Vrijdag 23.12.2011 depers.nl
PUZZEL MEE EN WIN! MAAK DEZE WEEK KANS op één van de vijf BK Gastronomic Braadsledes t.w.v. 129,er 2011
het jaar Persoon van
in zijn Zijn kracht ligt ptdenken’. conce ‘holistische McKinsey Diederik de
Beuckelaer
Uw vaste prik voor
Lees de krant dagelijks gratis op je iPad met de Tablisto reader
DAGELIJKS WINNEN Puzzelpakket van Sanders
Vrijdag 23 decemb Dagb
d DePers Special Dagbla
Lees De Pers digitaal
www.speld.nl betrouwbaar nieuws
Consultancy-analist
Van raadslid
Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.
tot topper
ET ALS EEN KOME OMHOOG; SCHOOT HIJ AND NU KAN NIEM HEEN. MEER OM HEM
hand gelegen. meer voor de wetenkenende misschiene directeur van het nDe voormalig van het CDA, plaatsverva van bureau en minister schappelijk van de NCRV in de anogend voorzitter opereert het liefst e is Algemene Zaken, ‘Voor Jan Peter Balkenend hoogstens nimiteit. Stevens:geen doel op zich, brengen. media-aandachtzijn boodschap over te grijpt om een middel weg in het maaiveld, maaradvisete Hij duikt niet d aan om bedrijven te neiedere gelegenhei verantwoordelijkheid eigen ren om hun men.’ l Diederik de Cross-competentiee cy-analist Balde kracht van Volgens consultan nken’. McKinsey ligt Beuckelaer van ‘holistische conceptdeetje dat zijn kenende in over het totaalpakk Hij is ‘Jan Peter beschikt ingezet kan worden. negeen opzoekt en cross-competentieel de synergie ziet geen proeen man die it heeft. Hij een Verder is het gen-tot-vijfmentalite uitdagingen. klantgeblemen, maar r, een spin in het web, en toont veel initiatief echte teamplaye hij flexibel. Hij hard, daar leeft richt en toch play hard, BovenWork dus. is gedreven. wat consultantsmateriaal over de grens, naar. Ideaal hij een woordje dien spreekt de en is.’ een keerzijde: ook meegenom zich succes ook Toch kent het van Balkenende maakttrekt. hem de roem op sociale omgeving Maar de wissel die zorgen over nieuw, dus leuk. het is aandacht Stevens: ‘De of iemand die jaren buiten zo’n rol geopereerd het is de vraag camera’s heeft zicht van de aankan.’ ers in de schijnwerp
Berg Melle van den Cornelis Tjakke IJssel den Capelle aan
nog sprak niemandde injaar geleden Amper een Balkenende. Maar dankzij bij over Jan Peter de olijke Zeeuw als partner uit van bedrijven spanningen nemen de grote hun verErnst & Young opeens massaalen omgebinnen- en buitenland voor mens, milieu antwoordelijkheid boodman met een ving. hij daar: een internaOpeens was presenteerde januari 2011 & Young een onoogschap. Op 31 au Ernst nieuwe kapsel als de tionaal adviesbure een vreemd van de doorbraak. lijke man met was het begin in beeld kwam, partner. Het pleitwaar hij niet Geen talkshowhij niet in interviews vurig hij omgeen blad waar Als een komeet schoot Vanuit te voor zijn zaak.kon meer om hem heen. e hoog; niemandde Zeeuw Jan Peter Balkenend het niets werd man. een invloedrijk
Krokettenmotie kent, is de opmars misschien dat
al niet Voor wie hemmaar vrienden wisten altijd n het van Amstelvee van opmerkelijk, CDA-raadslid se lijn het gewezen loopt een rechtstreek nse raad ‘Er in zich had: otie in de Amstelvee het gebied zijn krokettenmwerkzaamheden op d zegt studievrien naar zijn recente bedrijf responsibility’, van corporate aar Casper Stevens. ‘Een zorgt en bewonder de inwendige mens zorgt, dat goed voor het milieu.’ voor Balook goed voorbaan in de wetenschap Toch had een
zzp-terrorist Het jaar van de
dialoog weinig dat een nationale het hier om van D66, zegt zetten, omdat ‘Sinds de van pensioen- zoden aan de dijk zal probleem gaat. pa openzoals de afdracht rechtsbijinternationaal Oost-Euro toepassing zijn, een regeling als de vrij ist wel een het voormalig Tjakke grenzen met kunnen eenzame terroristen vrapremies. Terwijl voor een zzp-terror en Cornelis kering Kekkerdom staan, ale problemen standverze reizen. Internationoplossingen.’ kan zijn.’ voorzitter van op ar- handig Westerveen, gen om Europese isten op de Roemer heeft Volgens Greet, moet echter wel worden van zzp-terror reSP-leider Emile eigen initiatief. volgens De doorbraak 2011 roept vragen op, ige poli- ZZP Nederland door ‘te veel onnodigezzp tegen dat de dat in zich niets van de niet zo zijn beidsmarkt gebied van gewelddad zzp’ers voorkomen ‘Maar het moet de banen van de ondernemersgeest gelgeving de experts op het . Zijn de gewelddadige wordt’. zzp-terroristen We moehet benale netwerken kop ingedrukt tieke aanslagen man inpikken. bedrijfsvrijwillig voor kiest, van internatio h voetvolk ge- de gewone r die n dat het ‘Iemand het slachtoffe ideologisc die ten voorkome eenzame terrorist Tegen terrorist, die ten geesten roep van een passie. die hen als goedkoop t leven de gewone zijn het vrijgevoch gekozen? meestal uit pure tie zeg ik nalang in loondiens bruiken, of en doet dat rechtsposi hun werk hebben zijn hele leven l zet. Ik vrees dat Terrorisme zulke r verbeterde moet een uit passie voor je hoogleraa werkt, buitenspeweer eens de dupe geen nee, maar n met Tsjerk Onnema,de Universiteit van Leiden, bom’ de bon- tuurlijk te veel lastigvalle van ‘Jan met de Arbeidsrecht nationale dialoog tussen st. ‘Het mensen niet andere bureaucratische wordt.’ papieren en pleit voor een over de zzp-terrori In p.’ te komen. mentariër den en de werkgevers heldere afspraken allerlei rege- rompslom Movember in ’t Veld, Europarle is zaak om tot vangnet zitten terrorist van Sophie d. Tienduide het huidig sociale is Decembear of minder voor op Movember schaamhaar een maand Hengelo lingen die niet Het vervolg laten hun rhalskanker. zenden vrouwenstrijd tegen baarmoede wijst uit dat Stichting Nyfer groeien in de nodig is. JSF Onderzoek van Hengelo niet gemeente treffen. n de zal maatregele Het kabinet wederom uitgesteld. van de JSF is De aanschaf 2016 duren voor de vliegtuigen bussen in. Het zal nog tot zijn. De NS zet operationeel
Eindelijk doorg
Te ru
20 11
Jan Peter Balkenende
gb lik
op
Joseph van Leiden
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
ebroken
2011 à la De Speld Het jaar dat JP definitief doorbrak
....
Pagina 11 ANP EN HH/BEELDBEWERKING DE PERS
Super Alex De Nationale Ombudsman wil het Den Haag nog veel moeilijker gaan maken dan hij al doet.
....
Pagina 3
Eigenlijk kan een konijn alles wat een hond ook kan.
Oudejaarstrekking 31 december
Nog 8 dagen!
....
Konijnoloog Bernice Muntz. Pagina 27
09:00 uur
12:00 uur
14:45 uur
Kerstgong De kerstman opent de Amsterdamse beurs met de gong.
Vaclav Uitvaart van de Tsjechische oud-president Havel in Praag.
Koppeldag André Kuipers wordt gekoppeld aan ruimtestation ISS.
2
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Eerst
Maarten
wisbare beeld dat hij neerzet van Graus kunnen nuances niet op. De werkwijze typeert Van Rossem: demagogie, overtuigend gebracht als onderkoelde analyse. En hij kiest met de malle Graus de zwakste tegenstander, is niet bang om te trappen tegen iemand die al ligt. Onaardig, maar ook electoraal interessant. Hij is daarnaast grof. Graus heet ‘een patiënt’, republikeinse presidentskandidaten ‘psychopaten’ en een andere opvatting is snel ‘rechtse lulkoek’. Klinkt het al bekend? Van Rossem heeft een sterke tv-persoonlijkheid en een unieke spreekstijl. Geen kale kop of blonde dos maar toch een opvallend uiterlijk. En dankzij zijn blad kan hij al bijna met slechts zijn voornaam worden aangeduid. Hij was al eens PvdA-lijstduwer. Maar als linkse politici een echte, eigen populist willen, zetten ze hem op kop. ‘Maarten’ is de perfecte PvdA-Pim, de ideale linkse Geert.
A
© SANDERS-PUZZELLAND
Mini-sudoku
X Meer puzzelen? Zie pagina 30
#Woekerpolis
Achmea moet een flinke schadevergoeding betalen aan een woekerpolisklant, zo heeft het Hof bepaald. Procederen tegen verzekeraars heeft zin. Jan-Hein Strop Amsterdam
Achmea moet een klant bijna 122.000 euro vergoeden, omdat het de klant slecht heeft geïnformeerd over de risico’s van de verkochte beleggingsverzekering. Dat blijkt uit een pas gepubliceerde uitspraak van het Hof te Leeuwarden. Achmea heeft geprobeerd de schuld deels af te schuiven op de tus-
senpersoon die de klant adviseerde, maar het Hof heeft dat verweer afgewezen. De verzekeraar heeft de zogeheten zorgplicht geschonden door niet te kijken of het product wel aansloot op de beleggingswensen en door de klant niet te informeren over het koersverloop. De uitspraak is interessant, omdat eruit blijkt dat gedupeerden via de rechter een schadevergoeding kunnen krijgen die veel groter is dan wat de compensatieregelingen bieden. Deze regelingen zijn schikkingen tussen twee claimstichtingen en de verzekeraars, waar veel kritiek op is. Eerder wist een klant van ASR met succes een flinke schadevergoeding te krijgen, zij het op andere gronden.
Hoger beroep in deze zaak loopt nog. Daarnaast is er een collectieve rechtszaak tegen Aegon. Het Hof gaf de klagers gelijk – de zaak gaat nu naar de Hoge Raad. Het arsenaal gunstige uitspraken breidt zich uit. Toch regent het nog geen procedures, zoals wel in de effectenlease-affaire. Het probleem is dat procederen duur is en om een lange adem vraagt. Verzekeraars zetten op de schaarse individuele zaken topadvocaten, die voor polishouders vaak niet zijn weggelegd. Maar hoe meer uitspraken, hoe gemakkelijker het wordt. De woekerpolisaffaire ontstond in 2006, toen bleek dat verzekeraars hoge, verborgen kosten in rekening brengen.
Wat nou crisis? Wij hebben gewonnen
Kustaw Bessems is redacteur bij De Pers.
Start up
In de mini-sudoku gebruikt u op elke horizontale rij, op elke verticale rij en in elk vak de cijfers 1 tot en met 6 één keer.
Een overzicht van alle uitgestelde debatten Pagina 7
Succes in strijd tegen woekerpolis
Column Kustaw Bessems
ls links iemand wil die vuur met vuur kan bestrijden, richt het vanavond de blik naar het Amsterdanse DeLaMar Theater. Daar houdt historicus Maarten van Rossem een extra oudejaarsconference. Zijn shows waren maanden tevoren uitverkocht en dat zegt wat. Bij De Wereld Draait Door vertelde Van Rossem over de inhoud. Hij begon over PVV-Kamerlid Dion Graus, die volgens hem tijdens de parlementaire enquête naar het financieel stelsel een ‘heel stomme vraag’ aan ex-ABN Amro-topman Jan Peter Schmittmann had gesteld. De beelden zijn bekend. Graus vraagt: ‘Was het verstandiger geweest om enkel het ABN Amrodeel te nationaliseren?’ Schmittmann kijkt of Graus gek is en antwoordt: ‘Bij mijn weten ís het ABN Amro-deel genationaliseerd.’ Deze montage van de NOS werd veel bekeken. Maar Graus wilde weten of het wijs was dat de staat óók Fortis Nederland had gekocht. Een gewone vraag dus, die hij in werkelijkheid nog wat toelichtte en waarop Schmittmann daarna dan ook keurig reageerde. Van Rossem kon dit weten, maar smaalde: ‘Na tweeënhalf jaar studie is Graus er niet achter dat ABN Amro reeds genationaliseerd is.’ En zelfs: ‘Hier zien we fact free politics in volle glorie.’ Juist Van Rossem was nogal fact free in de weer. Maar dat doet er niet toe: tegen het onuit-
Hoe dringender, hoe langer een debat in Den Haag uitblijft.
2 4 3 3 6 2 1 4 3 5 3 4
Cartoon Argus
Blindengeleidehond doodgereden
Voor sommige Spanjaarden is de economische crisis plotseling ver weg. Deze mensen in de buurt van Valencia vieren met een fles cava aan de mond dat ze een prijs hebben gewonnen in de Spaanse kerstloterij. Daarin
wordt meer dan 2,5 miljard euro verdeeld over duizenden winnaars. Het is de grootste en oudste kerstloterij ter wereld. De trekking duurde maar liefst drie uur. FOTO: REUTERS
Fransen komen op voor Armenen, Turken woedend #ArmeenseGenocide
Turkije verbreekt alle contacten met Frankrijk, nadat de Franse Tweede Kamer heeft ingestemd met een wet die het ontkennen van de Armeense genocide strafbaar stelt. Redactie buitenland Amsterdam
Frankrijk was het eerste Europese land dat in 2001 de Armeense genocide officieel erkende. En het zal ook, als de Franse senaat ermee instemt, het ontkennen van diezelfde genocide (en andere genocides) expliciet strafbaar stellen. Het heeft de Turken woedend gemaakt: die ontkennen dat er sprake was van een sys-tematische volkerenmoord in 1915 en 1916.
Fijne Kerst voor Afghaans gezin
Ankara haalt z’n ambassadeur terug, stopt met gezamenlijke militaire oefeningen, verbreekt alle economische, diplomatieke en militaire contacten. De Turkse premier Recep Tayyip Erdogan noemde het wetsvoorstel ‘racistisch, discriminerend en xenofobisch’. Frankrijk heeft een eeuwenoude band met het francofiele Armenië, en komt al honderden jaar op voor de belangen van het land en zijn bevolking. Daarom zijn door de jaren heen veel Armeniërs naar Frankrijk geëmigreerd. In Frankrijk wonen nu 500.000 Armeniërs. De Franse regeringspartij UMP, die met het genocide-wetsvoorstel kwam, zou hopen op de stem van die groep bij de presidentsverkiezingen volgend jaar.
Aalden ‘Een mooiere kerstboodschap kan ik deze mensen niet toewensen’, zei burgemeester Bert Bouwmeester van Coevorden, nadat hij gisteren hoorde dat de Afghaanse familie Qadiri in Nederland mag blijven. Deze zomer nog droeg Bouwmeester de politie op niet mee te werken aan de uitzetting van het gezin uit het plaatsje Aalden in zijn gemeente. De familie, die al tien jaar in Nederland woont, moest het land uit omdat ze geen verblijfsvergunning kreeg, maar Bouwmeester pikte dat niet omdat de kinderen volledig waren verwesterd. Het gezin mag nu blijven van minister Gerd Leers, omdat ze er volgens hem alles aan hebben gedaan om terug te keren. Dat lukte niet, omdat zowel vader als moeder niet meer in hun land welkom zijn.
Dat was het dan alweer
Boven water
e-Critici
Kerst eindigt vroeg in Rotterdam. In de binnenstad wordt kerstverlichting weggehaald die niet veilig zou zijn als er vuurwerk wordt afgestoken.
Een 15-jarig Indonesisch meisje dat tijdens de tsunami in december 2004 vermist raakte, is deze week teruggekeerd naar haar geboorteplaats.
78 procent van de Nederlanders leest recensies op internet voor het doen van een aankoop. Slechts een op de vijf vertrouwt echter online reviews.
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Bij politieke benoemingen geldt een conspiracy of silence.
Eerst
Alex Brenninkmeijer blijft in de goede richting duwen.
Super Alex krijgt het nog veel drukker #Luis In zijn strijd voor rechtvaardigheid deinst
de Nationale Ombudsman voor niemand terug. Van het UWV tot de rechterlijke macht, van ministers tot de Kamervoorzitter, als het nodig is zet hij iedereen op zijn plek.
Zonder hem zouden we in een halve bananenrepubliek leven. De Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer speurt en graaft tot misstanden bij de overheid boven tafel zijn, rust niet voor ze zijn opgelost. Overheidsinstanties en politici blijven geregeld met blauwe plekken achter als Super Alex met ze klaar is. De Ombudsman is aangesteld om burgers te helpen die problemen hebben met de overheid. Die van het kastje naar de muur worden gestuurd, als nummertje en niet als mens worden behandeld en die dus de dupe zijn van falend overheidshandelen. Neem de ouders van baby Jelmer die na drie jaar nog niet wisten hoe het kon dat hun zoontje bij een mislukte operatie gehandicapt raakte. Onlangs gaf hij het UMC Groningen en de Inspectie voor de Gezondheidszorg er snoeihard van langs. Zelf omschrijft hij zich als ‘luis in de pels’ die wil ‘jeuken’. Dat doet hij goed, misschien wel te goed. Super Alex zoekt geregeld de media op en heeft zelfs elke zaterdag een prominente column in De Telegraaf. Door zijn kritische rapporten en de aandacht die hij opeist, ontstaat het beeld dat het steeds moeilijker wordt voor burgers om hun beklag te doen en recht te halen. Dat er in Nederland een cultuur heerst van mensen die verdoezelen en elkaar de hand boven het hoofd houden. Waar vriendjespolitiek aan de orde van de dag is. Ombudsman, ziet u dat ook zo? ’Je kunt niet generaliseren, het gaat om heel specifieke problemen. Bij politieke benoemingen geldt een conspiracy of silence, er is te weinig transparantie. Het is een taai onderwerp om aan de orde te stellen, omdat het zich afspeelt in het centrum van de macht. Dat kan ik niet een, twee, drie fiksen. Maar ik blijf wel in de goede richting duwen. Sommige onderwerpen worden op den duur als vanzelf belachelijk. Politieke benoemingen roepen inmiddels zoveel wrevel op dat het tot verandering moet leiden. In de gezondheidszorg is er wel sprake van een structureel probleem, namelijk dat ze daar niet op een open manier kunnen omgaan met fouten.’ Krijgt u in alle gevallen de waarheid boven tafel, of heeft u het idee dat ook u soms niet de vinger
Stil zat de Nationale Ombudsman ook in 2011 niet. Hij bracht zo’n 400 rapporten uit en deed de nodige kritische uitspraken. Deze week vroeg hij nog om opheldering over de benoeming van Donner bij de Raad van State. Dit jaar leverde hij onder meer felle kritiek op: het gebrek aan transparantie bij de overheid, Kamervoorzitter Gerdi Verbeet vanwege het ‘doe eens normaal man’-incident, het falen van DigiD, Meld Misdaad Anoniem dat niet zo anoniem bleek, de IND die nooit haar ‘uitzondering op het inburgeringsvereiste’ inzet en de overdreven aanpak van jongeren die dreigtweets versturen. Maar er was meer...
Brenninkmeijer zoekt geregeld de publiciteit om de boel wakker te schudden. Soms gaat hij direct voor de doelgroep. In het Nederlands Juristenblad besprak hij de Chipsholzaak. Gebiedontwikkelaar Jan Poot, die grond rond Schiphol bezat, zou daarbij benadeeld zijn door een rechter die banden had met het kamp Schiphol (tegenstander van Chipshol). De Ombudsman luidde de noodklok over het vertrouwen in de rechterlijke macht en had het over een mogelijke ‘ernstige cultuurfout’ bij de rechtbank van Haarlem. Zo zei hij: ‘De autoriteit van de onafhankelijke rechter dreigt in de Chipshol-zaak in een vrije val terecht te komen.’
achter een kwestie krijgt? ‘Ik kan als Ombudsman mensen onder ede horen. Dat pas ik alleen in uitzonderlijke zaken toe, minder dan vijf keer per jaar. In de zaak-Jelmer heb ik bijvoorbeeld iedereen onder ede gehoord. Soms trek ik bepaalde situaties in twijfel, zoals zaken waarbij het om confrontaties met de politie gaat. Politiemensen werken altijd in koppels en ik heb wel eens mijn twijfels of het echte verhaal op papier komt. Die twijfel heb ik ook wel eens bij een proces-verbaal dat is opgemaakt door een politieman. De rechter zegt: ze zijn ambtsedig opgemaakt en dus mag je er niet aan twijfelen. Daar heb ik als Ombudsman grote moeite mee.’ De tot-voor-kort-minister Donner wil de toegang tot overheidsinformatie verder beperken. U zou dit jaar nog met uw visie op de openbaarheid van overheidsinformatie komen. Dat is niet gelukt. ‘Dat wordt volgende maand als ik de prijs voor journalist van het jaar uitreik. De kern zal zijn dat de WOB (Wet openbaarheid bestuur) het omgekeerde heeft bewerkstelligd, namelijk geen openbaarheid, maar een hoop juridisch gesteggel. Ik vind dat de overheid meer informatie direct moet geven. Journalisten moeten goed aan hun trekken kunnen komen.’
UWV Honderden klachten kreeg de Ombudsman binnen over het UWV, dat gaat over uitkeringen als de WW, WIA, Wajong en WAO. Brenninkmeijer dook erin en kwam met een vernietigend rapport. We citeren: ‘Slechte informatie over terugvorderingen, nabetalingen en verrekeningen, onvoldoende aandacht voor bejegeningsproblemen rond verzekeringsartsen, het niet nakomen van terugbelafspraken, foute adressen op correspondentie, slechte klachtbehandeling, slecht dossierbeheer en onvoldoende aandacht voor de gevolgen van bruto terugvorderingen.’
Dat klinkt mooi, maar dat is toch een utopie? Brenninkmeijer lacht. ‘Wacht maar af. We hebben een nieuwe minister van Binnenlandse Zaken en ik denk dat haar visie belangrijker is dan die van Donner als vicepresident van de Raad van State. Ik wil daar niet te veel over zeggen, maar haast alles wat ze zal vinden, zal beter zijn dan de teneur van Donner over dit onderwerp.’ Rutte en co treden graag hard op. Heeft dat invloed op uw werk? ‘Nee, maar dat zou nog wel kunnen komen door de maatregelen die het kabinet neemt. Je ziet dat op een aantal terreinen de repressie toeneemt, zoals bij de sociale zekerheid. Als je repressiever wordt, leidt dat tot meer escalaties. Andere maatregelen die tot meer werk voor mij en mijn bureau zouden kunnen leiden, zijn het afschaffen van het persoonsgebonden budget en de verhoging van het griffierecht. Als de toegang tot de rechter moeilijker wordt, zullen meer mensen zich tot mij wenden.’
2011
Chipshol
Preventief fouilleren Grote zorgen uitte de Ombudsman ook over de plannen van minister Opstelten om preventief fouilleren te versoepelen – die kunnen het rechtssysteem ondermijnen. Garanties die in 2002 in de wet zijn ingebouwd worden ‘niet serieus genomen’. Volgens Brenninkmeijer wordt de grens steeds verder opgerekt en kan iedereen straks als verdachte worden aangemerkt zonder dat daar een aanleiding voor is. Uit onderzoek blijkt bovendien dat de politie steeds vaker het principe van ‘willekeurige selectie’ laat varen. Fijn voor mensen in driedelig pak, minder leuk voor de medemens met een kleurtje of ‘foute’ kleren aan.
HOLLANDSE HOOGTE
Camil Driessen Merel van Leeuwen Amsterdam
3
André-watchers
Op dit hele kleine stukje aarde
Wonderen door Kim Jong-il
Blijkbaar was de kerstvakantie al vroeg begonnen, want maar liefst 814.000 mensen keken hoe André Kuipers de lucht in werd geschoten.
In 2016 zal Nederland waarschijnlijk 17 miljoen mensen tellen; 180.000 nieuwkomers zijn baby’s en iets minder dan 160.000 immigranten.
Ook de natuur is kapot van de dood van Kim Jongil. Een sneeuwstorm en scheurend ijs teisterden zijn geboorteplaats op de dag van overlijden.
4
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Dit is mijn lichaam, dit is mijn leven.
Eerst
Veena Malik Pakistani WMD
Toon nooit je wapens aan de vijand
Column Nico Dijkshoorn
Trappen
niet in je op om de lijn te overschrijden. Vechtpartijtjes op het schoolplein voltrokken zich volgens een vast ritueel. Eerst was daar de rare schreeuw. Een gil. Een omvallende fiets. Je keek om en zag twee jongens onhandig tegen elkaar liggen, de handen om de jas van de ander geklemd. Judo met gewone kleding aan. Daarna gingen alle niet-vechtende leerlingen in een kring om de vechters heen staan en keken zwijgend naar die rare, onhandige worsteling. Er werd nooit geslagen met vuisten en nooit geschopt. Het zag er uit als een fragment uit een Engelse natuurserie. Onvoorspelbaar geschuif over de stenen. Het leken twee heel lieve diertjes. Nooit heb ik iemand gezien die de ander wilde schoppen. We weten nu: in Costa Rica vechten kinderen anders. Gemener.
oensdagavond is de bekerwedstrijd AjaxAZ gestaakt, nadat AZkeeper Alvaro Esteban was aangevallen door een Ajax-supporter. Esteban, een Costa Ricaan, ontweek de schop en trapte daarna hard in op zijn belager. Die lag op het gras. Dat beeld riep meteen het schoolplein van de Karel Doorman-school in Amstelveen op. De opwinding als er opeens werd gevochten. De Karel Doormanschool was een openbare lagere school, het Ichtus College naast ons was christelijk. Het schoolplein werd door een dikke witte lijn in tweeën gedeeld. Links speelden christelijke kinderen, rechts openbare kinderen. Wat ik door die witte lijn vooral leerde – al diende hij juist het tegenovergestelde doel – was dat christelijke kinderen dezelfde schoenen droegen als openbare kinderen. Dezelfde jassen. Ze holden even verliefd achter een bepaald meisje aan. Christelijke jongens huilden óók niet meteen als ze heel hard op hun knie vielen. Dat deden ze, net als openbare jongens, pas op het toilet. Christelijke en openbare jongens: dezelfde broodtrommels. Als er vechtpartijen uitbraken, dan was dat nooit tussen Christenen en Openbaren. Het kwam
W
#Rel
India en Pakistan zijn weer eens boos op elkaar. Om blootfoto’s in het decembernummer van de Indiase FHM. Mark van Assen Amsterdam
Naakte vrouw, wapperende haren, grote letters… de cover ziet er uit zoals je verwacht van zo’n tijdschrift. Maar verder vraag je je af hoe ze het in godsnaam weer voor elkaar krijgen. We hebben hier de zoveelste rel te pakken tussen India en Pakistan, de landen die geboren zijn om elkaar te haten. Goed opletten, want het is best ingewikkeld: het blad in kwestie is de Indiase versie van FHM (For Him Magazine, ‘Alles over babes, auto’s, games en entertainment’); de blote vrouw is Veena Malik, een Pakistaanse actrice; Veena wordt aangeduid als een ‘Pakistani WMD’, een Pakistaans massavernietigingswapen; en op haar arm staan de letters ISI getatoeerd. Voor wie het niet weet, maar dat is in India en Pakistan bijna niemand: ISI staat voor Inter Services Intelligence, de gevreesde Pakistaanse geheime dienst.
Vernedering
Nico Dijkshoorn is dichter/schrijver/muzikant.
‘Rusland moet anders’
1,7 miljoen tablet-NL’ers
Moskou De Russische president Dmitri Medvedev wil het politieke systeem in zijn land drastisch veranderen. Hij zei gisteren dat gouverneurs van de regio’s rechtstreeks moeten worden gekozen. De afgelopen weken waren er grote demonstraties in Moskou.
Amstelveen Het aantal mensen met een iPad of andere tabletcomputer is gestegen tot 1,7 miljoen, blijkt uit cijfers van GfK. In juni hadden nog 725.000 mensen een tablet. In de tweede helft van het jaar zijn er dus bijna 1 miljoen gebruikers bijgekomen.
Nu is zo ongeveer iedereen boos. Behalve dan het magazine, want dat is al de hele maand in het nieuws. Het Pakistaanse leger bijvoorbeeld is not amused. In een officieel persbericht laten de militairen weten dat ze het ‘schandaal’ beschouwen als ‘een vernedering zonder weerga voor Pakistan, veroorzaakt door een Pakistaanse op Indiase bodem’. Wat de ISI ervan vindt is natuurlijk geheim,
De Nederlandse wetgevende macht gaat het druk krijgen met corruptie, zo is de verwachting.
winternummer Met: talkshowmacht n Tripoli: de dokter van Ruben n Gooise armoe n Diederik Stapel n de troost van Connie Palmen n ’t beste van 2011
van Paradiso naar Anna Paulowna Plan je reis op 9292.nl
maar gezien de reputatie zijn ze vast niet blij. Bovendien bestaat de ISI zo ongeveer bij de gratie van de zich al meer dan zestig jaar voortslepende ruzie met buurland India. Dus hoe haalt een Indiaas blad het in zijn hoofd om de trots van Pakistan door het slijk te halen?! En nog wel op de arm van een blote vrouw. Ook de Pakistaanse fundamentalisten hebben goed naar de foto’s gekeken (binnenin staan er nog meer!) en zijn tot de conclusie gekomen dat Veena Malik het land en het geloof te schande maakt. De eerste doodsbedreigingen zijn al uitgegaan, met als gevolg dat Veena moest onderduiken in India, waar ze aan het filmen is. Maar: ‘Als ze terugkomt naar Pakistan
krijgt ze de behandeling die ze verdient’, zegt de militante terreurbeweging Lashkar-e-Taiba.
Bikini Ook Veena zelf is boos. Op FHM. De actrice, bekend uit Bollywoodfilm en Big Boss (de Indiase versie van Big Brother), claimt nu dat ze helemaal niet naakt heeft geposeerd, maar keurig in bikini. Volgens haar heeft de redactie van FHM alle kleding weggeshopt. Een rechtszaak volgt. Ze is ‘erg gekwetst’ door de hele controverse, maar ook voor de fundamentalisten heeft ze haar antwoord klaar: ‘Ik sta achter alles wat ik doe. Dit is mijn lichaam, dit is mijn leven. Die mensen leven in het stenen tijdperk.’
Nederlanders toch corrupt? #Corruptie
Extra dik
Veena Malik met haar massavernietigingswapens en een tattoo van de geheime dienst.
Henk Willem Smits Almere
Nederland zal meer werk moeten gaan maken van het bestrijden van corruptie, verwacht Jan van Koningsveld, oud-rechercheur van de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (Fiod) en tegenwoordig consultant van het Offshore Kenniscentrum in Almere. ‘We kunnen de nodige nieuwe wetgeving tegemoetzien. En behalve wetgeving heb je ook nog de uitvoering daarvan’, zegt Van Koningsveld. ‘Ook daarin zal meer van Nederland verwacht worden.’ Nederland scoort altijd goed op corruptielijsten, in de zin dat Nederlanders zich daar weinig schuldig aan zouden maken. ‘Maar hoe meet je dat? Is er geen corruptie, of wordt er geen onderzoek naar gedaan?’ Van Koningsveld denkt dat dat laatste meespeelt. ‘Er is twijfel of Nederland wel zo goed bezig is.’ We kennen grote binnenlandse zaken als de bouwfraude en de vastgoedfraude. Maar over corruptie van Nederlanders in het buitenland zijn soortgelijke zaken niet bekend, terwijl in bijvoorbeeld de Verenigde Sta-
ten dit soort processen aan de lopende band wordt gevoerd. In de bouwfraudezaak werd omkoping in Indonesië niet vervolgd. Van Koningsveld verwacht internationale druk vanuit de OESO, de vergaderclub van de 34 meest welvarende landen in de wereld, waaronder Nederland. Die kwam begin deze eeuw met een ‘Anti-Omkoop Conventie‘ die ook door alle Oeso-landen is geratificeerd. In 2008 verscheen het laatste rapport over de Nederlandse implementatie van de afspraken over corruptiebestrijding. Daaruit blijkt dat de werkgroep van de OESO die de naleving van de Conventie in de gaten houdt, nog niet tevreden is over Nederland. Zo is er, op enkele schikkingen rond het gesjoemel met het Iraakse olie-voor-voedselprogramma in de jaren ‘90 na, door justitie amper werk gemaakt van het vervolgen van corruptie door Nederlanders in het buitenland.
Inhaalslag De pressie op Den Haag zal mede voortvloeien uit nieuwe wetgeving in Groot-Brittannië, verwacht Van Koningsveld. Dat land liep net als Nederland lange tijd niet vooraan bij corruptiebestrijding, maar sinds 1 juli dit jaar gelden daar nieuwe, zeer strenge wetten. ‘Die nieuwe wetgeving is echt een inhaalslag’, zegt Van Koningsveld.
De nieuwe Britse regels hebben verregaande gevolgen voor elk bedrijf dat een link heeft met het Verenigd Koninkrijk. Zowel actieve corruptie (het aanbieden van geld of iets anders waardevols) als passieve corruptie (het aannemen daarvan) kan tien jaar cel opleveren. Er is geen maximum aan de boete die kan worden gegeven. In Nederland is de maximale straf een boete van 670.000 euro. Veel te laag, aldus de OESO. De Britse wet blinkt verder uit doordat bedrijven waarvan individuele medewerkers zich schuldig maken aan corruptie, mede verantwoordelijk gehouden kunnen worden als zo’n bedrijf geen goede procedures heeft om corruptie te bestrijden. De Britse wetgever benadrukt dat de wetgeving extra-territoriaal is en geldt voor elk bedrijf dat zaken doet in het Verenigd Koninkrijk. Een Nederlands bedrijf dat ook actief is in Engeland, waarvan een medewerker iemand in Nicaragua een steekpenning geeft, kan dus in Londen voor het hekje tegen een boete van tonnen of miljoenen aanlopen. Grote bedrijfsadviseurs als PwC waarschuwen dan ook niet-Britse bedrijven rekening te houden met deze wetgeving, en snel werk te maken van de door de Britse autoriteiten vereiste interne procedures.
Terecht tbs
Ontoccupyen
Gelukkig nieuwyaar
In Nederland zitten geen mensen ten onrechte vast in een tbs-kliniek. Dat blijkt uit intensief onderzoek. Eerder dit jaar bleek dat wel het geval.
Occupy Haarlem gaat deze week zelf het kamp afbreken aan de Parklaan in Haarlem. Door vuurwerk is het er niet langer veilig.
Een Hagenaar die zich voordeed als krantenbezorger om fooien te innen, is gesnapt doordat zijn nieuwjaarsgroet een spelfout bevatte.
LATEN WE ONZE STEDEN VERLICHTEN MET SCHONERE ELEKTRICITEIT. Om ons bestaan van energie te voorzien is elektriciteit onmisbaar. Bij het opwekken van elektriciteit met aardgas is de CO2-uitstoot ongeveer 50% lager dan bij gebruik van steenkool. Shell levert aardgas aan meer landen dan welke andere energiemaatschappij ook. Aardgas is vandaag de dag een van de meest voorkomende energiebronnen. En dankzij de continue innovatie van Shell kan het ons de komende 250 jaar van schonere energie voorzien. Met aardgas bouwen we aan een betere energietoekomst. www.shell.nl/letsgo
LET’S GO.
SPECIAA
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Eerst
GE
VOO R
S
EL
Pinokkio
‘Meer start-ups in Israël dan in Silicon Valley’ Mooimakerij, fabeltjes, halve waarheden, Pinokkio prikt ze door. Reacties en suggesties naar:
[email protected] Dirk Jacob Nieuwboer Amsterdam
Wat is de bewering? ‘Israël heeft per capita meer startende bedrijven dan Silicon Valley.’
Wie zegt dat? Europarlementariër Derk Jan Eppink.
Waar zeggen ze dat? In zijn wekelijkse column in NRC Handelsblad, afgelopen dinsdag.
Hoe zat het ook alweer? De Nederlandse Europarlementariër Derk Jan Eppink, die is verkozen voor de Vlaamse Lijst Dedecker, is somber over de Europese Unie. Zijn oplossing? ‘Europese leiders moeten hun licht opsteken in... Israël!, schrijft hij. ‘Dit land van 7 miljoen inwoners heeft meer bedrijven op technologiebeurs Nasdaq dan de Europese Unie met 500 miljoen mensen. Israël wordt een start-up nation genoemd, omdat het per capita meer startende
bedrijven heeft dan Silicon Valley.’
Wat is waar? Het gaat goed met de Israëlische technologiesector, dat is zeker. Eppinks bewering dat Israël meer bedrijven op de Nasdaq heeft dan de hele EU klopt. Aan de technologiebeurs staan 44 bedrijven uit de EU genoteerd, waarvan 7 uit Nederland. Israël komt in zijn uppie tot 54. Dan de start-ups. Lijstjes per gebied of per land zijn niet zomaar voorhanden. Wel wordt er veel geschreven over het Israëlische startupsucces, waarbij vaak de vergelijking wordt gemaakt met Silicon Valley. Pinokkio las veel van die publicaties en zonder uitzondering werd daarin gesteld dat Israël meer start-ups heeft dan welk land of gebied dan ook, op Silicon Valley na. Dat zou ook betekenen dat Silicon Valley per capita meer start-ups heeft, want de vallei telt drie keer minder inwoners dan Israël. Bij navraag mailt Eppink dat hij zich baseert op drie bronnen. De eerste: een review uit 2009 in Forbes van het boek Start-up Nation: ‘Het heeft de hoogste dichtheid van start-ups in de wereld – 3.850, oftewel 1 voor elke 1.844 Israëliërs’. Maar dat gaat over landen. En niet over Silicon Valley.
L
6
U
EC TEERD
40 JAAR!
Niet waar / Deels waar / Waar
DE JONG INTRA VAKANTIES
Tweede bron: de Wall Street Journal van 23 november 2009: ‘Er komen meer innovatieve ideeën... uit Israël dan uit Silicon Valley op dit moment’. Maar innovatieve ideeën zijn iets anders dan start-ups. Derde bron: Saul Singer, co-auteur van Start-up Nation, met wie Eppink naar eigen zeggen op 30 november dineerde. Volgens Eppink gaf Singer een update van zijn boek uit 2008. Israël is sindsdien verder gegroeid, terwijl Amerika juist stagneerde. Dus belde Pinokkio Singer, die op dit moment in China verblijft. ‘Israël heeft meer start-ups dan Amerika’, zei hij. ‘Israël trekt ook 2,5 keer zo veel venture capital aan als Amerika.’ Maar dat betekent niet dat het land meer startups heeft dan Silicon Valley. ‘Ik zeg altijd dat Israël meer start-ups heeft dan elke plek buiten Silicon Valley.’
Eindoordeel
en Gozo De Jong IntraMalta Vakanties bestaat 40 jaar en dat wordt gevierd. Profiteer van onze vele jubileumaanbiedingen en spectaculaire acties! Bijvoorbeeld: ;0 weken lang wordt iedere week een reis geheel GRATIS weggegeven! -eel reizen hebben ;= of / ;0 korting! / ; vroegboekvoordeel per boeking op excursiereizen met reisleiding en op alle fietsbusreizen / 100 vroegboekvoordeel p.p. op alle groepsrondreizen in Amerika en Canada. lle kortingen en aanbiedingen vindt u op www.dejongintr3@C2;?33 of bij uw reisbureau.
Pinokkio heeft sympathie voor de ijverige Eppink, maar moet streng zijn: de bewering is niet waar.
Reactie van Derk Jan Eppink ‘Ik heb mij te goeder trouw op die informatie gebaseerd, maar natuurlijk beweer ik niet alle ultieme kennis in pacht te hebben en sta ik open voor andere bronnen.’
Malta en Gozo REISBEURS! KOM NAAR ONZE GRATIS
Zondag 8 januari 2012 in Hotel Mercure in Nieuwegein %resentaties over diverse bestemmingen 'eismarkt met uitgebreide productinformatie door deskundige medewerkers GRATIS E .orkshop fotografie (gratis!) EN GR NTREE PARKE ATIS emonstratie cocktail shaken (en proeven!) R E N!
Ga naar www.dejongintra.nl/reisbeurs en meld u snel aan!
Malta en Gozo TOPVOORDEELREIS!
Kroatische Bloemenrivièra 10-daagse busreis
AL VANAF
Vanaf 1 januari 2012 verandert er het een en ander in de mondzorg.
€579 P.P.
Highlights: Opatija, Eiland Krk, Grotten va %ostojna, Nationaal %3rk %Citvice, Rijeka, % la en Rovinj Inclusief: Kroatische avond met aperitief en muziek, reis per luxe Comfort Class Touringcar, deskundige chauffeur tevens reisleider, verblijf in hotel Opatija**, 9 x ontbijt en 9 x diner, diverse excursies Zooverbeoordeling: 7,6 >erse vertrekdata van april t/m oktober 2012 www.dejongintra.nl/bbopa01
Malta en Gozo € 40 korting per boeking vóór 15 januari!
Toscane te kust en te keur 8-daagse vlieg-busreis
Weet u al wat er verandert in de mondzorg in het nieuwe jaar? Uw tandarts, orthodontist, mondhygiënist of tandprotheticus bepaalt vanaf 2012 zelf zijn of haar tarieven. Tegelijkertijd komt er meer duidelijkheid over behandelingen, kwaliteit en service van de tandheelkundige praktijk. U krijgt een beter inzicht en kunt daardoor beter kiezen voor uw tanden!
Meer informatie? Kijk op www.allesoverhetgebit.nl of vraag het uw tandarts.
Highlights: -lterra, San Gimignano, Cinqueterre, Florence, Lucca, %>sa, Elba en Calci Inclusief: retourvlucht van Amsterdam %isa per transavia.com, verblijf in Hotel Gabrini***, lokale touringcar met chauffeur, deskundige Nederlandssprekende reisleiding, diverse excursies, 7x ontbijt en 7x diner
AL VANAF
€659 P.P.
>erse vertrekdata van april t/m oktober 2011 www.dejongintra.nl/vbmds01
Ga naar www.dejongintra.nl/wegener, bel 0180-457803 of ga naar uw ANVR reisbureau voor meer topvakanties! -or alle reizen geldt: getoonde prijzen zijn per persoon o.b.v. 2 personen, tenzij anders vermeld, exclusief reserveringskosten. Bijdrage Calamiteitenfonds € 2,50 per boeking.
Blote Duitsers
Facebookrevolutie
Kunst bekijkon met Nico
Pasco County, de Amerikaanse nudistenhoofdstad, wil graag de vele Duitse nudisten die kant op lokken met een grootse reclamecampagne.
De blauwe site is niet meer weg te denken. Facebook bereikt namelijk 55 procent van de wereldbevolking. Veel potentiële vrienden.
Naar het museum gaan wordt opeens veel leuker. Nico Dijkshoorn heeft namelijk een audiotour ingesproken voor het Kröller-Müller Museum.
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Voor mijn part houd je het debat op het toilet.
Eerst
Ronald van Raak SP-Kamerlid
7
ANP/BEELDBEWERKING JOR-ID.COM
#HaagseWaslijst De Tweede Kamer vergadert zich suf. Veel fundamentele debatten worden maar doorgeschoven en doorgeschoven.
Belangrijke zaken? Onder op de stapel Peter Wierenga Den Haag
Raadseltje: wat hebben het Nederlandse drugsbeleid, de dodelijke Klebsiella-bacterie en Hans en Ton plus andere uit hun wijk weggepeste homo’s gemeen? Antwoord: de Tweede Kamer sprak er verontwaardigd over in de media, zette het onderwerp op de agenda en... heeft er nooit echt een debat over gevoerd. Gisteren was alweer de laatste vergaderdag van het jaar en moest er nog snel een waslijst aan debatten en moties doorgejast worden. Maar intussen groeit de stapel met debatten in de wachtkamer. Gewone debatten (als een meerderheid het wil) en ‘dertigledendebatten’, zoals spoeddebatten tegenwoordig heten. Even snel tellen en je komt tot een bizar lange lijst van 32 onderwerpen. En het zijn niet de minste thema’s. Een van de opvallendste is wel een debat over de wettelijke grenzen van de vrijheid van meningsuiting. GroenLinkser Tofik Dibi vroeg het debat al voor het zomerreces aan, na de uitspraak in het Wilders-proces.
Als daar eens een keer goed over doorgedacht zou worden, zou de Kamer ook beter raad weten als er ineens een imam op bezoek dreigt te komen die huwelijken met minderjarige meisjes goedkeurt (zie kader).
Waarom is dat nog steeds niet uitgezocht in de Haagse arena? ‘Ik wacht nog op nadere informatie van het ministerie, die komt maar mondjesmaat binnen’, legt Van Raak uit. De SP’er vraagt naar eigen zeggen liever
Wietpas Op drugsgebied is er de afgelopen tijd het nodige aan maatregelen gepresenteerd, van de wietpas en afstandscriteria (van coffeeshops tot scholen) tot het tot harddrug verklaren van alle cannabis met 15% THC. Er is de nodige maatschappelijke onrust en ophef over, maar debatteren? Het drugsdebat op hoofdlijnen wordt inmiddels al sinds 2009(!) uitgesteld. Na het kerstreces is het dan echt zo ver. Of neem het gevoelige thema van wapenvergunningen, dat Ronald van Raak (SP) graag wil houden met minister Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie). Na de moordpartij door Tristan van der V. dook EenVandaag in het wapenvergunningenbeleid van de politie. De controle bleek niet best. Je zou zeggen: daar moeten we het met spoed over hebben.
Pedo-imam In het vat zit officieel nog een debat over de ‘pedo-imam’ uit Marokko, op verzoek van Khadija Arib (PvdA). Maar de imam bleek toch geen visum voor Nederland aangevraagd te hebben.
(erger) de onderliggende problemen dooretteren. Want intussen dendert de Kamer wel door. Gisteren zat de agenda bomvol, tot zeer laat. Voor een groot deel met zaken die geen uitstel kunnen verdragen – zoals de vraag of staatssecretaris Joop Atsma (Milieu) ganzen mag vergassen om Schiphol veiliger te maken. En de begrotingen van de departementen, die moeten ook netjes voor het nieuwe jaar geregeld zijn. Complicerende factor: het aantal vergaderweken is beperkt, met zo’n 18 recesweken per jaar. En plenaire vergaderingen (in de zaal met 150 blauwe zeteltjes) vinden alleen plaats op dinsdag, woensdag en donderdag.
Toilet langer door, om zo beslagen mogelijk ten ijs te komen, dan dat hij het hoger op de agenda krijgt. ‘Soms heb jij weet van een bepaald onderzoek en de minister helemaal niet. Dan moet je hem daar op wijzen.’ Wel met het risico dat de maatschappelijke interesse verflauwt of
Maar zelfs als het kabinet de boel aan het traineren is, kun je best nog een debat snel laten plaatsvinden, stelt Van Raak. Desnoods via een ‘algemeen overleg’ in een vaste ondercommissie van de Kamer. ‘Het parlement heeft niet één zaal, er zijn wel twintig zaaltjes. Voor mijn part houd je het debat op het toilet.’
Behalve sloom antwoordende ministers heeft het volgens hem dan ook zeker te maken met de vraag hoe graag een Kamerlid ‘zijn’ of ‘haar’ debat in die plenaire zaal, met alle aandacht van dien, wil hebben. Zo vroeg Dibi vergeefs een debat aan over de aanslag door Breivik en de Nederlandse situatie. Plenair lukte niet, en hij wilde er geen dertigledendebat van maken, omdat er dan te weinig spreektijd zou zijn. Met als gevolg dat het nu helemaal verzand is. En dat is ergens te betreuren. Want heeft de politiek ook niet een symbolische functie? Om dampende gevoelens in de samenleving te kanaliseren? Of zou alleen de aanvraag van een debat dat al doen? Een discussie over de homo’s en lesbiennes die in meerdere gemeenten worden weggetreiterd, zoals Joram van Klaveren (PVV) die wil voeren: we wachten er nog op. Net zo goed als het debat dat de linkse oppositie daar graag aan had willen koppelen, namelijk over de agressie die allochtonen ondervinden. Hebben we in ieder geval genoeg om het in 2012 over te hebben.
Gij zult paars dragen
Surprise!
Egalité
Kerkgangers moeten de kleur van boetedoening dragen tijdens Kerst. Wel gepast, vindt de Koepel Landelijk Overleg Kerkelijk Kindermisbruik.
De Belgische politie trof bij een huiszoeking naar fraude maar liefst elf krokodillen en een alligator aan. Levend welteverstaan.
Discriminatie mag niet. Verzekeringspremies moeten voortaan gelijk zijn voor mannen en vrouwen, ook al worden vrouwen ouder.
8
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Een Afro-Amerikaan of Latino betaalde bij Countrywide te veel.
Eerst
Cartoon BAS van de zuidas
Bas ontkomt niet aan de crisis
Zwart geld duurder dan wit #Discriminatie
Bank of America treft een recordschikking van 257 miljoen euro wegens discriminatie bij dochterbedrijf Countrywide. Edward Deiters Amsterdam
‘Financiële instellingen moeten bij leningaanvragers oordelen op basis van kredietwaardigheid en niet op grond van hun huidskleur.’ Met deze woorden maakte de Amerikaanse minister van Justitie Eric Holder gisteren een schikking van 335 miljoen dollar (257 miljoen euro) bekend met Bank of America, omdat dochterbedrijf Countrywide zich schuldig maakte aan discriminatie. Onderzoekers van zijn ministerie plozen de afgelopen tijd meer dan 2,5 miljoen hypotheken na die werden afgesloten door hypotheekverstrekker Countrywide. Ze kwamen tot een verbijsterende conclusie: de financiële instelling liet tussen 2004 en 2008 klanten van Afro-Ameri-
GA VOOR DE LEUKSTE KERSTA ANBIEDINGEN NAAR SWEETDEAL.NL
kaanse en Latijns-Amerikaanse afkomst aanzienlijk hogere rentes betalen voor hypotheken dan andere bevolkingsgroepen. Het ministerie van Justitie concludeerde dat Countrywides discriminerende praktijken zich voordeden in 41 Amerikaanse staten. Bijna eenderde van de gevallen stamde uit Californië, het epicentrum van de latere huizenbubbel. Holder haalde in The Washington Post een geval aan uit 2007 waarbij een Afro-Amerikaan maar liefst 1.200 dollar meer vergoeding betaalde voor een hypotheek van 200.000 dollar dan een vergelijkbare blanke huizenkoper.
Subprimeleningen Daarnaast pasten de hypotheekverstrekkers bij het bedrijf routinematig de rentepercentages en voorwaarden naar eigen goeddunken aan. Zo werden Afro-Amerikaanse en LatijnsAmerikaanse klanten vaak richting subprimeleningen gestuurd, waarop veel minder gunstige voorwaarden
van toepassing waren. ‘Wanneer je als Afro-Amerikaan of Latino naar Countrywide ging, betaalde je hoogstwaarschijnlijk te veel, simpelweg vanwege je huidskleur’, aldus staatssecretaris van Justitie Tom Perez, die de praktijken aanduidde als ‘raciaal gebaseerde opcenten’.
Aangesmeerd In totaal zouden 200.000 Afro-Amerikanen en Latino’s tussen 2004 en 2008 hogere vergoedingen en rentepercentages hebben betaald dan blanke klanten die aan precies dezelfde financiële criteria voldeden. Ook zouden 10.000 leners uit deze groepen duurdere en risicovollere leningen aangesmeerd hebben gekregen. Namens Bank of America meldde woordvoerder Dan Frahm dat de praktijken plaatsvonden vóórdat Bank of America Countrywide overnam. Om een rechtszaak te vermijden trof de bank een schikking. Ruim 200.000 gedupeerden krijgen daarnaast een schadevergoeding.
PRINT ANYTHING, ANYTIME AND ANYWHERE Het motto van XA
ERVAAR HET KERSTGEVOEL EN PROFITEER VAN DE LEUKSTE KERSTDEALS MET EEN KORTING VAN 50% OF MEER! SWEETDEAL BIEDT DAGELIJKS DE BESTE DEALS UIT JE EIGEN REGIO AAN. MELD JE AAN VOOR DE NIEUWSBRIEF EN BLIJF OP DE HOOGTE VAN ALLE DEALS OP HET GEBIED VAN O.A. HORECA, WELLNESS OF EEN LEUK DAGJE UIT!
Ontdek XA op xa.nl:
Vuurgevaarlijk
Vervelende vrienden
Yo, beezy
Ruim een kwart van het ingevoerde vuurwerk voldoet niet aan de eisen. Dat meldt de VROM Inspectie op basis van controles.
Facebookgebruikers ontvrienden mensen vooral als ze te veel statusupdates plaatsen. Ook irritant commentaar is reden voor een digitale breuk.
Hiphopmuziek vergroot de woordenschat, blijkt uit Canadees onderzoek. Door ernaar te luisteren leer je Afrikaans-Amerikaanse woorden.
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Pas rond 330 gaan christenen in Rome de dag vieren.
Weten
Jezus vs. Sol: de keiharde strijd om 25 december #Kerst
Op 25 december vieren we de geboorte van Christus. Waarom op die dag? Was dat voorheen een feestdag voor de zonnegod? Nee, het is eerder andersom. Marcel Hulspas Amsterdam
Niemand weet wanneer Jezus van Nazaret geboren is. Maar vrijwel iedereen dénkt te weten waarom we zijn geboortedag op de 25e december vieren. 25 december is vlak na de kortste dag van het jaar, de winterzonnewende. Vanaf die dag gaan de dagen weer lengen. Het licht heeft de duisternis overwonnen – en dus vereerden de ‘heidenen’ op die dag de zon. De eerste christenen hadden een hekel aan dat feest, en riepen diezelfde dag uit als de geboortedag van Jezus. Tot zover wat iedereen denkt te weten. Velen zullen op school ook gehoord hebben dat die 25e december een Germaanse feestdag was, en dat Christus de Germaanse zonnegod verdrong. Want de Romeinen, zo luidt de achterliggende gedachte, vereerden Jupiter, Hercules en andere goden – en niet de zon. Beide veronderstellingen zijn onjuist. De Romeinen vereerden wel degelijk de zon. En de keuze voor 25 december was niét bedoeld om zonvereerders dwars te zitten.
rijke dag. De verering van de zon had zo’n zestig jaar eerder nog een flinke boost gehad. Keizer Aurelianus had een grote overwinning behaald in het Oosten, en volgens hem was dat dankzij de goddelijke Sol. Om de zon te eren, besloot hij dat er om de vier jaar een grote wagenrenwedstrijd zou worden gehouden. Maar op welke dag of dagen die wedstrijden plaatsvonden, is niet duidelijk. Veel geleerden gaan ervan uit dat dat de 25e december moet zijn geweest, en dat dát het feest was dat de Romeinse christenen ‘inpikten’ als de geboorte van Jezus. Daar is één aanwijzing voor, de zogenoemde ‘kalender van 354’, een
overgeleverde lijst van feestdagen uit dat jaar. Daarin staan zonnefeesten vermeld op twee dagen in eind oktober, en er is een feestdag, de natali invicti, een ‘geboortedag van de onoverwinnelijke’, op 25 december. Dat was een van de eretitels voor Sol. Maar zoals de Groningse historicus Steven Hijmans twee jaar geleden in zijn proefschrift liet zien, is die vermelding verdacht. De aanduiding ‘geboortedag van de onoverwinnelijke’ is té vaag voor die kalender, die zoveel geboortedagen (van goden, helden, keizers) bevat. Het lijkt erop dat deze feestdag naderhand een keer, toen het document gekopieerd werd, aan de lijst is toegevoegd. Wanneer zou dat gebeurd kunnen zijn? Waarschijnlijk was dat rond het jaar 362, ten tijde van keizer Julianus – die niet voor niets de bijnaam ‘de afvallige’ heeft gekregen.
Sol Na Constantijn kwam een aantal christelijke keizers, totdat Julianus de troon besteeg, die géén christen was en die vast van plan was om de ondergang van de heidense religie te keren. Tempels werden hersteld; christelijke kerken werden afgeknepen. Deze ‘afvallige’ keizer heeft een interessant document nagelaten, een hymne aan Sol, waarin hij beweert dat 25 december al héél lang een belangrijke feestdag was ter ere van Sol. Dat was het zeker niet. Het vermoeden bestaat dat Julianus probeerde het feest van de geboorte van Christus, op 25 december, te verdringen met een groot feest voor... Sol. Het was natuurlijk ook een dag die, astronomisch gesproken, zeer geschikt was om de zon te vereren. Alleen was hij daar nooit echt voor gebruikt. En het was dat later bedachte zonnefeest dat aan de ‘kalender van 354’ is toegevoegd. 25 december was géén feestdag voor Sol. Met 25 december kozen de christenen voor een symbolische, maar ook onschuldige dag. Ze hadden beslist niet de bedoeling de aanhangers van Sol te irriteren. Het was Julianus die de christenen tartte, door een christelijke feestdag te vervangen. Zonder succes. Julianus kwam een paar jaar later om tijdens een veldtocht tegen de Perzen. Zijn antichristelijke maatregelen werden snel herroepen. Met de verering van Sol is het nooit meer goed gekomen.
Constantijn De eerste christenen hadden geen idee wanneer Jezus was geboren. Een van de eerste en belangrijkste kerkvaders, Clemens van Alexandrië, kwam na veel rekenwerk uit op 17 november (van het jaar 3 vóór Christus), maar anderen kwamen met dagen in maart, april of mei. Niemand had het in die eerste eeuwen over 25 december. Pas rond het jaar 330 gaan christenen in Rome die dag vieren. Keizer Constantijn had zeventien jaar eerder besloten dat de christenen niet langer vervolgd mochten worden, en de christelijke kerk, die nu ‘uit de kast’ durfde te komen, had behoefte aan zijn eigen feestdagen. In de loop van de vierde eeuw werd de 25e december zo’n beetje overal aanvaard als Christus’ geboortedag. Zo rond 330 waren de meeste inwoners van het Romeinse Rijk nog ‘heiden’, en naast de goden vereerden ze de zon. Iedereen kon met eigen ogen zien dat de zon een god was. Er bestonden verschillende feestdagen voor de zon: op 8 en 9 augustus, 28 augustus en 11 december. Níét op 25 december, ook al was dat in astronomisch opzicht een belang-
9
Column Marcel Hulspas
André
n wat gaat André Kuipers daarboven doen? Hard werken, wordt ons verteld. ‘Ik heb’, zegt hij in de Volkskrant, ‘veel meer operationele taken dan tijdens mijn eerste vlucht: onderhoud, reparaties, schoonmaak, het bedienen van de robotarm en het koppelen en ontkoppelen van vrachtschepen – naast het hele experimentenpakket.’ En als het werk gedaan is, gaat André naar de spacegym. André moet er dus vooral voor zorgen dat het ISS nog een tijdje schoon in de ruimte blijft hangen, en daarnaast moet hij zichzelf en de andere bemanningsleden bezighouden. André Kuipers, onze kosmische Pool. Voor al uw schoonmaak- en reparatiewerk. En dat ‘experimentenpakket’ dan? Hoe zit dat met de veelgeroemde wetenschappelijke experimenten aan boord? De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de ene helft bestaat uit experimenten die ook gewoon op aarde uitgevoerd kunnen worden, en de andere helft uit experimenten die wellicht aardig zijn als de bemande ruimtevaart ná het ISS nog een toekomst zou hebben. En die is er niet. André noemt zijn tweede ruimtereis ‘een mooi voorbeeld van Europese samenwerking’. Dat zal hem wel ingefluisterd zijn door de voorlichters van ESA. In
E
feite is zijn reis het resultaat van nationalistische koehandel. NASA mag het ISS van het Congres in de lucht houden, als Rusland en de EU meedoen. Dankzij die stok achter de deur wist ESA partner te worden in het ISS voor maar 9 procent inleg. Nederland leverde daarvan één procent, en wist voor dat geld een ruimtereisje los te peuteren. Voor onze nationale held André. Want hij wilde zo graag. En de Nederlandse ruimtevaartindustrie én Den Haag kunnen altijd wel een held gebruiken. Het ISS is, kortom, een redelijk nutteloos ding dat veel onderhoud vergt, waar de Amerikanen vanaf willen maar dat nog geschikt is om de nationale vlag uit te hangen. Maar laat ons denken aan André, daar hoog in de lucht. ‘Er zal een keer een Nederlander op de maan staan’, zegt André. Reken er maar niet op. Veel te duur. Alhoewel, als het wéér voor een koopje kan...
Marcel Hulspas is wetenschapsredacteur van De Pers.
Jood vervloekte groenteboer
Programma leest korte berichtjes
Princeton Na 80 jaar in het depot te hebben gelegen, hebben archeologen een (op een lap lood gekraste) Griekse tekst van 1.700 jaar oud ontcijferd. De tekst, afkomstig uit een put in de vergane stad Antiochië, bleek een (joodse) vervloeking. De auteur roept Jahweh op om de groenteboer Babylas te slaan ‘net als de farao’.
Groningen Ahwin Ittoo heeft een computerprogramma ontwikkeld dat in staat is om vragen te beantwoorden over teksten die geen (grote) samenhang vertonen, zoals kladjes en formulieren. Met Ittoo’s algoritmes wordt het mogelijk om relevante informatie te onttrekken aan een enorme hoeveelheid geschreven informatie.
Aardkern gedraagt zich vreemd
Hoge hartslag voorspelt infarct
Washington In het Carnegie Institute, waar in het lab de kern van de aarde nagebootst wordt, is ontdekt dat ijzeroxide bij temperaturen boven 1.650 graden en een druk hoger dan 690.000 atmosfeer, merkwaardige elektrische eigenschappen gaat vertonen. Dat effect verklaart wellicht het ontstaan van het aardmagneetveld.
Oslo Noorse wetenschappers hebben ontdekt dat een verhoging van de hartslag in rust een goede voorspeller is van een hartinfarct. Tijdens hun onderzoek volgden ze 30.000 mensen. Mensen bij wie gedurende tien jaar de hartslag (in rust) met 15 slagen per minuut was gestegen, hadden een twee keer zo grote kans op een infarct.
van Ahoy naar Hoogvliet Plan je reis op 9292.nl
Ontelbaar mooi
Flonkerend raadsel
Schoonheid aan een draadje
De eerste sneeuwvlokkenonderzoeker was Ukichiro Nakaya. Hij ontdekte tachtig jaar geleden dat geen twee sneeuwvlokken hetzelfde zijn.
De beroemdste sneeuwmaker van dit moment is Kenneth Libbrecht van Caltech. Hij probeert uit te vinden hoe sneeuwvlokken ontstaan.
Nakaya gebruikte konijnenharen om in een vochtige kamer sneeuwkristallen te kweken; Libbrecht doet dat met een ultradunne koperdraad.
KOOP VANDAAG OP SWEETDEAL.NL
SWEETDEAL VAN DE DAG Laat je verrassen door de heerlijke Griekse keuken van Restaurant Thalassa. Je ontvangt 51% korting op een chef’s choice menu voor 2 personen.
HIGHLIGHTS Geniet van een chef’s choise menu voor 2 personen bij Restaurant Thalassa. • Laat je in de watten leggen in in een monumentaal pand op de Oudezijds Kolk. • Laat de traditionele en creatieve Griekse en mediterrane gerechten je goed smaken bij Thalassa! • Restaurant Thalassa staat voor kraakverse producten! •
€ 31,-
IN PLAATS VAN € 63,50
JE BESPAART
€ 32,50 51%
VOORWAARDEN • Reserveren o.v.v. Sweetdeal. • De deal is 3 maanden geldig
KORTING
vanaf de dag van ontvangst. • Je ontvangt de voucher de
eerste werkdag nadat de deal is afgelopen. • Alleen te koop op sweetdeal.
Zeldzaam wijnpakket 6 Grand Cru’s van topkwaliteit Betalen en bezorging De levertijd bij bestelling met de onderstaande bon is 10 werkdagen.Levertijd bij bestelling via onze webwinkel is 5 werkdagen. Vanaf vier dozen betaalt u geen verzendkosten. Bij minder dan vier dozen draagt u € 5,95 bij.
Super aanbieding
Bij vragen over uw bestelling kunt u bellen met de Klantenservice op telefoonummer: 0900 - 2021352 (€ 0,45 per gesprek). Het is helaas niet mogelijk uw bestelling telefonisch of per e-mail door te geven. Bon Grand Cru wijnpakket Hierbij bestel ik: ___ (aantal) x dozen (6 flessen) Grand Cru wijn à € 69,95 per doos.
Wij hebben een uniek pakket met 6 flessen Grand Cru van 3 verschillende Chateaux voor u bemachtigd. Een zeer zeldzame verrijking van uw wijncollectie die u niet mag missen! De wijnen zijn afkomstig uit de jaren 2000, 2003 en 2009. Stuk voor stuk sublieme oogstjaren. Ondek zelf hoe een Grand Cru zich door de jaren heen ontwikkeld. Een waazinnig pakket voor een sensationeel lage prijs!
Château de Brens - Saint Emilion Grand Cru 2000 (2 flessen) Schitterende, zachte Grand Cru uit het topjaar 2000. Vol, gul en soepel van smaak. Daarnaast indrukken van rood fruit. Lange, zachte afdronk met zachte tannines.
depers.nl/webwinkel categorie wijnen
Chateau Fourney Cuvee Alexine Saint-Emilion 2003 (2 flessen) Gerenommeerde Grand Cru. Donker paars-rood van kleur. Frisse, fruitige,complexe geur met nuances van bessen, bramen en truffel.
VOORLETTERS
VOORNAAM M
NAAM ADRES POSTCODE
V
HUISNUMMER PLAATS
TELEFOON E-MAIL
Chateau Guinot Saint Emilion Grand Cru 2009 (2 flessen) Volle, zachte Grand Cru met kruidige nuances. Glanzend robijnrood van kleur. Frisse, fruitige, kruidige geur met nuances van rood fruit en herfstgeuren.
GEBOORTEDATUM Hierbij machtig ik Buckaroo Payment Service om i.o.v. Wegener NieuwsMedia BV eenmalig het verschuldigde bedrag af te schrijven.
BANK-/GIROREKENING
Adviesprijs € 119,70
Lezersprijs € 69,95
HANDTEKENING Stuur de volledig in blokletters ingevulde bon in een envelop naar Webwinkel, ovv ‘Wijnpakket’, Postbus 1090, 5004 BB Tilburg.
De Pers gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. Op alle informatie die u aan ons verstrekt is de Wet Bescherming Persoonsgegevens van toepassing. In het colofon van de krant en op www.depers.nl treft u nadere informatie aan.
Special Dagblad DePers
Vrijdag 23 december 2011
Zijn kracht ligt in zijn ‘holistische conceptdenken’.
Persoon van het jaar
Uw vaste prik voor betrouwbaar nieuws www.speld.nl
Diederik de Beuckelaer Consultancy-analist McKinsey
Van raadslid
tot topper
LS EEN KOMEET CHOOT HIJ OMHOOG; U KAN NIEMAND MEER OM HEM HEEN. lle van den Berg nelis Tjakke pelle aan den IJssel
kenende misschien meer voor de hand gelegen. De voormalige directeur van het wetenschappelijk bureau van het CDA, plaatsvervangend voorzitter van de NCRV en minister van Algemene Zaken, opereert het liefst in de anonimiteit. Stevens: ‘Voor Jan Peter Balkenende is media-aandacht geen doel op zich, hoogstens een middel om zijn boodschap over te brengen. Hij duikt niet weg in het maaiveld, maar grijpt iedere gelegenheid aan om bedrijven te adviseren om hun eigen verantwoordelijkheid te nemen.’
mper een jaar geleden sprak niemand nog er Jan Peter Balkenende. Maar dankzij de inanningen van de olijke Zeeuw als partner bij nst & Young nemen de grote bedrijven uit nnen- en buitenland opeens massaal hun verwoordelijkheid voor mens, milieu en omgeg. Opeens was hij daar: een man met een boodap. Op 31 januari 2011 presenteerde internanaal adviesbureau Ernst & Young een onoogke man met een vreemd kapsel als de nieuwe rtner. Het was het begin van de doorbraak. en talkshow waar hij niet in beeld kwam, en blad waar hij niet in interviews vurig pleitvoor zijn zaak. Als een komeet schoot hij omog; niemand kon meer om hem heen. Vanuit niets werd de Zeeuw Jan Peter Balkenende n invloedrijk man.
Cross-competentieel Volgens consultancy-analist Diederik de Beuckelaer van McKinsey ligt de kracht van Balkenende in zijn ‘holistische conceptdenken’. ‘Jan Peter beschikt over het totaalpakketje dat cross-competentieel ingezet kan worden. Hij is een man die de synergie opzoekt en geen negen-tot-vijfmentaliteit heeft. Hij ziet geen problemen, maar uitdagingen. Verder is het een echte teamplayer, een spin in het web, klantgericht en toch flexibel. Hij toont veel initiatief en is gedreven. Work hard, play hard, daar leeft hij naar. Ideaal consultantsmateriaal dus. Bovendien spreekt hij een woordje over de grens, wat ook meegenomen is.’ Toch kent het succes ook een keerzijde: de sociale omgeving van Balkenende maakt zich zorgen over de wissel die de roem op hem trekt. Stevens: ‘De aandacht is nieuw, dus leuk. Maar het is de vraag of iemand die jaren buiten het zicht van de camera’s heeft geopereerd zo’n rol in de schijnwerpers aankan.’
okettenmotie or wie hem niet kent, is de opmars misschien merkelijk, maar vrienden wisten altijd al dat gewezen CDA-raadslid van Amstelveen het zich had: ‘Er loopt een rechtstreekse lijn van n krokettenmotie in de Amstelveense raad ar zijn recente werkzaamheden op het gebied n corporate responsibility’, zegt studievriend bewonderaar Casper Stevens. ‘Een bedrijf t goed voor de inwendige mens zorgt, zorgt k goed voor het milieu.’ ch had een baan in de wetenschap voor Bal-
Eindelijk doorgebroken
op
bl ik
ug
Jan Peter Balkenende
van D66, zegt dat een nationale dialoog weinig zoden aan de dijk zal zetten, omdat het hier om een internationaal probleem gaat. ‘Sinds de grenzen met het voormalig Oost-Europa openstaan, kunnen eenzame terroristen vrij reizen. Internationale problemen vragen om Europese oplossingen.’ SP-leider Emile Roemer heeft op zich niets tegen eigen initiatief. ‘Maar het moet niet zo zijn dat de zzp-terroristen de banen van de gewone man inpikken. We moeten voorkomen dat het bedrijfsleven de gewone terrorist, die zijn hele leven lang in loondienst werkt, buitenspel zet. Ik vrees dat ‘Jan met de bom’ weer eens de dupe wordt.’
20 11
De doorbraak van zzp-terroristen op de arbeidsmarkt in 2011 roept vragen op, volgens experts op het gebied van gewelddadige politieke aanslagen. Zijn de gewelddadige zzp’ers het slachtoffer van internationale netwerken die hen als goedkoop ideologisch voetvolk gebruiken, of zijn het vrijgevochten geesten die uit passie voor hun werk hebben gekozen? Tsjerk Onnema, hoogleraar Terrorisme en Arbeidsrecht van de Universiteit van Leiden, pleit voor een nationale dialoog tussen de bonden en de werkgevers over de zzp-terrorist. ‘Het is zaak om tot heldere afspraken te komen. In het huidig sociale vangnet zitten allerlei regelingen die niet of minder voor de terrorist van
toepassing zijn, zoals de afdracht van pensioenpremies. Terwijl een regeling als de rechtsbijstandverzekering voor een zzp-terrorist wel handig kan zijn.’ Volgens Greet Westerveen, voorzitter van ZZP Nederland, moet echter wel worden voorkomen dat door ‘te veel onnodige regelgeving de ondernemersgeest van de zzp de kop ingedrukt wordt’. ‘Iemand die vrijwillig voor het beroep van een eenzame terrorist kiest, doet dat meestal uit pure passie. Tegen een verbeterde rechtspositie zeg ik natuurlijk geen nee, maar je moet zulke mensen niet te veel lastigvallen met papieren en andere bureaucratische rompslomp.’ Sophie in ’t Veld, Europarlementariër
Te r
Joseph van Kekkerdom en Cornelis Tjakke Leiden
HOLLANDSE HOOGTE
Het jaar van de zzp-terrorist
JSF
Hengelo
Movember
De aanschaf van de JSF is wederom uitgesteld. Het zal nog tot 2016 duren voor de vliegtuigen operationeel zijn. De NS zet bussen in.
Onderzoek van Stichting Nyfer wijst uit dat de gemeente Hengelo niet nodig is. Het kabinet zal maatregelen treffen.
Het vervolg op Movember is Decembeard. Tienduizenden vrouwen laten hun schaamhaar een maand groeien in de strijd tegen baarmoederhalskanker.
12
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Relativiteitstheorie van Einstein heeft niets te vrezen. Uw vaste prik voor betrouwbaar nieuws www.speld.nl
President Ahmedinejad ontkent de geruchten.
rob wijnberg
Het jaar van de ontwikkelingen oe zouden de filosofen uit de Oudheid terugkijken op het jaar 2011? In het nu volgende gedachte-experiment zal ik pogen die vraag te beantwoorden. Het afgelopen jaar zal zonder twijfel de geschiedenis ingaan. Sinds de revoluties in de Arabische wereld hebben we een ontwikkeling gezien waarbij gebeurtenissen en personen steeds meer met elkaar te maken hebben. Het is interessant om te zien hoe de media daarmee omgaan. Ook dat is een ontwikkeling. Daarnaast was 2011 natuurlijk bij uitstek het jaar waarin de collectieve behoefte aan omstandigheden een nieuw mondiaal dilemma opwierp. Tijdens de eurocrisis werd duidelijk wat er gebeurt als je dat dilemma ontkent. Nederlandse politici bleken absoluut niet in staat hun eigen problemen te verbinden met de loop der dingen. In plaats daarvan holde iedereen weer vrolijk achter Geert Wilders aan, haastig onderweg van hype naar hype. In een wereld waarin de globalisering de individualisering heeft ingehaald, voeren populisten en antipopulisten een toneelstukje op, zonder de wetten van oorzaak en gevolg boven de werkelijkheid te plaat-
sen. Dit alles onder het alziend oog van Henk en Ingrid. Het gevaar hiervan is dat steeds meer mensen hun eigen persoonlijkheid gaan projecteren op zichzelf. Juist in 2011 is dat besef geen overbodige luxe. Want denken is het spreken van de ziel met zichzelf. Plato zei dit trouwens ook al.
IRAN WIL NIET DE SNELSTE NEUTRINO’S PRODUCEREN.
ROB WIJNBERG IS FILOSOOF EN HOOFDREDACTEUR VAN NRC NEXT
tekst Diederik Smit
H
Iran: ‘Deeltjesversneller voor militaire doeleinden’
ANP
Aardverschuiving binnen top 2: nummer 1 daalt, nummer 2 stijgt Steven van der Jagt Hilversum
Wie op 31 december rond 23.53 afstemt op Radio 2 zal zijn oren niet geloven. De hegemonie van Hotel California van The Eagles zal worden doorbroken en er lijkt een nieuw tijdperk te zijn aangebroken in de populaire muziek. De top 2 wordt jaarlijks samengesteld door de luisteraars van Radio 2. Zij stemmen op hun twee favoriete songs uit de geschiedenis van de populaire muziek. Voor het afgewogen uitbrengen van een stem is een brede, gedegen kennis nodig van de ontwikkeling van de popmuziek. De doorsnee stemmer, in de leeftijdsklasse 55-70, heeft deze kennis door zijn ruime levenservaring verkregen.
Corné Klijn, diskjockey voor radio 2, wil niets verklappen, maar wil wel kwijt dat het nummer Hotel California van The Eagles dit jaar gaat dalen op de muzikale ladder. Klijn: ‘De nummer twee, Bohemian Rhapsody van Queen, gaat daarentegen juist stijgen, zij het dat de stijging dit jaar minimaal zal zijn.’ Volgens Klijn heeft de luisteraar een signaal willen afgeven. De diskjockey: ‘Het hele muzikale landschap is op zijn kop gezet. Ergens is het wel jammer dat zo een mooie traditie wordt doorbroken. Maar je hebt te maken met een heel nieuwe generatie met haar eigen waarden en haar eigen smaak. Die jongelui, meer neigend naar de 55 dan naar de 70, willen zich natuurlijk afzetten tegen de gevestigde orde.’
van Vredenburg naar Vianen Plan je reis op 9292.nl
REUTERS
Cornelis Tjakke Joseph van Kekkerdom Iran
De Iraanse regering heeft geen plannen om het snelheidsrecord voor subatomaire deeltjes te verbreken. Dat heeft president Ahmedinejad op de Iraanse staatstelevisie gezegd. De atoomcentrifuges, waarvan de Amerikaanse inlichtingendienst CIA begin december foto’s publiceerde, zijn volgens de president bedoeld voor Irans reguliere kernwapenprogramma. De bewering dat Iran de snelste neutrino’s ter wereld wil produceren, deed hij af als zionistische leugens die bedoeld waren om de Iraanse revolutie in een kwaad daglicht te stellen. ‘De christenhonden van het Internationaal Atoom Agentschap mogen langskomen op onze nieu-
we centrifugeparken’, zei de president, ‘het enige wat ze zullen vinden is hoogverrijkt uranium, in grote hoeveelheden. Het idee dat we dergelijke installaties bouwen voor wetenschappelijk onderzoek is ridicuul. Het Iraanse atoomprogramma dient uitsluitend militaire doeleinden.’
Snellere neutrino’s Sinds wetenschappers van de Europese Organisatie voor Kernonderzoek (CERN) voor het eerst neutrino’s sneller lieten reizen dan het licht, proberen wetenschappers over de hele wereld het prestigieuze Europese snelheidsrecord te verbreken. Volgens de laatste rapportages van het IAAF is het gehele kernwapenprogramma van NoordKorea een dekmantel voor het produceren van snellere neutrino’s. ‘We zijn doodsbang dat Iran
Noord- Korea achternagaat’, zegt een woordvoerder van CERN. ‘We moeten te allen tijde voorkomen dat wetenschappers een wedstrijd wie heeft de snelste neutrino gaan houden. Voor je het weet kaapt een schurkenstaat de Nobelprijs voor de natuurkunde voor onze neus weg.’ Volgens de relativiteitstheorie van Einstein is het onmogelijk om sneller dan het licht te reizen. Door de ontdekking van CERN staat deze theorie waarin de fundamentele natuurwetten worden beschreven op losse schroeven. Het zou betekenen dat dingen kunnen gebeuren voordat ze waargenomen kunnen worden. Ahmedinejad: ‘De relativiteitstheorie van Einstein heeft van ons niets te vrezen. Iran zal zich altijd keurig aan de internationale natuurwetten houden.’
Recessie
Verlies
Efteling
67 procent van de Nederlanders vindt dat we uit de recessie moeten stappen. ‘In Noorwegen doen ze ook niet mee en daar gaat het fantastisch.’
De jazzwereld leed dit jaar twee gevoelige verliezen: Amy Winehouse overleed en Hans Teeuwen pakte zijn cabaretcarrière weer op.
De politie heeft leden van Sharia 4 Efteling opgepakt. De extremisten bedreigden bezoekers met bezemstelen, zwavelstokjes en giftige appels.
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Zijn kracht ligt in zijn ‘holistische conceptdenken’.
13
Uw vaste prik voor betrouwbaar nieuws www.speld.nl
Diederik de Beuckelaer Consultancy-analist McKinsey
Van raadslid
tot topper
ALS EEN KOMEET SCHOOT HIJ OMHOOG; NU KAN NIEMAND MEER OM HEM HEEN. Melle van den Berg Cornelis Tjakke Capelle aan den IJssel
kenende misschien meer voor de hand gelegen. De voormalige directeur van het wetenschappelijk bureau van het CDA, plaatsvervangend voorzitter van de NCRV en minister van Algemene Zaken, opereert het liefst in de anonimiteit. Stevens: ‘Voor Jan Peter Balkenende is media-aandacht geen doel op zich, hoogstens een middel om zijn boodschap over te brengen. Hij duikt niet weg in het maaiveld, maar grijpt iedere gelegenheid aan om bedrijven te adviseren om hun eigen verantwoordelijkheid te nemen.’
Amper een jaar geleden sprak niemand nog over Jan Peter Balkenende. Maar dankzij de inspanningen van de olijke Zeeuw als partner bij Ernst & Young nemen de grote bedrijven uit binnen- en buitenland opeens massaal hun verantwoordelijkheid voor mens, milieu en omgeving. Opeens was hij daar: een man met een boodschap. Op 31 januari 2011 presenteerde internationaal adviesbureau Ernst & Young een onooglijke man met een vreemd kapsel als de nieuwe partner. Het was het begin van de doorbraak. Geen talkshow waar hij niet in beeld kwam, geen blad waar hij niet in interviews vurig pleitte voor zijn zaak. Als een komeet schoot hij omhoog; niemand kon meer om hem heen. Vanuit het niets werd de Zeeuw Jan Peter Balkenende een invloedrijk man.
Cross-competentieel
Krokettenmotie Voor wie hem niet kent, is de opmars misschien opmerkelijk, maar vrienden wisten altijd al dat het gewezen CDA-raadslid van Amstelveen het in zich had: ‘Er loopt een rechtstreekse lijn van zijn krokettenmotie in de Amstelveense raad naar zijn recente werkzaamheden op het gebied van corporate responsibility’, zegt studievriend en bewonderaar Casper Stevens. ‘Een bedrijf dat goed voor de inwendige mens zorgt, zorgt ook goed voor het milieu.’ Toch had een baan in de wetenschap voor Bal-
ANP
Volgens consultancy-analist Diederik de Beuckelaer van McKinsey ligt de kracht van Balkenende in zijn ‘holistische conceptdenken’. ‘Jan Peter beschikt over het totaalpakketje dat cross-competentieel ingezet kan worden. Hij is een man die de synergie opzoekt en geen negen-tot-vijfmentaliteit heeft. Hij ziet geen problemen, maar uitdagingen. Verder is het een echte teamplayer, een spin in het web, klantgericht en toch flexibel. Hij toont veel initiatief en is gedreven. Work hard, play hard, daar leeft hij naar. Ideaal consultantsmateriaal dus. Bovendien spreekt hij een woordje over de grens, wat ook meegenomen is.’ Toch kent het succes ook een keerzijde: de sociale omgeving van Balkenende maakt zich zorgen over de wissel die de roem op hem trekt. Stevens: ‘De aandacht is nieuw, dus leuk. Maar het is de vraag of iemand die jaren buiten het zicht van de camera’s heeft geopereerd zo’n rol in de schijnwerpers aankan.’
Het jaar van de zzp-terrorist Joseph van Kekkerdom en Cornelis Tjakke Leiden
De doorbraak van zzp-terroristen op de arbeidsmarkt in 2011 roept vragen op, volgens experts op het gebied van gewelddadige politieke aanslagen. Zijn de gewelddadige zzp’ers het slachtoffer van internationale netwerken die hen als goedkoop ideologisch voetvolk gebruiken, of zijn het vrijgevochten geesten die uit passie voor hun werk hebben gekozen? Tsjerk Onnema, hoogleraar Terrorisme en Arbeidsrecht van de Universiteit van Leiden, pleit voor een nationale dialoog tussen de bonden en de werkgevers over de zzp-terrorist. ‘Het is zaak om tot heldere afspraken te komen. In het huidig sociale vangnet zitten allerlei regelingen die niet of minder voor de terrorist van
toepassing zijn, zoals de afdracht van pensioenpremies. Terwijl een regeling als de rechtsbijstandverzekering voor een zzp-terrorist wel handig kan zijn.’ Volgens Greet Westerveen, voorzitter van ZZP Nederland, moet echter wel worden voorkomen dat door ‘te veel onnodige regelgeving de ondernemersgeest van de zzp de kop ingedrukt wordt’. ‘Iemand die vrijwillig voor het beroep van een eenzame terrorist kiest, doet dat meestal uit pure passie. Tegen een verbeterde rechtspositie zeg ik natuurlijk geen nee, maar je moet zulke mensen niet te veel lastigvallen met papieren en andere bureaucratische rompslomp.’ Sophie in ’t Veld, Europarlementariër
van D66, zegt dat een nationale dialoog weinig zoden aan de dijk zal zetten, omdat het hier om een internationaal probleem gaat. ‘Sinds de grenzen met het voormalig Oost-Europa openstaan, kunnen eenzame terroristen vrij reizen. Internationale problemen vragen om Europese oplossingen.’ SP-leider Emile Roemer heeft op zich niets tegen eigen initiatief. ‘Maar het moet niet zo zijn dat de zzp-terroristen de banen van de gewone man inpikken. We moeten voorkomen dat het bedrijfsleven de gewone terrorist, die zijn hele leven lang in loondienst werkt, buitenspel zet. Ik vrees dat ‘Jan met de bom’ weer eens de dupe wordt.’
JSF
Hengelo
Movember
De aanschaf van de JSF is wederom uitgesteld. Het zal nog tot 2016 duren voor de vliegtuigen operationeel zijn. De NS zet bussen in.
Onderzoek van Stichting Nyfer wijst uit dat de gemeente Hengelo niet nodig is. Het kabinet zal maatregelen treffen.
Het vervolg op Movember is Decembeard. Tienduizenden vrouwen laten hun schaamhaar een maand groeien in de strijd tegen baarmoederhalskanker.
14
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Het is Gathafi, dat stond ook in zijn paspoort. Uw vaste prik voor betrouwbaar nieuws www.speld.nl
Ulrich van Gobbel
ULRICH VAN GOBBEL BLIKT TERUG OP DE ARABISCHE LENTE
‘Klopt’ Steven van der Jagt en Melle van den Berg Rotterdam
Oud-profvoetballer Ulrich van Gobbel blikt traditioneel terug op belangrijkste gebeurtenissen van het jaar. Dit jaar richt ‘De Tank’ het vizier op de Arabische Lente. Ulrich, de wereld stond dit jaar in brand. Ben jij het eens met mensen die de Arabische Lente vooral zien als een beweging die de politieke islam vaste voet aan de grond heeft gegeven en daarmee een monster heeft gecreëerd dat groter is dan het kwaad dat ermee bestreden is? ‘Ja.’ Het Tahrirplein stond symbool voor verbroedering en was wekenlang het domein van tienduizenden uitzinnige mensen. Zie je overeenkomsten met 1993, toen je zelf juichend op het bordes aan de Coolsingel stond? ‘Uiteindelijk was dat toch anders.’ Muammar Gaddafi richtte in Libië een massamoord aan onder zijn eigen bevolking. Volgens deskundigen heeft hij hierdoor niet alleen de publieke opinie tegen zich gekregen, maar ontnam hij zijn land tevens een kans op ontwikkeling van een duurzame dienstensector. Ben je het hiermee eens of is het meer zo dat je het er niet mee eens bent? ‘Het is Gathafi, dat stond ook in zijn paspoort.’ De positie van de Syrische president Bashir al-Assad lijkt niet meer in gevaar te zijn dan die van andere regionale machthebbers, ondanks een jaar van protesten en een re-
pressieve politiek. Deze week presenteerde VN-Hoge Commissaris voor de mensenrechten Navi Pillay een rapport waarin gewag wordt gemaakt van meer dan 5.000 doden. Ook zijn duizenden Syriërs naar buurlanden gevlucht, terwijl de VN-veiligheidsraad het niet eens kan worden over sancties. Moeten we hierin de hand van machtige buurlanden zien zoals Jordanië of Iran, of speelt Assad gewoon een heel geraffineerd spel met de internationale gemeenschap? ‘Die hand.’ Nadat hij gewond was geraakt door een granaatinslag vluchtte de Jemenitische president Ali Abdullah Saleh naar Saoedi-Arabië, waar hij onlangs afstand deed van zijn bevoegdheden. Saleh verklaarde dat de tijd rijp was voor aftreden en voor politieke hervormingen in het straatarme land. Geruchten gaan echter dat hij in zijn beslissing mede gestuurd werd door de Noord-Jemenitische stam waaruit hij zelf afkomstig is. Hiervoor zouden hem grote bedragen aangeboden zijn. Moeten we er rekening mee houden dat in de toekomst dergelijke financieel gemotiveerde vriendjespolitiek schering en inslag zal blijven in de regio, of zal de roep om democratie en orde sterker blijken dan de corruptie? ‘Die tijd ligt achter me.’ Ulrich, je bent een periode te boven aan het komen waarin je van faillissement naar arrestatie strompelde, en wilt nu een opleiding tot coach betaald voetbal volgen. Zie je een parallel met het leven van de gewone man in de straten van Caïro of Sana’a? ‘Dat denk ik wel, ja.’
2012 wordt onvoorspelbaar jaar
2011 in kaart
Afleveringen van Zomergasten
Marnix van der Beek Leiden
5
0
RENE BOUWMAN/HH
2011
2012 GRAPHIC: ELS ENGEL
Paranormaal begaafden zijn opvallend eensgezind: 2012 wordt een bijzonder jaar, vol verrassende wendingen en onverwachte gebeurtenissen. Dat beweren zij op basis van astrologisch onderzoek. Bep Monfils uit Leiden, beter bekend als Medium Bep, voorziet al vroeg in het jaar een grote verrassing die wel eens verstrekkende gevolgen zou kunnen hebben. Monfils: ‘Komende winter gaat het meteen los met de verrassingen. Je kunt dan denken aan een Elfstedentocht of een kabinetscrisis, maar ook een terroristische aanslag is niet uitgesloten. Die onvoorspel-
baarheid is typerend voor het aankomend jaar.’ Genverbrander en paragnostheler Robbert van den Broeke beaamt dit. Hij voorspelt: ‘We gaan een 2012 meemaken dat bol staat van de onverwachte gebeurtenissen. En dan bedoel ik dus echt gebeurtenissen die niemand ooit had zien aankomen. Voor de tweede helft van het jaar krijg ik door van boven dat er een enorm onverwachte gebeurtenis gaat plaatsvinden in een land met een I of een J. Dit zou een aardbeving kunnen zijn of een militaire coupe, maar ik sluit ook een genocide niet uit.’ Hypnotherapeut Jan C. van der Heide voorziet verrassingen binnen het Koninklijk Huis, bij het Eu-
rovisie Songfestival, in de politiek en mogelijk ook bij de Olympische Spelen in Londen. Van der Heide legt uit: ‘Komende zomer zal de conjunctie van Venus in het sterrenbeeld Weegschaal ervoor kunnen zorgen dat atleten die voorheen vrij onbekend waren medailles gaan winnen. Enkele grote favorieten zullen teleurstellen, terwijl de underdog soms als winnaar uit de bus komt. Het wordt een groots spektakel, waarschijnlijk.’ Het door sommigen gevreesde einde der tijden, dat door de Maya’s voor 2012 zou zijn aangekondigd, is volgens Medium Bep zeker niet uit te sluiten: ‘Ik ben er stellig van overtuigd dat de Apocalyps tot de mogelijkheden behoort.’
Paul de Leeuw
Nieuwjaarsduik
WK langebaanschuiven
Onderzoek wijst uit dat De Leeuw in 2011 een programma heeft gemaakt. Er zijn 183 afleveringen gevonden van de zgn. ‘Madiwodovrijdagshow’.
De laatste deelnemer aan de Nieuwjaarsduik van 2011 is weer aan wal. Jos de Poel (87): ‘Een duik is een duik en niet vijf minuten pootjebaden.’
Het WK langebaanschuiven is drie maanden uitgesteld. De organisatie heeft laten weten zeer tevreden te zijn over de resultaten.
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Crisis oogt stabiel, maar is in feite kwetsbare zeepbel.
15
Uw vaste prik voor betrouwbaar nieuws www.speld.nl
Bert Bokhoven Macro-econoom Vrije Universiteit
Weeffouten bij invoering eurocrisis MINISTER JAN KEES DE JAGER VRAAGT DE BURGER DEZE CRISIS TOCH EEN KANS TE GEVEN. Steven van der Jagt en Jochem van den Berg Brussel
Al bijna tien jaar was Nederland erop voorbereid. Toch is de invoering van de eurocrisis in 2011 niet zonder slag of stoot verlopen. De Nederlander moet eraan wennen en klaagt over gestegen prijzen. Bestuurders maken zich zorgen en vragen zich af of een crisis, gecombineerd met een recessie, op de lange termijn wel houdbaar is. Het concept werd begin 2002 gelanceerd met de introductie van de Europese Monetaire Unie: een gezamenlijke Europese staatsschuld die zo groot is dat terugbetaling welhaast onmogelijk is. De financiële markt diende in gevaar te raken en de gemeenschappelijke munt zou gaan wankelen. 2011 was het jaar dat de eurolanden er klaar voor moesten zijn. Critici mopperen over het ontwerp van de huidige economische situatie. ‘Bij de invoering van de crisis zijn fundamentele weeffouten gemaakt’, aldus macro-econoom Bert Bokhoven van de Vrije Universiteit. ‘Eén bezuiniging in Italië kan al genoeg zijn om de markten te stabiliseren, waardoor de crisis als een nachtkaars uitgaat. Overheden zijn vrij om naar eigen believen te handelen, er is geen sprake van enig toezicht vanuit Brussel. De crisis oogt stabiel, maar is in feite een kwetsbare zeepbel.’ Bokhoven pleit derhalve voor resoluut handelen. ‘Als we ons beleid van rigoureuze hervormingen niet snel herzien, is deze crisis gedoemd tot de ondergang.’ De eurocrisis wordt in Nederland met gematigd enthousiasme ontvangen. Ruim 84 procent van de burgers zegt er nog aan te moeten wennen. ‘Van mij had het niet zo nodig gehoeven’, aldus Ben Elker, data-analist te Bilthoven, ‘maar aan de gewone burger wordt niets gevraagd. Ik heb het gevoel dat die crisis ons gewoon door de strot geduwd wordt.’ Minister Jan Kees de Jager van Financiën verklaart de terughoudendheid van de Nederlanders te begrijpen. ‘Het is iets nieuws, dat is altijd eng. Waar is het goed voor en hoe zal het aflopen?’ Desalniettemin staat de bewindsman naar eigen zeggen noch altijd vierkant achter de huidige situatie. ‘Ik weet dat het moeilijk is, maar toch wil ik de burger vragen deze crisis een kans te geven. De mogelijkheden die zij op de lange termijn biedt zijn legio. Denk je eens in: in ieder euroland op dezelfde leeftijd met pensioen, overal de mogelijkheid voor een sabbatical die jaren kan duren. Eénwording was nog nooit zo lonend als nu.’
FOTO’S: ANP
Politici blikken terug op...
Kunduz
Olympische Spelen
Jolande Sap: ‘Ik geniet nog elke dag van mijn keiharde toezeggingen.’
Sybrand van Haersma Buma: ‘Groot respect voor onze Nederlandse medaillewinnaars!’ Emile Roemer: ‘We hebben wekenlang intens meegeleefd. Fantastisch!’
Schietpartij Alphen aan den Rijn Harry van Bommel: ‘Wij hebben tegengestemd.’ Henk Bleker: ‘Nu terugkijkend moet je vaststellen dat het onverstandig was.’
130
Algemene Beschouwingen Job Cohen: ‘Een dieptepunt in onze parlementaire democratie.’ Geert Wilders: ‘Ik vond het een constructief debat.’
Tofik Dibi: ‘Echt onbegrijpelijk dat we in dit land Afghaanse meisjes aan de muur vastbinden met een touw!’
Mauro
Marianne Thieme: ‘Het had diervriendelijker gekund en gemoeten.’
Alexander Pechtold: ‘Oh ja...’ Diederik Samsom: ‘Niks zeggen: iets met een petitie? Ik weet nog wel dat het een schande was.’
Dood van Gaddafi
1.100.000 Subatomaire deeltjes
Esther Ouwehand: ‘Het had diervriendelijker gekund en gemoeten.’
Maximumsnelheid in Nederland
Stef Blok: ‘Er waren dit jaar geen Olympische Spelen.’
Personenauto
De dood van Bin Laden
2011 in kaart
120
1.000.000 2011
2012 GRAPHIC: ELS ENGEL
Tekst Diederik Smit
Feyenoord
DWDD
André Kuipers
De voetbalclub Feyenoord overwintert dit jaar in Europa. ‘We blijven dit jaar gewoon in Rotterdam’, aldus technisch directeur Martin Geel.
In verband met de dood van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il zal DWDD tot en met 9 januari niet uitzenden.
Hans Spekman: ‘Manier van uitzetting André Kuipers is inhumaan. Natuurlijk kan niet iedereen hier blijven, maar zo ga je niet met mensen om.’
Effe weg busvakanties
Reizen
Uw bestemming voor effectief adverteren. Elke vrijdag in De Pers en op zaterdag in de regionale dagbladen
Het reisaanbod in de zeven regionale dagbladen van Wegener NieuwsMedia en De Pers is voor onze lezers wekelijks een bron van inspiratie.
U bereikt met uw advertentie ruim 3,2 miljoen lezers* Voor informatie en reserveringen:
Wegener NieuwsMedia Postbus 26 7300 HB Apeldoorn
[email protected] * NOM Printmonitor 2009-I / 2009-II bereik vrijdag + zaterdag
STEDENTRIPS 4 dagen
Praag v.a.
€ 99,-
3, 4 en 5 dagen
Parijs v.a.
€ 119,-
4 en 5 dagen
Berlijn v.a.
€ 119,-
All-in vakantie Schilderen, Schrijven, Beeldhouwen, Actieve Foto, Koken, Mozaïek, Sieravakanties den. Nu al boeken! www.griekenlandaanzee.nl Fietsen langs het IJzeren Gordijn? All-in vakantie Schilderen, Schrijven, Beeldhouwen, Wijnproeven met de fiets? Foto, Koken, Mozaïek, SieraGA TOCH FIETSEN ! den. Nu al boeken! in Midden-Duitsland. www.griekenlandaanzee.nl www.gatochfietsen.eu
€ 149,-
4 dagen
v.a.
€ 159,-
NORG: 2-6pers. comfort app. nabij restaurants, natuurgeb. en zwembad. Aanbiedingen: www.sfeervol-drenthe.nl Groepsaccommodaties in Drenthe. Voor elk wat wils! WWW.SGAD.NL www.onze-boerderij.nl aan het Drents-Friese Woud 0521-551521, max. 20 pers.
boerderijappartementen.nl 2, 4, 8 pers. bij Ommen, v.a. 80 euro 0546-671703 HOLTEN 2-4p vak won in nat. park Sallandse Heuvelrug www.protzmann.nl 0548-363101
www.eigenwijzereizen.nl
Londen
Keulen en Düsseldorf
3d Lille, Brugge, Gent va € 99 3d Mooiste steden van België va € 119 Weekend/midweek. Info/reserveren: 043-459 1400 3d Antwerpen, Brugge, Gent va € 129 3 dgn genieten in een prachtig VALKENBURG a/d GEUL, gezel4d Brussel, Brugge, hotel in Limburg voor lige 2-p. vakantieappartemenAntwerpen € 159 maar € 99,50 p.p. Ook Kerst- ten op 5 min. loopafst. van het 5d Belgische Ardennen va € 249 bruisende centrum, tel. 043arr. GRATIS kl.folder? 5d Belgische Kust va € 279 0478-511466 of www.asteria.nl 6012119 www.bergzicht.com Vraag snel de brochure aan! 4**** ANWB Appartementen Boerderijvakantie op Romein- Tel. 0529 - 469667 ANVR/SGR Centrale ligging in Mergel/ se boerderij met vee in Eys Gastronomisch weekend Heuvelland. Nieuw: ontbijtser- (Zd-Limburg). Leuk voor uw in de Ardennen: vice. Info? bel: 043 - 458 3070 kinderen, dus ook voor u. Tel. www.LaMaisondeMaitre.com 043-4511207 www.eyserhof.nl www.schuttershuuske.nl www.sunclass-durbuy.nl 'T PLATEAU, vak. app. omge- Gasthof Euverem. Gezellig, Ardennen, vrijst. bungalows ving Slenaken, 2 / 8-pers. Tel. voordelig familiehotel met op bosachtig park met indoor 043-4573360 www.plateau.nl lekker eten, tussen Gulpen en zwembad. Tel 0032-862 127 39 Slenaken. Div.arrangementen. Tel: 043-4503715, www.gasthofeuverem.nl
Genieten in Zuid-Limburg v.a. € 79,-
SAFARITENT? Ruime stoere compleet ingerichte tent voor een vakantie dichtbij en toch ver weg? Ook voor kamperen, seizoensplaatsen en huur van Eigen-Wijze Reizen voor fietsers en wandelaars! chalets. Op 5* vakantiepark Luttenberg.nl 0572-301405 Dé specialist in individuele fietsen wandelvakanties over de hele wereld! Bel: 053-430 34 35.
WWW.INTERLODGE.NL De wintersportspecialist! 026-4460605 SGR & ANVR Skiën in BULGARIJE vanaf € 399.- incl. vlucht & hotel. www.balkanski.nl (SGR)
WEEKENDJE ARDENNEN **** in de Ardennen**** www.lapetiteourse.com
BUNGALOWPARKSCHINOPGEUL.NL
DJOSER Fietsreizen wereldwijd DJOSER Fietsreizen wereldwijd Brochure? www.djoser.nl Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 of 071-5126400
4 en 5 dagen v.a.
JANUARI-VOORDEEL in het Limburgse PARKHOTEL HORST: welkomstdrankje, een overnachting met uitgebreid ontbijt en een drie gangen diner slechts € 70,00 pp. Twee nachten (hp) € 140,-. Gratis gebruik van zwembad, sauna's en stoombad. Luxe kamers. Prachtige ligging aan het water. Mooie wandel- en fietsroutes. Gratis kleurenfolder 077-397.6000. Kijk alvast op www.parkhotelhorst.nl
Luxe all-in wintersportevents met 70 hoger opgeleide singles TEXEL, 4-8 pers. bungalow, nog www.snowvibes.nl mogelijkheden 06-53531885 www.slufteroord.nl Wintersport Oostenrijk WWW.HOTELTEXEL.COM www.ski4u.nl tel. 06-22227607 Spetterende jaarwisseling op Texel 0222-311237
T.h. luxe bung. voor kerstvak. op de Veluwe 0577-401231 4d Eifel en Ahrdal va € 199 www.uddelermeer.com 5d Berlijn en Polen v.a. € 209 Achterh. Landgoed De Bollert 5d Paltser Woud v.a. € 209 T.h. 8 luxe 2-10 p. FINSE 5d Hamburg en Lübeck va €229 BUNG'S in prachtig natuurgeb. 5d Harzgebergte va € 239 6 & 10 p. met sauna! Red. prijs. 5d Singlereis Bad Wimpfen €299 0545-291472 www.debollert.nl 8d Thüringen v.a. € 369 8d Beierse Woud va € 409 Vraag snel de brochure aan! Tel. 0529-469667 ANVR / SGR OOTMARSUM Last/min HP >SAUERLAND - WILLINGEN< 3d/2n € 110,- 0541-292321. Ned. pens. v.a. € 30,50, Ook kerst & oud en nieuw arr. 5 nacht. HP € 182,50 Hotel www.kortwegdromen.nl T:0049.5632.6209 OOTMARSUM div.vak.huizen www.amhirschsprung.de v.a. € 180,- p.w. 0546-576632 Skiën in WINTERBERG www.krikhaarvakanties.nl Nieuwe appartementen vlakbij Winterberg. Kijk en vergelijk! Diepenheim - Twente. Hotel TopLokaties.eu 't Holt. Arrangement 3 dagen/ 2 nachten va. € 105,- p.p. Tel. 0547-351844. www.hoteltholt.nl Provence, omg M-Ventoux, www.komnaardezon.nl *** RENESSE AAN ZEE *** bungalows/chalets/camping Tel. 0111- 461 231 www.vakantieparkschouwen.nl
-----------WWW.AARO.NL----------Ardennen: mooi vrijstaande vak. huizen voor 2 tot 30 pers. De mooiste vakantiehuizen en prachtige vakantieparken met zwembad. Keuze uit meer dan 600 accommodaties. 0570615994 www.ardennenplezier.nl
DE CYPRUS SPECIALIST Naar Cyprus voor de beste prijs? Ga met Paradise op reis! Bel 030-6592160 of decyprusspecialist.nl SGR
1,2,3,4 d. Munsterland Fietstochten m.gids + hotel T:0049.2598.98850 www.kleems-radtouren.de App.dir.ad.Moezel, super ligg. groot balk. 0049-06532-3084 www.fewo-moselstrand.de 5 dgn DRESDEN / RÜGEN / Moezel
v.a. € 259,____________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958 Lid ANVR/SGR SAUERLAND: 2x4* vak.-won. va € 35 pd. 0049.2982.1512 www.haus-muehlberger.de wandelen-bergen-natuur www.olsberg-touristik.de Tel. 0049-2962-97370
Vacansoleil.nl luxe stacarav. bung.tenten op 370 topcampings 0800-0022 ANVR/SGR
T.h.: vakantiewoningen en appartementen aan zee! 0117382640 www.breskens.nl
PARIJS, stacaravans, bung. tenten, Seine, Disney, anvr/ sgr VACANSOLEIL 0800-0022 zomer.fi.nl 020-4285999 Wintersport Frankrijk 5/8 DAGEN NORMANDIË/ www.ski4u.nl tel. 06-22227607 BRETAGNE/LOIRE DAL WWW.GITES.NL v.a. € 299,Vakantiehuizen voor levensgenieters. Bijna 3000 www.bolderman.nl huizen te huur en te koop. (0318) 580 958 Prachtige huizen & villa's in lid ANVR/SGR héél Frankrijk. 026-3519198 Karakteristieke huizen, wijn- en www.drome-vakantiehuizen.nl culinaire reizen 072-5116111 www.cazebonne.nl Stacaravans en tenten op topcampings St. Tropez en Provence, luxe stacaravans 0598-350532 SGR Cote d’Azur, Languedoc en Atl. Kust. CARAZUR 077 354 9178 www.perfectholidays.nl www.carazur.nl SGR Côte d'Azur luxe kamperen. Stacaravans te huur. 0522-475311 www.murrezonvakanties.nl Middellandse Zee, Gruissan, t.h. luxe appartementen, a.h. ASKJA REIZEN anvr-sgr strand! Nederlands gezin. De leukste & meest complete www.cabanes-des-plages.com IJsland reizen! Bezoek onze 00 33 - 4 68 32 23 48 infodagen. Zie www.askja.nl ___________________________________________________________________________________________________
Bohemen en Praag v.a. € 99,-
óók een KinderKampeerWereld-camping 077-3072095 www.beringerzand.nl VALKENBURG Hotel Pension Gulpen, BUNGALOWS 2 - 6 p. Oranje. L.O. € 31,- / H.P. mog. + LANDHUIZEN 6 tot 30 pers. LASTMINUTE korting, 043Tel. 043 - 601 3094 www.hotelpensionoranje.com 4501180 www.dewijngaard.nl
10 DAGEN ANDORRA
v.a.€ 399,___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958
DJOSER rondreizen Albanië/ Macedonië 15 dgn v.a. € 1295,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400
lid ANVR/SGR
Wie jarig is trakteert! Boek nú uw zomervakantie en ontvang een gratis vlaai!
5 dagen
! tie
v.a. € 159,-
egboek ac Vro
GRATIS
Brugge en de Vlaamse Kust
aa i
vl
5 dagen
slechts € 289,-
Kijk op effeweg.nl óf bel: 0529 46 96 67
Speciaal voor ons 25-jarig jubileum in 2012 organiseren wij een unieke All-Inclusive busreis naar het mooie Spanje. We nemen u mee op interessante excursies naar o.a. Tarragona, kasteel Papa Luna en wereldstad Barcelona. Boek snel en profiteer van deze unieke jubileumaanbieding.
Inclusief excursiepakket t.w.v. €50,Vertrek van mei t/m september v.a. leet comp
9 €59
U maakt de mooiste treinreizen met de beroemde
Glacier Express en de Bernina Express. Bovendien nemen we u mee naar Zermatt en Chamonix, waarvandaan u de Matterhorn en de Mont Blanc kunt bewonderen. Een bezoek aan de steden Lausanne en Zürich maken de reis compleet.
• • • • •
Reiscode: BE39303
ki b ij u w b o e
ZOMER 20 12
Vervoer per luxe bus Koffie met gebak op de heenreis Begeleiding door uw chauffeur Verblijf in diverse hotels op basis van halfpension Afscheidsdiner in Nederland
Vroegboek a
e! cti
5 dagen
Tirol en Kufstein
• • • • •
Verblijf in hotel Calypso op basis van All-Inclusive Avondentertainment in het hotel 7 x ontbijt, lunch en diner 7 x diverse dagelijkse snacks in het hotel 7 x gehele dag gratis drankjes in hotel
8-daagse busreis Zwitserse Alpen incl. treinreizen
vla
v.a. € 179,-
Reiscode: BE39403
GRATIS
Londen, Oxford, Cambridge
10-daagse busreis All-inclusive Spanje
ng !
5 dagen
CAMPING BERINGERZAND
ai
g!
EXCURSIEREIZEN
b ij u
w boe
kin
Busexcursie reizen Rondreizen
Vraag nu de zomerbrochure zomer 2012 aan!
Fietsvakant ies
Inclusief excursiepakket t.w.v. €150,Vertrek van mei t/m september
Cruises
Stedenreize
(0,15 pm)
PL11013 Gidsomslag
t v.a. plee
com
n
Autoreizen
Ga naar pet erlangh Bent u weer lekker out.nl aan het zoeken naar uw of bel 0172 - 468800 zomervakantie? Vraag dan onze compleet nieuwe brochure aan met aantrekkelijke aanbiedingen voor excursie- en stedenreizen naar bestemmingen in heel Europa. Vraag nu de brochure aan of kijk voor een compleet overzicht op www.peterlanghout.nl.
9
€69
2012.def.ind d 6
advertentiecode: WEGENER51 Prijzen zijn per persoon en excl. reserveringskosten. Fouten voorbehouden.
De meest complete reis voor een eerlijke prijs!
peterlanghout.nl of 0172-468800
7
dagen per week
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Niet alleen de Argentijnse wijn is bijzonder lekker.
Reizen
Culinaire tocht door Mendoza Pagina 20
Extra
17
De Taroko-kloof met de met terracotta betegelde paviljoens.
In de wolken met je scooter op de snelweg #PrachtigEiland
Taiwan wordt doorkruist door een kronkelende snelweg die voert van diepe dalen langs weelderige regenwouden tot de hoogste toppen van het eiland.
Alex Robinson Tapei V
Ik vond het moeilijk om Simon, mijn gids van Bamboo Trails, te geloven toen hij zei dat de snelweg die Taiwan doorkruist de prachtigste rit is in heel Azië. Ik stelde me fabrieken voor, snelwegen vol uitpuilende bussen, maar de weg waar ik met mijn scooter overheen scheur is zo goed als uitgestorven. De lucht is schoon en de uitzichten indrukwekkend. Het asfalt kronkelt onder mijn wielen wanneer we vertrekken vanaf het helderblauwe meer in het dal. Het water schittert in de vroege ochtendzon en de weg vervolgt zich langs hoge bergen en steile afgronden ingekapseld door het regenwoud. Aan mijn rechterkant
flitst een rode tempel voorbij, bewaakt door sierlijke groene draken. Het landschap verandert verbazingwekkend snel. In slechts een uur zijn we geklommen van het benauwde klimaat aan de kust tot de koele temperaturen in de benevelde bossen. Nog een uur later en het woud neemt sprookjesachtige vormen aan, met dichte mist en dauwbedruppelde bromelia’s. De lucht wordt steeds zuiverder en al snel bevinden we ons tussen hoge bergweiden. ‘Ik heb hier wel eens vastgezeten in diepe sneeuw’, vertelt Simon, terwijl we uitkijken over de ruige bergtoppen van de 3.000 meter hoge Berg van Hehuan. ‘Er zit hier zelfs een skiresort.’ Na Hehuan daalt de snelweg met
haarspeldbochten snel af richting het oosten. We duiken de mist in en het zicht is beperkt tot slechts enkele meters voor ons. Zonder waarschuwing voert de weg ons donkere, vochtige tunnels in. Tijdens een waterstop is het enige wat ik hoor een spookachtige stilte, slechts onderbroken door het kabbelen van een riviertje in de verte.
Knalblauw En opeens verdwijnen de wolken even snel als ze waren verschenen en bevinden we ons op een weg die is uitgehouwen langs de bijna kaarsrechte bergwanden om een vallei. Binnen een half uur zijn we 1.000 meter afgedaald en verandert de vallei langzaam in de Taroko-kloof. Een
knalblauwe rivier jaagt over jadekleurige rotsen en groene bergen torenen boven ons uit. We stoppen bij het Schrijn van de Eeuwige Bron met terracotta betegelde paviljoens die piepklein lijken ten opzichte van de enorme rotswanden. Terwijl de namiddag langzaam goud kleurt bereiken we het einde van de snelweg en de weidse luchten boven de Stille Oceaan. Eenmaal hier aangekomen bedenk ik dat het de Portugezen waren die Taiwan als eerste ontdekten en een naam gaven: Ilha Formosa, het prachtige eiland. Ze hadden geen betere naam kunnen verzinnen. © The Independent Vertaling: Akke Pinkster
Oppervlakte
Mooie natuur
Republiek China
Taiwan bestaat uit een groot eiland en een aantal kleinere, met een totale oppervlakte van 35.980 km² (iets minder dan Nederland).
Het land heeft zes nationale parken. Een van de bekendste is Tarokko National Park. ‘Tarokko’ betekent mooi en vol schoonheid.
Taiwan wordt niet als onafhankelijk land erkend door de Volksrepubliek China. Het wordt beschouwd als opstandige provincie.
Reizen
MONTEMAR BENIDORM 10-DAAGSE BUSREIS VERTREK 6, 13, 20 & 27 JANUARI Hotel Mar Blau ** € DE BROCHURES 2012 LIGGEN VOOR U KLAAR! Corfú, Lefkas, Kefaloniá, Itháki, Épiros, Pílion, Lesbos, Chios, Samos, Pelopónnesos, Kýthira, West-Kreta en Zuid-Kreta. Kleinschalinge accommodaties, fly-drives en wandelen. Bel nu voor aantrekkelijke vroegboekkorting! Voor persoonlijk advies en de brochures 024-642 48 48 www.rossholidays.nl -
[email protected] - anvr/sgr Of bezoek onze stand op de Vakantiebeurs in Utrecht Vakantie naar écht Griekenland Vakantie naar écht Griekenland Vraag brochure aan, o.a. rustig Vraag brochure aan, o.a. rustig Kreta,Kos& Lesbos;0206759862
O.B.V. HALFPENSION
Onze zomerbrochure Spanje 2012 is uit! Supervoordelige bus, vlieg en autovakanties Boek nu en profiteer van de vroegboekkortingen! (Tot 25%) Gratis folder? 040-21 22 363 www.montemar.nl ANDALUSIË Bed & Breakfast, ALFA REIZEN tel. 050-3180794, golf, autohuur, arrangementen. 5/6 dg.BARCELONA 8/5,15/5,2/6 Aanrader! www.dosiberos.com af Eelde/Ams, ook andere data.
199,- p.p.
SFEERVOL, KLEINSCHALIG HOTEL MET EEN FANTASTISCHE LIGGING
CLASS INCLUSIEF ROYAL & DELUXE PAKKET
8/10 DAGEN WENEN EN
0541-51 00 22 WWW.SUNLINER.NL
SALZBURG
v.a. € 399,___________________________________________________________________________________________________
Kreta,Kos& Lesbos;0206759862
www.interfact-travel.nl (ANVR) www.interfact-travel.nl (ANVR)
8/10 DAGEN WENEN EN SALZBURG
v.a. € 399,___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958
www.bolderman.nl (0318) 580 958
lid ANVR/SGR
lid ANVR/SGR
Onze nieuwe Spanje zomerbrochure is uit!!
Marian Coster mooie huizen Toscane/Umbrië 023-5325241 WWW.MARCOSTER.COM
8/10/12 DAGEN ITALIË FLORENCE / ELBA / UMBRIË / VENETIË/ ROME/SORRENTO v.a. € 499,-
Profiteer van ons scherp geprijsd en uitgebreid aanbod bus- en vliegvakanties naar Costa Brava, Salou en Benidorm met maar liefst 32 opstapplaatsen in Nederland! Malgrat de Mar: Vertrek 27/04, 10-daagse busreis hotel Alhambra HP 209,-+25- RC. Salou: Vertrek 27/04, 10-daagse busreis hotel Jaime I HP 178,-+25- RC. Benidorm: Vertrek 27/04, 10-daagse busreis hotel Cabana HP 267,-+25- RC. Extra hoge kinderkortingen, langer verblijf ook mogelijk! Bestel onze nieuwe brochure, bel 0162-681909 of kijk op www.rekro.nl THUISBLIJVEN IS DUURDER! Rekro Reizen, lid ANVR en SGR.
8d Dolomieten v.a. € 409 www.bolderman.nl 8d Verona en Venetië v.a. € 459 (0318) 580 958 10d Bloemenrivièra v.a. €469 11d Toscane v.a. € 529 lid ANVR/SGR 10d Rome en Milaan v.a. € 559 11d Florence en Rome va €669 11d Corsica en Elba v.a. € 769 Vraag snel de brochure aan! Tel. 0529-469667 ANVR/SGR www.italia.nl/www.zuiditalie.nl Villa's, agriturismo, rondreizen. 8/10/12 DAGEN BARCELONA Bijzondere adresjes. Bel 020- COSTA BRAVA PYRENEEËN 7798338 of mail:
[email protected] v.a. € 399,Unieke vakantiehuizen Frankrijk, Italië of Spanje www.bolderman.nl WWW.VILLAGRANDE.NL (0318) 580 958 Rustiek Toscane Luxe busreis 10d Spanje 14x buffet Hotel Reymar*** op lid ANVR/SGR Marche, Lazio, boulevard to strand Malgrat, kamer bad/douche, toilet, airco, tv, www.azienda-italia.nl SGR lid balkon apr 13-16-23+okt 19 € 99 juni 29 € 298 juli va € 313 app € 79 Benidorm Hotel Fiesta Park*** jan 13-20-24+febr 3 € 189 GARDAMEER (Moniga): Wintersport App Aquarium jan 13-20-27 € 99 apr 20 € 89 Gratis Zomer gids Zoek&boek: www.italsol.com Oostenrijk 026-4420774 www.ski4u.nl tel. 06-22227607 RC € 25 045-5227777 boek online+bespaar €6 www.boosten.nl ___________________________________________________________________________________________________
SKIPARADIJS VOOR GEZINNEN
vanaf
€ 290,-
7 overnachtingen incl. 6-daagse skipas p.p. in tweepersoonskamer met ontbijt, korting voor kinderen. Gratis skipas voor kinderen tot 14 jaar van 24 maart t/m 9 april 2012
___________________________________________________________________________________________________
BRANDNERTAL TOURISMUS Tel. 0043 5559 555 . www.nl.alpenregion.at
KLEINWALSERTAL, Haus WalWintersportactie januari ser Berge 2-5 pers.app. elk app. 8 dg apt + 7 dg skipas nu € 149 sauna www.mittelberg.org www.SPORTIEK.com tel.074-2663222 Tel. 020-4702626 (SGR-lid)
bolderman.nl rondreizen 10 DAGEN IERLAND
10 DAGEN SCHOTLAND
10/15 DAGEN NOORWEGEN / NOORDKAAP
slechts v.a.
slechts v.a.
slechts v.a.
699,-
599,-
699,-
U REIST COMFORTCLASS
10 DAGEN HOOFDSTEDEN ROND DE OOSTZEE
10/12 DAGEN HART VAN DALMATIË / DALMATISCHE KUST
slechts v.a.
slechts v.a.
755,-
399,-
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN
• Overtocht Calais - Dover v.v., Holyhead Dun Laoghaire en Rosslare - Fishguard • 9 nachten in 3* hotels in een comfortabele kamer met douche en toilet • Ontbijt en een 3-gangen diner • Excursies met bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet
• Overnachtingen op heen- en terugreis op luxe cruiseferries in 2-persoonshut met douche, toilet, aan boord diner en ontbijt • 7 nachten in diverse hotels in een comfortabele kamer met douche en toilet • Ontbijt en diner • Excursies met bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider
Diverse vertrekdata.
Diverse vertrekdata.
Diverse vertrekdata.
Diverse vertrekdata.
Diverse vertrekdata.
12 DAGEN CORSICA EN SARDINIË
12 DAGEN KLASSIEK ITALIË
12 DAGEN RONDREIS ROEMENIE
12 DAGEN DUBROVNIK EN MONTENEGRO
15 DGN RONDREIS SPANJE-PORTUGAL /
799,-
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 2 nachten in Z-Duitsland o.b.v. halfpension • 1 nacht op overtocht Savona - Bastia • 2 nachten omgeving Ajaccio, Corsica in ***hotel Spunta du Mare • 5 nachten omgeving Santa Teresa-Olbia, Sardinië in ****hotel Majore • 1 overtocht Olbia - Livorno • 1 nacht omgeving Montecatini • Verzorging o.b.v. halfpension • Excursies met bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet
Diverse vertrekdata.
Bij Bolderman aanbetalen niet verplicht!
slechts v.a.
599,-
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 2 nachten omg. Z-Duitsland o.b.v. halfpension • 2 nachten in omgeving van het Gardameer • 2 nachten in omgeving van Rome • 3 nachten in omgeving van Sorrento • 1 nacht in Chianciano Terme in omg. Siena • 1 overnachting in Montecatini Terme bij Pisa • Dagelijks ontbijt en een 3-gangen diner • Excursies met de bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar + chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland
Diverse vertrekdata.
• 2x overtocht nachtboot van T.T. Line TrelleborgTravemunde v.v. in een comfortabele hut incl. smörgasbord en ontbijtbuffet • 7/11 nachten in 3* hotels in een 2-pers.kamer met douche en toilet • 1x overtocht Stockholm-Turku (Noordkaapreis) • Dagelijks ontbijtbuffet + 3-gangendiner/buffet • Genoemde ferry’s (boottochten) • Excursies met de bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar + chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet
slechts v.a.
599,-
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 1 nacht op heen-/terugreis in Z-Duitsland o.b.v. halfp. • 1 nacht op heen-/terugreis in omgeving Boedapest • 1 nacht in het *** hotel Sarmis in Deva • 2 nachten in 3* Hotel Rozmarin in Predeal/gelijkwaardig • 3 nachten in 4* Hotel Geralds in Radauti/gelijkwaardig • 1 overnachting in het 3* Hotel Aurora in Satu Mare • Dagelijks verzorging op basis van halfpension • Excursies met bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar met chauffeur/reisleider, vanaf Roemeense grens lokale gids in Roemenië • Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland
Diverse vertrekdata.
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 1 nacht in Duitsland o.b.v. halfpension • 1 nacht omgeving Warschau o.b.v. halfpension • 2 nachten in ***hotel in Vilnius o.b.v. halfpension • 1 nacht in ***hotel in Riga o.b.v. halfpension • 2 nachten in ***hotel in Tallinn o.b.v. halfpension • Ferry Tallinn - Helsinki • Overtocht Turku-Stockholm en overtocht TrelleborgTravemünde, 2-pers. binnenhut met douche en toilet • Ontbijt en 3-gangendiner • Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider • In de steden een lokale gids • Goed verzorgd afscheidsbuffet
SPANJE-ANDALUSIË
slechts v.a.
slechts v.a.
499,-
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 2 nachten in de omgeving van Passau • 2 nachten in de omgeving van Zadar • 7 overnachtingen in het comfortabele ***hotel Astarea in Mlini, bij Dubrovnik • Verzorging op basis van halfpension • Excursies met bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar, reisleider/chauffeur • Goed verzorgd afscheidsbuffet
Diverse vertrekdata.
Voor brochure en boekingen
(0318) 58 09 58 Voor onze reizen geldt een brandstoftoeslag van €1,- p.p. per dag
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • 2 nachten in Zuid-Duitsland o.b.v. halfpension • 7/9 nachten in goede middenklasse hotels in een comfortabele kamer v.v. faciliteiten o.b.v. halfpension • Dagelijks ontbijt en dinerbuffet • Excursies met bus (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet
www.bolderman.nl
699,-
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN • Overnachting op heen en terugreis in middenFrankrijk op basis van halfpension • 12 nachten in goede middenklasse hotels waarbij alle kamers met faciliteiten • Dagelijks verzorging op basis van halfpension ontbijt en diner • Excursies (excl. entreegelden) • Comfortclass touringcar, chauffeur/reisleider • Goed verzorgd afscheidsbuffet in Nederland
Diverse vertrekdata.
ALITEIT KW M
slechts v.a.
BIJ DE PRIJS INBEGREPEN
: ET
Reizen ASKJA REIZEN anvr-sgr De leukste & meest complete
Voor Azië kiest u de specialist!
8 DAGEN ZUID ENGELAND
v.a. € 499,-
wintervakanties! www.askja.nl
DJOSER rondreizen Fins Lapland 7 dgn v.a. € 1695,Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400
8/10 DAGEN HONGARIJE/
___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958 lid ANVR/SGR
GEMSBOK REIZEN InspirerenDJED REIZEN: Gevarieerde, de maatwerkreizen en kleine kleinschalige Egypte reizen. groepsreizen door Zuidelijk en Ook reizen op maat vanaf Oost Afrika. Vakantiebeurs, 2 personen. Gegarandeerd Hal 1 stand E075(11-15 Jan); wekelijks vertrek. Brochure? www.schonestreven.nl 058-2137706 Informatiedag in het Efteling- 070-3815533 WWW.DJED.NL hotel (12 feb). 073-599 7283/ REISVACCINATIES door gespegemsbok.nl cialiseerde huisartsen op tijden KONING AAP Rondreizen Soedan dat het u ook schikt. Vergoeding KONING AAP Rondreizen Laos, DJOSER rondreizen Birma Ethiopië, Kenia, Tanzania, door zorgverzekeraar. Afspraak Indonesië Maleisië, Vietnam, 21 dgn v.a. € 1995,- Brochure? Madagaskar of Zuid(elijk)-Afrika via: WWW.TRAVELDOCTOR.NL Cambodja, Thailand of Myanmar www.djoser.nl of 071-5126400 11/16/23/25/30 dg, va € 2195.
WWW.BRITISHHOLIDAYS.NL 0492 - 351 105 LID SGR Vakantieparken, cottages, vaarvakanties en overtochten Ook familiereizen.koningaap.nl
BOEDAPEST
15/19/21/22/29/30dg, va € 1595. Ook familiereizen koningaap.nl
Marokko
v.a. € 379,___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958 lid ANVR/SGR
8/10 DAGEN ISTRIË OPATIJA/ ROVINJ / VRSAR / PRIMOSTEN
v.a. € 399,-
___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl
(0318) 580 958 lid ANVR/SGR
Boek nu je overtocht van Kiel naar Oslo en terug gedurende de wintermaanden. De prijs is vanaf € 242,00 voor 2 personen en een binnenhut. Stuur een e-mail naar
[email protected] of bel met 0165 571084
DJOSER rondreizen Rusland 14-21 dgn v.a. € 1495,Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400
Al meer dan 20 jaar zijn wij de betrouwbare aanbieder van volledig verzorgde (rond-) reizen in Indonesië, Thailand, Vietnam, Cambodja, Sri Lanka en China. Ook voor strandvakanties!
Auto- en busrondreizen. Ook op maat! 040-2982266 (Anvr/ Algarve: bel 06-21444319 topvilla 2-10 pers. oceaanzicht Sgr) www.MONDIREIZEN.nl voll. privacy, pr. zwemb. Door Marokko zoals jij het wilt! Muntthee, mozaïeken en souks Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op marokko2go.nl - anvr/sgr KONING AAP Rondreizen Marokko, 8/15/22/28 dg, va € 795. Ook Sahara-wandelreis en familiereizen. koningaap.nl SHOESTRING Rondreizen Marokko, 5/8/15/22 dg, va € 599. shoestring.nl DJOSER rondreizen Marokko 820 dgn v.a. € 995,- Brochure? Australië & Nieuw-Zeeland SGR Op maat Reizen & Aanbiedingen www.djoser.nl of 071-5126400 Gratis offerte: bel 035-6833708 Op maat gemaakt: Auto-, MoAbOriginalBoundTravel.com tor- en Camperreizen ZuidAfrika, Namibië en Botswana. ASKJA REIZEN De leukste & SHOESTRING Rondreizen www.suidafrikareise.nl 0546meest complete reizen naar Kenia (& Tanzania) 16/23 dg, 577372. lid SGR. 10-15 januari, Australië & Nieuw-Zeeland. va € 1699. shoestring.nl Vakantiebeurs Hal 1, F090 Bezoek ook onze infodagen. Kijk op www.askja.nl anvr-sgr DJOSER rondreizen ZuidAfrika 15-35 dgn v.a. € 2095,TANZANIA SPECIALIST Privé Brochure? reizen op maat . 055-5332550 www.djoser.nl of 071-5126400 of www.exploretanzania.com Luxe rondreizen Zuid-Afrika DJOSER rondreizen Nieuw- DJOSER rondreizen Kenia/ 50+, ontspannen reistempo. Zeeland/Fiji 25-28 dgn v.a. Tanzania/Zanzibar 21-23 dgn Presentatie 22 jan. Leusden v.a. € 2495,- Brochure? € 3595,- Brochure? Diaz Travel 0546-868597 SGR www.djoser.nl of 071-5126400 www.djoser.nl of 071-5126400 ****www.diaztravel.nl****
R E M ZO DER
DJOSER rondreizen China/ Tibet 17-29 dgn v.a. € 1795,Cambodja zoals jij het nu wilt! Brochure? Zonsondergang bij Angkor Wat www.djoser.nl of 071-5126400 Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op cambodja2go.nl - anvr/sgr SHOESTRING Rondreizen China (& Tibet), 8/14/22//29 dg, va € 749. shoestring.nl SHOESTRING Rondreizen India (& Nepal), 8/16/21/29 dg, va € 899. shoestring.nl Reizen in India zoals jij het wilt! Overnacht in Maharadja paleizen Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op india2go.nl - anvr/sgr
KONING AAP Rondreizen China (& Tibet/Taiwan/Noord-Korea/ 8/15/22/29 dg, va € 1595. Ook familiereizen. koningaap.nl
Reizen in China zoals jij het wilt! Beleef het land van de Draak nu Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op china2go.nl - anvr/sgr
KONING AAP Rondreizen India (& Nepal), Bhutan en Sri Lanka. 16/22/23/29/31 dg, va € 1395. Ook familiereizen. KONING AAP Rondreizen Indonesië. 22/29 dg, va € 1695. koningaap.nl koningaap.nl ANTARIN (SGR) ondersteunt uw eigen reis. Hotels, autohuur,cursussen,trein/vliegtick. Complete fly drives op maat; 020-6275085 www.antarin.net Groeps- en themareizen; Tickets va. € 349 010-2827242 www.promisedlands.nl (SGR)
DJOSER JUNIOR rondreizen voor ouders met kinderen: 27.jan.- JAPAN - Reis-Info-Dag Jordanië/Egypte 9-15 dgn TAO Japan specialist. Indiv/gr. v.a. € 1395,Brochure? 020-623 50 67 www.japan.nl www.djoser.nl of 071-5126400
ZON N E G R O Z
• De hoogste EN TING VROEGBOEKKOR ILGARANTIE • Gratis OMRU A KORTING • Tot 100,- EXTR ór vó u als t! 8 januari boek
Spanje | Mallorca
Portugal | Algarve
Griekenland | Kos
Appartementen Playa Ferrera**
Appartementen Cerro Mar Atlantico****
Appartementen Kos Hotel****
Ruim opgezet complex met 7 zwembaden en zowel het strand als het gezellige Cala d’Or zijn binnen handbereik.
Een bij Nederlanders populair resort met een fabelachtig uitzicht over Albufeira en de kustlijn van de Algarve.
8 dagen va.
Vertrek: mei o.b.v. logies Reisnummer: VLES05-44
Inclusief € 50 EXTRA* KORTING!
299 per persoon
8 dagen va.
Vertrek: april o.b.v. logies Reisnummer: VLPT01-19
Inclusief € 50 EXTRA* KORTING!
Turkije | Turkse Rivièra
Curaçao | Willemstad
Hotel Miracle Resort*****
Hotel Kura Hulanda Spa & Casino ****+
Een groots opgezet hotel, direct aan het strand van Lara. Door de vele faciliteiten zal het u aan niets ontbreken. 8 dagen va.
Vertrek: april o.b.v. Ultra All Inclusive Reisnummer: TRVL41-86
Inclusief € 50 EXTRA* KORTING!
519 per persoon
384 per persoon
Deze, bij velen bekende, appartementen staan garant voor een geweldig verblijf op vakantie-eiland Kos.
8 dagen va.
Vertrek: juni o.b.v. logies Reisnummer: VLGR02-03
9 dagen va.
Bel 0900-8482 (0,15 p.m.) of ga naar uw ANVR-reisbureau.
Inclusief € 100 EXTRA* KORTING!
399 per persoon
* Extra korting geldt per boeking en is verwerkt in de genoemde vanafprijs. Deze vanafprijzen zijn per persoon en gebaseerd op een verblijf met 2 personen. Kijk voor de voorwaarden op oad.nl of ga naar uw ANVR-reisbureau.
Bijzonder en karakteristiek hotel in het centrum voorzien van alle luxe en comfort. Vertrek: mei o.b.v. logies Reisnummer: CUR200-06
Inclusief € 50 EXTRA* KORTING!
799 per persoon
oad.nl
20
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
De pisco sour is net zo gevaarlijk lekker als in Chili.
Extra Reizen
Argentijnen zijn dol
Waar is Laura Kobus
Pizzavrouwtje in Thailand Wat Stage en reizen Waar Si Racha, Thailand Waarom Voor onderzoek in het Krabok Koo Wildlife Breeding Centre Xwww.laurakobus.waarbenjij.nu e gaan in de dierentuin bijna dagelijks ’een pizzaatje’ eten bij een vrouwtje met een kraampje bij de neushoorns. Ze spreekt echt geen woord Engels, maar met gebaren proberen we elkaar te begrijpen. Gelukkig had ik een NederlandsThais wie-wat-waarboekje, dus daar kon ik gretig gebruik van maken bij ‘het pizzavrouwtje’! Ze nam ook al snel fotoboekjes mee om haar man en kinderen te showen. Zo ook nam ik mijn twee fotoboekjes mee die ze vol bewondering heeft doorgebladerd. Nadat we zo elkaars familie hadden bekeken, liet ze een foldertje zien van een fruittuin. Met handen en voeten legde ze uit dat deze ‘fruitgarden’ van haar man is en dat ze ons wilde uitnodigen. Ze sloot om 15.00 uur al haar pizzatentje en nam ons in een grote pick-up mee naar hun fruitgarden. Daar aangekomen mochten we plaatsnemen op een drijvend vlot, met allemaal tafeltjes en stoeltjes. Even later kwamen er jongens aan met schalen met fruit en hadden wij ons eigen fruitbuffet, bestaande uit papaja, mango, ananas, jack
W
fruit (heel duur fruit en ook heel vies, haha), pitaya (dragon fruit) en banaan; heeeeerlijk! We hebben lekker zitten smullen van alle gezonde hapjes en werden daarna door ons pizza(fruit)vrouwtje rondgeleid in de tuin die in volle bloei stond. Zij en haar man nodigden ons uit om ’s avonds te blijven eten. Graag! Afwisseling en lekker eten slaan wij nooit af! Een jongen werd opgedragen om vis voor ons te vangen. Er werd een oude hengel ergens vandaan getoverd, er werd fruit aan de haak gedaan en gevist zou er worden! Verwachtingsvol zaten we te kijken, ons verbazend over vissen die naar fruit zouden happen... Maar ze wisten wat ze deden daar! Want 5 minuten later hengelde hij zo een 20 centimeter lange vis uit het water! Na het geslaagde uitje werden we weer netjes bij de dierentuin afgezet en konden we met volle buikjes onze bedjes in!
Waarbenjij.nu bevat bijna 1,5 miljoen reisverhalen en meer dan 5 miljoen foto’s van reizigers uit de hele wereld.
Luchtvaart moet zelf CO2-uitstoot betalen
Smurfendorp wil graag blauw blijven
Luxemburg De Europese Unie mag op 1 januari een systeem invoeren waarbij luchtvaartmaatschappijen moeten gaan betalen voor hun CO2-uitstoot. Dat heeft het Europees Hof van Justitie in Luxemburg gisteren bepaald. De EU wil met de handel in uitstootrechten de emissie van broeikasgassen verminderen.
Juzcar Het Spaansje dorpje Juzcar werd blauw geverfd om als decor voor de smurfenfilm te dienen. Filmmaatschapij Sony bood aan het dorp weer terug te verven, maar de bewoners laten het liever zo. Sinds de opnames bezochten meer dan 80.000 fans het blauwe dorpje. Daarvoor kwamen er niet meer dan 300 toeristen per jaar.
Istanbul en Den Bosch geliefde bestemmingen
750.000 Nederlanders pakken hun koffers
Den Bosch In 2011 waren Istanboel, Lille, Lissabon en Hamburg populaire ‘nieuwe’ bestemmingen voor een stedentrip. Dat blijkt uit onderzoek van online stedengids Youropi. In eigen land werden middelgrote steden als Den Bosch, Breda en Haarlem afgelopen jaar veel bezocht.
Amsterdam Naar verwachting gaan 750.000 Nederlanders weg tijdens de kerstvakantie. Ondanks de crisis zijn dit er evenveel als vorig jaar. De helft van deze reizigers blijft in Nederland. Onder de mensen die de grens over gaan zijn Duitsland, België en Oostenrijk de populairste bestemmingen.
HOLLANDSE HOOGTE
#Biefstuk De
Argentijnse provincie Mendoza staat bekend om haar wijnen, maar wijncriticus Anthony Rose is ook onder de indruk van het eten. Nou ja, vooral van het vlees.
van Gelredome naar Randwijk Plan je reis op 9292.nl
Anthony Rose Mendoza
Een echt innovatieve keuken is moeilijk te vinden in Mendoza. Maar hier in het wilde westen van Argentinië is de steak zo goed en de wijn zo vol van smaak dat het eigenlijk niet uitmaakt dat Michelin hier slechts geassocieerd wordt met autobanden. En het restaurantwezen in Mendoza heeft een flinke ontwikkeling doorgemaakt sinds mijn laatste bezoek in 1998, toen het gerenommeerde La Marchigiana in brand werd gestoken vanwege het bord ‘geen politici’ achter het raam. Geïnspireerd door het River Café van Rose Gray in New York was, en is,
het Francis Mallmann Restaurante 1884 het bekendste restaurant van de regio Mendoza. Het is gelegen in de Bodega Escorihuela, ze schenken er de cocktail pisco sour, die daar net zo gevaarlijk lekker is als in Chili, en serveren steaks van de parilla (barbecue) die daar uitstekend bij passen.
Bloedworst Azarfrán in het centrum van Mendoza. De gelijknamige hoofdstad van de provincie is wat alledaagser. Je kunt er zowel binnen als op de stoep eten, begeleid door een wijntje dat je zelf kiest uit de kelder. Het lunchmenu bestaat uit een selectie warme broden met chimichurri-boter en een bisque, gevolgd door een eerste gang van
Piscoruzie
Pisco sour
Steak²
Peru en Chili strijden al jaren om de naamrechten van deze lokale sterke drank. Chili noemde zelfs een dorp Pisco om de drank te claimen.
Pisco gemengd met citroen- of limoensap, rietsuikerstroop, een bittertje, een laagje geklopt eiwit er bovenop en genieten maar!
In Argentinië kunnen ze geen genoeg krijgen van de steak. Argentijnen eten gemiddeld 55 kilo rundvlees per persoon per jaar.
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Zacht en sappig met krokant korstje: we zijn in de hemel.
Extra Reizen
Anthony Rose Culinair carnivoor en beroepsalcoholist
21
op supertaaie biefstuk
Malbec vanaf bergtop De beste Argentijnse Malbecwijnen komen uit de bergen van Mendoza. Sinds 1994 werkt men op 800 en 1.500 meter hoogte in relatieve kou aan deze moderne rode wijn.
Links: locals in Lujan de Cuyo. Rechtsonder: Tupungato Divino ligt midden in de wijngaarden.
twee goedgevulde en knapperige empanadas, eentje met bloedworst en de ander met chorizo. Daarna volgt een rijke stoofpot van gnocchi met paddenstoelen, courgette en gekarameliseerde ui, weggespoeld met een verfrissende 2009 Ruca Malen Yauquén Malbec. Met koffie en water bedraagt de rekening uiteindelijk slechts 95 pesos (16,50 euro). Ik heb een zwak voor La Marchigiana, een populair lokaal etablissement dat zijn Italiaanse wortels eer aandoet. Je vindt er geen hoogstandjes, maar het is de uitgelezen plek om Mendocinos te bestuderen tijdens hun avondje uit: families, echtparen, vriendengroepen, zakelijke gezelschappen en verliefde stelletjes vor-
men een vermakelijk schouwspel. Naast mijn bife de filet bestel ik een salade met palmhart en een verrassende goede halve liter Trapiche’s Fond de Cave Malbec uit 2010. Bestel het vlees zonder toevoegingen, anders verdrinkt de beste steak van de stad in een overheersende saus. In Chacras de Coria, een mondain plaatsje in de provincie, word ik bij Las Negras Deck verleid om de ‘betonnen geitenkaas’ te proberen, een grote brok geitenkaas met salade. De ribeye in het restaurant is perfect. Om te zorgen dat ik geen taai stuk vlees op mijn bord krijg (iets waar de Argentijnen schijnbaar gek op zijn), moet ik wel vragen of het jugoso (sappig) bereid kan worden. De steak bevalt me
zo goed dat ik de volgende avond terugga naar het restaurant, deze keer drink ik er een heerlijke Malbec van Pulenta Estate uit 2009 bij. Mocht je op een warme avond Chacras de Coria aandoen, dan is het ook een aanrader om de innovatieve lokale cuisine van Nadia aan te doen bij Nadia O.F., gezeten in de binnentuin.
Chileense zalm In de trendy nieuwe wijnregio Uco Valley, ten zuiden van de stad Mendoza, worden steeds meer restaurants geopend. Ilo in de hoofdstraat van Tupungato is een pretentieloos restaurant dat elke dag verse vis haalt uit Chili. Ook Almacén de Uco, aan de voet van de Andes, is een populaire
tent. Tupungato Divino is een kleine onderneming tussen de wijngaarden waar je kunt logeren en heerlijk kunt eten in het gezellig restaurant met een open haard, een fantastisch uitzicht over de Andes en een prima selectie wijnen. Het vlees is hier goed, maar de grote Chileense zalm en de huisgemaakte pasta – vooral de ravioli met asperge en pompoen – vormen een welkome afwisseling op alle steaks. Bij de wijngaard Rutini even verderop zijn ze bezig met een nieuw restaurant. En als het enthousiasme van wijnmaker Mariano de Paolo een voorbode is van de kwaliteit, belooft dat iets bijzonders te worden. Voor de beste grillgerechten moet je naar El Cielo, een klein hoekrestau-
rant in het dorpje La Consulta in San Carlos. Het is het favoriete adres van lokale wijnmakers. De groene salade met verschillende slasoorten, avocado, palmharten en augurken benadrukt hoe goed de kwaliteit van de groenten van Mendoza is. De steak nadert perfectie. We zijn met zijn drieën en bestellen allemaal de bife de chorizo (lendestuk) van 500 gram, op de parilla bereid. De steak (4 centimeter dik) is zachtroze van binnen, ergens tussen rare en medium rare in. Zacht en sappig met een krokant korstje. Nu weten we het zeker: we zijn in de hemel beland. © The Independent Vertaling Sophie Zimmerman
Biertje?
Aconcagua
El Cielo
Mendoza is een van de 23 provincies in Argentinië en maar liefst 80 procent van de totale wijnproductie in het land komt hier vandaan.
Met 6.962 meter de hoogste berg in Argentinië. Hij staat in Mendoza en je kunt hem beklimmen. Het record naar de top is 5 uur en 45 minuten.
Dit is niet alleen een restaurant, maar ook de naam van een film en een album van band dredg. In het Spaans betekent het lucht of hemel.
Reizen Reizen in Korea zoals jij het wilt! Op bezoek in een Gesloten Land Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op noordkorea2go.nl - sgr
Door Maleisië zoals jij het wilt! Regenwoud, Iban's en strand Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op Maleisie2go.nl -anvr/sgr
SHOESTRING Rondreizen DJOSER rondreizen TransEgypte of Jordanië, 9/16/22 dg siberië Express 21-23 dgn v.a. va € 499. shoestring.nl € 2595,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 KONING AAP Rondreizen Iran
Canada met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen 020-5289333 (SGR) Voor voordelige auto- en camperreizen naar Canada in 2012: WWW.WRC.NL ASKJA REIZEN anvr-sgr SHOESTRING Rondreizen De leukste & meest complete Canada/Verenigde Staten, 20/21/ Alaska reizen! Bezoek onze 23 dg, va € 2299. shoestring.nl infodagen. Zie www.askja.nl
ASKJA REIZEN anvr-sgr De leukste & meest complete Alaska reizen! Bezoek onze infodagen. Zie www.askja.nl
Marokko,Egypte,Israël,Turkije,
Jordanië, Oman en Dubai. 8/9/15/16/22/29 dg, va € 795.
Ook familiereizen. koningaap.nl
Thailand met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen 020-5289333 (SGR) Thailand - Privacy in eigen bungalow bij Nederlanders www.bandokmaai.com
Comfortabele groepsreizen naar het westen van de VS in voor- en najaar met Ned. reisleiding vanaf Schiphol. O.a. Grand Canyon, Rocky Door Sri Lanka zoals jij het wilt! Mountains en Yellowstone. Tempels, olifanten en wit strand Kom naar de Vakantiebeurs in Utrecht 11 t/m 15 januari. Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op srilanka2go.nl - anvr/sgr Hal 1 - Standnummer A063. Brochure bel: 035 538 4015 www.arizonaplus.nl (SGR) Sri Lanka met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen 020-5289333 (SGR)
SHOESTRING Rondreizen Laos/ Thailand/Cambodja/Indonesië/ Vietnam/Maleisië/Myanmar 15/ 22 dg,va €1199. shoestring.nl
WWW.SNOWLEOPARD.NL Trektochten & expedities, cultuurreizen. Ook maatwerk! 070-3882867 (anvr/sgr/scr)
Door Thailand zoals jij het wilt! Spicy food en bounty stranden Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op thailand2go.nl - anvr/sgr
Reizen in Nepal zoals jij het wilt! Lopen tussen Himalaya-reuzen. Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op nepal2go.nl - anvr/sgr
KONING AAP Rondreizen Cuba, Guatemala, Mexico, Nicaragua, Costa Rica. 16/20/21/23/29/30 dg, va € 1695. Ook familiereizen. koningaap.nl
SHOESTRING Rondreizen Mexico/Guatemala/Cuba/ Nicaragua/Costa Rica, 14/16/21/ 23 dg, va € 1399. shoestring.nl DJOSER rondreizen Costa Rica/ KONING AAP Rondreizen Panama 15-21 dgn v.a. € 1795,- Costa Rica. 16/21//30 dg, Brochure? www.djoser.nl of va € 1695. Ook familiereizen. 071-5126400 koningaap.nl
Voor aantrekkelijke auto- en camperreizen naar de USA in 2012: WWW.WRC.NL DJOSER rondreizen Verenigde Staten 12-30 dgn v.a. € 2295,Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400
DJOSER rondreizen Argentinië/ DJOSER rondreizen Brazilië 21 Chili/Uruguay 21-23 dgn v.a. dgn v.a. € 2595,- Brochure? € 2995,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 www.djoser.nl of 071-5126400
Florida met uw gezin? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen 020-5289333 (SGR)
Laat uw reis door ons op maat maken! 040-2982266 (Anvr/ Sgr) WWW.MONDIREIZEN.NL
Reizen in Tibet zoals jij het wilt! Yaks op het Dak van de wereld Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op tibet2go.nl - anvr/sgr Reizen in Cuba zoals jij het wilt! Salsa, sigaren en witte stranden Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op cuba2go.nl - anvr/sgr
Door Vietnam zoals jij het wilt! Ervaar de Parel van Indochina Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op vietnam2go.nl - anvr/sgr/cf
Costa Rica zoals jij het nu wilt! Jungle, vulkanen en wit strand Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op costarica2go.nl - anvr/sgr Gezinsreis Costa Rica? www.travelnauts.nl Experts in verre gezinsreizen 020-5289333 (SGR)
Door Mexico zoals jij het wilt! Weekmarkt, Maya's en strand Korting: 5% tot 1 maart 2012 Kijk op mexico2go.nl - anvr/sgr
DJOSER rondreizen Cuba 11-21 dgn v.a. € 1595,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400
&
SHOESTRING Rondreizen Peru/ Brazilië/Argentinië/Bolivia/ Ecuador/Venezuela, 9/16/21/22/ 23/24 dg,va €1399. shoestring.nl KONING AAP Rondreizen Peru/ Ecuador zoals jij het nu wilt! Bolivia/Chili/Argentinië/ Amazonewoud en Galapagos Ecuador/Venezuela/Columbia/ Korting: 5% tot 1 maart 2012 Brazilië/Suriname. 19/23/24/27/ Kijk op ecuador2go.nl - anvr/sgr 30/58 dg, va € 1995. Ook familiereizen. koningaap.nl GEMSBOK REIZEN Inspirerende maatwerkreizen en kleine groepsreizen door Argentinië, Chili en Reizen in Peru zoals jij het wilt! Peru. Vakantiebeurs, Hal 1 stand In de voetsporen van de Inca's E075(11-15 Jan); Informatiedag in het Eftelinghotel (12 feb). Korting: 5% tot 1 maart 2012 073-599 7283/gemsbok.nl Kijk op peru2go.nl - anvr/sgr
? DO IT LIKE DOETS!
Passie voor Amerika en Canada van Tim Het leuke aan mijn beroep is dat ik dagelijks weer opnieuw mijn trips naar Amerika en Canada beleef! Ik ben een echte Noord Amerika specialist! Zo heb ik er een tijdje gewoond en nog steeds ga ik graag op vakantie naar de Nieuwe Wereld! Voordeel van een Jan Doets Trip? ü Altijd sfeervolle accommodaties (minimaal¶¶¶) ü Top locaties: middenin het centrum of in direct in het natuurpark ü Geen gehaast, u kunt dus ECHT genieten! ü Tijd voor top excursies, bijvoorbeeld Jeep Safari’s en beer excursies ü U krijgt meer dan u verwacht!
Beleef ‘The American Dream’
Gouden Staten Las Vegas Bestseller! Inclusief Grand Canyon, San Francisco en Los Angeles!
meer info?
www.jandoets.nl/tim
Go into ‘The Wild in Canada’
16 dgn. Vanaf
€1243
Classic New England Noord Oost USA met Boston en Cape Cod 16 dgn. Vanaf + alle hoogtepunten van New England. Tip: Indian Summer!
€1200
Doe eens gek! Ga naar Florida
West Canada Totaal Meest complete reis door West Canada. Bekende en minder bekende highlights!
Mrs. Canada’s Favorite & I love New York Connection West Canada in combinatie met New York! Verrassend, compleet en leuk!
22 dgn. Vanaf
€1465
22 dgn. Vanaf
€2318
GA NAAR JANDOETS.NL voor online inspiratie, prijsinfo en boekingen. Bellen kan ook! 072-5753333 of e-mail naar:
[email protected] Prijzen zijn vanaf en p.p. in € inclusief: non-stop vliegreis met (Air Transat, vroegboekkorting á €50,-), belastingen, accommodatie, huurauto bij AutoTrips. Prijzen zijn op basis van 4 personen die een hotelkamer delen.
ner www.jandoets.nl/wege
Florida Totaal Klassieker! Incl. tropische stranden, Miami en Orlando. Bestseller!
16 dgn. Vanaf
€1015
Family VillaTrip Orlando Verblijf in een luxe villa. Ideaal voor gezinnen of families. Vanuit Orlando ontdekt u de vele pretparken!
9 dgn. Vanaf
€655
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
En na een dag winkelen stort je je op de te dure wodka.
Extra Reizen
Hotel Kamp is de aangewezen plek.
23
#Finland In 2012 wordt Helsinki World Design Capital. Langs de Esplenadi-avenue struikel je over de ene topdesigner na de andere.
Doe een dag design in Helsinki Adrian Mourby Helsinki
Op 1 januari volgt Helsinki het Koreaanse Seoel op als World Design Capital. Terecht, want de stad herbergt verrassend veel internationaal opererende ontwerpers. Vooral de chique boulevard Esplanadi hoopt op een verse stroom designofielen. Die bezoekers hoeven maar langs deze boulevard te lopen ,van de oude Zweedse haven tot het Zweedse Theater, en ze hebben de highlights van het Finse design te pakken. De Finse staat is pas 94 jaar Fins. Daarvoor was het een Zweedse haven en vanaf 1809 een Russische handelspost. De stad heeft de grandeur van het Europa uit het fin-de-siècle. Pas tijdens het windowshoppen vallen de Finse namen op. Marimekko, bekend van de stoffen, zit hier al sinds 1951. Aarika, producent van houten sieraden, startte drie jaar later. Iittala, glas en huishoudelijke artikelen, werd in 1936 in één klap wereldberoemd toen het de Aalto-vaas produceerde voor designer Alvar Aalto. Kijk in de helverlichte etalage en je ziet dat de klassieker nog steeds in talloze kleuren wordt verkocht.
Linksboven: hotel Klaus K; rechtsboven: de stoffen van Marimekko; links: tas van Hanna Saren; midden: stoel van Alvar Aalto.
Aalto rules Aan de overkant van de straat bevindt zich Artek, het bedrijf dat Aalto en zijn vrouw in 1935 opzetten om nog meer revolutionaire items op de markt te kunnen brengen. Denk aan de Aalto-stoel met zijn soepele houtlijnen. Als iemand pionier van het Finse design genoemd kan worden, dan is hij het. Radicaal, intelligent, altijd kiezend voor functie en dan pas voor vorm. Als hij een gebouw ontwierp, dan hoorden daar zowel de gevel, het interieur als alle meubels bij.
Goed voorbeeld is het Savoy Restaurant. Nog steeds een goede plek om te dineren. Minimalistisch met grote ramen maar maximalistisch qua diner. Nog steeds zijn veel stoelen en tafels gebaseerd op ontwerpen van Aalto. Klassieker is de lamp, een soort halve cocktailshaker.
2-/3-/4-/5-daagse autovakanties
MAASTRICHT
© The Independent www.visithelsinki.fi wdchelsinki2012.fi/en
KERKRADE
2 dgn v.a.
29
Verrassend LIMBURG
29
Sinds 2005 noemt iedereen dit het Design District, want niet alleen de Esplanadi, de hele wijk eromheen puilt uit van de ontwerpers. Denk aan de boetiek van Hanna Saren, wier handtassen vaak in beeld zwierden bij Sex and the City. Het label Ivana Helsinki was in 2007 het eerste Finse merk dat aan de Parijse modeweek meedeed. Een must voor elke bezoeker is Klaus K. Een hotel cum muse-
um uit 1913. Architect Lars Sonck moest niets hebben van de Bauhausachtige, strakke lijnen uit West-Europa. Hij koos voor een eigenzinnige versie van de Finse Middeleeuwen. En startte de Nationale Romantische beweging. Handig om je te onderscheiden van de Zweedse en Russische invloeden. Het hotel draagt de naam van Klaus Kurki, een van Finlands grote helden. Ook hotel Kamp draagt de sporen van een fictief middeleeuws verleden. Vergelijk het met wat Cuypers in Amsterdam met het Rijksmuseum en de neogotische Vondelkerk deed. Wie geen design meer kan zien, stort zich in hotel Kamp op de te dure wodka. Ooit kwamen hier grootheden als componist Sibelius om hun vrienden onder tafel te drinken.
2 dgn v.a.
39
2 dgn va n a f Abdijhotel Rolduc
Supervoordelig & 4-sterren hotel Maastricht heeft het! Maak een stadswandeling en flaneer over het Vrijthof! Shop till you drop in één van de vele winkels! Ook het Fort St. Pieter en de Onze Lieve Vrouwe Basiliek zijn aanraders om te bezichtigen!
GOLDEN TULIP APPLE PARK**** Dit 4-sterren hotel ligt op ca. 3 km van het centrum. Met o.a. een restaurant en bar. Aankomstdata: van 29/12 t/m 29/2 Zie www.kras.nl/51952
Overnachten in een 900 jaar oude abdij! Genieten van het Limburgse Mergellandschap en overnachten in een unieke accommodatie? Dan is deze autovakantie naar Kerkrade beslist iets voor u! Maak prachtige wandelingen in de natuurrijke omgeving met vele kerken.
ABDIJHOTEL ROLDUC Dit hotel is gevestigd in de Abdij van Rolduc (de grootst bewaarde abdij van Nederland). Aankomstdata: van 2/1 t/m 30/6 Zie www.kras.nl/51464
B O E K O N L I N E of bel 0900 – 9697
Spectaculaire prijzen!
15 cpm
P r i j z en z i j n p er p er s oon , t en z i j a n d er s v er mel d . P r i j z en z i j n excl u s i ef res er v er i n g s k os t en .
ICSID
En de winnaar is...
Design Capital 2014
World Design Capital is een project vanuit de ICSID, een groep internationale organisaties gericht op industrieel design.
Aanvankelijk maakten zo’n vijftig steden kans op de titel World Design Capital 2012. In de finale won Helsinki van Eindhoven.
Eerdere designhoofdsteden waren Turijn en Seoel. In juni dit jaar werd Kaapstad uitgeroepen tot World Design Capital 2014.
: 1,(8
'( $//(5
67( *2('.223 ,9( $//,1&/86
,( )$0,/,(
*5$7,6 1('(5/
.,'6&2
IDPLOLHYDNDQWLHV
$1'67$
(17
*HQRPLQHHUG YRRU EHVWH
/,*
GRRU NLGV YDNDQWLHJLGV
&/ %$%< (57$,10(17 &2
9$.$17
,(7$6
(1 12* 9((/ 0 ((5
9$.$17
+ET VAKANTIEFEEST VOOR KINDEREN
BOEK NU!
VROEGBOEKKORTING 360,- PER KAMER *
&LUB *OLDEN %EACH VANAF
$//,1&/86,9( 6,'( 785.6( 5,9,(5$
Familiekamer 2 volw. & 2 kinderen
*OLDEN &LUB &ABANAS $//,1&/86,9( $/*$59( 32578*$/
Familiekamer 2 volw. & 2 kinderen
VANAF
.,-. 9225 $//( *5,(.6( 785.6( (1 32578*(6( &/8%6 23 .,'6&21/ *vertrek bij 2 weken in juli
Prijzen zijn gebaseerd op basis van familie/quad tkamer voor 8 dagen, exclusief evt. weekend- charter- of vakantietoeslagen. Vroegboekkorting is reeds in prijs verwerkt en geldig zoals vermeld.
Op maandag In business Media Entertainment Lifestyle
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
25
Door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering
MSM TV-gids Stukkie service voor u
Sissi ontbreekt maar de dames van Absolutely Fabulous zijn terug Geen feestjes met bubbels dit weekend, BN’ers vieren Kerst en wij ook. MSM ploegt door de bode en scheidt het crappy kaf van het koren.
Vrijdag
Zaterdag
Zondag
20.30 Veronica Top Gear: Xmas Special
20.00 RTL4 All you need is love Kerstspecial
19.00 BBC2 Christmas University Challenge
Een soort pelgrimstocht met pk’s dit keer. Conservatief Jeremy Clarkson, recentelijk nog in het nieuws door zijn voorstel stakers te executeren, kart met zijn twee vriendjes van Noord-Irak naar Bethlehem.
Tip van MSM: word nooit verliefd op iemand in het buitenland. Straks moet je Giancarlo in een volle studio om de nek vallen. Enfin, Robert ten Brink doet wederom hetgeen hij zo goed kan: inleidend babbelen en dan verrassen.
Nederland Kennisland: mijn kersthol, de Britten halen we nooit meer in. Kijken naar University Challenge is een lesje nederigheid. MSM juicht zelfs als we een antwoord weten.
22.00 Nederland 3 Film: Slumdog Millionaire
Joris Linssen irriteert ons mateloos omdat hij zo goed is in wat hij doet. Zet Joris naast een urinoir, laat hem bezoekers ondervragen en er komt een mooi verhaal. Hij staat dit keer naast een kerstboom in Den Bosch waar mensen foto’s van geliefden in hangen (we janken nu al ).
21.30 Nederland 1 Kerstfeest op de Dam Voor de liefhebbers van het good old Jezus-fabeltje beelden Frans Bauer, Karin Bloemen, Syb van der Ploeg et al. het Kerstverhaal uit voor de EO. Een weekje eerder al opgenomen in de stromende regen. Er zijn ook twee koren bij.
23.50 Nederland 2 Film: Paris Laat, maar leuk, deze romantische komedie met in de hoofdrol Juliette Brioche (sorry, flauw, Binoche natuurlijk) en de stad Parijs zelf. Vijf mensen van verschillende komaf beleven de stad op eigen wijze.
Daar zit je dan voor de buis. Misselijk en volgevreten van de overdaad. De gedachten dwalen af naar de crisis. Gelukkig gaat het met anderen nog slechter dan met u! Even deze film kijken over arme kindertjes in India en u knapt weer op.
22.50 Nederland 1 Hoe heurt het eigenlijk? Jort Kelder onderzoekt hoe oud en nieuw geld Kerst vieren. Tipje van de sluier: oud geld hakt een boom uit de tuin en hangt er vervolgens echte kaarsen in.
20.05 Nederland 2 Joris’ kerstboom
23.00 BBC1 Absolutely Fabulous Nieuwe afleveringen rond de twee dames die geen introductie behoeven. Opmaat naar een bioscoopfilm. Over film gesproken: Sissi vonden we nergens in de programmering, wel op YouTube. Fijne Kerst!
van uitgaan naar uitslapen
Q&A Epke Zonderland
Tokkelen voor de ontspanning De sportman van het jaar, turner Epke Zonderland, tokkelt zaterdag mee op zijn gitaar bij Een kind is ons geboren van de RKK op Nederland 2 om 22.55 uur. Dit talent van u kenden we nog niet, mijnheer Zonderland… ‘Ik heb vier jaar geleden een gitaar te leen gekregen van Syb van der Ploeg van De Kast. Ik treed met hem op in de Bonifatiuskerk in Leeuwarden.’ Heeft Syb u hier ingekletst? ‘Nee, ik vind het zelf leuk om te doen. Ik ben aan het trainen voor een wedstrijd, dus alles wat ik extra doe moet ik echt leuk vinden. Maar verwacht niet te veel alsjeblieft.’ Onze verwachtingen zijn juist torenhoog, wat staat er op het menu? ‘Hallelujah van Jeff Buckley en aan het end speel ik mee met een nieuw nummer van De Kast.’
internet heb je allemaal filmpjes waarop liedjes worden uitgelegd, maar dit ga ik niet fulltime doen.’ Fanatiek bent u dus niet? ‘Nee, dat was ik toen ik klein was, toen heb ik jaren trompetles gevolgd. Van fanatisme is hier echt geen sprake.’ Wat heeft u met Kerst? ‘Ik houd van de gezelligheid. Ik probeer ook altijd thuis te zijn met Kerst en te ontspannen, al gooi ik er dit jaar nog een training tegenaan op Tweede Kerstdag.’ ‘Houdt het dan nooit op!’ citeren we La Houten even... ‘Voorlopig niet, ik groei nog steeds met turnen, dan blijft het leuk. Je kunt het doen tot je dertigste, daarna is het over.’ Dan solliciteert u bij De Kast op het podium? ‘Nee, ik studeer medicijnen.’
De hele week trainen én dan ook nog oefenen met de gitaar, why? ‘Ik ben het juist gaan doen omdat ik per week zo’n dertig uur train. Dit is meer een hobby om te ontspannen.’ Kent u maar twee akkoorden of gaat het echt ergens over? ‘Nou, ik heb drie lessen gehad en ben toen zelf verder gegaan. Op
Iets te schelden, huilen of te pluggen? Daar is de mailbox van MSM voor:
[email protected]
George Michael hersteld
Madonna-lek opgepakt
Londen Popster George Michael is ontslagen uit het ziekenhuis. De Britse zanger werd eind november in Wenen getroffen door een zware longontsteking. Sindsdien kwam hij bij in een hospitaal te Oostenrijk. De 48-jarige Michael moest zijn hele tournee afblazen.
Londen De Spaanse politie heeft een man gearresteerd voor het lekken van Madonna’s Give Me All Your Love. Dat nummer wordt eind januari uitgebracht, maar een demo verscheen vorige maand al op internet. De 31-jarige ‘fan’ werd opgepakt in Zaragoza.
GOEDE VOORNEMENS?
Plan je reis op 9292.nl
Onbezorgd de hele nacht stappen? 9292.nl weet welk openbaar vervoer je ook midden in de nacht weer snel naar huis brengt.
NÚINDE WINKEL!
Ford doet weer scifi
Blair Witch-babe teelde wiet
Film over jeugd Holleeder
Harrison Ford gaat in de sciencefictionfilm Ender’s Game spelen. De 69-jarige speelt een kolonel die militairen traint om aliens te verslaan.
Heather Donahue, die de hoofdrol speelde in The Blair Witch Project, heeft een boek geschreven over haar leven als marihuanateler.
Er komt een film over de jonge jaren van Willem Holleeder. De crimineel heeft schrijver Auke Kok toestemming verleend voor de verfilming.
KOOP T/M MAANDAG OP SWEETDEAL.NL
WEEKENDDEAL Droom jij van prachtige Spaanse stranden? Ontsnap aan de winter en ontvang 85% korting op een verblijf in een vakantiehuisje in de Costa del Sol van vakantie-voucher.nl!
GA VOOR DEZE AANBIEDING NAAR SWEETDEAL.NL
€160,99,€ IN PLAATS VAN
HIGHLIGHTS • HIGHLIGHTS Een verblijf van 7 nachten in een •vakantiehuisjes 3 overnachtingen 2 personen aan voor de Costa del Sol. bij Hotel Dalzicht • Jeinclusief verblijft ontbijt in het luxe Marina del in Nijverdal. Sol resort in Malaga, inclusief
• Inclusief 1x een 3-gangen menu van welkomstontbijt en rondleiding. de chef.
IN PLAATS VAN 649,€€ 384,-
• •Het resort is voorzien van zwembaden, Geniet van het prachtige nationale
een luxe gezellige bars, park Defitnesscentrum, Sallandse Heuvelrug.
eneen animatie. Het hotel is ideale uitvalsbasis •restaurants
• Geniet van dagje de zonnekust, in hartje voor een Almelo, Deventer, Zwolle en Avonturenpark winter wordt het vaak niet kouder dan 20Hellendoorn. graden.
JE BESPAART BESPAART JE
VOORWAARDEN VOORWAARDEN • Telefonisch reserveren o.v.v. Sweetdeal.
€€ 224,550,-
58% 85% KORTING KORTING berichtjes
Reserveren uitsluitend • •Het verblijf is mogelijk t/mo.v.v. 31 maart
GA VOOR DEZE AANBIEDING NAAR SWEETDEAL.NL
Provincie UTRECHT. Ik ben een lieve en gezellige vrouw
Persberichtjes
Persberichtjes zijn rubrieksadvertenties van 56 jaar. Ik ben op zoek in Dagblad De Pers naar een leuke man voor
Regel rubrieksadvertenties Informatie over sluitingstijden, tarieven en leveringsvoorwaarden:
Kantoor Houten
T (030) 600 74 88 E
[email protected]
Kantoor Rijswijk
Worden geplaatst over één kolom met één woord in hoofdletters
Millimeter rubrieksadvertenties
Worden geplaatst over één of twee kolommen breed, met één of meer slagregels. Logo, foto of illustratie is ook mogelijk.
T (070) 307 84 44 E
[email protected]
ǫ
ͲͻͲǦͷͲǤʹͲǤͷʹͻ Ͷͷ
ȗ Ͷ ȗ Ǥ
ʹ Ǥ
ǣ ͶͿͶͶǦͷ
vriendschap en als het klikt meer. 0906-50.20.529 box: 130770. HEEL Nederland. Hallo ik ben op zoek naar een hele lieve man om samen iets van het leven te maken. Ik zie er goed en verzorgd uit. Bel 0906-50.20.529 box: 514792. LEKKER kletsen. Hoi met Diana. Ik ben op zoek naar een leuke man om gezellig mee te praten. Ik ben een hele lieve en spontane vrouw. 090650.20.529 box: 981015.
Regiodating Contact 140
Ǥ
ǦǤ
Sweetdeal. 2012, inchecken op vrijdag t/m zondag.
• De actie is geldig van zondag
ͻͻ
LIA wil vriendschap. Hallo met Lia 70+ en ik zoek een vriend om leuke en gezellige dingen mee te doen. Ben jij ook op zoek naar een maatje. 0906-50.20.529 box: 399483.
GORINCHEM en omgeving. Hoi met Diana 50 jaar, blonde vrouwelijke vrouw. Ik ben gescheiden en ik zoek een vriendschap, wie weet meer. Bel 0906-50.20.529 box: 885153.
• Alleen geldig voor koppels vanaf 30 t/m donderdag. Demet deale.v.t. is 3 kinderen. maanden geldig •jaar • Jem.u.v. ontvangt de voucher de eerste feestdagen. Je ontvangt de eerste •werkdag nadatde devoucher deal is afgelopen. werkdag nadat deal is afgelopen. • Alleen te koop opde sweetdeal.nl.
663 Auto's Algemeen
ǫ Eenmalig
(Eenmalige dienst, € 1,50 per sms, info: www.kensms.nl.)
€1,50 per sms
sms KEN + [kenteken] naar 7575 DE HUIDIGE WAARDE VAN EEN AUTO WETEN?
ͲͻͲǦͷͲǤʹͲǤͷͳͶ Ͷͷ
ȗ Ͷ ȗ Ǥ
ʹ Ǥ
Privé & Erotiek
Ǥ
ǦǤ
SMS diensten Contact 140 (18+, 1:1 chat, € 5,- per chat, info: www.pdat.nl)
Eenmalig 5,00 €/chat
sms MAMA + JE POSTCODE naar 5060 MAMA ZOEKT SEXMAATJES!
Erotische Contact dating 140
HETE SEKS IN HET WEEKEND
>> 0906 - 0145 << Voor snel en discreet contact (0,8pm)
Black and Beautiful >> 0906906.906.4 << Rijpe en jonge negerinnen! Voor ieder wat wils!
AMSTERDAM en omgeving. Mijn naam is Fleur en ik ben nu op zoek naar een leuke man om spannende dingen mee te doen. Interesse? Bel me direct. 0906-50.20.514 box: 599370.
SOPHIE 19 jaar. Hallo mannen ik ben een lekkere meid van 19 jaar en ik ben op zoek naar iemand voor een spannend contact. Interesse? Bel.. 0906-50.20.514 box: 834386.
AMBER 44 jaar. Ik ben Amber een 44 jarige vrouw. Ik heb blond haar, blauwe ogen en hou van uitdagen. Ik wil een leuke man ontmoeten. Bel. 0906-50.20.514 box: 792637.
DIKKE vrouw wil nu. Dag mannen ik ben een dikke spannende vrouw en zoek een man die lekker intiem met mij wil vrijen. Ik wil nu. Jij ook? 0906-50.20.514 box: 853346.
MAATJE gezocht. Ik ben een weduwe en ik ben op zoek naar een maatje tot 67 jaar. Wil jij samen met mij genieten? Reageer op mijn box. 0906-50.20.529 box: 841877.
NOORD-HOLLAND. Ik ben een spontane en vrolijke Surinaamse vrouw van 51 jaar. Ik wil graag in contact komen met een leuke man. Wie wil 0906-50.20.529 box: 911250.
MARIE 70 jaar. Hallo ik ben nog steeds op zoek naar die enige echte. Ik zoek een grote man met veel humor en gezelligheid. Bel je 090650.20.529 box: 969157.
MIDDEN van het land. Ik zoek een lieve spontane man om een relatie mee op te bouwen. Ik ben een lieve vrouw van 62 jaar. Bel je me? 0906-50.20.529 box: 887443.
WORMERVEER en omg. Ik ben Petra, ik ben een hele vrolijke spontane meid van 54 jr en ik kom uit Wormerveer ik heb zin in een leuk gesprek...! 0906-50.20.529 box: 821882.
ROTTERDAM. Mijn naam is Melissa 34 jaar. Ik heb zin om met een leuke man te kletsen. Als het klikt wil ik misschien met je afspreken. 0906-50.20.529 box: 175099.
NELL 59 jaar. Ik ben Nell uit omgeving Eindhoven/ Tilburg en zoek een vaste relatie. Ben jij een man die nog midden in het leven staat? 0906-50.20.529 box: 271806.
GRAND HOTEL CENTRAL zoekt: Superklantvriendelijke (Parttime) Receptionist(e) m/v. Reacties met cv stuurt u naar Postbus 1050, 3000 BB ROTTERDAM of
[email protected]
HEET sex-contact. Hallo met Daisy Ik heb zin in een lekkere hete sex-contact met hete mannen. Ik zie er heel sexy uit. Interesse? 090650.20.514 box: 633491.
SPANNEND gesprek. Mijn sms Sanne op 9060 naam is Lara. Ik ben een hele Wulpse meid stuurt foto's en ondeugende meid. Ik vind adres. Ontvang zonder slipje het heel spannend om heet sms Iris naar 6556 te kletsen met een hete man. 0906-50.20.514 box: 288431. Eenz. zakenvrouw zkt wip. Ik betaal E 150 voor anonimiteit. STRENGE dominante man gezocht. Mijn naam is Chan- sms Ester naar 9060 tal 38 jaar. Ik ben heel onder- smsbordello.nl 18+ 150c/sms danig en heet. Ik hoop snel van u te horen. Dank u wel. 905 Privé Sites 0906-50.20.514 box: 190044.
VROUW 63 jaar. Dag mannen ik zoek een leuke vriendschap, gezelligheid en warmte. Ben jij die leuke aardige man? Reageer dan nu. 0906-50.20.529 box: 252385.
UTRECHT en omgeving. Ik ben Petra een leuke vrouw 308 Belasting 35 jr die houdt van het leven. Ik zoek een leuke date en wie Laat uw administratie en beweet wat meer. Bel je me? lastingzaken onze zorg zijn. ARX-ADVIES 06-15895767 0906-50.20.529 box: 686809.
ZIN in een spannende date. Ik ben een lekkere en ondeugende meid. Ik ben op zoek naar een hete man voor een lekkere date? Lijkt het je wat. 0906-50.20.514 box: 749214.
HOI lekkere mannen. Ik ben een hete vrouw van 39 jaar. Ik heb zin in een spannend contact met een hete man. Lijkt het je wat? Reageer 0906-50.20.514 box: 936738.
Spreek gratis jouw advertentie in en kom in contact met leuke mannen. Bel gratis:
0800-4122 www.provincie-dating.nl
785 Personeel Gevraagd
ͻͻ
VIANEN en omgeving. Ik ben een hele hete vrouw van 35 jaar. Ik wil heerlijk anaal genomen worden. Ik heb cup E en mollig. Interesse? 090650.20.514 box: 180597.
HOORN e.o. Hallo mannen wie heeft er een keer zin om een stukje te wandelen of fietsen, dan kijken we of het klikt. Ik hoop je te horen! 0906-50.20.529 box: 393461.
DAMES OPGELET
ǣ ͶͿͶͶǦͷ
BAARN en omgeving. Ik heb je zin mee te nemen naar een bijzondere plek met veel fantasieen. Ik laat alles uitkomen. Ik hoor van je. 090650.20.514 box: 712031.
IK leuke vrouw van 44 jr. zoek een leuke man om samen van het leven te genieten. Ik heb kort donker haar 35cpm oudere VROUWEN en bruine ogen. Wil je mij WEINIG ervaring. Ik ben een MONIQUE 39 jaar. Ik ben Geven Telnr. voor gratis sex. zien?? 0906-50.20.514 box: lekkere blonde meid van 19 Monique 39 jaar en ben mol192779. 0906-80.33 jaar. Ik ben op zoek naar een lig. Ik zoek direct een leuke UTRECHT e.o. Hallo met hete man die mij wat wil bij- man die een spannend en GAY-DIRECT-APART! Chanti een leuke spontane leren. Interesse? Reageer ondeugend contact met mij Jongens willen nu Sex. meid van 32 en ben op zoek 0906-50.20.514 box: 475621. wil. Nu? 0906-50.20.514 box: 0906-8011 (25 cpm). naar een leuke man voor een 119276. leuke spannende avond. In- Hun foto's? sms FOTO NAAM 25 cpm VROUWEN van Ik zoek dringend lekkere sex! 18 t/m 55 zoeken gratis sex... teresse? 0906-50.20.514 box: Reageer voor m'n telefoonnr. 602820. 0906-8822 Binnen 20 Sec LIVE! >> 0906-666.00.66 << Inclusief 100 nieuwe seksverhalen! (0,8pm)
915 Privé Contacten
DAMES OPGELET Spreek gratis jouw advertentie in en kom in contact met leuke mannen. Bel gratis:
0800-4122 www.provincie-dating.nl
Zin in hete webcamsex?
WWW.CAMGENOT.NL Kom nu snel kijken!
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Eigenlijk kan een konijn alles wat een hond ook kan.
27
Bernice Muntz Konijnenkenner
#Konijn Dit weekend zit u aan de kerstdis,
misschien liggen er wel konijnen om te kluiven op tafel. Laat liggen, zegt MSM. Is toch veel te zielig en ook nog eens zonde: een konijn kan zoveel meer. Zoals een high five geven (mits hij er puf voor heeft).
Hup Stampertje, tik ’m aan!
Maarten Bloem Amsterdam
Veel konijnennieuws deze week. Zo zag ik heimelijk gefilmde beelden uit Flappie-fabrieken waar het niet pluis is. En leerde ik dat de pas overleden Noord-Koreaanse despoot Kim JongIl ooit het plan had reuzenkonijnen te telen om zijn bevolking te voeden (de Duitse kweker die acht stuks opstuurde als ‘voorbeeld’ hoorde nooit meer iets. Kim had blijkbaar zelf honger). Voor een konijn in ballingschap zijn er feitelijk maar twee te huppelen routes: geaaid of gegeten worden. Dat laatste steekt, mede omdat dit wonder van zachtaardigheid tot meer in staat is dan je denkt. Dat is de stellige overtuiging van dierentrainer Bernice Muntz. Zij schreef een lijvig werk waarin staat wat je konijnen allemaal kunt leren en hoe je ze verzorgt: High Five met je konijn. Een boek dat ons bij ontvangst deed grinniken, mede door de omslag waarop we Bernice daadwerkelijk een konijn een high five zien geven. Tot de emotie ‘dit wil ik zelf proberen’ de overhand kreeg. Daarvoor moesten we naar Leidschendam.
Gewoon proberen ‘Kom vroeg in de ochtend, of in de middag rond vier uur’, was de boodschap van Muntz. ‘Konijnen zijn maar kort actief. Als je te laat bent, dan kan het zijn dat ze geen zin meer hebben.’ Dat blijkt niet gelogen, als we door fileleed zo rond half vijf aankomen. ‘Tja, nu heb je net het moment gemist’, stelt Bernice tegelijk verontschuldigend en verwijtend. Ze wijst ons een Bugs Bunny ter grootte van een schoothond luisterend naar de naam Jill. Ik ben geen dierenexpert, maar als een konijn mij parmantig de toefkont toekeert en onder een tafel vlucht, pik ik negatieve signalen op als ‘ik wil niet meer spelen’. Gelukkig is er ook nog Blue, een jonger konijn van normalere proporties. ‘Het zijn beide Franse Langoren’, doceert Muntz. ‘Die hebben een nog kortere concentratiespanne’. Prima, maar ik ben op een missie. Alsof ik een latent circusgen bezit, ga ik aan de slag. Blue mag uit zijn kooitje en hupt rond over de eettafel waarop hindernissen staan uitgestald. ‘Het gaat lastig worden, maar we proberen het gewoon. Eigenlijk moet je een cursus doen en moet het konijn aan je gewend zijn voordat het lukt.’
Konijnenfluisteraar Duizenden konijnenbezitters deden zo’n cursus bij Muntz, van huis uit hondentrainer en sinds kort ook trainer van mensen, maar dan op het gebied van fitness. ‘Ik had een dierencursus gedaan in de VS en dacht: ik pas het toe op mijn konijn. En het lukte.’ Muntz illustreert het met filmpjes. We zien haar een konijn uitlaten dat reageert op commando’s. Dit was een paar jaar terug, toen Muntz in de
Blue straalt een innemende, totale desinteresse uit, hij heeft absoluut geen behoefte aan het geven van een high five. FOTO’S: ALEXANDER SCHIPPERS
media een minor celebrity werd door haar konijnencoachkwaliteiten en prompt werd gebombardeerd tot konijnenfluisteraar. Die terminologie deert haar niet. ‘Zo heet je al snel in de volksmond. Wat betekent fluisteraar? Ik heb gewoon een methode, ik werk met dieren. Dat maakt mij een dierentrainer. Voor konijnen geldt voor mij gewoon: haal ze uit hun hok en kijk wat ze kunnen, wat ze fijn vinden.’ ‘Wat vind je fijn Blue?’ vraag ik mij af terwijl ik naar hem staar. Ik waag een poging. Net als al zijn soortgenoten blijkt Blue een caroteenjunkie.
Met stukjes wortel lok ik hem richting mijn hand die ik in de aanslag houd voor een high five. Muntz coacht ondertussen mij én het konijn. ‘Nu moet je jouw hand steeds iets hoger houden totdat Blue ook omhoogkomt. Op het laatste moment trek je dan de hand met wortel weg en houd je de handpalm goed plat naar voren zodat hij een high five kan geven.’ Na een poging of twintig houd ik het voor gezien. Dát het echt werkt bewijst Muntz wederom met videomateriaal. ‘Eigenlijk kan een konijn alles wat een hond ook kan’, verklaart ze blijmoe-
dig. ‘Het duurt alleen wat langer om het te leren en je moet goed timen.’ ‘Zelfs de krant halen?’, vraag ik hoopvol. ‘Zelfs dat.’ Ik krijg een college konijnenkunde. De belangrijke distinctie sportkonijn en vleeskonijn onthoud ik. ‘Je hebt sint-bernards en bordercollies. Vleeskonijnen zijn heel rustig en beperkt actief, sportkonijnen zijn erg druk en speels.’ De lezer mag zelf raden tot welke categorie Jill en Blue horen… Naar die laatste kijk ik nog maar eens en ik breng mijn hoofd dicht bij het zijne. Het beestje straalt een in-
nemende, totale desinteresse uit die ik voor hem vind pleiten. ‘Het is anders dan met een hond. Konijnen kwispelen niet en kijken je niet recht aan, maar hij ziet je wel!’ Kan een konijn genegenheid geven? Weet hij echt ‘dat ik er ben’, vraag ik nog eens heel existentieel, uit angst en omdat totaal buitengesloten worden door een levende knuffel best snel verveelt. Er blijkt hoop. ‘Ja hoor, in de avond komen ze tegen je aan liggen. We worden niet genegeerd.’ www.dierentrainer.nl
Paul dondert van podium
Boris heet nu Bo Saris
Het mooiste natuurgeluid?
Het kan de beste overkomen, dus gebeurt het ook. Paul McCartney is bij een optreden te Liverpool even van het podium gedonderd.
Als we gossipblaadje Party moeten geloven heet zanger Boris thans Bo Saris. Hij denkt met een andere naam aan populariteit te winnen.
Vroege Vogels gaat op zoek naar het mooiste natuurgeluid van Nederland. Op de eerste zondag van februari volgt de uitslag.
28
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Uit & thuis
Koffietafelboek voor hondenliefhebbers
‘So This Is Christmas!’ Vaderlands rock- en popglorie, van Moke tot De Staat, verzameld op één cd die een verademing vormt op alle zoetsappige kerstmeuk. Rock de Kerstman. Nu voor 14,99 euro, na Kerst nog minder.
Menagerie is een fantastisch fotoboek van Sharon Montrose met ongebruikelijke portretten van dieren. Voer voor vegetariërs. Kost maar 15,99 euro.
Wat we niet krijgen van de Kerstman #Lastminuteshopping We rekenen niet meer op
de Kerstman voor ons geluk. Koop snel zelf je cadeau.
catPad
Jimmy Choo-koffiehouder Hollen op hoge hakken met een Fendi in de ene en een Triple Grande Skinny Vanilla Latte in de andere hand wordt alleen maar leuker met de krokoleren koffiehouder van Jimmy Choo, 105 euro.
Toch werken met Kerst? Leg het neptoetsenbord naast de computer, doe alsof je erop typt en wacht tot de kat plaatsneemt op de catPad. Katloze tiksessies gegarandeerd. Op www.catpad.nl voor 30 euro.
Monstersokken Weg met die witte sportsokken met gaten erin. Een monstersok is te koop op Tillys.com en bij Urban Outfitters, 12 dollar voor 3 paar.
Unieke heilige
IJslandse baardmuts
Na alle euroslobbers tijd voor een Chileense topper: de Medalla Real Caubernet Sauvignon van Santa Rita heeft een unieke sterke smaak met een hint van mint en speculaas. Perfect voor bij kerstwild. 13,95 bij DirkIII.
Peperduur, maar dan heb je wel het leukste nutteloze object dat er is. Te koop op Birkiland.com voor 104,38 dollar.
Fijne sigaar 60 jaar oude Macallan Je moet er snel bij zijn en flink in de buidel tasten, maar dan heb je ook iets wat slechts 399 andere mensen op deze aardbol bezitten: 60 jaar oude Macallan, gebotteld in Frans kristal van het poepchique Lalique. Resultaat: spicy, met aardig wat appel, citrus en hout en een hint vanille. Maar een jongere Macallan-editie drinkt ook goed weg bij een brandende kerstboom in de open haard.
Kanye West is een verklaard liefhebber. Hij is niet de enige hiphopster die graag een Cohiba opsteekt. Het beste Cubaanse sigarenmerk levert met model lancero een elegant toppertje af. Verkrijgbaar in de betere tabakszaak.
Eco-mannencrème
Heksenkruid met Kerst
Engelenhaar
Juist met Kerst moeten mannen zich tegen stress beschermen: het merk 66°30 komt met 8 duurzame en biologische herenbeautyproducten.
Germanen noemden de maretak (mistletoe) heksenkruid. Nog steeds kussen wij eronder met Kerst & Oudjaar als vruchtbaarheidsritueel.
Engelenhaar is een soort versiersel dat met Kerst in de boom wordt gehangen. Het wordt gemaakt van glasvezel. Met Halloween is het spinnenweb.
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
De ene kerel na de andere wil bij de Kerstman op schoot.
Uit & thuis Video gids
Red Riding Hood een belachelijk sprookje
29
VideoVolt Herbert Blankesteijn
Elke dag de beste video’s van het web
#DownloadVanDeDag Ze heeft
grote, betoverende ogen, perfect gestileerd blond haar en ziet er prachtig uit in rood. Maar met zo’n verschijning alleen maakt Amanda Seyfriend van Red Riding Hood nog geen aantrekkelijke film. Integendeel: deze versie van dit sprookje hangt van clichés aan elkaar. Voortbordurend op haar eigen Twilight-succes – met een vampier vervangen door een weerwolf – slaat regisseuse Catherine Hardwicke de plank mis. In het slappe liefdesverhaal moet Valerie erachter zien te komen wie haar ware liefde en wie de bloeddorstige weerwolf is. Van haar belabberd acterende tegenspelers kan ze weinig hulp verwachten, die lijken zelf
YouTube-sterren vieren Kerst (2) #Kerst Ook muzikanten uit eerdere moeite te hebben het verhaal te volgen. Hoewel de beeldkwaliteit prima is, raden we aan direct ook de ‘volwassen’ versie met dezelfde titel te downloaden. Naast beter acteerwerk zit in deze porno-remake waarschijnlijk ook een beter verhaal en meer ‘opwinding’. Jorrit Dijkstra
Kerst met Thomas #Teruggevonden Kerstmis is
een feest van gemengde gevoelens. Een feest van naastenliefde, gezelligheid, familie, pittoreske sneeuwtaferelen en kunstkerstbomen. Een feest van gezeik, eenzaamheid, sociale verplichtingen, ruzie en teleurstellingen. Maar tot welke groep je ook behoort, één ding is zeker, als je het concert Kerst met Thomas kijkt, worden je kerstgevoelens versterkt. Ons eigen Enschedees zangtalent Thomas Berge (artiestennaam van Chiel Ottink) vertolkt in zijn hometown een eclectische verzameling kerstliederen, van George Michaels Last Christmas tot I’m Dreaming of a White Christmas. Hoogtepunt: zijn vertolking van Band Aid met Do
they know it’s Christmas, waarin hij in zijn eentje alle stemmen voor zijn rekening neemt: Bob Geldof, Boy George en Bananarama, Thomas zingt ze moeiteloos na. Je vindt het concert op UitzendingGemist. Maar misschien is die informatie wel overbodig. Pamela Wilhelmus
De Pers digitaal Twitter Volg De Pers op Twitter: twitter.com/De_Pers Facebook Word vriend van De Pers: facebook.com/DePers Hyves Krabbel De Pers: dagbladdepers.hyves.nl De Pers Nieuws Lees het laatste nieuws met de app De Pers Nieuws
VideoVolts storten zich op kerstvideo’s. Het dansende vioolpoppetje Lindsey Stirling bijvoorbeeld, dat op verschillende kerstlocaties haar pasjes doet en daarbij Stille Nacht speelt. Veel te zien, maar de muziek is kitsch. De Piano Guys nemen meer risico met een spannend, voor cello’s herschreven Carol of the Bells dat overgaat in God Rest Ye Merry Gentlemen. Ook hier veel locaties. Waar Stirling kiest voor lampjes doen de Piano Guys het vooral met sneeuw. Het leuke stel Michael Alvarado en Carissa Rae, inmiddels verloofd, zingt weer een medley. Had makkelijk fout kunnen gaan – zeker met zo’n als Kerstman uitgedost hondje op schoot – maar op een of andere manier zijn die twee zo onbedorven en begaafd dat ze ermee wegkomen. Wat helpt is dat ze de video niet monteren. Eén take, niks playbacken, puur vakwerk.
De practical jokers van ImprovEverywhere doen een verrassingsoptreden met het musicallied Sit on Santa in een winkelcentrum in New Jersey. De ene volwassen kerel na de andere staat op en zingt dat hij óók bij de Kerstman op schoot wil. Ook Santa zelf blijkt in het complot te zitten. De mooiste kerstvi-
deo van het jaar is van komisch duo Rhett & Link, dat de teksten van kerstliedjes door de automatische ondertitelaar van YouTube haalde en het abominabele resultaat inzong als nieuwe tekst.
Kim Jong-il, producer
De herkomst van de Kerstman
Hagedis speelt Ant Smasher
#Speelfilm De Noord-Koreaanse dictator hield van horrorfilms en wilde een eigen filmindustrie vormen. Hij liet daarvoor zelfs Zuid-Koreaanse filmers kidnappen. Voor het lange weekend: een van hun films, een docu over een Noord-Koreaanse acteursopleiding en een repo over de fake filmstudio in Pyongjang.
#Animatie Maker van no-nonsense video’s C.G.P. Grey legt Santa Claus op de snijtafel en vindt onderdelen van Sinterklaas, de Britse Father Christmas en allerlei Scandinavische mythische figuren en tradities. Toen kolonisten uit Europa in Amerika bij elkaar kwamen, smolt dit alles samen tot één dikzak.
#Gaming Bij Ant Smasher moet je mieren dooddrukken voor ze het scherm van je smartphone zijn overgestoken. Hagedissen en kikkers kletsen met hun tong tegen het scherm om de mieren op te eten. Daarbij halen ze het ene level na het andere. Dierenmishandeling? De kikker neemt wraak, in elk geval.
02:24:18
00:03:55
00:19:18
00:01:25
Bekijk de video’s op depers.nl/videovolt Nieuws gemist? Volg het laatste nieuws op www.depers.nl
Het verlies van Nederlands-Indië
depers.nl/webwinkel categorie / dvd’s & games
Einde van Indië
Nieuw-Guinea
Deze 3dvd-box bevat fascinerende afleveringen uit de bekroonde televisieserie Andere Tijden over de militaire en diplomatieke strijd in Nederlands-Indië. Daarnaast bevat de dvd-box prachtig bonusmateriaal met originele beelden uit deze roerige periode in Indië. In de unieke special ‘Door soldatenogen’ ziet u de strijd in Indië vanuit het perspectief van de militairen. Ook wordt getoond hoe Nederland in de jaren ’50 aan keek tegen de Indonesische kwestie. Speelduur ca. 3,5 uur.
De dubbel-dvd Nieuw-Guinea bevat fascinerende beelden uit Nederlands Nieuw-Guinea. U ziet het prachtige landschap in volle glorie, met flora en fauna die typerend zijn voor het eiland. Een documentaire in kleur toont onze koloniale kijk op de ‘verheffing’ van de lokale bevolking. In de documentaire Hollands vergane glorie ook hoe de diplomatieke strijd rondom Nieuw-Guinea zich ontwikkelde en uiteindelijk tot een uitbarsting kwam. Daarnaast ziet u in de documentaire Blitzkrieg aan de evenaar ook hoe de eerdere strijd rondom NederlandsIndië verliep.
Adviesprijs € 19,95
Adviesprijs € 14,95
Lezersprijs € 17,50*
Lezersprijs € 12,50* Voor meer informatie kunt u terecht in onze webwinkel. *Prijzen exclusief verzendkosten.
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Zal ik eens een aap met vlooien nadoen?
Uit & thuis
Fabel op vrijdag Wim Meyles
Het Luidruchtige Leeuwtje
MAAK KANS OP ÉÉN VAN DE VIJF BK GASTRONOMIC BRAADSLEDES TWV 129,-
Groots en gemakkelijk
De BK Gastronomic combineert traditie, ambacht en ultramoderne techniek in één pannenserie van topkwaliteit. De BK Gastronomic is met haar vele verschillende kook-, bak- en braadpannen de grootste serie van BK. Klassiek vormgegeven met een moderne hoogglans body en gemaakt voor gemak. Met 3-ply voor snel en gelijkmatig verwarmen zonder hotspots en met hol gegoten koudgrepen en -stelen. De BK Gastronomic is zeer energiezuinig in het gebruik en levert perfecte bakresultaten. De hele serie is geschikt voor de vaatwasser en voor gebruik op alle warmtebronnen, inclusief de oven.
!
Een aap die zich gedroeg als mens? Dan zat u vast bij Circus Renz! Een mens als aap? ADHD? Dan was De Leeuw weer op tv!
WIN! VANDAAG:
"
Maak 5x kans op een puzzelpakket van Sanders!
WARENWET E---A-EENKELING R-O-E--WIP-NOVA O-P-T-EOVEREIND R-L---DDISCOBUS
Cryptogram
3 6 4 9 7 1 2 5 8
6 9 2 5 1 3 7 8 4
8 3 1 4 9 7 5 2 6
4 7 5 8 6 2 1 9 3
7 8 3 1 2 9 4 6 5
5 2 6 3 4 8 9 7 1
1 4 9 7 5 6 8 3 2
2 5 1 3 4 6 4 3 5 6 1 2 6 1 2 4 3 5 5 4 6 1 2 3
OPLOSSINGEN
CRYPTOGRAM Bij uitgeverij Elikser zijn zeven bundels met fabels van Wim Meyles verschenen (9,50 euro per stuk; www.elikser.nl ). Nieuwste titel: De aard van het beestje (40 fabels over de Nederlandse identiteit).
Het weer Vandaag en morgen
Kerstdagen zo goed als droog
Horizontaal: 1. Voorschrift betreffende het ronddolen? (8); 4. Individu plus halsmisdaad (8); 6. Hierop gezeten kan men z'n baan verliezen (3); 7. De ster voor Zembla (4); 9. Het resterende slot is niet gevallen (8); 10. Soort muziektrommel? (8). Verticaal: 1. Echo? (9); 2. Zomer (7); 3. De helft van elf (3); 5. De hoofdhuid stellen (7); 8. Die verkoping organiseert het winkelbedrijf voor u (5).
BEL 0909-5010704 OF SMS NAAR: 3553 ZO DOET U MEE
3 6 4 2 5 1
6
Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar 0909-5010704 (À 0,60 per gesprek). Of SMS: PERS <spatie> uw oplossing naar 3553 (À 0,60 per ontvangen bericht excl. de kosten voor het
T&O
5
1 2 3 5 6 4
4
Mini-sudoku
3
-D-S--V-RAID-OR -U-MILLE HIT-O-KL -P-ERTOE ONYX-OMA -A-COKES STŸL-ONE AMPERE
2
Zweeds raadsel (vorige week vrijdag)
1
9 5 8 2 3 4 6 1 7
H
sprong beteuterd naar beneden. ‘Flauw hoor!’ mopperde hij. De vader schudde zijn wijze manen. ‘Jammer dat je niet als mens geboren bent, Paultje’, sprak hij. ‘Daar zou je meer succes gehad hebben.’
WIN! DEZE WEEK:
ZWEEDS RAADSEL:
Sudoku
et jonge leeuwtje was Altijd Druk, Héél Druk. Het leek wel of hij niet normaal kon doen. Altijd bewoog hij en maakte hij gekke geluiden. Zijn ouders vonden hem lastig en vermoeiend. Als ze ’s morgens nog lekker lagen te slapen, maakte hij hen al wakker om te laten horen dat hij kon kwaken als een kikker of kakelen als een kip. Zijn vader besloot het speelse dier aan het werk te zetten. ‘Jij gaat met me mee op jacht’, sprak hij. ‘Ik ga je leren je eigen voer te vangen, zodat je snel op eigen poten kunt staan.’ Samen gingen ze op weg naar de rivier, waar gnoes en gazellen op vaste tijden hun dorst kwamen lessen. De vader deed voor hoe je, met je buik laag boven de grond, onzichtbaar en onhoorbaar naderbij kon sluipen. Achter een rotspartij hield hij halt om de laatste instructies te geven. Maar voor het jonge leeuwtje had de stilte te lang geduurd. Met één sprong stond hij boven op de steenhoop. ‘Zal ik eens een aap met vlooien nadoen?’ riep hij de drinkende kudde toe. Onmiddellijk sloegen de dieren op de vlucht. Het leeuwtje
Het jonge leeuwtje
2 1 7 6 8 5 3 4 9
30
gebruik van uw mobiele telefoon).
De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers
© Puzzelland/Leen Groeneveld
1
2
SUDOKU
3
9 3
8 7
4
5
6 6
4
8 7
8
5 1
3
1
5
9 8
9
1 4
10
5 4
7 3 2
SPEEL ONLINE EN WIN! www.puzzelland.com/depers
Een uitgave van Mountain Media BV Selectie tijdelijke OV verstoringen: Zwolle (bus) Tot en met 9 januari: Syntus-lijnen 649, 666, 682, 684 en 685. Halte Zwartewaterallee vervalt.
Distributie
[email protected] 088-0131836
Adres Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam Tel: 020 - 3460560 Fax: 020 - 3460596
Sales
[email protected] 088-0138801
Amsterdam (bus) Vandaag: GVB-lijnen 37, 46 en 245. Halte Volendammerweg vervalt.
Website www.depers.nl
Rotterdam (bus) Tot en met 8 januari: Connexxion-lijn 175. Halte Zuidlaardermeer vervalt.
Redactie
[email protected] 020-3460550
Hoofdredactie Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
Marketing
[email protected]
Art direction Koos Jeremiasse
Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€0,70 p/m) of kijk op 9292.nl
Uitgever Ben Rogmans
(behorende tot Wegener Media)
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren.
Door Peter Koch ©Comichouse Oosterbeek
Vandaag
Morgen
De dag gaat op de meeste plaatsen droog van start, maar vanuit het noordwesten nadert een neerslaggebied. Aan het einde van de middag gaat het regenen en trekt de wind aan. Het wordt ongeveer 10 graden.
Wolkenvelden en zonnige momenten wisselen elkaar af en het blijft droog. De temperatuur komt vergeleken met vandaag iets lager uit met een graad of 8. De Kerstdagen verlopen vrij bewolkt, maar wel zo goed als droog.
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Slaagt dit niet, dan zie ik de toekomst somber in.
31
Co Stompé Darter
Hopen op de herrijzenis van een voormalige kroegsport #180
Het WK darten geniet in Nederland weer enige tv-aandacht. Het is het laatste redmiddel van een ooit ongekend populaire sport. Fokko Ebbens Amsterdam
Enig idee waar u was op 15 januari 2006? Nee? Grote kans dat u die avond tv keek. Naar een oud-postbode en een oud-werknemer van een uitzendbureau die beurt na beurt drie pijltjes in een klein vakje probeerden te mikken. Jelle Klaasen deed dat die avond het beste. Hij kroonde zich ten koste van Raymond van Barneveld tot wereldkampioen darten. Aantal Nederlandse tv-kijkers die avond: iets meer dan vijf miljoen. Het was het hoogtepunt van een hype. Darten was niet langer een eenvoudige vorm van kroegvermaak. Na de eerste wereldtitel van Van Barneveld in 1998 groeide dat spelletje langzaam uit tot een nationale sport. Darter Co Stompé vertelt: ‘Je kon geen café binnenlopen of er hing wel een dartbord. En ik kreeg zo veel aanvragen voor clinics dat ik er zelfs een paar moest afzeggen.’
Schoorel laat Australian Open schieten
Oranjewoud Sven Kramer moet zich nog kwalificeren, maar de schaatser gaat er niet vanuit dat hij in januari het EK allround wint. ‘Het is geen realistische doelstelling om nu voor de Europese en wereldtitel allround te gaan. Als je naar de vier allroundafstanden kijkt, is Jan Blokhuijsen momenteel de beste Nederlander.’
Amsterdam Thomas Schoorel kan de eerste maand van 2012 geen goed vervolg geven aan een succesvol 2011. Een schouderblessure dwingt de tennisser de Australian Open te laten schieten. Schoorel vertelt: ‘Het gaat gelukkig de goede kant op. Maar het opbouwen van het serveren gaat zeker vijf weken duren.’
Kalisse moet Excelsior in de eredivisie houden
Arts vertrouwt op herstel legende Eusébio
Rotterdam Excelsior heeft in de strijd tegen degradatie de eerste tussentijdse versterking al binnen. Moussa Kalisse speelt de tweede seizoenshelft in het shirt van de Rotterdammers. De oud-speler van Sparta Rotterdam en FC Dordrecht zat na een avontuur in Roemenië sinds september zonder werkgever.
Lissabon Het komt goed met Eusébio. Tenminste, dat beweert het hoofd van de intensive care van het ziekenhuis Da Luz. De Portugese sterspeler van weleer werd woensdag opgenomen met een dubbele longontsteking. Volgens zijn arts is de kans groot dat de 69-jarige Eusébio uiteindelijk helemaal herstelt.
Het hoogtepunt van de hype: Jelle Klaasen pakt in 2006 de wereldtitel. ANP
En dan is er nog de eeuwige strijd tussen de twee dartbonden. Het Nederlandse publiek groeide op met het WK van de traditionele WDF. Maar aan het einde van het vorige decennium stapte het merendeel van de Nederlandse topspelers over naar de PDC. Oldenburger: ‘Dat is misschien wel dé reden dat veel mensen zijn af-
Verdwenen Die tijden zijn niet meer. De populariteit van darten is sterk afgenomen. Een jaar na die finale van 2006 stond Van Barneveld opnieuw in de finale. Hij moest het doen met ‘slechts’ 1,5 miljoen tv-kijkers. De afgelopen jaren verdween de sport zelfs helemaal van de buis. De verklaring is eenvoudig, stelt Leo Oldenburger. De co-auteur van het boek Darts: een kroegspelletje verovert Nederland wijst op de prestaties van de Nederlandse darters. ‘Darten leeft niet zoals voetbal en schaatsen dat in Nederland wel doen. Daar heeft de sport de historie niet voor. En dus ben je heel afhankelijk van de successen van de Nederlanders spelers op de grote toernooien.’ Stompé kan zich vinden in die uitleg. Maar hij voegt daaraan toe dat presterende Nederlanders niet de enige oorzaak van de hype waren. ‘Darten draaide toch om de characters, om de typetjes. Om de Hankey’s en de Mardle’s van deze wereld, die altijd een showtje weggaven. Dat is nu minder. Als je het darten puur als sport wegzet, red je het in mijn ogen niet.’
Kramer noemt Europese titel onrealistisch
Neerlands hoop? Co Stompé kwalificeerde zich wel voor de volgende ronde van het WK. De Amsterdamse darter speelt dinsdag in de tweede ronde tegen de Engelsman Terry Jenkins.
per 1 januari 2012 niet verlengt. Uitzicht op een verbintenis met een nieuwe geldschieter heeft de oudtrambestuurder nog niet. Niettemin gloort er hoop. Sinds dit jaar zendt RTL 7 weer enkele grote PDC-toernooien uit, waaronder het huidige WK. De overeenkomst van de zender loopt tot 2013. ‘Dat is voor ons een zegen’, verzucht Stompé. ‘Het is te hopen dat we straks over een wederopstanding van de dartsport kunnen spreken.’ Marco Louwerens – zenderdirecteur van RTL 7 – legt uit: ‘Darts is een sport die bij een mannenzender als RTL 7 past. We moeten de populariteit van de sport opbouwen. Dat kost tijd. Maar voorlopig zijn we tevreden. De dartsuitzendingen scoren qua marktaandeel hoger dan het zendergemiddelde.’
GOEDE VOORNEMENS? NÚINDE WINKEL!
Onheilspellend gehaakt. Het publiek zag Van Barneveld jarenlang spelen tegen Andy Fordham, Martin Adams en Ted Hankey. Nu moest-ie opeens tegen Phil Taylor, waar veel mensen nog nooit van gehoord hadden. Dat heeft de herkenbaarheid van de sport geen goed gedaan.’ De gevolgen laten zich raden. Het gebrek aan populariteit heeft gevolgen voor de sponsorinkomsten van de Nederlandse darters, zeker in economisch zware tijden. Stompé – met Van Barneveld toch het gezicht van het Nederlandse darten – weet dat zijn sponsor zijn aflopende contract
Ook Louwerens stelt dat Nederlandse successen een belangrijke rol spelen in het succes van RTL’s uitzendingen. Wat dat betreft kent het WK een onheilspellende start. Want uitgerekend titelkandidaat Van Barneveld ging als enige Nederlander in de eerste ronde onderuit. ‘Daarom hoop ik dat RTL niet alles op één paard wedt’, stelt Stompé. ‘Nu moeten ze eigenlijk de andere Nederlanders promoten, zodat die wat beter bij het publiek komen te liggen. Voor de dartsport in Nederland zijn de uitzendingen van RTL namelijk echt erop of eronder. Slaagt dit niet, dan zie ik de toekomst somber in.’
KNVB seponeert rode kaart doelman Esteban #Supportersaanval
AZ en Esteban Alvarado kunnen opgelucht ademhalen. De KNVB heeft de rode kaart van de doelman gisteren geseponeerd. Redactie sport Amsterdam
Esteban Alvarado mikte ongetwijfeld op mondiale bekendheid door zijn uitzonderlijke prestaties als doelman. Na de bekerwedstrijd van
woensdag tegen Ajax heeft hij die roem binnen, maar het is niet de bekendheid waar hij op hoopte. De supportersaanval op de doelman van AZ én zijn reactie zijn wereldnieuws. Zo kopte The New York Times: ‘Goalkeeper gone wild’. De KNVB heeft besloten dat Esteban helemaal niet zo ‘wild’ was. De aanklager seponeerde de rode kaart die hij kreeg na zijn twee trappen tegen de benen van de dronken supporter. ‘De keeper werd onverwachts
aangevallen; hij zag zijn belager niet aankomen. De aanklager is van mening dat een dergelijk ingegeven reactie geen tuchtrechtelijke gevolgen zou moeten hebben.’ Esteban heeft al aangifte gedaan tegen zijn belager wegens een poging tot zware mishandeling. Het wachten is nu op het volgende besluit van de KNVB. Omdat AZ na het incident van het veld stapte, moet de bond beslissen wat hij met de bekerwedstrijd tussen beide clubs doet.
BEL NU: DE LEKKERSTE TIENERS LIVE (18+)
(0,8pm)
0906-906.906.0 AMATEURTJES ZOEKEN JOU! Bel LIVE! 0906-0145
Tennisser van het jaar
Hoogtepunt
Geen metro, geen wedstrijd
Tennisser Novak Djokovic is een held. Niet omdat hij het ene na het andere toernooi wint. Wel omdat hij 100.000 dollar overmaakte aan Unicef.
Rory McIlroy acteert dit jaar op eenzame hoogte. Dat bleek op het dak van de Burj Al Arab, waar de golfer zijn ballen op 213 meter hoogte wegsloeg.
Arsenal heeft de thuiswedstrijd tegen Wolverhampton Wanderers één dag uitgesteld vanwege de ov-stakingen op Tweede Kerstdag.
32
Dagblad De Pers Vrijdag 23 december 2011
Clubs selecteren hun trainers veel op naam.
Sport
Foppe de Haan Oud-trainer
Wie zit er na de Kerst nog op de bank? #Ontslaggolf De houdbaarheid van trainers staat onder druk. Vooral de dagen voor Kerst barsten van de onzekerheden. ‘Prettige feestdagen, hè.’
Harm van Veldhoven is op het hoogste niveau de langstzittende hoofdtrainer. ORANGE PICTURES Fokko Ebbens Amsterdam
Mochten alle kerstlichtjes, kerstliedjes, kerstmannen en kerstbomen u helemaal ontgaan zijn, dan is er nog één factor die de nabijheid van de feestdagen verraadt. De ene na de andere club gooit zijn hoofdtrainer deze dagen op straat. Haalt de trainer de Kerst? De dagen voor Kerst luiden vrijwel altijd het einde van de eerste seizoenshelft in. Hoogste tijd voor een grondige evaluatie. Heeft de clubleiding nog vertrouwen in een goed vervolg van de competitie? Nee? Dan is het beter de samenwerking per direct te beëindigen. Kerstsentimenten tellen niet. Een kleine greep uit het bataljon trainers dat de laatste dagen zijn bureau heeft leeggeruimd: Palermo ontsloeg Devis Mangia, Hertha BSC Markus Babbel en Villarreal gooide Juan Carlos Garrido op straat. Ook Gregorio Manzano (Atlético Madrid) en Alberto Malesani (Genoa) zitten met Kerst werkloos thuis.
Mondiale trend De ontslaggolf voor de kerstdagen is het logische gevolg van een mondiale trend. De houdbaarheidsdata van oefenmeesters staan onder druk. Trainers zijn steeds korter in dienst van een club. Soms op eigen verzoek, vaker omdat de club de samenwerking beëindigt. In de eredivisie is het dit seizoen relatief rustig. Tot nu toe vertrokken
alleen Erwin Koeman (FC Utrecht) en Glen de Boeck (VVV-Venlo) voortijdig. Maar beide hoofdtrainers namen wél zelf het initiatief. Harm van Veldhoven is op dit moment de langstzittende eredivisietrainer. In november 2008 tekende hij bij Roda JC. Collega Ruud Brood is weliswaar een paar maanden langer in dienst van RKC Waalwijk, maar hij vertoefde met de club ook twee seizoenen in de eerste divisie. Van Veldhoven is op de hoogte van zijn ‘mijlpaal’. Sterker nog, hij wist het een jaar geleden al. ‘Iemand vertelde het mij. Toen ben ik uit verbazing wat namen langs gegaan en kwam ik inderdaad tot dezelfde conclusie. Ik verschoot er van. Ik zat op dat moment pas 2,5 jaar bij Roda. Vond dat eigenlijk niet zo lang.’ Het zegt alles over de vluchtige voetbalwereld. Joop Munsterman opperde een klein jaar geleden dat Michel Preud’homme met een lange verbintenis moest uitgroeien tot de Arsène Wenger van FC Twente. Een paar maanden later hoorde de succesvolle Belg bankbiljetten knisperen in Saoedi-Arabië. Preud’homme vertrok en Munsterman trok Co Adriaanse aan. Contractduur: één seizoen. De preses van FC Twente had ingezien dat het Wenger-model niet meer van deze tijd is. Foppe de Haan was meer dan tien seizoenen hoofdtrainer van Heerenveen. Een vergelijkbaar dienstverband lijkt op dit moment ondenkbaar. De Haan wijst op een aantal
oorzaken. ‘Clubs selecteren veel op naam. Maar een trainer die bij de ene club goed heeft gepresteerd, past niet automatisch bij de andere club. Daar komt bij dat er een tijd was dat clubs jarenlang met dezelfde directie werkten. Dat is nu zelden het geval. Alle onrust en wisselingen op bestuurlijk
25 jaar hoofdtrainer Alex Ferguson en Arsène Wenger vormen de uitzonderingen die de regel bevestigen. Ferguson werkt al 25 jaar voor Manchester United, Wenger 15 jaar voor Arsenal.
niveau maken het voor een trainer ook moeilijker werken.’ Van Veldhoven vult aan: ‘De financiële problemen dwingen veel clubs tot bezuinigingen. Dat heeft ook gevolgen voor de prestaties, waardoor de paniek sneller uitbreekt. Maar de verantwoordelijkheden voor die prestaties blijven wel bij de trainer liggen. Dan neemt de druk toe, krijg je discussies en kan de trainer uiteindelijk vertrekken.’ Maar het zijn niet alleen externe factoren die de houdbaarheid van
een oefenmeester beïnvloeden. Een trainer moet vooral naar zichzelf kijken. ‘Zelfkennis’, stelt Van Veldhoven. ‘Genoeg trainers die zichzelf zo snel mogelijk omhoog willen werken. Maar je moet weten dat je niet bij elke club past. Dat kan met karakter, taal of een visie te maken hebben. Ik kan zo vier eredivisieclubs noemen waar ik niet zou kunnen werken. Je moet streng zijn voor jezelf.’
Variatie Bert van Marwijk verlengde twee weken terug zijn contract als bondscoach van het Nederlands elftal tot de zomer van 2016. Een van zijn nieuwe uitdagingen: zorgen dat zijn spelersgroep na al die jaren niet uitgekeken raakt op zijn werkwijze. Daarover zei hij in deze krant: ‘In de dingen die steeds terugkomen is het ook als bondscoach de kunst een bepaalde variatie aan te brengen, zodat het aantrekkelijk blijft voor je spelers.’ De Haan kent dat. Hij werkte jarenlang, dag in dag uit met dezelfde spelers. ‘Hans Vonk zelfs acht jaar’, vertelt de ervaren Fries. Maar zijn voetballers vervielen geen moment in een sleur. De Haan was niet één seizoen dezelfde oefenmeester. ‘Je moet als trainer continu in beweging zijn. Dan kun je het lang volhouden bij een club. ‘ Van Veldhoven weet het. Hij varieert naar eigen zeggen in zijn werkwijze. En met een negende plaats voldoet hij aan de doelstelling. Geen zorgen dus. ‘Prettige feestdagen, hè.’
Slangenkoel
Romanticus Robin
De sfeer zit er alvast in
Na Sef Vergoossen en Adrie Koster heeft ook René Trost bedankt voor de positie van hoofdtrainer van VVV-Venlo. Iedereen die wil, is nu kandidaat.
Als Robin van Persie voetbal op tv kijkt, ziet hij alleen FC Barcelona en zijn eigen Arsenal. Het zijn volgens hem de enige clubs die ‘mooi voetballen’.
Vierdeklasser Holstein Kiel lootte in de kwartfinale van de Duitse beker Borussia Dortmund. Dat vierden de spelers live op tv. ‘BVB Hurensöhne!’