Pedagogisch werkplan Peutergroep De Touwladder 1. De locatie De locatie bevindt zich in Ugchelen, nabij Apeldoorn. De locatie heeft 1 groep en is 1 ochtend geopend. Er kunnen ieder dagdeel 8 peuters van 2-4 jaar per groep geplaatst worden. Inrichting (binnen/buiten) De inrichting van de binnen- en buitenruimte voldoet aan alle veiligheidseisen en is volledig afgestemd op de leeftijd van de kinderen. Ze zijn zo ingericht dat de kinderen op allerlei manieren worden uitgedaagd om op ontdekking te gaan. De groepsruimte is ingedeeld in hoeken, zoals het Huis, de Bouwplaats, het Atelier, de Bibliotheek, de Ministad, de Leeshoek. Aan tafel kunnen de kinderen puzzelen, plakken, tekenen, knippen, spelletjes doen. We hebben ook een heerlijk speelkleed om op de grond te kunnen spelen. De peuters kunnen ook gebruik maken van faciliteiten in school, zoals bijvoorbeeld het speellokaal. De peuters spelen buiten op het kleutergedeelte van het mooie natuurlijk buitenspeelterrein.
2. Verzorging van de kinderen Voeding Wij vinden het erg belangrijk om kinderen gezonde voeding aan te bieden. Wat dit voor ons betekent, hebben wij vertaald in het voedingsbeleid. Op een vast moment wordt er aan tafel fruit gegeten. Het fruit wordt door de pedagogisch medewerker geschild en schoongemaakt en op schalen gelegd. De peuters kunnen zelf kiezen wat ze willen eten. Na het fruit wordt het drinken uitgedeeld. Bij verjaardagen van kinderen kunnen pedagogisch medewerkers ouders adviseren over een gezonde traktatie. Verschonen Gedurende de ochtend verschonen we de kinderen, als dat nodig blijkt. Kinderen van wie wij merken dat zij toe zijn aan het zindelijk worden, stimuleren we daarin. Dat gebeurt altijd in afstemming met u als ouder.
3. Vier ogenprincipe en achterwacht Het aanwezige personeel is afgestemd op de aanwezige kinderen. De pedagogisch medewerker zal ondersteund worden door een vrijwilliger of stagiaire. Wij hebben met elkaar op locatie afspraken vastgelegd over hoe we uitvoering geven aan het vier-ogenprincipe en de achterwachtregeling. Deze afspraken staan op papier. In het team wordt de uitvoering in de dagelijkse praktijk regelmatig besproken en zo nodig geactualiseerd.
4. Pedagogische doelen Ons uitgangspunt is het competente kind. Kinderen zijn onderzoekers, willen zichzelf ontwikkelen en zijn trots op wat ze kunnen. Kinderopvang OOK heeft daarom hun woorden vertaald in pedagogische doelen en deze verbonden met verschillende competenties. In dit werkplan hebben wij een combinatie gemaakt van de pedagogische doelen van Kinderopvang OOK, het Kaleidoscoop programma en het ontwikkelingsgericht werken van de Touwladderschool, vertaald naar de dagelijkse praktijk. Wij willen hiermee een duidelijk beeld schetsen van onze werkwijze.
Kinderopvang OOK, april 2016
Pagina 1 of 7
Pedagogische doelen: Ik mag er zijn Ik voel, denk en ontdek Ik kan rennen, dansen en zingen Ik kan het zelf zeggen We doen het samen Ik doe mee
Ik mag er zijn Emotionele competenties: Vertrouwen in jezelf en in anderen. Omgaan met en herkennen van gevoelens. Het gevoel er te mogen zijn en op anderen te kunnen vertrouwen ontstaat bij kinderen in relatie met andere mensen. Bij Kinderopvang OOK:
Wij geven bij peutergroep de Touwladder op onderstaande wijze concreet vorm
Besteden we veel aandacht aan het wennen van peuters die voor het eerst op de peuterspeelzaal komen
Voor sommige kinderen is het een hele overgang van huis naar de peuterspeelzaal. Daarom maakt de mentor met u individuele afspraken over het wennen van uw kind voordat de definitieve plaatsing in gaat. De mentor is altijd aanwezig op de eerste wendag.
Worden kind en ouder bij binnenkomst begroet door de aanwezige pedagogisch medewerker(s) Vragen we de ouders om bij het weggaan duidelijk afscheid te nemen van het kind
De kinderen worden door hun ouders in de groep gebracht. We vragen bij het brengen naar bijzonderheden over uw kind. Ouders kunnen even met hun kind samen spelen, een puzzel maken of een boek lezen. De pedagogisch medewerker neemt samen met het kind afscheid van de ouders. Om de behoeftes van een kind te zien en hier op in te spelen, hebben we een vast ritueel met het kind zodat het herkenbaar is en vertrouwd (de een wil uitgebreid zwaaien, de ander puzzelen aan tafel of even op schoot zitten bij de pedagogisch medewerker als pappa of mamma weggaat.
Heeft elk kind een eigen mentor en hebben we aandacht voor het welbevinden van ieder kind
Deze pedagogisch medewerker volgt uw kind heel specifiek, is aanspreekpunt voor u als ouder en draagt zorg voor het welbevinden van uw kind. U kunt uw mentor altijd aanspreken als zij aanwezig is of een afspraak maken voor overleg. Afspraken over uw kind maakt u met de mentor en de mentor zorgt ervoor dat eventuele andere medewerkers op de hoogte zijn van deze afspraken. Regelmatig zal de pedagogisch medewerker u op de hoogte houden van de ontwikkeling van uw kind. We streven naar zo veel mogelijk continuïteit van de pedagogisch medewerkers.
Kinderopvang OOK, april 2016
Pagina 2 of 7
Mag ieder kind er zijn zoals hij/zij is Letten we op de initiatieven van kinderen en reageren hierop met warmte en genegenheid
Zijn we voorspelbaar voor kinderen door te werken met een vast dagschema
Door goed te observeren blijven we de verschillende persoonlijkheden van de kinderen begrijpen en kunnen we voor elk kind een aparte benadering hebben.
Wij hebben een vaste structuur in de ochtend die herkenbaar is voor de kinderen. Rustige momenten en activiteiten wisselen elkaar af. Overgangen van de ene naar de andere situatie/activiteit geven we duidelijk aan, door bijvoorbeeld bij het opruimen hetzelfde liedje te zingen en door middel van dagritmekaarten die de kinderen goed kennen. Met de school maken we afspraken over welk gedeelte van het dagprogramma samen met de onderbouwkinderen wordt gedeeld. We hanteren dezelfde dagritmekaarten als de school en gaan ook het planbord gebruiken.
Zorgen we voor een goede overdracht naar ouders Als de kinderen gehaald worden, nemen we graag de tijd om te vertellen wat uw kind die ochtend heeft beleefd, met wie het heeft gespeeld of er bijzonderheden waren.
Persoonlijke competenties: Motorische, zintuiglijke, expressieve, beeldende en cognitieve competenties Jonge kinderen hebben een aangeboren drang om dingen zelf te ervaren en te doen. Eerst met hulp van vertrouwde volwassenen, later in toenemende mate zelfstandig. Zijn we ons bewust van de wijze waarop wij kinderen benaderen en aanraken en nodigen we kinderen uit om mee te werken en zoveel mogelijk zelf te doen. Sluiten we aan bij de ontwikkeling van het kind en krijgen kinderen de kans om spelenderwijs vaardigheden te oefenen Staan materialen voor een groot deel op kindhoogte en zijn duidelijk herkenbaar zodat kinderen het (spel)materialen die ze willen gebruiken zelf kunnen pakken
Nemen we bewust de tijd om kinderen te begeleiden in het spel, maar nemen we het spel niet over. Het initiatief ligt bij het kind, hij/zij bepaalt hoe het spel verloopt
Wordt het stimuleren van de zindelijkheid met ouders afgestemd
Kinderopvang OOK, april 2016
Wij proberen de kinderen uit te dagen en te stimuleren, dit doen we door onszelf open te stellen voor de initiatieven en het spel van de kinderen en door een uitdagende en stimulerende leeromgeving te creëren. We maken het materiaal voor kinderen herkenbaar d.m.v. plaatjes en tekst te “labelen”. Dit geeft de kinderen duidelijkheid waar wat te vinden is en ook waar het weer opgeruimd kan worden als ze klaar zijn met het materiaal. Het woord erbij draagt bij aan de ontluikende geletterdheid wat vooral de oudere peuters vaak interessant vinden. We voeren activiteiten met kinderen uit. Er wordt aandacht besteed aan speelse activiteiten gericht op één van de ontwikkelingsgebieden bijv. taal, sociale vaardigheden, tellen, enz. Doordat het een kleine groep is, krijgt de pedagogische medewerker goed zicht op welk kind welke vaardigheid nog lastig vindt of welk kind juist extra uitdaging nodig heeft. De pedagogisch medewerker kiest voor het materiaal en komt met een idee. De kinderen krijgen alle ruimte om vervolgens hier mee verder te gaan: aanvullende ideeën te opperen, materiaal te onderzoeken en te ontdekken welke mogelijkheden er zijn om ermee te spelen. Als kinderen aangeven dat ze naar het toilet willen, ondersteunen we ze hierbij. We begeleiden ze en prijzen ze dat ze gaan, ook al wordt er in het begin lang niet
Pagina 3 of 7
altijd ook echt een plas gedaan. We bespreken met ouders hoe het thuis gaat en of de kinderen ook thuis de behoefte heeft om naar het toilet te gaan. Samen met ouders en het kind werken we naar de zindelijkheid toe.
Ik voel, denk en ontdek Jonge kinderen zijn kleine onderzoekers. Ze willen hun gevoel- en hun sociale wereld snappen, evenals de natuur en de dingen om hen heen. Ze verruimen hun wereld door nieuwe ontdekkingen Krijgen alle kinderen de kans om ‘ervarend’ te leren en de wereld te ontdekken Hanteren we het uitgangspunt dat kinderen zich vooral ontwikkelen door ‘ervaringsgericht leren’. Ervaringen doe je op door al je zintuigen te gebruiken Staat het plezier beleven aan de activiteit en het ontdekken van de materialen centraal Zijn de activiteiten die worden aangeboden, afgestemd op de behoeften en op de eigen initiatieven van de kinderen Kiezen kinderen zelf hun activiteit: meedoen mag, maar het moet niet. Ook binnen een activiteit krijgt een kind ruimte om zijn of haar eigen ontwikkelingspad te volgen. Bieden onze buitenterreinen mogelijkheden voor ‘natuurlijk’ buitenspelen. Kunnen de kinderen zelfstandig of met begeleiding op ontdekkingstocht gaan en de onbeperkte mogelijkheden van de elementen van de natuur ervaren. Nemen we waar mogelijk de natuur mee naar binnen en besteden we aandacht aan de zorg voor planten en dieren
Kinderen hebben een grote drang om zich te ontwikkelen. Ze zijn van nature nieuwsgierig en leergierig, ze leren met hun hele lichaam en al hun zintuigen. Kinderen pakken zelf hun materiaal of speelgoed uit de kast en gebruiken het op de manier zoals ze dat willen. Dit geeft hen een gevoel van vrijheid en hierdoor wordt hun zelfvertrouwen gestimuleerd. Door de grote keus aan materialen maken de kinderen zich als vanzelf begrippen als bijv. kleuren, vormen en tellen eigen.
Natuurlijk buiten spelen vinden we belangrijk. Buitenspelen maakt kinderen vrolijk en blij. Het prikkelt de fantasie en is goed voor de sociale vaardigheden, gezondheid en de motoriek. Kinderen kunnen er beestjes vinden, verstoppen en paadjes maken door de struiken. Naast het speelpleinen waar bijvoorbeeld met karretjes of fietsen kan worden, hebben wij een groot speelveld. In de tuin zijn boomstammen, gras, zand, struikjes. Ook in de regen kan je buiten spelen, erg leuk juist. Omdat het plein groot is, dragen de peuters bij het buitenspelen een geel OOK- hesje. De hekken gaan op slot.
Ik kan rennen, dansen en zingen Bewegen, ritme, zang en de behoefte om zich uit te drukken met materialen horen bij de natuur van kinderen Krijgen kinderen de kans zich op verschillende manieren uit te drukken Bieden we uitdagende materialen en activiteiten aan en zorgen we voor een gevarieerd aanbod
Regelmatig luisteren we naar muziek met de kinderen. We hebben een ruim aanbod aan muziekinstrumenten die we er regelmatig bij pakken. We dansen op muziek of we doen kringspelletjes.
Moedigen we kinderen aan om nieuwe uitdagingen aan te gaan door bijv. nieuw/ander materiaal aan te bieden of door vertrouwd materiaal op een andere manier te gebruiken dan ze gewend zijn
Wij spelen regelmatig even met de kinderen mee, observeren wat ze doen en sluiten aan bij de interesses van de kinderen. We stimuleren het spel door bijvoorbeeld nieuwe mogelijkheden van materialen te laten zien of nieuwe materialen toe te voegen
Zijn we ons ervan bewust dat oudere kinderen behoefte aan andere activiteiten
We hebben onze groep zo ingericht dat er voor elke leeftijd en voor meisjes en
Kinderopvang OOK, april 2016
Pagina 4 of 7
hebben dan de jongste kinderen en meisjes andere interesses kunnen hebben dan jongens
jongens geschikt en leuk spelmateriaal aanwezig is. Wij kunnen gebruik maken van de gymzaal van de school, waardoor wij bij slecht weer er lekker kunnen klimmen, glijden en rennen met de peuters.
Ik kan het zelf zeggen Taal, communicatieve competenties Zelfs de jongste kinderen hebben al vaardigheden om contact met anderen te maken. Ze doen dit door middel van geluidjes, gebaren, oogcontact en met beginnende taal. Kinderen leren vertellen wat ze voelen, zien, denken, ontdekken en willen dit met anderen delen Zijn we ons bewust van de non-verbale signalen en initiatieven van de kinderen Reageren we op een sensitieve manier op deze signalen
We vinden het belangrijk dat kinderen zich bij ons gehoord en gezien voelen. Dit draagt bij aan (zelf)vertrouwen en een gevoel van veiligheid. Dit zijn belangrijke zaken die nodig zijn om een stimulerende leeromgeving te kunnen bieden. Kaleidoscoop stimuleert de taalontwikkeling van kinderen.
Sluiten we aan bij, en stimuleren we de taalontwikkeling van het kind
Wij leren kinderen om in allerlei situaties te zeggen en te vertellen wat ze willen. We maken plannetjes waarbij de kinderen vertellen wat ze willen gaan doen, in welke hoek en met welk speelgoed. De kinderen kiezen met behulp van foto’s of wijzen materialen aan. Op deze manier wordt de taalontwikkeling van kinderen gestimuleerd en leren kinderen vooruit te denken en bewust keuzes te maken. Dit ontwikkelt zich meer naarmate een kind ouder wordt. De “plannetjes” worden op briefjes voor de kinderen opgeschreven, de briefjes kunnen de peuters in hun zakje bewaren en thuis laten zien. Op deze manier kunnen ouders ook zien welk plannetje hun kind heeft gemaakt en er thuis over praten. De plannetjes die de kinderen hebben bedacht, worden uitgevoerd. Ook bij de dagelijkse terugkijkmomenten die we samen met kinderen hebben, wordt er veel aandacht gegeven aan de input van de kinderen. De een kan al vertellen wat hij/zij heeft gedaan. De ander laat het liever zien. Zo benaderen en respecteren we alle kinderen. Tussen kinderen onderling ontstaan op deze momenten ook vaak gesprekken.
Verwoorden we voor het kind wat we doen en wat er gaat gebeuren
Tonen we respect voor de mening van elk kind door te kijken, luisteren en aan te sluiten bij de interesses en de ideeën van de kinderen
We doen het samen Sociale competenties: Ontstaan in relatie met anderen. Het gevoel erbij te horen en verbondenheid met de groep te voelen. Rekening houden met elkaars gevoelens, samen conflicten oplossen, samen spelen en elkaar helpen. Bewaken we op actieve wijze dat elk kind zich prettig voelt of gaat voelen in de groep Maken we samen met de kinderen plezier en creëren zo een wij-gevoel
Stimuleren we interacties tussen kinderen
Kinderopvang OOK, april 2016
We observeren het welbevinden van de kinderen en maken afspraken zodat een kind zich goed voelt. Met de hele groep wordt het begroetingsliedje en de andere vaste liedjes gezongen. Wij besteden tijd aan het ontwikkelen van het “ groepsgevoel”. Dit doen we door gezamenlijke activiteiten als dansen, kringspelletjes en samen muziek maken. Ze leren samen spelen en zelf problemen oplossen. Je ziet vaak dat er echt al vriendschappen ontstaan.
Pagina 5 of 7
Krijgen kinderen de kans om vriendschappen te ontwikkelen. Stimuleren we dit door kinderen volop de gelegenheid te geven elkaar op te zoeken en samen te spelen Leren we kinderen al jong hoe ze conflicten kunnen oplossen
Bij conflicten laten we beide kinderen vertellen en uiten wat ze ervan vinden en bij de oudere peuters hoe het anders zou kunnen of hoe ze het anders zouden willen. We bespreken (als het mogelijk is) wat er is gebeurd en geven inzicht in hoe dat voor het andere kind is. We zoeken samen met de kinderen naar een oplossing. Op school krijgen de kinderen de zgn ‘kanjertraining’, wij sluiten onze werkwijze hierop aan.
Ik doe mee Actieve deelname aan de samenleving: Het eigen maken van democratische waarden en normen zoals samen delen, luisteren naar elkaar, omgaan met en respecteren van verschillen. In de kinderopvang kan het kind vaardigheden leren die nodig zijn om zich tot een betrokken lid van de samenleving te ontwikkelen Maken we kinderen bewust van de wereld om hen heen en geven we uitleg over de wereld die ze aan het ontdekken zijn Stimuleren we maatschappelijke betrokkenheid: kinderen zijn de burgers van de toekomst, waarin een duurzame wereld steeds belangrijker wordt Vinden we het belangrijk dat kinderen betrokken worden bij en zich mede verantwoordelijk voelen voor een fijne sfeer en een prettige omgeving
Bespreken we met de kinderen de regels en afspraken over het omgaan met elkaar en met de materialen. Deze regels maken we waar mogelijk in overleg met de kinderen (peuters)
Hebben we aandacht voor en respecteren we de verschillen in de achtergrond van kinderen en families
We besteden aandacht aan de verschillende feesten, dit doen we in samenwerking met de school. Natuurlijk vieren we ook de verjaardagen van kinderen.
We hanteren duidelijke regels over het omgaan met elkaar, je doet elkaar geen pijn, pakt niet af en houdt rekening met elkaar. Dit is natuurlijk heel algemeen en uit zich in allerlei kleine details. Wij letten hier op en sturen kinderen hierin bij. Dit geeft kinderen duidelijkheid en rust. Kinderen weten waar ze aan toe zijn en deze duidelijkheid biedt een veilige omgeving. Humor is hierin voor ons ook heel belangrijk we benadrukken de grappige momenten en maken er tijd voor om met de kinderen samen te lachen en grapjes te maken. Dit zorgt voor een ontspannen en vertrouwde sfeer. Jonge kinderen zien verschillen in uiterlijk, bijv haarkleur of huidskleur, maar zijn zich er niet heel erg bewust van. Als het wordt benoemd dan bespreken we dat en praten we met de kinderen over uiterlijke kenmerken. Bijvoorbeeld welke kleur hebben jouw ogen? En zo gaan we iedereen in de groep langs.
Geven we kinderen, via activiteiten, mogelijkheden voor het benoemen en respecteren van waarden en normen en (culturele) overeenkomsten en verschillen
Wij hebben gezinnen met allerlei achtergronden die onze psz bezoeken, we zijn geïnteresseerd in de cultuur en de gewoontes van alle gezinnen. We vinden het heel belangrijk om de zorg voor de kinderen samen met de ouders te kunnen delen.
Hebben de pedagogisch medewerkers een voorbeeldfunctie
Door zelf respectvol, rustig en eerlijk te zijn willen we een goede voorbeeldfunctie vervullen. Wij hebben plezier in ons werk en dat stralen we uit, dit zorgt voor een prettige sfeer voor kinderen en ouders.
Kinderopvang OOK, april 2016
Pagina 6 of 7
Wordt, afhankelijk van de wijk waarin we zitten, samengewerkt met diverse organisaties. Willen we graag zichtbaar zijn in en onderdeel uitmaken van de wijk.
We sluiten aan bij diverse evenementen in Ugchelen, zoals Koningsdag. De Dorpsraad Ugchelen betrekt ons bij de planning van kinderactiviteiten.
Door samenwerking met onderwijs zijn wij in staat een doorgaande ontwikkeling te realiseren voor kinderen. We nemen deel aan de thema’s van school, in peuter/ kleuterprojecten. Onze pedagogisch medewerker wisselt regelmatig ervaringen en kennis met de leerkrachten van de basisschool uit. Wij vinden het belangrijk om op deze wijze met elkaar te werken aan een doorgaande lijn om o.a. een zo soepel mogelijke overgang van speelzaal naar basisschool te creëren. Er vindt ook een overdracht plaats van kinderen die doorstromen vanuit de peuterspeelzaal naar de basisscholen, via het overdrachtsformulier van Kinderopvang OOK. De school maakt gebruik van ‘Horeb’, een registratie- en observatiesysteem, mogelijk sluiten we hierbij aan Zie ook www.kinderopvangook.nl/beleid
Kinderopvang OOK, april 2016
Pagina 7 of 7