Inspiratie – verdieping – ontmoeting
Gezamenlijk aanbod vorming en toerusting 2015-2016 Protestantse Gemeente Deurne Parochie Heilige Willibrord Deurne
2
Vooraf U bent van harte uitgenodigd om deel te nemen aan één of meer van de aangeboden activiteiten. Onvoorziene omstandigheden kunnen ons noodzaken een programmaonderdeel te wijzigen. Het is daarom raadzaam regelmatig onze informatiekanalen (website, Nieuwsbrief en De Schakel) te raadplegen. Voor alle activiteiten vragen we een vrijwillige bijdrage in de kosten, met een richtbedrag van € 5,= per persoon. Dit is inclusief koffie en thee. Wanneer een bijdrage voor u niet mogelijk is, bent u evengoed welkom. Voor de regionale avonden, herkenbaar aan dit logo: geldt: opgeven tot uiterlijk een week van te voren bij Wilma Docters van Leeuwen tel. 0493-314036 of per email
[email protected] In dit programmaboekje zijn de activiteiten per thema bij elkaar gezet. Op de losse kalender vindt u alle activiteiten op datum onder elkaar. We hopen u te ontmoeten op één of meer van de avonden!
Wilma Docters van Leeuwen Bart Jansen Paul Janssen Ada Rebel
3
Regionale activiteiten Maarten Luther: hier sta ik door Kees van der Zwaard woensdag 7 oktober 2015 20.00-22.00 uur “Het Zonnelied”, Kiosk 6, Venray ‘Hier sta ik – dansen en vechten met Maarten Luther’ is de titel van een muzikale monoloog van theoloog en theatermaker Kees van der Zwaard. Het is een monoloog over vriendschap en verraad, God en het geweten, de duivel en de vrije wil – voortgedreven door het verlangen naar wat ooit genade werd genoemd. De muziek in deze muzikale monoloog loopt van psalm naar gezang, langs Bach via een ballade tot popsong. Het instrument is een combinatie van traditie en moderniteit: een computergestuurd draaiorgel dat speelt ergens tussen kerk en straat.
4
De zin van muziek Lezing door Leo Samama woensdag 11 november 2015 20.00-22.00 uur Protestantse Kerk, Helmondseweg 5, 5751 GA Deurne
Vrijwel ons hele leven worden we omgeven door muziek. Van wiegeliedjes tot het draaiorgel op straat, van muziek in de lift, de supermarkt, de kledingzaak, de kapper en de tandarts tot muziek uit tal van persoonlijke speelapparaatjes, van muziek in de kerk tot het carillon over de stad, van de fanfare tot het stedelijke orkest. Op het voetbalveld en in het theater, en niet zelden tijdens geboorte en overlijden. We kunnen ons er nauwelijks voor afsluiten. En misschien willen we dat ook wel niet. Want muziek is voor bijna elke mens op aarde die 'andere' taal, waar we woordeloos mee communiceren en die we willens en wetens in tal van vormen met ons meedragen. Maar wat is muziek? Wat betekent muziek voor de mens? Hoe gaan we ermee om? Hoe ontstaat muziek? Leo Samama beantwoordt deze en vele andere vragen. Tegelijk wordt een beeld geschetst van de betekenis van muziek in ons bestaan, nu en vroeger. Leo Samama (1951) is componist en musicoloog. Hij was jarenlang docent aan het Utrechts Conservatorium en de Universiteit Utrecht, en was vervolgens als artistiek coördinator verbonden aan het Residentie Orkest en als directeur van het Nederlands Kamerkoor.
5
De Dode Zee rollen Lezing door Mladen Popović vrijdag 26 februari 2016 20.00-22.00 uur Protestantse Kerk, Veerstraat 24, 5831 JN Boxmeer
In deze lezing kijken we naar de Dode Zeerollen en het Jodendom in de Grieks-Romeinse tijd (ca. derde eeuw v. Chr.-eerste eeuw n. Chr.). De Dode Zeerollen bieden een unieke inkijk in de veelvormigheid en dynamiek van de Joodse religie en cultuur in een periode waarin belangrijke kenmerken van Jodendom en Christendom werden gevormd. De lezing biedt een algemene inleiding op de achtergrond van de vondst, de teksten, de archeologie van de nederzetting en de betekenis van de Dode Zeerollen. Daarbij zullen ook allerlei individuele teksten aan bod komen. Mladen Popović studeerde aan de Rijksuniversiteit Groningen, de Katholieke Universiteit Leuven en Yale University. Hij deed archeologisch onderzoek in Megiddo and Jeruzalem. Hij is directeur van het Qumran Institute van de RUG, dat in Nederland een leidende rol heeft in de bestudering van de Dode Zeerollen. Eind 2013 was hij gast-conservator van de bijzondere tentoonstelling over de Dode Zeerollen in het Drents Museum.
6
Lechajem op het leven Muzikale voorstelling door Gottfried van Eck woensdag 30 maart 2016 20.00-22.00 uur Gemeentecentrum, Speelheuvelplein 6 te Someren
Een drietal Joodse feesten kan in precies twaalf woorden worden samengevat: “Vijand wil ons Joden doden. Dat mislukt. Laten we feesten. Eet smakelijk!” Dit geldt voor het feest van Pesach met de bevrijding van de slavernij en de uittocht uit Egypte. Maar ook voor Poerim waar het Joodse volk ontkomt aan de massamoord die gepland was door de Perzische grootvizier Haman. Tenslotte is Chanoeka een feest van bevrijding: er komt een eind aan de vervolging door de Syrische koning Antiochus IV Epiphanes. Deze drie feesten worden wereldwijd nog altijd door Joden gevierd. Naast de Bijbelse verhalen zijn er ook de nodige ‘midrasjim’ – verhalende uitleggingen uit de Talmoed – en volksverhalen over deze feesten overgeleverd. Met humor en muziek worden deze feestverhalen opnieuw tot leven gewekt. Gottfried van Ech heeft zich sinds 1998 vooral gespecialiseerd in Joodse muziek en verhalen. Zijn verhalen zitten vol humor en ernst, wijsheid en lichtvoetigheid. Zijn muziek raakt een snaar; het is plezier om bij te huilen, verdriet om op te dansen.
7
Maarten Luther: Gesprekken aan tafel Lezing door Herman Westerink woensdag 25 mei 2016 20.00-22.00 uur Protestantse kerk, H. Jan IJpenburglaan 33, Elsendorp
Het is bijna 500 jaar geleden dat Maarten Luther zijn beroemde 95 stellingen aan de deur van slotkapel in Wittenberg (D) spijkerde. Het was het begin van de Reformatie en de verbreiding van het protestantisme in Europa en daarbuiten. Nog altijd spreekt Maarten Luther tot de verbeelding: de monnik die zich ten overstaan van paus en keizer moest verdedigen, de theoloog die zo radicaal het roer wilde omgooien, de man die opgesloten zat in de Wartburg en daar de bijbel vertaalde voor het gewone volk. In deze lezing staat de persoon Luther centraal. Wie was hij? In wat voor tijd leefde hij? Wat waren zijn belangrijkste denkbeelden? We gaan deze vragen na middels zijn eigen uitspraken zoals die verzameld zijn in zijn “Gesprekken aan tafel”. Herman Westerink (1968) werkt als theoloog en godsdienstfilosoof aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
8
Lezingen Zin in Brabant Lezing door Paul Spapens woensdag 21 oktober 2015 20.00-22.00 uur Reddingiushuis, Helmondseweg 15 Op de vraag: ‘Waarin geloven Brabanders anno nu?’ wordt in onze tijd van ontkerkelijking niet altijd meer een christelijk antwoord gegeven. In deze van oorsprong katholieke provincie zijn tegenwoordig boeddhistische tempels, spirituele doolhoven, moskeeën, reikimeesters, druïden, synagogen, vrijmetselaars en nog veel meer vormen van religie te vinden. Veel mensen hebben geen idee van deze veelkleurigheid. In Lierop bijvoorbeeld is een prachtige zonnetempel te zien. Een onderzoek, uitgevoerd samen met zijn collega Marieke Boerefijn, bracht Paul Spapens op het spoor van tientallen stromingen die Brabant momenteel rijk is. Op de website www.zininbrabant.nl brengen zij deze in kaart. Paul Spapens is dagbladjournalist. Hij publiceerde tientallen boeken over immaterieel erfgoed en identiteit. Hij is een boeiend spreker die garant staat voor een plezierige en interessante avond.
9
Aan zon en regen prijsgegeven Lezing door Harry en José Keijsers over hun pelgrimstocht naar Santiago de Compostela maandag 18 januari 2016 20.00 uur - 22.00 uur Parochiecentrum, Visser 2
Gedurende de maanden mei en juni van 2013 verblijven José Naalden en Harry Keijsers per fiets op een van de vele pelgrimswegen naar Santiago de Compostela. Deze weg loopt via Breda en Chartres naar Saint-Jean-Pied-le-Port. Van daaruit steken ze de Pyreneeën over om via de zgn. ‘Camino Francés’ verder te reizen naar Santiago de Compostela. Later fietsen ze nog door tot in Fisterra. Tijdens deze tocht genieten ze – ondanks veelvuldige regenbuien en kou - van de schoonheid van het landschap en van de vele culturele en historische uitingen. Ze zijn onder de indruk van de grootsheid van kathedralen en kerken; en komen langs oude kloosters en kapelletjes. Ze ontmoeten andere pelgrims, met wie ze hun ervaringen en belevingen delen, en laten zich onderdompelen in de gastvrijheid van chambre d’hôtes en albergues. Ze vinden rust en stilte in de ritmiek van het trappen en komen zichzelf tegen. Door dan weer samen, dan weer apart op te trekken is hun gezamenlijke nieuwe levensfase, die van de pensioengerechtigde leeftijd, daarmee ingezet.
10
Bachs grote passie Lezing door Ad de Keyzer donderdag 25 februari 2016 20.00 uur - 22.00 uur Parochiecentrum, Visser 2 “De Mattheüs-Passion is het perfecte muziekstuk voor een geseculariseerde samenleving,” denkt liturgist Ad de Keyzer van het Titus Brandsma-instituut. “Je hoeft er niet per se voor naar de kerk, maar als je je ervoor openstelt, raakt het aan de grote vragen van het leven.” Ad de Keyzer schreef in 2015 het boek “Bachs grote passie”. Al bijna vijfentwintig jaar geeft hij lezingen over het muziekstuk. Hij laat dan fragmenten horen en vraagt aan de deelnemers waar ze nou eigenlijk naar geluisterd hebben. “Dan hoor je geweldige dingen, hoor.” De Keyzer bekijkt de Mattheüs-Passion vanuit een spiritueel-liturgische benadering. “Spiritualiteit heeft te maken met de ziel, liturgie met de relatie tussen God en mensen. Bach heeft zijn hele ziel en zaligheid in dit stuk gelegd en het is aan de luisteraar om er iets mee te doen. Bij de Mattheüs leer je jezelf kennen, maar dan moet je het wel toelaten.”
11
Oecumenische vieringen Taizé-vieringen Oecumenische viering zondag 8 november 2015 19.00 uur; inzingen vanaf 18.30 uur Protestantse Kerk, Helmondseweg 5, 5751 GA Deurne m.m.v. de Protestantse Cantorij Vrije toegang, collecte Zondag 14 februari 2016 19.00 uur; inzingen vanaf 18.30 uur St. Willibrorduskerk a/d Markt m.m.v. de Protestantse Cantorij vrije toegang, collecte
De oecumenische werkgroep Taizé-viering organiseert twee Taizévieringen per jaar, in het najaar en in het voorjaar. Zang, teksten, gebeden, muziek en stiltes bepalen de meditatieve sfeer die typisch is voor Taizé. Uiteraard hoort daar ook veel kaarslicht bij. Na afloop is er gelegenheid elkaar te ontmoeten bij een kop koffie of thee achter in de kerk. Taizé, is een dorpje in Bourgondië in Frankrijk, waar lang geleden een geloofsgemeenschap werd opgericht. Jaarlijks komen vele duizenden jongeren uit alle werelddelen en geloofsrichtingen naar Taizé en zijn bij de 'broeders van Taizé' te gast. Zij leven vaak een week met hen mee, en bidden om vrede en verzoening. Deze oecumenische gemeenschap houdt dagelijks een drietal vieringen met deze jongeren in een grote kerk. Gemeenschappelijk in deze (vaak sobere) vieringen staan: de stiltes, het gebed en zeker ook de beroemde en mooie Taizé-liederen. 12
Wereldlichtjesdag Anders Vieren: Herdenking overleden kinderen zondag 13 december 2015 19.00 uur St. Willibrorduskerk a/d Markt te Deurne Vrije toegang, collecte
Wereldwijd worden op de tweede zondag van december lichtjes aangestoken voor overleden kinderen. Sommige mensen herdenken een volwassen kind, anderen een kindje dat niet eens de kans kreeg voor zijn eerste ademhaling. Er zijn mensen voor wie het verlies nog zo vers is en anderen voor wie dat al lang geleden was. De pijn van het gemis en het verlies van hoop en dromen die niet uitkwamen blijven hetzelfde en verbinden mensen die elkaar verder niet kennen. Wij willen bij die groeiende traditie aansluiten. Ouders van overleden kinderen zijn welkom, maar natuurlijk ook broers, zussen, grootouders, andere familieleden en iedereen die zich verbonden voelt. Zo willen we de wereld even letterlijk wat lichter maken voor mensen die een kind verloren hebben.
13
Oecumenische viering Gebedsweek voor de eenheid van de christenen zondag 24 januari 2016 19.00 uur Protestantse kerk, Helmondseweg 5, 5751 GA Deurne Vrije toegang, collecte Het is een goede gewoonte dat de christelijke gemeenschappen in Deurne de Gebedsweek voor de eenheid van de christenen samen vieren. Dit zijn de Parochie Heilige Willibrord Deurne, de Protestantse Gemeente Deurne, Christelijke Gemeente De Levensboom en de Kapelgroep van het Missiehuis. U bent van harte uitgenodigd om mee te vieren.
14
Bezinnen Kloosterdag Missieklooster Steyl woensdag 25 november 2015 10.00-17.00 uur Aanmelden noodzakelijk kosten: € 15,00
Kloosterdag Abdij Koningshoeven Berkel-Enschot woensdag 9 maart 2016 10.00-17.00 uur Aanmelden noodzakelijk kosten: € 15,00
15
Samen eten Ontmoetingsmaaltijd Samen eten vrijdag 8 januari 2016 18.00 uur De Wik, Hellemanstraat 2b te Deurne Kosten: € 10,= per persoon Tevoren reserveren
Vastenactiemaaltijd Informatie over de Vastenactie Vrijdag 4 maart 2016 18.00 uur De Wik, Hellemanstraat 2b te Deurne Kosten: € 10,= per persoon Tevoren reserveren
16
Films Film “Agora” zondag 6 september 2015 20.00 uur Parochiecentrum, Visser 2
Agora is een Spaanse film uit 2009. Het is de vierde eeuw na Christus, in Alexandrië is de spanning te snijden vanwege de steeds groeiende invloed van de christenen. In de Grote Bibliotheek, die onder vuur ligt van de christenen, probeert de briljante astronome Hypatia de over de eeuwen heen vergaarde kennis te vrijwaren met de hulp van haar leerlingen. Onder hen strijden twee jonge mannen om haar liefde: Orestes en de jonge slaaf Davus. De laatste wordt verscheurd tussen zijn gevoelens voor Hypatia en het uitzicht op vrijheid als hij zich zou aansluiten bij de steeds machtiger wordende christenen.
17
Film “Das weisse Band” zondag 4 oktober 2015 20.00 uur Parochiecentrum, Visser 2
In 1913 wordt een rustig Duits dorpje opgeschrikt door een aantal onverklaarbare gebeurtenissen. Een kabel wordt gespannen om de dokter met zijn paard ten val te brengen, een schuur vliegt in de fik en twee kinderen worden ontvoerd en gemarteld. De schoolleraar observeert en onderzoekt de gebeurtenissen en komt beetje bij beetje dichterbij de verschrikkelijke waarheid. Regisseur Michael Haneke geeft in deze fim een historischsociologische studie van een autoritaire, repressieve samenleving, waarbij het drama, dat als ondertitel ‘Eine Deutsche Kindergeschichte’ heeft, zich vooral richt op de kinderen. Das weisse Band eindigt in 1914 met het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, maar gaat in het hoofd van de kijker verder. Wat voor volwassenen groeiden uit deze kinderen? Loopt er een lijn van het wrede patriarchale systeem met zijn machtsmisbruik en sadistische vernederingen naar Hitler? Das weisse Band zet niet alleen de ogen, maar ook het hoofd aan het werk.
18
Film “Kreuzweg” zondag 15 november 2015 20.00 uur Parochiecentrum, Visser 2
De veertienjarige Maria komt uit een streng katholiek gezin. Ze neemt haar geloof zeer serieus en het is een belangrijk onderdeel van haar persoonlijkheid. Ze wordt beheerst door de beginselen die haar familie, met name haar rigide moeder, en de priester haar hebben bijgebracht. Het grote verschil tussen de strenge regels van haar familie en het meer wereldse leven als scholier, zet haar onder enorme druk. In veertien vaste scenes, verwijzend naar de veertien kruiswegstaties, wordt het verhaal verteld van een meisje dat haar leven volledig aan Jezus wil toewijden.
19
Film “Quartet” zondag 6 december 2015 20.00 uur Parochiecentrum, Visser 2 Vrijwillige bijdrage (richtbedrag € 5,= pp)
Deze hartverwarmende komedie speelt zich af in een bejaardenhuis speciaal voor musici. hier wordt een concert voorbereid ter voorbereiding van Giuseppe Verdi’s verjaardag. Nieuwkomer Jean, ex-vrouw van een van de bewoners, zorgt echter voor veel trammelant. Ze gedraagt zich als een diva en weigert mee te doen aan het concert.
20
Film “Die Welle” zondag 10 januari 2015 20.00 uur Parochiecentrum, Visser 2
Leraar Rainer Wenger start tijdens een studieweek met als onderwerp 'Staatsvormen' een project in zijn klas met de bedoeling een dictatuur voelbaar te maken. Wat vrij onschuldig begint met begrippen als groepsdruk en discipline ontwikkelt zich na enkele dagen in een serieuze beweging met als naam 'Die Welle'. Al op de derde dag beginnen de scholieren andersdenkenden uit te sluiten. Tegenstanders van 'Die Welle' worden vijanden en oude vriendschappen worden beëindigd. Kritiek op 'Die Welle' wordt beantwoord met agressie en intimidatie. De conflicten stapelen zich op tot de situatie onvermijdelijk escaleert.
21
Film “Erbarme Dich” Matthäus Passion Stories zondag 21 februari 2016 20.00 uur Parochiecentrum, Visser 2
In een labyrintische vertelling doet een aantal personages, waaronder operaregisseur Peter Sellars en schrijfster Anna Enquist, verslag van hun bijzondere verhouding met Bachs muziek. Orkest, solisten en koor van dirigent Pieter Jan Leusink voeren de Matthäus Passion op en begeleiden de verhalen met hun muziek. Met een pijnlijke levensgeschiedenis waarin het muziekstuk een allesoverheersende rol heeft gespeeld, is Leusink ook een van de hoofdpersonen. We luisteren verder naar de ontroerende verhalen van o.a. koordirigent Simon Halsey, Russische sopraan Olga Zinovieva en enkele leden van het Amsterdamse daklozenkoor De Straatklinkers. Het lijdensverhaal van de Matthäus Passion is niet alleen tijdloos, maar ook vertrouwd: ondanks onze verschillen delen we het geheim van de muziek.
22
Film “Les glaneurs et la glaneuse” – “Deux ans après” Twee extra films in de Goede Week om even pas op de plaats te maken en ruimte te nemen voor bezinning.
maandag 21 maart 2016, 20.00 uur Parochiecentrum, Visser 2 Vrijwillige bijdrage (richtbedrag € 5,= pp) Agnès Varda was geinspireerd door het schilderij Les glaneuses uit 1857 vanJean-François Millet. Hierop zijn drie arenleesters, raapsters aan het werk. Vroeger was dit voor armen de mogelijkheid om in hun onderhoud te voorzien. Zou dat scharrelen, sprokkelen ook nu nog bestaan? Overal in Frankrijk ontmoette Varda mannen en vrouwen die allerlei dingen, zoals aardappels, appels en ander weggegooid voedsel, voorwerpen zonder eigenaar sprokkelen, bijeenrapen, hergebruiken. Noodgedwongen, bij toeval of uit keuze zijn ze in contact met andermans overschot. Hun wereld is verrassend.
Twee jaar laten zocht Agnès Varda de mensen die zij in haar eerste verkenning ontmoette nog eens op. Dat leidde tot het vervolg “Deux ans après”. We bekijken deze avond beide films. 23
Film “The mill and the cross” Twee extra films in de Goede Week om even pas op de plaats te maken en ruimte te nemen voor bezinning.
The mill and the cross dinsdag 22 maart 2016, 20.00 uur Parochiecentrum, Visser 2 Vrijwillige bijdrage (richtbedrag € 5,=) Pieter Bruegel's epische verbeelding 'De Kruisdraging' uit 1564 vormt de basis voor Lech Majewski's tableau vivant The Mill and the Cross. De drukbevolkte landschapsschildering verhaalt van de onder het kruis bezwijkende Jezus op weg naar de Golgotha, geplaatst in Vlaanderen tijdens de gewelddadige Spaanse onderdrukking in hetzelfde jaar. Majewski hervormt de totstandkoming van het schilderij door de focus op een beperkt aantal van de vele honderden karakters te richten en ze een korte voorgeschiedenis te geven. De schilder (Rutger Hauer) loopt met een stapel vellen door het imposante landschap de scènes met de karakters te schetsen. Centraal staat een hemelshoge steile rotspartij met daarop een windmolen. Binnenin de rots zijn de wanden bekleed met houten trappen waarlangs de molenaar zijn goddelijke, alles overziende positie in de molen bereikt. Vanuit de top van de berg worden de machtige tandwielen aan het draaien gebracht. Daar wordt “het levensbrood vermalen en het lot”. Met de hulp van een goddelijke macht worden de verschillende scènes tot stilstand gebracht om zo opgenomen te kunnen worden in het kunstwerk van de onverstoorbaar rondlopende schilder. Met 2D-achtergrondschilderingen, 3D-animatie en het integreren van bestaande landschappen opgenomen in Europa en Nieuw Zeeland wordt de omgeving voor de acteurs in lagen opgebouwd. 24
Film “Paul dans sa vie” zondag 3 april 2016 20.00 uur Parochiecentrum, Visser 2
Op de uiterste westkaap van Normandie, Cap de la Hague, leeft de 75-jarige Paul Bedel al zijn leven lang als boer, samen met zijn twee zussen die net als hij ongetrouwd zijn. Paul is zo krom als de bomen in het heuvelige land waar de zee wild omheen spoelt. Hij trekt in de ochtendnevel zijn karretje voort, met op de verre achtergrond de nucleaire centrale die veertig jaar geleden de streek voorgoed veranderde. Boeren verlieten de landbouw om er te gaan werken, maar Paul en zijn zussen bleven zaaien, maaien en cider maken zoals ze dat altijd al hadden gedaan. Nooit ging hij mee met de modernisatie, liever sleutelt hij eindeloos aan zijn haperende machinepark: een hooibalenmaker uit 1956, een maaimachine uit 1945 en een roestige dorsmachine uit 1937. Toch komt ook voor Paul eens het moment om te stoppen...
25
Film “Bon Dieu” zondag 1 mei 2016 20.00 uur Parochiecentrum, Visser 2
Claude en Marie Verneuil zijn afkomstig van katholieke ouders uit de grote provinciale bourgeoisie en nogal conservatief. Maar ze zijn altijd ruimdenkend geweest. Het was echter even slikken toen hun eerste dochter trouwde met een moslim, hun tweede met een Jood en de derde met een Chinees. Hun hoop dat hun laatste dochter toch voor de kerk trouwt wordt aangewakkerd wanneer ze vernemen dat ze een brave katholieke jongen heeft ontmoet.
26
27
Protestantse Gemeente Deurne Postbus 171, 5750 AD Deurne www.pgdeurne.nl Parochie Heilige Willibrord Deurne Visser 2 5751 BL Deurne www.heiligewillibrorddeurne.nl
Deurne, juni 2015
28