Energiebesparing in monumenten Marjo Kroese, BOOM-Delft
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
1
Uitgangspunten 1.
Behoud van de monumentale waarde gaat vóór de mogelijkheden voor energiebesparing
2.
Aandacht voor de mate van aanraakbaarheid van de specifieke cultuurhistorische elementen van het pand
3.
Aandacht voor wat gebruikers /huurders dmv gedrag aan energie kunnen besparen
4.
Pool van uitvoerende partijen, deskundig op gebied van monumenten én energie
5.
Veel aandacht voor vragen van bewoners/eigenaren in alle fasen van project 31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
2
Energiebesparen in 5 stappen 1.
Met groep eigenaren/bewoners starten
2.
Uitgebreid energie-advies over maatregelen én gedrag
3.
Informatieavond voor alle deelnemers en uitvoerende partijen
4.
Aanbesteden / offerten
5.
Opdrachtverlening en uitvoering
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
3
Monument X Vrijstaand huis, 1905, 260 m2 gebruiksoppervlak, met nieuwere aanbouw Gasgebruik nu 4.260 m3, gasgebruik straks: 2.120 m3 Besparing op gasgebruik mogelijk van 2.140 m3/jaar; ca. 50% Energieindex verbetering 2,58 – 1,53 > 0,75
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
4
Geadviseerde maatregelen
Isoleren keldervloer Isoleren gevel Isolerende beglazing Kierdichting verbeteren Leidingisolatie Isolatie dak aanbouw Vervanging dakraam Spouwmuren isoleren aanbouw
kostenindicatie: € 47.000 (bij 6% btw) 31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
5
Niets doen
vs
iets doen
Ontwikkeling energiekosten aardgas € 6.000
jaarlijkse energiekosten [euro]
€ 5.000
€ 4.000
huidige energiekosten
€ 3.000
€ 2.000
€ 1.000
€2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 jaar
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
6
Voor- en nadelen van niets doen Voordelen: • Vermeden investering, geld voor andere zaken • Relatief lage huur Nadeel: • Relatief hoge energielasten voor huurder • Oncomfortabel = onaantrekkelijk pand • Met stijgende energieprijzen onaantrekkelijker pand • In moeilijke kantorenmarkt ; leegstand op termijn
….penny wise…pound foolish…? 31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
7
Voor- en nadelen van iets doen voor de eigenaar Nadelen 1. Investeren 2. Split incentive Voordelen 1. Een pand met monumentale status én “state-of the art” energiekwaliteit 2.
Een concurrerend pand op de vastgoedmarkt, waarvoor een goede huur kan worden gevraagd. (Verkoopwaarde 16% hoger dan standaard, verhuurbaarheid beter)
3.
Investeren in duurzaamheid = risico beperken!
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
8
Voor- en nadelen van iets doen voor de huurder Directe baten:
1. Een comfortabeler pand 2. Een gezonder pand (15% betere arbeidsproductiviteit, 25% minder ziekteverzuim) 3. Stabielere huisvestingslasten; hogere huur, maar minder last van stijgende energieprijzen Nadelen voor gebruiker …?... 31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
9
Effect van maatregelen op productiviteit
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
10
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
11
Optimale keuze? Ambitie: minimale maatregelen met minimale besparing < > op naar zeer energiezuinig? Maatregelen: • Schil of installaties: (onderhouds- en vervangingskosten meer/minder mogelijkheden in monument) • Individueel of collectief?
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
12
Schuiven tussen huisvestingslasten De totale huisvestingslasten voor de huurder zijn huur + energielasten Als energielasten relatief laag > huur omhoog > huisvestingslasten voor de huurder gelijk > meer inkomsten voor de verhuurder (e.e.a. afhankelijk van concurrentie in de markt).
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
13
De waarde van duurzaamheid
Huurindex “groene” (labels A, B en C) en “niet-groene” kantoorgebouwen (labels D en lager) Bron: Nils Kok, Maarten Jenners: “De waarde van energiezuinigheid en bereikbaarheid,” 2011
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
14
Kortom:
Investeren in duurzaamheid = risico’s beperken, ofwel:
Wat is vermeden leegstand u waard?
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
15
Dank voor uw aandacht
Vragen? Opmerkingen?
31-5-2012
Presentatie Triodosbank 22 mei 2012
16
