TOOLBOX OPEN INNOVATIE

TOOLBOX OPEN INNOVATIE

This publication was produced as part of the Project “European Collaborative and Open Regional Innovation Strategies – EURIS” co-funded under the Interregional Cooperation Programme INTERREG IV C by the European Regional Development Fund (ERDF). Editor (EURIS Lead Partner) Dirección General de Industria, Energía e Innovación Departamento de Economía, Hacienda, Industria y Empleo Gobierno de Navarra Parque Tomás Caballero nº 1, 6ª planta. 31005 Pamplona Navarra (Spain)

Authors All EURIS partners and sub-project participants have contributed to this publication.

Design and layout Belén de Rosendo (BdR Comunicación www.bdrcomunicacion.com)

TOOLBOX OPEN INNOVATIE 1. EURIS Open Innovatie 02 2. EURIS voor Open Innovatie in Europa 04 3. EURIS Handleidingen en Handvatten voor Open Innovatie 06 4. EURIS Subprojecten 16 5. EURIS Partners en Deelnemers 26

EURIS

Open innovatie

I

n de laatste vijf jaren is de term “Open innovatie” een modieus begrip geworden onder academici, beleidsmakers en mensen in de praktijk. Men kan erover twisten of het hetzelfde is als gezamenlijk onderzoek en innovatie (O&I), maar de onderliggende principes en strategieën van open innovatie blijven erg belangrijk in de veranderende O&I-wereld.

O&I ondergaat de laatste jaren een paradigmaverschuiving, hierin gedwongen door de krachten van globalisering, door de oneindige complexiteit en snelheid van technologische ontdekkingen die om snellere antwoorden van de markt vragen, en door het samenkomen van verschillende high-tech technologieën die hebben geleid tot flinke oplevingen in traditionele sectoren als de automotive, de energievoorziening en de media sector (uitgeverijen e.d.). Sectoren die paradigmaverschuivingen toelaten zijn waarschijnlijk geneigd om open te zijn, als een noodzakelijk antwoord op de nieuwe uitdagingen. In het algemeen hebben grote ondernemingen ervoor gekozen om meer open te zijn omdat zij niet beschikken over alle technologie of expertise om nieuwe producten te ontwikkelen en te maken die door de samenleving gevraagd worden. In deze context krijgt het midden- en kleinbedrijf (MKB) een grote kans om als partner betrokken te geraken bij initiatieven die voorzien in nichetechnologieën of specifieke technologieën of expertise die nodig zijn voor zulke inspanningen. Grote ondernemingen kunnen dus een aanjaagfunctie hebben voor open innovatie door het MKB. Geconfronteerd met zeer geavanceerde en wereldwijde concurrentie en met dagelijkse managementproblemen voelen grotere ondernemingen en het MKB zich vaak slecht toegerust om de risico’s, kansen en voordelen van het openstellen van hun O&I-strategieën te begrijpen. Maar succesvolle ervaringen in Europa, zoals bijvoorbeeld in Eindhoven, Nederland, laten zien dat duidelijke en aanwijsbare voordelen en prikkels, en ook de beschikbaarheid van maatwerk ondersteuning en programma’s voor innovatie een groot verschil kunnen uitmaken voor de openheid van bedrijven en het MKB, wat bijdraagt aan een veerkrachtige en concurrerende economie. Deze publicatie is het resultaat van een Europees samenwerkingsproject, EURIS, en toont een aantal praktische handleidingen en handvatten die zijn gericht op de belangrijkste spelers in open innovatie: bedrijven en het MKB en hun belangrijkste bondgenoten hierbij, zoals netwerken en clusterorganisaties en kennis- en onderzoekscentra.

2 Toolbox Open Innovatie

Wim De Kinderen, Brainport Development NV

“Open innovatie is een middel, geen doel”

HOE DEZE GIDS TE GEBRUIKEN Het EURIS-project heeft enkele interessante handleidingen en handvatten opgeleverd, die als doel hebben om bedrijven en hun bondgenoten te ondersteunen bij het aanpakken van het concept van open innovatie en om hun eerste stappen naar meer samenwerking in onderzoek en innovatie (O&I) —ofwel open innovatie— te begeleiden. Voor dat doel zijn de handleidingen en handvatten ingedeeld naar hun belangrijkste doelgroepen:

• Bedrijven (companies) • Netwerken, clusters en intermediairs • Kennis– en onderzoeksinstituten • Regionale overheden en ontwikkelings– & innovatie agentschappen

ï 5 ô -

Deze gids biedt een snelle toegang tot alle interessante informatie en kennis die EURIS heeft voortgebracht. Indien u meer informatie wilt hebben dan zijn alle bronnen beschikbaar op de website van EURIS: www.euris-programme.eu/en/subprojects/subprojects-results Het EURIS– project hoopt dat deze handleidingen en handvatten helpen bij het bouwen van bruggen tussen grote ondernemingen, het MKB, netwerken en kennis– en onderzoeksorganisaties, zodat open innovatie in Europa kan opbloeien.

EURIS Open Innovatie 3

EURIS

voor Open Innovatie in Europa

V

ijf Europese regio’s zijn bijeen gekomen met als doel het bevorderen van open innovatie in het EURIS-project (European Collaborative and Open Regional Innovation Strategies), wat mede mogelijk werd gemaakt door het INTERREG IV C programma.

Deze regio’s vinden dat het veelbesproken onderwerp “open innovatie” kan worden benaderd vanuit een regionaal perspectief. Waarmee wordt bijdragen aan de beleidsdiscussie over de manier waarop Europese regio’s hun kaders voor innovatieve ecosystemen kunnen verbeteren, resulterend in meer gezamenlijk en open onderzoek en innovatie (O&I). Partners in EURIS zijn de regionale overheid van Navarra (Spanje), de regionale economische ontwikkelingsmaatschappij in Stuttgart (Duitsland), Brainport Development BV (Nederland), West-Transdanubisch regionaal ontwikkelingsbureau (Hongarije) en de Regio Lodzkie (Polen). Van 2010 tot 2013 hebben deze instellingen een breed scala aan activiteiten uitgevoerd met de volgende resultaten: Kennisuitwisseling In een Observatory wordt geschreven en gerapporteerd over de good practices uit heel Europa op het gebied van beleid en programma’s voor de bevordering van open innovatie. Hierin kan informatie over 40 verschillende ervaringen worden nageslagen, op de gebieden van samenwerking in O&I, ondernemerschap, management van intellectuele eigendom, toegang tot financiering voor O&I, en infrastructuur voor wetenschap & technologie. Ook is een Best Practices Guide met een selectie van 18 van zulke ervaringen verkrijgbaar. Innovatie stakeholders van partnerregio’s hebben ook deelgenomen aan zeven veldbezoeken aan de good practices van de regio’s Navarra, Stuttgart, Eindhoven, West-Transdanubië en Lodzkie.


Samenwerking In het kader van het project werden zes interregionale subprojecten ondersteund waarin 15 innovatieve stakeholders (universiteiten, innovatiebureaus, onderzoeksinstituten,…) uit partnerregio’s de kans kregen om good practices op dit terrein uit te wisselen, alsmede om te experimenteren met nieuwe modellen en benaderingen voor open innovatie. Het belangrijkste resultaat van deze subprojecten zijn de EURIS Guides and Tools, waarin de uitkomsten van de gezamenlijke inspanningen van meer dan 70 experts op O&I-gebied van de deelnemende organisaties zijn gebundeld. Strategisch denken De partners doorliepen een participatief proces door middel van hun deelname aan subprojecten, wat leidde tot het uitbrengen van aanbevelingen voor de verbetering van hun eigen regionale innovatiestrategieën, en ook tot algemene aanbevelingen voor EU-regio’s die geïnteresseerd zijn in het invoeren van beleid en programma’s voor de bevordering van gezamenlijke O&I. Deze aanbevelingen zijn beschikbaar en uitgebracht als handleiding. Indien u verdere informatie wilt hebben over de resultaten van het project kunt u de website van EURIS raadplegen (www.euris-programme.eu) of contact opnemen met EURIS-partners. Het Interregionale samenwerkingsprogramma INTERREG IV C, gefinancierd door het Regionale ontwikkelingsfonds van de Europese Unie (ERDF), helpt Europese regio’s om samen te werken bij het uitwisselen van ervaring en good practices op de terreinen van innovatie, de kenniseconomie, het milieu en risicopreventie. Voor projectfinanciering is € 302 miljoen beschikbaar, maar er is bovendien een schat aan kennis en mogelijke oplossingen voorhanden voor regionale beleidsmakers. www.interreg4c.eu

EURIS 5

HANDLEIDINGEN EN HANDVATTEN voor Open Innovatie

Navarra SMEs

OPEN Stuttgart sharing networks

companies

UNIVERSITY

Lodzkie

Innovation RESEARCH practicescollaborative west-transdanubia EURIS business networks Eindhoven

HYBRISECTORS

WAAROVER GAAT OPEN INNOVATIE? EEN BENADERING VAN OPEN INNOVATIE

Navarra SMEs

OPEN Stuttgart

market world BEST

processes

BENEFITS

Lodzkie

Innovation Quilts CURANA west-transdanubia SMEs companies external Eindhoven

INTERNAL

Design

OPEN INNOVATION BENEFITS FOR SMES

BEDOELD VOOR:

Dit boekje is bedoeld voor MKBbedrijven die grip op het concept van open innovatie willen krijgen, met eenvoudige en eerlijke antwoorden op vragen. Het is opgesteld in begrijpelijke taal om misverstanden te voorkomen, en het toont illustratieve voorbeelden van MKB-bedrijven die succesvol betrokken zijn bij gezamenlijke innovatie. Het biedt richtlijnen voor het MKB voor het benaderen en betrokken raken bij open innovatie.

Het MKB kan leren van de praktijk van open innovatie in grote bedrijven om hiermee haar mogelijkheden in het delen van kennis en expertise in te schatten.

Deze gids toont tien best practices van grote, kleine en middelgrote bedrijven, van Google en Netflix tot de Abdij van Pannonhalma in Hongarije en het innovatieve en open business model van restaurant El Bulli in Spanje. Dit om het MKB te helpen om de implicaties van open innovatie in te schatten, en vooral om te tonen hoe MKB-bedrijven kunnen deelnemen, bijdragen en hun voordeel behalen uit de samenwerking met grotere bedrijven.

ï,5, ô, -

OPEN INNOVATION BEST PRACTICES GUIDE

BEDOELD VOOR:

Waarover gaat open innovatie? Welke voordelen heeft open innovatie voor het MKB? Hoe kan het MKB met open innovatie aan de slag en met wie? Waar kan men beginnen en met welke strategieën kan men aan de slag?

ï,5,ô, -


OK, ik ben overtuigd. Wat kan ik nu doen? HET GAAT OM HET BUSINESS MODEL!

Stuttgart

innovation

STUDY Navarra Eindhoven

practices

VALUE

Lodzkie

policy results

data companies

PRINCIPLES

DESIGN

business

West-transdanubia

REGIONAL case report region models

TOWARDS OPEN BUSINESS MODELS: SOME CHALLENGES AND HOW TO OVERCOME THEM

BEDOELD VOOR:

Een diepgaande studie van de strategieën die tien grote bedrijven en MKB-bedrijven uit Stuttgart, Eindhoven en Navarra volgden, laat zien hoe zij verschillende naar binnen en naar buiten gerichte open innovatiestrategieën gebruikten om hun business modellen te verbeteren of te ontwikkelen. Deze strategieën worden geïllustreerd met gebruikmaking van het business model canvas.

Bedoeld voor bureaus of bedrijven die willen leren hoe zij open innovatie in business modellen kunnen integreren.

Er wordt een methodologie voorgesteld voor het organiseren van een praktische workshop met bedrijven, waardoor deelnemers in hun praktijk in staat zullen zijn om nieuwe business modellen te ontwikkelen op basis van het “business model canvas” van Osterwalder en Pigneur. Hierbij worden verschillende scenario’s voor verschillende benaderingen van open innovatie bekeken. De methodologie is met succes getest in workshops in Stuttgart, Eindhoven en Navarra.

ï, 5

OPEN BUSINESS MODEL WORKSHOP METHODOLOGY

BEDOELD VOOR:

Het “business model canvas” instrument van Osterwalder en Pigneur kan door ondernemers en managers worden gebruikt die op zoek zijn naar nieuwe manieren om toegevoegde waarde te creëren door met externe partijen te werken.

ï, 5

Handleidingen en Handvatten voor Open Innovatie 9

OK, ik ben overtuigd. Wat kan ik nu doen? OPEN EN GEDEELDE INFORMATIE IS INFORMATIE VOOR MIJN BEDRIJF

Navarra

RESULTS

information innovation Lodzkie automotive Networks Stuttgart

PROCESSING INFOPRO

PARTICIPANTS

west-transdanubia

BEST knowledge activities

MIR METHOD AND BEST PRACTICES CARDS

BEDOELD VOOR:

ï,5

10 Open Innovation Tool Box

Wordt echte samenwerking gestimuleerd door de informatie die door netwerken en clusters aan bedrijven wordt geleverd? Er wordt een methode voorgesteld om de kwaliteit en rijpheid te bepalen van de informatie die door netwerken en clusters wordt geleverd voor de bevordering van een open en gezamenlijke innovatieomgeving.

De methode “Maturity Index on Reliability” (Rijpheidsindex voor betrouwbaarheid), die met succes is toegepast bij het ontwikkelen van nieuwe producten in vele industrieën, is omgezet voor gebruik door een werkgroep. Dit maakt het mogelijk om te beoordelen of de informatieverwerking binnen netwerken en clusters geschikt is om open en samenwerkende innovatie onder de leden te ondersteunen, en om uit een reeks van 14 best practices datgene te selecteren wat het best eventuele tekortkomingen kan oplossen. De beoordeling, waarmee punten ter verbetering kunnen worden gevonden, is gebaseerd op verschillende benaderingen en best practices van de regio’s Stuttgart, Eindhoven, WestTransdanubië en Lodzkie.

OK, ik ben overtuigd. Wat kan ik nu doen? ZIJN UNIVERSITEITEN MIJN BONDGENOTEN?

Stuttgart

partners

sharing Navarra INNOVATION RESEARCH

practices

Lodzkie

university

west-transdanubia

Information

RESEARCH Eindhoven networks REGIONAL knowledge

HOW IMPORTANT ROLE DO UNIVERSITIES PLAY IN OPEN INNOVATION?

BEDOELD VOOR:

In welke mate helpt kennisoverdracht van universiteiten en onderzoekscentra de open innovatie van bedrijven? Wat is de rol van universiteiten in het systeem van kennisoverdracht in EURIS-regio’s?

Een interregionaal onderzoek over open en gezamenlijke innovatie bij bedrijven in de regio’s Stuttgart, Navarra, WestTransdanubië en Lodzkie dient als basis voor de vaststelling van de tekortkomingen in de samenwerking tussen universiteiten en bedrijfsleven, en voor het voorstellen van strategieën voor universiteiten om met deze problemen om te gaan. Deze gids biedt een overzicht van strategieën, zoals de verbetering van de marketing van de technologie en faciliteiten van universiteiten, de invoering van een cultuur van meer open innovatiemanagement binnen onderzoeksgroepen, of het aanbieden van op maat gemaakte training door universiteiten bij bedrijven.

Bedrijven in de regio’s Stuttgart, Navarra, West-Transdanubië en Lodzkie die het aanbod in kennisoverdracht van hun universiteiten willen kennen kunnen gebruik maken van een bronnengids en van het online Open Research Platform (ORP).

De kennisoverdrachtsbureaus (TTO’s) van zes universiteiten in vier Europese regio’s worden getoond in één gids, waarin succesvolle voorbeelden van initiatieven in kennisoverdracht tussen de academische wereld en bedrijven zijn opgenomen. Daarnaast kunnen bedrijven in heel Europa toegang krijgen tot het technologieaanbod van deze universiteiten via het ORPplatform, een online instrument voor het doorzoeken van hun onderzoeksactiviteiten en – resultaten.

ï, 5

BEST PRACTICES IN TECHNOLOGY TRANSFER AND ORP PLATFORM

http://orp.euris-programme.eu

BEDOELD VOOR:

ï, ô


OK, ik ben overtuigd. Wat kan ik nu doen? WILT U KRUISBESTUIVING MET BEDRIJVEN IN ANDERE SECTOREN?

Navarra

WORKSHOP Stuttgart

environment

OPPORTUNITY

Lodzkie

hybridization companies interviews west-transdanubia MAP collaboration PHASE Eindhoven

identification

HYBRISECTORS METHOD FOR THE PROMOTION OF OPEN INNOVATION IN HYBRIDATION AREAS

BEDOELD VOOR:

ï,5, ô, -


Bedrijven en het MKB kunnen terughoudend zijn om samen te werken met concurrenten, dus samenwerken met bedrijven in andere, aanpalende sectoren en terreinen kan een goede start zijn. Bovendien kan samenwerking en kruisbestuiving van verschillende sectoren onverwachte deuren openen voor nieuwe producten, diensten en zaken.

Hoe kan een regio de meest belovende terreinen voor kruisbestuiving kiezen? Als er eenmaal een terrein voor kruisbestuiving is gekozen, hoe kunnen bedrijven en stakeholders dan worden betrokken in een participatief proces wat kan leiden tot het vinden van specifieke kansen voor kruisbestuiving? Hoe kunnen intermediairs en innovatiebureaus zulke processen ondersteunen? Wat zijn de verwachtingen en reserves van bedrijven die aan zulke processen deelnemen? Er wordt een veelomvattende methode aangeboden om kruisbestuiving op regionaal en bedrijfsniveau aan te pakken, de methode is getest in Navarra, Stuttgart en WestTransdanubië.

OK, ik ben overtuigd. Wat kan ik nu doen? ZIJN ER VOORDELEN ALS IK MIJN FACILITEITEN DEEL? EEN BENADERING UIT DE AUTOMOTIVE

Navarra

REPORT CASES

recommendations Lodzkie automotive Networks Stuttgart

INTERNATIONAL

west-transdanubia

SHARING

FINDINGS AND RECOMMENDATIONS FROM SHARED FACILITIES AND FACILITY SHARING IN EUROPE

BEDOELD VOOR:

ï,5, ô, -

BEST

activities VISITS facilities

Is het delen van bestaande voorzieningen of het creëren van nieuwe gemeenschappelijke voorzieningen door organisaties en bedrijven een stimulans voor open innovatie, of is het een nasleep ervan? Een studie over de praktijk van het delen van voorzieningen en resultaten van topspelers in de concurrerende automotive sector in Europa voorziet bedrijven en onderzoeksinstellingen van inzicht bij het beoordelen van mogelijke initiatieven voor gemeenschappelijke voorzieningen (shared facilities) of het openstellen van voorzieningen (facility sharing).

De studie over het succesvol delen van voorzieningen, tot stand gekomen door het Nederlandse Automotive Cluster, België en Duitsland (Euregio), Baskenland in Spanje en de regio Gothenburg in Zweden, gaat in op het ontstaan en de voorwaarden voor de ontwikkeling van dergelijke initiatieven, en leverde ook aanbevelingen en richtlijnen voor het ontwerp van succesvolle business modellen bij het delen van voorzieningen. Bedrijven kunnen ook toegang krijgen tot de nieuwste inventarisaties en databases van de voor samenwerking opengestelde onderzoeksfaciliteiten in de automotive in Nederland, Navarra en de regio West-Transdanubië.


IS INTELLECTUELE EIGENDOM EEN PROBLEEM? ENKELE MISVERSTANDEN ONTMASKERD

Navarra SMEs

SME

Stuttgart

trademark protected Lodzkie INVENTION

intellectual protection Eindhoven

RIGHTS

USE

west-transdanubia patent

INNOVATION

A PRACTICAL GUIDE FOR SMES ON THE MANAGEMENT OF LEGAL ISSUES RELATED TO OPEN INNOVATION

BEDOELD VOOR:

ï,5, ô

14/15 Toolbox Open Innovatie

Bedoeld voor bedrijven die willen samenwerken met andere bedrijven en intermediairs, maar die bezorgd zijn over juridische problemen die kunnen ontstaan bij het managen en beschermen van intellectuele eigendom. De gids biedt basisinformatie bij het identificeren en beschermen van IE die niet is geoctrooieerd, en geeft richtlijnen voor het opstellen van handels- en exploitatieovereenkomsten.

De gids bestaat uit twee delen: • Deel 1 helpt bedrijven, voordat zij samenwerken met andere spelers, bij het vaststellen van de immateriële activa die moeten worden beschermd, en ondersteunt de keuze van de beste manieren om dit te doen, met beschrijvingen in begrijpelijke taal van de beschikbare klassieke (octrooi, gebruiksmodel, bedrijfsgeheim,…) en nieuwe (copyleft) manieren. • Deel 2 begeleidt bedrijven die besloten hebben om met een derde partij samen te werken in elke fase van het open innovatieproces: van het voorbereiden van onderhandelingen met toekomstige partners tot het tekenen van de bijbehorende overeenkomsten (geheimhouding, licentie,…) tot aan het einde van de samenwerking.

WILT U MEER WETEN?

Stuttgart

companies

business Eindhoven Navarra SUPPORT

networking RESEARCH

technology Practice

Lodzkie

REGION

west-transdanubia

SCIENCE

transferability

university

EMBRACING OPEN INNOVATION IN EUROPE: A BEST PRACTICES GUIDE ON OPEN INNOVATION POLICIES

BEDOELD VOOR:

ï,5, ô, -

Er bestaat een schat aan succesvolle beleidsinitiatieven en programma’s uit geheel Europa voor de bevordering van de juiste condities voor open innovatie. Er is een gids waarin 18 van zulke ervaringen zijn neergelegd en opgeschreven door het EURISproject. De gids richt zich tot spelers die willen weten welke strategieën hebben gewerkt in andere landen en regio’s.

EURIS heeft regionale beleidsinitiatieven en programma’s beschreven en bestudeerd op vijf terreinen van gezamenlijk beleid, die bijdragen tot regionale innovatieve ecosystemen waar de praktijk van open innovatie mogelijk is: • Netwerken en samenwerken • Aandacht voor human capital en een cultuur van ondernemerschap. • Het management van intellectuele eigendom op technologische markten. • Toegang tot financiering. • Een basis van kennis, wetenschap en technologie. Veertig regionale good practices op dergelijke beleidsterreinen, ondersteund door regionale overheden, worden beschreven door EURIS en zijn beschikbaar op de projectwebsite (www. euris-programme.eu). Deze good practices zijn afkomstig van ervaringen van zowel EURIS partnerregio’s, als van andere regio’s binnen en buiten de EU. Een selectie van 18 van zulke practices worden gezien als best practices, die andere EUregio’s kunnen inspireren bij het ontwerpen en toepassen van verdere inspanningen voor gezamenlijk beleid. De selectie wordt in de gids ‘Embracing Open Innovation in Europe’ beschreven.

EURIS SUBPROJECTEN

INFOPRO OPEN INFORMATION PROCESSING IN INNOVATIENETWERKEN

URL http://infopro.euris-programme.eu/

MIR METHODE

De MIR methode (Rijpheid Index voor Betrouwbaarheid/Maturity Index on Reliability) voor informatieverwerking kan worden gebruikt door belanghebbenden om hun informatieproces te verbeteren.

RESULTATEN Er wordt een methode voorgesteld om de kwaliteit en rijpheid te bepalen van de informatie die door netwerken en clusters wordt geleverd voor de bevordering van een open en gezamenlijke innovatieomgeving. InfoPro behandelt de informatiebehoeften van bedrijven die samenwerken in verenigingen, clusters en netwerken, en bepaalt de behoefte op dit terrein in de regio’s Stuttgart (Duitsland), WestTransdanubië (Hongarije), Lodzkie (Polen) en Eindhoven (Nederland). Na een regionale SWOT-analyse, die de behoefte aan verbetering van de informatiestromen bevestigt, wordt een methode voorgesteld voor het vaststellen van de gebreken in informatieverwerking binnen de organisaties, ongeacht de mate van volwassenheid van de betreffende regio’s of netwerken. Stakeholders die zijn geïnteresseerd in het verbeteren van hun informatieprocessen kunnen de MIR-methode (Maturity Index

on Reliability / rijpheidsindex voor betrouwbaarheid) gebruiken. De methode wordt begeleid door een verzameling van best practices, die kunnen worden overgezet in minder geavanceerde of volgroeide innovatieve ecosystemen, waardoor clusters en netwerken betrokken kunnen geraken bij processen voor verbetering van informatieverwerking. De methode is met succes getest bij de partnerorganisaties in de vier partnerregio’s, in het kader van overdrachtsworkshops (transfer workshops) die leidden tot de selectie van best practices die op dit moment op dit terrein worden toegepast. INFOPRO in cijfers: • 120 bedrijven in netwerken en clusters zijn voor regionale SWOTanalyse onderzocht. • Er werden 1 beoordelingsmethode en 14 best practices benoemd. • Er werden 4 best practices transfer workshops gehouden met deelname van 192 bedrijven. • 4 best practices in Stuttgart, West-

Transdanubië, Lodz en Eindhoven worden verspreid.

BRONNEN • Stuttgart Region Report on Information Processing and Open Innovation. • Eindhoven Region Report on Information Processing and Open Innovation. • West-Transdanubia Region Report on Information Processing and Open Innovation. • Lodzkie Region Report on Information Processing and Open Innovation. • Comparative SWOT Analysis Report. • Method for surveying Information Processing in Innovation Networks. • Information Processing Best Practices & Recommendations. • Best Practices Cards and Maturity Assesment on Reliability (MIR) method.

OPINET OPEN INNOVATION NETWORK PLATFORM VOOR HET MKB

URL http://opinet.euris-programme.eu/

OPEN INNOVATIE VOOR HET MKB

OPINET heeft informatie- en hulpmiddelen gemaakt waarmee wordt ingespeeld op de taal en behoeften van MKB bedrijven.

RESULTATEN OPINET heeft bedrijven en het MKB in Navarra (Spanje), Stuttgart (Duitsland) en West-Transdanubië (Hongarije) bewust gemaakt van het nieuwe paradigma voor open innovatie, door middel van een netwerk van contactpunten voor open innovatie, met als doel het bevorderen en faciliteren van open innovatiestrategieën in het MKB. Voor dat doel heeft OPINET bronnen gemaakt en verspreid, op maat, voor de taal en de behoeften van het MKB; zoals case studies van successen in het MKB bij open innovatie en handleidingen over hoe men bij samenwerking kan omgaan met vraagstukken van intellectuele eigendom. OPINET heeft de MKBbedrijven de kans gegeven om echte kansen in open innovatie te ontdekken.

Het belangrijkste resultaat van het project was het aantal mensen in bedrijven en het MKB wat voor het eerst wist waar open innovatie over gaat. Zij hoorden ervan op een prettige manier, zij bekeken de voordelen en zij leerden dat er een mogelijkheid is om ermee door te gaan in hun bedrijven.

BRONNEN • Open Innovation Benefits for SMEs. • Open Innovation Best Practices Guide. • A practical guide for SMES on the management of legal issues related to Open Innovation. Part 1. • A practical guide for SMES on the management of legal issues related to Open Innovation. Part 2.

OPINET in cijfers:: • 3 contactpunten voor open innovatie gestart in Navarra, Stuttgart en WestTransdanubië (zie voor contact de details op de Deelnemerspagina). • 13 best practices / case studies over open innovatie in het MKB verspreid. • 4 handleidingen, gericht op het MKB. • 17 kansen ontdekt voor open innovatie in het MKB en 2 initiatieven ondersteund. • 14 evenementen over open innovatie met een bereik van meer dan 269 bedrijven en MKB-bedrijven.

EURIS Subprojecten 18/19

HYBRISECTORS OPEN INNOVATIE IN SECTOREN VAN POTENTIËLE HYBRIDISATIE (KRUISBESTUIVING)

URL http://hybrisectors.euris-programme.eu/

Kruisbestuiving in de praktijk

Er wordt een veelomvattende methode aangeboden om kruisbestuiving te creëren op regionaal niveau tussen bedrijven.

RESULTATEN HYBRISECTORS heeft een methode ontwikkeld die regionale overheden en bureaus kunnen gebruiken voor het vaststellen van kansen op het snijvlak van sectoren, markten en kennisgebieden, in wat wordt genoemd “hybridation” (kruisbestuiving), en ook voor het vinden en stimuleren van hybridisatieprojecten en initiatieven tussen bedrijven op een gekozen terrein van kruisbestuiving. De methode werd getest in drie regio’s, die een eerste potentieel gebied van hybridisatie hebben geselecteerd, gevolgd door het trainen van bedrijven en innovatie stakeholders in deze gebieden voor het vaststellen van specifieke kansen en projecten voor hybridisatie. In Navarra (Spanje) werd de methode getest op het gebied van duurzame energie en nieuwe materialen, in Stuttgart (Duitsland) werkten bedrijven op het terrein van


technologische materialen en in West-Transdanubië (Hongarije) in de elektrische mobiliteit. De belangrijkste resultaten zijn de methode ontwikkeld voor de hybridisatie van verschillende gebieden, de kansenkaart voor hybridisatie in elke regio en de pilotprojecten. Uit deze ervaringen werd geleerd hoe deze activiteiten kunnen worden aangepakt in toekomstige projecten als de methode naar andere hybridisatiegebieden wordt uitgebreid. HYBRISECTORS in cijfers: • 1 methode voor de vaststelling en bevordering van regionale hybridisatie. • 3 kaarten met kansen voor potentiële gebieden voor hybridisatie in Navarra, Stuttgart en West-Transdanubië. • 18 workshops met 79 bedrijven en innovatie stakeholders in drie regio’s. • 10 projecten en initiatieven voor hybridisatie met de deelname van 15 bedrijven en stakeholders.

BRONNEN • HYBRISECTORS Method for the promotion of Open Innovation in hybridation areas. • Navarra: Hybridation opportunities on Renewable Energies and Technology Materials. • Stuttgart: Hybridation opportunities on Technology Materials field. • West-Transdanubia: Regional hybridation opportunities.

ORP OPEN RESEARCH PLATFORM

URL http://orp.euris-programme.eu/

Digitaal platform voor technologie transfer

Bedrijven uit heel Europa hebben toegang tot het technologie aanbod van 6 universiteiten die verenigd zijn in het ORP platform.

RESULTATEN ORP heeft een pilot van een open en gezamenlijk platform ontwikkeld waarin regionale universiteiten, onderzoeksinstituten en bedrijven uit Stuttgart (Duitsland), Navarra (Spanje), West-Transdanubië (Hongarije) en Lodzkie (Polen) de beschikbare kennis kunnen uitwisselen en het potentieel aan intellectuele eigendomsrechten van de kennis in de regio’s kunnen aanboren. Uitgaande van de onderzochte behoeften en de praktijk van bedrijven bij hun samenwerking met universiteiten zijn binnen ORP de systemen van technologie-overdracht in de partnerregio’s onderzocht, evenals de instrumenten en diensten voor technologie-overdracht die door de praktijkbeoefenaren worden gevraagd. Op basis van de resultaten zijn er een mogelijke rol en een model voor universiteiten voorgesteld, waarmee de strategische allianties tussen bedrijven

en universiteiten op het terrein van technologie-overdracht kunnen worden versterkt en vermeerderd. De resultaten hebben ook geleid tot een definitie en ontwerp van het zogenaamde Open research platform (ORP) wat is opgezet en ondergebracht bij de universiteit van Stuttgart. Hiermee wordt, middels één enkele ingang, toegang geboden tot de gecombineerde technologie en intellectuele eigendom van de zes universiteiten van de vier partnerregio’s.

BRONNEN • Best Practices in Technology Transfer. • Technology Transfer systems of Stuttgart, Navarra, West-Transdanubia and Lodzkie regions. • How important role do Universities play in Open Innovation? • ORP Platform: http://orp.eurisprogramme.eu/

ORP in cijfers: • 6 universiteiten van Stuttgart, Navarra, West-Transdanubië en Lodzkie doen mee. • 1 online platform met doorzoekbare technologie- en kennisaanbod van 6 universiteiten. • 144 bedrijven onderzocht op behoeften aan technologie-overdracht.

EURIS Subprojecten 21

SFFS OPEN INNOVATIE DOOR MIDDEL VAN SHARED FACILITIES EN FACILITY SHARING

URL http://sffs.euris-programme.eu/

Open faciliteiten in de automotive sector

Inzichten voor bedrijven en onderzoeksinstellingen die initiatieven voor gedeelde voorzieningen of gezamenlijke faciliteiten overwegen in de automotive sector. RESULTATEN SFFS heeft de mogelijke invloed onderzocht van shared facilities en facility sharing in de automotive als aanjager van open innovatie. Het benoemen en diepgaand bestuderen van succesvolle initiatieven op dit terrein in geheel Europa heeft mensen aan het denken gezet over de verschillende business modellen die uit dit initiatief zouden kunnen volgen, en ook over de voorwaarden waaraan het bevorderen van dergelijke initiatieven moet voldoen. Als resultaat van dit denkproces heeft SFFS geconcludeerd dat, in tegenstelling tot eerdere meningen, SF en FS geen aanjagers zijn van open innovatie, maar eerder randvoorwaarden. SFFS stelt een methode in zes stappen voor waarmee regio’s de graad van volwassenheid van hun ecosystemen voor open innovatie en strategische samenwerking kunnen bepalen. Een hoge mate van volwassenheid van de omgeving is een eerste voorwaarde 22 Toolbox Open Innovatie

en startpunt voor de ontwikkeling en inzet van SF en FS. Een volgende benadering in zes stappen wordt voorgesteld voor het ontwerpen van een uitvoerbare business case om shared facilities en facility sharing op te zetten, te onderhouden en door te zetten. De stappen zijn gericht op: • De verbetering van de kennis- en technologiepositie • Het maken en ontwikkelen van nieuwe mogelijkheden voor ondernemingen • Het creëren van nieuwe producten en banen De lessen van SFFS zijn ingebracht in de regio’s Eindhoven (Nederland), Navarra (Spanje) en West-Transdanubië (Hongarije) waar specifieke voorstellen voor het bevorderen van zulke initiatieven zijn doorgegeven aan de regionale overheden. Databases en inventarisaties van shared facilities voor testen en onderzoek zijn ook uitgewerkt en verspreid voor bedrijven in de automotive.

SFFS in cijfers: • Inventarisatie van 30 best practices in shared facilities en facilty sharing in de automotive-sector in Europa. • 5 werkbezoeken aan Pamplona (Spanje), Gothenburg (Zweden), Euregio (Nederland, België en Duitsland), Györ (Hongarije) en Baskenland (Spanje), met bezoeken aan 20 verschillende initiatieven in de automotive. • 3 databases met gezamenlijke en testfaciliteiten in de automotive-sector in Nederland, Navarra en WestTransdanubië.

BRONNEN • Open Innovation through Shared Facilities & Facility Sharing: Findings & Recommendations. • Dutch automotive test facilities database. • West Pannon automotive research and test facilities inventory. • Navarra automotive test facilities database.

BMOI BUSINESS MODELLEN VOOR OPEN INNOVATIE

URL http://bmoi.euris-programme.eu/

Bedrijfsmodellen

Praktische inzichten voor bedrijven die open innovatie willen integreren in hun bedrijfsmodel.

RESULTATEN BMOI heft zich toegelegd op de nauwe banden die er zijn tussen business modellen voortkomend uit het “canvas” model van Osterwalder en Pigneur, en open innovatie. Hiermee wordt een praktisch inzicht verschaft aan bedrijven die de praktijk van open innovatie willen integreren in het maken van business modellen. Op basis van het bewijs dat werd geleverd door de praktijk van open innovatie door bedrijven in Eindhoven (Nederland), Navarra (Spanje) en Stuttgart (Duitsland) zijn 10 bedrijven diepgaand bestudeerd. Hun business modellen zijn veranderd dankzij de praktijk van open innovatie, zowel naar buiten als naar binnen gericht. Hiermee werd het mogelijk om een beschrijving te maken van de implicaties van de introductie van een dergelijke praktijk op bestaande en nieuwe business modellen. Door middel van workshops en brede

verspreiding van rapporten in de drie regio’s hebben veel vertegenwoordigers van bedrijven, bureaus en overheden hun vertrouwdheid met open innovatie verhoogd, en hebben zij inzicht ontwikkeld in hoe open innovatie kan worden gebruikt voor het creëren en behouden van waarde. De bronnen die door BMOI zijn gemaakt kunnen worden gebruikt door alle bedrijven die geïnteresseerd zijn in het bepalen van hun potentie voor het in gang zetten van samenwerking met andere bedrijven, om daarmee hun business modellen te verbeteren of om nieuwe te maken.

• 12 praktijken van open innovatie (naar binnen en naar buiten gericht) benoemd en gekarakteriseerd voor de versterking van bestaande business modellen of het maken van nieuwe. • 4 workshops met 37 bedrijven, over open business modellen.

BRONNEN • A regional comparison of Open Innovation practices. • Towards Open Business Models: some challenges and how to overcome them. • Open Business Model Workshop Methodology. • BMOI Integrated Results & Policy Implications.

BMOI in cijfers: • 1 vergelijkende studie over de praktijk van open innovatie door bedrijven in Eindhoven, Navarra en Stuttgart, zoals gemeld op het Community Innovation Scoreboard. • Van 10 bedrijven de business modellen onderzocht.


LEERERVARINGEN

BMOI Francisco Ceberio, Algemeen directeur, Frenos Iruña, Navarra, Spanje

“Wij maakten een uitgebreide analyse van de innovatieprocessen die we uitvoeren en daardoor begrepen we beter de uitdagingen waar we voor staan.”

ORP Thomas Booz, CEO, Wolff & Müller Special Construction GmbH & Co. KG, Stuttgart, Duitsland

“We hebben jarenlang op zo’n platform gewacht!.”

OPINET Iñigo Castillo. CEO van RENOLIT Hispania S.A., Navarra, Spanje

“Ik heb geleerd dat open innovatie het mogelijk maakt om nieuwe waarde voor het bedrijf te creëren, nieuwe waarde die kan worden omgezet in resultaten voor de onderneming.”


UITSPRAKEN VAN DEELNEMERS

INFOPRO Achim Czaykowska, Department for Business Development, Fellbach City Council, Regio Stuttgart, Duitsland

“Het project heeft mij een aantal nieuwe methoden van informatieverwerking laten zien en gaf handvatten om creatieve samenwerkende omgevingen te creëren.”

SFFS Daniel de Klein, project manager automotive cluster development en SFFS coordinator, Stad Helmond, Nederland

“Om succesvolle ontwikkeling en marktintroductie van nieuwe (doorbraak)technologieën te garanderen moeten OEM’s en toeleveranciers in de automotive sector starten met triple helix-innovatie en samenwerkingsprojecten.”

HYBRISECTORS Alberto Goicoechea, Tratamiento Algoi, S.L., Navarra, Spanje

“De toekomst vraagt dat we nauw samenwerken met andere bedrijven voor het bepalen en toepassen van hoge kwaliteit en het maken van concurrerende nieuwe geïntegreerde producten.”


EURIS PARTNERS EN DEELNEMERS

C REGIO EINDHOVEN, NEDERLAND EURIS partner Brainport Development NV www.brainportdevelopment.nl Contact: Anne Verhaag [email protected]

EURIS deelnemers in subprojecten InfoPro, bmoi* Technische Universiteit Eindhoven (TUE) www.tue.nl Contact: Oscar Tomico (InfoPro) [email protected] Isabelle Reymen (BMOI) [email protected]

sffs* Gementee Helmond www.helmond.nl Contact: Daniel de Klein [email protected]

D REGIO WEST-TRANSDANUBIë, HONGARIJE EURIS partner Nyugat-dunántúli Regionális Fejlesztési Ügynökség KÖzhasznú Nonprofit West-Transdanubische regionale ontwikkelingsmaatschappij, Nonprofit maatschappij met beperkte aansprakelijkheid. www.westpa.hu Contact: Gál Körmendy [email protected]

EURIS deelnemers in subprojecten InfoPro Zala County stichting voor bedrijvigheid (ZMVA) www.zmva.hu Contact: Eszter Halász [email protected]

opinet, sffs INNONET Centrum voor innovatie en technologie www.innonet.hu Contact: Balint Vasvári [email protected]

hybrisectors Pannon Novum West-Transdanubische regionaal innovatiebureau www.pannonnovum.hu Contact: Ilona Bujdosó [email protected]

orp Szechenyi Istvan Universitair kennismanagement centrum http://uni.sze.hu Contact: Tibor Dory [email protected]


A REGIO NAVARRA, SPANJE EURIS Leidend Partner Gobierno de Navarra. Regering van Navarra www.navarra.es Contact: Roberto Yoldi [email protected]

EURIS deelnemers in subprojecten opinet*, hybrisectors*, sffs Europees Zaken en Innovatie Centrum van Navarra (CEIN) www.cein.es Contact: Beatriz Blasco [email protected]

orp, bmoi Openbare Universiteit van Navarra www.unavarra.es Contact: Iñaki Casado (ORP) [email protected] Cristina Bayona (BMOI) [email protected]

B REGIO STUTTGART, DUITSLAND EURIS partner Wirtschaftsförderung Region Stuttgart GmbH (WRS). Regionale Economische Ontwikkelings Stichting Stuttgart www.wrs.region-stuttgart.de Contact: Stephanie Fleischmann [email protected]

EURIS deelnemers in subprojecten InfoPro*, opinet Virtual Dimension Center Fellbach www.vdc-fellbach.de Contact: Achim Czaykowska [email protected]

hybrisectors, bmoi Instituut voor Human Factors en Technologie Management. www.iat.uni-stuttgart.de Contact: Judith Binzer (HYBRISECTORS) [email protected] Michael Schubert (BMOI) [email protected]

orp* Universiteit van Stuttgart. www.uni-stuttgart.de Contact: Sabine Ostwald [email protected]

EURIS Partners en Deelnemers 29

C REGIO EINDHOVEN, NEDERLAND EURIS partner Brainport Development NV www.brainportdevelopment.nl Contact: Anne Verhaag [email protected]

EURIS deelnemers in subprojecten InfoPro, bmoi* Technische Universiteit Eindhoven (TUE) www.tue.nl Contact: Oscar Tomico (InfoPro) [email protected] Isabelle Reymen (BMOI) [email protected]

sffs* Gementee Helmond www.helmond.nl Contact: Daniel de Klein [email protected]

D REGIO WEST-TRANSDANUBIë, HONGARIJE EURIS partner Nyugat-dunántúli Regionális Fejlesztési Ügynökség KÖzhasznú Nonprofit West-Transdanubische regionale ontwikkelingsmaatschappij, Nonprofit maatschappij met beperkte aansprakelijkheid. www.westpa.hu Contact: Gál Körmendy [email protected]

EURIS deelnemers in subprojecten InfoPro Zala County stichting voor bedrijvigheid (ZMVA) www.zmva.hu Contact: Eszter Halász [email protected]

opinet, sffs INNONET Centrum voor innovatie en technologie www.innonet.hu Contact: Balint Vasvári [email protected]

hybrisectors Pannon Novum West-Transdanubische regionaal innovatiebureau www.pannonnovum.hu Contact: Ilona Bujdosó [email protected]

orp Szechenyi Istvan Universitair kennismanagement centrum www.uni.sze.hu Contact: Tibor Dory [email protected]


E REGIO LODZKIE, POLEN EURIS partner Województwo Łódzkie. Regio Lodzkie www.lodzkie.pl Contact: Artur Stelmach [email protected] Marcin Podgórski [email protected]

EURIS deelnemers in subprojecten InfoPro Onderzoeks- en innovatiecentrum Pro-Akademia www.proakademia.eu Contact : Iwona Adamkiewicz [email protected]

orp Universiteit van Lodz. www.iso.uni.lodz.pl Contact: Joanna Korczynska [email protected] Medische universiteit van Lodz www.umed.pl Contact: Mikolaj Gurdala [email protected] Technische Universiteit van Lodz www.p.lodz.pl Contact: Robert Blazlak [email protected] *Leidend Deelnemer

EURIS Partners en Deelnemers 31

OPEN INNOVATIE TOOLBOX

TOOLBOX OPEN INNOVATIE

Recommend Documents