Jaargang 5, nr. 2, september 2013
Agenda
NIEUWSBRIEF
Nieuws vanuit het bestuur
Bestuursvergaderingen 5 november 2013
Diploma-uitreiking 16 september 2013
Masterclass US Patent Formalities Update 16 september 2013
Masterclass Merken 21 november 2013
Een woordje van de voorzitter We zullen allemaal hetzelfde hebben, het jaar vliegt voorbij! September 2013 en alweer de tweede Nieuwsbrief van het jaar. Dank aan de redactie en dank aan de medewerkers. De afgelopen maanden lag de focus voor het Platform natuurlijk op het examen; de organisatie daarvan bij het EPO en het nakijken van het ingeleverde werk. Het is altijd een ongelooflijk spannend moment voor de kandidaten om het examen te maken, maar vooral de spanning rond de uitslag is iets wat we allemaal wel eens hebben meegemaakt. Wat is er verder nog gebeurd? In deze Nieuwsbrief staat een artikel over onze samenwerking met het NL Octrooicentrum en de Beneluxstichting Beroepsopleiding Merken- en Modellengemachtigden (BBMM). Het doet ons deugd dat we zeer positieve gesprekken hebben gehad met deze twee organisaties en dat we de eerste stappen hebben gezet op weg naar een goede samenwerking. Hierover lees je meer in deze nieuwsbrief. Op 21 november a.s. geven wij een masterclass Merken waarbij docenten van de BBMM aanwezig zijn. Deze docenten hebben ervaring met het lesgeven aan paralegals. Wij zijn een platform voor IP Formalities Officers en daartoe behoren ook de paralegals werkzaam op het gebied van Merken en Modellen. Het is ook nog goed om te vermelden dat onze secretaris in oktober naar Londen gaat om daar een bijeenkomst van onze zuster-organisatie IPAG bij te wonen. Ondanks de vakantieperiode is het een volle agenda geweest voor het bestuur, en wij hopen dat deze Nieuwsbrief weer waardevol voor je is.
Diploma-uitreiking en masterclass US Patent Formalities Op 16 september a.s. organiseren wij in samenwerking met Shell International B.V. en V.O. Patents en Trademarks een masterclass US Patent Formalities Update. Alle leden hebben inmiddels een uitnodiging gekregen met daarin een overzicht van het programma. Iedereen is welkom vanaf 13.00 uur en tussen 13.30 uur en 16.30 uur zullen wijzigingen en aspecten van US Patent Formalities tegen het licht worden gehouden. Deze masterclass wordt gehouden bij: Shell Central Office Carel van Bylandtlaan 16 2596 HR DEN HAAG Tijdens deze middag (vanaf 16.30 uur) zullen we ook de geslaagden hun certificaat overhandigen tijdens een feestelijke ceremonie. Vergeet niet een identificatiebewijs mee te nemen! Wil je je alsnog aanmelden voor deze Masterclass, stuur dan een email naar:
[email protected]
Jaargang 5, nr. 2, september 2013 Blz. 2
NIEUWSBRIEF
UITSLAG EXAMEN Het derde Formalities Officers examen is achter de rug en alle kandidaten zijn inmiddels op de hoogte gebracht van de uitslag. Op donderdag 23 mei 2013 heeft het Platform weer dankbaar gebruik mogen maken van de faciliteiten en de inzet van het personeel van het EPO. Het blijft een bijzondere belevenis om een examen te kunnen afnemen in het ‘hol van de leeuw’. Al vroeg meldden de eerste kandidaten zich bij de inschrijfbalie in de centrale hal. De tassen en koffers vol met boeken en studiemateriaal werden richting het auditorium gesleept. Gelukkig was er ruimte genoeg voor alle kandidaten om de meegebrachte naslagwerken uit te stallen.
Klokslag 2 uur begon het examen van 2013. Na drie uur geconcentreerd werken moesten de antwoorden worden ingeleverd. De eerste reacties op het net gemaakte examen waren niet hoopvol gestemd. Natuurlijk is er allereerst altijd de aandacht voor de wellicht wat moeilijkere vragen en het ontstane tijdgebrek. De definitieve uitslag zou na 2 maanden bekend worden gemaakt. De examens zijn verzameld in een gesloten envelop en daarna verspreid onder de examinatoren. Ieder gemaakt examen is onafhankelijk en anoniem door een tweetal examinatoren nagekeken en onderling besproken als er een verschil was geconstateerd. Alle examens zijn daarna nogmaals besproken tijdens een bijeenkomst waarbij alle examinatoren aanwezig waren en daar zijn de definitieve cijfers vastgesteld. Uiteindelijk zijn de namen kenbaar gemaakt van de geslaagden en niet geslaagden. Dit jaar waren er 39 examenkandidaten, een lichte stijging ten opzichte van 2012. Ter vergelijking hebben we hieronder wat cijfers op een rijtje gezet. 2013
2012
2011
Aantal kandidaten
39
30
53
Aantal geslaagden
27 (69,2%)
23 (76,7%)
41 (77,4%)
Gemiddelde cijfer
6,2
7,2
7,0
Gemiddelde cijfer
5,5
6,6
6,3
Ook op onze website kun je de uitslag terugvinden: http://www.formalitiesofficers.nl/index.php? option=com_content&view=category&layout=blog&id=7&Itemid=7&lang=nl Het bestuur feliciteert alle geslaagden met het behaalde resultaat! Het samenstellen van het examen is een zeer tijdrovende aangelegenheid, maar ook dit jaar is de examencommissie erin geslaagd om een goed en gedegen examen te maken. Onze dank gaat ook uit naar de leden van deze commissie.
Jaargang 5, nr. 2, september 2013 Blz. 3
NIEUWSBRIEF
Evaluatie opleiding en examen 2013 Dit jaar waren er 39 examenkandidaten van wie er 27 geslaagd zijn. Dat is een slagingspercentage van 69,2%. Minder dan in 2011 en 2012; toen lag het percentage rond 77%. De hoogste score dit jaar was een 8,5. We hebben ook eens op een andere manier naar de statistieken gekeken. Van alle examenkandidaten hebben er 32 dit jaar de hele opleiding gevolgd bij DeltaPatents en het slagingspercentage ligt voor deze groep iets hoger dan het algemene slagingspercentage, namelijk 71,9%. Het examen is ieder jaar weer pittig en wij hebben in het verleden regelmatig aangegeven dat een kandidaat toch wel op zijn minst een jaar of 2-3 ervaring moet hebben om een redelijke kans te hebben om te slagen. Natuurlijk zijn er altijd uitzonderingen op deze regel. Verder denken wij dat het een pré is als er binnen de eigen organisatie een mentor wordt aangesteld om een kandidaat of een groep van kandidaten intern te begeleiden. Dit is eigenlijk hetzelfde concept als bij de gemachtigden in opleiding. Ook daar zorgt een mentor voor een goede begeleiding. Op 22 augustus jl. hebben de drie betrokken partijen (Examencommissie, bestuur en DeltaPatents) de opleiding en het examen geëvalueerd. Tijdens deze jaarlijkse evaluatie worden de exameneisen weer tegen het licht gehouden en informeert de opleider ons over de plannen voor het komende opleidingsjaar. Het zijn ieder jaar zeer waardevolle evaluaties met een uitstekende feedback van de drie partijen. Dit jaar is besloten de exameneisen voor het onderdeel ‘Trademarks & Designs’ opnieuw aan te passen. Niet wat betreft de inhoud, maar om meer duidelijkheid te verschaffen over wat wij van de kandidaten vragen en wat er van de opleider verwacht wordt. In lijn daarmee heeft DeltaPatents besloten dat ze komend leerjaar een extra cursusdag zullen toevoegen aan de module Trademarks & Designs. Ook zullen de exameneisen voor het onderdeel ‘NL patent procedure’ worden geherformuleerd. Ook hier betekent dit geen uitbreiding, maar gaat het meer om verduidelijking van de eisen voor toekomstige kandidaten. DeltaPatents heeft aangegeven dat ze het lesmateriaal opnieuw grondig zullen evalueren en dat bijvoorbeeld de flowcharts nog meer in de presentaties worden geïntegreerd. Het concept “life of a file” dat DeltaPatents vorig jaar heeft geïntroduceerd zal worden uitgebreid. De eerste cursusdag staat alweer gepland en zal plaatsvinden op dinsdag 19 november. Het examen zal weer in mei (2014) plaatsvinden en de examendatum zal op zo snel mogelijk bekend gemaakt worden. Uiteraard zullen de aangepaste exameneisen op onze website worden gepubliceerd. Meer informatie over de opleiding vind je op de website van DeltaPatents.
Platform zoekt samenwerking met NL Octrooicentrum en de Benelux-stichting Beroepsopleiding Merken- en Modellengemachtigden In de afgelopen maanden hebben bestuurscommissies gesprekken gevoerd met NL Octrooicentrum (NLOC) en De Beneluxstichting Beroepsopleiding Merken- en Modellengemachtigden (BBMM). NL Octrooicentrum Eerder dit jaar heeft het bestuur een brief gestuurd aan het NL Octrooicentrum met daarin voorstellen hoe we als organisaties meer voor elkaar kunnen betekenen. Als bestuur denken wij dan aan intensivering van de communicatie, uitwisseling van ervaring en het organiseren van workshops of masterclasses. Naar aanleiding van de brief heeft het bestuur begin juli gesproken met Karin Streng en Marc Gilden van het NL Octrooicentrum en hebben wij een aantal afspraken gemaakt. Karin Streng zal bijvoorbeeld namens het NLOC voor aanlevering van artikelen voor onze Nieuwsbrieven gaan zorgen. Zo’n artikel kan gaan over het NLOC zelf, maar ook over recentelijke wets- of proceswijzigingen of toekomstige veranderingen. Tijdens het Periodiek Administratief Overleg, dat het NLOC twee keer per jaar organiseert voor haar klanten, zal er een agendapunt worden opgenomen waarbij het bestuur van het Platform zaken aan de orde kan stellen of bespreken. In het najaar zal het bestuur samen met Karin Streng de mogelijkheid bespreken om een workshop te organiseren. Het bestuur is zeer content met de eerste stappen die gezet zijn en hoopt op een vruchtbare samenwerking met het NLOC in de nabije toekomst.
Jaargang 5, nr. 2, september 2013 Blz. 4
NIEUWSBRIEF
De Beneluxstichting Beroepsopleiding Merken- en Modellengemachtigden Het Platform is een organisatie voor Formalities Officers die werkzaam zijn in de verschillende domeinen van de Intellectuele Eigendom. Eén van onze uitdagingen is om de Formalities Officers/ paralegals die werkzaam zijn in het merkendomein een platform te geven waarin ook zij de doelstellingen die wij hebben geformuleerd kunnen terugvinden. Vorig jaar zijn wij een overleg gestart met het BBIE (Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom) en zeer recent hebben wij gesproken met een afvaardiging van de BBMM, namelijk Ellen Gevers lid van het bestuur van de BBMM, onderwijscoördinator en docent en Annerie Beentje, hoofddocent van de paralegal cursus bij de BBMM. Uitgangspunt van het overleg was om samen met de BBMM te kijken naar een samenwerking op het gebied van cursussen voor paralegals, het opzetten van een workshop en de mogelijkheid om voor ons als Platform in contact te komen met merken paralegals. Er zijn nog meer gesprekken nodig om tot een intensievere samenwerking te komen, maar in beginsel zijn de stappen die er nu gezet zijn zeer positief. De BBMM zal in elke Nieuwsbrief een artikel gaan verzorgen. In deze Nieuwsbrief staat een artikel van Ellen Gevers over de gebruiksverplichting van een Community Trademark. Verder zullen wij in samenwerking met de BBMM op 21 november a.s. een masterclass merken organiseren. Deze zal meer toegesneden zijn op de merken paralegals maar biedt ook een goed moment voor de Certified Formalities Officers die recent geslaagd zijn om aan permanente educatie te werken. De gesprekken die wij met beide organisaties hebben gehad zien wij als een stap vooruit in de verdere ontwikkeling van het Platform.
Wist je dat …. - Saudi-Arabië (SA) de 147e lidstaat van het PCT-verdrag is sinds 3 mei 2013? Per 3 augustus 2013 is het verdrag van kracht. PCT-aanvragen die op of na die datum worden ingediend, kunnen Saudi-Arabië aanwijzen als ‘designated state’. Zie: http://www.wipo.int/pct/en/newslett/2013/article_0001.html - Iran (IR) de 148e lidstaat van het PCT-verdrag is sinds 4 juli 2013? Per 4 oktober 2013 is het verdrag van kracht. PCT-aanvragen die op of na die datum worden ingediend, kunnen Iran aanwijzen als ‘designated state’. Zie: http://www.wipo.int/pct/en/newslett/2013/article_0001.html - Je de ontwikkelingen rond het Europese Unitary Patent & Unified Patent Court kunt volgen via de website van het EPO? Zie: http://www.epo.org/news-issues/issues/unitary-patent.html en http://www.epo.org/law-practice/unitary.html - Je je kennis over PCT kunt bijspijkeren door filmpjes van het WIPO op YouTube te bekijken. Het WIPO heeft een serie van 29 filmpjes van ongeveer 15 minuten gemaakt onder de naam “Learn the PCT”. De serie behandelt de internationale en de nationale fase van PCT. Zie: http://www.youtube.com/playlist?list=PLsm_LOEppJawGEathiEBhgNEHmuHgZk9C
Jaargang 5, nr. 2, september 2013 Blz. 5
NIEUWSBRIEF
Even voorstellen.….. Ik ben Sebastiaan Ruinard en ik werk als IP Database Officer bij Leiden University Research and Innovation Services (LURIS), het Technology Transfer Office van Universiteit Leiden en het Leids Universitair Medisch Centrum. We zijn gevestigd in het oude Poortgebouw van het Academisch Ziekenhuis, direct achter station Leiden Centraal. LURIS is in 2005 opgezet om de kennisvalorisatie van Universiteit en Medisch Centrum te stroomlijnen. Verschillende teams houden zich bezig met verschillende aspecten hiervan. Zelf maak ik deel uit van het Operations team dat zich bezighoudt met strategie, financiën, procedurele en financiële aspecten van het octrooiproces, het beheer van het IP-management en beheersysteem en het genereren van informatie ten behoeve van het management. Ons team bestaat op dit moment naast mijzelf uit twee andere collega’s die ook lid zijn van het Platform Formalities Officers. Foto: Irene Cecile
Naast het Operations team zijn er nog het Research team, Licensing team en het IP team. Het Research team ondersteunt onderzoekers bij het aanvragen van geld om onderzoek te kunnen doen. Het Licensing team zoekt naar mogelijkheden om de opgedane kennis maatschappelijk in te zetten. Dit kan zijn door middel van het aanvragen van octrooien en het zoeken naar commerciële partners om deze octrooien uit te baten, maar ook door het opzetten van spin-offs, bijvoorbeeld door onderzoekers die zelf commercieel geïnteresseerd zijn. Het IP team bestaat uit juristen die de onderzoekscontracten en commerciële contracten opstellen en daarover meeonderhandelen. Als Technology Transfer Office bevinden we ons op een raakvlak tussen enerzijds de Universiteit en het Medisch Centrum, waar kennis opgedaan wordt en technologie ontwikkeld, en anderzijds de maatschappij, waar die kennis en technologie kan worden toegepast. De rol van IP hierin is doorslaggevend en dat vind ik een leuk aspect van dit vak. Wat me ook aanspreekt is het contact met zowel wetenschappers als octrooigemachtigden, die vaak heel verschillend denken en communiceren. Het omzetten van een technisch verhaal in een juridisch steekhoudend stuk, wat een octrooi uiteindelijk moet zijn, blijft daarbij spannend tot de eventuele verlening. Wat mijn eigen achtergrond betreft, ik heb Biologie gestudeerd en daarna nog even de lerarenopleiding gedaan, maar uiteindelijk merkte ik dat dat onvoldoende aansloot bij mijn capaciteiten. Sinds 7 jaar werk ik bij LURIS. In eerste instantie in een ondersteunende functie binnen het Licensing team, waarbij ik me ook intensiever bezighield met de individuele octrooiaanvragen, maar sinds ongeveer 2 jaar werk ik in het Operations team. Mijn IP-ervaring heb ik geheel in de praktijk opgedaan. Anderhalf jaar geleden ben ik lid geworden van het Platform Formalities Officers om mijn netwerk te verbreden, up-to-date te blijven en om mijn vakkennis een meer solide basis te geven, bijvoorbeeld door het volgen van modules van de Opleiding Formalities Officers. Voorlopig ben ik op deze functie nog niet uitgekeken! Ik geef de pen graag door aan Sandy Ni van Haseltine Lake LLP in Den Haag.
Jaargang 5, nr. 2, september 2013 Blz. 6
NIEUWSBRIEF
Rebus De ONEL/OMEL zaak – gebruiksverplichting voor CTM’s Tot tamelijk recent ging vrijwel iedereen in merkenland ervan uit dat voor de instandhouding van een Community TradeMark (CTM) registratie, normaal gebruik van het merk in één enkel EU land voldoende zou moeten zijn. Zo was dat destijds bij de inwerkingtreding van de Gemeenschapsmerkenverordening ook afgesproken en opgetekend in de zogenaamde “Joint statement” nr. 10 van de Raad van de Europese Unie inzake de gebruiksverplichting uit 1993. Sinds 1993 is er nogal wat gebeurd. De Europese Unie groeide van 10 naar inmiddels 28 lidstaten. Ook werd in de jurisprudentie al duidelijk dat “joint statements” geen zelfstandige rechtskracht hebben. Voor de gebruiksverplichting van een CTM registratie worden we verwezen naar art. 15 van de CTM Verordening die vermeldt dat normaal gebruik van een geregistreerd merk “in de Gemeenschap” moet plaatsvinden. Maar ja, gebruik in één land is ook “in de Gemeenschap” dus dat zegt niet zoveel. In de ONEL/OMEL zaak heeft de Nederlandse rechter gevraagd aan het Europese Hof van Justitie of gebruik in één land inderdaad voldoende is. Voor haar antwoord (december 2012) heeft het Europese Hof gekeken naar haar eigen eerdere uitspraken over de gebruiksverplichting van merkregistraties die slechts betrekking hebben op een enkel land van de EU, met name de beslissingen in de zaken Ansul, Sunrider en La Mer Technology. In de ONEL/OMEL zaak komt ze tot de conclusie dat voor de gebruiksverplichting van een CTM hetzelfde geldt als voor een merk dat nationaal werd geregistreerd, met dien verstande dat het gebruik wel in verhouding moet zijn tot het beschermde gebied. Omdat het grondgebied en inwonersaantal van de hele EU vele malen groter is dan van één enkel land zegt het Hof hiermee dat van het gebruik van een CTM dus wel wat meer mag worden verwacht dan van een nationaal geregistreerd merk. Tegelijkertijd benadrukt het Hof dat gebruik in meer dan één land geen vereiste is. Sterker nog, het Hof benadrukt dat met alle feiten en omstandigheden van het geval rekening moet worden gehouden, maar dat de landsgrenzen binnen de EU volledig moeten worden genegeerd bij de vaststelling van normaal gebruik. Het gebruik mag dus wel geconcentreerd in één enkel land plaatsvinden maar het moet voldoende substantieel zijn om een CTM registratie te rechtvaardigen. De vraag wat voldoende substantieel is wil het Hof uitdrukkelijk niet beantwoorden. Er wordt geen minimum vereiste gegeven. Dat is aan de nationale rechter om per geval te bepalen, rekening houdend met alle omstandigheden van het concrete geval. Al met al een spraakmakende uitspraak waarmee definitief afscheid is genomen van “Joint Statement nr.10”. De gebruiksverplichting van een CTM verschilt van die van een nationale merkregistratie omdat rekening moet worden gehouden met de omvang van de Europese Unie. Hierop geldt één uitzondering: indien een merk is ingeschreven voor niche markt producten, waarvoor slechts een doelgroep bestaat in een enkel land, dan is de gebruiksplicht van die CTM wel gelijk aan die van een nationale registratie in dat land. Het relevante afzetgebied is dan immers ook gelijk. Ellen Gevers bestuurslid BBMM
Masterclass Merken Op 21 november a.s. organiseren we weer een masterclass Merken. Deze keer zijn we te gast bij Technologiestichting STW in Utrecht. De details hierover zullen binnenkort bekend gemaakt worden. Uiteraard krijgen alle leden nog een uitnodiging toegestuurd.
NIEUWSBRIEF
Jaargang 5, nr. 2, september 2013 Blz. 7
Tips & Tricks Er zijn dit keer geen tips binnengekomen. Mocht je voor de volgende Nieuwsbrief een handige tip hebben, deel die dan met je vakgenoten. Als je tip wordt geplaatst, krijg je van ons een leuke attentie toegestuurd. Mail je tips naar:
[email protected]
Opzeggen lidmaatschap Nog even ter herinnering: mocht je het IP-vak verlaten of om een andere reden je lidmaatschap willen opzeggen, doe dit dan voor het einde van het kalenderjaar. We ontvangen je berichtje graag uiterlijk 1 december via
[email protected]
Vacatures Op onze website is momenteel onderstaande vacature geplaatst: -
Formalities Officer bij NLO in Den Haag
De volledige vacaturetekst is bijgesloten. Heeft jouw bedrijf interesse in het plaatsen van een vacature op de website en/of in de nieuwsbrief, neem dan contact met ons op via
[email protected].
COLOFON 5e jaargang, nr. 2, september 2013 Deze nieuwsbrief wordt verspreid onder de leden van het Platform Formalities Officers. Contactgegevens Redactie:
[email protected] Platform Formalities Officers T.a.v. het secretariaat p/a Postbus 645 5600 AP EINDHOVEN email:
[email protected] Lid worden Een aanmeldingsformulier is te vinden op onze website (www.formalitiesofficers.nl). Als lid ontvang je automatisch deze nieuwsbrief. Opzeggen Wil je deze nieuwsbrief niet meer ontvangen? Stuur dan een email naar:
[email protected]
Redactie Melanie Custers (Crucell Holland B.V.), Shanna Grotenhuis (Octrooibureau LIOC B.V.) Ellen Offenberg (EP&C) Samenstelling Ellen Offenberg (EP&C) Eindredactie Debby de Brouwer (DeltaPatents B.V.) Aan dit nummer werkten mee: Henk Spraakman (Shell International B.V.) Arthur van Steenbergen (Unilever N.V.) Sebastiaan Ruinaard (LURIS) Ellen Gevers (BBMM)
Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s) en redacteur(en) geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan.
Fortified with you
Voor de vestiging Den Haag zijn wij per direct op zoek naar een
Formalities Officer Samen met je team, bestaande uit 2 formalities officers en 6 octrooigemachtigden ben je verantwoordelijk voor de administratieve begeleiding van octrooiprocedures in binnen- en buitenland. Je verzorgt de octrooi-indieningen en je ziet erop toe dat aan alle formaliteiten gedurende de verleningsprocedure wordt voldaan. Daarnaast bewaak je de termijnen en zorg je voor de juiste verwerking van gegevens in het digitale dossier. Je onderhoudt contacten met klanten, agenten en instanties in binnen-en buitenland. Ook verwerk je de correspondentie t.b.v. van de octrooiportefeuille. Jouw profiel • Afgeronde HBO opleiding, rechten of HEBO • Tenminste 3 jaar recente werkervaring in de zakelijke dienstverlening • Gecertificeerd Formalities Officer of de bereidheid deze opleiding te volgen • Uitstekende beheersing van de Nederlandse en Engelse taal in woord en geschrift • Accuraat, gestructureerd en zelfstandig kunnen werken binnen teamverband • Je bent klantgericht en hebt een flexibele instelling • Affiniteit met juridische procedures Ons aanbod Het betreft een fulltime functie met uitzicht op een vast dienstverband. NLO biedt een uitstekend en concurrerend arbeidsvoorwaardenpakket, waaronder een aantrekkelijke bonus- en pensioenregeling. Onze organisatie kenmerkt zich door een no-nonsense attitude en de bedrijfscultuur is open en informeel. Reageren of meer informatie Voor meer informatie over de functie kun je contact opnemen met Dana Corbeau of Colette Holst, HR Adviseurs, op telefoonnummer 070 - 331 2643 of kijk op www.nlo.nl. Jouw sollicitatie voorzien van motivatie en Curriculum Vitae ontvangen wij graag per e-mail:
[email protected].
NLO Ervaring. Expertise. Innovatie. Teamwork.Passie. Creativiteit. Daar staat NLO voor. Al bijna 125 jaar. Dat dit geen holle frasen zijn bewijzen onze 170 professionals iedere dag weer. Door hun kennis, kunde en ervaring te bundelen in klantgerichte teams. Door klanten een zo compleet mogelijk advies te geven. Met slimme oplossingen en een scherp oog voor de business waarin de klant opereert. Door permanent te investeren in innovatieve oplossingen en systemen waardoor klanten nog beter worden bediend. Het resultaat van al deze inspanningen mag er zijn. NLO is een van de grootste toonaangevende adviesbureaus in Europa. Van oudsher bekend onder de naam Nederlandsch Octrooibureau (‘NLO’). En sinds 2013 versterkt met NLO Shieldmark. Het klantenbestand beslaat zowel multinationals als grote en middelgrote Nederlandse en internationale bedrijven. NLO heeft vestigingen in Den Haag (hoofdkantoor), Ede, Eindhoven en Amsterdam.
