SPECIALIST IN HET GEWONE LEVEN JAARVERSLAG 2013 Met Cardea kun je verder!
Jaarverslag Jaarverslag
TOELICHTING DIGITAAL JAARVERSLAG
Cardea presenteert haar verslag van het afgelopen jaar volledig digitaal. Dat heeft veel voordelen voor het milieu, voor het budget van Cardea en voor u. Via onderstreepte verwijzingen kunt u naar andere plekken binnen dit jaarverslag springen. U kunt het verslag ook afdrukken, zowel per pagina als in het geheel.
Gebruiksaanwijzing U leest dit verslag met behulp van de buttons onderaan de pagina. Op welke pagina u ook bent, met een muisklik springt u naar het begin van een van de hoofdstukken.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
Met > kunt naar de volgende pagina en met < kunt u naar de vorige pagina. Met de
komt u weer in de inhoudsopgave.
Met de
komt u weer in deze toelichting.
2
Jaarverslag Jaarverslag
INHOUDSOPGAVE
VOORWOORD. . ................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 5 1
UITGANGSPUNTEN VAN DE VERSLAGLEGGING. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2
PROFIEL VAN DE ORGANISATIE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
2.1 Algemene identificatiegegevens..................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . 7 2.2 Structuur van de organisatie........................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 2.3 Kerngegevens................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . 7 2.4 Samenwerkingsrelaties.. ................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
3
BESTUUR, TOEZICHT, BEDRIJFSVOERING EN MEDEZEGGENSCHAP. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . 11
3.1 Normen voor goed bestuur............................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 3.2 Raad van bestuur. . ............................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 11 3.3 Raad van Toezicht............................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 12 3.4 Bedrijfsvoering.................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 3.5 Cliëntenraad..................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 15 3.6 Jongerenraad.................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 16 3.7 Ondernemingsraad.......................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 16
4
BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
4.1 Meerjarenbeleid.. .............................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 17 4.2 Algemeen beleid 2013.. ................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 20 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid............................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 26 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten...... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers. . ....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 28 4.6 Samenleving en maatschappelijk verantwoord ondernemen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 4.7 Financieel beleid............................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . 30
5
JAARREKENING 2013......................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . 32
OVERIGE GEGEVENS....................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . 58 ACCOUNTANTSVERKLARING. . ................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
3
Jaarverslag Jaarverslag
VOORWOORD
Hierbij presenteer ik u het jaarverslag over 2013 van Cardea. Het jaar 2013 kan als scharnierpunt worden beschouwd tussen het jeugdhulpstelsel ‘oude stijl’ en het getransitioneerde en getransformeerde stelsel ‘nieuwe stijl’. In 2013 heeft de traditionele jeugdzorg als vanouds gefunctioneerd in het provinciale domein en zijn er – eveneens als vanouds - ook afspraken gemaakt met de provinciale overheid over het oplossen van knelpunten, ombouw van minder gebruikte hulpvormen, etc. Tegelijk zijn gedurende het jaar de contouren van de toekomstige inrichting van het stelsel steeds duidelijk geworden. Dit scharnierpunt is binnen Cardea goed zichtbaar geweest: terwijl de zorg voor jeugdigen en ouders gewoon doorging, is binnen Cardea door velen hard gewerkt aan de positionering van de organisatie. Zo heeft Cardea een belangrijke rol gespeeld in de voorbereiding op de start van de zogenoemde proeftuinen met Jeugd- en Gezinsteams in de regio Holland Rijnland. Met trots zie ik dat de organisatie erkenning en waardering krijgt voor het werk dat wordt verricht, zowel van gemeenten als van ketenpartners. Cardea heeft zich ook ingespannen om met gemeenten en ketenpartners een goed onderbouwd verhaal neer te zetten richting de Rijksoverheid over de voorwaarden waaronder de continuïteit van zorg kan worden gegarandeerd na 1 januari.
2013 is ook het jaar van de sombere vooruitzichten: er moet in een aantal jaar een forse bezuinigingsoperatie worden uitgevoerd. Onduidelijkheid over toekomstige budgets en verschillende bezuinigingspercentages die de ronde doen, maken dat de onzekerheid over de toekomst bij uitvoerend en ondersteunend personeel groot is. Het baart mij grote zorgen dat een majeure operatie als de stelselherziening gepaard gaat met forse bezuinigingen. Voor Cardea betekent die dat er onherroepelijk gedwongen ontslagen zullen vallen. We zullen in de nabije toekomst afscheid moeten nemen van gewaardeerde en gemotiveerde collega’s. Dit gaat mij aan het hart. We zullen ons inspannen om de vertrekkende collega’s te ondersteunen bij het snel vinden van een nieuwe baan. Tegen de achtergrond van deze somberheid moeten we er voor zorgen dat het voor Cardea zo kenmerkende elan en innovatieve vermogen niet verloren gaan. We hebben dit hard nodig om sterk uit deze bezuinigingsrondes te komen. Ik heb er vertrouwen in dat dit ons gaat lukken. Gerrit Jan Hoogeland Bestuurder
Ook in de specialistische hulp heeft Cardea laten zien een innovatieve organisatie te zijn. In 2013 is veel geïnvesteerd in ketenvorming, trajecthulp en normalisering. Hierbij wordt de hulp zoveel mogelijk geboden in een voor de cliënt normale omgeving op een wijze die maximaal aansluit bij de wereld van de cliënt. Ook ons streven om ongedeelde hulp te bieden, waarbij de cliënt geen hinder ondervindt van schotten tussen aanbieders of sectoren, oogst waardering en navolging bij collega-organisaties.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
4
Jaarverslag Jaarverslag
BERICHT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT
Terugblikkend, stel ik vast dat 2013 in verschillende opzichten een dynamisch jaar is geweest voor Cardea. Het jaar stond in hoge mate in het teken van de voorbereidingen op de transitie en transformatie. Concreet: binnen de organisatie en ook door vertegenwoordigers van Cardea buiten de organisatie is heel hard gewerkt aan de voorbereidingen van de start van de Jeugd-en Gezinsteams in de zogenaamde proeftuinen per 1 januari 2014. Dit is voor de Raad goed zichtbaar geweest. Wat de Raad als heel positief heeft ervaren, is dat Cardea van een - in eerste instantie - voor veel gemeenten onbekende organisatie, geworden is tot één van de leidende spelers in de regio, waar het gaat om de transformatie. Een groot aantal personen binnen Cardea heeft hard gewerkt om Cardea te profileren en positioneren. Ook voor het meer specialistische deel van de organisatie is geïnvesteerd in de voorbereidingen op de transitie en transformatie. Met bijvoorbeeld de portfolio- en doelgroepanalyse is scherp gekeken naar de vraagontwikkeling en naar de kansrijke onderdelen van het aanbod. Er wordt in toenemende mate samenwerking gezocht én gerealiseerd met ketenpartners, zowel bij de Jeugd- en Gezinsteams als bij meer specialistische vormen van hulp. Zo wordt de gezamenlijke (keten)verantwoordelijkheid voor de hulp aan kinderen en ouders in de regio daadwerkelijk vormgegeven. Aan de andere kant zijn er ook zorgen. De komende bezuinigingen in de zorg voor jeugdigen zullen ook Cardea hard treffen. Ondanks de goede financiële positie van Cardea is het helaas onoverkomelijk dat we afscheid moeten gaan nemen van zeer gewaardeerde en goede collega’s. In gesprekken met de bestuurder heeft de Raad het vertrouwen uitgesproken dat er alles aan zal worden gedaan om goed te zorgen voor de mensen die de organisatie noodgedwongen moeten verlaten. Daarnaast zullen een aantal interventies verdwijnen, om het overgebleven aanbod effectief en zonder kwaliteitsverlies te kunnen blijven leveren. Naast alle somberheid en onzekerheid over de toekomst en de werkgelegenheid, biedt deze tijd ook kansen voor de organisatie. Door de externe druk van bezuinigingen, dwingen we onszelf tot expliciete keuzes en wordt innovatie gestimuleerd. Wij hebben er vertrouwen in dat er – als het stof van de bezuinigingen en transitie/transformatie is neergedaald – een sterke en vitale organisatie staat.
De Raad heeft veel aandacht gehad voor het strategisch beleid, de basis voor de ontwikkelrichting van de organisatie. 2013 is voor de Raad van Toezicht zelf ook een dynamisch jaar geweest, omdat het voorzitterschap en de samenstelling van de raad wederom zijn gewijzigd. De heer Geluk is gestopt omdat zijn nieuwe (neven)functie als voorzitter van de Transitiecommissie Stelsel Jeugd niet verenigbaar was met de functie van voorzitter van de Raad van Toezicht van Cardea. De overgang is – mede doordat nieuwe leden zich snel hebben kunnen inwerken – soepel verlopen. In het verslagjaar 2013 is de Raad van Toezicht vier keer bijeen geweest. Het toezicht in 2013 omvatte de reguliere jaarlijkse beleidscyclus zoals het strategisch beleid, financiële rapportages en verslagen over de productierealisatie, de begroting, het maatschappelijk verslag en de jaarrekening. Ook zijn subsidieaanvragen, beschikkingen en afrekeningen onderwerp op de agenda geweest. Zoals elk jaar is er ook overleg gevoerd met (vertegenwoordigers van) de Cliëntenraad en de Ondernemingsraad. De auditcommissie is in 2013 drie keer bijeen geweest. De jaarrekening en begroting zijn in twee separate vergaderingen van de auditcommissie besproken, voorafgaand aan het overleg met de voltallige Raad. De jaarrekening is besproken in aanwezigheid van de accountant in zowel de auditcommissie als in de Raad van Toezicht. Belangrijk onderwerp op het terrein van huisvesting was de nieuwbouw van het multifunctioneel zorggebouw in Leiderdorp. Tenslotte heeft de auditcommissie zich gebogen over de voorgenomen investeringen, het ICT-beleid en de zogenoemde kaderbrief. Ondanks de eerder geuite zorgen, zien wij de nabije toekomst van Cardea met vertrouwen tegemoet: de bestuurder en het management vormen een hecht team, de strategie ligt op koers en er is veel potentieel en betrokkenheid in de organisatie.
Monique Verdier Voorzitter Raad van Toezicht Cardea
Bovenstaande onderwerpen zijn voor de Raad van Toezicht van prominent belang geweest in het voorbije jaar.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
5
Jaarverslag Jaarverslag
1 UITGANGSPUNTEN VAN DE VERSLAGLEGGING Cardea geeft in dit jaardocument een overzicht van haar activiteiten in het jaar 2013. Het verslag geeft een weergave van de koers, de ontwikkelingen, de inspanningen en de gerealiseerde resultaten van Cardea. Dit verslag is opgesteld volgens het format ‘jaardocument jeugdzorg’, dat is afgeleid van het ‘jaardocument zorg’. Het verslag is gekoppeld aan de informatie op Digimv. De standaard is opgesteld om transparantie en standaardisatie te bevorderen, bij te dragen aan de
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
vermindering van administratieve lasten en het creëren van een landelijk beeld van de sector. Het jaarverslag bevat zowel een verantwoording van de activiteiten in het kader van de provinciaal gefinancierde jeugd- en opvoedhulp, van de vanwege de AWBZ gefinancierde zorg en gemeentelijke gelden. Het jaarverslag 2013 is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur en goedgekeurd door de Raad van Toezicht.
6
Jaarverslag Jaarverslag
2 PROFIEL VAN DE ORGANISATIE 2.1
Algemene identificatiegegevens
2.3.1 Kernactiviteiten en kerngegevens
Cardea Elisabethhof 21-23 2353 EW Leiderdorp 071-579 5050
[email protected] www.cardea.nl Rechtsvorm: Stichting Kamer van Koophandel: 28084849
2.2
Structuur van de organisatie
Juridische structuur Cardea is een stichting. Besturingsmodel Cardea kent een eenhoofdige Raad van Bestuur. Samen met de bestuurder vormen de sectormanagers en stafmanagers het managementteam van Cardea. Binnen de sectoren wordt de aansturing door teamleiders en gedragswetenschappers gerealiseerd. De ondersteunende diensten zijn: Bedrijfsvoering (Informatisering, ICT, Financiën, Facilitaire dienst en Huisvesting), HRM (Salarisadministratie, P&O en Juridische zaken) en Strategie & Bestuur (Strategisch beleid, Beleidscyclus, Marketing, Communicatie en PR, Kwaliteit). Medezeggenschap Cardea heeft een actieve Ondernemingsraad, met alle advies- en instemmingbevoegdheden zoals zijn vastgelegd in de Wet op de ondernemingsraden. De Cliëntenraad van Cardea heeft een in de Wet op de jeugdzorg en de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen verankerd informatie- en adviesrecht. De betrokkenheid en inbreng van cliënten wordt daarnaast ingevuld door andere vormen van cliëntparticipatie, zoals bewonersraden, ouderbijeenkomsten, een e/panel en groepsgesprekken met cliënten. Cardea heeft een actieve Jongerenraad die naast haar rol in de medezeggenschap ook jongeren stimuleert om andere talenten te ontwikkelen. De Jongerenraad heeft onder andere een training ‘bejegening’ voor medewerkers van Cardea ontwikkeld. Nieuwe medewerkers van Cardea krijgen deze training bij de start van hun dienstverband.
Hoofdstukken
1
2
3
2.3 Kerngegevens
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
Cardea is een ketenorganisatie voor hulp bij ernstige opvoed-, opgroei- en ontwikkelproblemen en bij maatschappelijke participatie. Cardea biedt uiteenlopende soorten hulp op zowel regionaal, gemeentelijk als wijkniveau in de regio Holland Rijnland. De organisatie is nauw verbonden met deze regio en de gemeenten in de regio. De organisatie speelt met een aantal ketenpartners een leidende rol in het domein van de wijkgerichte Jeugden Gezinsteams. Door haar positie heeft de organisatie intensieve samenwerking en korte communicatielijnen met zowel de basisvoorzieningen in het gemeentelijk welzijns- en preventieveld, de ketenpartners in het Jeugden Gezinsdomein, als met de specialistische partners uit de GGZ, LVB, JeugdzorgPlus en Justitie. Cardea biedt specialistische hulp, maar levert ook diensten aan voorliggende basisvoorzieningen. Er is – met gemeenten en ketenpartners- sprake van een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de jeugdpopulatie in het werkgebied. Met specialistische ketenpartners verzorgt Cardea zorgtrajecten, mede gericht op teruggeleiding van jeugdigen uit intramurale voorzieningen naar hun omgeving van herkomst en op maatschappelijke participatie van jeugdigen. Jeugd & Opvoedhulp Cardea is een aanbieder voor Jeugd- en Opvoedhulp in het kader van de Wet op de jeugdzorg. Cardea wordt voor het grootste deel gefinancierd uit de Doeluitkering Jeugdzorg. De provincie Zuid-Holland is de belangrijkste financier. 2014 is het laatste jaar dat de subsidierelatie met de provincie bestaat. De organisatie biedt ondersteuning aan kinderen, jeugdigen en ouders bij ontwikkelings- opvoedings- en opgroeivraagstukken en intensieve hulp bij ontwikkelings-, opvoedings- en opgroeiproblemen. De organisatie biedt de functies ‘Jeugdhulp’, (deeltijd en 24-uurs) ‘Verblijf’ en ‘Observatiediagnostiek’ en Crisisopvang aan jeugdigen van 0 tot 18 jaar (met een uitloop naar 23) of combinaties van functies. Deze functies worden in verschillende programma’s geboden: • Jeugdhulp in ambulante programma’s, een aantal met het predicaat ‘evidence based’; • Verblijf in deeltijd op verschillende centrale locaties; • Verblijf in kleinschalige units en in of naast gezinnen; • Observatiediagnostiek, gekoppeld aan (deeltijd) verblijf; • Crisishulp in ambulante vorm of in 24-uur opvang.
7
Jaarverslag Jaarverslag AWBZ In het kader van de AWBZ is Cardea toegelaten tot de functies begeleiding, behandeling en verblijf, gericht op licht verstandelijk beperkte jeugdigen en jeugdigen met psychiatrische problematiek. Met het Zorgkantoor Zuid-Holland Noord, Amstelland en Meerlanden zijn productieafspraken gemaakt voor de functies begeleiding, behandeling en verblijf (inclusief dagbesteding). Voorbereiding op transitie en transformatie Cardea bereidt zich voor op de stelselherziening (transformatie en transitie van de hulp voor jeugdigen) per 1 januari 2015. In 2013 hebben gemeenten en ketenpartners (aanbieders) de voorbereidingen getroffen om op 1 januari 2014 te starten met Jeugd- en Gezinsteams in zogenaamde proeftuinen. Deze Jeugd- en Gezinsteams vormen samen met de basisvoorzieningen en de regionaal georganiseerde specialistische hulp de kern van de organisatie binnen het nieuwe stelsel in de regio Holland Rijnland.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
In de proeftuinen starten zes teams (in zes gemeenten). Cardea neemt met 15 functionarissen deel aan de zes teams. De financiering van de proeftuinen wordt gerealiseerd door de provincie. Deelname aan de teams is voor eigen rekening van de deelnemende organisaties. In het geval van Cardea wordt de deelname derhalve volledig bekostigd vanuit de middelen uit de doeluitkering voor Jeugd- en Opvoedhulp. Daarnaast levert Cardea ook hulp die met gemeentelijke financiering wordt gerealiseerd. Belangrijk voorbeeld hiervan is het Werkhotel. Deze voorziening voor oudere jeugd (dikwijls 18+) biedt een geïntegreerd aanbod gericht op wonen, leren en werken. Contractzorg Cardea werkt in toenemende mate op contractbasis in zowel het basis- als het voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs. De financiering verloopt via de school of via een cofinanciering van Cardea (provinciale middelen) en de school.
8
Jaarverslag Jaarverslag
2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten 2013
2012
8,1 7,7
8,1 7,7
Aantal cliënten* in zorg jaareinde Provinciaal Ambulant Daghulp 24-uurshulp
1.158 788 243 127
1.151 814 218 119
Aantal cliënten* in zorg verslagjaar Provinciaal Ambulant Daghulp 24-uurshulp
2.142 1.491 402 249
2.221 1.548 390 283
Aantal cliënten in zorg verslagjaar AWBZ, WMO AWBZ WMO en overig (inclusief Pluscoaching)
63 461
62 595
37.724 238.149 35.304 5.793 38
38.095 233.604 33.619 7.405 40
Aantal uren gespecialiseerde begeleiding AWBZ Aantal dagdelen dagactiviteit VG zwaar AWBZ Aantal dagen intramurale zorgprestaties
2.853 178 7.066
2.939 16 4.662
Personeel Aantal personeelsleden in loondienst ultimo jaareinde (exclusief stagiaire) Aantal FTE in loondienst ultimo jaareinde (excl. stagiaire) Ziekteverzuim %
428 310 3,4%
413 315 3,0%
Cliënttevredenheid Ouders Jongeren > 12 jaar
Productie Aantal dagen verblijfszorg PZH (regulier) Aantal uren verblijf deeltijd PZH (regulier) Aantal ambulante cliënt-contacturen individueel PZH (regulier) Aantal ambulante cliënt-contacturen groep PZH (regulier) Aantal trajecten Observatiediagnostiek PZH (regulier)
* Cliënten worden eenmaal geteld op basis van de “zwaarste”uit te voeren/uitgevoerde zorgaanspraak uit het indicatiebesluit
Bedrijfsopbrengsten De hulp van Cardea wordt vooral gefinancierd uit de doeluitkering Jeugdzorg, de AWBZ en Gemeentelijke gelden. In 2013 worden geen private activiteiten ontplooid. Bedrijfsopbrengsten
Bedrijfsopbrengsten (x 1.000 euro) Provinciale Jeugd en Opvoedhulp
2013
2012
24.526
24.721
22.091
21.823
AWBZ
1.220
995
WMO / Overig
1.215
1.903
2013
2012
Budgetratio (weerstandsvermogen/totaal baten)
11,7%
10,5%
Solvabiliteit (weerstandsvermogen/totaal vermogen)
24,5%
28,8%
Ratio’s
Liquiditeit - current ratio (vlottende activa/kortlopende schulden) Resultaatratio (nettowinst / totaal baten)
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
1,51
1,58
1,0%
1,4%
9
Jaarverslag Jaarverslag
2.3.3 Werkgebieden
Belangrijke samenwerkingspartners waarmee periodiek diverse overleggen plaatsvinden, zijn:
Cardea heeft de regio Zuid-Holland Noord met de gemeenten als haar werkgebied, voor zowel de provinciaal gefinancierde jeugdzorg als de zorg in het kader van de AWBZ. Voor het project Tienermoeders/ jong ouderschap heeft Cardea ook een bovenregionale – provinciale - functie.
Zorgkantoor Zorgkantoor Zuid-Holland Noord, Amstelland en Meerlanden.
2.4 Samenwerkingsrelaties Cardea werkt nauw samen met een groot aantal ketenpartners om voor de cliënt ongedeelde hulp te kunnen realiseren: hulp waarbij de cliënt niet wordt geconfronteerd met schotten en discontinuïteit. De intensieve ketensamenwerking levert grote winst op voor de kwaliteit van de zorg- en dienstverlening voor de cliënt en voor de efficiency en effectiviteit van de geboden zorg. De keten van Cardea wordt gevormd door partners uit de jeugd- en opvoedhulp, zoals Bureau jeugdzorg, de provinciale collega-organisaties voor jeugden opvoedhulp en organisaties voor JeugdzorgPlus, organisaties uit aangrenzende zorgsectoren zoals de LVB-zorg, kinder- en jeugdpsychiatrie, somatische geneeskunde en justitiële jeugdzorg. Daarnaast werkt Cardea nauw samen met het (speciaal) onderwijs (basis-, voortgezet, beroeps- en hoger onderwijs) en met gemeentelijk gepositioneerde organisaties, zoals de CJG’s, de GGD, organisaties voor maatschappelijk werk en dienstverlening en de centra voor Kinderopvang. Ook heeft Cardea nauwe samenwerkingsrelaties met woningbouwcorporaties. Voorbeelden van organisaties waarmee op operationeel niveau wordt samengewerkt zijn: • Provinciale Jeugdzorg en JeugdzorgPlus: Bureau Jeugdzorg, Stek, Trivium-Lindenhof, Horizon • LVB-zorg: Ipse De Bruggen, MEE, Haardstee; • GGZ: GGZ Rivierduinen Kinderen en Jeugd, Curium; • Somatische geneeskunde: LUMC, Rijnland Ziekenhuis; • Justitiële jeugdzorg: Teylingereind; • Gemeentelijk ingebedde organisaties, zoals de Centra voor Jeugd en Gezin, GGD, Kwadraad, maatschappelijke opvang, Jongerenwerk; • Diverse scholen, zoals PROO Leiden, Leidsche Buitenschool, Don Boscoschool, Parkschool, Leo Kanner Onderwijsgroep, ROC Leiden, Groene Hartcollege, ID-college; • Kinderopvang: B4Kids (Alert4you), Catalpa, KinderOpvang Katwijk (KOK), Buitenwereld; • Woningbouwcorporaties: De Sleutels, De Vooruitgang, Portaal.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Overheden Provincie Zuid Holland, Bovengemeentelijk samenwerkingsverband Holland Rijnland, afzonderlijke gemeenten in de regio Holland Rijnland, Ministerie van VWS en daaraan gelieerde instellingen.
Terug Vooruit
<
>
Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid. Toezichthouders Inspectie Jeugdzorg. Cliëntenorganisaties JeugdWelzijnBeraad, Landelijk cliëntenforum jeugdzorg, provinciaal overleg cliëntenraden, Nationale Jeugdraad. Universiteiten/kennisinstituten Rijksuniversiteit Groningen (RUG), Nederlands Jeugdinstituut (NJI), TNO. Samenwerkingsorganen Cardea is actief lid van een aantal samenwerkings- of overlegorganen. Op landelijk niveau is dit de branche- en werkgeversorganisatie Jeugdzorg Nederland. Eveneens op landelijk niveau participeert Cardea in meer inhoudelijke platforms die zijn gekoppeld aan specifieke interventies, zoals Ambulante Spoedhulp-FF, PMTO en Jeugdzorg in de Buurt. In de provincie vormt Cardea met de collega-organisaties voor Jeugd- en Opvoedhulp en Bureau Jeugdzorg de samenwerkingsorganisatie PSJ. Deze organisatie is belangrijke gesprekspartner van de provinciale overheid. Op regionaal niveau (Holland Rijnland) is Cardea lid van de projectgroep Ketenaanpak van het intergemeentelijke samenwerkingsverband Holland Rijnland. Tevens op regionaal niveau is Cardea actief in het Prentenkabinet: een platform van bestuurders van organisaties uit verschillende sectoren op het gebied van zorg voor jeugd. Met Rivierduinen en Curium (GGZ) wordt op het gebied van diverse hulpverleningsprogramma’s samengewerkt (co-producten) en wordt verdergaande intensieve samenwerking voorbereid.
10
Jaarverslag Jaarverslag
3 BESTUUR, TOEZICHT, BEDRIJFSVOERING EN MEDEZEGGENSCHAP 3.1
Normen voor goed bestuur
De statuten en het reglement van de Raad van Toezicht vormen de basis voor het toezicht op het bestuur. In het reglement is opgenomen dat de Raad van Toezicht zich houdt aan de aanbevelingen voor goed bestuur, goed toezicht en juiste verantwoording, zoals is vastgelegd in de Zorgbrede Governance Code. Deze code heeft een groot aantal principes en gedragslijnen die bijdragen aan een integere en transparante gang van zaken binnen organisaties.
3.2
De bestuurder vervult geen nevenfuncties die strijdig zijn met de belangen van Cardea. Jaarlijks beoordeelt de Raad van Toezicht het functioneren van de Raad van Bestuur en haar eigen functioneren. In de evaluatie wordt in het bijzonder de relatie tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur betrokken. In het jaardocument 2013 (inclusief de jaarrekening) legt de Raad van Toezicht verantwoording af over haar handelwijze.
Raad van Bestuur
Inleiding De eenhoofdige Raad van Bestuur draagt de eindverantwoordelijkheid voor het totale beleid van Cardea. De Raad van Bestuur zorgt ervoor dat de activiteiten van de stichting bestuurlijk, juridisch, zorginhoudelijk, organisatorisch en financieel correct gewaarborgd zijn, inzichtelijk zijn en worden verantwoord aan cliënten, financiers, opdrachtgevers en toezichthouders.
De huidige Raad van Bestuur heeft verantwoording over 2013 afgelegd aan de Raad van Toezicht in overeenstemming met de statutaire bevoegdheden en het Reglement Raad van Bestuur. De honorering van de Raad van Bestuur staat vermeld in de jaarrekening 2013. De honorering is conform de normen van de Nederlandse Vereniging van Zorgdirecteuren (NVZD). De Wet normering topinkomens (WNT) is gevolgd.
Samenstelling Per 31-12-2013 kende de Raad van Bestuur de volgende samenstelling: Naam
Bestuursfunctie
Nevenfuncties
G.J. Hoogeland
Bestuurder
- Lid PFZW (de pensioenraad) - Lid Raad van Toezicht Stichting Kinderopvang Maassluis (SKM) - Lid adviesraad Mondriaan - Bestuurslid stichting Jorik - Lid bestuur Stichting Innovatie Jeugdzorg - Lid bestuur St. Myosotis
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
11
Jaarverslag Jaarverslag
3.3
Raad van Toezicht
Inleiding De Raad van Toezicht is verantwoordelijk voor het toezicht op de belangen van Cardea. De leden van worden voor een periode van maximaal vier jaar benoemd. Aftredende leden kunnen éénmaal worden
herbenoemd voor een periode van maximaal vier jaar. Leden van de Raad van Toezicht worden op openbare wijze geworven op basis van een vooraf opgestelde profielschets.
Samenstelling Per 31 december 2013 is de samenstelling van de Raad van Toezicht als volgt: Naam
Bestuursfunctie
Nevenfuncties
L. Geluk Voorzitter tot 24-06-2013
Voorzitter College van Bestuur ROC Midden Nederland
- voorzitter Stichting Laurenskerk Rotterdam - Lid bestuur Stichting Rotterdam Basketbal - Voorzitter Transitiecommissie Jeugd (sinds september 2012)
M. Verdier Voorzitter miv 24-06-2013
Lid Raad van Bestuur Groene Hart Ziekenhuis
- Voorzitter Stichting Transmuraal Netwerk Midden Holland - Lid Bestuur VNO-NCW Rijn en Gouwe - Voorzitter Stichting Inloophuis de Gele Linde - Lid Bestuur Care2Care - Lid Bestuur RPA
G. van Pijkeren Tot 31-12-2013
Zelfstandig organisatieadviseur bestuur en organisatie
- Voorzitter Raad van Toezicht zorg- en welzijnsorganisatie Libertas Leiden - Lid Raad van Commissarissen organisatie voor ambulante ggz. Max Ernst - Lid Raad van Commissarissen organisatie ggz/maatschappelijke opvang Jan Arends - Voorzitter Raad van Advies Zorgkantoor Amsterdam -Lid bestuur Mentorschap Net werk Nederland
I. Ivakic’
Maatschappelijk Ondernemer
- Lid bestuur Nederlands Migratie Instituut
W.J. Möhring
Partner Boer & Croon
- Lid Raad van Toezicht Verwey-Jonker Instituut - Lid van de Raad voor het openbaar bestuur (Rob)
Met ingang van 31 december 2013 zijn mevrouw J. Mijland-Bessems en mevrouw M. Koomen toegetreden tot de Raad van Toezicht.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
12
Jaarverslag Jaarverslag Taken en bevoegdheden De taken en bevoegdheden van de Raad van Toezicht zijn omschreven in de statuten van Cardea van 2 februari 2012. Overleg Leden van de Raad van Toezicht ontvangen een vergoeding voor hun werkzaamheden die valt binnen het kader van het advies van de Nederlandse Vereniging Toezichthouders (NVTZ). De vergoeding staat vermeld in de jaarrekening 2013. In het verslagjaar 2013 is de Raad van Toezicht vier keer bijeen geweest. Thema’s Het toezicht in 2013 bevatte de reguliere jaarlijkse beleidscyclus zoals het strategisch beleid, financiële rapportages en verslagen over de productierealisatie, de begroting, het maatschappelijk verslag en de jaarrekening. Hiernaast zijn de volgende thema’s aan de orde geweest: - Rapportage Transitiecommissie - Jeugdstelsel Holland Rijnland, toekomstmodel - Kwartaalrapportage 1e, 2e en 3e kwartaal - Subsidieaanvraag 2014 - Interne begroting 2014 - Frictiekosten - Huisvesting - Jaarplan 2014 - Strategisch document en handvest - Ontwikkelingen HR - Kwaliteit - Sociaal Plan - Werving nieuwe leden - Honorering bestuurder De jaarrekening, begroting, kwartaalrapportage, ICTbeleid, investeringsbesluiten en de kaderbrief zijn in vier separate vergaderingen van de auditcommissie besproken, voorafgaand aan het overleg met de voltallige raad. De jaarrekening is besproken in aanwezigheid van de accountant in zowel de auditcommissie als in de vergadering van de raad van toezicht. Verder is een remuneratiecommissie ingesteld. Belangrijk onderwerp op het terrein van huisvesting was de nieuwbouw van een multifunctioneel zorggebouw in Leiderdorp. In de Raad van Toezicht van 24 juni 2013 heeft mevrouw Verdier het voorzitterschap overgenomen van de heer Geluk. De heer Geluk heeft het besluit tot aftreden genomen omdat het voorzitterschap van de RvT van Cardea niet te combineren was met zijn voorzitterschap van de Transitiecommissie Stelsel Jeugd (TSJ). Op 16 december 2013 was de laatste vergadering van de heer Van Pijkeren, die sinds 2005 lid was van de RvT.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
3.4 Bedrijfsvoering Beleidscyclus De beleidscyclus is een belangrijke bouwsteen van het Kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) van Cardea. De cyclus omvat de totale kwaliteitscirkel van Deming (Plan, Do, Check, Act). Plan Cardea hanteert een strategieformuleringsproces waarbij aan de hand van een interne en externe analyse de strategie wordt herijkt. In het jaar 2013 stond de voorbereiding van de organisatie op de stelselwijziging en decentralisatie centraal. Tevens heeft de organisatie geïnvesteerd in het treffen van voorbereidingen voor de aanstaande bezuinigingen. Er is een concept van een strategisch visiedocument opgesteld, met kernwaarden en –thema’s die als kader dienen voor de ingrijpende organisatorische en inhoudelijke veranderingen waar de organisatie voor staat. Er zijn verschillende sessies gehouden met diverse geledingen in de organisatie, veelal in aanwezigheid van vertegenwoordigers van de Ondernemingsraad en Cliëntenraad. Uitkomsten zijn onder andere besproken in de Raad van Toezicht. Deze fase is afgesloten met een definitief strategisch visiedocument en een jaarplan. Do Het strategisch visiedocument wordt geoperationaliseerd door vertaling ervan in een jaarplan met strategische agenda en in activiteitenplannen van de sectoren en stafafdelingen. Monitoring vindt plaats via de kwartaalrapportage waarin wordt gewerkt met een managementdashboard en een statusomschrijving. Het jaarplan is geoperationaliseerd door vertaling ervan in een meer gedetailleerd activiteitenplan (Cardea-breed en per afdeling). De financiële vertaling van het jaarplan is vastgelegd in de begroting die is vastgesteld door de Raad van Bestuur en is goedgekeurd door de Raad van Toezicht. De begroting is opgebouwd vanuit de subsidiebeschikking van de Provincie Zuid Holland, toegekend budget vanwege de AWBZ en overige contracten. Check en Act De taakstellende begroting wordt jaarlijks vertaald naar een Balanced Scorecard met als perspectieven klanttevredenheid en hulpverleningsresultaat, wachtlijst, kwaliteit, personeel, productiviteit en financiën. Bij elk perspectief zijn kritische succesfactoren opgenomen, waarbij de status wordt aangegeven door middel van een verkeerslicht. Naast deze maandelijkse monitoring wordt in de kwartaalrapportage ook de status weergegeven van de hiervoor genoemde strategische agenda en activiteitenplan. De kwartaalrapportage wordt besproken in de Raad van Toezicht.
13
Jaarverslag Jaarverslag Voortgangsbewaking en interne controle Cardea werkt met een jaarplanning waarin de hiervoor beschreven beleidscyclus in de tijd is uitgezet. Cardea werkt met een prospectieve jaaragenda waarin alle agendapunten van het Managementteam, Raad van Toezicht, Cliëntenraad en Ondernemingsraad zijn opgenomen. Dit is voor de overige echelons van de organisatie de basis voor de overlegcyclus, waarin de hiervoor genoemde rapportages worden besproken en de plannen worden gemonitord. De agenda is onderwerp van gesprek tijdens het bilaterale overleg tussen bestuurder en afzonderlijke leden van het Management Team, het overleg tussen sectormanager en teamleiders, het teamleidersoverleg en het overleg van gedragswetenschappers. Een belangrijk onderdeel van de interne controle is de beleidscyclus waarbij het strategisch beleid wordt vertaald in normen en een planning, die vervolgens kritisch worden gevolgd. Met financiers bestaat een overlegcyclus, waarin het jaarplan van Cardea, de voortgang en verantwoording van de resultaten centraal staan. Risicobeheersing Risicobeheersing is verankerd in het Kwaliteit Management Systeem. Cardea hanteert de Zorgbrede Governance Code. Cardea heeft haar strategieformuleringsproces dusdanig vormgegeven dat de externe ontwikkelingen in kaart zijn gebracht en zijn vertaald in kansen en bedreigingen. Dit wordt afgezet tegen de sterktes en zwaktes in de interne organisatie. Hieruit ontstaat een SWOT-matrix, die is meegenomen in de formulering van het meerjarenplan en jaarplan. Belangrijkste externe ontwikkelingen zijn de op handen zijnde stelselwijziging en de bezuinigingen. Jaarlijks controleert de accountant tijdens de interimcontrole en de jaarrekeningcontrole de opzet, het bestaan en de werking van de administratieve organisatie. Deze controle omvat een beoordeling van de inherente risico’s. De EDP-auditor beoordeelt jaarlijks de organisatie van de automatisering en de IT-beheersmaatregelen. Cardea is HKZ-gecertificeerd. Het risicobewustzijn en kwaliteitsdenken zijn verankerd in de beleidscyclus en de daarmee samenhangende processen en procedures (plan-do-check-act). Cardea toetst dit jaarlijks via een interne audit. De uitkomsten worden geclusterd en kunnen resulteren in verbeterplannen. Deze verbeterplannen kennen een vaste template en worden gevolgd via de kwartaalrapportage. De actualiteit van het kwaliteitshandboek wordt geborgd doordat voor elk protocol de evaluatiedatum is vastgelegd met een automatische `herzieningswaarschuwing’ ten behoeve van de proceseigenaar. Het onderhoud van de panden van Cardea vindt plaats op basis van een meerjaren onderhoudsplan dat is
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
opgesteld door een extern bureau. Cardea heeft een subsidie van Provincie Zuid Holland ontvangen voor de vervangende nieuwbouw van een multifunctioneel zorggebouw. Het wordt in het tweede kwartaal van 2014 in gebruik genomen. Er is een intern Vastgoedoverleg onder voorzitterschap van de bestuurder. Deelnemers zijn de sectormanagers, de manager Bouwzaken en de manager Bedrijfsvoering. Vaste agendapunten zijn het evalueren van het huisvestingsbestand (functioneel en technisch), de verhouding huur/eigendom, knelpunten en acties. Tevens wordt in het overleg vastgesteld of bestaande en nieuwe accommodaties voldoen aan de geldende eisen (bijvoorbeeld in het kader van de Arbo weten regelgeving). Richtinggevend is de strategische huisvestingsvisie waarin nadrukkelijk een koppeling wordt gemaakt met risico’s en maatregelen. Cardea investeert in de verdere ontwikkeling van de sector. Cardea heeft deelgenomen in de landelijke werkgroep (VWS, SCP) Verdeelmodel Gemeenten, Bekostiging Zorg voor Jeugd (VWS, VNG), opdrachtgeverschap (VNG, VWS) Binnen de afdeling ICT wordt gewerkt volgens de ITILmethode. ITIL is een referentiekader voor de inrichting van beheerprocessen binnen een ICT-organisatie. Dit is tevens vastgelegd in het ICT-procedureboek. Cardea maakt gebruikt van een ticketsysteem (incidentenregistratie). Het biedt de mogelijkheid om de doorloop- en responstijden te volgen en controleren en te bepalen vanuit welke locatie meldingen worden gedaan. De servers en het netwerk worden met behulp van een applicatie proactief gemonitord. Cardea werkt met een comptabiliteitsmatrix. Hierin wordt inzichtelijk gemaakt welke applicaties en software compatibel met elkaar zijn. Wijzigingen in het beheer vindt plaats via een zogeheten Request for Change procedure. Cardea werkt met een derde lijn: een gespecialiseerd IT-bedrijf dat toegang heeft tot dit ticketsysteem. Cardea heeft in de afgelopen jaren diverse stappen gemaakt in het kader van privacybescherming en autorisatie. Zo is het gehele kopieerpark overgegaan op het follow-me principe waarbij prints pas worden afgedrukt als de medewerker zijn persoonlijke pincode ingeeft. De Single Sign On functie is operationeel voor belangrijke kernapplicaties zoals Care 4 (Cliëntregistratiesysteem) en HRM Selfservice. We maken gebruik van het pakket Umra waarmee er een koppeling is tussen het personeelssysteem en de Active Directory (toegangs- en beveiligingssysteem) van de ICTinfrastructuur. Op deze wijze vindt een verdere borging plaats dat alleen geautoriseerde personen toegang krijgen tot gegevens van Cardea. Het genereert ook automatisch e-mail alerts naar de applicatiebeheerders
14
Jaarverslag Jaarverslag
inzake indienst- en uitdiensttreding van personeel. Cardea hanteert een hoge mate van complexiteit ten aanzien van wachtwoordeisen. In 2013 heeft er een migratie plaatsgevonden, waarbij de ICT-infrastructuur verder is toegerust om in te kunnen spelen op het toenemend gebruik van multimedia in de hulpverlening en de organisatie van het werk. Er hebben in 2013 (onder andere) inspecties plaatsgevonden door de Inspectie Jeugdzorg en
de Arbeidsinspectie. Voorts zijn de RI&E (Arbowet) geactualiseerd en heeft er een EDP-audit plaatsgevonden (interne controlemaatregelen rondom ICT) als onderdeel van de interim- en jaarrekeningcontrole. Hierbij zijn de opzet en werking van de administratieve procedures beoordeeld. Inspecties brandveiligheid, speeltoestellen, legionella-preventie en machines zijn uitbesteed aan daartoe gecertificeerde organisaties. Monitoring van deze organisaties door Cardea is vast onderdeel van het HKZ.
3.5 Cliëntenraad Cardea kent een Cliëntenraad (CR) conform de Wet op de jeugdzorg en de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen. De cliëntenraad is het centrale inspraakorgaan binnen Cardea en wordt ondersteund
door het secretariaat van Cardea. Ook in 2013 is de cliëntenraad voorgezeten door een adviseur van JSO (expertisecentrum jeugd, samenleving en ontwikkeling). De raad bestond in 2013 verder uit drie ouders en twee afgevaardigden van de Jongerenraad.
Per 31-12-2013 kende de cliëntenraad de volgende samenstelling: Naam
Functie
Mevrouw F. Schelling
Voorzitter
De heer F. de Pater
lid
Mevrouw I. de Kloet
lid
Mevrouw C. Vorwald
lid
Twee leden van de Jongerenraad
leden
Coach van de jongerenraad (mevrouw N. Melse of mevrouw B. Mieremet)
lid
De CR is in 2013 vijf keer bijeen geweest. De CR heeft advies uitgebracht over de volgende zaken: sluiting KIM, voorkomen seksueel misbruik, e-mailverkeer. De cliëntenraad had in 2013 drie speerpunten: • De transitie jeugdzorg en het strategisch plan van Cardea • Het mede-ontwikkelen van het E-panel • Het uitbouwen van My Cardea Verder heeft de CR samen met de jongerenraad aandacht gevraagd voor sparen en de 16+hulp. Op alle groepen wordt nu gespaard. De 16+hulp is opgepakt vanuit het 4V project. Daarnaast wil de CR cliëntparticipatie beter inbedden in de organisatie. Dit jaar is een het voorstel besproken in het MT en zijn er in Cardea aandachtfunctionarissen gekomen bij bijna alle voorzieningen. De CR is medeorganisator van de startbijeenkomst voor deze aandachtfunctionarissen. Met hen willen de CR en de JR cliëntparticipatie verder inbedden. De Cliëntenraad heeft veel aandacht besteed aan de transitie jeugdzorg, intern en extern. Eind 2013 is er inspraakreactie geschreven over het beleidsplan Hart voor jeugd aan de samenwerkende gemeenten in Holland Rijnland.
OVERIGE ACTIVITEITEN • De CR heeft op verzoek van de bestuurder deelgenomen aan de interne strategiebijeenkomsten. • De CR heeft een rol gespeeld in een aantal werkbezoek o.a. de wethouder van Alphen, een PvdA delegatie en de WMO-raad Katwijk. • De CR doet mee aan het provinciaal overleg van cliëntenraden. Dit heeft in 2013 twee keer plaatsgevonden. • De voorzitter en een lid hebben meegewerkt aan de werving van nieuwe leden voor de Raad van Toezicht. • Een aantal leden van de CR en Jongerenraad heeft deelgenomen aan panelgesprekken over wat er goed gaat en de hulp en wat verbeterd kan worden. Op basis hiervan heeft JSO een advies gemaakt voor de samenwerkende gemeenten in Holland Rijnland. • Een aantal leden van de CR heeft deelgenomen aan een bijeenkomst voor cliënten in het kader van de transitie over het nieuwe beleidsplan Hart voor jeugd. • In april heeft de CR weer een gesprek gehad met de WMO-raad van Leiden. Deze wil graag contact met cliënten uit de jeugdzorg om de gemeente goed te kunnen adviseren met betrekking tot de transitie jeugdzorg. De werving van nieuwe leden vraagt continue aandacht. Met name ouders zijn lastig te vinden.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
15
Jaarverslag Jaarverslag
3.6 Jongerenraad Cardea heeft een actieve jongerenraad die ook is afgevaardigd (twee leden) in de Cliëntenraad. Voor jongeren is participeren in de jongerenraad vooral een platform om te leren. Voor Cardea is de jongerenraad een belangrijke invulling van het participatiebeleid. De jongereraad vergadert iedere twee weken en heeft werkgroepen gekoppeld aan diverse onderwerpen. De jongerenraad geeft ook trainingen aan nieuwe medewerkers (bejegening) en jongeren van Cardea die bijna 18 worden. Er zijn ongeveer 12 jongeren lid vanuit diverse hulpvormen van Cardea. In 2013 zaten er jongeren vanuit Daghulp, Pluscoaching, NaastWonendMentor, Leerwerk, Trainingshuis, Cardea Extra, VT, Gezinsbegeleiding en behandelgroep Bijdorp. In 2013 zijn onder andere de volgende thema’s aan de orde geweest: • Organisatie jongerenraad: teambuilding • PR jongerenraad: drie Nieuwsflitsen uitgebracht en langs groepen geweest • Gesprekken met alle wethouders van de regio in verband met zorgen om de transitie van de Jeugdzorg • Debat met wethouders en directeuren van de jeugdzorg • Landelijke dag JeugdWelzijnsBeraad • Training nieuwe medewerkers • Training 18+ herstart • Festival voor de jeugd: workshop gegeven aan wethouders van de VNG • Op bezoek bij gemeenten om te discussiëren over de transitie • Werving nieuwe coach voor de jongerenraad • 16+ hulp
3.7 Ondernemingsraad De ondernemingsraad van Cardea heeft 11 zetels die in 2013 allen bezet zijn geweest. De ondernemingsraad is medewerkers van Cardea actiever gaan benaderen. Door middel van korte berichten via de @Cardea nieuwsbrief, bezoekjes aan diverse locaties en teams en door in gesprek te gaan met betrokken medewerkers bij een specifiek thema of vraagstuk. Daarnaast is er een halfjaarlijks overleg ingesteld met de bestuurder en het managementteam om in gesprek te gaan over de belangrijke interne en externe ontwikkelingen. De ondernemingsraad heeft haar positie in de organisatie op deze wijze verstevigd. Eens in de veertien dagen is een regulier overleg met alle OR-leden. De overlegvergadering, waarin de OR overlegt met de bestuurder, vindt gemiddeld eens per acht weken plaats. Dit overleg wordt door het dagelijks bestuur (DB) en de bestuurder voorbereid. In deze overlegvergaderingen vallen formeel de beslissingen over
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
advies- en instemmingsaanvragen. De ondernemingsraad wordt in toenemende mate in een eerder stadium meegenomen in de gedachten ten aanzien van beslissingen die genomen moeten worden. Tot slot is er eens per jaar een overleg tussen de OR, de bestuurder en de Raad van Toezicht. Ontwikkelingen in 2013 De aanstaande transitie en bezuinigingen hebben in 2013 effect gehad op de organisatie. De Ondernemingsraad heeft steeds nadrukkelijk aandacht gevraagd voor de personeelskant in dergelijke processen met als doel het welzijn en de motivatie van medewerkers te bevorderen. Naast de ontwikkelingen van de transitie loopt de gehele professionaliseringsslag in de jeugdzorg. In 2013 heeft de ondernemingsraad er op aangedrongen vooral om helder met medewerkers hierover te communiceren, ook voor zover zaken niet duidelijk zijn. Tevens heeft de ondernemingsraad contact gelegd met de werkgroep professionalisering om meer gedetailleerd zicht te krijgen op eventuele knelpunten en risico’s en welke stappen nog genomen moeten worden in dit proces. Naast de externe ontwikkelingen zijn er meer reguliere onderwerpen die de aandacht vragen. Thema’s Een greep uit de besproken onderwerpen binnen de OR: • Transitie en transformatie • Samenwerking Holland Rijnland • Proeftuinen • Sociaal plan • Professionalisering en beroepsregistratie • Van flexibele schil naar flexibele inzet van medewerkers • Werkdruk • Veilig werken in de zorg • Vastgoed (verhuizingen, verbouwingen, nieuwbouw) • Opleidingsplan Cardea • Werven RvT leden Instemmings- en adviesaanvragen De OR heeft in 2013 instemming verleend of advies uitgebracht over de ombouw van de KIM, herinrichting ICT infrastructuur, inwerken nieuwe medewerkers, opheffen functie manager O&O en afdeling O&O, verhuizing Centraal Bureau, locatie Katwijk en locatie Lisse, reiskosten woon- werkverkeer na verhuizing/ wijziging standplaats, plan van aanpak RIE, start proeftuinen (ongevraagd advies). Professionalisering De OR hecht waarde aan het goed kunnen uitoefenen van haar taken. Met enige regelmaat volgt zij daarom scholing. In februari 2013 heeft de OR een tweedaagse training gevolgd waarin de samenwerking met de bestuurder, het vormen van visie, speerpunten onderdeel van de training waren. In december 2013 heeft de gehele OR een training gevolgd in het kader van de transitie en de focus van de ondernemingsraad daarin.
16
Jaarverslag Jaarverslag
4 BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES 4.1 Meerjarenbeleid In 2013 is het proces om te komen tot een nieuw strategisch visiedocument afgerond. Op basis van dit document is het strategisch handvest van Cardea opgesteld. Het visiedocument en het handvest bieden het kader voor het beleid van Cardea. Beide documenten vormen ook de basis voor de positionering en profilering van de organisatie in het licht van de stelselherziening. In 2013 is gestart met de uitvoering van onderdelen van de documenten. De kernthema’s ‘Ongedeelde hulp’, ‘Midden in de samenleving en ‘Excellente ketenorganisatie’ zijn leidend in de uitvoering.
4.1.1 Missie/Visie Missie Kinderen hebben het recht op een adequate en liefdevolle opvoeding, zodat ze kunnen opgroeien tot volwaardige deelnemers aan de samenleving, waarin ze hun eigen perspectief naar vermogen kunnen ontwikkelen en verwezenlijken. Cardea biedt deskundigheid en hulp aan kinderen die - door ontwikkelings-, opgroei- en opvoedproblemen - worden belemmerd in hun ontwikkeling en in de verwezenlijking van dit perspectief. Visie Onze hulp is vraaggericht, systeemgericht en oplossingsgericht. Snelle beschikbaarheid van hulp is onze kracht. We zijn aanwezig in de directe (leef) omgeving van de cliënt en zetten onze hulp ook daar in. Wij zijn een betrouwbare en deskundige partner voor cliënten en opdrachtgevers / financiers. We behalen aantoonbaar positieve resultaten tegen aanvaardbare kosten. Problemen worden naar tevredenheid van cliënten en opdrachtgevers hanteerbaar of opgelost. De hulp die we bieden is zo licht als mogelijk en zo intensief als noodzakelijk.
4.1.2 Kernwaarden De kernwaarden van Cardea zijn: verantwoordelijk, samen en resultaatgericht. Deze kernwaarden staan centraal in de beroepshouding en het handelen. De kernwaarden zijn in 2013 als volgt geformuleerd. VERANTWOORDELIJK • Wij nemen de verantwoordelijkheid voor de hulp aan cliënten als de ontwikkeling gevaar loopt of stagneert en/ of het opgroeien en opvoeden problematisch verloopt. • We mobiliseren en versterken de eigen kracht en mogelijkheden van cliënten zodat ze zelf (weer)
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
verantwoordelijkheid kunnen nemen voor de inrichting van hun eigen leven en zo goed mogelijk in staat zijn tot maatschappelijke participatie. • We zijn ervoor verantwoordelijk dat onze professionals hulp van hoge kwaliteit bieden. SAMEN • We werken nauw samen met verschillende ketenpartners en met relevante partijen in de omgeving van de cliënt: kinderopvang, scholen, woningcorporaties. • Nauwe samenwerking met opvoeders en leden van het sociale of familienetwerk is een must. • We werken nauw samen met onze opdrachtgevers: momenteel de Provincie Zuid-Holland, na 1 januari 2015 de gemeenten / de regio. RESULTAATGERICHT • Maatgevend voor succes zijn: de tevredenheid van cliënten, de mate waarin we doelen hebben gerealiseerd en de mate waarin problemen aantoonbaar zijn verminderd. • We zijn open en duidelijk over onze plannen, werkwijzen en resultaten. We meten de resultaten en maken ze zichtbaar. Wij zijn aanspreekbaar en afrekenbaar op deze resultaten. We werken met publieke middelen. Kwaliteit en effectiviteit van de hulp relateren we altijd aan de kosten.
4.1.3 Kenmerken hulp De hulp beperkt zich niet alleen tot kinderen, jongeren en ouders. Ook het gezin, de familie (grootouders) en andere relevante personen uit het netwerk van de cliënt worden zoveel mogelijk bij de hulpverlening betrokken. De werkzaamheden worden bij voorkeur binnen het gezin uitgevoerd, in nauwe samenwerking met de school. Als het belang van het kind of jongere en/of het gezin hiermee is gediend, wordt het kind of de jongere in een vervangende gezinssituatie, behandelvorm of begeleide woonvorm geplaatst. En ook dan worden ouders en gezin zo veel mogelijk bij de hulpverlening betrokken. De vraag van de cliënt staat centraal en vormt het uitgangspunt voor verdere hulpverlening. Cliënten komen in de dialoog met de hulpverlener over hun problemen zelf tot een hulpvraag en vaststelling van het gewenste perspectief. Op basis van hun vraag komen zij zelf tot keuzes over de behandeling of begeleiding. De hulpverleners zijn in staat cliënten te informeren over de verschillende onderzoeks- en behandelmogelijkheden, alsmede over de doelen die daarbij worden nagestreefd en de resultaten die daarvan verwacht mogen worden. De gedachte hierachter is dat cliënten hierdoor meer gemotiveerd zijn en meer verantwoordelijkheid nemen
17
Jaarverslag Jaarverslag voor ‘hun’ hulpverlening, als zij daarin zelf een keuze hebben kunnen maken. De hulp is gericht op het vergroten van de zelfsturing van gezinnen en het vermogen van het gezin om op eigen kracht de problemen op te lossen. De hulpverlener richt zich op het opsporen van de in het gezin aanwezige krachten en competenties en op het benutten en versterken van deze krachten en competenties. In de hulp ligt de focus op de oplossingen en niet op de problemen van de cliënt. Uitgangspunt is dat de cliënt in staat is zijn eigen oplossingen te construeren. Er is altijd sprake van veranderingen en deze kunnen benut worden als kansen. Herhaling van geslaagde gedragingen, hoe klein ook, vormt de basis voor positieve verandering. De hulp richt zich op het hele systeem rond de cliënt. De hulpverleners hebben aandacht voor processen, relaties en interactie in het gezin en voor posities van gezinsleden en de invloed van het bredere systeem waar het gezin deel van uitmaakt. Er is niet één oorzaak voor één probleem, maar er is sprake van circulaire causaliteit: een wederkerig beïnvloedingsproces. Het streven is om voor elke cliënt de situatie zo gewoon mogelijk te maken, te problemen hanteerbaar te maken en toe te werken naar het ‘herstel van het gewone leven’. De hulp moet zoveel mogelijk plaatsvinden in de eigen omgeving en passen in het gewone leven.
4.1.4 Strategische context De omgeving van Cardea is sterk in verandering, ten gevolge van de voorbereidingen op de transitie van de hulp aan jeugdigen naar gemeenten en de transformatie van de hulp. Cardea wil optimaal kunnen inspelen op het veranderende krachtenveld, brengt de organisatie in gereedheid en draagt waar mogelijk bij aan de totstandkoming van de transformatie in de regio Decentralisatie van de Jeugdzorg naar gemeenten Er komt een nieuwe ordening in de bestuurlijke context van de jeugdzorg: de taken en verantwoordlijkheden op het terrein van planning en financiering van de zorg voor jeugdigen zijn vanaf 1 januari 2015 overgeheveld naar gemeenten. Deze nieuwe ordening tekent zich in 2013 al duidelijk af. Er zijn plannen van aanpak opgesteld voor de hervorming van een deel van het werkveld. Er ontstaat een ongedeeld stelsel ‘zorg voor jeugd’: preventie, gemeentelijk welzijnsbeleid, jeugdbescherming, provinciale jeugd- en opvoedhulp, GGZ voor jeugdigen en de zorg aan lvb-jeugd komen binnen een nieuw wettelijk kader met een eenduidige financiering. Er komt een centrale rol voor de Jeugden Gezinsteams. Daarnaast ontstaat een specialistisch cluster op regionaal niveau. De gemeenten zijn nu al een prominente bestuurslaag als het gaat om de eerste lijnsverantwoordelijkheden, preventieve en licht-curatieve zorg aan jeugdigen en hun ouders. Er zijn in elke gemeente Centra voor Jeugd en Gezin ontstaan. Deze centra zijn laagdrempelig en gemakkelijk bereikbaar;
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
ouders en kinderen kunnen voor vragen terecht en krijgen direct hulp. Het doel is het voorkomen van het ontstaan van of verergeren van problemen of oplossing van problemen in een vroeg stadium. Cardea is – vanuit haar expertise op het terrein van hulp bij ernstige meervoudige problemen - actief deelnemer in een aantal Centra voor jeugd en Gezin. In de nabije toekomst zullen de Centra voor Jeugd en Gezin blijven bestaan in gewijzigde vorm. In de regio komen ongeveer 26 Jeugden Gezinsteams die deel gaan uitmaken van de Centra voor Jeugd en Gezin nieuwe stijl. Van ‘recht op jeugdzorg’ naar ‘opvoeden versterken’ De jeugdzorg heeft te maken met een paradigmashift van het recht op jeugdzorg naar de het recht op een adequate opvoeding. Er is een focus op het versterken van eigen kracht en zelfredzaamheid. De voorzieningen worden zoveel mogelijk (preventief) dicht bij de omgeving van het kind, gezin en de jongere verleend en sluit zoveel als mogelijk aan bij de vindplaatsen. In dit kader zijn de Jeugd- en gezinsteams gestart. Uniformering financieringskader Er is een nieuw wettelijk kader voor de zorg voor jeugd. Ook worden de middelen voor de zorg aan jeugdigen geoormerkt. Vooralsnog is onduidelijk welk deel van de hulp regionaal wordt ingekocht. Cardea heeft het pleidooi gehouden voor een uniform financieringskader met een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de aanbieders voor hulp aan de populatie in de regio. Terugdringen vraag specialistische hulp De vraag naar hulp voor jeugdigen is de laatste jaren fors gestegen. Dit heeft oplopende wachtlijsten tot gevolg gehad en oplopende kosten. Met de speerpunten ‘eigen kracht’, ‘laagdrempelige zorg’ en ‘zorg in de leefomgeving’ geven de overheden en aanbieders richting aan het doel om de vraag naar specialistische zorg te verminderen. Veiligheid Het beschermen van jeugdigen tegen geweld en kindermishandeling krijgt in de samenleving veel aandacht.
4.1.5 Strategische uitgangspunten Cardea De strategische agenda voor de komende jaren is geclusterd rond de drie kernthema’s, ongedeelde hulp, midden in de samenleving en excellente ketenorganisatie. Ongedeelde hulp Elke cliënt die zich meldt bij Cardea ontvangt hoe dan ook hulp. De cliënt ondervindt geen hinder van de schotten die er eventueel nog zijn tussen organisaties of sectoren en wordt altijd geholpen als een doorverwijzing naar een andere organisatie nodig is. Cardea draagt er met haar ketenpartners zorg voor dat een integraal en aansluitend hulpaanbod beschikbaar is en wordt geboden. Cardea noemt dit ongedeelde hulp.
18
Jaarverslag Jaarverslag Om ongedeelde hulp te kunnen realiseren maakt Cardea met financiers en ketenpartners verregaande afspraken over de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor (de hulp aan) de jeugdpopulatie in gemeenten. De ketenpartners waarmee Cardea afspraken maakt over het efficiënt en doeltreffend bieden van aansluitende en ongedeelde hulp zijn de preferente partners van Cardea: partners waarmee frequent, intensief en vanuit gedeelde visie wordt samenwerkt. Met preferente partners wordt afgesproken dat er een centrale regie bestaat in de afzonderlijke hulptrajecten van cliënten. Gemeenten worden in kennis gesteld van deze regie. Midden in de Samenleving ‘Midden in de Samenleving’ betekent voor Cardea dat ze actief is op vier gebieden: in de leefomgeving van cliënten, richting gemeentelijke overheden, richting ketenpartners en richting (potentieel) personeel. Cardea is aanwezig in de normale leefomgeving van de cliënt. De professionals kennen de leefomgeving en -wereld en zijn fysiek aanwezig, dichtbij of in deze wereld. Ze beschikken over kennis en kunde om signalen van eventuele problemen te herkennen en te analyseren en om signalen snel te vertalen in professioneel handelen. De hulp die Cardea biedt, vindt zoveel mogelijk plaats in en sluit aan bij de leefomgeving en –wereld en is normaliserend van aard. Door de kennis van de leefomgeving van cliënten en het vermogen snel te interveniëren in de normale omgeving van cliënten, is Cardea een aantrekkelijke partij voor uitvoering en samenwerking. De hulp kenmerkt zich doordat de intensiteit en de duur een afgeleide zijn van het beoogde perspectief van de cliënt en de oplossingen die een financier als representant van de samenleving vraagt. Op deze wijze streeft Cardea naar duurzaamheid. Zoals vermeld maakt Cardea met de financierende overheden en ketenpartners verregaande afspraken over de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de jeugdpopulatie in gemeenten. Cardea is van gemeenten, kent gemeenten en kan de draaglast van gemeenten verlichten en problemen oplossen, samen met de preferente ketenpartners. Cardea zet hiervoor haar goed toegeruste professionals in. Deze voelen zich thuis bij de organisatie en zijn gemotiveerd om hun werk goed te doen. Cardea streeft naar een personeelsbestand dat qua leeftijd, sexe en etniciteit een afspiegeling is van de samenleving.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
Excellente ketenorganisatie Cardea wil een excellent opererende en functionerende ketenorganisatie zijn. Zowel voor cliënten als professionals. Om dit te realiseren, richt Cardea zich op de optimalisering van de primaire en secundaire processen binnen de gehele organisatie en het optimaal toerusten van zowel uitvoerend als ondersteunend personeel. Centraal staan het bieden van hoge kwaliteit tegen aanvaardbaar lage kosten, terugdringing van onnodige administratieve lasten en efficiënt en effectief handelend personeel. Leidend bij de aanpak zijn de ‘vier V’s’, die resulteren in structurele verbeteringen en een continu verbeterproces in de dagelijkse praktijk. De vier V’s zijn: V Voorkomen van (onnodige) verrichtingen en processen V Verminderen van verrichtingen en processen V Verhogen van klantwaarde en kwaliteit V Versnellen van verrichtingen en processen In 2013 hebben medewerkers van alle functieniveaus de vier V-aanpak toegepast op vijftien nieuwe, concrete thema’s. Dit betreft onderwerpen als (on) nodig registreren in registratiesysteem Care4 (V van Voorkomen), het verbeteren van vergaderingen (V van Verminderen), het optimaliseren van Zicht Op Effectiviteit (V van Verhogen) en het versimpelen van formats van het HulpVerleningsPlan (V van Versnellen). De aanpak werkt, zo bleek ook uit de jaarlijkse evaluatie. In gemiddeld drie tot vier maanden werken medewerkers op een actieve en efficiënte manier aan het zelf bedenken en doorvoeren van veranderingen. Bij ruim 85% van de onderwerpen konden de vier V-groepen zelf beslissen wat zij hoe anders wilden, en voerden ze dat zelf uit. In minder dan 15% van de onderwerpen was het nodig een besluit op MT-niveau te nemen. Dit past bij het stimuleren van het zelforganiserend vermogen in de teams. In 2014 wil Cardea realiseren dat denken en werken vanuit de vier V’s net zo ingeburgerd raakt als oplossingsgericht en vraaggericht werken.
19
Jaarverslag Jaarverslag
4.2
Algemeen beleid 2013
In het verslagjaar is uitvoering gegeven aan het jaarplan 2013. De voortgang is in het verslagjaar door middel van periodieke rapportages (maandcijfers en kwartaalrapportages) zowel binnen de afdelingen als op het niveau van het managementteam kritisch gevolgd, geëvalueerd en daar waar gewenst bijgestuurd.
De doelen en prestaties voor 2013 zijn geclusterd rond de drie centrale thema’s. In totaal zijn zeven subthema’s geformuleerd, die zijn vertaald in concrete activiteiten en beoogde resultaten (inclusief planning).
Centraal thema
Subthema
Ongedeelde hulp
Externe strategie Cardea gericht op (partners in) de markt; alliantievorming in brede zin (waaronder mogelijkheden van coöperatievorming en fusie) Doelgroepidentificatie en –analyse, hulppaden/trajecthulp en trajectfinanciering, Optimalisering primaire processen (in-, door- en uitstroom; behandelduur en wachtlijsten), ongedeelde / integrale zorg en continuïteit van zorg in de praktijk, in combinatie met visie op doelgroepen; Ketensamenwerking.
Midden in de samenleving
Opereren in de samenleving: eisen aan en gevolgen voor personeel, bedrijfsvoering, marketing, accountmanagement.
Excellente ketenorganisatie
Meerjarenbegroting (zie kaderbrief)bezuinigingsscenario’s en de invulling in de praktijk Inrichting van de organisatie: • Primair proces; • Backoffice/ondersteunende diensten; • Randvoorwaarden toerusting personeel: professionele autonomie, methodische bagage en facilitaire ruimte; • Indelingsgrondslag en structuur van de organisatie, inclusief geografische spreiding. Leiderschap: welke eisen wordt de komende tijd aan leiderschap gesteld? Excellente ketenorganisatie: toepassen van de vier V’s (het structureel verbeteren van processen en verrichtingen. Binnen Cardea en met externe samenwerkingspartners)
Hierna worden kort de belangrijkste resultaten genoemd. Daarna worden de daadwerkelijke resultaten van 2013 gekoppeld aan de beoogde resultaten uit het Jaarplan van 2013. Tenslotte wordt beschreven op welke wijze ondersteunende afdelingen hebben zorg gedragen voor de realisatie van randvoorwaarden. Voorbereiding op transitie en transformatie Belangrijke opdracht die Cardea zichzelf in 2013 stelde, is de afronding van de voorbereiding van de organisatie op de transitie van taken en bevoegdheden op het terrein van de brede jeugdzorg van de provincie naar de gemeenten en de stelselherziening, waarin bestaande schotten tussen deelsectoren moet verdwijnen. Daarnaast moet de organisatie anticiperen op forse bezuinigingen, waarmee de transitie en stelselherziening gepaard zullen gaan. Cardea heeft in 2013 fors geïnvesteerd in samenwerking met gemeenten en ketenpartners teneinde een stevige positie te hebben in de aanloop naar de stelselherziening. Tevens heeft de organisatie geïnvesteerd in innovatie, vergroting van de efficiency en van de effectiviteit. Dit heeft onder andere geresulteerd in een belangrijk aandeel van Cardea in de personele bezetting van de zes Jeugd- en Gezinsteams in de proeftuinen. Concreet gaat Cardea 15 professionals leveren en één inhoudelijke coach.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
In 2013 heeft Cardea met functionarissen van gemeenten en enkele ketenpartners veel geïnvesteerd in de totstandkoming van het zogenaamde Regionaal Transitiearrangement voor Holland Rijnland (RTA). Het RTA biedt inzicht in de continuïteit van zorg voor cliënten. Toetsing van dit arrangement heeft vervolgens plaatsgevonden door de transitiecommissie stelselherziening jeugd (TSJ). Het arrangement zelf is een overzicht van de in Holland Rijnland gemaakte afspraken tussen gemeenten, zorgaanbieders en financiers. Het RTA geeft inzicht in de wijze waarop in Holland Rijnland: • De continuïteit van zorg wordt gewaarborgd na 1 januari 2015; • Welke infrastructuur hiervoor nodig is; • Op welke wijze frictiekosten als gevolg van de transitie per 1-1-2015 kunnen worden beperkt. In het document wordt de continuïteit van zorg geregeld voor zowel de cliënten die op 1 januari nog in zorg zijn, als voor de cliënten die op die datum op een wachtlijst staan. Belangrijk geconstateerd knelpunt bij het opstellen van het RTA is de onduidelijkheid over het regionale budget. Dit heeft geleid tot nader overleg met de staatssecretaris. Een belangrijke uitkomst is de uitbreiding van het te verdelen macrobudget jeugd ggz.
20
Jaarverslag Jaarverslag Doelgroepanalyse In 2012 is Cardea gestart met het uitvoeren van doelgroepanalyses. In 2013 zijn analyses afgerond en is een eerste publicatie verschenen met de resultaten van de analyse van de populatie die ambulante hulp ontvangt. Met de doelgroepanalyse beoogt Cardea de matching tussen doelgroepen en het hulpaanbod te verbeteren en helder te kunnen communiceren (met onder andere gemeenten) voor welke doelgroepen Cardea een passend hulpaanbod in huis heeft. Tegelijkertijd maakt de doelgroepanalyse het mogelijk de ketenzorg zo optimaal mogelijk in te richten. De doelgroepanalyses worden uitgevoerd aan de hand van dossieranalyses. Om de problematiek te beschrijven wordt gebruik gemaakt van CAP-J: een classificatiesysteem voor de aard van de problematiek van cliënten in de jeugdzorg. Portfolioanalyse Onder druk van de nadere decentralisatie en bezuinigingen is het portfolio van Cardea (het geheel aan interventies waarover de organisatie beschikt, inclusief de combinaties met (deeltijd)verblijf in kaart gebracht en gewogen. Dit heeft geresulteerd in een overzicht van interventies die Cardea beslist wil behouden en inzetten vanwege de omvangrijke vraag en/of positieve resultaten en aanbod waaraan wordt getwijfeld of dit in de toekomst houdbaar is. Intersectorale ketensamenwerking Cardea heeft ingezet op versterking van de ketensamenwerking door met partners zorgaanbod te ontwikkelen (GGZ Kinderen en Jeugd Rivierduinen, Curium, Kwadraad) of door het leveren van diensten (bijvoorbeeld binnen het onderwijs). Voor 2013 waren continuering en uitbreiding van de bestaande samenwerkingsverbanden prioriteit. De resultaten hiervan zijn positief.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
Op het niveau van de individuele casuïstiek investeert Cardea in samenwerking met partners als Horizon. Met deze organisatie is een project gestart om te komen tot structurele samenwerking in de vormgeving en uitvoering van Jeugdzorgplus-zorg- en uitstroom trajecten (‘Participeren kun je leren’). In 2014 loopt dit project door. Participatie in zorg- en/of onderwijsnetwerken Cardea is zeer actief binnen het onderwijs (zowel het basis- als het voorgezet onderwijs en het Middelbaar Beroepsonderwijs). Naast de werkzaamheden op scholen, participeert Cardea ook in onderwijsnetwerken, waaraan scholen en andere zorgorganisaties zijn gekoppeld. Voorts is Cardea actief in PSJ: het provinciale samenwerkingsverband van Bureau Jeugdzorg en de organisaties voor jeugd- en opvoedhulp. Mede in het perspectief van de stelselherziening is Cardea actief lid van de projectgroep ketenaanpak van het samenwerkingsverband Holland Rijnland. Ook is Cardea lid vanaf het eerste uur van het Prentenkabinet: het overleg van alle zorginstellingen in de regio met een aanbod voor jeugd. Overzicht doelstellingen en realisatie van beleid 2013 In het hierna volgende overzicht zijn de resultaten uit het Jaarplan 2013 opgenomen en is aangegeven welke resultaten in het verslagjaar zijn geboekt. In de beoogde resultaten is vooral aandacht geschonken aan nieuwe initiatieven en specifieke (dikwijls innovatieve) projecten. De ‘reguliere productie’ (op verschillende subsidietitels) is enigszins onderbelicht. Gesteld kan worden (zie ook de cijfermatige en financiële overzichten) dat op alle fronten Cardea erin is geslaagd om de met de financier afgesproken productie te realiseren.
21
Jaarverslag Jaarverslag
Doelstelling jaarplan 2013
Realisatie
Stelselherziening en transitie Pilot Jeugdzorg in de Buurt wordt uitgevoerd, inclusief monitor. Opstellen investeringsplan 2013 en volgende jaren (teneinde borging te realiseren van de werkwijze / het aanbod)
Er zijn 50 cliënten begeleid door het JIB team. Voorbereiding op de transitie en de jeugd-& gezinsteams.
Uitbreiding zorg zonder indicatie tot 10% van het provinciale budget van Cardea
Zorg zonder indicatie is ingezet bij: - Ambulante jeugdhulp op verwijzing Deze is door BJZ en provincie positief beoordeeld en uitgebreid naar alle vragen ambulante hulp. - Jeugd Outreachend Team (JOT) - Zwerfjongeren samenwerkingsverband - Werkhotel - JA project - Pluscoaching Inzet coaching in het VO/MBO
Cardea is deelnemer in de Centra voor Jeugd en Gezin in de kerngemeenten
Drie gedragswetenschappers van Cardea hebben deelgenomen aan de CJG’s in Leiden, Noordwijk en Alphen aan den Rijn. De pilot liep in de eerste 3 kwartalen van 2013. Taken waren: - Coaching van de pilotteams - Consultatie bij casussen over intensieve hulp - Schrijven eindverslag als input voor het algemene advies.
Alert4you wordt verder uitgebreid
Er zijn twee pilots coaching on the job gestart, één op 3 Buitenschoolse opvanglocaties van Catalpa (Estro) in Hillegom en één op 3 SBO scholen (Hillegom en Lisse) De pilots lopen door tot de zomer van 2014. De voorbereidingen voor de start van Alert4you in Alphen aan den Rijn zijn getroffen. Deze pilot start 1 januari 2014. Doel is het versterken van de (pedagogische kwaliteit van) de pedagogisch medewerkers in de BSO ten behoeve van een eerdere, betere signalering en het bieden van de juiste pedagogische ondersteuning aan kind/ouder. Met Alert4you in het speciaal basisonderwijs wil Cardea het aanbod JeugdzorgOnderwijs in het speciaal basisonderwijs verder ontwikkelen en uitbreiden. Een belangrijk doel is om in de toekomst de onderwijszorginzet, die nu nog als deeltijdverblijf wordt vormgegeven, ambulant in te zetten.
Hulp bij Echtscheiding
In samenwerking met Kwadraad is verkend hoe onze expertise kan worden ingezet bij het realiseren van een licht ondersteuningsaanbod vanuit de CJG´s voor ouders met omgangsvragen. In 2014 worden de mogelijkheden voor samenwerking rond mediation en groepstraining voor kinderen en ouders rond echtscheiding en nieuw samengestelde gezinnen verder onderzocht.
Dialoog: optimalisering van de organisatievorm en onderbrenging onder ZVW
Vooralsnog heeft Zorgverzekeraar Z&Z aangegeven geen mogelijkheden te zien om de gedeeltelijke financiering onder te brengen in het verzekeringspakket.
Digitaliseren Jeugd en Opvoedhulp MyCardea wordt ingezet
Er is een MyCardea App ontwikkeld. MyCardea en Care4 zijn gekoppeld.
Koppeling MyCardea en Tripio aan social media
Koppeling verloopt volgens plan.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
22
Jaarverslag Jaarverslag Doelstelling jaarplan 2013
Realisatie
Innovatie Crisishulp 24-uurs capaciteit wordt deels omgebouwd naar ambulante crisisinterventies in gezinnen en crisisopvang in 24-uurs GOM-gezinnen
De afbouw van de KIM is in gang gezet. 9 medewerkers zijn herplaatst. GOM is uitgebreid met 3 plaatsen. ASH/FF is uitgebreid. In samenwerking met Horizon is gestart met de gezamenlijke vormgeving van pleegzorg bij Cardea. Er is een projectplan pleegzorg bij Cardea geschreven.
Resultaat onderzoek naar mogelijkheid crisisopname van gezinnen is beschikbaar. Vervolgstappen zijn afhankelijk van de uitkomsten.
Er is een projectplan opgesteld voor de mogelijkheid van crisisopname in gezinnen. Het werven van gezinnen waarin crisisopname mogelijk is, is gestart.
Innovatie jeugd en opvoedhulp oudere jeugd Jong Ouderschap volledig operationeel (inclusief fases twee en drie)
Het project is volledig operationeel. De residentiële groep is omgebouwd naar een gefaseerde vorm van hulp analoog aan het trainingshuis.
Pilot Kamers met Kansen wordt uitgevoerd
Er zijn 12 woontrajecten en 24 ambulante trajecten uitgevoerd. Intentieverklaring van samenwerkende partijen wordt voorgezet in 2014.
ExposeYour wordt verder ontwikkeld
ExposeYour heeft zich voorbereid op de doorontwikkeling naar een Breed Stedelijk Jongerencentrum nieuwe stijl.
‘Participeren kun je leren’ is opgestart
- - - -
Samenwerking met vrijwilligers(organisaties)
- Er is een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met ‘De Zeeboerderij’. - Jeugdigen zijn hier voor vakantie- of weekendoverbrugging geplaatst. - Er is een projectplan ‘werken met vrijwilligers’ opgesteld
Zwerfjongeren netwerk opgestart
In samenwerking met MEE, Kwadraad en de Binnenvest is een netwerk opgestart om het aanbod voor zwerfjongeren te optimaliseren.
Netwerk 16 +
- Gestart met een netwerk rondom het leer-werkaanbod voor de 16+ doelgroep in regio Holland Rijnland. Acht organisaties zijn betrokken bij dit netwerk met als doel: - Het in kaart brengen van de huidige leerwerk mogelijkheden - Casusbespreking - Optimaliseren toekomstige samenwerking
Samen met Horizon is het project uitgewerkt en gestart Integrale trajectzorg voor cliënten jeugdzorg+ en specialistische 24 uurszorg Samenwerking met Hogeschool Rotterdam in de evaluatie van het project 18 jongeren zijn gestart
AWBZ De uitbreiding tot 20 plaatsen verblijf is gerealiseerd
Uitbreiding gerealiseerd conform plan.
Onderwijs Uitbreiding bestaande contracten onderwijs
Start op PC Hooftcollege met het opzetten van integraal programma onderwijs en zorg. Bestaande contracten zijn geconsolideerd en waar mogelijk geïntensiveerd.
Onderwijs-Zorg Combinatie Orion
Groepen 3-6 en Pluk - Scholing en implementatie van het OntwikkelingsVolg-Model voor het hele team is gerealiseerd Groepen 3-6 en 6-12 - Proeftuin integrale verslaglegging is gerealiseerd. Hierin is een integraal format ontwikkeld voor het SWO vanuit de jeugdzorg en het OntwikkelingsPerspectiefPlan dat wordt gevraagd vanuit het onderwijs.
Participatie Brede school
Cardea participeert in de brede school in Lisse. Oplevering in 2015
Marketing en communicatie Plan marketing, functie accountmanagement. Communicatie en uitvoering functie conform plan
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Er is gekozen om geen ‘papieren’ marketingplan op te stellen inzake de profilering en positionering van Cardea richting gemeenten. Er is gekozen om door constructieve samenwerking met gemeenten en het vervullen van een voortrekkersrol in de transitie en transformatie, de organisatie werkendeweg te profileren als betrouwbare partner. Met de uitvoering van accountmanagement is in 2013 gestart. Dit heeft nog niet geleid tot besluitvorming over de gewenste invulling van de functie.
Terug Vooruit
<
>
23
Jaarverslag Jaarverslag Doelstelling jaarplan 2013
Realisatie
Kwaliteit en innovatie Kwaliteitsgroepen algemeen
- De kwaliteitsgroepen 0-4, 3-6 en kwik hebben een cluster 0-7 gerealiseerd van waaruit de hulp aan 0-7 jarigen wordt georganiseerd. Hiermee wordt gewerkt aan interne ontschotting. - Er is een advies uitgebracht over diagnostiek. - Er is een advies uitgebracht over de rol en functie van medewerkers met het doel het aantal hulpverleners met wie een cliënt te maken heeft terug te brengen. - Er is een advies uitgebracht om te onderzoeken of een expertisecentrum voor 0-7 haalbaar is.
Kwaliteitsgroep Gezinsbehandeling
De teamleiders en gedragswetenschappers van beide sectoren hebben afgestemd over flexibelere inzet van medewerkers in ambulante hulp. Deelname aan het onderzoek naar de effecten en methodiekgetrouwheid van de methode Gezin Centraal is gerealiseerd. Er is een werkgroep vechtscheiding opgericht die in 2104 een visiedocument oplevert voor het werken met gezinnen in vechtscheiding.
Interne normen voor behandelduur, zorgconsumptie en zorgzwaarte
Definitieve analyse doelgroepen ambulant is gemaakt. Start gemaakt met verdere invulling van de hulpverleningstrajecten per doelgroep. Binnen 12+ wordt gewerkt met normen behandelduur. Met BJZ zijn afspraken gemaakt over betere afstemming BJZ/Cardea. Cardea is aanwezig bij adviesgesprek met cliënt op BJZ.
Kwaliteitsgroep 6-12
Er is een actieplan voor de doorontwikkeling van het naschoolse aanbod. In kwartaal 2 van 2014 volgt hieruit een advies en een projectplan voor de ombouw.
Overzicht van prestaties aan de hand van drie van de vier vastgestelde prestatie-indicatoren zijn beschikbaar (Cliënttevredenheid, doelrealisatie, reden beëindiging zorg)
Resultaten worden elk kwartaal in standaardrapportage gepubliceerd en in het MT besproken.
Invoering prestatie-indicator ‘afname problematiek’ in het primaire proces is gerealiseerd
Door ontbreken consensus in de keten Bureau Jeugdzorg - aanbieders Jeugd- en Opvoedhulp, is realisatie voorlopig uitgesteld.
Aan de hand van het door het NJi ontwikkelde classificatiesysteem wordt met de professionals uit de eigen organisatie een indeling van het cliëntenbestand van Cardea in doelgroepen gerealiseerd (ambulante zorg); hieraan worden verschillende acties gekoppeld en wordt de kosteneffectiviteit in beeld gebracht.
Definitieve analyse doelgroepen is gemaakt. Start gemaakt met verdere invulling van de hulpverleningstrajecten per doelgroep.
Cliëntparticipatie De Cliëntenraad is betrokken bij onderwerpen die een strategisch karakter hebben
Bij ontwikkeling beleid is de Cliëntenraad (CR) actief betrokken. Ook bij de werving van nieuwe RvT-leden is CR actief betrokken
De cliëntenraad is volledig operationeel en qua ledenaantal op orde
Er is een breder plan cliëntparticipatie ontwikkeld met voorzitter CR. Insteek is anders organiseren van de inspraak/ betrokkenheid cliënten. Er is een werkgroep van aandachtsfunctionarissen en cliëntparticipatie opgericht waaruit een vertegenwoordiger vanuit elke afdeling/ campus deelneemt. Het e-panel is gestart. Digitaal is het e-panel ingericht, er worden leden geworven en er is een jaarplan voor 2014 gemaakt.
Strategische HRM Plan flexibilisering arbeidspotentieel is gereed: Pedagogisch medewerkers en ambulant hulpverleners kunnen flexibel worden ingezet.
Plan is in ander daglicht komen te staan door op handen zijnde reorganisatie
Cardea oriënteert zich op ‘het nieuwe werken’.
Oriëntatie afgerond. Voor de nieuwe locatie van het hoofdkantoor zijn elementen gebruikt.
Vaststellen kernwaarden en kenmerken van de professionals
Document ‘Visie op leidinggeven’ gereed
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
24
Jaarverslag Jaarverslag Doelstelling jaarplan 2013
Realisatie
Operationeel HRM Introductie van e-learning
Eerste modules gereed
Uitvoering veiligheidstrainingen
Conform planning is de training uitgevoerd
Uitvoering onderzoek tevredenheid medewerkers
Conform planning niet in 2013 uitgevoerd.
Uitvoering projectplan Culturele Diversiteit
Organisatie diversiteitsmarkt in voorbereiding
Implementatie HR Selfservice
Implementatie gerealiseerd
Optimalieren AO Operationalisering conclusies en adviezen uit onderzoek ‘Administratieve Cliëntenroute’
Conclusies en adviezen zijn verwerkt bij de actualisatie van de administratieve cliëntroutes.
Realisatie datawarehouse en managementdashboard
Plan van aanpak is vastgesteld. Het project is in uitvoering.
Koppeling Care4 met Bureau Jeugdzorg
De technische koppeling is gereed.
Implementatie jaardocument Jeugdzorg
Het jaardocument is geïmplementeerd en goed ontvangen.
Accommodatiebeleid en -beheer Huisvesting Katwijk
Er is nieuwe huisvesting gerealiseerd voor de Campus Katwijk, in samenwerking met de Kinderopvang KOK.
Investering subsidie PZH in een nieuw multifunctioneel zorggebouw
Het multifunctioneel zorggebouw wordt in het voorjaar van 2014 opgeleverd.
Uitvoeringsplan verbetering vastgoedbeleid
Uitvoeringsplan is gerealiseerd en geborgd via structureel vastgoedoverleg.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
25
Jaarverslag Jaarverslag
4.3
Algemeen kwaliteitsbeleid
Kwaliteitsmanagementsysteem In januari en augustus 2013 heeft Lloyd’s een audit uitgevoerd. Beide zijn succesvol afgerond. De externe audit van augustus heeft geresulteerd in een nieuw certificaat gebaseerd op de nieuwste norm HKZ Jeugdzorg (2010). Het interne auditteam is uitgebreid met vijf nieuwe interne auditoren. Zij zijn getraind door Lloyd’s samen met drie medewerkers van Teylingereind. In het derde kwartaal van 2013 zijn de interne audits uitgevoerd. Met de vernieuwing van de ICT-infrastructuur is ook het Cardeahandboek ge-update naar hedendaagse standaarden, waardoor onder andere formulieren nu digitaal aangeboden en volgens een vooraf bepaalde workflow verwerkt worden. De structuur rondom kwaliteit en onderwerpen die hier spelen raken steeds verder geïntegreerd in de hele organisatie. De kwartaalrapportage is ook een belangrijk instrument in het Kwaliteitsmanagementsysteem van Cardea. Veiligheid medewerkers Het bevorderen van de veiligheid van personeel is een gemeenschappelijk belang. Cardea voert daarom actief beleid met betrekking tot de veiligheid van medewerkers. Cardea heeft een commissie veiligheid die rapporteert en voorstellen doet op het gebied van veiligheid en welzijn. De commissie FOBO analyseert twee keer per jaar de incidentmeldingen, rapporteert over aantallen en verbanden, en doet verbetervoorstellen. De analyse en verbetervoorstellen worden met leidinggevenden en medewerkers besproken. Vervolgens wordt de rapportage aan het Managementteam voorgelegd en wordt het rapport vervolgens naar Inspectie Jeugdzorg opgestuurd. In 2013 zijn op het gebied van ‘veiligheid’ zijn aan diverse teams de trainingen LSCI en Signs of safety gegeven. Het in 2012 ingezette traject met een externe trainer om weerbaarheidstrainingen voor medewerkers te verzorgen en de opvang van medewerkers na een incident te verstevigen is in 2013 grotendeels uitgevoerd. Een groot deel van de hulpverleners is getraind in het voorkomen van en omgaan met onveilige situaties. Ook is een zogenaamd bedrijfsopvangteam (BOT-team) samengesteld, dit team van opgeleide professionals doet de eerste opvang na een ingrijpende gebeurtenis. De training wordt in 2014 gecontinueerd. Brandveiligheid Cardea werkt op het terrein van brandveiligheid intensief samen met de firma Intertraining. Dit bedrijf controleert
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
jaarlijks alle Cardea-accommodaties op brandveiligheid, waarbij de benodigde aanpassingen worden doorgevoerd, de ontruimingsplannen worden opgesteld en er ontruimingsoefeningen worden gehouden. Tevens leidt het bedrijf de ruim 100 bedrijfshulpverleners op. Intertraining beoordeelt de gebruiksvergunningen en vraagt deze aan waar nodig. Daarnaast werkt Cardea samen met het bedrijf Quality Guard, dat de maandelijkse NEN-controles uitvoert op alle accommodaties met een brandmeldinstallatie. Gegevensbeveiliging In het kader van gegevensbeveiliging is in 2013 het informatiebeveiligingsbeleid verder uitgeschreven. Ten aanzien van de algehele migratie van de ITinfrastructuur is een attack en penetration test uitgevoerd. Cardea werkt met de Single Sign On-functie voor de kernapplicaties. Het pakket Umra zorgt voor een koppeling tussen het personeelssysteem en het toegangen beveiligingssysteem van de ICT-infrastructuur. Op deze wijze vindt een verdere borging plaats dat alleen geautoriseerde personen toegang krijgen tot gegevens. Cardea hanteert een hoog niveau van complexiteit ten aanzien van wachtwoordeisen.
4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten 4.4.1 Kwaliteit van de zorg Hulpverleningsplanning Bij de start van de hulp wordt samen met de cliënten een hulpverleningsplan (hvp) opgesteld. Dit hulpverleningsplan geldt als een samenwerkingsovereenkomst waarin de betrokkenheid van de cliënt centraal staat. In nauwe samenspraak tussen hulpverlener en cliënt wordt afgesproken wat de einddoelen van de zorg zijn (in het verlengde van het indicatiebesluit), op welke wijze daaraan wordt gewerkt en wat de beoogde duur van de hulp is. Halverwege het hulpverleningsproces staan cliënt en hulpverlener stil bij de voortgang van de hulp en volgt zo nodig bijstelling van de plannen. Nieuwe afspraken zijn richtinggevend voor het verdere vervolg van de hulp. Op deze wijze werkt Cardea in nauwe afstemming met de cliënt op een systematische en voor de cliënt transparante wijze aan de uitvoering van de zorg. In 2013 is gekeken naar een vereenvoudiging van het hulpverleningsplan. Dit heeft geresulteerd in een versimpeling van de samenwerkingsovereenkomst, de voortgang- en de eindrapportage. Tevens is afgestapt van het plaatsen van een daadwerkelijke handtekening van betrokkenen onder het document, maar is de akkoordverklaring ondervangen door dit integraal op te nemen in de tekst van het hvp.
26
Jaarverslag Jaarverslag Waardering van zorg door cliënt en medewerker Cardea meet aan de hand van onderstaande prestatieindicatoren de effectiviteit van de geboden provinciaal gefinancierde jeugd- en opvoedhulp. Deze indicatoren zijn landelijk vastgesteld door de Branche Jeugdzorg (Jeugdzorg Nederland) en het IPO. Najaar 2013 is een start gemaakt om het Zicht op Effectiviteit-proces aan de hand van de zogenoemde 4 V’s onder de loep te nemen: wat kunnen we vereenvoudigen, hoe kunnen we respons verhogen, hoe kunnen we het voor cliënten en hulpverleners gebruiksvriendelijker maken en zo inrichten dat het beter ingebed is in het primaire proces. Uitkomsten van dit 4V proces worden in de eerste helft van 2014 uitgevoerd. Doelen gehaald?
DOELREALISATIE Cardea meet de mate waarin de einddoelen bij het beëindigen van de hulp zijn gehaald met de zogenaamde GAS-scores. Deze GAS-score wordt in overleg met de cliënt aan de einddoelen toegekend. In 2013 stond bij 45% (norm 2013 was 75%) van de uitgestroomde cliënten de GAS-scores van de einddoelen in Care-4 geregistreerd.
Norm
Werkelijk gerealiseerd in 2013
Ja, situatie verbeterd, doelen geheel of deels gehaald
Min 75%
89%
Nee
Max. 25 %
11%
REDEN BEËINDIGING Voor 2013 was als streefnorm gesteld, dat minimaal 80% volgens plan/in overleg zou zijn afgesloten. Dat is gehaald, zie onderstaande tabel. Hulp door BJZ/Cardea eenzijdig beëindigd
2,0%
Door cliënt eenzijdig beëindigd
6.6%
Beëindiging door externe omstandigheden
2,7%
Onbekend/overig
6,3%
Uitgevoerd volgens plan/ in overleg beëindigd
82,2%
CLIËNTTEVREDENHEID Cliënten die Cardea verlaten (met uitzondering van het programma Omgangsbegeleiding en Crisishulp) worden gevraagd een Exit-lijst in te vullen. De algemene tevredenheid over de geboden hulp door Cardea wordt uitgedrukt in een rapportcijfer: • Bij een respons van 33% lag het gemiddelde rapportcijfer voor ouders op 8,1. • Bij een respons van 22% lag het gemiddelde rapportcijfer voor jongeren >12 jaar op 7,7 Streefbeeld voor 2013 was een respons van 50% met een gemiddeld rapportcijfer van minimaal 7.5 De gemiddelde factorscore van ouders over resultaat van de hulp is 3.51 en van jongeren ouder dan 12 jaar 3.48. Een score boven de 3.0 valt binnen de categorie “goede beoordeling”.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
Deskundigheidsbevordering In het plan “Professionalisering van de Jeugdzorg” staan drie onderwerpen centraal: • Beroepenregistratie van HBO-geschoolde functionarissen op HBO-functies en gedragswetenschappers op gedragswetenschappers-functies • Accrediteren van interne opleidingen • Introductie van tuchtrecht De meeste aandacht is besteed aan voorlichting aan HBOprofessionals (werkzaam op een HBO-functie) om zich voor 1 januari 2014 te registreren in het beroepsregister BAMW en aan gedragswetenschappers om zich te registreren in NVO of NIP. Op een klein aantal mensen na, is iedereen geregistreerd of is er een voorregistratie gedaan. Ook is begonnen met EVC-procedures. Dit is een opleidingstraject om Eigen Verworven Competenties om te zetten in een HBO-diploma. Het is een tijdrovend en ingewikkeld proces (geweest) voor iedereen die hiermee te maken had, mede omdat de richtlijnen vanuit de beroepsorganisaties in de loop van het traject een aantal keer is gewijzigd. Aan het einde van het jaar zijn twee interne trainingen voorgedragen voor accreditatie. De uitslag hiervan wordt in januari en februari 2014 verwacht. De introductie van het tuchtrecht krijgt in 2014 zijn beslag.
27
Jaarverslag Jaarverslag
4.4.2 Klachten Elke cliënt krijgt bij de start van de hulpverlening een folder waarin informatie over het klachtenbeleid van Cardea is opgenomen. Hierin wordt uitgelegd waar de cliënt met klachten terecht kan. Cliënten die hun ontevredenheid uiten, worden gewezen op: • De mogelijkheid tot het indienen van een interne klacht via de website; • Het bestaan van de cliëntenvertrouwenspersoon (AKJ); • De mogelijkheid tot het indienen van een klacht bij de Externe Klachtencommissie. Klachten in 2013 Teneinde onderscheid aan te brengen tussen ‘echte’ klachten en zaken die op de werkvloer in goed onderling overleg worden opgelost, zijn alleen de klachten die zijn aangemeld via een klachtenformulier (website), per brief bij het bestuurssecretariaat of via de manager in de telling opgenomen. Er zijn velerlei klachten door de teamleider en/ of betrokken hulpverlener in goed overleg met de cliënt afgehandeld. In 2013 zijn geen formele klachten ingediend. In 2013 is één klacht van een medewerker ontvangen. De Commissie van Geschillen heeft Cardea in het gelijk gesteld.
Bij de residentiele crisisopnames wordt automatisch Ambulant SpoedHulp (ASH) ingezet. Dit leidt tot minder (lange) opnames en wordt het traject naar huis eerder benut. In 2013 is de instroomprocedure vereenvoudigd en versneld van de cliënten voor wie een vanwege de AWBZ gefinancierd aanbod geëigend is.
4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 4.5.1 Inleiding In 2013 heeft Cardea een eigen vorm ontwikkeld in het moderne werken. Er is een conceptnotitie opgesteld over de visie op leiderschap/stijl en organisatiestructuur. De ontwikkeling van de visie is, mede op grond van de druk om te moeten reorganiseren, versneld en wordt in het reorganisatieplan vastgelegd. De trend is teams en medewerkers zelf meer verantwoordelijk te maken en zelforganiserend te zijn en de verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie te leggen. Dit heeft als effect dat met het geven van duidelijke kaders aan medewerkers en teams er minder directe hiërarchische en inhoudelijke sturing nodig is.
4.4.3 Toegankelijkheid Bij alle nieuw aanmeldingen heeft Cardea binnen 6 weken contact gelegd met betrokken gezinnen. Bij crisissituaties wordt binnen 24 uur contact gezocht. Door middel van een persoonlijke overdracht met Bureau Jeugdzorg en het gezin is gekeken naar de situatie van het gezin en wat de beste hulp kan worden. Cardea is in 2013 gestart met het organiseren van zogenaamde adviesgesprekken met potentiële cliënten. Dit om de cliënten goede voorlichting te geven en om te komen tot een goed advies. Een goed advies betekent hier ook het komen voor het meest passende programma. Op de drie locaties van Bureau Jeugdzorg heeft Cardea spreekuren ingericht voor de verwijzers. Voorlichting en een naadloze verwijzing zijn de voornaamste doelen van deze spreekuren. De afdeling Cliëntenservice biedt maandelijks overzichten van wachttijden aan de managers van het primair proces. Hierin worden knelpunten met betrekking tot in-, door- en uitstroom van de cliënten belicht. In de zogenaamde ‘opnameoverleggen’ met de teamleiders worden de overzichten expliciet besproken. Ook in de caseloadgespreken met de hulpverleners staat de in-, door- en uitstroom nadrukkelijk op de agenda. Verder wordt bij de start van de ambulante programma’s een voorlopige einddatum bepaald.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
28
Jaarverslag Jaarverslag
4.5.2 Personeel In 2012 was het ziekteverzuim bij Cardea historisch laag: 2,98%. Over 2013 is dit met 0,4% gestegen naar 3,38%. Dit is nog steeds zeer laag in vergelijking met
andere (jeugd)zorgorganisaties. Deze lichte stijging wordt veroorzaakt door de langdurige griepepidemie van winter 2012 - voorjaar 2013.
Verloop personeel
Verloop personeel (vast en tijdelijk)
Aantal personeelsleden
Instroom personeel in loondienst 2013 (totaal)
28
Doorstroom personeel in loondienst 2013 (totaal)
12
Uitstroom personeel in loondienst 2013 (totaal)
31
Ziekteverzuim
Personeelsformatie
Percentage
Verzuim personeel totaal
3,38%
Jaar
Verzuim %
Meldingsfrequentie
Gem. verzuimduur (dagen)
2009
5,7
1,4
12
2010
4,6
1,0
15
2011
5,2
1,4
13
2012
3,0
1,2
10
2013
3,4
1,1
14
Definities
Alle verzuimdagen beschikbare dagen
Begonnen ziektegevallen personeelssterkte
Verzuimduur beëindigde ziektegevallen
Er is een aantal oorzaken voor dit lage ziekteverzuim: - Er is meer aandacht voor en een andere visie op verzuim ( ‘veeleisend helpen’); - Cardea heeft een hoge score bij het MTO (medewerkerstevredenheidsonderzoek): Cardea mag zich ‘topwerkgever’ noemen; - Uit het MTO en de hoge cliënttevredenheid blijkt, dat er grote betrokkenheid is bij het werk onder het personeel; - In tijden van economische crisis daalt over het algemeen het ziekteverzuim. Verklaring Omtrent Gedrag Cardea eist van haar (nieuwe) medewerkers een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). De verklaringen worden iedere 5 jaar opnieuw gevraagd. Arbeidsinspectie Cardea heeft bezoek gehad van de arbeidsinspectie. Er is een intensieve controle uitgevoerd door de inspecteur. Het rapport gaf een aantal verbetersuggesties en één opdracht tot het aanpakken van werkdruk bij één afdeling (gerealiseerd)
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
Medewerkerstevredenheid De tevredenheid van medewerkers is in 2013 niet opnieuw gemeten. Wel is geconstateerd dat medewerkers nog steeds graag bij Cardea werken. Wel is duidelijk dat de organisatie in een ander tijdsgewricht is gekomen: de stelselherziening is aanstaande en voor het eerst in een decennium is sprake van krimp. Er wordt weinig nieuw personeel aangesteld en er vinden vrijwel geen benoemingen in vaste dient plaats. Mede als gevolg van deze maatregelen stromen medewerkers uit die twee à drie jaar bij Cardea hebben gewerkt. Dit is van invloed op de sfeer op de werkvloer: er moet afscheid worden genomen van collega’s waar langere tijd intensief mee is samengewerkt. Vertrouwenspersoon Sinds 2010 heeft Cardea een externe vertrouwenspersoon voor personeel. In 2013 is een nieuwe vertrouwenspersoon gestart. Hiervan is in 2013 geen gebruik gemaakt.
29
Jaarverslag Jaarverslag
4.6 Maatschappelijk verantwoord ondernemen
4.7
Maatschappelijk verantwoord ondernemen bestaat voor Cardea uit ‘people, planet en profit’. Voor het onderdeel ‘people’ worden cliënten, medewerkers en samenwerkingspartners gevraagd naar de mate van tevredenheid over Cardea. Verbetertips en klachten worden serieus genomen en er worden consequenties aan verbonden. Cardea streeft naar constante ontwikkeling van cliënten en medewerkers. Dit betekent inzet op omgevingsfactoren, zoals een prettige werkcultuur en een veilige en gezonde werkomgeving. Ook is dit zichtbaar in het stimuleren van talentontwikkeling, het bevorderen van diversiteit op de werkvloer en in betrokken leiderschap. Trotse, loyale werknemers die zich thuis voelen op de werkvloer, hun talent en ambitie op de juiste manier kunnen inzetten en zich optimaal kunnen ontwikkelen zijn productiever en gezonder. Goed werkgeverschap leidt daarmee direct tot positieve resultaten. Bij het inkoopbeleid wordt zoveel als mogelijk rekening gehouden met het onderdeel ‘planet’. Op het gebied van ‘profit’ is het zijn van een financieel gezonde organisatie speerpunt. Het handhaven van positieve financiële resultaten is ook voor de komende periode met verminderende budgets een speerpunt. Onder de noemer Zicht Op Effectiviteit wordt deze kwaliteit voor zowel de cliënt als de samenleving duidelijk. Hiermee hangt samen de trend van cliëntparticipatie. Cardea investeert hierop door middel van een actieve Cliëntenraad en jongerenraad. In 2013 is een e-panel opgezet om de mogelijkheid voor participatie van cliënten en ouders verder te vergroten. Eind 2013 bestond dit panel uit 40 leden.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
Financieel beleid
Financieel beleid Het financiële beleid is onderdeel van het kwaliteitsmanagementsysteem (vooral van de beleidscyclus). Een belangrijke verandering in de omgeving zijn de komende stelselwijzigingen. Tot voor kort was het financieel beleid erop gericht om het Eigen Vermogen minimaal te laten groeien om binnen te grenzen van de subsidieverordening te blijven (reserve segment Jeugd en Opvoedhulp mag maximaal 10% zijn van de subsidiebeschikking). De veranderende omgeving waarin Cardea zich begeeft vergt een ander financieel beleid gericht op het kunnen opvangen van ‘slecht weer’. Thema’s zijn: Het verder versterken van de balans; Het vergroten van het weerstandsvermogen en de liquiditeitspositie maar ook van de operationele processen; flexibilisering van de inzet van het personeel en de zorg. De Provincie Zuid-Holland en de gemeenten zijn betrokken ketenpartners waarbij Cardea het volste vertrouwen heeft dat er een ordentelijke transitie zal plaatsvinden teneinde het beoogde doel te realiseren: verdere verbetering van het jeugdzorgstelsel. Tenslotte geldt dat Cardea zich voorbereidt op de effecten van de landelijke bezuinigingen. Exploitatie 2013 Het resultaat 2013 bedraagt € 252.801, waarvan € (52.911) het segment AWBZ betreft en € 6.814 het segment WMO/overig. Het Eigen Vermogen bedraagt ultimo 2013 € 2.310.720 Als gevolg van een achtergestelde lening van € 550.000 komt het weerstandsvermogen uit op € 2.860.720 De productieafspraken met de Provincie Zuid-Holland zijn gerealiseerd. Dit geldt ook voor de afspraken AWBZ.
30
Jaarverslag Jaarverslag Het aantal cliënten in zorg in 2013 is 2.666 (2012:2.878) Productie
2013
2012
Aantal dagen verblijfszorg PZH (regulier)
37.724
38.095
Aantal uren verblijf deeltijd PZH (regulier)
238.149
233.604
35.304
33.619
5.793
7.405
38
40
2.853
2.939
Aantal ambulante cliënt-contacturen individueel PZH (regulier) Aantal ambulante cliënt-contacturen groep PZH (regulier) Aantal trajecten Observatiediagnostiek PZH (regulier) Aantal uren gespecialiseerde begeleiding AWBZ Aantal dagdelen dagactiviteit VG zwaar AWBZ Aantal dagen intramurale zorgprestaties
178
16
7.066
4.662
De overige opbrengsten zijn hoger dan begroot. Dit betreft met name pluscoaching 12+, waarvan het contract tussentijds naar boven is bijgesteld. Reservepositie en balansverhoudingen Het weerstandsvermogen van Cardea is in 2013 met € 252.801 toegenomen als gevolg van een positief exploitatieresultaat. Dit leidt tot een groei van de budgetratio naar 11,7%. De solvabiliteit ultimo 2013 is 24,5% en de current ratio bedraagt 1,51. Ratio’s
2013
2012
Budgetratio (weerstandsvermogen/totaal baten)
11,7%
10,5%
Solvabiliteit (weerstandsvermogen/totaal vermogen)
24,5%
28,8%
Liquiditeit - current ratio (vlottende activa/kortlopende schulden) Resultaatratio (nettowinst / totaal baten)
Cardea is een gesubsidieerde organisatie, opererend in een maatschappelijke context, en wil daarom niet meer reserveren dan op grond van een gezonde bedrijfsvoering noodzakelijk is. In de zorgsector wordt gezien het toenemend risicoprofiel inmiddels uitgegaan van een budgetratio van 15% tot 20%. Cardea streeft ernaar om naar dat niveau toe te groeien. Cardea acht een resultaatratio van 1% als minimum en hanteert als doelstelling een bandbreedte van één tot twee procent.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
1,51
1,58
1,0%
1,4%
Perspectief 2014 en verder Belangrijk project in 2014 is de ingebruikname van het multifunctionele zorggebouw te Leiderdorp. Dit zal inspanningen vergen van allerlei geledingen van het personeel van Cardea met als eindresultaat een functioneel gebouw die belangrijk bijdraagt aan het faciliteren van de inhoudelijke zorg. Verder wil Cardea ook vanuit het perspectief van bedrijfsvoering bijdragen aan de ontwikkeling van de sector in het algemeen en het jeugdstelsel in Holland Rijnland in het bijzonder Dit omvat het participeren in de lokale, regionale en landelijke werkgroepen. Belangrijke focus is de voorbereiding op de komende stelselwijziging waaronder het borgen van de verbinding tussen inhoud en financiën.
31
Jaarverslag Jaarverslag
5
JAARREKENING 2013 5.1 BALANS per 31 december 2013 (na resultaat bestemming) ACTIVA
Ref.
31-dec-13
31-dec-12
1
5.727.571
2.912.059
5.727.571
2.912.059
2
1.132.558
423.278
0
9.023
Vorderingen en overlopende activa
3
347.826
526.371
Liquide middelen
4
4.458.598
5.181.587
5.938.982
6.140.259
11.666.553
9.052.318
31-dec-13
31-dec-12
Vaste activa Materiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Vorderingen uit hoofde van te verrekenen subsidies Vorderingen uit hoofde van financieringstekort
Totaal vlottende activa Totaal activa
PASSIVA
Ref.
Eigen vermogen
5
Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen Achtergestelde lening
6
Weerstandsvermogen Voorzieningen
7
Langlopende schulden
8
Schulden aan kredietinstellingen
91
91
1.361.887
1.147.644
948.742
910.184
2.310.720
2.057.919
550.000
550.000
2.860.720
2.607.919
1.470.500
1.297.119
3.399.999
1.250.744
Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van te verrekenen subsidies
9
0
533.418
Schulden uit hoofde van financieringsoverschot
10
17.851
0
Kortlopende schulden en overlopende passiva
11
3.917.483
3.363.118
11.666.553
9.052.318
Totaal passiva
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
32
Jaarverslag Jaarverslag
5.2 Resultatenrekening over 2013 Ref.
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
€
€
€
1.215.126
1.212.576
993.023
OPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
12
Niet- gebudgetteerde zorgprestaties
13
0
0
4.393
Subsidies
14
22.319.848
21.982.758
22.642.031
Overige bedrijfsopbrengsten
15
990.869
837.124
1.081.931
24.525.843
24.032.458
24.721.378
Som der bedrijfsopbrengsten
LASTEN: Personeelskosten
16
19.347.232
18.656.816
19.215.752
Afschrijvingen op materiële vaste activa
17
467.459
537.456
424.076
Overige bedrijfskosten
18
Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten
19
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Buitengewone baten en lasten RESULTAAT BOEKJAAR
4.469.358
4.349.686
4.795.685
24.284.049
23.543.958
24.435.513
241.794
488.500
285.865
11.007
(233.500)
53.389
252.801
255.000
339.254
0
0
0
252.801
255.000
339.254
214.368
227.130
227.826
38.433
27.870
111.428
252.801
255.000
339.254
RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Toevoeging/(onttrekking): Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
33
Jaarverslag Jaarverslag
5.3 Kasstroomoverzicht over 2013 Kasstroom uit operationele activiteiten
2013
€ Bedrijfsresultaat
€
2012
€
241.794
€ 285.865
Aanpassingen voor: - afschrijvingen
467.459
- mutaties voorzieningen
173.381
424.076 (17.424) 640.840
406.652
Veranderingen in vlottende middelen: - vorderingen/schulden uit hoofde van subsidies - vorderingen - vorderingen/schulden uit hoofde van financieringsoverschot/tekort - kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen)
(1.242.698)
178.198
178.545
(70.848)
26.874
(59.355)
468.686
(109.043)
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest
(568.593)
(61.048)
314.041
631.469
66.705
110.063
(55.698)
(56.674)
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
11.007
53.389
325.048
684.858
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa Boekwinst desinvesteringen Aanwending subsidiebijdragen/legaten/ egalisatiefonds
(3.971.696)
(1.190.940)
0
74.521
0
0
688.725
1.882.573
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
(3.282.971)
766.154
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende schulden
2.254.686
0
(19.752)
(993.376)
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
2.234.934
(993.376)
Mutatie geldmiddelen
(722.989)
457.636
Er is gebruik gemaakt van de indirecte methode
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
34
Jaarverslag Jaarverslag
5.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING 5.4.1 Algemeen Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de algemene (subsidie)bepalingen Jeugdzorg met in het bijzonder de subsidievoorwaarden van Provincie ZuidHolland alsmede de richtlijn voor de Jaarverslaggeving 640 (RJ 640). Ten opzichte van de RJ640 is afgeweken op de volgende onderdelen van de verantwoording: - In de balans wordt de post weerstandsvermogen getoond waaronder - overeenkomstig haar karakter - de achtergestelde lening is gepresenteerd; - De post egalisatiefonds huisvesting wordt gedoteerd middels boekwinsten op panden in eigendom en is gepresenteerd als onderdeel van de materiële vaste activa, dat wil zeggen in mindering gebracht op de boekwaarde bedrijfsgebouwen & terreinen. Continuïteit Overeenkomstig het voornemen van het kabinet om de jeugdzorg - zowel qua inhoudelijke en financiële verantwoordelijkheid - te decentraliseren van de provincies naar de gemeenten, heeft de Provincie Zuid Holland per 1 januari 2015 de subsidierelatie met Cardea formeel opgezegd. Er bestaat thans nog geen duidelijkheid omtrent budget en bekostiging van zorg in de periode na 1 januari 2015. Zoals ook toegelicht in hoofdstuk 4 bereidt Cardea zich actief voor op de transitie en transformatie. De Provincie Zuid - Holland en de gemeenten zijn betrokken ketenpartners. Cardea ziet veel kansen in het verschiet liggen om de hulp aan kinderen, jeugdigen en ouders verder te verbeteren. Het jaarverslag is dan ook opgesteld vanuit het vertrouwen dat de activiteiten van Cardea duurzaam kunnen worden voortgezet. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Vergelijking met de begroting De in de jaarrekening opgenomen begrotingscijfers zijn gebaseerd op de door de Raad van Bestuur vastgestelde en de door de Raad van Toezicht goedgekeurde begroting 2013. Verbonden rechtspersonen Onderstaande Stichtingen hebben een binding met Stichting Cardea waarbij er geen sprake is van overheersende zeggenschap. Ze zijn niet in de consolidatie betrokken. Stichting de Vrienden van Margriet is ingeschreven onder nummer 41165283 en heeft als doel: `het bevorderen en ondersteunen van de research, ontwikkeling en publicatie in instellingen op het gebied van de jeugdhulpverlening’.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
In 2011 is er een achtergestelde lening verstrekt aan Cardea. Stichting Cardea is lid van de vereniging `Coöperatie Tripio U.A.’. De vereniging is ingeschreven onder nummer 24447926 in de kamer van Koophandel en heeft als activiteit: `Door middel van dienstverlening de stoffelijke belangen van haar leden te behartigen door met hen of namens hen overeenkomsten te sluiten; Digitale Jeugdhulpverlening’.
5.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans en de resultatenrekening zijn in de jaarrekening genummerd. Vaste activa De vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen, cumulatieve bijzondere waardeverminderingen, eventueel ontvangen subsidies en het egalisatiefonds huisvesting. De afschrijvingstermijnen zijn gebaseerd op de verwachte gebruiksduur van het vast actief. Hierbij zijn de volgende afschrijvingspercentages gehanteerd: - Grond 0% - Bedrijfsgebouwen en - terreinen 2,0% - 3,0% - Verbouwingen 10,0% - 20,0% - Inventaris, vervoermiddelen en overige duurzame activa 20,0% - ICT 20,0% - 33,3% Investeringen in vaste activa die nog niet zijn opgeleverd/ gereed zijn worden gepresenteerd onder “materiële vaste activa in uitvoering” in de specificatie van de post materiële vaste activa. Het egalisatiefonds huisvesting Cardea wordt gedoteerd middels boekwinsten op panden in eigendom. Het wordt aangewend ter financiering van nieuwe panden danwel een deel ervan, investeringen in huurpanden en dient verder als buffer voor eventuele niet begrote aanvullende eisen bij nieuwbouwprojecten.
Vorderingen en overlopende activa Vlottende activa worden gewaardeerd op nominale waarde. Vorderingen zijn gewaardeerd onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Bij de bepaling van de voorziening wordt de statische methode gehanteerd. Toegekende subsidies en de tegenpost nog te besteden subsidies worden gesaldeerd waarbij het saldo debet of credit wordt opgenomen.
35
Jaarverslag Jaarverslag
Liquide middelen
5.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling
Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden.
Voorzieningen (algemeen) Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting.
5.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Voorziening Groot Onderhoud Voor het te verwachten groot onderhoud aan de gebouwen en terreinen wordt jaarlijks een bedrag aan de onderhoudsvoorziening gedoteerd op grond van het meerjaren onderhoudsplan. De werkelijke uitgaven voor groot onderhoud worden in mindering gebracht op deze voorziening. Voorzieningen CAO-gerelateerd De voorziening jubileumuitkeringen heeft betrekking op de opgebouwde rechten op jubileumuitkeringen welke in de toekomst tot uitbetaling zullen leiden rekening houdend met een kans op voortijdig vertrek. De voorziening vitaliteitsregeling is gebaseerd op de toekomstige uitgaven voor vitaliteitsverlof rekening houdend met een kans op vervroegd pensioen. Langlopende schulden Het deel van de langlopende schulden dat binnen een jaar wordt afgelost, is gepresenteerd onder de kortlopende schulden.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend. Pensioenen Stichting Cardea heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. De regeling is ondergebracht bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Er is geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. De pensioenregeling is daarom verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling waarbij alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening is verantwoord.
5.4.4 Grondslagen van segmentering In de jaarrekening wordt overeenkomstig RJ 640 en de voorwaarden zoals opgenomen in de subsidieverordening van de Provincie Zuid-Holand een segmentatie van de resultatenrekening gemaakt in de volgende segmenten Provincie Zuid-Holland, AWBZ en WMO\overig. Bij de verdeling van de resultatenrekening per bedrijfssegment is aangesloten op de activiteiten van het bedrijfsproces. De directe en indirecte kosten van de producten binnen de segmenten zijn volledig toegerekend aan het betreffende segment. De indirecte kosten zijn toegerekend op basis van een percentage van de baten.
36
Jaarverslag Jaarverslag
5.5 TOELICHTING OP DE BALANS per 31 december 2013 1. Materiële vaste activa
31-dec-13
31-dec-12
De specificatie is als volgt:
€
€
4.433.222
4.381.248
77.777
123.070
722.156
238.700
Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa
2.325.375
0
Totaal materiële vaste activa
7.558.530
4.743.018
(1.830.959)
(1.830.959)
5.727.571
2.912.059
Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting
Af: Egalisatie fonds huisvesting Boekwaarde per 31 december Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven: Boekwaarde per 1 januari
4.743.018
5.933.248
Bij: investeringen
3.971.696
1.190.940
116.049
119.000
Af: afschrijvingen
Bij: Cumulatieve afschrijving desinvesteringen en teruggenomen activa
(467.459)
(424.076)
Af: Aanwending subsidiebijdragen / legaten / egalisatiefonds
(688.725)
(1.882.573)
Af: Aanschafwaarde terugname geheel afgeschreven activa
(72.402)
(115.340)
Af: Aanschafwaarde desinvesteringen
(43.647)
(78.181)
7.558.530
4.743.018
Aanschafwaarde
11.580.743
8.413.821
Cumulatieve afschrijvingen
(4.022.213)
(3.670.803)
7.558.530
4.743.018
(1.830.959)
(1.830.959)
5.727.571
2.912.059
Saldo per 31 december
Af: Egalisatiefonds huisvesting Boekwaarde per 31 december
Toelichting: De mutaties worden toegelicht in het hierna volgend verloopoverzicht per activum-categorie.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
37
Jaarverslag Jaarverslag
Activaverloopstaat
Cumulatieve aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2013
Bedrijfsgebouwen & terreinen
Machines & installaties
Andere vaste bedrijfsmiddelen
Materiële vaste activa in uitvoering
Totaal
e
e
e
e
e
7.133.526
245.908
1.034.387
0
8.413.821
(2.752.278)
(122.838)
(795.687)
0
(3.670.803)
4.381.248
123.070
238.700
0
4.743.018
Investeringen
278.552
12.518
666.526
3.014.100
3.971.696
Afschrijvingen
(226.578)
(57.811)
(183.070)
0
(467.459)
0
0
0
(688.725)
(688.725)
Aanschafwaarde
0
0
(72.402)
0
(72.402)
Cumulatieve afschrijvingen
0
0
72.402
0
72.402
Aanschafwaarde
0
(12.646)
(31.001)
0
(43.647)
Cumulatieve afschrijvingen
0
12.646
31.001
0
43.647
51.974
(45.293)
483.456
2.325.375
2.815.512
7.412.078
245.780
1.597.510
2.325.375
11.580.743
(2.978.856)
(168.003)
(875.354)
0
(4.022.213)
4.433.222
77.777
722.156
2.325.375
7.558.530
Af: Egalisatie fonds huisvesting
(1.830.959)
0
0
0
(1.830.959)
Boekwaarde per 31 december
2.602.263
77.777
722.156
2.325.375
5.727.571
Aanwending subsidiebijdragen/legaten/egalisatiefonds Terugname geheel afgeschreven activa:
Desinvesteringen:
Mutaties 2013 Cumulatieve aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Saldo per 31 december
Toelichting: De investeringen in andere vaste bedrijfsmiddelen betreft met name ICT infrastructuur. De desinvestering andere vaste bedrijfsmiddelen betreft de afstoting op activa in (huur) panden die niet langer in het bezit zijn van Cardea. De investeringen omvatten verder een bedrag van € 3.014.100 inzake de (voorbereidingen) nieuwbouw van het multifunctionele zorggebouw te Simon Smitweg 7. Tegenover de investering staat een bedrag aan aanwending van de subsidie van provincie Zuid-Holland van in totaal € 2,0 mln waarvan het restant van € 688.725 is opgenomen als aanwending subsidiebijdragen. Egalisatiefonds huisvesting
Verloopoverzicht
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
Saldo per 1-jan-13
Dotatie
Overige
Saldo per
mutaties
31-dec-13
e
e
e
e
1.830.959
0
0
1.830.959
38
Jaarverslag Jaarverslag
2. Vorderingen uit hoofde van te verrekenen subsidies
Provincie Zuid-Holland Overige subsidie verstrekkers
31-dec-13
31-dec-12
e
e
1.037.187
0
95.371
423.278
1.132.558
423.278
Subsidiejaar Te vorderen: Provincie Zuid-Holland Nieuwbouw Campus
2011
400.000
0
OVA middelen 2013
2013
438.319
0
Tienermoeders 2011-2013
2011
359.224
0
1.197.543
0
(160.356)
0
(160.356)
0
1.037.187
0
af : verschuldigd Participeren kan je leren
2013
Per saldo te vorderen 31 december Dienst sociale zaken & arbeidsbeleid
62.928
222.960
Provincie Drenthe buitenprovinciaal
0
124.569
Ministerie Sociale Zaken en Werkgelegenheid
0
18.000
Jeugdzorg in de buurt
0
48.000
RIVM
9.460
0
Overigen
22.983
9.749
Per saldo verschuldigd 31 december
95.371
423.278
31-dec-13
31-dec-12
e
e
Vorderingen op debiteuren
82.944
201.173
Vooruitbetaalde bedragen
69.286
147.016
Overige vorderingen en overlopende activa
195.596
178.182
Totaal vorderingen en overlopende activa
347.826
526.371
3. Vorderingen en overlopende activa
Toelichting: De voorziening die in aftrek op de vorderingen op debiteuren is gebracht, bedraagt € 5.761. De toename op de overige vorderingen en overlopende activa is toewijsbaar aan de post nog te factureren.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
39
Jaarverslag Jaarverslag
4. Liquide middelen
De specificatie is als volgt: Bankrekeningen Kassen Deposito's en spaarrekening Kruisposten Totaal liquide middelen
31-dec-13
31-dec-12
e
e
140.705
97.086
10.239
12.845
4.307.304
5.071.656
350
0
4.458.598
5.181.587
Toelichting: Liquide middelen staan op de Rabobank en ABN Amro bank. Van de liquide middelen staat € 144.096 vast inzake bankgaranties.Cardea beschikt over een rekening courant krediet van maximaal € 1.500.000 en een investerings krediet van € 1.445.314 ten behoeve van vervangende nieuwbouw. 5. Eigen vermogen
31-dec-13
31-dec-12
e
e
Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten: Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen
Kapitaal
Het verloop is als volgt weer te geven:
91
91
1.361.887
1.147.644
948.742
910.184
2.310.720
2.057.919
Saldo per
Overige
Saldo per
1-jan-13
mutaties
31-dec-13
e
e
0
91
€
Kapitaal
91
91
91
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
Saldo per
resultaat-
Overige
Saldo per
1-jan-13
bestemming
mutaties
31-dec-13
e
e
e
e
1.176.721
267.279
(125)
1.443.875
(29.077)
(52.911)
0
(81.988)
1.147.644
214.368
(125)
1.361.887
Het verloop is als volgt weer te geven: Risicoreserve subsidie Jeugdzorg Provincie Zuid-Holland Reserve aanvaardbare kosten Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen
Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen
Saldo per
resultaat-
Overige
Saldo per
1-jan-13
bestemming
mutaties
31-dec-13
e
e
e
e
Algemene reserves
910.184
38.433
125
948.742
Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen
910.184
38.433
125
948.742
Het verloop is als volgt weer te geven:
Toelichting: De risicoreserve mag volgens de voorschriften van de provinciale subsidie maximaal 10% van de vastgestelde subsidie bedragen. De reserve aanvaardbare kosten betreft het vermogen dat is ontstaan door exploitatieresultaten vanuit de AWBZ. De overige mutaties Jeugdzorg Provincie Zuid-Holland betreft een correctie op een incidentele subsidie wachtlijst middelen 2011 - 2012.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
40
Jaarverslag Jaarverslag
6. Achtergestelde lening
31-dec-13
31-dec-12
e
e
Achtergestelde lening St. Vrienden van Margriet
550.000
550.000
Totaal achtergestelde leningen
550.000
550.000
2013
2012
e
e
550.000
550.000
De specificatie is als volgt:
Het verloop is als volgt weer te geven: Stand per 1 januari Bij: nieuwe lening Stand achtergestelde leningen per 31 december
0
0
550.000
550.000
Toelichting: Waarborgfonds Zorginstellingen beoordeelt het wel/niet meetellen van een achtergestelde lening bij het weerstandsvermogen op basis van de voorwaarden: * Achterstelling ten opzichte van alle crediteuren * Het toekomstige weerstandsvermogen mag door eventuele aflossing niet beneden het niveau dalen waarop de instelling als deelnemer is geaccepteerd. Dit impliceert dat eventuele aflossingsbepalingen niet anders dan een voorwaardelijk karakter dienen te hebben * Voor achtergestelde leningen mogen geen zekerheden worden verstrekt. Hiermee samenhangende artikelen van de leningovereenkomst ad € 550.000 zijn: * Achterstelling ten opzichte van alle crediteuren * Onbepaalde looptijd, slechts opeisbaar na verkoop grond Simon Smitweg te Leiderdorp én een vermogensratio van 20% (zowel op dat moment als in de meerjarenprognose, rekeninghoudende met de situatie na aflossing van de achtergestelde lening) * Geen zekerheden 7. Voorzieningen
Saldo per
Dotatie/
1-jan-13
vrijval
Onttrekking
Saldo per
e
e
e
e
889.587
20.000
(143.233)
766.354
0
400.000
0
400.000
407.532
(103.386)
0
304.146
1.297.119
316.614
(143.233)
1.470.500
31-dec-13
Het verloop is als volgt weer te geven: Voorziening Groot Onderhoud Voorziening Reorgansisatie Overige voorzieningen CAO gerelateerd Totaal voorzieningen
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd: 31-dec-13
e Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.)
146.342
Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.)
1.324.158
Hiervan langlopend (> 5 jaar)
222.789
Toelichting: De overige voorzieningen CAO gerelateerd betreft de vitaliteitsregeling en jubileumuitkeringen.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
41
Jaarverslag Jaarverslag
8. Langlopende schulden
31-dec-13
31-dec-12
e
e
Schulden aan kredietinstellingen
3.399.999
1.250.744
Schulden aan kredietinstellingen
31-dec-13
31-dec-12
€
€
Stand per 1 januari
1.270.496
1.295.186
Bij: nieuwe leningen
2.254.686
0
De specificatie is als volgt:
Het verloop is als volgt weer te geven: Schulden aan kredietinstellingen
(19.752)
(24.690)
Stand per 31 december
Af: aflossingen
3.505.430
1.270.496
Af: aflossingsverplichting komend boekjaar
(105.431)
(19.752)
Stand langlopende schulden per 31 december
3.399.999
1.250.744
Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd:
Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen
105.431
19.752
Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost)
3.399.999
1.250.744
Hiervan langlopend (> 5 jaar)
2.247.119
471.736
De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.
Toelichting: Zie hoofdstuk 5.6 overzicht langlopende schulden aan krediet instellingen ultimo 2013 voor een nadere toelichting op looptijden, rentepercentage en gestelde zekerheden.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
42
Jaarverslag Jaarverslag
9. Schulden uit hoofde van te verrekenen subsidies
31-dec-13
31-dec-12
e
e
Provincie Zuid-Holland
0
218.112
Overige subsidie verstrekkers
0
315.306
0
533.418
31-dec-13
31-dec-12
e
e
Provincie Zuid-Holland
Subsidiejaar
Verschuldigd: Nieuwbouw Campus
2011
0
688.725
Tienermoeders 2011-2013
2011
0
26.924
0
715.649
Af: te vorderen: Nieuwbouw Campus
2011
0
(400.000)
Structurele beheersing Vraag-Aanbod 2011-2012
2011
0
(77.537)
Jeugdzorg in de buurt 2011-2012
2011
Per saldo verschuldigd 31 december
0
(20.000)
0
(497.537)
0
218.112
Overige subsidie verstrekkers Verschuldigd: Bureau Jeugdzorg Haaglanden
0
129.517
Dienst sociale zaken & arbeidsbeleid
0
133.630
Hoenderloo Groep
0
52.159
Per saldo verschuldigd 31 december
0
315.306
10. Schulden uit hoofde van financieringsoverschot
Saldo per 1 januari Financieringsverschil boekjaar
jaar van
jaar van
Stand
herkomst 2012
herkomst 2013
31-dec-2013
9.023
0
9.023
0
20.339
20.339
(47.213)
0
(47.213)
0
0
0
Subtotaal mutatie boekjaar
(47.213)
20.339
(26.874)
Saldo per 31 december
(38.190)
20.339
(17.851)
c
a
2012
2013
Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten
Stadium van vaststelling (per erkenning): a= interne berekening b= overeenstemming met zorgverzekeraars c= definitieve vaststelling NZa
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Af: vergoedingen ter dekking van het wettelijke budget Totaal vorderingen uit hoofde van financieringstekort
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
945.810
1.262.339
(984.000)
(1.242.000)
(38.190)
20.339
43
Jaarverslag Jaarverslag
11. Kortlopende schulden en overlopende passiva
31-dec-13
31-dec-12
€
€
De specificatie is als volgt: 588.989
327.714
Belastingen en sociale premies
Crediteuren
1.212.040
1.084.410
Te betalen posten
1.133.012
1.041.062
Vakantietoeslag inclusief sociale lasten
620.566
643.008
PGGM inzake pensioenpremies
142.143
129.758
9.935
42.665
105.431
19.752
Nog te betalen salarissen Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Personeelsfonds Overige vooruitontvangen posten
4.369
4.954
39.475
20.380
Te verrekenen accountantskosten
23.900
18.352
Rekening courant jongeren inzake spaargelden
37.623
31.063
3.917.483
3.363.118
Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva
Toelichting: De te betalen posten betreft met name vakantiedagen en overlopende posten.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
44
Jaarverslag Jaarverslag
5.6 Overzicht langlopende schulden aan kredietinstellingen ultimo 2013 Leninggever
Datum
Hoofdsom
Totale looptijd
Soort lening
Werke-lijke-rente
€
Restschuld 31 december 2012
Nieuwe leningen in 2013
%
€
€
Langlopende schulden 1 R abobank Nederland
1-jan-06
400.000
10
Hypotheek
4,55%
400.000
0
2 R abobank Nederland
1-jan-06
300.000
10
Hypotheek
4,55%
300.000
0
3 R abobank Nederland
28-dec-10
305.000
10
Hypotheek
4,10%
285.248
0
4 R abobank Nederland
28-dec-10
305.000
10
Hypotheek
4,10%
285.248
0
5 R abobank Nederland
31-dec-13
1.156.200
15
Hypotheek
4,35%
0
1.156.200
6 R abobank Nederland
31-dec-13
1.098.486
15
Hypotheek
3,75%
0
1.098.486
1.270.496
2.254.686
Totaal
3.564.686
Leninggever
Aflossing in 2013
Restschuld 31 december 2013
Restschuld over 5 jaar
Resterende looptijd in jaren eind 2013
Alossingswijze
Aflossing 2014
Gestelde zekerheden
€
€
€
€
1 Rabobank Nederland
0
400.000
0
3
bullet
0
Kanaalstraat 6-8, Leiden
2 R abobank Nederland
0
300.000
0
3
bullet
0
Hoofdstraat 113/ postwijkkade 1 Sassenheim
3 R abobank Nederland
9.876
275.372
225.992
7
combi
9.876
Polderpeil 73, Alphen a/d Rijn
4 R abobank Nederland
9.876
275.372
225.992
7
combi
9.876
Polderpeil 75, Alphen a/d Rijn
5 R abobank Nederland
0
1.156.200
966.692
15
combi
35.332
Simon Smitweg 7, Leiderdorp
6 R abobank Nederland
0
1.098.486
828.443
15
combi
50.347
Simon Smitweg 7, Leiderdorp
19.752
3.505.430
2.247.119
Langlopende schulden
Totaal
105.431
De rentetypische resterende looptijd van leningdeel Kanaalstraat en Hoofdstraat is 3 jaar en vastgesteld op 4,55%. Voor de Polderpeil is de rentetypische resterende looptijd vastgesteld voor 2 jaar op 4,10%. De rentetypische resterende looptijd voor de Simon Smitweg leningdeel 5 is vastgesteld voor 10 jaar op 4,35% en leningdeel 6 is vastgesteld voor 7 jaar op 3,75%.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
45
Jaarverslag Jaarverslag
5.7 Niet uit de balans blijkende activa en verplichtingen Niet uit de balans blijkende activa en verplichtingen
31-dec-13
Huurverplichtingen (panden) < 1 jaar Huurverplichtingen (panden) > 1 jaar < = 5 jaar Huurverplichtingen (panden) > 5 jaar
31-dec-12
e
e
879.327
911.867
1.211.280
1.086.525
556.408
756.917
2.647.015
2.755.309
Toelichting: In de huurverplichtingen < 1 jaar is een bedrag van € 237.300 begrepen voor contracten met een onbepaalde tijd met een opzegtermijn van 1 maand. De huurcontracten Rijnsburgerweg 150 en 152 zijn beide opgezegd per 31 december 2014. Het huurcontract aan de Tulpstraat 15a in Katwijk is opgezegd per 30 juni 2014. Bankgaranties inzake huurovereenkomsten € 144.096. Zekerheden verstrekt inzake Hypotheken Simon Smitweg, Polderpeil, Kanaalstraat, Hoofdstraat € 6.310.000. Rekeningcourant krediet met een maximum van € 1.500.000 en een investeringskrediet van € 1.445.314. De nieuwbouw Simon Smitweg is aanbesteed, de resterende verplichtingen bedragen € 678.591. Het huurcontract aan de Elisabethhof 21-23 heeft een breakoptie, hiermee kan de huur voor Elisabethhof 21 per 1 juli 2016 opgezegd worden, dit betreft een ddel huur van € 44.200.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
46
Jaarverslag Jaarverslag
Huurverplichtingen panden
Einddatum contract
Leiderdorp Elisabethhof 21-23 Leiden Gerrit v.d. Veenstraat 2 Rijnsburgerweg 150 - 152 Zijlstraat 6 - 8 Zijlstraat 3a Sophiastraat 53 Wiekelhorst 2 Wiekelhorst 12 Druckerstraat 14-14a Beatrixstraat 4 Jennerstraat 10 Iepenrode 36 Saffierstraat 11 Kraaienhorst 29 Antillenstraat 142 Surinamestraat 132 Milanenhorst 161 Milanenhorst 173 Liviuslaan 11-13 Boshuizerlaan 54 Boshuizerlaan 76 Molenstraat 5 en 5a Elise van calcarstraat 3 Elise van calcarstraat 10 Elise van calcarstraat 13 Elise van calcarstraat 49 Van der Blom-vijlbriefstraat 20 Lisse Broekweg 112 Rembrandplein 37 Katwijk Tulpstraat 15a Alphen aan de Rijn Henry Dunantweg 5 - 7 Loevestein 46-48 Hazerswoude Rijndijk Vondellaan 10-11 Hillegom Sixlaan 31 Sassenheim Hoekstraat 43 Nic. Damesstraat 40 Kagerdreef 230-232 Voorhout Mozartlaan 104 - 106 Totaal
Huurprijs op jaarbasis
30 juni 2018, 360 dagen
107.600
30 september 2016, 360 dagen 31 december 2014 onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen
148.000 41.100 13.400 9.600 11.000 4.300 6.300 11.700 9.700 9.400 8.200 7.100 6.300 5.100 5.100 4.200
onbepaald, 30 dagen 31 mei 2014, 180 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen
6.400 16.000 7.900 6.600 13.400 9.200 10.500 9.200 10.500 10.500
jaarlijks op 16 augustus, 90 dagen 23 oktober 2014, 30 dagen
90.400 8.300
30 juni 2014
21.500
31 mei 2016, 360 dagen 30 september 2014, 180 dagen
105.500 25.100
13 december 2025, 360 dagen
30.200
28 december 2024, 360 dagen
35.900
onbepaald, 30 dagen onbepaald, 30 dagen 15 november 2024, 360 dagen
8.800 7.400 40.400
onbepaald, 30 dagen
25.500 907.300
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
47
Jaarverslag Jaarverslag
5.8 Toelichting op de resultatenrekening over 2013 12. Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
Wettelijk budget boekjaar Correcties budget voorgaande jaren
13. Niet- gebudgetteerde zorgprestaties
AWBZ PGB
14. Subsidies
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
1.262.339
1.212.576
993.023
(47.213)
0
0
1.215.126
1.212.576
993.023
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
0
0
4.393
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
21.133.947
20.951.155
20.728.379
608.625
335.543
827.524
210.616
147.560
257.125
0
0
205.198
Provincie Zuid-Holland Reguliere subsidie Wachtlijstmiddelen en projecten Overige provincies Buiten provinciale plaatsingen Hoenderloo Groep Gemeente 212.687
450.000
426.450
Gemeente Leiden Zijlbedrijven
Gemeente Leiden, Werkhotel
10.000
10.000
10.000
Gemeente Leiden, overig
35.447
0
0
0
56.500
62.750
67.727
0
75.808
40.799
32.000
48.797
22.319.848
21.982.758
22.642.031
Vermindering instroom Jeugdzorg (RAS) Overige subsidies en fondsen Rijksubsidies vanwege het Ministerie van VWS Stageplaatsen Zorg Totaal subsidies
Toelichting op de afwijking tussen realisatie en begroting: Gedurende 2013 heeft de Nederlandse Zorgautoriteit Cardea aangewezen als nieuwe aanbieder intramurale zorg vanaf 2012. Hierdoor is de realisatie over 2012 aangepast. Hierna volgt een nadere specificatie van de gerealiseerde productie (AWBZ en Provincie Zuid-Holland).
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
48
Jaarverslag Jaarverslag
ad 12 Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
Realisatie 2013
Initieel Begroting 2013
Bijgestelde Begroting 2013
2.426
1.527
2.600
Aantal uren begeleiding (jlvg)
427
558
500
Aantal dagdelen dagactiviteit VG zwaar
178
53
250
Aantal uren gespecialiseerde begeleiding (psy)
Aantal dagen 1GGZ-C incl. begeleiding excl. dagbesteding
0
2
3
Aantal dagen 2GGZ-C incl. begeleiding incl./excl. dagbesteding
1.289
1.097
1.650
Aantal dagen 3GGZ-C incl. begeleiding incl./excl. dagbesteding
3.690
5.107
3.680
Aantal dagen 4GGZ-C incl. begeleiding incl./excl. dagbesteding
770
727
501
Aantal dagen 5GGZ-C incl. begeleiding incl./excl. dagbesteding
0
2
2
Aantal dagen 1LVG incl. begeleiding incl. dagbesteding
0
1
1
Aantal dagen 2LVG incl. begeleiding incl. dagbesteding
1.159
362
1.150
Aantal dagen 3LVG incl. begeleiding incl. dagbesteding
158
1
300
Aantal dagen 4LVG incl. begeleiding incl. dagbesteding
0
1
1
Toelichting: Bovenstaande tabel geeft het aantal geleverde, initieel afgesproken en de bijgestelde begroting door de Nederlandse Zorgautoriteit (op basis van de werkelijk gerealiseerde productie in het eerste halfjaar). De jaarrealisatie valt binnen de bijgestelde begroting. ad 14 Reguliere subsidie Provincie Zuid-Holland
Realisatie 2013
Aantal dagen verblijfszorg 24 uurs PZH Aantal uren verblijf deeltijd PZH Aantal ambulante clientcontact-uren PZH individueel Aantal ambulante clientcontact-uren PZH groep Aantal trajecten observatiediagnostiek
Begroting 2013
37.724
37.079
238.149
235.405
35.304
32.906
5.793
4.250
38
28
Toelichting: Bovenstaande tabel geeft het aantal geleverde bekostigingseenheden weer. Een bekostigingseenheid Jeugdhulp betreft het aantal cliëntcontact uren. Een bekostigingseenheid Observatiediagnostiek betreft het aantal trajecten Diagnostiek die afgerond zijn in het boekjaar. Het aantal bekostigingseenheden Verblijf Deeltijd betreft het aantal uren dat een cliënt op een daghulpcentrum gepland is. Het aantal bekostigingseenheden Verblijf 24 uurs betreft het aantal dagen dat een cliënt 24 uurs per dag verblijft. Op basis van bovenstaande gerealiseerde aantallen bestaat er geen terugbetalingsverplichting aan Provincie Zuid Holland.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
49
Jaarverslag Jaarverslag
Opbrengsten 15. Overige bedrijfsopbrengsten
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
Onderwijs
195.170
178.932
241.078
Plus coaches 12+
244.854
187.500
437.458
De specificatie is als volgt:
Jeugdzorg in de buurt
0
0
48.000
550.845
470.692
355.395
990.869
837.124
1.081.931
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
14.248.395
13.788.602
14.285.648
Sociale lasten
2.172.939
2.097.090
2.239.170
Pensioenpremies
1.341.672
1.294.840
1.330.186
Studiekosten en opleidingen
151.498
120.050
157.244
Overige personeelskosten
791.673
691.034
580.447
18.706.177
17.991.616
18.592.695
641.055
665.200
623.057
19.347.232
18.656.816
19.215.752
314
296
318
Overige
Lasten 16. Personeelskosten
De specificatie is als volgt: Lonen en salarissen
Andere personeelskosten:
Subtotaal Personeel niet in loondienst Totaal personeelskosten Gemiddeld aantal personeelsleden (excl. stagiaire): full-time eenheden
Toelichting: De grootste post personeel niet in loondienst betreft de chauffeurs vervoer en uitzendkrachten primair proces 17. Afschrijvingen op materiële vaste activa
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
materiële vaste activa
467.459
537.456
424.076
Totaal afschrijvingen
467.459
537.456
424.076
De specificatie is als volgt:
Toelichting: De lagere afschrijvingslasten materiële vast activa ten op zichte van begroot zijn toewijsbaar aan de Simon Smitweg.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
50
Jaarverslag Jaarverslag
18. Overige bedrijfskosten
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
1.008.559
889.990
1.020.156
De specificatie is als volgt: Apparaatkosten Automatiseringskosten
212.198
255.341
272.633
Huisvestingskosten
2.478.803
2.447.493
2.729.590
Verzorgingskosten
769.798
756.862
773.306
4.469.358
4.349.686
4.795.685
Totaal overige bedrijfskosten
Toelichting: De hoger dan begrote appraatskosten betreft diverse posten, de kosten voor drukwerk en PR zijn vanwege de verhuizing van het hoofdkantoor hoger dan begroot. De kosten voor telefonie waren ook hoger dan begroot. 19. Financiële baten en lasten
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
Rentebaten
66.705
50.000
110.063
Rentelasten
(55.698)
(283.500)
(56.674)
11.007
(233.500)
53.389
De specificatie is als volgt:
Totaal financiële baten en lasten
Toelichting: De lagere rente lasten dan begroot zijn toewijsbaar aan de later opgenomen hypotheek op de Simon Smitweg. 20. Honoraria accountant
2013
2012
e
e
De honoraria van de accountant over 2013 zijn als volgt: 1 Controle van de jaarrekening
29.282
37.711
2 Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie)
2.057
0
3 Fiscale advisering
4.816
2.523
4 Niet-controlediensten
10.000
10.168
Totaal honoraria accountant
46.155
50.402
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
51
Jaarverslag Jaarverslag
5.9 Gesegmenteerde resultatenrekening over 2013 Segment 1 - PROVINCIALE JEUGD EN OPVOEDHULP
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
0
0
0
OPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Niet- gebudgetteerde zorgprestaties Subsidies Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten
0
0
0
21.814.789
21.318.698
21.637.974
275.631
60.000
185.378
22.090.420
21.378.698
21.823.352
18.050.575
17.131.816
17.644.615
LASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Doorbelaste kosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Buitengewone baten en lasten
466.705
536.702
421.964
4.033.962
3.959.686
4.376.476
(748.713)
(697.560)
(878.836)
21.802.529
20.930.644
21.564.219
287.891
448.054
259.133
11.007
(233.500)
53.389
298.898
214.554
312.522
0
0
0
298.898
214.554
312.522
267.279
214.554
233.792
31.619
0
78.730
298.898
214.554
312.522
RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: RESULTAAT BOEKJAAR Toevoeging/(onttrekking): Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen (resultaat Jong ouderschap)
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
52
Jaarverslag Jaarverslag
Segment 2 - AWBZ
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
1.215.126
1.212.576
993.023
0
0
0
OPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Niet-gebudgetteerde zorgprestaties Subsidies Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten
0
0
750
4.961
0
1.668
1.220.087
1.212.576
995.441
612.116
675.000
505.020
LASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Doorbelaste kosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Buitengewone baten en lasten
0
0
0
279.088
225.000
193.110
381.794
300.000
303.277
1.272.998
1.200.000
1.001.407
(52.911)
12.576
(5.966)
0
0
0
(52.911)
12.576
(5.966)
0
0
0
(52.911)
12.576
(5.966)
(52.911)
12.576
(5.966)
0
0
0
(52.911)
12.576
(5.966)
RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: RESULTAAT BOEKJAAR Toevoeging/(onttrekking): Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
53
Jaarverslag Jaarverslag
Segment 3 - WMO / OVERIGEN
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
0
0
0
Niet-gebudgetteerde zorgprestaties
0
0
4.393
Subsidies
505.059
664.060
1.003.307
Overige bedrijfsopbrengsten
710.277
777.124
894.885
1.215.336
1.441.184
1.902.585
684.541
850.000
1.066.117
OPBRENGSTEN:
Som der bedrijfsopbrengsten LASTEN: Personeelskosten Afschrijvingen op materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Doorbelaste kosten Som der bedrijfslasten BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Buitengewone baten en lasten
754
754
2.112
156.308
165.000
226.099
366.919
397.560
575.559
1.208.522
1.413.314
1.869.887
6.814
27.870
32.698
0
0
0
6.814
27.870
32.698
0
0
0
6.814
27.870
32.698
RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: RESULTAAT BOEKJAAR Toevoeging/(onttrekking):
Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
0
0
0
6.814
27.870
32.698
6.814
27.870
32.698
54
Jaarverslag Jaarverslag
Resultaat volgens gesegmenteerde resultatenrekeningen:
Realisatie
Begroting
Realisatie
2013
2013
2012
e
e
e
Segment 1 - Provinciale Jeugd en Opvoedhulp
298.898
214.554
312.522
Segment 2 - AWBZ
(52.911)
12.576
(5.966)
6.814
27.870
32.698
252.801
255.000
339.254
252.801
255.000
339.254
Segment 3 - WMO / OVERIGEN
Resultaat volgens resultatenrekening
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
55
Jaarverslag Jaarverslag
5.10 Panden in eigendom Lokatie
Actief
Simon Smitweg 7,Leiderdorp
Bedrijfsgebouwen en Terreinen Machines en Installaties
Boekwaarde 31-12-2013
Taxatiewaarde
e
e
2.874.378 12.427 2.886.805
3.400.000 220.000
Simon Smitweg 7a, Leiden
Bedrijfsgebouwen en Terreinen
65.409
Evenaar 286a, Alphen a/d Rijn
Bedrijfsgebouwen en Terreinen
-
Verbouwingen
99.092
375.000
600.000
Lage Rijndijk 94 (JKL), Leiden
Bedrijfsgebouwen en Terreinen
-
Lindelaan 33-35, Lisse
Bedrijfsgebouwen en Terreinen
62.891
Machines en Installaties
**
*
6.556 69.447
750.000
Bijdorp 9-10-11, Leiderdorp
Bedrijfsgebouwen en Terreinen
12.989
630.000
De Sitterlaan 56, Leiden
Bedrijfsgebouwen en Terreinen
-
400.000
Kanaalstraat 6-8, Leiden
Bedrijfsgebouwen en Terreinen
-
550.000
*
Hoofdstraat 113, Sassenheim
Bedrijfsgebouwen en Terreinen
-
725.000
*
Polderpeil 73-75, Alphen a/d Rijn
Bedrijfsgebouwen en Terreinen
551.026
610.000
Westeinde 58, Noordwijkerhout
Bedrijfsgebouwen en Terreinen
205.295
Machines en Installaties
*
39.458 244.753
575.000
* Ontvangen subsidie/legaten zijn in mindering gebracht op de verkrijgingsprijs. ** De taxatiewaarde betreft de onderhandse verkoopwaarde van het pand.
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
56
Jaarverslag Jaarverslag
5.11 Bezoldiging bestuurders en toezichthouders Welk bestuursmodel is van toepassing op uw organisatie?
Eindverantwoordelijk Raad van Bestuur met Raad van Toezicht
Wat is de samenstelling van het bestuur of de directie?
Eenhoofdig
De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2013 is als volgt: Naam
G.J. Hoogeland
1 Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie?
01-07-11
2 Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van het bestuur?
Ja
3 Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 4 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest?
Ja
5 Zo ja: hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het verslagjaar?
12
6 Wat is de aard van de (arbeids)overeenkomst?
Onbepaalde tijd
7 Welke salarisregeling is toegepast?
NVZD
8 Wat is de deeltijdfactor? (percentage)
100%
9 Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, eindejaarsuitkering, salaris en andere vaste toelagen
124.176
a. Waarvan: verkoop verlofuren
0
b. Waarvan: nabetalingen voorgaande jaren
0
10 Bruto-onkostenvergoeding
0
11 Werkgeversbijdrage sociale lasten
3.942
12 Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU
13.122
13 Ontslagvergoeding
0
14 Bonussen
0
15 Totaal inkomen (9 t/m 14, excl. 9a en b)
141.240
16 Cataloguswaarde auto van de zaak
53.830
17 Eigen bijdrage auto van de zaak
0
Er zijn geen functionarissen die in 2013 een beloning hebben ontvangen boven de WNT-norm, de WNT is nageleefd. De salariëring van de Bestuurder is overeenkomstig de beloningscode van de NVZD.
De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2013 is als volgt: Naam
Functie
Bezoldiging e
Mevrouw M.J. Verdier
Voorzitter
5.072
De Heer G. van Pijkeren
Lid
3.467
Mevrouw W.J. Mohring
Lid
3.467
De Heer I. Ivakic’
Lid
3.085
De Heer L.K. Geluk
Lid
2.159
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
57
Jaarverslag Jaarverslag Overige gegevens Vaststelling en goedkeuring jaarrekening De raad van bestuur heeft de jaarrekening 2013 vastgesteld en de raad van toezicht heeft de jaarrekening 2013 goedgekeurd in de vergadering van 24 maart 2014.
Ondertekening door bestuurders en toezichthouders
Voorzitter van de Raad van Bestuur W.G. De heer G.J. Hoogeland
Raad van Toezicht W.G. Mevrouw M.J. Verdier
W.G. De heer I. Ivakic’
W.G. Mevrouw W.J. Möhring
W.G. Mevrouw J.H.H.M. Mijland-Bessems
W.G. Mevrouw M.G.E. Koomen
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
58
Jaarverslag Jaarverslag
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
59
Jaarverslag Jaarverslag
Hoofdstukken
1
2
3
Overig
4
5
O
Terug Vooruit
<
>
60