INTRO
SPORT ‘Highway to Heaven?’ 5 februari 2010 Tom Teulingkx, sportarts, Westerlo
DOOD OP DE GRASMAT SERGINHO 19741974-2004
MIKLOS FEHER 1979-2004 MARC-VIVIEN FOE 1975-2003
Enkele jonge sporters bezwijken aan een hartkwaal In 2004 sterven opvallend veel topsporters door een zwak hart. Vooral in het wielrennen vallen slachtoffers. Geen enkele andere sport is zo belastend voor het hart. Maar "een plotse hartdood is nooit het eerste teken", waarschuwt hartspecialist Johan Van Lierde. "Er gaan altijd signalen aan vooraf."
Tim Pauwels–veldrijden-22jaar
Stive Vermaut-wielrennen-28jaar
johan Sermont-wielrennen-21jaar
Frederiek Nolf-wielrennen-21jaar
De marathon van Detroit eist drie doden ma 19/10/2009 - 11:07 Een marathon lopen is niet altijd goed voor de gezondheid. Drie mannen, jong en oud, overleden maandag in die van Detroit. Wat de doodsoorzaak is, is niet bekend. "Nochtans waren de loopomstandigheden ideaal", klinkt het.
Broer Jan Leyers overleden tijdens marathon Amsterdam Schotland rouwt om 'Uncle Phil' Motherwell-kapitein Phil O'Donnell (35) overlijdt na hartaanval op het veld Het Schotse voetbal is in een diepe rouw gedompeld na de plotse dood, op het veld, van de 35-jarige aanvoerder van Motherwell, Phil O'Donnell. 'Uncle Phil' laat een vrouw en vier kinderen na.
Amerikaanse basketspeler sterft tijdens de rust Hartaanval velt Mexicaanse international van 31 buitenland - De Mexicaanse international Antonio de Nigris (31) is onverwacht overleden, wellicht aan de gevolgen van een hartaanval.
indeling
Cijfers en wetenschappelijk onderzoek Is sporten gezond?
Zijn we gezond genoeg om te sporten? Sportmedische keuring
Werking van het hart Sporten met hartslagmeter Sportlab inspanningstesten Tips Take home message
plotse dood tijdens sport: INCIDENTIE
Jonge mannen: 0,75/100.000 Jonge vrouwen : 0,13/100.000 Middelbare mannen: 6/100.000
Sudden cardiac death and PHYSICAL ACTIVITY Review IOC - Lausanne
Bille K et al., EJCPR; 13: 859-875 2006
CAUSES of death: autopsy results
J. Pool, 1986 in Sports Cardiology, Exercise in health and disease, Eds R. Fagard & I Bekaert, 1986, pp223-227
SUDDEN DEATH in athletes: an update (review)
Between 1 and 5 cases of SCD per 1 million athletes occur annually Fatal arrhytmia: most common mechanism Major mechanism:
< 35 yrs old:
Defined and heriditary cardiovascular disorders Hypertrophic cardiomyopathie Coronary artery anomalies
> 35 yrs old:
Atherosclerotic cardiac disease Futterman LG et al. Sports Med 1998; 26+: 335-350
Prodromal Symptoms
Northcote R. et al., 1986 in Sports Cardiology, Exercise in health and disease, Eds R. Fagard & I Bekaert, 1986, pp228-239
Risk factors in subjects who died of CHD (n=59)
Northcote R. et al., 1986 in Sports Cardiology, Exercise in health and disease, Eds R. Fagard & I Bekaert, 1986, pp228-239
CONCLUSIONS Plotse dood en sport: zeer zeldzaam Risico stijgt met intensiteit inspanning en leeftijd Vrouwen hebben zeer laag risico <35j: erfelijk >35J coronaire atheromatose Geen intensieve sport indien risicofactoren (erfelijk of verworven) of klachten
indeling
Cijfers en wetenschappelijk onderzoek Is sporten gezond?
Zijn we gezond genoeg om te sporten? Sportmedische keuring
Werking van het hart Sporten met hartslagmeter Sportlab inspanningstesten Tips Take home message
Sporten is gezond!?
Sporten=gezond=bewezen
Sporten=gezond : PREVENTIEF
Hypertensie Coronaire hartaandoeningen CVA Gewicht – cholesterol Diabetes type 2 Osteoporose Kanker (darm-borst-prostaat,....) Geheugen, zelfredzaamheid, valpreventie
Sporten=gezond: CURATIEF
Revalidatie na hartinfarct Diabetes Chronisch gewrichtslijden Chronisch longlijden mentaal
indeling
Cijfers en wetenschappelijk onderzoek Is sporten gezond?
Zijn we gezond genoeg om te sporten? Sportmedische keuring
Werking van het hart Sporten met hartslagmeter Sportlab inspanningstesten Tips Take home message
Sportmedische keuring!!
(sport)arts Anamnese(familiaal-persoonlijk-medicatie) Onderzoek (hart-longen-bloeddruk-bewegingsstelsel) ECG!! Plotse dood vermijden Bloedname (+urinestaal) (inspanningstest) ( ev doorverwijzing naar arts-specialist) Vanaf 40 jaar: ook onderzoek bij cardioloog
Electro-cardiogram anno 1912
Electro-cardiogram (ECG) anno 2009
indeling
Cijfers en wetenschappelijk onderzoek Is sporten gezond?
Zijn we gezond genoeg om te sporten? Sportmedische keuring
Werking van het hart Sporten met hartslagmeter Sportlab inspanningstesten Tips Take home message
indeling
Cijfers en wetenschappelijk onderzoek Is sporten gezond?
Zijn we gezond genoeg om te sporten? Sportmedische keuring
Werking van het hart Sporten met hartslagmeter Sportlab inspanningstesten Tips Take home message
Trainen met hartslagmeter
Prijs hartslagmeters Vanaf 25 euro
Tot 830 euro
http://www.hartslagmetershop.nl
Garmin ‘edge’
Train ‘hartveilig’ = Lage intensiteit!
‘trainen met hartslagmeter’ paul van den bosch
Instellen van hartslagmeter
Anaerobe-Aerobe drempel
A. Definitie anaerobe drempel (=overslagpols): ‘intensiteit van inspanning (snelheid) waarboven melkzuur zich begint op te hopen in de spieren en het bloed ‘ aanvoer melkzuur> afvoer drempel hoger= conditie beter
Anaerobe-aerobe drempel
B. Bepalen drempel:
1/ theoretisch: 2 methodes 2/ praktisch : maximale inspanningstest =gouden standaard
Anaerobe-Aerobe drempel
1/ theoretische bepaling: maximale pols 70-80%(220-leeftijd) nadeel: conditieniveau
Anaerobe-Aerobe drempel 1/
theoretische bepaling :Karvonen
HFtraining= HFrust + (trainingsintensiteit x (HFmax-HFrust))
bv man 40 jaar: 80% (220-40-60) + 60= 96 + 60= 156
Anaerobe-Aerobe drempel
2/ Praktische bepaling =maximale inspanningstest
‘gouden standaard’
indeling
Cijfers en wetenschappelijk onderzoek Is sporten gezond?
Zijn we gezond genoeg om te sporten? Sportmedische keuring
Werking van het hart Sporten met hartslagmeter Sportlab inspanningstesten Tips Take home message
Fietstest
looptest
Lactaat(melkzuur) meting
5 TRAININGSZONES
Zone 1 Zone 2 Zone 3 Zone 4 Zone 5
recuperatie extensieve uithouding Intensieve uithouding anaerobe training weerstandstraining
50-65% 65-70% 70-80% 80-90% >90%
indeling
Cijfers en wetenschappelijk onderzoek Is sporten gezond?
Zijn we gezond genoeg om te sporten? Sportmedische keuring
Werking van het hart Sporten met hartslagmeter Sportlab inspanningstesten Tips Take home message
Wat te doen bij ‘hartstilstand’?
Overlevingskans=5% No panic! Cursus EHBO: reanimatie nieuwe richtlijnen : 30/2 Defibrillator=levensreddend ICD
Rijden zonder helm kost Nuyens 1.000 euro di 13/01/09 - De renners van Rabobank lopen maar beter in de pas, want de Nederlandse wielerploeg heeft een heus boetesysteem uitgedokterd. Als Nick Nuyens bijvoorbeeld zonder zijn helm traint, kost hem dat 1.000 euro. Hij kan ook beter zijn fiets poetsen.
FABIO CASARTELLI (18 JULI 1995 15de etappe –col de portet d’aspet)
What do you call a cyclist who doesn't wear a helmet? An organ donor. David Perry
Medicatie en sport!
B-Blokkers: hartritme vertragen! Statines (anticholesterol): spierpijn Diuretica: vochtafdrijving deshydratatie Benzodiazepines (slaapmiddelen) Opgepast : verboden producten: www.dopinglijn.be
indeling
Cijfers en wetenschappelijk onderzoek Is sporten gezond?
Zijn we gezond genoeg om te sporten? Sportmedische keuring
Werking van het hart Sporten met hartslagmeter Sportlab inspanningstesten Tips Take home message
Take home messages
Plotse dood = zeldzaam Plotse dood ~ geslacht-leeftijd-intensiteit sport Laat u medisch ‘goed’ keuren met ECG >40jaar of risicofactoren : advies cardioloog Fiets ‘hartveilig’ met hartslagmeter Luister naar uw lichaam – ken uw grenzen Draag een helm! Wees niet bang! Fietsen is gezond!
VRAGEN???
www.artsenpraktijkspikdorenveld.be