Ontmoeting
Ger van der Gaast (64) weet sinds 2010 dat hij de ziekte van Alzheimer heeft. Inmiddels woont hij in een verpleeghuis in Utrecht. Als voormalig docent verpleegkunde volgt Ger zijn eigen zorg kritisch. Hij wordt gevolgd in de documentaires van Pim Giel over dementie.
Meike de Boer (23), de dochter van Ger, studeert rechtspsychologie in Maastricht. Sinds haar vader dementerend is, is zij zijn mantelzorger.
gezondNU.nl
Pim Giel werkte lang in de zorg, tot hij het filmen ontdekte. In zijn eerste documentaire, staat het thema ‘dementie en relaties’ centraal. In het vervolg Mijn hoofd in eigen hand volgt Pim Ger in zijn verlangen naar zelfregie over zijn leven.
In je kracht met dementie OVER ZELFREGIE EN LIEFDE gezondNU.nl - gezond nu, gezond blijven
Ontmoeting
Dit zal een ontmoeting worden als geen ander. We ontmoeten voor de allereerste keer drie gesprekskandidaten. Eén van hen, Ger, is dement. Hij speelt de hoofdrol in Mijn hoofd in eigen hand. Een documentaire waarin alles draait om de vraag: hoe houd je ondanks alzheimer de regie over je leven?
volgen, bood Ger zich aan. Drie levens vervlochten zich. In de tweede documentaire van Pim, Mijn hoofd in eigen hand, speelt Ger de hoofdrol en wordt ook Meike gevolgd. Vandaag zitten de drie sleutelfiguren van deze documentaire, die net uit is, bij elkaar. Alle drie hebben ze een missie: betere zorg voor Ger. Pim: “En dat demente mensen niet uit de samenleving gehaald worden, maar midden in de wereld blijven staan. Met verbintenis naar het leven. Pim: “Ger en ik zijn momenteel op tournee, hè Ger?”
G
Waar Het verzorgingstehuis waar Ger woont.
Klik of clinch Deze drie mensen gaan ongetwijfeld voor elkaar door het vuur.
Wetenswaardigheid Niet alleen het thema dementie pakt Pim Giel in zijn documentaires aan. Hij is nu bezig met een nieuwe fi lm over chronische pijn. Zie ook pijnsamen.nl gezondNU.nl
ebke: Met onzekere stappen trotseert Ger de gangen van Het Gesticht – zoals hij het verpleeghuis noemt waar hij woont. Als hij gaat zitten, lijkt het alsof hij niet precies kan inschatten wat de stoel is en waar die zich bevindt. Ger is nog maar 64 en heeft de ziekte van Alzheimer. Met zijn geheugen is niet veel mis. De aandoening uit zich bij hem vooral motorisch. De eerste signalen van deze bijzondere vorm van dementie begonnen zo rond zijn vijftigste. Op een gegeven moment – ‘dat was echt eng’ – nam hij elke stoeprand in Utrecht mee. Ger is geen doorsneeman. Zijn levensverhaal leest als een roman. Ondanks dat Ger jarenlang samen was met Rino, had hij een dwingende kinderwens. Dus plaatste hij een advertentie op zoek naar de moeder van zijn kind. Tjitske had eveneens een kinderwens, maar haar partner niet. Het ouderschap tussen Tjitske en Ger was een zakelijke verbintenis, waaruit Meike werd geboren. Als meisje groeide Meike vooral op bij haar moeder. De weekenden bracht ze vaak door bij haar vader, waar alles kon en alles mocht. “Het was een groot feest”, zegt Meike. Ger werkte als docent verpleegkunde en Pim Giel zat ooit bij hem in de schoolbanken. Nu is Pim documentairemaker. En niet zomaar een, al zijn films hebben tot doel de zorg een beetje beter te maken. In zijn eerste documentaire, Mijn hoofd in jouw hand, staat dementie binnen liefde en relaties centraal. Toen hij hiervoor mensen zocht die hij mocht
Ger: “Waar zijn we ook alweer geweest? Toen heb ik een biertje gedronken, niet?” Pim: “Gisteren heeft Ger een zaal met 130 verzorgenden toegesproken en handen geschud met staatssecretaris Van Rijn. We waren pas om twaalf uur thuis. Zo’n zaal vol respect voor Ger, dat geeft energie. Ger geeft wel vaker college in het kader van DemenTalent. Dit project heeft tot doel demente mensen in de samenleving terug te brengen. Die mensen hebben bergen kennis en ervaring in huis; door die te delen, kunnen ze anderen helpen. Dat is wat Ger nu doet. Hij staat voor de klas om uit eigen ervaring te vertellen wat er misgaat in de zorg. Ik chauffeur hem regelmatig door half Nederland en breng hem zelfs naar de wc. Dat doet niet elke documentairemaker, hoor. Maar ik ben een relatie aangegaan, ik laat deze mensen niet zomaar in de steek.” Gebke: “Hoe is dat voor jou, Ger, om weer les te geven?” Ger: “Hartstikke leuk natuurlijk. Zo laat ik zien dat ik toch nog iets kan. Leuk ook om jonge mensen om me heen te hebben. Er komen nu ook weer collega’s van vroeger hier op bezoek. Dan roddelen we wat. Heerlijk vind ik dat.” Lachend. “Dan gaat het echt zo van ‘Oh, zit die trut van toen er nou nog steeds?!’” Vervolgens serieus. “In het begin zat ik echt te wachten tot iemand langskwam ... Tja.” Pim: “Ger is zwaar, zwaar depressief geweest. En dat is niet gek. Door de dementie raakte hij álles kwijt. De relatie met Rino was al jaren slecht, maar die spatte uiteen en Rino kreeg een ›
Tekst GEBKE VERHOEVEN Fotografie GIJS VERSTEEG
‘Een echt thuis gevoel mis ik. Ik ben altijd bij mijn vader op bezoek’ MEIKE
gezondNU.nl - gezond nu, gezond blijven
Ontmoeting
nieuwe vlam, Vic. Ger, die al dementerend was, heeft nog een hele tijd bij die twee in huis gewoond tot er plek was hier in het verpleeghuis. Maar ook die verhuizing is geen vrijwillige keuze. Uitermate traumatiserend. Ger raakte depressief omdat alles hem ontglipte en hij slechts machteloos kon toezien.” Ger: “Gelukkig zijn Vic en zijn familie erg lief. Wanneer komen ze weer? Was dat nou maandag?” Meike: “Maandag komt Rino.” Ger: “Neemt hij de hond mee?” Meike: “Ik ga ervan uit, maar ik zal het voor de zekerheid even vragen. Toen mijn vader naar het verpleeghuis verhuisde, zou eerst Dobby, de hond, mee mogen. Het is een oud beestje en veel beweging heeft hij niet nodig, maar drie keer per dag uitlaten is te veel voor Ger. Er was niemand in het verpleeghuis die dat voor hem kon doen.” Ger: “Maar ik had toch ook een andere hond hier?” Meike: “Ja, een speciale hulphond. Dat was een experiment. KNGF Geleidenhonden willen namelijk een hulphond voor demente mensen trainen. Niet zozeer als hulp om mee te wandelen of boodschappen te doen, hoewel dat heel handig zou zijn, maar meer als gezelschapsdier. Zodat je op een ander niveau contact maakt.” Ger: “Waar is die hond nu dan?” Meike: “Afgekeurd. Niet geschikt als dementiehond.” Ger, mopperend: “Mooi is dat.” Meike: “Zo erg is het niet. Je vond de hond wel geweldig, maar tegelijkertijd riep je steeds: ‘Het is geen Dobby, hè?’ Je voelde je een beetje schuldig dat je wel met de hulphond ging wandelen en niet met je eigen hond.” Pim: “Die hulphond was een manier om Ger aan het bewegen te krijgen, want als het aan het verpleeghuis ligt, zit je de hele dag maar te zitten.
Meer lezen? Ontvang een notificatie wanneer het tweede deel online staat door 'Mijn Hoofd' op facebook te volgen: www.facebook.com/mijnhoofddefilm
‘Als je in Het Gesticht zit, bepaal je niet zelf hoe laat je naar bed mag of wanneer je een biertje drinkt’ GER
