ONDERZOEK ZOUT ETENEXTRA FIGUREN GROEPSNIVEAU
HOOFDSTUK 1 KENNIS OVER ZOUT ETEN
2
KENNIS OVER ADH ZOUT Weet u wat de aanbevolen hoeveelheid zout per dag is?
Nederlands publiek (n=1050)
Achterban Nierstichting (n=1072)
NVN (n=174)
19%
81%
35%
65%
62%
Ja, namelijk (ongeveer) .... gram per dag
38% Nee, dit weet ik niet
Ik denk dat de aanbevolen hoeveelheid zout per dag is........... [OPEN]
Nederlands publiek (n=198) Achterban Nierstichting (n=372) NVN (n=108)
34%
18%
26%
19% 0-4 gr
15%
29%
4%
46%
12%
6%
65%
5 gr
6 gr
1%
7 gr
3
KENNIS VOEDING & ZOUT (1) VEEL ZOUT Kunt u aangeven hoeveel zout zit in.... ? Resultaten top 2: "heel veel" of "veel" 84%
Chips en zoutjes 74%
Smaakmakers
71%
Soepen (uit blik, pak of zak) Kant-en-klaar maaltijden (vers of uit… Sauzen (uit blik, pot of zak)
68% 68% 67%
Bewerkt vlees 55%
Croissants, saucijzenbroodjes
49%
Kaas 28% 29% 30% 28%
Brood Olijven, gerookte zalm, haring, feta 17% 21%
Groenten uit blik of glas Verse groenten of diepvriesgroenten
41%
67%
82% 81%
79%
90% 88% 87%
79%
58% 63%
66%
41%
10% 7% 7%
Nederlands publiek (n=1050)
90% 91%
76% 80%
91% 93%
Achterban Nierstichting (n=1072)
De figuren in deze rapportage staan steeds in aflopende volgorde van % Nederlands publiek.
NVN (n=174)
4
KENNIS VOEDING & ZOUT (2) WEINIG OF GEEN ZOUT weinig zout Kunt u aangeven hoeveel zout zit in.... ? Resultaten bottom 3 "geen" of "heel weinig" of "weinig" 69%
Verse groenten of diepvriesgroenten Groenten uit blik of glas
Croissants, saucijzenbroodjes Kant-en-klaar maaltijden (vers of uit diepvries) Soepen (uit blik, pak of zak) Sauzen (uit blik, pot of zak) Smaakmakers Bewerkt vlees Chips en zoutjes
26%
13%
Brood Kaas
46% 43%
25%
Olijven, gerookte zalm, haring, feta
8% 9% 6% 8% 7%
13% 16%
78% 78%
37%
25% 21%
15% 15% 11%
11% 7% 5% 9% 7% 5% 9% 8% 6% 8% 6% 6% 7% 5% 5%
Nederlands publiek (n=1050)
Achterban Nierstichting (n=1072)
NVN (n=174)
5
KENNIS OVER GEVOLGEN TE VEEL ZOUT
Weet u wat de gevolgen voor uw gezondheid kunnen zijn als u teveel zout eet?
Nederlands publiek (n=1050)
62%
Achterban Nierstichting (n=1072)
38%
90%
NVN (n=174)
10%
96%
Ja, namelijk ....
4%
Nee
6
GEVOLGEN TE VEEL ZOUT Kunt u aangeven welke aandoeningen het gevolg kunnen zijn van (te) veel zout eten? 83%
Hoge bloeddruk
96% 100% 72%
Nierschade
93% 98% 59%
Hart- en vaatziekten
77% 88% 13% 11% 8%
Diabetes
8% 7% 6%
Maagkanker
Astma en/of COPD
2% 1% 0%
Geen van deze
1% 0% 0%
Nederlands publiek (n=1050) 6%
Weet niet
1% 0%
Achterban Nierstichting (n=1072) NVN (n=174)
7
HOOFDSTUK 2 HOUDING TEN AANZIEN VAN ZOUT ETEN
8
MATE WAARIN MEN BEZIG IS MET MINDER ZOUT ETEN In hoeverre bent u bezig met minder zout eten?
Nederlands publiek (n=1050) Achterban Nierstichting (n=1072)
16%
12%
24%
37%
NVN (n=174)
17%
57%
Iedere dag (altijd)
Vaak
Regelmatig
22%
21%
16%
11%
12%
8% 5%
16%
12%
Soms
Zelden
6% 6% 3%
Nooit Zou u willen minderen met zout eten?
Nederlands publiek (n=334)
35%
Achterban Nierstichting (n=473)
36%
NVN (n=165)
33% Ja
40%
25%
30%
25%
Misschien
35%
42%
Nee
9
REDENEN OM NIET TE WILLEN MINDEREN MET ZOUT Waarom zou u niet willen minderen met zout? 80%
Ik gebruik al weinig zout
Ik ben gezond, dus voor mij niet nodig Eten zonder zout vind ik niet lekker
90% 88% 14% 6% 3% 13% 9% 5%
Geen zin, te ingewikked
4% 1% 3%
Geen tijd voor om me mee bezig te houden
4% 0% 0%
Vind ik niet belangrijk
3% 0% 0%
Nederlands publiek (n=265)
3%
Anders
Achterban Nierstichting (n=371)
8% 18%
Basis: Men geeft aan niet te willen minderen met zout
NVN (n=73)
10
ZORGEN OM ZOUTGEBRUIK Mensen die veel zout eten hebben een verhoogd risico op hoge bloeddruk, hart-en vaatziekten en nierschade. Maakt u zich zorgen dat u met uw zoutgebruik een hoger risico loopt om één of meerdere van de genoemde aandoeningen te krijgen?
Nederlands 3% publiek (n=469)
Achterban Nierstichting 3% (n=460)
27%
71%
23%
74%
Ja, daar maak ik mij veel zorgen om Nee, daar maak ik mij geen zorgen over
Ja, daar maak ik mij enigszins zorgen om
Basis: Heeft geen hoge bloedruk, hart- en/ of vaatziekte, diabetes of dagelijks medicijngebruik.
Het eten van veel zout kan aandoeningen als een hoge bloeddruk, hart-en vaatziekte en nierschade verergeren. Maakt u zich zorgen dat u met uw zoutgebruik een hoger risico loopt om uw situatie/aandoening te verergeren?
Nederlands publiek (n=334) Achterban Nierstichting (n=473) NVN (n=165)
16%
40%
13% 9%
35%
33%
Ja, daar maak ik mij veel zorgen om Nee, daar maak ik mij geen zorgen over
44% 52%
58%
Ja, daar maak ik mij enigszins zorgen om
Basis: Heeft een hoge bloedruk, een hart- en/ of vaatziekte, diabetes en/of gebruikt dagelijks medicijnen (deze vraag is dus gesteld aan een bredere groep dan de ‘risicogroep’ zoals gedefinieerd in dit rapport)
11
HOOFDSTUK 3 LEVENSSTIJL
12
SPORTEN, GEZONDE VOEDING EN GEZONDE LEEFSTIJL In hoeverre bent u in het dagelijks leven bezig met... 39%
Sport en bewegen
37% 28%
56%
(Gezonde) voeding
61% 70%
51%
(Gezonde) leefstijl
54% 59%
Nederlands publiek (n=1050)
Achterban Nierstichting (n=1072)
NVN (n=174)
13
40% VAN NEDERLANDS PUBLIEK ZOU GEZONDER WILLEN ETEN Zou u gezonder willen eten dan u nu doet of bent u tevreden met uw huidige eetpatroon?
Nederlands publiek (n=1050)
40%
58%
Achterban Nierstichting (n=1072)
22%
76%
NVN (n=174)
24%
76%
Ik zou gezonder willen eten dan ik nu doe
Ik ben tevreden met mijn huidige eetpatroon
14
GEBRUIK VOEDINGSMIDDELEN Hoe vaak eet of gebruikt u...... Resultaten top 2: "iedere dag" of "meerdere malen per week" 92% 96% 98%
Brood 85%
Verse groenten of diepvriesgroenten
94% 90%
80%
Kaas
90% 85%
Groenten uit blik of glas Smaakmakers
18%
Bewerkt vlees
14% 15%
Chips en zoutjes
16%
9%
Olijven, gerookte zalm, haring, feta Sauzen (uit blik, pot of zak)
Croissants, saucijzenbroodjes Kant-en-klaar maaltijden (vers of uit diepvries) Soepen (uit blik, pak of zak)
34%
17% 18%
10%
35%
29% 28%
22% 18% 16%
5% 5% 2% 3%
24%
10%
8% 3% 2% 7% 4% 5%
Nederlands publiek (n=1050)
Achterban Nierstichting (n=1072)
NVN (n=174)
15
GEBRUIK SMAAKMAKERS Voegt u bij de bereiding van een maaltijd SMAAKMAKERS toe?
Nederlands publiek 2% 9% (n=1050) Achterban Nierstichting 1%4% (n=1072)
24%
13%
38%
39%
NVN (n=174) 1% 2% 6% Vaak
37%
Regelmatig
8%
29%
32%
Altijd
19%
Soms
14%
22%
Zelden
Nooit
Voegt u bij de bereiding van een maaltijd KRUIDEN toe?
Nederlands publiek (n=1050) Achterban Nierstichting (n=1072)
5%
16%
12%
NVN (n=174) 2%4% Altijd
30%
7%
8%
14%
10%
Vaak
26%
17%
19%
24%
Regelmatig
14%
8%
31%
51%
Soms
Zelden
Nooit
16
ZOUTGEBRUIK Voegt u bij de bereiding van een maaltijd ZOUT toe?
Nederlands publiek (n=1050) Achterban Nierstichting (n=1072)
15%
14%
12%
NVN (n=174) 2%4%
7%
8%
Altijd
20%
14%
17%
10%
24%
Vaak
Regelmatig
23%
15%
19%
13%
31%
51%
Soms
Zelden
Nooit
Voegt u bij het eten van een maaltijd ZOUT toe?
Nederlands publiek 3% 7% (n=1050) Achterban Nierstichting 1% 1%4% (n=1072)
NVN (n=174) 1% 0% 2% 5% Altijd
12%
11%
21%
24%
34%
25%
58%
19%
Vaak
74%
Regelmatig
Soms
Zelden
Nooit
17
ZOUTGEBRUIK Wat voor zout gebruikt u dan voornamelijk? 70%
Gewoon keukenzout
66% 57% 42%
Zeezout
46% 39%
Zout met zoutvervangers (kalium)
6% 10%
Nederlands publiek (n=1050)
14%
Achterban Nierstichting (n=1072)
4%
Anders
NVN (n=174)
7% 20%
Basis: gebruikt soms (of vaker) zout tijdens bereiden of eten.
De aanbevolen hoeveelheid is 6 gram per dag. Denkt u dat u meer of minder zout gebruikt dan deze aanbevolen hoeveelheid zout per dag? Nederlands publiek 38% 20% 21% 21% (n=1050)
Achterban Nierstichting (n=1072) NVN (n=174)
16%
48%
11% Meer
59%
Minder
De juiste hoeveelheid
13%
23%
14%
16%
Weet ik niet
18
HOOFDSTUK 4 INFORMATIEZOEKGEDRAG
19
RAADPLEGEN VAN VERPAKKING Waarin bent u dan geïnteresseerd? 66% 62%
Vet 53%
Raadpleegt u regelmatig de verpakking van voedingsproducten om meer informatie te krijgen over de samenstelling?
65% 63%
Suiker/koolhydraten 48%
Nederlands publiek (n=1050)
59%
41%
55% 56%
Energie/calorieën 42%
Achterban Nierstichting (n=1072)
67%
33%
48%
Zout
71% 88%
NVN (n=174)
80%
Ja
Nee, zelden of nooit
20%
37% 34% 26%
E-nummers
20% 18%
Eiwitten
35%
Anders
6% 5% 7%
Nederlands publiek (n=619) Achterban Nierstichting (n=714) NVN (n=134)
Basis: kijkt op verpakking voedingsproducten.
20
RAADPLEGEN VAN ANDERE INFORMATIEBRONNEN Zo ja, welke informatiebronnen? 63%
Website Voedingscentrum Heeft u wel eens andere informatiebronnen (anders dan de verpakking) geraadpleegd om meer informatie te krijgen over de samenstelling van voedingsproducten?
Nederlands publiek (n=1050) Achterban Nierstichting (n=1072)
34%
66%
42%
53% 60% 28%
Tijdschriften
40% 23% 25% 29% 26%
Andere websites
25% 29% 32%
Kookboeken
58%
24%
NVN (n=174)
61%
39%
Folders/brochures
39% 33% 23%
Ja
Nee, zelden of nooit
de Allerhande
30% 17%
Facebookpagina's
4% 4% 3% 9%
Anders
14% 25%
Nederlands publiek (n=360) Achterban Nierstichting (n=445) NVN (n=102)
Basis: raadpleegt wel eens andere informatiebronnen dan de verpakking.
21
INFORMATIEZOEKGEDRAG Waarin bent u dan geïnteresseerd? 66% 66%
Suiker/koolhydraten 55%
64% 63%
Vet 55% 58% 58%
Energie/calorieën 45% 45%
Zout
70% 89% 42%
E-nummers
36% 25% 34% 33%
Kleurstoffen 21% 28% 25%
Eiwitten
Nederlands publiek (n=360) 46%
Achterban Nierstichting (n=445)
8%
Anders
14% 20%
NVN (n=102)
Basis: raadpleegt wel eens andere informatiebronnen dan de verpakking.
22
HOOFDSTUK 5 SUCCESFACTOREN
23
MATE VAN SUCCES IN MINDEREN ZOUTGEBRUIK Wat maakt het moeilijk om uw zoutgebruik te minderen? 65%
Eten zonder zout vind ik niet zo lekker
64% 50%
In hoeverre lukt het u wel of niet om uw zoutgebruik te minderen?
Nederlands publiek (n=765)
20%
Achterban Nierstichting (n=951)
42%
31%
30%
45%
8%
20%
4%
32%
Onvoldoende kennis van waar veel en minder zout in zit
25% 33%
31%
Onvoldoende inzicht in mijn eigen zoutgebruik
28% 17%
NVN (n=156)
41%
42%
Heel erg goed
Enigszins goed
Enigszins niet goed
Helemaal niet goed
Basis: zou zoutgebruik willen minderen
13% 4%
Ik heb onvoldoende alternatieven voor handen
18% 22% 0%
Neutraal 6%
Ik eet veel buiten de deur
14% 17%
Nederlands publiek (n=62) Achterban Nierstichting (n=36) NVN (n=6) Basis: minderen zoutgebruik lukt (enigszins/helemaal) niet goed LET OP: Lage n!
24
FACTOREN DIE HELPEN OM ZOUTGEBRUIK TE VERMINDEREN Wat zou u helpen om uw zoutgebruik (verder) te minderen?
Informatie over welke producten weinig of veel zout bevatten
36% 43% 38% 32% 34%
Meer inzicht in alternatieven voor zout
28%
Informatie over hoe ik lekker kan koken zonder zout
30% 31% 28% 29% 27%
Informatie over hoeveel zout ik per dag eet
23% 13%
Meer inspiratie om met minder zout lekker te koken
Een specifiek op mij toegepast dieet
19% 24% 5% 4%
Nederlands publiek (n=1050)
9% 4%
Anders
Achterban Nierstichting (n=1072)
11% 14%
NVN (n=174)
25
IDEEËN OM BEWUSTER OM TE GAAN MET ZOUT In hoeverre spreken onderstaande activiteiten/ producten u aan om bewust(er) met zout om te gaan? 66%
Kruidenwijzer: hoe en met welke kruiden te koken
71% 64% 68% 64%
Tips om met minder zout te koken
55% 60% 61%
Receptenboek met recepten zonder zout
54%
Zwartboek zout: handboek met producten waar (te)veel zout in zit 45%
Een app die aangeeft hoeveel zout in een product zit met een mogelijk alternatief
41% 43%
Een app die aangeeft hoeveel zout ik per dag gebruik
Kookworkshops: koken met minder zout Platform, uitwisselen van tips over minderen met zout
51%
64% 68%
61%
53%
41%
Kookprogramma van de Nierstichting met tips en advies Een bezoek aan een kruidentuin
79%
48% 46%
24% 26% 24% 27% 26% 20% 22% 24%
45%
Nederlands publiek (n=1050)
Achterban Nierstichting (n=1072) NVN (n=174)
26
BIJLAGE ACHTERGROND DEELNEMERS
27
ACHTERGROND DEELNEMERS (1) Man-vrouw verdeling
Nederlands publiek (n=1050)
50%
Achterban Nierstichting (n=1072)
50%
41%
NVN (n=174)
59%
45%
55%
Man
Vrouw
Leeftijd
Nederlands publiek (n=1050)
18%
26%
Achterban Nierstichting (n=1072) 1% 11%
NVN (n=174)
5%
27%
36%
13%
20%
39%
18-29 jaar
16%
30-44
33%
21%
45-59
60 -65
12%
22%
66+
28
ACHTERGROND DEELNEMERS (2)
Opleiding
Nederlands publiek (n=1050)
Achterban Nierstichting (n=1072)
NVN (n=174)
23%
21%
16%
48%
39%
42%
29%
40%
42%
Lager (basisschool/Mavo, Mulo, Vmbo) Midden (Mbo, Mts, Havo, Vwo) Hoger (Hbo en Universiteit)
29
ACHTERGROND DEELNEMERS (3) Welke situatie(s) zijn op u van toepassing?
Welke situatie(s) zijn op u van toepassing? Ik heb zelf een nierziekte
2% 19% 95%
Ik heb iemand in kennisen/vriend enkring met nierziekte Ik heb via werk te maken met nierziekten
Geen van bovenstaande
29% 58%
5%
Ik heb een gezinslid met een nierziekte Ik heb iemand in de familie met nierziekte
24%
Ik heb een hoge bloeddruk
8%
Ik heb een harten/of vaatziekte
11% 6%
10% 17%
16%
7%
15%
Ik heb diabetes
9%
3%
16% 22%
42%
Ik gebruik dagelijks medicijnen
12% 2%
50% 96%
6% 0%
43% 1%
54%
42% 0%
Nederlands publiek (n=1050) NVN (n=174)
45%
Geen van bovenstaande
9%
3%
Wil niet zeggen
1% 0%
Achterban Nierstichting (n=1072)
30
ACHTERGROND DEELNEMERS (4) Op welke wijze heeft u geld gegeven aan de Nierstichting?
Welke situatie(s) zijn op u van toepassing? 33%
Ik steun Nierstichting financieel
59% 76%
Ik heb Nierstichting op andere manier gesteund (collecte, actie) Ik ben op zakelijke manier verbonden aan Nierstichting
13% 61%
26% 32% 33%
Eenmalige overboeking/ acceptgiro
10% 18% 16%
Periodieke schenking
9%
Structurele bijdrage (machtiging): vaste donateur
1% %
Via Vriendenloterij
0%
Nierstichting in mijn testament
3% 3%
Sponsoren van mensen die sportieve prestatie verrichten 52%
Geen van bovenstaande
62% 56%
21%
4%
Ik ken de Nierstichting vanuit mijn werk
76%
Collecte
5% 15%
Nederlands publiek (n=1050) Achterban Nierstichting (n=1072) NVN (n=174)
Zelf een actie voeren
Anders
27% 34% 11% 7% 8% 1% 1% 1% 5% 3% 0% 1% 3% 0% 0% 5% 6%
Basis: ik steun de Nierstichting financieel
31
RIJNSBURGSTRAAT 9 1059 AT AMSTERDAM 020-4122405 www.mwm2.nl
In opdracht van: Nierstichting Auteur(s): Saskia de Bruijn Datum: juni 2015