Nieuwsbrief passend onderwijs Maart 2013
De lerarenbeurs. Sta beter voor de klas!
Uitgelicht De Lerarenbeurs. Sta beter voor de klas! Goede leraren zijn bepalend voor goed onderwijs. Daarom blijft het ministerie van OCW investeren in de professionele ontwikkeling van leraren, onder meer door de Lerarenbeurs beschikbaar te stellen. Subsidie voor studiekosten, studiemiddelen en reiskosten Bevoegde leraren in het primair en voortgezet onderwijs, mbo en hbo kunnen van 1 april tot en met 15 mei een Lerarenbeurs aanvragen voor een bachelor- of masterstudie. De Lerarenbeurs bestaat uit een subsidie voor studiekosten, studiemiddelen en reiskosten. Elke leraar ontvangt maximaal € 7.000 per jaar om collegegeld te betalen en maximaal € 700 voor studie- en reiskosten. Werkgevers kunnen subsidie ontvangen om de leraar studieverlof te verlenen en een vervanger aan te stellen. Meer informatie over de Lerarenbeurs In 2013 kunnen ook ambulant begeleiders de Lerarenbeurs aanvragen. Daarnaast zijn de toelatingseisen voor invalkrachten verruimd. Verder moeten leraren de Lerarenbeurs vanaf nu jaarlijks aanvragen. Meer informatie over de voorwaarden en de aanvraag vindt u op de website van DUO. Hier kunt u ook het aanvraagformulier downloaden. Extra budget voor studiebeurzen In het voortgezet onderwijs gaan de komende jaren veel eerstegraads leraren met pensioen. Om in de toekomst voor voldoende eerstegraads leraren te zorgen, stelt het kabinet dit jaar € 4 miljoen extra beschikbaar voor zo’n 500 extra beurzen. Daarnaast streeft het kabinet ernaar dat leraren in het hoger beroepsonderwijs minimaal een masterdiploma hebben. Daarom investeert het kabinet dit jaar aanvullend € 14 miljoen voor zo’n 1.800 extra beurzen. In totaal stelt het kabinet € 61 miljoen beschikbaar voor ongeveer 8.100 beurzen. Lees meer over de Lerarenbeurs op www.duo.nl/particulieren/studiefinanciering/lerarenbeurs/lerarenbeurs_voor_scholing.asp
Nieuwsbrief passend onderwijs Geldigheidsduur huidige indicatie Met de komst van passend onderwijs vervalt de landelijke indicatiestelling voor speciaal onderwijs en leerlinggebonden financiering (lgf). Hierdoor verandert de geldigheid van huidige indicaties. Op de beschikking van de commissie van indicatiestelling (CvI) staat tot wanneer de indicatie geldig is. Leerlingen met een leerlinggebonden financiering in het reguliere onderwijs Voor leerlingen die met een leerlinggebonden financiering (rugzak) deelnemen aan het regulier onderwijs, vervalt de rugzak op 1 augustus 2014. Vanaf die datum hebben scholen een zorgplicht. Dat betekent dat zij voor alle kinderen die extra ondersteuning nodig hebben een passend onderwijsprogramma en begeleiding moeten bieden. Het samenwerkingsverband krijgt vanaf 1 augustus 2014 de lgf-bekostiging die nu naar de reguliere scholen gaat. De scholen in het samenwerkingsverband moeten afspraken maken over de bekostiging van extra ondersteuning op de reguliere scholen. Het is belangrijk om dat op tijd te doen, zodat scholen en ouders weten waar zij vanaf 1 augustus 2014 aan toe zijn. Leerlingen in het (voortgezet) speciaal onderwijs ((v)so) Leerlingen die op 1 augustus 2014 met een geldige indicatie staan ingeschreven in het (v)so, kunnen daar nog maximaal 2 jaar blijven. Als zij binnen die 2 jaar naar een andere (v)so-school willen, bijvoorbeeld vanwege de overgang van so naar vso, dan moet de school een toelaatbaarheidsverklaring aanvragen bij het samenwerkingsverband. Voorbeeldbrief voor CvI’s Het landelijk expertisecentrum speciaal onderwijs (LECSO) heeft een voorbeeldbrief over de geldigheidsduur van de indicaties opgesteld voor CvI’s. U kunt deze voorbeeldbrief downloaden en meesturen bij de indicaties die u afgeeft. Download de voorbeeldbrief over de geldigheidsduur van indicaties op www.passendonderwijs.nl.
Stuur de nieuwsbrief door! U bent een van de meer dan 7.500 abonnees op de nieuwsbrief passend onderwijs. Kent u mensen in uw omgeving die zich net als u op passend onderwijs voorbereiden? Stuur deze nieuwsbrief naar hen door en wijs ze op onderstaande link om zich direct aan te melden voor de nieuwsbrief. Zodat we ook hen op de hoogte kunnen houden van actuele ontwikkelingen.
Verkiezing Leraar van het Jaar 2013
Nieuwsbrief passend onderwijs
2
Nieuwsbrief passend onderwijs In het kader van de Dag van de Leraar organiseert de Onderwijscoöperatie ook dit jaar weer de verkiezing van de Leraar van het Jaar. Hiermee wil de organisatie aandacht vragen voor het vakmanschap van 4 individuele leraren én voor de beroepsgroep als geheel. Welke bijzondere of inspirerende leraren verdienen volgens u deze titel? Meld uw favoriete leraar aan U kunt uw favoriete leraar aanmelden voor de verkiezing via www.deleraarvanhetjaar.nl. Naast leraren, schoolleiders, onderwijspersoneel en ondersteunend personeel kunnen natuurlijk ook leerlingen en ouders kandidaten aanmelden. Uit alle aanmeldingen kiest een deskundige jury een winnaar voor het basisonderwijs, het voortgezet onderwijs, het middelbaar beroepsonderwijs en vanaf dit jaar ook een winnaar voor het speciaal onderwijs. Deze 4 winnaars zijn een jaar lang ambassadeur voor alle leraren in Nederland. Leraar van het Jaar speciaal onderwijs Stevan Kühnen, leraar op het Altra College Haarlemmermeer, werd vorig jaar benoemd tot ‘ambassadeur speciaal onderwijs’. Hij werkt als ambassadeur mee aan de eerste verkiezing van de Leraar van het Jaar speciaal onderwijs. Lees het interview met Stevan Kühnen op www.passendonderwijs.nl/aanhetwoord/stevankuhnen/.
Praktijkvoorbeeld: Special Classes Cosmicus Montessori Lyceum Op het Cosmicus Montessori Lyceum in Amsterdam kunnen leerlingen met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) onderwijs volgen op havo-/vwo-niveau in Special Classes. In deze speciale klassen krijgen leerlingen in de onderbouw les in een vast lokaal met maximaal 14 leerlingen. Het is de bedoeling dat ze in de bovenbouw in reguliere klassen instromen. De leerlingen krijgen extra begeleiding van een ambulant begeleider, onderwijsadviseur en orthopedagoog. Dit team begeleidt ook de mentoren, de afdelingsleider en de docenten en vult het zorgteam van de school aan. Ervaringen met Special Classes In de video vertellen Kees Mijinke, onderwijsadviseur en pedagoog, docent Milly Scot en 2 leerlingen over hun ervaringen met de Special Classes. De leerlingen vertellen wat ze prettig vinden aan de lessen in de Special Classes en waar ze tegenaan lopen. En Milly Scot geeft leraren praktische tips voor het lesgeven aan leerlingen met ASS.
Nieuwsbrief passend onderwijs
3
Nieuwsbrief passend onderwijs Meer informatie Neem voor meer informatie over de Special Classes van het Cosmicus Montessori Lyceum contact op met: Kees Mijinke, onderwijsadviseur en pedagoog,
[email protected] Huseyin Asma , directeur Cosmicus Montessori Lyceum,
[email protected] Bekijk de video op www.passendonderwijs.nl/praktijkvoorbeeld/special-classes-cosmicusmontessori-lyceum/.
Veelgestelde vragen over het ontwikkelingsperspectief Voor welke leerlingen moeten scholen een ontwikkelingsperspectief opstellen? Voor de volgende leerlingen moeten scholen verplicht een ontwikkelingsperspectief opstellen:
leerlingen in het (voortgezet) speciaal onderwijs
leerlingen in het praktijkonderwijs
leerlingen in het speciaal basisonderwijs
leerlingen die extra ondersteuning krijgen in het regulier basis- en voortgezet onderwijs
Reguliere basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs hoeven geen ontwikkelingsperspectief op te stellen voor leerlingen die ondersteuning krijgen die in het reguliere (basis)ondersteuningsaanbod zit, zoals begeleiding bij dyslexie of kortdurende remedial teaching.
Wanneer moeten leerlingen een ontwikkelingsperspectief hebben? Scholen moeten vanaf 1 augustus 2013 een ontwikkelingsperspectief vaststellen voor elke leerling in het (voortgezet) speciaal onderwijs. Voor nieuwe leerlingen moeten ze dit binnen 6 weken na inschrijving doen. Voor zittende leerlingen moet dit voor het nieuwe schooljaar, dus voor 1 augustus 2013. Voor elke leerling in het praktijkonderwijs en speciaal basisonderwijs moet het bevoegd gezag met ingang van 1 augustus 2014 een ontwikkelingsperspectief vaststellen binnen 6 weken na inschrijving van de leerling. Voor elke leerling in het regulier onderwijs die extra ondersteuning nodig heeft, stelt het bevoegd gezag met ingang van 1 augustus 2014 een ontwikkelingsperspectief op.
Nieuwsbrief passend onderwijs
4
Nieuwsbrief passend onderwijs Voor leerlingen die tijdelijk zijn geplaatst op een andere school of instelling stelt het bevoegd gezag het ontwikkelingsperspectief vast binnen 6 weken na definitieve plaatsing van de leerling.
Wat moet er in het ontwikkelingsperspectief staan? (Voortgezet) speciaal onderwijs: In elk geval de te verwachten uitstroombestemming en de onderbouwing daarvan. De onderbouwing bevat in elk geval de belemmerende en bevorderende factoren die van invloed zijn op het onderwijsproces. Regulier basis- en voortgezet onderwijs, speciaal basisonderwijs en praktijkonderwijs: In elk geval de te verwachten uitstroombestemming en de onderbouwing daarvan. De onderbouwing bevat in elk geval de belemmerende en bevorderende factoren die van invloed zijn op het onderwijsproces. Extra informatie ten opzichte van het (v)so: de afwijkingen van het reguliere onderwijsprogramma en de te bieden begeleiding en ondersteuning. De Inspectie van het Onderwijs ziet toe op de kwaliteit van het onderwijs, en daarmee ook op het ontwikkelingsperspectief.
Wie stelt het ontwikkelingsperspectief vast en stelt het bij? Het bevoegd gezag stelt het ontwikkelingsperspectief vast, nadat het hierover op overeenstemming gericht overleg met de ouders heeft gevoerd. In het (v)so krijgt het bestuur hiervoor advies van de Commissie voor Begeleiding (voor cluster 3 en 4) of de Commissie voor Onderzoek (voor cluster 1 en 2). De school evalueert het ontwikkelingsperspectief jaarlijks met de ouders en stelt het zo nodig bij. Registratie en toezicht Scholen voor regulier onderwijs moeten vanaf 1 augustus 2014 in het Basisregister Onderwijs (BRON) aangeven wanneer een leerling een ontwikkelingsperspectief heeft. Hiervoor is een wetsvoorstel in voorbereiding. Voor het (v)so, speciaal basisonderwijs en praktijkonderwijs geldt dat niet; daar hebben immers alle leerlingen een ontwikkelingsperspectief. Er komen nog dit schooljaar informatiebrochures voor zowel speciaal als regulier onderwijs beschikbaar.
Nieuwsbrief passend onderwijs
5
Nieuwsbrief passend onderwijs Aan het woord: consulent Maya Carbin Zorgen dat zieke kinderen niet vastlopen in het onderwijs. Dat is het doel van de Educatieve Voorziening van het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) in Utrecht. Consulent Maya Carbin vertelt hoe ze dat in het WKZ doen en waar de raakvlakken liggen met passend onderwijs. Alle soorten en maten In het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) kunnen alle kinderen die onder behandeling of opgenomen zijn onderwijsondersteuning krijgen. Onderwijsondersteuning betekent dat ouders, leerlingen en school informatie, advies of les kunnen krijgen. Als kinderen vaak of langdurig in het ziekenhuis liggen, krijgen ze ook les. Maya Carbin geeft veel verschillende kinderen les. Carbin: “Ieder kind van 4 tot en met 18 jaar – ongeacht het niveau – kan pasklaar onderwijs bij ons volgen. Of ze nu uit het speciaal onderwijs, primair of voortgezet onderwijs komen. De nadruk ligt daarbij op de theoretische vakken, omdat praktijklessen wat lastiger te organiseren zijn. Al zijn er wel mogelijkheden voor praktische zaken als omgaan met geld of leren klokkijken. Een stage van bijvoorbeeld de kappersschool kunnen we helaas niet regelen.” Kans voor ieder ziek kind Niet ieder ziekenhuis heeft een eigen ‘school’ of consulenten in dienst. Dat is voorbehouden aan de 8 universitair medische centra in ons land. Daarnaast werken er verspreid over het hele land consulenten vanuit de Onderwijs Advies Bureaus. Alle consulenten samen vormen Ziezon, Landelijk netwerk ziek-zijn & onderwijs. Carbin vertelt: “Er zijn in totaal circa 120 consulenten die ieder in hun eigen regio kinderen opzoeken en begeleiden in het onderwijsproces. Dat kan in een streekziekenhuis of gewoon thuis. De consulenten komen op school om daar met de leraren te overleggen wat de mogelijkheden zijn voor het kind.” Maatwerk mogelijk De eigen school van het kind is en blijft verantwoordelijk voor het onderwijs. De school levert ook de lesstof aan waarmee Carbin haar lessen vult. “We nemen altijd contact op met de mentor of leraar van het kind. Passend Onderwijs is bij ons aan de orde van de dag. Want wij leveren maatwerk, pasklaar afgestemd op de behoefte en mogelijkheden van het zieke kind. De lesinhoud is afhankelijk van de school, maar wij adviseren hen daarin wel. Bijvoorbeeld over welke vakken echt belangrijk zijn voor een doorgaande leerlijn, zodat een kind over kan en welk vak wel wat minder mag. We maken vervolgens een leerplan en kijken welke vakken een kind kan afronden. Dit gaat ook in overleg met het kind zelf, als ze op het voortgezet onderwijs zitten.”
Nieuwsbrief passend onderwijs
6
Nieuwsbrief passend onderwijs De dagelijkse praktijk In het WKZ werken 10 consulenten, die vooral individueel aan het bed of in een apart leslokaal lesgeven. Soms geven ze les aan een groepje. Carbin: “Als we 3 kinderen samen hebben, zeggen we al ‘Fijn, vanmiddag hebben we een klasje.’ Als ik 8 kinderen op een dag heb, is het druk. We geven ongeveer 6 lesuren per dag en in de tussenuren werk ik de administratie en het leerlingvolgsysteem bij. We zijn niet speciaal opgeleid om aan alle soorten kinderen en vakken les te geven, maar we leren veel onderling van elkaars expertise en werken met duopartners. Ook in de tussenuren spijkeren we wat bij.” School adviseren belangrijk “Het bijzondere aan onze rol als consulent is dat we niet alleen lesgeven, maar vooral ook adviseren. Want wij hebben naast didactische kwaliteiten ook kennis van de ziektebeelden en de herstelperiode van het kind”, zegt Carbin. Ze adviseert onder meer de school, ouders en ambulant begeleiders of zorgcoördinatoren. “Mentoren en ambulant begeleiders adviseren we bijvoorbeeld over hoe ze het beste kunnen omgaan met het kind als het ontslagen is uit het ziekenhuis.” Passend onderwijs in de toekomst Nog niet iedere school is bekend met de mogelijkheden voor zieke kinderen in de klas. Carbin vindt het belangrijk om hen te blijven voorlichten. Ook straks in de nieuwe situatie van passend onderwijs. Carbin: “Het is belangrijk dat wij helder op het netvlies staan van alle samenwerkingsverbanden. Dat we bekend zijn in het land. Nu al informeren we zo veel mogelijk oud-ambulant begeleiders en scholen over wat wij kinderen kunnen bieden. Want het is best heftig als een kind plotseling ernstig ziek wordt of chronisch ziek is. Als leraar kun je extra ondersteuning dan goed gebruiken.” Lees meer over hoe de consulenten van Ziezon scholen kunnen ondersteunen op www.ziezon.nl.
Nieuwsbrief passend onderwijs
7