nd leven
nederlands dagblad woensdag 8 april 2015
wonen – games – boeken – mode – koken – gezondheid – jeugd – opvoeding
themabijlage wandelen en fietsen Eten onderweg Proef een Limburgs zwijn tijdens een wandel- of fietsroute ▶ pagina 11
Wandelen Een goed middel tegen depressie, zeggen onderzoekers ▶ pagina 8
Op een ‘fixie’ kun je je benen niet stilhouden
Doortrappen ▶ pagina 4
Fiets- en wandelgadgets ▶ pagina 3 en 8
2
nd leven
woensdag 8 april 2015
lifestyle in gesprek met Matthijs Hoogenboom Martha Aalbers beeld Rufus de Vries
‘Door het hardlopen
om het lijf Niek Stam beeld Niek Stam
Vroeger rokken, nu een broek Matthijs Hoogenboom (33) is getrouwd met Annedien. Hij is communicatiemedewerker van Tot Heil des Volks in Amsterdam. In die functie is hij ook manager van De Wandelende Tak. De Wandelende Tak organiseert wandel- en fietstochten door Amsterdam. Die tochten zijn een combinatie van zingeving en ontspanning. Hoe denkt hij over gezondheid, geloof, geld en geluk?
gezondheid ‘Ik ben niet echt een sportmens. Toch leg ik mezelf op om twee keer per week te hardlopen. Hierdoor ben ik fitter en creatiever. Het helpt me ook om discipline te kweken, een eigenschap die heel nuttig is. Ik weet hoe broos gezondheid kan zijn, nu mijn vader hartklachten heeft. Het bepaalt mij erbij dat het leven eindig is, ook dat van mijn vader. Het versterkt wel de band van liefde tussen mij en mijn vader. Geestelijk ontspan ik mij door te wandelen en te fietsen met mijn vrouw. Ook lees ik heel graag, vooral geschiedenis, theologie en boeken over kerkgeschiedenis. Ik lees veel over de historie van Amsterdam, in verband met mijn werk en op het moment ook over Engeland, omdat we daar in de zomer op vakantie gaan.’
geloof naam: Jannie Hol-Hofland (81) draagt vandaag: Oranje jas, polo met lange mouwen en broek, leren schoenen met platte zool. ’Ik houd heel veel van groen, dus dat komt vaak in mijn kleding terug. De polo-blouse die ik nu aanheb, heeft ook veel groene elementen. En een lange broek erbij staat me goed. Ik heb ook nog wel een paar rokken in de kast, maar die komen er niet vaak meer uit. Het heeft wel een poos geduurd hoor, voor ik broeken
durfde te dragen. Ik kom uit Barneveld, en daar is dat niet gebruikelijk. De meeste kleding koop ik hier in het dorp, maar ik heb geen idee hoeveel ik daarvoor uitgeef. Ik heb nogal een dure smaak volgens mij, dus daarom koop ik niet heel vaak iets. Verder houd ik van sportieve schoenen, die praktisch zijn. Hoge hakken heb ik vroeger wel gedragen, maar die tijd is nu voorbij. De ketting die ik vandaag om heb, heeft een gouden hartje. Die heb ik ooit van mijn man gekregen.’
‘Vroeger was ik vooral gefocust op mijzelf en mijn eigen relatie met God. De laatste jaren heeft dat echter handen en voeten gekregen: wat kan ik voor de ander doen? Als je zelf bent gered, wil je dat voor de ander ook zo graag. Zes jaar geleden werkte ik bij The Shelter in Amsterdam, waar ik evangelisatiewerk deed onder backpackers. Daar begon de verandering. Mijn vrouw en ik zijn betrokken bij een buurthuis in Amsterdam-Noord, een regulier project waar wij als christenen in participeren. Daar hebben we een tweedehands kledingwinkeltje opgezet. Buurtbewoners kunnen komen koffiedrinken en kleding uitzoeken. Het geloof motiveert ons dit werk te doen. Dat geldt evenzeer voor mijn
werk bij Tot Heil des Volks. Oprichter Jan de Liefde ging met een bijbel en brood de Jordaan in. In die geest werken wij nog steeds.’
geld ‘Mijn vrouw en ik vinden het leuk om naar kringloopwinkels te gaan. In het begin van ons huwelijk gingen we veel weekendjes weg; dat was ook goed om aan onze relatie te bouwen. Sinds enige tijd is geld in een ander licht komen te staan. We zijn geïnspireerd door de regel dat je over het geld dat je weggeeft geen verantwoording hoeft af te leggen, alleen over het geld dat je voor jezelf houdt. Als het salaris binnenkomt, is het heel leuk om te kijken aan wie of wat we een gedeelte kunnen weggeven. Verder blijven boeken wel een zwak punt van mij.’
geluk ‘Geluk voor ons is onze tijd, energie en geld aan anderen besteden, zoals we dat bijvoorbeeld doen in het opzetten van het buurthuis. Dat je anderen blij maakt, maakt ons ook blij.’
▶▶ ‘P.S.: Wat niet veel mensen weten, is dat ik vroeger aan improvisatietheater heb gedaan. Het heeft mij geleerd om over drempels heen te stappen, waar ik nu mijn winst mee doe.’
wandeltip Annemarie Eversdijk beeld nd
marktplaats Harm Bosma beeld marktplaats
Happen en stappen Vier gangen eten, maar ondertussen wel je calorieën verbranden. Dat kan door een ‘Klaverbladroute’ te wandelen of te fietsen. Het concept is simpel: onder het motto ‘happen en stappen’ loop of fiets je vier keer een bepaalde route en stop je tussendoor bij een restaurant voor een dinergang. Het viergangendiner begint met een voorgerecht en eindigt met een kop koffie en bonbon. De klaverbladroutes zijn uitgestippeld bij zes verschillende Logishotels in Nederland. In HeeswijkDinther (Noord-Brabant), Schoorl (Noord-Holland), Olderberkoop (Friesland), Ruurlo (Gelderland), Vilsteren (Overijssel) en Harmelen
(Utrecht). Een route wandelen of fietsen met tussendoor een viergangendiner kost € 32,50 per persoon. Wie liever nog wat meer eet, kan ook een route met vijfgangendiner (met als extra een kop soep tussendoor) volgen. Dit kost € 5 extra. ▶▶ klaverbladroutes.nl
wat: Ligfiets prijs: € 330 bijzonderheden: Gebruikt, maar in uiterst goede staat. kopen? Hier staat de advertentie: http://tinyurl.com/ligfietsnd
3
woensdag 8 april 2015
nd leven lifestyle
ben ik creatiever’
Op Marktplaats wachten miljoenen tweedehands spullen op een nieuwe eigenaar. Vandaag ontdekken we de ligfiets van Frans de Rouw (65) uit het Utrechtse Nieuwegein.
fietsgadgets
redactie nd beeld nd
Zadeldekje Basil Blossom Botanica fietszadel-expert.nl € 16,45
Adidas Supernova fietsbril campz.nl € 50
Fietsslot Red Cycling Products bikester.nl € 34,99
Roze fietsbel met spiegel pimpjefiets.nl € 8,95
Casual heren fietsbroek van MSX hollandbikeshop.nl € 84,95
Ciclosport fietscomputer 4.4A derks-wielersport.nl € 84,90
BBB Raceshield handschoenen 12gobiking.nl € 22,99
Thule Europower 915 fietsdrager autovoordeelshop.nl € 449
Burley bagagefietskar Travoy futurumshop.nl € 271,95
Drinkmagnesium met vitamine C bobshop.com € 7,90
Liggend fietsen, beter voor de rug Uw ligfiets staat te koop. Waarom? ‘Omdat ik er eerlijk gezegd niet aan kan wennen. Ik heb deze ligfiets onlangs gekocht vanwege rugklachten. Hoe dat komt? Een jaar geleden viel ik van een ladder af en sindsdien heb ik te maken met pijntjes aan de rug. Een ligfiets is – zo werd me verteld – beter voor de rug dan een gewone fiets, vandaar dat ik deze heb gekocht. Daarbij word ik ook ouder, dus de flexibiliteit van het lichaam wordt helaas wat minder.’ Waarom kunt u niet wennen aan deze ligfiets? ‘Ik voel me er niet stabiel genoeg mee in het verkeer, het voelt niet veilig. Ik merk dat ik drukke wegen mijd en dat kan niet de bedoeling zijn.’ Is fietsen met een ligfiets moeilijk? ‘Ja, absoluut. Denk maar eens aan een kind dat
voor het eerst op een fiets stapt, die moet alles leren, van begin af aan. Met een ligfiets is dat precies hetzelfde, ik moest opnieuw leren fietsen.’ Fietst u nog wel op een gewone fiets? ‘Jawel hoor, dat gaat prima, maar na ongeveer een half uur krijg ik last van m’n onderrug. Ik ben sportief aangelegd en fietste gerust een middagje door de natuur. Ook fietste ik altijd naar mijn werk, dat gaat helaas allemaal niet meer. Kortere afstanden gaan gelukkig wel goed.’ En nu? ‘Nu ga ik op zoek naar een driewieler. De balans op zo’n fiets is veel beter, doordat je een extra wiel hebt. Ik heb al geëxperimenteerd op een driewieler en dat beviel me goed. Ik voel me een stuk veiliger en dat is het belangrijkste.’
4
nd leven
woensdag 8 april 2015
consument De ‘fixie’ is een eenvoudige fiets. Alleen een frame, wielen, een zadel, een stuur en trappers. Maar juist zo’n simpele fiets is populair, vooral in wereldsteden.
profijt Erica Verdegaal beeld Wikimedia
André Bijl beeld Dick Vos
Oud spaarbankboekje
Passie en avon ‘Fietsen op een fixie is niet te vergelijken met ‘gewoon’ fietsen. De eenvoud van de fiets, de uitstraling, het gevoel; het is moeilijk te beschrijven, maar het is een heel aparte ervaring. En het leukste is om zelf je fiets te ontwerpen. Dat is een avontuur op zich.’ Marc Roodveldt (32) uit Almere bouwde in 2013 zijn eigen fixed gear fiets. Zijn ‘fixie’ heeft nu een ereplaats in zijn woonkamer. Bij mijn ouders vond ik een spaarbankboekje van de Rijkspostspaarbank uit 1988 met een saldo van 117 gulden. Is dit geld nog te incasseren, liefst met rente?
‘Het voordeel van een slecht geheugen is dat men van dezelfde goede dingen meer dan eens kan genieten’, schreef de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche. Dat klopt als het gaat om een diner, een relatie of een reisje langs de Rijn. Maar voor geld is een slecht geheugen desastreus. Daarvan profiteer je namelijk niet zelf, maar mogelijk wel je bank, verzekeraar, pensioenfonds, cadeaukaartorganisatie en ieder ander die jou geld verschuldigd is. Hoe abstracter een financieel tegoed, des te moeizamer het in ons geheugen beklijft. Een oud bankboekje kun je nog opduikelen op een stoffige zolder of in een oude doos. Maar de meeste saldo’s zijn tegenwoordig digitaal. Zo’n bezit zie, voel en ruik je niet. Vergeten jij of je erfgenamen daardoor een saldo bij een bank, verzekeraar, beleggingsinstelling of pensioenfonds, dan mag dat bedrijf zo’n slapend tegoed na bijvoorbeeld twintig jaar stilletjes in eigen zak steken. Zeg dan maar dag tegen je nabestaandenpensioentje, overlijdensuitkering, kosteloze uitvaart of de spaarcentjes van je ma. Toch biedt digitalisering niet alleen kommer en kwel. Hulp aan naar banksaldo’s zoekende erfgenamen en uitvoerders van een testament biedt slapendetegoeden.nl van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB). Na het invullen van je gegevens en uploaden van je legitimatiebewijs, de overlijdensakte en een verklaring van erfrecht, gaat slapendetegoeden.nl bij alle aangesloten banken informeren of er (slapende) rekeningen op naam van de overledene zijn. Eventuele saldo’s kun je dan zelf opvragen. Voor informatie over oude spaarbankboekjes bel of mail je met De Nederlandsche Bank (0800-0201068,
[email protected]). Men meldt je in een oogwenk welke bank over je oude banksaldo gaat. In dit geval is dat ING. Het zit er dik in dat deze bank de gespaarde 117 gulden plus rente snel in euro’s uitbetaalt. Een bank mag een tegoed pas classificeren als slapend als bankafschriften als onbestelbaar worden geretourneerd. Blijft zo’n tegoed voorts twintig jaar lang onaangeroerd, dan mag de bank het saldo in principe inpikken. Maar de rechtsopvolgers van een nette, post-crisisbank, die ‘de klant centraal stelt’ betaalt een stokoud saldo natuurlijk keurig uit met rente. Mits jij kunt bewijzen dat jij de eigenaar of zijn nabestaande bent.
advertenties
Wandelen in goed gezelschap! • • • •
Kleine groepen Ervaren reisleiders Dichtbij en ver weg Actief, natuur & cultuur
Meer info op: www.ncrvreizen.nl Een wandelvakantie dichtbij of ver weg? Ontdek de vele mogelijkheden in BosniëHerzegovina, Duitsland, Ethiopië, Griekenland (Lesbos), Macedonië, Noord-Ierland, Oostenrijk, Portugal en Spanje. Met een groepsreis van NCRV-Reizen kiest u voor wandelen in goed gezelschap!
Kenmerkend voor een fixed gear fiets is dat het een ‘doortrapper’ is: de trappers blijven bewegen zolang de fiets rijdt, dus ook als de fietser de voeten van de pedalen haalt. Dat komt doordat het achterste kettingwiel verbonden is met de naaf van het achterwiel. Volgens Marc Roodveldt komen de fixies oorspronkelijk uit het baanwielrennen. De ‘doortrapper’ wordt gekenmerkt door
‘Bij mij liep het uit de hand. Ik ben niet snel tevreden.’ zijn eenvoud: de fietsen hebben nauwelijks overbodige onderdelen en bestaan uit niet veel meer dan een frame, stuur, trappers en wielen. ‘Wat overblijft is een praktische, eenvoudige fiets die weinig onderhoud nodig heeft en veel lichter is dan een normale tweewieler.’ Straatkoeriers in New York en San Francisco ontdekten de voordelen van de fixed gear bike. ‘Het bleek een heel praktische manier om pakketjes weg te brengen. Ze glipten met hun wendbare fietsen overal tussendoor.’ De trend sloeg over op gewone fietsers en waaide vervolgens over naar Europa. ‘In Nederland zie je ze ook wel, vooral in een stad als Amsterdam. Maar eigenlijk blijft het hier nog wat achter in vergelijking met andere landen. Ik was in 2012 en 2013 regelmatig in Londen. Daar waren die fietsen razend populair’, zegt Roodveldt. Vooral in Amerika is een soort ‘subcultuur’ rond dit soort fietsen ontstaan: groepen die samenkomen en hun eigen regels en gewoonten creëren. ‘Daar vormen fans een ‘community’, trekken met elkaar op en gaan dagen samen op pad. In Nederland komt dat nauwelijks voor. Ik ga bijvoorbeeld alleen lekker voor mezelf fietsen.’
superlatieven
Liefhebbers putten zich uit in superlatieven om hun ‘doortrapper’ te bewieroken. Weinig onderhoud en een gering gewicht zijn onweerlegbare ‘plussen’. Maar er is meer. Een berijder kan zijn benen niet stilhouden, moet dus wel doortrappen, wat de fixie ‘promoveert’ tot een leuk trainingsmaatje. Verder zouden gebruikers de fiets prima aanvoelen en zou het rijden ‘directer’ zijn, zodat bijvoorbeeld een gladde weg sneller wordt opgemerkt.
Marc Roodveldt bouwde zijn ‘fixie’ zelf.
Dat klinkt allemaal prachtig, maar praktisch gezien zijn de nadelen veel groter. De fiets heeft geen versnellingen, wat bij een heuvelachtig landschap of winderig weer knap onhandig is. ‘In scherpe bochten raken de trappers als je niet uitkijkt de grond; doortrappen is altijd een verplichting, rusten is er niet bij en als je broekspijp tussen de ketting komt, ben je de pineut, dus je moet altijd oppassen en vooruitkijken. Maar dat neem je allemaal op de koop toe. Het is gewoon een fantastische ervaring om op zo’n fixie te rijden’, toont Marc Roodveldt zich een waar pleitbezorger.
oude racefiets ombouwen
Toen de ondernemer – Roodveldt heeft een eigen marketingbedrijf – zich verdiepte in de fixies wilde hij er meteen zelf een kopen. ‘Gewoon een simpel ding voor dagelijks gebruik.’ Dat viel tegen. Hij ontdekte dat er weinig fixies beschikbaar waren. ‘Gewone fietsenwinkels, online shops en zelfs gespecialiseerde zaken hebben op het gebied van fixed gear fietsen een zeer beperkt aanbod.
één met je fiets ‘Een fiets is niet alleen een gebruiksvoorwerp, maar vooral een lifestyle-product. Fixies worden vooral gekocht door mannen tussen de 25 en 35 jaar die nog geen kinderen hebben en over genoeg geld beschikken voor een tweede fiets.’ Dat zegt Neal Damen (26) uit Haarlem. Hij is afgestudeerd aan de Hogeschool van Amsterdam in Sport Management en Ondernemen en is vanuit zijn woonplaats – in samenwerking met een plaatselijke fietsenzaak – webwinkel De Fiksie begonnen. Het bedrijfje staat model voor diverse
andere zaken waar de ‘doortrappers’ te koop zijn. Vooral webwinkels – vaak met blogs en apps – en weinig grote speciaalzaken. ‘Onze fietsen variëren qua prijs van 450 tot 1000 euro, maar je hebt ook al heel goedkope modellen voor pakweg 150, 200 euro. De fixie bestaat al langer, maar de verkoop neemt fors toe. Het wordt meer en meer een hype. Wat de voordelen van een fixie zijn? Er kan weinig stukgaan. Maar het is vooral de kick. Je bent vrij om te gaan waar je wilt. En de echte diehard zegt datie één is met zijn fiets.’
5
woensdag 8 april 2015
nd leven consument
lieve monica
tuur met een fixie Cadeaubon Wat doe je als je als verjaardagscadeau een zelfgemaakte uitnodiging van iemand krijgt voor bijvoorbeeld een uitje - zoals een etentje, high-tea, workshop of iets dergelijks - samen met de gever? Wie neemt dan het initiatief voor een afspraak? Het voelt raar om dat als ontvanger te moeten doen, maar soms hoor je niets meer van de gever.
Logisch, want niemand wil zijn handen branden aan het bouwen van een fixie die niemand koopt. Echte liefhebbers zijn meer op zoek naar losse onderdelen dan een complete fiets.’ Want het blijkt een sport om niet de ‘vrolijk gekleurde fabrieksfietsen’ aan te schaffen, maar een oude racefiets om te bouwen of zelf een ‘fixie’ in elkaar te zetten. Roodveldt koos voor het laatste. ‘Je creëert je eigen fiets. De enige beperkingen zijn je fantasie en het budget.’ Van tevoren wilde hij niet meer dan 600 tot 1000 euro besteden. ‘Je kunt het net zo gek maken als je zelf wilt. Uiteindelijk heb ik zo’n 2.500 euro uitgegeven, maar met 600 of 700 euro is het ook te doen. Bij mij liep het uit de hand. Ik
ben niet zo geduldig en niet snel tevreden. Alleen de remmen kostten al 600 euro; onderdelen van mijn zadel kocht ik op een veiling.’
Hij deelde dat avontuur op zijn blog, dat al duizenden keren werd bezocht door belangstellenden uit alle delen van de wereld. ‘Mensen met vragen over dit soort fietsen komen heel vaak bij mij uit.’
blog
Marc Roodveldt heeft zijn zelfgemaakte doortrapper al vaak gebruikt in de anderhalf jaar dat hij hem heeft. ‘Ik ben er heel zuinig op. Vooral bij slecht weer vind ik het bijna zonde om erop te rijden. Daarom ben ik van plan een nieuwe fixie te maken. Eentje die wat goedkoper is. Mijn fiets heeft inmiddels een ereplaats. Hij hangt in mijn woonkamer. Zelfs mijn vriendin is eraan gewend en vindt het raar als-ie een keertje weg is.’ ■
Het kostte Roodveldt een maand om zijn fiets te bouwen; alleen het stuur vergde al een paar dagen. ‘Regelmatig ging er wat mis. Steeds was ik bezig met verbeteringen, voortdurend op zoek naar onderdelen. Pedalen, het stuur, een remgreep; de lol van het zoeken naar oude onderdelen, het plezier van het zelf maken. Dat is het mooiste wat er is. Een passie, een avontuur.’
veiligheid Een fixed gear bike heeft zo min mogelijk onderdelen. Een versnelling is voor liefhebbers uit den boze – ‘de versnelling, dat ben je zelf’ – en verlichting ‘ontsiert’ de fiets. Over het al dan niet aanbrengen van remmen wordt verschillend gedacht. ‘Veel ‘puristen’ willen geen rem en verlichting op hun fiets. Ze vinden het overbodig en het verstoort het beeld van een simplistische fiets. Of het verstandig is, moet iedereen zelf bepalen’, vindt Marc Roodveldt. Volgens hem is het wel van belang dat gebruikers ervaring hebben en dat ze de ‘fixie remtechniek’ beheersen. Terugtrappen is een alternatief. Zelf heeft Roodveldt een rem op zijn voorwiel geplaatst: dat heeft verreweg het meeste effect.
Lieve ontvanger, Het is een van mijn favoriete cadeaus: een ‘beleving’ samen met de ander. Veel mensen ervaren dit als meer dan ‘alleen maar’ een cadeau, omdat de ander speciaal tijd vrijmaakt om samen iets te ondernemen. In de meest ideale situatie stelt de gever bij het overhandigen van het cadeau een datum voor en wordt de afspraak ter plekke gemaakt, maar helaas is daar in de dynamiek van een verjaardagsfeest vaak geen tijd voor en blijft het bij een ‘binnenkort spreken we af.’ Vóór u het weet, is het ongemakkelijke moment aangebroken waarop u de uitnodiging, tegoedbon of andere drager van de boodschap weer onder ogen krijgt en u tot de ontdekking komt dat er nog steeds geen concrete afspraak in uw agenda staat. Wat nu? Allereerst mag u er gerust van uitgaan dat de gever de intentie heeft deze belofte binnen niet al te lange termijn te verzilveren. Het is wel zo prettig als de gever zelf het initiatief neemt om de afspraak te maken, maar misschien hoopt of verwacht hij/zij wel dat u dat doet. Vindt u dat er te veel tijd overheen gaat, neem dan gerust zelf actie. Het is voor de gever ook een signaal dat u het gezamenlijke uitje op prijs stelt. Lastiger is het met een mondelinge toezegging waarvan u geen zichtbaar bewijs heeft. In dat geval zou u bijvoorbeeld kunnen vragen: ‘Klopt het dat je toen hebt voorgesteld om samen naar de bioscoop te gaan of heb ik het verkeerd begrepen?’ Ontvangt u nog eens een soortgelijk cadeau, spreek dan meteen duidelijk af wie het initiatief neemt. Veel plezier! Kan ik ergens mee helpen op het gebied van etiquette, levensstijl en omgangsvormen? Stuur uw vraag naar:
[email protected]
6
nd leven
woensdag 8 april 2015
advertentie
Met wie gaat u
aan tafel?
Voordelig buiten de deur pannenkoeken eten? Word RMU-lid! U ontvangt een pannenkoekbon ter waarde van 15 euro om heerlijk mee op ‘strooptocht’ te gaan. Waarom het goed is om RMU-lid te zijn? Omdat iedereen die werkt of werk zoekt een beroep kan doen op de kennis en ondersteuning van RMU-deskundigen. Zeker bij ontslag, arbeidsconflict, zondagswerk of reorganisatie is dat erg belangrijk!
Plesmanstraat 68 | Postbus 900 | 3900 AX Veenendaal | T 0318 54 30 30 | E
[email protected] | www.rmu.nu
Word lid op www.rmu.nu
7
woensdag 8 april 2015
nd leven op pad
Teus van Harten organiseert binnenkort de 250e ND-wandeling. ‘De horeca ziet ons graag komen, want wij zijn nette mensen.’ Martha Aalbers beeld Jan de Vries
‘Soms laten we blubber achter’ Teus van Harten heeft er al heel wat wandelkilometers op zitten: zo’n 13.000. De enthousiaste wandelaar organiseert op 23 mei de 250e wandeling voor lezers van het Nederlands Dagblad. ‘De eerste wandeling op 29 maart 2003 was een probeersel’, vertelt Van Harten, die tot aan zijn pensioen in 2013 als hoofd financiën bij het Nederlands Dagblad werkte. ‘Het jubileumjaar lag voor ons – de krant zou zestig jaar bestaan in 2004 – en in dat kader wilden we ook gaan wandelen. Maar eerst moesten we weten of er wel genoeg animo voor
‘Wandelen is gezond en de groep is hecht.’ was.’ Die animo was er. Met een grote groep trok Van Harten langs de Overijsselse Vecht in twee keer vier etappes. Voor het jubileumjaar werd een estafette over de Veluwe georganiseerd. De estafette, die eindigde in de Veluwehal in Barneveld, waar de jubilerende krant zich presenteerde aan de abonnees, was een groot succes, al verloor Teus onderweg wel twee wandelaarsters. Maar de dames kwamen weer terecht en het is bij die ene keer gebleven. Graag organiseert Van Harten themawandelingen, het liefst over meerdere, eventueel aaneengesloten dagen. ‘Ik heb bijvoorbeeld een bevrijdingsestafette in 2005 georganiseerd, pelgrimsroutes en een tocht langs De Oude en Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het is erg leuk om iets extra’s te verzinnen. Als je alleen kilometers wilt maken, kun je net zo goed de Afsluitdijk op en neer gaan.’ Het gaat niet alleen om de extra’s zoals een museumbezoek, of uitleg van een gids, de wandeling zelf moet ook interessant en afwisselend zijn. Meestal zijn het bestaande routes die gelopen worden, zoals het Pieterpad. Afhankelijk van de route controleert Van Harten de wandeling, door het traject ‘voor’ te wandelen en fietsen. ‘De afstand moet ongeveer 20 kilometer zijn en er moeten natuurlijk ook horecapunten aan de route
De wandelingen gaan soms langs zompige weilanden. De afstand van een wandeling moet ongeveer 20 kilometer zijn en er moeten horecapunten langs de route te vinden zijn.
liggen’, legt hij uit. ‘De horeca ziet ons graag komen, want wij zijn nette mensen, hoewel we soms wel erg veel blubber achterlaten, zoals onlangs tijdens een zeer zompige tocht bij Nijmegen.’
blaren
Soms komt het voor dat een wandelaar niet verder kan vanwege blaren. Die laat zich dan ophalen, een zegen van de mobiele telefoon. Maar normaal gesproken halen de dertig tot veertig wandelaars de
250e ND-wandeling Op 23 mei loopt Teus van Harten zijn 25oe ND-wandeling met lezers. Deze wandeling zal starten vanuit Havelte (Drenthe). ▶ Meer informatie: nd.nl/wandelingen
eindstreep, met als oudste deelnemer een wandelaar van 87 jaar. ‘Veel mensen doen al jaren mee’, vertelt Teus, ‘zo is er binnenkort iemand die zijn badge voor 150 wandelingen krijgt. De eerste badge wordt behaald na 75 wandelingen, de tweede na 100 keer meelopen.’ Een wandeling kost een tientje, dat kan duurder worden als je eerst met een touringcar gaat. Een wandeling die veel indruk maakte op Teus was een serie in mei 2006 naar de ondergrondse schuilkerken uit de Franse tijd in Limburg. ‘We bezochten bijvoorbeeld een kapel in een mergelgroeve; de wandeling was zowel onder als bovengronds. Op 5 mei zijn we naar Margraten geweest waar we bloemen hebben gelegd en Amerikaanse families en militairen tegenkwamen. Dat was zeer indrukwekkend.’ Maar ook een minder speciale wandeling geeft veel plezier. ‘Wandelen is gezond en de groep is hecht’, geeft Van Harten aan. ‘Tijdens het lopen kun je lief en leed met elkaar delen als je dat wilt,
Teus van Harten met een groep wandelaars.
maar alleen lopen is ook prima. Soms gaan we samen uit eten na een wandelserie als er nog wat geld in de pot zit.’ Uiteraard maakt Van Harten ook gekke en onverwachte dingen mee die hij dan snel moet oplossen. Zo fietste hij een keer een wandeling langs de Reest ‘voor’. De brug waar ze een paar dagen later moesten oversteken, bleek weggehaald door het Drentsche Landschap. Door bemiddeling van Teus lag de nieuwe brug precies op tijd weer over het Drentse riviertje. Ook werden ze eens op het Binnenhof door een agent toegesproken toen de wandelaars twee coupletten van het Wilhelmus ten gehore brachten, tijdens de wandelserie ‘De Koninklijke weg’. Het bleek dat je daar eerst officiële toestemming voor moest vragen. Wat Van Harten betreft stopt het niet na de 250e wandeling, maar liggen er nog jaren van interessante en mooi georganiseerde wandelingen door heel Nederland in het verschiet. ■
zelfdoen Gerlinde Braber beeld Gerlinde Braber
Bidonhouder van fietsband
Iedere twee weken geeft Gerlinde Braber leuke ideeën om zelf te maken. Deze week een leuke accessoire voor op je fiets: een bidonhouder. Van fietsbanden kun je originele werkstukken maken. Het rubber is sterk, makkelijk te knippen, te snijden en zelfs te naaien. Voor deze rubriek gebruik ik een binnenband voor het maken van een bidon-/bekerhouder. Voor de basis van de houder kun je een conservenblik gebruiken. Meet de omtrek van het blik en tel bij die maat twee keer 1 cm op voor de naadtoeslag. Ik heb voor mijn blik vier stukken band aan elkaar genaaid. Het is belangrijk dat je zowel de binnen- als buitenkant kunt bekleden. Alle stukken band knip je open. Vervolgens leg je twee opengeknipte stukken
materiaal • conservenblik • evt. tafelzeil • secondenlijm • binnenband • naaimachine • stevig naaigaren
met een overlap van 0,5 cm op elkaar en stik je met een zigzagsteek de beide delen op elkaar vast. Dit herhaal je totdat je rubberen ‘lap’ groot genoeg is. Vouw de lap dubbel met de goede kanten op elkaar en stik de open kant vast. De
‘rubberen koker’ is klaar en draai je binnenstebuiten, waarna je hem om het blik schuift. Het uitstekende deel vouw je aan de bovenkant naar binnen. Voor de bevestigingsband gebruik je ook een stuk fietsband. Links en rechts stik je de band 0,5 cm van de kant door. Je hebt zo een
stevig riempje. Om de juiste bevestigingsplaats van het riempje te kunnen bepalen is het van belang dat je eerst vaststelt waar je de houder wilt vastmaken. In mijn geval was een verticale plaatsing het handigst, maar je kunt het riempje ook horizontaal vastmaken aan de achterkant
van het blik, zodat je het aan bijvoorbeeld de stang van je fiets kunt bevestigen, in plaats van aan het stuur. Voor de verticale versie heb ik met de blikopener een snee onder in het blik gemaakt en het riempje daar doorheen gehaald. Voor de bevestiging kun je heel goed het ventiel gebruiken. Knip het ventiel uit de binnenband en haal het binnenwerkje eruit. Wat overblijft is het schroefdraad en een boutje. Maak met een perforator gaatjes in het riempje en steek het ventiel van achter naar voren in het uiteinde van de ene kant van het riempje. Plaats de houder aan je stuur en druk het ventiel ook door het gat van het andere uiteinde van het riempje. Draai het boutje erop en de houder zit vast. Voor de horizontale versie maak je het riempje eerst vast aan het blik met bijvoorbeeld een klein, kort schroefje en bevestig je vervolgens het geheel aan de fietsstang zoals hierboven beschreven met het ventiel. Een decoratieve applicatie kan tot slot een mooie toevoeging zijn. ▶▶ nd.nl/hobby
8
nd leven
woensdag 8 april 2015
gezondheid Wandelen is gezond. Je kunt er overgewicht mee te lijf gaan. ‘Toch is het effect voor je conditie buitengewoon beperkt.’
wandelgadgets
redactie nd beeld nd
Remko van Hijum beeld Remko van Hijum
Beter in je vel do Bynolyt traveller wp34 verrekijker bushcraftshop.nl € 179
Wandelstok Makalu anti-shock asadventure.com € 84,95
Lowa Ferrox GTX LO wandelschoen onlineshoes.com € 171,25
Polar looparmband wandel-geest.nl € 89,95
‘Ik meet gezondheid af aan het aantal schoenen dat iemand versleten heeft.’ De Amerikaanse schrijver Ralph Waldo Emerson (1803-1882) wist het al in een tijd dat de mensen meer lichaamsbeweging hadden dan wij. Maar hoe gezond is wandelen en waarom? ‘Wandelen is goed voor de gewone gezondheid van mensen’, zegt Peter Hollander, hoogleraar bewegingswetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. ‘Als je wandelt, verstook je brandstof. Dit gaat niet hard, maar wandelen kun je lang volhouden. Zo gebruik je bij een lange wandeling toch veel energie, waarmee je overgewicht tegengaat en minder kans hebt op een verhoogde bloeddruk, hart- en vaatziekten of diabetes type twee.’ Daarnaast blijkt uit Amerikaans onderzoek dat vrouwen die geregeld wandelen minder vaak borstkanker krijgen. ‘Maar het effect van wandelen op de conditie is buitengewoon beperkt’, zegt Hollander. ‘Wandelen is een lichte activiteit. Hardlopen bijvoorbeeld is veel inspannender, veel intensiever. Bij zo’n intensieve activiteit moet het hart veel harder werken, waardoor de hartspier sterker wordt. Ook neemt je longinhoud toe. Kortom, je lichaam is in staat meer zuurstof op te nemen en je conditie verbetert. Bij wandelen gebeurt dit in zeer geringe mate.’
sportwandelen
Hi-tec comfort inlegzool wandelschoencenter.nl € 21,95
Adidas oranje sport-bh sport-winkel.net € 35,95
Life-Line Capreo jas voor heren golifeline.nl € 79,95
Vaude little waterboy buitensport-fourseasons.nl € 25
Live, love, hike T-shirt zazzle.nl € 22,95
Keewatin Travellerhoed Stetson hoedshop.nl € 69
In de Rhoonse grienden, een natuurgebied even ten zuiden van Rhoon, is Aad Wijntjes wekelijks te vinden. De gebruinde wandeltrainer begeleidt diverse wandelgroepen, waaronder sportwandelaars. Sportwandelaars wandelen volgens hem sneller dan de ‘gewone’ wandelaar en bereiken vaak een snelheid van zes en soms zelfs zeven kilometer per uur. ‘Sportwandelaars benutten al snel zestig tot zeventig procent van hun maximale hartcapaciteit’, zegt Wijntjes. ‘Je hoort ze hijgen en ziet ze zweten. Ook sportwandelen leidt ertoe dat de capaciteit van het lichaam om zuurstof op te nemen toeneemt.’ Sportwandelen is dus ook behoorlijk intensief en goed voor de conditie. Overigens is snelwandelen weer iets heel anders dan sportwandelen. ‘Sommigen noemen het snelwandelen een tak van sport’, zegt Peter Hollander sceptisch. ‘Het is wandelen met de snelheid waarmee je normaal hardloopt. Daarbij moet er altijd een voet aan de grond blijven, er is dus geen zweefmoment zoals bij hardlopen. Erg geforceerd dus. Hierdoor maakt snelwandelen je blessuregevoelig en je houdt het ook niet zo lang vol als gewoon wandelen.’ De wandelgroepen die Aad Wijntjes traint, bestaan niet alleen uit sportwandelaars. ‘Het is maar wat de wandelaar wil. De één traint voor de vierdaagse van Nijmegen en krijgt van mij een schema waarmee hij buiten de lessen verder kan trainen. Een ander wil gewoon twee of drie keer per week anderhalf uur wandelen om fitter te worden. Maar voor al deze wandelaars geldt dat de wandeltechniek moet kloppen. Hoe is je loophouding? Hoe zet je je voeten neer? Daarin train ik de mensen. Daarbij staat het plezier altijd voorop. Lekker buiten zijn, zonder stress. En sommige vrouwen vinden het kwebbelen ook wel heel leuk.’ Waarmee hij illustreert dat wandelen niet alleen goed is voor de lichamelijke gezondheid; ook het sociale aspect is belangrijk. En wandelen kan zelfs een goed middel zijn om depressies tegen te gaan. Dit blijkt onder andere uit recent Australisch onderzoek onder bijna tweeduizend vrouwen van rond de zestig met depressieklachten. De onderzoekers bestudeerden het effect van regelmatig wandelen op het welbevinden van deze vrouwen. Het bleek dat vrouwen die regelmatig wandelen, gemiddeld zo’n tweehonderd minuten per week, meer energie hebben, beter in hun vel zitten en
Als je wandelt, verstook je brandstof.
ook minder last hebben van depressies. Lichamelijke en geestelijke fitheid hangen nauw met elkaar samen. Dat ervaart Wijntjes ook als hij wekelijks wandeltraining geeft als een vorm van bewegingstherapie. In deze bewegingstherapiegroep zitten mensen met kanker, iemand die recent een nieuwe
‘Vaak stimuleer je mensen weer vertrouwen te krijgen in hun eigen lichaam.’ heup heeft gekregen, maar ook iemand met alzheimer. ‘Ik leg deze man elke week weer uit welke stok hij aan welke hand moet doen. Links en rechts kan hij niet meer uit elkaar houden. Elke keer loopt hij toch maar weer lekker mee.’ Het geeft Wijntjes veel voldoening om deze mensen te begeleiden. ‘Vaak ben je niet eens zo fysiek bezig, maar stimuleer je de mensen juist om weer vertrouwen te krijgen in hun eigen lichaam.’ Zo
9
woensdag 8 april 2015
nd leven gezondheid
column Jan van Dijken · huisarts
or te wandelen wandeltips De belangrijkste wandeltips van Stef Blijboom, schrijver van het boek Gezond Wandelen (uitgeverij Ark Sports Media, 2013): ▶ Voorkom blessures door je trainingen rustig op te bouwen. Dit geldt zeker als je geen goede conditie hebt of als je te zwaar bent. Stel daarbij haalbare doelen en luister naar de signalen van je lichaam. En zorg voor een goede warming-up en cooling-down. ▶ Zorg voor een goede wandeluitrusting. Dit komt je wandelplezier en motivatie ten goede. Bezuinig dus niet op schoenen en laat je adviseren door een specialist. Je voet moet zich goed kunnen afwikkelen zonder te glijden en je sokken zijn bij voorkeur naadloos en van een fijne structuur. Zo verklein je de kans op blaren. Wanneer je vaak in drassig gebied wandelt of in de herfst en winter, dan hebben wandelschoenen met een Goretex-laag de voorkeur. Dit Goretex-filmpje zorgt ervoor dat de schoenen ademen maar tegelijk waterdicht zijn. Denk ook aan goede regenkleding en bij mooi weer aan een pet en een zonnebril. En tot slot moet ook de rugzak prettig zitten. ▶ Besteed voldoende aandacht aan je eten en drinken. Zorg dat je anderhalf uur voor een lange wandeling eet en voldoende drinkt, vooral als het warm is. Denk daarbij aan een halve tot een hele liter vocht. Eet ook tijdens de wandeling voldoende: brood, fruit of sportrepen, en drink elk uur ten minste een halve liter vocht. Zorg daarnaast ook dat je na afloop voldoende eet en drinkt.
helpt hij mensen letterlijk om weer nieuwe stappen te maken. ‘En ik kan ook nog een beetje uitrusten van mijn andere groepen’, lacht Wijntjes.
stokken
Maar de meeste mensen wandelen toch om fit te worden. En nordic walking, het wandelen met stokken, is dan een zeer geschikte techniek. Deze vorm van wandelen doet sterk aan langlaufen denken en is uitgevonden door de Finnen, als een alternatieve manier van bewegen in de zomermaanden. Hij legt uit: ‘Bij elke stap met je linkerbeen zet je je af naar achteren, met de stok in je rechterhand. En andersom natuurlijk. Hierdoor
doen ook je armen nadrukkelijk mee als je wandelt en span je je borstspieren aan. Zo gebruikt het lichaam veel meer energie dan bij de gewone manier van wandelen.’ Het duurt volgens hem wel even voordat je deze beweging goed onder de knie hebt. Het moet een automatisme, een vloeiende beweging, worden. Zelf moest hij een hele dag oefenen om zich de beweging eigen te maken. Wat adviseert Hollander mensen die overwegen om met wandelen te beginnen? ‘Doe het gewoon en doe het regelmatig. Loop een bepaalde afstand en probeer die langzaam uit te bouwen. Maar iedereen moet zelf bepalen welke manier van bewegen bij hem of haar past. Het zou in ieder geval aardig zijn als mensen af en toe wat meer bewegen.’ ■
websites voor de wandelaar ▶ Op wandelpad.nl vind je links naar wandelroutes en websites van binnen- en buitenlandse wandelbonden. ▶ De site tweevoeter.nl is een startpagina voor wandelaars en bevat een grote hoeveelheid interessante links. ▶ Op wandelfit.nl vind je informatie over wandelgroepen en wandeltrainers. ▶ En wandeltraining.nl is een uitgebreide site, met onder andere trainingsschema’s, informatie over blessures en informatie over voeding.
Vrije tijd Dokter ben je ook in je vrije tijd. Het is in de afgelopen jaren met enige regelmaat voorgekomen dat ik op onverwachte (en soms ook ongelukkige) momenten eerste hulp moest verlenen. Mijn vrouw is daar niet altijd even gelukkig mee. Zo reden we eens op een snelweg, toen we een pas gebeurd ongeluk zagen. Het was op een snelweg waarbij de rijbanen in de tegengestelde richtingen van elkaar gescheiden werden door een brede groenstrook. In die groenstrook was een auto tegen een boom gebotst, omdat de chauffeur in slaap was gevallen. De vier slachtoffers waren er gelukkig niet al te ernstig aan toe, maar toch… In no time arriveerde de eerste ambulance, toen de tweede, en de derde ambulance had de ‘officier van dienst’ aan boord: gezien het aantal slachtoffers werd de ongevalsplek als ‘groot ongeval’ aangeduid. En dan is er natuurlijk een coördinator nodig. Met een whiteboard. En een portofoon. Vervolgens kwam er nog een ambulance, en nog een. Ondertussen was de brandweer bezig de auto om de boom vandaan te zagen! En een eindje verderop, veilig achter de vangrail, stond mijn vrouw, met onze oudste, in het zonnetje te wachten… Ik kon pas weg toen ‘mijn’ slachtoffer vervoerd kon gaan worden. Tja. Wandelen is gezond, wordt gezegd. Met m’n schoonvader en zwager maakte ik eens een mooie wandeling door de Oostenrijkse bergen. We waren met een bus hoog in de bergen afgezet, en we gingen met een groep, onder leiding van een ervaren gids, een pas kruisen. Via die route werden 400 jaar geleden enorme bijbels gesmokkeld naar Ramsau am Dachstein en omgeving, en de route wordt daarom ook ‘Bibelsteig’ genoemd. Het eerste stuk stijgen ging goed. De route ging langs best steile stukken, en rotsachtige paadjes, maar het ging prima. De groep bestond grotendeels uit ‘fitte senioren’: m’n zwager en ik waren een duidelijke uitzondering. Na een aantal uren en een lunchpauze, konden we aan de afdaling beginnen. En toen gebeurde het: een van de fitte Oostenrijkse senioren viel plat op haar gezicht. Het bloedde flink, en al snel zag het arme mens niks meer vanwege de zwelling. Het zou onmogelijk voor haar zijn om de naar schatting nog drie uur durende wandeling naar beneden af te maken. De gids zag het even aan, en aarzelde niet langer: hij bestelde een helikopter. Voor mij als ex-eerstehulpdokter was dat toch wel een belevenis… Maar: laat u door dit verhaal niet ontmoedigen te gaan wandelen! Er is een interessant filmpje dat laat zien dat slechts een half uur per dag wandelen een enorm positieve invloed op je gezondheid heeft. Het is te vinden op: youtu.be/aUaInS6HIGo. Jan van Dijken is huisarts in Veenendaal-Oost.
10
nd leven
woensdag 8 april 2015
Auto’s delen is al een trend. Waarom zou je je fiets dan niet delen met anderen? In Amsterdam is een nieuw initiatief gestart. Jurriaan Nolles / vk beeld sxc
advertenties
Ook je fiets kun je verhuren HOTEL | RESTAURANT | GRAND CAFE | WELLNESS | PARTY | CONFERENCE
Wilt u wakker worden midden in de natuur? Gun uzelf een ontspannen vakantie in de Veluwse bossen bij Hof van Putten. Bij ons wordt u één met de natuur en komt u helemaal tot rust. Fiets en wandel erop los en u zult versteld staan van dit sprookjesachtige plekje op de Veluwe.
VERMELD BIJ UW RESERVERING DE CODE NDFIETS EN ONTVANG EEN GRATIS FIETSKAART VAN DE VELUWE.
HARDERWIJKERSTRAAT 14 | 3881 EH PUTTEN | 0341 461 850 | WWW.HOFVANPUTTEN.NL
EN! 55+ WEK 12-06
29-05 / ! MET TAL VAN ACTIVITEITEN
Wat Airbnb en Uber doen, kunnen wij met fietsen, dachten ze bij Cycleswap. Vanaf 5 euro per dag rijd je weg, al ontbreekt de kettingkast. De omafiets die Simon Widler verhuurt, kraakt en piept als hij hem verzet. Voor 5 euro per dag kunnen toeristen de zwarte fiets, zonder kettingkast maar met achterlicht, bij hem ophalen. Hij heeft ondertussen zijn eerste klant gehad. De Duitse masterstudent verhuurde voor vier dagen zijn fiets aan een Spaanse medestudent wiens vrienden op bezoek kwamen. De verhuur leverde hem 16 euro op. ‘In Amsterdam zijn er te veel fietsen die niet worden gebruikt. Dan kan je ze beter delen.’ In navolging van het succes van deelbedrijven Airbnb en Uber zijn er allerlei ondernemers die een deelbedrijf beginnen. GoBoat is er om boten te verhuren, via MobyPark kunnen particulieren parkeerplaatsen verhuren en via de app van Toogethr kan je gemakkelijk met iemand carpoolen. Het nieuwste deelbedrijf is het Amsterdamse Cycleswap. David Schogt, medeoprichter van Cycleswap, geeft toe dat ze het idee voor een groot deel van hun voorgangers hebben afgekeken. ‘Bedrijven als Uber en Airbnb hebben deze markt geopend.’ Via Cycleswap kunnen particulieren fietsen verhuren. Het bedrijf staat nog in de kinderschoenen: op 15 januari werd de eerste fiets verhuurd. In Amsterdam zijn er ongeveer honderd tweewielers te huur, de meeste voor een prijs van 5 tot 10 euro per dag.
pakje sigaretten
:;(*(9(=(5:*/(3,;:2(47,9,5)<5.(36>:-(4030,/<0A,5 RHEEZERWEG 79 HARDENBERG TEL. 0523-26 13 03 WWW.KLEINEBELTIES.NL
Schogt is het bedrijf met zijn vrienden Wouter Florijn, Joran Iedema en David Knap. Ze hebben grote plannen. Zo proberen ze fietsen aan te bieden in de buurt van Airbnb-adressen en maandag lanceren ze een ‘verzekering’. Als een fiets wordt gestolen draait het bedrijfje op voor de kosten. De kelder van het studentenhuis van Schogt doet dienst als kantoor. De witte verf op de trap is er voor het grootste gedeelte vanaf gesleten. Op de grote vergadertafel ligt een pakje sigaretten en staat een lege fles appelsap. ‘Maar als we gaan vergaderen, ruimen we het hier op hoor’, aldus Schogt. Het bedrijf moet het niet alleen van
hebben van particulieren. 40 procent van de aangeboden fietsen komt van kleine fietsenmakers. Het bedrijf houdt 20 procent van het verhuurbedrag. Voor de fietsenmakers en studenten die studeren op dezelfde campus als medeoprichter Iedema geldt een tarief van 10 procent.
De fiets was eigenlijk bedoeld voor als vrienden op bezoek kwamen. Schogt ontvangt zijn gasten in zijn studentenkamer. Voor de televisie liggen zijn onderbroeken en sokken. De vrienden zeggen het niet alleen voor het geld te doen. ‘De druk op de natuur wordt te groot als we niet efficiënter met onze spullen omgaan. We zullen onze spullen vaker moeten delen.’
barrels
Uber kwam onder vuur te liggen omdat de taxibranche het bedrijf als oneerlijke concurrentie zag, de hotelwereld zag de opkomst van Airbnb als een grote bedreiging. Volgens Schogt hoeven traditionele fietsverhuurders niet veel van Cycleswap te vrezen. ‘We richten ons niet op het centrum van de stad, zoals de meeste grote verhuurders.’ Cycleswap gaat voor de randen van de stad omdat daar volgens hen steeds meer toeristen logeren. ‘Bovendien kunnen wij nooit fietsen leveren aan groepen van dertig man.’ Cycle-swap heeft nog geen contact gehad met andere fietsverhuurders, waar de prijzen tussen de 10 en 15 euro liggen. Widler stalt de fiets die hij verhuurt tussen de barrels voor de ingang van zijn appartementencomplex. De fiets, die hij kocht voor 70 euro, was eigenlijk bedoeld voor als zijn vrienden op bezoek komen. ‘Maar de fiets staat er nu toch maar.’ ‘Ik verwacht er niet rijk mee te worden. Als ik de aanschafkosten eruit haal, zou het al fantastisch zijn.’ ■
11
woensdag 8 april 2015
nd leven
In Midden-Limburg kun je wandelen en fietsen en ondertussen proeven van wat de regionale keuken te bieden heeft. Hans Hopman beeld nd
Zwijn in saucijzenbroodje ▶▶ De Midden-Limburgse gemeente Roerdalen draait mee in het project ‘Smaak op de kaart’. Tijdens een wandel- of fietstocht kun je gerechten uit de streek uitproberen. ▶▶ Ter illustratie: de wandelaar of fietser die in het dichtbijzijnde nationaal park De Meintweg een wild zwijn tegenkomt, kan elders een stukje ervan proeven tussen wat bladerdeeg. Uitbaatster Karin van Bommel van ‘Oetspanning de Meulebarg’ in Herkenbosch dient haar speciale saucijzenbroodje zichtbaar trots op. In dit broodje is zwijn verwerkt uit de streek. De wildzwijnpopulatie hier in het zuiden van het land verschilt met die van de Veluwe, weet Elly Hawinkels, die in deze streek geboren is. ‘Ons zwijn heeft een langere neus.’ Elly Hawinkels is vandaag onze gids bij een wandeltocht door de knusse dorpjes Vlodrop, Melick en Herkenbosch. Aan de hand van het thema ‘Hap & Stap Roerdalen’ laat ze zien dat actief zijn in de buitenlucht goed kan samengaan met het proeven van typische lekkernijen uit de streek. De voettocht die we maken, is een illustratie van het nieuwe project ‘Smaak op de kaart’, dat zelfs heel Zuidoost-Nederland en de Duitse Nederrijn omvat. Daarbij werken het Regionaal Bureau voor Toerisme Arnhem-Nijmegen en de Duitse evenknie nauw samen. De grensregio heeft prachtige fiets- en wandelgebieden, maar die zijn te onbekend, vinden de organisatoren van het project. Gids Elly Hawinkels kan het niet hebben dat veel vakantiegangers ‘magisch’ Midden-Limburg, een streek onder Roermond, links laten liggen op weg naar Zuid-Limburg of naar de Franse zon. Terwijl in het rustige Roerdal veel te genieten valt, vertelt ze in een huifkar ergens tussen Vlodrop en het gehucht Paarlo. De wagen wordt getrokken door een walmende tractor, en daar is weinig magisch aan. Dat de trekpaarden ontbreken, komt echter doordat de voerman plots naar het ziekenhuis moest. Dat kan gebeuren.
Aan boerderijcafés, landwinkels en fruitbedrijven geen gebrek langs de wandel- en fietsroutes.
Fiets- en wandelbrug over de Roer, een riviertje dat niet verward moet worden met de Ruhr in het Duitse Ruhrgebied.
routes in Limburg Meer informatie over de culinaire wandel- en fietsroutes door Midden-Limburg: ▶ smaakopdekaart.nl ▶ ontdekroerdalen.nl Tijdens de workshop vlaai bakken is het vullen met vruchten een hoogtepunt.
ijsvogeltje
Een gebied waar je volgens Hawinkels in ieder geval verliefd op kunt raken, is het nationale park De Meintweg, dat op de kaart opvallend ver Duitsland in steekt. ‘Er lopen drie breuklijnen doorheen, vandaar de enorme hoogteverschillen’, doceert Hawinkels. Op deze dag zoeken we het wat lager: het dal van de Roer. Het is een charmant regenriviertje dat in België ontspringt, daarna vanuit Duitsland 22 kilometer ons land doorslingert, en ten slotte bij Roermond de Maas in stroomt. In het vlakke dal hoor je als wandelaar totaal geen verkeer. De enkele kilometers lange route vormt maar een klein onderdeel van een netwerk van 190 kilometer. Aan de oevers van de Roer is er kans een ijsvogeltje te spotten. Maar vandaag laat de gevleugelde blauwe edelsteen zich niet zien. Via een fietsersbrug gaat het nu richting de standerdmolen van Herkenbosch. Zowel de molen als de huizen liggen veilig droog op een zandrug, dus het uitzicht is schitterend. In de molenbelt huist bovendien een dassenkolonie, vertelt inwoner Herman Cuijpers (73), rondleider in het aanpalende landbouwmachinemuseumpje. Hij pauzeert even op een bankje.
vlaaien maken
Voor een echte Limburgse vlaai mag je bij Cuijpers wel aankomen. ‘Als ze op een verjaardag zes soorten hebben, moet ik ze allemaal proeven’, verklapt hij. Waar de naam ‘vlaai’ vandaan komt? Hij zou het niet weten. Karin van Bommel van de uitspanning bij de molen denkt dat de naam te maken heeft met de vlaaivulling. ‘De restverwerking dus van fruit.’ Maar helemaal zeker weet ze het niet.
Haar broer, bakker Bart van Bommel, geeft workshops in het bakken van vlaai. Want in het kader van het thema ‘Smaak op de kaart’ kunnen toeristen ook zelf aan de slag, bijvoorbeeld als fruitplukker. In zijn bakkerij houdt Van Bommel je wel drieëneenhalf uur bezig (kosten 19 euro) met beslag maken, het rollen van het deeg, en als
‘Zo’n koek kun je naar binnen moffelen.’ hoogtepunt het vullen van de vlaaien met een lading aan kersen en ander heerlijks. Een leuke ervaring. En de eigengebakken taart krijg je natuurlijk mee.
kaajscheutel
Aan boerderijcafés, landwinkels en fruitbedrijven geen gebrek langs de wandel- en fietsroutes. Ze bieden biologische streekgerechten, zoals blauwbessensap. En weleens van ‘kaajscheutel’ gehoord? Dat is volgens Marga Meijers van boerderij Schurenhof in Vlodrop een soort rundvleessalade, die vooral tijdens hoogtijdagen zoals carnaval gegeten wordt. ‘De ingrediënten kunnen van familie tot familie verschillen.’ Moffelkoek is ook zo’n typisch Limburg product. Op het eerste gezicht een gewoon krentenbrood, maar boerin Marga licht toe dat de koek van oorsprong is ontstaan uit de restjes van vlaai en andere deegproducten. Waar de naam vandaan
komt? ‘Zo’n koek kun je naar binnen moffelen’, legt ze uit. In de boerderijgevel zit een gevelsteen met de tekst ‘Aan Gods zeegen ist all geleegen.’ Een mooie spreuk, zegt ze desgevraagd, ‘want je hebt als mens niet alles in de hand’. De wandeltocht voert vervolgens door bossen richting kasteel Daelenbroeck. VVV-gids Theo Overbeek neemt hier het stokje over van Elly Hawinkels, omdat hij veel weet over dit gedeelte van de wandelroute. Hij houdt halt bij een dankkruis langs de weg. Achter die wegkruizen gaat een hele wereld schuil. Je hebt ze in alle soorten en maten: van gelofte- en devotiekruizen tot zelfs moordkruizen. En overal zit wel een verhaal bij. In hartje Herkenbosch staan we stil bij een achttiende-eeuws lemen vakwerkhuis. Een deel van de gevel bestaat uit baksteen, vroeger een teken van
welstand. ‘Daar komt de uitdrukking ‘steenrijk’ vandaan’, zegt Overbeek. Bij kasteel Daelenbroeck aangekomen, voel je dat er iets niet klopt. De van het poortgebouw losstaande robuuste vierkante verdedigingstoren oogt te steriel nieuw. Rondleider Gydo Meijers bevestigt dat de toren recent, in 2012, is herbouwd op de restanten van het fundament. Kitsch of niet, in de namaak-middeleeuwse hotelkamer bovenin wordt de bewoner wel overmand door een machtig gevoel. Vanuit de toren kijk je ook neer op de fundamenten van het hoofdgebouw. Als er voldoende geld is, moeten ook daarop nog dikke muren verrijzen. De hele herbouw is een levensdoel van pillenfabrikant Jérôme Dolmans; een apart verhaal. Met als hamvraag, of de inmiddels 72-jarige apotheker dat ooit nog zal meemaken. ■
advertentie
Verwenarrangement
Voor € 225 p.p.
Verblijf in een prachtig gelegen bungalow en laat u verwennen! Met het verwenarrangement van bungalowpark Hoge Hexel heeft u pas echt vakantie! U geniet iedere dag van een heerlijk ontbijt en diner, een meeneemluch en opgemaakte bedden bij aankomst. Voor slechts € 225 p.p. per midweek. * Kijk voor alle prijzen en extra’s op
www.bungalowparkhogehexel.nl.
* Op basis van 2 personen.
12
nd leven
woensdag 8 april 2015
ontspanning
game
app Marieke Westerterp beeld nd
Marieke Westerterp beeld nd
Dreiging in Mario Party 10 Watermerk Op sociale media is het soms wenselijk een foto een watermerk mee te geven. Daarmee kun je voorkomen dat de foto zomaar voor andere doelen wordt gebruikt. De app Marksta biedt legio mogelijkheden voor iPhone-foto’s om een mooi watermerk te maken. Talloze lettertypes en kleuren gecombineerd met een aantal designopties geven snel een prima resultaat. In een handomdraai voeg je met Marksta allerlei gegevens toe, zoals een omschrijving, keywords en contactgegevens. En dat kun je delen via de sociale kanalen. De app ShortPaste is ook handig voor de veelgebruikers van sociale media. Deze geeft voor elke link die gekopieerd wordt automatisch een kortere versie op het moment dat er geplakt gaat worden. Daarvoor hoeft de app niet geopend te zijn. In de app kiest de gebruiker of er standaard bitly-linkjes of goo.glverwijzingen gemaakt worden. De app onthoudt de korte url tijdelijk.
Mario Party 10 laat zien hoe sterk de karakters zijn van deze game. Het spel is al 39,6 miljoen keer verkocht tot nu toe. Dit tiende deel van Mario Party verschijnt voor het eerst op de Wii U, de nieuwe spelcomputer met amiibo’s. Net als de concurrenten Skylanders en Disney brengt ook Nintendo zijn karakters uit als plastic poppetje of amiibo. De vuistgrote Bowser, een geelgroene schildpad, valt meteen in de smaak. De dreigende pose van het beest inspireert al tot spelen voordat de game in zicht komt. De speelgoedzaken zijn er blij mee. Voor 16 euro kun je Bowser daar kopen. Met het schildpadfiguur is een speciaal deel van het spel te spelen. Je selecteert dat deel en plaatst Bowser op het vierkantje van de gamepad waarmee je de Wii U-spelcomputer bestuurt. Tijdens het spel moet de figurine er diverse keren op en af om spelmogelijkheden te openen of om de voortgang op te slaan. Mario Party 10 is eigenlijk een digitale variant van Mens-erger-je-niet. Het is een game die uitnodigt om gezellig met vier of vijf personen te spelen. Regel wel vier Wii-controllers. Bij minder spelers
Marksta (iOs, € 1,99) ShortPaste (Android, gratis)
neemt de computer het over. Tweetallen moeten dan jammer genoeg wachten op de beurten van de computer. De speler gaat vooruit door het gooien van een dobbelsteen en het bereikte vakje kan voorsprong of achteruitgang opleveren. Regelmatig komt er een minigame. Bijvoorbeeld Bowser die Mario en zijn vriendjes met vuur bedreigt. Of Bowser die de Italiaanse loodgieter probeert te achterhalen als ze een muur op klimmen. Maar ook badminton, het maken van gekleurde rijen op een raster of het schieten met een waterkanon zijn minigames. Altijd leuk zijn de ren-onderdelen waarbij de Italiaanse loodgieter zwaaiende zwarte ballen moet ontwijken. Van de zeventig minigames lijkt een aantal erg veel op gokspelletjes. De minigames zijn snel gespeeld, maar het totale potje duurt soms een half uur. Stopt de speler eerder met spelen, dan wordt de voortgang niet opgeslagen. Dat had Nintendo wel vriendelijker mogen aanpakken.
slechterik
Het Bowser-deel van Mario Party is minder vriendelijk dan het Mario-deel. De tussenfilmpjes zijn
dreigender en de spelletjes zijn donkerder getoonzet. Normaal speel je tegen de slechte schildpad omdat hij weer eens de prinses heeft gestolen. Met de spelfigurine speel je Bowser die erop uit is om de drie hartjes van de anderen te grijpen. Jammer dat je met het personage Bowser niet tegen het boze kan spelen. Hierdoor worden spelers in de rol van slechterik gedrukt. Gebruikt de speler een andere amiibo, zoals Mario of Luigi, dan verandert een kwart van het spelbord. Bestudeer op amiibo.com welke poppetjes geschikt zijn. Het Bowser-deel van Mario Party 10 is wat dreigend voor jongere spelers, maar het Mario-deel is ouderwets plezierig. Dit dertigjarige gamekarakter kan nog lang mee. ■
Mario Party 10 Nintendo, Wii U, mini-games, € 49,95 7+ Bowser, spelfigurine, € 15,99 Beoordeling: ★★★✩✩ Geweld: 쇵쇴쇴쇴쇴
▶▶ marioparty10.nintendo.com
romans Marianne Hoksbergen en Machteld Meerkerk
Tropenjaren Femke Roobol. Uitg. Luitingh-Sijthoff, Amsterdam 2015. 269 blz. € 18,99
Je vader heeft ‘in Indië gezeten’: meegewerkt aan de politionele acties van Nederland in de jaren 1946-1949 om de kolonie Nederlandsch-Indië te behouden. Die ervaring laat niemand onberoerd. De 29-jarige Emmy heeft zo’n vader, Nicolaas Maris. Niet dat ze veel afweet van zijn soldatenverleden en eigenlijk interesseert haar dat ook niet zo veel. Wel het feit dat hij haar altijd op afstand heeft gehouden, nooit eens een waarderend woord voor zijn enige dochter had, haar het gevoel gaf dat ze ‘niet voldeed’. En ze haatte zijn buien, die moeder Ida altijd moest opvangen, ten koste van haar dochter. Tot de echtscheiding. Emmy wijdt zich met hart en ziel aan haar carrière als balletdanseres en is al jaren het huis uit, als Nicolaas na een ongeluk in het ziekenhuis terechtkomt. Hij ligt in coma. Ze heeft weinig zin om hem op te zoeken, maar ze moet wel, want ze is zijn enige familielid. Aan zijn bed treft ze een
onbekende man, van haar vaders leeftijd. Deze Tobias blijkt een oude dienstkameraad van Nicolaas te zijn. Hij geeft haar een schrift waarin Emmy’s vader zijn oorlogservaringen heeft opgetekend. Onthullend proza, dat langzaam begrip kweekt. Nicolaas was nog amper bevrijd uit een concentratiekamp in Duitsland of hij werd in zijn vaderland onder de wapenen geroepen en met een troepenschip naar de andere kant van de wereld gevoerd. Dingen weten betekent echter niet automatisch dat de verhouding tussen vader en dochter wordt hersteld. Daarvoor is te veel kapotgegaan. Intussen vindt de gekneusde danseres begrip, steun en troost bij Tobias’ zoon. Deze roman zorgt voor herkenning bij lezers van wie de vader, man of opa in Indonesië heeft gevochten in de strijd tegen Soekarno. Ook voor afstand: de gevolgen waren niet altijd zo dramatisch voor hun latere gezinsleven, evenmin als het zwijgen. Mijn eigen vader vocht als marinier in de omgeving van Soerabaja en vertelde alleen de leuke anekdotes, over
hoe hij de ijzeren discipline bij het korps ontdook. Maar ook hij had nachtmerries. Wat die inhielden, daarover praatte hij alleen met God. Dat was genoeg voor hem. Auteur Femke Roobol schrijft historische romans, maar beslist geen zoetige, romantische fictie. Ze heeft de laatste jaren pittige onderwerpen bij de kop gepakt: de impact van deportatie van de mannen uit Putten in 1944 (De laatste winter) en van de watersnood van 1953 (Springtij). Tropenjaren is een waardige derde in de rij, die herinnert aan zwarte bladzijden in de vaderlandse geschiedenis.
Lezen, zeker als je (groot)vader betrokken was bij de strijd eind jaren veertig in de Gordel van Smaragd. Misschien vormt het boek voor de oude man een aanleiding om er – eindelijk – over te praten. (MH)
Winterkinderen Gilbert Bordes. Uitg. Mozaïek, Zoetermeer 2015. 318 blz. € 19,95
Winter 1943. Zes kinderen van Franse verzetsstrijders zijn opgepakt. Maar ze worden bevrijd, en drie smokkelaars willen hen helpen om door de bergen te ont-
snappen naar Spanje. Op het moment dat de jongeren verscholen zitten in een grot, worden de volwassenen doodgeschoten. De kinderen verwachten dat het niet langer dan drie dagen zal duren voor er hulptroepen arriveren. Het rantsoen, koekjes die uit een tas tevoorschijn komen, wordt keurig in porties verdeeld. Maar na drie dagen is er geen hulp, en na dertig dagen ook nog niet. De kinderen, in de leeftijd van zeventien tot tien jaar, moeten niet alleen dealen met gebrek aan voedsel en een intense kou, maar ook met diverse onderlinge verschillen. Zo is een deel van hen Joods, terwijl de anderen uit een milieu afkomstig zijn waar Jodenhaat aan de orde van de dag is. Tussen de vele oorlogsboeken die geschreven zijn, is het een intrigerend verhaal met een redelijk onbekend perspectief, waarin karakters scherp worden neergezet en de spanning lang wordt vastgehouden. Minpuntje voor christelijke lezers is wellicht de passage waarin enkele van de jongste kinderen toekijken hoe twee anderen het bed met elkaar delen. (MM) ■
13
woensdag 8 april 2015
nd leven
wat zei je?
beeld ap
Lot Zie je dat lege tekstwolkje in de foto hiernaast? Jij mag zelf een tekst verzinnen. Zo krijgt de foto jouw eigen verhaal. Heb je een leuke tekst bedacht? Stuur dan een mailtje naar
[email protected] en zet in het onderwerp ‘wat zei je?’. Wie weet, komt jouw inzending volgende week op deze pagina. De inzending hieronder komt van Belinda van Dam.
Sophia Geuze
Vrij
Zullen we die cape gewoon uitdoen? Ik wil nat worden!
meer weten
Geanne beeld Huis van Belle
huis van belle
Fluitende vogel op je nagel
Johan van den Beld
‘Welk feest is het belangrijkst?’, vraagt Lot. ‘Je verjaardag natuurlijk. Dan krijg je cadeaus’, zegt Lex. ‘Ik bedoel van de feesten in de kerk’, zegt Lot. ‘Kerst, Pasen of Pinksteren?’ ‘Kerst, want als er geen Kerst was, waren die andere feesten er ook niet’, zegt Lex. Hij trekt een heel slim gezicht. Lot denkt eens goed na. ‘Klopt dat, papa?’, vraagt ze. ’Het kon pas Pasen worden na Kerst, maar je kunt het niet omdraaien. Er had ook geen Pasen na Kerst kunnen komen.’ Het klinkt ingewikkeld, maar Lot denkt dat papa gelijk heeft. ‘Wat is dan het belangrijkste feest?’, vraagt ze. ‘Voor mij is dat Pasen’, zegt papa. ‘Met Pasen heeft Jezus de dood overwonnen. Hij maakte het weer goed tussen God en de mensen.’ ‘Ik word altijd een beetje verdrietig van Goede Vrijdag’, zegt Lot. ‘Ik ook’, zegt papa. ‘Maar met Pasen ben ik superblij. Heb je nog meer vragen?’ ‘Als Pasen zo belangrijk is, waarom hebben we niet, net als bij Kerst, heel lang vrij?’
beeld ap / Kathy Matheson
Gletsjer Je hebt het woord vast weleens gehoord: gletsjer. Als je het woord kent, weet je ook vast wel wat het is. Een enorme massa ijs dat op het land ligt. Maar hoe ontstaan die gletsjers eigenlijk, en wat is er nu precies zo speciaal aan? Zo’n gletsjer ontstaat als het op één plek tientallen jaren achter elkaar sneeuwt. Al die laagjes sneeuw drukken zich na een lange tijd samen tot één harde ijsmassa: een gletsjer. Dan moet het natuurlijk niet al te warm zijn, anders smelt de gevallen sneeuw erg snel. Daarom hebben we bijvoorbeeld geen gletsjers in Nederland. Als je zo´n enorme massa ijs hebt – een gletsjer kan net zo groot worden als Nederland - zou je denken dat ze zwaar genoeg zijn om te blijven liggen. Niet is echter minder waar bij een gletsjer! Die joekers worden omlaag ‘getrokken’ door de zwaartekracht. Dit gebeurt overigens niet heel snel; ongeveer één meter per dag. De snelheidsduivel onder de gletsjers ligt in Pakistan. Een ijsschots daar sjeest elke dag bijna honderd entwaalf meter! Dat is zo snel dat je het ijs met het blote oog kunt zien bewegen. Een gletsjer komt overigens veel meer voor dan je denkt. In Nederland misschien niet, maar in de rest van de wereld wel. Ongeveer tien procent van al het land op de aarde wordt bedekt door zo’n ijsschots! Denk bijvoorbeeld aan gebieden als Antarctica, Groenland of het noorden van Canada. Nederlanders moeten overigens niet hopen dat alle gletsjers in de wereld tegelijk smelten. Dan stijgt het zeewater namelijk zeventig meter! Ons kikkerlandje zou dan bedolven worden onder ijskoud gletsjerwater.
Ik houd van de lente! Al die vrolijke bloemen die uit de grond komen en de vrolijke, fluitende vogeltjes die je op de fiets vergezellen... Heerlijk! Daarom laat ik vandaag zien hoe je een fluitende vogel op je nagels maakt! Veel plezier! Wat je nodig hebt: ▶ basecoat ▶ witte, lichtpaarse, donkerpaarse en zwarte nagellak ▶topcoat Aan de slag! Stap 1: Lak al je nagels met basecoat. Stap 2: Lak al je nagels wit, zorg wel dat het dekkend is. Stap 3: Maak nu met donkerpaars de contouren van het vogeltje op je duim.
Stap 4: Maak nu met lichtpaars het vleugeltje en maak een witte stip waar je het oog wilt. Maak twee zwarte streepjes als pootjes en een zwarte stip in de witte stip. Stap 5: Maak nu een witte stip in de zwarte stip en twee zwarte streepjes als bekje. Stap 6: Maak nu op de andere nagels muzieknootjes, zoals ik heb uitgelegd in deze blog: huisvanbelle.nl/nail-art-muzieknootjes/. Wat vind je van deze lente nail-art? ▶▶ Dit artikel komt van het meidenblog huisvanbelle.nl. Hier vind je iedere week een heleboel leuke blogs over verschillende onderwerpen, net als in hun magazine Belle. Dit artikel is geschreven door blogger Geanne. Zij schrijft op huisvanbelle.nl regelmatig over nail-art.
lach van de dag Midden in de nacht breekt een dief in bij Jantje. Ineens staat de dief in Jantjes slaapkamer. ‘Zoekt u iets?’, vraagt Jantje. ‘Geld!’, antwoordt de dief. ‘O’, lacht Jantje, ‘mag ik mee helpen zoeken?’
Ken jij ook een goede mop? E-mail ‘m naar
[email protected] en zet in het onderwerp ‘mop’.
14
nd leven
woensdag 8 april 2015
Het Nederlands Dagblad • snel en goed geïnformeerd • scherpt je mening • alles rondom geloof
tips / vakantie tarief € 12,10 voor de eerste drie regels en voor elke volgende regel € 4,49 (incl. 21% btw); tekst wordt achter elkaar doorgezet; maximaal drie woorden vetgedrukt; opgave via www.nd.nl/adverteren.
tips ■ concerten Staphorst za. 11 april Zingend naar de Zondag kerkgeb. De Bron Churchilllaan 2 m.m.v. Soli Deo Gloria Urk. Zie: zndzstaphorst.nl ■ Zaterdag 11 april, Franse avond ten bate van de Faculté Jean Calvin. KIm Tran zingt, Yannick Imbert vertelt. Sjaloomkerk, Hessenweg 57, Hardenberg, 20.00u. www.kampenaixenprovence.nl
Werf een abonnee en ontvang allebei de Bijbel in Gewone Taal!
■ felicitaties Aukje vd Veen-vd Wal vandaag 91 jaar!Van harte gefeliciteerd! ps. 68:10. Liefs kinderen Wiltjer. Osterwoldseweg 30 8433 PW Haulerwijk.
■ te koop gevraagd Goudprijs HOOG! Profiteer er nu van. T.k.gevr: (oude) gouden sieraden, gouden tientjes, Krugerranden e.a. gouden en zilv. munten, baartjes zilver en goud, muntverzamelingen etc. Kevelam Garderen 0577461955 lid NVMH.
gratis voor u, t.w.v. € 28,50 Christelijke journalistiek verdient een breed publiek • werf een nieuwe abonnee • betaal de eerste drie maanden de helft van de prijs • ontvang allebei de Bijbel in Gewone Taal
nd.nl/actie • meer weten over de Bijbel in Gewone Taal? Kijk op www.bgt.nl
vacatures nd.nl/vacaturebank
Deze vacatures stonden afgelopen week in de krant. ▶
Teamcoaches Lelie Zorggroep
▶
Gouda | Rotterdam
Directeur/ceo Beljon Westerterp | Compassion
▶
Apeldoorn
Teamleider vmbo techniek Stichting CVO-AV | CS De Hoven
▶
Gorinchem
Twee commissarissen Chr. Woningstichting Patrimonium
▶
Groningen
Accountmanager Nederlands Dagblad
Barneveld
Kijk voor meer informatie op www.nd.nl/vacaturebank
Soms vind je het beste lesmateriaal gewoon in het Nederlands Dagblad Wilt u de actualiteit verwerken in uw lessen? Gebruik dan de Nieuwsservice van Nieuws in de klas. Kijk even op nieuwsindeklas.nl/ hetnederlandsdagblad De nieuwsmedia. Hoofdsponsor van iedereen. Hoofdzaak voor docenten.
▶ Uw vacature ook in het Nederlands Dagblad? ▶ Neem contact op met de advertentieafdeling Advertentieafdeling Nederlands Dagblad E-mail:
[email protected] Telefoon: 0342-411 711
mei 2015
april 2015
Wandelen in Overijssel 70 jaar Vrijheid In april 2015 organiseert het Nederlands Dagblad twee wandelingen in de provincie Overijssel. De wandeling op 24 april begint in Markelo en de wandeling op 25 april in Lettele. $EBEVRIJDINGVANDEPROVINCIE/VERIJSSELNAM TOTAALDAGENINBESLAG.ADATHETOOSTELLIJK DEELBEVRIJDWAS MOESTINHETWESTENVANDE PROVINCIEDESTRIJDNOGBEGINNEN/PAPRILKON -ARKELOBEVRIJDWORDENDOORDE#ANADEZENEN OPAPRIL,ETTELE -ETDEVOLGENDEGROEPSWANDELINGENWILLENWE AANDACHTSCHENKENAANDEZEPERIODE
Wandelen in Drenthe 70 jaar Vrijheid
deling ook wan van 9 km Kosten en aanmelden De kosten zijn € 10,00 per persoon per wandeldag. Aanmelden kan via nd.nl/wandelingen,
[email protected] of 0342-411711. De wandelingen worden begeleid door Teus van Harten. Als je inschrijft, ontvang je ongeveer een week voor de wandeling een bevestiging met meer informatie.
APRIL-ARKELO OFKM $OORLOOPGRAVENENLANGSONDERDUIKERSHOL
In mei wandelen we in Drenthe. 22 mei starten we in Weerdinge en is er ook de mogelijkheid om alleen ’s morgens mee te lopen (12 km). Op 23 mei begint de wandeling in Havelte. 6ANDECEMBERTOTAPRILVERBLEVENIN TOTAALZESTIEN*OODSEONDERDUIKERSINHET ONDERDUIKERSHOLTE6ALTHE$EZEZESTIENHEBBENDE OORLOGALLEMAALOVERLEEFD:IJWERDENVERZORGDDOOR EENGROEPMENSENWAARVANDELEIDERINJULIWERD GEFUSILLEERD )NOKTOBERWERDBEGONNENMETDEAANLEGVAN EENNIEUWVLIEGVELDIN(AVELTE.ADATHETVLIEGVELD OPERATIONEELWASINAUGUSTUSWERDHETEEN DOELWITVANMEERDEREBOMBARDEMENTEN -ETDEVOLGENDEGROEPSWANDELINGENWILLENWE AANDACHTSCHENKENAANDEZEPERIODE
deling ook wan van 12 km Kosten en aanmelden De kosten voor deelname zijn € 10,00 per persoon/per wandeldag. Aanmelden kan via nd.nl/wandelingen,
[email protected] of 0342-411711. De wandelingen worden begeleid door Teus van Harten met in Weerdinge hulp van Jan Veldsema. Als je inschrijft, ontvang je ongeveer een week voor de wandeling een bevestiging met nog meer informatie.
MEI 7EERDINGE OFKM /VERLEVENINEENONDERDUIKERSHOL
APRIL,ETTELE KM 6 LANCEERPLAATSENOPOFFERINGSOLDAAT#AMPBELL
MEI (AVELTE &LIEGERHORST(AVELTE
$ERONDWANDELINGENSTARTENOMUUR "IJDESTARTPUNTENVANDEWANDELINGENZIJN HORECA GELEGENHEDENGEOPENDENONTVANGJE EENCONSUMPTIE
$ERONDWANDELINGENSTARTENOMUUR "IJDESTARTPUNTENVANDEWANDELINGENZIJN HORECA GELEGENHEDENGEOPENDENONTVANGEN WEEENGRATISCONSUMPTIE
nd.nl/wandelingen www.rcl005.nl 200jaarkoninkrijk.nl
KM
nd.nl/wandelingen www.rcl005.nl 200jaarkoninkrijk.nl
15
woensdag 8 april 2015
NPO 2, NTR, 19.20-19.50 uur
De kennis van nu Presentator André Kuipers verdiept zich in de gezichtsherkenning. Hij gaat langs bij de politie in Londen, waar een speciaal team van agenten werkt: de Super Recognisers. Zij zijn exceptioneel goed in het herkennen van gezichten. Op Schiphol lopen we bij de paspoortcontrole door scannende poortjes in plaats van langs mensen. En op Facebook identificeert de computer uit zichzelf gezichten. Hoe herkent het brein een gezicht? Tot op de dag van vandaag blijft het een mysterieus proces. Door onderzoek met mensen die heel goed of juist heel slecht gezichten herkennen, hoopt men meer te weten te komen. En worden computers ooit net zo goed als mensen in gezichtsherkenning?
reportage infiltreren jonge onderzoeksjournalisten bij de jihadisten. Openlijk worden er via sociale media tips uitgewisseld om Frankrijk uit te komen op weg naar het strijdgebied. Er wordt getoond hoe eenvoudig het is om propagandamateriaal, zoals zwarte ISIS-vlaggen, te verkrijgen en om onder toeziend oog van de Franse geheime dienst naar het kalifaat af te reizen. NPO 2, Human, 23.00-00.20 uur
2Doc: Burden of Peace NPO 2, VARA, 20.25-21.10 uur
Zembla International De meeste Europese ISIS-strijders komen uit Frankrijk. In deze Franse
De Nederlandse regisseur Joey Boink portretteert Claudia Paz Y Paz, de eerste vrouw aan het hoofd van het Openbaar Ministerie in Guatemala. Zij bindt
de strijd aan met drugsbendes, corruptie en straffeloosheid in het land waar elke dag meer dan twintig mensen worden vermoord en vrijwel nooit iemand wordt opgepakt. SBS 9, 20.30-23.05 / 23.05-01.15 uur.
m met wie filmstudio Warner destijds e een risico nam: Burton was tamelijk o onervaren en bovendien eigenzinnig. H Het pakte voor iedereen voordelig uit. B Burton en Keaton maakten een even g geïnspireerd vervolg, dat vanavond a aansluitend wordt uitgezonden. Burttons grootste verdienste: hij nam de sstripheld serieus en verpakte zijn films in een betoverende artdirection. Voor de bijrollen trommelde hij bovendien niet de minsten op: Jack Nicholson als de Joker in deel 1 en in deel 2 Michelle Pfeiffer als Catwoman, Danny de Vito als Penguin en Christopher Walken als diens partner in crime.
nd media NPO Radio 1, NTR, 00.00-02.00 uur
Nooit meer slapen Pieter van der Wielen interviewt de nieuwe Denker des Vaderlands Marli Huijer (1955). Deze arts en filosoof houdt zich vooral bezig met de vraag hoe mensen tot ordeningen komen. Hoe ordenen we de tijd? Hoe disciplineren we onszelf en elkaar tot gedrag dat het mogelijk maakt om vreedzaam samen te leven? NPO Radio 5, Human, 19.02-20.00 uur
OBA live Historicus Chris van der Heijden komt praten over schrijver filosoof en raddraaier Albert Camus. Albert Camus (1913 – 1960) is in de periode na de Tweede Wereldoorlog van immens belang geweest voor het moderne denken. Hij werkte zijn ideeën over de absurditeit van het bestaan onder andere uit in zijn romans. Hij ontving in 1957 de Nobelprijs voor de Literatuur.
Batman / Batman Returns Kijk je sinds de recent uitgekomen film Birdman anders naar Batman? De Oscarwinnaar van dit jaar speelt nadrukkelijk met de acteur Michael Keaton en zijn personage Batman, die ruim 25 jaar geleden de superheldenfilm een herstart gaven. Dat gebeurde onder de bezielende leiding van de toen dertigjarige regisseur Tim Burton,
▹ Landinwaarts
▹ Katja’s Bodyscan
............................................................. do NPO 2, 21.30-22.15 uur ................... ............... do NPO 2, 19.20-19.50 uur .......................................... do NPO 2, 20.25-21.10 uur ...........................................................................................................
▹ De tiende van Tijl
npo 1 10.15 Tijd voor MAX & Hallo Nederland. 11.00 NOS Journaal. 11.15 Tijd voor MAX & Hallo Nederland. 11.40 NOS Journaal. 12.00 NOS Journaal. 12.15 NOS Journaal. 12.30 NOS Journaal. 12.40 NOS Journaal. 13.00 NOS Journaal. 13.10 NOS-Sportjournaal. 13.20 NOS Journaal. 13.30 NOS-Sportjournaal. 13.35 NOS Journaal. 13.48 NOS-Sportjournaal. 14.00 NOS Journaal. 14.15 NOS Journaal. 14.30 NOS Journaal. 14.40 NOS Journaal. 15.00 NOS Journaal. 15.15 NOS Journaal. 15.30 NOS Journaal. 15.40 NOS Journaal. 16.00 Pauw. 17.00 KRO Kindertijd. 17.01 Nijntje en Barbara in de regen. 17.06 Rasim de notenkraker. 17.08 Lezen en muffins. 17.16 Salade. 17.21 Ziga maakt een windmolen. 17.25 Sesamstraat: 10 voor... 17.35 Sesamstraat. 17.55 Politieke partijen ......................................
18.00 18.15 18.45 19.00 20.00 20.30 21.25 23.00 23.55
NOS Journaal. EénVandaag. NOS-Sportjournaal. De Wereld Draait Door. NOS Journaal. Tussen kunst en kitsch. KRO Detectives: Vera. Pauw. NOS Journaal
00.15 Pauw. 01.15 EénVandaag.
npo 2 06.15 Tekst-TV. 06.25 Geloof & ‘n hoop liefde. 07.00 NOS-Journaal met gebarentolk. 07.15 NOS Journaal. 07.30 NOS-Journaal met gebarentolk. 07.35 NOS Journaal. 07.40 NOS Journaal. 07.45 NOS Journaal. 08.00 NOS-Journaal met gebarentolk. 08.15 NOS Journaal. 08.30 NOS Journaal. 08.35 NOS Journaal. 08.45 NOS Jeugdjournaal met gebarentolk. 09.00 NOSJournaal met gebarentolk. 09.10 Brandpunt. 10.05 De Rijdende Rechter. 10.35 De Wereld Draait Door. 11.35 Opsporing Verzocht. 12.25 Man bijt hond. 12.57 Politieke partijen. 13.00 NOS Journaal. 13.10 NOS-Sportjournaal. 13.20 Blauw Bloed. 14.00 Kassa. 14.55 Vroege vogels. 15.30 Per seconde wijzer. 16.00 NOS Journaal. 16.10 Bonte vrouwen. 16.35 Vals plat. 17.00 NOS Journaal. 17.10 Geloof & ‘n hoop liefde. 17.40 Tijd voor MAX & Hallo Nederland ...........
18.45 19.20 19.50 20.25 21.10 22.00 23.00
Man bijt hond. De kennis van nu. Per seconde wijzer. Zembla. Arena. Nieuwsuur. 2Doc: Burden of Peace
00.20 De Tiende van Tijl. 01.02 Nachtzoen. 01.15 Nieuwsuur. 02.10 Nieuwsuur.
▹▹ kijk voor het complete programmaoverzicht op www.nos.nl of op Teletekst pagina 200 ....................................................▹▹
npo 3 09.05 De wereld van K3. 09.20 Prinsessia. 09.35 KRO Kindertijd. 09.36 Nijntje en Barbara in de regen. 09.41 Rasim de notenkraker. 09.43 Lezen en muffins. 09.51 Salade. 09.56 Ziga maakt een windmolen. 10.05 Olly, het kleine witte busje. 10.10 Teletubbies. 10.35 Penelope. 10.45 Sesamstraat: 10 voor... 10.55 Sarah en Eend. 11.00 De dierentuin van Koek & Ei. 11.10 Sofia het prinsesje. 11.30 Hoelahoep. 11.45 Raad eens hoeveel ik van je hou. 11.55 Calimero. 12.05 Pingu. 12.10 Bol & Smik. 12.25 Mike de ridder. 12.35 Babar en de belevenissen van Badou. 12.50 Shaun het schaap. 12.55 De Smurfen. 13.15 Mega Mindy. 13.40 Peter Pan. 14.00 Studio Snugger. 14.15 Kinderen voor Kinderen pakt uit. 14.30 Junior Dance 2015. 15.30 Z@ppbios: De kinderen van mijn zus... op safari. 16.45 De magische winkel. 17.00 De BZT show .................................................
18.00 18.23 18.45 18.55 19.25 19.50 20.30 21.20 22.05 22.40 22.55 23.45
Beste vrienden quiz. Het Klokhuis. NOS-Jeugdjournaal. SpangaS. Brugklas. De zomer voorbij. De Winter Voorbij. KRO Profiel. RamBam. NOS op 3. The Tonight Show. De Wereld Draait Door
00.40 RamBam. 01.10 De Wereld Draait Door.
canvas 06.00 Rolkrant. 09.00 Terzake. 09.35 Lentebeelden. 12.30 Rolkrant .............................
18.07 MeMotv. 19.07 The Dark Charisma of Adolf Hitler: Leading Millions into the Abyss. 20.00 Terzake. 20.40 Beeldgeheimen. 21.10 12 in 40. 21.40 Rise of the Continents. 22.25 The Joy of Chance. 23.25 Silent Witness ....................................
Geloof & ‘n hoop liefde Herman
Etters achter de tralies Ontspoorde
Wegter neemt een kijkje in buitenplaats Gunsteren bij Woerden. NPO 2, 17.10 uur
Amerikaanse tieners worden gevolgd bij een herstelprogramma. RTL 5, 20.30 uur
family7 07.00 Chris Tomlin. 07.30 Auto-B-Good. 07.38 Auto-B-Good. 07.49 Auto-B-Good. 08.01 Messias van Israel. 08.30 Gospel Truth. 09.00 Homecoming. 09.30 Café Tinto. 11.00 Wind at my back. 11.31 Openbaring. 12.00 Even uitblazen. 12.30 Strange encounters. 13.30 BrinkTV. 14.00 About Miracles. 15.00 In Touch. 16.00 Café Tinto. 17.30 How should we then live ......
18.00 Auto-B-Good. 18.09 Auto-B-Good. 18.20 Auto-B-Good. 18.30 7th Street Theater. 19.00 Wind at my back. 19.30 Chip Ingram. 20.00 The bible – the verdict of history. 20.30 New Hope. 22.30 Het kruis in de asfaltjungle ............................... 00.00 Het kruis in de asfaltjungle. 00.20 Wind at my back. 00.50 Chip Ingram. 01.14 The bible – the verdict of history. 01.42 New Hope. 03.42 Het kruis in de asfaltjungle.
bbc 1 07.00 Breakfast. 10.15 Neighbourhood Blues. 11.00 Homes Under the Hammer. 12.00 The Sheriffs Are Coming. 12.45 Fake Britain. 13.15 Bargain Hunt. 14.00 BBC News – Weather. 14.42 BBC Regional News and Weather. 14.45 The Edge. 15.30 Escape to the Country. 16.30 Home Away from Home. 17.15 Flog It! .............
18.15 Pointless. 19.00 BBC News. 19.27 Weather. 19.30 BBC Regional News Programmes. 19.52 Weather. 19.55 Party Election Broadcast. 20.00 The One Show. 20.57 BBC News and Regional News. 21.00 MasterChef. 22.00 Secret Britain. 23.00 BBC News. 23.25 BBC Regional News and Weather. 23.42 The National Lottery Update. 23.45 Match of the Day: FA Cup Highlights ......................................... 00.15 Fifty Dead Men Walking.
00.15 Canvaslus.
ngc 06.00 Highway Thru Hell. 06.50 Filthy Riches. 07.35 Brain Games. 08.00 Brain Games. 08.25 The Dog Whisperer. 09.10 Locked Up Abroad. 10.00 Seconds from Disaster. 10.50 Cold Water Gold. 11.40 Wicked Tuna. 12.30 Disaster Earth. 13.20 Nazi Underworld. 14.10 To Catch a Smuggler. 15.05 Air Crash Investigation. 16.00 Car S.O.S. 17.00 The Border ...............................
18.00 Brain Games. 18.30 Brain Games. 19.00 Ultimate Survival Alaska. 20.00 Bloody Tales of Europe. 21.00 Killing Jesus. 22.00 Deadly Journeys of the Apostles. 23.00 Invasion Earth – Planet UFO ... 00.00 Highway Thru Hell. 01.00 Nazi Megastructures. 02.00 Drugs Inc.02.50 Locked Up Abroad. 03.40 Hard Time. 04.30 Invasion Earth – Planet UFO. 05.15 Deadly Journeys of the Apostles.
tv vooraf Harco Ploegman nd.nl/media beeld ntr
‘Topsport doe je niet in deeltijd’ Voor veel jonge, hoogopgeleide vrouwen liggen de kansen om hogerop te komen in het bedrijfsleven anders dan voor mannen. De NTR-serie Bonte Vrouwen volgt jonge vrouwen die bezig zijn met hun carrière. ‘Ik vind mezelf zeker een ambitieuze vrouw, want ik wil altijd een stapje meer. Meer verantwoordelijkheden en meer uitdagingen.’ Dat zegt Miriam Hentzen, manager op de ICTafdeling bij energieleverancier Nuon. Die ambities gaan echter ook gepaard met twijfels, want Hentzen is ook hoogzwanger van haar tweede kind. In elke aflevering van deze serie wordt de hoofdpersoon gekoppeld aan een ‘rolmodel’ dat door het glazen plafond heen is gebroken. Welke eigenschappen hebben zij en welke keuzes hebben zij gemaakt? Hentzen wordt gekoppeld aan Alice Diels, directeur personeelszaken bij Nuon. Zij maakte een glansrijke carrière door, met twee kinderen. Diels waarschuwt voor de typisch ‘Nederlandse’ valkuilen. ‘Ik vergelijk het weleens met topsport: topsport doe je ook niet in deeltijd.’ Werken in topfuncties betekent voor haar ‘volledig hens aan dek, focus en keihard werken’. Vanaf het begin voel je een duidelijk verschil tussen de twee. Waar Hentzen vier dagen per week werkt en een ‘mamadag’ heeft waarvan ze de neiging toont die niet te willen laten vallen na de geboorte van haar tweede kind, werkte Diels altijd al vijf dagen. Op advies van Diels gaat Hentzen praten met verschillende
andere collega’s in het bedrijf, waaronder de directeur warmte bij een van de Nuon-energiecentrales (foto). Zij geven haar adviezen over de balans privé-werk, het omgaan met schuldgevoelens en het opbouwen van een carrière. Ook volgt het programma haar thuis, waar ze zich met haar partner en zoontje voorbereidt op de komst van de baby. Ondertussen vertelt Diels de kijker over haar omgang in de balans tussen werk en privé. ‘Ik heb de afgelopen tien jaar heel veel gemist, omdat ik ontzettend veel aan het werk was. Ik heb moeilijke momenten gehad, maar zei tegen mezelf: als je het een wilt, kun je niet ook nog het andere.’ Wat haar erg raakt, vertelt ze, is als haar dochter haar aan het einde van de dag een berichtje stuurt: Mam, ik mis je zo. Wanneer kom je thuis? ‘Als ik weet dat het nog even duurt, denk ik wel: oeps.’ Naast de gesprekken met collega’s gaat Hentzen ook met Diels mee naar een netwerkavond met andere vrouwen die in de top van het bedrijfsleven werken. ‘Ik heb veel aan dat soort gesprekken, Ik zou het vervelend vinden als ik over tien jaar terugkijk op mijn leven en spijt heb van bepaalde keuzes die ik heb gemaakt.’ Aan het eind van de aflevering, die wel erg als een bedrijfsfilm aandoet, heeft Hentzen duidelijk meer informatie gekregen waarmee ze een afweging kan maken, maar blijkt ze nog steeds te kiezen voor die ene mamadag. Niet geheel naar de zin van Diels, zo laat ze merken. ▶▶ Bonte Vrouwen, NTR, NPO 2, 16.10-16.35 uur
16
nd achterop
woensdag 8 april 2015
dierbare foto’s
stilgezet Hebreeën 7:20
Van harte
Foto’s vangen de tijd. Ze vertellen verhalen en herbergen herinneringen: oude geliefden, een vervlogen jeugd of een favoriete plek. In deze rubriek iedere week een dierbare foto met een verhaal.
Jezus ontving het priesterschap … mét een dergelijke bekrachtiging, toen tegen hem werd gezegd: ‘De Heer heeft gezworen, en komt op zijn eed niet terug: “Jij bent priester voor eeuwig.”’ Als ik iets met grote stelligheid beloof, dan kon het weleens zijn, dat ik mezelf wil dwingen om inderdaad te doen wat ik beloof, ook op momenten dat ik er eigenlijk van af wil. Is dat de reden dat God een eed zweert – zodat Hij zijn eigen onwil straks kan overwinnen? Maar dan is een eed van Hem juist iets om bang voor te zijn. Hij wil het dus liever niet, maar ja, Hij zit eraan vast … En zo is God dus niet. Als Hij iets wil, dan wil Hij het met zijn hele hart. Met alle bronnen van vreugdevolle liefde in zichzelf. Met glinsterende ogen zwoer Hij zijn Zoon: ‘Jij bent priester voor eeuwig! Voor al die mensen die verzoening nodig hebben.’
limerick Kees van Egmond
Sjaak Rijke Herkenbaar? Een langgerekt hopen, met deuren die dicht gaan, nooit open? Steeds, wat je ook doet, de sjaak zijn? Houd moed! Het blijkt soms dus goed af te lopen!
uw limerick hier?
[email protected]
tweets van de dag
Hans Hopman nd.nl/achtergrond beeld fam. Kleine
Zomer 1937. Op de foto poseren de kinderen uit het Amsterdamse gezin Kleine, in het Zuiderzeepark. ‘Het meisje met de lange vlechten achteraan is onze moeder Hendrika (Rie) Kleine’, licht Wolter Meilink (1966) uit Anerveen toe. Hendrika Kleine is geboren op 15 maart 1923 als oudste kind van Wolter Kleine en Stijntje Bruintjes, een schippersechtpaar. Volgens haar zoon heeft ze een bewogen leven gehad. ‘Omdat haar vader psychisch langdurig ziek werd, moest ze al vroeg samen met haar moeder voor inkomsten zorgen. Ze had graag door willen leren, maar door de omstandigheden gedwongen ging ze aan het werk bij welgestelde Amsterdammers.’ Toen de oorlog uitbrak en de voedselsituatie nijpend werd, werden de jongste kinderen uit het gezin ondergebracht bij geloofsgenoten op het platteland. De kinderen Kleine kwamen terecht in Gramsbergen. Allert, het derde jongetje op de foto vooraan, logeerde bij de familie Meilink. Toen Rie van haar moeder opdracht kreeg om eens te kijken hoe het met haar broertjes en zusje ging, ontmoette ze daar Jan Hendrik Meilink, een jonge knappe boer. Jaren later, in mei 1952, zijn Jan Hendrik en Hendrika getrouwd. Ook zij kregen een groot gezin met negen kinderen. ‘Doordat veel familie nog in Amsterdam woonde, gingen we daar geregeld logeren bij neefjes en nichtjes’, vertelt Wolter. ‘Dat was altijd een belevenis voor ons. Terwijl onze neven en nichten het bij ons op de boerderij weer fantastisch vonden.’ In 1992 kreeg vader Meilink een hersenbloeding en heeft Hendrika nog ruim zes jaar voor hem gezorgd. In 2006 brak ze haar heup en werd ze opgenomen in het verpleegtehuis, ook omdat ze begon te dementeren. Maandag 16 februari dit jaar brak ze haar been en kreeg pijnbestrijding. Dinsdagmorgen 24 februari is ze overleden. ‘Thuisgehaald door haar Schepper, over wie ze haar hele leven sprak en van wie ze getuigd heeft’, aldus haar zoon. ▶▶ Wilt u ook uw dierbare foto delen? Mail dan naar
[email protected]
Leenard Kanselaar jongerenwerker: Zo’n dag dat je dus Chris Tomlin, Jesus Culture en Kari Jobe draait. Zo’n dag dus ... Willem Krooneman wethouder Elburg: Soms is het ideaal als er afspraken ‘uit je agenda vallen’: extra tijd voor gesprekken, dingen regelen, doornemen van zaken, etc. #nuttig Ineke Baron gevangenenpastor: Binnen de muren vallen de muren weg. Vrij zijn in Christus. #gevangenenpastor Carla Dik-Faber ChristenUnie-Kamerlid: Indringend nieuws: Down-test voor alle zwangeren nabij. En zo wordt Down gestopt. Ik zet me in voor een land waar Down wél welkom blijft. Andries Knevel EO-presentator: Trots: kleinzoon riep gisteren tijdens potje voetbal: ‘opa kan heel goed voetballen.’
ik & mijn huis bijdragen?
[email protected]
Hightech Als vrijwilligerswerk verzamelen we zwerfvuil tussen de struiken. Niet erg motiverend als het zó vol ligt. Totdat we de zoveelste chipszak vinden, maar nu met een muizennest er in. Blijkbaar een muis die met zijn tijd meegaat. Het dier koos voor een waterdichte behuizing (lekker droog nestje!) en de isolerende folie-binnenkant houdt alles warm. Aardige chipsfabrikant, slimme muis!
ND-hoofdredacteur voor een dag Acht weken lang vind je op woensdag een nieuwsquiz in de krant. De quiz is speciaal voor kinderen van de basisschool. Vandaag: de 6e quiz. De vragen van deze week kun je invullen tot en met dinsdag 14 april op nd.nl/kidsquiz!
7
1
Wat is binnenkort bij de apotheek verkrijgbaar? a abortuspil b euthanasiedrank c energydrank d oplapmiddel
6
In welk jaar zijn er meer moslims dan christenen? a 2050 b 2100 c 2110 d 2150
2
nr. 6
Liedboek-dichter Ad den Besten is overleden. Hoe oud is hij geworden? a 92 jaar b 90 jaar c 100 jaar d 87 jaar
3
Bij welke organisatie is fraude gepleegd? a Woord en Daad b Rode Kruis c Warchild d Leger des Heils
4
Wie is de nieuwe president van Nigeria? a Madzimoyo Mesibunda b Abagbe Dadamandi c Muhammadu Buhari d Goodluck Jonathan Hoe heet de zoon van Rob Allart? a Robbie b Robert Jan c Robert d Roberto
doe je mee?
5
Wat wil de Belastingdienst invoeren in plaats van collectebonnen? a universele collectemunt b registratiesysteem giften c digitaal uitgiftepunt d centrale giftenaftrek
Als je wint, mag je dinsdag 19 mei 2015 de baas spelen bij het Nederlands Dagblad en ook nog eens vier klasgenoten meenemen! Meedoen is makkelijk: ga naar nd.nl/kidsquiz en volg de aanwijzingen of zet de antwoorden op een kaart, samen met je naam, leeftijd, groep, woonplaats en de school waarop je zit. Stuur de oplossing naar Nederlands Dagblad t.a.v. redactie Achterop, Postbus 111, 3770 AC Barneveld. antwoorden vorige week: 1c 2d 3a 4d 5a 6b 7a