Korpsblad voor de Nationale Reserve
Koninklijke Landmacht
4
oktober 2008 14e jaargang
• Oefenen met civiele instanties • Zelfstandigen bij de Nationale Reserve
Informatiebulletin
van en voor de LO/Sportorganisatie
• Noord-Hollanders in Zuid-Limburg • Tactische wargames Fit for Action
ISSN 1384-6000
November Romeo
Inhoud 4
Militair van het Korps Nationale Reserve bewaakt een energiecentrale in Amsterdam. In deze November Romeo aandacht voor drie grote oefeningen met de civiele autoriteiten.
14 Oefening Southern Comfort
Energiecentrale en rangeerterrein veilig
16
6
62ste Airbornemars
Eigen baas en reservist
9
10
Netherlands Military Tattoo
20 Oefening Alert
Natresmilitair test ‘wargames’
22
12 Foto-impressie Prinsjesdag
Colofon Hoofdredactie Korpscommandant lkol Gerard van der Thiel
18 Hoe zit dat eigenlijk?
Lees er meer over vanaf pagina 4.
Waargenomen
Eindredactie kap Klaas Daane Bolier Communicatiegroep Natres: elnt Fred Warmer (Hoofd) aoo Joost Danvers (Korpsblad) kpl1 Eric Nettekoven (Verslaggeving) kpl1 Michel Nauta (Fotobeheer) Bataljonsvertegenwoordigers: 10 bat. sld1 Rogier van der Meij 20 bat. sgt Robert Witsen 30 bat. kpl Myra Theunissen 40 bat. sgt1 Ilse de Krosse 50 bat. vacant FKNR sm Bertrand Verbeek OVV elnt bd Peter de Leeuw NATOPS maj Leo Harskamp Redactieadviseurs: sm bd Erik Dirksen sld1 Ronald de Ridder Fotografie Gerard van Oosbree Dutch Defence Press
Adreswijzigingen 1. Actieve leden van het Korps Natres ontvangen November Romeo gratis op het postadres dat bekend is bij de directie personeel en organisatie (DPO) van de KL. Adreswijzigingen uitsluitend via de administratie van uw compagnie of bataljon. 2. Leden van het OVV KNATRES ontvangen November Romeo gratis op het postadres dat bekend is bij de ledenadministratie. 3. Overige lezers kunnen uitsluitend schriftelijk hun adreswijziging doorgeven aan de redactie van November Romeo.
Redactie-adres Kabinet CLAS Korpsbureau Natres Postbus 90004 3509 AA Utrecht e-mail:
[email protected]
De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden artikelen in te korten of niet te plaatsen. De inhoud van November Romeo weerspiegelt niet noodzakelijk de mening van de KL-leiding. Overname van artikelen of illustraties is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie in dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. Ingezonden brieven en artikelen worden zeer gewaardeerd.
Lay-out en druk Naomi Jacobs OBT b.v., Den Haag
NOVEMBER ROMEO
2
Redactioneel
Complimenten
eiten lijk is nu al dat alle activit aal afgelopen, maar duide em hel t nie nog is t He r. e ons jubileumjaa dden. We hebben aan onz ijd om terug te blikken op oogmerk dat we ermee ha het n aa n age edr bijg ben serve één voor één heb le Reserve is vergroot rond 60 jaar Nationale Re eid van het Korps Nationa dh ken sbe am na de en en iliedag gewerkt met bataljonsfam onderlinge saamhorigheid oerd. de civiele autoriteiten. de plannen hebben uitgev door grote oefeningen met s en de compagnieën, die on alj bat de r voo t ers ere nten op hun plaats. All t worden vergeten. Deze Daarvoor zijn complime st Haitsma mag zeker nie Ern nel olo t-k an ten lui r Natres onder leiding van en de uitvoering. En de projectgroep 60 jaa ormd tussen het oogmerk gev l ake sch jke gri an bel de jaar lang collega’s hebben ruim een n als de eigen straat, oefeninge volgde, sommigen zelfs in ek bli pu t He en. nn tke on kan niemand meer van het Korps Nationale Dat we op de kaart staan bijdrage van onze Fanfare lle lvo stij de ook ar ma oom, Kijfhoek en Alert, mee. Woudenburcht, Zonder Str en onze werkgevers keken leerden ons beter kennen ers rtn spa eid ligh vei De Taptoe. tionale Reserve, als Reserve aan de Nationale vestigen op het Korps Na te ten we ing leid ke itie onze pol op reservisten ben we de aandacht van niet zo vreemd. Het beroep Als klap op de vuurpijl heb is ag Ha n De in en all reservisten opv ar van de krijgsmacht. Dat dit jaar waarschijnlijk na grootste groep reservisten 157.000 in 2007 en groeit ar na 6 200 in n age nd omen van 142.000 ma s Jack de Vries. is de afgelopen jaren toegen eving, zegt staatssecretari enl sam de in sie fen De van belangrijke ambassadeur 190.000. De reservist is een kt hij genomen uitzenddruk den ervistenbeleid. Met de toe res het r voo d dig kon nge aantal keuzes aa hij met reservisten en hun De staatssecretaris heeft een beroepsmilitairen. Ook wil den on gez uit t nie bij opvangen van de werkdruk op individuele basis, aan backfill, het tijdelijk gaat dan om uitzendingen t He n. gaa te g din zen uit mogelijkheid om zelf op ies wel, dat er vaker werkgevers praten over de rste betekent volgens De Vr aa sch bij et Inz e. ord de niet aan nt berekend. te eenheden in missies is el, dat wordt op dit mome eve want de inzet van comple Ho n. zij dig no n iste t er meer reserv zal worden gedaan en da een beroep op reservisten
T
en hebben we een ment waard. De laatste jar pli com te ots gro het l we n gekomen en dat is misschie sme die ons korps We zijn in zestig jaar ver motivatie en het enthousia de r doo en rag ged bij n aa emaal rgemaakt. Daar heeft u all enorme ontwikkeling doo zo karakteriseren.
De redactie
NOVEMBER ROMEO
3
Oefenen met civiele instanties
Gezonde spanning tijdens ‘Zonder Stroom’ Tekst: sgt Robert Witsen Foto’s: elnt Fred Warmer
Eind september rondde 20 Natresbataljon twee meerdaagse oefeningen af in samenwerking met civiele autoriteiten. De C-compagnie in Amsterdam kwam in actie bij een energiecentrale van Nuon. De D-compagnie in Den Haag oefende bij Kijfhoek, Nederlands grootste goederenrangeerterrein.
De oefening ‘Zonder Stroom’ begon voor Nuon enkele dagen eerder dan voor het Korps Nationale Reserve, want de onderneming besloot actief te participeren en de eigen veiligheidsprocedures te toetsen. De energiecentrale werd in het begin van de week op scherp gezet door dreigtelefoontjes en actievoerders rond het terrein, gespeeld door leden van de Natres.
communicatie verloopt op het moment dat diensten als politie, brandweer en landmacht hun opwachting komen maken.” De dreigende ontwikkelingen in het begin van de week, doen Nuon besluiten om bijstand te vragen aan de politie. In het scenario heeft de politie echter onvoldoende capaciteit. De bedreiging van de stroomvoorziening is aanleiding voor de civiele autoriteiten uit de Veiligheidsregio AmsterdamAmstelland om militaire assistentie te vragen aan RMC West.
Patrouilleboot
Militaire assistentie Alexander van Ofwegen, clustermanager Hemwegcentrale: “Veiligheid is erg belangrijk voor ons. Nuon wil onder alle omstandigheden de stroomvoorziening kunnen garanderen. Tijdens deze oefening wilden wij ook ervaren, hoe onze mensen reageren op onverwachte zaken. En natuurlijk hoe de NOVEMBER ROMEO
4
Eenheden van de C-compagnie beginnen met voorverkennen. Het lijkt eenvoudig, maar de Hemwegcentrale omvat een enorm terrein, waarvan grote delen aan het water. Kapitein Steven Visser, compagniescommandant: “Wij hadden een patrouilleboot van de marine achter de hand, maar onze mensen wisten dat niet. Dat is nu zo’n leermoment. Je komt op een locatie en ziet dat je een deel niet over land kunt beveiligen. Zo’n hiaat moet gesignaleerd worden, waarna de commandant kan vragen om assistentie van een patrouillevaartuig.” Op donderdagavond komen drie pelotons in actie volgens de verdeling: wacht, quick reaction force (qrf) en rust. Vanaf dat moment is de Hemweg in verzekerde beveiliging genomen en wachten de manschappen op wat komen gaat. Vooral op vrijdag gaat het er stevig aan toe. Een twintigtal relschoppers onderneemt een frontale aanval en enkele activisten weten het terrein op te komen. De qrf moet deze infiltranten inrekenen en er ontstaat een felle confrontatie. De militairen overmeesteren de indringers en leveren deze uit aan een politie.
Kijfhoek Kijfhoek Foto’s: Jurriaan Brobbel
Groter blikveld De oefening werd aangegrepen om de band met werkgevers te verstevigen. Op vrijdag 26 september werden werkgevers welkom geheten op de Marinekazerne in Amsterdam. Bataljonscommandant luitenant-kolonel John Gödecke heette de genodigden welkom en memoreerde aan een bijzonder verleden: “Het beroemdste schilderij van Rembrandt, de Nachtwacht, beeldt de Amsterdamse schutterij uit. Onze C-compagnie past in een lange traditie van militaire weerbaarheid door burgers, maar wel in een veel professionelere setting.” Na een presentatie door kapitein Visser en een demonstratie op de kazerne bezochten de werkgevers de oefening. Na afloop van het programma klonk waardering. De heer Huijg, Van Baarsen Buisleidingen: “Je hoort onze medewerker altijd met enthousiaste verhalen op de zaak, maar je hebt er weinig beeld bij. Deze kijk achter de militaire schermen heeft mijn blikveld enorm verruimd.” De heer Ravoo van de NS: “De energie knettert uit die mensen. Boeiend om te ervaren. Als het doel van deze dag is om begrip te kweken, dan is die opzet volledig geslaagd.”
Gelijktijdig met de oefening ‘Zonder Stroom’ vond een soortgelijke oefening plaats bij het Kijfhoek-rangeerterrein van Keyrail in de gemeente Zwijndrecht. De D-compagnie zette hier ruim 100 militairen in. Compagniescommandant majoor Rick van der Sluis: “Naast het beoefenen van de procedures zijn diverse simulaties uitgevoerd om mensen te leren anticiperen. Dit soort oefeningen wordt doorgaans op militair terrein gehouden, maar dankzij de samenwerking met Keyrail, vertegenwoordigers uit de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid en de gemeente konden wij in een realistische omgeving onze vaardigheden aanscherpen.”
Ook deze oefening werd aangegrepen om werkgevers kennis te laten maken met het Korps Nationale Reserve. Ruim dertig gasten werden op de Van Ghentkazerne in Rotterdam ontvangen en mochten daar onder meer schieten in de simulator Klein Kaliber Wapen. Hierna bezochten zij de lopende oefening bij Kijfhoek.
NOVEMBER ROMEO
5
Zelfstandig ondernemers bij de Natres
Tekst: sgt Robert Witsen
“In de baas zijn tijd” Met voorlichtingsmateriaal en bijeenkomsten is er volop aandacht voor de werkgevers van mensen die naast hun baan ook militair van het Korps Nationale Reserve zijn. Maar een inventarisatie leert dat ruim 10% van de korpsleden niet in loondienst werkt. Is deze groep ‘eigen bazen’ een vreemde eend in de bijt? Over de beweegredenen van enkele zelfstandig ondernemers bij 20 Natresbataljon.
NOVEMBER ROMEO
6
Achtergronden
De meeste mensen in loondienst gebruiken hun weekend of enkele vakantiedagen voor de opkomsten bij het Korps Nationale Reserve. Voor het gewone salaris bij hun werkgever maakt dat weinig uit, want dat loopt door. De landmachtwedde is voor de meesten een aardige aanvulling. Voor zelfstandigen ligt dat anders. Voor hen betekent veelal een dag niet gewerkt: geen verdiensten in het eigen bedrijf. De opkomsten kosten hun bedrijf geld, want een zelfstandige haalt al snel een bruto urenomzet van zo’n 400 euro per dag. De landmachtwedde is voor hen dus geen aanvulling, maar slechts een kleine compensatie.
Sergeant-1 Adri Meulemans
Waardering Adri Meulemans illustreert de inkomstenkloof: “Vijf jaar geleden werd me gevraagd of ik beroepsonderofficier wilde worden en maakte ik een sollicitatiedag mee. Na afloop mocht ik een formulier invullen voor declaratie van gederfde daginkomsten. De zijn loodgietersbedrijf is Adri Meulemans week daarop ging de telefoon, Met van alle markten thuis. of het bedrag wel klopte. Ik bevestigde het, waarop de beller reageerde met: ‘Dat verdient een generaal nog niet eens.’” De zelfstandigen bij 20 Natresbataljon draaien de financiële beperking echter om in een voordeel. John de Pater zegt bijvoorbeeld: “Ik vind het een fantastische job, die ook nog keurig financieel wordt gewaardeerd. En dat terwijl de meeste liefhebberijen alleen maar geld kosten.” Adri Meulemans: “De vergoeding is niet zo belangrijk. De betaling is vooral een bevestiging van het feit dat onze inzet serieus genomen wordt de krijgsmacht.”
Agendavrijheid Een stereotype beeld van een ondernemer is dat van ‘druk baasje’. Mark Klijs relativeert het: “Natuurlijk past binnen een eigen bedrijf geen 9 tot 5 mentaliteit en je maakt aardig wat uren. Een enorm voordeel is de agendavrijheid en je hebt de tijdsindeling vaak beter in de hand dan een medewerker. Dat is echt een voordeel van het eigen baas zijn.” Meulemans en De Pater delen die mening unaniem: “Niet alleen het jaarrooster, maar ook de incidentele opkomsten, zijn doorgaans flexibel in te plannen. En als het echt niet anders kan, dan gaat het eigen bedrijf voor. Maar dat geldt ook voor de verplichtingen van collega’s Mark Klijs is een van de directeuren van Witteveen in loondienst.” Kantoorinstallaties.
Groepscommandant B-compagnie
Militaire achtergrond: KVV Aan- en Afvoertroepen Bedrijf: Loodgietersbedrijf Meulemans
Bij Natres sinds: 1999 Besteedt per maand: 40 uur aan de Natres
Korporaal Mark Klijs
Plv. groepscommandant C-compagnie
Militaire achtergrond: Geen
Bedrijf: Witteveen Kantoorinstallaties Bij Natres sinds: 2005
Besteedt per maand: 30-40 uur aan de Natres
NOVEMBER ROMEO
7
Een belangrijke motivatie om bij de Natres te dienen is de interesse voor defensie. Na zijn dienstplicht bij de Aan- en Afvoertroepen miste John de Pater het groen: “De teamgeest en het maatschappelijk nut zijn voor mij nog steeds belangrijke drijfveren.” Adri Meulemans: “Na mijn KVV-tijd heb ik altijd beroepsmilitair willen worden, maar door persoonlijke omstandigheden is dat nooit gebeurd. De Natres geeft echter veel voldoening en brengt nu de juiste mix.” Roeland den Hollander: “Sinds mijn dienstplicht bevalt het me prima bij de KL. Ik heb veel gezien en geleerd. In de huidige functie als officier bedrijfsvoering breng ik ook mijn burgerervaring in. Maar waar het vooral om gaat is de motivatievraag: ‘Waarom doe ik deze job?’. Zolang er voor mij een uitdaging in John de Pater runt samen met een compagnon zit met kennis- en kundeeen grote melkveehouderij. overdracht, dan is het goed.”
Bloedgroep “Het leuke van de Natres is dat je hier met andere dingen bezig bent dan zakelijk en samenwerkt met mensen met heel verschillende werkachtergronden,” zegt Mark Klijs. “Ik zou het nuttig vinden als er een soort ‘interne gouden gids’ zou bestaan, waarop zelfstandigen hun competenties aangeven. Want ook zakelijk verwacht ik dat het tussen Natresmensen uitstekend zal klikken.” Roeland den Hollander: “Tot nu toe ben ik bij mijn bedrijven nog nooit een zelfstandige tegengekomen die bij de Natres zit. Jammer, want die aanbieder zou zeker een streepje voor hebben bij uit te besteden opdrachten. Ik weet wat voor mensen bij het Korps zitten en wat zij in hun mars hebben. Het is toch een soort familie met een bepaalde bloedgroep.” Roeland den Hollander is eigenaar van meerdere bedrijven.
Achtergronden
Juiste mix
Korporaal John de Pater
Chauffeur viertonner A-compagnie
Militaire achtergrond: dienstplichtig chauffeur Aan- en afvoertroepen Bedrijf: Melkveehouderij
Bij Natres sinds: 1999
Besteedt per maand: 25-30 uur aan de Natres
Majoor Roeland den Hollander Officier bedrijfsvoering bataljonsstaf
Militaire achtergrond: Reserveofficier Artillerie
Bedrijf: Pro-Cura, Pro-Cunia, GKW/Tritalent en Adviesbureau Den Hollander Bij Natres sinds: 2005
NOVEMBER ROMEO
8
Besteedt per maand: 50-70 uur aan de Natres
“Ze zeggen dat...” ...de functie van gewondenverzorger gaat verdwijnen Tekst: maj Wout van Stempvoort
Functies verdwijnen en verschijnen niet zomaar bij een organisatie. Het kan wel gebeuren dat door invloeden van buitenaf een aanpassing of verschuiving van taken plaats vindt. In de organisatie van het Natrespeloton en de Natrescompagniesstaf wordt niets gewijzigd. Er gaat wel iets aangepast worden in de taken. Het gaat in dit geval om drie functies: de korporaals Gewondenverzorger en Onderhoud Draagbare Wapens bij de pelotons en de sergeant Verbindingen en Onderhoud bij de compagniesstaf. De bekende gewondenverzorger ‘oude stijl’ bestaat niet meer. Door nieuwe inzichten is het geneeskundig afvoer- en verplegingssysteem totaal anders ingericht. U hebt wellicht gehoord van de functies Post Traumatische Life Saver (PTLS’er) of Verzorger In de Gezondheidszorg (VIG) en Algemeen Militair Verpleegkundige (AMV), die bij de parate eenheden zijn ingedeeld. De indeling en opleiding van deze functionarissen is gerelateerd aan de behoefte die is ontstaan als gevolg van de taken. De behoefte aan deze functies voor de eenheden van het Korps Nationale Reserve is er niet. Wij doen normaal gesproken ons werk in Nederland onder een relatief lage dreiging van geweld. Vaak werken we zelfs al samen met civiele hulpdiensten. Op het gebied van bedrijfsvoering en wetgeving is er de laatste jaren wel wat gewijzigd. Zo dienen eenheden te voorzien in bedrijfshulpverleners.
Daarom is besloten om de functie KPL GNK VZG in de pelotonscommandogroep inhoudelijk aan te passen. In de functiebeschrijving zijn de taken van geneeskundig verzorger geschrapt en is de taak van bedrijfshulpverlener (BHV’er) opgenomen. De functiebenaming wijzigt in KPL NATRES. De gewondentas (oud model) is in de afgelopen tijd al vervangen door een nieuw model voor de BHV-ploeg. Om de onderhoudssituatie goed op peil te houden worden de korporaal Onderhoud Draagbare Wapens en de sergeant Verbindingen en Onderhoud over enige tijd wat breder opgeleid. Zij zijn straks in staat om bij het onderhoud van elke materieelgroep de gebruikers adviezen en assistentie te geven. Ook kunnen zij kleine reparaties uitvoeren. De cursus die zij daarvoor krijgen wordt modulair opgebouwd en zal waarschijnlijk twee of drie weekenden duren. De start hiervan is naar verwachting begin 2009. Het personeel dat nu al op de functie is geplaatst dient de nieuwe cursus ook te gaan volgen. De huidige cursus Monteur Draagbare Wapens Natres vervalt. De stof hieruit is opgenomen in de nieuwe cursus.
NOVEMBER ROMEO
9
Multidisciplinaire oefening Alert
Chaos in de polder De multidisciplinaire oefening Alert besloeg begin oktober zes provincies in het noorden van Nederland. Naast 900 militairen (10- en 40 Natresbataljon, 44 Pantserinfanteriebataljon) namen een aantal veiligheidsregio’s en de politie Flevoland deel. Regionaal Militair Commando Noord leidde de oefening. Tekst: majoor Rob van Eck Foto’s: Erik Post
Al meer dan een week laten de berichten in de landelijke media er geen twijfel over bestaan: het land verkeert in een toestand van chaos. Protesten tegen de hoge brandstofprijzen, de bioindustrie en de buitenlandse inzet van onze krijgsmacht zijn aan de orde van de dag. Terroristische aanslagen worden gevreesd tegen waterwerken in Nederland, met name in Flevoland. RMC Noord besluit tot een verhoogde Alert State en stelt troepen beschikbaar voor de openbare orde. In de vroege ochtend van 30 september rollen YPR’s van 44 Pantserinfanteriebataljon Flevoland binnen en bewaken vanaf dat moment acht sluizen.
Bewaken en beveiligen De bevelsuitgifte voor de compagniescommandanten van 40 Natresbataljon vindt vier dagen eerder plaats in Harderwijk. Doel van de oefening is primair het oefenen van de eenheden op individueel-, groeps- en pelotonsniveau in bewaken en beveiligen. De realiteit van het beoefenen van Opplan 10 wordt verhoogd door de pelotons samen te stellen en onder bevel te plaatsen. En ten slotte wil de bataljonscommandant dat 40 Natresbataljon professionaliteit uitstraalt in voorkomen en in doen. 40 Natresbataljon heeft drie deelopdrachten en gaat met drie compagnieën van elk vier pelotons te velde. De keuze valt op de B-, C- en D-compagnie. De pelotons van de A-compagnie stellen zich onder bevel. Personeel dat bij het samenstellen ‘overblijft’ wordt aan de roleplay-organisatie toegevoegd. NOVEMBER ROMEO
10
Polder De pelotonscommandanten krijgen op maandag 29 september hun bevel, gevolgd door de laatste informatie op donderdag in een partieel bevel. Dan rolt het bataljon uit over het oefengebied. De D-compagnie verzorgt vrijdag in alle vroegte de aflossing van de C-compagie van 44 Pantserinfanteriebataljon, dat al vanaf dinsdag objecten in de Flevopolder en de Noordoostpolder onder zijn hoede heeft. Na uitwisseling van informatie met de zittende commandanten, worden drie objecten in de Noordoostpolder soepel betrokken en bewaakt. De C-compagnie heeft de opdracht om twee militaire objecten, het brandstofcomplex in Markelo en munitiecomplex Bruineveld, te bewaken en gebiedspatrouilles uit te voeren ten
westen van Vriezenveen. De B-compagnie bewaakt de IJsselcentrale bij Zwolle tegen elementen van buitenaf. Demonstranten en pers worden vaardig van de poort gehouden. Helaas is een aantal duikers de militairen toch te slim af. Ze weten een explosief pakketje op het object te plaatsen. Hierdoor moet de centrale worden ontruimd, wat onder leiding van de dienstdoende pelotonscommandant met medewerkers van de centrale van Electrabel voortvarend geschiedt. Het blijkt een mooi oefenmoment voor de bhv’ers van de centrale, die aan het eind van hun dienst zaten maar nu nog even een paar uurtjes door moeten trekken!
Journalisten Tijdens de oefening wordt ook het omgaan met de media beoefend. Personeel van de sectie Algemene Zaken van 40 Natresbataljon bezoekt in twee teams, bestaand uit een journalist en een fotograaf, alle objecten die door het veertigste worden bewaakt. De militairen worden daarmee mediabewust gemaakt en leren handelen volgens de bijbehorende instructies. Die houden concreet in dat de militair zich realiseert dat hij het visitekaartje van de Landmacht is en zijn commandant en voorlichter in laat lichten. Er mag alleen over de opdracht, de eenheid en de eigen functie gepraat worden en ze mogen niet ingegaan op geruchten. De journalisten worden bij aankomst op een correcte manier te woord gestaan door de wacht, de commandant wordt ingelicht en de vragen over de opdracht, eenheid en eigen functie worden keurig volgens de voorschriften beantwoord. Het lukt de roleplayers dan ook niet om ‘geheime’ informatie los te krijgen. Ze worden netjes verwezen naar een voorlichter van de afdeling Communicatie en Externe Betrekkingen van RMC Noord. Het bataljon blijkt voldoende mediabewust.
Geprikkeld Uiteindelijk zijn er onder leiding van de commandant RMC Noord en zijn staf bijna negenhonderd militairen in de weer geweest voor bewakings- en beveiligingstaken. Als roleplayers heeft een peloton van zo’n vijftig personen de oefenende eenheden waar nodig geprikkeld. Gezien het totale gebied at bestreken moest worden, van Leeuwarden tot Markelo, was dat geen eenvoudige taak, maar voor de oefenende eenheden kan er ieder geval nooit te vaak aan de poort gerammeld worden.
NOVEMBER
11 ROMEO
Prinsje
Korps Nationale Rese windrichtingen naar Den Haag om plaats te nemen Militairen van het
NOVEMBER ROMEO
12
esdag
erve kwamen op
Prinsjesdag
vanuit alle
n in de ereafzetting. Foto’s: kpl Mathijs van Niel, B-compagnie 30 Natresbataljon
NOVEMBER
13 ROMEO
Noord-Hollanders op vreemd terrein Tekst: sgt Robert Witsen Foto’s: leden B-compagnie 20 Natresbataljon
Southern Comfort In 2005 oefende het kader van de Bergense B-compagnie al in het Zuid-Limburgse land. Op basis van de goede ervaringen werd toen besloten een grote oefening te organiseren voor de gehele eenheid. Door een tragisch verkeersongeval viel deze oefening al tijdens de verplaatsing in duigen. Compagniescommandant Wanno Vink: “De opzet was echter een aantrekkelijk programma en nu de grauwsluier na enkele jaren is opgetrokken, besloten we het opnieuw te proberen.”
Nieuwe opleidingscyclus
De B-compagnie van 20 Natresbataljon reisde in september af naar Limburg voor de 3-daagse oefening ‘Southern Comfort’. Niet alleen het programma was soms grensverleggend, ook de omgeving was voor de Noord-Hollanders echt anders.
NOVEMBER ROMEO
14
Edgard Redlich, sergeant-majoor opleidingen, zegt over het programma: “Omdat we drie volle dagen op pad waren, konden we veel elementen beoefenen: een dag grensverleggende activiteiten, een dag met een bewakingsoefening en op de laatste dag een carrousel met diverse onderwerpen. De leerstof was gericht op niveau 1 en soms 2 (individu en groep – red.), omdat we begonnen zijn aan een nieuwe cyclus in ons vierjarig opleidingsmodel.” Voorafgaand aan de komst van de vier pelotons waren de viertonners en kwartiermakers al afgereisd om de opvang voor te bereiden. De compagnie had de pelotons verdeeld. Het ene deel startte met een bewakingsoefening en het andere met de grensverleggende activiteiten. Op de tweede oefendag werden de rollen omgedraaid, zodat alle pelotons een identiek programma konden doorlopen.
op vreemd terrein
Mergelhotel
Bijzonder was de tocht door de mergelgrotten van Geulhem. Met slechts een kaars moest men een touwtje volgen door de grotten. Soldaat-1 Gerard Butterman: “Het is een beetje het idee van Hans en Grietje, maar met het weinige kaarslicht valt het nog niet mee de weg te vinden door het ondergrondse labyrint. Onder toeziend oog van menig vleermuis moesten we deze survivalroute afleggen. Op sommige plekken was de ruimte erg beperkt en we moesten ons soms verplaatsen over gladde, smalle richels.” Aan het einde van de tocht wachtte een bijzonder onderkomen. In de mergelgrotten stonden de veldbedden klaar voor een onvergetelijke overnachting. Welke sterrencategorie zou de Limburgse VVV aan dit mergelhotel toekennen?
Hulp van boven
Hoewel de compagnie arriveerde onder fraaie weersomstandigheden, sloeg het weer dramatisch om. De regen stroomde onafgebroken en kwam met de spreekwoordelijke ‘bakken uit de hemel’. De pastoor in het dorp Cadier en Keer moet het hebben aangevoeld, want hij kwam zijn kerk uit en vroeg de soldaten binnen om te schuilen. Eerste-luitenant Arnold Franse van het vierde peloton: “Dat was een vreemde gewaarwording, een groep militairen volledig omgehangen en met Diemacogeweren, die bij het altaar staan uit te druppen. De gastvrijheid van de pastoor was hartverwarmend en wij hebben hem de volgende dag nog een thermosfles met KL-logo gebracht als bedankje. Altijd handig voor een beetje wijwater.”
Rotswand
Tijdens de coördinatenoefening werden de Bravo’s getest op hun kaart-lezend vermogen, want dat luistert nauw in het sterk glooiende terrein met veel bebossing. Een op de kaart ogenschijnlijk simpele doorsteek kan zomaar eindigen bij een ondoordringbare rotswand. Voor de andere elementen uit ‘Southern Comfort’ fungeerde het militaire oefenterrein De Dellen als decor. Een dag werd doorgebracht met bewaking/beveiliging, inclusief het inrichten van een wacht- en luisterpost. De gehele compagnie doorliep op zaterdag de carrousel, waarin de verkeerssluis en ZHKH waren opgenomen. Aan het einde van de middag verzorgde het restaurant van de Koninklijke Militaire School in Weert het diner. Zaterdag keerden de bussen met Natresmilitairen tegen tien uur ’s avonds terug in Bergen. Moe maar voldaan, want de manschappen spraken enthousiast over de afwisselende elementen tijdens deze, qua tijdsduur, langste oefening van het jaar.
NOVEMBER
15 ROMEO
62ste Airbornemars
Wandelaars staan stil Tekst: kpl1 Eric Nettekoven
Elke eerste zaterdag van september vindt in Oosterbeek de Airbornemars plaats. De organisatie spreekt van een wandeltocht, maar wij militairen spreken liever over marsen. Het gaat bij ons dan ook in marstempo en met de nodige marsliederen. Dat dit door de andere wandelaars gewaardeerd wordt staat buiten kijf, gezien de vele lopers die aansluiten en meezingen. Detachementen van het Korps Nationale Reserve vertegenwoordigen tijdens de Airborne Wandeltocht de Koninklijke Landmacht in ruime mate en doen dat ook niet onverdienstelijk. De prijs voor het beste detachement ging dit jaar naar het team van 10 Natresbataljon. Op zo’n prijs mag je trots zijn, maar voor alles is de Airbornemars een eerbetoon. Ruim 1.700 Britse en Poolse militairen die bij de slag om Arnhem het leven lieten, liggen begraven op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek. De detachementen bewijzen daar elk jaar op militaire wijze eer aan de mensen die indertijd het hoogste offer brachten en staan daar letterlijk stil bij de strijd om de bevrijding.
Najaarszonnetje De ruim 32.000 deelnemers van de 62ste wandeltocht konden kiezen uit een route van 10, 15, 25 en 40 kilometer. De 40-kilometerlopers gingen dit jaar van start met een klein
NOVEMBER ROMEO
16
regenbuitje, maar gaandeweg werd het weer steeds beter, trok het wolkendek open en konden de deelnemers genieten van een heerlijk najaarszonnetje. De tocht leidt de lopers elk jaar langs markante plaatsen, waar de parachutisten van de 1ste Airborne Divisie zijn geland en waar ze zwaar hebben gevochten, zoals de landingsterreinen op de Ginkelse Heide en de uitgestrekte bossen van de ‘Bilderberg’. Wie daar loopt probeert zich voor te stellen wat er in 1944 is gebeurd. Bij de finishboog werden de deelnemers uiteindelijk verwelkomd door de vele muziekkorpsen. De opbrengst van de mars is bestemd om Airborneveteranen en nabestaanden in staat te stellen de jaarlijkse herdenking bij te wonen.
bij slag om Arnhem Slag om Arnhem De slag om Arnhem vond in september 1944 plaats in het gebied tussen Ede en Arnhem. De zware strijd maakte deel uit van de geallieerde operatie Market Garden. Britse, Amerikaanse en Poolse luchtlandingstroepen moesten diep in vijandelijk gebied de bruggen over de rivieren vanaf de grens met België tot aan Arnhem bezetten. Het grondleger, bestaande uit het Britse Tweede Leger, kon dan in een lange opmars via de Veluwe naar het Roergebied in Duitsland doorstoten. Naar verwachting zou daardoor de oorlog voor Kerstmis 1944 beëindigd zijn. De operatie mislukte. Door de onverwacht sterke Duitse tegenstand konden de parachutisten de Rijnbrug niet veroveren en de geallieerde grondtroepen zagen geen kans Arnhem te bereiken. De eerste Airborne Wandeltocht werd gehouden op 6 september 1947. Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlogen zijn er meer initiatieven geweest om stil te staan bij de slag om Arnhem. Op de Airbornebegraafplaats leggen Nederlandse schoolkinderen elk jaar bloemen op de graven tijdens een plechtige herdenking door vele oud-strijders. Jaarlijks vindt op de Ginkelse Heide een dropping plaats zoals die er in 1944 uit moet hebben gezien. Mannen en vrouwen van de A-compagnie van 40 Natresbataljon hebben bij deze dropping VIPS beveiligd en het publiek op veilige afstand van de dropzone gehouden. Bij de herdenkingsplechtigheid stond tijdens de kranslegging een erewacht van diezelfde A-compagnie. De slag is onderwerp van meerdere speelfilms. De bekendste is A Bridge Too Far (1977) naar een boek van Cornelius Ryan. In 1946 verscheen echter al Theirs is the Glory. Bijzonder is dat de meeste acteurs in deze film Britse militairen zijn die zelf hebben deelgenomen aan de slag. De opnamen zijn voor een groot deel in en om Oosterbeek gemaakt, slechts een jaar na de werkelijke gevechten, tussen de nog aanwezige veldgraven van gesneuvelde kameraden en onontplofte munitie. Er komen historische locaties in beeld zoals het voormalige hotel Hartenstein, het hoofdkwartier van generaal Urquhart. Sinds 1978 is hier het Airborne Museum gevestigd.
NOVEMBER ROMEO
17
Taptoe
Meer bezoekers dan ooit bij Netherlands Military Tattoo
Strakke exercitie in Ahoy Tekst: sm Bertrand Verbeek Foto’s: Gerard Woittiez
Tekst: sm Bertrand Verbeek Foto’s: Gerard Woittiez
Een kleurrijk spektakel van meer dan zevenhonderd muzikanten, dansers, gymnasten en figuranten; daarmee maakte de 54ste Nationale Taptoe de hooggespannen verwachtingen ruimschoots waar. Het was de derde keer dat dit evenement – dat inmiddels heel ambitieus Netherlands Military Tattoo heet – plaatsvond in de Rotterdamse Ahoy. Het werd de grootste Nationale Taptoe ooit.
Dit jaar gaf onze eigen Fanfare van het Korps Nationale Reserve weer acte de présence in de taptoe. De FKNR wisselt haar deelname af met het Trompetterkorps van de Koninklijke Marechaussee, zodat de Natres om het jaar vertegenwoordigd is. Dit jaar werd ook het zestigjarig bestaan van de Nationale Reserve onder de aandacht gebracht.
Olympic Spirit
De FKNR viel de eer te beurt om de taptoe openen. Dat gebeurde in een gezamenlijk optreden met het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht Bereden Wapens. Na de spectaculaire openingsfanfare volgden onder de klanken van “The Olympic Spirit”, dat is geschreven ter gelegenheid van de Olympische Spelen van Seoel in 1988, presentaties in schermen, judo en taekwondo door topsporters van Defensie. Met de mars die daarop volgde marcheerde het orkest van de Bereden Wapens af en nam de FKNR de beginpositie in voor haar eigen show. De muzikanten uit Amersfoort kozen als thema ‘de koloniale tijd’ voor een show die wordt gekenmerkt door een strakke en militaire exercitie, iets wat door een groot deel van het taptoepubliek altijd zeer wordt gewaardeerd.
NOVEMBER ROMEO
18
Finale
De FKNR oogstte met haar optreden dan ook veel bewondering. De choreografie van de show werd bedacht door sergeant-majoor John Mayenburg, een van de orkestleden. De FKNR kwam tijdens de zeven voorstellingen nog een derde keer in actie tijdens de traditionele finale, waarin alle medewerkers nog eens de arena betraden. De finale kent een aantal vaste onderdelen. Ook dit jaar was dat niet anders. Na de opmars volgden een concertant muziekwerk en een koraal. Vervolgens werd het traditionele taptoesignaal gespeeld en werd de voorstelling besloten met het Wilhelmus.
Streetparade
Ook traditioneel werd op de zaterdag voor aanvang van de taptoe een streetparade gehouden, waarmee alle deelnemende orkesten zich aan de stad presenteerden. Voor het stadhuis op de Coolsingel nam de burgemeester van Rotterdam Ivo Opstelten het défilé af, samen met de plaatsvervangend Chef Defensiestaf luitenant-generaal Freek Meulman en de voorzitter van de Stichting Nationale Taptoe, luitenant-generaal b.d. Ad van Baal. Langs de route, die liep van de Schiedamsekade via de Coolsingel naar de Doelstraat, stonden vele duizenden mensen. En omdat het bezoekersaantal van de Netherlands Military Tattoo van vorig jaar weer werd overtroffen, blijkt opnieuw dat de militaire muziek in Nederland springlevend is. Binnen deze wereld is de Fanfare van het Korps Nationale Reserve inmiddels een niet meer weg te denken factor.
In Ahoy
NOVEMBER
19 ROMEO
warga Specialist tactische software
Tekst: sm bd Erik Dirksen
Natresmilitair test Henk Stoffers is postbode en minimi-schutter bij de A-compagnie van 50 Natresbataljon in Amersfoort. Henk heeft een passie die hem als Natresmilitair goed van pas komt: hij is een expert op het gebied van militaire computerspelen, de zogenoemde ‘wargames’. Sterker nog: de tactische software heeft hem zelfs ooit naar de Nationale Reserve geleid.
Na verloop van tijd kreeg Henk echter te horen dat in de projectgroep geen plaats was voor iemand met slechts de rang van soldaat. Hij is daarom voor zichzelf begonnen.
200 jaar oorlogvoering Via Henk kun je in aanraking komen met allerhande spelen. Hij heeft informatie over alle games, die over de laatste 200 jaar oorlogvoering gaan, vanaf de Napoleontische oorlogen tot aan de missies van de 21ste eeuw. Inmiddels test Henk versie 5 van TACOPS, evenals de nieuwste versie van het spel Combat Mission met de naam Shockforce. In de jaren tachtig was Henk dienstplichtig soldaat bij het Regiment Stoottroepen in de Generaal Spoorkazerne in Ermelo. In 1995 kwam hij in aanraking met de computergames, via het in de Tweede Wereldoorlog gesitueerde Combat Mission. Hij leerde in die tijd een beroepsmilitair kennen die Henk op het bestaan van de Natres wees. Dat had tot gevolg dat Henk in 2001 toetrad tot 50 Natresbataljon. Omdat hij naast zijn militaire functie inmiddels wel zo’n vier tot vijf uur per dag aan ‘wargaming’ besteedde, bleef in zijn persoonlijk leven weinig ruimte over voor andere zaken.
Projectgroep Henks kennis startte in 2002 een projectgroep, om te onderzoeken hoe wargames gebruikt kunnen worden bij de militaire training van de Koninklijke Landmacht, met name op groeps-, pelotons- en NOVEMBER ROMEO
20
compagniesniveau. Henk, die inmiddels ook de vertegenwoordiger voor het ‘turn-based’ spel TACOPS in Nederland was, gaf een demonstratie en maakte de potentie van dit trainingsmiddel duidelijk. Hij voegde zich bij de projectgroep en testte met de groep alle spellen die inmiddels op de markt waren gekomen. Twee spellen werden geselecteerd: Steelbeast – een tanksimulatiespel – en een versie van Operation Flashpoint – een ‘tactical shooter’ in een virtueel slagveld.
Tactisch inzicht groeit Wie TACOPS speelt, ziet na verloop van tijd zijn tactische inzicht duidelijk groeien, zegt Henk. Dat geldt met name voor de individuele speler. Daarnaast verkrijg je via het spelen van combat simulaties een enorme kennis van wapens en voertuigen, maar ook van wat die allemaal kunnen. Je leert er dus meer van dan alleen herkenning. De spelen kunnen individueel gespeeld worden of met anderen via het internet. TACOPS is vooral geschikt om drills (zoals de contact drill) te oefenen. Het spel specifiek gericht op infanterietraining en minder geschikt om de typsche Natrestaken van het bewaken en beveiligen te trainen. Wie geïnteresseerd is in tactische software kan contact opnemen met Henk Stoffers via e-mail:
[email protected].
ames ‘wargames’
NOVEMBER
21 ROMEO
W RGE WAARGE Nieuwe Vermeij en Van commandant Reeuwijk winnen RMC Noord 18-uursrit MCAM Het Regionaal Militair Commando Noord heeft een nieuwe commandant. Kolonel Ben Hendriksen heeft het commando overgedragen aan kolonel Kees van Eijl. RMC Noord bestrijkt Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel, Gelderland en Flevoland en fungeert als schakel tussen samenleving en Koninklijke Landmacht. Ook vertegenwoordigt het Defensie in de diverse veiligheidsregio’s. Kolonel Van Eijl is de afgelopen jaren werkzaam geweest bij de afdeling Operationele Gereedstelling van staf Commando Landstrijdkrachten waar hij onder meer stafverantwoordelijk was voor de gereedstelling van eenheden die worden ingezet in Uruzgan. Kolonel Hendriksen heeft zich in de afgelopen jaren vooral ingespannen voor het ‘vormgeven’ van Defensie als structurele veiligheidspartner, naast gemeenten, politie, brandweer en de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen. Defensie garandeert capaciteiten voor binnenlandse inzet, onder operationele aansturing van het civiele gezag. Hendriksen zet zich nu in voor grote materieelprojecten bij staf Commando Landstrijdkrachten.
NOVEMBER ROMEO
22
Kapitein Frits Vermeij en eerste-luitenant Peter van Reeuwijk hebben de 18-uursrit van de MCAM op hun naam geschreven. De titel Defensie Kampioen Kaartlezen, die ze vorig jaar hadden heroverd, hebben ze dit jaar echter weer moeten inleveren. Het DKK wordt gewonnen door de équipe die in de gevorderdenklasse het minste aantal strafpunten heeft na het verrijden van de oefenrit vanaf Vliegbasis Woensdrecht, verreden op 19 april, en deze 18-uursrit. Vermeij en Van Reeuwijk boekten ondanks de winst toch te veel strafpunten om hun titel te prolongeren. Het duo eindigde als tweede in het kampioenschapsklassement.
Een week voor de 18-uursrit werd de jaarlijkse MCAM-rit voor senioren gereden. Onder de deelnemers, voornamelijk hoge officieren buiten dienst, bevonden zich ook twee teams van voormalig Natresmilitairen. De équipe van eerste-luitenant Chris Groeneveld en korporaal-1 Rob Ebbeler uit Harderwijk behaalde een tiende plaats. Dat is een verdienstelijke prestatie, omdat het merendeel van de deelnemers zeer ervaren is in deze wedstrijd voor kaartlezers.
Natresteam scoort goed bij KMS-mars
E
en team van vijf Natresonderofficieren heeft de eer van het korps uitstekend verdedigd tijdens de jaarlijkse ‘All Terrain March’ van de Koninklijke Militaire School. Van de 22 teams was er dit jaar één afkomstig van het Korps Nationale Reserve. Vijf onderofficieren van de B-compagnie van 20 Natresbataljon namen de uitdaging aan. Teamcaptain sergeant Bart Visser: “We kregen op 18 augustus twee rugzakken mee met daarin 10 kg zand. Tijdens de route moesten we over heide en zandpaden langs zes kaartcoördinaten. Het tempo zat er goed in en we wisselden om de 10 minuten van rugzak. Het gewicht en het zware terrein vielen ons niet mee en kramp speelde ons af en toe parten.” Hoewel het team zich op het allerlaatste moment had ingeschreven en geen trainingstijd had gehad, slaagden de Natresmilitairen erin om bij de eerste tien te eindigen. De Bravo-onderofficieren hebben de smaak te pakken gekregen en komen in de zomer van 2009 opnieuw naar de KMS All Terrain March. Welke onderofficieren uit het Korps volgen?
ENOMEN ENOMEN Derde bij militaire survivalrun
S
oldaat-1 Marleen Gosens en korporaal Myra Theunissen van 30 Natresbataljon hebben een bronzen medaille in de wacht gesleept bij het prestigieuze Nationaal Militair Kampioenschap Survival. Op 17 september streed het duo in het klassement dames koppel. Een survivalrun is een strijd tegen de elementen. Kracht, uithoudingsvermogen, techniek, souplesse en doorzettingsvermogen zijn daarbij van groot belang, terwijl water, kou en wind het parcours extra zwaar maken. Marleen en Myra hebben hun krachten gemeten tijdens de 13 kilometer lange tocht met 42 hindernissen. Myra: “Het parcours was erg ruig. De run vond plaats in een veengebied vol greppels, sloten en een stinkend moeras. Het was koud die dag. We moesten keer op keer het water in, dus we waren behoorlijk verkleumd.” De Natresmilitairen hadden niet verwacht dat ze als derde zouden finishen. “Dit jaar deden niet veel dameskoppels mee, dus in ons klassement was de concurrentie niet groot. Toch was het een hele eer om een bronzen medaille te veroveren. We hopen volgend jaar meer Natresmilitairen te zien en daarmee een grotere concurrentiestrijd aan te gaan!”
Eerste Nederlandse Opkomsttoelage In het vorige nummer van November ‘Flikkendag’ trekt Romeo werd melding gemaakt van een financiële meevaller voor een aantal veel bekijks Natresmilitairen. Wie daarvoor in
O
p de TROS-televisie is het tweede seizoen begonnen van ‘Flikken Maastricht’, de Nederlandse versie van de Belgische politieserie ‘Flikken’. In Gent wordt al enige jaren een zogenaamde ‘Flikkendag’ gehouden, een evenement rond de populaire serie waar de hulpdiensten zich presenteren en waar jaarlijks zo’n 250.000 mensen op af komen. Dit jaar werd in Maastricht op een zondag in september de eerste Nederlandse Flikkendag georganiseerd. Het centrum van de stad was het toneel van demonstraties door politie, brandweer, ambulancediensten en de Koninklijke Marechaussee. Ook 30 Natresbataljon was met een informatiestand aanwezig. Er waren in Maastricht zo’n 100.000 mensen op de been. ’s Avonds werd op het Vrijthof een afsluitende taptoe gehouden. Onze eigen Fanfare van het Korps Nationale Reserve presenteerde, in het gezelschap van politieorkesten uit Nederland, België en Engeland en het historische tamboerkorps van de Koninklijke Marechaussee, haar nieuwe show, die op de Netherlands Military Tattoo in Ahoy Rotterdam een paar weken later in première zou gaan.
aanmerking kwam heeft in augustus een verrekening gekregen van te weinig betaalde opkomsttoelage. In het artikel over deze verrekening werd ten onrechte de indruk gewekt dat de opkomsttoelage voor reservisten tot het verleden behoort. Feitelijk geldt voor de regeling een gefaseerde afbouw tot 2011. Bovendien kon door het artikel de indruk ontstaan dat het militair pensioen pas begin dit jaar is opgenomen in het ABP-pensioenreglement, terwijl dat al sinds 1 juni 2001 het geval is. Wie vragen heeft over de regeling rond de opkomsttoelage kan contact opnemen met de heer Ruud van Wijngaarden van de Afdeling Reservisten Aangelegenheden van het Commando Landstrijdkrachten, 030-2146340.
NOVEMBER
23 ROMEO
Dit is pas groene stroom
Korps Nationale Reserve Bel 0800-0124