Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker 2007-2008
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker De borstkliniek:
• • •
•
Iedere nieuwe diagnose van een borsttumor dient door de borstkliniek te worden geregistreerd bij het Nationaal Kankerregister. Het Project Kwaliteitsindicatoren is een analyse uitgevoerd door het Nationaal Kankerregister (Belgian Cancer Registry) bij nieuwe diagnoses van borstkanker. Dit project maakt deel uit een groot indicatoren project ‘VIP²’ binnen de Vlaamse ziekenhuizen. Voor meer informatie verwijzen wij graag naar de website van het Vlaams Agentschap ‘zorg en gezondheid’: http://www.zorg-engezondheid.be/kwaliteitsindicatorenziekenhuizen/ 10 indicatoren werden geanalyseerd evenals de 5-jaars overleving van de patiënten bij wie een borsttumor werd vastgesteld binnen de periode van 20072008.
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker De SAT borstkliniek: 10 Indicatoren 1. Bepalen van ER/PR/Her2/Neu 2. Weefseldiagnose 3. Mammografie en/of echografie preoperatief 4. MOC overleg 5. Borstsparende heelkunde gevolgd door radiotherapie 6. Borstsparende heelkunde niet gevolgd door borstamputatie bij stadium I-II 7. Aanvullende behandeling : hormonale behandeling 8. Aanvullende behandeling : chemotherapie 9. Systemische behandeling bij metastasen 10. Neo-adjuvante chemotherapie (vóór de ingreep) De SAT borstkliniek: 5-jaarsoverleving 11. Geobserveerde 5-jaarsoverleving van vrouwen met een invasieve borstkanker 12. Geobserveerde 5-jaarsoverleving gecorrigeerd voor leeftijd en stadium 13. Relatieve 5-jaarsoverleving van vrouwen met een diagnose van invasieve borstkanker
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker De SAT borstkliniek: •
• •
Omwille van redenen van praktische aard was het binnen het Nationaal Kankerregister niet mogelijk om de analyse te doen op alle nieuwe diagnoses van borstkanker die werden gesteld binnen de vooropgestelde periode. Niet opgenomen in de analyse zijn vb dames met een bilaterale borsttumor of dames bij wie vóór 2011 een tweede borsttumor werd vastgesteld. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen invasieve borsttumoren en een voorloper van borstkanker, DCIS of ductaal carcinoma in situ genoemd. Analyse van kleine aantallen (< 35 nieuwe diagnoses per jaar) is statistisch niet betrouwbaar .
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker De SAT borstkliniek:
• • •
In de borstkliniek van het SAT werden in de periode 2007-2008 in totaal 88 nieuwe diagnoses van borstkanker gesteld (invasief + DCIS). De analyse van het Nationaal Kankerregister gebeurde op een totaal aantal van 74 nieuwe invasieve borsttumoren. De analyse van de outcome indicatoren (5-jaars overleving) van de DCIS tumoren wordt in deze presentatie niet opgenomen aangezien er minder dan 35 werden gediagnosticeerd binnen de vooropgestelde periode. Een analyse op kleine aantallen geeft onbetrouwbare resultaten.
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker De SAT borstkliniek: We overlopen kort samen met U al de indicatoren in de volgende slides. U zal kunnen zien dat de borstkliniek van het SAT goed scoort voor al deze indicatoren en dus als een borstkliniek met een goede kwaliteit van zorg kan worden beschouwd . Met het ganse team van de borstkliniek van het SAT werken we intensief samen om de kwaliteit van zorg van dag tot dag verder te verbeteren. Een goede kwaliteitscontrole én een groot aantal borstkankerpatiënten dat binnen de borstkliniek wordt behandeld zijn de twee belangrijkste pijlers om de genezingskansen en de overlevingskansen van iedere dame met borstkanker zo groot mogelijk te maken.
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 1: Bepalen van ER/PR en Her2/Neu •
•
• • • •
2/3de van de borsttumoren zijn hormonaal gevoelig. De hormoongevoeligheid van een tumor wordt bepaald met een kleuring voor ER (= oestrogeen receptor) en PR (= progesterone receptor) onder de microscoop op het weefsel van de biopsie of het operatiestuk. Bepalen van ER en PR is strikt noodzakelijk voor het plannen van de correcte behandeling en is belangrijk voor het bepalen van de prognose. 20-25% van de borsttumoren hebben op de kwaadaardige cellen een teveel van het Her2/Neu eiwit. Her2/Neu bepaling op het weefsel van de biopsie of het operatiestuk is eveneens strikt noodzakelijk voor plannen van de juiste behandeling evenals voor bepalen van de prognose. SCORE BORSTKLINIEK SAT: ZEER GOED. Bij 94,6% van de patiënten werd systemische therapie voorafgegaan door analyse van deze parameters. TARGET (= te behalen score) : tussen 90-100 % Gelet dat het om een beperkt aantal casussen kan gaan, moet de statistische interpretatie met de nodige omzichtigheid gebeuren. De borstkliniek SAT maakt deel uit van het Netwerk Oncologie Midden WestVlaanderen (NOW). Meer info vindt u op: www.borst-centrum.be .
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 2: Weefseldiagnose •
Alvorens tot een ingreep over te gaan, dient met een biopsie vooraf de diagnose van borstkanker te worden gesteld. Ook wanneer er op het moment van diagnose al uitzaaiingen aanwezig zijn en er dus meestal niet geopereerd wordt, is het stellen van de correcte diagnose door middel van een biopsie met weefselonderzoek belangrijk. Borstkanker is immers niet één ziekte maar omvat een spectrum van heel wat verschillende types. Weefseldiagnose voor bepalen van het type borstkanker is bepalend voor de verdere behandeling evenals voor de prognose.
•
SCORE BORSTKLINIEK SAT: ZEER GOED. Bij 98,3 % van de patiënten geanalyseerd werd weefsel bekomen voor onderzoek en plannen van de behandeling. TARGET (= te behalen score) : tussen 80 – 95 %
• • •
Gelet dat het om een beperkt aantal casussen kan gaan, moet de statistische interpretatie met de nodige omzichtigheid gebeuren. De borstkliniek SAT maakt deel uit van het Netwerk Oncologie Midden WestVlaanderen (NOW). Meer info vindt u op: www.borst-centrum.be .
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 3: Mammografie en/of echografie pre-operatief •
Beeldvorming door middel van een mammografie al dan niet in combinatie met een echografie dient steeds voor de ingreep te gebeuren om de uitgebreidheid van de ziekte in de borst te bepalen en om op die manier correct al het kwaadaardig weefsel te kunnen wegnemen tijdens de operatie. Een mammografie en/of echografie is eveneens noodzakelijk (in de meeste gevallen) om een biopsie te kunnen plannen en op die manier de diagnose van borstkanker te kunnen stellen.
•
SCORE BORSTKLINIEK SAT: PERFECT. Bij 100 % van de patiënten geanalyseerd werd een mammografie/echografie uitgevoerd. TARGET (= te behalen score) : tussen 90-100 %
• • •
Gelet dat het om een beperkt aantal casussen kan gaan, moet de statistische interpretatie met de nodige omzichtigheid gebeuren. De borstkliniek SAT maakt deel uit van het Netwerk Oncologie Midden WestVlaanderen (NOW). Meer info vindt u op: www.borst-centrum.be .
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 4: MOC overleg •
Iedere nieuwe diagnose van borstkanker dient op de wekelijkse MOC (= Multidisciplinair Oncologisch Consult) vergadering te worden besproken. Specialisten van diverse disciplines betrokken bij de diagnosestelling en behandeling van borstkanker komen wekelijks samen om ieder dossier afzonderlijk grondig te bespreken en om op die manier het beste therapieplan voor iedere individuele patiënte te kunnen opstellen.
•
SCORE BORSTKLINIEK SAT: ZEER GOED. 96,9% van de patiënten geanalyseerd werd besproken op de wekelijkse MOC vergadering. TARGET (= te behalen score) : tussen 90-100 %
• • •
Gelet dat het om een beperkt aantal casussen kan gaan, moet de statistische interpretatie met de nodige omzichtigheid gebeuren. De borstkliniek SAT maakt deel uit van het Netwerk Oncologie Midden WestVlaanderen (NOW). Meer info vindt u op: www.borst-centrum.be .
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 5: Borstsparende heelkunde gevolgd door radiotherapie • •
• • • •
Na borstsparende heelkunde is aanvullende radiotherapie of bestraling noodzakelijk om de kans op herval zo klein mogelijk te houden. We weten ook dat de kansen op genezing met borstsparende heelkunde gevolgd door bestraling even goed zijn als een volledige borstamputatie (al dan niet gevolgd door bestraling). SCORE BORSTKLINIEK SAT: ZEER GOED. 96,6% van de patiënten geanalyseerd die borstsparend geopereerd werden kregen aanvullend radiotherapie. TARGET (= te behalen score) : tussen 90-98% Gelet dat het om een beperkt aantal casussen kan gaan, moet de statistische interpretatie met de nodige omzichtigheid gebeuren. De borstkliniek SAT maakt deel uit van het Netwerk Oncologie Midden WestVlaanderen (NOW). Meer info vindt u op: www.borst-centrum.be .
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 6: Borstsparende heelkunde niet gevolgd door borstamputatie bij stadium I-II •
• • • • •
Bij een vroegtijdig stadium van borstkanker wordt steeds geopteerd om borstsparende heelkunde te plannen gevolgd door radiotherapie of bestraling. Borstsparende heelkunde gevolgd door bestraling geeft dezelfde kansen op genezing in vergelijking met borstamputatie of mastectomie. Er wordt dan ook altijd gestreefd om borstsparende heelkunde te plannen zo dit medisch gezien haalbaar is. Een correcte diagnosestelling door middel van beeldvorming vóór de ingreep is dan ook van het grootste belang. Hoe minder borstamputaties er nodig zijn na een eerste borstsparende heelkunde, hoe beter de kwaliteit van zorg. SCORE BORSTKLINIEK SAT: ZEER GOED. Bij 57,9% van de dames die een borstsparende ingreep ondergingen was in tweede tijd géén borstamputatie noodzakelijk. TARGET (= te behalen score) : tussen (50-60%). Gelet dat het om een beperkt aantal casussen kan gaan, moet de statistische interpretatie met de nodige omzichtigheid gebeuren. De borstkliniek SAT maakt deel uit van het Netwerk Oncologie Midden WestVlaanderen (NOW). Meer info vindt u op: www.borst-centrum.be .
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 7: Aanvullende behandeling: hormonale behandeling •
Na de ingreep wordt de volledige tumor die werd weggenomen grondig onder de microscoop onderzocht. Aan de hand van een aantal karakteristieken van de tumor onder de microscoop (vb grootte van de tumor, aantasting van de lymfeklieren, hormonale gevoeligheid dmv ER/PR kleuring, Her2/Neu kleuring,…) wordt op de wekelijkse MOC vergadering de beste nabehandeling voorgesteld. Dat kan een aanvullende hormonale behandeling zijn en/of een chemotherapie behandeling.
•
SCORE BORSTKLINIEK SAT Hormonale therapie : GOED. Bij 83,1% van de geanalyseerde patiënten werd na de ingreep een hormonale behandeling gepland. Vooropgestelde target was 70-80%.
•
Gelet dat het om een beperkt aantal casussen kan gaan, moet de statistische interpretatie met de nodige omzichtigheid gebeuren. De borstkliniek SAT maakt deel uit van het Netwerk Oncologie Midden WestVlaanderen (NOW). Meer info vindt u op: www.borst-centrum.be .
•
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 8: Aanvullende behandeling: chemotherapie •
Na de ingreep wordt de volledige tumor die werd weggenomen grondig onder de microscoop onderzocht. Aan de hand van een aantal karakteristieken van de tumor onder de microscoop (vb grootte van de tumor, aantasting van de lymfeklieren, hormonale gevoeligheid dmv ER/PR kleuring, Her2/Neu kleuring,…) wordt op de wekelijkse MOC vergadering de beste nabehandeling voorgesteld. Dat kan een aanvullende hormonale behandeling zijn en/of een chemotherapie behandeling.
•
SCORE BORSTKLINIEK SAT Chemotherapie : Bij 33,9% van de geanalyseerde patiënten werd na de ingreep een behandeling met chemotherapie gepland. Vooropgestelde target 35-55%.
•
Gelet dat het om een beperkt aantal casussen kan gaan, moet de statistische interpretatie met de nodige omzichtigheid gebeuren. De borstkliniek SAT maakt deel uit van het Netwerk Oncologie Midden WestVlaanderen (NOW). Meer info vindt u op: www.borst-centrum.be .
•
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 9: Systemische behandeling bij metastasen • •
Dit kan zowel een hormonale behandeling als chemotherapie zijn. Er dient rekening gehouden te worden met het feit dat er soms geen behandeling mogelijk is door vb hoog bejaarde leeftijd van de patiënte, te zwakke patiënte, te agressief beloop van de ziekte, weigering behandeling, …
•
SCORE BORSTKLINIEK SAT: bij 75% van de geanalyseerde patiënten met metastasen werd een systemische behandeling opgestart. TARGET (= te behalen score) : 80-100 %
• • •
Gelet dat het om een beperkt aantal casussen kan gaan, moet de statistische interpretatie met de nodige omzichtigheid gebeuren. De borstkliniek SAT maakt deel uit van het Netwerk Oncologie Midden WestVlaanderen (NOW). Meer info vindt u op: www.borst-centrum.be .
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 10: Neo-adjuvante chemotherapie •
•
•
•
Soms dient er vóór de ingreep chemotherapie gegeven te worden om een tumor, die in eerste instantie te groot is om te kunnen opereren, te doen verkleinen om op die manier toch een ingreep mogelijk te maken. Door de tumor te verkleinen kan in sommige gevallen bijvoorbeeld ook borstsparend geopereerd worden ipv een borstamputatie te moeten doen. Chemotherapie die vóór de ingreep wordt gegeven wordt neo-adjuvante chemotherapie genoemd. Het is echter niet wetenschappelijk aangetoond dat chemotherapie vóór de ingreep beter zou zijn om overleving te verbeteren, dan de chemotherapie te plannen na de ingreep. Er werd daarom vanuit het Nationaal Kankerregister geen te behalen score bepaald. SCORE BORSTKLINIEK SAT: 6,3% van de cT2-3cN0-1 borsttumoren werden neoadjuvant behandeld – er werd geen ‘target score’ bepaald door het Nationaal Kankerregister (cfr supra)
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Outcome indicatoren = 5-jaars overleving • •
•
• •
Bij overleving wordt een onderscheid gemaakt tussen de geobserveerde en de relatieve overleving. Bij de berekening van de geobserveerde overleving wordt elke doodsoorzaak in rekening gebracht. Naast overlijden tgv kanker worden andere doodsoorzaken zoals trauma’s, hogere leeftijd, enzovoort ook beschouwd. Het schatten van de ziekte-specifieke overleving, waarbij enkel borstkanker in rekening gebracht wordt als doodsoorzaak, wordt de relatieve overleving genoemd. De relatieve overleving wordt met een specifieke formule berekend door het Nationaal Kankerregister. De relatieve overlevingscijfers kunnen ons dan ook een beter beeld geven over sterfte door borstkanker. Er dient echter met grote omzichtigheid te worden omgegaan met overlevingscijfers. Wanneer er binnen een bepaald stadium van borstkanker binnen een vastgelegde periode toevallig minder patiënten waren, dan is interpretatie van dergelijke lage cijfers (kleine aantallen) niet betrouwbaar.
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Indicator 11: Geobserveerde 5-jaarsoverleving van vrouwen met een invasieve borstkankerdiagnose •
SCORE BORSTKLINIEK SAT: 82,1% Er werd geen ‘target score’ bepaald door het Nationaal Kankerregister. Indicator 12: Geobserveerde 5-jaarsoverleving gecorrigeerd voor leeftijd en stadium • SCORE BORSTKLINIEK SAT: 83,6% Er werd geen ‘target score’ bepaald door het Nationaal Kankerregister Indicator 13: Relatieve 5-jaarsoverleving van vrouwen met een diagnose van invasieve borstkanker • SCORE BORSTKLINIEK SAT: 91,7% Er werd geen ‘target score’ bepaald door het Nationaal Kankerregister
Samenvatting
VIP ² Kwaliteitsindicatoren - Borstkanker
%
Doel
1
Bepalen van ER/PR/Her2/Neu
94.6%
90100
2
Weefseldiagnose
98.3%
80-95
3
Mammografie en/of echografie preoperatief
100%
90100
4
MOC-overleg
96.9%
90100
5
Borstsparende operatie gevolgd door radiotherapie
96.6%
90-98
6
Borstsparende operatie niet gevolgd door borstamputatie bij stadium I-II
57.9%
50-60
7
Aanvullende behandeling : hormonale behandeling
83.1%
70-80
8
Aanvullende behandeling : chemotherapie
33.9%
35-55
9
Systemische behandeling bij uitzaaiingen
75%
80100
10
Chemotherapie vóór de ingreep
6.3%
11
geobserveerde vijfjaarsoverleving van vrouwen met een invasieve borstkankerdiagnose
82.1%
12
geobserveerde vijfjaarsoverleving gecorrigeerd voor leeftijd en stadium
83.6%
13
relatieve vijfjaarsoverleving van vrouwen met een diagnose van invasieve borstkanker
91.7%
Project Kwaliteitsindicatoren Borstkanker Conclusie • •
• •
Kwaliteitscontrole is belangrijk en draagt bij tot een betere zorg en betere genezings-en overlevingskansen voor dames met borstkanker. Nazicht van de gegevens van de borstkliniek van het Sint-Andriesziekenhuis te Tielt toont aan de er goed wordt gescoord op alle indicatoren en dat onze kwaliteit van zorg hoogstaand is. Het team van de borstkliniek SAT werkt iedere dag intensief samen om de zorg van dag tot dag nog te verbeteren. Dit gebeurt mede binnen het samenwerkingsverband ‘Netwerk Oncologie Midden West-Vlaanderen (NOW). Voor bijkomende informatie over deze samenwerking wordt verwezen naar www.borst-centrum.be .
