Uw leidraad bij werken in de straat
INLEIDING Openbare werken. Niemand ziet ze graag komen en zeker niet voor de eigen deur. Toch vindt het stadsbestuur het belangrijk om te blijven investeren in mooie straten en pleinen, zodat Sint-Niklaas een stad blijft waar mensen graag wonen, werken of gewoon vertoeven. Uiteraard doet de stad al het mogelijke om de hinder die verfraaiingswerken met zich meebrengen tot een minimum te beperken. Bij de planning en realisatie van de werken zijn overleg en communicatie met burgers en ondernemers, de veiligheid van de werf en de bereikbaarheid van winkels en woningen dan ook belangrijke aandachtspunten. De verschillende overheden voorzien bovendien in een heel aantal steunmaatregelen voor ondernemingen en handelszaken die gelegen zijn in zones waar openbare werken gebeuren. Deze brochure geeft u een overzicht van de verschillende steunmaatregelen waar u als zelfstandige die hinder ondervindt van openbare werken een beroep kan op doen. Gaande van een financiële tegemoetkoming per dag dat u uw zaak moet sluiten, tot een goedkope lening en een belastingvoordeel. Daarnaast geven we ook enkele tips die u kunnen helpen om uw zaak goed draaiende te houden.
Als u nog vragen heeft, kunt u ook steeds contact opnemen met de stedelijke dienst lokale economie. Dienst lokale economie Grote Markt 1 9100 Sint-Niklaas tel. 03/778 31 80 – fax 03/778 39 81 e-mail:
[email protected]
INKOMENSCOMPENSATIEVERGOEDING WAT? Wanneer uw onderneming hinder ondervindt van openbare werken, kunt u bij het Participatiefonds een inkomenscompensatievergoeding aanvragen.
Er is sprake van hinder zodra er aan een van de volgende voorwaarden wordt voldaan:
• geen enkele van de reglementair aangelegde open- bare parkeerplaatsen van de straat waarin de inrichting is gelegen, kan benut worden • geen enkele reglementair aangelegde openbare par- keerplaats binnen een straal van 100 meter rond de enige toegang tot de inrichting kan benut worden • de toegangsweg tot de inrichting wordt afgesloten voor doorgaand autoverkeer in één of twee richtingen • de toegang voor voetgangers tot de inrichting is onmogelijk
Uw onderneming komt in aanmerking voor deze vergoeding als deze voldoet aan volgende voorwaarden: • het openen van de gehinderde inrichting is nutteloos vanuit operationeel oogpunt tijdens minstens 7 opeen volgende kalenderdagen • er zijn minder dan 10 werknemers • de jaaromzet of het jaarlijks balanstotaal is niet hoger dan 2 miljoen euro per jaar • de voornaamste activiteit is de rechtstreekse verkoop van producten of het verlenen van diensten waarvoor persoonlijk en direct contact met de klanten vereist is binnen de bebouwde inrichting • u mag als zelfstandige niet beschikken over andere beroepsinkomsten
De vergoeding bedraagt 75,55 EUR per kalenderdag dat uw onderneming door de werken moet worden gesloten. De vergoeding is pas verschuldigd vanaf de achtste dag volgend op de sluitingsdatum van de gehinderde inrichting. De maximumperiode is 30 kalenderdagen, met mogelijkheid tot verlenging, zodat de volledige periode van de hinder gedekt kan worden.
HOE AANVRAGEN? De aanvraag van een inkomenscompensatievergoeding verloopt in 2 stappen: Stap 1: Aanvraag hinderattest bij de stad De aanvraag van het hinderattest gebeurt met een standaardformulier dat u kan bekomen bij de dienst economie van de stad of via de stedelijke website. Dienst lokale economie Grote Markt 1 9100 Sint-Niklaas tel. 03/778 31 80 – fax 03/778 39 81 e-mail:
[email protected] website: www.sint-niklaas.be/ondernemen
Stap 2: aanvraag vergoeding bij het Participatiefonds Na ontvangst van het hinderattest kan u bij het Participatiefonds de inkomenscompensatievergoeding aanvragen. Dit kan met een aangetekend schrijven of elektronisch. Bij de aanvraag voegt u het hinderattest van de stad. U moet de aanvraag ten minste 7 dagen voor de sluiting van uw onderneming indienen bij het Participatiefonds. U kan het aanvraagformulier voor de inkomenscompensatievergoeding downloaden op de website van het Participatiefonds.
Meer informatie Participatiefonds de Lignestraat 1 1000 Brussel tel. 02 210 87 91 – fax 02 210 87 02 e-mail:
[email protected] website: www.openbarewerken-zelfstandigen.be
WAARBORGREGELING WAT? Bij dalende inkomsten wegens hinder door openbare werken kunnen ondernemingen gebruik maken van de waarborgregeling. Dit is een middel om als onderneming gemakkelijker een lening te krijgen bij de bank, vermits de Vlaamse overheid in dit systeem garandeert dat de banken tot 75 % van hun lening terugbetaald krijgen. De regeling kan gebruikt worden door zelfstandigen, vrije beroepen, vzw’s, kmo’s en grote ondernemingen. In het verleden diende de aanvrager een omzetverlies aan te tonen, maar dit is niet langer noodzakelijk. Het bestaan van de hinder volstaat. Volgende voorwaarden en beperkingen horen bij de waarborgregeling: • de minimale duurtijd van de openbare werken is 1 maand zonder onderbreking • voor de aanvang van de openbare werken mag de kredietnemer geen achterstallen hebben van meer dan 3 maanden • de waarborgen die aan een krediet worden gekoppeld hebben een looptijd van maximum 5 jaar Voor deze waarborgregeling moet u geen premie betalen of andere zekerheden bieden. De waarborg kan gebruikt worden voor de financiering van bedrijfskapitaal of voor de herfinanciering van bankschulden op korte termijn.
HOE AANVRAGEN? Om een beroep te doen op de waarborgregeling richt u zich tot uw bank. Bijna alle banken bieden deze regeling aan. Het is de bank die beslist of u in aanmerking komt voor deze regeling. Uiterlijk 6 maanden na beëindiging van de openbare werken moet uw aanvraagformulier ingediend zijn bij Waarborgbeheer nv. Contacteer dus tijdig uw bank.
Meer informatie ParticipatieMaatschappij Vlaanderen, Waarborgbeheer nv Oude Graanmarkt 63 1000 Brussel tel. 02 229 52 30 – fax 02 229 52 31 e-mail:
[email protected] website: www.waarborgregeling.be
RENTETOELAGE VOOR KMO’S WAT? Openbare werken belemmeren vaak de toegang tot een zaak. Minder klanten betekent minder inkomsten. Hoe langer de werkzaamheden duren, hoe groter het omzetverlies. Ondertussen hebt u wel nog vaste kosten te betalen zoals huur en leningen. Om het tijdelijk inkomstenverlies op te vangen, kunt u een overbruggingskrediet afsluiten bij uw bank. Om zo een krediet goedkoper te maken, komt de Vlaamse overheid tussenbeide in de rentelast. Als de openbare werken minder dan een jaar duren, bedraagt de tussenkomst 80 % van de jaarlijkse rentevoet. Als de openbare werken minstens een jaar duren, bedraagt de tussenkomst 100 % van de jaarlijkse rentevoet. Op die manier wordt uw overbruggingskrediet zo goed als gratis. Vanaf 1 januari 2011 geldt de rentetoelage niet langer enkel voor nieuwe overbruggingskredieten, maar ook voor bestaande beroepsleningen. Om de aflossingslast van de bestaande beroepsleningen draaglijker te maken, komt de Vlaamse overheid tussen in de intrest die u betaalt gedurende de periode van de openbare werken. Voor 80 % of 100 % al naargelang de duurtijd van de werkzaamheden. In ieder geval geldt een maximaal jaarlijks steunpercentage van 8 % van het geleende bedrag. Om in aanmerking te komen voor deze rentetoelage moet uw onderneming voldoen aan volgende voorwaarden:
• minstens 1 exploitatiezetel in het Vlaamse Gewest die wordt getroffen door openbare werken • de ruimtes van die zetel moeten in normale omstandig- heden voor klanten en leveranciers toegankelijk zijn
• de verstoorde bereikbaarheid tengevolge van de werken moet minstens 1 maand duren • enkel kredieten bij erkende kredietinstellingen komen in aanmerking • het krediet moet verleend zijn op basis van een financieringsovereenkomst. Als het krediet wordt afgesloten vanaf de start van de openbare werken, moet het dienen voor de financiering van bedrijfskapitaal of voor de herfinanciering van schulden op korte termijn. Als het krediet werd afgesloten voor de start van de openbare werken, moet het gediend hebben voor de financiering van investeringen of activiteiten van de onderneming
HOE AANVRAGEN? De rentetoelage moet uiterlijk binnen 6 maanden na het beëindigen van de openbare werken worden aangevraagd via een eenvoudig formulier dat u vindt op www.vlaanderen. be/hinderopenbarewerken. Het ingevulde formulier moet u doormailen naar
[email protected]. Uiterlijk binnen 14 kalenderdagen na de datum van de steunaanvraag moet u een kopie van de ondertekende financieringsovereenkomst met aflossingstabel opsturen naar het Agentschap Ondernemen.
Meer informatie Vlaamse overheid Agentschap Ondernemen Afdeling Economisch Ondersteuningsbeleid Koning Albert II-laan 35 bus 12 1030 Brussel tel. 02 553 38 38 – fax 02 553 37 88 e-mail:
[email protected] website: www.vlaanderen.be/hinderopenbarewerken
UITVERKOOP WAT? Wanneer uw handelsactiviteit door overmacht aanzienlijk gehinderd wordt, mag u als zaakvoerder volgens de wet op handelspraktijken overgaan tot een uitverkoop. Overmacht is een gebeurtenis die buiten de wil van de verkoper plaatsvindt en waaraan hij niet kan ontkomen. Een voorbeeld van zo’n gebeurtenis zijn werken aan het openbaar domein, die gedurende een bepaalde tijd de toegang tot de handelszaak verhinderen of bemoeilijken. De uitverkoop moet voldoen aan volgende voorwaarden:
• periode van maximaal 5 maanden • enkel producten die tot de voorraad behoren mogen worden uitverkocht • de verkoper is verplicht zijn prijzen te verminderen en verkoop met verlies is toegestaan • bij reclame voor de uitverkoop moet steeds de begindatum vermeld worden • wanneer de wegenwerken minder dan 5 maanden duren, moet de uitverkoop stoppen bij het einde van de werken
HOE AANVRAGEN? Vooraleer u mag beginnen met de uitverkoop, moet u de Federale Overheidsdienst (FOD) Economie, KMO, Middenstand en Energie per aangetekende brief op de hoogte brengen. U kan hiervoor een formulier downloaden op de website van de FOD. Voeg aan deze brief ook een attest toe waarmee u de reden van de uitverkoop bewijst. In het geval van openbare werken
kan u een hinderattest aanvragen bij de dienst economie van de stad Sint-Niklaas.
Meer informatie Federale Overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie Algemene Directie Regulering en Organisatie van de Markt Dienst Handelsreglementering North Gate III Koning Albert II-laan 1000 Brussel tel. 02 277 80 04 – fax 02 277 52 59 e-mail:
[email protected] website: www.economie.fgov.be (rubriek Ondernemingen en Zelfstandigen Marktreglementering Handelspraktijken Uitverkoop)
VRIJSTELLING VAN SOCIALE ZEKERHEIDSBIJDRAGEN WAT? Als zelfstandige moet u aangesloten zijn bij een sociaal verzekeringsfonds. Uw sociale bijdragen worden berekend op basis van de beroepsinkomsten. Wanneer u als zelfstandige in financiële problemen komt (bijvoorbeeld door openbare werken in de straat van uw onderneming), kan u een vrijstelling van betaling van uw sociale bijdragen aanvragen bij de Commissie voor Vrijstelling van Bijdragen van de Federale Overheidsdienst (FOD) Sociale Zekerheid. De vrijstelling bedraagt maximaal vier kwartalen en kan geheel of gedeeltelijk zijn. Voor de vrijgestelde kwartalen behoudt u als zelfstandige alle sociale rechten, met uitzondering van het recht op pensioen.
HOE AANVRAGEN? Om deze vrijstelling te bekomen, moet u een aanvraag indienen bij uw sociaal verzekeringsfonds met een aangetekende brief of door de neerlegging van een verzoekschrift. Na deze aanvraag bezorgt het sociaal verzekeringsfonds u een formulier waarin u de financiële toestand van uw gezin moet toelichten. Dit formulier stuurt u, aangevuld met de nodige bewijsstukken, binnen 30 dagen terug. Uw sociaal verzekeringsfonds stuurt het dossier dan door naar de Commissie voor Vrijstelling van Bijdragen. Deze Commissie bezorgt u en uw sociaal verzekeringsfonds de beslissing per aangetekend schrijven. Indien een aanvraag om vrijstelling niet is aangewezen, bijvoorbeeld om het recht op pensioen niet te verliezen, dan kan u met uw sociaal verzekeringsfonds een afbetalingsplan opmaken. De verhogingen op de onbetaalde bijdragen blijven dan wel verder
lopen, maar u kan hiervan kwijtschelding aanvragen via uw sociaal verzekeringsfonds nadat alle afbetalingen zijn gedaan.
Meer informatie Bij uw sociaal verzekeringsfonds. Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid – DG Zelfstandigen Commissie voor Vrijstelling van Bijdragen Eurostation II Victor Hortaplein 40 b 20 1060 Brussel
UITSTEL VAN BETALING RSZ-BIJDRAGEN WAT? Bij iedere loonuitbetaling moet u als werkgever persoonlijke RSZ-bijdragen voor uw werknemers inhouden. Bij dit ingehouden aandeel komt ook uw bijdrage als werkgever. Het totale bedrag betaalt u per kwartaal aan de RSZ en dit ten laatste op de laatste dag van de maand volgend op het betrokken kwartaal. Op bijdragen die te laat worden betaald, heft de RSZ een “opslag” en een verwijlintrest. Als u echter als werkgever in tijdelijke betaalmoeilijkheden verkeert, kunt u bij de Directie Inning van de RSZ uitstel van betaling aanvragen. Deze dienst kan dan met u een afbetalingsplan uitwerken voor de niet betaalde bijdragen, dat maximaal 18 maanden kan duren. Nadat u alle afbetalingen volgens het afbetalingsplan hebt afgelost, kunt u een gemotiveerde aanvraag tot terugvordering van de bijdrageopslagen en verwijlintresten indienen bij de dienst Gerechtelijke navordering van de RSZ. U kunt als motivatie voor het uitstel overmacht opgeven. Werken aan het openbaar domein kunnen een geval van overmacht zijn, het beheerscomité beoordeelt dit dossier per dossier.
HOE AANVRAGEN? De aanvraag tot uitstel van betaling van de RSZ-bijdragen kan u aanvragen bij de RSZ – Directie Inning.
Meer informatie Bij uw sociaal verzekeringsfonds • RSZ – Directie Inning Victor Hortaplein 11 - 1060 Brussel tel. 02 509 31 11 – fax 02 509 30 19 website: www.onssrszlss.fgov.be
TIJDELIJKE WERKLOOSHEID WAT? Als uw onderneming op een bepaald moment onvoldoende werk kan bieden aan werknemers, kan u de betrokken werknemers tijdelijk werkloos stellen. Zij blijven dan in dienst, maar de uitvoering van hun arbeidsovereenkomst wordt tijdelijk geheel of gedeeltelijk geschorst. Op deze manier kan u eventuele ontslagen vermijden. Als u van deze regeling gebruik wilt maken, moet u als werkgever aantonen dat uw onderneming hen om redenen van overmacht tijdelijk niet kan tewerkstellen. Openbare werken vallen onder overmacht. De directeur van het werkloosheidsbureau van de RVA beslist hierover geval per geval. Deze regeling kan worden ingevoerd voor zowel arbeiders als bedienden.
HOE AANVRAGEN? Omdat in bepaalde sectoren een afwijkende regeling geldt, neemt u best vooraf contact op met uw sociaal secretariaat of met het werkloosheidsbureau van de RVA.
Meer informatie Bij uw sociaal secretariaat RVA Sint-Niklaas Plezantstraat 159 9100 Sint-Niklaas tel. 03 780 59 70 – fax 03 777 59 11
BELASTINGEN EN BTW WAT? Directe belastingen en btw Door openbare werken kan uw onderneming buiten uw wil om liquiditeitsproblemen ondervinden: • voor tijdelijke problemen kan u beroep doen op een gespreide betaling van de verschuldigde belastingen (het zogenaamde gemak van betaling) • voor ernstige moeilijkheden kan u een vrijstelling van nalatigheidsintresten krijgen voor de directe belastingen en voor de btw. De betrokken gewestelijk directeur kan u deze vrijstelling verlenen, eventueel onder bepaalde voorwaarden zoals de naleving van een afbetalingsplan. • voor zeer ernstige liquiditeitsproblemen kan u via een gemotiveerd schriftelijk verzoek onbeperkt uitstel vragen aan de gewestelijk directeur btw en/of directe belastingen
HOE AANVRAGEN? Stuur uw schriftelijke aanvraag, met onder andere een juiste omschrijving van de financiële toestand naar de gewestelijke directie. Bij weigering van uw aanvraag zal de betrokken gewestelijk directeur zijn beslissing motiveren. U kan tegen deze weigering een vordering instellen bij de rechtbank van Eerste Aanleg of bij een beroepscommissie ad hoc.
Meer informatie FOD Financiën Rijksadministratief centrum De Baljuw Driekoningenstraat 4 9100 Sint-Niklaas tel. 02 572 03 34
WAT? Terugbetaling van voorafbetalingen Wanneer uw onderneming problemen kent door openbare werken, kan u een terugbetaling van voorafbetalingen aanvragen.
HOE AANVRAGEN? U moet uw aanvraag schriftelijk richten aan de Dienst Voorafbetalingen van de Federale Overheidsdienst (FOD) Financiën. Voeg bij de aanvraag een verklaring op eer waarbij u bevestigt dat uw onderneming schade heeft geleden. Deze verklaring moet mee ondertekend zijn door een ontvanger, een erkend boekhouder of een accountant.
Meer informatie FOD Financiën Dienst voorafbetalingen North Galaxy Koning Albert II-laan 33 bus 42 1030 Brussel tel. 02 576 40 40 – fax 02 579 95 10 website: http://minfin.fgov.be/
WAT KAN U ZELF ONDERNEMEN? Naast de steunmaatregelen die u in deze brochure vindt, kan u als ondernemer preventief ook een aantal maatregelen nemen om de hinder te beperken. 1.
Lees aandachtig de infobrieven van de stad en woon hoorzit- tingen bij. Maak altijd uw vragen en opmerkingen kenbaar.
2.
Zorg voor een goede afstemming van uw voorraadbeheer op de werken.
3.
Maak extra reclame of bied extra service. U kunt alleen of samen met andere collega-ondernemers spaaracties, promoties, een uitverkoop of thuisbestellingen organiseren. Contacteer de handelaarsvereniging van uw straat om te bekijken of u samen acties kunt ondernemen, zoals een openingsfeest wanneer de werken afgelopen zijn.
4.
Informeer uw klanten: Waar kunnen ze parkeren? Vanaf wanneer bent u opnieuw bereikbaar? Welke alternatieven biedt het openbaar vervoer? Hoe lang duren de werken? Welke positieve effecten zal een heraanleg hebben?
5.
Informeer uw leveranciers: Welke uren/dagen zijn het meest geschikt om te leveren? Via welke route bent u bereikbaar?
6.
Stem uw verlofperiode, verbouwings- of herinrichtingswerken af op de periode van de werken.
VRAGEN OF OPMERKINGEN? Neem contact op met de dienst lokale economie tel. 03/778 31 80 – fax 03/778 39 81 e-mail:
[email protected]
Verantwoordelijke uitgever: schepen Carl Hanssens (schepen mobiliteit, economie en tewerkstelling) Layout: www.sarahvanosselaer.be