Carat Focus on Kids Nieuws over kids en media Update # 4 - Mei 2003
Carat Insight is de Marketing & Research afdeling van mediabureau Carat Nederland. Wij willen u graag op regelmatige basis informeren over (media-) ontwikkelingen in de Nederlandse kindermarkt. In update # 4 aandacht voor de volgende onderwerpen: Kijkdichtheden in vakanties Europese Carat studie naar de invloed van vakanties op het televisiegedrag van kinderen en hun ouders. Zouden bedrijven die zich richten op kinderen moeten adverteren voor Pagina 2 of tijdens de vakantieperiodes? Nieuwe wekelijkse kinderkrant van start ‘Jongerenbladen genoeg, maar er bestond nog niets met de actualiteit als onderwerp,' Pagina 5 verwoordt Roland Pelle zijn project Kidsweek. TV Focus De Nederlandse jeugdtelevisie wordt overheerst door buitenlandse animatie series of films. Ruim 71% van de totale kinderprogrammering behoort tot het Pagina 7 buitenlandse tekenfilmgenre. Radio voor kinderen Gat in de markt of kansloos? Fox Kids vertelt ...
Pagina 9
We maken gebruik van openbare bronnen als ook door Carat aangeschafte onderzoeken en software. Bij eventuele overname van cijfers vermeld a.u.b. de juiste bron. Mocht u vragen of opmerkingen hebben naar aanleiding van Focus on Kids, Kids, aarzel niet en bel ons op via 020-5304500 (Joost de Vries) of mail ons op info@carat info@carat. carat.nl. nl.
Kijkdichtheden in vakanties Hot Spots Europees verslag Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
Carat heeft onlangs een korte studie afgerond naar de invloed van vakanties op het televisiegedrag van kinderen en hun ouders in Duitsland, Duitsland, Frankrijk, Frankrijk, Groot Brittannië, Brittannië, België en Nederland. Nederland. Basisvraag: Basisvraag: zouden bedrijven die zich richten op kinderen moeten adverteren voor of tijdens de vakantieperiodes? vakantieperiodes? Het onderzoek onderscheidt 3 perioden: school, kleine vakanties (onder andere: Pasen, Kerstmis) en de zomervakanties (juli, augustus). Er zijn duidelijke verschillen te zien in het televisie kijkgedrag onder kinderen tijdens de kleine en korte vakanties versus de schooltijd. De kinderen uit de onderzochte landen kijken met name langer televisie in de kleine vakanties. De toename in kijktijd, zoals in onderstaand figuur blijkt, varieert van 9 tot 61 minuten. De korte vakanties in Groot Brittannië, Nederland en Vlaanderen bieden mogelijkheden om toename in bereik en contactfrequentie te genereren onder 4 tot 14 jarigen, zelfs als de campagne ook gericht is op ouders. De korte vakanties van Waalse kinderen bieden mogelijkheden om de contactfrequentie te optimaliseren met behoud van hetzelfde bereiksniveau. Adverteren tijdens de vakantieperiode in Duitsland en Frankrijk kan helpen de contactfrequentie op te voeren in de kidsdoelgroep. Het bereik is daarentegen over het algemeen iets minder. Meer bereik vs School periode
Noord
+ 17.2 pts Bereik + 9’ minuten + 1.8 pts Bereik + 15’ minuten
+ 4.1 pts Bereik + 35’ minuten
Zuid
- 1 pts Bereik + 19’ minuten
Minder bereik vs School periode
Meer kijktijd vs School periode
- 0.1 pts Bereik + 61’ minuten - 5 pts Bereik + 42’ minuten
2
Kijkdichtheden in vakanties Hot Spots Europees verslag Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
Bij een nadere analyse is te zien dat Nederlandse kinderen in de korte vakanties ongeveer 15 minuten langer voor de buis zitten. Bovendien lijkt het erop dat kinderen de korte vakanties gebruiken om wat langer in bed te blijven liggen. De piek in kijkdichtheden in de ochtenduren begint na 9.00 uur, tijdens schooltijd is dit een stukje vroeger (rond 8.00 uur). Er is tot slot een duidelijke toename te zien in het totale kijken gedurende de dag. Kijkdichtheden per periode School
25%
Kleine vakanties
Zomervakantie
20%
15%
10%
5%
1 0 :3 0 : 00 -1 1 0 0: 15 : 45 -1 1 1 1: 00 : 30 -1 1: 4 12 : 15 5 -1 1 3 2: 30 : 00 -1 3: 1 13 : 45 5 -1 1 4 4: 00 : 30 -1 4: 4 15 : 15 5 -1 1 6 5: 30 : 00 -1 6: 1 16 : 45 5 -1 1 7 7: 00 : 30 -1 1 8 7: 45 : 15 -1 1 9 8: 30 : 00 -1 1 9 9: 15 : 45 -2 2 0 0: 00 : 30 -2 2 1 0: 45 : 15 -2 2 2 1: 30 : 00 -2 2: 1 22 : 45 5 -2 2 3 3: 00 : 30 -2 3: 4 24 : 15 5 -2 2 5 4: 30 : 00 -2 5: 1 5
:4 5 9:1
59
:0 0 8:3
08
:1 5
58
7:4
07
7:0
6:1
56
:3 0
0%
De toename in kijktijd is deels toe te schrijven aan programma’s die inspelen op de vakantietijd van kinderen. Hierbij valt te denken aan de programmering van populaire jeugdfilms overdag of de gouden zet van Z@ppelin op Nederland 3 met “Z@pp Achteruit”. Dit blok bevat allerlei programma’s van een aantal jaar geleden of zelfs nog verder terug (jaren ’70 en ’80). Deze programma’s realiseren niet alleen hoge kijkdichtheden onder kinderen, maar hebben juist ook een zeer goede conversie naar moeders.
3
Kijkdichtheden in vakanties Hot Spots Europees verslag Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
Wat betreft het kijkgedrag van de ouders zien we in de vijf onderzochte landen dat de verschillende vakantieperiodes nauwelijks tot geen effect hebben op het kijkgedrag van ouders gedurende het jaar. De kijkdichtheden van ouders volgen in feite het normale seizoenspatroon waarbij de zomer een daling in kijkdichtheden laat zien. Index cijfers Kerstvakantie per land (basis = schoolperiode) schoolperiode) 180
170
165
162
160 140
138
135 124
122
120
130 120
112
111
107
100 80 60 40 20 0
F ra nkrijk
D uitsla nd
GB
K in d eren
NL
B e l N o o rd
B e l Z uid
O u d ers
Uit bovenstaande grafiek blijkt dat voor alle landen de Kerstvakantie zich duidelijk onderscheidt van de rest van het jaar. Deze tijd biedt voor zowel ouders als kinderen zeer goede bereiksmogelijkheden. Is het aan te bevelen om juist in de kleine vakantieperiodes te adverteren? adverteren? Gezien het feit dat veel kidscampagnes niet alleen gericht zijn op kinderen, maar ook op de ouders is het antwoord : nee, niet specifiek, omdat het televisiekijkgedrag van ouders niet sterk wordt beïnvloed door vakanties (met uitzondering van Kerst) Er zijn echter wel argumenten om de communicatie richting kinderen in de kleine vakanties kracht bij te zetten. Meer bereik over dag, hogere contactfrequenties en specifieke populaire kinderprogrammering. 4
Kidsweek Hot Spots Nieuwe wekelijkse kinderkrant van start Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
Nederland is een krant rijker. Een kinderkrant wel te verstaan, getiteld Kidsweek. Kidsweek. Initiatiefnemer van het weekblad is Roland Pelle. Pelle. Een man die zijn sporen heeft verdiend bij Sport 7, het Parool en de Spits en nu met vol enthousiasme begint aan een krant gericht op kinderen. 'Jongerenbladen genoeg, maar er bestond nog niets met de actualiteit als onderwerp,' verwoordt Roland Pelle zijn project Kidsweek. Kidsweek. Kidsweek is een wekelijkse krant voor jongeren van 11 tot en met 14 jaar, met een sterke aantrekkingskracht naar 9 tot 10 jarigen. Het doel van deze krant is kinderen meer te informeren en te leren over de wereld om hen heen. Dit wil Kidsweek bereiken door de lezers serieus te nemen en interesse op te roepen met zeer toegankelijke artikelen. Een redactie van ruim 20 ervaren journalisten maakt wekelijks een zorgvuldige selectie uit het nieuws en presenteren dat op een begrijpelijke en neutrale wijze. Kidsweek heeft voor de onderwerpkeuze een Lezersraad in het leven geroepen. Kinderen kunnen zich voor deze raad aanmelden via de website van Kidsplanet. Wekelijks kunnen 15 kinderen via deze Lezersraad hun reactie geven op het nieuws of suggesties aandragen voor onderwerpen. Het is een weekkrant, die daar verder gaat waar het Jeugdjournaal stopt Carat onderzocht in oktober 2001 al hoe kinderen denken over kranten. Uit de Coolkidsmonitor van destijds bleek dat ruim 36% van de 1400 ondervraagde kinderen zeker van plan was een kinderkrant te gaan kopen, mocht deze op de markt verschijnen. Uit recent onderzoek van bureau Qrius bleek de koopintentie van Kidsweek zelfs op 48% uit te komen. Roland Pelle denkt dat de behoefte aan een krant voor de jeugd groter is dan ooit. Kinderen worden bestookt met voornamelijk audiovisuele informatie. Niet alle onderwerpen laten zich goed ondersteunen door beelden. Deze 'vergeten' onderwerpen verdienen meer aandacht dan dat ze op televisie of internet krijgen. Een krant biedt in zo'n geval uitkomst. ‘Bovendien, zo vervolgt Pelle, wil iedereen graag op den duur papier vasthouden om lekker achter weg te kruipen en even alleen te zijn met een interessant verhaal.’
5
Kidsweek Hot Spots Nieuwe wekelijkse kinderkrant van start Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
Een aantal 'kinderkrant-initiatieven' uit het verleden lagen het loodje: Mijn Krant, Primeur, de Kidskrant en Ketch up bestaan niet meer. Kidsweek is, ondanks deze tegenslagen bij anderen, van start gegaan op 19 april 2003 in een oplage van 35.000 exemplaren. De krant is uniek ten opzichte van de initiatieven uit het verleden doordat een groot deel van de inhoud zich daadwerkelijk richt op ‘hard’ nieuws. Annemieke Sijthoff van Future Network, uitgever van de Nationale Kinderkrant, juicht het initiatief toe: ’Het is een prima initiatief. Kidsweek zie ik niet als een concurrent, aangezien ze zich meer richten op 11 tot 14 jarigen. De Nationale Kinderkrant is met name populair in groep 7 en 8 van de basisschool (8-12 jaar). Roland Pelle van Kidsweek vult aan dat naast het verschil in doelgroep, ook de distributie een belangrijk verschil is tussen beide kranten. ‘Kidsweek is verkrijgbaar in de losse verkoop en wordt verspreid in 600 AKO, Bruna en Primera winkels. Kinderen kunnen zich zelfs abonneren en vinden de krant dan wekelijks op zaterdag op de deurmat,’ aldus Roland Pelle. De Nationale Kinderkrant wordt intern verspreid via 2000 basisscholen en verschijnt vanaf aankomende september 1 keer per maand. ‘De krant is een terugkoppeling van het nieuws van onze actuele website www.nationalekinderkrant.nl. Daarnaast werkt de Nationale Kinderkrant vaak in thema’s, zo is er in juni het themanummer ‘Holiday Fever’ in een oplage van 1,2 miljoen exemplaren!’, vertelt Annemieke Sijthoff enthousiast. Bas Borkus, accountdirector van Carat Nederland, ziet de toekomst van een wekelijkse kinderkrant echter somberder in dan Sijthoff en Pelle. Naar zijn mening zijn kinderen helemaal niet bereid te betalen voor een papieren krant. ‘Het gros van de kinderen wil op een comfortabele manier geentertained worden en is op die leeftijd nog niet actief op zoek naar informatie. Ze besteden hun zakgeld en tijd liever aan andere dingen: dingen die bewegen, die spannend ogen of lekker smaken.’ De tijd zal leren wie er gelijk krijgt….
6
TV Genres Hot Spots Buitenlandse animatie overspoelt jeugd Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
De Nederlandse jeugdtelevisie wordt overheerst door buitenlandse animatie series of films. Ruim 71% van de totale kinderprogrammering behoort tot het buitenlandse tekenfilmgenre. tekenfilmgenre. Dit percentage loopt zelfs op naar 83% als andere buitenlandse genres hierbij worden opgeteld. opgeteld. Het aantal Nederlandse produkties (animatie (animatie, animatie, fictie, fictie, amusement, informatie en muziek) muziek) vormt slechts 17% van het totale jeugdaanbod. jeugdaanbod. Dit blijkt uit een Carat analyse van de TV Times jeugdcodering van het afgelopen kwartaal. kwartaal. In het eerste kwartaal van 2003 groeide het aanbod van de jeugdprogrammering met 16% in vergelijking met hetzelfde kwartaal van 2002. Kinderen konden de afgelopen drie maanden in totaal 202.480 minuten jeugdtelevisie bekijken. De stijging is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de verbreding van de uitzendtijden van Kindernet (nu Nickelodeon geheten) sinds september vorig jaar. Deze zender zond voorheen uit op het kanaal van NET5 tot 15.00 uur; nu is Nickelodeon vier uur langer in de lucht en wel tot 19.00 uur ‘s avonds, waarna Veronica de fakkel overneemt. Procentuele stijging/ stijging/daling in kindergenres Q1 ’03 vs Q1 ‘02 Buitenlandse kinderfictie series Buitenlandse kinderfilms fictie Buitenlandse animatieseries en films Nederlandse kinderfictieseries Muziek voor kinderen
+44% +22% +20% +11% +2%
Nederlandse informatie/educatie Buitenlandse informatie/eductaie Amusement voor kinderen Nederlandse animatieseries en film
-1% -15% -16% -17%
Genre verdeling Januari t/m Maart 2003 3%
1%
B u iten la nd se an im atie s erie s en film s
7% B u iten la nd se kin derfic tie series
5% 1%
B u iten la nd se kin derfilm s fictie
2% 2%
B u iten la nd se inform atie/edu ca tie
8%
N e derland se a nim atie series e n film s
N e derland se k in de rfictie se ries
N e derland se info rm a tie/ed uca tie
71% A m u sem e nt voo r kin deren
M uz iek vo or kinde re n
Bron: SKO/TV TIMES/Carat Report/Q1 2003
7
TV Genres Hot Spots Buitenlandse animatie overspoelt jeugd Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
Z@ppelin meest gevarieerde jeugdzender De grootste spelers verantwoordelijk van het jeugdaanbod in Nederland zijn: Z@ppelin (21%), Nickelodeon (30%), Fox Kids (30%) en Yorkiddin’ (14%). Van deze vier zenders biedt het publieke Z@ppelin het meest gevarieerde pakket aan programma’s. Ruim een derde van het aanbod gaat naar informatie en educatie (o.a. Jeugdjournaal en het Klokhuis). Een substantieel aandeel (22%) gaat naar fictieseries (zowel buitenlandse als Nederlandse produkties).
Yorkiddin' 14%
Rest 5%
Nickelodeon 30%
Z@ppelin 21%
Fox Kids 30%
Bron: SKO/TV TIMES/Carat Report/Q1 2003
Op basis van aantal uitgezonden minuten Fox Kids zendt van alle zenders de meeste buitenlandse animatie series uit, bijna 92%. Daarentegen maakt Fox Kids van alle commerciële partijen relatief het meest zelf gemaakte amusement: bijna 3% tegenover 10% van Z@ppelin in dit genre. Nickelodeon heeft door de uitzendingen van Bassie en Adriaan een groot aandeel in Nederlandse kinderfictie series (5%). Eveneens vult deze zender 8% van haar zendtijd in met buitenlandse fictieseries. Yorkiddin’ voert in dit laatste genre de leiding met zo’n 18%. De rest van Yorkiddin’ wordt voor 81% aangevuld met buitenlandse animatie.
Genre verdeling per zender 100%
90%
M uziek voor kinderen
80%
A m usem ent voor kinderen 70%
N ederlandse inform atie/educatie 60%
N ederlandse kinderfictieseries 50%
N ederlandse anim atie series en film s 40%
B uitenlandse inform atie/educatie
30%
B uitenlandse kinderfilm s fictie
20%
B uitenlandse kinderfictieseries B uitenlandse anim atie series en film s
10%
0%
Z@ pp elin
F o x K id s
N ic ke lode on
Y o rkidd in'
Bron: SKO/TV TIMES/Carat Report/Q1 2003
8
Radio voor kinderen GatHot in Spots de markt? Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
Radio is geen kindermedium. Dat kunnen we rustig stellen als we het medium nader bekijken. Het enige radiostation voor kinderen, Kikker Radio, werd 14 juli 1997 opgeheven. Het heeft iets langer dan een jaar bestaan. Oorzaak waren tegenvallende luisterdichtheden en daarmee samenhangend tegenvallende reclame inkomsten. In de jaren zeventig probeerde Burny Bos het met Radio Lawaai Papagaai, maar sinds die tijd is er geen enkel succesvolle follow up. Geen van de huidige radiozenders heeft op kinderen gerichte programmering. Er wordt over het algemeen verondersteld dat kinderen wel meeluisteren met oudere familieleden. Ondanks dit alles bestudeert de televisiezender Fox Kids de mogelijkheden een commerciële kinderradiozender te beginnen. Rob Rekers van Fox Kids bevestigt de radio-ambities: ‘Fox Kids biedt een breed mediaplatform aan, waaronder televisie, evenementen (o.a. Fox Kids Planet Live), een website en sinds kort ook een tijdschrift. In principe is radio de enige ontbrekende schakel. In de Adformatie van een tijdje terug werd verondersteld dat wij zelfs al op zoek zijn naar een frequentie, dit is vooralsnog niet het geval. Wel verkeren we in een oriëntatiefase, hetgeen betekent dat we puur nagaan wat de mogelijkheden zijn op het gebied van radio en Fox Kids.’ Rekers nuanceert het feit dat radio niet typisch een kindermedium is: ’Het is altijd interessant mogelijkheden af te tasten. Het geeft aan dat Fox Kids een dynamisch bedrijf is dat openstaat voor ideëen. Vijf jaar geleden had ook niemand voor mogelijk gehouden dat er een levensecht Fox Kids vliegtuig rond zou vliegen of dat Fox Kids Planet Live wereldwijd uitgezonden zou worden in meer dan 57 landen.’ ‘Bovendien,’ zo vervolgt Rekers, ’weten we dat de Kids Top 20, een muziekprogramma op Fox Kids, enorm goed wordt ontvangen onder de doelgroep. Of radio iets is waar wij ook daadwerkelijk in zullen stappen zal de toekomst leren. We hebben een gezonde ambitie en zijn volop in beweging.’/”
9
Radio voor kinderen GatHot in Spots de markt? Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
Eigenaar van Fox Kids , Disney, is in Groot Brittannië in het najaar van 2002 een digitale radiozender voor kinderen begonnen in samenwerking met Capital. Kinderen kunnen luisteren via de populaire Disney websites naar Capital Disney. Matthew Landeman van Carat UK: ’Popmuziek blijft natuurlijk gewoon popmuziek. Het kidselement van Capital Disney is hoofdzakelijk de editorial content online. De distributie via websites heeft een grote aantrekkingskracht. Wanneer kinderen online zijn, luisteren ze graag naar muziek en geluidjes. Mobiele telefonie kan in dit opzicht ook een grote rol gaan spelen, aangezien steeds meer kids van hun geld een telefoontje met radio ontvangst aanschaffen.’ Volgens Matthew Landeman zit er zeker potentie in kids-radio. Zo zond BBC Radio 4 vorig jaar met Tweede Kerstdag een 8 uur durend Harry Potter special uit en trok daarmee ruim 1 miljoen kinderen. Capital Disney is een mix van hitmuziek, prijsvragen, spelletjes en nieuws op het gebied van entertainment, sport en technologische snufjes. Digitale webradio biedt in dit opzicht dus zeker mogelijkheden. Jongens: Jongens: ‘Radio is saai en stom’ stom’ Carat-NIPO onderzoek wijst uit dat jongens minder enthousiast zijn over radio dan meisjes. Op de vraag wat zij van het medium radio vinden antwoorden significant meer jongens dan meisjes dat zij het medium radio ‘saai en stom’ vinden. De verklaring hiervoor kan liggen in de sterkere interesse van jonge meisjes in muziek en popidolen dan jongens. Uit dit onderzoek blijkt tevens dat een kwart van de kinderen bijna iedere dag naar de radio luistert. Als kinderen de keuze hebben uit twee activiteiten dan legt radio het af tegen het medium televisie (8 van de 10 kinderen verkiest televisie als activiteit die ze het liefste doen). Ook internet en bioscoop genieten de voorkeur boven radio luisteren. Er is een grotere verdeeldheid onder kinderen als ze moeten kiezen tussen radio en tijdschriften (54% verkiest radio boven tijdschriften).
10
Radio voor kinderen GatHot in Spots de markt? Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
Rol van radio De jeugd ziet de radio niet alleen als een muziekmachine, zo blijkt uit Engels kwalitatief onderzoek van Genesis Consulting. De functie van radio wordt complexer naarmate kinderen ouder worden, aangezien ze het medium op verschillende wijze gebruiken. Leeftijd
Fase
Rol van radio
5-9 jaar
Sociale vaardigheden Cognitieve ontwikkeling Identiteit
MIJN radio, MIJN muziek
10-11 jaar
Verlangen naar volwassenheid Kinderwensen
Radio gebruikt hun ’taal’ (talks their language)
>12 jaar (adolescentie)
Cognitieve en emotionele veranderingen Steun zoeken bij peergroup
Escapisme Radio is de lijm die de peergroup bij elkaar houdt
3-4 jaar
Fantasie, motoriek
Genieten van muziek /dans
Bron: Genesis Consulting
De rol van radio gaat verder dan alleen muziek. Het medium helpt hen hun eigen identiteit en onafhankelijkheid te ontwikkelen. Bovendien is radio een manier voor kinderen om te ontsnappen aan eenzaamheid. Tot slot hieronder een aantal typerende uitspraken uit het Genesis onderzoek met betrekking to het medium radio. ‘My mum got me [a radio] for Christmas. Christmas. It was great being able to listen to your own stuff instead of theirs.’(Jongens theirs.’(Jongens 13-14 jr) jr) ‘My eldest will go and put his radio on in his room, because he doesn’t doesn’t want to listen downstairs, downstairs, but he’ he’ll have the same station. It’s It’s HIS radio” (Moeders van kinderen 2-10 jaar) ‘I get lonely. lonely. Mum and Dad are usually downstairs and I get lonely and I need music. music. My mum’s cooking dinner, dinner, my dad’s dad’s stressed because he’s he’s come home from work, work, my brother’s brother’s out playing with his friends and I’ve I’ve got no one to play with, with, so if I didn’t didn’t have radio or TV, I’d be, be, like …’(Meisjes 10-11 jaar) ‘There is a group of really cool girls, girls, which is our group … because you know all the music, music, all the soaps … if you know like every word to the Top Ten, you are in’ (Meisjes 10-11 jaar)
11
Hot Spots Actuele Nieuwsbrief Carat Nederland 4 maart 2003
Carat Insight bedankt de volgende mensen voor hun medewerking aan deze uitgave:
-Roland Pelle (Kidsweek) -Annemieke Sijthoff (Future Network / Nationale Kinderkrant) -Rob Rekers (Fox Kids) -Bas Borkus (Carat Nederland) -Mathhew Landeman (Carat UK) De volgende bronnen zijn gebruikt: -SKO -Carat Report -Carat Netwerk -Carat NIPO Focus on Kids Onderzoek 2002 -Genesis Consulting Carat Nederland B.V. is onderdeel van het internationale mediabureaunetwerk van Carat, ressorterend onder Aegis PLC. Weteringschans 87B Postbus 15905 1001 NK Amsterdam Telefoon: 020-5304500 E-mail:
[email protected] Website: www.carat.nl
12