ORTHO trends. Fibromyalgie Het chronische pijnsyndroom. Thema: Fibromyalgie

Orthofyto

®

20 1989-2009

Fibromyalgie

Het chronische pijnsyndroom

Gember, allrounder in het dagelijks menu Eutonie, een stille vergeten kracht Zit fybromyalgie tussen de oren Aderlating, middeleeuws of brandend actueel?

92

Jaargang 17 FEBRUARI/MAART 2012

Afgiftekantoor Lochristi P602686 - tweemaandelijks Verantwoordelijke uitgever: Walter O.M. Faché Kerkstraat 103 9270 Laarne België & Nederland: e 11,5

Thema: Fibromyalgie

ORTHO trends inclusief middenkatern met:

®

Orthofytho® en Orthotrends® zijn een Belgisch tweemaandelijks wetenschappelijk tijdschrift voor Orthomoleculaire geneeskunde, voeding en fyto. Een uitgave van de Belgische Vereniging voor Orthomoleculaire Geneeskunde BSOM.

Voorbeelden zijn: PCB’s, Pesticiden, Schimmels Ftalaten (Terug te vinden in plastic flessen) Fijn stof, Dioxines, Asbest Zware metalen, Chloroform Chlorine Gevolgen: • Vermoeidheid • Allergieën / Astma • Immuniteitsproblemen • Hoofdpijn / Migraine • Depressie • Hormonale problemen • Etc.

Resium is een alcoholvrij mengsel van 10 belangrijke ontgiftende kruiden. Eén kuur Resium heeft een onmiddellijk effect.

Bij Nordic Naturals, visolie is altijd onze exclusieve focus geweest sinds 1995. Deze continue investeringen in omega-3s resulteren in een visolie nooit geziene zuiverheid, versheid enfocus geprezen j Nordic Naturals, is altijd onze exclusieve smaak—voor meer en betere resultaten. eweest sinds 1995. Deze continue investeringen in omega-3s Bij Nordic Naturals, visolie is altijd onze exclusieve focus Het Bewijs zietnooit men in onzecontinue onafhankelijke test resultaten: sulteren in een geziene zuiverheid, versheid en geprezen geweest sinds 1995. Deze investeringen in omega-3s Ieder lot van Nordic Naturals oliën zijn onafhankelijk getest om maak—voor betere resultaten. resulterenmeer in eenen nooit geziene zuiverheid, versheid en geprezen zo onze industrieleidende zuiverheid en versheid niveau’s te smaak—voor meer en betere resultaten. et Bewijs ziet men ingaranderen onze onafhankelijke test resultaten: garanderen. En we volledige transparantie tot onze Het Bewijs ziet men Tot in onze onafhankelijke test analyse certificaten. op vandaag hebben weresultaten: nog nooit een om der lot van Nordic Naturals oliën zijn onafhankelijk getest Ieder lot van Nordic Naturals oliëndie zijn onafhankelijk getest om concurrerend product gevonden onze resultaten evenaart. o onze industrieleidende zuiverheid enversheid versheid niveau’s zo onze industrieleidende zuiverheid en niveau’s te te Kwaliteit is van de visolie experten voor uw aranderen. En we garanderen transparantie tot onze garanderen. En belang—vertrouw we garanderenvolledige volledige transparantie tot onze Omega-3 behoeften. analyse certificaten. vandaag hebben nog nooit een een nalyse certificaten. TotTot opopvandaag hebbenwewe nog nooit concurrerend product gevonden die onze resultaten evenaart. oncurrerend product gevonden die onze resultaten evenaart.

Andere positieve effecten van Resium: • Lever-en bloedreinigend • Elimineert urinezuren • Ondersteunt lever en nieren • Ondersteunt de prostaat • Helpt gewicht te verliezen • Helpt bij opgeblazen gevoel

Overbevissing? Nooit. waliteit is van belang—vertrouw de visolie experten voor uw Omega-3 behoeften. Chemische verwerking? Helemaal niet. mega-3 behoeften.

• Verbetert de huid

Kwaliteit is van belang—vertrouw de visolie experten voor uw

Gezuiverd? Absoluut. Overbevissing? Nooit. Onderbouwd door klinische studies? Nooit. Helemaal verbevissing? Chemische verwerking?

Gezuiverd? Absoluut.Helemaal hemische verwerking?

• Helpt de spijsvertering • Geeft meer energie en verhoogt de concentratie.

Uiteraard. niet.

Succesvol gebruikt door miljoenen mensen sinds 1929!

niet.

Onderbouwd door klinische studies? Uiteraard. ezuiverd? Absoluut .

nderbouwd door klinische studies?

Uiteraard.

CompleMed 059 27 07 53 [email protected] • www.complemed.be

KORTINGSBON € 2,5 KORTING bij aankoop van 1 fles Resium (

€23,56/fl)


Naam: . Straat:


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Postcode:

. . . . . . . . . . .

Gemeente:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Stuur deze bon terug naar: Postkantoor St-Niklaas 1 • Postbus 148 • 9100 St-Niklaas Tel. 03 789 09 59 • Gratis Fax 0800 800 11 [email protected] • www.energeticanatura.com

Tweemaandelijks magazine - orthofyto® - orthotrends®

ORTHOtrends®

Redactioneel

Zwangerschap

Belangrijkste epigenetische factor

Probiotica tijdens de zwangerschap en de eerste maanden na de geboorte ter preventie van atopisch eczeem.......................................................... 18 De link tussen het maternaal homocysteïnegehalte en de zwangerschapsduur............................................................ 18

bij alle ziektebeelden is voeding ............................ 4 Hoofdartikel Orthomoleculair

Fibromyalgie Syndroom................................................... 6 Behandeling van het chronisch pijnsyndroom een niet-misvormde reumatische aandoening Voeding

Gember, allrounder in het dagelijks menu. 10 Medisch Dossier

Nutritionele behandeling van Fibromyalgie................................................................. 14 Orthomoleculaire therapie

Eutonie, een stille vergeten kracht..................... 22 Weet wat je neemt

Vitamine E en prostaatkanker.................................... 25 Uit de orthomoleculaire praktijk

Aderlating, middeleeuws of

Anti Aging

Sirtuïnes en calorierestrictie verhogen de levensverwachting bij alle organismen. .......... 19 Overgewicht

Overgewicht bij kinderen en adolescenten houdt veel gezondheidsrisico’s in........................ 19 Toxines

Curcumine heeft een leverbeschermende werking. .......................... 20 ADHD

Adhd en denneschors........................................................ 21 Migraine

Hoofdpijn- migraine, glucosamine........................ 21

brandend actueel?............................................................... 27 Hoofdartikel fyto

Lever-gal-nieren ondersteunen met fyto........... 30 Medische orthofilosofie

Zit fibromyalgie tussen de oren? Het Open Focus Brein ontstresst en ondersteunt fibromyalgie - Deel 1.......................... 30

Adverteerders Nordic Naturals ProOmega........................ 2 Energetica Natura Resium.............................. 2 Eoli Gefilterd water................. 5 Nutrisan NutriVit D3...................... 16 Meditatieve eutonie........................................ 23 Ojibwa De Roeck ZenBev............................ 29 Nutrisan CuruPhyt......................... 29 Natural Energy 4 complexen................... 36 Energetica Natura Sculacia.......................... 37 Urmale Boswelia+curcuma....... 39 Pharma Nord Selenium+zink.............. 40

Monografieën Nutriceutica FIOW MN 28 Hyperventilatie Een onderliggende pathologie bij vele ziektebeelden............................11 MN 82 Natuurlijke hormonensubstitutie bij mannen en vrouwen..........................11 MN 83. Breedspectrum eigenschappen van vitamine D3.......................................11 MN 104 Fibromyalgie............................................11 MN 39 Kruidige geheimen, adviezen en toepassingen.....................13 MN 103 Water een goedkoop orthoceutical.......15 MN 8 Overgewicht met natuurlijke middelen voorkomen en behandelen...19 MN 39 ADHD bij kinderen beter begrijpen.......21 MN 14 Hoofdpijn en Migraine............................21

Faché Instituut Nieuws Module 2&3 op DVD.........................................24 Nutritionele biochemie cursus........................24 Overzicht Seminaries 2012.............................37 Volgende editie Orthofyto 93..........................38 Colofon..............................................................38 Agenda FIOW...................................................39

ORTHOFYTO

ORTHOfyto®

®

Inhoud Orthofyto 92 20 1989-2009

Fibromyalgie

Het chronische pijnsyndroom

Gember, allrounder in het dagelijks menu Eutonie, een stille vergeten kracht Zit fybromyalgie tussen de oren Aderlating, middeleeuws of brandend actueel?

92

JAARGANG 17 FEBRUARI/MAART 2012

Afgiftekantoor Lochristi P602686 - tweemaandelijks Verantwoordelijke uitgever: Walter O.M. Faché Kerkstraat 103 9270 Laarne België & Nederland: € 11,5

THEMA: Fibromyalgie

ORTHO trends inclusief middenkatern met:

®

Orthofytho® en Orthotrends® zijn een Belgisch tweemaandelijks wetenschappelijk tijdschrift voor Orthomoleculaire geneeskunde, voeding en fyto. Een uitgave van de Belgische Vereniging voor Orthomoleculaire Geneeskunde BSOM.

Coverstory

Fibromyalgie of j of syndroom door de WHO in 1990. Toch blijft de ziekte controversieel en zijn er nog veel onduidelijkheden. Er is de afgelopen 10 jaar een explosie van onderzoek naar het onderwerp ontstaan. FMS is een slecht begrepen complex syndroom met een brede waaier aan symptomen, die verschillende bij depressie behorende symptomen combineert met vermoeidheid en met verlammende spierpijnen, gebrek aan energie, verminderd cognitief vermogen en spastische darmen. Het symptoom dat bij alle FMS patiënten voorkomt is ernstige spierpijn overal in het lichaam, die gemakkelijk een chronisch karakter krijgt ondanks allerlei behandelingen, waaronder met antidepressiva. FMS is een aandoening met veel facetten en mogelijke oorzaken, wat het voor de klassieke geneeskunde een onbehandelbare ziekte maakt.

Erkenning Orthofyto Orthofyto is sinds juni 2007, als enig neutraal Orthomoleculair Wetenschappelijk Tijdschrift erkend door de ‘European Union of Science Journalists’ Associations’ en de ‘European Research Advisory Board (EURAB)’.

Redactioneel

Belangrijkste epigenetische factor bij alle ziektebeelden is voeding

H

et paleontisch dieet wijst ons de juiste weg. De paleontologen G. Eaton en M. Koster Emory van de Atlanta Universiteit hebben door onderzoek van tanden en beenderen een voedingsconstructie uitgevoerd van onze voorouders. Wij geven deze weer in een tabel in het gezondheidsboekje nr 1 “Blijf slank en gezond met de voedingsdriehoek Faché”. (G. Eaton en M. Koster Emor, 1985)

Walter OM Faché, eindredacteur, hoofdredacteur en erkend Medisch Journalist. Bezoek onze website www.fache-instituut.be • Dagelijkse gezondheidstip Faché • Alle data van onze komende activiteiten • Schrijf u in voor de gratis wekelijkse nieuwsbrief • Twee proefnummers Leefnu en Orthofyto • Lijst goedgekeurde orthomoleculaire firma’s • Lijst artsen/therapeuten Maak ook kennis met onze wekelijkse gratis nieuwsbrief Faché Instituut Neem hiervoor ook een kijkje op onze website om de nieuwsbrief ook bij u thuis te ontvangen. Abonneer u op het gesloten gedeelte van onze website: • Volledig archief van Orthofyto en Leefnu met meer dan 6000 artikels • Meer dan 4000 actuele artikels • Adviezen • Nieuws op vlak van orthomoleculaire diagnostiek • Zoekfunctie • “Weet wat je neemt” • Inschrijven voor nieuws over onderwerp naar keuze

4

Tijdens het paleontisch tijdperk aten de mensen veel meer eiwitten, minder koolhydraten en alleen goede vetten, zowel verzadigde als onverzadigde. Doch de verhouding tussen de onverzadigde en verzadigde vetten lag duidelijk hoger: 1,41 tegenover 0,44 in het huidige dieet. De kwaliteit van de vetten, eiwitten en koolhydraten zullen vanzelfsprekend meer optimaal geweest zijn zonder schadelijke stoffen. De voedingsaanbevelingen van 1996 van de Nationale Hoge Gezondheidsraad voor de Voeding voor België spreekt hoofdzakelijk over calorieën in zijn aanbevelingsbrochure. In de krant De Morgen van 13 maart staat dat de ‘actieve voedingsdriehoek’ na vijftien jaar een nieuw kleedje heeft gekregen door vijf aanpassingen aan de driehoek aan te brengen. Voedings- en bewegingsexperts verlaagden de aanbevolen hoeveelheden zout i.p.v. te kiezen voor ongeraffineerd zeezout die het zo nodige jodium nog bevat en bovendien nodig is voor de waterhuishouding in de cellen te regelen (zie monografie nr 102 ‘Water het goedkope orthoceutica’ van Walter Faché), leggen de nadruk om 7 glazen water te drinken, koffie zonder lepeltje en suiker te consumeren, soep met 400 gram groenten en een bouillonblokje per liter water als de dagelijkse inname van verse groenten gelijk te stellen, vers fruit als alternatief voor fruitsap en smoothies te kiezen en tenslotte de chocoladewafels te vervangen door granenkoeken. Als voedingsdeskundige maak ik mij zorgen over de kwaliteit van deze aanpassingen en van de bewuste experten. Gekookte groenten aanbevelen met verlies van alle levende enzymen en vele vitamines, natrium uit zeezout is nodig bij de uitwisseling van kalium in elke cel om oedemen en uitdrogingsverschijnselen te voorkomen, alleen het klontje suiker in koffie weg te laten zonder andere biochemische maatregelen te nemen om de suikerverslaving van onze populatie ernstig aan te pakken, en de hoeveelheid koolhydraten nog op te voeren met

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

granenkoeken die rechtstreeks leiden naar onze mondiale overgewichtspandemie, tart alle wetenschappelijke inzichten en kennis. Deze nieuwe update van de klassieke voedingsdriehoek sedert 1998 is allesbehalve een gezondmakende trend! De balans tussen de macronutriënten is niet herzien, niettegenstaande we zijn samen dikker en ongezonder geworden zijn in vergelijking met onze voorouders. Statistisch worden we gemiddeld ouder dan vroeger, doch vergeten we niet dat de enorme teruggang van kindersterfte de gemiddelde leeftijd de laatste decennia abnormaal deed stijgen en dat de oudere maar kleinere groep mensen wel langer leven, maar de grootste groep uit de midden leeftijd minder lang leeft. Deze gegevens vertekenen statistisch gezien enorm het beeld van de zogenaamde gemiddelde leeftijd van de huidige populatie. Bovendien kunnen wij ons vragen stellen over de gezondheid en de kwaliteit van onze 60 plussers! Misschien wel samen ouder, maar kwalitatief samen zieker. Wij zouden ons beter laten inspireren door het paleontisch dieet van onze voorouders om de macronutriëntenbalans terug in evenwicht te brengen. De balans tussen de macronutriënten kan je gemakkelijk herstellen door gewoonweg minder te eten, meer zuiver water te drinken en uit het vuistje een verscheidenheid aan fruit en rauwe groenten te consumeren. Eet elke dag minstens 10 porties (één portie is een half normaal kopje) verse rauwe groenten uit de groentedriehoek Faché. Eet elke dag omega-3 rijke vis: biologische zalm, makreel, sardines, tonijn en heilbot, zodat je de omega3 vetzuren in je lichaam in voldoende mate verhoogt en de omega-index optimaliseert. Gebruik in alle gerechten overvloedig olijfolie en olijven om optimale hoeveelheden omega-9 vetzuren te verkrijgen. Olijfolie is een goed antioxidant voor de onverzadigde vetzuren te beschermen tegen oxidatie of lipidperoxidatie!

Haal je belangrijke mineralen magnesium, kalium, calcium, … en vezels uit plantaardige levensmiddelen zoals je voorouders. Aanvullen met groenten zoals groene bladgroenten en kruiden zoals dille, marjolein, salie en tijm is de boodschap. Deze brengen minstens evenveel calcium aan als melk en kaas, die spijtig genoeg vaak zoveel allergieën kunnen veroorzaken! Haal meer vit C, zoals je voorouders, uit je dagelijks hoger verbruik van groenten en fruit. Word met de orthomoleculaire voedingsdriehoek Faché een orthotariër. Het Faché Instituut voor Orthomoleculaire Wetenschappen (FIOW) heeft meer dan 25 jaar alle bestaande voedingsmodellen bestudeerd. Door uitvoerig wetenschappelijk onderzoek en wiskundige analyses kwam de voedingsdriehoek tot stand. Deze orthomoleculaire driehoek is één van de pijlers van het orthomoleculair voedingsconcept, ontwikkeld door uw hoofdredacteur in 2003. De voedingsdriehoek maakt deel uit van een piramide met vijf vlakken en staat symbool voor de energie die wordt gegenereerd door drie voedingsdriehoeken, voedingsdriehoek Faché, groenten-fruit driehoek, drankendriehoek, en een leefwijze-driehoek gedragen door een spiritueel basisvlak of het draagvlak van de eet- en leefwijzerpiramide. Het is trouwens gekend dat in het centrum van een piramide in de werkelijkheid een samenbundeling van energie ontstaat! Daarom kozen wij een piramide als symboolmodel om aan te tonen, dat wij met alle driehoeken toe te passen samen ook een synergetisch effect verkrijgen van een vitale energie, de basis voor de werking van elk orgaan en van heel het organisme. Overgewicht kan slechts ontstaan indien één of andere biochemische pathway of weefsel of orgaan niet voldoende energie krijgt en functioneel ontaardt of disfunctioneert. Met de vijf vlakken van de piramide tonen we aan dat een pure, zuivere organische biovoeding een gezond orthomoleculair concept is. Met deze nieuwe orthotrend beschikken de mensen over een vrije voedingskeuze zonder afhankelijk te zijn

van de opdringerige voedingsindustrie! Deze voedingspiramide is ontwikkeld volgens de laatste onderzoeken en inzichten van de orthomoleculaire biochemische wetenschappen en laat je toe om als individu zelf voedingskeuzes te maken onafhankelijk van je filosofie, ras en afkomst. Vergeten we daarbij niet dat orthomoleculaire voeding een collectieve expressie is van het beste uit elke dieetvorm of filosofische voedingssysteem. Orthomoleculaire voeding geeft je als individu de vrijheid om zelf accenten te leggen in de voedingsdriehoeken volgens je eigen biochemische individualiteit. Dit betekent dat je als consument over een zeer ruime keuze beschikt om dagelijks uit de 15 voedingsgroepen en tussen de groepen onderling een optimaal geschikt dagrantsoen samen te stellen. Dan kan je pas spreken van een evenwichtige voeding! Orthomoleculaire voeding haalt het beste uit alle mogelijke voedingssystemen en integreert dit tot de meest moderne en wetenschappelijk gefundeerde nutriceutica! Deze keuze zal uw slanke lijn behouden, terugwinnen, vele dagelijkse klachten milderen, genezen of volledig voorkomen. Een goede trend zet zich door, want meer en meer klassieke, vegetarische, macrobiotische, mediterrane, ayervedische, Atkins dieet of andere voedingssystemen schakelen langzaam over naar een orthomoleculaire voedingswijze. Iemand die orthomoleculair eet en leeft noemen wij een orthotariër en de eet- leefwijze het orthotarisme. Heel wat restaurants schakelen over naar een orthomoleculaire keuken, waarin de topchefs thuis horen omdat zij de elementaire orthomoleculaire principes gewild of ongewild toepassen in een gastronomische superkwaliteit en een Michelin ster te behalen. De voedingsdriehoek Faché kan besteld worden om in de keuken of de praktijk uit te hangen als een voorbeeld van een evenwichtige gastronomische voeding. Uw hoofd- en eindredacteur Walter OM. Faché

WAAROM GEFILTERD WATER? Omdat kraanwater en flessenwater vol met giftige chemische stoffen en anorganische mineralen zit! Water maakt schoon maar moet zelf ook schoon zijn om goed afvalstoffen/toxinen af te kunnen voeren. Je eigen waterzuiveringssysteem biedt vele voordelen.

WATERAVONDEN

Neem voor informatie contact op met één van onze haa2ooh waterconsulenten of bezoek één van onze wateravonden of waterproeverijen. Voor meer info: www.haa2ooh.be Eoli bvba –Elements of Life www.eoli.be Orthofyto

®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

55

Hoofdartikel orthomoleculair

Walter O.M. Faché

Fibromyalgie Syndroom Behandeling van het chronisch pijnsyndroom een niet-misvormde reumatische aandoening

F

ibromyalgie of j of syndroom door de WHO in 1990. Toch blijft de ziekte controversieel en zijn er nog veel onduidelijkheden. Er is de afgelopen 10 jaar een explosie van onderzoek naar het onderwerp ontstaan. FMS is een slecht begrepen complex syndroom met een brede waaier aan symptomen, die verschillende bij depressie behorende symptomen combineert met vermoeidheid en met verlammende spierpijnen, gebrek aan energie, verminderd cognitief vermogen en spastische darmen. Het symptoom dat bij alle FMS patiënten voorkomt is ernstige spierpijn overal in het lichaam, die gemakkelijk een chronisch karakter krijgt ondanks allerlei behandelingen, waaronder met antidepressiva. FMS is een aandoening met veel facetten en mogelijke oorzaken, wat het voor de klassieke geneeskunde een onbehandelbare ziekte maakt.

Definitie van fibromyalgie syndroom De American College of Rheumatology (ACR 1990) definieert FMS als volgt: 1. Een geschiedenis van algemene, verspreide pijn van minstens drie maanden: pijn zowel in de linkerkant als de rechterkant van het lichaam en boven en onder het middel. Er moet ook axiale pijn of asdrukpijn zijn in de halswervels, de borstwervels of de lage rug. Axiale pijn is de pijn die ontstaat als er kracht wordt uitgeoefend in de richting van de lengte-as van een bot 2. Pijn (niet alleen ‘gevoeligheid’) in 11 van de 18 ‘tenderpoints’ of ‘drukpunten’ wanneer er druk op wordt uitgeoefend.

Fig. Plaatsen waar de 18 drukpunten of tenderpoints gesitueerd zijn volgens de ACR 1990 © 2010, Elsevier Limited

Diagnosestelling In dit overzichtelijk artikel gaan wij niet in op de diagnosestelling die door de American College of Rheumatology werd samengesteld. Door heel wat tekort-

6

komingen in deze standaard diagnose wordt deze niet door iedereen geaccepteerd. (Walter Faché 2011) De drang naar naamgeving en etikettering is net als bij andere syndromen en ziektebeelden ook bij fibromyalgie volgens ons ondergeschikt aan het vinden van de juiste behandeling. Het is de typische werkwijze van de klassieke geneeskunde, die voor elke specifieke ziekte een specifieke behandeling wil. Elke ziekte is een samenspel van factoren en oorzaken die zich bij iedereen anders manifesteren en dus andere symptomen geven. Fibromyalgie is een multifactorieel ziektebeeld en vereist een individuele aanpak! De metabole typering van de patiënt is de eerste en belangrijkste stap tot genezing. In de orthomoleculaire geneeskunde doet het er minder toe hoe een aandoening genoemd wordt. Een orthomoleculaire arts of/therapeut gaat samen met de patiënt op zoek naar de oorzaken van zijn of haar klachten en focusseert zich niet alleen op de symptomen. Een patiënt diagnosticeren aan de hand van enkele kenmerkende symptomen, kan leiden tot de verkeerde diagnose en behandeling. Het zoeken naar de oorzaken en deze elimineren, is de enige echte behandeling van ziekte en de weg naar genezing. Er is een aantal complexe aandoeningen die een symptomenpatroon hebben dat grotendeels overeenkomt met fibromyalgie syndroom: chronisch myofasciaal pijnsyndroom, chronisch verm oeidheidssyndroom, meervoudige chemische overgevoeligheid, posttraumatische stressstoornis.

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

Vlak voor het ontstaan van FMS rapporteert men vaak fysiek of emotioneel trauma, een reactie op een medicijn, koortsblaasjes, in contact gekomen met toxische materialen, een episode van koorts(achtigheid), diagnose van mononucleose, een borstimplantaat. Deze factoren worden beschouwd als ‘triggers’! In laboratorium testen zien wij magnesiumtekort, lage zinkwaarden, schimmel (gist) en parasieten in de stoelgang.

Actoren van fibromyalgie Er is niet één enkele oorzaak, maar een multifactoriële oorzaak. Deze zullen eveneens geen enkelvoudige remedie voor de wijdverspreide en hardnekkige symptomen kunnen aangeven. Alle ‘oorzaken’ zijn terug te brengen op steeds weer dezelfde basisoorzaken: stress, neuromusculaire spanning, voeding, leefstijl, lichaamshouding, lichaamsbewustzijn, mentale-emotionele-fysieke gesteldheid Het is van belang in de eerste plaats deze basisoorzaken aan te pakken. Andere factoren kunnen de vatbaarheid voor FMS verhogen zoals neuromusculaire spanning, ademhaling, lichaamshouding, biochemische factoren (toxiciteit, nutriëntentekorten, infecties, hormonale stoornissen, allergie, …), biomechanische factoren (kort been, hypermobiliteit, verkeerde houding, misvorming door letsels, overbelasting, hyperventilatie spierspanning, onaangepaste sporten, overgevoeligheid), psychosociale factoren (depressie, angst, niet met stress kunnen omgaan, posttraumatische stressstoornissen, …) (Chaitow L. 2009).


Walter O.M. Faché

1. Neuromusculaire spanning

De oorzaak van pijn heeft te maken met excessieve neuromusculaire spanning en stress. Dit heeft voor gevolg dat wij ons bepaalde gewoontes eigen maken om te kunnen omgaan met de spanningen in ons leven. Om je pijn te kunnen behandelen moet je deze fysieke, mentale en emotionele leefgewoontes veranderen en het cumulatieve effect neutraliseren. Fybromyalgie heeft te maken met beschadigingen van zachte weefsels, verklevingen, misvormingen en onevenwichtigheden, die niet kunnen worden opgespoord met klassieke onderzoeksmethodes. Bovendien is meestal de ademhaling onregelmatig, oppervlakkig, moeizaam en wordt regelmatig ingehouden. Onvolledige ademhaling berooft de spieren van de broodnodige zuurstof en leidt tot neuromusculaire spanning.

Mechanisme van stress op pijn negatieve emoties zijn fysieke spanningen

permanente schrikreflex vlucht-vechtreactie veroorzaken

veroorzaakt

spanningsreacties leidt tot

in gang gezet door het sympathisch zenuwstelsel beschermt tegen gevaar!

sympathisch zenuwstelsel werkt samen met het reticulair systeem

stelt het waarschuwingssignaal in werking waardoor de hypothalamus endocriene veranderingen in gang zet en adrenaline komt vrij

symptomen

gespannen spieren, oppervlakkige ademhaling, koude handen en voeten, gastro-intestinale problemen Buikpijn, pijn nek, schouders, armen, kaak, bovenbenen, koude handen voeten,

sympathisch zenuwstelsel werkt samen met het endocrien systeem

reticulair activeringssysteem in hersenen, het deel dat cerebrale cortex of bewuste geest een waarschuwingssignaal doorgeeft aan onze spieren en organen

hypothalamus en schildklier reguleren

endocrien systeem adrenalinestoot als reactie op schrikreflex

Advies: • Verander deze fysieke ademgewoonte in een buikademhaling • Laat je langdurig opgebouwde neuromusculaire spanning los • Laat je druk in de rug los door je knieën lichtjes te buigen en niet te strekken, maar ontspannen • Wordt bewust van je lichaam. • De essentie van de bewegingen, van Chi kong, Tai chi, Yoga en Eutonie, wordt gevormd door het bewustzijn en door zelfbeheersing. De lichamelijke sensaties verschaffen ons belangrijke informatie over ons lichaam en verhogen ons bewustzijn!

Overzicht:

1. Gewoontes van het lichaam zijn de belangrijkste oorzaak van fysieke pijn 2. Deze lichamelijke gewoontes veroorzaken excessieve neuromusculaire spanning 3. Door bewuster te worden van ons lichaam zullen wij instaat zijn de neuromusculaire spanning die pijn veroorzaakt los te laten 4. Fysieke, mentale en emotionele stress die bijdraagt tot neuromusculaire spanning en pijn, kunnen wij verminderen door ons bewuster te worden van ons lichaam • Probeer fysieke of emotionele gevoelens niet te beheersen of te onderdrukken, laat deze gewoon toe. Beheerste en onderdrukte gevoelens veroorzaken spanning

actie

indien wij geen actie nemen en als de schrikreflex niet fysisch wordt afgereageerd raken we gestrest

koppeling tussen de geest aan het lichaam met wederzijdse feedback © Copyright 2012 Faché Instituut FIOW Laarne

- schrikreactie wordt permanent - spanningsgewoonte ontwikkelt zich - chronische onbewuste stressreactie - spanning gevoeld als pijn

2 Spanningsreacties leiden leiden tot schrikreacties en uiteindelijk tot spanningsgewoonte en Fig 2FigSpanningsreacties totpermanente permanente schrikreacties en uiteindelijk tot spanningsgewoonte een onbewuste stressreactie die als pijn wordt gevoeld. en een onbewuste stressreactie die als pijn wordt gevoeld.

en pijn. Accepteer je pijn, erkent en voelt je pijn, reageer er niet op met woede of irritatie. Je pijn is geen ongewenste indringer, maar een deel van jezelf dat jou iets duidelijk wil maken. • Wordt bewust van je onbewuste lichamelijke gewoontes en probeer deze los te laten door er bewust van te worden. Het fysiologisch genezingsproces wordt onmiddellijk in gang gezet door je eigen bewuste actie! • Voorkom dat je stressreactie chronisch en zeker niet onbewust wordt. Maak jezelf los van je schrikreactie: je moet leren hoe je lichamelijke spanningsreacties die buiten je bewuste controle liggen los te maken en hoe je er vat op kan krijgen. Richt je aandacht op de plaats waar de stress zich in je lichaam bevindt! Zie artikel Open Focus Brein blz 34

4

Chronische spanningen veroorzaken zware gevolgen • Chronische gespannen spieren doen niet alleen pijn, maar veroorzaken ook pijn in andere delen van het lichaam. • Gespannen spieren samen met het omvattend bindweefsel kunnen ook druk uitoefenen op zenuwen, bloedvaten die ze voeden, botten. Irritatie van de zenuwen en verminderde bloedtoevoer naar de spieren en bindweefselverklevingen oefenen druk uit op gewrichten en botten en leiden tot gewrichts-, bot- en rugpijnen, zelfs tot hernia en het ontstaan van posteoartritis. • Een slechte lichaamshouding veroorzaakt eveneens spierspanning en functioneert als lichaamstress. Deze stress wordt heel veel verwaarloosd! Wij hechten te weinig belang van de juiste lichaamsbeweging, waardoor

Orthofyto

7 ®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012


Walter O.M. Faché

een epidemie ontstaat van ernstige chronische pijnaandoeningen, veroorzaakt door het niet optimaal gebruik van het lichaam. Wij zijn veel te veel rationeel met ons hoofd bezig en niet met ons lichaam! • Traumatische spierherinneringen belemmeren genezing en veroorzaken een chronische stressrespons in het lichaam, alsof het nog in gevaar is en de schrikreactie blijft aanhouden. • Tachtig % van de mensen die lijden aan temporomandibulair gewrichtssyndroom zijn vrouwen: kaakverstijving, malocclusie, hoofdpijn, gehoorverlies, duizeligheid en misselijkheid. Dit wordt veroorzaakt door spanningen in de spieren van de kaak. Masseurs, yogaleraren, bewegingstherapeuten, craniosacrale therapieën, reikileraren en andere lichaamsgerichte therapeuten zouden moeten weten, dat door het loskomen van hoge chronische spanning, onderdrukte gevoelens spontaan kunnen vrijkomen. Het defensieve emotionele harnas wordt afgeworpen!

Adviezen: • Verminder je fysiologische stress door je gedachten of emoties te veranderen die er verantwoordelijk voor zijn. Dit kan je doen door je te richten op het lichaam en niet op je rationeel denken. • Wordt ook bewuster van je lichaam om alle bronnen van stress in je leven beter te begrijpen. • Wordt bewust van: fysieke gewoontes die spanning en pijn veroorzaken ademhalingsgewoontes slechte lichaamshouding teveel vergen van ons lichaam • Verdrongen emoties en gedachten bewust maken met lichaamsgerichte technieken is de meest directe methode.

2. Ontspan de spieren met juist te ademen Adviezen: • Adem met je middenrif, buikademhaling. Hoe beter je ademt met je middenrif, hoe meer zuurstof de spieren krijgen, een vitale factor om vrij van pijn te worden. • Maak permanent je middenrif los om alle afhankelijke verbonden spieren mee te ontspannen. • Mensen die buikademhaling als een goede gewoonte hebben aan-

8

Fig 3. Verkeerd ademen en middenrifblokkade leiden tot spierspanning, angst, verminderde mobiliteit, bindweefselstress en meer pijn.

•

•

•

•

genomen hebben een veel kleiner risico om chronische pijnklachten op te bouwen. Adem zeer langzaam, rustig en diep met je middenrif naar beneden te brengen en adem zonder moeite te doen heel langzaam uit zodat je zo weinig mogelijk CO2 verliest (hyperventilatie voorkomen!) Integreer je buikademhaling en bewustwording van je ademhalingspatroon en middenrif gedurende de hele dag. Leer ademen met je middenrif door meditatieve ademhalingsoefeningen. Ga na wanneer je je adem inhoudt tijdens moeilijk gesprek, op computer werken, voordracht geven, … en wordt je ervan bewust. Train tijdens één activiteit je buikademhaling (douche nemen, bed opmaken, dagblad lezen, een straat uitrijden, wandeling maken, …

Waarom zoveel aandacht besteden aan een ontspannen middenrif? Andere organen zitten met hun spieren en bindweefsel hecht verbonden aan het middenrif, waardoor zij minder goed

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

kunnen functioneren en ontstekingsreacties veroorzaken in zenuwen, spieren en bindweefsel, die allen pijn kunnen veroorzaken. Bij slecht ademen of borstademhaling nemen de secundaire ademhalingsspieren de taak over om het lichaam te voorzien van zuurstof. De spieren van het bovenlichaam komen in actie, borst-, nek- en kaakspieren, maar deze zijn niet voor deze taak opgewassen en raken razend snel vermoeid en leidt tot pijn en spanning in de bovenste helft van de rug, schouders, nek en kaken. Door je borstademhaling te veranderen in buikademhaling kan je het actieve orthosympathisch zenuwstelsel (hyperarousal toestand) terugdraaien. Je bent dan goed op weg om je chronische spierspanning en bindweefselspanning te verminderen. Het verband tussen de fysiologische, mentale en emotionele toestand komt nergens zo duidelijk tot expressie als bij de ademhaling. Daarom wordt de ademhaling terecht zo belangrijk bij spirituele tradities als de sleutel tot fysieke vitaliteit en persoonlijke kracht. Controle over onze ademhaling is een efficiënte manier om vat te krijgen op ons hele lichaam, geest en emoties: topatleten besteden meer tijd aan relaxa-


Walter O.M. Faché

tieoefeningen, mentale trainingen, middenrif oefeningen dan aan bodybuilding en sporttraining (Charles Garfield, Peak Performance) De negatieve gevolgen van onvolledige oppervlakkige borstademhaling zijn een catastrofe: fibromyalgie pijnen in lage rug, heup, knie, kraakbeen dystrofie (degeneratie), artritis, …

3. Een goede ontspannen lichaamshouding is de sleutel tot maximale bewegingsvrijheid Subtiele interactie tussen botten, gewrichten en spieren bepalen het vermogen om ons ontspannen en zonder pijn te bewegen en effectief om te gaan met alle spanningen van onze dagelijkse activiteiten. Indien slechts één van de partners van deze interactie uit zijn rol valt begint

spanning en pijn op te treden. Onze botten bepalen een juiste goede lichaamshouding indien zij ons lichaamsgewicht op de goede manier ondersteunen. Structureel moeten wij onze botten ondersteunen door ons te ontspannen, ons flexibel en bewegelijk te voelen. Hierdoor blijven de gewrichten vrij van druk en de spieren krijgen de ruimte om te ontspannen.

4.Verstoorde hersenfunctie

Bij pijnsyndromen, zoals fibromyalgie, ziet men vaak traumatische ervaringen in de kindertijd of jeugd. Ook een familiale geschiedenis van alcoholisme komt vaak voor. (Goldberg, 1999) Trauma in de kindertijd verhoogt de cortisolwaarden, wat de functie en structuur van de hippocampus kan aantasten (Sapolsky 1990, 1994). EEG en hersenscans tonen afwijkingen in de linker frontotemporale hersenregio

bij de meerderheid van mensen met een geschiedenis van misbruik tijdens de kindertijd (Goldstein, 1996)

5. Verstoorde pijngewaarwording

Steeds meer onderzoek suggereert dat fibromyalgie niet alleen een spieraandoening is, maar dat het centrale zenuwstelsel een belangrijke rol speelt en geïnduceerd wordt door en het gevolg is van spierspanningen. Recente studies tonen aan dat fibromyalgie veroorzaakt wordt door overgevoeligheid van het ruggenmerg en het centraal zenuwstelsel. Deze overgevoeligheid ontstaat mogelijk door inflammatoire cytokines die de aanmaak van induceerbaar stikstofoxide synthase (iNOS) in het spierweefsel triggeren. iNOS veroorzaakt een niet gepaste stimulatie van de pijnreceptoren en een verhoogde aanmaak van oxidanten (bv. peroxynitriet radicaal en andere zuurstofradicalen).(Bennett R, 2005; Gerwin RD, 2005)

Verschillende studies hebben de rol van stikstof oxide (NO) bij fibromyalgie bestudeerd: verminderde toevoer van nutriënten naar de spieren na inspanningen (McIver KL et al, 2006), overgevoeligheid van het centraal zenuwstelsel, stimulatie van de pijnreceptoren in de spieren, wijzigingen in het ruggenmerg en het centraal zenuwstelsel (Mense S, 1999), sterk verhoogde aanmaak van peroxynitriet, die veel schade veroorzaakt aan proteïnen, enzymen, DNA en vetzuren (membranen) (Stratz et al, 2004). Verhoogde doorlaatbaarheid van de bloedhersenbarrière Een gewijzigde hersenchemie en verhoogde pijngewaarwordingen kunnen te maken hebben met een verhoogde doorlaatbaarheid van de bloedher-

Orthofyto

9 ®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012


Walter O.M. Faché

senbarrière (BHB). Sommige stoffen mogen normaal gezien deze barrière niet passeren (specificiteit). Door ‘lekken’ in de BHB kunnen deze de hersenen binnendringen en schade aanrichten. Factoren die de bloedhersenbarrière aantasten zijn

virussen bepaalde cytokines peroxynitriet stikstofoxide (NO) stress tekort aan glutathion tekort aan essentiële vetzuren overactiviteit van N-methyl-Daspartaat (excitotoxines, zoals monosodiumglutamaat en aspartaam)

6. Allergie en overgevoeligheid

Allergische reacties op voedingsstoffen, milieutoxines en chemicaliën houden in dat het immuunsysteem overmatig getriggerd wordt. Dit vindt zijn weerslag in heel het lichaam, en niet zoals vaak gedacht wordt in de huid en slijmvliezen (uitslag, eczeem, astma, hooikoorts). Het centraal zenuwstelsel en de hersenen zijn heel gevoelig voor allergenen. Een allergische reactie gaat gepaard met een verhoogde aanmaak van inflammatoire cytokines die het zenuwstelsel overmatig prikkelen. Allergie kan een brede waaier van lichamelijke én psychische symptomen veroorzaken, waarvan vele bij fibromyalgiepatiënten aanwezig zijn, zoals verspreide pijn, vermoeidheid, verwarring, slapeloosheid, prikkelbare darm.

7. Cytokines - Inflammatie

Cytokines zijn gelinkt aan slaapstoornissen, verlaagde pijndrempel, hersenmist (brainfog), ernstige vermoeidheid, stress en angst (Wallace, 2000; Moldofsky, 1999; Wallace, 1990, 2000 en 2001). Wallace (2001) heeft een aantal cytokines geïdentificeerd die verhoogd zijn bij fibromyalgiepatiënten: •

Interleukine-8 veroorzaakt pijn over heel het sympathisch zenuwstelsel. FMS patiënten hebben twee keer zo hoge waarden van IL-8 dan gezonde mensen

•

Interleukine-6 is een pro-inflammatoire cytokine die door T-cellen en macrofagen aangemaakt wordt om een immuunrespons op trauma te stimuleren. Het veroorzaakt pijn, vermoeidheid en depressie en verhoogt de respons op stress.

10

Een verhoogde aanmaak van pro-inflammatoire cytokines kan het gevolg zijn van:

meervoudige vaccinaties, stress, nutriëntentekort (verkeerd voedingspatroon, geraffineerde koolhydraten en suikers, overmaat dierlijke vetten), te weinig slaap, overmatig sporten, alcohol, roken, te weinig omega-3 vetzuren, blootstelling aan carcinogene stoffen.

8. Hyperventilatie

Mensen met FMS hebben veel hogere angstniveaus dan gezonde mensen of mensen met andere pijnlijke aandoeningen (bv. reumatoïde artritis). Angstige mensen hebben de neiging om verkeerd te ademen, vooral vanuit de borst. Deze verkeerde adempatronen kunnen FMS symptomen verergeren of ze zelfs veroorzaken (Dailey, 1990; Uveges, 1990) Hyperventilatie verlaagt de CO2 concentratie in het bloed. Lage CO2 waarden komen veel voor bij fibromyalgie. (Naschitz et al, 2006).

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

Door de lage CO2-concentratie in het bloed wordt te weinig zuurstof afgegeven aan de weefsels. De zuurtegraad van het bloed wijzigt, waardoor de opname en afgifte van enzymen, mineralen, vitaminen en hormonen verstoord wordt. Spieren die te weinig zuurstof krijgen, gaan over op een anaërobe verbranding (zonder zuurstof), waarbij melkzuur of lactaat geproduceerd wordt. Dit melkzuur komt in het bloed terecht. Het is tevens een poging van het lichaam de zuurtegraad van het bloed weer normaal te krijgen. De verhoogde melkzuurproductie veroorzaakt verzuurde, vermoeide spieren. Een chronisch verkeerde ademhaling kan de betrokken spieren botstructuur ernstig beschadigen.

Advies: • Ademhalingstechnieken, zoals de Buteyko Methode, kunnen vele symptomen van fibromyalgie beperken, waaronder pijn, vermoeidheid en emotionele stress.


Walter O.M. Faché

Meer info over de behandeling van hyperventilatie Monografie 28. Hyperventilatie Een onderliggende pathologie bij vele ziektebeelden. Auteur: Faché O.M. Walter. Publi Media FIOW Laarne. 2010.

9. Hormonale invloeden Het feit dat de meerderheid van fibromyalgiepatiënten vrouwen zijn, duidt op onderliggende hormonale invloeden. Men heeft opgemerkt dat fibromyalgie meer voorkomt bij vrouwen die op latere leeftijd voor het eerst menstrueerden en bij vrouwen die vruchtbaarheidsproblemen hebben (Schochat T et al, 2003). Veel van de meest voorkomende fibromyalgiesymptomen (spierpijn, vermoeidheid, slaapstoornissen, gastrointestinale problemen en depressie) ziet men ook bij mensen met hormonale tekorten (Adler GK et al, 2002). Fibromyalgie wordt gelinkt aan een onderdrukking van de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as (HHB-as). Daardoor ontstaan lage waarden van groeihormoon, androgenen, cortisol en DHEA door een bijnierinsufficiëntie. (Calis M et al 2004; Geenen R et al 2002; Okifuji A et al 2002; Dessein PH et al 1999.)

Bijna de helft van alle mensen met chronische spierpijnen zoals fibromyalgie kampt met een verstoorde deltaslaap. In de deltafase van de slaap ondergaan wij de diepste slaap en rusten wij het meest uit. Tijdens deze fase geeft de hypofyse groeihormoon af, die cruciaal zijn voor het herstel en de genezing van de weefsels van het lichaam. Pijn in de spieren en gewrichten verdween al na 2 nachten als de deltaslaap niet langer werd verstoord. Fibromyalgie patiënten hebben vaak een verstoorde serotonine en melatonine metabolisme, die leidt tot slaapstoornissen en een vertraging van het genezingsproces en een intensere pijnbeleving.

Advies:

Info:

• Tryptofaansupplementen; kruidenproducten als valeriaan, hop, passiebloem; theanine, melatonine en inositol-hexafosfaat (IP6) bevorderen de slaap. • Calcium en magnesium in een verhouding van 2:1 ‘s avonds innemen kunnen spierspanning verlichten en pijn tijdens de slaap verlichten. Ook een trage schildklier (hypothyreoïdie) wordt vaak waargenomen bij fibromyalgiepatiënten. Doordat de moeder in haar laatste trimester van de zwangerschap erg veel stress had, leidde enerzijds tot vroeggeboorte en anderzijds kwam in het foetale bloed een grote hoeveelheid van het moederlijk stresshormoon cortisol terecht. De eigen cortisolproducerende cellen in de bijnierschors worden dan bij de foetus vermoedelijk epigenetisch zodanig geprogrammeerd dat ze zelf verhoudingsgewijs nog maar weinig cortisol maken. Bij latere buitengewone extreme lichamelijke of geestelijke stress kan dan de beschermende functies van het cortisol wellicht ontoereikend benutten en fibromyalgie uitlokken. Ref.: Spork Peter, Neurobioloog. De verborgen code. Hoe wij ons DNA sturen. Uitg Veen Magazines. 2011

Info: MN 82 Natuurlijke hormonensubstitutie bij mannen en vrouwen. Walter O. M. Faché. Publi Media FIOW, Laarne. 2009

10. Vitamine D deficiëntie

Patiënten met een gebrek aan vitamine D (25-hydroxyvitamine D waarde van 10 - 25 ng/ml), hebben vaker spieren gewrichtsklachten en depressie en scoren hoger op de fibromyalgie symptomenlijst. Suppletie met vitamine D3 (50.000 IE per week gedurende acht weken) geeft een aanzienlijke verbetering van fibromyalgiesymptomen (Arvold DS et al, 2009; Bhatty SA et al, 2010)

MN 83. Breedspectrum eigenschappen van vitamine D3. Walter O.M. Faché. Publi Media FIOW, Laarne. 2009.

Info: Meer weten over fibromyalgie? MN N°104

Referenties 1. Faché O.M.Walter. Monografie Nr 104. Fibromyalgie syndroom behandelen. Publi Media Laarne 2011 2. Adler GK, Manfredsdottir VF, et al. Neuroendocrine abnormalities in fibromyalgia. Curr Pain Headache Rep. 2002 Aug;6(4):289-98. 3. Arvold DS, Odean MJ, Dornfeld MP, et al. Correlation of symptoms with vitamin D deficiency and symptom response to cholecalciferol treatment: a randomized controlled trial. Endocr Pract. 2009 Apr;15(3):203-12 4. Bennett R. Fibromyalgia: present to future. Curr Rheumatol Rep. 2005 Oct;7(5):371-6. 5. Chaitow Leon. Fibromyalgia Syndrome. A Practitioner’s Guide to Treatment. Elsevier, 2010. ISBN 978 0 443 06936 9 6. Bhatty SA, Shaikh NA, Irfan M, et al. Vitamin D deficiency in fibromyalgia. J Pak Med Assoc. 2010 Nov;60(11):949-51 7. Bengtsson A, Cederblad G, Larsson J. Carnitine levels in painful muscles of patients with fibromyalgia. Clin Exp Rheumatol. 1990 MarApr;8(2):197-8. 8. Calis M, Gokce C, et al. Investigation of the hypothalamo-pituitaryadrenal axis (HPA) by 1 microg ACTH test and metyrapone test in patients with primary fibromyalgia syndrome. J Endocrinol Invest. 2004 Jan;27(1)42-6. 9. Cordero MD, Moreno-Fernández AM, deMiguel M, et al. Coenzyme Q10 distribution in blood is altered in patients with fibromyalgia. Clin Biochem. 2009 May;42(7-8):732-5 10. Cordero MD, Alcocer-Gómez E, de Miguel M, et al. Coenzyme Q(10): a novel therapeutic approach for Fibromyalgia? case series with 5 patients. Mitochondrion. 2011 Jul;11(4):623-5. Epub 2011 Apr 7. 11. Dailey P 1990 Psychological stress and FMS. Journal of Rheumatology 17: 1380–1385 12. Dessein PH, Shipton EA, et al. Hyposecretion of adrenal androgens and the relation of serum adrenal steroids, serotonin, and insulin-like growth factor-1 to clinical features in women with fibromyalgia. Pain. 1999 Nov;83(2):313-9 13. Gebhart B, Jorgenson JA. Benefit of ribose in a patient with fibromyalgia. Pharmacotherapy. 2004 Nov;24(11):1646-8. 14. Gerwin RD. A review of myofascial pain and fibromyalgia: factors that promote their persistence. Acupunct Med. 2005 Sep;23(3):121-34. Review. 15. Holdcraft LC, Assefi N, et al. Complementary and alternative medicine in fibromyalgia and related syndromes. Best Pract Res Clin Rheumatol. 2003 Aug;17(4):667-83. Review. 16. Magaldi M, Moltoni L, Biasi G. Changes in intracellular calcium and magnesium ions in the pathophysiology of FMS. Minerva Medica, 2000;91(7-8): 137-140. 17. Goldstein J. Betrayal by the brain: the neurological basis of CFS and FMS and related neural network disorders. Haworth Medical Press, New York, 1996. 18. Matthana MH. The relation between Vitamin D deficiency and fibromyalgia syndrome in women. Saudi Med J. 2011 Sep;32(9):925-9. 19. Naschitz J, Mussafia-Priselac R, Kovalev Y 2006 Patterns of hypocapnia on tilt in patients with fibromyalgia, chronic fatigue syndrome, nonspecific dizziness, and neurally mediated syncope. American Journal of the Medical Sciences 31(6): 295–303 20. Okifuji A, Turk DC. Stress and psychophysiological dysregulation in patients with fibromyalgia syndrome. Appl Psychophysiol Biofeedback. 2002 Jun;27(2):129-41. Review 21. Pall ML. Nitric oxide and the etiology of chronic fatigue syndrome: giving credit where credit is due. Med Hypotheses. 2005a;65(3):631-3 22. Rossini M, Di Munno O, Valentini G, et al. Double-blind, multicenter trial comparing acetyl l-carnitine with placebo in the treatment of fibromyalgia patients. Clin Exp Rheumatol. 2007 Mar-Apr;25(2):182-8. 23. Romano TJ, Stiller JW. Magnesium deficiency in fibromyalgia syndrome. Journal of Nutritional Medicine 1994;4:165-167. 24. Spork Peter, Neurobioloog. De verborgen code. Hoe wij ons DNA sturen. Uitg Veen Magazines. 2011 25. Teitelbaum JE, Johnson C, St Cyr J. The use of D-ribose in chronic fatigue syndrome and fibromyalgia: a pilot study. J Altern Complement Med. 2006 Nov;12(9):857-62 26. Wallace D J 2000 Cytokines: linking your immune system to your symptoms [report]. Fibromyalgia Network Newsletter (October): 3 27. Sapolsky R 1990 Hippocampal damage associated with prolonged glucocorticoid exposure in primates. Journal of Neuroscience 10: 2897–2902 28. Stratz T, Fiebich B, et al. Influence of tropisetron on the serum substance P levels in fibromyalgia patients. Scand J Rheumatol Suppl. 2004;119:41-3 29. Uveges J 1990 Psychological symptoms in primary FMS. Arthritis and Rheumatism 33: 1279–1283

Orthofyto

11 ®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

Voedingsdossier

Kristel Stevens

Gember, allrounder in het dagelijks menu Gember remt inflammatie en verlicht alle reumatische en neuro-musculaire aandoeningen.

G

ember (Zingiber Officinale ) wordt zowel voor de aromatische eigenschappen als specerij, als voor de medicinale eigenschappen gebruikt. De wortelstokken van de gemberplant produceren ieder jaar een stengel die tot een meter hoog kan worden en waaraan grasachtige bladeren van zo’n 10-15 cm lang groeien. De wortels worden geoogst zodra de bladeren verdord zijn en daarna gedroogd in de zon.

Werkzame bestanddelen Van de macronutriënten bevat gemberwortel ca. 50% koolhydraten, 9% eiwitten (waarin de aminozuren glutaminezuur en aspartinezuur het sterkst vertegenwoordigd zijn), en 6 tot 8% vetten. Het vetaandeel bevat o.a. ook fosfatidezuren en lecithine. Daarnaast bevat gember enzymen, waaronder een eiwitsplitsend enzym (2,26%) en 1 tot 3% etherische olie. De belangrijkste bestanddelen uit de etherische olie zijn 3 sesquiterpenen, t.w. zingibereen, zingiberol en bisaboleen. De olie bevat voorts een aantal bestanddelen die minder specifiek voor gember zijn en ook veelvuldig in andere etherische oliën voorkomen, zoals curcumeen, cineol, borneol, linalool, kamfeen, citral, fellandreen en geraniol. Van de vitaminen en mineralen zijn het sterkst vertegenwoordigd het B-complex en kalium. Gember bevat ook antioxidanten en nog een aantal specifieke bestanddelen die een krachtige bijdrage leveren aan het therapeutische effect. Hiertoe behoren o.a. gingerolen, zingerone, generol, neral en shogaol.

Voorkomt te sterke bloedstolling veiliger dan aspirine Gember heeft nog een aantal andere medicinale eigenschappen, waarvan de meeste waarschijnlijk terug te voeren zijn op een beïnvloeding van het metabolisme van prostaglandinen. Zo belemmert gemberextract de synthese van thromboxaan en de prostaglandinen die betrokken zijn bij de samenkleving van bloedplaatjes. Door gemberextract kan de vorming van thormboxaan-B2 zelfs met 73% verminderd worden en vindt

12

er tevens een aanzienlijke verlaging van de prostaglandinen PGF2-alpha, PGE2 plaats. Het antistollingseffect van gember werd min of meer bij toeval ontdekt door onderzoekers van het Cornell University Medical College. Bij proefnemingen met verschillende antistollingsmedicijnen onderzocht een medewerker zijn eigen normale bloedplaatjes als controle en bemerkte dat ze niet de te verwachten stollingsneiging vertoonden. Hij dacht er toen aan dat hij de avond tevoren grote hoeveelheden gemberjam had gegeten en herinnerde zich toen een onderzoek van de University of Minnosota, waarbij Chinese maaltijden in verband gebracht werden met een verminderde samenklontering van bloedplaatjes. Hij voegde toen gemberpoeder toe aan de testglaasjes met normale bloedplaatjes van hemzelf en zijn collega’s en constateerde dat er totaal geen samenkleving optrad, zelfs niet toen de hoeveelheid van de substantie die stolling moet veroorzaken verdubbeld werd. De onderzoekers nemen aan dat de antistollingsstof uit gember gingerol moet zijn, aangezien deze stof qua structuur een opmerkelijke gelijkenis vertoont met aspirine dat eveneens een krachtige antistollingswerking bezit. Bij later onderzoek werd gemeld dat dit effect van gember zelfs sterker is dan het antistollingseffect van ui en knoflook, maar deze vergelijking is misschien niet helemaal zuiver, omdat waterextracten vergeleken werden, terwijl het bloedverdunnende effect van ui en knoflook vooral te danken is aan de olie uit deze plant. Dit neemt niet weg dat het antistollingseffect van meerdere bestanddelen uit gember is aangetoond en het dus als bloedverdunnend middel kan worden ingezet. Bij het Deense onderzoek aan de Universiteit van Odense, waarbij het

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

effect van gember op de samenkleving van bloedplaatjes vergeleken werd met ui en knoflook, heeft men gevonden dat hoe meer gember gebruikt werd hoe sterker het effect was, hoewel gember zelf bij extreem kleine hoeveelheden al werkzaam was. De onderzoekers concludeerden hieruit dat het werkzame bestanddeel uit gember ofwel zeer krachtig is, of dat het in hoge concentraties in gember voorkomt. Deze bevindingen maken gember geschikt als bloedverdunnend middel bij mensen die een te sterke stollingsneiging vertonen, bij degenen met een risico voor beroerte, bij angina pectoris patiënten, bij trombose en embolie. Door het bloedverdunnende effect stimuleert gember de perifere bloedsomloop, waardoor het tevens gebruikt kan worden bij koude handen en voeten. Als krachtige remmer van de thromboxaansynthese heeft gember het voordeel boven antistollingsmedicijnen dat de prostacyclineproduktie verhoogd wordt zonder een gelijktijdige verhoging van het type prostaglandinen dat de ontstekingsgevoeligheid doet toenemen. Gember zou daarom niet tot de bijwerkingen leiden die andere antistollingsmedicijnen hebben. Andere belangrijke natuurlijke bloedverdunnende en antistollingsmiddelen zijn omega-3 visolie capsules (EPA), knoflook en uienolie.

Voedingsdossier

Kristel Stevens

Gember heeft een natuurlijk bloedverdunnend en vaatverwijdend effect, het verbetert de bloedcirculatie en voorkomt trombose en hart- en vaatziekten. Het bevordert ook de werking van de hartspier.

Pijnstillend Bij een vergelijking van gemberextract met het lokale pijnstillende middel procaine-HCI bleek gember ongeveer driekwart van de pijnstillende werking van procaine te bezitten (11). Het pijnstillende effect wordt o.a. aan het bestanddeel shogaol toegeschreven, dat daarnaast ook krampstillende en hoestverlichtende eigenschappen heeft (23). Behalve bij het bloedverdunnende effect dringt zich ook hier een vergelijking op met aspirine, dat eveneens via een beïnvloeding van het prostaglandinemetabolisme een pijnstillende werking heeft. Zou gember ook pijnstillend kunnen werken bij fibromyalgie een veelvoorkomende plaag?

Ontstekingwerend en immuunstimulerend De belemmering van de lichaamseigen aanmaak van prostaglandinen verklaart ook het ontstekingwerende effect van gember, maar gember bevat tevens andere bestanddelen die bijdragen tot de ontstekingwerende eigenschappen. Hiertoe behoren antioxidanten en een protease. De ontstekingwerende werking van dit eiwitsplitsende enzym kan vergeleken worden met die van de proteasen uit ananas (bromelaïne) en papaya (papaïne). Voorts is een antibiotische werking tegen zowel grampositieve als gramnegatieve bacteriën aangetoond. Gember remt inflammatie en is een geschikt middel voor het verlichten van reumatische aandoeningen. Het vermindert bovendien de afbraak van kraakbeen en werkt pijnstillend. Een dagelijks gebruik van gember zou zelfs verlichting geven bij chronische hersenontstekingsziekten. Naast ontstekingsremmend is het ook een immuunverhogend tonicum. Gember extract verhoogt significant de thymus en milt waarden, het percentage fagocytose en verhoogt bijgevolg de immunologische functie in relatie tot het voorkomen van de ontwikkeling van tumoren. Bepaalde gingerolen verhinderen de metastase of de verder ontwikkeling van kankercellen.

Slijmoplossend Bij vochtige weersomstandigheden of

veel slijm kunt u beter slijmvormende, vochtverhogende voedingsmiddelen (melk, kaas, vet) vermijden. Gebruik dan liever extra slijmen vochtoplossende producten, zoals radijs, knoflook en gember. Gemberthee kan dan ook gebruikt worden als hoeststillende drank zeker ook voor mensen met astma. De scherpe smaak van gember heeft een activerend effect op het lichaam. Het maakt slijm los, heft blokkades op en verwarmt.

Stofwisselingsverhogend en afvalstoffen eliminerend De heetwaterkuur is een oude in de Chinese geneeskunde gebruikte manier om snel afvalstoffen te verwijderen en het spijsverteringsvuur te versterken. De kracht van de procedure zit in het gedurende 20 minuten koken van water. Hierdoor verhoogt het element vuur, volgens de chinese 5 elementen voedingsleer, waardoor het stofwisselingssysteem op een hoger pitje gaat branden. Een verhoogde stofwisseling resulteert bijgevolg ook in een betere verbranding waardoor dit aan te raden is als ondersteuning bij een afslankprogramma. Kook ’s ochtend gedurende 20 minuten op een laag vuurtje 1 liter zuiver bronwater. Voeg op het einde een geraspte verse gemberwortel, ongeveer 1 cm, of een mespunt geelwortel (kurkuma) toe aan het water en doe het in een thermoskan. Mensen die geen gember of geelwortel verdragen kunnen dit ook enkel met het hete water toepassen. Drink dit water zo heet mogelijk op verdeeld over de dag, let op om je mond niet te verbranden. Dit water is supplementair aan alle andere dranken. Als dit een onaangenaam gevoel geeft laat je het water even afkoelen. Dit is meest succesvol bij warme dagen of bij een hittegolf. Je kan het eventueel op smaak brengen met wat citroensap, honing of een beetje stevia.

Gember beter dan de gebruikelijke reisziektetabletten Dat gember helpt tegen misselijkheid en zeeziekte is al eeuwen bekend in het Verre Oosten. Het is daar zeer gebruikelijk dat mensen die een zeereisje maken kauwen op een stuk gedroogde gember. Bij verschillende wetenschappelijke onderzoekingen werd de werking van gember tegen misselijkheid en braken inderdaad aangetoond, o.a. bij patiënten die leden aan diarree en braken als gevolg van virusinfecties van maag en darmen (10).

In Orthfyto nr 93 bespreken wij in de rubriek ‘Weet wat je neemt’ gember tegenover het gebruik van dimenhydrinaat, een antihistaminicum, verkrijgbaar onder de namen Dramamine, Amosyt, Benadryl en Epha.

Adviezen:

• Je kan gember vers of in poedervorm verwerken in allerlei gerechten, je kan gemberthee maken, op een stukje verse gember kauwen of gemberextract in capsules slikken. • Er zijn verschillende soorten gember. Je kunt het als verse wortel kopen, maar je kunt het ook gedroogd, als poeder, gekristalliseerd en zelfs ingemaakt, kopen. Je kunt gember op talloze manieren verwerken. }Kies altijd verse exemplaren. Was en schil ze op dezelfde manier als andere knolgewassen. Hak of rasp de verse gember zeer fijn zodat een pasta ontstaat. Deze pasta kun je een week in de koelkast en wel drie maanden in de vriezer bewaren. Gember kan worden toegevoegd aan aardappelen, salade dressings, Chinese of Indische gerechten, kip, brood, en zelfs om drankjes een frisse toets te geven! • Je kunt van gedroogde gember thee trekken of je kunt het tot poeder vermalen. Dit poeder kun je op dezelfde manier gebruiken als verse gember, maar je kunt het dan langer bewaren. De verse versie is uiteraard meer efficiënt. • Je kunt ook gember supplementen aan je dieet toevoegen. Wanneer je medicijnen gebruikt is het wel raadzaam eerst even je huisarts te raadplegen.

Info: Wil je meer weten over de medicinale waarde van alle kruiden? In de monografie Nr 69 “Kruidige geheimen, adviezen en recepten” kan je de medicinale meerwaarde van alle keukenkruiden leren kennen met adviezen en toepassingen. Duizenden klanten vinden dit kruidenboek onmisbaar in de keuken en de infirmeriekast.

Info: Kruidige geheimen, adviezen en toepassingen MN N°69

Orthofyto

13 ®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

Medisch dossier

Walter O.M. Faché

Nutritionele behandeling van Fibromyalgie

G

ezien de basis van de oorzaken of actoren van fibromyalgie in de eerste plaats te wijten zijn aan de drie pijlers neuro-musculaire spanningen, ademhaling en lichaamshouding en een brede waaier van oorzaken die grotendeels het gevolg zijn van de drie hoofdspelers, zal de behandeling bestaan uit vier belangrijke luiken: 1. Loslaten van alle neuro-musculaire spanningen, met de buikademhaling het middenrif gunstig beïnvloeden en de juiste lichaamshouding oefenen. 2. Herstellen van alle biochemische stoornissen: energie, immuunsysteem, detoxificatie en hormonale stoornissen met voedingsaanvullingen. 3. Reduceren en/of elimineren van alle stressoren: toxines, stress, nutriëntentekorten, leefstijl factoren, infecties, spijsverteringsstoornissen, allergie, … met voedingsaanvullingen. 4. Licht, water en energie Zie MN nr 102 Kanker een overlevingsmechanisme als laatste kans MN nr 103. Water het goedkoopste orthoceutical Advies Fibromyalgie behandeling Fibromyalgiepatiënten hebben een grote batterij van middelen om hun pijn te verlichten, hun slaappatroon te bevorderen en hun totale levenskwaliteit te verbeteren. De eerste drie onderliggende pathologieën hebben wij al grondig besproken in het eerste artikel over de actoren van fibromyalgie.

1.Neuro-musculaire spanning onder controle krijgen 2. Buikademhaling 3. Lichaamshouding bewust worden. Bewuste lichaamsbeweging met de minste inspanning, maar met de grootste ontspanning Het derde advies kan je optimaal realiseren door regelmatige te bewegen met een matige intensiteit en grote ontspanning om een gunstig krachtig effect te bekomen op de symptomen van fibromyalgie. • Wandel 20 tot 40 minuten eutonisch per dag. Buiten in de natuur wandelen is de beste vorm van sport voor fibromyalgie patiënten. • Eutoon wandelen gebeurt met de minste inspanning en de grootste ontspanning van de spieren door bewust het skelet te voelen en de juiste houding aan te nemen. Goed stabiel

14

geaard blijven, het hoofd horizontaal houden en buikademhaling. Zie artikel over “Een stille vergeten kracht” van Etienne Amand. • Zwem 3 maal per week 30 tot 60 minuten. Zwemmen kan de spieren soepel houden zonder te veel spierspanning. • Yoga of andere ontspanningstechnieken kunnen pijnstillend en stressreducerend werken. • Zorg voor een eutone lichaamshouding en probeer bewust te zitten, te lopen, te staan, te liggen en alle bewegingen ontspannen uit te voeren. • Maak gebruik van relaxatieoefeningen en stressreducerende methoden, zoals ademhalingstechnieken, meditatie en andere vormen van bewuste ontspanning. De andere luiken kunnen wij orthomoleculair behandelen, maar zijn met elkaar intens verweven als gevolg van het voorkomen van chronische neuro-musculaire spanningen. Het elimineren van alle stressoren zal ook de neuro-musculaire spanningen en biochemische stoornissen helpen ondersteunen en automatisch leiden tot vermindering van de klachten van fibromyalgie.

4. Nutriëntentekorten bepalen Via een volbloedanalyse en waarneming van symptomen en signalen kunnen

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

nutriëntentekorten vastgesteld worden. Het is van belang dat deze nutriëntentekorten aangevuld worden bij fibromyalgie. De belangrijkste nutriënten om te meten bij fibromyalgie zijn: • antioxidanten: vitamine A, C, E, zink, selenium, N-acetylcysteïne • mitochondriale stoffen: coënzym Q10, L-carnitine, L-liponzuur • antistress stoffen: magnesium, B-vitaminen • een buitenbeentje: vitamine D in verhouding met vit A

5. Energieaanmaak (ATP) verhogen Patiënten met fibromyalgie hebben vaak lage concentraties ATP (adenosine trifosfaat), de vorm waarin energie in het lichaam wordt opgeslagen en getransporteerd (Park JH et al, 1998). Supplementen die de ATP aanmaak verhogen, kunnen dus een gunstig effect hebben bij fibromyalgie.

Magnesium en malonzuur (appelzuur)

Een aantal van de fibromyalgiesymptomen kan het gevolg zijn van magnesiumdeficiëntie: spierpijn, vermoeidheid, verstoorde slaap en angst (Romano et al, 1994). Magnesium is essentieel voor een gezonde spierfunctie. Magnesium is noodzakelijk voor het opslaan van ATP en het

Medisch dossier

Walter O.M. Faché

vrijmaken van energie uit ATP: 2 à 4x 250 mg/d. Verschillende gecontroleerde studies hebben aangetoond dat magnesium en malonzuur effectief zijn in het verlichten van fibromyalgiesymptomen (Holdcraft LC et al, 2003). Hoewel calcium en magnesiumwaarden bij fibromyalgiepatiënten vaak normaal zijn, is de verhouding intracellulair calcium/magnesium meestal verstoord. Dit wordt beschouwd als een typisch fenomeen bij fibromyalgie en kan de abnormale spierspanning verklaren (Magaldi et al, 2000).

Vitamine B6 of pyridoxalfosfaat Pyridoxalfosfaat is nodig om de activiteit van magnesium en malonzuur bij de aanmaak van ATP te stimuleren. Bij patiënten met lage vitamine B6 waarden in het bloed is suppletie met deze vitamine aan te raden: 150 mg/d.

Coënzym Q10

CoQ10 is nodig voor de elektronentransfer in de respiratieketen en als een krachtige antioxidant. Het is daarom een belangrijke stof voor de behandeling van vermoeidheidssyndromen. Bij patiënten met fibromyalgie worden lage CoQ10 waarden gemeten. Bovendien is er sprake van een verstoorde distributie en metabolisme van CoQ10 in het bloed, de cellen en de weefsels van fibromyalgiepatiënten (Cordero MD et al, 2009). Een studie met vijf fibromyalgiepatiënten laat een aanzienlijke verbetering van de symptomen zien bij een dagelijkse suppletie van 300 mg CoQ10 gedurende 9 maanden. Vooral patiënten met een gebrek aan CoQ10 hebben de meeste baat bij CoQ10 suppletie (Cordero MD et al, 2011)

Ribose

Ribose versterkt het hart en verhoogt de aanmaak van ATP. Uit studies blijkt dat ribose een heel gunstig effect heeft bij fibromyalgie. In een studie uit 2006 kregen 41 patiënten met fibromyalgie en/of chronisch vermoeidheidssyndroom 3 x 5 gram D-ribose per dag gedurende ongeveer 3 weken. De ribose suppletie verbetert de energie aanmaak, de slaap, de mentale helderheid, de pijn en het welbevinden. Er was ook een verbetering in de algemene levenskwaliteit van de patiënten. 66% van de patiënten ervoeren een aanzienlijke verbetering door de D-ribose suppletie. (Teitelbaum JE et al, 2006) In een casestudie uit 2004 kreeg een vrouw met fibromyalgie naast de standaard behandeling D-ribose. Haar

symptomen verbeterden aanzienlijk door deze toevoeging. (Gebhart B et al, 2004)

Een goede maatstaf is elk uur een zuiver glas water te drinken en s’ morgens bij het opstaan nuchter een tweetal glazen.

L-carnitine

Ref.: Batmanghelidj F. Water het goedkoopste Medicijn. Belfra Publishers for Success BV Ned. 2009

Fibromyalgie en pijnlijke spieren worden geassocieerd met een gebrek aan carnitine (Bengtsson A et al, 1990). In een studie uit 2007 kregen 51 fibromyalgiepatiënten dagelijks 2 maal 500 mg Acetyl-L-carnitine + een intramusculaire injectie van 500 mg Acetyl-L-carnitine, gedurende 2 weken. Vervolgens kregen ze 8 weken lang dagelijks 3 x 500 mg Acetyl-L-carnitine. Een tweede groep van 51 patiënten kreeg placebo capsules en een placebo injectie over de hele studieperiode. In beide groepen verminderden de algemene pijn en het aantal drukpunten even veel tot de zesde week. Na tien weken was in de carnitine groep een aanzienlijke bijkomende verbetering meetbaar, terwijl dat in de placebogroep niet het geval was.(Rossini M et al, 2007) Opmerking: De pijn en drukpunten verminderden ook in de placebogroep, wat duidt op het belang van de psychische factoren zoals overtuiging en geloof bij de behandeling van fibromyalgie.

6. Licht en water gratis ter beschikking Water is het belangrijkste smeermiddel in de gewrichtsspleten en helpt bij het voorkomen van artritis en rugpijn. Water wordt gebruikt in de tussenwervelschijven om er schokabsorberende waterkussens van te maken. Water is vooral nodig voor de doelmatige fabricage van alle neurotransmitters waaronder serotonine en de productie van alle hormonen die door de hersenen gemaakt worden waaronder melatonine. Water helpt stress, nervositeit en depressie te verminderen. Water helpt vermoeidheid te verminderen en nog zovele functies.

Info: Mn nr. 103. Water een goedkoop orthoceutical. Walter O.M. Faché. Publi Media FIOW, Laarne 2011.

7. Orthotarische Voeding Een slecht functionerende spijsvertering ligt aan de basis van allergie, verminderde immuniteit, auto-immuniteit, psychische klachten, malnutritie, en spierspanningen. Wij adviseren om elke dag minstens één voedingsmiddel uit elke groep van de voedingsdriehoek Faché te consumeren. De nadruk dient te liggen op verse, biologische, zo min mogelijk bewerkte voeding. Alle voedingsmiddelen moeten een hoge ORAC score bevatten of de grootste antioxidantcapaciteit bezitten. Vooral groenten en fruit hebben de hoogste ORAC score. Kies voor ongeraffineerde koolhydraten en suikers, uitsluitend glutenvrije granen (geen tarwe!), beperkte dierlijke producten en hypoallergische voeding. Verhoog het aanbod van essentiële vetzuren in de voeding, vooral omega-3: vis en zeevoedsel, algen, vlaszaad (olie), waterkers, postelein, … Hanninen (2000) en Faché (2003) geven de volgende richtlijnen voor fibromyalgie voeding: • Eet veel calciumrijke voeding om de botdichtheid te ondersteunen: yoghurt, kefir, broccoli, kolen, spinazie, noten, oesters, sardines • Eet elke dag een appel. Appels zijn rijk aan malonzuur, een antioxidant die spierpijn verzacht en ATP verhoogt • Blauwe bosbessen en alle rode, paarse groenten en fruit zijn rijk aan antioxidanten en hebben een hoge ORAC score • Koolhydraten verhogen het serotonineniveau, essentiële vetzuren verminderen vermoeidheid en proteïnen verbeteren mentale alertheid (Wallace D et al, 2002). • Vermijd cafeïne, vooral laat op de dag. Cafeïne is een sterke stimulans en kan het inslapen verhinderen. • Vermijd het gebruik van alcohol om pijn te verlichten of te maskeren. Alcohol belast de lever, verhoogt oxidatieve stress en inflammatie, verstoort het vetzuurmetabolisme en berooft het lichaam van vele belangrijke nutriënten. Alcohol kan fibromyalgie verergeren. • Rook niet. Rokende fibromyalgiepatiënten hebben lagere pijndrempels en meer slaapproblemen dan niet-

Orthofyto

15 ®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

Medisch dossier

Mark Bottu

rokende patiënten. Roken vernauwt de bloedvaten en verhoogt de kans op gevoelloosheid, brandend gevoel en tintelingen (Wallace D et al, 2002).

8. Andere behandelingen Massagetechnieken kunnen de pijn aanzienlijk verlichten. Osteopathie, kinesitherapie zijn vooral gericht op het ontspannen van spieren, pijnverlichting, betere houding. Acupunctuur is effectief in het verminderen van pijn en vermoeidheid bij fibromyalgie. Psycho-spiritueel werk, Jungiaanse schaduwwerk via actieve immaginatie, vrije associatie, droomanalyse en meditatie beïnvloeden zeer ingrijpend de neuro-musculaire ontspanning. Deze kunnen enorm behulpzaam zijn voor het verminderen van angsten, woede, schaamte, complexen, depressie en het verbeteren van het zelfvertrouwen. Zie artikel Het Open Focus Brein ontstresst en ondersteunt fibromyalgie van Karen Hamaker-Zondag.

7. Voedingsaanvullingen Meest belangrijke werkzame stoffen bij fibromyalgie • Hooggedoseerde multi vitaminemineraal • Omega-3 vetzuren: 1 à 5x 1400 mg

16 16 16

• • • • • •

• • • • • • • •

EPA + 1000mg DHA Krillolie rijk aan fosfolipien en astaxanthinen 2 à 8/d Fostadidylserine: 300-600mg/d Magnesium/kalium: 250 à 500 mg magnesium (tot 1000 mg) / 100 à 200 mg kalium (tot 400 mg) Zink: 30 à 100mg/d Vitamine D: 1000 à 2000 IE tot 5.000 IE per dag Vitamine B6: 150 mg per dag (langdurig gebruik van deze hoge dosis kan neuropathie veroorzaken, dosis indien nodig verlagen tot 150 mg) Vitamine B-complex: 1x /d Vitamine C: 1000 à 5000 mg per dag (of meer, afhankelijk van darmtolerantie) Vitamine E complex: 400 à 800 IE gemengde tocoferolen (met minstens 200mg gamma-tocoferol) Coënzym Q10 (ubiquinol): 50 à 100 mg per dag D-Ribose: 3 gram per dag Citrullinemalaat: 3000 mg per dag Melatonine: 300 µg tot 6 mg ‘s avonds voor het slapen (alleen op doktersvoorschrift) DHEA: 15 tot 75 mg per dag (onder toezicht van arts, bloed laten testen voor optimale dosis)

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

Kan waardevol bijgegeven worden • Chlorella.1/2 tl/d • Gestandaardiseerd zoethoutextract: 1 à 3 capsules/d • Glutamine: 1 à 3 g/d • Vitamine B3 TR: 500 à 2000 mg/d • Acetyl-L-carnitine: 1 à 3 x 1 gram per dag

Besluit 1. Fibromyalgie is een ziektebeeld met een brede waaier van mogelijke oorzaken, triggers en onderliggende pathologieën. In de reguliere geneeskunde bestaat tot op heden geen effectieve behandeling voor fibromyalgiepatiënten. 2. De orthomoleculaire geneeskunde biedt uitkomst en kan fibromyalgie en haar symptomen tot een minimum beperken en volledig neutraliseren door een multifactoriële bewuste totaalaanpak, die op een nieuwe levenswijze aanstuurt. 3. Deze aanpak vergt veel geduld en bewustwording van zowel de arts/therapeut als van de patiënt. De resultaten, vooral op lange termijn, maken deze orthomoleculaire aanpak echter de moeite waard en succesvol.

ORTHO trends ORTHOTRENDS wordt samengesteld uit de wetenschappelijke literatuur en de actualiteit en voorzien van orthomoleculaire commentaren, toelichtingen, adviezen en info.

ORTHOTRENDS wordt samengesteld door Orth. Biochemicus Walter OM Faché & Kristel Stevens

ORTHOtrends® Zwangerschap

Probiotica tijdens de zwangerschap en de eerste maanden na de geboorte ter preventie van atopisch eczeem.......................................................... 18 De link tussen het maternaal homocysteïnegehalte en de zwangerschapsduur............................................................ 18 Anti Aging

Sirtuïnes en calorierestrictie verhogen de levensverwachting bij alle organismen. .......... 19 Overgewicht

Overgewicht bij kinderen en adolescenten houdt veel gezondheidsrisico’s in........................ 19 Toxines

Curcumine heeft een leverbeschermende werking. .......................... 20 ADHD

Adhd en denneschors........................................................ 21 Migraine

Hoofdpijn- migraine, glucosamine........................ 21

Jaarboeken te bestellen bij Publimedia FIOW. [email protected]

Producten met bovenstaand kwaliteitslabel voldoen aan alle orthomoleculaire eigenschappen en eisen, vastgelegd in het kwaliteitslogboek FIOW. De orthoceutische firmaraad groeit stilaan uit tot een wetenschappelijke orthoceutische farmaca, zonder schadelijke bijwerkingen.

17

Orthomoleculaire trends Zwangerschap

Probiotica tijdens de zwangerschap en de eerste maanden na de geboorte ter preventie van atopisch eczeem.

Referentie: Ref.: Lee J et al. Meta-analysis of clinical trials of probiotics for prevention and treatment of pediatric atopic dermatitis. J Allergy Clin Immunol. 2008 Jan;121(1):116-121.e11.

Onderzoek toont aan dat Lactobacillus gegeven aan zwangere vrouwen en baby’s de ontwikkeling van eczeem en andere allergieën kunnen voorkomen. Aan de vrouwen die borstvoeding gaven werden de probiotica verder gegeven, aan de kinderen met flessenvoeding werd dit toegevoegd in hun flesje. Aan de studie namen vooral mensen deel met een verhoogde kans op allergie omwille van hun familiale voorgeschiedenis, een van de ouders, broer of zus hadden reeds een allergie. Na 2 jaar ontwikkelde 35% van de kinderen eczema. Kinderen die probiotica gekregen hadden gekregen daarbij ontwikkelde de helft minder eczema. De invloed op andere allergische reacties werd in deze studie niet aangetoond. Volgens de onderzoekers zouden de bacteriën het immuunsysteem stimuleren om op die manier de ontwikkeling van allergieën tegengaan. Deze hypothese wordt bevestigd in dit metaonderzoek dat een samenvatting is van 21 onderzoeken waar in totaal 1898 mensen tussen de leeftijd van 0 tot 13 jaar geëvalueerd werden. Volgens de auteurs toont dit onderzoek aan dat de probiotica een veelbelovende invloed hebben in de preventie van eczeem.

De link tussen het maternaal homocysteïnegehalte en de zwangerschapsduur In een systematische review en meta-analyse van studies die de associatie tussen het maternale totale homocysteïnegehalte (tHcy) en het geboortegewicht onderzochten, hebben de onderzoekers een klein verhoogd risico ontdekt op te vroeg geboren baby’s. Vroeggeboorte is ook geassocieerd met een verhoogd risico op verminderde cognitieve functies, cardiovasculaire aandoeningen, neonatale morbiditeit en sterfte en verhoogde tHcy gehalte bij de moeders. De samenvatting van de resultaten van 29 studies waar 21.326 deelnemers aan deelnamen gaven aan dat het geboortegewicht met 31 g daalt per 1-SD verhoging van de maternale tHcy . De auteurs verklaren dat het kleine verschil in geboortegewicht een kleine klinische relevantie kan uitmaken voor de individuele baby, maar het kan van groot belang zijn op niveau van de totale populatie. “Maternal homocysteine and small-for-gestational-age offspring: systematic review and meta-analysis,” Hogeveen M, Blom HJ, et al, Am J Clin Nutr, 2012 Jan; 95(1): 130-6. (Address: Department of Pediatrics and the section of Endocrinology, Department of Internal Medicine, VU Medical Center, Amsterdam, Netherlands).

18

ORTHO trends

®

Orthomoleculaire trends Anti aging

Sirtuïnes en calorierestrictie verhogen de levensverwachting bij alle organismen. Sirtuïnes spelen een centrale rol in het regelen van onze levensduur. Een calorierestrictie (CR) van 20 tot 40% onder het niveau van de normale dagelijkse caloriebehoefte, zonder nutriëntentekort, verlengt de levensduur van ieder organisme, van gist tot zoogdier. Terwijl de relatie tussen CR en Sirt-1 duidelijk is, is het moleculair mechanisme waardoor Sirt-2 de levensverwachting verhoogt nog niet gekend . Bij zoogdieren veroorzaakt CR physiologische- en gedragsveranderingen. Verschillende studies tonen aan dat CR de productie van reactieve zuurstof verlaagt, m.a.w. de oxidatieve beschadiging verlaagt, waardoor we bij de hypothese komen dat CR de levensverwachting verlengt door de verlaging van de oxidatieve stress waardoor ook de veroudering vertraagt. De pathofysiologie van veroudering en alle ouderdomsziekten start bij oxidatieve stress. Recent is ook aangetoond dat bij oudere ratten de SIRT-1 activiteit lager is in hart- en vetweefsel, waardoor in vivo aangetoond is dat verouderen gecharacteriseerd wordt door een verlaagde

efficiëntie van deze sleutelmolecule nodig voor een hogere levensverwachting. Bij zoogdieren en de hogere zoogdieren, zoals de mens, is aangetoond dat pathologieën die geassocieerd worden bij obesiteit en metabool syndroom verbeteren. Terwijl verschillende studies aangetoond hebben dat verhoogde fysieke activiteit de gemiddelde levensverwachting verhoogt, door verlaging van het overlijdensrisico bij verschillende leeftijdsgerelateerde ziekten, hebben studies over beweging en levensverwachting niet kunnen aantonen dat er een invloed is op de maximale levensverwachting. Daarentegen is wel aangetoond dat een matige maar langdurige beweging of training leidt tot verhoogde SIRT1 activiteit, waaruit we kunnen besluiten dat dit de leeftijdsgerelateerde klachten tegengaat. Ook kunnen bepaalde moleculen, zoals het polyphenol resveratrol SIRT1 acitveren, ze zijn bijgevolg veelbelovend als therapeutisch middel voor de behandeling van obesitas en aanverwante metabole ziekten.

Referentie: Role of sirtuins, calorie restriction and physical activity in aging. Corbi G, Conti V, Scapagnini G, Filippelli A, Ferrara N. Front Biosci (Elite Ed). 2012 Jan 1;4:768-78. Mammalian Sirtuins and Energy Metabolism. Xiaoling Li and Nevzat Kazgan Int J Biol Sci. 2011; 7(5): 575–587.

Overgewicht bij kinderen en adolescenten houdt veel gezondheidsrisico’s in.

Overgewicht

Overgewicht en obesiteit is dermate hoog dat veel kinderen een leverziekte ontwikkelen die normaal gezien enkel geassocieerd wordt met mensen die regelmatig alcohol drinken. Vervette lever wordt vastgesteld als er >= 5% van de hepatocyten macrovesiculair vet bevatten. Het doel van dit onderzoek was het bepalen van de prevalentie van pediatrisch vette leversyndroom gediagnosticeerd door middel van histologie bij 742 kinderen tussen 2 en 19 jaar. Het voorkomen van de vette lever was etnisch verschillend en varieerde van 1,5 tot 11,8 %, maar komt duidelijk meest voor bij obese kinderen, nl. 38%. De wetenschappers die dit onderzoek uitgevoerd hebben concluderen dat een vervette lever de meest voorkomende leverabnormaliteit is bij kinderen tussen 2 en 19 jaar. De aanwezigheid van macrovasculaire hepatische steatose bij 10% van onze kinderen hypothekeert de gezondheid van deze kinderen in de toekomst.

®

ORTHO trends

Info: MN 8 Overgewicht met natuurlijke middelen voorkomen en behandelen. Walter O. M. Faché. Publi Media FIOW, Laarne. 2009

Ref.: Jeffrey Bland. et al. Prevalence of Fatty Liver in Children and Adolescents. Pediatrics. Oct. 2006 ; 118(4) :1388-1393.

19

Orthomoleculaire trends Toxines

Curcumine heeft een leverbeschermende werking.

Milieutoxines vormen een bedreiging voor onze gezondheid. Daarom is er een onderzoek opgestart met lindaan, een organochlorinepesticide dat blijft bestaan in het milieu. Het bioaccumuleert via de voedselketen met het risico dat het negatieve effecten heeft op de menselijke gezondheid en het milieu. Momenteel is het niet meer toegelaten maar het is jaren gebruikt om geleedpotigen te verdelgen op landbouwgewassen, hout, vee en mensen. Het werd vroeger zelfs gebruikt in shampoos tegen luizen en schurft bij mensen. Volgens schattingen zou er ongeveer 4,8 miljoen ton lindaan als residu circuleren in de atmosfeer. Lindaan wordt opgenomen via de luchtwegen, het maag-darmstelsel, de huid en het accumuleert in de vetcellen in ons lichaam. Het beschadigt de lever, de nieren, het neurologisch- en immuunsysteem, het verhoogt geboorteafwijkingen en verandert de genexpressie, het leidt tot kanker en zelfs tot de dood.

Referentie: “Hepatoprotective Effect of Curcumin on Lindaneinduced Oxidative Stress in Male Wistar Rats,” Singh R, Sharma P, Toxicol Int, 2011 Jul; 18(2): 124-9.

20

Op zoek naar nieuwe chemische entiteiten die het xenobiotisch metabolisme moduleren is de literatuur over de ayurvedische medicinale planten doorgenomen. Door verschillende etnische groepen is het gebruik van een aantal medicinale planten of hun actieve componenten beschreven. Onder andere ook gember wordt beschreven als leverbeschermer bij lindaan- toxiciteit. Curcumine, de stof die verantwoordelijk is voor de kleur van tur-

ORTHO trends

®

meric (Curcuma longa) wortelstok, als kruid gebruikt in India, bezit een aantal pharmacologische eigenschappen. Recente studies beschrijven de antioxidatieve- en vrije radicalenvangende eigenschappen van curcuma. Daarnaast is ook aangetoond dat curcuma veilig en niet toxisch is. Een studie uitgevoerd voor FAO en WHO ter controle van voedingsadditieven met ratten met een parentale opname van 250-320 mg/kg lichaamsgewicht gaf ”no observed adverse effect level.” In het beschreven onderzoek werden enerzijds ratten vergeleken die behandeld werden met de toxische stof lindaan in 2 verschillende dosissen en anderzijds 2 groepen die voor of na de lindaan supplementair curcumine kregen. Er werden parameters onderzocht om de oxidatieve stress te bepalen waaraan deze ratten bloot stonden, deze waren allen significant minder goed bij de 2 groepen die enkel lindaan kregen. De gecontroleerde parameters waren: lipidperoxidatie, glutathiongehaltes, superoxide dismutase, catalase, glutathion-S-Transferase, glutathione peroxidase, glutathione reductase en NADPH quinine reductase activiteit. Ook werd er bij de ratten, enkel blootgesteld aan lindaan, histologische afwijking aan de lever vastgesteld. Curcumine normaliseerde de lindaan geïnduceerde toxiciteit bijna volledig. Deze resultaten geven aan dat curcumine leverbeschermende eigenschappen heeft.

ADHD en denneschors Een extract van polyfenolen afkomstig van de denneschors(pycnogenol) moduleert de uitscheiding van catecholamines (adrenaline en noradrenaline) in de urine bij kinderen met ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder). De studie toont aan dat de behandeling met een krachtig polyfenolcomplex niet alleen de hyperactiviteit van kinderen vermindert maar ook de excretie van cathecholamines en de oxidatieve stress. Het gaat hier om een gerandomiseerd dubbelblind placebo gecontroleerd onderzoek waarin de urine cathecholamineconcentratie gemeten werd bij zowel gezonde kinderen als bij kinderen met ADHD. De kinderen kregen ofwel het placebo of de pycnogenol, het extract van de dennenboomschors, gedurende een maand. De proef werd gedurende 4 weken uitgevoerd en er werden metingen uitgevoerd samen met observatie van de kinderen die gemiddeld 9,5 jaar waren. De positieve correlatie tussen het niveau van ADHD en de uitscheiding van de catecholamines in de urine is aangetoond. Ook is er op plasmaniveau een correlatie tussen het gehalte aan adrenaline, noradrenaline en geoxideerd glutathion, wat een antioxidantenzyme is dat ons lichaam ook zelf aanmaakt. De behandeling van de kinderen met ADHD met pycnogenol veroorzaakte een verhoging van dopamine, een hormoon dat meer vreugde en blijdschap geeft, en een tendens tot verlaging van adrenaline en noradrenaline, beiden stresshormonen. Met als resultaat

Orthomoleculaire trends ADHD

dat de concentratie, de visuele motorische coördinatie en de aandacht van de kinderen verbetert en hun hyperactiviteit verlaagt. Bij de placebogroep werden geen veranderingen waargenomen. Daarbij verhoogt de verhouding GSH/GSSG (gluthation / gereduceerd glutathion). Wanneer men stopt met de inname van pycnogenol verdwijnen deze positieve resultaten en hervallen de kinderen. Pycnogenol is daardoor aangewezen als initiële ondersteuning bij ADHD omdat het een supplement is zonder bijwerkingen dat zeer snel goede resultaten geeft. Drie hoofdproblemen, het eten van te veel geraffineerde voeding, opname van te weinig essentiële vetten en een overactivatie van de stressorganen, zijn steeds aanwezig naast een aantal kleinere tekorten of stoornissen. Daarom is een individuele complementaire aanpak nodig die onderzoekt welke stoornissen leiden tot ADHD waarbij vitamine, mineralen en essentiële vetzurentekorten aangevuld worden, suikers in de voeding gereduceerd worden, hormoonbalansen hersteld worden, zware metalen ontgift worden of andere onbalansen aangepakt worden. Als conclusie van dit onderzoek wordt gesteld dat bij kinderen met ADHD er een overactiviteit is van het adrenogene systeem waardoor er meer adrenaline vrijgesteld wordt. De behandeling met pycnogenol normaliseert de catecholamineconcentraties, waardoor de hyperactiviteit en oxidatieve stress vermindert.

Hoofdpijn- migraine, glucosamine.

Hier volgt een anekdotische casus van een vrouw met osteoartritis die drie maal per dag 500 mg glucosamine innam. Ze merkte op dat ze minder hoofdpijn kreeg van haar migraine, voor de eerste keer in 20 jaar met medicatie. Zelfs al verhielp de glucosamine niet de pijn veroorzaakt door de osteoartritis, ze verhielp hier een andere pijn. Na het rapport van deze casus gaf de auteur 500-1500

mg, drie maal per dag, glucosamine aan 10 andere patiënten, in therapie voor hardnekkige migraine of hoofdpijn gelijkend op migraine. Hij bemerkte na 4-6 weken dat er een significante reductie optrad in het aantal voordkomende hoofdpijnen en tevens van de intensiteit. In sommige gevallen was de verzachting van de pijn afhankelijk van de dosis. Hier voorzag glucosamine enkel een pijn vermindering nadat de initiële dosis van 500 mg, drie maal dagelijks, was verhoogd. Er werden geen negatieve bijverschijnselen waargenomen na 6 maanden observatie tijd. De auteurs geloven dat het supplement glucosamine mogelijks de synthese van heparine door de mest cellen versterkt. Hierbij corrigeert glucosamine waarschijnlijk een functioneel heparine tekort. Dit kan een antiinflammatoir effect als gevolg hebben en neurogene inflammatie voorkomen, welke de pijn kan veroorzaken bij vasculaire hoofdpijn.(JP)

®

ORTHO trends

Info: MN 39 ADHD bij kinderen beter begrijpen

Referentie: Urinary catecholamines in children with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD): Modulation by a polyphenolic extract from pine bark (Pycnogenol®) Ján Šuba et al. Nutritional Neuroscience, Volume 10, Issue 3 & 4 June 2007 , pages 151 - 157

Migraine Info: MN 14 Hoofdpijn en Migraine

Referentie Russell AL, Mc Carty MF, “Glucosamine for Migraine prophylaxis?”, Med Hypotheses, 2000;55(3):195-198.

21

Orthomoleculaire therapie

Etienne Amand

Een stille vergeten kracht

De meditatieve eutonie, een oefenweg ter ondersteuning van onze natuurlijke veerkracht.

V

andaag de dag het leven met kwaliteit belichamen vraagt een goed uitgebalanceerde psychische persoonlijkheid , een veerkrachtige lichamelijkheid en een bezieling er ten volle te zijn in al het doen en laten. Dit is niet zo eenvoudig, temeer daar zowel onze samenleving als ons innerlijk leven behoorlijk stress beladen is en we vaak kreunen onder allerlei vormen van druk, prestatiedrang, angst voor mislukking en tegenkanting. Komt daar nog bovenop dat we overspoeld worden met een amper te overzien gamma van consumptieaanbod op alle gebieden van het leven; fysische gezondheid, psychisch evenwicht, spirituele rijkdom, economische voorspoed, sociale netwerken ….

Zijn we er ons nog wel bewust van wat dit alles doet met onze levenskwaliteit? Beseffen we nog voldoende dat onze lichamelijkheid dit alles letterlijk in zich dient op te nemen en wat dit dan teweegbrengt? We worden moe, gespannen, overspannen, stijf, verkrampt, maar voelen dit amper en ongemerkt verstrakt de sturing van onze wil en we weerstaan en doen dat heel subtiel. We zetten er onze schouders onder, krommen onze rug, steken onze borst vooruit, houden ons been stijf, krullen onze tenen, duwen wat meer met onze ellebogen, knellen de kaken tegen elkaar en bovenop snoeren we onze keel maar dicht. Langzaam maar zeker voltrekt er zich een omvorming in onze lichamelijkheid, die op een dag zich toont in hardheid en vernauwing en /of in slapte en platheid. En dan maar weer proberen op adem te komen en de duivelse kringloop herbegint met meer van het zelfde. Zo pro-

22

beren we alles naar onze hand te zetten en verliest het natuurlijk organisme dat het mensenlichaam is zijn stille subtiele veerkracht. In ons is een stille vergeten kracht werkzaam, met name de lichaamstonus. Deze lichaamsspanning zorgt voor een beweeglijkheidtoestand die onze wil weliswaar in staat stelt om onze bewegingen en handelingen te sturen, maar zonder dat onze wil de lichaamspanning op zich kan beïnvloeden. Anders gezegd, onze makende, sturende wil is niet in staat om de lichaamstonus op enigerlei wijze te beïnvloeden. Sneu is dat, want we hebben het zo graag voor het zeggen.

Zijn we dan helemaal overgeleverd? Voltrekt zich de regulering van de lichaamstonus in het onbewuste? Neen, er is in ons een enorme voelende kracht werkzaam die voortdurend als het ware de leefomgeving speurt en deze gevoelde informatie omzet in een wachtende, alerte vorm van wakkerheid, waardoor we lichamelijk in staat zijn om adequaat

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

in overeenstemming met de omstandigheden te handelen. Uiteraard zal deze voelende contactkracht aan werkzame kwaliteit inboeten in de mate dit voelende contact onder druk staat. Elke vorm van pressen, hoe miniem ook, elke vorm van makend sturen, hoe subtiel ook, omkneld en beperkt het natuurlijk voelend contactvermogen van het lichaam. In de plaats installeert er zich een lichaamstonus die zich aan die verhoogde druk probeert aan te passen. De tonus die zich dan niet meer natuurlijk kan uitbalanceren, de eu – tonus, vervalt in een heen en weer schommelen tussen hyper- en hypotonus. De veerkracht schrompelt weg en het gevecht tussen stijfheid en slapheid neemt de plaats in. Jammer toch dat we die stille levenskwaliteitkracht vergeten zijn geraakt!

Meditatieve eutonie Dit brengt ons bij de eutonie en bij de meditatieve eutonie als oefenen leerweg. Het voelende tastvermogen wordt in deze oefenweg met de fijnste kwaliteit

Orthomoleculaire therapie

Etienne Amand

ontwikkeld. Van alle zintuigen is het voelen het vermogen waarbij we in het minst last hebben van de dualistische scheiding subject – object. Het contact oefenen onderscheidt en verenigt tegelijkertijd. In de eutonie ontwikkelt men een fijn lichaamsbewustzijn die bewust voelend gewaarwordt wanneer er zich onnodige verhoogde aanspanningen opbouwen die zich, wanneer ze niet losgelaten kunnen worden, zullen opstapelen in verhardingen en verkrampingen. Uiteraard vraagt dit een heel specifieke oefenhouding, waar de meditatieve eutonie heel veel aandacht en belang aan geeft. Een oefenhouding die zowel een afleren als een aanleren impliceert. De meditatieve eutoniebeoefenaar oefent zich in het afleren van het uitoefenen van elke vorm van druk, dwang en geweld, hoe miniem ook. Probeert om niet te presteren, niet te realiseren, kortom niet te maken, noch te beoordelen. Dit op zich is al een geweldige opgave. Daarnaast probeert men de acceptatie te oefenen van ‘ het is zoals het is’, te laten zijn wat is. Het vertrouwd raken met het langzame, het moeiteloze, het als vanzelf, het laten gebeuren. Allemaal makkelijk gezegd in woorden maar behoorlijk confronterend in doen. De eutoniebeoefenaar hoort en luistert naar de innerlijke aanwijzingen die het lichaam te kennen geeft. Zo bouwt men

aan de houding van een wachtend stilhouden en bekomt het oefenen een uitgesproken meditatief karakter, waarbij een kalme bedaarde levendige rust uitvloeit in het moeiteloze, het ‘ als vanzelf’. Zo laat men toe dat de makende wil leert luisteren naar en zich laat inspireren door het voelende lichaam. Ja, het oefenen van het voelende contact vraagt moeite, maar baart kunst.

Het contact oefenen is het sleutelwoord. Doorheen het voelende contact ontmoet men zichzelf. De bodem waarop men ligt, zit of staat,weerspiegelt als het ware de tonustoestand van het moment en wanneer men gewoon bij dit voelend contact kan blijven herschikt zich hier en nu ‘ als vanzelf’ de lichaamstonus. Het eutonie beoefenen baseert zich op welbepaalde oefenprincipes, verder uitgewerkt in een taxonomie van oefeningen. De eutonie stelt geen normen waaraan men dient te beantwoorden. Enkel de instelling op contact, in welke omstandigheid men zich ook moge bevinden, wordt zo bewust mogelijk in de aandacht bewaart. De eutonie is als ervaringsleerweg in theorie en praktijk ontwikkeld door Gerda Alexander, beweging en ritmepedagoge – Kopenhagen 1908 – 1994. Een

belangrijke therapeutische verdieping van de eutonieleerweg werd aangebracht door Hannelore Scharing en haar school voor ademritme en beweging (Gernsbach -Duitsland ). De eutonie wordt in het Nederlandstalige gebied behartigd door de Vlaamse eutonieschool onder leiding van Thérèse Windels en door de Meditatieve eutonie ontwikkelt door Simon Witvrouw en Etienne Amand. Kenmerkend voor de ‘Meditatieve eutonie’ is dat deze in essentie meditatief is. Heel veel aandacht is er voor het als vanzelf laten gebeuren van datgene wat men doet, voor de lendenkracht en voor het eutoon geordend en moeiteloos opgericht erzijn.

Info Op zaterdag 5 mei begeleidt Etienne Amand een kennismaking- en introductiedag in ‘Meditatieve eutonie’. Deze gaat door in het centrum het Rustpunt, Burgstraat 46 te 9000 Gent. De eutonie kan men enkel leren kennen in de ervaring. Drie kwart van de dag wordt dan ook aan oefenen besteed. Er is plaats voor 14 deelnemers. Info op www.eudesse.be

Vul deze datum sn in je age el nda!

Meditatieve eutonie in Gent op zaterdag 5 mei 2012 Introductie- en kennismakingsdag in meditatieve eutonie De meditatieve eutonie benadert het leven vanuit de invalshoek van het lichaam. Het lichaam dat ons de mogelijkheid verschaft tot het verwezenlijken van grootse dingen. Maar het lichaam is ook kwetsbaar en broos en tegelijkertijd een subtiele spiegelervaring van de eenheid van lichaam, ziel en geest. Onze hedendaagse levenswijze brengt vaak én onze natuurlijke lichaamspankracht of lichaamstonus uit evenwicht, én verwart ons natuurlijk vermogen om de lichaamstonus veerkrachtig weer uit te balanceren. We beseffen meestal niet of onvoldoende dat die lichaamstonus, al of niet in balans, afhankelijk is van hoe men als mens reageert binnen de totale situatie waarin men zich concreet bevindt. ‘Erzijn’, in contactverbondenheid

met alles en allen, is dan ook het centrale levensleidmotief van een eutone levenswijze. Hoe de meditatieve eutonie werkt, zowel als oefenconcept en als levenshouding, vormt het thema van de introductieen kennismakingsdag. • Ervaar dynamisch lichaamsbewustzijn • Maak kennis met de eutonie oefenprincipes • Ontdek de waarde van een meditatieve oefenhouding • Ervaar via enkele sleuteloefeningen wat de eutonie doet Te Gent op zaterdag 5 mei 2012, in het’ Het Rustpunt’ zaal ‘ Catacombe’ Burgstraat 46 te 9000 Gent Deelnamekosten: 60€

Etienne Amand Onder de naam Eudesse heeft hij een eigen begeleidingspraktijk voor geïntegreerde levenskwaliteit. Hij is actief als personal lifecoach, eutonieleraar, relatietherapeut en begeleider bij zingevingvragen, spiritualiteit en meditatie. Etienne Amand Prinsenhof 39A B - 9000 Gent +32 9 224 03 49 + 32 476 31 80 62 www.eudesse.be

Orthofyto

23 ®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

Unieke Opleiding Orthomoleculaire Geneeskunde op DVD’s

Module 2 & 3

in 16 dvd’s met 64 uur “life” les door Bioch. Walter Faché Faché Instituut FIOW

Mondelinge cursus “Nutritionele Medische Biochemist” tijdens de nazomer te Laarne Deze cursus is uniek omdat Walter Faché als orthomoleculair biochemicus de klassiek biochemie vertaald heeft in de orthomoleculaire biochemie. Dit betekent dat alle vitamines en mineralen als cofactoren in de pathways worden geïntegreerd. De ziektebeelden worden eveneens epigenetisch beoordeeld en ingevoegd in deze cursus wat een wetenschappelijke en volwaardige praktische meerwaarde voor uw praktijk betekent. De cursus bestaat uit drie modules en totaal 6 zaterdagen en één vrijdag van 8 uur les Module 16: Het koolhydraatmetabolisme bepaalt de homeostase in en rond de cel. De orthomoleculaire biochemische basisprincipes zijn nodig voor het inzicht in de biochemische implementaties van het volledig koolhydraatmetabolisme. De regulatie van het bloedsuikergehalte en het koolhydraatmetabolisme om diabetes te voorkomen staat centraal, waarbij insulineresistentie, sydroom X en de gevolgen van hyperinsulinemie en insulinegevoeligheid uitvoerig worden besproken.

De mondelinge lessen van de professionele opleiding Orthomoleculaire Geneeskunde gaan steeds door in de congreszaal van het Faché Instituut in Laarne. Voor vele mensen is het echter niet vanzelfsprekend om deze lessen bij te wonen, omwille van tijdsgebrek, andere verplichtingen en de afstand. Daarom bieden wij ook de mondelinge lessen integraal op DVD samen met de cursussen te koop aan. De DVD’s kunnen ook gebruikt worden als herhalingslessen, om bepaalde stukken uit de cursus beter te begrijpen, als opfrisser, permanente begeleiding, wetenschappelijk naslagwerk. Start nu met de cursus Orthomoleculaire geneeskunde 1e jaar of module 2+3. Er is keuze tussen drie mogelijke formules: 1. Mondelinge cursus van 8 dagen van elk 8 uur + 8 schriftelijke cursusdelen: € 1180 (Deze cursus start opnieuw in februari 2013: zie website) 2. Schriftelijke cursus met schriftelijke begeleiding bij elk deel, mondelinge express cursus van 2 dagen en vraagstelling via email: € 1180. De schriftelijke cursus kan elk ogenblik worden begonnen.

Module 17: Membraanstructuur en haar eigenschappen bepalen de homeostasie in de cel. De eigenschappen van de celmembraan bepalen de biochemische en klinische implementaties van de lipiden en het vetmetabolisme. Inzicht verwerven van de actieterreinen en de onderliggende interacties van vetten en prostaglandinen tonen het groot belang aan van leververvetting, lipidperoxidatie, oxidatieve interacties, biotinedeficiëntie, insulinegevoeligheid en glucose- en vetzuurmetabolisme regulatie via Peroxisome proliferator activated receptors of PPARs, chalonen invloed op veroudering en seniliteit en hoe prostaglandines de bloedstolling beïnvloeden. Module 18: Orthomoleculaire medische metabole modulaties Biochemische en energiepathways met hun implicaties bij de nutri-aërobic, de orthomoleculaire strategie bij de manipulatie van de Krebscyclus, de Coënzym Q10 cyclus, de orthomoleculaire metabole interacties en de strategie om het toxisch NH4+ te elimineren. De metabole biochemie moduleren met endogene en exogene hormonen wordt uitvoerig aangetoond bij het steroïdprofiel en de schildklierproblematiek. Info: maak een afspraak met Walter Faché via email [email protected] of telefonisch: 09/369 06 42

3. Schriftelijke cursus 8 delen met 16 DVD’s: € 1280 Bij keuze 1 of 2 kunnen de 16 DVD’s apart bijbesteld worden voor € 250. Walter Faché maakt voor elke kandidaat cursist gratis een studieplan op. Email: [email protected] of tel. 09 369 06 42

Zaterdag 6 oktober 2012 Zaterdag 13 oktober 2012 Vrijdag 26 oktober 2012

Zaterdag 17 novemb 2012 Zaterdag 24 novemb 2012 Zaterdag 1 december 2012 Zaterdag 8 december 2012

Alle lessen gaan door in de Larenhoeve, Kerkstraat 103, 9270 Laarne Cursussen: 9:00 - 18:00 u.

Weet wat je neemt

Guido Duerinckx

Vitamine E en prostaatkanker

Het onderzoek Op 12 oktober 2011 publiceerden de onderzoekers van de Selenium and Vitamin E Cancer Prevention Trial (SELECT) de resultaten van acht jaar onderzoek die besteed werden aan dit onderwerp. Zij verklaarden dat vitamine E niet alleen onwerkzaam was in het voorkomen van prostaatkanker, maar dat de kans op prostaatkanker duidelijk toenam bij gebruik van vitamine E. Bij mannen boven de 50 die dagelijks 400 IE vitamine E namen, werd een toename van 17% prostaatkankers vastgesteld. Dit bericht sloeg in als een bom, temeer als men bedenkt dat miljoenen mannen dagelijks dosissen nemen die beduidend hoger liggen dan de hiervoor aangegeven hoeveelheid. Sterker nog, de negatieve effecten van vitamine E zetten zich door als de patiënt stopt met het gebruik van vitamine E. Wie dus al jaren vitamine E gebruikt om prostaatkanker

te voorkomen, en door het lezen van dit bericht ermee stopt, ziet zijn kansen niet verbeteren. (1) Volgens de onderzoekers is het heel simpel: “Er blijkt geen enkele reden te zijn voor een man ouder dan 55 jaar om vitamine E te gebruiken.” Onderzoeker Eric Klein van het SELECT-team onderstreept “het belang van goede onderzoeken die nauwkeurig de voor- en nadelen van micronutriënten zoals voedingssupplementen vaststellen.” Dr. Ian Thompson, een ander lid van het SELECT-team, vergeleek de resultaten van vitamine E onderzoek met die van het eerder gepubliceerde betacaroteen onderzoek, een provitamine A dat net als vitamine E vetoplosbaar is, waarbij men had gehoopt aan te tonen dat betacaroteen longkanker kon voorkomen. Jammer genoeg had het, net als vitamine E en prostaatkanker een omgekeerd effect.

Het verschil tussen vitamine E…. en vitamine E De bekomen resultaten van het onderzoek zijn beslist correct, maar de besluiten zijn bijzonder misleidend. Wat is hier aan de hand? Zijn de beweringen van de onderzoekers, uw dokter en uw apotheker geloofwaardig? Veroorzaakt vitamine E effectief prostaatkanker? Wanneer we over vitamine E spreken dan denken de meesten onder ons aan alfa-tocoferol. Dat is ook wat we lezen op de meeste verpakkingen van voedingssupplementen. Maar vitamine E is meer dan één enkele stof. Vitamine E bestaat uit vier tocoferolen en vier tocotriënolen vormen of isomeren genoemd, dat zijn acht stoffen die samen de werking van vitamine E bepalen. Naast alfa-, beta-, gamma-, en delta-tocoferol hebben we ook alfa, beta, gamma en delta triënolen. Hoe komt het nu dat deze acht verschillende vormen van vitamine E allemaal worden samengebracht onder

Orthofyto

25 ®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

Weet wat je neemt

Guido Duerinckx

één noemer: alfa-tocoferol? Dat komt omdat alfa-tocoferol het eerst ontdekt werd, het best opneembaar is, het meest voorkomt en het meest actief is in het menselijk lichaam. Daarom namen wetenschappers aan dat het de belangrijkste en bepalende component was in de vitamine E familie en werden de maatstaven voor het gebruik gemeten naar de hoeveelheid alfa-tocoferol in een product zonder rekening te houden met de zeven andere. Deze redenering, die zelfs tot op de dag van vandaag gepropageerd wordt, blijkt evenwel niet langer te stroken met onderzoeken Gamma-tocoferol bijvoorbeeld speelt een bijzonder belangrijke rol in de verdediging tegen inflammatie die veroorzaakt wordt door reactieve stikstofoxidecomponenten zoals stikstofdioxide en peroxynitriet (volop verkrijgbaar door sigaretten te roken en via uitlaatgassen) (2) • Gamma-tocoferol beschermt ook tegen Alzheimer en prostaatkanker (3) (4). En, belangrijk in verband met het SELECT onderzoek, gamma-tocoferol, en niet alfa-tocoferol, voorkomt de proliferatie van kankercellen en DNA synthese in prostaatkankercellen. (5) • Onderzoeken naar de tocotriënolen hebben meermaals uitgewezen dat deze van groter belang zijn voor onze gezondheid en levensverwachting dan alfa-tocoferol. De antioxidant activiteit van de triënolen is 40 tot 60 maal krachtiger dan alfa-tocoferol (6). • Nog belangrijker is het feit dat het gebruik van hoge dosis alfa-tocoferol de opname van gamma tocoferol verhindert en daardoor het effect van de tocotriënolen vermindert (7). Door onwetendheid werd jarenlang in klassieke middens tocoferol beschouwd als dé maatstaf om de hoeveelheid vitamine E te bepalen die dagelijks nodig was. Het Faché Instituut claimt al meer dan 10 jaar dat de patiënt een vit E-complex dient te gebruiken waarin alle 8 vormen of isomeren zitten! De andere componenten werden ten onrechte beschouwd als onbelangrijk. Ook commerciële overwegingen spelen hier een rol. Het is veel lonender om het veelvuldig voorkomend alfa-tocoferol in een product te steken dan een product te maken waarin alle vitamine E componenten in een natuurlijke verhouding aanwezig zijn. Als daarenboven het synthetische product evenwaardig verklaard wordt aan het natuurlijk dan is het voor fabrikanten verleidelijk om de goedkoopste oplossing te nemen en hun

26

product alsnog als “natuurlijk” mogen labelen. Alfa-tocoferol is makkelijk te synthetiseren met petroleum, terpentijn, suiker en kunstmatige bewaarmiddelen. En met welke soort vitamine E werd het SELECT-onderzoek uitgevoerd? Jawel, hoofdzakelijk de synthetische vorm dlalfa-tocoferol.

Natuurlijk of synthetisch Er is slechts een lettertje verschil tussen de natuurlijke d-alfa tocoferol en het synthetische dl-alfa-tocoferol. De meeste fabrikanten zullen u vertellen dat dit lettertje het enige verschil is tussen beide vormen. Net zoals uw dokter en de onderzoekers van het SELECTonderzoek u zullen vertellen dat er geen verschil is. De enige gelijkenis is dat zowel de natuurlijke als de synthetische dezelfde samenstellende moleculen bevatten: C29H50O2. Het is alleen de ruimtelijke opbouw van die moleculen die verschillend is. Zo kennen we 7 verschillende synthetisch vormen vitamine E en geen enkele ervan komt in de natuur voor. De vitamine E vorm gebruikt in de SELECT-studie werd omschreven als “racemisch dl-alfa tocoferol acetaat, wat betekent dat het alle synthetische en de natuurlijk vorm bevat. Dat wil zeggen dat slechts 12,5% van de toegediende vitamine in natuurlijke vorm was en 87,5% synthetisch. Dit is van belang als men begrijpt dat de biobeschikbaarheid van de natuurlijke vorm (d-alfa tocoferol) twee maal zo groot is als die van de synthetische vorm (8). Het gebruik van de synthetische vorm vitamine E heeft dezelfde resultaten opgeleverd als het vroeger onderzoek met betacaroteen, dat ook met synthetische moleculen werd uitgevoerd. Het besluit van deze onderzoeken zou moeten zijn dat de synthetische vormen van vitamine E prostaatkanker veroorzaken en dat synthetische vormen van betacaroteen longkanker veroorzaken. De media, altijd op zoek naar spectaculaire titels, namen de besluiten van de SELECT studie over zonder te malen over deze ‘details’ en hebben aldus burgers, dokters en apothekers ervan overtuigd dat vitamine E prostaatkankerverwekkend is.

Wat nu? Dat de misleiding door de media mensen, die met hun gezondheid begaan zijn, ervan weerhoudt om vitamine E te gebruiken is niet erg. Het is immers aangetoond dat de onnatuurlijke vormen van vitamine E kankerverwekkend kun-

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

nen zijn en de goedkoopste en meest verkochte preparaten zijn van laag allooi. Maar men had op zijn minst de gebruiker kunnen informeren over het kwaliteitsverschil tussen natuurlijke en synthetische molecules. Zoals gewoonlijk kunnen gebruikers van supplementen niet rekenen op medewerking van de overheid. Het volstaat dat 5% van een product bestaat uit een natuurlijke vorm vitamine E om op het product het etiket “Natuurlijk” te mogen kleven. Een fabrikant die u een dergelijk product verkoopt en daardoor de schijn opwekt dat zijn product uitsluitend de natuurlijke alfa-tocoferolen bevat weet dat de werkzaamheid van zijn product 500% lager is dan de echte natuurlijke producten. Kijk als consument dus goed uit of op het etiket vermeld werd dat alle 8 natuurlijke soorten vitamine E aanwezig zijn, om een optimale werking te garanderen.

Referenties: 1. (1) Eric A. Klein, MD; Ian M. Thompson, Jr, MD; Catherine M. Tangen, DrPH; John J. Crowley, PhD; M. Scott Lucia, et al. “Vitamin E and the Risk of Prostate Cancer - The Selenium and Vitamin E Cancer Prevention Trial (SELECT).” JAMA 2011;306(14):1549-1556. http://jama. ama-assn.org/content/306/14/1549.abstract 2. (2) Christen S, Jiang Q, Shigenaga MK, Ames BN. “Analysis of plasma tocopherols alpha, gamma, and 5-nitro-gamma in rats with inflammation by HPLC coulometric detection.” I. 2002 Nov;43(11):1978-85. http:// www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12401897 3. (3) Jiang Q, Wong J, Ames BN. “Gamma-tocopherol induces apoptosis in androgen-responsive LNCaP prostate cancer cells via caspasedependent and independent mechanisms.” Ann N Y Acad Sci. 2004 Dec;1031:399-400. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15753180 4. (4) Jiang Q, Wong J, Fyrst H, Saba JD, Ames BN. “gamma-Tocopherol or combinations of vitamin E forms induce cell death in human prostate cancer cells by interrupting sphingolipid synthesis.” Proc Natl Acad Sci U S A. 2004 Dec 21;101(51):17825-30. Epub 2004 Dec 13. http://www. ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15596715 5. (5) Gysin R, Azzi A, Visarius T. “Gamma-tocopherol inhibits human cancer cell cycle progression and cell proliferation by down-regulation of cyclins.” I 2002 Dec;16(14):1952-4. Epub 2002 Oct 4. 6. (6) Serbinova E, Kagan V, Han D, Packer L. “Free radical recycling and intramembrane mobility in the antioxidant properties of alphatocopherol and alpha-tocotrienol.” Free Radic Biol Med. 1991;10(5):26375. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?term=1649783 7. (7) Handelman GJ, Machlin LJ, Fitch K, Weiter JJ, Dratz EA. “Oral alpha-tocopherol supplements decrease plasma gamma-tocopherol levels in humans.” J Nutr. 1985 Jun;115(6):807-13. http://www.ncbi.nlm.nih. gov/pubmed?term=3998871 8. (8) Burton GW, Traber MG, Acuff RV, Walters DN, Kayden H, Hughes L, Ingold KU. “Human plasma and tissue alpha-tocopherol concentrations in response to supplementation with deuterated natural and synthetic vitamin E.” Am J Clin Nutr. 1998 Apr;67(4):669-84. http://www.ncbi. nlm.nih.gov/pubmed?term=9537614

Uit de orthomoleculaire praktijk

Orthomoleculaire behandelingen onder de loupe, casestudies, toxische implementaties, nieuwe orthoceuticals, nieuwe therapieën,... Verzorgd door Biochemicus Walter OM Faché, Guido Duerinckx, Dr. Mark Bottu, Dr Frans Fermon, Drs. Ulvija Sharif-zada, Dr. Werner Faché, Dr. Koos Beunk.

Aderlating, middeleeuws of brandend actueel?

Dr. Lutgarde Gillis

H

ildegard van Bingen bespreekt de oorzaken en behandelingen over de aderlating in haar medisch werk Casae et Curae. Ze is een visionaire, die recent enorm in de belangstelling is komen te staan, oa door de film “Vision”, en door verschillende groepen die rond haar persoon zijn ontstaan, zo onder andere ook onze studiegroep Hildegard van Bingen (SHB: http://www.shbingen.be). Als artsen zijn wij zeer geboeid geraakt door wat zij schreef over de aderlating. Ook in de moderne literatuur vond ik heel wat aanwijzingen dat het toch wel zinvol is om aderlatingen te doen. De ervaringen leren dat deze therapie, toegepast zoals Hildegard het aanwijst, zeer nuttig zijn bij doorbloedingsstoornissen, cholesterolverhoging, zware metalenbelasting enz. Het is een zeer efficiënte bloedreiniging, die je met geen enkele andere methode kan evenaren.

Over de aderlating Wanneer de aders van een mens met bloed gevuld zijn, moeten ze door een insnede gereinigd worden van schadelijke afvalstoffen en van het vocht dat uit de vertering van het bloed voortkomt. Wanneer dan de ader van een mens ingesneden wordt, wordt zijn bloed als het ware door een plotse schok dooreengeschud, en wat dan het eerst naar buiten komt is bloed, maar tegelijk vloeien ook rottigheid en verteerd bloed mee naar buiten. Daarom heeft hetgeen dan naar buiten vloeit ook verschillende kleuren, want het bevat verteringsproducten en bloed. Nadat deze verteringsproducten met het bloed naar buiten gevloeid zijn, komt zuiver bloed te voorschijn en dan moet men met de bloedafname ophouden. Wie een bloedafname langs de vene laat doen, moet

als hij lichamelijk gezond en krachtig is, zoveel aflaten als een gezonde en dorstige man in één teug water kan drinken. Als hij daarentegen lichamelijk zwak is, dan moet hij slechts zoveel aflaten als de inhoud van een normaal ei. Want een overmatige bloedafname verzwakt het lichaam zoals ook stortregens die zonder maat op de aarde vallen, de aarde schaden. De bloedafname echter die met de juiste maat gebeurt, verwijdert slechte vochten en is heilzaam voor het lichaam, zoals ook regen die langzaam en met mate op de aarde valt, deze doordrenkt en gezond maakt om vruchten voort te brengen.

Over de verscheidenheid van de aderlating Zoals gezegd: hetgeen eerst uit de wonde en de insnede naar buiten komt, is

bloed, en daarin bevinden zich giftige stoffen en ziekteverwekkende vochten die tegelijk mee naar buiten vloeien. Daarna, als het naar buiten vloeiende bloed van kleur veranderd is en de juiste rode kleur heeft gekregen, dan zijn het bloed en de vochten in evenwicht. Als het bloed dan verder zou wegvloeien, dan komen goede en slechte vochten samen met het overgebleven bloed naar buiten. Dan moet men met de bloedafname ophouden. Want als de aderlating dan voortgaat, dan overheersen de hulpvochten het overgebleven bloed en verwekken in die mens zwarte galstoffen en andere kwalen, omdat de armoede aan bloed niet in staat is aan die dingen weerstand te bieden. Want zoals dorst de lichaamskrachten vermindert, zo ook verzwakt een buitenmaatse bloedafname het lichaam. Een gematigde aderlating daarentegen verleent gezondheid aan het

Orthofyto

27 ®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

Uit de orthomoleculaire praktijk lichaam zoals gematigd eten en drinken eveneens het lichaam verkwikken.

Wanneer bloed laten afnemen? Wie sterk en gezond is en wat onderhuids vet heeft, zou het best iedere drie maanden een aderlating laten doen omdat als de maan tweemaal toeneemt en tweemaal afneemt, het bloed in de mens naar zijn normaal volume terugkeert en zijn aders dan gevuld zijn. Als hij vroeger een aderlating laat doen, dan zal hij zich daarmee verzwakken, omdat het bloed dan nog niet volledig op krachten gekomen is. Als hij daarentegen de aderlating te lang uitstelt, dan zal het bloed dat dan in overmaat aanwezig is ontsteken, dit wil zeggen, quasi in feces veranderen. Deze aderlating dient te gebeuren bij afnemende maan, dit wil zeggen, op de eerste dag dat de maan begint af te nemen, of op de tweede dag, of op de derde, of op de vierde, of op de vijfde, of op de zesde dag, en dan is het gedaan. Want een aderlating die voordien of nadien gebeurt is niet zo nuttig. Men zal zeker geen aderlating doen bij wassende maan omdat die aderlating schadelijk is, want in die periode kunnen de verteringsproducten die gemengd zijn met het bloed niet gemakkelijk daarvan afgescheiden worden. Immers bij wassende maan vloeien bloed en verteringsproducten samen in de mens op een gematigde manier en laten zich dan niet gemakkelijk van elkander scheiden, zoals een stroom die rustig in zijn bedding stroomt, zijn maat houdt. Bij afnemende maan daarentegen wordt het bloed dooreengeschud, begint het meer te overstromen en doet het de verteringsproducten naar de buitenkant stromen, zoals een sterke overstroming rottigheden in zich vertoont en schuim uitwerpt. De bloedafname uit een ader is meer aangewezen voor ouderen dan voor jongeren omdat het bloed in de aders van ouderen meer met verteringsproducten vermengd is dan het bloed in de aders van jongeren. Een man echter kan reeds vanaf de leeftijd van twaalf jaar een venesectie laten doen als het nodig is, omdat zijn bloed dan reeds de volle sterkte heeft, maar slechts zoveel als twee schalen van een noot kunnen bevatten. Dat kan hij eenmaal per jaar doen tot zijn vijftien jaar. Vanaf de leeftijd van vijftien jaar echter kan een man, als hij lichamelijk gezond is, zoveel laten afnemen als een dorstig man in één teug water kan drinken, zoals hierboven gezegd is, omdat zijn bloed dan de volle kracht heeft en zijn aders volledig gevuld zijn. En dit

28

Drs. Ulviya Sharif-zada

moet hij onderhouden tot zijn vijftigste levensjaar. Vanaf de leeftijd van vijftig jaar moet hij dit slechts nog eenmaal per jaar doen omdat het bloed en de verbrandingsproducten bij de man al beginnen te verminderen en zijn lichaam begint te verdrogen. Bovendien moet hij dan nog slechts de helft laten afnemen van wat hij voordien liet afnemen, en dit tot zijn tachtigste levensjaar. Daarna is geen enkele venesectie voor hem nog nuttig, maar eerder schadelijk, omdat de kracht van zijn bloed in hem verdroogde, tenzij een grote overstroming en opwelling van lichaamsvochten hem massaal overkomt. Als dit het geval is moet hij omwille van de grote noodzaak slechts een weinig bloed uit de ader aflaten. Maar omdat na de leeftijd van tachtig jaar de aders van de man al verzwakken en de aderlating voor hem niet meer nuttig is, kan hij met geneeskrachtige planten zoals de “Carduus niger” en dergelijke, zweertjes op zijn lichaam doen opkomen, zodat op die manier schadelijk vocht dat zich tussen de huid en de spieren bevindt, bij het openbreken van de puistjes, naar buiten vloeit. Een vrouw daarentegen heeft veel meer schadelijke vochten en meer schadelijke verteringsproducten in haar lichaam dan de man.

Over de aderlating bij de vrouw Vandaar dat zij vanaf twaalf jaar dezelfde regels en dezelfde voorschriften aangaande de aderlating dient in acht te nemen als de man, behalve dat zij de aderlating tot haar honderdste kan verder zetten omdat er bij haar vanwege de schadelijke vochten en de geïnfecteerde verteringsproducten een grotere noodzaak hiertoe bestaat dan bij de man. De maandstonden tonen dit ook aan. Want als ze niet door de maandstonden van schadelijke vochten en verteringsproducten gezuiverd werd, zou ze helemaal opzwellen en opgeblazen worden en niet meer in leven blijven. Na de leeftijd van honderd jaar echter moet ze geen aderlating meer laten doen omdat ze dan al gezuiverd is zowel van bloed als van uitvloeiende vochten. Als ze dan alsnog vocht in zich gewaar zou worden, dan moet ze puistjes laten opkomen en wel op die plaatsen waar gewoonlijk brandblaren worden gezet bij de mens.

er ook meer aders met de hoofdader verbonden zijn, die ieder vochten vervoeren, dan met de middenader of de leverader. Daarom is het ook heilzamer dat de bloedafname frequenter uit de hoofdader gebeurt dan uit de andere aders. Wie veel slijmen in zijn hoofd en in zijn borst heeft, of bij wie het hoofd gonst zodat zijn gehoor er ietwat door verstopt is, laat bij voorkeur bloed afnemen uit de hoofdader. Hij moet er wel op letten dat er niet te veel uit afgenomen wordt. Dit zou namelijk tot verduistering van zijn ogen kunnen leiden. Immers, wanneer uit de hoofdader te veel bloed afgenomen wordt, wordt er ook bloed onttrokken aan de adertjes die er mee verbonden zijn en die naar de ogen trekken.

Samengevat uit de praktijk: Waarom aderlaten? Zij ruimt schadelijke ziekmakende stoffen op in het bloed. Zij verhindert het ontstaan van ziekten, aderverkalking. Vermindert de hoge bloeddruk en cholesterol. Zij stimuleert het immuunsysteem, de bloedsomloop en verhoogt zo de levensverwachting en de vitaliteit. Bij wie? Vanaf dertig jaar, tot 80 j voor de mannen, tot 100 j voor de vrouwen. Wanneer? De week na volle maan. Hoe? Met een gewone injectienaald in een ader in de arm laat men het bloed vrij vloeien. De hoeveelheid is variabel tussen 50 en 150 cc. Voorbereiding: Men moet volledig nuchter zijn: niet eten of drinken, ook geen medicatie nemen. Na de ingreep kan men onmiddellijk eten. Voorzorgen nadien: Ogen beschermen tegen fel licht: zonnebril gedurende 3 dagen. Gedurende 2 dagen vermijden: gebraden vlees, rauwkost (fruit, groenten), kaas, zware wijn en ongewone spijzen.

Over de aders Men moet weten dat in de hoofdader meer vochten overvloeien dan in de middenader of dan in de leverader omdat

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

Referenties op aanvraag aan de redactie

Overwin angst-, stress- en slaapproblemen op natuurlijke wijze De moderne prestatiemaatschappij eist steeds meer van de mens. Daardoor slagen veel mensen er niet meer in om

’s avonds tot rust te komen, wat leidt tot stress en slaapproblemen. Chronisch slaaptekort, het jachtige leven en de vrees om niet te kunnen voldoen aan de hoge eisen van werk of gezin veroorzaken nog meer stress en slapeloosheid, wat uiteindelijk kan leiden tot chronische angsttoestanden. ZENBEV is een poeder op basis van pompoenpitten en natuurlijke ingrediënten, oplosbaar in water of vruchtensap. Door zijn unieke samenstelling verzekert Zenbev overdag een beter humeur, betere stressbestendigheid, minder angst en een verhoogd gevoel van welzijn. Wanneer het ‘s avonds wordt ingenomen, zorgt Zenbev voor een rustige, natuurlijke slaap.

Happy & Dream Zenbev is nu ook verkrijgbaar in 10 heerlijke reepjes met chocoladesmaak.

Zenbev Happy & Dream is een gezonde en natuurlijke snack die zowel overdag als s’avonds kan genomen worden om de ontspanning en de goede nachtrust te bevorderen.

Een dagelijkse dosis ZENBEV zorgt ervoor dat u uitgerust de dag kan beginnen en helpt u om het jachtige leven beter aan te kunnen.

Voor meer info, surf naar www.zenbev.be of bel +32 (0)52 48 43 00

OjIbwa De roeck OJ-adv Zenbev_APO_13/1/2012.indd 2

your health, our mission 16/01/12 12:23

Hoofdartikel Fyto

Walter O.M. Faché en Ir. Kristel Stevens

Lever-gal-nieren ondersteunen met fyto

G

ezien de basis van de oorzaken van fibromyalgie in de eerste plaats te wijten zijn aan de drie pijlers neuro-musculaire spanningen, ademhaling en lichaamshouding en een brede waaier van oorzaken die grotendeels het gevolg zijn van deze hoofdspelers, zal de behandeling ook moeten aangevuld worden door extra behandelingen van immuun-, hormonaalsysteem, ontstekingen, allergie, spijsverteringstoornissen en zeker een accent worden gelegd op detoxificatie. Een zuivering of detoxificatie van alle uitscheidingsorganen, lever gal en nieren, vooral fytotherapeutisch ondersteunen is een prioriteit bij alle fibromyalgiepatiënten.

Het elimineren van alle stressoren en toxinelast zal ook de neuro-musculaire spanningen en biochemische stoornissen helpen ondersteunen en automatisch leiden tot vermindering van de klachten van fibromyalgie. Wanneer de darmen overbelast geraken door onverteerde voeding (zuren), zullen steeds meer bacteriën, schimmels en parasieten opduiken en steeds meer toxines geproduceerd worden. Deze moeten door de lever ontgift worden. Wanneer de lever overbelast geraakt, zullen toxines steeds opnieuw in de bloedbaan opgenomen worden. Ook de lymfevaten, die instaan voor het verwijderen van afvalstoffen, geraken overbelast. Lymfeklieren zwellen op en vullen zich met toxische stoffen. Darm saneren is voor alle degeneratieziekten een dringend noodzaak. Dit kan gebeuren op verschillende manieren, één daarvan stellen wij in dit artikel in de schijnwerper. Tien kruiden in een vloeibare fytotherapeutisch product, die wij kritisch analyseren.

Tien kruiden in een vloeibare fytotherapeutische ondersteuning van lever, galblaas, urinewegen en nieren

dient de preparaten gedurende langere tijd aan te wenden. Paardenbloem wordt gebruikt voor ziekten van de galblaas en onvoldoende werking van de lever. Deze gunstige invloed op de gal- en leverfunctie is wetenschappelijk bewezen. Paardenbloemwortel is een cholagogum. Een cholagogum is een stof die de galstroom van de galblaas naar de darm bevordert. Daarnaast is het een cholereticum en dat is een stof die de galvorming bevordert. De galsecretie (choloreticum) neemt toe en verhoogt met factor 2 tot 4. Paardebloemwortel is een bloedzuiverend middel en heeft een stimulerend effect op de bloedvorming. Het wordt ingezet bij reuma, jicht en chronisch eczeem.

1. Paardenbloem Taraxacum officinalis

Paardenbloem bevat een bittermiddel, dat de secretie van de spijsverteringsorganen bevordert, vandaar zijn toepassing bij subacide gastritis, eetlustgebrek en spijsverteringsstoornissen in het algemeen. Bezit preventieve eigenschappen tegen de vorming van galstenen, echter geen galsteenoplossende eigenschappen. Het effect berust op de gunstige beïnvloeding van de algemene stofwisseling en van de celfunctie. Men

30

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

Hoofdartikel Fyto

Ook heeft de paardenbloemwortel een lichte ontstekingsbestrijdende invloed. Dit noemt men een antiflogistische werking. Hierdoor is het ook goed inzetbaar bij reumatische aandoeningen (jicht, artritis). Zowel het kruid zelf als de wortel van de plant hebben een sterke urinedrijvende werking. Daarnaast heeft het kruid ook invloed op de uitscheiding van natrium, chloor en water. Dit noemt men respectievelijk een diureticum en een salidiureticum (het kruid zelf zou een sterkere urinedrijvende werking hebben dan de wortel). Dit is de reden dat het kruid vaak wordt gebruikt in afslankkuren. Ook heeft paardenbloemwortel in lichte mate een laxerende werking. Bij lentekuren wordt het gebruikt als algemeen tonifiërend middel door zijn gunstige invloed op de algemene stofwisseling en de celfunctie, de vermeerdering van de ademhalingscapaciteit van de bloedcellen en de weefsels, samen met alle hierboven vermelde eigenschappen.

2. Heermoes Equisitum arvense L.

3. Nopal (Opuntia ficus indica)

Het verhoogt de bloedtoevoer naar de nieren, wat zijn zwak diuretische eigenschappen kan verklaren. Het heeft een positieve invloed op talrijke organische functies in ons lichaam. Kweekwortel wordt als diureticum, zweetafdrijvend, verzachtend en bloedreinigend middel aangewend bij reuma, jicht, verschillende urinaire stoornissen, leverstoornissen en huiduitslag. Bovendien bevat het dorstlessende eigenschappen bij koortsige ziektetoestanden, diabetes en monddroogte.

De Opuntia ficus behoort tot de familie van de cactussen. De bloemen en stammen hebben een verzachtende, antispasmolitische en diuretische werking. De bloemen hebben daarenboven een constricterende werking en worden gebruikt om bloedingen te stoppen en bij problemen ter hoogte van het maagdarmstelsel zoals diarree, colitis en irritable bowel syndroom (IBS). Klinische studies tonen aan dat deze cactus stoffen bevat die de werking van de antioxidanten, aanwezig in deze plant, nog versterken waardoor de algemene redoxbalans van het lichaam verhoogt en de lipidenperoxidatie verlaagt. Extracten van deze cactus hebben een matig effect op het verminderen van de symptomen van een kater, doordat het de productie van de ontstekingsmediatioren verhindert die geïnduceerd wordt door alcohol- en bijproducten die ontstaan bij het alcoholmetabolisme in ons lichaam.

5. Citroenmelisse (Melissa officinalis)

4. Kweekgras (Agropyrum repens)

Kweekgras is rijk aan een polysaccharide (tricitine) en slijmstoffen, het bevat inositol, mannitol en saponinen en is daarenboven rijk aan mineralen, kiezelzuur, kaliumzouten en ijzer.

Bevat een hoge concentratie aan silicium zowel mineraal als organisch, kalium, kiezelzuur en mangaan, bovendien is het rijk aan flavonoïden. Heermoes wordt gebruikt bij articulaire aandoeningen, trauma, fracturen, tendinitis, reuma en jicht. Omdat het rijk is aan mineralen wordt het toegepast bij opgroeiende kinderen, bij oudere personen met een broos beenderstelsel maar ook bij mensen met broze nagels en haren. Werkt ondersteunend bij posttraumatisch en statisch oedeem. Wordt gebruikt bij irrigatietherapie bij bacteriële en inflammatoire ziekten aan de lagere urinewegen en niergruis.

Citroenmelisse bevat terpenen, sisquiterpenen en triterpenen, flavonglucosiden, fenolcarbonzuren, bitterstoffen en looistoffen. De eigenschappen van de gedroogde kruiden stemmen overeen met die van de etherische olie. De hoofdwerking van dit kruid is voornamelijk als antispasmodicum en sedativum. De krampstillende werking is vooral nuttig bij nerveuze maag- en darmaandoeningen. Daarbij bevordert melisse de galsecretie. Het werkt reeds uitstekend bij kleine dosissen en het is zelfs zinloos de dosis te sterk op te drijven.

6. Rozemarijn (Rosmarinus officinalis)

Rozemarijn heeft verschillende toepassingen in het menselijk lichaam. Het is een algemeen tonicum van de bloedsomloop en het zenuwstelsel. Het bevordert de spijsvertering en werkt daarbij ook als spasmolyticum en wordt

Orthofyto

31 ®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

Hoofdartikel Fyto daardoor gebruikt bij maagatonie, eetlustgebrek en fermentatieve darmstoornissen. Met zijn cholagoge eigenschappen ondersteunt het de gal en kan het gebruikt worden bij chronische cholecystitis en hepatitis. De flavonverbindingen hebben een zwakke diuretische werking waardoor het de werking van de nieren ondersteunt.

7. Venkel (Foeniculum vulgaris)

Venkel bevat kaliumzouten en heeft hierdoor diuretische eigenschappen. Het stimuleert het spijsverteringsstelsel, prikkelt de darmmusculatuur om darmatonie (stilliggende darm waardoor men ook minder zou gaan eten) tegen te gaan en is nuttig bij anorexie, winderigheid, krampen (carminatief) en aerofagie. Wordt ook gebruikt als mild expectorans, helpt het ophoesten van slijmen. Steranijs

Zandzegge

9. Steranijs (Illicum verum) Venkel

8. Havikskruid (Hieracium pilosella)

Havikskruid bevat flavonoïdederivaten, looistoffen, bitterstoffen, hars en slijmstoffen. In combinatie met andere kruiden helpt het bij jichtartritis en urinaire lithiasis die ontstaat door hyperuricemie. Daarnaast wordt het vloeibaar extract gebruikt bij oedemen van de onderste ledematen.

Steranijs is een algemeen tonicum en diureticum. Het ondersteunt bij reuma. Het helpt de vertering en wordt aangewend als stomachicum (een middel dat de maag prikkelt), als carminativum tegen winderigheid en krampen en bij intestinale fermentatie. Bevordert melken zweetsecretie.

10. Zandzegge (Carex arenaria)

Zandzegge bevat kiezelzuur, saponinen, hars, slijm, suikers, asparagine en looistof. Deze plant heeft heel wat gezond-

Havikskruid

32

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

heidsbevorderende eigenschappen. Zo is ze bloedzuiverend, zweetopwekkend en diuretisch waardoor ze gebruikt kan worden bij chronische reuma, stofwisselingsstoornissen, jicht en bij de lentedetox. De wortelstok verhoogt het metabolisme en stimuleert de secreties van de verschillende organen.

Bij lithiasis, ontspant Resium urine- en galwegen, lost nier-, blaas- en galstenen op tot fijn gruis waarna deze zonder enige pijn door het organisme uitgescheiden kunnen worden. Wanneer men een niersteenaanval heeft, is het belangrijkste dat de pijn wordt verlicht. Niet enkel medicijnen maar ook kruiden kunnen de spieren van de urinewegen helpen ontspannen. De urinewegen worden hierdoor ruimer, waardoor de steen makkelijker kan worden uitgeplast. Bij grotere stenen lukt dit meestal niet onmiddellijk. Resium geeft in dit

Hoofdartikel Fyto

geval meestal toch verlichting waardoor een langer gebruik ervan toch aanleiding kan geven tot het uitplassen van de steen. Zoniet beschikt de klassieke geneeskunde over verschillende manieren om de steen te verwijderen: met een niersteenvergruizer, met laser of door endoscopie. Wanneer een behandeling nodig is, zal de uroloog de patiënt daar uitgebreid over voorlichten. Iemands levensstijl en voedingsgewoonten hebben uiteraard een heel belangrijke invloed op de vorming van nierstenen. Het dagelijks drinken van 1,5 tot 2,5 l mineraalarm water is één van de beste manieren om nierstenen te voorkomen. Deze dranken dienen vrij te zijn van koolzuur, suikers en zuren want deze kunnen juist nierstenen veroorzaken (bijvoorbeeld cola, appelsap of vruchtensap uit brik). Verspreid het drinken over de hele dag, wacht vooral niet totdat u dorst krijgt. Wanneer u wilt weten of u genoeg drinkt, kunt u dat zien aan de kleur van uw urine en aan hoe vaak u plast. Wanneer uw urine donker van kleur is of u plast maar 3 of 4 keer per dag, dan drinkt u te weinig. Iemand die eerder al eens nierstenen gehad heeft, dient nog meer water te drinken (2,5 tot 3 liter per dag). Eventueel kan een aanpassing van de voeding nodig zijn. Heel veel mensen ervaren ten gevolge van een periode van te weinig te drinken ook geen dorstgevoel meer, het lichaam zet dit om in een hongergevoel. Het is heel belangrijk om

Adenine

dit stelselmatig terug op te bouwen, ook al lijkt dit in het begin vervelend omdat men dan meer moet plassen.

Te veel urinezuur Halfweg de 19de eeuw werd pas ontdekt dat een te hoog urinezuurgehalte in het bloed de oorzaak is van jicht. Jicht is een reumatische aandoening en ontstaat als er zich urinezuur ophoopt in het lichaam bij de afbraak van purine. Purine ontstaat bij de afbraak van lichaamseiwitten ten gevolge van de celvernieuwing. De meeste mensen voeren deze overmaat urinezuur af via de urine. Een bepaalde groep mensen is genetisch belast met een hoog urinezuurgehalte. Daarnaast zijn er een aantal geneesmiddelen zoals plaspillen, bepaalde ziekten en purinerijke voedingsmiddelen die het purinegehalte in het bloed kunnen verhogen. De voeding is slechts voor 10 % verantwoordelijk voor het urinezuur in het lichaam. Wat niet wegneemt dat mensen die van nature een hoog gehalte aan urinezuur hebben, toch gebaat zijn bij purinearme voeding.

Purines Samen met de pyrimidines zijn purines de belangrijkste elementen waaruit nucleïnezuren zijn opgebouwd. Dierlijk voedsel peulvruchten, alcoholische dranken, koffie, chocolade, cola, zuivel zijn rijk aan purines. De molecule purine zelf komt in de natuur niet vrij voor, maar de afgeleide

Guanine

Cafëine is een gekend purine.

moleculen, de purines, komen overvloedig voor. De helft van de nucleïnezuren, dus DNA en RNA, bestaat uit de purines Adenine (A) of Guanine (G): Een te hoge concentratie aan urinezuur in het bloed kan uiteindelijk leiden tot het neerslaan van urinezuurkristallen en deze kristallen kunnen zich vastzetten in gewrichten, pezen en nieren. Onze witte bloedcellen zullen trachten deze op te ruimen maar wanneer dit niet lukt leidt dit tot ontstekingen. Dit is dan een jichtaanval die enkele dagen kan duren. Meestal treedt deze eerst op rond de dikke teen. De teen zwelt op en voelt zeer pijnlijk aan. Vervolgens worden ook andere gewrichten aangetast en heel dikwijls zien we dit ook aan de vingers. Na verloop van tijd worden deze gewrichten steeds dikker door het afzetten van de natriumzouten van urinezuur. De knobbels zijn meestal niet pijnlijk maar ze vormen geen mooi zicht. De tenen- en vingergewrichten, de ellebogen en het oorkraakbeen worden meest aangetast. Vóór de eerste jichtaanval zijn mensen zich meestal niet bewust van een overproductie van urinezuur. Terwijl deze urinezuurkristallen bij een microscopisch levend bloedonderzoek wel zichtbaar zijn. Jicht zou bij mannen, vooral in de leeftijdsgroep tussen 35 en 55, vaker voorkomen dan bij vrouwen. Veel jichtlijders krijgen op den duur ook last van nierstenen of nierinsufficiëntie. Het is wel niet duidelijk of dit al dan niet een gevolg is van jicht.

Medische orthofilosofie

Filosofische stromingen met impact op de toximoleculaire, fytomoleculaire en orthomoleculaire geneeskunde. Verzorgd door Biochemicus Walter OM Faché, Dr. Mark Bottu, Drs Karen hamaker-zondag.

Zit fibromyalgie tussen de oren? Het Open Focus Brein ontstresst en ondersteunt fibromyalgie - Deel 1

Karen Hamaker-Zondag

F

ibromyalgiepatiënten worden door hun omgeving vaak verweten dat hun ziekte ‘tussen hun oren’ zit en dat ze hun houding gewoon moeten bijschaven. Ook artsen sturen patiënten met fibromyalgie al te vaak naar huis of naar de psycholoog, omdat ze geloven dat er lichamelijk niets met hen aan de hand is. Dat zorgt niet alleen voor frustratie en wanhoop bij de patiënt, maar leidt er ook toe dat hij met zijn klachten blijft rondlopen, zonder dat er een passende behandeling wordt gevonden. Zit fibromyalgie werkelijk tussen de oren, heeft het een biochemische oorzaak of is er meer aan de hand? In dit artikel geven Les Fehmi en Jim Robbins het antwoord, dat aandacht met een vernauwde focus ons in een constante spanning brengt. Deze spanning kan in alle organen zijn weerslag hebben en fibromyalgische symptomen tot expressie brengen.

Het Les Fehmi experiment Wel eens geprobeerd om de ruimte tussen je ogen te visualiseren? Op dat idee kom je niet zo gauw. Toch kwam Les Fehmi in 1971 spontaan op dat idee toe hij onderzoeksexperimenten met vrijwilliger-studenten uitvoerde om te zien welke ontspanningstechnieken het beste werken. Fehmi begon met gebruikelijke visualisatietechnieken en vroeg de studenten zich vredige plekken voor te stellen, of hij liet ze naar hun favoriete muziek luisteren, baadde ze in negatieve ionen of werkte met geuren. Ondertussen observeerde hij wat dat voor gevolgen had voor hun hersengolven, weergegeven op EEG’s. Het had allemaal niet het gehoopte effect. Fehmi zocht naar wegen om de hersenen in een alfa-toestand te brengen, een synchrone toestand waarin de hersencellen gezamenlijk op dezelfde frequentie resoneren, wat een uitermate krachtig ontspannend effect heeft. Maar die gewenste staat wilde maar niet komen. Totdat Fehmi opeens vroeg: ‘Kun je je de ruimte tussen je ogen voorstellen?’ en bingo: de pennen van het EEG begonnen vrijwel direct symmetrische alfa-golven te beschrijven. Bij de vraag of je je de ruimte tussen je oren (in plaats van ogen) kon voorstellen kwam dezelfde reactie van de hersenen. Fehmi: “Zodra een vraag werd gesteld die verband hield met ruimte, pro-

34

duceerden de proefpersonen vrijwel onveranderlijk een significante toename in alfa-hersensynchronie in de delen van hersenen die werden gevolgd. Geen andere vraag of voorstelling bracht zo’n ingrijpende verandering in het EEG teweeg.” Wat is die ruimte eigenlijk? Kun je je ruimte wel voorstellen? Ja, uiteindelijk wel, maar we moeten daarvoor een gekke stap zetten: het gaat feitelijk om ‘Niets’: de ruimte tussen onze ogen is geen beeld, we kunnen deze niet in een concrete voorstelling stoppen. Dat betekent dat het ook geen voorwerp van concentratie kan zijn. Fehmi is door deze ontdekking gebiologeerd, en concludeert al snel dat … “wanneer van de geest verlangd wordt zich ruimte voor te stellen of zich daarop te richten, er niets is – geen enkel ding – dat houvast biedt, dat te concretiseren is of waaruit wijs te worden valt, geen herinneringen aan gebeurtenissen uit het verleden of het vooruitgrijpen op toekomstige scenario’s. Het brein mag rust nemen. Dit is vermoedelijk waarom corticale ritmen snel vertragen tot alfa-ritme, en later tot theta-ritme. En hetzelfde brein, dat een moment tevoren nog voortjoeg, wordt een stress-reducerend brein en een rustige geest. De verbeelding en het besef van ruimte lijken de door stress belaste neurale netwerken te resetten en terug te gaan naar hun oorspronkelijke

Orthofyto

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

®

moeiteloos flexibele verwerking. Na deze ‘rust’ blijkt het algehele prestatieniveau te zijn verbeterd.” Tot zover Les Fehmi, die samen met Jim Robbins hierover een boek heeft geschreven, met uitleg, aanwijzingen en oefeningen op basis van meer dan dertig jaar ervaring hiermee. Een belangrijk boek, want hun ontdekkingen en de daaruit voorvloeiende methoden zijn even simpel als effectief, en door iedereen te leren en toe te passen. Ook wanneer je denkt het niet nodig te hebben omdat je je al lekker ontspannen voelt, zul je verbaasd staan te ontdekken hoeveel spanning er toch nog in je spieren zit, hoeveel onopgemerkte stress zich nog in je lijf bevindt, en hoe heerlijk je je gaat voelen als je serieus met de geboden oefeningen aan de slag gaat.

Aandacht met een vernauwde focus brengt ons in een constante spanning We groeien op in een cultuur die veel van ons vraagt. We moeten als kind opletten op school, uitkijken onderweg, eerst op de fiets, later met de auto. We moeten eigenlijk constant alert zijn, constant van alles in de gaten houden, van ‘nog te doene taken’ op het werk tot noem maar op. Zowel op school als op het werk wordt voortdurend van ons verlangd dat we er met onze aandacht

Medische orthofilosofie

bij blijven, en dat we gericht zijn op de docent, de les of de uitvoering van onze taak op het werk. Die geconcentreerde vorm van aandacht en alertheid brengt ons lichaam echter in een bepaalde staat (onder meer af te lezen aan de hersengolven), en die staat heeft gevolgen. Fehmi en Robbins noemen deze vorm van aandacht de vernauwde focus. Die vorm is ons zo vertrouwd, dat we ons moeilijk kunnen voorstellen dat er ook andere vormen van aandacht zijn, veel gezondere en vooral ook meer ontspannen vormen. Want al is de vorm van vernauwde focus een vorm waarin we geconcentreerd heel veel tot stand kunnen brengen, hij heeft een heel groot nadeel, want deze vorm van aandacht brengt onze hersenen en ons lichaam in een constante spanning en stress. Fehmi vergelijkt deze vorm van aandacht met die van een leeuwin vlak voordat ze de achtervolging van een antilope inzet. Ze richt zich geconcentreerd op alleen dat dier, ongeacht hoeveel andere antilopen er in de buurt zijn, en is volkomen gericht op het jagen van dat ene dier en niets anders. De spierspanning neemt toe, en alles wat storend kan werken, zoals geluiden of geuren die er niet toe doen, worden buitengesloten. De leeuwin neemt alleen nog dat waar wat van belang is voor de jacht op dat ene specifieke dier. Door deze vorm van vernauwde focus maakt ze de meeste kans haar doel te bereiken. Maar als de prooi binnen is en het dier is verorberd, laat de leeuwin deze aandachtstoestand meteen los en komt in een diffusere staat terecht die de opgebouwde stress meteen doet afvloeien. Zo komt er evenwicht. Hier ligt het verschil met de westerse mens: we zijn te lang achtereen in een toestand van aanhoudend vernauwde focus, een toestand die gepaard gaat met chronische stress, en die zo vanzelfsprekend voor ons is, dat we het verschil met echte ontspanning doorgaans niet eens kennen. “De evolutie heeft de mens deze smalle aandachtsbundel gegeven om kortstondig te reageren op dringende of belangrijke uiterlijke situaties. Daar is in wezen niets mis mee; in feite is één reden voor het overmatig gebruik ervan juist omdat het zo nuttig is en ons in staat stelt op korte termijn zoveel te bereiken. Wat er mis mee is, is dat we er vrijwel volledig afhankelijk van kunnen worden en eraan verslaafd kunnen raken.” zegt Fehmi.

Info: Fehmi, L. en J. Robbbins: Het Open Focus Brein. De kracht van aandacht om lichaam en geest te helen. Symbolon, Amstelveen 2011.

De vernauwing van focus als reflexmatige reactie op angstige situaties En er is nog een belangrijke factor: de vernauwing van focus treedt ook op wanneer ons welzijn wordt bedreigd; het is ook een soort van reflexmatige reactie op angstige situaties. Vernauwing van focus kan een kind dat in een bedreigende disfunctionele omgeving opgroeit ‘redden’ door het enorm alert te laten zijn op bepaalde signalen. De prijs die het er voor betaalt is dat het grote kans heeft op school in de problemen te komen, omdat het door deze permanente staat van vernauwing van focus niet de volle breedte van de lesstof kan overzien, sneller de draad kwijtraakt en soms zelfs verschijnselen van dyslexie of andere leerproblemen kan vertonen. Fehmi en Robbins beschrijven hoe ze met succes oefeningen kunnen geven om tot een andere vorm van aandacht te komen, waardoor deze verschijnselen bij kinderen zowel als bij volwassenen afnemen. In wezen is de aandachtsvorm die Fehmi en Robbins vernauwde focus noemen

niets minder dan een toestand waarin we ons in een vlucht-vecht mechanisme bevinden. De lichamelijke kant van die toestand is dat een aantal lichaamsfuncties door de alarmtoestand tijdelijk even worden opgeschort. Alles wat niet nodig is om in een alarmfase te functioneren gaat op een laag pitje, zoals onze spijsvertering. Dat wat wel van belang is in een alarmsituatie krijgt extra nadruk. Zo wordt onze spiertonus opgeschroefd, neemt de snelheid van ons denken toe, evenals onze hartslag en ademfrequentie. Mensen die overwegend in de staat van vernauwde focus verkeren lopen dan ook grote kans op problemen met hun spijsvertering, brandend maagzuur, ja zelfs huidproblemen en huiduitslag, omdat in deze staat ook minder bloed naar de huid toe gaat. De niet-aflatende spierspanning geeft vervolgens ook pijnen in de spieren. Dat wat een kortstondige, levensreddende aandacht kan zijn, wordt de oorzaak van heel veel kwalen wanneer deze vorm chronisch wordt, en dat is bij meer mensen dan we denken. In Deel 2 bespreken wij de gevolgen van het blijven zitten in een vernauwde focus.

Orthofyto

35 ®

Jaargang 17 ~ nr.92 ~ 2012

CNK-Code: 2830-511

CNK-Code: 2830-503

CNK-Code: 2833-515

Spirulina, L-Glutamine,Calcium glucaraat, Magnesium, Curcuma longa, MSM, Gamma-oryzanol, Vit.C, Alfa-liponzuur, hydrastis canadensis, VitB3, N-acetylcysteïne, L-glutathion, Vit. E, Vit. B5, Mangaan-AAchelaat, Zinkglycine, Vit. B6, Vit. B1, Foliumzuur, Seleniummethionine, Vit. B12, Vit. D3,enzymencomplex.

Samenstelling

Zorgt voor een herstel van de intestinale mucosa en een goede darmwerking. Lekkende darm syndroom, IBS, functionele colonopathie, ziekte van Chron, colitis ulcerosa, multi-allergische patiënt. 1 tot 2 soeplepels per dag pot: 500g.

MUCOPURE

CNK-Code: 2875-904

Samenstelling cholecalciferol emulsie

Voorziet het lichaam op een veilige manier van vitamine d. Vitamine D tekort, osteoporose, versterking immuunsysteem, mentaal evenwicht. 4 parels/dag (30 dagen), daarna 2 parels/dag (60 dagen), vervolgens 1 parel/dag onderhoud/preventie 120 pAReLS

VITAMINE D COMPLEX

Info & contact: t 011 21 55 05 • F 012 24 14 16 • [email protected]

Alle producten van natural energy zijn verkrijgbaar in de apotheek of via www.natural-energy.org.

Samenstelling L-Carnitine, D-Ribose, Rhodiola Rosea, L-Glutamine, L-Ornithine, Vit. B3, Vit. B6

Natuurlijke ondersteuning voor meer energie en betere prestaties. Energietekort, moeheid, recuperatie na inspanning, sportprestaties, burn-out, ochtendmoeheid. 2 capsules ‘s ochtends 60 CApSULeS

ENERGY COMPLEX

Samenstelling Magnesiumglycerofosfaat, Vit.B1, Vit B2, Vit.B5, Vit.B6, Vit.B9, Taurine, Arginine.

Vergroot de weerstand tegen stress én vermindert de schadelijke gevolgen van stress. Stress, angsten, zenuwachtigheid, slaapproblemen, uitputting door stress. 2 capsules per dag 60 CApSULeS

STRESS COMPLEX

doeltreffend • snelle werking • wetenschappelijk getest

De natuur is onze wetenschap.

De natuurlijke pijnen ontstekingsremmer bij artrose De natuurlijke pijn-pijnen en ontstekingsremmer artrose De natuurlijke ontstekingsremmer bijbij artrose

Overzicht Seminaries of bijscholingen in 2012 voor cursisten en geïnteresseerden 32ste Seminarie Express cursus Module 2 en Module 3 Vrijdag 23 ma 2012................ 9-18u Zaterdag 24 ma 2012............. 9-17u M2: orthomoleculaire voeding M3: orthomoleculaire lichaamsterreinen 33ste Seminarie Energie modulaties bij alle ziekten Vrijdag 11 mei 2012................ 9-17u Voormiddag: Ribose bij sporters Namiddag: recente energetische stoffen of orthoceuticals 34ste Seminarie / Ledenseminarie Workshop Enzymen de missing link bij degeneratieziekten Vrijdag 25 mei 2012............... 14-18u

Sculacia

Sculacia (Scutellaria en Acacia)

TM

(Scutellaria en Acacia) Een nieuw gepatenteerd product met duidelijke verbetering van het bewegingsapparaat Een nieuw gepatenteerd product met in minder dan 30 dagen.

duidelijke verbetering van het bewegingsapparaat Artrose Een nieuw gepatenteerd met in minder danReumatische 30product dagen. klachten duidelijke verbetering van het bewegingsapparaat Wetenschappelijk onderzocht op in minder dan 30 dagen. veiligheid en effectiviteit (Burnett et al 2007)

35ste Seminarie Uit het Epigenetisch logboek Vrijdag 21 september 2012.... 9-17u Voormiddag: Glutenintolerantie en andere Namiddag: Epigenetische Pro-Aging 36ste Seminarie Express cursus Module 4 en Module 5 Vrijdag 28 sept 2012.............. 9-18u Zaterdag 29 sept 2012........... 9-17u M4: orthomoleculaire pathologie M5: orthomoleculaire voedingsmanipulatie

TM

Door de Dual pathway inhibitor is er een

• • Reumatische klachten Wetenschappelijk onderzocht op veilig• heid en effectiviteit (Burnett et al 2007) de Dual pathway inhibitor is er • eenDoornauwkeurig bepaalde balans nauwkeurig bepaalde balans waarbij Cox-1, Artrose Artrose Cox-2 en 5-Lox evenredig worden geremd.

Reumatische klachten Hierdoor voorkomt men bijwerkingen

Een significante verbetering van op de Wetenschappelijk onderzocht functionele en de(Burnett functioneleet al 2007) veiligheid enmobiliteit effectiviteit stijfheid binnen 30 dagen

Door de Dual pathway inhibitor is er een nauwkeurig bepaalde balans waarbij Cox-1, Cox-2 en 5-Lox evenredig worden geremd. Hierdoor voorkomt men bijwerkingen Samenstelling per capsule: SculaciaTM proprietair mengsel 250 mg bestaande uit: - Glidkruid (Scutellaria baicalensis extract; wortel) - Catechuboom (Accacia catechu; extract kernhout en schors)

waarbij Cox-1, Cox-2 en 5-Lox evenredig Een significante verbetering van de worden geremd. Hierdoor voorkomt functionele mobiliteit en de functionele men bijwerkingen stijfheid binnen 30 dagen Gratis tel: 0800-990 11 Gratis fax: 0800-800 11 [email protected] www.energeticanatura.com

Referenties: - Burnett BP et al (2007) Safety evaluation of a combination, defined extract of Scutellaria baicalensis and Acacia catechu. J. Food Biochemistry 31; 787-825. - Burnett BP et al (2007) A medicinal extract of Scutellaria baicalensis and Acacia catechu. Acts as a dual inhibitor of cyclooxygenase and 5-lipoxygenase to reduce inflammation. J Med Food 10 (3) 2007, 442–451 - Levy R et al (2007) Safety, efficacy and acceptability of flavocoxid (Limbrel) compared with naproxen in subjects with osteoarthritis of the knee: a pilot study. Posterpresentation ICRS (International Cartilage Repair Society)

PROFESSIONELEN KUNNEN DE TECHNISCHE FICHE AANVRAGEN VOOR MEER UITGEBREIDE INFO.

Energetica Natura BV ● Postbus 148 - 9100 St.Niklaas ●

•

●

●

●

Een significante verbetering van de functionele mobiliteit en de functionele stijfheid binnen 30 dagen Samenstelling per capsule: SculaciaTM proprietair mengsel 250 mg bestaande uit: - Glidkruid (Scutellaria baicalensis extract; wortel) - Catechuboom (Accacia catechu; extract kernhout en schors)

37ste Seminarie Chronische pijnen Referenties: - Burnett BP et al (2007) Safety evaluation of a combination, defined extract of Scutellaria baicalensis and Acacia catechu. J. Food Biochemistry 31; 787-825. Samenstelling per capsule: Vrijdag 14 dec 2012................ 9-17u - Burnett BP et al (2007) A medicinal extract of Scutellaria baicalensis and Acacia catechu. Acts as a dual inhibitor of cyclooxygenase and 5-lipoxygenase to reduce inflammation. J Medmengsel Food 10 (3) 2007, 442–451 SculaciaTM proprietair 250 mg bestaande uit: - Levy R et al (2007) Safety, efficacy and acceptability of flavocoxid (Limbrel) compared with naproxen in subjects with osteoarthritis of the knee: a pilot study. Posterpresentation ICRS (International Cartilage Repair Society) - Glidkruid (Scutellaria baicalensis extract; wortel) Voormiddag: Neuromusculaire spanningen PROFESSIONELEN KUNNEN DE TECHNISCHE FICHE AANVRAGEN VOOR MEER UITGEBREIDE INFO.- Catechuboom (Accacia catechu; extract kernhout en schors) Lichaamshouding/Eutonie Energetica Natura BV ● Postbus 148 - 9100 St.Niklaas ● Gratis tel: 0800-990 11 ● Gratis fax: 0800-800 11 ● [email protected] ● www.energeticanatura.co Open Focus Brein Namiddag: Orthoceuticals tegen pijn Inschrijving voor mondelinge cursussen en seminaries kan via email: [email protected] T: 0032/(0)9 369 06 42 / F: 0032/(0)9 366 18 38 Faché Instituut FIOW Kerkstraat, 103 - Larenhoeve - 9270 Laarne www.faché-instituut.be

Referenties: - Burnett BP et al (2007) Safety evaluation of a combination, defined extract of Scutellaria baicalensis and Acacia catechu. J. Food Biochemistry 31; 787-825. - Burnett BP et al (2007) A medicinal extract of Scutellaria baicalensis and Acacia catechu. Acts as a dual inhibitor of cyclooxygenase and 5-lipoxygenase to reduce inflammation. J Med Food 10 (3) 2007, 442–451 - Levy R et al (2007) Safety, efficacy and acceptability of flavocoxid (Limbrel) compared with naproxen in subjects with osteoarthritis of the knee: a pilot study. Posterpresentation ICRS (International Cartilage Repair Society)

Opmerking:

PROFESSIONELEN KUNNEN MEER UITGEBREIDE INFO AANVRAGEN

De Seminaries zijn inbegrepen in de respectievelijke studiejaren (1ste, 2de, 3de , 4de en 5de) en zijn aldus gratis voor deze ingeschreven cursisten tijdens het academiejaar

B: Energetica Natura BV ● Postbus 148 - 9100 St.Niklaas ● Gratis tel: 0800-990 11 Gratis fax: 0800-800 11 ● [email protected] ● www.energeticanatura.com NL: Energetica Natura BV ● Afrikaweg 14 - 4561 PA Hulst ● Tel 0114 32 14 61 Fax 0114 31 93 97 ● [email protected] ● www.energeticanatura.com

37

Volgende editie: Orthofyto 93 Orthomoleculaire strijd tegen kanker. De wijsheid van kankercellen ondersteunen met basisbehandelingen. Kanker is een ingenieuze reddingsoperatie en duidelijk een alarm dat de stofwisseling ontspoort. Een nieuwe visie op kanker mildert de agressieve en angstige kijk op het kankermonster

Het antikanker dieet. Kanker heeft zeer veel te maken met voeding. Voedingstherapie is de enige kankertherapie met preventieve langdurige effect. Voeding voedt ook kanker en voedingsmiddelen bestrijden ook kanker, een dubbel snijdend mes. De verspreiding van kankercellen orthomoleculair verhinderen en het immuunsysteem versterken zijn uiterst belangrijke opdrachten van een kankerlichaam.

Belang van een psychische benadering van kanker. Psychische, energetische en traumatische componenten worden meer en meer belangrijk bij de preventie en genezing van kanker. Het effect van gedachten, emoties, stress, overtuiging spelen een gigantische epigenetische kracht in het genezingseffect. Gedachten wijzigen de genexpressie en kwantumgenezing biedt een model dat bewustzijn beschouwd als een onderliggende basis van al het zijn, de basis voor een dieper begrip van het universum en de kunst van genezen.

De achterkant van borstimplantaten Actueel zitten vele vrouwen met borstimplantaten die zo snel mogelijk moeten geëlimineerd worden. Wat is er juist gebeurd en hoe kan zo iets voorkomen. Wie zijn de verantwoordelijken?

Wonderbaarlijke parels van de natuur, duindoornolie een omega-7 vetzuur. De omega-7 vetzuren zijn eigenlijk al lang gekend maar komen nu in de actualiteit, vooral in de cosmetica. Bijzonder aan deze bes is dat hij zeer grote hoeveelheden van Omega 7 vetzuur bevat. Omega 7 vetzuur heeft de unieke eigenschappen om onze celmembranen van de huid en de slijmvliezen in de longwegen, in de maag-darm stelsel en in de urogenitale tractus te onderhouden en te genezen . Belangrijkste bestanddeel van Omega 7 is de palmitinzuur, die zorgt voor een zachte en glans huid. Verder heeft hij een anti-aging effect, bezit sterke anti-oxidatieve eigenschappen en vangt vrije radicalen in ons lichaam.

Orthofyto

®

COLOFON • Een gids voor ortho moleculaire preventie en orthomoleculaire substitutietherapie • Verschijnt 6 maal per jaar • Brengt u het meest uitge breide orthomoleculaire voedings- en geneeskundig blad voor alle gezondheids verzorgende professionals en gezondheidsbewuste mensen. Hoe abonneren ? Betaling geldt als enige abonnering Jaarabonnementen 6 nummers ■ Voor België: storting van E 64 op rek. nr. BNP Paribas Fortis 290-0307607-41 ■ Voor Nederland: storting van E 64 op rek. nr. IBAN: BE 88290030760741 BIC code: GEBABEBB Info abonnees Secretariaat FIOW Tel. 09 369 06 42 [email protected] Abonnement is geldig voor de duur van 1 jaar en wordt automatisch verlengd voor dezelfde periode, tenzij u opzegt minstens twee maanden voor het verstrijken van de einddatum.

Hoofdredacteur Walter O.M. Faché, Medisch journalist Redactie Walter O.M. Faché, Biochemicus HEOS Prof. Dr. Ir. Jozef Poppe A pr. Philippe Gerard Dr. Osteopaat Johan De Cock Drs. Ulviya Sharif-zada Dr. Med. Frans Fermon Dr. Med. Mark Bottu Dr. H ans Van Monfort Dr. J. Beunk Ir. K ristel Stevens Drs. K aren H amaker-Zondag Guido Duerinckx Etienne A mand Eindredacteur Walter OM Faché Secretariaat Faché Instituut Larenhoeve, Kerkstraat, 103 B 9270 Laarne Tel. 0032(0)9/369 06 42 Fax 0032(0)9/366 18 38 E-mail: [email protected] Advertenties Faché Instituut Kerkstraat, 103 - B 9270 Laarne E-mail: [email protected] Vormgeving, productie en druk Walter O.M. Faché De Pauw Stijn, Drukkerij Coppens bvba Hospitaalstraat 2, 9080 Lochristi-Beervelde www.coppens-druk.be

Prijs per nummer E 11,5 (B-NL) (exclusief portkosten)

Orthofyto blijft het enige orthomoleculair vakblad op de Beneluxmarkt dat zich niet bindt aan een productlijn om voldoende inkomsten te genereren. Wij hebben geopteerd voor een orthoceutische firmaraad die los van de redactie en de artikels in het blad functioneert.

FIOW

Uitgeverij

Publi Media Faché Instituut FIOW Gespecialiseerd op het gebied van voeding, voedingsaanvullingen, gezonde levenswijze, milieu en adviezen bij ziekten. ©Copyright 2012

ISSN 1780-3713

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toelating. Disclaimer: De hoofdredacteurs, de redactie, de eindredacteur en de uitgever van de opgenomen artikelen en advertenties zijn niet aansprakelijk voor eventuele schade als gevolg van vermeende algemene medische adviezen, onjuistheden en/of onvolledigheden.

Iedere auteur blijft verantwoordelijk voor de volledige inhoud van zijn artikels.

38

Uitgever Walter O.M. Faché, Directeur FIOW Kerkstraat 103 - 9270 Laarne

Overname van artikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de eindredacteur.

Prof. Dr. Linus Pauling tweevoudig Nobelprijswinnaar introduceerde in 1968 voor het eerst de term “Orthomoleculair” in Science: alle stoffen, moleculen of handelingen die niet toxisch en niet vreemd aan het lichaam zijn, die het lichaam biochemisch en fysiologisch normaal kan verwerken zonder enige schade en die op de juiste tijd met de juiste dosis biochemisch individueel dient gegeven of geëlimineerd te worden. (verruimde betekenis uit Science 160:265-271, 1968)

Agenda FIOW Opleiding Orthomoleculaire Geneeskunde Programma 2012

PROGRAMMA 2012 Inleiding tot de Orthomoleculaire Geneeskunde Module 1

Boswellia +curcuma Boswellia + curcuma is zeer effectief bij reumatische aandoeningen zoals artritis en artrose, reumatoïde artritis, jicht, acute en chronische ontstekingen, spierpijnen, slijmbeursontstekingen en peesontstekingen. Er zal na 8 weken een significante afname van pijn kunnen vastgesteld worden en een toename van loopafstand en flexie, ook een afname van ochtendstijfheid en gewrichtspijn hoort hierbij.

Deel 1. Vrijdag 10 februari 2012 Deel 2. Zaterdag 11 februari 2012

Exprescursus eerste jaar M2 M3 Module 2

Orhomoleculaire voeding

Vrijdag 23 maart 2012

Zaterdag 24 maart 2012

Module 3

Orthomoleculaire terreinen

Exprescursus tweede jaar M4 M5 Module 4

Pathologie

Vrijdag 28 september 2012

Zaterdag 29 september 2012

Module 5

Voedingsmanipulaties

Nutritionele Biochemie vijfde jaar M16-17-18 Module 16 Module 17

Het koolhydraatmetabolisme bepaalt de homeostase in en rond de cel Membraanstructuur en haar eigenschappen bepalen de homeostase in de cel Module 18 Orthomoleculaire metabole interacties Zaterdag 6 oktober 2012 Zaterdag 13 oktober 2012 Vrijdag 26 oktober 2012 Zaterdag 17 novemb 2012

Zaterdag 24 novemb 2012 Zaterdag 1 december 2012 Zaterdag 8 december 2012

Alle lessen gaan door in de Larenhoeve, Kerkstraat 103, 9270 Laarne Cursussen: 9:00 - 18:00 u.

kwaliteitslabel

U Voor meer informatie: CVBA Urmale De pierpontstraat 2 Tel: 013 55 60 92

[email protected] 3540 Herk-de-Stad Fax: 013 55 21 05

Te bestellen via de online shop op www.urmale.be

39

Draagt bij tot het behoud van normaal, gezond haar1,4 Ondersteunt de hersenwerking1 Draagt bij tot het behoud van gezonde nagels1,4 Helpt bij het behoud van een normaal zicht1 Helpt bij het behoud van een gezonde huid1 Draagt bij tot een normale collageen productie2 Helpt de normale werking van de schildklier te verzekeren4

HOU JE LICHAAM GEZOND – met slechts één tablet per dag Verhoogt de opname van ijzer van plantaardige oorsprong2 Ondersteunt een normaal zuur-base evenwicht1 Ondersteunt het lichaam bij het reguleren van de hormonale functie3 Draagt bij tot een normale, gezonde vruchtbaarheid en voortplanting1 Ondersteunt de normale functie van het immuunsysteem1,2,4 Ondersteunt het lichaam door de cellen te beschermen tegen oxidatieve schade1,2,4,5 Kan bijdragen tot het verminderen van moeheid en gebrek aan energie2 1: Zn. 2: Vit. C. 3: Vit. B6. 4: Se. 5: Vit. E.

S ELENIUM +ZINC bevat een gepatenteerd Deens seleniumgist (SelenoPrecise) met een gedocumenteerde superieure biologische beschikbaarheid van het micronutriënt selenium, in combinatie met de vitaminen A, C, B6, E en het spoorelement zink. Pharma Nord is één van Europa’s grootste fabrikanten van voedingssupplementen (GMP gecertificeerde eigen productie). Onze producten worden wereldwijd in meer dan 45 landen verdeeld. Verkrijgbaar in apotheken vanaf € 8,55.

Innoverend voor de gezondheid

Minervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60 E-mail: [email protected]

BE_Selen+Zinc_Ad_Dutch_Orthophyto_0911_210x297

S ELENIUM +ZINC is één van de meest bestudeerde selenium preparaten in Europa. Sinds meer dan 25 jaar hebben miljoenen consumenten in meer dan 45 verschillende landen kunnen genieten van dit product en zijn ondersteunende rol voor de gezondheid.

ORTHO trends. Fibromyalgie Het chronische pijnsyndroom. Thema: Fibromyalgie

Recommend Documents