Realiseren kanoroute tussen stellingen en Doggersvaart
31 Opheffen doorspoelpomp Doggersvaart + verbinden
beweegbare stuwen of schotten via Nw Den Helder (bebording)
i.s.m. provincie
44 Creëren natuurvriendelijke oevers in Den Helder fase 3
om duinwater te verzamelen (uitvoering combineren
waterlopen
W
42 Creëren natuurvriendelijke oevers in Julianadorp fase 2
grond via aankoop Binnenduinrand, uitvoering
met Doggersvaart bij Guldemondweg
2009
(ca. 2 km.), hierbij ook criteria voor de visstand
lengte van 3 km. en ophoging met 1 m. (verwerving
van deze locaties
stelling op
41 Creëren natuurvriendelijke oevers in Den Helder fase 2
26 Aanleg fietspad parallel aan de Zanddijk over een
d.m.v. 2 duikers, verwijderen aanwezig puin (PM-post)
stelling op
40 Reservering aanleg helofytenfilter en waterberging in
(ca. 700 m.), hierbij ook criteria voor de visstand
met uitvoering 26).
€-
DH
25 Creëren natuurvriendelijke oevers in Julianadorp fase 1
combineren met uitvoering 27).
R
HHNK
(ca. 2 km), hierbij ook criteria voor de visstand
meenemen
2009
DH
24 Creëren natuurvriendelijke oevers in Den Helder fase 1 meenemen
38 Opheffen obstakels kanoroutes langs stellingen GDH
23 Overloop vanuit Mariëndal richting Den Helder realiseren via Jan Verfaillesloot
via fiets- en kanoroute
NAP +0,50 m. peilgebied. Ten noorden van uitmonding drain duiker afsluiten met schotten
~ 37
100
GDH
~ 38
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Nr Maatregel
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Uit-
Thema
Kosten
voering
Kostenverdeling (%) Trekker
Op-
GDH
merking
HHNK
50 Reservering voor extra circulatiegemaal in zuidelijk
1.000 m. ter plaatse van woonboten 2011
W
€ 600.000
100
HHNK
noordelijk van grasdijk (Huisduinerpolder)
5 duikers verwijderen en vervangen door betonnen
Kosten
2011
R
€ 450.000
100
GDH
Ooghduyne en verbinden met watersysteem 73 Verbreden duinrand
2012
E
€ 175.000
50
50
GDH
nvt
W
€-
HHNK
nvt
E
€-
GDH
nvt
R
€-
GDH
nvt
W
kustvisie
HHNK
nvt
E
PM
vismigratie 2012
E
€ 60.000
50
50
TOTAAL € 9.110.000,-
GDH
54 Opheffen obstakels kanoroutes in Nw Den Helder: 5 duikers verwijderen en vervangen door betonnen 2012
R
€ 450.000
2012
W
via RO
100
GDH 100
HHNK
via herin
naar de fiets- en kanoroute, op 13 locaties de fiets- en
richting
kanoroute afdammen van polderwater
Binnenduinrand
56 Creëren natuurvriendelijke oevers in Den Helder fase 5 (ca. 2 km.), hierbij ook criteria voor de visstand 2013
E
€ 175.000
50
50
GDH
2013
E
€ 60.000
50
50
GDH
2013
B
€ 360.000
100
GDH
2013
W
€ 250.000
100
GDH
2013
W
€ 250.000
2014
B
€ 300.000
duikers door bruggen, ontwikkeling horecagelegenheden 2014
R
via RO
2014
W
€ 250.000
100
GDH
2014
B
€ 250.000
100
GDH
meenemen 57 Creëren natuurvriendelijke oevers in Julianadorp fase 5 (ca. 700 m.), hierbij ook criteria voor de visstand meenemen 58 Aanleg kindvriendelijke (voor)oevers langs kades over 1.800 m. (Helders Kanaal) 59 Reservering onderzoek en aanvullende maatregelen Kleine Linie 60 Aanvullende maatregelen voor verbeterde circulatie via De Schooten
100
HHNK
61 Aanleg kindvriendelijke (voor)oevers langs kades over 1.300 m.
100
GDH
62 Helders Kanaal bereikbaar maken voor grotere schepen door het vervangen van 6 vaste bruggen door beweegbare (4 bruggen), inrichten Helden der Zeeplein als begin- en eindpunt van Rondje Den Helder, vervangen GDH
63 Saneren overstort nabij veedrenkplaats, reservering aanvullende maatregelen 64 Aanleg kindvriendelijke (voor)oevers langs kades over 1.100 m. (Heiligharn in De Schooten) 65 Uitvoeren maatregelen uit WBP II
nvt
W
€-
WBP
66 Uitvoeren baggerplan
nvt
W
€-
baggerplan
nvt
W
€-
nvt
W
€-
67 Uitvoeren GRP, afkoppelen verhard oppervlak en realiseren randvoorzieningen
GDH
GRP
68 Toepassing milieuvriendelijke materialen (NUBO) bij aanleg en beheer 69 Uitvoeren riolerings/drainagemaatregelen Binnen de Linie Noord
in uitvoering
nvt
W
€-
inrichtingsplan
(ca. 700 m.), hierbij ook criteria voor de visstand
bruggen (fase 2)
merking
HHNK
74 Afkoop visvergunningen spuikanaal ten behoeve van
53 Creëren natuurvriendelijke oevers in Julianadorp fase 4
55 Inrichten 3 duinrellen om duinwater af te laten stromen
Op-
GDH
Julianadorp
(ca. 2 km.), hierbij ook criteria voor de visstand
meenemen
Kostenverdeling (%) Trekker
72 Realiseren open water op uitbreiding golfterrein
52 Creëren natuurvriendelijke oevers in Den Helder fase 4 meenemen
Thema
71 In stand houden zoutminnende natuur meertje
51 Opheffen obstakels kanoroutes in Nw Den Helder: bruggen (fase 1)
Uitvoering
70 Verdiepen (baggeren) watergang over een lengte van
stadsdeel en twee extra circulatiegemalen voor Polder het Koegras + evt. benodigde extra maatregelen
Nr Maatregel
~ 39
GDH/ HHNK
autonoom
GDH
GRP en GBP
Subtotaal Gemeente Den Helder
€ 5.005.000,-
Subtotaal Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
€ 4.105.000,-
autonoom
~ 40
Waterbreed: Waterplan voor Den Helder
Colofon Den Helder Waterbreed is een samenwerking tussen Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en gemeente Den Helder. Teksten:
Grontmij BV, HHNK, gemeente Den Helder
Fotografie:
George de Loos
Vormgeving: RAADHUIS voor creatieve communicatie Drukwerk:
TED Printnet
Oplage:
100
Februari 2005