Plan van aanpak
Powered by: De Slinger Utrecht
Samenvatting...............................................................................................................................................3 Citaten............................................................................................................................................................5 Inleiding ........................................................................................................................................................7 Utrecht onder stroom ...............................................................................................................................8 Visie ................................................................................................................................................................8 Missie .............................................................................................................................................................8 Strategie ........................................................................................................................................................8 Thema’s 2014 – 2018................................................................................................................................9 Stippen aan de horizon ........................................................................................................................................... 9 Platform ...................................................................................................................................................................... 10 De organisatie van Utrecht onder stroom ...................................................................................... 11 De rol van De Slinger Utrecht in de nieuwe beweging ........................................................................... 11 *) De Tafelgroepen ................................................................................................................................. 12 De meerwaarde van Utrecht onder stroom ................................................................................... 12 Het onderscheidend vermogen van De Slinger Utrecht ........................................................................ 12 De propositie van ‘Utrecht onder stroom’ / De Slinger Utrecht ........................................................ 12 Communicatieplan ................................................................................................................................. 15 Marketing en public relations ............................................................................................................ 17 Doelstellingen 2013: ............................................................................................................................................. 17 Doelstellingen 2014 – 2018 .............................................................................................................................. 17 Activiteiten:............................................................................................................................................................... 17 Communicatiekanalen: ......................................................................................................................... 17 Mediapartners.......................................................................................................................................................... 17 Social media .............................................................................................................................................................. 17 Eigen internetsite ................................................................................................................................................... 17 Overige kanalen....................................................................................................................................................... 17 Financieringsdoelstelling .................................................................................................................... 18 Financieringsbehoefte (per jaar)..................................................................................................................... 18 Financieringsmogelijkheden voor de beweging ....................................................................................... 18 BIJLAGEN.................................................................................................................................................... 19 Interviews.................................................................................................................................................................. 19 Initiatiefproject ‘1234 AB’.................................................................................................................... 19 *) Voorbeelden van (stedelijke) platformen............................................................................................... 26 Digitale Steden Agenda ........................................................................................................................................ 26 Wijkinitiatieven in Utrecht................................................................................................................................. 26
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Samenvatting Met ‘Utrecht onder stroom’ wil De Slinger Utrecht maatschappelijk betrokken ondernemen in de gemeente Utrecht een nieuwe impuls geven. Het doel is dat in 2018 een groot aantal Utrechtse ondernemingen actief maatschappelijk onderneemt en zo met andere initiatieven werkt aan een duurzame Utrechtse samenleving. De Beweging draagt dit gedachtengoed uit, bundelt al deze initiatieven en maakt deze zichtbaar. De Slinger Utrecht coördineert, als penvoerder namens de initiatiefnemers en alle andere bedrijven en instellingen die ‘Utrecht onder stroom’ ondersteunen, ‘Utrecht onder stroom’, en enthousiasmeert bedrijven mee te doen om zo samen de beoogde sterke samenleving te bewerkstelligen. Al sinds 2007 is De Slinger Utrecht voor grote en kleinere Utrechtse bedrijven het instrument om hun MBO-‐beleid in de praktijk gestalte te geven. In de afgelopen jaren is dankzij de bijdragen van de Slinger-‐ partners een behoorlijke investering in de Utrechtse samenleving tot stand gekomen. Zo zijn als “maatschappelijk return on investment”, projecten als Van Harte Resto, NUtrecht , de Voedselbank en Dress for Success ondersteund met kennis, deskundigheid, diensten en menskracht. In ‘Utrecht onder stroom’ is De Slinger Utrecht de makelaar, die vraag en aanbod op het vlak van maatschappelijke initiatieven verbindt en zo ondernemers helpt bij het realiseren van hun mbo-‐ doelstellingen. Om de doelstelling van de nieuwe Utrechtse beweging te halen, komt er een openbare virtuele plek, waar zoveel mogelijk partijen uit de Utrechtse samenleving op een openbare plek hun te behalen maatschappelijke doelen voor 2018 vastleggen en beschrijven hoe ze daar willen komen. Door “naming and shaming” kan iedereen bij de les gehouden worden. Het uiteindelijke doel is dat in 2018 Utrecht opvalt door de duurzame samenleving, waarin Utrechters en Utrechtse ondernemers actief samen werken aan die maatschappij, voelen inwoners en ondernemers van de stad Utrecht zich persoonlijk verantwoordelijk voor een gezond leefmilieu, nu en in de toekomst, en passen zij hun gedrag daar op aan, en werken mensen, ondernemers, instellingen, organisaties en werknemers actief samen aan een sterke arbeidsmarkt en een duurzame economie. Om dat te realiseren is een actieve, praktische deelname van het bedrijfsleven in Utrecht noodzakelijk. De Slinger Utrecht is daarin een beproefd en professionele partner. De Slinger Utrecht heeft in de afgelopen jaren een groot netwerk opgebouwd van bedrijven en organisaties. Daardoor weet De Slinger Utrecht waar de behoefte aan hulp in de samenleving is en waar in het bedrijfsleven die hulp gevonden kan worden. Samen met organisaties als Soda Producties, Portaal en DOENJA, wil De Slinger Utrecht met al zijn partners actieve ondernemers faciliteren, om zo de doelen voor 2018 te realiseren. Utrecht onder stroom , naar een oorspronkelijke idee van de Utrecht Development Board, is een manier van leven en denken. Het is geen nieuwe organisatie. Elke partij die de filosofie van ‘Utrecht onder stroom’ onderschrijft, gaat vanuit zijn eigen discipline en met zijn eigen middelen ermee aan de slag. Veel werk kan in bestaande structuren worden verzet. Ook op het gebied van funding kan snel en effectief worden gehandeld, door niet moeizaam op zoek te gaan naar nieuwe fondsen en financieringen, maar door het ombuigen van bestaande geldstromen naar nieuwe doelen. ‘Utrecht onder stroom’ maakt duidelijk zichtbaar wat er al is, sluit bestaande initiatieven op elkaar aan om synergetische waarde te bewerkstelligen, en koppelt partijen, zodat door nieuwe samenwerkingsverbanden meer werk verzet kan worden. De Slinger Utrecht ontwikkelt een programma voor het maatschappelijk betrokken ondernemen; de mensen (people). Daarbij speelt het nieuwe initiatief van Mickey Huibregtsen “1234 AB” een centrale rol. De Taskforce Innovatieregio Utrecht (na 2013: Economic Board Utrecht ) neemt de duurzaamheidskant (planet) voor zijn rekening nemen, terwijl ondernemersverbanden, overheden en instelling samen de doelstellingen en het tijdspad voor winst en werkgelegenheid (profit) ontwikkelen. De Slinger Utrecht is namens de drie oorspronkelijke partners (USB, Vrede van Utrecht , Taskforce Innovatieregio Utrecht ) penvoerder. De Slinger Utrecht mobiliseert het bedrijfsleven en helpt ondernemingen hun bijdragen te leveren.
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Het als ondernemer maatschappelijk actief zijn, is in toenemende mate een belangrijke gunningsfactor. Niet alleen bij overheden. Ook andere bedrijven selecteren (toeleveranciers mede op basis van in praktijk bewezen maatschappelijk ondernemerschap. Via De Slinger Utrecht deel nemen aan Utrecht onder stroom , is een unieke mogelijkheid voor zowel grote ondernemingen, het mkb en zzp’ers om het MBO-‐ beleid letterlijk en figuurlijk bewijsbaar in praktijk te brengen. Om dat te bewerkstelligen en om de Utrechtse ambitie waar te maken, is het van groot belang dat De Slinger Utrecht ook in de komende jaren namens het Utrechtse bedrijfsleven haar werk in Utrecht kan blijven doen. Want een investering in De Slinger Utrecht is een investering in een stabiele Utrechtse samenleving.
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Citaten
Trude Maas, voorzitter Utrecht Development Board “Neem voorbeeld aan de Wereldjongerenstad Rotterdam. Die titel heeft Rotterdam zelf verzonnen. Zo brutaal moeten we ook zijn.” Marco de Wilde, regiodirecteur Portaal Utrecht “Maak het in het begin niet te groot. Laat het organisch groeien. Zet niet te veel initiatieven bij elkaar. De kans is dat mensen dan verdwalen. Begin onderop. Begin klein.”
Lotte Enting, directeur Vrijwilligerscentrale Utrecht “Laat duizend bloemen bloeien. Maak gebruik van elkaars expertise. De beweging moet prikkelend en herkenbaar zijn. Het moet hem in de nestgeur zitten. “ Marian de Jong, directeur Movares Foundation “Op een website moeten vraag en aanbod bij elkaar gebracht kunnen worden. Het is leuk om bij een vraag een groepje samen te stellen en dan samen te werken aan een oplossing, Ik vind het van groot belang de jonge generatie erbij te betrekken.’’ Leonard Geluk, vz. R.v.B. ROC Midden Nederland “Vraag de Utrechters zelf wat ze willen.” Annemiek van Vliet, directeur DOENJA Dienstverlening. “Kijk uit dat het niet weer een plan wordt van grijze mannen in pakken.” Edwin Koster, gemeente Utrecht : “Zet in op de betrokkenheid van de inwoners: ‘Proud to be Utrecht er’. “ Irene ten Dam , Taskforce Innovatie Regio Utrecht , “De beweging vult het programma van de Economic Board Utrecht aan. Met dit initiatief is nu ook de maatschappelijke kant gedekt: de menselijke duurzaamheid.” Jan Dinissen, Kamer van Koophandel Midden Nederland: “Er mag best geld worden verdiend aan de beweging. Kijk maar eens naar een mooi voorbeeld als De Leckere. Of Van der Kleij met zijn wasserette waarin laaggeschoolden werken.” Anne Heijnsbroek, algemeen-directeur Soda Producties: “Schep inspirerende beelden: - Zo’n stad willen we niet worden - Zo’n stad willen we wel worden” Harry Wijers, algemeen-directeur GVU: “De Beweging moet een mentaliteitsverandering te weeg brengen. Waarom maak ik als het sneeuwt wel mijn stoepje schoon, maar stop ik bij de openbare weg. Voel je verantwoordelijk voor wat er om je heen gebeurt. “ Rien Nagel, directeur Rabobank Utrecht
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
“Er is al een groot aantal soortgelijke initiatieven. Weer een nieuw initiatief kan als concurrerend worden ervaren. Het is de uitdaging juist met dit initiatief bestaande initiatieven samen te voegen.”
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Inleiding Er is iets aan de hand in de samenleving. Er moet iets gebeuren. De vraag is alleen: wat? Voor de overheid is het duidelijk, dat de burger actief moet worden. Het is gedaan met de welvaartsmaatschappij, waarin overheden voor zijn burgers zorgden van de wieg tot het graf. In het nieuwe welzijnsbeleid van de gemeente Utrecht staat het onomwonden. De gemeente wil dat de burger zelf actief wordt, plannen verzint en activiteiten opzet. De sociale makelaars van DOENJA en de nieuwe welzijnsorganisaties zoals Soda Productions hebben de opdracht de initiatieven te faciliteren, zodat ze tot wasdom kunnen komen. Portaal onderzoekt hoe zijn huurders geactiveerd kunnen worden. Het is niet alleen de overheid, die vindt dat de burger zelf het heft in handen moet nemen. Een toenemend aantal ondernemers draagt uit, dat ook bedrijven een maatschappelijke taak hebben. De samenleving is immers een samenstel van burgers en ondernemingen, waarin de ondernemer zelf ook burger is. Gaat het ondernemers goed, dan gaat het anderen ook goed. Het als ondernemers mede verantwoordelijkheid nemen voor de samenleving, kan alleen met een gezond bedrijfsleven. De bedrijven zijn immers de motor van een gezonde maatschappij. In Utrecht ontstond zo bijvoorbeeld in 2007 De Slinger Utrecht. In de afgelopen jaren zijn er meer particuliere initiatieven ontstaan. Er gebeurt bijvoorbeeld van alles op het gebied van duurzaamheid. Een opvallend initiatief is Snappcar, een verhuursysteem, waarbij particulieren hun auto verhuren aan andere particulieren. Samen kun je zo de uitstoot van CO2 helpen verminderen. Tegelijkertijd vergroot je het rendement van de investering die met de aanschaf van je auto is gedaan. Op het maatschappelijke vlak zijn er weer andere initiatieven, zoals het net gestarte project in Kanaleneiland voor duurzaam tuinieren ‘FOOD FOR GOOD” , waarbij de opbrengst van de tuin onder meer gaat naar de Voedselbank en Resto van Harte. Deze ontwikkelingen gebeuren niet zomaar. Het is de nieuwe tijdgeest. Mensen voelen een bepaalde urgentie. Ze voelen een drang om tot daden te komen. Utrechtse ondernemers, al dan niet verenigd in De Slinger Utrecht, nemen deel aan initiatieven in wijken als Kanaleneiland en Overvecht, waar ze met wijkbewoners, instellingen en andere organisaties zelf actief aan de slag gingen om de leefbaarheid in de wijk te vergroten en problemen aan te pakken. Ze geven gehoor aan die stille roep in de maatschappij om bijvoorbeeld zelf te kijken of ze werkgelegenheid kunnen scheppen, in plaats van af te wachten tot het UWV bij hen aanklopt. Een grootonderneming als Ikea werft bewust onder de inwoners van de wijk Kanaleneiland, omdat de vestiging daar is geworteld. Dan moeten de wijkbewoners daar ook van profiteren, zo meent het woonwarenhuis. Zo bruist op dit moment al de stad van kleine en grote initiatieven. Dat bracht de Utrecht Development Board (UDB) op het idee om die beweging in Utrecht inzichtelijk te maken. Daarmee kan de stad trots laten zien wat er al wordt gedaan en anderen door deze voorbeelden stimuleren zelf ook initiatieven te gaan ontplooien. De Slinger Utrecht, al sinds 2007 de makelaar tussen bedrijven en organisaties die iets willen doen voor de samenleving en maatschappelijke initiatieven die hulp van bedrijven en instellingen goed kunnen gebruiken, heeft het initiatief genomen dit plan uit te werken. De Slinger Utrecht kreeg daarbij al van meet af aan ondersteuning van de UDB, de Vrede van Utrecht en de Taskforce Innovatie Regio Utrecht . In de afgelopen weken zijn verschillende gesprekken gevoerd met sleutelfiguren uit de Utrechtse samenleving. In korte interviews is hun visie op de bovenbeschreven ontwikkeling gevraagd en hebben zij adviezen gegeven voor de verdere uitwerking van het Plan van Aanpak voor wat als werktitel meekreeg: Utrecht , MVO-‐stad 2018 en nu als ‘Utrecht onder stroom’ verder wordt uitgewerkt. Deze notitie is daar de weerslag van. April 2013, UDB, TaskForce Innovatie Regio Utrecht, Vrede van Utrecht , De Slinger Utrecht
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Utrecht onder stroom In de eerste gesprekken na de lancering van het idee voor “Utrecht, MVO-‐stad 2018” voor het schrijven van een plan van aanpak, werd al snel duidelijk dat dit doel met deze naam, een grote kans op mislukking heeft. De titel zegt te weinig, het doel is te vaag en het is te weinig aansprekend voor een breed publiek. Zo ontstond langzaam het idee dit plan vorm te geven als een brede, maatschappelijke beweging: Utrecht onder stroom. ‘Utrecht onder stroom’ bundelt zoveel mogelijk maatschappelijke initiatieven in de gemeente Utrecht en maakt deze zichtbaar. In 2018 valt het Utrechtse bedrijfsleven op door duurzaam te ondernemen op al zijn aspecten. Bedrijven, instellingen, organisaties e.d. sluiten zich hier bij aan en geven op een centraal platform aan wat zij in 2018 willen bereiken, hoe ze dat gaan doen en wat hun diensten voor de samenleving (kunnen) inhouden. Ook vanuit de vraagzijde worden hier (nieuwe) projecten aangemeld, met doelstellingen en marsroute tot aan 2018. Zo is voor zowel de vraag-‐ als de aanbodzijde, het meedoen aan ‘Utrecht onder stroom’ niet zonder verplichting. ‘Utrecht onder stroom’ moet verder gaan leven, doordat mensen op ‘social media’ aangeven ‘Utrecht onder stroom’ te ondersteunen, daarover praten en elkaar becommentariëren. Ook moet ‘Utrecht onder stroom’ door allerlei uitingen in de hele stad zichtbaar worden. Het is wellicht een goed idee, ‘Utrecht onder stroom’ in eerste instantie als een pilot te beginnen in een van de Utrechtse wijken. Daar kan op kleinschalig niveau worden geëxperimenteerd met het mobiliseren van wijkbewoners, welzijnsorganisaties en buurtondernemers, het opzetten van de internet-‐community, het inzetten van rolmodellen uit de wijk in de publiciteitscampagnes en de virale campagnes daaromheen. Ook kan daar kennis worden opgedaan met het project 1234 AB, dat onderdeel is van Utrecht onder stroom . Vanuit deze wijk kan de beweging naar andere wijken worden uitgerold. Initiatieven als “Echt Overvecht” of het ondernemersinitiatief “Leefbaar Kanaleneiland”, zijn uitstekende projecten om als startpunt te gebruiken. Hier is al een bepaalde vorm van structuur, waarop kan worden aangehaakt; er zijn al actieve burgers, ondernemers en instellingen die een gezamenlijk doel nastreven. De beweging heeft vooral in het opstartjaar op zijn minst een succesverhaal nodig, om daarmee andere initiatieven in andere wijken te inspireren tot eigen initiatieven.
Visie In 2018 werken bedrijven, organisaties en inwoners in de stad Utrecht op hun eigen manier aan een samenleving, waarin een uitgebalanceerde samenspel tussen mens, milieu en middelen (people, planet, profit) centraal staat.
Missie Een bewustwording bij de inwoners van de stad Utrecht en ondernemers tot stand brengen, dat een bloeiende samenleving alleen bestaat als daarin actieve burgers zijn vertegenwoordigd, die allen vanuit hun eigen achtergrond en dagelijks werk, zelf daartoe initiatieven ontplooien en anderen bij het uitvoeren van die initiatieven willen ondersteunen.
Strategie ‘Utrecht onder stroom’ activeert, stimuleert, en faciliteert mensen, bedrijven en organisaties in de stad Utrecht om tot daden te komen. ‘Utrecht onder stroom’ zelf is een gedachte, een levenshouding of een filosofie. De aanhangers van deze Utrechtse Beweging verplichten zich
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
daadwerkelijk uitvoering te geven aan die gedachte. De verplichting tot uitvoering en de controle op de uitvoering daarvan, wordt openbaar gemaakt op een centraal (internet)-‐podium.
Thema’s 2014 – 2018 De overheid treedt terug, de zelfredzaamheid van burgers wordt gestimuleerd, het milieu vraagt van de individuele mens actie, de gevolgen van de economische crisis worden nog duidelijker voelbaar. Er komt veel op de samenleving af in de komende jaren. Met elkaar kunnen we deze problemen goed aanpakken. ‘Utrecht onder stroom’ kan initiatieven op dat vlak stimuleren, faciliteren en oplossingen bieden. In de komende jaren worden de volgende thema’s urgent: • Armoedebestrijding en de gevolgen daarvan aanpakken (bijv. schuldhulpverlening) • Zorgen voor elkaar; mantelzorg, buurtboodschappendienst • Werken aan nieuwe banen en bedrijvigheid. Hulp voor startende ondernemers in de wijken. Buurtinitiatieven omvormen tot bedrijfsmatige activiteiten. Op alternatieve manier banen creëren in de wijk. • Werken aan duurzame, milieuvriendelijke wijken Stippen aan de horizon Aan deze bovenbeschreven vier thema’s kunnen heel goed meetbare en haalbare doelen worden gehangen, met voor elk jaar specifieke acties. Verschillende gesprekspartners onderschreven de thema’s, maar voegden er wel het volgende aan toe: Laat de Utrecht er zelf de punten aan de horizon zetten. Voordat de vier thema’s werkelijk centraal komen te staan in Utrecht onder stroom , is het aan te raden daadwerkelijk Utrechters daarover te bevragen. Dat kan heel goed door een Twitter-‐ campagne, begeleid door enkele weken media-‐aandacht van regionale en lokale media. Daarmee krijgt ‘Utrecht onder stroom’ ook opeens veel aandacht. Strategie ‘Utrecht onder stroom’ richt zich op drie hoofdcategorieën: - mens (people) - milieu (planet) - middelen (profit) In eerste instantie is de meest praktische aanpak, dat de initiatiefnemers elk voor een eigen categorie het voortouw nemen, de doelen schetsen, de kaders schetsen waarbinnen de doelen gesteld kunnen worden en zelf de eerste activiteiten gaan ontwikkelen. Zo kiest De Slinger Utrecht bijvoorbeeld vanuit zijn achtergrond voor de categorie ‘mens’ en werkt daarin het postcodeplan “1234-‐AB” uit van Micky Huibregtsen (zie bijlage) . Elke partij of individu die zich later aansluit, kiest steeds zelf in welke van deze categorieën hij of zij doelen stelt en hoe hij of zij die doelen wil bereiken; dat steeds binnen de per categorie gestelde kaders. Om de missie succesvol uit te voren en de visie te verwezenlijken moeten de volgende stappen worden gezet:
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Stap 1: uitleg over de beweging, creëren van draagvlak bij influencials en individuele burgers, aansluiting zoeken bij bestaande initiatieven, bouwen van een gemeenschap (community) rondom kerngedachte en of geregelde uitingen op lokale televisie, kranten e.d. Stap 2: inzichtelijk maken van wat er al gebeurt op dit vlak en aangeven, waar ruimte is voor nieuwe projecten, bijvoorbeeld d.m.v. keurmerk, stickers, banners op straat enz. van alle activiteiten rond Utrecht onder stroom Stap 3: stimuleren van individuen en partijen om zich aan te sluiten bij bestaande initiatieven of zelf initiatieven te beginnen, het bieden van praktische hulp en ondersteuning, bijvoorbeeld d.m.v. online vraagbaak, koppelingen van hulpvragen aan hulpaanbod en kennisoverdracht, opzetten van een centraal informatiemedium of aansluiten bij een bestaand medium. Stap 4: organiseren van tafelgroepen (zie verderop voor uitleg) om initiatieven te helpen opstarten, de community verder te vergroten en vraag en aanbod aan elkaar te koppelen, het organiseren van jaarlijkse bijeenkomsten om succesvolle initiatieven te lauweren en ‘Utrecht onder stroom’ verder uit te dragen, het organiseren van netwerkbijeenkomsten, om bedrijven en organisaties met elkaar in contact te brengen om samen verder aan (nieuwe) initiatieven te werken. Platform De beweging heeft een duidelijk herkenbaar platform op internet nodig. Daarvoor zijn drie mogelijkheden: 1) zelf ontwikkelen 2) een bestaand platform met alle functionaliteiten kopiëren 3) aansluiten bij een bestaand platform Er is zowel voor optie 2, als 3 iets te zeggen. Zelf ontwikkelen kan ook, maar kost weer veel tijd en geld. Het zou strategisch het beste zijn om een platform als dat van de digitale stad met al zijn functionaliteiten over te nemen en in Utrecht onder eigen naam uit te brengen. Om technische redenen is het handig om aansluiting te zoeken bij een platform als www.nudge.nl. De Slinger Utrecht wil namelijk binnen ‘Utrecht onder stroom’ het idee van Mickey Huibregtsen uitvoeren, waarbij Actieve Burgers in een of meerdere postcodegebieden, een of meerdere projecten verwezenlijken ter versterking van de eigen buurt. Het geeft ook de mogelijkheid voor Utrecht onder stroom , om op lokaal postcode-‐niveau inzichtelijk te maken, wat er allemaal gebeurt in de eigen wijk en in de stad. Een ander voorbeeld van een platform dat in Utrecht gebruikt kan worden, is Alifa in Enschede, waarbij een groot aantal partners is aangesloten, die allen vanuit hun eigen visie en opdracht werken aan de samenleving. (* Zie verder ‘Voorbeelden van stedelijke platformen)
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
De organisatie van Utrecht onder stroom Zoals gesteld is het niet de bedoeling dat er opnieuw een organisatie wordt opgetuigd, die ‘Utrecht onder stroom’ moet neerzetten. Het mag echter duidelijk zijn, dat ‘Utrecht onder stroom’ ook niet zonder een minimale vorm van organisatie kan. Deze organisatie die de dagelijkse zaken regelt, hoeft beslist niet groot te zijn. Algemeen is de opvatting dat deze het beste bij een bestaande organisatie kan worden ingebracht. De opdracht voor deze organisatie is: • realiseer een platform voor ‘Utrecht onder stroom’ en onderhoud deze • organiseer jaarlijks een bijeenkomst voor de aangesloten partners • organiseer een vorm van tafelgroepen *) • geef uitvoering aan het communicatieplan • breng jaarlijks een verslag uit over de tot stand gebrachte initiatieven binnen Utrecht onder stroom De Slinger Utrecht, die zich al als penvoerder namens de vier initiatiefnemers heeft opgeworpen, is gezien het netwerk en de ervaring die in de afgelopen jaren is opgedaan met het verbinden van bedrijven en maatschappelijke initiatieven, hier uitstekend voor geschikt. De rol van De Slinger Utrecht in de nieuwe beweging
Binnen ‘Utrecht onder stroom’ zal De Slinger Utrecht haar rol als makelaar tussen vraag en aanbod inbrengen. Het bedrijfsleven zal benaderd blijven worden om zich als partner aan te sluiten bij De Slinger Utrecht. Door middel van partnerovereenkomsten worden er afspraken gemaakt over de te leveren diensten en producten en de kwantificering daarvan door de individuele partners. De Slinger Utrecht biedt een katalysatorfunctie aan voor de aangesloten partners. Vragen vanuit de Utrechtse samenleving kunnen zij via de Slinger Utrecht laten lopen.
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
*) De Tafelgroepen Het fenomeen Tafelgroepen is afkomstig van een aan De Slinger Utrecht verwant initiatief: de Arnhemse Uitdaging. Verzoeken van maatschappelijke organisaties worden door de Arnhemse Uitdaging voorgelegd aan de Tafelgroep (een team van mensen uit het bedrijfsleven) in het betreffende deel van de stad. Als de aanvraag wordt geaccepteerd, wordt gekeken aan welk bedrijf het verzoek wordt gedaan om mee te werken aan het project. Als vraag en aanbod aan elkaar gekoppeld worden ontstaat er een match. Elke Tafelgroep bestaat uit een aantal “oude rotten en jonge honden”, die zich allen op vrijwillige basis inzetten. Deze 'oude rotten' zijn seniormedewerkers en directeuren met een groot netwerk. 'Jonge honden' zijn over het algemeen jongere mensen, rond de dertig jaar oud, uit het bedrijfsleven. Deze tafelgroepen stimuleren het Arnhemse bedrijfsleven om Maatschappelijk Betrokken Ondernemen in de praktijk te brengen. Arnhem is ingedeeld in verschillende stukken. Iedere Tafelgroep richt zich op een specifiek deel van Arnhem. Het fenomeen tafelgroepen gaan we introduceren in de stad Utrecht.
De meerwaarde van Utrecht onder stroom De stad Utrecht barst van de activiteiten. Het aantal vrijwilligers dat in deze stad actief is, overschrijdt het landelijk gemiddelde. Wie een klein onderzoek doet op internet, komt tientallen sites tegen van Utrechtse initiatieven, die allemaal bezig zijn voor het algemeen nut. De vraag mag terecht worden gesteld, wat een initiatief als deze beweging dan nog toevoegt. De beweging wil niet verworden tot ,,weer een nieuw, goedbedoeld project van grijze mannen in pakken.’’ Het moet een Utrechtse Beweging zijn die algemeen wordt omarmd door iedereen die zich met de stad Utrecht verbonden voelt. Aansluiting bij ‘Utrecht onder stroom’ heeft voordelen voor alle partners. Voor de natuurlijke partners van De Slinger Utrecht, Utrechtse ondernemers, is hieronder de meerwaarde uitgewerkt. Voor niet-‐ondernemers kan die meerwaarde op deelvlakken anders liggen. Boven alles staat echter dat we als Utrechters met elkaar ook wel eens trots mogen zijn op alles wat wij in deze stad weten te bereiken. En dat wil ‘Utrecht onder stroom’ zeker uitdrukken! Het onderscheidend vermogen van De Slinger Utrecht De Slinger Utrecht is niet de enige organisatie die zich bezig houdt met het makelen van vraag en aanbod op het gebied van maatschappelijke initiatieven. Vanuit de studentenwereld is er een organisatie als SIFE, partners Vrijwilligerscentrale Utrecht houdt zich al jarenlang succesvol bezig met het koppelen van vrijwilligers aan vrijwilligerswerk. Het unieke van De Slinger Utrecht is, dat het tot dusver de enige organisatie is, die zich op deze markt begeeft vanuit het Utrechtse bedrijfsleven. Dat is een unieke propositie. De Slinger Utrecht is van en voor ondernemingen met compassie voor de stad Utrecht. De propositie van ‘Utrecht onder stroom’ / De Slinger Utrecht Uit recent onderzoek in de Verenigde Staten *) blijkt dat ruim een derde van de consumenten claims wantrouwen over verantwoord ondernemer en groen ondernemen. Er zijn op internet genoeg voorbeelden te vinden van het zogenoemde “greenwashen”. Daar staat tegenover dat een goed gecontroleerd en uitgevoerd maatschappelijk betrokken beleid, juist een positief beeld schept bij consumenten en potentiële werknemers. Dat beeld wordt danig versterkt, als een onderneming zijn maatschappelijke betrokkenheid vooral ten toon spreid in de omgeving waar de onderneming is gevestigd. Zo werft Ikea in Utrecht nieuw personeel in de wijk Kanaleneiland, waar het filiaal is gevestigd. Daardoor haalt de onderneming de band met de buurt zeer sterk aan. Ikea is niet langer een onpersoonlijke multinational, maar een “baas”, met een echt gezicht en een stem.
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Er zijn gelukkig veel meer bedrijven, die hun worteling in een wijk/ woonomgeving serieus nemen en daar op acteren. Zo zette al eerder Berenschot en de Rabobank zich in voor Kanaleneiland, en faciliteert GVU al jarenlang diverse Utrechtse clubs en verenigingen met vervoer. Zo’n actief beleid schept een band tussen ondernemingen en Utrechters, en komt de geloofwaardigheid van een onderneming ten goede. Dat heeft uiteindelijk zijn uitwerking op het bedrijfsresultaat. Want personeel dat trots is op zijn bedrijf, mensen die graag zaken doen met een onderneming die oprecht gelooft dat een actieve positie in de samenleving een verschil kan uitmaken, dragen bewezen bij aan de winstgevendheid. Die winstgevendheid is ook van groot belang. De samenleving is gebaat bij sterke, winstgevende ondernemingen, omdat die alleen in staat zijn hun nieuwe maatschappelijke taken uit te voeren, als er voldoende rentabiliteit is om een deel van de opbrengsten terug te laten vloeien naar die samenleving. Sterker nog, er moet bij een goed uitgevoerd beleid ook geen sprake zijn van een schenking of een afdracht van een deel van de winst. Als het goed is, gaat het om het investeren in de samenleving, waarbij de geïnvesteerde euro’s op een andere manier ook weer terug komen. Om die redenen verdient maatschappelijk betrokken ondernemen een vaste plaats in het marketingbeleid en is het bij moderne ondernemingen ook deel van het stakeholders management, zowel intern als extern. Deelname aan ‘Utrecht onder stroom’ en De Slinger Utrecht is een uitgelezen manier om op een effectieve en transparante manier de inzet van een bedrijf voor de samenleving geloofwaardig te presenteren. Omdat ondernemers zich graag concentreren op hun kerntaak, is er De Slinger Utrecht die hen helpt bij het uitvoeren van het gedachtengoed van ‘Utrecht onder stroom’. *) http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1995132) De redenen op een rij om deel te nemen aan ‘Utrecht onder stroom’ en partner te worden van De Slinger Utrecht: Voor ondernemers: • Actief, bewijsbaar maatschappelijk ondernemerschap t.b.v. gunningen • Verstevigt band met directe leefomgeving • Grote stakeholders value, zowel intern als extern • Positieve uitstraling van naam/ merk van de onderneming (Onderzoek van CSR Europe toont aan dat 80% van de Nederlandse consumenten het belangrijk vindt dat bedrijven hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen) • Toegang tot innovatieve kennisontwikkeling door deelname aan ontwikkelingen van o.a. sociaal-‐maatschappelijke verdienmodellen, experimentele werkgelegenheidsprojecten, publiek-‐private investeringsvehikels e.d. • Uitbreiding netwerk • Aantrekkelijke werkgever voor (nieuwe) werknemers Voor organisaties met sociale taak: • Praktische hulp van (bedrijfsmatige) partners bij de uitvoering van hun missie • Toegang tot kennis over zowel vraag-‐ als aanbodzijde maatschappelijk werk • Aansluiting bij belangrijk netwerk van ondernemingen in de stad Utrecht Voor de stad Utrecht : • Toont de positieve kracht van de stad Utrecht in Nederland • Draagt bij aan het vestigingsklimaat van de stad Utrecht • Verbind Utrechters onderling (wij-‐gevoel) en het gevoel van trots zijn op de stad • Draagt bij tot de door de gemeenteraad van Utrecht gewenste civil society
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Voor iedereen: • ‘Utrecht onder stroom’ maakt op sociale media en in het dagelijks leven, zichtbaar dat in Utrecht heel veel mensen zich om anderen bekommeren • ‘Utrecht onder stroom’ toont aan dat die stille werkers niet eenzaam strijden voor een betere wereld, maar dat om hen heen heel veel mensen staan met dezelfde opvattingen • ‘Utrecht onder stroom’ ondersteunt actief, met raad en daad, mensen die zich voor hun medemens willen inzetten • ‘Utrecht onder stroom’ draagt kennis over, zodat mensen die wat voor de samenleving doen, daardoor in hun werk worden gesterkt • ‘Utrecht onder stroom’ stimuleert mensen ook actief te worden, waardoor de samenleving verder versterkt wordt Wat biedt De Slinger Utrecht: • Aansluiting bij uniek netwerk van invloedrijke ondernemingen en organisaties, die actief zijn op het vlak van maatschappelijk ondernemen • Toegang tot een groot stedelijk sociaal netwerk d.m.v. Utrecht onder stroom • Geregeld publiciteit op de website van De Slinger Utrecht en de kanalen van de mediapartners • Directe koppeling met intentie van langdurige samenwerking met maatschappelijke initiatieven in de stad Utrecht • Hulp bij praktische uitvoering van MBO-‐doelstellingen van kleine ondernemingen en zelfstandigen
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Communicatieplan Voornaamste opdracht bij de communicatie is: -‐ ‘Utrecht onder stroom’ bekend maken onder de inwoners van Utrecht -‐ het doel daarvan communiceren -‐ de weg wijzen naar verdere informatie -‐ het communiceren van succeservaringen Slogan, beeldmerk, rolmodel Het is van het grootste belang dat ‘Utrecht onder stroom’ een eigen gezicht krijgt. Dat betekent dat er een goed beeldmerk moet worden gevonden, een pakkende slogan die de lading goed dekt en een rolmodel dat het verhaal met zij of haar persoon kan uitdragen. Even belangrijk is de herkenbaarheid. Daarom moeten er zowel voor alle social media, als voor in het dagelijks leven, een herkenbaar vignet zijn, die de drager afficheert als iemand actief aan ‘Utrecht onder stroom’ deel neemt. Een soortgelijke actie vindt op dit moment plaats met “Ik ben supporter van schoon” van “Nederland schoon”. Bij deze campagne is overigens geen herkenbaar vignet voorhanden voor in het dagelijks leven. Inwoners van Utrecht moeten zeer frequent worden geconfronteerd met stads-‐ en wijkgenoten, die al in het kader van ‘Utrecht onder stroom’ actief zijn. Dat kan door bijvoorbeeld hun portretten met de benoeming van hun project op te hangen in abri’s en op achterkanten van stadsbussen. De kracht van ‘Utrecht onder stroom’ steekt verder in de bereidheid van de deelnemers om in hun eigen uitingen het beeldmerk van ‘Utrecht onder stroom’ op te nemen. Op die manier neemt namelijk het aantal ongevraagde contactmomenten met ‘Utrecht onder stroom’ significant toe.
Utrecht onder stroom Netwerk van Actieve Ondernemers en Burgers
Logo, dat tevens als stempel/ keurmerk kan dienen: pijlen geven de richting aan naar 2018, verbeeldt de beweging. Campagne: Wij sluiten Utrecht aan! (Twee poppetjes met de hoofden van een bekende Utrechter / vertegenwoordigers bedrijfsleven./ overheid samen met een in de buurt bekend Utrechtse actieve burger, die samen met stekker en contrastekker op de foto staan)
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Zichtbaar maken Je doet het al Keurmerk / stempel Mensen in de stad bepalen wat keurmerk krijgt Samen werken Samen doen Leefbare stad Meetbare doelen: De helft van alle Utrechters draagt actief een steentje bij: 150.000 steentjes Als alle actieve Utrechters een steentje kopen voor 1 euro, is er een budget van 150.000 euro
-‐ -‐ -‐ -‐
Laten zien in de stad (thermometer, Nijntje aan de Dom) Steen voor het middenschip van de dom Boom / muur(Berlijn) Fijne omgeving (Paradijs)
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Marketing en public relations Doelstellingen 2013: • Naamsbekendheid creëren • Draagvlak creëren • Deelname stimuleren • Doelstellingen communiceren • Implementeren van uitingen van ‘Utrecht onder stroom’ in het mar-‐com-‐beleid deelnemers Doelstellingen 2014 – 2018 • Uitbouwen community en verstevigen onderlinge band • Uitdragen succeservaringen • Stimuleren nieuwe initiatieven Activiteiten: • Jaarlijkse dag waarop iedereen die zich aan ‘Utrecht onder stroom’ heeft verbonden, elkaar kan ontmoeten, met lauweren van een bijzonder initiatief uit dat jaar. • Maandelijkse verrijkingsavonden, waarop startende initiatieven worden geholpen om hun droom waar te maken.
Communicatiekanalen: Mediapartners Utrecht Dichtbij Wekelijks gratis huis-‐aan-‐huis-‐krant. Maandelijks halve pagina op tabloid-‐formaat Utrecht Business Tweemaandelijks blad voor de Utrechtse zakenwereld In elke editie een pagina over de activiteiten en de partners van De Slinger Utrecht RTV Utrecht / Stads-tv Utrecht Regionale omroep Redactionele aandacht voor openbare slinger-‐activiteiten Social media Eigen internetsite Facebookpagina Twitteracount Linkedin-‐account Overige kanalen UStad, stadstelevisiekanaal WijkTV, wijktelevisiekanaal van Mitros en RTV Utrecht
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
DUIC, Utrechtse internetkrant Alles over Utrecht , internetkrant De Weekkrant, huis-‐aan-‐huis-‐krant Stadsblad AD-‐Utrecht s Nieuwsblad, dagblad voor Utrecht Nieuwsbrieven partners als Portaal, DOENJA, e.a.
Financieringsdoelstelling Doelstelling is, financiering veilig te stellen voor de duur van de complete periode. Dat betekent financiering van de opstartfase in 2013 en de kosten voor de campagnes, activiteiten en de periode 2014 – 2018. Financieringsbehoefte (per jaar) Huisvesting p.m. Kantoormiddelen p.m. Communicatiemiddelen/ campagnes 50.000 euro Overige activiteiten (verrijkingsavonden/ voorlichtingsavonden enz.) 10.000 euro Personeelskosten 16 uur p.w. * 44 wkn * 70,00 euro incl. 21 % btw 49.280 euro Overige kosten 10.000 euro Bij de financieringsbehoefte moet worden uitgegaan dat de feitelijke kosten aanmerkelijk lager kunnen uitvallen, door communicatieactiviteiten e.d. te financieren door bartering, leveringen in natura en andere budget neutrale oplossingen. Financieringsmogelijkheden voor de beweging Uit de interviews is komen vast te staan dat financiële bijdragen voor dit initiatief moeilijk zijn te realiseren. Veel zaken zijn “in kind” te regelen. Een aantal partners heeft al daadwerkelijke toezeggingen gedaan, zoals GVU, die reclameruimte op Utrechtse stadsbussen beschikbaar stelt en de inzet van een pr-‐medewerker. Toch kan de beweging niet zonder geldelijke middelen. De mogelijkheden zijn: 1) Subsidies en budgetten van de gemeente Utrecht . Utrecht kent een zogenoemd leefbaarheidsbudget. De gemeente gebruikt dat budget om initiatieven van bewoners te ondersteunen om hun straat, buurt of wijk beter, leuker, leefbaarder en veiliger te maken. In 2013 heeft elk van de tien Utrechtse wijken een leefbaarheidsbudget van vijfhonderdduizend euro. Zo is er ook het Programma Utrechtse Energie, een fonds met 26 miljoen euro, voor projecten op het vlak van de verduurzaming van woningen, mobiliteit, lokale opwekking van energie en bedrijvigheid. 2) Fondsen Er is een flink aantal landelijke en regionale fondsen dat geld beschikbaar stelt voor initiatieven als deze beweging (zie overzicht). 3) Donaties Donaties van Utrechtse (groot)ondernemingen en private financiers, die als partner van De Slinger Utrecht of rechtstreeks als partner van ‘Utrecht onder stroom’ geld doneren.
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Fonds + gegevens
Doelstelling
Beperkingen
Gemiddelde bijdrage
Wijze van aanvra gen
K. F. Heinfonds Maliesingel 28 3581 BH Utrecht
[email protected] www.kfhein.nl 030-‐2322114 Stichting Elise Mathilde Fonds Postbus 192 3950 AD Maarn
[email protected] www.elisemathilde.nl 0343-‐554063
Het bevorderen van (oa.) Cultuur en volksontwikkeling en maatschappelijk werk.
Regio Utrecht .
Onbekend.
Via intern et.
Het verlenen van steun aan instellingen die een algemeen sociaal, cultureel of ideëel doel nastreven, projecten waarbij voornamelijk vrijwilligers en amateurs betrokken zijn genieten de voorkeur. Het bevorderen van duurzame ontwikkeling en het tonen van maatschappelijke betrokkenheid. Om voor financiële steun in aanmerking te komen moet de aanvraag (onder andere): -‐ een algemeen maatschappelijk of sociaal-‐ economisch karakter hebben -‐ ten goede komen aan duurzame projecten in de (stads)wijken in onze regio -‐ zoveel mogelijk ten goede komen aan de bewoners van één of meer (stads)wijken of economische sectoren.
Geen.
2000.
Schrift elijk aanvr agen.
Geen maatschappelijk controversieel karakter hebben (politiek, religieus); voor maximaal 50% van de begroting uit de donatie gefinancierd worden; geen sport-‐ en cultureel evenement betreffen.
Onbekend.
Aanvr aagfor mulier via de websit e.
Het leefbaarheidsbudget is een budget per wijk. De gemeente gebruikt dat budget om initiatieven van bewoners te ondersteunen om hun straat, buurt of wijk beter, leuker, leefbaarder en veiliger te maken. Het beschikbare budget geldt steeds voor één jaar en op is op. Elk jaar stelt de gemeenteraad vast hoe hoog het bedrag is. In 2013 heeft elk van de tien Utrechtse wijken een leefbaarheidsbudget van vijfhonderdduizend euro.
Aanvr aagfor mulier via de websit e
Aanvr aag via bestu ur
Onbekend
Opzet ten via crowd fundin g-‐ desku ndige: bijv. Crowd
Stimuleringsfonds Rabobank Utrecht eo. Rabobank Utrecht Communicatie & Coöperatie Secretaris Stimuleringsfonds Maliebaan 15 3581 CB Utrecht http://www.rabobank.nl/p articulieren/lokalebanken/ Utrecht /stimuleringsfonds/
Gemeente Utrecht
Ondernemersfonds Utrecht
Crowdfunding
Utrechtse binnenstadondernemers betalen een kleine opslag op hun woz-‐aanslag t.b.v. het Ondernemersfonds. Daaruit kunnen projecten op het gebied van duurzaamheid worden gefinancierd Via social media mensen interesseren voor het project en een bijdrage vragen in geld of natura
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
about now ‘1234 AB’ BIJLAGEN
Interviews Voor de totstandkoming van deze notitie is met een aantal sleutelfiguren uit de Utrechtse samenleving gesproken over de noodzaak van deze Utrechtse Beweging en de wijze waarop deze moet worden opgezet. Veel van hun adviezen en gedachten zijn verwerkt in deze notitie. De Slinger Utrecht is als initiatiefnemer voor de uitwerking van het oorspronkelijke plan “Utrecht , MVO-‐stad 2018” en als penvoerder van de nieuwe Utrechtse Beweging, hen daarvoor grote dank verschuldigd. Met de volgende mensen zijn gesprekken gevoerd (in volgorde van het moment waarop het gesprek plaats vond). Hieronder staan in telegramstijl hun op-‐ en aanmerkingen over het plan. 1) Trude Maas, voorzitter Utrecht Development Board 2) Lotte Enting, directeur Vrijwilligers Centrale 3) Irene ten Dam, manager Taskforce Innovatoe Regio Utrecht 4) Rien Nagel, directeur Rabobank Utrecht 5) Marion de Jong, directeur Movares Foundation 6) Desiree van der Ven/ Edwin Koster, gemeente Utrecht 7) Harry Wijkers, algemeen-‐directeur GVU 8) Jan Dinissen, Kamer van Koophandel Midden-‐Nederland 9) Anne Heinsbroek, directeur Soda Producties 10) Annemiek van Vliet, directeur DOENJA Dienstverlening 11) Leonard Geluk, vz. RvB RoC Midden Nederland / Kirstin van Loon, dir. Comm. ROC MN 12) Marco de Wilde/ Dorine Lommen, Portaal 1) Trude Maas, voorzitter Utrecht Development Board Valkuilen: Beweging is er nog niet. Er moeten een paar mensen zichtbaar aan sjorren Slogan verzinnen. De initiatiefnemers van de beweging moeten de slogan promoten. Nu even druk op elkaar houden. Over een jaar oordelen of de beweging losser kan. Neem voorbeeld aan de wereldjongerenstad Rotterdam, dat hebben ze zelf verzonnen. Zo brutaal moeten we ook zijn. Elkaar scherp houden. Moet wel een beweging zijn. Ook is het nodig er een structuur achter te zetten. Onderbrengen bij de Economic Board Utrecht is een idee, wat al een verzamelplaats is van dit soort initiatieven. Probeer veel te doen met weinig. Met initiatiefnemers praten over een Award. Ik geloof er wel in. Beperk de deelname tot organisaties, niet individuele burgers. Organisaties hebben een hefboom. Beperk het tot rechtspersonen. Uitbreiden kan later nog. Het is een bewustwording. Neem het Repaircafé. Hier repareren mensen voor anderen kapotte apparaten, zodat ze weer gebruikt kunnen worden en niet op de stort belanden. Dat is een voorbeeld van duurzaamheid, en sociale betrokkenheid. Snappcar, een oorspronkelijk Utrecht s initiatief voor gezamenlijk autogebruik. Vermijd de term vrijwilliger: dat is een term uit de jaren vijftig. Laat punten aan de horizon ontwikkelen door mensen zelf. Stel een groep samen met expertise om het projectplan uit te werken. Schakel daarbij studenten in. Bijvoorbeeld ook een organisatie als Frisse Blikken, de HU en de UU. Gebruik iconen uit de sport om de beweging te trekken, of iets eigens: bijvoorbeeld Rinda den Besten. Geef een voortrekkersrol voor een jaar aan iemand, bijvoorbeeld een actief inwoner van Kanaleneiland. 2) Lotte Enting, directeur Vrijwilligerscentrale Deelname beperken tot groepen actieve burgers, geen individuen. Hoeven niet per se rechtspersonen te zijn. Laat de “B” en “V”: vallen, ga voor Maatschappelijk Ondernemen. MVO Nederland worstelt ook met de termen MBO en MVO. De maatschappelijke doelstelling van dit plan valt samen met die van de VWC. We schrijven een beleidsnota over vrijwillige inzet. Het hele traject wordt alleen succesvol als het project is overgegaan in een beweging. En dat mag best smart.
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Bijvoorbeeld: 41 procent vrijwillige inzet is gegroeid naar 45 procent. “ Via de harten van mensen kom je bij de samenleving:” Wij hebben als VWC de opdracht al van de gemeente Utrecht : Kennis en deskundigheid voor het welzijnswerk bevorderen. Vanuit stedelijke ondersteuningstructuur alle maatschappelijke organisaties bij elkaar brengen. Dat past dus uitstekend in dit plan. Informele zorg: 40 tot 50 % houdt zich daarmee bezig. . Handje helpen voor voedselhulp. Maar ook studentenorganisaties. Zij hebben al heel veel mensen in huis. Sleutelfiguren zijn de sociale makelaars, werkzaam in de wijken bij de welzijnsorganisaties. Laat duizend bloemen bloeien. Gebruik maken van elkaars expertise. De beweging moet prikkelend, herkenbaar zijn. Het moet hem in de nestgeur zitten. Op een laagdrempelige manier aansluiten zodat er een wij-‐gevoel ontstaat. Bouw een website waar iedereen op kan zien wat de ander doet. Dat geeft een wij-‐gevoel. Bouw een interactieve kaart, waarop initiatieven staan. Denk aan het instellen van buurtburgemeesters . De vraag blijft: hoe gaan we de eenling ondersteunen die wat voor de buurvrouw wil doen. Financiering: barter your business. Maak een financieel plan en kijk waar je de dingen vandaan haalt die je nodig hebt. Twee thema’s: Zorg voor elkaar: – armoede – (mantel) zorg expertise over generaties heen eigen kracht Vanuit de people-‐kant verbindende factor Thema 2: Armoede schuldhulpverlening voedselbanken multi-‐problematiek Te groot voor de stad om alleen aan te pakken. Er zakken de komende tijd nog veel bedrijven door het ijs. Gevolg: armoede. Bouw een toegankelijke site met alle activiteiten. Op Slinger-‐Event activiteiten celebreren. Niet certificeren, wel zichtbaar maken. Pas na registratie krijg je de mogelijkheid om benodigde informatie te downloaden Taskforce Innovatie Regio Utrecht , Irene ten Dam De beweging vult het programma van de Economic Board Utrecht aan. Daarin was vooral de nadruk gelegd op fysieke duurzaamheid. Met dit initiatief is nu ook de maatschappelijke kant gedekt: de menselijke duurzaamheid. De beweging moet “bottom-‐up” worden georganiseerd. Er mag ook wel degelijk sprake zijn van een economisch rendement dat uit deelname van initiatieven van de beweging voortkomt. Het thema: Zorg voor elkaar sluit aan op de doelstellingen van het EBU. In de intentieverklaringen die de deelnemers ondertekenen, moet het einddoel (in 2018) heel scherp worden omschreven. Op persoonlijke titel leden van de Board van het nut van deelname overtuigen. Het moet worden omarmd. Rien Nagel, directeur Rabobank Utrecht Het is een sympathiek plan dat wel handen en voeten moet krijgen. Alleen goede bedoelingen is onvoldoende. Er moet ook iets tot stand komen. Zet de organisatie neer in een bestaande organisatie. De drie thema’s Arbeid, Zorg en Armoede, komen feitelijk neer op een noemer: Arbeid. Dat is een kapstok waaraan veel is op te hangen. De Rabobank bekijkt het initiatief welwillend.
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Valkuil:”not invented here”. Er is al een groot aantal soortgelijke initiatieven. Weer een nieuw initiatief kan als concurrerend worden ervaren. Het is de uitdaging juist met dit initiatief bestaande initiatieven samen te voegen. Marion de Jong, directeur Movares Foundation Wij kunnen als Movares in principe ondersteunen met kennis,. Ik geloof erg in vraaggestuurde activiteiten. Een beweging als deze valt goed te koppelen aan de duurzamheidsplannen van Hogeschool Utrecht en Universiteit Utrecht. Het gaat vooral om een goede communicatie en een open en heldere website, waar vraag en aanbod bij elkaar gebracht kunnen worden. Het is leuk om bij een vraag een groepje samen te stellen en dan samen te werken aan een oplossing, Voor alles denk ik dat het van groot belang is de jonge generatie erbij te betrekken.’’ Desiree van der Ven / Edwin Koster, gemeente Utrecht De beweging heeft nu een verschrikkelijke naam:. Zet het meer in op de betrokkenheid van de inwoners: ‘Proud to be New Yorker”. Zet in op de publiek/private waarden en communiceer die. Ruim 60 % van het MKB wordt aangesproken op het MVO-‐beleid, maar 60 – 70 % vinden het geen onderdeel van hun kernbeleid. Hoe moet je die groep ‘triggeren’? Er is een Ondernemersfonds, waaraan ondernemers d.m.v. een opslag op het WOZ-‐waarde bijdragen. Waarom zouden burgers dat niet doen? We blinken uit in ons MVO-‐beleid. Utrecht heeft de meest duurzame stad van Nederland. Maar we dragen het niet uit. Dat gegeven biedt een mooie propositie. Ik heb al een slogan: CO2-‐neutraal shoppen in Utrecht . Dat kunnen we hard maken. Als het plan voldoende massa heeft, willen we als gemeente Utrecht graag meewerken. Zet de einddatum niet op 2018, maar op 2020. Het zou goed aansluiten op onze plannen voor 2020. Organiseer een kick-‐off met vertegenwoordigers van publieke private en maatschappelijke sector, zij stellen alle een intentieverklaring op: dat willen we in de komende zes jaar gaan doen in onze bestaande bedrijfsviering. Zorg voor een duidelijke focus en voldoende draagvlak. Harry Wijers, algemeen-directeur GVU De beweging moet onafhankelijk zijn van mensen. Breng het in een bestaande organisatie onder. Ik geloof niet zo in een postcode-‐aanpak. Ik ben meer voor het vanuit een bepaald gebied zaken aanpakken, zoals dat op Kanaleneiland gebeurt. Kies voor een breed thema, zoals sociale veiligheid, of jeugd. Het is heel erg “des Slingers” om bijvoorbeeld Utrecht er zelf de doelen te laten bepalen. Iedereen is een Actieve Burger. Mijn opdracht is: hoe zet in klanten van de Wilg zo goed mogelijk bij GVU in. De Beweging moet een mentaliteitsverandering te weeg brengen. Waarom maak ik als het sneeuwt wel mijn stoepje schoon, maar stop ik bij de openbare weg. Voel je verantwoordelijk voor wat er om je heen gebeurt. Kijk om je heen en doe wat je kunt doen. Jan Dinissen, Kamer van Koophandel Midden-Nederland Er gebeurt veel. In de hoofden zit wel dàt er iets moet gebeuren, maar er gebeurt ogenschijnlijk niets. Maak dat zichtbaar. Betrek de Binnenstadsondernemers bij het plan. Wellicht kan er worden bijgedragen vanuit het Ondernemersfonds. De ondernemers moeten het verhaal vertellen. De gemeente wil een duurzame stad zijn. Laat dat het platform zijn wat er gebeurt op dat vlak. Benader Urgenda(Annelies Wol. Daar kun je veel leren over hoe je een beweging op zet.. Economy Board Utrecht is de koppeling tussen planet en profit. Er mag best geld worden verdiend aan de beweging. Kijk maar eens naar een mooi voorbeeld als De Leckere. Of Van der Kleij met zijn wasserette waarin laaggeschoolden werken. Advies: blijf zo ver mogelijk weg van “beleid”, maar laat zoveel mogelijk zien wat er gebeurt. Het gevaar van het plan is, dat het te breed wordt. Het raakt heel veel verschillende facetten. MVO is wel een beetje een verouderde term. Anne Heijnsbroek, algemeen directeur Soda producties
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Het gevaar dat in het plan schuilt, is dat MVO een doel op zich wordt. Er hebben zich al veel bedrijven met een wijk als Kanaleneiland bemoeid, maar het bleef oppervlakkig. Er zit geen wezenlijk doel achter. Valkuil: burgerparticipatie is op zich niet realistisch. Een hoog opgeleide burger komt wel met plannen, maar een Marokkaanse huisvrouw verzint dat zelf niet. Mensen die onder het begrip Actieve Burger vallen, behoren tot een heel specifieke groep. Er zijn in een wijk als Kanaleneiland heel veel mensen die nog niet eens hun eigen specifieke problemen kunnen benoemen. De taak van Soda Producties ligt in de komende tijd op het helpen realiseren van projecten in de wijken. We gaan inzetten op het professionalisering van buurtprojecten en het leggen van verbindingen met de omgeving. Wij zijn op dit moment bezig met het trainen van personeel bij Portes en DOENJA voor dat doel. Het gevaar van de nieuwe sociale makelaars is, dat zij een afwachtende houding gaan innemen. Maar zij moeten zelf met initiatieven komen. Wij zien voor Soda Producties daarin een heel actieve rol. De urgentie ligt in de burgers die nu niet aanhaken. Die mensen vallen over 5 tot 10 jaar buiten de boot. Daar moeten we nu op inzetten. We moeten geen oplossingen gaan bedenken rond bestaande gemeentelijke plannen. Het actieve opdrachtgeverschap –plannen van bovenaf-‐ verdwijnt. Zoals Victor Everhardt (wethouder D66 Utrecht ) zei: kom maar op met je plannen. Een beweging die alleen wil faciliteren, is te hol. Omschrijf met een paar mensen de visie: het faciliteren van de burger is de weg daar naar toe. Inspirerende beelden scheppen: Zo’n stad willen we niet worden Zo’n stad willen we wel worden Het gezicht van de beweging moet een reeks van mensen zijn. Mensen die in het dagelijks leven uitstijgen boven het eigen belang van hun bedrijf of organisatie. Voorbeelden: Lineke Maat ISKB, Wijk-‐tv presentatrice Gabrielle Erlach. Versterk wat er is i.p.v. het opzetten van nieuwe projecten. Zet rolmodellen naast inspirerende leiders. De rolmodellen (hebben zelf projecten opgestart) stimuleren projecten, de inspirerende leiders dragen de beweging. Omschrijf goed wat er wel en wat er niet versterkt moet worden. PR: benadruk het doel en niet zozeer het MVO-‐gebeuren. Het gaat om de gedachtenomslag. Waar maak je je boos over? Wat is je drijfveer? Kijk heel erg naar wat een bedrijf nu tegen houdt om mee te doen. Waar liggen de drempels? Doelen: Niet elk jaar een thema. Hang het op aan de visie, waar je per jaar aandachtspunten en focuspunten aan hangt. Zet dat in een meerjarenplan. Niet de samenwerking tussen diverse partijen is relevant, maar de krachten die achter de schermen de burgers faciliteren. Annemiek van Vliet, directeur DOENJA Dienstverlening. Het is een heel positieve gedachte. Vooral de component duurzaamheid is belangrijk. Noem het inderdaad geen project, maar een programma of beweging. Ik vraag me af of het handig is de doelstellingen door een brede groep mensen te laten formuleren. Beter is zelf een aantal doelen te stellen, waarbij voor de partners die zich willen aansluiten, voldoende ruimte blijft om zichzelf te profileren. Belangrijk is dat heel veel partijen met hun eigen werk, hun eigen visie of hun eigen ambitie aan de beweging ophangen. Daar heb je natuurlijk een structuur voor nodig, maar het kan tegen je werken, Een ding als een raad van Toezicht is heel erg “oude economie”. Kijk uit dat het niet weer een plan wordt van grijze mannen in pakken. Je zoekt het in het nu: hoe nemen klanten en bewoners zelf het heft in handen? De inwoners van de stad Utrecht worden zelf partner, met ondersteuning van een partij als DOENJA. Ook DOENJA is op zoektocht. Hoe zet je de klant meer centraal? Er zit enorm veel kracht en energie in de wijk. Maar het is lastig die eruit te halen. Het gevaar is, dat je het gaat overnemen. Door mensen de ruimte te geven dat zelf te ontwikkelen, komen dingen tot stand.
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Het plan ademt nog heel veel “oude economie”. Ook jullie partners komen uit de oude economie. Waar zijn de vertegenwoordigers van de nieuwe economie? Er gaan de komende jaren heel veel nieuwe dingen gebeuren. We moeten het in die nieuwe wegen zoeken. Technieken toepassen als crowd funding. De oude dingen werken niet meer. We moeten af van die oude structuren. We moeten naar samenwerkingsverbanden, naar coöperaties. Daar zitten interessante gedachtes. Redeneren vanuit de urgentie dat je wel degelijk je buurman’s hoeder bent. Wij willen initiatieven van bewoners faciliteren, door bestaande geldstromen te verleggen. Kanaleneiland is een goed voorbeeld. Daar gebeurt nu van alles. Bijvoorbeeld een bedrijf als Ikea, dat bewust arbeidskrachten in Kanaleneiland werft, omdat Ikea een goede buurman wil zijn. Wij willen ons daarbij aansluiten. We gaan meedoen met de Ondernemerskring Kanaleneiland, die initiatieven in de wijk stimuleert en faciliteert. Wij willen het klein-‐ondernemerschap in Kanaleneiland ondersteunen. Dat initiatief in Kanaleineiland wordt voor DOENJA een pilot-‐project. Dat zou onze bijdrage aan Utrecht MVO-‐stad 2018 kunnen zijn. Hoe zorg je dat andere mensen mee kunnen kijken en elkaar kunnen aanspreken op hun daden of het gebrek eraan? Leonard Geluk, vz. RvB RoC Midden Nederland / Kirstin van Loon, dir. Comm. ROC MN ROC MN kan met zijn 15.000 studenten de stad veel bieden. Bijvoorbeeld in een programma als studenten voor de samenleving. We zouden het lustrum kunnen aanpakken om een eerste stap te doen. Het actief meedoen van ROC MN hangt wel af van draagvlak van de verschillende faculteitsdirecteuren. Het moet wel door iedereen gedragen worden. Bij de thema’s moet je ook denken aan begrippen als: sociale cohesie, samen de schouders eronder, samen verantwoordelijk, de kindvriendelijke wijk. Als visie zou je kunnen denken aan: werken aan een samenleving waar voor kinderen veel te doen is. We kunnen de kennis onder de studenten inzetten. Bijvoorbeeld door studenten mee te laten werken aan de fandag voor FC Utrecht . De kennisuitwisseling met maatschappij en bedrijfsleven is voor ons erg belangrijk. Wij zouden bijvoorbeeld kleine startende bedrijven onder de arm kunnen nemen. We hebben geen behoefte aan iets als een keurmerk. Belangrijkste raad: Vraag de Utrechters zelf wat ze willen. Marco de Wilde/ Dorine Lommen, Portaal Het plan past in de veranderende werkwijze van Portaal. Wij proberen onze huurders te activeren, bijvoorbeeld door ze te trainen als energieconsulent, zodat zijzelf andere huurders kunnen voorlichten over zuinig omgaan met energie. We zijn bezig toekomstige huurders te betrekken bij de bouw van een project in Leidsche Rijn, waar we energieneutrale huizen willen bouwen (http://portaal.pressdoc.com/32106-‐portaal-‐lanceert-‐nianesto-‐sociale-‐woningbouw-‐2-‐0) . Dat past ook in de gedachte van de actieve burger. We denken veel na over sociale innovatie: wat kun je de bewoners zelf laten doen. Zijn er mogelijkheden door het opzetten van een trust organisatie (in Nijmegen) of een coöperatie? We zijn bezig met de academie van de Stad (studentenorganisatie) die voor ons talentontwikkeling in de wijken onderzoekt. Door het stimuleren van talenten in de wijk kan zo’n wijk meer zelfrespect en zelfvertrouwen opbouwen. Maar zien wij die mensen wel? Investeren wordt steeds moeilijker. Het is het nieuwe denken: wat kunnen wel nog wel? Waar ligt voor ons de veranderslag? Hoe kunnen wij de mensen het heft in handen geven? Het is zoeken naar mogelijkheden. Dat gaan we nooit in ons eentje redden. Daar hebben wij de samenwerking van aderen bij nodig. Maar durven we dingen los te laten? Kunnen we bijvoorbeeld het onderhoud van vastgoed op een heel andere manier organiseren? Adviezen: Kijk uit dat je niet probeert succesvolle initiatieven zo maar te kopiëren naar andere wijken. Dat lukt vaak niet. Maak het in het begin niet te groot. Laat het organisch groeien,. Zet niet te veel initiatieven bij elkaar. De kans is dat mensen dan verdwalen. Zet de mensen in hun eigen kracht. Begin onderop. Begin klein. -‐-‐-‐-‐-‐
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
Initiatiefproject 1234 AB
Actieve Burgers werken Samen aan ‘Maatschap Wij’ De voornaamste lange termijn uitdaging voor ons land – en trouwens die voor elke ontwikkelde economie -‐ is niet een economische, maar een maatschappelijke: hoe krijgen we de burger weer zo ver om meer te zijn dan een enthousiaste consument en oplettend kiezer bij de vorming van onze overheid, maar om zelf weer verantwoordelijkheid te nemen voor ons maatschappelijk wel en wee en daarmee vorm en inhoud geven aan onze gedeelde waarden van zorg, veiligheid en persoonlijke ontwikkeling Jaren lang hebben we in de tweede helft van de 20 e eeuw in de utopie geleefd, dat de overheid al onze verantwoordelijkheden kan overnemen en wij ons als burgers kunnen beperken tot de rol van kritische consument. Sinds ongeveer de eeuwwisseling is de overheid – centraal en lokaal – zich echter gaan realiseren, dat zij deze verantwoordelijkheid niet alleen kan dragen. Zelfs de meest intelligente, competente en integere overheid is niet in staat om de uitdagingen, waar wij voor staan op het gebied van zorg, scholing, veiligheid, en zelfontplooiing, te verwezenlijken. We moeten terug naar de menselijke maat en de actieve burger – individueel en in al zijn natuurlijke samenwerkingsverbanden van vereniging tot onderneming – om onze maatschappelijke doelstellingen in de praktijk te realiseren. Iemands “waarde“ wordt immers bepaald, door wat hij voor anderen betekent en tegelijkertijd ervaren miljoenen vrijwilligers hoeveel voldoening wordt ontleend aan iets voor iemand anders kunnen en mogen doen. Om dit proces van herbezinning op de maatschappelijke verantwoordelijkheid van burgers op gang te brengen is er behoefte aan een cultuuromslag. 1234 AB maakt daartoe de weg vrij. Doelstelling 1234 AB ( Actieve Burger) is een multimediaal project, dat beoogt in 17 miljoen hoofden in ons land een knopje om te draaien, zodat iedereen rekening houden met iemand anders en zelf verantwoordelijkheid nemen voor een goed functionerende maatschappij “vetcool”, “kapotgaaf” of ”swag” vindt. Opzet Actief burgerschap wordt gestimuleerd door burgers, alle groeperingen daarvan, zoals sportverenigingen, goede doelen organisaties et cetera én ondernemingen uit te nodigen maatschappelijke verantwoordelijkheid te claimen voor één of meer postcodes. Gegadigden mogen zelf bepalen welke dimensies van maatschappelijke verantwoordelijkheid zij verkiezen. Na aanmelding wordt deze informatie gedeeld op een landelijke website, waar voor elke actieve postcode een eigen praathoek wordt ingericht. Op deze website worden ook alle niet postcode gebonden maatschappelijke initiatieven vermeld, zodat snelle en actieve uitwisseling van praktische ideeën kan plaatsvinden en vraag en aanbod van diensten kan worden bevorderd. Het geheel wordt ondersteund door een aantal vooraanstaande ondernemingen en goede doelen organisaties, die in hun communicatie 1234 AB als centraal thema opnemen en door een wekelijks inspirerend en amuserend TV programma, waarin voortgang wordt gevolgd en succes gecelebreerd.
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging
*) Voorbeelden van (stedelijke) platformen
Digitale Steden Agenda In mei 2011 is de Digitale Steden Agenda gestart. Stedenlink, Platform 31(Nicis), G32 en de G4 zijn hiervan de initiatiefnemers geweest. Een samenleving in beweging. Met ruimte voor groei, ontwikkeling en volop kansen voor iedereen. Dat is waar de Digitale Steden Agenda (DSA) zich hard voor maakt. Daar moet wel wat voor gebeuren. De maatschappij staat voor grote uitdagingen die niet zo eenvoudig zijn op te lossen. Een andere aanpak is nodig. Een nieuwe bundeling van krachten, waarbij ondernemers, instellingen, overheden, onderwijs, wetenschap, innovatoren en bewoners de handen ineen slaan om zo samen te komen tot vernieuwende oplossingen die werken.
Wijkinitiatieven in Utrecht
Utrecht onder stroom, zet de stad in beweging