Programma jaarverslag 2011

Programma jaarverslag 2011

Inhoudsopgave DE RODE HOED IN 2011 ......................................................................................................................5 EENMALIGE PROGRAMMA’S EN BIJEENKOMSTEN .............................................................................6 KERNENERGIE: HET DEBAT HEROPEND NA 25 JAAR ........................................................................................6 DEBATTEREN KUN JE LEREN VAN PAUL WITTEMAN ........................................................................................6 WERK ZOEKT VROUW - DEBAT OVER ARBEID EN IDEALEN ................................................................................6 M. VASALIS: EEN LEVEN ...........................................................................................................................7 EUROPESE TOPVROUWEN - HOE MAAK JE CARRIÈRE IN DE POLITIEK EN HET BEDRIJFSLEVEN? ..................................8 AFGHANISTAN: DE OORLOG EN DE VERSLAGGEVER ........................................................................................8 1STE RUDY KOUSBROEKLEZING DOOR K. SCHIPPERS ......................................................................................9 EEN HOMMAGE AAN H.J.A. HOFLAND........................................................................................................9 LEZING 'DE AVOND VAN DE DEMOCRATIE' .................................................................................................10 IK LUST JE RAUW - OVER DE RELATIE TUSSEN MENS EN DIER...........................................................................10 POËZIE AAN DE STEIGER .........................................................................................................................11 SNOEIEN EN GROEIEN VAN KUNST EN CULTUUR IN AMSTERDAM.....................................................................11 H.J. SCHOO-LEZING DOOR FRITS BOLKESTEIN - `DE GOEDE VREEMDELING`......................................................12 ABEL HERZBERGLEZING DOOR ANTOINE BODAR ’VERKOREN EN VERACHT’ .......................................................13 OPENING VAN DE MAAND VAN DE SPIRITUALITEIT.......................................................................................14 DE SLAVERNIJ: HET DEBAT ......................................................................................................................14 KAREL VAN HET REVE COMPLEET..............................................................................................................15 GENERATIECONFLICT: SAMEN STAAN WE STERK OF IEDER VOOR ZICH? .............................................................15 DE VOLKSKRANT OP ZONDAG ..........................................................................................................16 GROTE STAD, ALTIJD WAT.......................................................................................................................16 VERKIEZINGSDEBAT BLOK VS. COHEN .......................................................................................................16 HOUD DE DIEF!.....................................................................................................................................16 DE EUROPESE ACHTERTUIN - OVER EUROPA EN HET ARABISCHE OPROER .........................................................17 RUTTE OP MAANDAG.............................................................................................................................17 KONING AAN DE KETTING .......................................................................................................................17 DE VOLKSKRANT BESTAAT 90 JAAR! .........................................................................................................17 TREUREN OM EUROPA? .........................................................................................................................18 TWINTIG OVER TWINTIG ..................................................................................................................19 KAALSLAG MET EEN GROTE K ..................................................................................................................19 WIE MAAKT DE DIENST UIT? - OVER HET LEGER EN SOCIALE PLICHTEN..............................................................19 VOOR ALTIJD ONLINE? - OVER PRIVACY EN TRANSPARANTIE OP INTERNET .......................................................20 DE SHUFFLE-GENERATIE - VAN PRIKKEL NAAR PRIKKEL..................................................................................21 CRISISBERAAD - EEN DISCUSSIE OVER GELD ................................................................................................21

2

SAMENWERKING MET HET NRC HANDELSBLAD ...............................................................................22 HAAGS DEBAT AAN DE GRACHT: CRISIS IN DE RECHTSSTAAT...........................................................................22 NRC KLIMAATDEBATTEN: OP WEG NAAR ZUID-AFRIKA ................................................................................23 ENERGIE..............................................................................................................................................23 VOEDING ............................................................................................................................................23 WATER ...............................................................................................................................................24 DE KLIMAATTOP....................................................................................................................................24 DE MIDDAG VAN HET HOORCOLLEGE.........................................................................................................24 DE SPORTJOURNALIST............................................................................................................................25 KNMP ...............................................................................................................................................26 PRESENTATIE WITBOEK FARMACIE ...........................................................................................................26 VAN WITBOEK FARMACIE NAAR NATIONAAL ROUTEPLAN FARMACIE .............................................................26 LEERMEESTER & LEERLING ...............................................................................................................27 DE COLUMNIST - BAS HEIJNE EN HASSAN BAHARA ......................................................................................27 DE ONDERZOEKSJOURNALIST - JOOST ORANJE EN HUIB MODDERKOLK............................................................27 DE SPORTJOURNALIST - HENK SPAAN EN JANNEKE VAN DER HORST ................................................................27 DE ROMANCIER - ADRIAAN VAN DIS EN DAAN HEERMA VAN VOSS ................................................................28 DE POLITICOLOOG - MEINDERT FENNEMA EN SJOERDJE VAN HEERDEN............................................................28 LANS BOVENBERG EN BAS JACOBS ...........................................................................................................28 PAUL CLITEUR EN THIERRY BAUDET..........................................................................................................29 VINCENT ICKE EN JELLE RITZERVELD ..........................................................................................................29 SAMENWERKING MET HET JOHN ADAMS INSTITUTE .......................................................................29 FROM PULP TO LITERATURE: COMIC BOOKS AND GRAPHIC NOVELS..................................................................30 JOSHUA FOER - MOONWALKING WITH EINSTEIN.........................................................................................30 SAMENWERKING MET NCRV DOKUMENT ........................................................................................31 MANISCH DEPRESSIEVE JONGEREN EN HUN GEVECHT OM TE OVERLEVEN ..........................................................32 NEDERWIET .........................................................................................................................................32 DE KINDEREN VAN DE HONDSBERG - 2011 ................................................................................................33 RODE HOED-WETENSCHAPSCAFÉ .....................................................................................................34 RUZIE OVER DE DINO’S...........................................................................................................................34 ROBOTCHIRURGIE: AANWINST OF KOSTENPOST ..........................................................................................34 DE BIONISCHE MENS: WIL IK EEN ROBOT AAN MIJN LIJF? ...............................................................................35 HOE WEET JE LICHAAM HOE LAAT HET IS? OVER JETLAG, OCHTEND- EN AVONDMENSEN ......................................35 AUTISME: EEN LEVEN LANG ANDERS - VAN EVOLUTIONAIR VOORDEEL TOT TOENEMENDE KWETSBAARHEID ............36 ENGE EN GEVAARLIJKE BEESTJES IN HET ZIEKENHUIS .....................................................................................36

3

SCHUILKERKCONCERTEN ..................................................................................................................37 EERSTE SCHUILKERKCONCERT ..................................................................................................................38 TWEEDE SCHUILKERKCONCERT ................................................................................................................38 DERDE SCHUILKERKCONCERT ..................................................................................................................39 DRIELUIK ‘POLDEREN BIJ DE VERSTEDELIJKING’ ...............................................................................40 SLOTDEBAT: BEVOCHTEN STEDENBOUW ....................................................................................................40 VAN WIEG TOT GRAF .......................................................................................................................41 BABY IN BEELD .....................................................................................................................................41 KIND ALS PROEFKONIJN? ........................................................................................................................42 BELONING EN STRAF IN DE GEZONDHEIDSZORG ...........................................................................................43 LEVEN VAN PIL NAAR PIL.........................................................................................................................43 ZORG ROND HET LEVENSEINDE.................................................................................................................44 BLIK OP DE LEVENSLOOP: OVER HET GRAF HEEN?.........................................................................................44 LITERATURFEST ................................................................................................................................45 LITERATURFEST LIVE I ............................................................................................................................45 LITERATURFEST II ..................................................................................................................................45 LITERATURFEST III.................................................................................................................................45 SUB ROSA .........................................................................................................................................46 PAUL DE LEEUW INTERVIEWT CLAIRY POLAK ..............................................................................................46 MAARTJE VAN WEEGEN INTERVIEWT HANS VAN MANEN .............................................................................46 FILOSOFIE IN DE RODE HOED ...........................................................................................................46 FOUCAULT...........................................................................................................................................47 LEEFRITME IS TIJD CONTINU OF DISCONTINU? ............................................................................................48 FEITEN EN CIJFERS ............................................................................................................................49

4

De Rode Hoed in 2011 Zingeving, religie, poëzie en muziek voerden twintig jaar geleden de boventoon in de programmering van de Rode Hoed. Tien jaar later werd de deur open gezet voor het

maatschappelijk debat. Bij de vierde lustrumviering op 14 september 2010 sprak de directie de ambitie uit om de verbinding te maken: een onafhankelijk cultureel debatcentrum met literatuur, muziek, filosofie en actueel debat.

In 2011 zijn de sporen van de ambitie ruimschoots terug te vinden. Als vanouds

Actualiteitendebatten in samenwerking met de Volkskrant en NRC Handelsblad en wetenschapscafés over nieuw onderzoek. Als een beetje vanouds

Een tweede serie over de voedselproblematiek en een tweede serie over hoe generaties

elkaar inspireren in Leermeester en leerling en het zelfportret van Twintigers in de 21ste eeuw.

Als nieuw

Een serie over klimaatverandering, een serie over medisch ethische dilemma's, een

concertreeks rond het gerestaureerde orgel, een serie 'Literaturfest' van en voor jonge liefhebbers. Maar ook

Hommages aan gelauwerde schrijvers als Vasalis en Karel van het Reve, publieke interviews met Lang Lang, Paul de Leeuw, Hans van Maanen, Joshua Foer en spraakmakende lezingen van Wouter Bos, Antonine Bodar en Frits Bolkestein. En

Een enthousiast begroete nieuwe serie: Filosofie in de Rode Hoed. Het resultaat

In 2011 zetten we een eerste stap om onze nieuwe ambitie te vervullen: meer programma's,

meer bezoekers, maar vooral: meer te denken geven. Daarmee gaan we door in het volgende jaar.

Ton van Brussel

Suzanne Kampschuur

5

Eenmalige programma’s en bijeenkomsten Kernenergie: het debat heropend na 25 jaar

> woensdag 12 januari, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

De aanleiding was tweeledig: het kabinet Rutte schiep in het regeerakkoord ruimte voor de

bouw van nieuwe kerncentrales. Energiemaatschappij Delta was een alliantie aangegaan met het Franse energiebedrijf EDF voor de bouw van een tweede kerncentrale in Borssele. Daarmee was de 25 jaar oude patstelling rond dit thema doorbroken. Een avond vol

informatie en discussie over de geschiedenis en toekomst van kernenergie. Moderator: Pieter Broertjes. Organisatie: Rode Hoed.

Aantal bezoekers: 208

Debatteren kun je leren van Paul Witteman

> zaterdag 15 januari, aanvang 15.00 uur, café open 14.00 uur

Onder leiding van Paul Witteman kreeg de bezoeker een workshop in debatteren. Wat zijn de randvoorwaarden van een goed debat? Waar voldoet een goede debater aan? Na de praktijk volgde de theorie. Ook waren er deze middag diverse zakelijke klanten uitgenodigd die

onder het genot van een hapje en drankje de workshop mee beleefden. Organisatie: Rode Hoed.


Werk zoekt vrouw - Debat over arbeid en idealen

> dinsdag 8 februari, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

De Taskforce Deeltijdplus werd in 2008 in het leven geroepen om vooral de Nederlandse

vrouw meer uren te laten werken en zo onbenut arbeidspotentieel aan te boren. Hiermee zou de toekomstige vergrijzing kunnen worden opgevangen. Een debat over de haalbaarheid van de door de taskforce ingezette cultuurverandering in het vrouwelijke arbeidsethos.

In Nederland blijft de arbeidsparticipatie in voltijdbanen van vrouwen achter bij andere

Europese lidstaten. 75% van het onbenut arbeidsmarktpotentieel is vrouw. De Taskforce

DeeltijdPlus werd door het kabinet en de sociale partners ingesteld om een aanzet te geven

tot een cultuurverandering die ertoe moet leiden dat vooral vrouwen meer uren gaan werken. De taskforce heeft zijn werk gedaan en is inmiddels opgeheven, maar wat was er

terechtgekomen van zijn conclusies? Met Judith Ploegman (lid voormalige Taskforce

DeeltijdPlus), Joan Ferrier (directeur E-Quality, hét kenniscentrum voor emancipatie, gezin en diversiteit), Rutger Groot Wassink (mede-initiatiefnemer Manifest Papa Plus,

beleidsmedewerker FNV), Elma Drayer (columnist, auteur van Verwende prinsesjes), Marjon Bolwijn (redacteur de Volkskrant, auteur van De ideale werknemer is een moeder), Joop Schippers (hoogleraar arbeids- en emancipatie-economie Universiteit Utrecht).

Gespreksleiding: Daan Roovers, hoofdredacteur Filosofie Magazine. Organisatie: Rode Hoed i.s.m. E-Quality.


6

M. Vasalis: een leven

> maandag 28 februari, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

M. Drooglever Fortuyn (1909-1998), beter bekend als M. Vasalis, was psychiater, had een

gezin maar was ook dichteres. Maaike Meijer beschrijft in de biografie M. Vasalis: een leven

een uniek vrouwenleven van een fascinerend kunstenaar. Op maandag 28 februari belichtten kenners en liefhebbers naar aanleiding van Meijers biografie de diverse kanten van de

dichteres Vasalis. Léon Hanssen en Maaike Meijer spraken over de biografie. Oek de Jong

vertelde over de spiritualiteit die hij in Vasalis` gedichten aantreft. Judith Herzberg, Liesbeth Lagemaat en Peter Swanborn lazen poëzie van Vasalis voor. Cees Rumke vertelde over Vasalis in relatie tot haar werk als psychiater. Op deze feestelijke avond werd muziek

gemaakt door Shura Lipovsky (zang), Bart Lelivelt (accordeon), Paul Prenen (piano), Marjolijn van Roon (blokfluit), Maaike Roelofs (cello), Jacques Verheyen (piano) en Bert Vos (viool). Mieke van der Weij presenteerde de avond. Organisatie: SLAA en Van Oorschot i.s.m. de Rode Hoed.

Aantal bezoekers: 450 (uitverkocht)

Mokumse mafia - De toekomst van de onderwereld > maandag 7 maart, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

De moord op Klaas Bruinsma, nu twintig jaar geleden, was het begin van een nieuw tijdperk binnen het Amsterdamse criminele circuit: de onderwereld werd zichtbaar. Sindsdien is de hoofdstad veelvuldig opgeschrikt door liquidaties, doorgaans op publieke locaties en het

houdt niet op. Afgelopen jaar werd topcrimineel Stanley Hillis geliquideerd. Op maandag 7

maart kwamen specialisten en geïnteresseerden samen in de Rode Hoed om de balans op te maken en te kijken naar de toekomst van georganiseerde misdaad in de hoofdstad. Wie van de oude garde is nog in leven en op vrije voeten? Wie zijn de nieuwe hoofdrolspelers in de

wereld van afrekening en afpersingen? En blijft Amsterdam het centrum van de onderwereld? Hierover spraken onder andere Auke Kok (schrijver van Holleeder, de jonge jaren), Gerlof

Leistra (misdaadjournalist Elsevier), Paul Vugts (misdaadjournalist Parool) en John van den

Heuvel (misdaadjournalist De Telegraaf). Gespreksleider: Frank du Mosch. Organisatie: Rode Hoed.


7

Europese topvrouwen - Hoe maak je carrière in de politiek en het bedrijfsleven?

> dinsdag 8 maart, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Het Europese Parlement kent met twaalf vrouwen van de in totaal vijfentwintig Nederlandse

leden een representatieve vertegenwoordiging van beide seksen. In het bedrijfsleven zijn er

veel minder vrouwen in topfuncties. Op de honderdste Internationale Vrouwendag, dinsdag 8 maart, spraken topvrouwen uit het bedrijfsleven en de politiek over oorzaak en gevolg. Niet alleen in Amsterdam, maar in alle overige hoofdsteden van Europese lidstaten vonden op

Internationale vrouwendag vergelijkbare debatten plaats. Met o.a.: Willemien Ruygrok (senior beleidsmedewerker E-Quality/Adviesbureau Europa), Elly Plooij-van Gorsel (voormalig

Europarlementariër VVD/Onafhankelijk bestuurder en toezichthouder), Kathalijne Buitenweg (voormalig Europarlementariër GroenLinks/Docent en promovendus aan de Universiteit van Amsterdam), Jeanine Helthuis (directievoorzitter Monuta), Ellen Faber (divisiedirecteur bij

Achmea, Centraal Beheer en FBTO). Gespreksleiding: Djoeke Veeninga. Organisatie: Europees Parlementbureau i.s.m. de Rode Hoed.


Afghanistan: de oorlog en de verslaggever

> maandag 28 maart, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

De oorlog in Afghanistan en Irak heeft de oorlogsverslaggeving sterk veranderd. Van minuut tot minuut was deze oorlog te volgen. Steeds meer media doen verslag van oorlogen, zelfs

met gevaar voor eigen leven. Wat zijn de ambities van de oorlogsverslaggeving, hoe werken die in de praktijk uit en wat moet er gebeuren om het vak te professionaliseren? Op

maandag 28 maart spraken journalisten, specialisten en geïnteresseerden onder leiding van Clairy Polak over de toekomst van de oorlogsverslaggeving. Met o.a. Joeri Boom

(oorlogsverslaggever voor de Groene Amsterdammer), Harm Taselaar (eindredacteur RTL nieuws), Frits van Exter (hoofdredacteur Vrij Nederland) en Deedee Derksen (voormalig

Afghanistan correspondent voor de Volkskrant en NOVA). Organisatie: de NVJ i.s.m. de Rode Hoed.


8

1ste Rudy Kousbroeklezing door K. Schippers

> vrijdag 1 april, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Twee jaar geleden overleed schrijver Rudy Kousbroek. Om zijn gedachtegoed in ere te

houden sprak de Nederlandse dichter en prozaschrijver K. Schippers op vrijdag 1 april in de Rode Hoed, de 1ste Rudy Kousbroeklezing uit. Na de lezing traden Maria Barnas en Daniël

Rovers in Kousbroeks voetsporen met een fotosynthese. Rudy Kousbroek (1929-2010) was één van de grootste essayisten in ons taalgebied. In 1975 ontving hij de P.C. Hooft-prijs

voor essays. Hij was eredoctor in de filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen. In 2003

publiceerde hij zijn literaire fotocollectie Opgespoorde wonderen, waarvoor hij in september

2005 de Jan Hanlo Essayprijs ontving. In oktober 2005 verscheen de tweede serie, Verborgen

verwantschappen en in maart 2007 de derde, Het raadsel der herkenning.

Organisatie: NRC Handelsblad, Uitgeverij Augustus, De Gids in samenwerking met de Rode Hoed. Mede mogelijk gemaakt door het Prins Bernhard Cultuurfonds, het Nederlands Letterenfonds en Stichting LIRA.


Een hommage aan H.J.A. Hofland

> woensdag 11 mei, aanvang 20.00 uur, café open

Journalist, romancier, commentator, essayist en columnist H.J.A. Hofland (1927) ontving zo ongeveer alle eerbewijzen die hem toekwamen. Door collega’s werd hij al eens uitgeroepen tot `Journalist van de Eeuw` en de Universiteit van Maastricht gunde hem ooit een

eredoctoraat. Maar binnenkort volgt de ultieme bekroning met de uitreiking van de PC Hooft-prijs, een oeuvreprijs. Reden te meer om een avondlang het werk en leven van Hofland te vieren. Op woensdag 11 mei spraken oud-collega`s over zijn beginjaren,

discussieërden historici en politici over zijn nalatenschap en halen vrienden herinneringen op. Met onder anderen: Hubert Smeets (oud-hoofdredacteur De Groene Amsterdammer), Andre Spoor (oud-hoofdredacteur NRC Handelsblad), Arend Jan Boekestijn (oud-Tweede

kamerlid VVD), Frank van Vree (hoogleraar Journalistiek en Cultuur, UVA), John Jansen van Galen (oud-hoofdredacteur Haagse Post), Wout Woltz (oud-hoofdredacteur NRC

Handelsblad), Margriet Vroomans (presentatrice Radio 4). Presentatie: Joost Oranje en Monique Snoeijen. Organisatie: NRC Handelsblad i.s.m. de Rode Hoed.


9

Lezing 'De avond van de democratie'

> dinsdag 17 mei, aanvang 20:00 uur, café open: 19:00 uur

Democratie moet iedere dag worden uitgevonden en dit lijkt zeker het geval in het

Nederland van 2011. Opkomend populisme, voortdurende kritiek op de rechtsstaat, een schijnbaar of blijkbaar Europees democratisch tekort en de toenemende diversiteit in de

Nederlandse samenleving maken dat een aantal fundamentele democratische normen en

waarden opnieuw doordacht worden. Op dinsdag 17 mei lieten drie onderzoekers van de onderzoeksgroep `Challenges to democratic representation`, hun licht schijnen over de

relatie tussen democratie en een aantal fundamentele ontwikkelingen. Met: Elmar Jansen

over (Oost-Europese) immigratie en nationale democratie, Hein-Anton van der Heijden over de rol van Europese sociale bewegingen in de creatie van een Europese democratie, Jean Tillie over moslim-, links- en rechtsradicalisme. De lezingen duurden exact 15 minuten

gevolgd door een zaaldiscussie van 15 minuten. De avond werd voorgezeten door Pieter

Hilhorst. Organisatie: de Rode Hoed i.s.m. de Groene Amsterdammer en de Universiteit van Amsterdam.


Ik lust je rauw - Over de relatie tussen mens en dier

> donderdag 26 mei, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Niets is zo veranderlijk als de mens in zijn houding tegenover dieren. Sommigen verzorgen

en knuffelen we hartstochtelijk terwijl we anderen opeten of zelfs doodslaan zodra ze maar in onze buurt komen. Het konijn is een knuffeldier voor kinderen, maaltijd op ons bord,

proefkonijn in het laboratorium, bontje aan een jas en ongedierte in de landbouw. De laatste jaren lijkt onze houding te veranderen door de opkomst van het dierenactivisme. Maar een

fundamentele vraag die blijft liggen is waarom mensen zo wispelturig zijn in hun relatie met dieren. Daarover spraken op donderdag 26 mei, specialisten en geïnteresseerden, onder

leiding van Hans Kennepohl. Met onder anderen: Hal Herzog, een wereldwijd vooraanstaand anthrozoöloog (de wetenschap die de verhouding tussen mens en dier bestudeert) die in

Nederland is vanwege de vertaling van zijn boek Some we love, some we eat, some we hate. Filosoof Erno Eskens, hij schreef Democratie voor Dieren, een beschouwing over

dierenrechten in Nederland. Gespreksleiding: Hans Kennepohl. Voertaal: Engels. Organisatie: Kasteel Groeneveld i.s.m. de Rode Hoed.


10

Poëzie aan de steiger

> vrijdag 24 juni, aanvang 20.00 uur

Op 24 juni vond met veel succes voor de eerste keer het festival ‘Poëzie aan de steiger’

plaats buiten vóór de deuren van de Rode Hoed met uitzicht op de eigen steiger, waarnaar

het programma is vernoemd. Het festival is een podium voor poëzie op een van de mooiste plekken van Amsterdam aan het einde van het culturele seizoen: een (gratis)

buitenprogramma, waar mensen op ongedwongen wijze naar de veelkleurigheid van een mooi afgepast genre kunnen luisteren. Voor deze eerste editie werd gekozen voor het

sonnet. Jeanine van Pinxteren, voorzitter stadsdeelraad Amsterdam Centrum, verrichtte de opening van dit unieke buitenpodium met een treffend voorgelezen sonnet van Guillaume

van der Graft Amsterdam. Zij sprak de hoop en de wens uit dat deze eerste ‘Poëzie aan de

steiger’ een traditie zal vestigen en hechtte belang aan initiatieven als deze voor een stad als Amsterdam. Het succes werd gewaarborgd door het optreden van de Amsterdamse

stadsdichter F. Starik, de dichters Baban, Saskia de Jong, Jan Kal, Thomas Möhlmann, Patty Scholten, Mustafa Stitou, Peter Swanborn, Menno Wigman; de zeer getalenteerde spoken

word-dichters U.N.O.M, Najiba en Kofi; acteur Hans Dagelet, Tim de Gier en Toine Donk van Literaturfest (podcast over literatuur)! Mede dankzij de voortreffelijke presentatie van Wim Brands, die bovendien op anekdotische wijze weetjes over het sonnet deelde met het

publiek. Bovendien schreven Baban, Saskia de Jong, Patty Scholten, Peter Swanborn en Menno Wigman speciaal voor deze avond een sonnet. Helaas moest Ester Naomi Perquin wegens ziekte afzeggen. De optimale festivalsfeer werd mede bepaald door de twee buitenbars en natuurlijk ook de muzikanten Maarten van den Hoonaard en Maarten

Stuifenbergen van Glossy Jesus, zangeres Mara Sophie en toetsenist Roeland Jacobs en Roos Rebergen van Roosbeef, die de show stal. Organisatie: De Rode Hoed i.s.m. Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam (SLAA).

Aantal bezoekers: tussen 140-170

11

Snoeien en groeien van kunst en cultuur in Amsterdam > donderdag 30 juni, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Op donderdag 30 juni organiseerde de Amsterdamse Kunstraad in samenwerking met de

Rode Hoed een debatavond over de bezuinigingen op kunst en cultuur en hun uitwerking op de stad. De avond stond onder leiding van Frénk van der Linden. Het debat werd geopend

met een interview met de wethouder Kunst en Cultuur van Amsterdam, Carolien Gehrels. Op 29 juni, de dag voorafgaand aan de debatavond, presenteerde zij haar Vooruitblik. Daarin schetste zij de gevolgen van het landelijke beleid van staatsecretaris Zijlstra op de

Amsterdamse kunstensector. Welke vernieuwingen staan de wethouder voor ogen in haar

beleid? En kunnen die nog doorgaan nu de landelijke overheid zo`n tachtig miljoen per jaar onttrekt aan de Amsterdamse cultuursector. Daarna praatte een panel van Amsterdamse

cultuurmanagers over de effecten van het landelijke snoeibeleid in de praktijk. Niet iedereen is even hard getroffen. Wat zijn de kansen voor goed cultureel ondernemersschap?

Deelnemers aan dit gesprek waren: Paul Spies (directeur Amsterdam Museum), Pierre

Ballings (directeur Paradiso), Erica van Eeghen (zakelijk directeur De Toneelmakerij), Lucien

Kembel (managing director MC theater). De avond werd afgesloten met een gesprek over de toekomst van subsidiëring en het beoordelen van aanvragen. Aan welke criteria moeten toekomstige aanvragen voldoen? Welke prioriteiten gelden er in het nieuwe culturele

landschap? En wanneer moeten aanvragen binnen zijn? Hierover gaan Gerard de Kleijn (Amsterdamse Kunstraad), Sylvia Dornseiffer (Amsterdams Fonds voor de Kunst), Henriëtte Post (Fonds Podiumkunsten) en Ryclef Rienstra (VandenEnde Foundation) in gesprek. Organisatie: de Amsterdamse Kunstraad i.s.m. de Rode Hoed.


12

H.J. Schoo-lezing door Frits Bolkestein - `De Goede Vreemdeling` > dinsdag 6 september, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Prof. dr. Mr. F. Bolkestein hield dinsdag 6 september de derde H.J. Schoo-lezing. De heer

Bolkestein sprak onder de titel Over twee decennia immigratiebeleid in Nederland. 20 jaar geleden veroorzaakte de VVD-leider grote opschudding in Nederland door op de Liberale

Internationale in Luzern, Zwitserland, als eerste politicus het Nederlandse integratiebeleid ter discussie te stellen. De H.J. Schoo-lezing wordt gehouden op de eerste dinsdag van

september en is vernoemd naar de voormalig hoofdredacteur van Elsevier. Organisatie: Elsevier i.s.m. de Rode Hoed.


Abel Herzberglezing door Antoine Bodar ’Verkoren en veracht’ > zondag 18 september, aanvang 15.30 uur, café open 14.30 uur

Op zondag 18 september sprak Antoine Bodar de tweeëntwintigste Abel Herzberglezing uit. Priester Bodar analyseerde de relatie tussen Christenen en Joden. Over de uitverkorenheid door God, die onder Christenen veranderde in verachting en vervolging van de Joden. En

over de kerk die nadien de verbondenheid zoekt met het Jodendom. Antoine Bodar (1944) begint zijn loopbaan zonder enige afgeronde opleiding bij de publieke omroep waar hij werkt voor de NOS, VARA, VPRO en de TROS. In 1969 doet hij alsnog staatsexamen

Gymnasium A waarna studies kunstgeschiedenis, literatuurwetenschap, filosofie en theologie snel volgen. Vanaf 1978 is Bodar docent Kunstgeschiedenis en Esthetica aan de Universiteit

Leiden, een dienstverband dat uiteindelijk met korte onderbreking tot 2003 in stand blijft. In 1987 promoveert hij cum laude aan de Universiteit van Amsterdam tot doctor in de filosofie. Zijn vroeg gewortelde verlangen om priester te worden, wordt na een moeizame periode

werkelijkheid wanneer hij in 1992 in de kathedrale basiliek van Sint Bavo tot priester wordt gewijd. In de late zomer van 1998 neemt hij zijn intrek in het pauselijke priestercollege ‘Santa Maria Dell’Anima’ in Rome waar hij zich inschrijft aan de pauselijke universiteit

‘Gregoriana’ om zich in de theologie te verdiepen. Bodar publiceert na zijn inwijding als

priester regelmatig over het christendom en de kerk en hij is frequent te gast in Nederlandse media. Organisatie: Trouw i.s.m. de Rode Hoed.


13

Opening van de Maand van de spiritualiteit > zondag 30 oktober, aanvang 14.00 uur

Zondagmiddag 30 oktober was de officiële opening van de Maand van de Spiritualiteit.

Bijzondere auteurs, onder wie Lynne McTaggart, Annemarie Postma, Marlies Terstegge,

Barbara Tammes, Angéla Kramers, Chris Grijns, Christine Pannebakker, Leo Bormans, Tijn

Touber, Jan Wolter Bijleveld en Elske Feitsma zijn te gast. Sophie van der Stap, auteur van het essay Buiten Spelen, opende de Maand van de Spiritualiteit op feestelijk wijze. Organisatie: de samenwerkende uitgevers van de Maand van de Spiritualiteit i.s.m. de Rode Hoed.


De Slavernij: het debat

> dinsdag 8 november, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Al bij de voorbereidingen op de NTR-Serie De Slavernij kregen de makers veel commentaar.

“Het zal wel weer een serie worden waarin de witte Nederlander verdoemd wordt,” (vanuit de PVV). Maar ook “De serie bagatelliseert het leed van de nazaten van koloniale tot slaaf

gemaakten door ook aandacht te besteden aan Christenslaven en moderne slavernij,” (vanuit Surinaamse organisaties in Nederland). Toen de vijfdelige serie was afgesloten was het tijd de balans op te maken. Op dinsdag 8 november discussieërden specialisten en

geïnteresseerden onder leiding van Prem Radhakishun over de geschiedschrijving van de

koloniale slavernij. Kan de zwarte geschiedenis wel geschreven worden, terwijl er nauwelijks geschreven zwarte bronnen zijn en de witte geschiedenis, daarentegen, in talloze archieven nauwkeurig is vastgelegd? Met: Leo Balai (gepromoveerd op de ramp met slavenschip De Leusden), Patricia D. Gomes (historica en schrijfster van een boek over uitbuiting en

onderdrukking in Suriname), Henk den Heijer (hoogleraar zeegeschiedenis in Leiden), Gert

Oostindie (hoogleraar Caraïbische geschiedenis en directeur van het Koninklijk Instituut voor Land en Volkenkunde). Gespreksleiding: Prem Radhakishun (multimediaal

informatieverstrekker). Met een inleiding van Carla Boos, eindredacteur van de NTR-serie De Slavernij. Ook werd het eerste exemplaar van het boek De Slavernij, uitgegeven door

Uitgeverij Balans, aangeboden aan CDA-kamerlid Kathleen Ferrier. Organisatie: NTR i.s.m. de Rode Hoed.


14

Karel van het Reve compleet

> dinsdag 6 december, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Het verzameld werk van Nederlands bekendste essayist Karel van het Reve is compleet. Op

dinsdag 6 december werd het zevende en laatste deel gepresenteerd. Ook het fotoboek Knip

dan, toe dan, met foto’s uit zijn leven werd aangeboden. Een feestelijke avond met bijdragen van onder meer: Karel van het Reve (in beeld en geluid), Bob Frommé, Thomas von der

Dunk, Aleid Truiens, Paul Cliteur en Illeen Montijn. De moderatie was in handen van Elma Drayer. Ook Nop Maas, Lieneke Frerichs en Krijn ter Braak traden op. Organisatie: Een

samenwerking tussen Uitgeverij van Oorschot, SLAA, Stichting Karel van het Reve en de Rode Hoed.


Generatieconflict: samen staan we sterk of ieder voor zich? > donderdag 8 december, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

We staan aan de vooravond van grote veranderingen in vakbondsland. Voor de zomer van

2012 heft de FNV zichzelf op om vervolgens in een nieuw verband door te gaan. Vakbonden worden al langer geconfronteerd met uitdagingen: is dit het begin van vakbonden die een

evenwichtige afspiegeling van de samenleving vormen? De Nationale DenkTank 2011 deed onderzoek naar vakbonden en cao’s van de toekomst en organiseerde hierover op 8

december een debat in de Rode Hoed. Waar moet de FNV rekening mee houden? Zijn

vakbonden anno 2011 nog relevant? Waarom trekken ze geen jongeren? En hebben we in de toekomst nog cao’s? Bram Eidhof en Eerke Steller (deelnemers Nationale DenkTank) leidden de avond in met analyses van de Nationale DenkTank 2011. Vervolgens gaven Marike Stellinga (redacteur economie voor NRC Handelsblad), Paul de Beer (hoogleraar

arbeidsverhoudingen, UvA) en Willem van Rhenen (professor Engagement & Productivity Nyenrode en Chief Medical Officer bij 365) drie presentaties volgens het 'TED'-principe,

inhoudelijke toegankelijkheid staat daarbij centraal. Reacties op de presentaties kwamen van een debatpanel bestaande uit: Agnes Jongerius (voorzitter FNV Vakcentrale), Jaap Jongejan

(voorzitter CNV Vakmensen), Martin Pikaart (AVV), IJmert Muilwijk (voorzitter CNV Jongeren) en Dennis Wiersma (voorzitter FNV Jong). Ook werd het publiek uitgenodigd deel te nemen

aan de discussie en brandende vragen te stellen. De discussie stond onder leiding van Pieter Hilhorst (publicist en politicoloog). Organisatie: de Nationale DenkTank 2011 i.s.m. de Rode Hoed.


15

De Volkskrant op zondag Grote stad, altijd wat

> Zondag 23 januari , aanvang 16.00 uur, café open 15.00 uur

Hij was in januari 2011 een half jaar burgemeester van Amsterdam, na lang advocaat te zijn geweest en kort minister. Eberhard van der Laan (PvdA) praatte over de stad en de

gemeentepolitiek, over veiligheid en tolerantie, over de rol van de burgemeester en de mentaliteit van de burger, over het nieuwe kabinet en de positie van zijn partij. Gespreksleiding Remco Meijer en Martin Sommer.


Verkiezingsdebat Blok vs. Cohen

> zondag 27 februari, aanvang 16.00 uur, café open 15.30 uur

Op 2 maart waren de verkiezingen voor de provinciale staten. Die gingen over de toekomst van de provincies. Maar ook over de vraag of het minderheidskabinet van VVD en CDA,

gedoogd door de PVV, straks in de Eerste Kamer op steun van een meerderheid kan rekenen. Het minderheidskabinet van Mark Rutte doet zijn eerste examen. Job Cohen (PvdA) en Stef

Blok (VVD), elkaars belangrijkste opponenten in de Tweede Kamer, gingen in debat. Zondag 27 februari werd er gedebatteerd over regeren en gedogen, over de politieke actualiteit en over linkse eenheid versus een knetterrechtskabinet. Gespreksleiding: Martin Sommer en Remco Meijer.


Houd de dief!

> zondag 27 maart, aanvang 16.00 uur, café open 15.30 uur

De korpschefs Janine van den Berg (Kennemerland), Letty Demmers (Zeeland), Miriam

Barendse (Brabant-Noord) en Jan Stikvoort (Hollands Midden) bespraken op zondag 27

maart, onder leiding van Remco Meijer en Martin Sommer, de vraag of de kabinetsplannen om de huidige korpsen op te heffen en een nationale politie op te richten helpen bij de bestrijding van criminaliteit.


16

De Europese achtertuin - Over Europa en het Arabische oproer > zondag 17 april, aanvang 16.00 uur, café open 15.00 uur

De Arabische wereld stond al maanden in brand. Europa was hopeloos verdeeld. Frankrijk

wilde actie, Duitsland wilde niets, Italië stuurde vluchtelingen door. Hoe moest dat verder? Op zondag 17 april een debat met Ko Colijn (defensiespecialist Clingendael), Marietje Schaake (europarlementariër D66), Ton Nijhuis (directeur Duitsland Instituut) en Sadik Harchaoui (directeur Forum). Gespreksleiding Paul Brill.


Rutte op maandag

> zondag 22 mei, aanvang 16.00 uur, café open 15.00 uur

Een dag later zouden we de samenstelling van de nieuwe Eerste Kamer weten. Daarvan hing het lot van het kabinet-Rutte af. Eén dag eerder, op zondag 22 mei, debatteerde de

Volkskrant op Zondag in de Rode Hoed. Over nut en nadeel van de Senaat. Over koehandel met stemmen. Over de kans dat deze regering naar huis wordt gestuurd. Met: Ronald

Plasterk (PvdA, Tweede Kamer), Heleen Dupuis (VVD, Eerste Kamer), Jan Nagel (Vijftig plus) Presentatie: Remco Meijer en Martin Sommer.


Koning aan de ketting

> zondag 25 september, aanvang 16.00 uur, café open 15.00 uur

Zowel PvdA en D66 als PVV hebben voorstellen gedaan om de positie van aanstaand koning Willem IV in de Grondwet te veranderen en hem geen rol te geven in de kabinetsformatie.

Maar VVD en CDA zien daar niets in. Een voorschot op het debat dat in oktober in de Tweede Kamer zou worden gevoerd. Nu met Thom de Graaf, Ed van Thijn en Cees Fasseur. Historica Dorine Hermans presenteerde haar nieuwe boek. Gespreksleiding: Remco Meijer en Martin Sommer


De Volkskrant bestaat 90 jaar!

> zondag 2 oktober, aanvang 16.00 uur, café open 15.00 uur

En dat werd gevierd. Op 2 oktober werd ter ere van het negentigjarig bestaan van de

Volkskrant het boek Dag in, dag uit, een journalistieke geschiedenis van de Volkskrant vanaf

1980 tot 2010 gepresenteerd. Philip Freriks ging in gesprek met de auteur, historicus Annet

Mooij, oud-hoofdredacteur Pieter Broertjes en de huidige hoofdredacteur Philippe Remarque. Na dit gesprek kreeg het publiek de mogelijkheid om in debat te treden met enkele van de

huidige makers van de Volkskrant. Ook sprak Sheila Sitalsing op deze feestelijke middag een column uit.


17

Treuren om Europa?

> zondag 13 november, aanvang 16.00 uur, café open 13.30 uur

Griekenland gijzelde de euro. De landen van de Europese Unie gijzelden elkaar. De financiële crisis verdiepte zich, in weerwil van eindeloos topberaad. Over de macht van ambtenaren, de

onmacht van politici en het morele gezag van de financiële sector. Een debat met Age Bakker (IMF), Bert Bruggink (Rabobank), Wouter Koolmees (Kamerlid D66) en Esther-Mirjam Sent

(senator PvdA). Gespreksleiding Paul Brill en Martin Sommer. Met een inleidende column van Peter de Waard.


18

Twintig over twintig Kaalslag met een grote K

> dinsdag 25 januari, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

In de discussies over de bezuinigingen op kunsten cultuursubsidies lijken voor- en

tegenstanders hopeloos uit elkaar gedreven. Hoe dacht de jongste generatie betrokkenen

over dit thema? Weten twintigers weer een van realiteitszin getuigende aanpak in het debat te brengen? Wat is voor hen het belang van kunst en cultuur? En bieden overheid of

individuele geldschieters een oplossing om de kunsten levensvatbaar te houden? Onder

leiding van Arie Boomsma bespraken een panel van twintig twintigers en aanwezigen, op dinsdag 25 januari, hun kijk op kunst en cultuur. Voorstanders van de bezuinigingen

verweten de `linkse hobbyisten` geld te verkwisten, tegenstanders verweten het kabinet een

`culturele kaalslag`, een te berekenende blik op iets wat niet in geld kan worden uitgedrukt. Met onder anderen: Joost de Vries (redacteur De Groene Amsterdammer), Justus Bruns (From Times Square to Art Square), Diederik Boomsma (duoraadslid CDA), Daan Heerma van Voss (schrijver), Rob Goossens (dagelijksestandaard.nl), Rosanne Hertzberger (columniste NRC.next) en Johan Fretz (auteur Hart voor kunst).


19

Wie maakt de dienst uit? - Over het leger en sociale plichten > woensdag 16 maart, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Bij gebrek aan een vijand werd vijftien jaar geleden de militaire dienstplicht in Nederland

opgeschort, maar afgeschaft is hij nooit. Discussies over een alternatief worden regelmatig en met gemengde overtuiging gevoerd, maar tot meer dan proefballonnen over sociale

dienstplicht en maatschappelijke stages is het niet gekomen. Op woensdag 16 maart werd het gesprek gevoerd door de jongste generatie betrokkenen. Onder leiding van Arie

Boomsma besprak een panel van twintig twintigers de positie van het leger en het idee van sociale dienstplicht in hun generatie. Inmiddels hebben we nog steeds geen natuurlijke

vijand, maar trekken `onze jongens` de wereld over op vredesmissies en heeft Defensie veel

ambities met het beroepsleger: de Nederlandse krijgsmacht moet in de `Champions League` acteren, aldus minister Hillen. Wat is het nut van een professionele krijgsmacht voor een land als Nederland? En waarom zou iemand nog het leger in gaan? Met onder anderen:

Rosanne Hertzberger (columniste NRC.next), Wassila Hachchi (kamerlid D66), Jaus Müller (auteur van Op Missie), Jaap van der Spek (politicoloog), Jamila Aanzi (vicevoorzitter FNV Jongeren), Daan Heerma van Voss (schrijver), Zihni Ozdil (wetenschappelijk docent

Maatschappijleer) en Rob Goossens (www.dagelijksestandaard.nl). Ook aanwezig: Eimert van Middelkoop (voormalig minister van Defensie). Gespreksleider: Arie Boomsma.


Voor altijd online? - Over privacy en transparantie op internet > dinsdag 24 mei, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Steeds vaker worden digitale datagegevens misbruikt: de iPhone blijkt de locatiegeschiedenis van gebruikers op te slaan, door TomTom verzamelde reisdata worden doorgespeeld aan de overheid, creditcardgegevens worden via het Playstation Netwerk gekraakt. Weten we welke

digitale sporen we achter laten? En kan het ons iets schelen als we bij een sollicitatie worden geconfronteerd met onwisbare flaters? Onder leiding van Arie Boomsma bespraken

twintigers, geïnteresseerden en specialisten op dinsdag 24 mei de rol van digitale privacy op internet. Volgens Mark Zuckerberg, de oprichter van Facebook, is privacy ‘een niet langer

relevante sociale norm’. Transparantie lijkt het hoogste goed en wie niets te verbergen heeft, heeft niets te vrezen. Dat geldt niet alleen voor individuen, ook de overheid wordt via

digitale wegen steeds nauwlettender in de gaten gehouden. Is dit een ontwikkeling die

getuigt van toenemende argwaan of van een haalbare openheid? En is WikiLeaks een reactie op de autoriteiten die ons voortdurend in de gaten houden? Met: Rosanne Hertzberger,

Jamila Aanzi, Jacques Rozendaal, Ludo Keizer, Massih Hutak, Omar Kbiri, Maurits Martijn,

Steffy Roos du Maine, Rob Goossens, Jessica Meijer, Aldert Bergstra, Daan Heerma van Voss, Simone van Erp, Ernst-Jan Pfauth, Robert Gaal, Alaeddine Touhami, Arnold Roosendaal, Simion Blom, Alexander Klöpping, Aouatif Tawfik, Danny Mekic´ en Allard Altena.

Aanwezige niet-twintigers: Charles den Tex (auteur, o.a. van Cel) en Ot van Daalen (directeur van Bits of Freedom). Muziek is er van DJ Licky Licky and the Lickettes.


20

De shuffle-generatie - Van prikkel naar prikkel

> dinsdag 27 september, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

De huidige twintiger is snel verveeld. Hij switcht continu van studie, werk, relatie en tabblad en weet niet meer wat doorzetten is. De shuffle-generatie is een zwakke generatie. Dit

verwijt wordt de laatste tijd steeds krachtiger. Vooralsnog werd de discussie vooral gevoerd

door niet-twintigers en bemoeien degenen om wie het gaat zich er niet mee. Op dinsdag 27 september spraken twintigers en critici onder de bezielende leiding van Arie Boomsma over dit onderwerp. Klopt het beeld dat er bestaat van de huidige twintiger? Wat zijn de gevaren en voordelen van een leven in shuffle? Met: Rosanne Hertzberger (columniste NRC.next), Alaeddine Touhami (scholier), Danny Mekic’ (internetondernemer), Jacques Rozendaal

(voorzitter SGP-jongeren), Ludo Keizer (Triggerboys), Jamila Aanzi (oud vicevoorzitter FNV Jong), Rob Goossens (journalist en blogger), Steffy Roos Du Maine (partygirl 925 en oud-

voorzitter NJR), Daan Heerma van Voss (schrijver), Simone van Erp (adjunct-directeur LSG), Jessica Meijer (neerlandica), Aouatif Tawfik (arabist), Patrick Jimenez (ondernemer en PVV-

sympathisant), Aldert Bergstra (student), Alexander Klöpping (internetjournalist) en Massih Hutak (rapper en schrijver).

Ook aanwezig: prof. dr. Marli Huijer en EO-presentator Manuel Venderbos die vanuit de chesterfieldfauteuils de discussie gadeslaan en becommentariëren.


Crisisberaad - Een discussie over geld

> maandag 14 november, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

‘Een econoom is iemand die het beter weet dan een andere econoom,’ aldus Hugo Brandt

Corstius. Op maandag 14 november was iedereen econoom in de Rode Hoed. Onder leiding van Arie Boomsma ging de zaal in open debat over de crisis, de economie, geld. Men zegt

dat de huidige generatie de eerste generatie is die het slechter zal hebben dan haar ouders. Ziet de twintiger van nu dat ook zo? Wat is hij bereid te doen om de crisis te verhelpen? En hoe geloofwaardig is dat? Elke student bouwt rustig een studieschuld op, en als iemand al onvrede heeft over de economische gang van zaken, dan zal men die zelden uiten op het

Beursplein. Welke rol speelt geld in het leven van de twintiger? Tijd voor een crisisberaad.

Met: Danny Mekic’ (internetondernemer), Hala Naoum Nehme (politicoloog), Jesper Rijpma (raadslid VVD Utrecht), Alaeddine Touhami (scholier), Daan Heerma van Voss (schrijver),

Rosanne Hertzberger (columniste NRC.next), Jacques Rozendaal (voorzitter SGP-jongeren – OV), Ludo Keizer (Triggerboys), Steffy Roos Du Maine (partygirl 925 en oud-voorzitter NJR),

Simone van Erp (adjunct-directeur LSG), Jessica Meijer (neerlandica), Aouatif Tawfik (arabist), Patrick Jimenez (ondernemer en PVV-sympathisant), Aldert Bergstra (student) en Jamila

Aanzi (oud-vicevoorzitter FNV Jong). Ook aanwezig: Daniel Mügge (docent aan de UvA en onderzoeker van financiële markten en Europese integratie) en Pieter Hilhorst (journalist, columnist van de Volkskrant).


21

Samenwerking met het NRC Handelsblad Haags debat aan de gracht: Crisis in de rechtsstaat

> maandag 14 februari 2011, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Lucia de B., de Puttense moordzaak en PVV-leider Geert Wilders: de rechterlijke macht kwam vorig jaar veelvuldig in het nieuws. ‘Niet zelden werd daarbij stevige kritiek geuit op het

functioneren van de zittende macht’, schrijft Willem van Bennekom, zelf oud-rechter, in Op

Drijfijs. Politici bemoeien zich met rechtszaken, advocaten weigeren op te staan en de

publieke verontwaardiging over uitspraken lijkt toe te nemen. Staat de rechtsstaat onder

druk? Verliest het oordeel van rechters aan gezag? Voorzitter van het Openbaar Ministerie

Harm Brouwer ging in debat met oud-rechter Willem van Bennekom, Herco Uniken Venema, (president van de rechtbank Utrecht) en VVD-Kamerlid Ard van der Steur.


Berichten uit de nieuwe wereld

> woensdag 25 mei, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

De BRIC-landen heten ze: de vier nieuwe economieën die aan een geweldige opmars bezig

zijn. In 2009 hielden ze hun eerste top en over twintig jaar zullen ze groter zijn dan de G7. Brazilië, Rusland, India en China veroveren in sneltreinvaart de wereld. Eens in de twee jaar komen alle correspondenten van NRC Handelsblad even terug naar huis. Op woensdag 25

mei spraken ze over de nieuwe wereldorde en de opkomst van de zogeheten BRIC-landen. Philip de Wit (Brazilië), Michel Krielaars (Rusland), Wim Brummelman (India) en Oscar Garschagen (China) verhalen over de opmars van `hun` landen. Tom Jan Meeus

(Washington) beschouwde vanuit Amerikaans perspectief. Over bedreigingen, kansen en de veranderende wereld. Moderatie: Joost Oranje, plv. Hoofdredacteur NRC Handelsblad.


22

NRC klimaatdebatten: op weg naar Zuid-Afrika In het debat over het klimaat heeft het bedrijfsleven het stokje overgenomen van de politiek.

Samen met de wetenschap zoeken Nederlandse multinationals als Unilever, Eneco en Arcadis naar oplossingen voor klimaatverandering. In de aanloop naar de jaarlijkse klimaattop, dit

keer in Zuid-Afrika, organiseerde NRC Handelsblad in samenwerking met de stichting Kennis voor klimaat en de Rode Hoed een bijzondere serie van vier debatten over de grote thema's

in het klimaatdebat - en over mogelijke oplossingen. Hoe voldoen we de komende decennia aan de stijgende vraag naar energie? Hoe verduurzamen we de landbouwproductie? Hoe beschermen we de 70 procent van de wereldbevolking die straks in deltasteden als New

Orleans en Rotterdam woont? Wat is de stand van zaken van de wetenschap? Waar staan we

in het debat? Wat doen we in praktijk? Wat werkt er al? Iedere avond was er een Nederlandse topwetenschapper en een expert uit het bedrijfsleven te gast. Met tussendoor een column van een bijzondere gast. Tot slot was er ruimte voor debat en ruimte voor het stellen van

vragen. Gespreksleider was journalist Max Christern, die werkte voor NRC Handelsblad en het tijdschrift Ode. Energie


Wetenschap: Heleen de Coninck van het onafhankelijke onderzoeksinstituut ECN, expert op het gebied van klimaattechnologie.

Bedrijfsleven: Arjan ten Elshof, directeur van Eneco Nederland, dat twee miljoen huishoudens van stroom en gas voorziet.

Column: Igor Kluin, oprichter van het 'lokale' energiebedrijf Qurrent dat de energievoorziening van huishoudens kan stroomlijnen.

Aantal bezoekers: 289 Voeding

> maandag 10 oktober, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Wetenschap: Martin Kropff, rector-magnificus van de Universiteit in Wageningen, expert op het gebied van plantenecologie en rijst.

Bedrijfsleven: Jan Kees Vis, directeur duurzame landbouw van het voedingsconcern Unilever (Becel, Unox, etc) en deskundige op het gebied van palmolie.

Column: Ruben van Dijk, auteur van de fascinerende ecothriller Graan.


23

Water

> dinsdag 1 november, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uurr

Wetenschap: Eelco Rohling, hoogleraar in Southampton bij het National Oceanography

Centre op het gebied van de geschiedenis en de huidige samenstelling van de oceanen. En Pier Vellinga, hoogleraar in Amsterdam (VU) en Wageningen op het gebied van waterveiligheid.

Bedrijfsleven: Piet Dircke van ingenieursbureau Arcadis, expert op het gebied van steden in delta’s.

Column: Janneke Hadders van Dacom, winnaar van de MKB-innovatie top-100 met een sensorsysteem dat telers in staat stelt om hun akkers veel effectiever te beregenen.

Aantal bezoekers: 163 De klimaattop

> dinsdag 22 november, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Een actueel debat aan de vooravond van de internationale klimaattop, de Conference of the

Parties (COP17), die van 28 november tot 9 december werd gehouden in de Zuid-Afrikaanse stad Durban. Wat is de inzet en wat is de verwachtte uitkomst? Hoe verloopt het ‘spel’ op zo'n massale topconferentie? Zijn er alternatieven? Met als spreker onder andere Yvo de Boer, de Nederlander die het klimaatbureau van de Verenigde Naties leidde.


De middag van het hoorcollege

> zondag 27 november, aanvang 14.00 uur, café open 13.00 uur

Heeft wetenschap nut? Over die vraag organiseerde NRC Handelsblad en uitgeverij Home Academy op zondag 27 december een middag in de Rode Hoed met hoorcolleges. Vijf hoogleraren vertelden over het belang van hun vakgebied voor Nederland.

De vijf hoogleraren behoren tot de beste sprekers van Nederland: Herman Philipse

(wijsbegeerte, Universiteitshoogleraar in Utrecht), Fik Meijer (Emeritus hoogleraar Oude

Geschiedenis aan de Universiteit Amsterdam), Maarten van Rossem (Emeritus hoogleraar Universiteit Utrecht), Marita Mathijsen (Emeritus hoogleraar Moderne Nederlandse

Letterkunde, Universiteit Amsterdam) en Vincent Icke (hoogleraar theoretische sterrenkunde aan de Universiteit Leiden).


24

De sportjournalist

> donderdag 15 december, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

NRC Handelsblad organiseerde een debat over de kwaliteit van de Nederlandse

sportjournalistiek. Een forum van gerenommeerde (sport-)journalisten boog zich over een aantal kritische stellingen van Guus van Holland, de voormalige chef sport van NRC

Handelsblad. ,,Ik wil minder platitudes, roddels, hypes en quotes in wedstrijdverslagen",

stelde van Holland. Met Bert Wagendorp van De Volkskrant, Jeroen Wielaert van de NOS.

Peter Vandermeersch en Guus van Holland van NRC Handelsblad en Jaap de Groot van De Telegraaf. Gespreksleider was Mart Smeets van de NOS.


25

KNMP Presentatie Witboek Farmacie

> maandag 24 januari, aanvang 15.00 uur, café open 14.00 uur

Onder leiding van Clairy Polak gingen op maandag 24 januari verschillende sleutelpersonen met elkaar in discussie over de toekomst van de openbare farmacie. Historica en publiciste

Illeen Montijn opende de bijeenkomst. Na een korte toelichting van de makers werd door de voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie

(KNMP) Jan Smits het eerste exemplaar van het Witboek Farmacie aangeboden aan Hugo Hurts, directeur Geneesmiddelen en Medische Technologie van het ministerie van VWS.


Van Witboek Farmacie naar Nationaal Routeplan Farmacie > maandag 27 juni, aanvang 15.00 uur, café open 14.00 uur

Begin dit jaar legde de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) een toekomstvisie vast in het 'Witboek Farmacie'. Op maandag 24 januari werd het

eerste exemplaar aangeboden aan topambtenaar Hugo Hurts, directeur Geneesmiddelen en Medische Technologie van het ministerie van VWS tijdens een debatbijeenkomst in de Rode Hoed in Amsterdam. Het Witboek geeft de visie van de KNMP op de apotheek van de

toekomst. Op maandag 27 juni volgde een tweede bijeenkomst in de Rode Hoed waarbij een voorlopige balans werd opgemaakt van wat er sindsdien in de praktijk is gebeurd en welke maatregelen nog genomen worden om de uitgangspunten van het Witboek Farmacie in de praktijk te brengen. Emeritus hoogleraar pijnbestrijding aan de Radboud Universiteit

Nijmegen, prof. dr. Ben Crul, hield een inleiding over trends in de palliatieve zorg en de rol van de apotheker, waarna presentator Paul Witteman met de voorzitter van de KNMP Jan

Smits de actuele stand van zaken besprak. Na een video-impressie van de apotheek van de toekomst leidde Paul Witteman het debat over het routeplan met onder meer Pia Dijkstra (Tweede Kamer D66), Ruud Dessing (KNMP hoofdbestuur) en Michael Rutgers (directeur Astma fonds).


26

Leermeester & leerling De columnist - Bas Heijne en Hassan Bahara


Afgelopen voorjaar organiseerde de Rode Hoed een nieuwe serie over een oud fenomeen: de overdracht van kennis en kunde van generatie op generatie. Een jonge en oude uitvoerder van hetzelfde ambacht werd geïnterviewd over wat ze van elkaar hebben geleerd, over de manier waarop die kennisoverdracht tot stand komt en over de vernieuwingen in het vak. Er zouden vier ontmoetingen tussen schrijvende leermeesters en leerlingen plaatsvinden:

een columnist, een dichter, een romancier en een onderzoeksjournalist. Op 14 februari staat de eerste aflevering op het programma met de columnisten Bas Heijne en Hassan Bahara. Moderator: Daniël van der Meer. Aantal bezoekers: 50

De onderzoeksjournalist - Joost Oranje en Huib Modderkolk > maandag 14 maart, aanvang 20.30 uur, café open 19.00 uur

De tweede aflevering stond in het teken van de onderzoeksjournalist. Onder leiding van

Daniël van der Meer spraken Joost Oranje (1962) en Huib Modderkolk (1982) op maandag 14 maart in de Vrijburgzaal van de Rode Hoed over hun overeenkomsten en verschillen. Moderator: Daniël van der Meer.


De sportjournalist - Henk Spaan en Janneke van der Horst > dinsdag 12 april, aanvang 20.30 uur, café open 19.00 uur

De derde aflevering stond in het teken van de sportjournalist. Onder leiding van Daniël van der Meer spraken Henk Spaan en Janneke van der Horst, beiden schrijvend voor Het Parool en Hard Gras, op dinsdag 12 april in de Vrijburgzaal van de Rode Hoed, over hun overeenkomsten en verschillen. Moderator: Daniël van der Meer.


27

De romancier - Adriaan van Dis en Daan Heerma van Voss > woensdag 25 mei, aanvang 20.30 uur, café open 19.00 uur

Op 25 mei stond de vierde aflevering op het programma met de romanciers Adriaan van Dis en Daan Heerma van Voss. Moderator: Daniël van der Meer.


De politicoloog - Meindert Fennema en Sjoerdje van Heerden > maandag 26 september, aanvang 20.30 uur, café open 19.00 uur

Een tweede serie over een oud fenomeen: de overdracht van kennis en kunde van generatie

op generatie. Een jonge en oude uitvoerder van hetzelfde ambacht worden geïnterviewd over wat ze van elkaar hebben geleerd, over de manier waarop die kennisoverdracht tot stand

komt en over de vernieuwingen in het vak. Er zullen vier ontmoetingen plaatsvinden tussen leermeesters en leerlingen in de wetenschap. In de eerste aflevering op maandag 26 september ontving moderator Daniël van der Meer (interviewer voor De Groene

Amsterdammer) de politicologen Meindert Fennema (hoogleraar aan de UvA) en Sjoerdje van Heerden (promovenda aan de UvA).


Lans Bovenberg en Bas Jacobs


Het thema van dit najaar: de wetenschap. Op maandag 31 oktober in de Vrijburgzaal van de Rode Hoed was de tweede aflevering: Lans Bovenberg (1958 – hoogleraar Economie aan de

Universiteit van Tilburg) en Bas Jacobs (1973 – hoogleraar Economie en Openbare Financiën aan de Erasmus Universiteit Rotterdam). Moderator: Daniël van der Meer.


28

Paul Cliteur en Thierry Baudet


De derde aflevering: Paul Cliteur (hoogleraar Encyclopedie van het Recht aan de Universiteit Leiden) en Thierry Baudet (jurist en historicus). Moderator: Daniël van der Meer.


Vincent Icke en Jelle Ritzerveld

> maandag 12 december, aanvang 20.30 uur, café open 19.00 uur

De vierde aflevering: Vincent Icke (hoogleraar Theoretische Sterrenkunde aan de Universiteit Leiden en bijzonder hoogleraar Kosmologie aan de Universiteit van Amsterdam) en Jelle Ritzerveld (voormalig promovendus, nu werkzaam bij LeasePlan Nederland). Moderator: Daniël van der Meer.


29

Samenwerking met het John Adams Institute From pulp to literature: comic books and graphic novels > vanaf dinsdag 8 maart 2011, aanvang 20.00 uur

Deze cursus werd aangeboden door het John Adams Institute in samenwerking met de Rode Hoed. Onder leiding van Dan Hassler-Forest van de Universiteit van Amsterdam, gingen de cursisten in discussie over strips en graphic novels als belangrijke culturele vorm. Door middel van het lezen van bekende verhalen en theoretische artikelen over de strip als

medium in zijn vele vormen en genres, richtte de cursus zich op de grote verscheidenheid

van sociale en culturele onderwerpen die door graphic novels naar voren worden gebracht. De voertaal van deze bijeenkomst was Engels. Overige data: 15, 22, 29 maart, 5 en 12 april

Aantal bezoekers:28

Joshua Foer - Moonwalking with Einstein

> woensdag 31 augustus, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Wat heb je afgelopen dinsdag gegeten? Wat was het huistelefoonnummer toen je acht jaar

was? Het menselijk geheugen kent een lange geschiedenis, maar ironisch genoeg zijn we het meeste daarvan weer vergeten. Het is algemeen bekend dat mensen vroeger afhankelijk

waren van het geheugen. Door de ontwikkeling van het boek – en het internet – onthouden

we niet zo veel meer. Maar, zoals Joshua Foer betoogt in zijn prachtige debuut, we zijn in dit proces wel wat verloren. Want echte kennis ontstaat door informatie diep in ons brein op te slaan. In de beschrijving van zijn training voor – en zijn overwinning bij - de Amerikaanse Geheugen Kampioenschappen (een onderdeel is binnen een uur de volgorde van 10

kaartspelen onthouden) nam Foer de bezoekers mee op een historische tour van de vergeten kunst van het geheugen. De voertaal van deze bijeenkomst was Engels. Organisatie: The John Adams Institute i.s.m. De Bezige Bij en de Rode Hoed.


30

Genre-overschrijdend: verhalen vertellen in de 21e eeuw > vanaf dinsdag 4 oktober, aanvang 20.00 uur

Televisieseries als The Sopranos en The Wire hebben de plaats ingenomen van de

episodische romans zoals Charles Dickens ze ooit schreef. Tegenwoordig zijn fictieschrijvers vaak ook scenarioschrijvers, en als gevolg hiervan zijn hun boeken weer filmischer. In deze cursus van zes weken ging Dan Hassler-Forest van de Universiteit van Amsterdam in op de manier waarop schrijvers tegenwoordig verschillende stijlen met elkaar vermengen. De

lezingen werden opgebouwd rond individuele schrijvers en filmmakers als Charlie Kaufman, Jane Campion en David Cronenberg, die allen in hun werk de grenzen tussen media verkennen en overschrijden. Overige data: 11, 18 en 25 oktober, 1 en 8 november


31

Samenwerking met NCRV Dokument Manisch depressieve jongeren en hun gevecht om te overleven > donderdag 17 februari, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Extreme stemmingswisselingen die met je op de loop gaan. Voor mensen met een manisch

depressieve stoornis is het dagelijks leven een zware strijd. Nog te vaak wordt de ziekte niet herkend en weten familie, huisartsen en de rest van de omgeving er weinig vanaf. Naar

aanleiding van twee NCRV documentaires discussiëerden medici, politici, zorgverleners,

volwassen én jonge patiënten op donderdag 17 februari, over het gebrek aan kennis en de

maatschappelijke dilemma`s rond manisch depressiviteit. Gasten waren onder meer Jeanne Bisschop (hoofdpersoon uit de documentaire), Ralph Kupka (hoogleraar Bipolaire

Stoornissen), Koos van der Span (patiëntenorganisatie VMDB), Manon Hillegers (onderzoeker en kinderen jeugdpsychiater), Eline Regeer (psychiater en onderzoeker), Roxanne Vernimmen (GGZ Nederland), Rene van Harten (PO-raad) en Sabine Uitslag (CDA). Gespreksleider: Lex Bohlmeijer


Nederwiet

> dinsdag 26 april, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Er gaan in de hennepbranche miljarden euro`s om. De onschuldige hippiesfeer van weleer heeft plaatsgemaakt voor de wereld van hard drugs, wapenhandel, fraude, witwassen,

mensenhandel en liquidatie; kortom de wereld van de georganiseerde misdaad. De overheid trekt ten strijde om dat aan te pakken. Op dinsdag 26 april discussiëerden

coffeeshophouders, kwekers, politie, het openbaar ministerie, wetenschappers, gemeentes

en politici over de maatschappelijke dilemma`s van het gedoogbeleid. Welk effect heeft het

overheidsbeleid tot nu toe gehad, wat zijn de voors en tegens van de nieuwe aanpak en hoe

moet de toekomst er gaan uitzien? Naar aanleiding van de NCRV documentaire Nederwiet die een dag eerder werd uitgezonden op Nederland 2, organiseerden NCRV Dokument, IDTV Docs en de Rode Hoed op dinsdag 26 april een openbaar debat over het controversiële

Nederlandse coffeeshopbeleid. Met onder anderen: Han Polman (burgermeester Bergen op

Zoom), Victor Everhardt (wethouder Gemeente Utrecht), Arjan Roskam (coffeeshophouder),

Doede de Jong (biologische wietkweker), Lea Bouwmeester (Tweede Kamerlid PVDA), Nicole Maalsté (wetenschapper cannabisbeleid, auteur van het boek Polderwiet), Maurice Veldman (advocaat), John Jespers en Erik de Borst (Landelijk Taskforce Aanpak Georganiseerde

Hennepteelt), Martin Jelsma (wetenschapper internationaal drugsbeleid Trans National Institute). Gespreksleider: Lex Bohlmeijer.


32

De Kinderen van de Hondsberg - 2011


In 1998 maakte filmmaker Roel van Dalen voor NCRV Dokument de zeer succesvolle televisieserie De Kinderen van de Hondsberg. Dertien jaar later zocht Van Dalen de

hoofdpersonen weer op. De documentaire De Kinderen van de Hondsberg – 2011 laat

duidelijk zien dat een goed functionerend netwerk van deskundige hulp voor deze groep jongeren onontbeerlijk is. En juist dát dreigen ze door de komende bezuinigingen in de

gezondheidszorg en sociale zekerheid te verliezen. Welke gevolgen heeft dat voor hun leven en dat van vele anderen? Op maandag 7 november vond een afsluitend debat plaats over de gevolgen van de bezuinigingen in de gezondheidszorg.

Een discussie met onder meer de jongeren zelf, hun begeleiders, sociale werkplaatsen,

belangenverenigingen, gemeenten en landelijke politici. Gespreksleiding: Lex Bohlmeijer.


33

Rode Hoed-Wetenschapscafé Het Wetenschapscafé is een initiatief van De Rode Hoed, in samenwerking met prof.dr. G.J.B.

van Ommen (CMSB) en artsenwebsite Care4Cure en werd mede mogelijk gemaakt door Leids Universitair Medisch Centrum, AMC-UvA, VU medisch Centrum, Centre for Society and

Genomics, Netherlands Genomics Initiative, BIOKÉ, Netherlands Consortium for Healthy Ageing, MSD (t/m februari). Moderator: wetenschapsjournalist Simon Rozendaal, met

uitzondering van 14 februari, toen wetenschapsjournalist en tv-presentator Pieter van der Wielen voor hem inviel. Het Wetenschapscafé vond t/m mei als regel plaats elke tweede maandag van de maand. Daarna om de andere maand, meestal op de laatste maandag, alternerend met Filosofie in de Rode Hoed.

Ruzie over de dino’s


Wetenschappers zijn het erover eens dat enorme stofen gaswolken 65 miljoen jaar geleden de oorzaak waren van het uitsterven van de dinosauriërs. Over de aanleiding van deze stofen gaswolken zijn wetenschappers minder eensgezind. Eén theorie zegt dat een

asteroïdeninslag op het schiereiland Yucatan, Mexico, de grote stofwolk veroorzaakte.

Andere wetenschappers spreken over vulkaanuitbarstingen in India die grote hoeveelheden stof, as en gas uitspuwden. Hoogleraar Sedimentaire Geologie aan de Vrije Universiteit Jan Smit gaf zijn visie op het uitsterven van de dinosauriërs.


Robotchirurgie: aanwinst of kostenpost


Chirurgie is van huis uit een vak van het mes en het oog. Deze twee ingrediënten worden al honderden jaren geassocieerd met ‘chirurgische precisie’. Sinds enige tijd is opereren door

een klein gaatje (laparoscopie) een zeer goed alternatief. Deze vorm van opereren zorgt voor een sneller herstel, maar is niet zonder risico`s. Is robotchirurgie echt een aanwinst, of

alleen een duur speeltje van de operateur? In de VS heeft de robotoperatie een revolutie

gebracht bij prostaatkankeringrepen. Eén op de tien mannen krijgt in zijn leven met deze ziekte te maken. Meestal rond het 60ste levensjaar. Soms kan er gewacht worden met

opereren. Zo niet, dan zijn er vele behandelingsmogelijkheden waaruit men kan kiezen.

Helaas hebben alle behandelingen hun nadelen (lees: bijwerkingen). En dat is vooral zuur

voor de man die voor de behandeling van zijn prostaatkanker meestal geen klachten had. In dat veld van dilemma’s is de ‘robotprostaatoperatie’ op de markt gekomen. Van

robotchirurgie bij prostaatkanker weet Henk van der Poel alles af. Hij is als uroloog

verbonden aan het Nederlands Kanker Instituut met als specialisme robotgeassisteerde chirurgie en prostaatkanker. Moderator: Pieter van der Wielen.


34

De bionische mens: wil ik een robot aan mijn lijf?

> maandag 11 april, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Zou het niet geweldig zijn als mensen met handicaps, spierziekten of reuma door een

robotcorset beter mee kunnen doen aan het gewone leven? Menselijke functies zijn niet

gemakkelijk over te nemen door een robot die preciezer, sterker en sneller is dan een mens. Vooral de interactie tussen het menselijke centrale zenuwstelsel en de besturing is niet

eenvoudig. Hoe ‘weet’ de robot wat de mens wil en tegelijkertijd, hoe weet de mens wat de

robot doet? Hoe kun je natuurlijke systemen en wetten technologisch toepassen in het leven van de mens? Een bionische mens lijkt nog ver weg. Toch zijn er al veel technologische

toepassingen die menselijke functies kunnen overnemen. Zo verliezen Duchenne patiënten naarmate de ziekte vordert spierkracht. Een adaptieve armrobot kan steeds meer taken ondersteunen en op den duur zelfs overnemen.

Bart Koopman is hoogleraar Biomedische Werktuigbouwkunde aan de Universiteit Twente en lichtte de laatste ontwikkelingen op dit vlak toe.


Hoe weet je lichaam hoe laat het is? Over jetlag, ochtend- en avondmensen > maandag 9 mei, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Een goed dagelijks ritme is essentieel om te kunnen functioneren. Dit ritme kan in de war

gebracht worden door externe factoren zoals seizoensveranderingen en een jetlag als gevolg van reizen. Hoe werkt deze biologische klok en hoe kun je het best omgaan met de

negatieve gevolgen hiervan? Veel lichaamsprocessen vertonen 24-uurs ritmen. Deze ritmen worden gedreven door de ‘biologische klok’, een kleine kern die aan de basis van onze

hersenen ligt. Joke Meijer, hoogleraar Neurofysiologie aan het LUMC, ging dieper in op de

invloed van licht op deze klok en ons aanpassingsvermogen aan verschillende tijdzones en seizoenen.


35

Autisme: een leven lang anders - Van evolutionair voordeel tot toenemende kwetsbaarheid

> maandag 26 september, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

De snellere en socialere samenleving doet een steeds groter beroep op de individualiteit,

improvisatie en flexibiliteit van mensen. Autisten raken in deze vernieuwde maatschappij in

toenemende mate in moeilijkheden. Hoogleraar klinische kinder- & jeugdpsychiatrie Rutger

Jan van der Gaag zoekt naar nieuwe inzichten om een beter beeld te krijgen van de sterke en kwetsbare kanten van mensen met autisme. In dit Wetenschapscafé ging Van der Gaag op zoek naar hoe we autisten een ‘ander’ maar niet minder volwaardig leven kunnen bieden. Rutger Jan van der Gaag groeide op in diverse Europese landen en kwam in 1968 naar

Nederland. Hij studeerde medicijnen, specialiseerde zich in de huisartsengeneeskunde en daarna in de (kinderen jeugd) psychiatrie. Hij is al jaren gespecialiseerd in de

ontwikkelingsstoornissen autisme en ADHD. Naast veel klinisch werk is hij als hoogleraar

verbonden aan het UMC St. Radboud Nijmegen en Karakter Universitair Centrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie in Nijmegen waar hij onderwijs verzorgt, opleider is en wetenschappelijk

onderzoek begeleidt op dit gebied. Tevens is Van der Gaag voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, en gasthoogleraar in vele omringende en verre landen.


Enge en gevaarlijke beestjes in het ziekenhuis


Uitbraken met resistente micro-organismen leveren steeds meer problemen op in

Nederlandse ziekenhuizen, zoals is gebleken bij de recente uitbraak in het Maasstad

Ziekenhuis. Deze ‘superbugs’ kunnen zich razendsnel verspreiden en zijn in sommige

gevallen niet te behandelen. In het Rode Hoed-Wetenschapscafé van maandag 28 november legde Miquel Ekkelenkamp uit van welke ‘superbugs’ we nu last hebben, wat ons in de

toekomst te wachten staat en wat we eraan kunnen doen. Miquel Ekkelenkamp is als arts-

microbioloog verbonden aan het UMC Utrecht, waar hij recent promoveerde op preventie en behandeling van levensbedreigende ziekenhuisinfecties. Naast zijn werk als arts publiceert hij opiniestukken en columns in onder andere NRC Handelsblad en Medisch Contact en maakte hij onder het pseudoniem Miquel Bulnes naam als romancier.


36

Schuilkerkconcerten Op 6 september 2009 vond ter gelegenheid van de ingebruikneming van het gerestaureerde Rode Hoed-orgel een bijzonder concert plaats. Het heeft daarna, na onder meer een lange weg van fondsenwerving, tot najaar 2011 geduurd voor er ook een eigen reeks concerten kon worden geprogrammeerd rond het orgel. Sinds 1970 is het een rijksmonument. Er hebben bekende en minder bekende orgelmakers aan gewerkt. Thomas Weidtman uit Ratingen bouwde het tussen 1718-1719 in een kas van Jurriaan Westerman. In de

negentiende eeuw werd het grondig verbouwd door Pieter Flaes. Vervolgens gaf de

befaamde Amsterdamse orgelbouwer P.J. Adema in 1909 het orgel de klank die het nog altijd heeft.

Jarenlang was het instrument onbespeelbaar. Met de in 2009 afgesloten restauratie –

uitgevoerd door dezelfde firma Adema die het orgel in 1909 zijn ‘gezicht’ gaf – klinkt dit

unieke instrument weer optimaal. Uniek, vanwege de kas – nog grotendeels uit 1718 – maar nog meer vanwege de klank, die is geïnspireerd op de romantische orgels van de Franse bouwer Cavaillé-Coll. Er zijn meer Adema-orgels in Amsterdam, bijvoorbeeld in de

Dominicuskerk en de Krijtbergkerk, maar het middelgrote orgel van De Rode Hoed heeft meer dan andere Adema-orgels zijn karakter behouden.

Op 25 september, 13 november en 11 december kon een drieluik worden gepresenteerd

rond het gerestaureerde orgel met telkens een concert van een uur op de zondagmiddag van 14.30-15.30 uur. Bijzonder was dat er in afwisselende combinaties werden uitgevoerd. Met

de concerten werd niet alleen gemikt op specifiek in orgelmuziek geïnteresseerde bezoekers, die groep is betrekkelijk klein. De afwisseling in de reeks gaf aan dat er met orgel veel

boeiende muzikale combinaties mogelijk zijn, bedoeld voor een breed publiek. Die afwisseling is met enthousiasme door het publiek ontvangen en trok door de boeiende muzikale combinaties ook een breder publiek.

37

Eerste Schuilkerkconcert

> zondag 25 september, aanvang 14.00 uur

Met muziek die in het teken stond van een interessant muzikaal spanningsveld: Amsterdam en Parijs: Hollandse nuchterheid vermengd met Frans parfum rond het einde van de 19e

eeuw. Twee musici van naam, pianist Polo de Haas en organist Cees van der Poel (beheerder van het Rode Hoed-orgel), speelden stukken van Röntgen en Pijper, en hun Parijse tijdgenoten Debussy, Vierne, Ravel.


Tweede Schuilkerkconcert

> zondag 13 november, aanvang 14.00 uur

Dit tweede concert had als hoofdmoot ‘Laudes organi’ (‘Lof van het orgel’), voor gemengd koor en orgel, van de 20ste-eeuwse Hongaarse componist en muziekpedagoog Zoltán

Kodály. Uitgevoerd door vocaal ensemble Studio Dagny o.l.v. Benjamin Bakker, met aan het orgel Cees van der Poel. Fluitiste Tineke van Geuns verleende solistische medewerking. Kodály was vooral een vocaal componist, bij wie muziek en tekst uit één stuk samen

ademen. Voor zijn meesterwerk ‘Laudes organi’ gebruikte hij een anonieme 12de-eeuwse

Latijnse tekst. Het stuk munt uit in helderheid en uitdrukkingskracht en is Kodály’s laatst

voltooide werk: een lofzang waarin het orgel zelf aan het woord is. Zoals in veel van Kodály’s koorcomposities is ook hier een samengaan te vinden van gregoriaans, polyfonie en romantische harmonieën met een parlandostijl van Hongaarse volksmelodieën.

Liederen van de Nederlandse en Franse componisten Strategier, Franck en Saint-Saëns maakten dat de thematische rode draad Amsterdam-Parijs ook door dit tweede Schuilkerkconcert liep.


38

Derde Schuilkerkconcert

> zondag 11 december, aanvang 14.00 uur

Jacques van Oortmerssen is sinds 1979 hoofdvakdocent orgel. Zijn cd-project met het

integrale orgelwerk van Bach geniet internationaal grote belangstelling en erkenning. In dit slot van de reeks Schuilkerkconcerten was naast Van Oortmerssen ook zijn zeer begaafde leerling Matthias Havinga te horen, die summa cum laude bij hem afstudeerde. Havinga’s

cd-debuut verscheen dit jaar, ‘J.S.Bach-Italian concertos’, en werd lovend ontvangen door pers en publiek.

De mezzosopraan Leonore van Sloten studeerde bij Udo Reinemann en Pierre Mak aan het

Amsterdamse Conservatorium. Door haar veelzijdigheid is zij zowel op het gebied van het liedrepertoire, oratoria en opera actief. Zij vormt het duo Thaleia met pianiste Mignon

Gotzsch, die begin 2010 afstudeerde bij David Kuyken. Hij noemt haar ‘één van de beste jonge liedbegeleiders’.

Zij brachten 11 december een gevarieerd programma met werk van Alphons Diepenbrock

(liederen op Nederlandse gedichten en op teksten van Baudelaire); voor orgel: César Franck (Prélude, fugue et variation en si mineur) en Camille Saint-Saëns (Prélude et fugue en ut majeur, op.109).


39

Drieluik ‘Polderen bij de verstedelijking’ Bevochten, gedroomde en verzonnen stedenbouw is een drieluik over de dilemma`s en de

werkwijzen bij de huidige stedenbouw. Het eerste en tweede programma vonden plaats op donderdag 4 november en dinsdag 7 december 2010. Organisatie: De Rode Hoed en architect Ad Pijlman. Met dank aan het Stimuleringsfonds voor Architectuur.

Slotdebat: Bevochten stedenbouw


Na verzonnen en gedroomde stedenbouw sloot het drieluik ‘Polderen bij de verstedelijking’ af met een debat over ‘Bevochten stedenbouw’. Het panorama van het planologische

slagveld waar het in dit laatste deel over ging, loopt van Zaanstreek, Amsterdam tot Almere. Een programma over rivaliserende visies, dilemma’s en verslechterende omstandigheden in de stedenbouw.

Moet Amsterdam inbreiden of overhevelen richting Almere, Hoofddorp of Zaanstad: is dat de kwestie? Is er nog een keuze nu de Almeerse schaalsprongomvang vastgesteld lijkt door

betrokken partijen? Bezorgde burgers, bedrijfsleven, bestuurders en plannenmakers kwamen aan het woord en discussieerden op het planologische slagveld over de tegenstrijdige visies, belangen en keuzes.

Met: Eric van der Kooij (dienst Ruimtelijke Ordening, Amsterdam), Ellen Jacobs (adviseur

Kamer van Koophandel Amsterdam en o.a. ORAM), Gert Urhahn (stedenbouwkundige Urhahn

Urban Design), Ernest Briët (Milieufederatie Noord-Holland), Tijs van den Boomen, (publicist), Manja Verhorst en Thilde Kuit (Stichting De Kwade Zwaan, Zaandam), Herman Schartman

(directeur programma Schaalsprong Almere 2.0), Laila Driessen (gedeputeerde Ruimtelijke

Ordening provincie Noord-Holland), Len de Klerk (emeritus hoogleraar Stedenbouw UvA) en

Dennis Straat (VVD-wethouder Ruimtelijke Ordening gemeente Zaanstad). Moderator: Patrick van der Hijden, te elfder ure ingevallen voor Wim Brands, die een na een ongeluk een beenoperatie moest ondergaan.


40

Van wieg tot graf In de zesdelige debatreeks Gezondheid & ethiek komen diverse thema’s aan bod over de

functie, visie en financiële aspecten van gezondheid, welzijn en zorg in Nederland. De rode

draad in de zes debatten is de levenslijn. Welke ethische dilemma’s kom je tegen op die weg en voor welke keuzes kun je komen te staan? Door middel van een maatschappelijk debat

probeerden ZonMw en De Rode Hoed deze thema’s bij een groter publiek onder de aandacht te brengen om burgers en politiek een mogelijkheid te bieden tot nieuwe en weloverwogen inzichten vanuit verschillende perspectieven.

Debat 1 t/m 5 werden voortreffelijk geleid door Inge Diepman. Het slotdebat werd met verve gemodereerd door Inez de Beaufort (hoogleraar Medische Ethiek Erasmus MC) en Henk Smid (directeur ZonMw). Van de zes debatten maakte Irene Geerts steeds een verslag. Deze

verslagen verschijnen tot slot van de serie in enigszins ingekorte vorm in een boekje voor verdere verspreiding onder en bereik van publiek en professionals.

Baby in beeld

Nieuwe dilemma’s rond zwangerschap

> dinsdag 11 januari, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Iedere ouder wenst zijn kind een eerlijke kans op een lang, gelukkig en gezond leven. Door prenatale screening is voor artsen en ouders steeds vroeger vast te stellen of daar kans op is. Alle zwangere vrouwen krijgen rond de twintigste week een echo aangeboden. Bij deze echo kunnen afwijkingen als bijvoorbeeld een open ruggetje of een waterhoofd zichtbaar

worden. Moet een zwangerschap worden afgebroken? Kies je voor foetale therapie, terwijl er nog weinig zicht is op effecten van deze behandeling? Wat wanneer je de keuze maakt om geen gebruik te maken van deze twintig-weken echo? Wat betekent het om iets niet te weten? En wat betekent dit voor de zorgverleners?

Over de ethische kanten van deze nieuwe technologische mogelijkheden debatteerden Wybo Dondorp (ethicus Universiteit van Maastricht), Gert van Dijk (ethicus KNMG, IC neonatologie Erasmus MC), Stef Groenewoud (directeur Lindeboom Instituut voor medische ethiek), Tsjalling Swierstra (hoogleraar Wijsbegeerte Universiteit van Maastricht), Frank

Vandenbussche (hoogleraar Verloskunde Radboud Universiteit/UMCN), Ab Aaldriks (psychiater/verloskundige Bouman GGZ Rotterdam), Ellen van Benthem

(ervaringsdeskundige), Frances van Grondelle (vrouwenhulpverlening Bouman GGZ

Rotterdam), Janine en Willem Jan van Klinken (ervaringsdeskundigen), Daniëlle Voskuilen (medisch maatschappelijk werkster St. Radboud UMC Nijmegen).


41

Kind als proefkonijn?

Dilemma’s rond medicijnonderzoek bij kinderen

> dinsdag 15 februari, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Van alle medicijnen die in Nederland worden voorgeschreven aan kinderen is ca. 70% niet

geregistreerd voor toepassing bij kinderen of wordt niet volgens voorschrift toegepast. Voor pasgeborenen in een intensive care-setting loopt dit percentage zelfs op tot 90%. De

gevolgen van verkeerde doseringen lopen uiteen van ernstige bijwerkingen tot zelfs het

overlijden van kinderen. Het grootste gedeelte van de medicatiedoseringen zijn dus niet gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek (evidence based), maar op praktijkervaring

(empirisch bewijs). Om dit te veranderen zou meer medisch-wetenschappelijk onderzoek

met kinderen moeten plaatsvinden. Voor nieuwe en opnieuw te registreren medicatie wordt dit reeds wettelijk afgedwongen in een Europese Verordening; voor bestaande geneesmiddelen gebeurt dit nog heel weinig.

Waar ligt de zelfbeschikking van het kind? Wat zijn de verplichtingen van de ouders ten opzichte van het kind? Wat zijn de afwegingen tussen het belang van het kind en het

algemeen belang? Moet de overheid een beschermende functie hebben in plaats van een

faciliterende functie? Welke verantwoordelijkheden leg je bij kinderen voor het nemen van

besluiten over deelname aan onderzoek? Op welke leeftijd zijn kinderen in staat een moreel besluit te nemen over deelname?

Met Frans van Agt (jurist UMC Radboud Nijmegen/METC regio Arnhem-Nijmegen), Michel Dutrée (directeur Nefarma, belangenorganisatie farmaceutische industrie), Dick Engberts (hoogleraar Medische Ethiek en Gezondheidsrecht LUMC), Janneke Schermers (oudinspecteur Gezondheidszorg, oud-lid Tweede Kamer), José en Ben Smeijers

(ervaringsdeskundigen), Inekee van der Vaart (researchcoördinator Kinderoncologie Sophia Kinderziekenhuis), Peter-Paul Verbeek (hoogleraar Filosofie van Mens en Techniek Universiteit Twente), Saskia de Wildt (kinderarts-intensivist Erasmus MC/klinisch

farmacoloog, in die hoedanigheid verbonden aan Kenniscentrum voor Farmacotherapie bij Kinderen (NKFK)), Michel Zwaan (kinderoncoloog Sophia Kinderziekenhuis).


42

Beloning en straf in de gezondheidszorg De prijs van ongezond leven

> dinsdag 15 maart, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Niet roken, niet drinken, niet vet eten maar veel bewegen en gezond eten. Verschillende

adviezen aan de overheid zeggen dat een burger beloond moet worden voor gezond gedrag en gestraft moet worden voor ongezond gedrag.

Deze ontwikkeling vraagt om ethische reflectie. Moet je de burger belonen wanneer iemand zich gezond gedraagt en moet je iemand straffen die ongezond gedrag vertoont? Op dinsdag 15 maart discussiëerden specialisten en geïnteresseerden over de prijs van ongezond leven.

De burger moet meer verantwoordelijkheid dragen voor zijn eigen gezondheid. Maar is

iedere burger wel in staat om een gezond leven te leiden? Is het niet een vorm van verkapte opvoeding? En komt ons principe van solidariteit niet onder druk te staan wanneer mensen moeten gaan betalen voor ‘ongezond’ gedrag?

Met Marijn Aalders (fysiotherapeute BigMove Institute), Jaap van Binsbergen (huisarts en bijzonder hoogleraar Voedingsleer en huisartsgeneeskunde UMCN St. Radboud), Frank

Koelewijn (ervaringsdeskundige), Diana Monissen (voorzitter Raad van Bestuur De Friesland Zorgverzekeraar), Henriëtte Prast (hoogleraar Persoonlijke Financiële Planning Universiteit

Tilburg, lid WRR - project ‘Keuze, gedrag en beleid’), Marian Verkerk (hoogleraar Zorgethiek UMCG), Pieter Vos (psycholoog, algemeen secretaris Raad voor de Volksgezondheid en de Zorg (RVZ)).


Leven van pil naar pil

Over veroudering en geneesmiddelen

> dinsdag 12 april, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Naar verwachting is binnen tien jaar een kwart van de totale wereldbevolking ouder dan zestig. De druk op de gezondheidszorg zal dus steeds meer toenemen. Zo is er bij ouderen steeds vaker sprake van polyfarmacie: het chronisch gebruik van meer geneesmiddelen tegelijk. Ze leven letterlijk van pil naar pil.

Waarom is er voor ouderen geen aparte wetgeving op het gebied van

geneesmiddelenonderzoek, zoals bij kinderen? Kerngezond oud worden (healthy ageing)

wordt gezien als heilige graal, maar horen bij ouderdom niet vanzelfsprekend ook gebreken? Moeten we alle kansen benutten die de technologie ons biedt om maar zo oud mogelijk te

worden? Wat betekent het als iedereen in de toekomst veel langer zou kunnen leven? En hoe zit het met de zelfbeschikking van ouderen? Met Ruud Dessing (apotheker/lid hoofdbestuur KNMP), Paul Jansen (klinisch geriater UMCU en voorzitter/oprichter Expertisecentrum voor pharmacotherapie bij ouderen (Ephor)), Evert van Leeuwen (hoogleraar Medische Ethiek UMCN St. Radboud), Sophia de Rooij (internist-geriater AMC), Maartje Schermer

(filosoof/ethicus Erasmus MC), Dorothea Touwen (medisch ethicus LUMC, auteur van Voor

een ander), Frans Opdam (internist in opleiding, specialisatie klinische farmacologie, apotheker), Marjolein de Booys (teammanager kwaliteit NPCF).


43

Zorg rond het levenseinde

Kwaliteit van leven in de laatste levensfase

> maandag 16 mei, aanvang 20.00 uur, café open 19.00

Een naderend levenseinde brengt meestal veel complexe beslissingen met zich mee. Zelf beschikken en zeggenschap daarin hebben is niet altijd vanzelfsprekend. Zorg bij het

levenseinde kenmerkt zich door symptoom gerichte zorg en minder door op genezing

gerichte zorg. Palliatieve zorg, palliatieve sedatie, euthanasie, stoppen met eten en drinken, voltooid leven zijn vraagstukken die alle hun eigen ethische en medische vragen oproepen. Het omgaan met de keuzes van een stervende, al dan niet schriftelijk vastgelegd, levert

allerlei ethische en juridische vragen op. Welke rol spelen hulpverleners, medici en naasten in deze gevoelige ethische discussies? Met Els Borst-Eilers (voormalig minister VWS, oudvoorzitter Nationaal platform palliatieve zorg en NFK (Nederlandse Federatie van

Kankerpatiëntenorganisaties)), Bert Keizer (verpleeghuisarts, SCEN-arts, filosoof, schrijver), Hans van Delden (hoogleraar Medische Ethiek Universiteit Utrecht), Eduard Verhagen (kinderarts UMCG, palliatieve zorg rond kinderen), Wouter Zuurmond (hoogleraar

Pijnbestrijding & Palliatieve Zorg VUmc, medisch directeur Hospice Kuria), Christine Brouwer (ervaringsdeskundige), Angela Poort-Hegeman (ervaringsdeskundige, voorzitter Vereniging 'Ouders, Kinderen en Kanker' (VOKK)), Marie-José Pulles (ervaringsdeskundige, adviseur palliatieve zorg voor kinderen).


Blik op de levensloop: over het graf heen?

> woensdag 15 juni, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Wat betekenen waardigheid en zelfbeschikking voor de loop van het leven? In het laatste

debat uit de serie ‘Van wieg tot graf’ zal het essay ‘Wat is waardigheid?’ worden uitgereikt.

Dit essay is een briefwisseling tussen filosoof Ruud Kaulingfreks en jurist Aart Hendriks die vanuit verschillende standpunten discussiëerden over het begrip waardigheid.

Daarnaast er is het thema ‘over het graf’. Is het mogelijk om de levensloop aan te passen en door gebruik te maken van nieuwe technologieën ouder te worden, langer te leven en

misschien zelfs onsterfelijk te worden, over het graf heen? Heb je als mens niet de plicht om jezelf te verbeteren? En welke ethische vraagstukken dienen zich dan daarbij aan?

Met Aart Hendriks (hoogleraar Gezondheidsrecht Universiteit Leiden-LUMC), Ruud

Kaulingfreks (filosoof en organisatieadviseur, universitair docent organisatieontwikkeling

Universiteit voor Humanistiek), Bert Keizer (verpleeghuisarts, filosoof, schrijver), Martijntje Smits (ingenieur en techniekfilosoof, senior onderzoeker Rathenau Instituut), Margo

Trappenburg (hoofddocent Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschap (UU), bijzonder hoogleraar Sociaal-Politieke Aspecten van de Verzorgingsstaat UvA), Rudi

Westendorp (hoogleraar Ouderengeneeskunde LUMC, directeur Leyden Academy on Vitality and Ageing), Marcel Zuijderland (filosoof en publicist). Aantal bezoekers: 128

44

Literaturfest Literaturfest Live I

> maandag 9 mei, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Drie jongens praten over boeken. Dat is Literaturfest, ooit begonnen als podcast en voor het eerst live in de Rode Hoed. Ernst-Jan Pfauth (NRC Handelsblad), Tim de Gier (Vrij Nederland) en Toine Donk (Athenaeum) bespraken Never Let Me Go van Kazuo Ishiguro en praatten

daarnaast met drie verschillende gasten over een boek naar keuze. Inclusief `Kousbroek-

kwartiertje`. Gasten (o.a.): Hanna Bervoets (columniste van de Volkskrant en schrijfster), Bas Heijne (columnist van NRC Handelsblad) en Pepijn Lanen (rapper van De Jeugd van Tegenwoordig en Le Le).


Literaturfest II

> dinsdag 4 oktober, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Drie jongens praten over boeken. Dat is Literaturfest, een jaar geleden begonnen als podcast en nu voor de tweede keer live in de Rode Hoed. Met Ernst-Jan Pfauth (NRC Handelsblad), Tim de Gier (Vrij Nederland) en Toine Donk (Das Magazin). Op dinsdag 4 oktober waren

Franca Treur (schrijver), Peter Vandermeersch (hoofdredacteur NRC Handelsblad) en Jelle Brandt Corstius (journalist) te gast en praatten zij over hun favoriete boek. Aantal bezoekers: 120

LIteraturfest III

> woensdag 30 november, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Voor de derde maal veranderden ze de Rode Hoed in een intiem boekenclubje. Ernst-Jan Pfauth (NRC Handelsblad), Tim de Gier (Vrij Nederland) en Toine Donk (Athenaeum, Das

Magazin) ontvingen op woensdag 30 november schrijfster Marian Donner. Zij werkt bij een escortbureau en heeft als favoriete boek een werk uit het jaar 1862 gekozen. Ook schoof

vaste gast Bas Heijne aan. De heren hoorden hem onder andere uit over Echt Zien, een essay dat Heijne over de literatuur schreef.


45

Sub Rosa Paul de Leeuw interviewt Clairy Polak


Op dinsdag 20 september begon de nieuwe interviewserie Sub Rosa in de Rode Hoed:

prominente interviewers ondervragen prominente gasten. Het eerste tweegesprek ging

tussen Clairy Polak en Paul de Leeuw. Een interview volgens de Sub Rosa-formule, waarbij

interviewer en ondervraagde hun verwachtingen van het gesprek met de zaal delen, zonder

hier zelf bij aanwezig te zijn. Het publiek weet dus meer dan het duo op het podium. Wordt dát gevoelige onderwerp bewust vermeden, wordt die confronterende vraag eindelijk eens gesteld?


Maartje van Weegen interviewt Hans van Manen


Op maandag 21 november was er een nieuw tweegesprek volgens de Sub Rosa-formule: Maartje van Weegen interviewde choreograaf en fotograaf Hans van Manen. Beide

prominenten deelden, zonder hier zelf bij aanwezig te zijn, voorafgaand aan het interview

hun verwachtingen van het gesprek met de zaal. Het publiek wist dus meer dan het duo op het podium. Wordt dát gevoelige onderwerp bewust vermeden, wordt die confronterende vraag eindelijk eens gesteld?


46

Filosofie in de Rode Hoed In afwisseling met het Wetenschapscafé zal Filosofie in de Rode Hoed om de maand een

plaats krijgen in de programmering. Deze programma’s komen tot stand in samenwerking met het Filosofie Magazine.

Foucault


Op maandag 31 oktober vond de eerste “Filosofie in de Rode Hoed” plaats, een avond die in het teken stond van de filosoof Michel Foucault (1926-1984). Tot zijn dood doceerde

Foucault aan het prestigieuze Collège de France. In zijn laatste collegejaar (1983-1984) doceerde hij over “De moed tot waarheid” waarvan de Nederlandstalige transcriptie is

verschenen. In dit boek maakt men kennis met Foucault als docent; zelfs zijn huishoudelijke mededelingen zijn in het transcript opgenomen. Wat kan de docent Foucault ons vertellen over de filosoof Foucault? En welke verdere weg had zijn denken kunnen inslaan? Dat zijn vragen die op deze avond worden onderzocht. Met: Henk Oosterling (universitair

hoofddocent aan de Erasmus Universiteit’, hij introduceert het werk van Foucault en plaatst het in de naoorlogse Franse filosofie. Fons Elders (emeritus hoogleraar Filosofie aan de

Universiteit voor Humanistiek), die de filosoof goed heeft gekend en de persoon Foucault

introduceerde aan de hand van een in 1971 gefilmd debat tussen Noam Chomsky en Michel Foucault. Een debatpanel bestaande uit Désanne van Brederode (schrijver en studeerde

filosofie (VU)), Pieter Pekelharing (universitair docent politieke en sociale filosofie Universiteit van Amsterdam) en Henk Oosterling die het boek recenseerden. Het gesprek stond onder leiding van Daan Roovers (hoofdredacteur Filosofie Magazine).


47

Leefritme Is tijd continu of discontinu?

> maandag 12 december, aanvang 20.00 uur, café open 19.00 uur

Het leven in een 24-uurseconomie doet grenzen vervagen: met onze smartphones zijn we overal en altijd bereikbaar en bij het aantreffen van een gesloten winkeldeur op zondag

krabben we ons achter de oren. Een ritmeloos bestaan is tegenwoordig mogelijk. In haar onlangs verschenen boek Ritme. Op zoek naar een terugkerende tijd pleit Marli Huijer

(filosoof en arts) voor ritme. Aritmie zorgt voor rusteloosheid, wanorde en verveling aldus Huijer. Daarentegen pleit Joke Hermsen (schrijver en filosoof) voor onthaasting. Onder

leiding van Wim Brands (journalist en VPRO presentator) traden Marli Huijer en Joke Hermsen op maandag 12 december in debat over de vraag op welke manier het beste met tijd om te gaan. Hans Achterhuis (emeritus hoogleraar Filosofie UT en Denker des Vaderlands 2011)

verzorgde een inleiding op de avond. De ritme-ervaring op de avond was compleet door een

ritmisch intermezzo van muziek en dans onder leiding van Frank Meester (filosoof-muzikant en schrijver), met Stijn Huijer (drum) en Anna van Regteren Altena (dans).


48

Feiten en cijfers Datum

Programma

Aantal

10-1-2011 RHWC Ruzie over dino's

34

11-1-2011 Van wieg tot graf 1

50

12-1-2011 Kernenergiedebat

208

15-1-2011 debatteren kun je leren

17-1-2011 Polderen bij de verstedelijking

202 98

23-1-2011 VKOZ met Burgermeester Adam

386

25-1-2011 20 o 20

100

24-1-2011 KNMP debat 1

8-2-2011 Werk zoekt vrouw

138

65

14-2-2011 NRC Rechtstaat

401

14-2-2011 Leermeester

40

15-2-2011 Van wieg tot graf 2

NCRV Dokument manische depressie

80

17-2-2011 jongeren

384

27-2-2011 VKOZ

220

21-2-2011 RHWC Robot Chirurgie

38

28-2-2011 Vasalis

1-3-2011 Sport en commercie Brood en spelen 7-3-2011 Mokumse maffia

8-3-2011 Europese topvrouwen

14-3-2011 RHW geschiedenis van de koe in europa 14-3-2011 Leermeester en Leerling 15-3-2011 Van wieg tot graf

15-3-2011 John Adams literature Course

16-3-2011 20 o 20 wie maakt de dienst uit? 27-3-2011 Vkoz

28-3-2011 Afghanistan: de oorlog en de verslag 1-4-2011 Rudy Kousbroeklezing

11-4-2011 Wetenschapscafé

450

geannuleerd

174 100

geannuleerd

50

94

26

100 68

84

399 31

12-4-2011 Van wieg tot graf

12-4-2011 Leermeester De sportjournalist 17-4-2011 Vkoz

26-4-2011 NCRV Nederwiet

79 50

52

205

9-5-2011 RHW

64

9-5-2011 Literaturfest

100

11-5-2011 Hommage aan hofland

333


136

17-5-2011 Avond van de democratie

103

22-5-2011 Rutte op maandag

24-5-2012 20 o 20 Wie maakt de dienst uit?

25-5-2012 Berichten uit de nieuwe wereld (NRC)

49

100 100

425

25-5-2012 Leermeester De Romancier

26-5-2011 Ik lust je rauw Kasteel Groeneveld

50

23


128

27-6-2011 KNMP debat 2

200

30-6-2011 Snoeien en groeien in de kunst en culuur

200

24-6-2011 Poëzie aan de steiger

150

31-8-2011 Joshua foer 6-9-2011 HJ Schoo

450 450

13-9-2011 NRC klimaatdebat 1

289

15-9-2011 Hersenbank

350

18-9-2011 Abel Herzberglezing

289

20-9-2011 Sub Rosa Paul de Leeuw

131

25-9-2011 Schuilkerkconcerten

36

25-9-2011 VKOZ

120

26-9-2011 Wetenschapscafé

26-9-2011 Leermeester De politicoloog 27-9-2011 Twintiger over twintig

2-10-2011 De Volkskrant 90 jaar!

4-10-2011 John Adams literature Course 4-10-2011 Literaturfest

10-10-2011 NRC Klimaatdebat 2

118

35

120 300 29

120 244

30-10-2011 Opening maand van de spiritualiteit 31-10-2011 Filosofie in de Rode Hoed 31-10-2011 Leermeester & leerling

160 237

25

1-11-2011 NRC Klimaatdebat 3

163

8-11-2011 NTR De Slavernij

129

7-11-2011 NCRV Kinderen van de Hondsberg 13-11-2011 VK op zondag

193 94


150

14-11-2011 Twintiger over twintig

130

21-11-2011 Sub Rosa Hans van Maanen

80

21-11-2011 Leermeester & Leerling

30

22-11-2011 NRC Klimaat 4

127

27-11-2011 NRC Hoorcollege

242

28-11-2011 RHW

27

30-11-2011 Literaturfest

130

6-12-2011 Karel van het Reve

350

8-12-2011 De Nationale denktank

135


100

12-12-2011 Filosofie in de Rode Hoed

180

12-12-2011 Leermeester & Leerling

15-12-2011 NRC Afscheid Guus van Holland

50

30

253

Totaal: 82

Totaal bezoekers aantal

12.564

2 geannuleerd 73 programma's in de Oosterhuiszaal met een gemiddeld bezoekersaantal van 172 9 programma's in de kleine zaal met een gemiddeld bezoekersaantal van 38

51

Programma jaarverslag 2011

Recommend Documents