Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Inleiding De komende jaren zal de gemeente enkele miljoenen euro’s extra moeten bezuinigen. Dit heeft tot gevolg dat er (soms pijnlijke) keuzes zullen moeten worden gemaakt. Daarom heeft de gemeenteraad aan alle inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties gevraagd: waar kan volgens u op worden bezuinigd? Wat vinden zij bijvoorbeeld belangrijker? Zorg of cultuur? Lage gemeenteheffingen of sportvoorzieningen? Om deze vraag te kunnen beantwoorden is een traject ingezet dat bestond uit twee sporen: een enquête, zowel online als in de krant, en een brainstorm-avond op 2 april. De enquête is ingevuld door 583 mensen; op de brainstormavond waren 73 mensen aanwezig. Dit document bevat de resultaten van de raadpleging. In het eerste hoofdstuk staat de werkwijze beschreven. In het tweede hoofdstuk komen de uitkomsten van de internetraadpleging aan de orde. In het derde hoofdstuk de resultaten van de bewonersavond op twee april. In het vierde hoofdstuk worden de overeenkomsten van beide resultaten bekeken. In de bijlage is alle data opgenomen.
2
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Samenvatting De gemeente Capelle aan den IJssel moet de komende jaren extra bezuinigen. Het exacte bedrag is nog niet duidelijk, maar wel duidelijk is dat er (pijnlijke) keuzes gemaakt moeten worden. Daarom heeft op 18 maart de gemeenteraad definitief het groene licht gegeven voor de uitvoering van deze burgerraadpleging rond het thema bezuinigingen. Het voorstel hierbij was de Capellenaar te bevragen via internet, de krant en tijdens een te organiseren inloopavond. De enquête is 583 keer ingevuld, waarvan 59 keer op schrift. Bij de bezuinigingsavond op 2 april, met een stemkastjesronde en een gespreksronde, waren naast de leden van de raad en het college 73 mensen aanwezig. De resultaten die tijdens de enquête aan het licht zijn gekomen, komen sterk overeen met de resultaten op de avond. Zowel de rangschikking van domeinen waar binnen het meest of juist het minst bezuinigd zou moeten worden, als de keuze voor producten binnen deze domeinen, komen nagenoeg overeen. Enquête (n= 583)
Bezuinigingsavond (n=73)
1. Cultuur
1. Cultuur
2. Ruimtelijke ordening, economie en wonen
2. Sport en recratie
3. Sport en recreatie
3. Ruimtelijke ordening, economie en wonen
4. Buitenruimte
4. Buitenruimte
5. Lastenverzwaringen
5. Openbare orde en veiligheid
6. Openbare orde en veiligheid
6. Lastenverzwaringen
7. Werk en inkomen
7. Werk en inkomen
8. Jeugd en onderwijs
8. Jeugd en onderwijs
9. Zorg, welzijn en ouderen
9. Zorg, welzijn en ouderen
Hoewel de resultaten niet wetenschappelijk zijn daar er geen sprake is van een aselecte steekproef , zijn deze als “richtingaanwijzer” zeker bruikbaar. Ruim 650 Capellenaren hebben tenslotte hun mening gegeven. De respondenten vonden het moeilijk om keuzes te maken, zo hebben zij laten weten. Als er bezuinigd moet worden, kiezen zij er voor om minder geld te geven aan “leuke dingen” als cultuur en sport. Zorg, welzijn, jeugd, onderwijs, werk en inkomen moeten waar mogelijk worden gespaard. Ook wordt nadrukkelijk gesteld dat de gemeente eerst naar zichzelf moet kijken of het niet een onsje minder kan. Voorzieningen als het zwembad, het theater en de bibliotheek kunnen wat sommigen betreft best gedeeld worden met Krimpen, Zuidplas of Rotterdam. Op veel beleidsterreinen valt volgens de respondenten ook nog een efficiencyslag te maken. Over de noodzaak, wenselijkheid en inhoud van mogelijke lastenverzwaringen zijn de meningen verdeeld. Bezuinigen is niet leuk: er wordt altijd iemand bij benadeeld. Daarom is het maken van een goed onderbouwde keuze belangrijk. Dit rapport hoopt daar aan bij te dragen. 3
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Hoofdstuk 1 – Inleiding en werkwijze Op 18 maart heeft de Raad definitief het groene licht gegeven voor de uitvoering van de burgerparticipatie rond het thema bezuinigingen. Het voorstel hierbij was de Capellenaar te bevragen via internet, de krant en tijdens een te organiseren inloopavond. De gekozen methodiek was er op gericht om de resultaten van de verschillende methode ook in samenhang te kunnen bezien. In tegenstelling tot voorbeelden uit het land is gekozen voor een opzet waarbij tussen meer producten kon worden gekozen zonder een vooraf gedefinieerd bedrag. Deze keuze is gemaakt omdat het gevoel dat onder onze inwoners leeft, belangrijker is dan hen te dwingen een rekensom te maken waar zij zich mogelijk niet in kunnen vinden. Bovendien vergroot deze keuze de toegankelijkheid van de vragen. Als basis voor de enquête is gebruik gemaakt van de door de gemeenteraad vastgestelde groslijst van mogelijke bezuinigingen. Deze is vervolgens “vertaald” naar een achttal domeinen, met daarbinnen een aantal producten.
Voorbeeld van drie domeinen zoals deze werden gepresenteerd in de vragenlijst Een negende domein betrof lastenverzwaringen, zoals het verhogen van de OZB of de hondenbelasting. In de enquête (Bijlage A) is vervolgens aan de respondenten gevraagd om binnen deze domeinen minimaal 2 producten te kiezen waarop bezuinigd zou kunnen worden. Daarnaast is gevraagd om een prioritering aan te brengen door de domeinen te rangschikken van 1 tot en met 9. Tot slot werden er een aantal vragen gesteld over de achtergrond van de respondent. De enquête is online gepubliceerd, alsmede op papier in krant (gemeenteraadspagina’. Voor de bijeenkomst is gebruik gemaakt van een vergelijkbare opzet met het verschil dat alle onderwerpen één op één tegenover elkaar zijn gezet met de vraag “op welk onderwerp zou u eerder kiezen bij bezuinigingen?”.
Wanneer u op een van deze twee 4
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
domeinen moest bezuinigen, op welke zou uw keuze dan vallen? 1.
2.
Doordat alle domeinen tegenover elkaar worden gezet, is het mogelijk om ondanks het kleinere aantal aanwezigen toch veelzeggende resultaten te kunnen publiceren. Dit traject heeft niet de pretentie gehad een wetenschappelijk onderbouwd geheel te vormen. De raadpleging stond voor iedereen open om mee te doen. Er was geen zogenaamde aselecte steekproef. Hierdoor kunnen we niet spreken van de mening van de Capelle naar maar de mening van 656 Capellenaren. Als richtinggevende indicator is dit echter zeer goed bruikbaar: het aantal respondenten is voldoende groot om conclusies op hoofdlijnen te kunnen trekken, en bovendien komen de resultaten van zowel de enquête als de avond voor een zeer groot deel overeen. De politieke keuzes die betrekking hebben op de bezuinigingen kunnen en zullen moeten worden gemaakt. De resultaten van de raadpleging kunnen hierbij richting geven of duidelijk maken dat op sommige onderwerpen goed inzichtelijk wordt gemaakt waarom ze deel uitmaken van het pakket. Iedereen zal begrijpen dat er geen 5.5 miljoen te bezuinigen is op cultuur… Deze rapportage probeert een objectief beeld van de gevonden resultaten te schetsen, en de interpretatie aan de lezer te laten. De komende periode zal deze rapportage ongetwijfeld nog vaak geraadpleegd worden.
5
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Hoofdstuk 2 – Resultaten online De enquête is 583 keer ingevuld, waarvan 59 op schrift. Na afloop is gecontroleerd hoe vaak de enquête vanaf het zelfde IP-adres is ingevuld. Uit deze controle bleek dat weliswaar een aantal adressen meerdere malen voorkwam, maar dat uit de ingevulde persoonsgegevens aannemelijk kon worden gemaakt dat het hier verschillende leden van een huishouden betrof. Een groot aantal enquêtes was bovendien ingevoerd vanaf computers in het gemeentehuis, wat verklaard kan worden doordat papieren enquêtes handmatig in het online-formulier zijn ingevoerd. Er kan kortom geconcludeerd worden dat er geen onregelmatigheden zijn waargenomen.
Leeftijd respondenten 65 jaar en ouder
17,7%
55 tot 65 jaar
27,8%
45 tot 55 jaar
22,5%
35 tot 45 jaar
17,5%
25 tot 35 jaar
10,8%
18 tot 25 jaar
3,5%
tot 18 jaar
0,2%
De leeftijd van de respondenten varieert tussen de 12 en de 94, met een gemiddelde van 51, waarbij de grootste groep zich in de categorie 55-64 bevindt (28%). Vergeleken met de gehele Capelse bevolking is er sprake van een ondervertegenwoordiging in de groep onder 35, en een oververtegenwoordiging in de groep 45-54.
Geslacht deelnemers
Onbekend
13,6%
Vrouw
36,9%
Man 0,0%
49,6% 10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
De vragenlijst is door iets meer mannen dan vrouwen ingevuld. 96% van de respondenten vulde de vragenlijst in namens zichzelf, slechts 1% namens een bedrijf en 3% namens een maatschappelijke organisatie. 6
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Woonwijk deelnemers Onbekend Schollevaar Schenkel Oostgaarde Middelwatering ´s-Gravenland Fascinatio Capelle West 0,00%
4,29% 20,93% 10,98% 17,50% 27,44% 12,35% 2,74% 3,77% 5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
Er is sprake van een lichte ondervertegenwoordiging van mensen uit Schollevaar en Oostgaarde, terwijl inwoners van Middelwatering de vragenlijst relatief vaak hebben beantwoord. Mogelijk beïnvloed door de inleverbus op het gemeentehuis.
Bezuinigingspotentie - domeinen Zorg, welzijn en ouderen Jeugd en onderwijs Werk en inkomen Openbare orde en veiligheid Lastenverzwaringen Buitenruimte Sport en recreatie Ruimtelijke ordening, … Cultuur 0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
De respondenten achten het domein “cultuur” het domein waar het meest op bezuinigd kan worden, gevolgd door “Ruimtelijke ordening, economie en wonen”. Op “Zorg, welzijn en ouderen” en “Jeugd en onderwijs” mag het minst bezuinigd worden als het aan de respondenten ligt. Binnen de domeinen hebben de respondenten vaak ook een duidelijke voorkeur voor bezuinigingen op een of meerdere producten. Deze resultaten (per onderwerp) zijn terug te vinden in bijlage B. De uitkomsten per domein moeten dus worden gezien in relatie tot de positie die het onderwerp inneemt op de schaal met bezuinigingspotentie.
7
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
De twee meest genoemde onderwerpen per domein op de enquête zijn: Cultuur
Ruimtelijke ordening,
Sport en recreatie
economie en wonen Lokale omroep Capelle
Welstandcommissie
Openluchtrecreatie
Overige subsidies kunst en
Stimulering lokale economie
Sportief Capelle
Buitenruimte
Lastenverzwaring
Openbare orde en veiligheid
Straatmeubilair
Hondenbelasting
Keurmerk Veilig Ondernemen
Speelplaatsen
Invoeren betaald parkeren
Stadsmariniers
Werk en inkomen
Jeugd en onderwijs
Zorg, welzijn en ouderen
Aanbieden Rotterdampas
Leerlingenvervoer
Integratiebeleid
Kinderopvang
Peuterspeelzalen
WOP-budgetten per wijk
cultuur
Resultaten open veld
Overweging: zoek de bezuinigingen De laatste vraag van de enquête was een open vraag, waar mensen hun opmerking, vraag of niet (alleen) in minder geld uitgeven, konden en achterlaten. Vanzelfsprekend zijn hier zeer verschillende reacties op maar suggestie vooral in efficiënter slimmer werken. van passief-aggressief tot zeer bemoedigend. Opvallend is dat een groot aantal binnengekomen, respondenten wijst op bezuinigingsmogelijkheden op het
ambtelijk
apparaat,
het
bestuur
en
de
gemeenteraad. Tevens opvallend is dat maar 3 mensen
pleiten
voor
het
geven
van
meer
verantwoordelijkheid voor de Capellenaar.
Vergeet niet te investeren in wat je
Ook op het gebied van openbare ruimte en handhaving zijn veelvind. opmerkingen, wel belangrijk Capelle isoverwegend met
investeer in dat een negatieve lading. Men noemt hierbij vooral deParkstad, slechte zichtbaarheid vanbeeld, stadstoezicht en het trekt kapitaal aan.
groenonderhoud. Er wordt door een aantal mensen wel veel belang gehecht aan de openbare ruimte, getuige de oproepen om hier niet op te bezuinigen. Een overzicht van alle gegeven reacties is te vinden in bijlage C.
8
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Hoofdstuk 3 – Bezuinigingsavond 2 april In de trouwzaal van het gemeentehuis vond op 2 april 2013 een bijeenkomst plaats rond het thema bezuinigingen, waarbij naast de leden van de raad en het college 73 mensen aanwezig waren. Deze bijeenkomst bestond uit twee delen. In het eerste deel beantwoordden de aanwezigen door middel van stemkastjes een groot aantal vragen. In het tweede deel van de avond gingen de aanwezigen in subgroepen onder leiding van een raadslid met elkaar in gesprek over hun keuzes in het eerste deel. Op de avond was een gemiddeld iets ouder publiek aanwezig: iets meer dan de helft was ouder dan 55. Er waren slechts 5 mensen onder de 35. Er waren 25 vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties aanwezig. Dit zijn er meer dan er namens een maatschappelijke organisatie de enquête hebben ingevuld. Resultaten stemkasten De domeinen waar volgens de aanwezigen op bezuinigd kan worden komen voor een groot deel overeen met de resultaten van de enquête. Dit is terug te zien in bijlage B. De twee meest genoemde onderwerpen per domein tijdens de stemkastjesronde zijn: Cultuur
Ruimtelijke ordening,
Sport en recreatie
economie en wonen Lokale omroep Capelle
Welstandcommissie
Sportief Capelle
Subsidies evenementen
Stimulering lokale economie
Openluchtrecreatie
Buitenruimte Straatmeubilair Speelplaatsen en Beheer/
Openbare orde en veiligheid
Algemene vraag gesteld over lastenverzwaringen(zie pag. 12)
Keurmerk Veilig Ondernemen Stadsmariniers
onderhoud groen (even vaak genoemd) Werk en inkomen
Jeugd en onderwijs
Zorg, welzijn en ouderen
Aanbieden Rotterdampas
Leerlingenvervoer
Integratiebeleid
Kinderopvang
Jeugd- en jongerenwerk
WOP-budgetten per wijk
Zoals hier wellicht opvalt komen ook deze resultaten zeer sterk overeen met die op de enquête. De volledige resultaten zijn te vinden in bijlage B. Tijdens de stemkastjesronde zijn ook vragen gesteld die niet voorkwamen op de online-enquête. Als eerste zijn om te peilen of men het terecht vond dat in deze fase de inwoners worden geraadpleegd de, wellicht voor de hand liggende, vraag gesteld of er geen keuzes kunnen worden gemaakt over bezuinigingen zonder eerst bewoners te raadplegen, en of men het goed vond dat er in deze fase al werk gemaakt wordt van bezuinigingen. 9
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Er kunnen geen keuzes worden gemaakt over bezuinigingen, zonder eerst bewoners te raadplegen
60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Helemaal Mee eens Neutraal mee eens
Mee Helemaal oneens mee oneens
Geen mening
Het is goed dat de gemeente in deze fase al werk maakt van bezuinigingen
60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Helemaal Mee eens Neutraal Mee Helemaal -10% mee eens oneens mee oneens
Geen mening
Men ziet dus zeker het nut in van burgerparticipatie rond dit thema. Daarna is de vraag gesteld of de gemeente in tijden van bezuinigingen meer mag vragen van haar inwoners. Een groot deel van de respondenten is het daarmee eens.
10
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
In tijden van bezuinigingen mag de gemeente meer vragen van haar inwoners
60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Helemaal Mee eens Neutraal Mee Helemaal -10% mee eens oneens mee oneens
Geen mening
De vraag naar de mening van de aanwezigen over het functioneren van de gemeente werd minder positief beantwoord. Hoewel er per saldo meer mensen tevreden dan ontevreden zijn, is er toch nog een groot aantal mensen dat hier neutraal antwoordt.
Ik ben tevreden over het functioneren van de gemeente
60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% Helemaal Mee eens Neutraal Mee Helemaal Geen -10,00% mee eens oneens mee mening oneens
Verder is er gevraagd naar de tevredenheid over de mate waarin de burger wordt betrokken bij het beleid van de gemeente. Hoewel een substantiële groep hier vindt dat dit voldoende is, is er een meerderheid die vindt dat dit onvoldoende gebeurt.
11
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Ik vind dat de gemeente haar inwoners ... betrekt bij haar beleid
60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% -10,00%
Te veel
Voldoende/genoeg
Te weinig
Er is verdeeldheid over de vraag of lastenverhogingen acceptabel zijn in tijden van bezuinigingen. Een meerderheid is tegen lastenverzwaringen.
Het standpunt “geen lastenverzwaring voor de burger” moet ook in deze tijd uitgangspunt blijven
60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% Helemaal Geen -10,00% Helemaal Mee eens Neutraal Mee mee eens oneens mee mening oneens
12
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Er moet kritisch gekeken worden Gesprekken met raadsleden naar dingen die de mens niet per Na heeft de stemkastjesronde direct nodig om te overleven!!is de groep in zes subgroepen uiteen gegaan en is onder leiding van Zoals cultuur is iets waar de mens raadsleden het gesprek aangegaan over de ook zonder kan! (Deelnemer bezuinigingen in het algemeen en het stemgedrag enquête) tijdens het voorgaande uur. Wat opvalt in de verschillende verslagen is dat er, ondanks dat er vanzelfsprekend zeer grote meningsverschillen waren tussen de aanwezigen, een aantal onderwerpen in vrijwel alle groepen is besproken, zoals efficiëntie, het ambtelijk apparaat, voorzieningen (theater, zwembad, bibliotheek), gevolgen van de bezuinigingen, bestuurlijke
Het was niet gemakkelijken invullen samenwerking lastenverhogingen. omdat het een met het ander te Verder hebben dehet aanwezigen enige moeite met de manier van vraagstelling (dilemma’s) en het maken heeft. Bezuinig je op een dan krijgtontbreken het ander van daarbedragen last van. en inzicht in de gevolgen van mogelijke bezuinigingen. Dit is echter een Veel succes! (deelnemer enquête) bewuste keuze geweest om de vragen en de avond
voor zo veel mogelijk mensen toegankelijk te maken (zie inleiding). Men ziet in dat bezuinigingen in het ene domein, kunnen zorgen voor een noodzaak tot intensivering in het andere domein. Zo wordt sport genoemd, dat zou kunnen zorgen voor meer gezondheid, welzijn, integratie, verbeteren van de veiligheid, enzovoorts. Verder vindt men het belangrijk om te kijken hoe de gemeente efficiënter kan werken. Hierbij wordt niet in de laatste plaats het ambtelijk en bestuurlijk apparaat genoemd, maar wordt zeker ook gekeken naar maatschappelijke functies. Het delen van accommodaties door verenigingen kan leiden tot een besparing waardoor een lager subsidiebedrag mogelijk is. Ook het delen van voorzieningen met regiogemeenten als Rotterdam, Krimpen aan den IJssel en Zuidplas is geen taboe, hoewel er wel verschillend over wordt gedacht afhankelijk van de aard van de voorziening. Voor het theater lijkt men wel geneigd naar Rotterdam te gaan, maar over zaken als bibliotheek en zwembad wordt men het minder makkelijk eens. Er zijn grote verschillen tussen de manier waarop mensen tegen het bezuinigen aankijken: een aantal mensen stelt zeer nadrukkelijk de piramide van Maslow centraal, ook wel bekend als de behoeftehiërarchie, waarbij volgens hen de eerste levensbehoeften in de piramide de gebieden zijn waarop het minst mag worden bezuinigd. De “leuke dingen” zijn in die zienswijze minder belangrijk en kunnen eventueel door mensen zelf geregeld worden. Tevens zijn er mensen die dit niet zo expliciet zeggen, maar wel vinden dat moet worden gekeken naar wat belangrijk is voor de Capellenaar. Zij zijn over het algemeen van mening dat als er dan toch bezuinigd moet worden, dat dan maar op cultuur en sport moet gebeuren. De resultaten van de enquête wijzen ook in zekere mate in deze richting. Wetenschappelijk gezien is de inmiddels 70 jaar oude piramide niet heilig (te veel theorie, te weinig onderbouwing), maar hij is voor sommigen aanwezigen gebruikt als kader bij het maken van bezuinigingskeuzes. 13
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
Zelfontplooiin g Behoefte aan waardering en erkenning Behoefte aan sociaal contact Behoefte aan veiligheid en zekerheid
april 2013
Ook is er een groep die het liefst helemaal niet bezuinigt en veel moeite heeft met het maken van keuzes. Deze groep mensen verwacht de noodzakelijke bezuinigingen veel meer te vinden in een efficiëntere manier van werken, dan door het schrappen van voorzieningen. De beroemde “kaasschaaf” werd door een aantal genoemd. Een lastenverhoging lijkt geen absoluut taboe, maar men is het zeer met elkaar oneens welke
Lichamelijke behoeften
lasten dan verhoogd moeten worden en welke groepen er moeten worden ontzien.
Over het algemeen is er wel overeenstemming over dat eerst naar de gevolgen van een bepaalde bezuiniging moet worden gekeken, en daarna pas over een bedrag kan worden gesproken. Wanneer een bezuiniging weinig gevolgen heeft of slechts een kleine groep mensen beperkt benadeeld, verdient deze de voorkeur.
14
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Hoofdstuk 4 – Enquêteresultaten in relatie tot resultaten bezuinigingsavond Wanneer de resultaten van de bezuinigingsavond naast die van de enquête worden gelegd valt op dat deze grotendeels hetzelfde zijn. Voor een deel zullen de aanwezigen op de avond ook de enquête hebben ingevuld, maar desondanks is dit een aanwijzing dat hoewel we geen steekproef van “de Capellenaar” hebben, er wel degelijk een lijn valt te trekken uit de resultaten. Ondanks het verschil in vraagstelling op het gebied van de domeinen op hoofdlijnen (prioritering op de enquête vs. 1-op-1-keuzes tijdens de avond), komt er uit beide methoden een zeer vergelijkbare lijst. Enquête
Bezuinigingsavond
10. Cultuur
10. Cultuur
11. Ruimtelijke ordening, economie en wonen
11. Sport en recratie
12. Sport en recreatie
12. Ruimtelijke ordening, economie en wonen
13. Buitenruimte
13. Buitenruimte
14. Lastenverzwaringen
14. Openbare orde en veiligheid
15. Openbare orde en veiligheid
15. Lastenverzwaringen
16. Werk en inkomen
16. Werk en inkomen
17. Jeugd en onderwijs
17. Jeugd en onderwijs
18. Zorg, welzijn en ouderen
18. Zorg, welzijn en ouderen
Ook binnen de domeinen is er vrijwel hetzelfde gestemd. Dit was voor het getrainde oog al te zien in de beide tabellen in voorgaande hoofdstukken, maar is helemaal goed te zien in de tabellen in bijlage B. Afrondend kan er gezegd worden dat er in korte tijd voldoende resultaten zijn verzameld om een duidelijke lijn te laten zien waar de deelnemende Capellenaren voor lijkt te staan. Uiteraard zijn er veel verschillende meningen in de stad, die hopelijk in deze rapportage voldoende aan het woord zijn gekomen. Dit document dient dan ook ter inspiratie bij het maken van de keuzes, waarbij alle meningen ter overweging kunnen worden meegenomen.
15
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Bijlage A – Vragenlijst
16
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
17
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Bijlage B – Resultaten
Bezuinigingspotentie - domeinen Zorg, welzijn en ouderen Jeugd en onderwijs Werk en inkomen Openbare orde en veiligheid Workshop (omgerekend)
Lastenverzwaringen
Internet
Buitenruimte Sport en recreatie Ruimtelijke ordening, … Cultuur 0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0
* Door verschillende methoden van vraagstelling was een extra rekenslag nodig om de domeinvergelijking tijdens de workshop met de prioriteringsvraag internet te vergelijken. De resultaten van de workshop zijn hiervoor vermenigvuldigd met 0,01125. Hierdoor zijn ze omgezet op een schaal van 1 tot 9 en zijn daarmee vergelijkbaar met de prioriteringsvraag van de enquête, die ook van een schaal van 1 tot 9 gebruik maakt. ** Waar in de grafieken “internet” staat, wordt de enquête bedoeld, inclusief de resultaten die op papier zijn binnengekomen.
Ruimtelijke ordening, wonen en economie Herstructureringsprojecten
27,8% 34,5%
Milieubeleid
27,8% 35,7%
Riolering en waterzuivering
2,5% 5,5%
Workshop Internet 77,2% 85,4%
Welstandcommissie Stimulering lokale economie
35,4% 38,4%
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0%
18
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Openbare orde en veiligheid Handhaving Buurtbemiddeling Rampenbestrijding
26,6% 18,4% 27,8% 34,3% 21,5% 22,5% 50,6% 52,3%
Stadsmariniers
Cameratoezicht
Internet
49,4% 64,3%
Keurmerk Veilig Ondernemen Bureau Halt
Workshop
8,9% 14,6% 29,1% 23,5%
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0%
Cultuur Overige subsidies kunst en cultuur
35,4% 53,9% 41,8% 48,5%
Subsidies evenementen Subsidie theater
34,2% 41,0% 51,9% 70,2%
Lokale omroep Capelle Subsidie muziekonderwijs Subsidie op. bibliotheek
26,6% 33,3% 10,1% 16,1%
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0%
19
Workshop Internet
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Sport en recreatie Openluchtrecreatie
41,8% 56,3%
Sportief Capelle
45,6% 55,6%
Zwembad Sportgebouwen en sportterreinen Schoolzwemmen
22,8% 21,3%
Workshop
22,8% 30,9%
Internet
22,8% 26,2% 34,2% 41,9%
Subsidies sportverenigingen
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0%
Zorg, welzijn en ouderen Maatschappelijke dienstverlening
8,9% 17,7% 29,1% 37,9%
Welzijnsaccomodaties Ondersteuning vrijwilligerswerk en mantelzorg
10,1% 9,6%
Wijk Overleg Platformsbudgetten per wijk Buurtwerk
46,8% 60,9% 24,1% 34,1% 50,6% 61,1%
Integratiebeleid Individuele voorzieningen Wmo
8,9% 10,5%
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0%
20
Workshop Internet
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Jeugd en onderwijs 53,2% 56,1%
Leerlingenvervoer Onderwijshuisvesting Milieueducatie Jeugdgezondheidszorg Peuterspeelzalen Jeugd- en jongerenwerk
21,5% 26,6% 22,8% 33,3%
Workshop
13,9% 20,9% 25,3%
Internet
44,4%
26,6% 29,5%
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0%
Werk en inkomen 68,4% 79,1%
Aanbieden Rotterdampas Schuldhulpverlening Fraudebestrijding Uitstroom bijstand Kinderopvang Bijzondere bijstand Armoedebeleid
11,4% 19,6% 30,4% 16,6% 17,7% 16,5%
Workshop
34,2% 51,6% 16,5% 17,3% 11,4% 21,1%
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0%
21
Internet
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Buitenruimte Speelplaatsen Schoonmaken straten, pleinen en wegen
31,6% 41,9% 22,8% 22,6% 65,8% 76,2%
Straatmeubilair Openbare verlichting Beheer en onderhoud groen Onderhoud verhardingen
16,5% 22,3%
Workshop Internet
31,6% 28,8% 6,3% 13,7%
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0%
Lastenverzwaringen
Invoeren betaald parkeren
28,6%
Hondenbelasting
OZB
71,4%
16,3%
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0% * Deze vraag is alleen aan de deelnemers op internet gesteld
22
Internet
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Leeftijd deelnemers 15,2% 17,7%
65 jaar en ouder
29,1% 27,8%
55 tot 65 jaar
24,1% 22,5%
45 tot 55 jaar
12,7% 17,5%
35 tot 45 jaar
10,8%
5,1% 3,5%
18 tot 25 jaar tot 18 jaar
Internet
1,3%
25 tot 35 jaar
Workshop
0,0% 0,2%
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
Geslacht deelnemers
Onbekend
8,9% 13,6%
46,8%
Vrouw
36,9%
Internet
43,0%
Man
0,0%
Workshop
49,6%
20,0%
40,0%
60,0%
80,0%
23
100,0%
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Woonwijk deelnemers 13,9%
Middelwatering
9,7%
Schollevaar
20,9% 16,7% 17,5%
Oostgaarde
15,3% 12,3%
´s-Gravenland Schenkel
11,0%
Onbekend
4,3%
Capelle West
4,2% 3,8%
19,4%
Workshop
19,4%
Internet
1,4% 2,7%
Fascinatio Woont niet in Capelle
27,4%
0,0%
0,0%
9,7% 10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
Ingevuld/aanwezig namens 59,5%
Mijzelf
Maatschappelijke instelling
95,9%
31,6% 2,6% Workshop
Bedrijf
Anders
Internet
0,0% 1,0%
0,0% 0,5%
0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0%
24
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Bijlage C – Open antwoorden Succeswensen en complimenten • heel veel wijsheid het is ontzettend moeilijk •
Goede vragen!
•
Nee, maar succes met het maken van deze moeilijke beslissing(en)!
•
wens jullie veel sterkte en wijsheid, jullie zullen het nodig hebben
•
Prima initiatief dit.
•
Succes. Lastige keuzes!!
•
ik wens U veel wijsheid.
•
Bijzonder goed initiatief om de inwoners hierbij te betrekken.
•
Veel succes bij het maken van de juiste bezuinigingen. Alle genoemde zaken zijn ‘belangrijk!’
•
Ik hoop dat veel burgers reageren!!
•
Goed inititatief om de reacties van de inwoners te peilen
Bezuinigen – algemeen • Let op stapeling van effecten van maatregelen, geef bijv: handhaving een fietsinplaats van auto’s voordeel dan zien ze veel meer, De vraag: Waar kan volgens u het meest op bezuinigd worden en is zodanig opgesteld dat deze tegenstrijdig kan zijn met de rest van de vragenlijst en kan een verkeerd beeld van de bedoelingen van de burger geven. •
Niet bezuinigen!!!
•
Er komt ongetwijfeld een heel vertekend beeld als gevolg van deze enquete aangezien ik denk dat voornamelijk ouderen deze zullen invullen.
•
Lokale ambities bijstellen, dure plannen voorlopig in de koelkast
•
Overweging: zoek de bezuinigingen niet (alleen) in minder geld uitgeven, maar vooral in efficiënter en slimmer werken.
•
efficienter met geld omgaan!Toepassen van riskmanagement!!! Kijk eens goed naar efficiënt werken en naar minder ambtenaren. Daar valt veel te halen
•
Ik vind de slotvraag verwarrend: er is een groot verschil tussen 'kunnen' en 'mogen'! , dat had beter apart gescoord kunnen worden volgens mij.
•
het zal een goede zaak zijn als er inderdaad niet alleen naar bewoners wordt geluisterd maar ook dat deze wordt gebruikt bij de keuze waarop bezuinigd moet worden
•
Het is lastig invullen omdat er geen concrete invulling bij staat; wat precies de gevolgen zijn is onduidelijk!
•
Beperk de gemeentelijke lasten tot de kerntaken en voer die ruimhartig en doeltreffend uit.
•
voor allen die hierover een beslissing mogen veel wijsheid toegewenst
•
ik ben benieuwd naar de uitslag van de enquete. Komt de uitslag in de locale kranten?
•
Mis de gegevens over bedragen en inhoud. Ik weet niet goed waarvoor ik nu kies. Ik ervaar deze enquête als suggestief en ondoorzichtig.
25
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
•
Geen prestige programma's uitvoeren; weggegooid geld. Denk aan de zwakken in de samenleving.
•
Ben het niet eens dat er overal 2 moeten. Soms zijn er zaken waar beslist niet op bezuinigd kan worden, en dan toch moet ik iets invullen.
•
Bij Openbare Orde en Veiligheid kunnen meerdere onderwerpen samengevoegd worden.
•
Er moet kritisch gekeken worden naar dingen die de mens niet per direct nodig heeft om te overleven!! Zoals cultuur is iets waar de mens ook zonder kan!
•
Ik vond vooral de keuze volgorde bijna onmogelijk om in te vullen omdat je als burger niet weet wat voor bedragen omgaan in de diverse categorieen.
•
Heel moeilijk om de keuzes te moeten maken!
•
Erg moeilijk als je niet weet wat er mogelijk per onderwerp bezuinigd kan worden, op deze manier is het alleen een lijstje waarin je zegt wat persoonlijk belangrijk is en niet een afweging tussen goed voor de gemeente en acceptabel voor mij
•
Het was niet gemakkelijk invullen omdat het een met het ander te maken heeft. Bezuinig je op het een dan krijgt het ander daar last van. Veel succes!
•
Duidelijk, maar moeilijk om te kiezen, wat je voor vindt gaan
•
Leuk idee, maar beducht voor populistische keuzen die geen oog hebben voor complexe afwegingen en consequenties.
•
Begin vast met op alles 2% te bezuinigen. Waar komen we dan op uit?
Voorzieningenniveau • Voetbalverenigingen en tennisbanen zijn er zeer overvloedig in Capelle, kan wel wat minder. Probeer zwembad en muziekschool te ontzien bij deze bezuinigingen! Een theater als Isala kan Capelle niet betalen en had nooit moeten komen. Afbouwen! •
Stoppen met subsidie, theater, lokale omroep, minder regels, minder controle, minder ambtenaars nodig.
•
Stop met subsidie Isala theater. Genoeg theaters in Rotterdam. Bezuiniging op schoolzwemmen z.s.m. doorvoeren. V.a. 9 jaar, is niet echt effectief.
•
Zie sport- en cultuur stichtingen als bedrijven die zich zonder subsidie moeten handhaven.
•
"Voor sport, theater, bibliotheek kan/wil ik wel meer betalen
•
De Bop(bus) waren goud waard voor een wijk"
Werk en inkomen • Door de omstandigheden is er geen werk dus heeft dat de minste prioriteit voorlopig als de economie aantrekt komt er ook weer werk en kunnen we weer naar die dingen kijken. •
Geen bezuinigingen op laag geschoolden, zijn vaak nog het nuttigst.
•
Zorgen dat iemand die 40 uur werkt en 1200 verdient meer overhoud dan 2 ouders in bijstand met kinderen. Subsidies (extra;s) pas toelaten als werkloosheid daalt. Kijk ook naar de personele bezetting kies niet altijd voor de maximale bezetting die als formatie geldig is "De vergoeding aan de raadsleden kan drastisch omlaag.
•
Waarom moeten mensen in de bijstand extra beloond worden, waardoor het verschil tussen de bijstand en minimum inkomen te klein is om te gaan werken.
•
Promen, waar valt dat onder? Graag bezuinigen op Promen
26
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
•
april 2013
Capelle moet goed onderhouden blijven. Besparen vooral om degenen die niet aan het land bijdragen (bijstand). Geld uitgeven om deze mensen aan het werk te helpen is goed. Ze simpelweg een uitkering geven niet.
Zorg en welzijn • Minder uitgeven aan wijken en bewoners die door asociaal gedrag zelf de buurt en/of huis onbewoonbaar maken. Uitzetten en buiten de wijk in containers huisvesten en geen geld voor bv. BBQ ter verbroedering aan verspillen. stop a.u.b. met het aan het subsidie hangend theater Rotterdam is om de hoek en zeer goed bereikbaar in Capelle blijft dit een 3e rangs dingetje. •
Probeer niet meer geld uit te geven, dan erin komt.
•
Handen af van zorg en welzijn, door stoppen meldpunt is al veel te veel schade aangericht.
•
Het is ondenkbaar te bezuinigen op het WMO-beleid, omdat Capelle er taken bij krijgt van het Rijk. Er zal geld bij moeten om de nodige zorg te kunnen verlenen aan de cliënten die zorg nodig hebben.
•
T.a.v. zorg bezuinigingen op vele schijven, bespottelijk dat ‘boodschappenhulp’ zo duur is.
•
Ontzie de zwakkeren in de samenleving, maar pak fraude aan.
•
Bezuinigen op welzijn voor de mensen die zich toch wel kunnen redden. En het geld besteden aan de kansarme binnen deze gemeente.
•
Maak van Capelle een groene gemeente gebruik zoveel mogelijk led verlichting en waar mogelijk zonnepanelen. kwalitatieve zorg en welzijn lijkt mij evident
•
Kijk goed naar wat eerste levensbehoeften zijn, spaar die bij de bezuinigingen en onttrek het geld aan de zaken die de meeste mensen het minst treffen.
•
Ik ben voorzitter van de cliëntenraad van activiteitencentrum de Bongerd van Pameijer en wij zouden leden van de gemeenteraad graag willen uitnodigen om eens te praten over zaken waar wij ons mee bezig houden.
•
De door de overheid verplichte taken moeten geen onderwerp van deze discussie zijn (wmo en bijzondere bijstand).
•
Stoppen met subsidies zoals die voor "Opgaarden" e.d. Dat is meestal alleen maar een "feestje" voor mensen die het niet nodig hebben.
•
Meer bezuinigen op inburgering! Meer controle op illegaal wonen!
Gemeentelijke samenwerking/fusies • Fuseren met krimpen, diverse gemeentelijke diensten fuseren met vgl. diensten buurgemeenten. •
Werk voor voorzieningen, zoals zwembad, kinderboerderij, cultuur samen met de buurgemeente en plaats dit bijvoorbeeld in het Hitland.
•
Kunnen er ook geen overheidsinstellingen samengevoegd worden waardoor er meer geld bespaart wordt.
•
Ga door met gezamenlijke diensten met andere gemeentes, maar pas op voor bureaucratie.
Eigen verantwoordelijkheid • Misschien is het aan te moedigen door de Gemeente dat mensen zelf de buitenruimte op orde houden, meer hun eigen verantwoordelijkheden nemen over openbare zaken, zodat deze niet door de belastingbetaler betaald hoeven te worden. •
Geef de mensen hun eigen verantwoordelijkheid terug. Ieder op zijn eigen niveau. Handen uit de broekzakken als je meer ziet! En stop de zware belastingdruk voor de burger.
27
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
•
april 2013
Idee 8 Buitenruimte biedt inwoners een prikstok en vuilniszakhouder aan om hun eigen buitenomgeving schoon te houden
Overige/onduidelijk • De enquête is ingevuld op basis van relevantie, noodzakelijk om voldoende opbrengt te realiseren. •
Wethouders en deelgemeente - beleid.
•
retour envelop is wel zo makkelijk
•
Beëindig de vrijwilligersbijdrage. Zeer waarschijnlijk zijn er weinig vrijwilligers die het vanwege de verplichte waarderingsactiviteit doen. Geen wedstrijdjes van mevr. Bandell.
•
Dat Schollevaar het afvalputje van Rotterdam is.
Verkeer en vervoer • Inkomensafhankelijk maken van gratis openbaar vervoer voor65+er. •
Vandaag was nog in het nieuws dat ouderen relatief gezien er het best voor staan in deze crisis. Desondanks is onlangs het gratis OV voor 65+ verlengd. Deze twee punten kan ik niet rijmen met elkaar.
•
Wordt er bezuinigd op het gratis reizen per OV voor 65+?, liever niet. Houdt de ouderen juist uit hun isolement.
•
Goed naar de mensen luisteren en meer parkeer gelegenheid is hard nodig
•
invoeren van een parkeerheffing voor mensen in het bezit van meer dan 1 auto, die hun garage niet voor dit doel gebruiken.
•
De mogelijkheid om de gratis OV pas voor 65plussers af te schaffen, kwam niet op het lijstje voor maar die staat met stip op 1 wat mij betreft.
•
Hangt van je leeftijd af!, en de wijk/buurt waar je in woont. Metro s.v.p. gratis OV chipkaart houden.
•
vraag eigen bijdrage (voor allen gelijk) voor RET PAS voor ouderen, bv 100,-- per jaar
•
Gratis reizen ouderen minimaliseren naar lage inkomensgroepen van 65+ niet voor alle ouderen. Uitsluitend voor ouderen met minder dan 25.000,00.
•
Vrij reizen voor ouderen! Afschaffen!
Ambtelijk apparaat/bestuur • Bezuinig op het apparaat! •
Kijk eens naar overbodige gemeentelijke regelgeving: het kan heus en het levert veel op! (mijn ervaring bij gemeente Rotterdam)
•
Wat mij betreft kan er zeker bezuinigd worden op het aantal ambtenaren in het gemeentehuis, het salaris van de ambtenaren en het uitbesteden van werk aan adviesbureaus e.d.
•
Het aantal raadsvragen en discussietijd inperken, dit bespaart een hoop ambtelijk uitzoekwerk.
•
De griffier is overhead zonder enige toegevoegde waarde.
•
Het aantal wethouders beperken.
•
Ambtenaren aannemen niet van buiten af, dat scheelt heel veel reisgeld!!! Op bijzondere bijstand, zorg, welzijn en ouderen zou in het geheel niet bezuinigd mogen worden. Deze groep(en) hebben
28
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
nu al het zwaarst te lijden. •
Vreemde lijst. Mis de euro’s om goed te kunnen afwegen. Alles buiten de ambtelijke organisatie. Eerst in eigen vlees snijden aub. Dus : voor 3 miljoen aan formatieplaatsen bezuinigen en korten B&W en raadsleden met 10%.
•
bezuinigingen op ambtenaren en wethouders dat zijn er te veel van dat scheelt een hoop geld .
•
Tegengaan versnippering / dubbelingen in voorzieningen, bezuiniging op loonkosten is ook niet verkeerd.
•
Mindere ambtenaren en zeker minder uitjes etc. (gedeeltelijk) op kosten van de burger. Meer grip op kostendeclaraties bestuurders.
•
Hoe verhouden de bezuinigingen zich t.o.v. college werkprogramma 2010-2014. En benieuwd wat de interne bezuinigingsplannen zijn van de Gemeente zelf.
•
Invoer belasting voor katten, inkrimpen ambtenaren,
•
Ik zou vooral besparen op beleidsambtenaren. Laat de uitvoering in tact: daar hebben.
•
"Ook op het gemeentehuis kan efficiënter gewerkt worden.
•
En we kunnen door met minder raadsleden en minder wethouders.
•
Wat in de lagen van ambtenaren bezuinigen. Ambtenaren meer verantwoordelijkheid geven zodat er minder lagen van leidinggevenden nodig zijn.
•
kan er op ambtenaren niet bezuinigd worden?
•
Stop met subsidie op de jeugdburgemeester enz. te veel franje.
•
Wellicht kan ook speciale evenementen zoals de Uitdaging, maar ook budgetten van uitgaven van bestuurders ook eens tegen het licht gehouden worden. Wellicht een druppel op een gloeiende plaat maar elke druppel is er een.
•
Ik zou bezuinigen op alles een heel klein beetje ,maar het meest op de salarissen van alle ambtenaren. We moeten immers allemaal inleveren.
•
Suggestie: Bespaar op het ambtelijk apparaat, minder regelgeving, minder vergaderingen buitenshuis, minder controleren en meer samenwerken met het maatschappelijk middenveld.
•
1 halveer college, 2 openbaar vervoer zelf betalen, 3 communicatiekosten, waaronder dit soort raadplegingen, 4 als er geld te weinig is allemaal betalen, dus ook lasten bekijken.
•
Laat ambtenaren niet altijd met z’n tweeën handhavingtaken uitvoeren. Overdag kan dat best alleen.
•
Alle subsidies schrappen. Minder wethouders en minder salarissen voor de wethouders
•
1e: inkrimping ambtenaren, 2e: huishoudboekje, 3e: samenvoeging inkoop materialen met bv. Rotterdam"
•
Gemeente moet zich beperken tot kerntaken: geen franje
Alleen noodzakelijke uitgaven doen, geen luxe. Onderhoud buitenruimte/vastgoed, handhaving • Onderhoud in de breedste zin des woord uitsmeren over meerdere jaren. •
allen maar een opmerking: ik hoop dat er niet bezuinigd gaat worden op de buitenruimte dan verpauperd de wijk zeer snel.
29
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
•
buitenruimte en veiligheid zijn soms synoniem !!
•
Openbare verlichting om-en-om of lichtsensoren aanbrengen die reageren bewegingen
•
Helaas kan zorg/welzijn niet gescheiden worden van ouderen in deze enquête. Er valt volgens mij ook nogal wat winst te behalen wanneer stadstoezicht echt toezicht houd en niet alleen bij mooi weer rondloopt.
•
Er moet uitvoering komen van het hondenbeleid, dus meer bekeuringen voor de vele overtredend. Dit kan duizenden euro’s per maand opleveren.
•
Het beste zou zijn om nergens op te bezuinigen. Overigens zie ik nooit iemand om het groen en de straten bij te houden resp. schoon te maken.
•
groenvoorziening, zie heel de dag de auto maar heen en weer rijden, 4 personen voor 1 job
•
Regelmatig brandt de straatverlichting overdag in de hele wijk (er wordt dan geen onderhoud gepleegd) ik heb hierover regelmatig gebedeld.
•
schaf per direct de opzoomerdag af, 2) totale straatverlichting 25 minuten later aan 25 minuten eerder uit, 3) straatverlichting om en om uitschakelen, 4) meer aandacht voor groenonderhoud"
•
Vergeet niet te investeren in wat je wel belangrijk vind. Capelle is Parkstad, investeer in dat beeld, trekt kapitaal aan.
•
Openbare verlichting kan beperkter zonder dat de veiligheid in het geding is. Verontreiniging honden moet duurder en strenger!
•
Capelle moet goed onderhouden blijven. Besparen vooral om degenen die niet aan het land bijdragen (bijstand). Geld uitgeven om deze mensen aan het werk te helpen is goed. Ze simpelweg een uitkering geven niet.
•
Al die palen van de honduitlaatzones schaf dit af. Maak gewoon groene zones waar honden uitgelaten mogen worden m.b.v. groene verfstrepen op de grond zoals de blauwe parkeerstrepen.
•
Op dit moment komen er nieuwe speelvoorzieningen (speelplaats Filosofentuin), die ongetwijfeld er veel geld gaan kosten, terwijl er (te) weinig kinderen in de buurt wonen die een dergelijke investering rechtvaardigen
•
zie nooit stadsmariniers in de wijk of op wc de Scholver. Veel hondenbezitters ruimen de poep niet op, met als gevolg dat je goed moet opletten en op de grond moet blijven kijken.
•
opvoeding ouders strenger controleren, 2. vandalisme harder aanpakken en laten betalen, niet de burgers op laten draaien, 3. normen waarden bevorderen, strenger optreden verloedering wijken verloedering kost gemeente te veel."
•
Leegstaande bedrijfspanden proberen rendabel te maken bv vestiging jongeren/ouderen of voor mensen die tijdelijk onderdak willen bv ivm scheiding.
Belastingen/lasten • Hondenbelasting verhogen,want de vervuiler betaald,en vervuilen doen ze. Opruimen die viezigheid,Het blijft een vieze gemeente,als er geen extra betalingen tegenover staan. •
Geen lastenverzwaringen!
•
De gemeentelijke heffingen zouden een heel stuk lager kunnen.........
•
Lastenverzwaringen d.m.v. gratis 1x auto in de wijk/straat ( per huis) Wat aan de honden doen ( vrij rondlopen en dan bekeuren ) enz.
•
In deze enquête wordt ‘lastenverzwaring’ als bezuiniging gezien. Dit zijn echter twee heel verschillende zaken: lastenverzwaring is zorgen voor meer inkomsten voor de gemeente, bezuinigen is minder uitgeven. 30
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
•
Hondenbelasting opheffen (het kost meer dan het opbrengt) en handhaving stadsmariniers
•
Hondenbelasting verzwaring niet op bezuinigen! Hondenpoepoverlast en vervuiling van de gemeente Capelle
•
Geen lastenverzwaringen!!
WOPS • De WOPS zijn in mijn ogen de grootste nutteloze dingen in de gemeente enkele jaren naar de vergaderingen geweest waar steeds weer dezelfde punten voorbij kwamen zonder dat er iets gebeurde toen ontdekte ik hoe nutteloos en duur dit is •
Extra aandacht voor uitgaven wop's, geen ondersteuning aan prof. activiteiten. stoppen met jongerenburgemeester! Onzin.
31
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Bijlage D – Verslagen gespreksronde 2 april Verslag tafelgesprek groep o.l.v. Pieter Holkamp Gespreksleider: Pieter Holkamp Notulist: Eefje Steegh Groepsgrootte: 16 personen Proces Er wordt opgemerkt dat het lastig is om keuzes te maken tussen domeinen. De domeinen zelf worden minder relevant gevonden omdat het soms de keuzes enerzijds wel heel voor de hand liggend maakt (mensen zijn minder geneigd om te kiezen voor zorg en welzijn dan voor bijvoorbeeld cultuur). Anderzijds is juist bij het maken van keuzes een nuancering binnen de domeinen nodig. De deelnemers vragen zich af hoe met deze nuancering wordt omgegaan en hoe de keuzes, zoals die vanavond naar voren komen, gewogen worden. Ook wordt het domein ‘bestuur en organisatie’ gemist. Men begrijpt dat dit een afgewogen keuze is en dat hier sowieso ook op bezuinigd wordt, maar nu kan het niet afgezet worden tegen andere domeinen. Door de bibliotheek wordt gevraagd wat de legitimatie van deze bijeenkomst is? En hoe hetgeen wat er vanavond uitkomt zich verhoudt tot wat de raad gaat zeggen en beslissen? Bewoners willen graag weten wat het doel is van de raad met het organiseren van deze avond? Dit soort vragen zijn beantwoord en de nadruk is gelegd op de mogelijkheid die het gesprek biedt om nuanceringen aan te brengen in het stemmen voor de pauze. Inhoud Vanuit de bewoners wordt gesuggereerd om vooral in te zetten op samenwerking met andere gemeenten. Door samenwerken, samen aanbesteden en samen outsourcen kunnen efficiency- en schaalvoordelen worden behaald wat kostenbesparend werkt. Waarom zou het wiel meerdere keren uitgevonden moeten worden? De gemeente zou deze mogelijkheden moeten onderzoeken en verder uitnutten. Als reactie hierop wordt gevraagd of je als Capelle wel wil samenwerken met bijvoorbeeld Rotterdam? Hierover zijn de meningen verdeeld. De een wil dat absoluut niet omdat ze in Rotterdam problemen hebben die we in Capelle gelukkig niet kennen, de ander is er juist voorstander van omdat Rotterdam sommige zaken zeer efficiënt geregeld heeft. De meeste mensen zijn het er wel over eens dat als je samen gaat werken je ook een stuk van je eigen zeggenschap kwijt zal raken. Vanuit de bibliotheek wordt aangegeven dat zij al samenwerken met Krimpen, maar nu ook naar Rotterdam kijken. Dat vinden zijzelf geen probleem. Ook is het geen kwestie van willen, maar van realistisch zijn en zoeken naar oplossingen. Bewoners merken op dat er ook onderdelen genoemd worden binnen de domeinen waar je als gemeente aan moet voldoen. Het is echter de vraag welke kwaliteit je wil bieden. Ga je voor de 8? Of is een 5,5 ook voldoende? Een aantal deelnemers vindt het jammer dat er geen cijfers zijn weergegeven bij de domeinen, omdat je op basis daarvan wellicht andere keuzes zou maken. Op openbare verlichting (die als heel goed wordt beoordeeld) kan op creatieve manieren bezuinigd worden. Bijvoorbeeld door de palen om en om te laten branden of alleen als er beweging is. In andere gemeente wordt dit ook al toegepast, dus wellicht is dit in Capelle ook mogelijk. Sommige bewoners kennen de stadsmariniers helemaal niet en vragen of zij taken overnemen van de politie? Politie is op een aantal vlakken alleen bereid op te treden als de gemeente voldoende maatregelen neemt op preventieve vlak. En hoe de stadsmariniers zich verhouden tot handhavers en boa’s? Over boa’s viel wel een opmerking dat als zij al gezien worden met onbenulligheden bezig zijn of in de auto blijven zitten. De afgelopen jaren zijn alle sportaccommodaties aangepakt en verbeterd zonder dat de clubs die deze accommodaties gebruiken hier aan hebben bijgedragen. Dat moet anders vinden bewoners. Commerciële fitness centra krijgen immers ook geen bijdrage in de kosten van de accommodatie en kunnen zichzelf bedruipen. Clubs moeten r in de toekomst wel bij gaan dragen voor het gebruik van accommodaties en daar moeten ze nu al ieder jaar geld voor reserveren. Dat kan tot contributieverhoging leiden en voor sommige leden lastig zijn. Het is nu vooral de gewoonte, het ‘gewend zijn aan’ lage contributie die verhoging van de contributie lastig maakt. Voor kinderen is bewegen wel van belang maar daar kan de Doemee-regeling uitkomst bieden. De vraag aan de raad is om dit in overweging te nemen. Hierop volgend ontstaat een discussie of accommodaties in eigendom gegeven kunnen worden? Dit heeft voor- en nadelen. Volgens een enkeling kan het wel, maar moeten de betrokken dan ook voor de volle 100% verantwoordelijk gemaakt worden. De ervaringen die hier in Capelle mee zijn van het afgelopen jaar zijn 32
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
niet altijd goed. Ook vraagt het veel van vrijwilligers en die moeten er wel zijn. Vaak zijn het dezelfde mensen die zich altijd inzetten voor clubs en verenigingen. Het in eigendom hebben is ook een last en vergt een andere houding van de raad. Vanuit de bibliotheek wordt dit aangekaart. Zij bezitten zelf hun gebouwen, maar worden daardoor al snel als ‘rijk’ bestempeld waardoor zij minder middelen ontvangen. De waarde van een gebouw is niet altijd een middel dat direct ingezet kan worden om bij te dragen aan het doel en de taken van een instelling. In het verlengde van deze discussie ontstaat er een discussie over de vraag of het lidmaatschap van een sportvereniging nu juist wel of niet (te) duur is? In vergelijking met een abonnement voor de sportschool is een lidmaatschap van bijvoorbeeld een voetbalvereniging of bibliotheek niet duur. En eigenlijk is het vreemd dat mensen wel bereid zijn om veel te betalen voor een sportschool, maar niet of minder voor een voetbalvereniging. Hier wordt tegenin geworpen dat ieder kind moet kunnen sporten en dat niet iedereen zich een sportschoolabonnement kan veroorloven. Om er voor te kunnen zorgen dat ook kinderen uit minder vermogende gezinnen kunnen sporten is de Rotterdampas in het leven geroepen. Deze was in eerste instantie alleen bedoeld voor minima, maar kan nu door iedereen gekocht worden tegen kostprijs. Maar juist de Rotterdampas mag van veel mensen wegbezuinigd blijkt uit de enquête op internet en vanavond. Misschien moet het juist weer alleen voor mensen met een lager inkomen beschikbaar worden. Van de bewoners mag het gratis openbaar vervoer voor 65+ers ook afgeschaft worden. De gemeente geeft veel geld uit aan vervoer. Een nadelig effect is dat mensen vooral naar Rotterdam reizen om daar geld uit te geven. Als de gemeente op OV wil bezuinigen kan er ook voor gekozen worden om tuk tuks te subsidiëren, dan investeer je tegelijkertijd in een werkgelegenheidsproject. Als reactie hierop wordt gevraagd of leerlingvervoer niet ook per tuk tuk zou kunnen? En of er überhaupt kinderen vervoerd moeten worden op kosten van de gemeente? Het leerlingvervoer in Capelle is nu vrij riant: al vanaf een reisafstand van 2km kan er aanspraak op gemaakt worden en ook is het beschikbaar voor veel verschillende doelgroepen leerlingen. Hier mag op bezuinigd worden door het aantal doelgroepen te beperken en door ook naar de inkomenssituatie van de ouders te kijken. De Zellingen merkt op dat men vooral moet zorgen voor de meest kwetsbaren. Het is de vraag wat er na de bezuinigingen overblijft van de zorg zoals we die nu kennen. Ook moet je als gemeente bepalen waar je naartoe wil? En hoe je met domeinen kunt schuiven (hoe besteed je aan en welke criteria gebruik je? Continuïteit? Kosten?. Dan komt het gesprek over hoe er wordt omgegaan met het strooien van zout. Dat gebeurt soms op onlogische momenten waardoor het eerde schaadt dan baat, wat natuurlijk zonde is van alle kosten die hiermee gemoeid gaan. Ook moet de gemeente meer werk maken van het controleren van aan- en uitbestedingen. Dat gebeurt nu niet waardoor werk niet of niet naar behoren geleverd wordt door partijen die de gemeente inhuurt. Hier valt nog veel winst te behalen volgens de bewoners om te zorgen dat werk goed en naar behoren wordt uitgevoerd direct nadat ze ergens in de wijk aan de slag zijn geweest. Tot slot wordt opgemerkt dat de gemeente als gevolg hiervan soms opdraait voor het repareren van schades die door aannemers veroorzaakt worden. Ook dit zou niet nodig moeten zijn en kan teruggelegd worden bij de aannemer als er beter gecontroleerd wordt.
33
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Verslag tafelgesprek groep o.l.v. Nico van Veen De heer Van Veen nodigt de aanwezigen uit om aan te geven waarop wel of niet en waarom kan worden bezuinigd. Sprekers wordt verzocht naam en, indien van toepassing, organisatie te vermelden. Mevrouw Gijsendorfer: Buurtgroep De Fluiter; Zorg, welzijn en ouderen, hierop niet bezuinigen. Gevraagd naar het rondkomen van de buurtgroep geeft zij aan door veel vrijwillige inzet, te kunnen rondkomen met de beschikbare middelen. Op dit moment is er ook nog het extra geld vanuit de post “buurten met uitzicht” Deze middelen houden op na 2014. Hoe activiteiten dan financieel moeten worden bekostigd is nog niet duidelijk. In het algemeen pleit zij voor meer afstemming in het welzijnsvlak. Veel spelers zijn op het zelfde speelveld bezig. De heer Van den Heuvel; Oud bestuurder VVD; Meneer vindt het een goed initiatief om burgers te betrekken bij deze discussie. Het wegen van de verschillende onderwerpen ervaart hij als lastig. Hij oppert dat ook naar de efficiency en effectiviteit van het bestuur en het ambtelijk apparaat gekeken kan worden voor zover nog niet aan bod gekomen. De heer Van Veen geeft aan dat de gemeente goed uitkomt uit de benchmark-onderzoeken betreffende ambtelijke capaciteit. Capelle heeft relatief weinig ambtenaren gegeven het takenpakket. Bij het rendement/toegevoegde waarde van de WOP’s stelt hij vragen. Hij ontraadt bezuinigen aan de voorkant; inzetten op preventieve maatregelen (schulden, afglijdende jeugd) is nodig; latere gevolgen en de kosten daarvan zijn groter. Op luxe zaken kan worden bezuinigd. Dus: gewoon wat meer betalen voor het kaartje van het Isala. De heer Dorst, Buurtgroep Capelle West Meneer stelt dat wettelijke taken niet op de groslijst van mogelijke bezuinigingen mogen staan, zoals bij voorbeeld Radio Capelle. De griffier merkt op dat ook al zijn er wettelijke taken, de gemeente vrij is in de mate van uitvoering daarvan, minimaal of wat ruimer. De kosten zijn derhalve beïnvloedbaar. Radio Capelle is hier ook van op de hoogte. Ook heeft hij commentaar op statistische methode bij meerkeuze vragen. (altijd twee of altijd drie keuzes bijvoorbeeld). Hij pleit voor lastenverzwaring. Naar zijn mening mogen de breedste schouders de zwaarste lasten dragen. Ook kan er bezuinigd worden op de WOP's. Het feit dat de WOP’s geen rechtspersoon zijn maakt het functioneren in zijn beeld onmogelijk. Ook worden er veel kosten aan overhead en niet direct aan de burgers tegoed komende zaken besteed. Minimaal dient er een striktere scheiding tussen activiteiten en doelgroepen van WOP's, brede school netwerken en buurtgroepen te komen. Hij stelt vragen bij het rendement van de WOP’s. De communicatie faalt naar zijn mening en beslissingen worden divers genomen. Buurtgroepen Capelle West en 's-Gravenland kunnen samen! Op wat goed is voor sociale cohesie:zou niet op bezuinigd moeten worden, maar er moet geen welzijnskoepel komen. Dit stoot vrijwilligers eerder af. Identiteit van de groepen moet blijven. Hij constateert dat bij de onderwijshuisvesting in ’s Gravenland een school voor 1.600 leerlingen is neergezet met de meest luxe apparaten en voorzieningen. Het personeel wordt nu ontslagen omdat de school leegloopt. Een semipermanente school neer zetten was beter geweest. Mevrouw Den Engelsman; Stichting Kennismakelaars. Budgetten voor WOP's en brede school netwerken bestaan voor een groot deel uit loonkosten. Daar is naar haar mening efficiëntieslag te behalen. Zij is het eens met een eerdere spreker die stelde dat er geïnvesteerd moet worden aan de voorkant, gericht op de lange termijn. De heer Odijk, bewoner Schollevaar. Meneer stelt dat er grote bedragen aan de WOP’s worden verstrekt. Het kan best zo’n 50% minder. Het valt hem op dat veel activiteiten los van elkaar plaatsvinden. Meer afstemming is beter. Mevrouw Stout, buurtmoeder en betrokken bij het WOP Schenkel. Subsidie voor de WOP’s wordt verdeeld naar rato van aantal inwoners terwijl de kosten voor sommige activiteiten niet afhankelijk zijn van het aantal inwoners. Dit leidt tot verschil in mogelijke activiteiten tussen de WOP’s.
De heer Visser, bewoner. Meneer stelt dat cultuur een deel van het leven is. De Openbare bibliotheek is niet meer beperkt tot bibliotheek, maar is uitgegroeid tot culturele instelling. Hij vraagt zich af of de bibliotheek niet terug moet naar de kerntaak, boeken uitlenen. Het muziekonderwijs kost vrij veel geld. Blokfluitles werd vroeger op school gegeven. Muziekles hoort erbij , maar het hoeft voor hem niet voor iedereen gesubsidieerd te worden. De Historische vereniging is wat hem betreft een instelling die buiten schot moet blijven bij bezuinigingen. Zij houden het cultureel erfgoed in 34
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
stand. Zaken als een toneelvereniging en het jeugdtheaterhuis kunnen zichzelf niet bedruipen. De Sinterklaasintocht moet blijven. Mevrouw Den Engelsman merkt op dat er subsidie aan Eendracht Maakt Macht wordt verstrekt. Het verbaast haar dan dat bij de Sinterklaas intocht een band uit Nieuwerkerk voorop loopt. Mevrouw Lorenz ; Buurtmoeder. Mevrouw wijst op het belang van het Cultuurfeest van en voor Antillianen dat eens in de twee jaar wordt gehouden. Dit zou zij graag behouden om een ieder de cultuur te laten kennen. Ze onderschrijft de te veel versnipperde activiteiten van verschillende organisaties. Zij zou niet willen bezuinigen op de uitkering (achter de voordeur) en schuldhulpverlening. Meneer Verhart ; Pameijer Stichting. Meneer werkt met mensen met verstandelijke beperking. Op zaken als zorg en welzijn zou hij niet willen bezuinigen, wel op Openbare Orde en Veiligheid. Mevrouw Witteveen; Sportief Capelle Mevrouw wijst op de dubbele activiteiten voor dezelfde doelgroepen Met 5 groepen bereik je 20 deelnemers, maar die bereik je waarschijnlijk ook met 3 groepen. Bijvoorbeeld in Buurten met Uitzicht. Kostenbeperking op overhead biedt wat haar betreft veel mogelijkheden. Materiaal zoals harken en speelgoed of speeltoestellen door WOP’s en andere organisaties samen gebruiken. Geconcludeerd kan worden dat de aanwezigen: Budgetten betreffende preventieve maatregelen willen behouden om later andere problemen te voorkomen. Het dubbele is wel dat mensen die hulp nodig hebben soms ook verkeerde keuze’s in het leven maken. Het combineren van activiteiten en delen van materialen voorstaan om zo het budget beter te benutten. Samenwerking verdient meer aandacht zonder dat dit voorbij moet gaan aan de inzet van vrijwilligers. Waarschuwen voor kapitaalvernietiging bij voorzieningen en scholen. Van mening zijn dat het theater moet worden behouden, maar dat de kaartjes wel wat duurder mogen.
35
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Verslag tafelgesprek o.l.v. Michiel Grauss Gespreksleider: Michiel Grauss Notulist: Charlotte Visser Groepsgrootte: 13 personen Toehoorders: 2 Het bespreken van bezuinigingen is nooit leuk. Toch was er een goede sfeer in de groep. De aanwezigen waren geïnteresseerde burgers, inwoners (en één niet inwoner) die dankbaar van de kans gebruik maakten om mee te spreken. Wel liepen de verwachtingen wat uiteen. Sommige bewoners gingen er vanuit dat er per onderwerp in een groepje werd gediscussieerd, anderen dachten meer met betrokkenen van een onderwerp te gaan debatteren. De gegeven tijd van 40 minuten was te kort om alle onderwerpen te bespreken, laat staan te bediscussiëren. De groep miste de cijfers. ‘ We gaan bezuinigingen, maar ik weet niet over welke bedragen we praten’. Ook de gevolgen van de bezuinigingen misten de mensen. ‘ Wat betekent het als de gemeente daar geen geld meer aan geeft. Er zit altijd een heel verhaal achter’. De meeste aanwezigen zijn reeds actief in Capelle, bijvoorbeeld voor Radio Capelle of bestuurslid van een WOP. Dat zorgde er voor dat een deel van de mensen vooral aanwezig was om hun eigen belang aan te kaarten. Maar dat gold zeker niet voor iedereen. Er waren ook gewoon inwoners die hun eigen ideeën wilden meegeven. De aanwezigheid van andere inwoners soms voor andere inzichten. Zo vond een mevrouw het een heel goed idee om Radio Capelle geen subsidie meer te geven. Toen ze echter van iemand van Radio Capelle zelf hoorde hoeveel vrijwilligers daarbij betrokken zijn en hoe hard zij allemaal werken, ging ze twijfelen. De groep vertaalde de uitslag van het plenaire deel als denken aan de toekomst. Dus investeren in de gezondheidszorg, jeugd en onderwijs en huisvesting. Waar dan wel minder geld naar toe moest, was nog een lastige keuze. Hieronder staan onderwerpen waar volgens een deel van de aanwezigen op bezuinigd kan worden: - Theater (al is cultuur wel belangrijk voor de stad). - Bibliotheek - Zwembad - Radio Capelle - Lastenverzwaring --> betaald parkeren invoeren. 1 euro per uur - WOP’s (budgetten eerlijker verdeeld worden over de versschillende WOP’s) Punten waar op bezuinigd kan worden die niet op de lijst staan: - Gratis openbaar vervoer 65+ (dan wel gratis openbaar vervoer voor ‘arme’ ouderen) - Citymarketing - Schoolzwemmen en schoolmelk/schoolfruit - Huidige campagne voor jeugd met ‘ ik wil voor Capelle’ waarin je 2.500 euro krijgt voor je idee - Ambtenaren - Bedrijven laten sponsoren waar nu de gemeente subsidieert - Efficiënter werken --> Er moet bijvoorbeeld een efficiencyslag gemaakt worden in de zorg en welzijn sector. - Samenvoegen losse budgetten --> er is veel versnippering in vaak hetzelfde beleid. Bijvoorbeeld buurtwerk, buurtbemiddeling. Koppel alle losse budgetten en bestanden aan elkaar, want meerdere mensen/instanties zijn vaak in essentie met hetzelfde bezig, maar net onder een andere naam. Meer dan over concrete punten, is er gesproken over bezuinigingsbeleid. De groep geeft mee dat er moet worden gelet op vrijwilligers. Er wordt veel gedaan door vrijwilligers; als je dan een paar duizend euro subsidie weghaalt valt een hele grote groep vrijwilligers achter zo’n organisatie weg, waardoor er uiteindelijk veel meer verdwijnt dan enkel het gesubsidieerde deel van de organisatie. De gehele groep was het er over eens dat de gemeente meer moet uitgaan van de eigen kracht van de inwoner, de eigen kracht van de buurt. Kijk naar de sociale cohesie. Maak gebruik van de aanwezige kennis en kwaliteit van de inwoners. Maak meer gebruik van het burgerinitiatief. Ga uit van de betrokkenheid, van samenhang. Bezuinigingen gaat niet om euro’s; er moet een visie aan ten grondslag liggen.
36
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Verslag tafelgesprek o.l.v. Micle Jaliens Gespreksleider: Micle Jaliens Notulist: Frank de Kok Op een vraag van de gespreksleider wordt duidelijk dat binnen de groep van in totaal negen personen een vijftal personen instellingen vertegenwoordigen (bibliotheek, kerken, zwembad en WMO adviesraad). Vier van hen zijn ook Capellenaar. Algemene opmerking n.a.v. stemmen met stemkastjes Opgemerkt wordt dat afwegingen moeilijk waren te maken. Er waren geen bedragen genoemd. Er is ook veel samenhang: bezuinigen op het één heeft ook zijn effecten op het ander. Dit is niet goed in beeld. Bij bezuinigingen kan het verder ook gaan om gedeeltelijke bezuinigingen: sommige dingen kunnen efficiënter, zonder dat je een taak geheel wegbezuinigd. Ook dit is niet goed in beeld en maakt het kiezen lastig. Waar kan op bezuinigd worden? Door enkele sprekers wordt genoemd dat je eerst op ‘luxe’ en ‘pret’ zou moeten bezuinigen: dit doe jezelf thuis ook. En dan kom je al snel bij cultuur en recreatie. Als men toch cultuur en recreatie wil, dan heb je ook de bereidheid er zelf voor te betalen en hoeft de gemeenschap er niet voor op te draaien. Anderen vinden cultuur en recreatie niet perse luxe, waarbij wordt gerefereerd aan bibliotheek en theater. Genoemd wordt dat je zonder subsidie een theater juist elitair en luxe maakt. Iemand noemt dat al zoveel op de bibliotheek is bezuinigd (m.n. openingstijden vestiging in Schollevaar) dat het voor hem aanleiding is geweest lid te worden van de bibliotheek in Rotterdam: hij denkt daarom dat op bibliotheek nog wel verder bezuinigd kan worden, nu de kwaliteit toch al weg is. Enkele menen dat je zou moeten bezuinigen op stadsmarinier, cameratoezicht en dierenpolitie. Door iemand worden deze zaken ook ‘politieke speeltjes’ genoemd, zoals ook gratis OV voor 65 plussers. Weer iemand noemt de schuldhulpverlening met als argument dat de primaire verantwoordelijkheid bij individuen ligt en waarom zou de gemeenschap er aan moeten meebetalen. Daar wordt tegenin gebracht dat er veel mensen zijn met schulden en al flink aflossen, maar er zonder hulp van de gemeente er niet uit zouden komen. Deze persoon doet werkzaamheden voor de Stichting Leergeld en weet dat het aantal mensen met schulden en armoede erg toeneemt. Een persoon heeft nu een WW uitkering, kan geen werk vinden en vreest dat hij in de bijstand terecht komt. Hij vindt daarom dat er in ieder geval geen lastenverzwaring mag komen en er ook niet bezuinigd mag worden op het domein van Werk en Inkomen. Iemand anders vindt echter dat lastenverzwaring wel kan voor personen die het kunnen betalen. Daar zijn anderen het weer niet mee eens, omdat de gemeente geen inkomenspolitiek mag bedrijven. Opgemerkt wordt dat bij het stemmen tijdens het eerste gedeelte van de avond geen keuze aanwezig was tussen de verschillende vormen van lastenverzwaring. Zo vindt iemand het invoeren van parkeerbelasting niet acceptabel, maar zou een verhoging van de hondenbelasting voor hem wel acceptabel zijn. Dat roept de reactie op van iemand die vindt dat ook de hondenbelasting niet omhoog mag, omdat je daarmee ouderen treft die een hond als gezelschapsdier hebben om daarmee eenzaamheid te bestrijden. Hierop wordt weer gereageerd: wat maakt het hebben van een hond anders dan je kind (direct of indirect gesubsidieerd) op een sportvereniging kunnen doen. Beide zaken hebben een sociale component. Parkeerbelasting zou je volgens iemand niet moeten willen, omdat je daarmee de ondernemers in de Koperwiek treft. Tot slot wordt genoemd dat bezuinigen ook kan gaan om wat meer eenvoudige kwesties. Zo zou de straatverlichting op veel punten en/of bepaalde tijden minder aan hoeven. Ook zag deze mevrouw dat op 2e Paasdag de vuilcontainers werden geleegd in haar buurt, waarbij de ophalers op zo’n dag waarschijnlijk extra betaald worden. Die containers mogen voor haar ook bij zo’n gelegenheid op een andere dag geleegd worden als daarmee bezuinigd kan worden. Wat mag worden wegbezuinigd? Genoemd worden: -
Lastenverzwaring; Theater/ cultuur (2 x genoemd); Subsidies evenementen; Rotterdampas; Straatmeubilair zoals bloempotten bij entree Hoofdweg; Veiligheid(stadsmariniers, cameratoezicht, dierenpolitie) Leerlingenvervoer, niet zijnde speciaal onderwijs
37
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Verslag tafelgesprek o.l.v. Arnold Weggeman Gespreksleider: Arnold Weggeman (SGP) Verslag: Jeroen Mul (Gemeente) Aanwezig: ongeveer 15 burgers Proces Allereerst worden door de aanwezigen opmerkingen geplaatst bij de vraagstelling. Men vindt het over het algemeen jammer dat er niet met bedragen is gewerkt en dat de gevolgen van een bezuiniging niet inzichtelijk zijn gemaakt. Ook krijgt men het gevoel “met het mes op de keel” keuzes te hebben moeten maken tijdens de stemkastjesronde, waardoor men het “logisch” vindt dat cultuur het onderspit delft, terwijl men wel het belang van cultuur onderkent. Enkele aanwezigen wijzen op de rol van de gemeenteraad: zijn zij niet door de burger gekozen om keuzes te maken? Waarom eigenlijk deze avond? Men is bang dat de avond als excuus gebruikt gaat worden (“jullie hebben toch mee mogen praten?”), wanneer er pijnlijke beslissingen zullen worden genomen. Inhoud Wat betreft de gevolgen van bezuinigingen wordt opgemerkt dat een bezuiniging op een bepaald domein er voor kan zorgen dat er ongewenste negatieve effecten optreden in een ander domein. Als voorbeeld wordt sport genomen. Dit heeft op het gebied van zowel gezondheid, welzijn als veiligheid een preventieve werking. Een bezuiniging op sport kan dus leiden tot een achteruitgang op een ander beleidsterrein. Nadat in de discussie werd opgemerkt dat er in het beleid wel veel geld en aandacht is voor zaal/veldsport in teamverband en minder voor denksport, scouting en individuele sport (zoals de sportschool), verschuift het gesprek naar de sportaccomodaties. De groep is het er over eens dat er gekeken moet worden hoe de bestaande accomodaties het beste benut kunnen worden. Er staat namelijk veel leeg, en dat kan efficiënter, zo vindt men. Wat betreft de voorzieningen in Capelle vindt men het over het algemeen redelijk om hierover afspraken te maken met andere gemeenten. Waarom moet iedere gemeente een theater en een zwembad hebben? Waarom kan er op dat gebied niet worden samengewerkt met Prins Alexander of Krimpen? Het is immers al dagelijkse realiteit dat mensen niet naar gemeentegrenzen kijken, maar naar welke voorziening het meest dichtbij is.. Ook vindt men dat wanneer er bezuinigd wordt, er moet worden gekeken hoeveel mensen dit treft. “Zeven ton naar het theater? Dat zijn een heleboel sinterklaasintochten!”, wordt door een van de aanwezigen opgemerkt. De algemene tendens in het gesprek is dat wanneer een bezuiniging minder mensen treft, het beter is om er op te bezuinigen dan wanneer het veel mensen zou treffen. Kortom: het is erg belangrijk om de gevolgen in beeld te hebben alvorens bezuinigingskeuzes te maken. Tijdens het gesprek wordt opgemerkt dat ook het ambtelijk apparaat niet mag worden ontzien. Dhr. Weggeman antwoordt dat de gemeenteraad uitgaat van het bezuinigen op taken; dit zal dan vanzelfsprekend gevolgen hebben voor het ambtelijk apparaat. Bezuinigen op ambtenaren als eerste stap acht hij niet verstandig. Tegen deze opmerking is weinig tegenstand, maar er wordt wel opgemerkt dat er grote bedragen in de begroting staan voor bijvoorbeeld nieuw meubilair. Dit zou bijvoorbeeld kunnen worden uitgesteld, of er zou gewerkt kunnen worden met een langere afschrijvingstermijn. Over het algemeen wordt verdeeld gereageerd op de vraag of lastenverhogingen zouden moeten worden overwogen. Een aantal mensen noemt het verhogen van de OZB of de hondenbelasting als mogelijkheid, maar anderen zijn het hier zeer mee oneens. Over de onwenselijkheid van het invoeren van betaald parkeren lijkt wel consensus te bestaan.
38
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
april 2013
Verslag tafelgesprek o.l.v. Peter Mulder Tafelvoorzitter: Peter Mulder Secretaris: Marianne Hagers Opmerkingen tijdens het gesprek door de deelnemers: • Over de opkomst van de bezuinigingsbijeenkomst merkt een van de aanwezigen op dat de opkomst laag is gezien het totaal aantal inwoners. Daarnaast wordt er geconstateerd dat de meeste aanwezigen 50+ zijn. • De aanwezigen zijn kritisch en vinden het moeilijk om te kiezen op domeinen. Daarnaast missen ze informatie rondom de financiën. Een deelnemer vond het “natte vingerwerk” om nu uitspraken te doen. • Op de vraag waar het eerst op bezuinigd kan worden reageren aanwezigen met het benoemen van deze bijeenkomst. Een deelnemer ervaart het als nutteloos. Een vergelijking met de piramide van Maslow wat volgens hem voldoende geweest. Dan had de bevolking niet geraadpleegd hoeven worden. • Een deelneemster vroeg wat er met de input gebeurd. Zij was bij de Lego bijeenkomst (in 2010 over bezuinigingen) en heeft nooit meer gehoord, wat de gemeente met de input heeft gedaan. Het is belangrijk om aan de inwoners kenbaar te maken wat de raad met de inbreng heeft gedaan. • Een aantal deelnemers pleitte voor het afschaffen van het gratis OV voor 65+. Slechts 230 ouderen leven (volgens een van hen) op de bijstandsnorm. De meeste ouderen kunnen best het OV betalen. De voorzitter legde uit dat dit loopt tot 2014 en dat daarna opnieuw bepaald wordt of het gratis OV vervolgd wordt. • Een aantal deelnemers miste bezuinigingen op het ambtelijk apparaat in de vragenlijst en stellingen. Er werd geopperd om te bezuinigen op communicatie en de wethouders zelf de eigen woordvoering te laten doen. Efficiënter werken, anders organiseren en meer samenwerken zou geld kunnen opleveren. Ook naar buiten toe in wijkcentra en op doelgroepenniveau zou meer samengewerkt kunnen worden: meer in 1 gebouw centraliseren bv. buurthuis. Een slanke gemeente zoals het voorbeeld van Zwolle en Zoetermeer. • Een van de deelnemers miste het voordeel van de samenwerking met de gemeente Krimpen in de cijfers (volgens hem 1 mio). Hij wilde een lijst met het aantal ambtenaren en de kosten en de opbrengst, maar kan deze lijst nergens vinden. • De gemeente zou de klant meer centraal moeten stellen. Na het in kaart brengen van de wensen van de inwoners zou de gemeente deze wensen zo effectief mogelijk moeten invullen. Door meer efficiency zouden er minder kosten zijn. De kwaliteit van de gemeente zou op deze manier ook verhoogd worden en daarnaast leidt het tot een verlaging van de kosten. Volgens de deelnemer wil de gemeente Capelle niet zo werken. Er wordt van de raadsleden verwacht dat zij kijken naar een efficiëntere ambtelijke organisatie en besparingen door een andere manier van werken van de gemeente. • Een deelnemer merkte op dat Capelle zich met gemeenten van dezelfde grootte moet vergelijken in een benchmark. Volgens hem wordt de vergelijking nu gemaakt met gemeenten met 80 of 90.000 inwoners. Beantwoording vragen van het formulier: • De sfeer aan tafel was kritisch. De aanwezigen waren betrokken Capellenaren. • Hoe verliep het gesprek? Een aantal mensen voerde in het begin de boventoon, later waren er meer mensen die hun zegje deden. • Was het moeilijk om onderwerpen aan te wijzen waarop bezuinigd kan worden? Ja, omdat bedragen ontbraken was het lastig. Bij elk domein zijn besparingen te halen door efficiënter werken. • Waren er meningsverschillen aan tafel? Ja bijvoorbeeld over cultuur. Tegenstanders wilden niet bezuinigen omdat er niets meer te halen valt. Daarnaast vallen door bezuinigingen gebouwen en dus ontmoetingspunten weg uit de gemeenschap. Als Isala, muziekschool en bibliotheek 1 gebouw zouden delen zouden de kosten ook lager zijn. Zeker als het personeel flexibel inzetbaar zou zijn voor de Isala, muziekschool en bibliotheek. Ook de LOC zou in het gebouw van de bibliotheek gevestigd kunnen worden. Dat scheelt 10.000 per jaar. Voorstanders bezuinigen liever op cultuur dan op domeinen als Jeugd en onderwijs en Zorg, welzijn en ouderen. • Welke onderwerpen kunnen volledig wegbezuinigd worden? Hierbij werden de volgende zaken genoemd: o stadsmariniers (we weten toch niet wat het inhoudt…) o Rotterdampas o Lastenverzwaring maximaal doorvoeren o Schoolzwemmen o Zwembad 39
Rapportage Burgerraadpleging Bezuinigingen
o o o o o •
april 2013
Herstructureringsprojecten Cultuur bijv. de bibliotheek (wil volgens de deelnemer niet efficiënter werken) Straatmeubilair en verfraaiingen Handhaving Stoppen met gratis OV voor 65+
Op elke onderwerpen mag absoluut niet bezuinigd worden? Op de domeinen Jeugd en onderwijs en Zorg, welzijn en ouderen en Werk en inkomen mag niet bezuinigd worden. Het is niet slim om te stoppen met het begeleiden van uitkeringsgerechtigden naar werk. De uitstroom uit de bijstand moet blijven. De gemeente moet hierin blijven investeren, dan geeft de gemeente minder geld uit aan uitkeringen. Investeren bespaart geld in dit geval volgens de deelnemers. Ook cultuur werd genoemd om niet meer op te bezuinigen. De kwaliteit is al laag en Capelle verarmd door nog meer bezuinigingen op cultuur. Daarnaast werd buurtwerk genoemd om niet op te bezuinigen.
40