Monumenten in Midden-Delfland In de gemeente Midden-Delfland staan veel monumenten. Deze geven de diverse dorpskernen ieder hun eigen sfeer en uitstraling. De gemeente Midden-Delfland is Cittaslow gecertificeerd. Een van de speerpunten van Cittaslow en van de gemeente is het behoud van ons culturele erfgoed. Monumenten maken hiervan een belangrijk onderdeel uit. Samen met u als eigenaar zetten wij ons in om het karakter van Midden-Delfland in tact te houden.
Soorten monumenten Er zijn diverse soorten monumenten in de gemeente Midden-Delfland te onderscheiden. Deze folder is gericht op de meest voorkomende monumenten: rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten. Voor informatie met betrekking tot andere monumenten kunt u terecht op de gemeentelijke website.
Rijksmonumenten
Gemeentelijke monumenten
Een rijksmonument is een object of pand van minstens vijftig jaar oud. Door de cultuurhistorische waarde, schoonheid of wetenschappelijke betekenis is een rijksmonument van nationaal belang en wordt deze beschermd door de rijksoverheid. De gemeente Midden-Delfland heeft circa negentig rijksmonumenten. Alle panden die zijn aangewezen als rijksmonument staan vermeld in het landelijke monumentenregister. De Rijksdienst voor het cultureel erfgoed beheert deze lijst. De betreffende objecten zijn ook vermeld op de gemeentelijke website.
Gebouwen en objecten waarvan de historische betekenis van lokaal belang is, kunnen door het college van burgemeester en wethouders (b&w) als beschermd gemeentelijk monument worden aangewezen. Tegen dit besluit kan bezwaar worden ingediend. Voor nadere details over de aanwijzingsprocedure wordt u verwezen naar de gemeentelijke website. Alle drie de kernen van de gemeente Midden-Delfland hebben monumenten. Deze objecten zijn opgenomen in het gemeentelijke monumentenregister. Wilt u weten of uw eigendom een gemeentelijk monument is, kijk dan op de gemeentelijke website of neem contact op met de afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving. De contactgegevens vindt u achterop deze folder.
Monumentenvergunning Om het huidige monumentenbestand op een kwalitatief hoog peil te houden en een zorgvuldige omgang met monumenten te verzekeren, is de procedure van de monumentenvergunning in het leven geroepen. Het college verleent deze vergunningen. Aanvragen kunt u bij de gemeente indienen. Het aanvraagformulier is te downloaden van de website.
Wanneer vergunning aanvragen
Om als eigenaar van een monument uw object te
Bij wijzigingen aan een monument gaat het steeds
kunnen behouden, is het van belang dat u goed op
om het vinden van een goede balans tussen de
de hoogte bent van uw rechten en plichten. U bezit
wensen van de gebruiker, de mogelijkheden die het
een waardevol object. Voor werkzaamheden of
monument biedt en de monumentale waarde.
veranderingen aan een monument gelden regels
Elke ingreep moet door een zorgvuldige afweging
die erop gericht zijn het bijzondere en unieke
gemotiveerd worden. Bij deze afweging is het
karakter van het object te behouden. Wanneer u
huidige beschermde monument - de optelsom van
verbouw- of restauratieplannen heeft, neem dan in
ontwerp, hoofdvorm, materiaal, uitvoering en details
een vroeg stadium contact op met de gemeente,
- het uitgangspunt. Een belangrijke richtlijn hiervoor
zodat we samen kunnen kijken wat de mogelijk-
is de zogenoemde redengevende omschrijving,
heden zijn binnen de regelgeving.
zoals deze vastgelegd is in het monumentenregister.
Onderhoud of vernieuwing Het voortbestaan van monumenten wordt het beste gewaarborgd door goed onderhoud. Behoud van een monument en van alle bijbehorende onderdelen van dat monument heeft altijd de voorkeur boven vernieuwing. Helaas is vervanging van onderdelen soms noodzakelijk. Omdat bij vernieuwing historisch materiaal verloren gaat, dient bij een restauratie een weloverwogen beslissing genomen te worden of herstel mogelijk is of dat u kiest voor vernieuwing. Daarom dient u voordat u met werkzaamheden in of aan een monument begint altijd toestemming van de gemeente te hebben, of het nu gaat om herstel of om vernieuwing.
Voordat u met uw geplande werkzaamheden aan een monument kunt beginnen, heeft u een vergunning nodig. Dit geldt voor werkzaamheden aan zowel het interieur (binnenkant) als het exterieur (buitenkant). In de meeste situaties wordt de aanvraag voor een monumentenvergunning ingediend, nadat een eigenaar zijn plannen voor restauratie, onderhoud of verbouwing klaar heeft. Zeker bij ingrijpende veranderingen heeft het de voorkeur om de gemeente zo vroeg mogelijk bij uw plannen te betrekken. Door tijdens de planvorming rekening te houden met de aanwezige monumentale waarden, kan vertraging in een later stadium worden voorkomen.
Ook voor het uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden, dus wanneer er aan het uiterlijk van het object zelf niets verandert, heeft u toestemming van de gemeente nodig. Het college kan namelijk nadere eisen stellen aan de uitvoering van deze werkzaamheden. Bij onderhoudswerkzaamheden kunt u denken aan: • incidenteel repareren van voegwerk; • buitenschilderwerk; • reinigen van gevels; • vernieuwen van dakpannen of leiwerk; • herstel van vloerconstructies • vervangen van kozijnen; • aanbrengen van dubbelglas of ander isolatiemateriaal: • vernieuwen van goten; • etc.
Overige vergunningen Naast een monumentenvergunning is voor veel werkzaamheden ook een bouwvergunning noodzakelijk. De bouwvergunning kan pas verleend worden nadat de monumentenvergunning onherroepelijk (definitief) is. De status van een monument is een grond om een aanvraag voor een sloopvergunning te weigeren. Indien u het gebruik van een monument wilt veranderen, dan dient naast de vereiste vergunningen ook een planologische procedure op grond van de Wet op de ruimtelijke ordening gevolgd te worden. In deze situatie adviseren wij u om eerst contact op te nemen met één van de beleidsmedewerkers van de afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving. Indien blijkt dat het mogelijk is om een planologische procedure op te starten, dan kunnen de procedures voor de overige vergunningen opgestart worden.
Wat indienen bij een aanvraag monumentenvergunning U kunt een aanvraag voor een monumentenvergunning indienen via het daarvoor bestemde aanvraagformulier. Dit formulier is op te vragen bij de afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving of u kunt het downloaden van de website. Op dit formulier staat aangegeven welke documenten u bij de aanvraag moet inleveren.
De procedure voor een monumentenvergunning Wie verleent Het college verleent de monumentenvergunning. Voordat zij een besluit neemt over een aanvraag, wint zij bij diverse instanties een advies in. De adviezen over de vergunningaanvraag richten zich vooral op de in het monument aanwezige waarden. Dit geldt zowel voor het exterieur als het interieur. Hierbij moet worden gedacht aan architectuurhistorische waarden aan gevels en interieur, structuren en constructies, maar ook aan interieurafwerking, kleuren en historische installaties. Op basis van de adviezen geeft het college aan wat behouden dient te worden en waar de mogelijkheden tot ontwikkeling liggen. Ook kunnen zij het cultuurhistorische belang op een zorgvuldige manier afwegen ten opzichte van andere belangen. Het college neemt uiteindelijk het besluit om de vergunning al dan niet te verlenen. Tegen dit besluit staan de gebruikelijke bezwaar- en beroepmogelijkheden open.
De volgende stukken zijn in ieder geval van belang: • tekeningen van de bestaande situatie (plattegronden, gevelaanzichten en relevante details); • tekeningen van de nieuwe situatie (plattegronden, gevelaanzichten en relevante details): • foto’s van het monument. Verder kunt u denken aan een schriftelijke toelichting met bouwhistorische gegevens, een bestek of een inspectierapport van de monumentenwacht.
Adviezen Op grond van de Monumentenwet kent de gemeente Midden-Delfland een Monumentencommissie. Deze commissie is samengesteld uit externe, onafhankelijke deskundigen. Omdat veel ingrepen ook bouwvergunningsplichtig zijn, is ook de welstandsgedelegeerde vertegenwoordigd. De Monumentencommissie brengt voor iedere aanvraag van een monumentenvergunning een advies uit aan het college. Wanneer een wijziging betrekking heeft op een rijksmonument en het gelegen is buiten de bebouwde kom dan kan de gemeente ook de provincie om advies vragen. Gaat het om een aanvraag om een monumentenvergunning voor een rijksmonument, dan is de gemeente in onderstaande situaties verplicht om ook advies te vragen aan de Rijksdienst voor Cultureel erfgoed: • (gedeeltelijke) afbraak; • ingrijpende wijzigingen vergelijkbaar met gedeeltelijke afbraak; • reconstructie; • herbestemming (het wijzigen van de functie die door het bestemmingsplan wordt toegestaan).
Subsidiemogelijkheden voor gemeentelijke monumenten Subsidieverordening Het college kan aan de eigenaar van een gemeentelijk monument een subsidie toekennen ter tegemoetkoming in de onderhouds- of restauratiekosten. Voorwaarde is wel dat de te treffen voorzieningen tot opheffing en/of voorkoming van bouwtechnische gebreken op een sobere en doelmatige wijze plaatsvinden en noodzakelijk zijn voor de instandhouding van de monumentale waarde van het monument. De subsidie bedraagt maximaal 40% van de subsidiabele kosten (dat zijn kosten die vanwege het monumentale karakter van het monument moeten worden gemaakt) met een maximum van 1 2.000,- in geval van onderhoudskosten en een maximum van 1 10.000,- in geval van restauratiekosten.
Bij de subsidieaanvraag dienen in ieder geval de volgende gegevens aangeleverd te worden: a. een technische omschrijving van de te verrichte werkzaamheden of een bestek met een daaraan gerelateerde gespecificeerde begroting; b. tekeningen van zowel de bestaande als de nieuwe toestand; c. voor zover van toepassing de naam en adres van het bedrijf dat de voorziening uitvoert; d. een monumentenvergunning voor de uit te voeren werkzaamheden. Wanneer een subsidie is toegekend heeft de eigenaar de plicht om het gemeentelijke monument te onderhouden in de staat waarin het door de gesubsidieerde werkzaamheden is gebracht. De complete tekst van de subsidieverordening gemeentelijke monumenten is terug te vinden op de gemeentelijke website.
restauratie mag nog niet gestart zijn. Tevens moet u bij de aanvraag een monumentenvergunning overleggen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het Restauratiefonds en kijken op www.restauratiefonds.nl.
Besluit rijkssubsidiëring instandhouding monumenten (Brim) Bent u eigenaar van een rijksmonument dat geen woonhuis of boerderij zonder agrarische functie is en wilt u onderhoud plegen aan uw pand, dan komt u wellicht in aanmerking voor subsidie. De hoogte van de Brimsubsidie (Besluit rijkssubsidiëring instandhouding monumenten) wordt bepaald door de subsidiabele kosten. Een voorwaarde is dat u een instandhoudingplan opstelt. Dit plan geeft voor een periode van tenminste zes jaar aan welke onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd moeten worden. Deze subsidie dient digitaal aangevraagd te worden in de periode van 1 april tot en met 31 augustus. Zie voor meer informatie: www.monumenten.nl.
Vragen of nadere informatie Voor informatie of vragen kunt u contact opnemen met het Klant Contact Centrum van de gemeente MiddenDelfland: 015 380 41 11. U kunt vragen naar een medewerker van de afdeling Bouwen, Milieu en Handhaving.
Cultuurfonds-hypotheek Indien het te restaureren pand een gemeentelijk monument of een beeldbepalend pand in een beschermd dorpsgezicht is, is het mogelijk om een Cultuurfonds-hypotheek af te sluiten. Deze hypotheek is een product van het Nationaal Restauratiefonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds. Het rentepercentage van deze hypotheek ligt ruim onder de marktwaarde voor hypotheken. Voorwaarde is dat de restauratie nog niet begonnen is, dat het gaat om restauratie of constructief herstel en er een monumentenvergunning afgegeven is
voor de betreffende werkzaamheden. De hoogte van de hypotheek wordt gebaseerd op de hoogte van de subsidiabele kosten. De gemeente stelt deze subsidiabele kosten vast op basis van de daarvoor geldende landelijke richtlijnen. De hypotheek dient u aan te vragen bij de provincie Zuid-Holland. Voor nadere informatie: • www.cultuurfondsvoormonumenten.nl • www.zuid-holland.nl • www.restauratiefonds.nl
Subsidiemogelijkheden voor Rijksmonumenten Fiscale aftrekkosten
Restauratiefonds-hypotheek
In bepaalde situaties zijn de kosten voor onderhoud van een rijksmonument aftrekbaar van de inkomstenbelasting. Het betreft hier de kosten die noodzakelijk zijn voor herstel van werkzaamheden van zaken die al in het monument aanwezig zijn (veelal werkzaamheden aan het casco). Kosten die gemaakt worden voor bijvoorbeeld verbetering van het comfort (bijvoorbeeld dubbel glas) vallen niet onder deze regeling. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met het Bureau Monumentenpanden van de Belastingdienst en kijken op www.belastingdienst.nl.
De Restauratiefonds-hypotheek is geen subsidie, maar betreft een lening tegen een zeer lage rente. Om voor deze lening in aanmerking te komen moet u eigenaar zijn van een rijksmonumentaal woonhuis of een rijksmonumentale boerderij zonder agrarische functie. De hoogte van de Restauratiefonds-hypotheek bedraagt 70% van de fiscaal relevante onderhoudskosten van uw monument. Dit zijn de kosten waarvan het Bureau Monumentenpanden van de Belastingdienst heeft aangegeven dat u ze met uw inkomen mag verrekenen. Deze kosten moeten vooraf zijn vastgesteld en de
Meer informatie vindt u ook op: • Gemeente Midden-Delfland www.middendelfland.nl
• Restauratiefonds www.restauratiefonds.nl • Rijksdienst voor cultureel erfgoed www.cultureelerfgoed.nl • Bureau Monumentenpanden Belastingdienst www.belastingdienst.nl • Cultuurfonds-hypotheek www.cultuurfondsvoormonumenten.nl www.zuid-holland.nl
Deze folder is gemaakt door de gemeente Midden-Delfland. Postadres:
Postbus 1, 2636 ZG Schipluiden
Bezoekadres:
Keenenburgweg 55 in Schipluiden
Openingstijden balie:
dinsdag t/m vrijdag 9.00-12.30 uur
Telefonisch bereikbaar: dinsdag t/m vrijdag 9.00-12.30 uur (015) 380 41 11
fotograaf: René van der Linden Deze folder is gedrukt op FSC-papier.
Telefoonnummer:
www.middendelfland.nl
