INFORMATIE VOOR VERWIJZERS OVER NIEUWS EN ONTWIKKELINGEN IN CWZ | NR 2 | mei 2016
Zorgnieuws [2] Naar vrouwenpoli CWZ met ongewild urineverlies [3] Transmurale
Hartfalen Zorg
Verwijzen & diagnostiek [4]
Oogkliniek was telefonisch overbelast / Radiologie nieuws / Telefonisch afspraken maken / Ervaringen van een huisarts met teleconsultatie Leren
van elkaar [5] Kort, maar niet krachtig Over CWZ [6] Behandelaanbod SOLK psychiatrie Over CWZ en personalia [7] Patiëntoverleg / Webshop / Afscheid van neuroloog Jan Meulstee en gynaecoloog Ton Franssen
[ NIEUWSBULLETIN ] [3] Verpleegkundig specialist hartfalen Gini van Til blikt na vijf jaarTransmurale HartfalenZorg terug: ‘Intensief ziekenhuisbezoek is vaak niet meer nodig. Patiënten en familie zijn doorgaans tevreden met de thuisbegeleiding.’
[5] ‘Gebruik van afkortingen in het eigen dossier is misschien handig, maar voor een andere zorgverlener niet altijd begrijpelijk. Specialisten veronderstellen dat door hun gebruikte termen gemeengoed zijn.’ Internist Marc ten Dam en huisarts Mark van der Wel aan het woord over afkortingen in de zorg.
[2] ZORGNIEUWS
[
enp oli w u o r v r a Na
CW
w i l d u ri n e e g n o t e m Z
ve rl i e s
]
en die de ijwel iedere vr is ig k k Gelu eel van de een taboe. Een groot d nentie nog . ti n n e d co e n . Bij een vr -i e te oen erg f medicatie en is urin d /o w n n u e te o la vr ie l p te e era an n. Voor ve m er iets a kenbodenth ) de klachte te zetten o e d m et b e k torius Tape o g ra een t tu k b to a O e va d e stap durft n e eriode is ensionfr rt voldoe (T rp te e e e ti m rb ra zo e ve e p n D o n past. vrouwe lpt een TOTieën toege h om nu ee wen verhe van therap et praktisc h e ti is a m in n aantal vrou b ro e m a co . Da s op e wordt een goede kan f willen zijn Regelmatig klachten a , voor een li n o u P h e n ti n va e uwe n contin tijd dat vro Vrouwen In ken op de a m to RM fo te !/ k n a afspra r klachte e d n zo r e n zom ontspanne
]
TRANSMURAAL [3]
Transmurale Hartfalen Zorg CWZ nam in 2011 het inititatief om samen met de ZZG zorggroep de Transmurale HartfalenZorg (THZ) buiten het ziekenhuis aan te bieden. De eerste en tweedelijnscommissie van CWZ is destijds geïnformeerd hierover. Verpleegkundig specialist Gini van Til (op foto vooraan rechts): ‘Deze zorg is uitermate geschikt voor een grote groep, veelal oudere hartfalenpatiënten, die moeilijk naar het ziekenhuis kunnen komen maar wel frequente hartfalencontroles nodig hebben. Intensief ziekenhuisbezoek is dan niet meer nodig. Patiënten en familie zijn doorgaans tevreden met deze thuisbegeleiding.’
Complex ziektebeeld Hartfalen is een complex ziektebeeld met meerdere uitingsvormen en verschillend onderliggend lijden. Om de hartfalenzorg thuis toch goed te kunnen waarborgen, is de ‘Training Hartfalen’ ontwikkeld in CWZ. Verpleegkundig specialist hartfalen Gini van Til uit CWZ werkte in nauwe samenwerking met verpleegkundig specialist palliatieve zorg van ZZG, Inge Roes de training uit. De tweedaagse training is nu 4 jaar achtereen gegeven aan wijkverpleegkundigen van verschillende grotere zorgorganisaties waaronder ZZG Zorggroep, Pantein, Interzorg, STMR/STMG en enkele buurtzorgteams. In totaal mogen 100 wijkverpleegkundigen zich nu ‘aandachtsvelder hartfalen’ noemen. Met voldoende kennis op zak blijken deze wijkverpleegkundigen goed in staat te zijn om de hartfalencontroles thuis uit te voeren, signalen van verslechtering te herkennen en hierop te anticiperen. Zij overleggen de situaties die ze thuis bij de patiënt aantreffen met de huisarts als deze eindverantwoordelijk is. Of ze nemen contact op met de hartfalenpoli als
een patiënt door omstandigheden niet terug verwezen kan worden naar de huisarts. In 4 jaar tijd hebben ongeveer 200 patiënten van THZ gebruik gemaakt. Gemiddeld verwijst de hartfalenpoli CWZ 50 patiënten per jaar naar deze zorg. Dit gebeurt altijd in goed overleg met de huisarts en met toestemming van de cardioloog. Steeds vaker kan de patiënt hierdoor terug onder de vleugels van de huisarts.
Intraveneus Vanaf 2014 wordt er steeds vaker diuretica intraveneus toegediend bij patiënten in eindstadium hartfalen. In dit stadium dreigen patiënten regelmatig te worden heropgenomen in het ziekenhuis vanwege recidiverende decompensatie cordis. Zij blijken vaak therapieresistent te zijn voor hoge dosis diuretica per os. Steeds vaker wordt dan gekozen voor plaatsing van een centraal veneuze lijn (zogenoemde PICCline) waarop langdurig diuretica intraveneus gegeven kan worden in de thuissituatie. Hierop ontstaat vaak een stabielere situatie dan met orale diuretica. Met gevolg dat heropnames veelal niet nodig zijn.
Contact Voorafgaand aan de overdracht van zorg is er altijd individueel contact tussen de hartfalenverpleegkundige en de huisarts. Neem voor meer informatie contact op met verpleegkundig specialist hartfalen Gini van Til, telefoon: (024) 365 86 28 of mail:
[email protected].
[4] VERWIJZEN & DIAGNOSTIEK
Oogkliniek was telefonisch overbelast Door de toegenomen zorgvraag voor oogheelkunde in de regio, dreigden de telefoons bij dit specialisme overbelast te raken. Patiënten moesten lang wachten aan de telefoon en de irritaties namen toe. Daarom heeft oogheelkunde in ZorgDomein de verwijzingsbrief aangepast en hoeven patiënten niet meer te bellen voor een afspraak. Ze krijgen de afspraak opgestuurd. Met als gunstig gevolg: omdat de telefoon wordt ontlast, is oogheelkunde nu ook beter bereikbaar voor spoedvragen.
Radiologie nieuws – De patiënt die voor een echogeleide ontstekingsremmer injectie (kenacort en bupivacaïne/lidocaïne) op de afdeling radiologie van CWZ komt, hoeft geen recept van de huisarts voor of dit middel mee te nemen. We gebruiken het geneesmiddel namelijk voortaan uit de voorraad van onze afdeling. – Na overleg binnen de commissie X-Ray en andere partijen is besloten om voortaan uitsluitend kinderbekkenfoto’s te maken in aanwezigheid van twee radiologisch laboranten. Daarom vervalt dit radiologisch onderzoek in Druten. Omdat op CWZ Waalsprong op woensdag wel twee laboranten aanwezig zijn, kan op die locatie op woensdagmiddag (14.00 uur) wekelijks 1 kinderbekkentje worden uitgevoerd.
Telefonisch afspraken maken Patiënten die zijn doorverwezen door hun huisarts, moeten telefonisch een afspraak maken met CWZ. Dit staat ook in de verwijsbrief. Ze kunnen dus niet rechtstreeks bij de receptie een afspraak maken. Regelmatig melden zich patiënten die boos worden als hen dit ter ore komt. Wij willen u daarom vragen de goede routing te melden aan de patiënt om irritaties en agressiviteit te voorkomen.
Ervaringen van een huisarts met teleconsultatie Huisarts Cunera Cottaar is werkzaam in huisartsenpraktijk Daniëlsplein in Nijmegen. Samen met collega-huisartsen Brongers, Peerden, Klaassen en Goffin runt zij de praktijk. Huisartsencoördinator Gé Verbeet vraagt haar naar het gebruik van teleconsultatie. Wat is het voordeel van teleconsultatie? Het tijdstip waarop je consulteert, kun je plannen. Zowel de huisarts als de specialist kan zijn eigen moment kiezen. Het hoeft niet tussen de bedrijven of hectiek door. Verder is het systeem inzichtelijk. Wat is de voorgeschiedenis? Wat is het medicatiegebruik? Wat is er tot nu toe gedaan? Dat overzicht komt de kwaliteit ten goede. Verder voorkomt teleconsultatie onnodige verwijzingen. U heeft vooral ervaring met teleconsultatie schildklier. Hoe waren uw ervaringen hiermee? Goed. Ik heb het tot nu toe gebruikt bij mensen met hyperthyreoïdie, die in de laatste fase van hun leven zijn en niet belast kunnen worden met ziekenhuisbezoeken. Het betreft meestal geen spoed en kan veelal medicamenteus worden aangepakt. Dit leent zich bij uitstek goed voor een teleconsultatie. Bij één casus heb ik de teleconsultatie meerdere keren gebruikt. U bent koploper in het gebruik van teleconsultatie. Hoe dat zo? Ik ben naar een informatieavond in CWZ geweest over het onderwerp Teleconsultatie. En jaren geleden heb ik deelgenomen aan de pilot Telenefrologie. De materie is mij dus niet vreemd. Mijn ervaringen tot nu toe zijn positief. Dus het is voor herhaling vatbaar.’
LEREN VAN ELKAAR [5]
Kort, maar niet krachtig Het gebruik van afkortingen in de zorg neemt toe en leidt in de praktijk van alledag tot veel hoofdbrekens en misverstanden. Aan het woord twee ervaringsdeskundigen: huisarts Mark van der Wel, praktijkhoudend in de Nijmeegse wijk Lindenholt en internist Marc ten Dam. Hoe kunnen we dit terugdringen? Huisarts Mark: ‘Elke dag ontvangen we tientallen patiëntenbrieven. Een breed scala aan verschillende specialismen en schrijfwijzen. Afkortingen als LCA, CKD, PRF, DRG IPSS of FLOW worden niet geschuwd. Wij krijgen patiëntenbrieven binnen die zo cryptisch zijn, dat je er maar moeilijk chocolade van kunt maken. Vaak weet ik de context van het onderzoek, omdat ik de patiënt ken. Dan ga ik interpreteren: O, de patiënt moest naar dat specialisme, dan zal het wel dat onderzoek betreffen. Soms kom ik er echt niet uit. Dan hang ik aan de bel. Uiteindelijk ben ik de persoon die de boodschap van de specialist moet bespreken met de patiënt. En die heeft veel vragen. Dus ik wil precies weten wat er is gebeurd en wat de uitkomst is.’ Internist Marc: ‘Mark en ik zijn lid van de CWZ-commissie eerste/tweede lijn. Hier komen knelpunten ter sprake die huisartsen ervaren in de samenwerking met specialisten. Dit punt van het overmatig gebruik van afkortingen heeft al vaker op de agenda gestaan.’
Hoe komt het eigenlijk? Internist Marc: ‘Het gebruik van afkortingen is deels te begrijpen. Artsen moeten steeds meer vastleggen in het dossier. Zo’n afkorting in het eigen dossier is misschien handig, maar voor een andere zorgverlener niet altijd begrijpelijk. Specialisten veronderstellen dat door hun gebruikte termen gemeengoed zijn.’
Huisarts Mark: ‘Andersom bestrijkt het werk van de huisarts een heel breed gebied. Wij kunnen onmogelijk het hele palet aan afkortingen overzien en beheersen.’
Hoe kan het beter? Huisarts Mark: ‘Ik tune voortdurend in op de persoon die ik voor me heb. Hoe communiceer ik met deze persoon? Wat heeft hij of zij nodig om goed geïnformeerd en weloverwogen keuzen te maken. Zo zou het ook met de communicatie tussen specialist en huisarts moeten gaan. Je schrijft voor de ander en dus in begrijpelijke taal. Soms heb ik de indruk dat specialisten de ontvanger uit het oog verliezen en meer formuleren voor hun eigen archief.’ Internist Marc: ‘Dit probleem beperkt zich niet alleen tot communicatie tussen huisarts en specialist. Ook in de communicatie tussen specialisten onderling kan het onduidelijkheid geven. Dus roep ik bij deze collega’s op het gebruik van afkortingen te beperken: korter is niet altijd krachtiger!’ Internist Marc ten Dam (links) met huisarts Mark van der Wel in Wijkgezondheidscentrum Lindenholt./foto RM
[6] ZORGNIEUWS
Behandelaanbod SOLK psychiatrie Welke zorg biedt CWZ aan patiënten met somatisch onvoldoende lichamelijke klachten (SOLK)? Hieronder het behandelaanbod op een rijtje. 1) Diagnostiek en advies over SOLK aan huisarts Tijdens een eenmalige consult wordt de problematiek op een rij gezet. 2) Individuele poliklinische behandeling – Cognitieve gedragstherapie met diagnostiek vanuit het gevolgenmodel. – Psychodynamische psychotherapie. – Bij onderliggende trauma’s, kan een specifieke traumabehandeling, bijvoorbeeld EMDR plaatsvinden. 3) Poliklinische groepsbehandeling Cursus omgaan met lichamelijke klachten Voor SOLK-patiënten die niet meer goed functioneren, maar voor wie een psychotherapeutische behandeling niet haalbaar is. De cursus is gebaseerd op cognitieve gedragstherapie. Kortdurende Psychodynamische Psychotherapie Voor SOLK-patiënten die in staat zijn tot zelfreflectie en op een aantal levensgebieden nog redelijk functioneren. In 20 wekelijkse groepssessies van 1,5 uur gaan de zich onbewust herhalende relatiepatronen doorwerken, die de lichamelijke klachten onderhouden of versterken.
4) SOLK dagbehandeling Voor patiënten die vanwege hun lichamelijke klachten niet langer in staat zijn te functioneren in hun dagelijks leven. De behandeling is voor 2 dagen per week gedurende 6 maanden. De behandeling richt zich onder meer op het waarnemen van eigen en andermans lichaamssignalen en het ervaren van de verbinding met onderliggende mentale toestanden. 5) Opbouwgroep Voor wie de SOLK dagbehandeling fysiek en/ of mentaal te zwaar is: een 2-daagse dagbehandeling waarin rust en activiteit afwisselen in een groep van maximaal 4 personen. 6) Pre-therapiegroep Als patiënten geïndiceerd lijken voor onze dagbehandeling, dan kunnen zij deelnemen aan een groep waarin zij kennismaken met psychotherapie en ervaren hoe het is om stil te staan bij wat er in henzelf en de ander omgaat. 7) Dagklinische nazorggroep Eendaagse nazorggroep voor de duur van maximaal 9 maanden. Voorwaarde voor deelname is gelijktijdig re-integreren. 8) Klinische opname op de PAAZ Als behandeling van de SOLK problematiek door omstandigheden tijdelijk niet poli- of dagklinisch mogelijk is, is een korte klinische opname van maximaal 3 weken mogelijk. Op de foto het SOLK-team, (v.l.n.r.) klinisch psycholoog/psychotherapeut dr. Jackie Scharroo, psychiater i.o. drs. Sophie Bekmann en psychiater dr. Erwin Hartong. Bel voor overleg met hen: (024) 365 80 50.
OVER CWZ [7]
Patiëntoverleg Op woensdag 17 februari organiseerden CWZ, ZorgDomein en de Huisartsenkring Nijmegen een gebruikers-sessie ‘Patiëntoverleg’. Deelnemers waren huisartsen en specialisten. Patiëntoverleg is een nieuwe applicatie van ZorgDomein. Het is een laagdrempelige manier voor zorgverleners om over patiënten te kunnen communiceren. Het is vergelijkbaar met WhatsApp, maar dan via een beveiligd kanaal. Het product lijkt aan te sluiten op de behoeften van specialisten en huisartsen in de regio. De komende maanden voeren CWZ-specialisten en huisartsen de pilot in. Op basis van de resultaten wordt een verdere uitrol gepland. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marc ten Dam,
[email protected]
Afscheid van neuroloog Jan Meulstee Na 17 jaar neemt dr. Jan Meulstee, neuroloog/klinisch neurofysioloog op vrijdag 13 mei afscheid van CWZ. Meulstee leverde een grote bijdrage aan de ontwikkeling van de klinische neurofysiologie in CWZ en daarbuiten. Zowel op gebied van patiëntenzorg, als ook opleiding en onderzoek. Ook na zijn afscheid blijft hij bij wetenschappelijk onderzoek betrokken. Jan Meulstee hoopt in de toekomst meer tijd te besteden aan zijn twee andere hobby’s: muziek en sterrenkunde.
Afscheid gynaecoloog Ton Franssen Gynaecoloog Ton Franssen is na 25 jaar in CWZ werkzaam te zijn geweest, op 1 mei 2016 met pensioen gegaan. Hij kijkt terug op een heel mooie tijd in CWZ. Franssen: ‘Daarom wil ik allen bedanken met wie ik met zoveel plezier heb samengewerkt. Dat geldt ook voor de huisartsen en verloskundigen uit de regio met wie ik jarenlang heb samen gewerkt. Het ga jullie allen goed!’
Webshop In februari van dit jaar zijn wij gestart met een nieuw bestelsysteem voor laboratoriummaterialen, disposable materialen en formulieren via een webshop. De oude bestelsite stoppen we per 15 juni 2016. Alle huisartsenpraktijken en instellingen hebben hierover een brief ontvangen. De mensen die op onze brief hebben gereageerd, hebben een account en wachtwoorden gekregen. Momenteel gebruiken ongeveer 40 praktijken/instellingen de webshop. Het is de bedoeling dat alle praktijken gaan aansluiten. Voorheen kon men alleen inloggen via een AGB-code. In het nieuwe systeem ontvangt iedere praktijk/ instelling een account en wachtwoord die men zelf kan aanpassen. Voor meer informatie: mail Gé Verbeet,
[email protected]
Foutieve nummers In het verwijzerboekje 2015/2016, staan op pagina 150 per abuis foutieve telefoonnummers van de vier specialistisch verpleegkundigen/ consulenten vermeld. Het blijken nummers te zijn van externe personen die geen relatie hebben met CWZ. Wij verzoeken u vriendelijk deze vier nummers te wijzigen in 365 82 10 (poli neurologie) en te vragen naar de betreffende specialistisch verpleegkundige/ consulent.
[8] ZORGNIEUWS
Nieuwe fysiotherapiepraktijken sluiten aan bij SCN Sinds drie jaar behandelt Schouder Centrum Nijmegen (SCN), (complexe) schouderklachten. SCN is een samenwerkingsverband van CWZ-orthopeden, fysiotherapie praktijk FysioNovio en Kinos Revalidatie. SCN breidt nu uit met twee praktijken voor fysiotherapie: de Hampoort in Grave en Wijnhoven-Gierman in Herveld/Valburg.
- als patiënt een fysiotherapeutisch traject heeft doorlopen en u twijfelt of optimale conservatieve of postoperatieve behande- ling heeft plaatsgevonden. - als u denkt dat er een indicatie is voor operatieve behandeling. Tijdens de behandeling koppelen we het plan van aanpak en de vorderingen met u terug.
Patiënten met (complexe) schouderklachten kunt u verwijzen: - voor gedegen advies van een gespecialiseerd schouderfysiotherapeut. - als behandeling met NSAID’s of infiltratie volgens NHG-standaard geen verbetering geeft na 6 weken.
Speeddate 28 mei in CWZ Mensen met schouderklachten krijgen snel en gratis een eerste advies op zaterdag 28 mei tussen 10 en 12 uur bij poli orthopedie van CWZ. www.schoudercentrumnijmegen.nl
[Colofon] Het Nieuwsbulletin wordt een
Redactie: Monique de Groot en Gé Verbeet.
paar keer per jaar verstuurd naar huis-
Foto’s: Richard Martens.
artsen, apothekers, verloskundigen,
Druk: Trio Print Nijmegen. CWZ, KMI(J1.35),
arbo-artsen en overige verwijzers in de
postbus 9015, 6500 GS Nijmegen, e-mail:
regio en aan alle medische specialisten
[email protected]
van Canisius Wilhelmina Ziekenhuis.
