Regioscan IJburg. ten behoeve van. Netwerkbureau Kinderopvang. Versie 1.0

“Regioscan IJburg” ten behoeve van Netwerkbureau Kinderopvang Versie 1.0

Alkmaar, 31 mei 2010

Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder vooraf schriftelijke toestemming van Linkin Business.

Copyright © 2010 Linkin Business BV

Inhoudsopgave Inhoudsopgave ..................................................................................................... 3 Voorwoord ............................................................................................................ 4 Samenvatting ....................................................................................................... 5 1. Inleiding ........................................................................................................... 6 1.1 Aanleiding tot onderzoek ___________________________________________ 6 1.2 Onderzoekdoelstelling _____________________________________________ 6 1.3 Opdrachtgever en uitvoerder ________________________________________ 6 1.4 Onderzoeksopzet en verantwoording __________________________________ 6 1.5 Leeswijzer _______________________________________________________ 6 2. IJburg .............................................................................................................. 7 2.1 Geschiedenis IJburg _______________________________________________ 7 2.2 IJburg __________________________________________________________ 7 2.3 IJburg in kaart ___________________________________________________ 8 2.4 Voorzieningen IJburg ______________________________________________ 8 2.5 Bereikbaarheid IJburg _____________________________________________ 9 2.6 Status IJburg ____________________________________________________ 9 2.7 Ontwikkeling IJburg ______________________________________________ 10 3. Kinderopvang in IJburg......................................................................................11 3.1 Bevolking ______________________________________________________ 11 3.2 Gezinssituatie ___________________________________________________ 13 3.3 Opleiding en inkomen _____________________________________________ 14 3.4 Cultuur ________________________________________________________ 16 4. Capaciteit ........................................................................................................18 4.1.1 Aanbod KDV ___________________________________________________ 18 4.1.2. Aanbod BSO ____________________________________________________ 19 4.2 Participatie kinderopvang __________________________________________ 19 4.3 Voorkeursdagen _________________________________________________ 19 4.4 Wachtlijsten ____________________________________________________ 20 4.5 Gewenste capaciteit ______________________________________________ 21 4.6 Ontwikkeling van de vraag _________________________________________ 23 5. Conclusies en aanbevelingen ..............................................................................31 5.1 Conclusies______________________________________________________ 31 5.2 Aanbevelingen ten aanzien van capaciteit _____________________________ 31 5.3 Aanbevelingen ten aanzien van de regioscanFout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Bronnen ..............................................................................................................32 Literatuur ____________________________________________________________ 32 Artikelen ____________________________________________________________ 33 Internet _____________________________________________________________ 33 Interviews ___________________________________________________________ 33

Voorwoord Geachte lezer, Voor u ligt het rapport van Linkin Business ten behoeve van “Netwerkbureau Kinderopvang”. Linkin Business heeft het werken aan deze scan en de samenwerking met de opdrachtgever als plezierig ervaren en hoopt dat de opdrachtgever na het lezen van het rapport dit project als geslaagd beoordeelt. We willen alle betrokkenen graag bedanken voor hun medewerking aan de totstandkoming van dit rapport. Wij wensen u veel plezier bij het lezen! Alkmaar, 31 mei 2010 Namens het team van Linkin Business

Reinoud Bliek Erik van Donkelaar John Voskens

Samenvatting Deze rapportage is geschreven in opdracht van Netwerkbureau Kinderopvang. Netwerkbureau Kinderopvang is per 1 september 2008 ingesteld en heeft de opdracht op praktische en oplossingsgerichte wijze kinderopvangorganisaties, organisaties voor primair onderwijs en gemeenten te ondersteunen en te stimuleren bij het realiseren van meer capaciteit in de kinderopvang (0-12 jaar). Om te bepalen hoe de situatie er op regionaal gebied uitziet voert zij op wijkniveau een scan uit, welke leidt tot inzicht in de plaatselijke kinderopvangsituatie. Onderzoek- en adviesbureau Linkin Business heeft in samenwerking met Netwerkbureau Kinderopvang een model ten behoeve van de regioscan ontwikkeld. Op basis van dit model worden meerdere locaties in kaart gebracht, deze rapportage zal gaan over de Vinex- wijk IJburg in Amsterdam. De centrale onderzoekdoelstelling is dan ook: “Het in kaart brengen van de status van kinderopvang te IJburg en de ontwikkeling van de vraag in de jaren tot en met 2018” IJburg is in de ogen van de bewoners een heerlijke wijk, zij beoordelen deze dan ook gemiddeld met een 7,7. De wijk bestaat uit relatief veel en jonge gezinnen met kinderen. Zij hebben een relatief hoge opleiding wat heeft geleid tot een hoger percentage tweeverdieners. Dit in combinatie met de huidige vraag maakt het zeer aannemelijk dat men door haar sterke financiële positie meer gebruik maakt van kinderopvang. De bouw van IJburg heeft te lijden onder de economische crisis. Op basis hiervan heeft het Project Bureau IJburg een inschatting gemaakt van de vertragingen die hierdoor kunnen ontstaan. Hierin is vanaf 2012 een optimistisch en een pessimistisch scenario gemaakt. Het geval is dat het pessimistische scenario zelfs pessimistisch bekeken moet worden. Dit heeft direct invloed op de resultaten van dit onderzoek. Het is mogelijk dat de resultaten enigszins afwijken door deze economische situatie. Het resultaten zijn in de onderstaande tabel samen te vatten. Overzicht kinderopvang IJburg Periode:

2009

2012

2015

2018

Bevolking 0-3 jaar

1.623

2.040

2.210

2.434

Participatiegraad

73,0%

73,0%

73,0%

73,0%

Wachtlijstcijfer netto wachtlijst

15,0%

15,0%

15,0%

15,0%

Gewenste capaciteit in kindplaatsen

864

1.086

1.177

1.296

Capaciteit in kindplaatsen

644

788

802

1.079

-220

-298

-375

-217

Resultaat in kindplaatsen Bevolking 4-12 jaar

2.256

3.577

4.368

5.037

Participatiegraad

60,2%

60,2%

60,2%

60,2%

Wachtlijstcijfer netto wachtlijstcijfer

20,0%

20,0%

20,0%

20,0%


724

1.468

1.792

2.056


536

891

1.000

1.311

-188

-577

-792

-745

Resultaat in kindplaatsen

Hierin is zichtbaar dat er in 2009 een tekort van 220 kindplaatsen is voor de KDV en 188 kindplaatsen voor de BSO. Deze tekorten blijven voor zowel de KDV als BSO tot 2015 groeien waarna deze weer afneemt.

1.

Inleiding

1.1 Aanleiding tot onderzoek In het takenpakket van Netwerkbureau Kinderopvang zitten nogal wat onderdelen die vragen om een behoorlijk kennisniveau, zoals: Het op praktische en oplossingsgerichte wijze stimuleren en ondersteunen van kinderopvangorganisaties, organisaties voor primair onderwijs en gemeenten bij het realiseren van meer capaciteit in de kinderopvang (0-12 jaar). Om te bepalen hoe de situatie er op regionaal gebied uitziet voert zij per gebied een regioscan uit, deze rapportage is voor de Vinex- locatie IJburg in Amsterdam. De regioscan leidt tot inzicht in de plaatselijke kinderopvangsituatie. Om een dergelijke regioscan efficiënt uit te voeren is er reeds een regioscan- model ontwikkeld. 1.2 Onderzoekdoelstelling Het centrale doel van het onderzoek is: “Het in kaart brengen van de status van kinderopvang te IJburg en de ontwikkeling van de vraag in de jaren tot en met 2018” 1.3 Opdrachtgever en uitvoerder Het Netwerkbureau Kinderopvang is per 1 september 2008 ingesteld door het ministerie van OCW voor de periode van drie jaar. Het Netwerkbureau Kinderopvang opereert onafhankelijk en heeft de opdracht op praktische en oplossingsgerichte wijze kinderopvangorganisaties, primair onderwijs en gemeenten waar mogelijk te ondersteunen bij het realiseren van meer capaciteit in de kinderopvang (0-12 jaar). Bij de uitvoering van de opdracht wil het Netwerkbureau vooral samen aan de slag met alle betrokken partijen. Onderzoek- en adviesbureau Linkin Business heeft dit onderzoek verricht in opdracht van en in samenwerking met Netwerkbureau Kinderopvang. Het onderzoek is uitgevoerd door Erik van Donkelaar, Reinoud Bliek en John Voskens. 1.4 Onderzoeksopzet en verantwoording Linkin Business heeft in samenwerking met Netwerkbureau Kinderopvang een opzet voor het model ‘regioscan’ gemaakt. Aan de hand van dit model is Linkin Business gestart met deskresearch. Op basis van het model zijn alle relevante gegevens uit 26 verslagen, 31 algemene websites en de websites van zestien lokale aanbieders geselecteerd. Aanvullend is de selectie getoetst in vijf diepte-interviews ter plaatse, 23 telefonische interviews, drie gesprekken met ouders/ verzorgers en twee met externe kinderopvangondernemers. Op basis van deze onderzoeksresultaten zijn conclusies en adviezen geformuleerd. 1.5 Leeswijzer In dit rapport zijn de bronnen als voetnoot toegevoegd en worden resultaten van IJburg afgezet tegen landelijke resultaten. Hiernaast zijn wij met berekeningen uitgegaan van twee scenario’s, te weten: □ In het eerste scenario gaan we uit van het onderzoek ‘Wachtlijsten en wachttijden buitenschoolse opvang en dagopvang, 5e meting’. Hierin wordt er uitgegaan van het feit dat er 1,9 kinderen per kindplaats worden opgevangen in zowel de KDV als in de BSO; □ In het tweede scenario gaan we uit van een gemiddelde dat is verkregen uit vijf telefonische interviews en drie diepte-interviews met lokale ondernemers. Hierin wordt uitgegaan dat er 1,84 kinderen kunnen worden opgevangen per kindplaats in de KDV en 1,98 in de BSO.

2. IJburg 2.1 Geschiedenis IJburg Het eerste idee voor IJburg dateert uit 1965. In dat jaar kwamen de architecten Van den Broek en Bakema met hun Stad op Pampus. Op eilanden in het IJmeer, tussen het Zeeburgereiland en Pampus, zou plaats zijn voor een nieuwe wijk. Amsterdam koos toen echter voor de Bijlmermeer en groeisteden als Purmerend en Almere. Eind jaren tachtig verscheen Nieuw- Oost op de tekentafels als één van de Vinexlocaties, dichtbij de stad en dus goed bereikbaar per openbaar vervoer. Later is de naam Nieuw- Oost omgedoopt tot IJburg. Deze naam past in de historische reeks van kunstmatig aangelegde eilanden van Amsterdam: Kattenburg, Wittenburg, Oostenburg, Sporenburg en Zeeburg. De gemeenteraad stemde in 1996 (Nota van Uitgangspunten) in met de bouw van IJburg. Na een ongekend levendige discussie is op 19 maart 1997 een correctief referendum gehouden over de aanleg van IJburg. Hoewel het aantal tegenstemmers (133.000) groter was dan het aantal voorstemmers (93.000), werd de vastgestelde drempel van 155.000 tegenstemmers niet gehaald. Het plan IJburg kon doorgaan. Wel is afgesproken dat bij de bouw van IJburg nadrukkelijk rekening wordt gehouden met de gevolgen voor de natuur.1 2.2 IJburg IJburg is een wijk in het stadsdeel Zeeburg, dit stadsdeel is één van de vijftien stadsdelen van Amsterdam. IJburg is een nieuwe stadswijk aan de oostkant van Amsterdam. Op zes eilanden worden 18.000 woningen gerealiseerd voor zo'n 45.000 inwoners. Op IJburg wordt al volop gebouwd. De aanleg van de eilanden gebeurt in twee fasen. De eerste fase IJburg bestaat uit Steigereiland en Haveneiland. De tweede fase bestaat uit het Centrumeiland, Middeneiland, Strandeiland en Buiteneiland. Dit jaar wordt gestart met het maken van land voor de tweede fase van IJburg. De aanleg van IJburg zal meer dan tien jaar in beslag nemen. Op dit moment heeft de nieuwe wijk ongeveer 13.000 inwoners. Momenteel wonen er al mensen op Haveneiland, Steigereiland en Rieteiland. De verwachting is dat deze drie gebieden in 2011 zijn voltooid, met uitzondering van Rieteiland- Oost. De eilanden van IJburg zijn gemaakt door het laag voor laag opbrengen van zand: de pannenkoekmethode. Onder water wordt het zand aangebracht met behulp van een sproeimethode, boven water wordt het zand opgespoten. De benodigde hoeveelheid zand voor de eerste eilanden bedraagt ongeveer 25.000.000 m3. Dit zand wordt gewonnen uit vaargeulen in het Markermeer.2 In IJburg Oost ligt de gemiddelde huizenprijs op € 297.000 en € 355.000 in IJburg West. Dat is hoger dan het landelijk gemiddelde € 247.7003 (januari 2009). Volgens de inwoners van IJburg is het prettig wonen op IJburg. Gemiddeld beoordelen de bewoners IJburg met een 7,4 volgens de meest recente monitor IJburg uit 2007.

1 2 3

http://www.ijburg.nl, onderdeel van de website Gemeente Amsterdam http://www.ijburg.nl, onderdeel van de website Gemeente Amsterdam www.woningmarktcijfers.nl, het CBS van de woningmarkt

2.3 IJburg in kaart Nederland

IJburg

IJburg.

2.4 Voorzieningen IJburg4 IJburg zal voorzien worden van een ruim aanbod op het gebied van de dagelijkse boodschappen, daarnaast krijgt IJburg een groot warenhuis, kledingzaken en cadeauwinkels. De winkels zullen geconcentreerd worden op Haveneiland en Centrumeiland, waarbij het zwaartepunt op het Centrumeiland komt te liggen. Hier zullen ook de meeste kantoren, bedrijven, publieke voorzieningen en culturele instellingen zich gaan vestigen. Op het Haveneiland ligt een wijkwinkelcentrum en zijn er rond de IJburglaan en de haven plekken waar restaurants en cafés zich kunnen gaan vestigen. Op het Steigereiland verschijnen ook diverse horeca en detailhandel op buurtniveau. Dit betekent dat mensen op loopafstand boodschappen kunnen doen. Dit versterkt de levendigheid van de buurt. Er wordt gewerkt aan een uniek uitgangspunt voor de voorzieningen zonder Scheidslijnen. Dit wil zeggen dat wonen, zorg en dienstverlening in samenhang worden gerealiseerd waardoor mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen. Belangrijk hierin zijn de buurtsteunpunten. Hier wordt de meest directe vorm van zorg- en dienstverlening geboden. Alle voorzieningen kunnen worden verkregen via één loket, op loopafstand van huis. Kenmerkend hiervoor is ook dat van de huurwoningen op IJburg 4

http://www.ijburg.nl, onderdeel van de website Gemeente Amsterdam

5% bij oplevering al geschikt is voor mensen die vanwege een ziekte of handicap niet in een standaardhuis kunnen wonen. Daarnaast kan nog eens 60% van de woningen relatief eenvoudig aangepast worden. Ook worden er vier veldsportlocaties aangelegd verspreid over de eilanden voor voetbal, tennis en hockey. Daarnaast krijgt IJburg een gevarieerd aanbod aan kinderopvang en onderwijs. Uiteindelijk komen er 29 kinderdagverblijven, achttien basisscholen en vijf scholen voor voortgezet onderwijs op IJburg en het Zeeburgereiland (gelegen naast de eilanden van IJburg). 2.5 Bereikbaarheid IJburg IJburg is voor automobilisten bereikbaar via de Enneüs Heermabrug (de witte boogbrug). In 2010 kunnen de bewoners van IJburg gebruik gaan maken van de Oostelijke Ontsluitingsweg IJburg (OOIJ). Deze weg verbindt IJburg met de A1 en A9. Uit de vijf face- to- face interviews is de slechte bereikbaarheid van IJburg ter sprake gekomen. Elke ochtend en middag staat het verkeer op de Enneüs Heermabrug vast doordat het forensenverkeer via deze brug de wijk verlaat en binnenkomt. IJburg is met het openbaar vervoer te bereiken; de IJtram (tram 26) rijdt vanaf Amsterdam Centraal Station naar IJburg. Bus 37 en de nachtbus 359 rijden vanaf het ‘vaste’ land IJburg binnen op verschillende locaties. Voor de fietsers zijn er twee fietsroutes, namelijk via de Enneüs Heermabrug en via de Nesciobrug. 2.6 Status IJburg Hieronder een overzicht van de woningen utiliteitsbouw volgens het pessimistische scenario van het Centrum voor Onderzoek en Statistiek van de gemeente Amsterdam.

Woningbouw IJburg pessimistisch Periode/ locatie IJburg 1 IJburg 2 Totaal 2009

5.071

-

2012

7.460

-

5.071 7.460

2015

9.037

1.500

10.537

2018

9.200

4.500

13.700

In de bovenstaande tabel is te zien dat de woningbouw in de eerste fase volgens het pessimistische scenario tussen 2015 en 2018 voltooid wordt. In de optimistische variant zijn er medio 2015 ongeveer 200 woningen meer gebouwd in de eerste fase. De tweede fase is in beide prognoses gelijk. Volgens het rapport “Tweede fase totaal ruimtebeslag voorzieningen, november 2009” van de Dienst Ruimtelijke Ordening tussen 2014 en 2015 de eerste 1.500 woningen van de tweede fase gebouwd. Het totaal aantal woningen zal tussen 2012 en 2018 bijna verdubbelen. De tweede fase van IJburg zal volgens bovenstaande rapporten rond 2023 voltooid zijn. Er zijn geen optimistische dan wel pessimistische prognoses bekend voor de tweede fase van IJburg. In de praktijk is de bouw van de tweede fase niet zo vanzelfsprekend als op papier, getuige het diepte- interview met Ans Leconte, Beleidsmedewerker Jeugd van het stadsdeel Zeeburg: “Ik betwijfel of de tweede fase er überhaupt ooit zal komen”. Dit getuigt de huidige onzekerheid met betrekking tot de bouw van de tweede fase. Mocht de

bouw van de tweede fase starten, blijft het de vraag wanneer en in welke omvang dit zal plaats vinden. Ontwikkelingen op het gebied van kinderopvang zijn weergegeven in onderstaande tabel.

Bouwplannen kinderopvang Bron: Dienst Ruimtelijke Ordening Amsterdam Jaar/soort

KDV

Capaciteit

2010 Blij-Land

Capaciteit

48 De Blauwe Fluithaas

2011 SKON

60

De Kei

40

De Blokkenhut

40

Pampuslaan

65

CVY

40

Small Society

30

Kindervilla

10

ABBS

60

48

Kindervilla

Totaal:

BSO

48

2012 PM

48

2013 SKON

48 240

345

2.7 Ontwikkeling IJburg IJburg wordt aangestuurd door projectbureau IJburg, de ontwikkeling en bouw zijn in handen van Stichting Publieke Zaken in samenwerking met het Project Management Bureau van de gemeente Amsterdam.

3.

Bevolking

In dit hoofdstuk worden de elementen van het model uiteengezet. 3.1 Bevolkingsopbouw In de onderstaande tabel is de bevolkingsopbouw van 2009 weergegeven voor Nederland en IJburg. Bevolkingsopbouw: Bron:

Nederland

Perioden Leeftijd

IJburg

CBS Statline, 2009

O&S Amsterdam, 2009

2009 aantal

2009 %

aantal

%

0-3 jaar

738.354

4,5

1.623

12,7

4-9 jaar

1.203.836

7,3

1.786

14,0

10-12 jaar

587.814

3,6

470

3,7

13-17 jaar

998.237

6,1

562

4,4

18-24 jaar

1.402.203

8,5

704

5,5

25-44 jaar

4.532.571

27,5

5.609

43,9

45-64 jaar

4.550.957

27,6

1.695

13,3

65+

2.471.815

15,0

332

2,6

16.485.787

100

12.781

100

Totaal

Het percentage kinderen van 0 tot en met 3 jaar ligt 8,2 procent hoger dan het landelijke cijfer, voor 4-12 jaar is dat 6,8 procent. In de leeftijd van 25-44 jarigen ligt het percentage 16,4% hoger dan de landelijke cijfers. Deze cijfers bevestigen het beeld dat IJburg een wijk is met veel en relatief jonge gezinnen met kinderen. Vanaf 2014 wordt er gebouwd aan de 2e fase van IJburg, namelijk het centrum, midden, strand en buiteneiland. De bevolkingsopbouw zal zich tot 2018 als volgt ontwikkelen. Bevolkingsprognose: Bron: Perioden Leeftijd

Nederland

IJburg

CBS Statline, december 2008 2012 aantal

O&S Amsterdam, april 2010

2015 %

aantal

2018 %

aantal

2012 %

aantal

2015 %

aantal

2018 %

aantal

%

0-3

723.622

4,4

713.305

4,3

718.697

4,2

2.040

10,5

2.210

9,4

2.434

8,7

4-9

1.147.183

6,9

1.101.887

6,6

1.086.586

6,4

2.735

14,1

3.161

13,5

3.536

12,7

10-12

611.101

3,7

595.332

3,5

556.565

3,3

842

4,3

1.207

5,2

1.472

5,3

13-17

985.495

5,9

1.012.515

6,0

1.012.063

6,0

942

4,9

1.336

5,7

1.850

6,6

18-24

1.438.604

8,6

1.445.659

8,6

1.441.649

8,5

1.350

7,0

1.576

6,7

1.758

6,3

25-44

4.343.147

26,1

4.193.210

25,0

4.109.540

24,3

7.784

40,2

8.606

36,8

9.686

34,7

45-64

4.674.709

28,1

4.726.868

28,2

4.782.277

28,3

3.118

16,1

4.483

19,2

5.946

21,3

65+

2.709.823

16,3

2.990.500

17,8

3.215.221

19,0

563

2,9

819

3,5

1.201

4,3

100 16.779.276

100

16.922.598

100

19.374

100

23.398

100

27.883

100

Totaal

16.633.684

In de bovenstaande tabel is te zien dat het aantal kinderen in IJburg in de leeftijd van 03 relatief afneemt. Waar het aantal 0-3 jarigen in 2009 nog 12,7% van de inwoners van IJburg bedraagt, is het aantal medio 2018 afgenomen tot 8,7%. Dit is een daling van 4,0%. Het aantal 4-9 jarigen neemt tussen 2012 en 2018 af met 1,4%. Dit kan een logisch gevolg zijn van het gegeven dat de gevestigde gezinnen inmiddels kinderen hebben en het gezin niet verder willen of kunnen uitbreiden. Absoluut gezien groeit het aantal kinderen van 0-12 jaar tussen 2009 en 2018 met 3.563.

Het aantal 25-44 jarigen in IJburg is afgenomen tussen 2009 en 2018. Waar het in 2009 nog 43,9% bedraagt, loop dit aantal in 2018 terug tot 34,7%, een daling van 9,2%. Deze daling zien we ook terug in de ontwikkeling van Nederland. De hoofdpunten uit deze paragraaf zijn samen te vatten in de onderstaande grafiek.

Prognose 0-12 jarigen IJburg 4000 3500 3000 2500

0-3

2000

4-9

1500

10-12

1000 500 0 2009

2012

2015

2018

Zoals in de bovenstaande grafiek te zien neemt het aantal 0-12 jarigen tot 2018 toe.

3.2 Gezinssituatie Volgens landelijk onderzoek naar factoren die invloed hebben op het gebruik van de kinderopvang hebben eenoudergezinnen de grootste behoefte aan kinderopvang. Waar eenoudergezinnen voornamelijk zelf de kinderen opvangen, is dat bij tweeoudergezinnen logischerwijs in veel mindere mate het geval. Zij hebben immers geen partner die, terwijl zij aan het werk zijn, de zorg voor de kinderen op zich kan nemen. In totaal maakten in 2007 acht op de tien eenoudergezinnen, die zorg en werk willen combineren gebruik van de kinderopvang, waarvan 27% in het formele circuit. Daarentegen maakt 17 procent van de tweeoudergezinnen gebruik van de formele opvang.5 In de onderstaande tabel zijn de gezinsverhoudingen in huishoudens voor 2009 uiteengezet. Gezinsverhouding:

Nederland

Bron: Periode

IJburg

CBS Statline, juli 2009

O&S Amsterdam, januari 2009

2009

Gezinsverhouding

2009

Aantal

%

Aantal

%

(Echt) paren zonder kinderen

2.417.942

32,9

893

(Echt) paren met kinderen

2.046.846

27,8

1843

35,6

480.793

6,5

661

12,8

Eenpersoonshuishouden

2.158.838

29,4

1741

33,6

Niet- gezinshuishoudens

250.301

3,4

36

0,7

7.354.720

100

5.174

100

Eenoudergezinnen

Totaal

17,3

In IJburg is het percentage (echt) paren met kinderen 7,8 procent hoger dan het landelijk gemiddelde, namelijk 27,8% ten opzichte van 35,6%. Het totaal aantal huishoudens met kinderen ligt in IJburg op 48,4 procent, in Nederland ligt dit percentage met 14,1 procent lager op 34,3%. Dit geeft aan dat IJburg een wijk is waar relatief veel gezinnen met kinderen wonen. Er zijn geen prognoses beschikbaar voor de gezinsverhoudingen in huishoudens. Om hier toch een beeld van te creëren is hieronder het groeipatroon voor de gezinverhoudingen weergegeven in personen voor de periode 2012–2018. Gezinsverhouding: Bron: Perioden Gezinsverhouding

Gezinsverhouding Nederland

Gezinsverhouding IJburg

Bron: CBS Statline, juli 2009 2012 Aantal

Bron: O&S Amsterdam, bew erking Linkin Business, 2010

2015 %

Aantal

2018 %

Aantal

2012 %

Aantal

2015 %

Aantal

2018 %

Aantal

%

(Echt) paren zonder kinderen

2.175.689

13,1

2.231.576

13,3

2.279.215

13,5

3.352

17,3

4.095

17,5

4.935

17,7

(Echt) paren met kinderen

2.030.909

12,2

2.006.889

12,0

1.986.341

11,7

6.297

32,5

7.675

32,8

9.062

32,5

Eenoudergezinnen

492.406

3,0

505.858

3,0

514.013

3,0

2.460

12,7

2.972

12,7

3.541

12,7

Alleenstaande inw onenden

2.709.668

16,3

2.822.316

16,8

2.934.322

17,3

6.587

34

8.072

34,5

9.731

34,9

Niet- gezinshuishoudens

4.685.435

28,2

4.718.955

28,1

4.755.383

28,1

756

3,9

889

3,8

1.060

3,8

Thuisw onende kinderen

4.539.564

27,3

4.493.658

26,8

4.453.238

26,3

-

-

-

-

-

-

16.633.671 100,0 16.779.252 100,0 16.922.512 100,0

19.374

100,4

23.398

101,3

27.883

101,6

Totaal

De thuiswonende kinderen binnen IJburg zijn reeds doorberekend en staan daarom ook niet nog eens apart genoemd. Het gevoel wat heerst bij een Vinex- wijk is door bovenstaande cijfers bevestigd, namelijk relatief veel jonge gezinnen met kinderen.

5

Landelijke jeugdmonitor, rapportage 4e kwartaal 2008

3.3 Opleiding en inkomen De volgende factor die invloed heeft op de deelname aan de kinderopvang zijn het opleidingsniveau en inkomen. Hoewel voor alle gezinnen geldt dat het merendeel geen gebruik maakt van de georganiseerde kinderopvang, zijn dit naar verhouding vaker gezinnen met een laagopgeleide moeder dan gezinnen met een middelbaar of hoogopgeleide moeder. In de kwartaaluitgaven van de ‘Sociaaleconomische trends’ van het CBS staat dat de hoogte van het opleidingsniveau en de richting van de opleiding samenhangt met het inkomen. Hoe hoger de opleiding, hoe hoger het inkomen. In de onderstaande tabel vindt u de beroepsbevolking vanaf het MBO. Hogeropgeleide beroepsbevolking

Nederland

IJburg

Bron: CBS Statline, juni 2009; bewonersenquête stadsdeel Zeeburg, bewerking Linkin Business Periode 2009 2009 Opleiding Aantal % Aantal 915 MBO 3.684.000 34 HBO, WO bachelor 1.857.000 17 6.406 WO masters, doctor 1.041.000 9 Totaal hogeropgeleid 2.898.000 60 7.322 Totaal beroepsbevolking 10.970.000 100 8.320

% 11 77 88 100

De aantallen van IJburg zijn gebaseerd op een bewonersenquête gehouden door stadsdeel Zeeburg in de wijk IJburg. De totale beroepsbevolking van IJburg is niet bekend, om deze te berekenen wordt er gebruik gemaakt van de volgende definitie: Iedereen tussen 15 en 65 jaar die werk heeft of zoekt voor 12 of meer uur per week6. Voor Nederland geldt een percentage van 97,5% van de 15-65 jarigen die daadwerkelijk tot de beroepsbevolking gerekend mag worden. Aangezien deze cijfers voor IJburg niet bekend zijn gaan wij uit van de aanname dat dit percentage gelijk ligt met het percentage voor Nederland. IJburg is hiermee geslaagd in zijn opzet om hoger opgeleiden aan te trekken, namelijk 88% ten opzichte van 60% in Nederland als geheel. De onderstaande grafiek brengt de ontwikkeling van het aantal hoger opgeleiden in Nederland tot 2020 in beeld.7

6 7

http://www.encyclo.nl/begrip/beroepsbevolking “Kennis in kaart, 2008” een rapport ten behoeve van het ministerie van OCW.

De grafiek laat zien dat het percentage hoger opgeleiden in de leeftijdsgroepen 25-64 en 25-44 met zo’n 5% zal stijgen ten opzichte van 2009. Dit brengt hogere inkomens met zich mee en hiermee meer financiële ruimte voor het gebruik van kinderopvang. Dit zou het gebruik van de kinderopvang verder kunnen stimuleren. Inkomen In onderstaande tabel een overzicht van de inkomenssituatie medio 2006.

Inkomenssituatie Nederland, IJburg Bron: CBS Statline, november 2009; O&S Amsterdam januari 2009

Locatie/ periode

Nederland

Situatie gem. besteedbaar inkomen per inwoner gem. besteedbaar inkomen per huishouden onder de armoedegrens

IJburg

2006 13.300

2006 14.200

31.300

37.500

7,3%

13%

Het gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden in IJburg ligt volgens de meest recente cijfers uit 2006 op € 37.500 tegenover € 31.300 in Nederland. Hoe hoger het inkomen is, hoe lager de kinderopvangtoeslag die door de overheid wordt toegekend. De kinderopvang is hiermee voor armere gezinnen goedkoper. Toch maakt die doelgroep minder gebruik van de kinderopvang.8,9 Slechts 37 procent van de gezinnen met de laagste inkomens gebruikt kinderopvang, terwijl bij de hogere inkomens dat percentage tussen de 82 en 96 procent ligt. Reden hiervoor kan zijn dat laagopgeleide vrouwen over het algemeen minder werken dan hoogopgeleide vrouwen, waardoor ze vaker thuis zijn en de kinderen zelf verzorgen. Tweeverdieners Naast het opleidingsniveau wordt de hoogte van het gemiddelde huishoudinkomen mede bepaald door het aantal verdieners binnen een huishouden. In dit onderzoek gaan we er vanuit dat tweeverdieners bestaan uit een huishouden waarvan beide partners verdiener zijn. Nederland bestaat voor 55% uit tweeverdieners, voor IJburg zijn deze cijfers niet bekend. Uit een gesprek met het Centrum voor Onderzoek & Statistiek van de gemeente Amsterdam is gebleken dat dit een relatief hoog aantal zal moeten zijn vanwege de huizenprijzen, namelijk € 297.000 in IJburg Oost en € 355.000 in IJburg West ten opzichte van het landelijk gemiddelde van € 247.70010 (in januari 2009). Om dit onderzoek te kunnen vervolgen maken we gebruik van de aanname dat IJburg een gelijk aantal tweeverdieners huisvest als in de Vinex- wijk Rotterdam- Nesselande, namelijk 80 procent. Hiermee wonen er 25% meer tweeverdieners dan het landelijk gemiddelde.11,12 Uit de onderstaande tabel blijkt dat huishoudens, die twee personen hebben met een inkomen, € 19.000 meer te besteden hebben dan een huishouden met één inkomen. Gemiddeld inkomen Nederland Bron: CBS Statline, november 2009 Huishoudens

Particuliere huishoudens

Personen per huishouden

Besteedbaar inkomen

Met 1 persoon met inkomen

3.255.000

1,4

€ 21.400

Met 2 personen met inkomen

3.133.000

2,7

€ 40.400

8

www.toeslagen.nl Onderzoek van het Centrum voor Sociaal Beleid van de Universiteit Antwerpen 10 www.woningmarktcijfers.nl, het CBS van de woningmarkt 11 CBS, gemiddeld inkomen 12 Nesselande analyserapport 9

Men heeft een relatief hoge opleiding wat heeft geleid tot een hoger percentage tweeverdieners. Dit in combinatie met de huidige vraag naar kinderopvang maakt het zeer aannemelijk dat men hier door haar sterke financiële positie meer gebruik van maakt. 3.4 Cultuur Tweederde van de gezinnen waarvan de moeder van niet- Westerse allochtone herkomst is zorgden in 2007 zelf voor de opvang van hun kind en deden geen beroep op de kinderopvang. Onder de gezinnen met een autochtone moeder is dat minder, namelijk 51%. De gezinnen met een autochtone moeder maakten vaker gebruik van zowel de onbetaalde opvang (26%) als de formele opvang (25%). Een op de vijf gezinnen met een moeder van niet Westers allochtone herkomst schakelde onbetaalde opvang in en een op de tien formele opvang.13 In de onderstaande tabel vindt u de gegevens betreffende de etniciteit voor zowel Nederland als IJburg. Nederland

Etniciteit: Bron: Periode Etniciteit

IJburg

CBS Statline, november 2009

O&S Amsterdam, januari 2009

2009

2009

Aantal

Aantal

%

%

Westerse landen

1.478.396

9,0

1.431

11,2

Niet-Westerse landen

1.809.310

11,0

4.665

36,5

Autochtoon

13.198.081

80,1

6.684

52,3

Totaal

16.485.787

100

12.781

100

Hier valt op dat IJburg 25,3% meer ‘nieuwe Nederlanders’ van niet- Westerse afkomst herbergt. Door dit hogere percentage en het 2,4% meer huisvesten van ‘nieuwe Nederlanders’ uit Westerse landen ligt het percentage autochtonen in IJburg met 52,3%, 27,8 procent lager dan het gemiddelde van 80,1%. In de periode 2009–2018 zal dit zich als volgt ontwikkelen, waarin er voor IJburg een aanname is gedaan aan de hand van het landelijke groeipatroon voor de etniciteitverhoudingen van het CBS. Wel is er uit een gesprek met het Centrum voor Onderzoek & Statistiek van de gemeente Amsterdam gebleken dat het aantal nieuwe Nederlanders van Niet-westerse afkomst relatief sterk zal toenemen. Etniciteit: Bron: Periode

Nederland 2012 Aantal

%

Westerse landen

1.526.202

9,2

Niet-westerse landen

1.893.040 11,4

Etniciteit kort

IJburg

CBS Statline, december 2008

Linkin Business, maart 2010

2015 Aantal

%

1.564.243

9,3

2018 Aantal

%

1.601.857

2012 Aantal %

2015 Aantal %

2018 Aantal %

9,5

2.211 11,4

2.693 11,5

3.262 11,7

2.094.104 12,4

7.156 36,9

8.760 37,4

10.568 37,9

Autochtoon

13.214.429 79,4 13.224.532 78,8 13.226.551 78,2

10.007 51,6

11.945 51,0

14.053 50,4

Totaal

16.633.671

19.374 99,9

23.398 99,9

27.883

1.990.477 11,9

100 16.779.252

100 16.922.512

100

Wat hierin met name opvalt is de groei van het aantal nieuwe Nederlanders in zowel Nederland als IJburg.

13

Landelijke jeugdmonitor kinderopvang

100

Onderstaande tabel geeft inzicht in de leeftijdsopbouw naar etniciteit voor IJburg met achtereen- volgens de bijbehorende percentages. Leeftijdsopbouw naar etniciteit Bron: O&S Amsterdam, bewerking Linkin Business 0-3 jaar

Leeftijd

Aantal

Etniciteit

4-12 jaar

%

Aantal

%

Westerse landen

182

11,2

254

11,2


593

36,5

826

36,5

850

52,3

1.184

52,3

1.624

100

2.263

100

Autochtoon Totaal

Het aantal nieuwe Nederlanders van Westerse afkomst in zowel de leeftijdscategorie 0-3 jaar en 4-12 jaar bedraagt 11,2%. Het aantal nieuwe Nederlanders van niet- Westerse afkomst bedraagt in beide leeftijdscategorieën 36,5%. Hiernaast is uit vijf kwalitatieve interviews gebleken dat er relatief weinig nieuwe Nederlanders deelnemen aan de kinderopvang. 14 In de onderstaande tabel is de leeftijdsopbouw naar etniciteit in de kinderopvang leeftijd benoemd. Hierbij is uitgegaan van de landelijk groei. Prognose leeftijdsopbouw naar etniciteit Bron:O&S Amsterdam, bewerking Linkin Business, april 2010 Perioden

2012

2015

2018

2012

2015

2018

Leeftijd Etniciteit

0-3 jaar Aantal %

0-3 jaar Aantal %

0-3 jaar Aantal %

4-12 jaar Aantal %

4-12 jaar Aantal %

4-12 jaar Aantal %

Westerse landen

232 11,4

253 11,5

284 11,7

407 11,4

504 11,5

587 11,7


752 36,9

824 37,4

920 37,9

1.317 36,9

1.638 37,4

1.900 37,9

Autochtoon

1.051 51,6

1.123 51,0

1.221 50,3

1.841 51,6

2.234 51,0

2.532 50,5

Totaal

2.035

2.200

2.426

3.565

4.376

5.019

100

100

100

100

100

100

Doordat IJburg nog volop in ontwikkeling is zal het aantal kinderen in de leeftijdscategorieën 0-3 en 4-12 jaar toe blijven nemen.

14 Yanna Wanrooij, Vestigingsmanager Kids Planet IJburg; Lia de Lange, planoloog DRO / team IJburg en Zeeburgereiland; Angelique Kouwels, Vestigingsmanager SKON de blauwe cobra; Ans Leconte, beleidsmedewerker Jeugd, afdeling SBR - Stadsdeel Zeeburg; KinderVilla IJburg, Planningsmedewerker – Irene, Plaatsvervangend vestigingsmanager – Annemarie

4. Capaciteit In dit hoofdstuk is de capaciteit aan de hand van twee scenario’s berekend.

Lokaal scenario

Landelijk scenario

Capaciteit kindplaatsen

Locatie

Kinderopvang

4.1.1 Aanbod KDV De onderstaande tabel geeft het aantal kindplaatsen voor de KDV in 2009 weer. In de derde kolom is het aantal kindplaatsen weergegeven, in de vierde en vijfde kolom de capaciteit in het aantal kinderen volgens de landelijke en lokale aanname.

1e fase De blauw e kiw i

kdv

40

76

74

De blauw e slingeraap

kdv

24

46

44

Blij-land

kdv

48

91

88

Heppie Herrie

kdv

8

15

15

Kids Planet

kdv

34

65

63

KinderVilla IJburg Steigereiland

kdv

51

97

94

De kleine w ereld, Haveneiland

kdv

36

68

66

De kleine w ereld, Steigereiland

kdv

48

91

88

Oempa Loempa

kdv

60

114

110

Woeste Willem

kdv

60

114

110

Small Society de Admiraal

kdv

72

137

132

Small Society de Koning

kdv

59

112

109

86

83

112

109

Small Society de Keizer

kdv

45

Small Society de Prins

kdv

59

Totaal

kdv

644 1.224 1.185

Er zijn er voor de KDV 644 kindplaatsen. Dit komt neer op een capaciteit tussen 1.185 en 1.224 kinderen en een participatiegraad van 73% en 75,4%.

Lokaal scenario

bso

60

114

119

De blauw e glimw orm

bso

30

57

59

De blauw e krab

bso

60

114

119


bso

40

76

79

Bries

bso

40

76

79

Flierefluitegem

bso

40

76

79

Kidsclub Atlantis

bso

60

114

119

Wervelw ind

bso

90

171

178

De Egelskop

bso

40

76

79

Unikidz

bso

26

49

51

t IJ-landje

bso

40

76

79

bso

10

19

20

Locatie

Kinderopvang

Landelijk scenario


4.1.2. Aanbod BSO De onderstaande tabel geeft het aantal kindplaatsen voor de BSO in 2009 weer.

1e fase De blauw e cobra

Kids Planet Totaal

bso

536 1.018 1.061

Voor de BSO zijn er 536 kindplaatsen geteld met een capaciteit tussen 1.018 en 1.061 en een participatiegraad van 57,76% en 60,2%. 4.2 Participatie kinderopvang De totale participatie in de kinderopvang voor Nederland is volgens de meeste recente CBS cijfers uit 2007 op 25% gesteld. Voor IJburg zijn deze doorberekend op landelijk en lokaal niveau. De participatie voor de KDV ligt volgens de landelijke aanname op 75,4%, volgens de lokale op 73%. Voor de BSO ligt dit op respectievelijk 57,76% en 60,2%. De participatiegraad geeft een goede indicatie. Uit de gesprekken met lokale ondernemers is gebleken dat ouders/ verzorgers hun kinderen graag dicht bij huis laten opvangen. Door de ligging van IJburg zullen zij dit dus doen binnen de wijk IJburg.15 4.3 Voorkeursdagen Uit landelijk onderzoek naar de voorkeursdagen van ouders voor de KDV en BSO komt naar voren dat het percentage ouders dat op woensdag en vrijdag gebruik wenst te maken veel kleiner is dan de aangegeven voorkeursdagen maandag, dinsdag en donderdag. Meer dan de helft (53%) wenst geen gebruik te maken van de BSO op woensdag en/ of vrijdag, voor KDV is dit 29%.16

15 De Kleine Wereld Haveneiland, Tamara; Hester Teprstra De Blauwe Krab, mevrouw Boog; ’t IJ-landje, mevrouw van der Vos Dienst Ruimtelijke Ordening Amsterdam, mevrouw de Lange 16 Regioplan, “Wachtlijsten en wachttijden buitenschoolse opvang en dagopvang (5e meting), stand van zaken in juni 2009”, oktober 2009

Deze cijfers worden bevestigd door de onderstaande tabel.

Voorkeursdagen Nederland Bron: Wachtlijsten en wachttijden buitenschoolse opvang en dagopvang Criteria/ BSO, KDV Wachtlijst BSO juni 2009 Wachtlijst KDV juni 2009 Ja

18%

13%

Nee

53%

29%

Al ingeschreven voor de woensdag en/of vrijdag.

29%

58%

Te herleiden is dat op landelijk niveau de woensdag en/of vrijdag voor 29% is gedekt voor de BSO en 58% voor de KDV. Als we hier de ouders bij optellen die bereid zijn naar de woensdag en/of vrijdag te verhuizen komt dit neer op 47% voor de BSO en 71% voor de KDV. Deze cijfers vormen op landelijk niveau de maximale vraag voor de woensdag en/of vrijdag. Op lokaal niveau is hier in mindere mate sprake van. Er is vooral een duidelijk onderscheid te vinden in de woensdagen en vrijdagen. Zo ligt het bezettingspercentage van de SKON vestigingen voor zowel de KDV als BSO op woensdag op ongeveer 50% en voor de vrijdag op ongeveer 83 procent. Bij de vestigingen van Kids Planet ligt het bezettingspercentage op zowel de woensdag als vrijdag op ongeveer 84,6%. IJburg heeft voor zowel de woensdag als vrijdag een hoger bezettingspercentage vergeleken met het landelijk gemiddelde. Hoe groot het verschil is verschilt sterk per vestiging. Dit kan te maken hebben met de ligging of voorwaarden die een kinderopvangcentrum stelt. 4.4 Wachtlijsten Op landelijk niveau ligt de vervuiling van de wachtlijsten op 44% voor BSO en 46% voor KDV, zie onderstaande tabel.

Staat uw kind op de wachtlijst voor BSO of KDV? Bron: Wachtlijst onderzoek ministerie OCW Criteria/ BSO en KDV

BSO

KDV

Ja

56%

54%

Nee

44%

46%

Reden hiervoor is in 78,7% van de gevallen dat de kinderen reeds geplaatst zijn en in 11% van de gevallen dat het kind reeds bij een andere organisatie is geplaatst. Het overige percentage heeft reeds een andere oplossing gevonden. Zij hebben bijvoorbeeld de werktijden aangepast. Uit vijf interviews, waarvan drie met ondernemers op lokaal niveau en twee interviews met de Dienst Ruimtelijke Ordening van Stadsdeel Zeeburg en de Beleidsmedewerker Kinderopvang van het Stadsdeel Zeeburg is gebleken dat de wachtlijsten vervuild zijn met 80 á 90 procent voor de KDV aangezien de ouders zich bij elke onderneming in IJburg inschrijven. Voor de BSO ligt dit iets anders aangezien de ouders zich daar met name in de buurt van de school of huis inschrijven. Dit percentage vervuiling wordt geschat tussen de 70 en 90%.

Dit zou neerkomen op een gemiddelde van 85% voor de KDV en 80% voor de BSO. Dit is 41% hoger dan het landelijk gemiddelde voor de KDV en 36% hoger dan de vertroebeling van de wachtlijsten op landelijk niveau voor de BSO17. Voor de cijfers van de vervuiling houden wij vast aan deze lokale cijfers, 85% voor KDV en 80% voor BSO. Dit omdat deze cijfers betrouwbaarder worden geacht.18,19 4.5 Kinderopvang Volgens bovenstaande gegevens zien aanbod en vraag anno 2009 er voor de KDV als volgt uit:

Vraag & aanbod 2009

Resultaat in kinderen

Gewenste capaciteit in kinderen

Capaciteit in kinderen




Kinderopvang

Locatie

Bron: Linkin Business

1e fase De blauwe kiwi

kdv

40

54

-14

74

99

-25

De blauwe slingeraap

kdv

24

32

-8

44

59

-15 -30

Blij-Land

kdv

48

64

-16

88

119

Heppie Herrie

kdv

8

11

-3

15

20

-5

Kids Planet

kdv

34

46

-12

63

84

-21


kdv

51

68

-17

94

126

-32

De Kleine Wereld, Haveneiland

kdv

36

48

-12

66

89

-23

De Kleine Wereld, Steigereiland

kdv kdv

48 60 60

64 80 80

-16 -20 -20

88 110 110

119 148 148

-30 -38 -38

Oempa Loempa Woeste Willem

kdv


kdv

72

97

-25

132

178

-45


kdv

59

79

-20

109

146

-37


kdv

45

60

-15

83

111

-28


kdv

59

79

-20

109

146

-37

Totaal

kdv

644

864

-220

1.185

1.590

-405

Op basis van het onderzoek is gebleken dat de gewenste capaciteit voor KDV 864 kinderen en 644 kindplaatsen betreft. Dit houdt in dat er in 2009 een tekort aan kinderopvang was voor 405 kinderen of 220 kindplaatsen.

17

Yanna Wanrooij, Vestigingsmanager Kids Planet IJburg; Lia de Lange, planoloog DRO / team IJburg en Zeeburgereiland; Angelique Kouwels, Vestigingsmanager SKON de blauwe cobra; Ans Leconte, beleidsmedewerker Jeugd, afdeling SBR - Stadsdeel Zeeburg; KinderVilla IJburg, Planningsmedewerker – Irene, Plaatsvervangend vestigingsmanager – Annemarie 18 Aanname gebaseerd op de wachtlijsten van SKON Kiwi en de kleine wereld Haven- en Steigereiland. Namelijk 200, 150 en 150 kinderen op de wachtlijst, in verhouding tot de landelijke capaciteitsaanname van 1,9 kinderen per kindplaats. 19 Aanname gebaseerd op de wachtlijsten van SKON Cobra en Krab namelijk beiden 200 kinderen op de wachtlijst, in verhouding met de landelijke capaciteitsaanname van 1,9 kinderen per kindplaats.

Volgens bovenstaande gegevens zien aanbod en vraag anno 2009 er voor de BSO als volgt uit:

Vraag & aanbod 2009







Kinderopvang

Locatie


1e fase De blauwe cobra

bso

60

81

-21

119

160

-42

De blauwe glimworm

bso

30

41

-11

59

80

-21

De blauwe krab

bso

60

81

-21

119

160

-42


bso

40

54

-14

79

107

-28

Bries

bso

40

54

-14

79

107

-28

Flierefluitegem

bso

40

54

-14

79

107

-28

Kidsclub Atlantis

bso

60

81

-21

119

160

-42

Wervelwind

bso

90

122

-32

178

241

-62

De Egelskop

bso

40

54

-14

79

107

-28

Unikidz

bso

26

35

-9

51

70

-18

t IJ-landje

bso

40

54

-14

79

107

-28

Kids Planet

bso

10

14

-4

20

27

-7

Totaal

bso

536

724

-188

1.061

1.433

-371

Voor de BSO is den gewenste capaciteit 1.433 kinderen of 724 kindplaatsen. Momenteel is er capaciteit om 1.061 kinderen te huisvesten in 536 kindplaatsen. Dit komt neer op een tekort van 188 kindplaatsen of een tekort voor 371 kinderen.

4.6 Ontwikkeling van de vraag Voor het indicatiejaar 2012 ziet de KDV tabel er als volgt uit.

Vraag & aanbod 2012







Kinderopvang

Locatie



kdv

40

55

-15

74

102

-28


kdv

24

33

-9

44

61

-17

SKON

kdv

48

66

-18

88

121

-33

Blij-Land

kdv

48

66

-18

88

122

-34

Heppie Herrie

kdv

8

11

-3

15

20

-6

Kids Planet

kdv

34

47

-13

63

86

-24


kdv

51

70

-19

94

129

-36

KinderVilla

kdv

48

66

-18

88

122

-34


kdv

36

50

-14

66

91

-25


kdv

48

66

-18

88

122

-34

Oempa Loempa

kdv

60

83

-23

110

152

-42

Woeste Willem

kdv

60

83

-23

110

152

-42


kdv

72

99

-27

132

183

-50


kdv

59

81

-22

109

150

-41


kdv

45

62

-17

83

114

-31


kdv

59

81

-22

109

150

-41

PM

kdv

48

66

-18

88

121

-33

Totaal

kdv

788

1.086

-298

1.449

1.999

-550

Tussen 2009 en 2012 is het tekort van 405 kinderen uitgegroeid tot een tekort van 550 kinderen. Dit houdt in dat er een capaciteitstekort is van 298 kindplaatsen tegenover een tekort van 220 kindplaatsen in 2009.

Voor het indicatiejaar 2012 ziet de BSO tabel er als volgt uit.

Vraag & aanbod 2012







Kinderopvang

Locatie



bso

60

99

-39

119

196

-77

De blauwe fluithaas

bso

60

99

-39

119

196

-77

De blauwe glimworm

bso

30

49

-19

59

98

-38

De blauwe krab

bso

60

99

-39

119

196

-77


bso

40

66

-26

79

131

-51

Bries

bso

40

66

-26

79

131

-51

Kidsclub Atlantis

bso

60

99

-39

119

196

-77

Wervelwind

bso

90

148

-58

178

294

-115

De Egelskop

bso

40

66

-26

79

131

-51

Unikidz

bso

26

43

-17

51

85

-33

t IJ-landje

bso

40

66

-26

79

131

-51

Kids Planet

bso

10

16

-6

20

33

-13

Small Society Haveneiland

bso

30

49

-19

59

98

-38

KinderVilla Ijburg Steigereiland

bso

10

16

-6

20

33

-13

De Kleine Wereld Steigereiland

bso

50

82

-32

99

163

-64

ABBS

bso

60

99

-39

119

196

-77

De Kei

bso

40

66

-26

79

131

-51

De Blokkenhut

bso

40

66

-26

79

131

-51

Pampuslaan

bso

65

107

-42

129

212

-83

CVT

bso

40

66

-26

79

131

-51

Totaal

bso

891

1.468

-577

1.764

2.907

-1.143

De gewenste capaciteit voor de BSO stijgt van 1.433 kinderen naar 2.907. Dit komt neer op een capaciteitstekort van respectievelijk 1.143 kinderen of 577 kindplaatsen.

Voor het indicatiejaar 2015 ziet de KDV tabel er als volgt uit.

Vraag & aanbod 2015







Kinderopvang

Locatie



kdv

40

59

-19

74

108

-34


kdv

24

35

-11

44

65

-21

SKON

kdv

48

70

-22

88

129

-41

SKON

kdv

48

70

-22

88

129

-41 -41

Blij-Land

kdv

48

70

-22

88

130

Heppie Herrie

kdv

8

12

-4

15

22

-7

Kids Planet

kdv

34

50

-16

63

92

-29


kdv

51

75

-24

94

138

-44

KinderVilla

kdv

48

70

-22

88

130

-41


kdv

36

53

-17

66

97

-31


kdv

48

70

-22

88

130

-41

Oempa Loempa

kdv

60

88

-28

110

162

-52

Woeste Willem

kdv

60

88

-28

110

162

-52


kdv

72

106

-34

132

194

-62


kdv

59

87

-28

109

159

-51

PM

kdv

48

70

-22

88

129

-41

Onbekend

kdv

70

103

-33

129

189

-60

Totaal

kdv

802

1.177

-375

1.475

2.165

-690

2e fase

Tussen 2012 en 2015 zien we het capaciteitstekort in de KDV doorgroeit tot 690 Kinderen of 375 kindplaatsen. De gewenste capaciteit in kinderen is hier 2.165 op basis van 1.177 kindplaatsen.


Vraag & aanbod 2015







Kinderopvang

Locatie



bso

60

108

-48

119

213

-94

De blauwe fluithaas

bso

60

108

-48

119

213

-94

De blauwe glimworm

bso

30

54

-24

59

106

-47

De blauwe krab

bso

60

108

-48

119

213

-94


bso

40

72

-32

79

142

-63

Bries

bso

40

72

-32

79

142

-63

Flierefluitegem

bso

40

72

-32

79

142

-63

Kidsclub Atlantis

bso

60

108

-48

119

213

-94

Wervelwind

bso

90

161

-71

178

319

-141

bso

40

72

-32

79

142

-63

De Egelskop Unikidz

bso

26

47

-21

51

92

-41

t IJ-landje

bso

40

72

-32

79

142

-63

Kids Planet

bso

10

18

-8

20

35

-16


bso

30

54

-24

59

106

-47


bso

10

18

-8

20

35

-16


bso

50

90

-40

99

177

-78

ABBS

bso

60

108

-48

119

213

-94

De Kei

bso

40

72

-32

79

142

-63

De Blokkenhut

bso

40

72

-32

79

142

-63

Pampuslaan

bso

65

116

-51

129

231

-102

CVT

bso

40

72

-32

79

142

-63

2e fase Onbekend

bso

69

124

-55

137

246

-109

Totaal

bso

1.000

1.792

-792

1.980

3.549

-1.569

De gewenste capaciteit voor de BSO stijgt van 1.468 naar 1.792 kindplaatsen. Dit komt neer op een capaciteitstekort van 1.569 kinderen en 792 kindplaatsen.

Voor het indicatiejaar 2018 ziet de KDV tabel er als volgt uit. Vraag & aanbod 2018







Kinderopvang

Locatie


1e fase De blauw e kiw i

kdv

40

48

-8

74

88


kdv

24

29

-5

44

53

-9

SKON

kdv

48

58

-10

88

106

-18

SKON

58

-10

88

106

-18 -18

-15

kdv

48

Blij-Land

kdv

48

58

-10

88

106

Heppie Herrie

kdv

8

10

-2

15

18

-3

Kids Planet

kdv

34

41

-7

63

75

-13


kdv

51

61

-10

94

113

-19

KinderVilla

kdv

48

58

-10

88

106

-18


kdv

36

43

-7

66

80

-13


kdv

48

58

-10

88

106

-18

Oempa Loempa

kdv

60

72

-12

110

133

-22

Woeste Willem

kdv

60

72

-12

110

133

-22


kdv

72

86

-14

132

159

-27


kdv

59

71

-12

109

131

-22

PM

kdv

48

58

-10

88

106

-18

Onbekend

2e fase 347 kdv

417

-70

638

767

-129

Totaal

kdv

1.079

1.296

-217

1.984

2.385

-401

In 2018 zien we voor het eerst een daling in het tekort aan capaciteit. Waar er in 2015 nog een capaciteitstekort was van 375 kindplaatsen of 690 kinderen is er in 2018 sprake van een capaciteitstekort van 217 kindplaatsen of 401 kinderen. Dit komt mede tot stand door geplande uitbreidingen met betrekking tot kinderopvang in de 2e fase van IJburg.


Vraag & aanbod 2018







Kinderopvang

Locatie



bso

60

94

-34

119

186

-68

De blauwe fluithaas

bso

60

94

-34

119

186

-68

De blauwe glimworm

bso

30

47

-17

59

93

-34

De blauwe krab

bso

60

94

-34

119

186

-68


bso

40

63

-23

79

124

-45

Bries

bso

40

63

-23

79

124

-45

Flierefluitegem

bso

40

63

-23

79

124

-45

Kidsclub Atlantis

bso

60

94

-34

119

186

-68

Wervelwind

bso

90

141

-51

178

279

-101

bso

40

63

-23

79

124

-45

De Egelskop Unikidz

bso

26

41

-15

51

81

-29

t IJ-landje

bso

40

63

-23

79

124

-45

Kids Planet

bso

10

16

-6

20

31

-11


bso

30

47

-17

59

93

-34


bso

10

16

-6

20

31

-11


bso

50

78

-28

99

155

-56

ABBS

bso

60

94

-34

119

187

-68

De Kei

bso

40

63

-23

79

124

-45

De Blokkenhut

bso

40

63

-23

79

124

-45

Pampuslaan

bso

65

102

-37

129

202

-73

CVT

bso

40

63

-23

79

124

-45

Onbekend

bso

2e fase 380

596

-216

752

1.179

-427

Totaal

bso

1.311

2.056

-745

2.595

4.070

-1.475

Ook de tekorten in de BSO zien we teruglopen tot 745 kindplaatsen of 1.475 kinderen. De gewenste capaciteit groeit wel van 1.792 kindplaatsen in 2015 naar 2.056 kindplaatsen in 2018. Ook het aantal kinderen dat gebruik wilt maken van de kinderopvang zal groeien van 3.549 kinderen in 2015 naar 4.070 kinderen in 2018.

Hieronder is de ontwikkeling van de KDV grafisch weergegeven:

Ontwikkeling van de vraag KDV 3.000 Capaciteit in kindplaatsen

2.000

Vraag in kindplaatsen

Aantal

2.500

1.500


1.000 Vraag in kinderen

500 0 2009

2012

2015

2018

Jaar

Het constante capaciteitstekort is voor zowel de kindplaatsen als de kinderen is in de bovenstaande grafiek te zien. Het grootste tekort is te zien medio 2015. Hierna komen de lijnen, de tekorten, dichter naar elkaar toe en nemen de tekorten langzaam af tot en met 2018.

Ontwikkeling van de vraag BSO 4.500 4.000


3.500 3.000 2.500

Aantal

Vraag in kindplaatsen

2.000 1.500


1.000 500

Vraag in kinderen

0 2009

2012

2015

2018

Jaar

Voor de BSO wordt het grootste tekort medio 2015 bereikt.

In de onderstaande grafiek is de totale ontwikkeling van vraag en aanbod weergegeven. Hier is te zien dat er tussen 2009 een blijvend tekort aan capaciteit is.

Ontwikkeling van de vraag totaal 7.000

Aantal

6.000 5.000

Totaal Capaciteit in kindplaatsen

4.000

Totaal Vraag in kindplaatsen

3.000

Totaal Capaciteit in kinderen

2.000

Totaal Vraag in kinderen

1.000 0 2009

2012 Jaar

2015

2018

5. Conclusies en aanbevelingen In dit hoofdstuk worden de conclusies en aanbevelingen uiteengezet. 5.1 Conclusies IJburg is in de ogen van de bewoners een heerlijke wijk, zij beoordelen deze dan ook gemiddeld met een 7,7. De wijk bestaat uit relatief veel en jonge gezinnen met kinderen. Zij hebben een relatief hoge opleiding wat heeft geleid tot een hoger percentage tweeverdieners. Dit in combinatie met de huidige vraag maakt het zeer aannemelijk dat men door haar sterke financiële positie meer gebruik maakt van kinderopvang. Op basis van het onderzoek is gebleken dat de gewenste capaciteit in 2009 voor KDV 1.590 kinderen en 864 kindplaatsen betreft. Voor BSO is dit 1.433 om 724. Dit houdt in dat er momenteel een tekort is van 405 kinderen of 220 kindplaatsen in de KDV en 371 of 188 voor de BSO. Totaal gezien komt dit neer op een behoefte aan 408 kindplaatsen en 776 kinderen al dan niet met brede school. Het tekort aan KDV en BSO loopt tussen 2015 en 2018 terug door de bouw van nieuwe kindplaatsen in de tweede fase van IJburg. Ondernemers en bestuurders zitten niet op een lijn. Waar acht op de tien ondernemers spreken over grote tekorten aan de aanbodzijde spreken de bestuurders over een situatie waarin vraag en aanbod vrijwel gelijk zijn. Uit de gesprekken met de ondernemers kwam naar voren dat zij zeer happig zijn naar informatie over de kinderopvang en de ontwikkeling van IJburg. In IJburg zijn er grote problemen met het vinden van geschoold personeel. Dit wordt mede veroorzaakt door de relatief slechte bereikbaarheid in combinatie met de relatief hoge huizenprijzen en de nieuwe richtlijn voor opleidingen in de branche. 5.2

□

□

□

□

Aanbevelingen Veel kinderopvangorganisaties schonen hun wachtlijst niet regelmatig of helemaal niet op. Vervuiling van wachtlijsten komt dan ook veel voor, soms wel tot 90%. Doordat ondernemers de wachtlijsten als belangrijk mechanisme zien om op te sturen is hun beeld vertroebeld en zien kinderopvangorganisaties hun toekomst rooskleuriger in dan de werkelijke situatie is. Voor ondernemers is het beter om te sturen op de geschatte participatiegraad minus de huidige capaciteit; Door de wildgroei aan organisaties wordt het voor ondernemers in de toekomst steeds belangrijker zich te onderscheiden en zo de continuïteit van hun organisatie te waarborgen; De een actievere rol van lokale overheid kan zij een brug te slaan tussen bestuurders en ondernemers en vinger aan de pols gedurende toekomstige ontwikkelingen; De huidige economische situatie en de daarmee veranderende planning van de woningbouw zorgt voor een onzekere toekomst van IJburg. De bouwplanning is al een aantal keer aangepast, momenteel tot 2023. Het zou kunnen dat dit weer gebeurt. De planning van de bouw is belangrijk voor de kinderopvangprognose. Indien er minder huizen worden gebouwd, neemt het inwonertal minder snel toe en zal de prognose van deelname aan de kinderopvang veranderen. Door dit aspect in combinatie met de vervuilde wachtlijstenkan het zo zijn dat tekorten lager uitvallen. Wij adviseren dan ook om dit per jaar in de gaten te houden om zodoende hierop te kunnen sturen.

Bronnen Literatuur □ Rabobank, “Cijfers & Trends kinderopvang”, 1e jaargang december 2008 □ CBS, “Sociaal economische trends”, 3e kwartaal 2009 □ Onderzoek & Statistiek Zwolle, “Onderzoek kinderopvang 2004” mei 2004 □ Ministerie van OCW, “kennis in kaart 2008”, □ Netwerkbureau Kinderopvang, “Regioscan IJburg”, 2009 □ Regioplan, “Monitor capaciteit kinderopvang 2008-2011, capaciteitsgegevens in het jaar 2008”, maart 2009 □ CBS, “Landelijke jeugdmonitor 2008”, 4e kwartaal 2008 □ Regioplan, “Wachtlijsten en wachttijden buitenschoolse opvang en dagopvang (5e meting), stand van zaken in juni 2009”, oktober 2009 □ Andere Tijden, in basisonderwijs en kinderopvang, een samenwerking van VOS/ABB, MOgroep Kinderopvang, Het Kinderopvangfonds en BOinK, 2009 □ CBS, “Arbeidsparticipatie van moeders blijft stijgen – Webmagazine”, 22 april 2008 □ CBS, “Het aantal kinderen naar soort opvang 2006-2007”, 2008 □ CBS, “Het aantal ontvangers kinderopvangtoeslag, 2006-2007”, 2008 □ CBS, “Kinderopvang zelden belemmering om meer te werken – Webmagazine”, 2008 □ Speech staatssecretaris Dijksma bij KindVak, “Alleen het gesproken woord geldt” 6 november 2009 □ CPB, “Een analyse van de groei van de formele kinderopvang in het recente verleden en in de nabije toekomst”, 14 mei 2008 □ Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), “Samenvatting wijzigingen in de Wet kinderopvang”, juni 2009 □ Ministerie van OCW, “de nieuwe regels voor gastouderopvang”, oktober 2009 □ Implementatie Kinderopvang 2010, “Veranderingen voor ouders” □ Implementatie Kinderopvang 2010, “Veranderingen voor gastouders” □ Implementatie Kinderopvang 2010, “Veranderingen voor gastouderbureaus” □ Buitenhek, “Verzadiging kinderopvangmarkt nadert snel”, september 2009 □ RIGO Research en Advies BV, “IJburg Amsterdam”, mei 2005 □ Stadsdeel Zeeburg, “Samen naar school”, februari 2009 □ Stadsdeel Zeeburg, “Kansen voor kinderen”, augustus 2008 □ Projectbureau IJburg, “Monitor voorzieningen eerste fase IJburg”, december 2009 □ Onderzoek & Statistiek Amsterdam, “Monitor IJburg”, september 2008

Artikelen □ Het Nieuwsblad, “Armere gezinnen gebruiken minder kinderopvang”, 12-10-2009 □ BN DeStem, “Twijfels over wet opvang”, 21-10-2009 □ Noordhollands Dagblad, “bereken zelf toeslag opvang” □ Noordhollands Dagblad, “Inval Fiod in Heiloo bij gastouderbureau” □ De Volkskrant, “Meer dan een oppasplek”, 13-10-2009 □ NOS nieuws, “Dijksma versoepelt eisen gastouders” 24-11-2009 □ MOgroep, “Tijdpad invoering wijziging Wet Kinderopvang te krap”, 14-10- 2009 □ Noordhollands Dagblad, “Horizon leidt 6.000 gastouders op”, 16-12-2009 Internet www.amsterdam.nl www.os.amsterdam.nl www.rabobank.nl www.kvk.nl www.dro.amsterdam.nl www.kinderopvang.nl www.netwerkbureaukinderopvang.nl www.nhd.nl www.ggd.nl www.cpb.nl www.databankkinderopvang.nl www.ijburgtv.nl www.ijburg.nl www.buurtleven.nl www.kinderopvang-amsterdam.nl www.woningmarktcijfers.nl

www.werkeninderkinderopvang.nl www.nos.nl www.mogroep.nl www.buitenhek.nl www.minocw.nl www.regioplan.nl www.rivm.nl www.kostenkinderopvang.nl www.dekinderdagverblijven.nl www.wikipedia.nl www.kenniscentrumwonenzorg.nl www.implementatiekinderopvang2010.nl www.ijbrug.nl www.marktmeester-ijburg.nl www.blijburg.nl

Interviews Face to face Interviews □ Vestigingsmanager Kids Planet IJburg, Yanna Wanrooij □ planoloog DRO / team IJburg en Zeeburgereiland, Projectbureau IJburg, Lia de Lange □ Vestigingsmanager De Blauwe Kiwi, Angelique Kouwels □ beleidsmedewerker Jeugd, afdeling SBR - Stadsdeel Zeeburg, Ans Leconte □ KinderVilla IJburg, Planningsmedewerker – Irene, Plaatsvervangend vestigingsmanager – Annemarie

Telefonische interviews Organisatie Naam Adres Woonplaats Telefoonnummer Datum

Projectbureau IJburg Lia de Lange Weesperplein 8 Amsterdam 020 5529657 5 maart 2010

Organisatie Naam Adres Woonplaats Telefoonnummer

Projectbureau IJburg Dhr. Ballengooier Weesperplein 8 Amsterdam 020 5529657

Organisatie Naam Adres Woonplaats Telefoonnummer Datum

O&S Amsterdam Dhr. Hielkema Oudezijds Voorburgwal 300 Amsterdam 020 2510333 5 maart 2010


O&S Amsterdam Dhr. M. Janssen Oudezijds Voorburgwal 300 Amsterdam 020 2510333 16 maart 2010


O&S Amsterdam Dhr. C. Beijer Oudezijds Voorburgwal 300 Amsterdam 020 2510333 16 maart 2010


De blauwe Kiwi Madelon Gielen Fritz Dietrich Kahlenbergstraat 64 Amsterdam 020 4166326 11, 16 maart 2010


Kids Planet Janna Wanrooij Duarte Pachecostraat 8 Amsterdam 020 7713561 11 maart 2010


KinderVilla IJburg Steigereiland Jaimie Andriessen Lambertus Hortensiuslaan 28-32 Amsterdam 020 8200962 11 maart 2010


De Kleine Wereld, Haveneiland Tamara Jan Vrijmanstraat 123-B Amsterdam 020 4165063 11 maart 2010


De Kleine wereld, Steigereiland Jolanda, Jessica, Anna Paulien Jan Luijkenstraat 6 Amsterdam 0204161539 11, 15 maart 2010


Oempa Loempa Jup Jansonius Erich Salomonstraat 90 Amsterdam 020 4162063 11, 16 maart 2010


Small Society (afdeling planning) Nettie van de Gronde Kiekstraat 22 t/m 24e Amsterdam 0204160091 11 maart 2010


Woeste Willem Mirjam, Jurjen IJburglaan 464 Amsterdam 020 3989540 11 maart 2010


De blauwe Fluithaas, de Blauwe Krab Maartje Boog John Hadleystraat 2 tm 6 Amsterdam 020 416 7306 11 maart 2010


De blauwe slingeraap Hetty Maria Austriastraat 698a Amsterdam 020 398 7903 15 maart 2010


De Kleine Wereld Hester Terpstra Jan Luijkenstraat 6 Amsterdam 020-412 06 33 19 maart 2010


Regiomanager Partou Yousouf Karadavut Karspeldreef 8 Amsterdam 020 398 61 79 19 maart 2010


Blij-Land Nienke Diemerparklaan 17-23 Amsterdam 06-24258052 17 maart 2010


Heppie Herrie Dhr. Huizen Gerard Hulst van Keulenstraat 7 Amsterdam 0642992807 17 maart 2010


SKON, afdeling communicatie Mevr. Van Dijk Vianen Sportlaan 1 (0347) 35 95 00 17 maart 2010


Egelskop Ilse van der Vos IJburglaan 799 Amsterdam 06 4098 8170 17 maart 2010


’t IJ-landje Mayo Toelsie IJburglaan 434 Amsterdam 06-50505858 17 maart 2010


Oempa Loempa Katie Smit Erich Salomonstraat 90 Amsterdam 020-4162063 17 maart 2010


CBS Piet Burger Henri Faasdreef 312 Den Haag 088 570 70 70 19 maart 2010

Regioscan IJburg. ten behoeve van. Netwerkbureau Kinderopvang. Versie 1.0

Recommend Documents