Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
Documentbeschrijving
1. Titel publicatie
Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten? 2. Verantwoordelijke Uitgever
3. Wettelijk Depot nummer
Danny Wille, OVAM, Stationsstraat 110, 2800 Mechelen 4. Aantal bladzijden
5. Aantal tabellen en figuren
20 6. Prijs*
7. Datum Publicatie
8. Trefwoorden
9. Samenvatting
10. Begeleidingsgroep en/of auteur
11. Contactperso(o)n(en)
12. Andere titels over dit onderwerp
Gegevens uit dit document mag u overnemen mits duidelijke bronvermelding. De meeste OVAM-publicaties kunt u raadplegen en/of downloaden op de OVAM-website: http://www.ovam.be
Inhoudstafel 1 2 2.1
Op onze eigen gemeentelijke grond gebeurde een schadegeval met bodemverontreiniging
7
2.2.1 2.2.2 2.2.3
Een inwoner meldt een bodemverontreiniging aan onze gemeente 9 Een inwoner meldt een bodemverontreiniging die op zijn/haar eigen terrein tot stand kwam 9 Terreinbezoek 9 Toetsing aan de bevoegde overheden 9 Op het terrein worden maatregelen genomen 10 Op het terrein worden geen of onvoldoende maatregelen genomen 11 Een inwoner meldt een bodemverontreiniging die vermoedelijk tot stand kwam op een buurperceel 12 Terreinbezoek 12 Op basis van het terreinbezoek wordt het bronperceel geïdentificeerd: 12 Op basis van het terreinbezoek kan geen bronperceel worden geïdentificeerd 14
3
Webloket gemeenten
15
4
Tegemoetkoming aan de gemeente wanneer die een bodemsaneringsdeskundige aanstelt
17
5
Basisdocumenten indien de gemeente de bevoegde overheid is
19
6
Aanvullende informatie
20
2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.2
Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
5/20
1
Op onze eigen gemeentelijke grond gebeurde een schadegeval met bodemverontreiniging Voor schadegevallen die tot stand zijn gekomen op een grond in eigendom van de gemeente, verwijzen wij naar de webpagina en het document 'Schadegeval met bodemverontreiniging bij bedrijven klasse 1'. De procedure is namelijk gelijkaardig. Dikwijls is er een schadegeval op de openbare weg door bijvoorbeeld een auto-ongeval waarbij een brandstofreservoir lek raakt. In dat geval gaat de gemeente na wie beheerder is van deze weg. Bij een gewestweg is de burgemeester bevoegd om maatregelen op te leggen. In dat geval neemt men best contact op met de beheerder om maatregelen te laten uitvoeren. Enkel indien de vervuiling tot stand kwam op een gemeentelijke weg, zal de OVAM de bevoegde overheid zijn om maatregelen op te leggen. In dit geval wordt de gemeente als saneringsplichtige aangeduid door de OVAM. In het geval dat de OVAM de bevoegde overheid is, dient de gemeente het schadegeval bij de OVAM te melden binnen de termijn van veertien dagen, indien de gemeente gebruik wil maken van de schadegevallenprocedure. Wat betreft het ontdekken van een bestaande verontreiniging tijdens infrastructuurwerken (geen schadegeval) verwijzen we naar de regels over grondverzet (Zie www.ovam.be/grondverzet).
Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
7/20
2
Een inwoner meldt een bodemverontreiniging aan onze gemeente Er zijn twee situaties die een inwoner kan melden aan de gemeente: ― Een inwoner meldt een bodemverontreiniging die op zijn eigen terrein tot stand is gekomen; ― Een inwoner meldt een bodemverontreiniging die vermoedelijk niet tot stand kwam op zijn/haar eigen terrein.
2.1
Een inwoner meldt een bodemverontreiniging die op zijn/haar eigen terrein tot stand kwam
2.1.1
Terreinbezoek Indien deze situatie zich voordoet, wordt het volgende verwacht van de gemeente: ― Een terreinbezoek afleggen om na te gaan of er effectief sprake is van een bodemverontreiniging. ― Nagaan of het een schadegeval betreft.
Aandachtspunten tijdens een terreinbezoek zijn: ― visuele inspectie van de bodem, indien mogelijk kan een handboring worden uitgevoerd of oppervlakkig grond worden afgeschept; ― visuele inspectie van tanks, leidingen, ontluchting, vulpunten, vaten,...; ― nagaan of een mazouttank over de nodige (keurings)attesten beschikt; ― nagaan of er abnormale verbruiken zijn van mazouttanks (wanneer laatste vulling); ― nagaan of er recent tanks werden verwijderd of buiten gebruik gesteld en/of men over de nodige attesten beschikt.
2.1.2
Toetsing aan de bevoegde overheden Als de gebeurtenis die aanleiding heeft gegeven tot bodemverontreiniging als een schadegeval wordt geclassificeerd, moet de gemeente nagaan wie de bevoegde overheid is: de burgemeester of de OVAM De bevoegde overheid is de OVAM als het schadegeval gebeurt op: 1° een grond in eigendom of beheer van een gemeente, autonoom gemeentebedrijf of intergemeentelijk samenwerkingsverband; 2° een grond waarop een inrichting gevestigd is die krachtens het decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning ingedeeld wordt in klasse 1; 3° een grond waarop een beschrijvend bodemonderzoek of bodemsanering wordt uitgevoerd. In alle andere gevallen is de bevoegde overheid de burgemeester van de gemeente waar het schadegeval gebeurt. ―
Als de OVAM de bevoegde overheid is, brengt de gemeente de OVAM onverwijld op de hoogte van het schadegeval. Hierbij worden een aantal gegevens (ligging van de grond,
Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
9/20
―
2.1.3
identificatie eigenaar,...) mee doorgegeven. De gemeente meldt het schadegeval bij voorkeur via het webloket voor de gemeenten. Kan dit niet dan kan de melding ook via een invulformulier. U vindt dit als publicatie op de webpagina www.ovam.be/schadegevallen; Indien de gemeente (burgemeester) de bevoegde overheid is, voorziet het Bodemdecreet volgende stappen: – De gemeente (burgemeester) neemt een beslissing waarbij hij vaststelt dat het gaat om een schadegeval dat onder het toepassingsgebied van de schaderegeling valt. Hij kan in de beslissing verder een uitspraak doen over de aanpak van het schadegeval en maatregelen tot behandeling van bodemverontreiniging bij schadegevallen opleggen. In de beslissing wordt ook gewezen op de verplichting om na de uitvoering van de maatregelen een evaluatierapport te laten opmaken onder leiding van een erkend bodemsaneringsdeskundige. Een voorbeeldbeslissing vind je via www.ovam.be/schadegevallen onder het tabblad 'Voorbeeldmateriaal gemeenten'. – De gemeente (burgemeester) deelt haar beslissing (opgelegde maatregelen) binnen dertig dagen na ontvangst van de melding mee aan de saneringsplichtige voor zover deze door haar gekend is. Een terreinbezoek is dan ook aangewezen met het oog op het opleggen van maatregelen voor de behandeling van de verontreiniging; ― Op basis van het terreinbezoek kan de gemeente oordelen dat er noodzaak is aan onmiddellijke maatregelen. Hiertoe raadt de OVAM aan dat de gemeente beroep doet op de brandweerdienst, technisch personeel of bij echte noodgevallen op de civiele bescherming. In bepaalde gevallen werd door de saneringsplichtige reeds een erkend bodemsaneringsdeskundige onder de arm genomen. Dan kan er best in overleg bekeken worden welke maatregelen opgenomen worden in de beslissing van de gemeente; ― Er zijn ook gemeenten die zelf beroep doen op een erkend bodemsaneringsdeskundige. Die kan dan het terreinbezoek afleggen en de gemeente begeleiden in het opleggen van de maatregelen ten aanzien van de saneringsplichtige. In bepaalde gevallen wordt er een tussenkomst voorzien voor gemeenten die een deskundige aanstellen (voor meer info neemt u best contact op met de OVAM, cel schadegevallen). De uitvoering van de maatregelen moeten door de saneringsplichtige vervuld worden.
Op het terrein worden maatregelen genomen De plichtige gaat over tot behandeling van de bodemverontreiniging, zoals bepaald in de beslissing van burgemeester: ―
―
―
10/20
in dat geval gaat de gemeente (burgemeester) enkel nog op regelmatige basis na of de uitvoering van de maatregelen vlot lopen. Ook de termijn van 180 dagen voor het nemen van de maatregelen wordt in het oog gehouden. In het besluit diende de gemeente (burgemeester) reeds duidelijk aan te geven dat de opmaak van een evaluatierapport door een erkend bodemsaneringsdeskundige noodzakelijk is; het evaluatierapport dat na de uitvoering van de maatregelen moet worden opgesteld door een deskundige wordt aan aan de OVAM (cel schadegevallen) en aan de bevoegde overheid (gemeente) overgemaakt. Op basis van dit rapport zal de OVAM een uitspraak doen over de genomen maatregelen en zal zij een brief sturen naar de opdrachtgever van de maatregelen. Doorgaans wordt hiervan een afschrift bezorgd aan de gemeente; In bepaalde gevallen worden op het terrein maatregelen genomen, maar wordt de termijn van 180 dagen aanzienlijk overschreden en of wordt er geen evaluatierapport opgesteld. In deze gevallen is het aangewezen om de OVAM in kennis te stellen over de stand van zaken. Indien 180 dagen zijn verstreken, zal de OVAM het dossier verder opvolgen (in het kader van de gewone bodemsaneringsprocedure (beschrijvend bodemonderzoek en bodemsanering).
Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
2.1.4
Op het terrein worden geen of onvoldoende maatregelen genomen Indien de plichtige niet of onvoldoende overgaat tot het nemen van maatregelen op het terrein, is het aangewezen dat de gemeente (burgemeester) de plichtige formeel in gebreke stelt om de maatregelen zoals opgenomen in zijn eerder besluit binnen een welbepaalde korte periode aan te vatten of verder te zetten. Reageert de saneringsplichtige niet en worden er geen maatregelen genomen op het terrein, dan voorziet het Bodemdecreet dat de bevoegde overheid kan overgaan tot ambtshalve maatregelen: ― Indien de gemeente (burgemeester) hiervoor opteert, neemt hij een gemotiveerde schriftelijke beslissing om zelf de maatregelen uit te voeren op kosten van de plichtige. Hij stelt de betrokken partijen (plichtige) in kennis van de beslissing. Voor meer informatie over het ambtshalve optreden bij schadegevallen, kan u om contact opnemen met de OVAM, cel schadegevallen; ― Als een ambtshalve aanpak door de gemeente niet tot de opties behoort, is het aangewezen dat de OVAM in kennis wordt gesteld over de stand van zaken. Na het verlopen van 180 dagen kan het dossier verder opgevolgd worden door de OVAM. Het wettelijk kader voorziet dat er voor dergelijke verontreinigingen een beschrijvend bodemonderzoek (eventueel gevolgd door een sanering) uitgevoerd moet worden.
Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
11/20
2.2
Een inwoner meldt een bodemverontreiniging die vermoedelijk tot stand kwam op een buurperceel Indien deze situatie zich voordoet, wordt het volgende verwacht van de gemeente: ― Een terreinbezoek afleggen aan het perceel dat schade ondervindt. ― Een terreinbezoek afleggen aan het perceel waar zich vermoedelijk de bron bevindt. ― Een terreinbezoek afleggen aan percelen die mogelijk de potentiële oorzaak of bron zijn van de verontreiniging.
2.2.1
Terreinbezoek Tijdens de uitvoering van een terreinbezoek, zijn er volgende aandachtspunten: ― visuele inspectie van de bodem, indien mogelijk kan een handboring worden uitgevoerd of oppervlakkig grond worden afgeschept; ― visuele inspectie van tanks, leidingen, vulpunten, ontluchtingen, vaten,...andere potentiële bronnen voor verontreiniging; ― mogelijke bronnen in de nabije omgeving inventariseren en op deze gronden eveneens een terreinbezoek uitvoeren; ― nagaan of een mazouttank over de nodige (keurings)attesten beschikt; ― nagaan of er abnormale verbruiken zijn van mazouttanks (wanneer laatste vulling); ― nagaan of er recent tanks werden verwijderd of buiten gebruik gesteld en/of de nodige attesten hiervan ter beschikking zijn; ― er kan eventueel een camera-inspectie worden uitgevoerd van de riolering.
2.2.2
Op basis van het terreinbezoek wordt het bronperceel geïdentificeerd:
2.2.2.1
Toetsing aan de bevoegde overheden Als de gebeurtenis, die aanleiding heeft gegeven tot bodemverontreiniging, als een schadegeval wordt gekwalificeerd, moet de gemeente nog nagaan wie in het voorliggende geval de bevoegde overheid is: de burgemeester of de OVAM. De bevoegde overheid in het kader van schadegevallen is de OVAM als het schadegeval gebeurt op: 1° een grond in eigendom of beheer van een gemeente, autonoom gemeentebedrijf of intergemeentelijk samenwerkingsverband; 2° een grond waarop een inrichting gevestigd is die krachtens het decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning ingedeeld wordt in klasse 1; 3° een grond waarop een beschrijvend bodemonderzoek of bodemsanering wordt uitgevoerd. In alle andere gevallen is de bevoegde overheid de burgemeester van de gemeente waar het schadegeval gebeurt. ―
―
12/20
Als de OVAM de bevoegde overheid is, brengt de gemeente de OVAM onverwijld op de hoogte van het schadegeval. Hierbij worden een aantal gegevens (ligging van de grond, identificatie eigenaar,...) mee doorgegeven. De OVAM ontwikkelde een formulier dat door de gemeenten kan worden ingevuld maar de gemeente gebruikt bij voorkeur het webloket voor de melding van het schadegeval. Indien de gemeente (burgemeester) de bevoegde overheid is voorziet het Bodemdecreet volgende stappen: – De gemeente (burgemeester) neemt een beslissing waarbij hij vaststelt dat het gaat om een schadegeval dat onder het toepassingsgebied van de schaderegeling valt. Hij kan in de beslissing verder een uitspraak doen over de aanpak van het schadegeval Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
en maatregelen tot behandeling van bodemverontreiniging bij schadegevallen opleggen. In de beslissing wordt voor alle duidelijkheid ook gewezen op de verplichting om na de uitvoering van de maatregelen een evaluatierapport te laten opmaken onder leiding van een erkend bodemsaneringsdeskundige. Een voorbeeldbeslissing vind je via www.ovam.be/schadegevallen onder het tabblad 'Voorbeeldmateriaal gemeenten'. – De gemeente (burgemeester) deelt haar beslissing (opgelegde maatregelen) binnen dertig dagen na ontvangst van de melding mee aan de saneringsplichtige voor zover die gekend is. Na terreinbezoek worden maatregelen voor de behandeling van de verontreiniging opgelegd. ― Op basis van het terreinbezoek kan de gemeente oordelen dat onmiddellijke maatregelen vereist zijn. De gemeente doet dan beroep op de brandweer, technisch personeel of bij echte noodgevallen op de civiele bescherming. Soms werd door de saneringsplichtige reeds een erkend bodemsaneringsdeskundige onder de arm genomen. Dan wordt in overleg bekeken worden welke maatregelen opgenomen worden in de beslissing van de gemeente. ― Er zijn ook gemeenten die zelf beroep doen op een erkend bodemsaneringsdeskundige. Deze deskundige kan dan het terreinbezoek afleggen en de gemeente begeleiden in het opleggen van de maatregelen aan de saneringsplichtige. In bepaalde gevallen wordt er een tussenkomst voorzien voor gemeenten die een deskundige aanstellen (voor meer info hierover neemt u contact op met de OVAM). De saneringsplichtige voert van de maatregelen op het terrein uit. 2.2.2.2
Op het terrein worden maatregelen genomen De plichtige gaat over tot behandeling van de bodemverontreiniging, zoals bepaald in de beslissing van burgemeester: ―
―
―
2.2.2.3
In dat geval gaat de gemeente (burgemeester) nog op regelmatige basis na of de uitvoering van de maatregelen vlot loopt. Ook de termijn van 180 dagen voor het nemen van de maatregelen wordt in het oog gehouden. In het besluit geeft de gemeente (burgemeester) duidelijk aan dat de opmaak van een evaluatierapport door een erkend bodemsaneringsdeskundige noodzakelijk is. Het evaluatierapport dat na de uitvoering van de maatregelen wordt opgesteld door een deskundige wordt aan de OVAM (cel schadegevallen) en aan de bevoegde overheid (gemeente) overgemaakt. Op basis van dit rapport doet de OVAM een uitspraak over de genomen maatregelen en stuurt zij een brief naar de opdrachtgever van de maatregelen. Een afschrift van deze brief gaat naar de gemeente. In bepaalde gevallen worden op het terrein maatregelen genomen, maar wordt de termijn van 180 dagen aanzienlijk overschreden en/of wordt er geen evaluatierapport opgesteld. In deze gevallen is het aangewezen om de OVAM in kennis te stellen van de stand van zaken. Na 180 dagen zal de OVAM het dossier verder opvolgen (in het kader van de gewone bodemsaneringsprocedure (beschrijvend bodemonderzoek en bodemsanering).
Op het terrein worden geen of onvoldoende maatregelen genomen Indien de plichtige niet of onvoldoende overgaat tot het nemen van maatregelen op het terrein, is het aangewezen dat de gemeente (burgemeester) de plichtige formeel in gebreke stelt om de maatregelen zoals opgenomen in zijn eerder besluit binnen een welbepaalde korte periode aan te vatten of verder te zetten. Reageert de saneringsplichtige niet en worden er geen maatregelen genomen op het terrein, dan voorziet het Bodemdecreet dat de bevoegde overheid kan overgaan tot ambtshalve maatregelen: ― Indien de gemeente (burgemeester) hiervoor opteert, neemt die een gemotiveerde schriftelijke beslissing om zelf de maatregelen uit te voeren op kosten van de plichtige. Ze Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
13/20
―
2.2.3
stelt de betrokken partijen (plichtige) in kennis van de beslissing. Voor meer informatie over het ambtshalve optreden bij schadegevallen, kan u contact opnemen met de OVAM, cel schadegevallen; Als een ambtshalve aanpak door de gemeente niet tot de mogelijkheden behoort, moet de OVAM in kennis worden gesteld van de stand van zaken. Na het verlopen van 180 dagen kan het dossier verder opgevolgd worden door de OVAM. Het wettelijk kader voorziet dat er voor dergelijke verontreinigingen een beschrijvend bodemonderzoek (eventueel gevolgd door een sanering) uitgevoerd wordt.
Op basis van het terreinbezoek kan geen bronperceel worden geïdentificeerd In bepaalde gevallen stelt de gemeente een bodemverontreiniging vast op een grond, zonder dat er aanwijzingen zijn voor de oorzaak ervan, ondanks dat er een terreinbezoek werd gebracht aan mogelijke bronpercelen in de nabije omgeving. In dit geval is het aangewezen dat de gemeente contact opneemt met de OVAM. De OVAM, cel schadegevallen, zal in overweging nemen om zelf een brononderzoek op te starten. Hierbij worden er boringen en analyses uitgevoerd om het bronperceel te localiseren. Hiertoe bezorgt de gemeente minimum de volgende gegevens aan de OVAM: ― vaststelling van bodemverontreiniging (vaststellingsformulier of webloket gemeenten); ― plan met kadastergegevens en eigenaarsgegevens van percelen in de directe omgeving waar zich een mogelijke bron bevindt; ― plan met kadastergegevens met aanduiding van inrichtingen met risico-activiteiten en/of potentiële bronnen van verontreiniging; ― een samenvatting van het uitgevoerde buurtonderzoek en terreinbezoeken; ― andere nuttige informatie. Op basis van deze gegevens kan OVAM aan een erkend bodemsaneringsdeskundige opdracht geven tot een brononderzoek. Dergelijk onderzoek leidt echter niet altijd tot het vinden van een bronperceel. Indien een bron gelocaliseerd wordt in opdracht van de OVAM, evalueert de OVAM: ― of het een schadegeval betreft; ― indien het een schadegeval betreft, wie de bevoegde overheid is (OVAM of gemeente); ― indien het geen schadegeval (meer) betreft, valt het buiten deze procedures en zal de OVAM het dossier verder opvolgen. Door de OVAM werd een webloket ontwikkeld voor gemeente om schadegevallen aan de OVAM door te geven. Dit webloket vervangt het vaststellingsformulier.
14/20
Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
3
Webloket gemeenten Via het webloket van de OVAM kan de gemeente risicogronden aanleveren. Daarnaast kunnen gemeenten ook gronden waarop zich schadegevallen voordoen, melden via het webloket. U vindt het webloket via de link:https://services.ovam.be/webloket-bodem/gem
Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
15/20
4
Tegemoetkoming aan de gemeente wanneer die een bodemsaneringsdeskundige aanstelt Gemeenten die de samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 ('basis') hebben ondertekend, kunnen een aanvraag doen bij de OVAM voor een terugbetaling voor het inschakelen van een erkend bodemsaneringsdeskundige bij acute bodemverontreiniging en/of bij schadegevallen. De handleiding van het thema Bodem van de samenwerkingsovereenkomst vind je via volgende link: http://www.lne.be/doelgroepen/lokale-overheden/so_2008-2013/handleidinggemeenten/handleiding-per-thema/bodem Ook het document voor een terugbetalingsaanvraag vind je daar terug.
Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
17/20
5
Basisdocumenten indien de gemeente de bevoegde overheid is Gelet op de bevoegdheden die door het Bodemdecreet werden toebedeeld aan de gemeenten voor bepaalde schadegevallen, dient binnen de vooropgestelde termijn van 30 dagen een beslissing bezorgd te worden aan de saneringsplichtige.
De OVAM ontwikkelde op haar website een webpagina met voorbeeldmateriaal voor de gemeenten. Je vindt de pagina via www.ovam.be/schadegevallen onder het tabblad 'Voorbeeldmateriaal gemeenten'. Hier vind je de nodige basisdocumenten terug die de gemeenten kunnen gebruiken voor het aanschrijven van de saneringsplichtige. Hierin wordt verwezen naar de juiste artikels uit het bodemdecreet die van toepassing zijn bij schadegevallen.
Schadegeval met bodemverontreiniging. Wat zijn de taken van steden en gemeenten?
19/20
6
Aanvullende informatie ―
Een lijst met erkend bodemsaneringsdeskundigen kan je terugvinden op de website van de OVAM (www.ovam.be) via onderstaande link. Je kan deze lijst ook telefonisch aanvragen of per post bij de cel schadegevallen. Link naar de lijst met de erkend bodemsaneringsdeskundigen op de OVAM-website: http://ovam.be/deskundigen
―
Een lijst met erkend verwerkers en overbrengers van gevaarlijk afval kan je terugvinden op de website van de OVAM (www.ovam.be) volgens onderstaande link. Je kan deze lijst ook telefonisch aanvragen of per post bij de cel schadegevallen. Link naar de lijst met erkende overbrengers en verwerkers van gevaarlijk afval: http://217.21.184.150/LijstenWebService/?removeLabo=true
―
Een lijst met centra voor grondreiniging vind je op de website van de OVAM (www.ovam.be) via onderstaande link. Je kan deze lijst ook telefonisch aanvragen of per post bij de cel schadegevallen. Link naar de lijst met erkende ophalers en verwerkers van gevaarlijk afval: http://ovam.be/ovamLijstGrcWeb/
―
Informazout vzw is het informatiecentrum over verwarmen van gebouwen met mazout. Hier vind je de regelgeving in verband met opslag van mazout. http://www.informazout.be/
―
Op de website van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (http://www.lne.be/) kan je informatie terugvinden over de wetgeving betreffende stookolietanks en tevens een lijst met erkend technici. http://www.lne.be/themas/erkenningen/verwarming/regelgeving/?searchterm=stookolie
―
Op de website van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (http://www.lne.be/) vind je informatie over de samenwerkingsovereenkomst en over de terugbetalingen inzake het aanstellen van een erkend bodemsaneringsdeskundige bij schadegevallen of acute bodemverontreiniging. De handleiding betreffende het thema bodem en een formulier om een terugbetalingsaanvraag te doen vind je terug via onderstaande link: http://www.lne.be/doelgroepen/lokale-overheden/so_2008-2013/handleiding-gemeenten/handleiding-perthema/bodem