Twintig weken Tammo STAGE VISUAL DESIGN
02/09 ’13
t/m
10/01 ’14
Twintig weken Tammo STAGE VISUAL DESIGN
02/09 ’13
t/m
10/01 ’13
Stagiair Nick van den Tol Robijnstraat 17B 3051 VK Rotterdam Studentennummer 0844494 Klas CMD 3B
[email protected] www.nickvandentol.nl
6
COLOFON
Stagebedrijf
Bedrijfsbegeleider
Tam Tam BV
Catriona de Ligt
Patrijsweg 80
Visual designer
2289 EX Rijswijk
[email protected]
[email protected] www.tamtam.nl
COLOFON
7
Voorwoord Dit is één van de omvangrijkere resultaten van 20 weken stage mogen lopen bij Tam Tam. Met veel plezier heb ik dit verslag geschreven, omdat het voor mij de meest leerzame periode in mijn leven als ontwerper tot nu toe is geweest. Terugkijkend naar deze documentatie ben ik bovendien trots op de enorme stappen die ik heb gemaakt. Dit stageverslag beschrijft de meest waardevolle leermomenten van de afgelopen 20 weken. Naast deze momenten heb ik veel meer geleerd wat—hoe cliché het ook klinkt—niet allemaal te omschrijven valt in 10.000 woorden. Met trots en een enorme bak met vergaarde kennis blik ik terug op een zeer leerzame periode in mijn CMD -carrière. Dit verslag moet dit voor jullie duidelijk maken.
VOORWOORD
9
Over Tam Tam
...................................................................
Rationale & emotionale
..........
12
17
Stijlgids TVM (Transport Verzekeringsmaatschappij) ...................... 19 Pitchvoorstel Werken Bij Belastingdienst ..................................... 27 Stijlvoorstel
SON scheepsverzekeringen
........................................
35
Visueel ontwerp NKC (Nationale Kampeerauto Club) ...................... 46
Verbeelden
....................................................
66
Visualisaties Bouwfonds ............................................................. 68 Iconografie TVM ......................................................................... 78 Iconografie Pharma Partners ..................................................... 102 Infographic derde leerdoel ........................................................ 109
Onderzoeken, empathie 122 ....
Interviews over de discipline visual designer ................................ 124
Kritische reflectie Onderzoek Stageplan
.........................
131
......................................................................
141
........................................................................
151
OVER TAM TAM
11
Over Tam Tam
...................................................................
Rationale & emotionale
..........
12
17
Stijlgids TVM (Transport Verzekeringsmaatschappij) ...................... 19 Pitchvoorstel Werken Bij Belastingdienst ..................................... 27 Stijlvoorstel
SON scheepsverzekeringen
........................................
35
Visueel ontwerp NKC (Nationale Kampeerauto Club) ...................... 46
Verbeelden
....................................................
66
Visualisaties Bouwfonds ............................................................. 68 Iconografie TVM ......................................................................... 78 Iconografie Pharma Partners ..................................................... 102 Infographic derde leerdoel ........................................................ 109
Onderzoeken, empathie 122 ....
Interviews over de discipline visual designer ................................ 124
Kritische reflectie Onderzoek Stageplan
.........................
131
......................................................................
141
........................................................................
151
“
Visual design is één van de minst exacte disciplines. Er zijn niet zoals bij development een vast aantal oplossingen of te bewandelen routes. Er zijn niet eens routes aangegeven.
De balie bij de ingang van het bedrijfspand.
Geschiedenis In 1996 werd Tam Tam opgericht door Paul en Bart Manuel. Het idee was toen om catalogussen te maken voor technische groothandels. Naar eigen zeggen zijn ze daar niet echt aan toegekomen. Na ruim 17 jaar is Tam Tam uitgegroeid tot een bureau van grote omvang. Ruim 120 medewerkers vervullen dagelijks de digitale wensen van klanten als Oxxio, Kamer van Koophandel en Unicef. Sinds 2005 is Tam Tam gevestigd in een kantoorpand in Rijswijk. Omdat er geen concrete geschiedenis over Tam Tam te verkrijgen is, heb ik verderop de belangijkste veranderingen op een rijtje gezet.
14
OVER TAM TAM
Tam Tam opende in 2007 een kantoorruimte in Utrecht. Daarnaast werd intern het Baarda model (een modern beloningsmanagementsysteem voor personeel) ingevoerd. In 2009 werd Arjan Nataraj (algemeen directeur Mixit) algemeen directeur bij Tam Tam. 2011 was het jaar waarin scrum geïntroduceerd werd. Ditzelfde jaar nam Tam Tam internetbureau Plag over, waarvan een hoop medewerkers gingen werken onder de vlag van Tam Tam. Mixit werd verzelfstandigd, en daarnaast opende Tam Tam een nieuwe vestiging in Amsterdam. In 2012 werd Arjan Nataraj weer directeur van Mixit, en Paul Manuel werd weer algemeen directeur van Tam Tam.
Core-business Tam Tam houdt zich bezig met het maken van online oplossingen voor bedrijven. Hieronder vallen online strategie, websites, applicaties, campagnes en social marketing, service design, content design, back-end integratie, conversieoptimalisatie, SEO (Search Engine Optimalization) en SEA (Search Engine Advertising).
OVER TAM TAM
15
Paul Manuel vertelt over het jaarplan 2013.
Doelstellingen Voor het jaar 2013 staan er drie belangrijke thema’s. In de eerste plaats wil Tam Tam haar klanten nog meer tevreden maken dan nu al het geval is, met in het vooruitzicht dat er ook prijzen gewonnen kunnen worden met het werk wat zij vervaardigd. Tam Tam heeft een positie als top 3 internet agency in Nederland. Die positie willen ze dan ook graag verduurzamen. Dat willen ze bereiken door kansen in de markt te pakken, zoals nu data-gestuurde marketingoplossingen aan te dragen om klanten van Tam Tam nog beter te kunnen helpen bij het versterken van hun online positie.
16
OVER TAM TAM
Ook wil Tam Tam werken aan het verwerven van een positie op de internationale markt. Er hoeven niet meteen kantoren geopend te worden in Londen, Parijs en Berlijn. De bedoeling is om dit in kleine stapjes te doen, door bijvoorbeeld stagiaires, afstudeerders en toptalent aan te trekken uit het buitenland om zo binnen Tam Tam ook een internationalere setting te creëren.
Bedrijfscultuur Zoals Tam Tam het zelf beschrijft in haar wiki, hebben zij geprobeerd om hun cultuur onder woorden te brengen door het benoemen van kernwaarden. Medewerkers van Tam Tam delen deze kernwaarden en proberen er zoveel mogelijk naar te handelen. Deze waarden zijn dienstbaar, innovatief en behulpzaam. Wat mij is opgevallen tijdens mijn stageperiode bij Tam Tam, is het open karakter en de ontspannen sfeer die er hangt. De spreekkamers zijn voorzien van soms bijna lounge-achtig meubilair. Er ligt een voetbal en een skippybal in het kantoor, er is een pingpongtafel in spreekkamer Milaan en in de keuken zijn veel tussendoortjes en snacks te vinden. Ondanks dat er een gemoedelijke sfeer hangt, wordt er hard gewerkt. Tammo’s verwachten van elkaar dat er top-notch producten worden aangeleverd.
OVER TAM TAM
17
Het bedrijf Tam Tam BV
Het bestuur MT
(Management Team)
De afdelingen
HR
eBusiness
Digital Marketing
Online Services
Service & Beheer
(Human Resources) Finance
18
OVER TAM TAM
Office Management
Eerste leerdoel Tijdens mijn stage zou ik graag mijn vermogen om ontwerpkeuzes te verantwoorden willen versterken door na het opleveren van een ontwerp dit te verdedigen en feedback van collega’s te vragen om vervolgens de feedback op te nemen in een tekstueel document.
Specifiek Als visual designer wil ik bij Tam Tam mijn vermogen om ontwerpkeuzes te verantwoorden, versterken.
Meetbaar Om aan te kunnen tonen dat ik vorderingen maak met dit leerdoel tijdens mijn stageperiode, wil ik de kennis en inzichten die ik heb opgedaan om mijn ontwerpkeuzes te versterken tekstueel omschrijven. Ik wil minstens 3 van deze momenten omschrijven in mijn stageverslag.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
TVM (TRANSPORT VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ) OVER TAM TAM
19
Acceptabel Bij dit leerdoel werk ik aan de CMD -competentie ‘Rationale & emotionale’. Daarnaast valt het binnen de werkzaamheden van een visual designer, een opleidingsprofiel binnen mijn opleiding.
Realistisch Mijn bedrijfsbegeleider en andere collega’s, waaronder verschillende designers en developers kunnen mij hulp en feedback geven op mijn gemaakte werk.
Tijdgebonden Gedurende mijn stageperiode wil ik werken aan dit leerdoel.
20
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLGIDS TVM (TRANSPORT VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ)
Samen met Jan Paul en Armand bij het hoofdkantoor van TVM in Hoogeveen voor een demo.
Een nieuwe website voor TVM Verzekeringen Tam Tam had de opdracht gekregen om een nieuwe website voor TVM
te maken. Daarbij is het de bedoeling om de propositie van TVM,
snelle en persoonlijke hulp op verzekeringstechnische gebieden, door te vertalen naar een online beleving. Binnen dit project werd ik als visueel ontwerper aangesteld voor een aantal opdrachten. Bij mijn aanvang diende ik een stijlgids voor de kleuren, de vormen en de typografie op te maken voor de nieuwe TVM -website.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
TVM (TRANSPORT VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ)
21
Ik begon met het opmaken van een document waarin ik de kleuren voor de TVM website ging vaststellen. Ik werkte vanuit Adobe Illustrator, omdat deze kleurenwaaiers en kleurcombinaties als ingebouwde functies heeft. Ik maakte hierin een aantal voorstellen voor kleurengidsen voor de website. Ik kreeg alle ruimte om zelfstandig hieraan te werken. Zodra ik iets had gemaakt, kon ik het voorleggen om feedback te krijgen. Voor het vinden van een goede passende typografie bij TVM, ging ik op het web op zoek naar diverse fonts die hierop aansloten. Ik maakte een overzicht van de lettertypes die mij geschikt leken. Catriona raadde mij aan om mijn zoektocht te beginnen bij Google Fonts, omdat hier veel lettertypes instaan en makkelijk voor developers zijn om te integreren. Uiteindelijk heb ik een stijlgids gemaakt met daarin richtlijnen voor kleur en typografie die van toepassing zouden zijn. Catriona gaf mij vervolgens feedback op mijn stijlgids. Ze vond nog niet goed duidelijk hoe de verschillende kleuren toegepast zouden worden in de website; Gebruik ik bijvoorbeeld nu de lichte kleur groen voor achtergronden of bijvoorbeeld in buttons? Hier lag dus een verbeterpunt voor mij. Ik moest de kleuren die ik wilde gebruiken koppelen aan de diverse elementen die in het visueel ontwerp zaten.
22
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLGIDS TVM (TRANSPORT VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ)
In Adobe Illustrator zocht ik kleuren die goed bij elkaar pastten, zonder na te denken over de functionele kant die de kleuren zouden moeten hebben. Behalve dat het mooi was viel er weinig over uit te leggen.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
TVM (TRANSPORT VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ)
23
Heeft u schade en wilt u dit direct en snel aan ons melden? Snel verzekeren Een lange tekst die iets zegt over een verzekering die je af moet sluiten of een vraag die je op moet lossen om in de toekomst minder verrast te worden door diverse ongevallen. Titel voor een artikel Een lange tekst die iets zegt over een verzekering die je af moet sluiten of een vraag die je op moet lossen om in de toekomst minder verrast te worden door diverse ongevallen.
Heeft u schade en wilt u dit direct en snel aan ons melden? Snel verzekeren
Een lange tekst die iets zegt over een verzekering die je af moet sluiten of een vraag die je op moet lossen om in de toekomst minder verrast te worden door diverse ongevallen. Titel voor een artikel
Een lange tekst die iets zegt over een verzekering die je af moet sluiten of een vraag die je op moet lossen om in de toekomst minder verrast te worden door diverse ongevallen.
Heeft u schade en wilt u dit direct en snel aan ons melden?
Heeft u schade en wilt u dit direct en snel aan ons melden?
Snel verzekeren
Snel verzekeren
Een lange tekst die iets zegt over een verzekering die je af moet sluiten of een vraag die je op moet lossen om in de toekomst minder verrast te worden door diverse ongevallen.
Een lange tekst die iets zegt over een verzekering die je af moet sluiten of een vraag die je op moet lossen om in de toekomst minder verrast te worden door diverse ongevallen. Titel voor een artikel
Titel voor een artikel Een lange tekst die iets zegt over een verzekering die je af moet sluiten of een vraag die je op moet lossen om in de toekomst minder verrast te worden door diverse ongevallen.
Een lange tekst die iets zegt over een verzekering die je af moet sluiten of een vraag die je op moet lossen om in de toekomst minder verrast te worden door diverse ongevallen.
Om mijn keuze voor typografie toe te kunnen lichten tegenover TVM, besloot ik opzetten te maken waarin hun huidige fonts werden
gebruikt. Bij klein gebruik liep hun ITC Franklin Gothic Std ‘dicht’. Dit was een argument om een ander lettertype te gebruiken.
24
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLGIDS TVM (TRANSPORT VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ)
Vervolgens was bij het typografische gedeelte nog iets belangrijks afwezig. Ik had slechts lettertypes uitgekozen die me passend leken, maar had niet nagedacht over de functie van het lettertype vanuit hiërarchisch oogpunt (verschillende koppen, inleidende tekst en broodtekst). Ook hierin moest nog een verbeterslag gemaakt worden. Aan het einde van de dag kwam iedereen bij elkaar in de spreekkamer Delft om alles door te nemen wat er gemaakt was voor het project. Hier moest ik dan ook mijn stijlgids verantwoorden. Armand beoordeelde mijn werk. Hij was kritisch en direct, en ik kon moeilijk verantwoorden waarom ik bepaalde kleuren had gebruikt. Uiteindelijk werd er op basis van één van mijn kleurvoorstellen een definitief voorstel gekozen. Daarnaast had ik geen goede rationale voor de keuze in lettertypes. Armand vroeg mij om mijn keuze voor de lettertypes te verantwoorden. Dit ging niet erg goed, ik kon moeizaam uitleggen waarom ik vond dat de typografie aansloot bij het gevoel dat de nieuwe website uit moest gaan stralen.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
TVM (TRANSPORT VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ)
25
Na een feedbacksessie met Catriona ben ik kleuren gaan kiezen op een meer functionele manier. Welke kleur voor de buttons? Met welke kleuren leggen we accenten op een webpagina, enzovoorts.
26
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLGIDS TVM (TRANSPORT VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ)
Reflectie Door deze werkzaamheden ben ik mij bewuster geworden van het gebruik van typografie en kleur in een webontwerp. Daarmee is ook mijn benadering voor het beslissen wat goed past binnen een ontwerp qua kleur en typografie veranderd. Vanaf nu houd ik rekening met een typografische hiërarchie voor wat er binnen de context van een ontwerp nodig is (Bijvoorbeeld drie soorten koppen, inleidende tekst en broodtekst). De motivering voor het kiezen van een lettertype voor een ontwerp kan in het geval van een corporate website getoetst worden aan bijvoorbeeld merkwaarden of gewenste uitstraling van de klant. Ook heb ik ontdekt dat je vanuit functioneel opzicht kunt beargumenteren waarom iets wel of niet kan. Zo was het huidige lettertype van TVM, ITC Franklin Gothic, op kleine grootte niet goed meer leesbaar. Dat toonde ik aan door het te vergelijken met een lettertype waar bij dit niet zo was op dezelfde grootte. Voor kleuren geldt hetzelfde. De kleuren zijn een invulling van de functionaliteit van diverse elementen in een website ontwerp. Catriona zei dat ik beter kan kijken naar welke elementen aanwezig zijn en dan gaan kijken hoe ik dit kan categoriseren met kleuren (accentkleuren e.d.). Kleur heeft invloed op de uitstraling van de corporate website. Ook hiermee wil ik in het vervolg rekening houden, zodat ik ook argumenten vanuit deze hoek kan geven.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
TVM (TRANSPORT VERZEKERINGSMAATSCHAPPIJ)
27
“
Designers moeten zich meer bezig gaan houden met de techniek. Als je de techniek als designer snapt, dan kan dat ook voordelen hebben voor het bedrijf. Voor minder geld hetzelfde resultaat bijvoorbeeld.
28
RATIONALE & EMOTIONALE
|
PITCHVOORSTEL WERKEN BIJ BELASTINGDIENST
Schetsen in de werkkamer Babylon, waar ik samen met Peter werkten aan het ontwerp.
Aanbesteding voor de Belastingdienst Het was maandag en mijn planning was nog leeg. Ik vroeg of ik op een project gezet kon worden, en dat was mogelijk. In de middag begon ik met Peter Emmerzaal aan het uitwerken van twee casussen voor een aanbesteding bij de Belastingdienst. Mijn taak was om als visueel ontwerper kritisch te kijken naar de voorstellen die er lagen en hierin een verbeterslag te maken. Er moest een ontwerp opgeleverd worden dat aansloot op het verhaal van de pitch. Curt en Barry, twee designers, hadden een eerste opzet gemaakt voor een ontwerp voor een vacaturepagina en een pagina
RATIONALE & EMOTIONALE
|
PITCHVOORSTEL WERKEN BIJ BELASTINGDIENST
29
voor de inhouse-dag voor ICT-ers. Daarnaast diende ik mee na te denken over de rationale van het design. Om zo efficiënt mogelijk te werk te gaan begon ik met het maken van schetsen voor twee pagina’s: De vacaturepagina om inzicht te krijgen in de functie fiscalist en de informatiepagina over de inhouse-dag voor ICT-ers. Zodra ik een goed idee had gevisualiseerd op papier voor deze pagina’s, besprak ik mijn ideeën met Peter. Wanneer daar akkoord op was, kon ik de schetsen uit gaan werken in Photoshop. Ik dacht daarbij goed na over hoe de webpagina’s van toegevoegde waarde konden zijn voor de gebruiker. Wat wilden zij graag zien? Om mijn ontwerpen nog beter af te stemmen, vroeg ik Curt (interactive designer) af en toe om feedback. Het ontwerp van Curt en Barry was zo ingericht dat het niet gewoon maar lange lappen tekst zouden worden, waar de Belastingdienst bekend om staat. Het concept was om ‘snackbare content’ te maken, die makkelijk te scannen was voor gebruikers en een goed beeld zou geven. Voor de twee casussen moest ook voor ieder apart een rationale geschreven worden. Ik schreef er hier ook één van. Zodra ik een ontwerp neer had gezet, ging ik met Peter verder nadenken over hoe de rationale eruit moest zien. Dit ging aan de hand van user stories, waarin gebruikers in een scenario in aanraking komen met de webpagina en er op een bepaalde manier mee gaan interacteren.
30
RATIONALE & EMOTIONALE
|
PITCHVOORSTEL WERKEN BIJ BELASTINGDIENST
Het definitieve pitch-ontwerp. De nadruk lag hier op twee aspecten. Het moest esthetisch mooi zijn om het te verkopen, daarnaast moest het ‘snackbare’ content zijn; kleine brokjes informatie die snel inzicht geven bij de content die op de pagina staat.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
PITCHVOORSTEL WERKEN BIJ BELASTINGDIENST
31
32
RATIONALE & EMOTIONALE
|
PITCHVOORSTEL WERKEN BIJ BELASTINGDIENST
Uiteindelijk leverde ik een set aan webpagina’s op voor de twee casussen. Wat me alleen dwars zat, was dat voor mijn gevoel het design onvoldoende aan zou sluiten op de behoeften van de gebruikers. Ik sprak hierover met Arjan Lugthart (senior visual designer), die mij daarin waardevolle inzichten gaf. Het concept wat er namelijk lag voor de Belastingdienst had al rekening gehouden met de beleving van de gebruikers. De pitch moest de Belastingdienst ervan gaan overtuigen dat dit een goed verhaal zou zijn. Dat is waar het design om de hoek kwam kijken. Het moest in dit geval gebruikt worden om het verhaal van de pitch te versterken. Ik had al die tijd gedacht vanuit de gedachte dat het design puur moet gaan over het eindproduct en hoe dit toegevoegde waarde zou bieden voor de eindgebruikers. Curt zei tijdens de feedbacksessies dat het er goed uit zag, hij had er weinig inhoudelijk op aan te merken. Ook Peter was tevreden met het design. Samen hadden we naar de rationale gekeken die ik samen met Peter had geschreven en dit was een goed en sluitend verhaal geworden.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
PITCHVOORSTEL WERKEN BIJ BELASTINGDIENST
33
De design rationale voor de Belastingdienst, wat mij binnen dit project aan het denken zet waarvoor we nu daadwerkelijk aan het ontwerpen waren. Het ging nu om het mooie, want het concept lag er al.
34
RATIONALE & EMOTIONALE
|
PITCHVOORSTEL WERKEN BIJ BELASTINGDIENST
“
Je moet bij het maken van design goed nadenken over de functie ervan. Gebruikers zijn belangrijk, maar dit pitch voorstel moest een middel zijn om het verhaal te verstevigen.
Reflectie Binnen dit relatief kleine project heb ik een belangrijk inzicht opgedaan. Ik ben meer gaan begrijpen hoe design ingezet kan worden. Je kunt je afvragen wat voor functie design heeft voor de eindgebruikers ervan, maar in de context van deze opdracht lag de nadruk op het maken van een design dat het verhaal van de pitch zou moeten versterken. Dit belangrijkee leermoment werd mooi verwoord door Arjan. Een ladder om de ramen te kunnen wassen heeft een andere functie dan een ladder die op een tentoonstelling ter bezichtiging staat. De rationale die bij de casussen lagen, waren voor mij nu ook veel duidelijker. Ondanks de korte duur van het project heb ik naar mijn idee een waardevolle denkwijze erbij geleerd. Ik wil daarom in het vervolg goed helder krijgen, dat als ik ga ontwerpen, ik me bewust ben van de precieze functie ervan.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
PITCHVOORSTEL WERKEN BIJ BELASTINGDIENST
35
“
De vernieuwing van design zit in de manier waarop je samenwerkt en tot oplossingen komt.
36
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
Spreekkamer Delft, waar ik mijn verantwoording voor het stijlvoorstel aflegde.
Een stijlgids voor SON verzekeringen TVM
heeft ook een dochteronderneming die verzekeringen verzorgt
in de scheepsvaart. Deze verzekeringsmaatschappij, genaamd SON verzekeringen, wilde graag binnen het project van TVM ook een aantal aanpassingen doen aan haar website. Ik werd aangewezen als visueel ontwerper om een stijlvoorstel te maken voor SON verzekeringen om het vervolgens ook aan hen te presenteren. Ik diende twee voorstellen te maken. Eén voorstel dat duidelijk maakt dat SON Verzekeringen een onderneming is van TVM, en een voorstel waarin SON visueel ‘los’ lijkt te staan van TVM.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
37
Toen ik de opdracht kreeg werd mij verteld dat het stijlvoorstel vooral was gericht op het maken van een kleurenpalet. Aangezien SON een dochteronderneming is van TVM, mocht die relatie doorschemeren in het kleurgebruik. Vanuit het projectteam stelde een aantal leden dan ook voor om het kleurenpalet van TVM als uitgangspunt te nemen. Met dit als uitgangspunt ging ik nadenken over hoe kleur een extra dimensie kon gaan geven aan het nieuwe visueel ontwerp voor SON. Ik gebruikte hiervoor een standaard opgemaakte contentpagina die voor TVM was gemaakt, omdat hier alle elementen in zaten die eventueel voor zouden kunnen komen in het ontwerp. Ik probeerde diverse combinaties qua kleuren uit op de contentpagina en bewaarden deze. Na wat experimenteren heb ik een afgerond kleurenpalet in een presentatie gestopt met de nodige argumentatie en toepassing op zowel de contentpagina als de mobiele versie hiervan. Deze presentatie gaf ik eerst aan Catriona, en de dag erna aan SON.
38
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
Son blauw
Wit
Blauwe tekst
Zwarte tekst
Son grijs
Highlight
Subtiel onderscheid
Call to action
Met de feedback van het vorige stijlvoorstel voor TVM, maakte ik nu een voorstel waarbij ik goed nagedacht had over de verschillende kleuren.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
39
De verschillende soorten functies van de buttons vereisten andere kleuren. Hier experimenteerde ik dan ook mee. Ik zocht kleuren die aansloten bij SON blauw maar ook voldoende in het oog sprongen aan de hand van de waarde die knop had op de pagina.
40
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
Groen leek mij aanvankelijk een goede kleur om te gebruiken. In de praktijk bleek niets minder waar. Het is een vriendelijke kleur voor de knoppen, maar het springt onvoldoende in het oog als call to action.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
41
Door te experimenteren met geel, bleek het de meest opvallende kleur te zijn om in functioneel opzicht een doel te bereiken. Het moest ervoor zorgen dat de call to action in oog zou springen.
42
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
Om te testen of de kleuren werkten, paste ik ze toe op de standaard contentpagina die voor TVM was gemaakt en op een scherm uit mobiele versie die ook voor de website van TVM was gemaakt.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
43
44
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
Catriona had mij gezegd twee voorstellen te maken. Ik had er maar één. De reden die ik hiervoor had, was dat ik het als moeilijk ervoer om een voorstel te maken waarvoor ik weinig fundament vanuit de opdracht had om ontwerpkeuzes op te baseren. Catriona vertelde mij om die vasthoudendheid los te laten. Ik had onderscheid gemaakt in verschillende elementen op de contentpagina. Drie soorten buttons, die naar mate van belangrijkheid ook een meer opvallende kleur hadden in verhouding tot andere elementen op de pagina. Andere elementen hadden kleuren die voortkwamen uit de bestaande kleuren uit het logo van SON, om op deze manier de merkbeleving in stand te houden. Catriona vond dat ik een goede rationale had gemaakt rondom de kleuren.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
45
Reflectie Wat ik heb geleerd is het toepassen van mijn kennis uit de vorige stijlopdracht die ik voor TVM deed. Het stijlvoorstel voor SON maken was een moment voor mij om mijn nieuwe kennis over het toepassen van kleur in de praktijk te brengen. Ik kon op een dieper niveau nadenken en beargumenteren hoe kleur ingezet kan worden binnen een ontwerp. Dat ik gegroeid ben in het geven van een goede rationale voor kleurgebruik is me duidelijk geworden na de feedback van Catriona op mijn presentatie voor SON. Het was een duidelijke rationale vond zij. Catriona bekritiseerde echter dat ik maar één stijlvoorstel had gemaakt. Ik had maar één voorstel gemaakt, omdat ik voor mijn gevoel niet anders kon qua stijl. Ik dacht er teveel over na en heb het daarom niet gedaan. Omdat Catriona dit punt aandroeg en mij hiermee nieuw inzicht heeft gegeven, wil ik hier in het verloop van mijn stageeperiode aan gaan werken. Door gewoon te doen.
46
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
“
Voor mij bestaan visual designers niet. Visual design is een resultaat van onderzoek naar wat de gebruiker nodig heeft en hoe gaat hij iets bedienen. Die discipline is voor mij niet echt relevant. Ik omschrijf dat meer als een huisschilder.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
STIJLVOORSTEL SON SCHEEPSVERZEKERINGEN
47
Tam Tam Utrecht, waar we op dinsdagen met Ramon de Goede van NKC scrumden.
Het scrumteam voor NKC Na ruim zes weken stage bij Tam Tam voelde ik dat goed op mijn plek zat. Ik was gewend geraakt aan mijn collega’s, ik had een beeld van hun werkwijze en mijn leerdoelen waren minder troebel geworden. Ik vond dat het moment er was om een project te doen waarin ik veel kon ontwerpen en vroeg Norbert daarom of hier een mogelijkheid toe was. Die was er, en zo belandde ik voor twee dagen in de week in een scrum team voor NKC (Nationale Kampeerauto Club). Zij hadden Tam Tam in de arm genomen om hun nieuwe website te realiseren.
48
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
Binnen dit project fungeerde ik als een visueel ontwerper die zich bezighield met het opleveren van ontwerpen voor diverse pagina’s van de website. Dit gebeurde onder supervisie van Arjan Lugthart. Hij is senior visual -en interactie ontwerper. Voor de website van NKC werkten we in sprints. Op maandag zaten we bij de vestiging in Rijswijk op een scrum-eiland. Op dinsdag werkten we in Utrecht waarbij Ramon de Goede, internet marketeer bij NKC, aanschoof. Mijn eerste klus als visueel ontwerper binnen dit project was het ontwerpen van een pagina waarop niet-leden een overzicht van de voordelen van een lidmaatschap bij NKC konden verwachten. Via deze pagina moesten ze ook verleid worden om een lidmaatschap te nemen. Het startpunt voor het ontwerpen van deze pagina was dat hij visueel zodanig aantrekkelijk moest worden dat het niet-leden daadwerkelijk over de streep zou trekken. Arjan kwam in eerste instantie met het idee om met leuke, ondersteunde visuals te komen in de vorm van iconen. Ik maakte hiervoor een aantal schetsen waarin de tien voordelen van een lidmaatschap benadrukt werden door het gebruik van iconen. Uiteindelijk vonden wij samen dat dit sterker kon. Arjan stelde voor om het idee van iconen te laten varen, en op zoek te gaan naar andere visuele mogelijkheden. Arjan had een pagina op Flickr gevonden waarop heel veel fotografie met campers te vinden was. Ik ben toen gaan kijken of deze fotografie het doel van
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
49
Mijn verantwoording om onderaan de pagina ‘Lid worden’ een afbeelding te gebruiken kon ik goed beargumenteren. “Je wilt namelijk de terugkoppeling maken naar het ideaalbeeld van de gebruiker. Dit kun je als overtuigingsmiddel gebruiken om nieuwe leden te werven. Zij kunnen op die manier zelf meer context geven aan een lidmaatschap.” De ontwerpkeuze kwam ook in het definitief ontwerp.
50
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
de pagina zou kunnen versterken. Ik heb hierin toen een voorstel gedaan en mijn keuzes onderbouwd. Na het afwerken van deze pagina, moest het Nieuws -gedeelte van de NKC-website worden ingericht. Hiervoor waren twee pagina’s die moesten worden ontworpen, één met het nieuwsoverzicht en een specifieke nieuwsbericht pagina. Deze pagina’s werkten ik voornamelijk met Arjan uit. Het ‘makkelijke’ van deze pagina’s was dat het vrij vanzelfsprekend was wat erop moest komen. De uitdaging zat meer in het esthetische gedeelte. We moesten zorgen voor een overzicht wat plezierig zou zijn voor de gebruiker. NKC
zou binnen haar nieuwe website ook een onderdeel krijgen
waarin haar leden spullen konden kopen en verkopen. Dit Vraag en aanbod
gedeelte van de website had in het voorstel voor de pitch
nog geen concrete invulling gekregen, dus moesten Arjan en ik heel veel van dit onderdeel nog uitdenken. Er ging hierbij veel tijd zitten in het categoriseren van de diverse producten die gekocht en verkocht werden. Ramon verschafte ons informatie over de manier waarop NKC dit ingevuld zou willen zien. Hierbij formuleerden we uiteindelijk een drietal productcategorieën (Campers, accessoires en stallingsplaatsen). Vervolgens gingen Arjan en ik met deze input aan de slag. Bij het ontwerpen van deze pagina’s was het Arjan
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
51
die voornamelijk die ideeën aandroeg voor de ontwerp. Hij kwam met een schets voor de landingspagina, de overzichtspagina en de detailpagina. Bij het ontwerpen van deze pagina in Fireworks probeerde ik me kritisch op te stellen om het ontwerp functioneel en helder voor de gebruiker te houden. De ontwerpkeuzes waar ik me mee bezig hield zaten in het filtersysteem op de overzichtspagina en de indeling op de detailpagina. Zo was het filtersysteem dusdanig groot dat het ontzettend lang zou worden op de overzichtspagina. Ik droeg als oplossing aan om bepaalde categorieën ingeklapt te maken, zodat de meest relevante eigenschappen van een product als eerste naar voren komen voor de gebruiker. Als de gebruiker verder wilde specificeren, kon hij het filter zelf verder uitklappen. Dit overzicht heeft hij omdat de categorieën in het filtersysteem ingeklapt ook een categorienaam hadden. Dit leek Arjan een goed idee, dus pasten we het toe in het ontwerp. De detailpagina was meer op esthetisch gebied keuzes maken in het ontwerp. Mijn voorstel was om de detailpagina van een tabelstructuur te voorzien om de producteigenschappen aan te duiden. Het gevolg was—in combinatie met de carousel die ernaast stond—dat het ontwerp saai, statisch en ‘blokkerig’ oogde. We zochten naar een visuele oplossing om deze ‘saaiheid’ uit het ontwerp te krijgen. Na allebei een voorstel te hebben gedaan, kozen we uiteindelijk voor Arjan’s ontwerp, om vervolgens de detailpagina af te ronden.
52
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
In de laatste sprint van het NKC-project moest een nieuw gedeelte voor de website ontwikkelt worden. Het was een onderdeel dat voor het eerst online geïntroduceerd zou worden. NKC stelt leden namelijk in de gelegenheid om de routes die zij zelf met hun kampeerauto volgen, te delen met andere bezoekers van de website. Aan Arjan en mij de taak om hiervoor een overzichtspagina en een detailpagina te maken. Als startpunt was het concept voor de nieuwe NKC-website dat het een inspirerend karakter zou hebben. Deze conceptuele gedachte hielden we vast voor dit onderdeel. Ik besprak dan ook met Arjan wat onze ideeën bij deze pagina waren. Op een vrije rustige stagedag, ben ik gaan werken aan een voorstel voor de routepagina, zowel de landings(overzicht)pagina en de detailpagina. Ik schetste een aantal ideeën uit. Als inspiratie gebruikte ik de website van Westin Hotels, die ook erg op het inspirerende niveau opereert. Vervolgens werkte ik mijn schetsen uit in Fireworks. Bij de aanvang van de laatste sprint voor NKC had ik al een uitgewerkt voorstel voor de landingspagina van de routes liggen. Voor de detailpagina was ik nog een aantal moeilijkheden tegen gekomen, en deze was dus alleen nog maar vastgelegd in schetsen voor zover ik daar ideeën voor had. Arjan vroeg mij om mijn werk voor de landingspagina te beargumenteren. Ik vond dat de pagina heel erg op het inspirerende element moest ingaan, zoals conceptueel gezien de bedoeling ook was. Hierbij vond ik het belangrijk dat fotografie ontzettend veel ruimte zou krijgen. Ik had
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
53
De routepagina die ik naar eigen inzicht had ontworpen. Voor een eerste opzet vond Arjan het conceptueel een goed onderbouwd verhaal, qua vormgeving waren er verbeteringen aan te brengen.
54
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
de nadruk hier opgelegd, want pas bij een mouse-over zag je de naam en details van een bepaalde locatie. Ook bij de binnenkomst op deze pagina moest de gebruiker direct geïnspireerd worden om met de camper weg te gaan. Vanuit dit beginpunt was er ook een filter aanwezig waarmee men routes door diverse landen kon bekijken. Het interactieprincipe wat hierbij kwam kijken kwam deels van Westin Hotels, en om een duidelijk beeld te geven van hoe ik vond dat dit moest gaan werken heb ik dit hele interactieprincipe in states van Fireworks uitgewerkt. Arjan werkte zelf ook een voorstel uit voor de routepagina’s, en nam hierbij het interactieprincipe in grote lijnen over uit mijn oude ontwerp in combinatie met het ontwerp van Westin Hotels. Daarnaast bouwde hij voort op mijn bedachte grid. Ook de conceptuele gedachte achter de fotografie bij de neutrale foto aan het begin van de routekeuze (zie volgende pagina) nam hij mee in zijn ontwerp. Dit ontwerp is uiteindelijk ook getoond aan NKC en deze hebben zij goed gekeurd.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
55
Voor het introducerende beeld zocht ik een neutrale afbeelding die als het ware het beginpunt van een online reis zou meegeven. Ik wou de gebruiker écht mee op reis nemen, zelfs al waren ze dat nog niet.
56
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
Een belangrijk element in de interactie was het moment zodra je klikt op een bepaald land of een bepaald continent. De achtergrond veranderd naar je keuze mee. Zo hebben gebruikers direct een gevoel bij wat voor soort omgeving bij hun keuze hoort. Zo gaat de gebruiker op een inspirerende, gevoelsmatige manier door de pagina’s heen.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
57
Als laatste kunnen gebruikers nog verder filteren. Willen ze onderweg alleen maar historische architectuur zien? Dan kunnen ze dat hier invullen door middel van de knoppen.
58
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
De definitieve ontwerpen voor routes.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
59
60
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
61
62
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
Reflectie Tijdens dit project had ik met Arjan afgesproken om regelmatig met hem te spiegelen of ik vooruitgang boekte in het verantwoorden van mijn ontwerpkeuzes. Een andere peiler naast zijn feedback was de rationale die ik voor mijn ontwerpkeuzes in de praktijk gaf. Naarmate we verder vorderden, merkte ik dat ik in de discussies met Arjan soms een dusdanig goede rationale had dat, in een definitief ontwerp, keuzes van mij werden meegenomen. Zo gebeurde dit bij de routepagina’s (al was dit niet een letterlijke vertaling van mijn ontwerp, meer van een aantal principes zoals ik eerder benoemde), de top 10 redenen om lid te worden van NKC met het gebruik van de fotografie en het filtersysteem bij het Vraag & Aanbod gedeelte op de website. Ik heb niet alleen binnen het team mijn ontwerpkeuzes beargumenteerd, maar ook kreeg ik binnen dit project de gelegenheid om mijn ideeën voor te leggen aan Ramon van NKC. Het maakte mij ook bewust van de manier waarop je een rationale en emotionale onder woorden brengt bij een persoon. Uit de ervaring die ik uit voorgaande projecten op had gedaan beargumenteerde ik mijn ontwerpkeuzes vanuit functionaliteit, interactie met de gebruiker en het gevoel wat de gebruiker moest krijgen. De volgende stap die ik hierin heb proberen te maken is deze kennis in de praktijk te brengen. Dit ging heel anders bij Arjan, die meer ontwerptechnisch kijkt en denkt, dan bij Ramon, die meer in conversie denkt en zegt of hij iets puur mooi vindt of niet, zonder al te veel naar functionaliteit en interactie te kijken. Ik vond het gemakkelijker om
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
63
mijn ontwerpkeuzes overtuigend over te brengen op Ramon dan op Arjan, waarschijnlijk omdat Ramon toch voor een deel uit gaat van mijn kennis over vormgeving en interactie. Ik merkte ook dat ik wat nerveuzer was als ik het aan Arjan voorlegde. Niet omdat Arjan en ik niet door één deur konden, maar omdat hij een senior is. Mijn leerpunt hieruit is dus dat ik op zoek moet gaan naar een manier om dat los te laten, omdat ik vind dat een creatief proces iets is van gelijken. Daarmee is alle inbreng van wie dan ook gelijk. Ik merk wel dat ik met dit leerdoel stappen heb gemaakt en dat ik mij in het algemeen zelfverzekerder voel bij het verantwoorden van mijn ontwerp. Dat is al een stap in de goede richting en het begin van iets wat ik nog veel verder uit kan bouwen. Tijdens het maken van de definitieve routepagina’s, waar Arjan zich mee bezig hield, riep hij mij erbij om de ontwerpen die hij had gemaakt door te nemen. Ik ontdekte veel nieuwe elementen die ik nog niet eerder in het volledige ontwerp terug had zien komen. Ik vroeg waarom hij dit had gedaan, omdat ik dacht dat het introduceren van nieuwe elementen juist verwarring zou brengen bij de gebruiker. Arjan legde mij uit dat je in essentie altijd iets wilt communiceren, en dat je daarbij na moet denken wat daarbij het beste werkt. Hij vond dat de nieuwe elementen in het ontwerp beter communiceerden dan de huidige elementen die al gedefinieerd waren voor de website. Dit inzicht is voor mij van groot belang geweest, omdat het mij in liet zien dat je niet altijd binnen de lijntjes
64
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
hoeft te kleuren, maar dat je ook echt op zoek mag gaan naar nieuwe oplossingen die buiten het kader van de opdracht vallen. Daarbij is het mogelijk om vanuit communicerend oogpunt dit te
“
verantwoorden naar de klant.
Je mag altijd nieuwe elementen introduceren in een ontwerp. Als die elementen ervoor zorgen dat het beter communiceert dan de huidig gedefinieerde elementen en je hebt onderbouwing, dan is het prima.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
65
Tweede leerdoel Tijdens mijn stage wil ik mijn visualisaties naar een hoger niveau tillen door mijn visualisaties te tonen aan collega’s zodat zij er feedback op kunnen geven. De verbeteringen wil ik op chronologische wijze documenteren en hierin ook de nieuwe inzichten die ik op heb gedaan bij vermelden. Specifiek Als visual designer wil ik bij Tam Tam de visuals die ik vervaardig naar een hoger niveau tillen.
Meetbaar Om aan te kunnen tonen dat ik vorderingen maak met dit leerdoel tijdens mijn stageperiode, wil ik verschillende vervaardigde visualisaties minstens 3 keer presenteren en de feedback die ik krijg documenteren om nieuwe inzichten en leermomenten vast te leggen.
66
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
Acceptabel Bij dit leerdoel werk ik aan de CMD -competentie ‘Verbeelden’. Daarnaast valt het binnen de werkzaamheden van een visual designer, een opleidingsprofiel binnen mijn opleiding.
Realistisch Mijn bedrijfsbegeleider en andere collega’s, waaronder verschillende designers en developers kunnen mij hulp en feedback geven op mijn gemaakte werk.
Tijdgebonden Gedurende mijn hele stageperiode wil ik werken aan dit leerdoel.
RATIONALE & EMOTIONALE
|
VISUEEL ONTWERP NKC (NATIONALE KAMPEERAUTO CLUB)
67
Het resultaat na een dag brainstormen met Erik Nieuwenburg, directeur van Bouwfonds.
Een presentatie voor Bouwfonds Op mijn eerste dag stage werd ik in mijn eerste uren gekoppeld aan Jeroen (Paco) Heydendael, om te werken aan een presentatie voor Bouwfonds. Tam Tam was een partij die zou helpen met het uitzetten van de conceptuele lijn en dit met ondersteunende visuals. Binnen dit project werd ik aangesteld om visuals te maken voor diverse slides in de presentatie. Deze visuals dienden het de nieuwe interne strategie die Bouwfonds wou gaan uitvoeren versterken.
68
VERBEELDEN
|
VISUALISATIES BOUWFONDS
Op basis van de conceptuele lijn die er voor de presentatie al lag toen ik begon aan dit project, werkte ik visuals uit die hierbij pasten. Jeroen gaf aan waar visuals voor gemaakt diende te worden en ik besprak dan met hem hoe deze in lijn gebracht konden worden met het concept door middel van schetsen en snel uitgewerkte illustraties. Op mijn derde dag als stagiair kwam de directeur en een accountmanager van Bouwfonds langs om samen met mij en Jeroen te brainstormen over de conceptuele lijn van de presentatie, de visuals die daarbij hoorden en welke elementen noodzakelijkerwijs terug moesten komen in de presentatie. Tijdens deze brainstormsessie krijg ik de ruimte om mijn ideeën toe te lichten. Aan het einde van de dag en van deze sessie hadden Jeroen en ik samen met Bouwfonds een conceptuele lijn voor de presentatie uitgezet. Dit zou de basis worden voor verdere uitwerking. De twee dagen hierna werkte ik zelfstandig verder aan de visuals voor de presentatie. Ik toetste hierbij alles wat ik maakte met de mensen om mij heen. Hierdoor paste ik mijn visualisaties aan als bleek dat veel mensen het onduidelijk vonden. Vervolgens stuurde ik Jeroen een mail of belde ik hem dat ik nieuwe visuals in de dropbox had geplaatst. Om te werken aan mijn leerdoelen was er na het afmaken van de eerste versie van de presentatie een feedbacksessie samen met Catriona. Het doel van de feedbacksessie was om vast te stellen waar mijn visualisaties binnen deze presentatie nog beter konden en hoe ik dat aan kon pakken. Zo startte ik naast de bouw van de huidige
VERBEELDEN
|
VISUALISATIES BOUWFONDS
69
presentatie een ‘schaduwproject’ waarbij ik naar eigen inzicht een tegenvoorstel deed. Dit tegenvoorstel had de conceptuele lijn die ik voor ogen had, omdat ik op die manier ook doelgerichte visuals kon maken. De feedback die ik hierop kreeg verwerkte ik vervolgens in mijn voorstel. Bouwfonds had ook ideeën over de visuals. Veel hiervan kwam er ook in terecht. Ik was het hier niet mee eens, omdat de stijl van Bouwfonds naar mijn idee onvoldoende consistent was en sommige composities zelfs rommelig waren. Ik vond dit jammer, maar ik begreep omdat veel van de communicatie via de mail verliep, dat het lastig was om ideeën vanuit Tam Tam in de presentatie te verwerken.
70
VERBEELDEN
|
VISUALISATIES BOUWFONDS
Identify land
Search
Find
Invest on studies
Research
Decide to buy
Embrace
Start building
Choose
Closing
Buy
Live
They don’t match. 22
Jeroen kwam met het idee om visueel aan te geven dat het interne proces van Bouwfonds niet goed aansluit op de customer journey. Ik had het idee om deze kloof prominent te visualiseren. De gevisualiseerde kloof werd, ondanks mijn overtuiging voor duidelijkheid, niet begrepen door Catriona. Zij vond het lijken op een bliksemschicht, ondanks het geven van diepte aan de visualisatie.
VERBEELDEN
|
VISUALISATIES BOUWFONDS
71
What we can offer
What our customers want
No relation with our customer, no sales. 12
Tijdens de derde iteratie door het onderdeel ‘Our challenge’ bedacht ik een visual die duidelijk moest maken dat Bouwfonds moet werken aan het inspelen op de behoeftes van de klant, wat nu te weinig gebeurd.
72
VERBEELDEN
|
VISUALISATIES BOUWFONDS
What we can offer
What our customers want
Sales
Na de feedbacksessie met Catriona ontdekte ik dat met weinig extra elementen sommige visualisaties konden worden versterkt. Zo is de tekst (zie vorige pagina) uit deze slide nu verwerkt in de visual.
VERBEELDEN
|
VISUALISATIES BOUWFONDS
73
But our customer is outside... 19
Tijdens de brainstormsessie van Bouwfonds ontstond de metafoor dat Bouwfonds in een woning zitten en de klant buiten staat. Ik wilde dit op een zo eenvoudig mogelijke manier visualiseren. Tijdens de feedbacksessie met Catriona bleek dat zij het zag als vier apart geknipte afbeeldingen, niet als een raam waar mensen achter staan.
74
VERBEELDEN
|
VISUALISATIES BOUWFONDS
stay the same
adapt to change
That gives Bouwfonds two options. !17
In alle iteraties van de Bouwfonds presentatie kwamen een aantal elementen terug die gingen over het kiezen tussen twee mogelijkheden. Bij de laatste iteratie bedacht ik een passende visual. Catriona vond deze ook duidelijk.
VERBEELDEN
|
VISUALISATIES BOUWFONDS
75
Reflectie Toen ik begon aan de visuals voor deze presentatie, dacht ik nog heel erg in illustratieve mogelijkheden. Wat ik heb gemerkt is dat met een paar simpele vormen en een paar regels tekst al hele duidelijke, vrijwel eenduidige beelden gemaakt kunnen worden. Ik dacht vaak heel complex na over die illustraties. Maar het kan zo simpel zijn als twee rondjes die elkaar overlappen. Er komt een bepaald abstractievermogen kijken bij ontwerpen van simpele visuals. Daarnaast is het belangrijk om visualisaties altijd veel te toetsen bij mensen die niet weten waar je mee bezig bent. Zij kunnen met een frisse blik naar het werk kijken. Catriona kon in mijn voorstellen ook een aantal visualisaties niet goed plaatsen—ze had soms zelfs hele andere interpretaties bij mijn werk. Het dwong mij heel erg om de visualisaties te versimpelen, en daarbij verder te denken dan de context dan de slide waarin de visual moet komen. De begrijpelijke dingen liggen naar mijn idee soms ook in universele en/of breed geaccepteerde betekenissen die mensen aan bepaalde vormen en beelden koppelen. Omdat er geen tijd meer was, is het tegenvoorstel nooit afgemaakt. Terugkijkend had ik hier meer tijd in moeten steken. Desondanks heeft het mij een aantal dingen geleerd. Bouwfonds had zelf een duidelijk beeld hoe zij namelijk de presentatie wouden zien. Het viel mij op dat ik als ontwerper mijn overtuigingskracht ook goed in moet zetten om mensen ervan te overtuigen dat sommige oplossingen het begrijpelijker maken voor het publiek.
76
VERBEELDEN
|
VISUALISATIES BOUWFONDS
“
Het is niet zomaar inkleuren. Eigenlijk schiet visual design tekort, want puur vormgegeven dingen zijn te arm. Die visual designers kijken teveel naar esthethiek.
VERBEELDEN
|
VISUALISATIES BOUWFONDS
77
Het scrumboard met de werkzaamheden voor de website van TVM.
Iconen maken voor TVM Tijdens het werken aan de website van TVM moesten er ook iconen gemaakt worden voor de navigatie en voor de online risicoscan die TVM
aanbiedt aan haar klanten.
Mijn taak als visueel ontwerper was om deze iconen te realiseren. Hierbij kon ik gebruik maken van passende oplossingen zoals op bijvoorbeeld The Noun Project en Iconfinder, maar voor beter passende oplossingen moest ik zelf een icoon ontwerpen. Ik deed dit onder supervisie van Armand en Catriona.
78
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
Armand briefte mij om een selectie te maken in de iconen te maken voor in het menu op de nieuwe website van TVM. Hierbij gaf hij mij een aantal handige links waar veel iconen waren te vinden. Op deze manier kon ik meerdere stijlen onderzoeken over wat goed zou passen bij de rest van de vormgeving van de website. Voor de eerste aanzet waren er al een aantal iconen gebruikt. Ik bekeek deze kritisch en gaf hierbij een aantal nieuwe oplossingsrichtingen aan. Zo was het icoon voor ‘Schade melden’ het icoon van een auto die op zijn kop lag. TVM is een transportverzekeringsmaatschappij, dus een vrachtwagen leek mij veel relevanter. Ik onderzocht hierbij echter ook nog mogelijkheden met de auto. Hierbij was mijn doel een icoon te vinden die het begrip ‘schade’ zou kunnen uitbeelden, zonder het gebruik van een voertuig. Nadat ik het begrip ‘schade’ niet naar dat abstractieniveau kon brengen, ben ik gaan experimenteren met een vrachtwagen als icoon. Hierin deed ik aantal voorstellen en deze besprak ik met Armand. Hij gaf me nieuwe input om de duidelijkheid van het icoon te verbeteren. Deze feedback voerde ik consequent door. Het icoon dat er al lag voor de ‘Klantenservice’ leek naar ons idee nu te speels. Ook hiervoor diende ik een beter voorstel te maken. De boodschap was in principe prima, dus ik diende alleen de speelsheid ervan weg te halen uit het huidige icoon. Hierin deed ik dan ook een aantal voorstellen in verschillende stijlen.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
79
Voor het icoon ‘Verzekeringen’ was het beginpunt een schild. Ook aan mij hier de taak om te kijken of dit duidelijker kon, aangezien verzekeringen op zichzelf al een vrij abstract begrip is. Ik dook in de archieven van Iconfinder, The Noun Project en Flaticons en zocht hier naar een betere oplossing. De conclusie hieruit bleek dat het schild de beste manier was om de lading van ‘Verzekeringen’ te vangen. Voorts heb ik dit icoon in een aantal verschillende stijlen uitgewerkt om te kijken wanneer deze het duidelijkst overkwam. Het icoon voor ‘Intermediairs’ kreeg als eerste aanzet van Armand gestalte in de vorm van een kompas. De reden hiervoor was dat deze tussenpersonen een helpende hand zijn in het vinden van de juiste verzekering op maat. Ik bekeek dit kritisch en zocht naar andere oplossingen die de lading duidelijker zouden kunnen maken. Ik nam als uitgangspunt begrippen als ‘connectie’, ‘gelijkgestemd’ en ‘tussenpersoon’. Hierin vond ik een aantal iconen die mij geschikt leken. Na een feedbacksessie hierover leken de schuddende handen de lading het beste te dekken. Voor ‘Over TVM ’ was nog geen icoon ontwikkelt. Omdat TVM een bedrijf is, leek een gebouw dat een bedrijf uitstraalt mij een goede oplossing. De uitdaging hierbij was om een abstracte vorm van een gebouw de alure te geven van een bedrijfspand. Hierin deed ik een aantal voorstellen, waarnaar de beste volgens het team gekozen werd. Voor ‘Nieuws’ deed Armand ook een eerste aanzet in de vorm van
80
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
iemand die een boekje leest. Het idee van lezen leek me na hier goed over nagedacht te hebben niet de juiste weergave te zijn, dus ben ik toen op zoek gegaan naar een beter alternatief. Ik wou het begrip lezen naar een hoger abstractieniveau tillen, maar ook de indruk van actueel erin verwerken. Hierbij dacht ik aan een krant. Ik zocht diverse websites met iconen erop af naar een weergave waarbij deze boodschap van nieuws en actualiteit goed naar voren kwam. Dit voorstel diende ik vervolgens in bij het team, die er vervolgens goedkeuring op gaven. Er was ook een icoon waar de socials onder moesten komen te vallen. Dit moest een icoon worden waar TVM later een beslissing over nam, waarin ze kozen voor het logo van een sociaal netwerk wat het meest bekend was bij hun doelgroep. Tenslotte was er het icoon van ‘Mijn TVM ’. Voor dit icoon overlegde ik met Armand wat het beste paste om de lading hierachter te dekken. ‘Mijn TVM ’ is namelijk een onderdeel waar klanten kunnen inloggen en een overzicht hebben over van alles wat met hun afgesloten verzekeringen te maken heeft. Het idee voor een icoon wat hier uit kwam rollen was een persoon. Dit omdat het voor veel gebruikers bekend staat als profiel. Om het een nog iets persoonlijkere toets te geven, kreeg het figuur een stropdas.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
81
Voor de iconen experimenteerde ik met verschillende stijlen en verschillende abstracties voor de verschillende onderdelen van de website.
82
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
83
84
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
85
Armand werkte een principe met mij uit voor het icoon ‘Schade melden’. Vervolgens kon ik hier op door experimenteren wat de meest begrijpbare vorm zou zijn.
86
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
87
88
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
De definitieve iconenset opgemaakt in het menu voor de nieuwe website van TVM.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
89
Voor de wizard genaamd ‘Risicoscan’ diende ook iconen aangeleverd te worden. Catriona was hier al mee bezig geweest, en had enkele iconen uit het menu hiervoor gebruikt. Twee van de vijf iconen waren nog onvoldoende duidelijk. Catriona gaf mij dan ook de opdracht om hiervoor iconen te zoeken en desnoods te ontwerpen. Op Basecamp kon ik aan John Rensink (Internet marketeer bij TVM) mijn voorstellen omtrent deze iconen voorleggen. Voor het icoon ‘Voor uw medewerkers’ had ik een bestuurder van een vrachtwagen in gedachte. Ik ontwikkelde dan ook een icoon waarbij een figuur achter het stuur zit. Na wat experimenten met dit icoon ontdekte ik dat het te onduidelijk was. Catriona gaf als feedback dan ook om iets anders te proberen: Bijvoorbeeld een bouwvakker of iets in die richting. Het moest in ieder geval de indruk gaan wekken dat het om medewerkers ging. Nadat ik een icoon had gemaakt wat op een bouwvakker leek, had ik het op Basecamp gezet. John vond dit echter geen goed idee, en stelde voor om een icoon te maken waarbij het personage geen bouwhelm op had. Ik vond het de moeite om te kijken wat dit op zou leveren, dus ik werkte het uit. Vervolgens plaatste ik een tweede persoon in het icoon erbij. Op die manier probeerde ik het meervoud te benadrukken.
90
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
Voor het icoon ‘Voor uw medewerkers’ zocht ik naar een manier om een vrachtwagenchauffeur uit te beelden, zonder al te stereotyperend te zijn. Ik zocht de herkenning voor de gebruiker voornamelijk in het voorwerp wat hierbij betrokken is. Dat is het stuur.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
91
Ik experimenteerde met een aantal vormen voor een stuur en welke positie ten opzichte van het figuur moest zijn. Om het icoon duidelijk te houden hield ik alleen het hoofd, de handen en het stuur over.
92
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
Voor mijn gevoel werd het icoon duidelijk bij een gedraaid stuur. Ik kreeg echter als feedback van Catriona dat de handen onduidelijk waren.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
93
Vanwege de blijvende onduidelijkheid besloot ik het begrip ‘medewerker’ wat ruimer te nemen. Uiteindelijk is het doel toch dat mensen begrijpen dat het hier om mensen gaat die lager staan dan de ondernemer zelf. Ik experimenteerde met een bouwvakker als icoon.
94
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
Ik experimenteerde verder met een overall en een helm in het icoon. Ik toonde het icoon aan John. Hij vond dat het teveel op een bouwvakker leek. Dit was misschien een wat vreemde associatie bedacht ik me daarna, dus ik verwijderde de bouwhelm uit het icoon.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
95
Als definitief icoon besloot ik om twee mannetjes met een overall te tonen. Dit ondersteunt ook het meervoudige van de tekst (voor uw medewerkers). Ik bekeek samen met anderen of het icoon werkte op de grootte waar hij voor bedoeld was, en hij bleef duidelijk.
96
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
Voor de risicoscan moest ook een icoon worden gemaakt voor ‘Voor uw transport’. Catriona had nog een icoon voor transport uit een ouder voorstel gebruikt in de risicoscan, maar deze voldeed naar mijn mening onvoldoende. Het leek op een blok en niet op een doos, of iets wat met transport te maken had. Ik bedacht me zaken die gerelateerd waren aan transport en gebruikte dit als startpunt om een nieuw icoon te ontwikkelen. Ik dacht vanuit het laatste concept wat Catriona had gemaakt, namelijk een doos of pakket.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
97
Ik onderzocht diverse mogelijkheden om een doos en/of pakket uit te beelden die duidelijk was voor de gebruiker. Na een aantal testen met deze iconen ontdekte ik dat veel mensen de plakstrip op de doos in sommige iconen niet goed begrepen en er niets in zagen.
98
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
Ik ging vervolgens kijken hoe ik de plakstrip duidelijker kon maken. Ik bracht diepte aan in het icoon, maar zelfs dan begrepen veel mensen nog niet wat het betekende.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
99
Uiteindelijk vond ik op The Noun Project een steekwagen die mij perfect leek voor dit icoon. Ik probeerde hem in een staande variant en in een rijdende variant. De rijdende variant was begrijpbaar voor veel mensen. Catriona keurde het icoon dan ook goed.
100
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
Ik leverde uiteindelijk de iconen op aan John in de Basecamp. Na een enkele maal feedback gehad te hebben over de medewerker die op een bouwvakker leek, leverde ik een nieuwe volledige set van 5 iconen op. John vond dat dit er prima uit zag, en dus werden ze goedgekeurd.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
101
Reflectie Er is een belangrijk leermoment voor mij geweest in het maken van de iconen voor TVM. Bij het maken van de iconen voor zowel het menu voor de nieuwe website van TVM alswel de iconen voor de risicoscan was ik in het begin heel erg bezig met consistentie doorvoeren in de complete iconenset. Ik begon hier al mee voordat ik ook nog maar een pakket had aan begrijpelijke iconen. Ik ben mezelf dan ook tijdens het proces van het maken van een goed icoon meer gaan richten op de begrijpelijkheid van het icoon. Deze begrijpelijkheid heb ik in kaart gebracht door bij diverse collega’s mijn ideeën voor te leggen. Dit deed ik door niet te zeggen wat het icoon moest vertellen, zodat zij hun eigen interpretatie moesten gebruiken. Ik denk dat de shift in mijn denken bij het vervaardigen van iconen, voornamelijk in het kader van mijn leerdoel, ervoor gezorgd heeft dat ik beter ben geworden in mijn verbeelden. Bij het verbeelden ging het namelijk om het neerzetten van een begrijpbaar beeld. Dit was primair. Het zorgen dat de consistentie doorgevoerd zou worden in de sets diende een lager doel.
102
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
“
Visual design treedt naar achter. Ontwerp wordt steeds volwassener. We kruipen aan tegen het industriële ontwerp. En onderzoek wordt veel belangrijker. Het wordt veel meer een totaalpakket.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE TVM
103
Herzien iconen van Pharma Partners Toen het NKC project zijn einde begon te naderen, zocht ik nog de mogelijkheid op om aan mijn leerdoel Verbeelden verder te werken. Ik vroeg dan ook aan Norbert of er nog een project was waar ik visueel werk kon vervaardigen. Dat was er. De iconografie van Pharma Partners was nog niet naar diens smaak, en twee iconen vroegen om revisie. Ik kreeg hierbij een briefing van Patrick van Boxtel over de situatie die zich voor deed. Waar het op neer kwam was het feit dat Pharma Partners nog niet tevreden was over twee iconen in een interface in
104
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
het huidige voorstel wat Tam Tam had gemaakt. Mijn taak was dan ook om binnen dit project een nieuw voorstel voor deze twee iconen te ontwikkelen. Het ging hier om de iconen voor Updates & Releases en serviceverzoeken. Bij aanvang ging ik op zoek naar herkenbare iconen die al eerder voor deze begrippen gemaakt waren op The Noun Project en Iconfinder. Ik verzamelde deze dan ook op een wit vel in Photoshop. Bovendien bekeek ik de vraag van de klant zo kritisch mogelijk. Hierbij stelde ik mezelf vragen als “Is een nieuw icoon eigenlijk wel handig?”. Bij het icoon voor UPDATES & RELEASES wou de klant graag een cloud om het icoon heen hebben, omdat dit veelal in de cloud gebeurde. Ik had het hier met Patrick over, en zei dat ik dit niet duidelijk voor de gebruiker vond. Patrick was het met mij daarover eens. Ik vond zelf dat het icoon goed was zoals hij nu was. Ik vroeg dan ook aan Patrick waarom we deze niet konden houden. Patrick besprak dit met Pharma Partners en uiteindelijk werd besloten het icoon te houden, omdat het hij Pharma Partners kon overtuigen dat dit icoon duidelijk was voor de gebruiker. Voor het icoon voor Serviceverzoeken was het beeld nog te technisch vond Pharma Partners. Het moest voor mensen duidelijk worden dat Serviceverzoeken een plek is waar zij technische mankementen kunnen aangeven en van Pharma Partners een reactie krijgen in de vorm van een oplossing hiervoor. Ik besprak met Patrick mijn
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
105
bevindingen voor een betere versie van dit icoon. Ik gaf aan wat ik goede iconen vond maar nog niet tevreden was met de duidelijkheid richting de gebruiker. Wellicht was een combinatie tussen verschillende iconen een mogelijkheid. Patrick gaf ook aan wat hij sterke iconen vond. We kwamen door onze voorkeuren uit te spreken ook tot de conclusie dat wat er gebeurd bij Serviceverzoeken een dialoog is tussen de gebruiker en Pharma Partners. De gebruiker stelt een vraag of kaart een probleem aan bij Pharma Partners waarbij Pharma Partners reageert in de vorm van een oplossing. Het icoon werd dan ook uiteindelijk een dialoog. Ik plaatste een versie van dit icoon in een nieuw Photoshop bestand met waarbij het verwerkt was in het interface design van Pharma Partners. Patrick stelde het nieuwe icoon voor met dit bestand via Basecamp aan Pharma Partners, waar het uiteindelijk goedgekeurd werd.
106
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
Een verzameling van iconen waar elementen in zaten die naar mijn interpretatie de lading van SERVICEVERZOEKEN zou verduidelijken.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
107
Het nieuwe icoon voor SERVICEVERZOEKEN.
108
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
Reflectie Ik zag dit relatief kleine project als een kans om de kennis en ervaring die ik heb opgedaan in te zetten en te toetsen. Terugkijkend hierop denk ik dat in dit project ik aan heb kunnen tonen dat ik dichter bij het behalen van mijn leerdoel Verbeelden ben gekomen. Ook zat er in dit project een belangrijk leermoment. Toen ik gebriefd werd door Patrick om twee iconen te maken, was mijn ambitie om twee hele gave iconen te maken. Uiteindelijk kwam ik tijdens het bedenken tot de conclusie dat het icoon werkte zoals het was. Binnen het kader van VERBEELDEN diende ik dus een oordeel te vellen en mijn mening te verkondigen over wanneer iets duidelijk was. Ik denk dat ik hierin een professionele keuze heb gemaakt door te stellen dat één van de iconen al goed was zoals het was, omdat Patrick het ook duidelijk met mij eens was. Het heeft mij bewust gemaakt van het feit dat je als visueel ontwerper ook een goed beoordelingsvermogen vanuit jezelf dient te hebben over wat duidelijkheid schept en niet.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
109
“
Je moet je realiseren als visual designer dat de uitdaging niet zit in een sexy plaatje, maar in de bijdrage aan een eindproduct.
110
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
Infographic maken voor onderzoeksresultaten Voor mijn derde leerdoel nam ik diverse interviews af en vergaarde ik een enorme bak met data. Uit deze data werden tekstuele conclusies getrokken, maar ik had de drang om hier meer van te maken. Om het leerdoel voor VERBEELDEN nog een extra impuls te geven, besloot ik een geanimeerde infographic te maken van de gegenereerde data. Dit was een project dat ging op eigen initiatief en waar ik dus niet de hulp van een collega bij had om het te realiseren. Uiteraard was het mogelijk feedback te krijgen waar nodig.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
111
Omdat de data al beschikbaar was, moest ik nu op zoek gaan naar de juiste manier om alles voor in de infographic te visualiseren. Het uitgangspunt bij het maken van de visuals was dat ik er rekening mee moest houden dat ik een presentatie zou geven aan het Digital Marketing team van Tam Tam. Mijn uitleg bij de infographic moest dus goed in lijn zijn met de beelden en de animaties die ik daarbij wilde gaan gebruiken. Ik begon met het uitschetsen van de diverse onderdelen. Ik deelde de infographic op in 6 vlakken, waarbij ik iedere vraag die ik tijdens de interviews heb gesteld behandel (dit zijn er 5) en hierbij ook een introducerende visual maak, zodat duidelijk is waar de infographic over gaat. Bij het selecteren van de juiste manier van verbeelden dacht ik vanuit twee hoofdvragen: “Wat moet het communiceren?” en “Wat is het doel?”. Als de antwoorden hierop strookten met het ontwerp, nam ik het op in een definitieve schets. Deze schets was vervolgens mij leidraad bij het maken van de infographic. Ik begon dan ook met uitwerken in Photoshop. Ik bouwde mijn Photoshop bestand op zo’n manier op, dat het straks gemakkelijk door te sluizen was naar Keynote, waarin ik het wilde gaan animeren. Tijdens het plotten van het ontwerp wat ik had geschetst had ik nog niet heel erg nagedacht over de manier waarop kleur en typografie
112
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
een rol zouden gaan spelen in dit geheel. Ik stelde daarom voor mijzelf op wat voor gevoel ik graag over wou brengen binnen de infographic. Ik had mensen uit allerlei hoeken over de discipline ondervraagd, en iedereen had er zo zijn eigen zegje over. Het leek me daarom goed om een gevoel van neutraliteit uit te stralen in de infographic. Dit leek mij op zijn plaats door het gebruik van diverse bruintinten. Ik gebruikte soms de accentkleur rood in het geheel, en hier en daar week ik af om het visueel interessant te houden zonder afbreuk te doen aan de communicatie van de infographic. Bij het kiezen van de typografie voor de infographic bedacht ik me hoe deze bij kon dragen aan het gevoel. De kleur straalde een zekere neutraliteit uit, maar hoe kon de typografie nog een gevoelsmatige rol spelen? Ik vond het belangrijk om ervoor te zorgen dat het niet te speels werd, om zo de geloofwaardigheid van het geheel ook niet af te doen. Het mocht wel lichtelijk serieus en zakelijk zijn. Ik had namelijk een infographic gemaakt voor een leerdoel, en daarnaast hoopte ik dat de resultaten ervan ook nuttig zouden zijn voor Tam Tam. Ik besloot daarom om met moderne hedendaagse fonts dit gevoelsmatig op te lossen. Voor de koppen Ubuntu en voor de lopende tekst Roboto Slab. Met de bibliotheek die ik had aangemaakt aan kleuren, vormen en typografie vulde ik de infographic visueel steeds verder in. Om verwarring te voorkomen zorgde ik dat alles vanuit de kaders van
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
113
deze bibliotheek werd opgebouwd. Dit zorgde voor consistentie en meer duidelijkheid door de infographic heen. Na het afmaken van de eerste versie van de infographic had ik een feedbackmoment met Catriona ingelast die kritisch zou kijken naar mijn werk. Catriona vertelde mij dat ik bij het maken van de visuals en het plaatsen van de tekst goed rekening moest houden met wat ik zelf bij de presentatie van de infographic zou willen vertellen. Op deze manier zouden beeld en uitleg elkaar kunnen versterken. Vanuit deze gedachte gaf ze mij feedback op mijn infographic. Er werd uiteindelijk daarom veel tekst uit de infographic verwijderd, omdat ik die er zelf bij zou vertellen.
114
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
Ik was zelf bang dat de gevel van het gebouw waar Tam Tam gevestigd zit onduidelijk gevisualiseerd was. Catriona vond dit echt direct duidelijk. Dit was opnieuw een bevestiging dat je visualisaties altijd moet toetsen bij de mensen om je heen.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
115
Als dit geanimeerd zou worden, leek het Catriona beter om het beeldscherm in het midden van de aandacht te zetten. Alle aspecten die ik wou bespreken zaten hier namelijk in. Ik moest dus meer met beeld vertellen, de gesproken woorden kunnen het versterken.
116
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
Waarom de kwantiteit hier belangrijk was, was Catriona niet duidelijk. Het ging voornamelijk om wat er gezegd was. De nadruk moest dus vooral hier op komen te liggen in de presentatie van e infographic.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
117
Na het verwerken van de feedback van Catriona in de infographic, begon ik met het animeren ervan in Keynote. Zoals ik eerder koos bij kleuren en typografie voor een neutraal karakter, vond ik het belangrijk dat de animaties dit ook deden. Ik koos daarom voor subtiele animaties zonder al te veel overdreven effecten erin. Daarbij was het vanuit functioneel opzicht belangrijk om na te denken waar de aandacht zou liggen, omdat animaties door hun beweging veel aandacht van de doelgroep opeisen. Uiteindelijk presenteerde ik de afgemaakte infographic aan de Digital Marketing afdeling van Tam Tam.
118
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
119
120
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
121
122
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
Reflectie Bij het maken van deze infographic kwamen naar mijn idee alle aspecten samen die ik binnen dit leerdoel zie als leerpunt. Het toetsen van mijn gemaakte visualisaties, met simpele vormen begrijpbare beelden maken en ik heb consistentie toegepast om mijn boodschappen in de infographic te verduidelijken. Ik vind dit dan ook een mooie toetsing van mijn vaardigheden op het gebied van verbeelden. Catriona was erg te spreken na de presentatie die ik gaf aan de Digital Marketing afdeling. Ze zei dat ik goed naar haar feedback had geluisterd en dat de visuals ook echt los stonden van de tekst die er voorheen bij stond. Het zorgde ervoor dat beeld en spraak elkaar tijdens de presentatie versterkten. Ik heb dus ook geleerd om in een andere context na te denken over het inzetten van beeld. Ik heb ook leren omgaan met animatie. De manier waarop animatie in kan worden gezet kan een enorm sturende rol hebben in het vangen van de aandacht van de toeschouwer. Ik heb vanuit dit principe ook nagedacht hoe ik hier om mee kon gaan en ik vind dat ik voor iemand die nooit bezig is met animatie het niet slecht heb gedaan.
VERBEELDEN
|
ICONOGRAFIE PHARMA PARTNERS
123
Derde leerdoel Ik wil een beeld ontwikkelen van wat men in de creatieve sector van een professionele visual designer verwacht door middel van interviews met collega’s van diverse afdelingen en mijn conclusies tekstueel uit te werken. Specifiek Als visual designer wil ik bij Tam Tam wil ik onderzoeken wat Tam Tam voor verwachtingen heeft van een professional op het gebied van visual design.
Meetbaar Ik wil dit vaststellen door twee interaction designers, twee visual designers, twee front-end developers, twee back-end developers en twee concept/strategisten te interviewen.
124
ONDERZOEKEN & EMPATHIE
|
INTERVIEWS OVER DE DISCIPLINE VISUAL DESIGNER
Acceptabel Bij dit leerdoel werk ik aan de CMD -competentie Onderzoeken en Empathie .
Daarnaast valt het binnen de werkzaamheden van een
visual designers, een opleidingsprofiel binnen mijn opleiding.
Realistisch Ik heb gevraagd of het mogelijk is om een aantal medewerkers van Tam Tam te interviewen en dat bleek geen probleem.
Tijdgebonden Gedurende mijn stageperiode wil ik werken aan dit leerdoel.
ONDERZOEKEN & EMPATHIE
|
INTERVIEWS OVER DE DISCIPLINE VISUAL DESIGNER
125
Materiaal om Tammo’s mee te interviewen.
Een beeld vormen over de discipline Visual Design Ik vind het belangrijk om een helder beeld te hebben waar ik naartoe wil groeien als CMD -er. Mijn stage bij Tam Tam is voor mij dan ook de ideale manier om erachter te komen wat er van een professionele visual designer verwacht wordt. In het kader van mijn derde leerdoel verrichtte ik een kleinschalig onderzoek binnen Tam Tam om te kijken wat mijn collega’s daar van een visual designer vonden, wat ze ervan verwachtten en hoe de discipline zich zou gaan ontwikkelen. Dit wil ik gebruiken om voor mezelf beter te kunnen bepalen waarin ik wil groeien.
126
ONDERZOEKEN & EMPATHIE
|
INTERVIEWS OVER DE DISCIPLINE VISUAL DESIGNER
Tijdens mijn stageperiode zette ik een plan op om te onderzoeken hoe verschillende disciplines binnen Tam Tam aankeken tegen de discipline visual design. Om een zo goed mogelijk beeld te krijgen, besloot ik twee collega’s van alle mogelijke disciplines die in een projectteam kunnen zitten te interviewen. Ik interviewde Armand Kruizinga (art director) en Tobias van Veen (lead design, art director). Ik interviewde twee interaction designers, Pascal van Assendelft en Nathalie Verhoek. Voor development interviewde ik Robin van Alvenhoven (front- en back-end), Ruurd van Veelen (front-end), Sandor Voordes (back-end) en Otto Boekesteijn (back-end). Voor concept & strategie had ik een interview met Pieter Aarts en Joris Cornielje. Tenslotte natuurlijk ook nog de discipline zelf, visual design. Hiervoor interviewde ik Dionne van Dijk en Julius Simon. Om de wetenswaardigheden die ik wilde verzamelen af wou kaderen, stelde ik een aantal vragen voor de interviews op. Op deze manier kon ik de antwoorden ook makkelijker clusteren en hier kwantitatieve conclusies uit trekken.
ONDERZOEKEN & EMPATHIE
|
INTERVIEWS OVER DE DISCIPLINE VISUAL DESIGNER
127
De vragen die ik stelde tijdens de interviews waren als volgt: 1. Kun je in je eigen woorden omschrijven wat de functie is van een visual designer? 2. Wat is voor jou de meerwaarde van een visual designer in een projectteam? 3. Wat moet een visual designer binnen een project absoluut niet te doen? 4. Welke competenties moet een professionele visual designer beheersen? Waarom precies deze competenties? 5. Hoe denk jij dat de discipline visual design zich gaat ontwikkelen de komende jaren in de professionele setting? Bij een aantal interviews met experts zocht ik de verdieping op. Niet eens zo zeer over de discipline visual design, maar over vernieuwend ontwerp en waar hem dat in zit. Ik sprak hierover met Armand Kruizinga (art director) en Pieter Aarts (concept & strategie). Na alle antwoorden van alle 12 geïnterviewden te hebben genoteerd, was de volgende stap het ontdekken van patronen. Op sommige punten ging ik deels uit van mijn eigen interpretatie over hoe mensen iets bedoelden en in welke context. Wat mij betreft hoefde de data ook niet exact te zijn, het ging mij voornamelijk om een globaal beeld te ontwikkelen over wat er van de discipline wordt verwacht. Ik noteerde mijn conclusies dan ook op basis van de meest voorkomende antwoorden.
128
ONDERZOEKEN & EMPATHIE
|
INTERVIEWS OVER DE DISCIPLINE VISUAL DESIGNER
Tenslotte kreeg ik vanuit de gedachte van mijn tweede leerdoel h et idee om een infographic van deze gegevens te maken. De manier waarop ik dit heb aangepakt is terug te zien in het aparte hoofdstuk wat hieraan gewijd is. Tijdens het maken van deze infographic ontstond bij mij ook het idee om het resultaat te tonen aan Tam Tam zelf. Ik vroeg aan Tobias van Veen (lead designer), die de design meetings en de Digital Marketing meetings inpland, of ik mijn infographic mocht presenteren. Dit werd goed gevonden. Het uiteindelijke resultaat na de werkzaamheden van dit leerdoel waren een infographic over de discipline visual design, een berg met inspirerende quotes en voor mij een veel duidelijker beeld waar visual design nu over gaat—zelfs waar design in het algemeen over gaat, het werd soms echt filosofisch.
ONDERZOEKEN & EMPATHIE
|
INTERVIEWS OVER DE DISCIPLINE VISUAL DESIGNER
129
Op maandag 6 januari presenteerde ik de resultaten van mijn onderzoek in de vorm van een geanimeerde infographic aan de Digital Marketing afdeling van Tam Tam.
130
ONDERZOEKEN & EMPATHIE
|
INTERVIEWS OVER DE DISCIPLINE VISUAL DESIGNER
“
“Ik denk dat de visual designer straks een persoon wordt die tijdens het ontwikkelproces al heel snel dingen tastbaar kan maken.
ONDERZOEKEN & EMPATHIE
|
INTERVIEWS OVER DE DISCIPLINE VISUAL DESIGNER
131
Reflectie Het doel was om een goed beeld te vormen over de discipline visual design. Ik moet terugkijkend concluderen dat het een heel inspirerend traject geweest is. Alle geïnterviewden waren bovendien heel welwillend. Mijn nieuwsgierigheid om de wijsheden van de professionals uit het vakgebied aan te horen heb ik ervaren als een enorme impact op mijn denken en doen als ontwerper. Ik heb tijdens de interviews geprobeerd om mijn vragen open te stellen, dit ging niet altijd goed. Over het algemeen denk ik dat de interviews wel prima verliepen en dat ik de informatie boven water heb kunnen krijgen die ik graag wou weten. Voor het uiteindelijke resultaat heb ik er zelf een schepje bovenop gedaan door nog een infographic te maken. Deze werd goed ontvangen door de Digital Marketing afdeling en Catriona was ook erg tevreden met het eindresultaat.
132
ONDERZOEKEN & EMPATHIE
|
INTERVIEWS OVER DE DISCIPLINE VISUAL DESIGNER
Kritische reflectie Nu we aan het einde gekomen zijn van de stageperiode, wil ik graag al mijn leerdoelen apart onder de loep nemen om te beoordelen of er verbetering heeft plaatsgevonden en of het leerdoel is behaald. Voor mijn eerste leerdoel waarbij de competentie RATIONALE & EMOTIONALE
wordt aangesproken, heb ik met Pia Terstroet
(stagebegeleider) en Catriona (bedrijfsbegeleider) voor dit leerdoel opgesteld dat ik mijn leermomenten en belangrijke, relevante inzichten tekstueel zou omschrijven. Dit is voor een groot deel al gedaan in het hoofdstuk wat in dit verslag daaraan is gewijd, maar hieronder een duidelijke opsomming van mijn belangrijkste leerpunten: • De keuze van een lettertype, een kleur kunnen functioneel worden benaderd wanneer er gevraagd wordt naar een rationale en emotionale. Is het lettertype goed leesbaar, straalt het het gewenste gevoel uit? Voor kleur geldt dit ook. • Je mag nieuwe elementen introduceren in een ontwerp. Als deze nieuwe elementen ervoor zorgen dat het beter communiceert, dan kun je dit als argument gebruiken om de klant te overtuigen. • Het definiëren van gevoel in een ontwerp wordt gedaan aan aspecten als fontkeuze, kleuren, vormen en beelden.
ONDERZOEKEN & EMPATHIE
|
INTERVIEWS OVER DE DISCIPLINE KRITISCHE VISUALREFLECTIE DESIGNER
133
Concluderend kunnen we stellen over dit eerste leerdoel, het beter worden in het verantwoorden van mijn ontwerpkeuzes, behaald is. Ik had als meetbaar criterium het aantal van 3 genoemd in het minimaal aantal te verwerven inzichten bij het beter worden in het verantwoorden van mijn ontwerpkeuzes. Ik heb er 3 ontdekt tijdens mijn stageperiode, dus is mijn doel behaald. Ik ben beter geworden in het verantwoorden van mijn ontwerpkeuzes. Het tweede leerdoel—het sterker maken van mijn visualisaties —die de CMD -competentie VERBEELDEN aanroept, wordt getoetst aan de hand van nieuwe inzichten die ik heb opgedaan. De manier waarop dit invulling zou moeten krijgen is, zoals met Pia en Catriona afgesproken, dat ik de verbeteringen van mijn visualisaties in chronologische volgorde toon en hierbij aangeef wanneer de verbeterslag inzette. Hieronder een opsomming van de inzichten die ik voor dit leerdoel heb opgedaan: • Zelf als je overtuigd bent van de duidelijkheid die je visualisatie biedt, blijf het altijd toetsen aan je omgeving. • Begrijpen dat op een abstracter niveau dingen soms begrijpelijker worden. Dit kan zo simpel zijn als twee cirkels die elkaar overlappen. • De stap om consistentie als vormgever in het begin opzij te kunnen zetten en begrijpbaarheid op een eerste plaats kunnen zetten.
134
KRITISCHE REFLECTIE
Op basis van de criteria voor dit leerdoel moet ik concluderen dat dit leerdoel ook behaald is. Ik heb bij Tam Tam geleerd om mijn visualisaties begrijpelijker te maken. Mijn derde leerdoel was—zoals ik in de reflectie van dat hoofdstuk al vertelde—een inspirerend traject geweest. Ik heb voor mijzelf een beeld kunnen vormen van wat de mensen bij Tam Tam verwachten van een professioneel opererende visual designer. Tijdens het afnemen van interviews was ik zelf ontzettend nieuwsgierig naar de meningen die al deze professionals hadden over wat nu eigenlijk ontwerp is. De opmerkingen die gemaakt zijn tijdens deze interviews hebben een grote invloed gehad op mijn manier van denken over ontwerp. Dit heeft vooral mijn andere leerdoelen Rationale & emotionale
en VERBEELDEN een impuls gegeven. Ik durf
zelfs te stellen dat dankzij dit leerdoel ik voel dat ik professioneel kan opereren als ontwerper, omdat ik nu een goed beeld heb wat er van mij verwacht wordt en ik een sterk ontwikkelde visie heb over ontwerp. Missie geslaagd dus.
KRITISCHE REFLECTIE
135
Ook zijn er leerpunten in het algemeen op te merken als ontwerper. Ik heb ze hieronder opgesomd: • Denken bij een responsive design vanuit de Mobile First gedachte. Op deze manier dwing je jezelf beslissingen te maken wat belangrijk en minder belangrijk is in een ontwerp. Op deze manier kun je je ontwerpen ook makkelijker inrichten omdat je hier op voorhand al keuzes in hebt gemaakt. Dit moet natuurlijk altijd gebeuren in teamoverleg. • Tijdens mijn stageperiode bij Tam Tam heb ik in twee projecten meegelopen in een scrum team (TVM en NKC). Scrum dwingt iedereen in het projectteam om gestructureerd een product in elkaar te zetten. Het is daarom ook niet vreemd dat ik me in deze methodiek thuis voelde, omdat ik zelf ook graag gestructureerd te werk ga. Ik heb het scrummen beleefd als een positieve ervaring die mij ook meer kennis heeft gegeven over hoe je professioneel kunt opereren. En binnen het scrummen kreeg ik zelf ook de ruimte om met de klant (TVM, NKC) zelf contact te leggen en mijn ontwerpkeuzes te spiegelen en te verantwoorden. • Ik heb meer een mening als ontwerper gekregen en ben dit ook meer uit gaan dragen. Door het nadenken over verantwoorden naar collega’s toe bij gemaakte ontwerpkeuzes ben ik gaan leren dat beredeneren vanuit een essentie—dat het werkt voor de gebruiker/of het gewenste doel behaalt—mijn input ook waardevoller maakt en ik ben mijn eigen positie ook meer gaan
136
KRITISCHE REFLECTIE
waarderen binnen een professioneel team. • Vanuit vormgevingstechnisch oogpunt was ik altijd op zoek naar een soort vernieuwende vormgeving. Tijdens mijn stageperiode merkte ik dat dit meer een remmende factor was dan dat het mij iets nieuws bracht. Alles wat al eens gedaan werd, werd snel afgeschoten door mijzelf. Uiteindelijk belandde er dan ook weinig tot niets op tafel. Door mensen te spreken over vernieuwing in ontwerpen ben ik me gaan beseffen dat vernieuwing helemaal niet het doel op zich moet zijn. Het gaat om de gebruiker.
Wat ging er goed? Het behalen van mijn leerdoelen is iets wat natuurlijk een groot deel van het positieve belicht. Naast dat ik voel dat ik gegroeid ben als ontwerper heb ik Tam Tam als een grote maar informele club ervaren die mij echt de ruimte heeft gegeven om mezelf te ontwikkelen en me open te stellen voor kansen zolang ik mijn mond er maar over opentrok. Binnen een teamverband heb ik mijn werkzaamheden ook vaak echt als een toegevoegde waarde gezien en mezelf verantwoordelijk gevoeld voor bepaalde aspecten van een eindproduct wat ik mocht verdedigen tegenover de klant (die het vervolgens ook aan nam). John Rensink, de internet marketeer van TVM, gaf zelfs aan dat hij onder de indruk is geweest van mijn werkzaamheden tijdens de loop van het project. Een eer om te horen.
KRITISCHE REFLECTIE
137
Wat ging minder goed? Wat heb ik laten liggen? Met zoveel geleerd te hebben, lijkt het voor mij nu aan het einde lastig om de mindere kanten van deze stageperiode te benoemen. Toch zijn er een aantal dingen te benoemen. Tijdens mijn stageperiode wou ik werken aan het beter leren verantwoorden van mijn ontwerpkeuzes. Dit leerdoel was gebaseerd op de CMD -competentie RATIONALE & EMOTIONALE. Ik merkte pas tegen het einde van mijn stageperiode dat ik me vooral gericht heb op het rationaliseren van mijn ontwerpkeuzes. Ik kan met kracht zeggen dat ik beter ben geworden in het verantwoorden van mijn ontwerpkeuzes, maar de emotionale in dit verhaal voelde naar mijn smaak onderbelicht. Ik vind dat ik op dit vlak meer aandacht had moeten besteden. Ik besef me in ieder geval wel wanneer emotionale om de hoek kan komen kijken. Het gevoel wat je in een ontwerp over wilt brengen, wat je kunt doen met bijvoorbeeld typografie, kleur, vorm en fotografie vragen om een mening over wat gevoelsmatig de juiste vertaling is. Dat is puur subjectief en anticipieert op mijn onderbuikgevoel. Dit lijkt me een mooie aanzet om in de toekomst nog beter te worden in het verantwoorden van mijn ontwerpkeuzes maar ook het maken van goede ontwerpkeuzes. Bij het project om een stijlvoorstel voor SON verzekeringen te maken diende ik twee voorstellen te maken, en heb er toen uiteindelijk maar één opgeleverd. Ik merkte toen ook aan mezelf dat ik altijd maar
138
KRITISCHE REFLECTIE
grensverleggende dingen wou maken en dat dit mij remde in het maken van een stijlvoorstel vanuit het niets. Ik heb het daar toen met Catriona ook over gehad tijdens de voortgangsgesprekken en het is me duidelijk geworden dat gewoon door te doen ook dingen kunnen ontstaan waar ik tevreden mee kan zijn. Het hoeft niet grensverleggend te zijn. Het moet een boodschap communiceren en zijn werk doen. Een boodschap optimaal communiceren kan alleen door dingen te maken, te toetsen en dan te verbeteren aan de hand van deze feedback (itereren). Al met al zie ik de gehele stageperiode als een zeer positieve ervaring en ben ik trots op wat ik allemaal heb geleerd. Bovendien ben ik blij dat ik mezelf pro-actief heb opgesteld en daardoor in allerlei projecten beland ben in mijn twintig weken Tammo. En ik denk dat dat ook mooi aansluit op wat Paul Manuel in de beginweken van mijn stageperiode tegen mij zei: “Als je het nu niet gaat doen, dan doe je het over 10 of 20 jaar ook niet.”. Door heel veel van mezelf te geven, over mijn eigen grenzen te gaan en dingen te doen die in het begin best spannend waren is de winst terugkijkend zo groot. Het behalen van de leerdoelen heb ik te danken aan mezelf, maar ook aan Tam Tam. Daarom wil ik ze aan het einde van deze kritische reflectie bedanken voor de leeromgeving die zij beschikbaar hebben gesteld voor mij. Bedankt!
KRITISCHE REFLECTIE
139
“
Ik denk dat als iets functioneel is, dat het dan automatisch mooi wordt. Esthetiek is iets wat ontstaat vanuit het doel—en het doel is om iets zinvols te maken.
140
KRITISCHE REFLECTIE
Onderzoek Tegen het einde van mijn stage kwam Jeroen Heydendael naar mij toe met de vraag of ik een dag de tijd had voor een intern experiment. Ik moest toen een dag mezelf verdiepen in hem, en hier een persona van maken. Ik mocht alleen maar informatie van het internet afhalen. Dit was de aanzet voor een project waar Jeroen mee bezig was. Tam Tam is zoekende in het maken van accuratere persona’s om zo hun doelgroepen met hun producten nog beter te kunnen bedienen. De vraag is natuurlijk hoe je een persona ‘verrijkt’. In essentie gaat het hierbij om het beter begrijpen van je doelgroep. De manier waarop deze mensen zich gedragen is daarin een belangrijk aspect. Omdat dit onderzoek klein moest blijven heb ik het onderzoek sterk afgebakend. De BIG FIVE , een persoonlijkheidsmodel wat de wetenschap al enkele decennia bezig houdt, vormde het uitgangspunt. Want persoonlijkheid vormt menselijk gedrag. Als dit model betrouwbaar is, dan zou dat een grote stimulans kunnen zijn voor het verrijken van persona’s bij Tam Tam.
KRITISCHE REFLECTIE
141
Wat is de Big Five? De BIG FIVE is een model dat persoonlijkheid in kaart kan brengen. De Big Five
omschrijft vijf dimensies van persoonlijkheidseigenschappen:
• Extraversion (extraversie). Deze dimensie omvat specifieke persoonlijkheidseigenschappen zoals spraakzaamheid, energiek en assertiviteit. • Agreeableness (meegaandheid). Bevat persoonlijkheidseigenschappen zoals sympathie, vriendelijkheid en affectie. • Conscientiousness (punctualiteit). Bevat eigenschappen als georganiseerd, accuratesse en planvaardigheid. • Neuroticism (soms ook wel emotionele stabiliteit genoemd). Hierbij horen eigenschappen als gespannen, humeurig en angstig. • Openness to Experience (soms ook wel intellect of verbeelding genoemd). Eigenschappen als het hebben van meerdere interesses, fantasierijk zijn en nieuwsgierig passen hierbij. De structuur (als in de vijf dimensies hierboven) zijn ontstaan uit jarenlang onderzoek waarin mensen aan de hand van karaktereigenschappen andere mensen moesten omschrijven. De meest voorkomende zijn teruggekomen in dit model.
142
ONDERZOEK
Onderzoeksvraag
Is het Big Five-model een betrouwbaar en toepasbaar model om persoonlijkheid bij een doelgroep te meten? Kritische beargumentatie Bij een dienstverband tussen een bedrijf en een werknemer kan de BIG FIVE een belangrijke rol spelen. Barrick en Mount hebben 161 studies geanalyseerd en deze geclusterd op een manier dat er een statistische analyse uit mogelijk werd. Binnen al deze studies konden Barrick en Mount onderscheid maken in 5 groepen werknemers: Professionals (engenieurs, architecten, advocaten, accountants, docenten, doktoren en ministers), politie, managers (van voormannen tot aan topbestuurders), sales en enigszins vakbekwame /vakbekwame mensen (dominees, verpleegkundigen, boeren, stewardessen, medische assistenten, vliegtuigbagageafhandelaars, telefonisten, groenteverkoper, vrachtwagenchauffeurs en productiemedewerkers). Daarnaast maakten zij onderscheid in 3 aspecten van de functievervulling: De bekwaamheid om het werk uit te voeren, bekwaamheid om nieuwe vaardigheden te leren en persoonlijke gegevens (hoogte van het salaris, lengte van het dienstverband). Uit deze meta-analyse blijkt dat de persoonlijkheidsdimensie
ONDERZOEK
143
‘Conscientiousness’ een sterke voorspeller onder alle 5 werknemersgroepen blijkt te zijn in alle 3 aspecten van de functievervulling. De dimensie ‘Extraversion’ toont een sterke correlatie met de mate van sociale interactie onder managers en sales. Ook toonde ‘Openness to experience’ een sterke correlatie met het succesvol afronden van een cursus binnen een bedrijf (Barrick & Mount, 1991). Concluderend kunnen we stellen dat als de persoonlijkheid bij een werknemer wordt gemeten (dit zou aan de hand van bijvoorbeeld een vragenlijst kunnen gebeuren), de BIG FIVE een rol kan spelen in het voorspellen van hoe bepaalde aspecten van de functievervulling zullen uitpakken. De bevindingen hiervan worden ook gezien als de aanzet om meer onderzoek te doen naar het BIG FIVE model in relatie tussen selectie van nieuw personeel, training & development en het houden van functioneringsgesprekken (Barrick & Mount, 1991). Het BIG FIVE model is tevens vaak het grondbeginsel geweest van allerlei nieuwe, moderne systemen voor het meten van persoonlijkheid. Dat de BIG FIVE regelmatig hieraan ten grondslag ligt zegt ook iets over de mate waarin voornamelijk in de wetenschappelijke wereld wordt gedacht over het model. In een onderzoek dat ingaat op het 50 factoren model van Goldberg wordt de validatie van het BIG FIVE ook aangetoond (Garcia, Aluja, Garcia). In 1961 zeiden wetenschappers Tupes en Christal al dat het BIG FIVE
model toepasbaar is in vele situaties, iets wat in de
hedendaags een steeds bredere acceptatie krijgt. Industriële en
144
ONDERZOEK
organisatorische psychologen, maar ook psychologen werkzaam in het onderwijs, de gezondheidszorg en het recht zien nu ook steeds meer relevantie. Iedere organisatie kan nuttige informatie—wat voornamelijk gericht is op het oplossen van onderzoeksvragen in de persoonlijkheidspsychologie—putten uit het gebruik van de BIG FIVE. (McCrae, John, 1991). Echter, in hetzelfde wetenschappelijke schrift schrijven de auteurs van Psychometric Properties of Goldberg’s 50 Personality Markers for the Big Five Model: A Study in the Spanish Language dat diverse studies aantonen dat het BIG FIVE model met de grond gelijk is gemaakt als het gaat om voorspellingen vanuit een persoonlijkheidsanalyse met het model (Barrick & Mount, 1991). Ook is er studie verricht naar de waarde van het BIG FIVE model op het moment dat het toegepast wordt bij een cultuur die niet of nauwelijks verbonden is aan Westerse wereld. Kortom, de universaliteit van het model wordt op de proef gesteld. Uit de studie—waarbij de persoonlijkheid van boeren in het Amazone gebied gespiegeld is aan de BIG FIVE—blijkt dat het model niet universeel toepasbaar is. De betrouwbaarheid van het model komt hiermee ook in het geding, want de specifieke criteria waaraan voldaan moet worden om een betrouwbare afspiegeling van een persoonlijkheid te krijgen bij het gebruik van het model, wordt door de auteurs niet gegeven. (Gurven & Rueden & Massenkoff, 2013). Hoewel er wetenschappelijk is aangetoond door onder andere Costa & McCrae (1988), Digman (1989) en McCrae en John (1990) dat
ONDERZOEK
145
de deugdelijkheid en de betrouwbaarheid van het BIG FIVE model stevig staat, zijn er volgens de auteurs van Higher-order factors of the big five predict conformity: are there neuroses of health? over deze deugdelijkheid en betrouwbaarheid (DeYounga, Petersona & Higgins, 2000) dingen op te merken. Zij stellen dat het niet zo voor de hand liggend is wat de vaste (universele) omschrijvingen zijn van de verschillende persoonlijkheidsdimensies. Dit wordt verder bevestigd door de Booker, Kitchens en Rebman (2006) in Evaluating the Big Five Personality Test as a Foundation for an Online Student Course Recommendation System, waarin zij schrijven dat juist de zwakte van het BIG FIVE model hem zit in het feit dat er onder wetenschappers de discussie heerst over wat nu de kern vormt van iedere persoonlijkheidsdimensie. Uit een andere studiewaarin aangetoond wordt dat persoonlijkheid een belangrijke rol speelt in het voorspellen van de toekomstige functievervulling, blijkt de BIG FIVE ook geen rol te spelen (Rodriguesa & Rebeloa, 2013).
Conclusie/aanbevelingen In deze kritische argumentatie heb ik een aantal voorbeelden aangehaald die iets vertellen over de betrouwbaarheid en de toepasbaarheid van het BIG FIVE model. Bij het concluderen of het BIG FIVE nuttig kan zijn bij het verrijken van persona’s voor Tam Tam is context een belangrijk aspect. In de kritische argumentatie is het model namelijk ook vanuit een
146
ONDERZOEK
aantal hoeken belicht, wat aantoont dat het model niet altijd even relevant is. De tegenargumenten die ik heb kunnen vinden waarom het model niet betrouwbaar zou zijn, vallen buiten de scope van wat Tam Tam zou willen doen in het kader van persona’s. De argumenten voor stellen duidelijk dat er sterke correlaties zijn tussen bepaalde persoonlijkheidsdimensies van het BIG FIVE model en bepaalde functies en functievervullingen (Barrick & Mount, 1991). Om een antwoord te geven op de vraag of dat de BIG FIVE een rol van betekenis zou kunnen spelen in het verrijken van persona’s is meer onderzoek nodig. Juist omdat context een belangrijk aspect is waarover nu geen uitspraak kan worden gedaan, omdat er niets in de context van het verrijken van Tam Tam’s persona’s onderzocht is. Mijn aanbeveling is dan ook om voor Tam Tam nog meer scherp te krijgen wat zij exact willen weten van de doelgroep die zij willen verwerken in een persona, zodat er gericht onderzoek gedaan kan worden naar de mate waarin BIG FIVE hierin een rol kan spelen. Een voorbeeld hiervan zou kunnen zijn het ondervragen van de doelgroep om hier vervolgens de persoonlijkheidsdimensies aan te koppelen om in de toekomst voorspellingen te kunnen doen over bijvoorbeeld hun consumentengedrag of bepaald online gedrag.
ONDERZOEK
147
Bronnenlijst Booker, Q., Kitchens, F. & Rebman, C. (2006). Evaluating the Big Five Personality Test as a Foundation for an Online Student Course Recommendation System. Opgevraagd op vrijdag 3 januari 2014, van http://www.swdsi.org/swdsi07/2007_proceedings/papers/287.pdf Costa, P.T. & McCrae, R. (1988). From catalog to classification: Murray’s needs and the five-factor model. Journal of Personality & Social Psychology, 55, 258–265. DeYounga, C. & Peterson, J. & Higgins, D. (2000). Higher-order factors of the big five predict conformity: are there neuroses of health? Opgevraagd op vrijdag 3 januari 2014, http://www.psych.utoronto. ca/users/peterson/pdf/DeYoung%20CG%20Peterson%20JB%20 Higher%20order%20big%20five%20factors%20(proofs)%20PAID%20 in%20press.pdf Digman, J. (1989) Five robust trait dimensions: Development, stability and utility. Journal of Personality, 57, 195–214.
148
ONDERZOEK
Garcia, O., Aluja, A. & Garcia, L. (2004). Psychometric Properties of Goldberg’s 50 Personality Markers for the Big Five Model: A Study in the Spanish Language. European Journal of Psychological Assessment, Vol. 20, Issue 4, pp. 310–319. Opgevraagd op vrijdag 3 januari 2014, van http://web.udl.es/usuaris/e7806312/grup/aaluja-archi/arti_ aluja/pu_56.pdf Gurven M., Rueden, C. & Massenkoff, M. (2013). How Universal Is the Big Five? Testing the Five-Factor Model of Personality Variation Among Forager–Farmers in the Bolivian Amazon. Opgevraagd op vrijdag 3 januari 2014, van http://www.apa.org/pubs/journals/releases/psp104-2-354.pdf McCrae, R. & John, O. (1990). An introduction to the Five-Factor Model and Its Applications. Opgevraagd op vrijdag 3 januari 2014, van http:// psych.colorado.edu/~carey/Courses/PSYC5112/Readings/psnBig5_ Mccrae03.pdf Barrick, M. & Mount, M. (1991). The Big Five Personality Dimensions and Job Performance: A Meta-Analysis. Personnel Psychology, nr. 44, p. 1. Opgevraagd op vrijdag 3 januari 2014, van http://people.tamu. edu/~mbarrick/Pubs/1991_Barrick_Mount.pdf
ONDERZOEK
149
Rodriguesa N. & Rebelo, T. (2013). Incremental validity of proactive personality over the Big Five for predicting job performance of software engineers in an innovative context. Opgevraagd op 3 januari 2014, van http://jwop.elsevier.es/en/incremental-validity-of-proactivepersonality/articulo/90202633/ Tupes, E. C., & Christal, R. E. (1961). Recurrent personality factors based on trait ratings. USAF ASD Tech. Rep. No. 61-97.
150
ONDERZOEK
Stageplan
ONDERZOEK
151
Stageplan
STAGEPLAN 2013-2014 COMMUNICATION AND MULTIMEDIA DESIGN
STAGEPLAN 2013-2014 Communication and Multimedia Design
Je stageplan bestaat uit drie opbouwende delen en twee formulieren voor de bedrijfsfeedback (voortgangsgesprek en eindadvies). Het stageplan wordt als basis gebruikt door je bedrijfsbegeleider en je stagebegeleider om jou te begeleiden tijdens je stage. Je deelt dit document met je stagebegeleider en bedrijfsbegeleider, bijvoorbeeld via dropbox. Het eerste deel van je stageplan deel je met je studieloopbaancoach in N@tschool. Je SLC moet je stageplan deel 1 goedkeuren. Na feedback en akkoord is het klaar voor ondertekening. Deze laatste digitale versie kan je in N@tschool vervolgens weer beschikbaar stellen voor je stagebegeleider. Ondertekenen doe je / laat je doen op pagina 6.
naam student Nick van den Tol
studentnummer 0844494
portfolio website www.nickvandentol.nl
studieloopbaancoach Elbert Visser
bedrijf Tam Tam
website www.tamtam.nl
bedrijfsbegeleider Catriona de Ligt
email
[email protected]
functie Visual Design
telefoon / mobiel
+31 (0)15 750 2000
STAGEPLAN
153
154
STAGEPLAN
STAGEPLAN
155
156
STAGEPLAN
STAGEPLAN
157
STAGEPLAN 2013-2014 DEEL COMMUNICATION 1 SHAPING YOUR AND PLAN MULTIMEDIA DESIGN
DEEL 1: SHAPING YOUR PLAN Communication and Multimedia Design
1.3 onderteken hier je stageplan en laat het ondertekenen student
studieloopbaancoach Elbert Visser
datum ondertekening:
158
STAGEPLAN
bedrijfsbegeleider
STAGEPLAN
159
160
STAGEPLAN
STAGEPLAN
161
162
STAGEPLAN
STAGEPLAN
163
164
STAGEPLAN
STAGEPLAN
165
166
STAGEPLAN
STAGEPLAN
167