StiB is onderdeel van Zorg voor elkaar Breda

Steunpunt informele zorg Breda Jaarverantwoording 2015

StiB is onderdeel van Zorg voor elkaar Breda

2


Inhoudsopgave Samenvatting

5

Maatschappelijk effecten

6

Onderzoek Mezzo: De effectiviteit van mantelzorgondersteuning

6

De economische waarde van mantelzorgers van StiB

7

Klanttevredenheid

8

Feiten & Cijfers

9

Resultaten

11

Speerpunten

11

Activiteiten Actieprogramma informele zorg

15

Overige projecten

18

Mantelzorgondersteuning

20

Respijtzorg

21

Overige diensten & activiteiten

23

Samenwerkingspartners

24

Zorg voor elkaar Breda

24

Huisartsen & praktijkondersteuners

25

Thuiszorgorganisaties

25

Hogeschool Avans

26

Huiselijk geweld, ouderenmishandeling en ontspoorde zorg 27 Organisatieontwikkelingen

28

Strategische heroriëntatie

28

Raad van Toezicht

29

PR & Communicatie

31

3


Financieel jaarverslag

33

4


Samenvatting De decentralisatie van de AWBZ naar de Wmo heeft in 2015 voor mantelzorgers in Breda veel consequenties gehad. Het leidde binnen Steunpunt informele zorg Breda tot een grote stijging in aanvragen voor mantelzorgondersteuning. Daarnaast zag StiB een toename in complexiteit van vraagstukken in de zorgsituatie thuis. Tendens blijft dat de komende jaren steeds vaker en intensiever een beroep gedaan zal worden op mantelzorgers en zorgvrijwilligers om de zorg betaalbaar te houden. Dit legt een grote druk op mantelzorgers. Volgens het model informele zorg van Mezzo, de landelijke vereniging voor iedereen die zorgt voor een naaste, werkt ondersteuning van mantelzorgers alleen als het op maat gebeurt. Het Steunpunt heeft daarom veel werk verzet om mantelzorgers met een passend aanbod te kunnen bedienen. Er zijn met verschillende partners diensten ontwikkeld en activiteiten ontplooid. Daarnaast heeft StiB een prominente rol vervuld in het vormgeven van activiteiten binnen het Actieprogramma informele zorg Breda , zoals het vormgeven van de Vraagbaak en de mantelzorgwaardering. Er is speciale aandacht geweest voor de speerpunten: jonge, werkende en niet-westerse mantelzorgers. Ook binnen de organisatie zijn er grote stappen gezet om de transformatie goed te kunnen vormgeven. De verhuizing gaf ruimte om medewerkers en vrijwilligers op kantoor beter te faciliteren. Door de toename in werkdruk werd de organisatie genoodzaakt tot de start van een strategische heroriëntatie om haar positie in Breda te herformuleren en de ondersteuning aan mantelzorgers te verduurzamen. Onafhankelijk onderzoek van Mezzo heeft een bijdrage geleverd in een nieuwe koers om zo een gedegen bijdrage te kunnen blijven leveren aan de informele zorg in Breda.

5


Maatschappelijke effecten De effectiviteit van mantelzorgondersteuning In 2015 heeft StiB haar medewerking verleend aan een landelijk onderzoek van Mezzo naar de effectiviteit van mantelzorgondersteuning. In totaal 48 mantelzorgers uit Breda namen deel aan dit onderzoek. Onder de respondenten blijkt ruim 36% in grote of zeer grote mate belasting van de eigen mantelzorgtaken te ervaren. Dat is, zeker afgezet tegen de resultaten bij de andere deelnemers aan het Mezzo onderzoek, een grote groep. Zo’n 44% geeft aan in gemiddelde mate belasting te ervaren, 12% in kleine mate en 8% ervaart geen of in zeer kleine mate belasting. Uit het onderzoek bleek dat 68% van de respondenten gebruik maken van informatie en advies van StiB. Mensen geven aan door StiB beter geïnformeerd te zijn en beter op de hoogte van mogelijkheden voor mantelzorgers. Een belangrijke opbrengst is dat mantelzorgers sneller om hulp durven te vragen en het zelfvertrouwen wordt vergroot. Door emotionele ondersteuning en educatie geeft een ruime meerderheid aan te weten waar men terecht kan als men ergens mee zit; dat de eigen deskundigheid is gegroeid en men beter weet hoe om te gaan met eventuele problemen. Gemiddeld zouden alle respondenten de mantelzorgondersteuning van StiB aanbevelen aan anderen. Voor een ruime meerderheid voldoet de ondersteuning ook aan de verwachtingen. Daarnaast geeft een ruime meerderheid aan zich extra gesteund te voelen in de uitvoering van hun mantelzorgtaken, nu steviger in de schoenen te staan en beter te weten welke mogelijkheden er zijn. Ook vindt gemiddeld een ruime meerderheid dat de ondersteuning echt op mantelzorgers is gericht en, indien nodig, adequaat doorverwijst. Een kleine meerderheid ervaart door de ondersteuning beter in staat te zijn het eigen leven te kunnen blijven leiden en dat de ondersteuning aansluit bij de eigen wensen en behoeften. Het volledige rapport is op te vragen bij StiB.

6


De economische waarde mantelzorgers van StiB Movisie, het landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak van sociale vraagstukken , heeft in 2013 onderzoek gedaan naar de economische waarde van mantelzorg 1. In dit onderzoek gaat men uit van de ‘willingness to accept’ variant en wordt er een economische waarde berekend op basis van €9,52 per uur. Dit bedrag zouden mantelzorgers willen ontvangen voor het leveren van een extra uur mantelzorg (gebaseerd op onderzoeksgegevens van 2007). Volgens onderzoek van het CBS (Informele hulp 2007) 2 besteden mantelzorgers die lang en intensief ondersteunen, gemiddeld 26 uur per week aan zorg. Ze doen dit gemiddeld 36 weken in het jaar. Deze getallen zijn representatief voor de mantelzorgers in het bestand van StiB, aangezien de ondersteuning vaak mantelzorgers betreft die langdurig en intensief zorgen voor een ander. StiB kent 1398 actieve dossiers van mantelzorgers en zorgvragers (daar waar vrijwilligers de rol van mantelzorger overnemen) . Gezamenlijk vertegenwoordigen zij een economische waarde van circa 12,5 miljoen euro (1398 aantal mantelzorgers en zorgvragers x 9,52 per uur x 26 uur per week x 36 weken per jaar = 12,5 miljoen).

1

Bron: onderzoek Movisie ‘Mantelzorg op waarde geschat’ door Alice H. de Boer,Isolde B.

Woittiez, Tessa M. van Zonneveld. 2

Bron: CBS (informele hulp 2007): Intensiteit en duur van de geboden hulp door

mantelzorgers die lang en intensief helpen naar sociale relatie met de hulpbehoevende (tabel)

7


Klanttevredenheid Het monitoren van de klanttevredenheid gebeurt door uitgebreide, persoonlijke (telefonische) enquêtes door vrijwilligers. In totaal zijn er 193 interviews gehouden met mantelzorgers (62), zorgvragers (25) en vrijwilligers (106). Die resultaten dienen als continue input voor evaluatie om de dienstverlening te verbeteren.

Mantelzorgers en zorgvragers Uit het kwalitatieve onderzoek onder de mantelzorgers blijkt dat StiB gemiddeld met een 8,0 beoordeeld wordt. Mantelzorgers zijn tevreden tot zeer tevreden over de verschillende vormen van dienstverlening. De ondervraagden gaven aan dat ze tevreden tot zeer tevreden zijn over de informatieverschaffing. Het merendeel van de mantelzorgers gaf aan tevreden tot zeer tevreden te zijn over de emotionele ondersteuning. Uit het kwantitatief onderzoek onder de zorgvragers (daar waar mantelzorg ontbreekt) bleek dat de dienstverlening van StiB met 7,6 werd beoordeeld. 84% van de ondervraagden geeft aan tevreden tot zeer tevreden te zijn over de dienstverlening. 82% geeft aan dat er een verbetering is in de situatie door de inzet van een vrijwilliger.

Vrijwilligers Uit het kwalitatieve onderzoek onder de vrijwilligers blijkt dat StiB gemiddeld met een 7,9 beoordeeld wordt. Vrijwilligers geven aan plezier in hun werk te hebben en het gevoel te hebben op de juist e plek te zitten. Ze zijn over het algemeen tevreden over de ondersteuning van de (vrijwillig) consulent. Ze ervaren de cursussen als positief en zijn van mening dat ze voldoende informatie krijgen vanuit StiB.

8


Feiten en cijfers op een rij Ondersteuning aan mantelzorgers en zorgvragers Aantal dossiers van mantelzorgers en zorgvragers: 2739 Aantal mantelzorgers met intensieve ondersteuning 3: 842 Aantal zorgvragers*: 556 Economische waarde van mantelzorg: circa 12,5 miljoen euro Rapportcijfer StiB door mantelzorgers: 8,0 Rapportcijfer StiB door zorgvragers: 7,6

Advies, hulp en ondersteuning door StiB Aantal contacten per telefoon en mail: 5128 Individuele ondersteuning door coördinatoren: 339 Aantal deelnemers aan cursussen en (voorlichtings)bijeenkomsten: 804 Aantal koppelingen met zorgvrijwilligers: 715 Aantal huisbezoeken en afspraken op kantoor: 756 Aantal cursussen & bijeenkomsten voor mantelzorgers: 48 Aantal aanwezigen Dag van de Mantelzorg: 205 Aantal raadplegingen op digitale Vraagbaak: 4102 Aantal ondersteuningstrajecten vanuit Vraagbaak: 95 3

In 2015 kende StiB 992 actieve dossiers van mantelzorgers en 866 zorgvragers. Een aantal

dossiers kon dit jaar afgerond worden. Eind 2015 telde het systeem 848 mantelzorgers en 556 zorgvragers. Daarnaast zijn 1897 extra mantelzorgers ingeschreven n.a.v. de mantelzorgwaardering.

9


Vrijwilligers Aantal vrijwilligers: 443 Vrijwilligers op kantoor: 31 Cursussen & bijeenkomsten ter deskundigheidsbevordering: 41 Aantal vrijwilligers aanwezig bij cursussen, thema-avonden & intervisie: 281 Aanwezigen Dag van de Vrijwilliger & zomerborrel: 194 Rapportcijfer StiB door vrijwilligers: 7,9

10


Resultaten Speerpunten StiB had voor 2015 een aantal speerpunten benoemd: 

Vraagbaak



Netwerkversterking



Deskundigheidsbevordering vrijwilligers

Speerpunt 1

Vraagbaak

De digitale Vraagbaak was vanaf half december 2014 online te raadplegen. In 2015 is de Vraagbaak continue geactualiseerd en zijn maandelijks relevante vragen toegevoegd. Deze vragen zijn tevens doorgeplaatst op het portaal van Wijkwijs en Zorg voor elkaar Breda om ook via die kanalen naamsbekendheid te creëren en mantelzorgers van informatie te voorzien. De Vraagbaak staat ook vermeld op de website van de gemeente Breda. Via nieuwsbrieven en folders is een campagne voor naamsbek endheid vormgegeven. In totaal is de digitale Vraagbaak 4102 maal geraadpleegd. De projectmedewerker mantelzorgondersteuning heeft in 2015 95 mantelzorgers op maat ondersteund (fysieke loketfunctie).

Speerpunt 2

Netwerkversterking

StiB heeft in 2015 een aantal activiteiten ontwikkeld om netwerkversterking te bereiken: • Familiegesprekken • Netwerkkaart

Familiegesprekken In familiegesprekken wordt met alle betrokkenen gekeken welke zorgtaken er liggen en wie welke (zorg)taken het beste op zich kan nemen. Daarnaast wordt gekeken in hoeverre er nog andere mensen in het directe netwerk

11


beschikbaar zijn om eventuele hiaten op te vullen. StiB gaat hierbij uit van de kracht en de talenten van het informele netwerk. Het is tevens een succesvolle manier om klantgericht en op maat ondersteuning te bieden. Resultaten familiegesprekken Er zijn 17 familiegesprekken gevoerd. In totaal waren hierbij 70 deelnemers aanwezig. Door de gesprekken is de zorg effectiever en efficiënter opgepakt door het informele netwerk. De mantelzorger en het informele netwerk werden ondersteund en versterkt. De gesprekken werden zeer gewaardeerd.

Netwerkkaart De netwerkkaart is een belangrijk middel om inzicht te geven en het netwerk rond de mantelzorger te stimuleren, te betrekken bij de zorg en op die manier de zelfredzaamheid van het informele systeem te vergroten . In de basiscursus voor nieuwe vrijwilligers komt het gebruik van de netwerkkaart aan bod. Bij elk intakegesprek met mantelzorgers en zorgvragers wordt gekeken naar het netwerk en dit zo goed mogelijk in kaart gebracht.

Speerpunt 3 Deskundigheidsbevordering De kwaliteit van de dienstverlening start bij deskundigheid van het team van professionals. Om het grote aantal vrijwilligers zo goed mogelijk in te zetten en te bedienen, heeft de organisatie een aantal betaalde medewerkers in dienst. Deze medewerkers ontwikkelen het beleid op basis van trends en ontwikkelingen uit de maatschappij. Ze maken zich sterk voor een deskundige begeleiding van mantelzorgers en zorgvragers, zorgen voor ondersteuning en deskundigheidsbevordering bij vrijwilligers en werken aan kennis-uitwisseling bij netwerkpartners. Deze betaalde krachten worden op kantoor ondersteund door totaal 31 vrijwillige medewerkers. Samen zorgen ze voor een continue en solide basis op kantoor, waarop de zorgvrijwilligers kunnen terugvallen, die werkzaam zijn bij mantelzorgers en zorgvragers thuis. Om mantelzorgers voldoende tijd en aandacht te kunnen geven, zijn er naast de betaalde coördinatoren 16 vrijwillige consulenten werkzaam.

12


Deskundigheidsbevordering is en blijft een belangrijk speerpunt in het werk. Zeker nu er vanuit de maatschappij en de formele zorg steeds vaker een beroep wordt gedaan op StiB bij complexe hulpvragen en inzet van informele zorg, is het belangrijk de vrijwilligers zo goed mogelijk te begeleiden, te coachen en te trainen om kwaliteit te kunnen blijven garanderen. De professionaliteit blijkt ook uit het keurmerk ‘Vrijwillige Inzet, goed geregeld’, dat StiB van Vereniging NOV (Nederlandse Organisatie Vrijwilligerswerk) heeft ontvangen.

Deskundigheidsbevordering voor zorgvrijwilligers Speciaal voor (nieuwe) zorgvrijwilligers is een basiscursus ontwikkeld. Deze tweedaagse cursus is voor iedereen die als vrijwilliger werkzaam is bij StiB. In deze cursus leren vrijwilligers alles wat ze moet weten om op een goede manier het werk te kunnen doen, zoals het stellen van je eigen grenzen, helder communiceren, leren luisteren en signaleren. Afhankelijk van het aandachtsgebied ontvingen vrijwilligers aanvullende scholing. In totaal werden er 22 inhoudelijke cursussen gegeven. Daarnaast waren er op de verschillende aandachtsgebieden intervisiebijeenkomsten om ervaringen uit te wisselen tussen vrijwilligers en voor casuïstiek-bespreking. Alle nieuwe vrijwilligers van de Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) volgden de basiscursus voor vrijwilligers van VPTZ Thu is en Hospice. Daarnaast organiseerde StiB 10 workshops en thema-avonden over onder meer: 

Het ziektebeeld dementie;



huiselijk geweld;



communicatie;



zicht op psychische problematiek;

In totaal werden er voor vrijwilligers 41 cursussen en bijeenkomsten georganiseerd, waarbij er in totaal 281 deelnemers waren.

13


Partner van de vrijwilligersacademie StiB is partner van de vrijwilligersacademie. Dat betekent dat een aantal cursussen en trainingen via Breda Actief worden aangeboden aan alle vrijwilligers in Breda.

Waardering voor de vrijwilliger Om de waardering voor de inzet van de vrijwilligers te laten blijken, organiseert StiB eens per jaar de Dag van de Vrijwilliger: een feestelijke en informatieve avond in het Huis van de Heuvel. Daarnaast was er een informele zomerborrel om vrijwilligers in het zonnetje te zetten. In totaal waren hierbij 194 vrijwilligers aanwezig.

14


Activiteiten Actieprogramma informele zorg StiB is betrokken bij het vormgeven van het actieprogramma informele zorg, dat naar aanleiding van de werkbijeenkomst in januari 2015 is vormgegeven. Gezamenlijk met andere partijen in Breda wordt gekeken op welke manier deze actiepunten het beste uitgewerkt kunnen worden.

Mantelzorgwaardering Vanaf half oktober 2015 tot en met januari 2016 is er door de medewerkers van StiB gewerkt aan het vormgeven van de mantelzorgwaar dering 2015 in opdracht van de gemeente Breda. Op de Dag van de Mantelzorg heeft wethouder Miriam Haagh de aftrap gedaan door symbolisch de eerste mantelzorger te waarderen met een rozet met het campagnelogo. De dag erna konden de mantelzorgers zich aanmelden. In totaal hebben 2384 mantelzorgers een aa nvraag gedaan, waarvan er 2.245 gehonoreerd konden worden. Naast het aanvragen van de bon als waardering konden de mensen ook aangeven of zij extra ondersteuning wensten. Ongeveer 350 mensen hebben aangegeven dat zij graag teruggebeld wilden worden door StiB. Tijdens het nabellen is gebleken dat de vragen liggen op het gebieden van de Vraagbaak, aanvraag voor een vrijwilliger, inschrijven voor cursussen, een luisterend oor of de diensten van StiB beter willen leren kennen. Door het grote aantal aanvragen tot ondersteuning zal het nabellen doorlopen in 2016. Het volledige verslag is na afsluiting van het project mantelzorgwaardering reeds apart naar de gemeente Breda verzonden. Dit jaarverslag omvat de financiële afhandeling.

Dag van de mantelzorg Elk jaar biedt StiB op de ‘Dag van de Mantelzorg’ een interessant en informatief programma aan om mantelzorgers in Breda (h)erkenning te geven voor hun waardevolle werk. In 2015 vond deze feestelijke dag plaats op dinsdag 10 november in het Huis van de Heu vel in Breda en werd gebruikt voor de aftrap van de mantelzorgwaardering 2015.

15


De Dag van de Mantelzorg omvatte een middag- en een avondprogramma. Het middagprogramma startte met een high tea, waarna theatergroep Helder voor mantelzorgers herkenbare situaties speelde en in interactie ging met mantelzorgers uit de zaal. Het avondprogramma omvatte dezelfde theatervoorstelling, een optreden van een koor en afsluitende borrel. Vanuit de maatschappelijke stage werden een aantal scholieren ingezet voor hand- en spandiensten. In totaal waren er 205 aanwezigen. De Dag van de Mantelzorg werd zeer goed gewaardeerd.

Bron: Evaluatieformulieren StiB Dag van de Mantelzorg

Innovatieve manieren van respijtzorg In samenwerking met PRISMA en HOOM participeert StiB in een project voor innovatieve manieren van respijtzorg. In deze pilot wordt het concept van Prisma rond logeervoorzieningen verder uitgewerkt onder meerdere zorgvragers.

Huishoudelijke hulp-toeslag Om mantelzorgers te ontlasten was StiB vanuit een adviserende rol betrokken bij het vormgeven van het project om huishoudelijke hulp tegen een gering tarief aan te bieden.

16


Parkeerkaart voor mantelzorgers Via de communicatiekanalen van StiB is aandacht geweest voor de parkeerkaart voor mantelzorgers.

Werk en mantelzorg Werkende mantelzorgers worden voornamelijk bediend via de (digitale) Vraagbaak, waar men op eigen tijd en plek informatie en advies kan vin den. Daarnaast zijn er samen met de gemeente Breda gesprekken gevoerd met werkgevers in Breda om aandacht te vragen voor mantelzorg -taken voor medewerkers.

Jonge mantelzorgers In 2015 heeft een student van de opleiding Maatschappelijk werk en Dienstverlening van Avans binnen StiB een afstudeeronder zoek uitgevoerd met als titel: “Wie zorgt er voor jongeren die zorgen ?’ Dit onderzoek heeft inzicht gegeven in de behoeften van deze specifieke doelgroep. Daarnaast bevatte het aanbevelingen op welke manier StiB de ondersteuning aan jonge mantelzorgers het beste vorm kan geven. In samenwerking met Mezzo en NJR zijn er - in het kader van het project Jonge Helden- voorbereidingen getroffen voor een workshop voor jonge mantelzorgers op het Mencia de Mendoza in Breda, die in februari 2016 heeft plaatsgevonden.

Mantelzorgers met niet-westerse achtergrond Naast aandacht voor overbelaste en werkende mantelzorgers was binnen de Vraagbaak extra aandacht voor mantelzorgers met niet -westerse achtergrond. Vanuit de Vraagbaak is geïnventariseerd wat er bestaat aan ondersteuning voor mantelzorgers bij thuiszorgorganisaties met cliën ten met niet-westerse achtgrond. Hierbij is samengewerkt met onder meer Hayat Zorg en Dunya Zorg en Welzijn en Raffy Zorg. Op 19 september organiseerde StiB in samenwerking met het P -team (P staat voor Participatie) een Meet & Eat, speciaal voor mantelzorgers met een niet-westerse achtergrond. In Zorgcentrum De IJpelaar werden mantelzorgers uitgenodigd om hun verhaal te delen tijdens een diner.

17


Mantelzorgers, professionals en andere geïnteresseerden waren aanwezig om onderling met elkaar in gesprek te gaan. De verhalen gaven inzicht in de dynamiek van het culturele systeem en boden hiermee handvatten voor de juiste aanpak tot ondersteuning voor deze groep. Door contacten te intensiveren, zijn ambassadeurs in de wijk geworven om bereik van deze groep te vergroten. Het heeft de samenwerking tussen niet-westerse thuiszorgorganisaties en welzijnsorganisaties in gang gezet.

Signalering mantelzorgers (versterken rol informele zorgnetwerken) Dit project biedt ondersteuning aan al die mensen die werken in de wijken om daarmee de mantelzorger beter van dienst te kunnen zijn en de “onbekende mantelzorger” te identificeren en te registreren. Het project beoogt daarmee uiteindelijk overbelasting van de mantelzorger te voorkomen en valt daardoor onder het preventiebeleid. Dit project leidt tot een uitgewerkt plan van aanpak ter signalerin g van de onbekende mantelzorger. Er wordt een toolkit ontwikkeld om signaleerders te ondersteunen. Op die manier wil StiB meer (onbekende) mantelzorgers in beeld brengen waardoor preventief beleid kan worden ingezet . Dit project wordt vormgegeven in samenwerking met BCG. In afstemming met de gemeente Breda wordt dit plan van aanpak het eerste kwartaal van 2016 opgeleverd.

18


Overige projecten AMIF StiB is participant in het project AMIF, waarin participatie van inwoners van niet-westerse derde landen wordt gestimuleerd. Migranten in Breda met

verblijfsvergunning, zonder Nederlands paspoort, worden door StiB geïnformeerd over de manier waarop de (informele) zorg in Breda is geregeld en welke mogelijkheden StiB biedt aan deze doelgroep. Dit gebeurt door organisatie van twee informatiebijeenkomsten in Breda. De voorbereidingen voor de informatiebijeenkomsten vanuit StiB zijn in 2015 gestart. In 2016 en 2017 zullen de daadwerkelijke bijeenkomsten plaatsvinden.

Begeleiding ziekenhuisbezoek In samenwerking met HOOM en SWO Drimmelen heeft StiB samen met het Amphia Ziekenhuis een project opgestart om aandacht te vragen voor incidentele inzetten bij ziekenhuisbezoek om – daar waar het netwerk ontbreekt- mensen toch de mogelijkheid te bieden door inzet van een vrijwilliger begeleid te worden bij bezoek aan een specialist. Daarnaast verzorgt StiB op reguliere basis begeleiding bij ziekenhuisbezoek voor zorgvragers en mantelzorgers.

19


Mantelzorgondersteuning StiB biedt mantelzorgondersteuning op maat om mantelzorgers echt te kunnen ontlasten. StiB werkt hieruit vanuit de systeembenadering, waarin het hele netwerk wordt betrokken om de zorg zo goed mogelijk vorm te geven.

Geleverde diensten 

Telefonische contacten en e-mail, gekoppeld aan cliënten: 5128



Totaal aantal contacten (niet-gekoppeld aan cliënten)*: 2490



Individuele ondersteuning door coördinatoren (per telefoon / e -mail): 339



Huisbezoeken / intakegesprekken met mantelzorgers, zorgvragers en vrijwilligers: 756



Cursussen en lotgenotenbijeenkomsten: 48



Aantallen ondersteuning vanuit de Geheugenwinkel: 129

* Niet al deze gesprekken konden in het registratiesysteem worden gekoppeld aan dossiers. Daarom zijn ze apart geregistreerd. Het omvat gesprekken voor informatie, advies en doorverwijzing. In 2015 kende StiB 986 actieve dossiers van mantelzorgers en 866 zorgvragers. Een aantal dossiers kon dit jaar afgerond worden. Eind 2015 telde het systeem 842 mantelzorgers en 556 zorgvragers . Door het project mantelzorgwaardering zijn 1897 extra mantelzorgers ingeschreven, die via (digitale) nieuwsbrieven geïnformeerd worden over het aanbod van ondersteuning. In totaal kende StiB eind 2015 geregistreerde 2739 mantelzorgers.

Cursussen en bijeenkomsten Vanuit StiB zijn de volgende cursussen (in totaal 26 bijeenkomsten) aangeboden: 

Cursus ‘Mantelzorg de baas’



Cursus/ondersteuningsgroep voor familieleden van mensen met dementie (een voor partners & een voor overige familieleden)



Gespreksgroep mantelzorgers NAH

20


Hierbij waren daar 55 deelnemers aanwezig. In 2015 waren er 22 (lotgenoten)bijeenkomsten (Parkinson café, into dementia). Deze telden gezamenlijk 551 deelnemers. Bij voorlichtingsbijeenkomsten vanuit de Geheugenwinkel waren in totaal 198 geïnteresseerden aanwezig. Deze (lotgenoten)bijeenkomsten en voorlichting maakt en een totaalbereik van 804.

Respijtzorg (inzet van zorgvrijwilligers) Zorgvrijwilligers worden ingezet bij respijtzorg en daar waar het netwerk ontbreekt. Dat betekent dat ze een paar uur per week de mantelzorger vervangen, zodat hij/zij de zorg even los kan laten en tijd voor zichzelf kan maken. Dit is een belangrijke methodiek om overbelasting bij mantelzorgers te voorkomen en overbelaste mantelzorgers ondersteuning te bieden. Waar het mantelzorgnetwerk ontbreekt, zijn cliënten met een hulpvraag en een beperkt sociaal netwerk vaak niet goed in staat om voor zichzelf te zorgen. Vaak is er een combinatie van verschillende factoren van toepassing in deze situaties, waardoor sprake is van verhoogde kwetsbaarheid. Door inzet van een zorgvrijwilliger kan een beroep op de formele zorg (tijdelijk) uitgesteld worden of minder intensief worden ingezet. Inzet van een zorgvrijwilliger wordt binnen deze aandachtsgebieden van StiB toegepast: -

Dementie

-

Geestelijke gezondheidszorg (GGZ) / niet-aangeboren hersenletsel (NAH)

4

-

Chronisch zieken

-

Vrijwillige palliatieve terminale zorg (VPTZ) 4

De VPTZ wordt gefinancierd vanuit het Ministerie van VWS. Er zijn geen targets verbonden

aan de subsidie-verstrekking vanuit de gemeente Breda.

21


Resultaten 2015 Op het gebied van de inzet van zorgvrijwilligers heeft de organisatie de volgende resultaten behaald. Koppelingen per aandachtsgebied

Eind 2015

Target

63

60

GGZ/NAH & Vriendendienst

168

140

Chronisch zieken

195

200

65

Nvt

Incidentele inzetten

224

200

Totaal ex. VPTZ

650

600*

Totaal incl. VPTZ

715

-

Dementie

Vrijwillige Palliatieve Zorg

Tabel: totaal aantal lopende koppelingen

Wachtlijsten In 2015 ontving StiB veel aanvragen. Hierdoor is op verschillende aandachtsgebieden een wachtlijst ontstaan. Door complexiteit van de hulpvraag blijkt het langer te duren om de juiste koppeling te bewerkstelligen. Zorgvuldigheid van de koppeling krijgt hierbij voorrang om kwaliteit te waarborgen. In totaal omvatte de wachtlijst 91 aanvragen. In die gevallen heeft StiB samen met de cliënt onderzocht of op korte termijn andere mogelijkheden van ondersteuning van toepassing zijn.

22


Overige diensten & activiteiten Activiteitenkringen Naast het bestaande aanbod van GGZ en Vriendendienst (maatjesproject) biedt StiB groepsactiviteiten met lotgenoten en vrijwilligers zoals de filmkring, vrouwen 50plus-kring en jonge maatjeskring. Doel is het netwerk van de deelnemers uit te breiden en te versterken. De activiteitenkringen worden uitgevoerd door een stagiaire Social Work van Avans Hogeschool onder supervisie van de coördinator Vriendendienst. Eenmaal per maand vonden activiteitenkringen plaats. Gemiddeld namen per keer 8 tot 10 cliënten per keer deel .

Buddy’s voor jonge mensen met dementie StiB ondersteunt jonge mensen met dementie, mensen die voor hun 6 5 e levensjaar de diagnose dementie hebben gekregen. In totaal zijn er in 6 situaties buddy’s ingezet.

23


Samenwerkingspartners Zorg voor elkaar Breda StiB is participant in Zorg voor elkaar Breda en levert hierin een aandeel op verschillende manieren. Conform het gezamenlijke visiedocument werkt StiB op basis van de visie van Zorg voor elkaar Breda om de samenredzaamheid in de stad te bevorderen. Er is veel overleg tussen de verschillende partijen, zowel op cliënt-niveau als tactisch en strategisch niveau- om zo de klant zo goed mogelijk te ondersteunen. StiB neemt deel aan alle wijknetwerkbijeenkomsten van Breda. Ook in het kader van de strategische herorië ntatie zijn gesprekken gevoerd met diverse partijen binnen Zorg voor elkaar Breda. StiB volgt in haar beleid het visiedocument van Zorg voor elkaar Breda om zo samen met de samenwerkingspartners de zorg in Breda zo goed mogelijk vorm te geven met hulp van mantelzorgers, vrijwilligers en professionele hulp. De directeur heeft daarnaast zitting in de ontwikkelgroep van Zorg voor elkaar Breda. De communicatiemedewerker levert een bijdrage aan de werkgroep communicatie.

Samenwerkingspartners op een rij                

Actiefzorg Alzheimer Café Amphia Ziekenhuis, neurologie en geriatrie Amarant neurologie en geriatrie Avans BCG (m.b.t jonge mantelzorgers & signalering) Buurtzorg Café Brein Careyn Centrum voor Jeugd en Gezin GGD GGz Breburg HOOM Humanitas Indigo IMW

                

Juzt MEE NAH Meldpunt West-Brabant SMO Stichting Elisabeth Surplus SWO Drimmelen Revant Rode Kruis Thebe Thuiszorg InHolland Tzorg UWV WIJ (o.a. Samen sterker) Ypsilon/Trialoog Zonnebloem Vrijwillige Thuishulp Ulvenhout-Bavel

24


Bereik van mantelzorgers Uit de praktijk blijkt dat er steeds vaker vanuit de formele zorg een beroep gedaan wordt op de diensten van StiB. De aanvragen voor mantelzorgers en hulpvragers komen voornamelijk via: 

Thuiszorgorganisaties;



Huisartsen, doktersassistenten en praktijkondersteuners;



Welzijnsorganisaties.

StiB is aangesloten bij MEZZO, de landelijke organisatie voor mantelzorgers en vrijwilligers.

Huisartsen en praktijkondersteuners Huisartsen vervullen een belangrijke signaleringsrol. In 2015 zijn de contacten met de Huisartsen ZorgGroep Breda aangehaald en is er veel overleg geweest over mantelzorg, - ondersteuning en de noodzaak van signalering. Ook via folderverspreiding zijn huisartsen geïnformeerd over mantelzorgondersteuning in Breda. In het project ‘signalering mantelzorg’ wordt tevens veel aandacht besteed aan de manier waarop deze groep het beste benaderd kan worden.

Thuiszorgorganisaties Thuiszorgmedewerkers en wijkverpleegkundigen zijn van grote betekenis in het tijdig signaleren van (overbelasting bij) mantelzorgers. Aanmeldingen bij StiB voor mantelzorgondersteuning en zorgvragers verlopen veelal via deze organisaties. Er is regelmatig netwerkcontact met onder andere de thuiszorg- en eerste lijnorganisaties welke binnen Breda opereren. Daarnaast heeft StiB in 2015 veel voorlichting gegeven tijdens (team)overleggen om aandacht te vragen voor de informele zorg, de rol van de mantelzorger in het zorgsysteem en informatie over ziektebeelden.

25


Hogeschool Avans Vanuit haar functie van kenniscentrum heeft StiB nauwe samenwerkingsverbanden met Hogeschool Avans. StiB wordt door studenten van verschillende opleidingen consulteert voor informatie en advies over informele zorg. Daarnaast wordt er aan eerstejaars HBO-Verpleegkunde voorlichting gegeven over de rol van de mantelzorger en het informele netwerk. StiB heeft verschillende studenten en afstudeerders bij onderzoek begeleid. Ook was de organisatie betrokken bij een onderzoek naar niet westerse mantelzorgers.

26


Huiselijk Geweld, ouderenmishandeling en ontspoorde zorg StiB is wettelijk verplicht om de meldcode na te leven. Indien er vermoeden is van huiselijk geweld, ouderenmishandeling of ontspoorde zorg treedt het stappenplan van Veilig Thuis in werking. Preventief is er In 2015 op verschillende manieren aandacht geweest voor dit onderwerp. Er zijn vier regionale intervisie-bijeenkomsten met Veilig Thuis geweest. Daarnaast is er door de aandachtsfunctionaris in de GWI’s en wijkbijeenkomsten aandacht voor gevraagd. Bij alle cursussen van StiB is dit onderwerp als thema behandeld. Voor vrijwilligers is een speciale bijeenkomst georganiseerd. Daarnaast komt het aan bod tijdens het intakegesprek met nieuwe vrijwilligers. In totaal zijn er 6 meldingen van een (vermoedelijke) mishandelingssituatie in de thuissituaties. Er hebben adviesgesprekken plaatsgevonden met het Meldpunt, de familie in kwestie en andere organisatie s, die betrokken zijn bij de hulpvrager om tot een oplossing te komen.

27


Organisatieontwikkelingen Het Steunpunt heeft een grote professionaliseringsslag doorgemaakt, zodat de organisatie is klaargestoomd voor de transformatie in 2015. Dit was noodzakelijk om de zwaarte van de zorgvragen, die vanuit het formele werkveld op StiB af komen, ook in de toekomst op een kwalitatief goede manier op te kunnen blijven oppakken. De professionalisering omvatte enerzijds deskundigheidsbevordering van het team coördinatoren, vrijwillige consulenten en zorgvrijwilligers. Anderzijds heeft StiB een alternatief gezocht voor de krappe behuizing om zo medewerkers en vrijwilligers beter te faciliteren in werkplekken. Er is nieuwe huisvesting gevonden in het pand van MEE, Heerbaan 100.

Strategische heroriëntatie Door nieuwe ontwikkelingen in de Wmo komt steeds meer druk te liggen op informele zorg. Dit vereiste in 2015 een strategische heroriëntatie van StiB waarbij duurzaamheid van kwaliteit van de ondersteuning centraal kwam te staan. De gemeente Breda heeft expliciet de opdracht bij StiB neergelegd om een antwoord te formuleren op de vraag op welke manier de informele zorg in Breda in 2020 vormgegeven dient te worden. Om een gedegen antwoord op deze strategische heroriëntatie te formuleren, heeft StiB tevens aan Mezzo, de landelijke vereniging voor mantelzorgers en vrijwilligerszorg, gevraagd haar te ondersteunen bij het onderzoeken van deze vragen. De volgende aandachtspunten zijn hierbij gedestilleerd: 

Situatieschets van de landelijke ontwikkelingen in de informele zorg:



De toegevoegde waarde van StiB bezien vanuit de situatie van landelijke ontwikkelingen in de informele zorg;



Aanbevelingen voor de verdiepingsslag van StiB.

Op basis van deze drie vragen heeft Mezzo een analyse geschreven met inhoudelijke aanbevelingen. Om input hiervoor te verzamelen zijn tevens met verschillende partijen binnen Zorg voor elkaar Breda en met de

28


gemeente Breda gesprekken gevoerd om zo een objectief beeld te schetsen van het onderscheiden vermogen van StiB. Conclusie van dit onderzoek is dat StiB een professionele organisatie is vol vakmanschap, die een belangrijke rol vervult voor mantelzorgers in Breda. Het op maat ondersteunen vanuit een systeem-aanpak en het bieden van respijtzorg onderscheidt haar van andere partijen in de stad. Deze partijen geven aan behoefte te hebben aan de kennis en expertise van StiB. De aanbevelingen uit dit onderzoek worden gebruikt om zowel de dienstverlening aan mantelzorgers, als aan samenwerkingspartners in Breda in de toekomst te optimaliseren. Het delen en toegankelijk maken van de kennis en ervaring van StiB op het gebied van mantelzorgondersteuning krijgt de komende jaren extra aandacht. Personeel Op personeelsgebied zijn een aantal wijzigingen doorgevoerd. Op contractbasis had StiB eind 2015 9,3 FTE in dienst (15 personeelsleden, incl. project mantelzorgwaardering). Dit is exclusief de detachering van de Vriendendienst (0,7 FTE). Om kosten te reduceren is eind 2015 het detacheringscontract stopgezet en is er voor gekozen zelf een personeelslid aan te trekken. In verband met een langdurig zieke is een extra persoon ter ondersteuning aangenomen gedurende een half jaar ter vervanging. Gezien de grote toename in werkdruk hebben de medewerkers een flink aantal extra uren op zich genomen. Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestaat uit 3 personen. In 2015 heeft mevr. Verharen uit Teteringen haar deelname aan de Raad beëindig d. Haar plaats is ingenomen door mevr. M. Heerkens uit Breda. De Raad houdt toezicht op de strategie en de prestaties, de interne systemen en de organisatie van StiB. Het toezicht gebeurt door reguliere vergaderingen waarin verschillende onderwerpen en aspecten aan de orde komen, desgewenst voorzien van advies door in de vergadering uitgenodigde deskundigen. In 2015 is vijf keer vergaderd. Daarnaast zijn er op diverse momenten onderling ad hoc contacten geweest. Besproken en goedgekeurd werden verder de jaarrekening en het jaarverslag 2014 en de begroting 2015. In 2015 is invulling gegeven aan de uitwerking en actualisering van

29


de reglementering van Raad en van de directeur bestuurder . Daarnaast is gekeken naar een beter en inzichtelijker financieel instrument. Er is aandacht besteed aan tussenrapportages, beleidsdocumenten en de subsidieaanvragen bij de gemeente Breda. Met de directeur bestuurder is het jaarlijkse functioneringsgesprek gevoerd en de Raad heeft in een enkel geval het teamoverleg bijgewoond. Geen der leden heeft enige binding met of direct belang bij de organisatie en 2 van de drie leden zijn afkomstig van buiten de gemeente Breda. De leden ontvangen geen bezoldiging. Informatie wordt verkregen via de directeur bestuurder, politiek, medewerkers, beleidsmiddagen, publicaties e.a.

30


PR en communicatie Er zijn veel activiteiten ontplooid om mantelzorgers en zorgvragers te informeren over het aanbod van ondersteuning. In afstemming met Zorg voor elkaar Breda is steeds kritischer gekeken welke boodschap via welke kanalen gecommuniceerd dient te worden. Daarnaast is communicatie naar samenwerkingspartners binnen Zorg voor elkaar Breda en andere partijen in de formele zorg geïntensiveerd om aandacht te vragen voor de informele zorg en de rol (en het gevaar van overbelasting) van de mantelzorger.

Communicatie met klanten De website is de basis voor de communicatie, waarop met name de Vraagbaak en de vacatures voor vrijwilligers regelmatig bezocht zijn. Er is verschillend PR-materiaal ontwikkeld en is er in lokale media aandacht besteed aan het onderwerp mantelzorg. Viermaal is de nieuwsbrief (oplage van 1500) verschenen, die verspreid wordt naar mantelzorgers, zorgvragers en samenwerkingspartners. Ook op informatiemarkten en open dagen was StiB aanwezig. Er is op diverse manieren nieuwe vrijwilligers geworven, in samenwerking met Breda-Actief en de Vrijwilligersacademie. De campagne rond mantelzorgwaardering is via verschillende kanalen onder de aandacht gebracht.

Communicatie met samenwerkingspartners (kennis-uitwisseling) Er zijn veel contacten gelegd met thuiszorgorganisaties, huisartsen, praktijkondersteuners en het Amphia Ziekenhuis om het aanbod van StiB kenbaar te maken. StiB heeft een aantal maal voorlichting gegeven aan teams van thuiszorgorganisaties. Daarnaast gaven medewerkers van StiB voorlichting aan WMO-klantmanagers. Coördinatoren hebben zitting in veel verschillende overleggen, zoals het Regionaal Dementie Overleg (RDO), wijkoverleggen (GWI’s), WMO-gesprekken en andere overleggen met ketenpartners.

31


32


Financieel jaarverslag

33


2015 Subsidie, waaronder Dag van de mantelzorg Mantelzorgwaardering Mantelzorgsignalering VPTZ* Overige opbrengsten Totale opbrengsten

Lasten Personeel Organisatiekosten Directe Projectkosten Resultaat * gesubsidieerd vanuit Ministerie van VWS

2014

€1.067.126,00

€731.692,00

€9.862,00 €1.076.988,00

€731.692,00

€ 497.537,00 € 264.351,00 € 260.689,00 € 1.022.577,00

€ 454.987,00 € 181.084,00 € 91.139,00 € 727.210,00

€54.411,00

€4.482,00

34

StiB is onderdeel van Zorg voor elkaar Breda

Recommend Documents