Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
1. Inleiding Dit werkplan is een locatiespecifieke vertaling van het van KOW en maakt duidelijk op welke manier het pedagogisch handelen vorm krijgt op de locatie waar dit werkplan betrekking op heeft. Het geeft u als ouder een duidelijk beeld van de pedagogische doelen die op de locatie centraal staan en van de manier waarop aan deze doelen wordt gewerkt.
2. Algemeen Naam locatie: Straat en huisnummer: Postcode en plaats: Telefoonnummer:
Peutergroep Bengeltjes Oranjeplein 35 4388 AG Oost-Souburg 06-48456781
Locatiebeschrijving Alle peuterspeelzalen en peutergroepen van KOW hebben ambitieniveau 2. Dit betekent dat er gewerkt wordt met twee pedagogisch medewerkers. De peutergroep is een plek voor kinderen om te spelen, ontmoeten en ontwikkelen. De pedagogisch medewerkers signaleren en ondersteunen waar nodig. Peutergroep Bengeltjes is gelegen aan het Oranjeplein te Oost-Souburg, midden in het centrum. Daardoor is de peutergroep makkelijk bereikbaar voor alle ouders en kinderen uit het dorp. We zijn gehuisvest in een apart gedeelte van OBS Tweemaster-Kameleon. De peutergroep heeft contacten met alle basisscholen in Oost-Souburg. Op de locatie van Bengeltjes is één peutergroep. Deze is acht dagdelen in de week open. Hier komen kinderen van twee tot vier jaar twee dagdelen per week samen spelen. De groep heeft een groepsgrootte van maximaal 16 peuters. Onze peutergroep heeft de beschikking over een groot lokaal met veel verschillende speelhoeken. Daarnaast is de hal zo groot dat de kinderen daar heerlijk kunnen ravotten met grote, zachte blokken of spelen in het speelhuis. Natuurlijk gaan we ook regelmatig buiten spelen. Hiervoor hebben we een mooi en overzichtelijk plein met een leuk speelhuisje met glijbaan en een grote zandbak. De mediatheek van Tweemaster-Kameleon staat ook open voor de peuters van Bengeltjes en hun ouders. Er is een collectie peuterboeken aanwezig. Als uw kind lid is van de bibliotheek kunnen hier boeken geleend worden. U kunt aan de pedagogisch medewerkers vragen op welke dag er een medewerker van de bibliotheek aanwezig is. Openingstijden De openingstijden van peutergroep Bengeltjes zijn als volgt: Brengen: 08.30 uur tot 08.45 uur of 13.00 uur en 13.15 uur Ophalen: 11.15 uur tot 11.30 uur of 15.45 uur en 16.00 uur
3. Dagelijkse leiding Unitmanager: De unitmanager is verantwoordelijk voor en geeft leiding aan de unit (met als primair proces kinderopvang) in algemene zin op het gebied van personele, organisatorische en budgettaire aangelegenheden binnen de daartoe geldende richtlijnen.
Pagina 1 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
Senior pedagogisch medewerker: Pedagogisch medewerker die naast de dagelijkse verzorging, begeleiding en medeopvoeding van een groep kinderen ook uren heeft waarin specifiek aandacht besteed wordt aan de versterking van het pedagogisch handelen op de locatie, het coachen van en kennis overdragen aan collega’s. Pedagogisch medewerker: Deze heeft de verantwoordelijkheid voor de dagelijkse verzorging, begeleiding en medeopvoeding van een groep kinderen. De pedagogisch medewerker zorgt ervoor dat kinderen zich veilig voelen en stimuleert kinderen door middel van uitvoering van het pedagogisch beleidsplan om zich verder te ontwikkelen. Stagiaires: Dit zijn beroeps opleidende- of beroeps begeleidende leerlingen die vanuit Scalda (opleiding Pedagogisch Werker) stage lopen binnen de kinderopvang. Deze stagiaires verrichten alle voorkomende werkzaamheden op de groep. Ze doen dit boventallig, ofwel onder begeleiding van de pedagogisch medewerker. Huishoudelijk medewerker: Deze draagt zorg voor het schoonhouden van de locatie en voert haar taken in het algemeen buiten de openingstijden uit.
4. Pedagogische doelen De visie op kinderen en hun ontwikkeling en de rol die pedagogisch medewerkers daarin spelen, zoals verwoord in het pedagogisch beleidsplan, leidt tot de volgende pedagogische doelen: Veilige opvang Elk kind voelt zich veilig en vertrouwd op de peutergroep/peuterspeelzaal, door de geborgenheid en structuur die er wordt geboden door de pedagogisch medewerkers. Op peutergroep Bengeltjes wordt gewerkt met een team van drie vaste pedagogisch medewerkers en de groep bestaat uit maximaal zestien kinderen. Tijdens de openingstijden zijn altijd twee medewerkers aanwezig. Het is het streven dat er altijd minimaal een van de vaste personen op de groep aanwezig om de kinderen een veilige en vertrouwde omgeving te bieden. Dit vinden we belangrijk voor zowel uw kind als u als ouder. Het biedt uw kind veiligheid en structuur. Wij vinden het belangrijk om een vertrouwensband op te bouwen met u. U moet met een goed gevoel uw kind bij ons achter kunnen laten. Naast de vaste pedagogisch medewerkers werkt er regelmatig een senior pedagogisch medewerker mee, deze heeft naast de dagelijkse verzorging, begeleiding en medeopvoeding van een groep kinderen ook specifiek aandacht voor de versterking van het pedagogisch handelen op de locatie. Naast de vaste pedagogisch medewerkers werkt KOW met stagiaires die de opleiding Pedagogisch werker vanuit erkende opleidingsinstanties volgen. KOW heeft een achterwachtregeling. Een achterwachtregeling betekent, dat er op alle locaties in geval van calamiteiten, altijd een beroep gedaan moet kunnen worden op een tweede pedagogisch medewerker of een tweede volwassene. Bij peuterspeelzalen en peutergroepen zijn twee pedagogisch medewerkers aanwezig tijdens de openingstijden. De achterwachtregeling is ook terug te vinden in de informatiemap op de locatie. Wanneer wij starten, worden u en uw kind welkom geheten. U heeft de gelegenheid om ons te informeren over eventuele bijzonderheden ten aanzien van het kind, waar wij van op de hoogte moeten zijn. Daarnaast is er gelegenheid om nog eventjes met uw kind te spelen. Voor veel kinderen is dat een prettige manier om de overgang te maken tussen thuis en de peutergroep. Wanneer u vertrekt is er voor uw kind gelegenheid om afscheid te nemen. De meeste jonge Pagina 2 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
kinderen vinden het leuk om samen met de pedagogisch medewerker nog even te zwaaien bij de deur. Dat doen we dan natuurlijk. Op het moment dat u afscheid neemt, draagt u de verantwoordelijkheid voor het kind over aan ons. Als u uw kind weer op komt halen, begroeten wij u en zullen wij ervoor zorgen dat het mogelijk is, om, indien nodig, bijzonderheden van de ochtend of middag over te dragen. Op moment dat u op de groep komt, neemt u de verantwoordelijkheid voor uw kind over. Dagindeling: 8:30-8:45 / 13:00-13:15
Ontvangst van ouders en kinderen. De kinderen mogen samen met de ouder(s) kiezen waarmee zij willen spelen.
8:45-9:00 / 13:15-13:30
We gaan in de kring. De groep wordt opgedeeld in twee groepen. De jongere kinderen gaan in de hal, de oudere kinderen blijven in het lokaal. Er wordt voorgelezen, gepraat en/of een spelletje gedaan. Uitgangspunt is het thema waaraan we op dat moment werken.
9:00-10:15 / 13:30-14:45
Vrij spel. Daarnaast worden er regelmatig activiteiten aangeboden. De activiteiten zijn er op gericht de verschillende ontwikkelingsgebieden van de kinderen te stimuleren en zoveel mogelijk aan te sluiten op de ontwikkelingsbehoefte van het kind.
10:00-10:15 / 14:45-15:00
De peuters gaan zo nodig naar de wc of worden verschoond. Ook ruimen we samen al het speelgoed op.
10:15-10:30 / 15:00-15:15
In de kring. Er wordt gedronken en het ene dagdeel fruit gegeten en het andere dagdeel een koekje. Ondertussen wordt er gepraat en gezongen. Hierbij wordt ook het thema betrokken.
10:30-11:15 / 15:15-15:45
Buiten spelen of, bij slecht weer, spelletjes aan de tafel binnen. Verjaardagen worden om 11.00 uur of om 15.30 uur gevierd. Natuurlijk bent u welkom bij de verjaardag van uw kind.
De tijden van de dagindeling zijn een richtlijn. Wij sluiten zoveel mogelijk aan op de behoeften van de kinderen. Om u nog een beter beeld te geven wat uw kind doet op de peutergroep staat hieronder ook een uitgebreide dagindeling beschreven. Op peutergroep Bengeltjes starten we het dagdeel zowel 's morgens als 's middags met een inloopkwartier. Om de zelfstandigheid van de kinderen te bevorderen zitten er plaatjes aan de kapstokken, zodat de kinderen zelf hun jas kunnen vinden. Uw kind kan de beker zelf in de bak van de bekers neerzetten. Tijdens het inloopkwartier is er ruimte om samen met u kind bijvoorbeeld een puzzel aan tafel te maken, een boek te lezen en om eens een kijkje te nemen wat er allemaal te zien en te spelen is op onze peutergroep. Als de ouders / verzorgers naar huis zijn starten we samen met de kinderen het dagelijkse programma. Alle peuters komen aan de tafel zitten. De groep wordt opgesplitst zodat er veel ruimte is voor de peuters en er veel interactie kan plaatsvinden. De ene groep blijft in het lokaal, de andere groep gaat naar de hal. We kijken wie er die ochtend/middag zijn en aan de hand van dagritmekaarten in welke volgorde we de activiteiten gaan doen. De dagritmekaarten hangen op zodat peuters, naar behoefte, er later nog eens op kunnen kijken.
Pagina 3 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
Aan tafel praten we over wie er zijn, wat we die dag gaan doen en waar kinderen mee willen spelen. Ook is er ruimte om elkaar iets te vertellen en naar elkaar te luisteren. Daarnaast doen we een activiteit die te maken heeft met het thema waarover we op dat moment werken. Daarna mogen de peuters vrij spelen. De kinderen kiezen zelf waar ze mee gaan spelen in de verschillende hoeken. Ook mogen ze in de hal spelen. Dit is in het bijzonder bedoeld om de peuters ervaring te laten opdoen in het spelen met leeftijdsgenoten en het samen leren spelen en delen. De pedagogisch medewerkers begeleiden dit spel als het nodig is. Sommige kinderen moeten even op gang geholpen worden, soms wil je een kind laten kennis maken met speelgoed wat het uit zichzelf niet pakt en we helpen de kinderen met oplossingen zoeken voor probleempjes die ze tegen komen, bijvoorbeeld als twee kinderen met hetzelfde willen spelen. Rond de klok van 10 uur en half 3 is het tijd om naar de wc te gaan. Kinderen die zindelijk zijn gaan naar het toilet, evenals de kinderen die thuis al regelmatig oefenen op de wc. Daarna mogen ze hun handen wassen. Zowel de toiletten als de wastafel zijn op peuterhoogte, zodat kinderen deze activiteiten al snel grotendeels zelf kunnen doen, en dan voelen ze zich trots! Draagt het kind een luier dan wordt die zonodig verschoond. Doordat ze andere kinderen wel naar het toilet zien gaan en handen wassen, stimuleert dit vaak om dat zelf ook te willen. Natuurlijk kunnen kinderen ook op andere tijden naar het toilet. (Zie ook verderop). Vervolgens zingen we ons opruimliedje: “Twee handen op je schouders, twee handen in je zij. Twee handen op je ruggetje en luister nu naar mij”. Samen met de peuters, iedereen krijgt een taakje, wordt het materiaal op een vaste plaats opgeruimd. Hierbij leren de peuters samenwerken. Bij het tweede tafelmoment wordt de groep weer opgesplitst. We kijken wat we gedaan hebben met behulp van Puk en de dagritmekaarten en wat we nog meer gaan doen. Na deze activiteit is het tijd om te eten (fruit of een koekje) en te drinken. Door gezamenlijk aan tafel te zitten willen we een ontspannen sfeer creëren. Aan tafel wordt fruit geschild en gesneden en met de kinderen gepraat over het thema dat centraal staat of over andere onderwerpen die de kinderen zelf inbrengen. We zingen samen een liedje en om de beurt mag iedereen een stuk fruit kiezen totdat het bord leeg is. Als het weer het toelaat gaan we buiten spelen. De kinderen vinden het fijn om even lekker te rennen, te oefenen met fietsen of te rommelen in de zandbak. Als het weer het niet toelaat kiezen we voor een andere activiteit die binnen plaats vindt, bijvoorbeeld (beweeg)spelletjes, zingen, kleien etc. Naast de ingang van het lokaal hangt een whiteboard, waarop staat wat we die ochtend/middag gedaan hebben. Wij streven ernaar, indien de weersomstandigheden het toelaten, om een half uur naar buiten te gaan met de kinderen. Vanaf het moment dat uw contract ingaat, is uw kind van harte welkom op de peutergroep. We vinden het belangrijk dat deze nieuwe omgeving een vertrouwde plaats wordt, waar uw kind en u als ouder zich snel veilig voelen. Wij zullen ons uiterste best doen om aan ieder kind en aan iedere ouder voldoende aandacht te besteden. We maken tijdens het intakegesprek afspraken over de start op de peutergroep. U kunt de eerste keer ook nog enige tijd blijven. Mocht blijken dat uw kind onverhoopt echt niet kan wennen, dan kunt u contact opnemen met de unitmanager. Kinderen die nog niet zindelijk zijn worden, indien nodig, verschoond. U kunt hiervoor bij KOW een contract inclusief luiers afsluiten of luiers van thuis meenemen. Kinderen die zindelijk zijn gaan op vaste momenten en op vraag naar het toilet. Op de vaste momenten gaan ook jongere kinderen mee. In de praktijk blijkt dat het voorbeeld van andere kinderen een stimulerende werking heeft op Pagina 4 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
het zindelijk worden. Kinderen willen zelf ook op de WC plassen. Wanneer u aangeeft thuis bezig te zijn met zindelijkheidstraining, zal hier, binnen de mogelijkheden van de peutergroep, bij worden aangesloten. Als er met zindelijkheidstraining wordt gestart, neemt u extra schone kleren van thuis mee. We houden rekening met eventuele ongelukjes tijdens de zindelijkheidstraining. De mogelijkheden van uw kind en een positieve benadering staan bij ons voorop. We vinden het belangrijk dat een kind zich veilig en vertrouwd voelt op de peutergroep en tegelijkertijd ook uitgedaagd wordt om lekker te spelen en te ontdekken. Onze groepsruimte is met dat uitgangspunt ingericht. Elke ‘hoek’ van het lokaal heeft zijn eigen doel. Er zijn onder andere hoeken om met auto’s, poppen of puzzels te spelen. Ook kunnen de kinderen knutselen, bouwen of prentenboeken bekijken. Alles heeft een vaste plaats, een foto zodat een kind makkelijk het speelgoed kan vinden en het speelgoed is zo neergezet dat de kinderen het zelf kunnen pakken. Daarnaast hangen er in de klas een serie foto’s waarop de kinderen kunnen zien wat de dagindeling is. Dit ritme van de dag bespreken we altijd aan het begin van de dag met de kinderen. Zo krijgen ze inzicht in de tijd en kunnen ze zien wanneer ze weer opgehaald worden. Ook bij de buitenruimte is het uitgangspunt de combinatie van veilig en vertrouwd en aantrekkelijk materiaal om te spelen en te ontdekken. Het glijbaantje is ook veilig voor de jongste peuters. Fietsen en dergelijke hebben we in alle soorten en maten, van kleine loopfietsjes tot stoere driewielers waar je met twee kinderen tegelijk op kan rijden. Ook bieden we spelletjes aan voor de kinderen die van wat rustiger spel houden. Naast de inrichting van de ruimte is er natuurlijk meer waarmee we zorgen dat kinderen zich snel op hun gemak voelen bij ons. Er is in principe altijd een bekende, vertrouwde pedagogisch medewerker aanwezig die uw kind goed kent. Daarnaast besteden we veel aandacht aan het dagritme. Kinderen vinden het prettig als ze weten wat ze kunnen verwachten. Ook nemen we, zeker met brengen en halen, regelmatig tijd om even met u als ouder te praten of alles naar wens gaat. Elk kind wordt positief benaderd door de pedagogisch medewerker en er is sprake van respect en waardering voor de eigenheid van het kind. Wij streven ernaar elk kind als individu te benaderen en zichzelf te laten zijn in de groep. Elk kind is uniek en heeft een eigen inbreng waarnaar geluisterd wordt. Wij zijn er voor de kinderen en staan open voor de initiatieven die kinderen nemen. We observeren de kinderen en bieden activiteiten aan die aansluiten op de ontwikkeling en de belangstellingswereld van de kinderen. We proberen kinderen te prikkelen en uit te dagen om ook een activiteit te proberen die het kind zelf nooit zou kiezen of nog nooit gedaan heeft. Zo kan het ervaren/ontdekken, dat hij/zij veel kwaliteiten bezit en waardoor het kind een bredere interesse ontwikkelt. Hierbij wordt in het oog gehouden dat uw kind voldoende vrije keuze blijft houden. Tijdens verjaardagen van de kinderen is er persoonlijke en positieve aandacht voor het jarige kind. Er worden op een kaart persoonlijke wensen van de pedagogisch medewerkers geschreven. Alle kinderen zijn verschillend van elkaar, maar samen vormen ze een groep. Wij benaderen elk kind gelijkwaardig. Elk kind heeft recht op aandacht en pedagogisch medewerkers zien het kind zoals het is en proberen het zo goed mogelijk te begrijpen. Een kind met druk gedrag zal eerder aandacht trekken dan een kind dat zich afzijdig houdt. Beide kinderen hebben echter evenveel aandacht nodig en wij hebben hier oog voor. We communiceren veel onderling om kinderen op dezelfde manier te kunnen benaderen. We zijn consequent en positief in onze benadering van de kinderen. We stimuleren kinderen en motiveren hen zoveel mogelijk om problemen zelf op te lossen. Kinderen kunnen op een bepaald moment meer begeleiding nodig hebben van ons, eventueel ondersteund door de senior pedagogisch medewerker. Soms is extra ondersteuning nodig van externe organisaties. KOW heeft een zorgbeleid, dat onderdeel is van het pedagogisch beleidsplan.
Pagina 5 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
De locaties van KOW zijn veilig en voldoen aan de eisen van de brandweer, Wet Kinderopvang en Voedsel- en Warenwet.
Op iedere locatie, per stamgroep, wordt jaarlijks een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) ingevuld. Wij zijn op de hoogte van de inhoud van de RI&E (en dus van de risico’s op onze locatie), waaruit eveneens de huisregels en werkafspraken ontstaan. Indien er een ongeval of bijna ongeval plaatsvindt bij Bengeltjes, melden wij dit bij de unitmanager en beleidsmedewerker. We handelen adequaat bij verschillende gebeurtenissen die zich in het leven van een kind kunnen voordoen. Er zijn protocollen bij KOW, onder andere voor het handelen in geval van ongevallen, ziekte, kindermishandeling en ontwikkelingsproblemen. Iedere medewerker handelt naar deze protocollen. Bij de Bengeltjes wordt voldaan aan het vierogenprincipe. Het vierogenprincipe betekent volgens de wet dat de pedagogisch medewerker tijdens het werk altijd gezien of gehoord kan worden door een andere volwassene. In de praktijk betekent dit bij ons het volgende: er werken altijd twee medewerkers op de groep. Deze kunnen elkaar vrijwel altijd zien en horen. Er zijn deuren met glas tussen de klas en de hal waardoor er een goede doorkijk is. Daarnaast staat de deur naar de toiletjes en commode altijd open en hebben de w.c.’s geen deur. Bij Bengeltjes controleert de GGD of aan de eisen van de wet Kinderopvang wordt voldaan. Het meest recente rapport van de GGD ligt ter inzage op de locatie of kunt u nalezen via www.kinderopvangwalcheren.nl. Daarnaast geeft de gemeente opdracht aan de brandweer om o.a. de brandveiligheid van onze locatie te controleren. Ontwikkeling: samen spelen, leren en genieten Elk kind ontdekt in een eigen tempo hoe de wereld in elkaar zit door het opdoen van allerlei ervaringen. Onze medewerkers bieden daartoe mogelijkheden voor uitdaging, verwondering, ontdekken en genieten. We stimuleren de kinderen in hun ontwikkeling door middel van een gevarieerd activiteiten aanbod. Daarmee proberen we tegemoet te komen aan de drie basisbehoeften van kinderen in ontwikkeling: de behoefte aan sociale relaties (veiligheid en ondersteuning), de behoefte aan competentie (dit kan ik) en de behoefte aan autonomie (onafhankelijkheid). De ruimte is ingericht met hoeken, bijvoorbeeld een poppenhoek, een leeshoek en een blokkenhoek. Er is spelmateriaal aanwezig voor elke leeftijd en -niveau, passend bij de verschillende ontwikkelingsfases. Kinderen kiezen zelf waarmee ze willen spelen (behoefte aan autonomie). Als een kind steeds hetzelfde kiest, proberen we het kind te stimuleren om ook iets anders te gaan doen. Dit biedt uitdaging en verwondering aan het kind, geeft zelfvertrouwen en helpt het kind een bredere interesse te ontwikkelen. Ander spel aanbieden kan door samen met ons iets te gaan doen, te kijken naar het spel van andere kinderen en eventueel mee te gaan spelen. Door in de groep te communiceren, onderhandelen en samenwerken, ontwikkelt het kind zijn behoefte aan sociale relaties. De kinderen praten en spelen met elkaar en mogen bijvoorbeeld helpen met een kleine taak. Ieder kind ontwikkelt zijn verstandelijke en lichamelijke mogelijkheden in zijn of haar eigen tempo en ieder kind wordt in zijn eigen ontwikkeling begeleid en gestimuleerd. Door gericht naar uw kind te kijken en te observeren hebben wij oog voor kansen op alle terreinen: cognitief, motorisch, zintuiglijk, sociaal-emotioneel, taal en creatief om uw kind te stimuleren in zijn/haar ontwikkeling. Mocht uw kind achterlopen in een bepaald ontwikkelingsgebied, neem als voorbeeld zijn/haar taalontwikkeling, dan zullen wij de kans grijpen om bepaalde woorden te oefenen, nieuwe woorden aan te leren, veel te praten tegen uw kind en uw kind te stimuleren om ook te praten. Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) VVE is een stimuleringsmaatregel van de gemeente om preventief en actief ontwikkelingsachterstanden bij jonge kinderen van 0 tot 4 jaar te voorkomen. Kinderen die voor Pagina 6 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
deze stimuleringsmaatregel in aanmerking komen worden ‘doelgroepkinderen’ genoemd. Deze komen in aanmerking voor VVE wanneer zij hiervoor zijn doorverwezen door de GGD (consultatiebureau), wanneer uit observatie door de pedagogisch medewerkers blijkt dat er sprake is van een ontwikkelingsachterstand van meer dan een half jaar of wanneer de opleiding van de ouders maximaal een beroepsgerichte leerweg is binnen het VMBO. Het doel van VVE is om ervoor te zorgen dat deze kinderen zich zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen, zodat zij op de basisschool goed mee kunnen komen in de groep en het creëren van een doorgaande ontwikkelingslijn tussen de peutergroep/peuterspeelzaal en basisschool. Kenmerken van VVE zijn onder meer het werken met een integraal VVE programma, werken met voor VVE toereikend geschoolde (a.d.h.v. een jaarlijks opleidingsplan) pedagogisch medewerkers en met een maximum aantal kinderen per groep en een doorgaande lijn/samenwerking met de basisschool. Doelgroepkinderen maken tenminste 10 uur gebruik van het aanbod van de peutergroep/peuterspeelzaal. VVE wordt geboden op alle peutergroepen en peuterspeelzalen van KOW. Peuters worden periodiek besproken door de pedagogisch medewerkers met de verpleegkundigen van de GGD. Wanneer er ondersteuning door andere instanties noodzakelijk is, neemt de GGD daartoe het initiatief. De methode Puk en Ko Op de peutergroep werken we met de methode Puk en Ko. Het is een totaalprogramma voor peutergroepen en peuterspeelzalen dat pedagogisch medewerkers een manier biedt om methodisch en gericht te werken aan de ontwikkeling van kinderen tussen 2 en 4 jaar. Het doel van de methode is de kinderen een betere start te geven in het basisonderwijs om zo onderwijsachterstanden te voorkomen. De methode werkt met thema’s die dicht aansluiten op de belevingswereld van de kinderen. Elk thema bevat verschillende activiteiten die de volgende ontwikkelingsgebieden stimuleren: 1. De spraaktaalontwikkeling 2. De sociaal-emotionele ontwikkeling 3. De motorisch en zintuiglijke ontwikkeling 4. Rekenprikkels om de ontluikende rekenvaardigheid te stimuleren. Elk doel is weer onderverdeeld in een aantal subdoelen. Zo bevat de spraaktaalontwikkeling onder meer doelen op het gebied van luisteren en reageren, gespreksvaardigheden en woord en zinsbegrip. En de rekenprikkels vallen bijvoorbeeld uiteen in meten, ruimtelijke oriëntatie en ontluikende gecijferdheid. De handpop Puk staat centraal tijdens de activiteiten. Puk is het speelkameraadje van de kinderen. Puk maakt altijd wel iets mee wat de kinderen herkennen. Hij heeft bijvoorbeeld nieuwe schoenen of hij is verkouden. Puk biedt ook troost waar nodig en is een vriendje bij wie kinderen zich veilig voelen. Kinderen kunnen zich identificeren met Puk. Hij zorgt voor een speelse leeromgeving, waarbij spelend leren het uitgangspunt is. De initiatieven en reacties van de kinderen zijn erg belangrijk bij de activiteiten van Puk. Door goed naar de initiatieven van de kinderen te kijken weten de pedagogisch medewerkers waar de kinderen zich in willen en kunnen ontwikkelen en kunnen ze daar op in spelen. De pedagogisch medewerkers gebruiken, op verschillende manieren, de groep als een sociale leeromgeving. Daarbij zijn zij zich bewust van de eerder genoemde basisbehoeften die aan de ontwikkeling ten grondslag liggen: de behoefte aan sociale relaties (veiligheid en ondersteuning), de behoefte aan competentie (dit kan ik) en de behoefte aan autonomie (onafhankelijkheid). Hieronder staan een aantal voorbeelden op welke manier zij dit doen. De pedagogisch medewerker: verwoord zoveel mogelijk wat de kinderen voelen, willen en denken. Op deze manier geven zij taal aan wat een kind doet op de groep. geeft de kinderen ruimte om te experimenteren en leert ze ook omgaan met grenzen die ze daarbij tegen komen. leert de kinderen om emoties van elkaar te accepteren. We vinden het belangrijk om kinderen attent te maken op elkaars emoties en hoe je daar op kunt reageren. Dit doen we bijvoorbeeld door een rollenspel te spelen of concreet benoemen van actuele situaties op de groep. Pagina 7 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
stimuleert de kinderen om zoveel mogelijk zelf conflicten op te laten lossen, zodat ze de mogelijkheid hebben om te experimenteren hiermee. Indien nodig gebeurt dit samen met de pedagogisch medewerker. is zich bewust van de ontwikkelingsfasen van een kind en reageert vanuit deze kennis. stimuleert de sociale competentie door kinderen attent te maken op elkaar tijdens sociaal spel
Boekstart Bengeltjes doet mee aan het project Boekstart. In samenwerking met de bibliotheek hebben we een prachtige boekenhoek ingericht in het lokaal met een flink aantal prentenboeken. De kinderen kunnen deze zelf pakken en bekijken. Daarnaast komt er elke week een medewerker van de bibliotheek voorlezen aan kleine groepjes kinderen. Dit voorleesmoment vindt plaats in de mediatheek van de school. Deze is door een tussendeur in onze hal bereikbaar.
Elk kind ontwikkelt persoonlijke competenties als zelfvertrouwen, zelfstandigheid, veerkracht en creativiteit, onder andere door een positieve stimulerende benadering door de pedagogisch medewerkers.
Uw kind heeft en krijgt veel mogelijkheden om persoonlijke competenties te ontwikkelen. We benaderen uw kind positief. Uw kind wordt gestimuleerd om op eigen initiatief dingen te ondernemen zoals zelf speelgoed kiezen of wat hij/zij wil knutselen. Voorop staat het plezier van uw kind. We spreken ieder kind aan op zijn/haar mogelijkheden. Met alles wat we aan de kinderen vragen, laten wij merken dat wij vertrouwen hebben in de mogelijkheden van het kind. Wanneer het kind merkt dat hij/zij het kan, dan geeft dit het kind een plezierig en tevreden gevoel. Het kind heeft een succeservaring, een gevoel van "Dat kan ik!" (behoefte aan competentie). Wij stimuleren uw kind de eigen grenzen te verleggen, wanneer hij/zij dit durft. Hierbij vinden wij het belangrijk dat uw kind eigen keuzes maakt. Wij stimuleren de kinderen om hun eigen ideeën, wensen en verlangens uit te spreken en waar mogelijk te volgen. Elk kind heeft zijn eigen leermomenten waarop wij bewust in willen spelen. Het gebouw, de inrichting en de pedagogisch medewerkers zorgen voor uitdagingen zodat uw kind zelf alles kan ontdekken. De groepsruimte is ingedeeld in diverse speelhoeken; zoals een bouwhoek, poppenhoek en een leeshoek. Hierdoor is de ruimte afgebakend, is het duidelijk waar de kinderen met bepaald spelmateriaal kunnen spelen en kunnen ze zelf, of samen met ander kinderen rustig spelen en verder ontwikkelen. Uw kind moet kunnen experimenteren en dit kan absoluut bij ons. De speelruimte vormt daarom een balans tussen veiligheid en uitdaging voor uw kind. Zelfvertrouwen is een belangrijk aandachtspunt. Het is van belang dat de kinderen zich vrij voelen van emotionele belemmeringen, dat ze zich veilig voelen op de groepen dat ze een positief zelfbeeld ontwikkelen. Mede door het zelfvertrouwen van de kinderen te bevorderen is de benadering van ons naar de kinderen positief. Het zelfvertrouwen wordt gestimuleerd door het bieden van uitdagingen, het aansporen tot verantwoordelijkheid d.m.v. taken geven, zelfstandig bezig zijn met activiteiten zonder tussenkomst van volwassenen en het maken van afspraken. Uw kind mag vaak helpen bij taken als de kring klaar zetten, opruimen en vegen. De kinderen voelen zich dan vaak gewaardeerd en zijn trots op wat ze kunnen. Dit bevordert hun zelfstandigheid en vergroot hun zelfvertrouwen. De creativiteitsontwikkeling stimuleren wij door verschillende materialen aan te bieden op gebied van taal, cognitie, motoriek, creativiteit, muziek, dans en beweging. Er kan worden gedacht aan zand, water, klei, potloden, verf, binnen- en buiten spelen, puzzelen, boekjes lezen etc. Hierbij kunnen kinderen ontdekken en leren en zo worden de kinderen uitgedaagd tot fantasiespel. Door kinderen vrij te laten in hun eigen spel leren ze van elkaar, zoals eigen grenzen ontdekken en opzoeken, opkomen voor jezelf en daarmee wordt tevens hun aanpassingsvermogen verder ontwikkeld.
Pagina 8 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
Tijdens allerlei momenten liggen de ontwikkelingskansen voor uw kind voor het oprapen: We doen op een speelse manier van alles voor, geven instructies en zo leert uw kind hoe hij/zij bijvoorbeeld zelf de jas aan kan doen. Door samen op te ruimen ervaren kinderen niet alleen het plezier van samen dingen doen, de kinderen leren ook rekening houden met elkaar. Bij Bengeltjes wordt, zoals eerder genoemd, gewerkt met thema’s. Per thema worden er activiteiten aangeboden die passen bij het ontwikkelingsniveau van de kinderen uit diverse leeftijdsgroepen. In ieder thema komen bij de verschillende activiteiten alle ontwikkelingsgebieden aan bod: - Sociaal emotionele ontwikkeling; - Cognitieve ontwikkeling; - Motorische ontwikkeling; - Taal- en/of spraakontwikkeling; - Creatieve ontwikkeling.
Elk kind ontwikkelt sociale competenties door in de groep te communiceren met anderen, te onderhandelen en samen te werken.
Wij benutten de groep als sociale leeromgeving door de kinderen te stimuleren om samen te spelen, naar elkaar te luisteren, elkaar te troosten, op elkaar te wachten, elkaar te helpen, samen op te ruimen en het allerbelangrijkste: plezier te maken met elkaar. In de diverse hoeken in de groepsruimte kunnen kinderen zowel alleen, als naast elkaar- of samenspelen. Kinderen leren van elkaar door interactie en imitatie. De gezamenlijke momenten worden aangegrepen om een activiteit met de hele groep te doen, zoals zingen, voorlezen, een verjaardag vieren, muziek maken, praten met elkaar over het thema of iets waar de kinderen zelf mee komen. Bij deze activiteiten leert uw kind op zijn/haar beurt wachten, naar anderen te luisteren en komen ook vaak nieuwe begrippen aan bod. Wij zijn ons ervan bewust dat wij voortdurend voorbeeldgedrag vertonen in de groep en verwoorden zoveel mogelijk de gevoelens en wensen van uw kind. Ieder kind is uniek en een individu, aan kinderen wordt geleerd om de emoties van andere kinderen te accepteren en hoe ze hierop kunnen reageren. Wij laten de kinderen onderling sociaal gedrag ontwikkelen en leren hen weerbaar te zijn/worden. Wij streven ernaar om in eerste instantie de (vooral) wat grotere kinderen zelf eventuele conflicten op te laten lossen. De kinderen komen namelijk vaak zelf tot een goede oplossing. Dit vergroot tevens de veerkracht en de sociale ontwikkeling. Samen met ouders De communicatie tussen ouders en pedagogisch medewerkers verloopt open en er wordt informatie uitgewisseld aan het begin en eind van de dag tussen de thuis- en de opvangsituatie. U wordt altijd begroet door de pedagogisch medewerker wanneer u op de groep binnenkomt. Wij gaan, wanneer de werkzaamheden dit toelaten naar u toe om u te woord te staan. Tijdens het brengen en halen geven we u kort informatie over de activiteiten die uw kind die dag heeft gedaan. Oudergesprekken worden op de Bengeltjes gevoerd als uw kind een 3-6 maanden de peutergroep bezoekt. Daarnaast bieden we aan de ouders de gelegenheid om 1x per jaar een dagdeel mee te komen met hun kind, zodat u zelf kunt zien hoe uw kind zich in de groep gedraagt. Tijdens het methodisch werken observeren we de ontwikkeling van uw kind. Als deze observaties hiertoe aanleiding geven, kunnen we u toestemming vragen voor het invullen van de KIJK!. Na beëindiging van de opvang krijgt u een evaluatieformulier thuisgestuurd Op de website www.kinderopvangwalcheren.nl heeft elke locatie een eigen pagina, waarop foto’s te vinden zijn. Ook is KOW actief op Facebook. Pagina 9 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
Peutergroep Bengeltjes heeft een actieve ouderwerkgroep die bestaat uit gemiddeld vijf ouders. De taak van de ouderwerkgroep is de belangen van de kinderen en ouders te behartigen. Tevens zijn deze ouders aanspreekpunt voor alle ouders van de locatie. De ouderwerkgroep helpt mee bij het organiseren van feesten, activiteiten en het beleid van het kinderdagverblijf. Daarnaast kan de ouderwerkgroep eenmaal per jaar een ouderavond organiseren. De ouderwerkgroep vergadert vier keer per jaar. Eenmaal per jaar is de unitmanager aanwezig en de overige vergaderingen zullen worden bijgewoond door een teamlid van de locatie. Op de poster van de ouderwerkgroep in de hal kunt u zien welke ouders betrokken zijn bij de ouderwerkgroep en kunt u de notulen inzien van de meest recente ouderwerkgroepvergadering. Wilt u de ouderwerkgroep versterken en/of wilt u hier meer informatie over, laat het ons weten. Naast de gesprekken en de ouderwerkgroep worden ouders betrokken in allerlei andere zaken; - Regelmatig krijgt u een themabrief m.b.t. het nieuwe thema van Puk & Ko. Hierin staan thema activiteiten benoemd die de komende weken met uw kind worden ondernomen. Deze brief wordt eventueel aangevuld met informatie over de locatie. - Drie keer per jaar verschijnt de TamTam, met beleidsmatige informatie over KOW. - Jaarlijks kan er een ouderavond plaatsvinden op de locatie. Deze avond wordt door de ouderwerkgroep in samenspraak met het team georganiseerd. Ieder jaar wordt er een ander onderwerp behandeld en eventueel kan er een deskundige uitgenodigd worden om over een bepaald thema te komen vertellen; - Ieder jaar vindt het zomerfeest plaats. Op deze feestelijke dag worden de kinderen met hun ouder(s)/verzorger(s) uitgenodigd. Tijdens het zomerfeest zijn er voor de kinderen meerdere activiteiten en is er iets te drinken en te eten. Het is tevens een ontmoeting voor ouders die hun kind(eren) naar Bengeltjes brengen. - Als kinderen jarig zijn mogen ze hun verjaardag vieren en trakteren. Ze krijgen een feestmuts en mogen op de feeststoel zitten. Er wordt gezongen en ieder kind krijgt een muziekinstrument om de liedjes te begeleiden. Als u het leuk vindt, mag u als ouder hierbij aanwezig zijn. - Er wordt periodiek onderzoek gedaan naar de klanttevredenheid om de diensten van KOW te evalueren en waar mogelijk te verbeteren. - Er bestaat een klachtenregeling. Op Bengeltjes is een klachtenfolder aanwezig. Zie tevens de website van KOW (www.kinderopvangwalcheren.nl). - Ouders worden vertegenwoordigd door de cliëntenraad (CR). De cliëntenraad is een vertegenwoordiging van ouders, functionerend voor KOW. De cliëntenraad heeft mandaat van alle ouderwerkgroepen. Oog voor elkaar Wij werken aan de hand van huisregels en werkafspraken. Deze komen voort uit de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) die wij elk jaar uitvoeren op de locatie. Deze regels en afspraken bieden de kinderen, ons en ouders duidelijkheid en zijn er voor de veiligheid. Wij houden ons aan deze afspraken door ze dagelijks in de praktijk te hanteren, de huisregels onder de aandacht te brengen bij ouders in dit pedagogisch werkplan (zie bijlage) en verder bespreken wij de werkafspraken tijdens vergaderingen. Wij besteden aandacht aan beleefdheid en omgangsvormen, voorbeelden hiervan zijn: - Luisteren naar elkaar; - Vriendelijk zijn tegen elkaar; - Conflicten oplossen door met elkaar te praten; - Mond leegeten voordat je gaat praten; - Hand voor je mond als je moet hoesten. Uw kind wordt persoonlijk benaderd met een open en geïnteresseerde houding. Wij stimuleren de kinderen respectvol met elkaar om te gaan. We vinden het belangrijk dat ieder kind een eigen plaats in de groep heeft. Als de sfeer in de groep goed is, is dit zichtbaar in de manier waarop kinderen met elkaar omgaan. Wij proberen een sfeer Pagina 10 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
te scheppen waarbij iedereen zich veilig en op zijn gemak voelt. Dit is één van de voorwaarden die nodig zijn om uw kind de kans te geven zich verder te ontwikkelen. Als uw kind met een idee komt of iets aangeeft gaan wij hierop in of zullen wij er in ieder geval op reageren, zodat uw kind weet dat wij er voor hem/haar zijn. We vinden het belangrijk dat de kinderen het speelgoed juist gebruiken. Wij laten zien of leggen uit hoe het speelgoed gebruikt kan worden, indien een kind hier niet juist mee omgaat. Verder is het een proces samen spelen, samen delen en rekening houden met elkaar. Wij helpen mee bij het opruimen, zodat de kinderen zien wat er verwacht wordt. We schenken aandacht aan de eigenwaarde van het kind en bieden hen datgene wat ze nodig hebben om zich lekker te voelen in de groep. Bij Bengeltjes zijn duidelijke regels, hierdoor weten de kinderen wat wel en niet mag. Wanneer de kinderen worden gecorrigeerd, gebeurt dit op een (zoveel mogelijk) positieve manier. We zeggen duidelijk wanneer iets niet mag en wanneer wij een kind corrigeren, benoemen we zo duidelijk mogelijk het gedrag van het kind. Hierna benoemen we het wenselijke gedrag en we bieden een alternatief aan. Het is belangrijk om aan kinderen te laten zien wat dan wel gewenst gedrag is. Wij zijn ons ervan bewust dat iedereen vanuit een eigen achtergrond en ervaring een eigen manier van kijken heeft. Daarom wordt er naar elkaar geluisterd en staat men open voor ieders ideeën zowel van ouders en kinderen, als van medewerkers. Kinderen komen uit verschillende gezinnen. Hierdoor hebben ze soms thuis andere gewoonten, taal, waarden en normen geleerd. Enerzijds is de groep voor alle kinderen anders dan thuis en passen alle kinderen zich aan. Anderzijds kan het verschil voor sommige kinderen moeilijker overbrugbaar zijn. Wij letten vooral op het volgende: Vanzelfsprekend zijn alle kinderen welkom. Wij hebben aandacht voor de rol van taalverschillen; Wij hebben aandacht voor verschil in waarden en normen; Wij leren de kinderen om op een positieve manier om te gaan met de verschillen en overeenkomsten. Tijdens het intakegesprek vragen wij aan u of er sprake is van een bepaalde religie. Tijdens dit gesprek is het dan ook het juiste moment om aan u te vragen wat dit betekent voor de opvang van uw kind en waar wij eventueel rekening mee dienen te houden. Bij KOW wordt er, waar mogelijk, tijdens de opvang rekening gehouden met specifieke zaken die voortkomen uit de religie van kinderen die de locatie bezoeken. Er zijn op de locaties geen kinderbijbels of andere religieuze boeken aanwezig.
Een goed functionerend team bestaat bij KOW uit prettige collegae die samen een veilige werkomgeving creëren, die goed voor elkaar zorgen, respect hebben voor elkaar en waardering voelen van elkaar en de leiding. Deze werkomgeving maken wij samen.
Iedere medewerker werkt volgens de protocollen, waarden, normen en afspraken van KOW en specifiek van de locatie. Bij Bengeltjes heerst een duidelijke, open, eerlijke en respectvolle communicatie. We zijn professioneel, betrouwbaar, hulpvaardig, zakelijk én betrokken. We geven elkaar feedback en complimenten. Iedere medewerker heeft weer andere kwaliteiten, zodat we elkaar aanvullen en ieder als individu blijft leren en ontwikkelen; juist ook van elkaar. We vinden het van belang dat het team één geheel vormt en dat wij allemaal op één lijn zitten wat betreft pedagogisch handelen. Een goede samenwerking tussen pedagogisch medewerkers geeft positieve energie en is de basis van hartelijkheid en gezelligheid in de groep. De sfeer bij Bengeltjes wordt door ons ervaren als open, ontspannen en gezellig. Pagina 11 van 12
Pedagogisch werkplan Peutergroep Bengeltjes Ingangsdatum: 19-05-2015 Versie: 4
Evaluatiedatum: 19-05-2016
Tijdens iedere kindbespreking wordt onder andere de samenwerking binnen het team besproken en worden eventuele aanpassingen gedaan. We streven naar een goede communicatie met u en de verzorging en ontwikkeling van uw kind staat voorop!
Pagina 12 van 12