Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Activiteitenplan 2014
Joure, november 2013
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
INHOUD VOORWOORD ...........................................................................................................................................3 INLEIDING ..................................................................................................................................................5 Actief meedoen .......................................................................................................................................6 De Bining......................................................................................................................................... 6 Sociaal Wijk Team (SWT) ............................................................................................................... 7 Kleine Kernen, eigen Krachten (KKeK) ........................................................................................... 8 Vrijwilligers Servicepunt (VSp)..................................................................................................... 10 Maatschappelijke Stage (MaS) .................................................................................................... 12 Kinderwerk ................................................................................................................................... 13 Miks Tienercentrum ..................................................................................................................... 14 X-it Jongerencentrum 16+ ............................................................................................................ 15 Kinderdorp .................................................................................................................................... 17 Combinatiefunctionarissen .......................................................................................................... 18 Ontmoeting ........................................................................................................................................... 20 Steunpunt Mantelzorg ................................................................................................................. 20 Sociaal Culturele Ontmoetingen .................................................................................................. 21 Dienstencentrum Senioren Lemsterland..................................................................................... 22 Ambulant Jongerenwerk .............................................................................................................. 23 Steuntje in de rug ................................................................................................................................ 25 Gezinsbegeleiding ........................................................................................................................ 25 Xtra ............................................................................................................................................... 26 Individuele Advisering Senioren .................................................................................................. 26 Yn ’t Spoar .................................................................................................................................... 27 Woonbegeleiding ......................................................................................................................... 28 Algemeen .............................................................................................................................................. 30 Coördinator Sociaal Team (ST)..................................................................................................... 30 Coördinator Centrum Jeugd en Gezin (CJG) ................................................................................ 31 Consulent Welzijn Senioren Skarsterlân en Lemsterland ........................................................... 32 Consulent Welzijn en Samenleving.............................................................................................. 32 Facilitair ........................................................................................................................................ 34
pagina 2 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
VOORWOORD De omstandigheden waaronder Miks welzijn het activiteitenplan voor 2014 opstelt zijn zeer bijzonder. Voor Miks zijn het, net als alle organisaties die werkzaam zijn binnen het Sociale Domein, turbulente tijden. Een aantal ontwikkelingen is van grote invloed op de te realiseren activiteiten, waaronder de fusie van de drie gemeenten per 1 januari 2014. Hierdoor verandert het werkgebied van Miks welzijn. We voeren onze activiteiten in 2014 naast Skarsterlân en Lemsterland ook uit in Gaasterlân-Sleat. In de komende jaren zal gemeente De Friese Meren op vele terreinen het beleid van de drie oorspronkelijke gemeentes gaan harmoniseren; ook het welzijnsbeleid. Het is bekend dat de rijksoverheid de verantwoordelijkheid voor beleid en uitvoering op een aantal terreinen overhevelt naar de gemeenten binnen de drie grote transities: delen van de AWBZ gaan naar de Wmo, de wet op de jeugdzorg en de participatiewet. Gemeente De Friese Meren bereidt zich voor op die taken; welke consequenties dat zal hebben voor het welzijnswerk is nog niet geheel duidelijk. Duidelijk is wel dat er gebiedsgericht gewerkt gaat worden, dichtbij de burger, dichtbij de vraag van die burger. Om te komen tot oplossingen wordt uitgegaan van de eigen kracht en verantwoordelijkheid. Afhankelijk van de draagkracht gebeurt dat met meer of minder inzet van professionals. De inzet van professionals zal functiegericht zijn en steeds minder gebracht vanuit organisatiebelangen. Tot welke nieuwe vormen van organiseren ons dat brengt is de vraag en de uitdaging voor de toekomst. Daarbij hebben we in 2014 te maken met verdergaande bezuinigingen. Niet alleen de door de gemeente opgelegde bezuinigingen op het jongerenwerk wordt zichtbaar in de dienstverlening. Ook als gevolg van het ontbreken van externe projectgelden en cao verplichtingen is krimp in de structurele kosten van de organisatie onvermijdelijk. De algemene kosten zijn naar beneden toe bijgesteld, op overhead en management zal worden ingekrompen om zo veel mogelijk van onze directe dienstverlening te laten bestaan. Omdat extern beschikbare gelden t.b.v. de activiteiten in het team Samenlevingsopbouw eindigen aan het eind van dit jaar, zal ook in dat team de structureel aanwezige dienstverlening krimpen. Jongerenwerk zal anders worden ingezet. De nadruk komt te liggen op het accomodatiegebonden jongerenwerk t.b.v. de jongeren van 12 tot 16 jaar én het Ambulant Jongerenwerk. De vrijwilligers van X-it zullen deze locatie zo zelfstandig mogelijk moeten gaan draaien. De maatschappelijke ontwikkelingen vragen om een grotere inzet van vrijwilligers en mantelzorgers. In dat kader wil Miks de bijdrage van de Rijks- en gemeentelijke overheid, aan het kunnen realiseren van de Maatschappelijke stages (MaS), in het bijzonder belichten. Wij hebben gemerkt hoe groot de waarde van MaS is voor jongeren. Niet alleen voor henzelf maar ook om vrijwillige participatie en inzet gewoon te maken. Veel jongeren blijven zich als vrijwilliger inzetten, ook na hun stagetijd. Het is de plek waar burenhulp begint. Die waardering verdient het ook van de overheid door continuering van de financiële ondersteuning. De samenwerking tussen de Noordelijke Hogeschool in het leerwerkbedrijf Remiks 3.0 start haar tweede jaar. Het succes van vorig jaar leverde een grote hoeveelheid studenten op die op deze wijze hun vak willen gaan leren. Datzelfde geldt voor de samenwerking met het CIOS ten behoeve van de Combinatiefunctionarissen. Via deze samenwerking kan er veel meer werk verzet worden en is Miks ook een soort van een opleidingsinstituut: onderwijs in de praktijk toelaten en de praktijk het onderwijs laten beïnvloeden; een waardevolle mix. In 2014 zal de Brede School gerealiseerd zijn; Miks zal de Combinatiefunctionarissen huisvesten in de Brede School. De doelstellingen van de Combinatiefuncties Onderwijs, sport en cultuur ten behoeve van het vergroten van de talenten en ontwikkelingskansen van jonge kinderen sluit nauw aan bij de doelstellingen van de Brede School. Miks wil vorm en inhoud geven aan het sociaal beheer in de Brede School, met behulp van vrijwilligers en mensen die terug willen keren op de arbeidsmarkt. Samen met de andere participanten in de Brede School zoeken we naar de best mogelijke oplossing. pagina 3 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
KKeK is in de afgelopen jaren effectief geweest: burenhulp en zorg voor elkaar werd weer gewoon. Miks wil KKeK doorontwikkelen en samen met de burgers ook de zorg voor de fysieke omgeving ontwikkelen. Dit zodat men in een prettige en veilige omgeving kan wonen met de mogelijkheid om gebruik te kunnen maken van (eenvoudige) zorg-, welzijns- en gemaksdiensten. In 2014 gaat Miks in nauwe samenwerking met corporatie Lyaemer wonen KKeK 2.0 uitvoeren in de wijk Lemstervaart in Lemmer. Uiteraard werken we daarin nauw samen met de dorpencoördinator van de gemeente. In 2013 is de pilot Soarch yn it doarp gestart in Oudehaske en omgeving; samen met de wijkverpleegkundige, de zorgconsulent vormt de maatschappelijk ondersteuner van Miks het Sociaal Wijk Team. De bedoeling is dat alle vragen op het gebied van zorg, welzijn, wonen, hulp en ondersteuning terecht komen bij één team: het Sociaal Wijk Team. Dezelfde pilot start in Balk ten behoeve van het gebied Gaasterlân-Sleat. Effecten welzijnswerk De komende jaren zal de inzet van welzijn als gevolg van bezuinigingen onder druk komen te staan. Aan de andere kant is het daarbij belangrijk om de effecten van de inzet van welzijn niet uit het oog te verliezen en op waarde te schatten. In het activiteitenplan worden bij de voorgenomen activiteiten ook de verwachte effecten benoemd. Op deze plaats wil ik alvast een aantal belangrijke effecten van welzijnswerk aangeven: in straten, buurten en wijken helpen en ondersteunen bewoners elkaar, bewoners nemen zelf de verantwoordelijkheid voor de leefbaarheid, kostenbesparing op uitgaven in de zorg, verminderd gebruik van de Wmo, ouderen wonen langer zelfstandig, minder dakloosheid, minder overlast in de buurt en meer veiligheid op straat, minder vernielingen, vrijwilligersinzet blijft en het multiproblem gezin wordt geaccepteerd in de buurt. Maatschappelijk zijn de effecten aan te geven, maar Miks welzijn heeft zich nog niet begeven op het pad van de financiën. Wat bespaart het de gemeente en andere organisaties door de inzet van Miks welzijn? Berekeningen zullen in de toekomst naast de maatschappelijke effecten een financieel effect aan kunnen geven. Zoals genoemd zijn de omstandigheden turbulent. Niet al te veel veranderingen in het aanbod van welzijn, was de vraag van de gemeente in afwachting van een duidelijker perspectief. Daarom is het activiteitenplan 2014 opnieuw gestoeld op drie maatschappelijke thema‟s die in nauwe relatie staan tot onze maatschappelijke opdracht:
Actief meedoen Ontmoeting Steuntje in de rug
Deze thema‟s vormen de leidraad in onze veranderende werkwijze waarin gebiedsgericht werken, integraal werken en activeren centraal staan. Het zijn ook deze thema‟s die voor de reeds gestarte gebiedsteams richtinggevend zijn in de toekomst. De kanteling in denken en doen heeft plaatsgevonden.
Tjitske Stegenga directeur bestuurder
pagina 4 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
INLEIDING De basis van Miks welzijn en het uitgangspunt voor het activiteitenplan Maatschappelijke thema’s van Miks welzijn in 2013 De in het voorwoord beschreven thema‟s Steuntje in de rug, Ontmoeting en Actief meedoen vloeien voort uit het strategisch beleid van Miks. Van hieruit zetten we de eerste stappen om gebiedsgericht en integraal te werken. Achter de schermen werken wij al zo, en gaandeweg wordt dit voor al onze doelgroepen zichtbaarder in de ontwikkeling, doorontwikkeling en uitvoering van activiteiten. De maatschappelijke thema‟s van waaruit Miks welzijn gaat werken, passen bij de zo veel gebruikte piramide van getrapte verantwoordelijkheid. Hoe hoger in de piramide, hoe ingrijpender de interventie. De nadruk ligt op sociale verbanden en dat vraagt om initiatieven van burgers.
pagina 5 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
ACTIEF MEEDOEN De Bining Omschrijving Miks welzijn stelt in het beleidsplan 2012-2015 zoveel mogelijk aan te willen sluiten bij wat burgers zelf kunnen en hen aan te sporen tot actie en aansluiten op bestaande hulp- en dienstverlening. In 2013 heeft Miks het initiatief genomen om De Bining als pilot te starten in Skarsterlân Oost (gebied rond Oudehaske inclusief Vegelinsoord, Rottum, Sintjohannesga/Rotsterhaule, Ouwsterhaule, Haskerhorne). Met activiteit De Bining zoeken we contact met burgers die zich vrijwillig willen inzetten voor anderen, die daardoor actief mee kunnen blijven doen. De “binder” is een verbinder, de persoon die verbinding legt tussen (hulp)vrager en (hulp)bieder; hij/zij denkt actief mee voor het beste antwoord op de vraag. De binder is verantwoordelijk voor het oppakken en uitzetten van de vragen die aan Miks gesteld worden met betrekking tot wonen, zorg en welzijn in een geografisch gebied. De binder wint desgewenst informatie en advies in en/of zoekt samenwerking met collega‟s in de regio. Door de samenwerking ontstaat een afgesproken arrangement; een samenhangend geheel van diensten. Voor de uitvoering wordt de burger zélf zo veel mogelijk actief meegenomen, vervolgens de eigen directe omgeving en daarna (in)formele organisaties. Het uitzetten van het arrangement, de samenwerking en de monitoring wordt bewaakt door de binder. De binder werkt nauw samen met de dorpencoördinator, het Wmo-loket en alle relevante maatschappelijke organisaties zowel professionele (formele) als vrijwilligers (informele) organisaties. De gebiedsgerichte aanpak is een aanloop naar de integrale, zo veel mogelijk lokale, manier van werken. Om dit voor ons hele werkgebied in te kunnen zetten zijn we sinds 2013 meer gebiedsgericht en minder categoriaal gaan werken. We hanteren dezelfde geografische grenzen als de dorpscoördinatoren binnen De Friese Meren. Als organisatie staan we hiermee dichter bij de lokale kracht en potentie van burgers en tegelijkertijd ook dichtbij burgers die ondersteuning nodig hebben. Omdat ons reguliere werk “gewoon” doorgaat is 2014 een overgangsjaar van categoriaal naar gebiedsgericht werken. Het speerpunt van deze pilot ligt daarom in 2014 ook met name op het gebied Skarsterlân Oost, waar specifiek uren voor zijn vrijgemaakt. De andere gebieden spelen in op de werkwijze waar de mogelijkheid zich voor doet. Vraagstelling Op welke wijze kan De Bining, in samenwerking, alle vragen beantwoorden rond de thema‟s wonen zorg en welzijn in samenwerking met het Sociale Wijk Team, het Wmo-loket, Thuiszorg, de dorpencoördinator en het formele en informele netwerk? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Dorpen/ buurten zijn met De Bining beter in staat om zelf een passend antwoord te geven op vragen op het gebied van wonen, zorg en welzijn door het inzetten van het formele en informele netwerk. Doelgroep Inwoners die vragen hebben op het gebied van wonen, zorg, welzijn in Skarsterlân-Noord en Oost. Werkgebied Gemeente De Friese Meren, gebied Skarsterlân- Noord en Oost Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat - Een overzicht van alle opgedane leerervaringen op grond waarvan betere finale keuzes gemaakt kunnen worden voor de invulling van de transitie en transformatie van de AWBZ. - Een overzicht van alle aanwezige en benodigde voorzieningen t.b.v. (in)formele zorg.
pagina 6 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
- Een structurele algemene voorziening voor alle vragen op het gebied van zorg en welzijn, waar oplossingen dichtbij huis gevonden worden. - Goede samenwerking tussen informele en formele zorg. - Een actieve pool van uitkeringsgerechtigden en MaS jongeren die actief meedoen bij burenhulp in het dorp. - Een model dat overdraagbaar is naar andere dorpen/wijken, organisaties en gemeenten. - Inwoners zijn zelfstandiger (normaliseren en ontzorgen). Tijd 400 uur Sociaal Wijk Team (SWT) Omschrijving Eind 2013 zijn er, op verzoek van de gemeente, twee pilots Sociaal Wijk Team “Soarch yn it Doarp”, gestart met de duur van een jaar, tot oktober 2014. In deze pilots is er sprake van een nauwe samenwerking en afstemming tussen medewerkers van het Wmo-loket, welzijn en thuiszorgorganisaties. Zij doen aan vraagverheldering, analyse en inzet -waar mogelijk- van alternatieven voor professionele hulp. De ene pilot is gestart in gebied Skarsterlân Oost, waar de Bining reeds operationeel was. De reden hiervoor is dat er al een structuur ligt waarop voortgeborduurd kan worden. De andere pilot start begin 2014 in gebied Gaasterlân-Sleat. Met de inzet van de SWT‟s wordt aan een format gewerkt voor een lokale, integrale en structurele vorm van vraag verhelderen. Dit moet resulteren in een aanbod tot ondersteunen, indiceren en verbinden van de zorg-, hulp- en welzijnsvraag van de inwoner, in samenhang met zijn gezin en/of naaste omgeving. Het aanbod komt bij voorkeur van individuele vrijwilligers of vrijwilligersorganisaties of, als dat niet (meer) mogelijk is, van professionele zorg-, hulp- of welzijnsorganisaties. Hierbij geldt het motto: informeel waar het kan en formeel waar het moet. Via de inzet van de SWT‟s komen de initiatieven rondom gebiedsgericht werken, De Bining en samenwerking tussen Wmo-loket, dorpencoördinator, thuiszorgorganisaties en andere lokale organisaties formeel en informeel bijeen in één beweging. Daarnaast is de samenwerking, inzet en afstemming met de 1e en 2e lijns voorzieningen een speerpunt. Deze voorzieningen zullen gebundeld worden in een zogenaamd expertiseteam. Bij deze pilot zijn we gericht op de vernieuwende en samenhangende aanpak van de decentralisaties in het sociale domein: de transformatie. De toegang tot de zorg en ondersteuning komt via het SWT dichter bij de burger. Deze kan hierdoor een passend arrangement samenstellen van informele en formele ondersteuning. De kracht zit in het feit dat de burger zelf aan de slag gaat met de invulling van die ondersteuning, in samenwerking met een medewerker van het SWT; de burger heeft de regie in de ondersteuning die geboden gaat worden. Deze ondersteuning is een combinatie van informeel en formele krachten. Bij iedere hulpvraag zal sprake zijn van „samenredzaamheid‟. Vraagstelling Op welke wijze kunnen SWT‟s Soarch yn it Doarp bijdragen aan meer samenwerking, afstemming en inzet van alternatieven voor professionele hulp? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Er is ervaring met het organiseren, samenwerken en structureren van SWT‟s, zodanig dat hierop een format kan worden gemaakt voor een vervolg. Doelgroep Inwoners die vragen hebben op het gebied van wonen, zorg, welzijn in de gebieden Skarsterlân-Oost en Gaasterlân. Werkgebied pagina 7 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Gebieden Skarsterlân-Oost en Gaasterlân Duur van de activiteit Oktober 2013 tot december 2014 Gewenst resultaat - Een overzicht van alle opgedane leerervaringen op grond waarvan betere finale keuzes gemaakt kunnen worden voor de invulling van de transitie en transformatie van de Awbz. - De kosten die gemoeid zijn met een sociaal wijkteam zijn in beeld. - De kosten van uitvoering en de kosten van verstrekkingen zijn verminderd t.o.v. de huidige kosten. - Er is een structurele algemene voorziening voor alle vragen op het gebied van zorg en welzijn, waar oplossingen dichtbij huis gevonden worden. - Er is een duidelijke structuur voor de toegang tot de zorg. - Er is goede samenwerking tussen informele en formele zorg. - Er is een model dat overdraagbaar is naar andere dorpen/wijken, organisaties en gemeenten. Tijd 368 uur Kleine Kernen, eigen Krachten (KKeK) Omschrijving De Wet Maatschappelijke Ondersteuning veronderstelt dat de burger in eerste instantie zelf verantwoordelijkheid neemt voor zijn leven en welzijn. Lukt dit niet dan kunnen familie of vrijwilligers extra ondersteuning bieden, met als laatste optie professionele ondersteuning. Project Kleine Kernen, eigen Krachten versterkt de mogelijkheden van onderlinge hulp en het denken om elkaar in dorpen en buurten. Uitgangspunt is dat wijk- of dorpsbewoners zelf taken uitvoeren ten behoeve van hun eigen dorp of buurt en dat Miks ondersteunt, stimuleert en adviseert. De uitvoering is opgebouwd uit drie stappen. Stap 1 Een persoonlijke en activerende benadering van bewoners van buurten en dorpen. Stap 2 Het gezamenlijk maken van een uitvoeringsplan van ondersteunende initiatieven. Stap 3 Het inbedden in de lokale buurtstructuur voor het waarborgen van de continuïteit. Miks Opbouwwerk wordt ingezet voor stap 1. Bij stap 2 en 3 zullen het Vrijwilligers Servicepunt en het ouderenwerk van Miks welzijn ook nauw betrokken zijn. Mede door de KKeK initiatieven van de afgelopen jaren hebben zich in 11 dorpen en buurten bewonersgroepen georganiseerd. Deze groepen geven zelfstandig inhoud aan sociale inzet voor eigen dorp of buurt indien nodig vragen zij ondersteuning. Het doel van de ondersteuning is gericht op het behouden en versterken van bewonersgroepen. In goed functionerende bewonersgroepen worden de sociale relaties onder andere versterkt door steunpunt, welke door vrijwilligers wordt bemand. Het omzien naar medebewoners en het verrichten van eenvoudige onderlinge hulp is daarmee beter georganiseerd. In 2014 start KKeK in wijk de Lemstervaart in Lemmer. Woningcorporatie Lyaemer Wonen heeft de zorg uitgesproken over de atmosfeer in die wijk. Er is sprake van een hoog percentage mensen buiten het arbeidsproces, verloedering van de leefomgeving, verhoudingsgewijs veel vraag naar hulpverlening en opvoedingsondersteuning. KKeK bestaat in 2014 uit drie onderdelen: - Een huis-aan-huis wervingsproject in de wijk Lemstervaart in Lemmer. - Een ondersteuningsaanbod voor bestaande KKeK bewonersgroepen in 11 buurten en dorpen. - Het stimuleren van bewonersparticipatie voor „de eigen buurt‟ in Joure.
pagina 8 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Vraagstelling Hoe kunnen buurt- en dorpsbewoners worden geactiveerd in het denken om elkaar? En: hoe kunnen mensen met eenvoudige hulp- of zorgvragen in hun eigen omgeving (buurt of dorp) snel een vrijwilliger vinden, die hen helpt en waar mogelijk kan adviseren en doorverwijzen naar professionele hulp? Vraagsteller Miks signaleert behoeften in dorpen en wijken vanuit de Wmo- gedachtegang en pakt dit aan vanuit de functie opbouwwerk. Gemeente De Friese Meren ondersteunt dit. Woningcorporatie Lyaemer Wonen vraagt inzet van KKeK in wijk Lemstervaart. Doel Meer bewoners in dorpen of wijken zorgen voor medebewoners en verrichten eenvoudige onderlinge hulp en/of zetten zich in voor hun woonbuurt. Doelgroep Een buurt of dorpsgemeenschap als geheel, in het bijzonder de bewoners die zich inzetten voor onderlinge hulp aan mensen in een kwetsbare positie zoals ouderen, mantelzorgers, bewoners met een (verstandelijke) beperking. Werkgebied Diverse dorpen en wijken in de gemeente De Friese Meren Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers Resultaat Lemstervaart: In december 2014 is, in nauwe samenwerking met bewoners, minimaal de helft van de 730 woonadressen in Lemstervaart bezocht en hebben activerende huiskamergesprekken met bewoners plaatsgevonden. Daarnaast is een wijkgericht schoolproject met kinderen uitgevoerd en is een eerste groep bewoners verzameld om samen met hen buurtgerichte initiatieven te ontwikkelen. - 365 huisbezoeken in Lemstervaart. - 10 huiskamergesprekken in Lemstervaart. - 1 kinderproject burenhulp in Lemstervaart. - 3 bijeenkomsten met nieuw geformeerde bewonersinitiatiefgroep Lemstervaart. Effecten: - Eerder ontwikkelde „Wijkvisie LemsterVaart‟ krijgt een uitvoeringsprogramma. - Bewoners zetten zich in voor medebewoners. - Bewoners zetten zich in voor de eigen woonbuurt. Resultaat ondersteuning aan bestaande 11 KKeK bewonersgroepen: In december 2014 zijn in de dorpen Sintjohannesga/Rotsterhaule, Terkaple/Akmarijp, Snikzwaag, St. Nicolaasga, Ouwsternijegea, Oudehaske als mede in de buurten Blaauwhof, Wyldehorne, Westermeer en Zuiderveld steunpunten van buurtbewoners tot stand gekomen. Hierbij zorgen minimaal vier bewoners zelfstandig dat men voor onderlinge kleine hulp in eigen dorp of buurt terecht kan. Daarnaast hebben er minimaal 4 activiteiten plaatsgevonden die de sociale atmosfeer in buurt of dorp versterken.
pagina 9 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Indien nodig vragen zij Miks (gebiedsgerichte teams) voor ondersteuning bij realisatie. - Per dorp of buurt 1 jaarlijkse ondersteuningsbijeenkomst bij bestaande KKeK groepen (11). - Per dorp buurt 4 x overleg met buurt of dorpscontactpersoon (44). - Per dorp of buurt jaarlijkse onderlinge bijeenkomst van alle medewerkers (11). - Organisatorische of inhoudelijke adviesmomenten bij bijvoorbeeld hulpvragen (44). - 2 x per jaar gezamenlijke bijeenkomst alle KKeKgroepen door VSp. - Overdracht bestaande KKeKgroepen naar de gebiedsteams uiterlijk per 31 december 2014. Effecten: - Bewoners zetten zelf sociale initiatieven op voor medebewoners of voor eigen woonbuurt. - Sociale atmosfeer in dorp of buurt wordt versterkt - Meer aandacht en kleine hulp voor elkaar, in het bijzonder voor mensen met klein netwerk. - Brede bewustwording voor gezamenlijke verantwoordelijkheid. Resultaat bewonersparticipatie in Joure In december 2014 zijn in tenminste 4 wijken in Joure wijkgesprekken met bewoners georganiseerd. Onderwerp is fysieke en sociale leefbaarheid. Er is een beeld verkregen hoe daar op dit moment over gedacht wordt en welke rol bewoners daar zelf in kunnen spelen. Er is een samenwerking tussen Dorpencoördinatoren van gemeente, woningcorporatie Accolade en Miks welzijn om hier vorm aan te geven. Effecten: - Inzicht in opvattingen van buurtbewoners over hun eigen buurt. - Verantwoordelijkheidsbesef voor de eigen woonbuurt. - Stimulans om zich ook in daden in te zetten voor eigen woonbuurt. Tijd 1132 uur
Vrijwilligers Servicepunt (VSp) Omschrijving Het VSp ondersteunt inwoners van Skarsterlân die vrijwilligerswerk willen doen en organisaties die vrijwilligers zoeken. Het effect van deze ondersteuning is dat organisaties over voldoende vrijwilligers beschikken die ook toegerust zijn op hun taak, waardoor zij een positieve bijdrage leveren aan de samenleving. Organisaties zijn, onder andere door de opkomst van internet, beter in staat om zelf vrijwilligers te werven. Voor specifieke vrijwilligerstaken wordt wel een beroep gedaan op het Vrijwilligers Servicepunt. Ook organisaties die vacatures niet vervuld krijgen, weten het VSp te vinden. Met behulp van een goedlopende website biedt Miks vrijwilligers en organisaties een overzichtelijk digitaal platform. De vrijwilligers kunnen rechtstreeks contact opnemen met de organisatie die de vacature heeft uitgezet. Potentiële vrijwilligers worden doorverwezen naar de website. Lukt het de vrijwilliger niet om zelfstandig een geschikte vacature te vinden, dan bemiddelt het VSp. Continuïteit in vrijwilligerswerk is vaak een probleem waar vrijwilligersorganisaties tegen aan lopen. Het VSp adviseert, traint en begeleidt, op verzoek, vrijwilligersorganisaties om bijvoorbeeld hun aanbod in vrijwilligerswerk op een andere manier in te richten. Doordat vrijwilligers zelfstandiger vrijwilligerswerk kunnen zoeken krijgt het VSp meer ruimte om haar expertise in te zetten voor specifieke projecten die de integrale aanpak rond vrijwilligerswerk en het belang daarvan bevorderen. Het VSp organiseert vrijwilligersprojecten rondom eigen kracht en zelfregie. Actuele maatschappelijke thema‟s waar het VSp vrijwilligers trainingen in biedt zijn Integrale aanpak eenzaamheid en Kwetsbare ouderen. Het project Kwetsbare ouderen wil de zorg dichtbij huis goed organiseren en de samenwerking tussen welzijn (0e lijn) en zorg (o.a. in de 1e lijn) rondom kwetsbare ouderen vanzelfsprekend maken. De rol van het VSp is gericht op meedenken en mee-ontwikkelen. Het opleiden en coachen van netwerkcoaches is nieuw. Netwerkcoaches zijn vrijwilligers die ingezet worden voor persoonlijke ondersteuning van mensen met een klein sociaal netwerk en/of pagina 10 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
eenzaamheidsklachten. De netwerkcoach bezoekt mensen thuis en ondersteunt de betreffende persoon met een aantal stappen in het ondernemen van concrete actie om het sociaal isolement te doorbreken. Het VSp ondersteunt daarnaast de werkgroep van het Rode kruis bij de organisatie van het project Er op uit. Landelijke vrijwilligersacties als NL-Doet en Burendag worden lokaal gepromoot door het VSp. De bestaande KKeK-groepen consulteren het VSp bij vragen tijdens de uitvoering. Daarnaast komen de coördinatoren van de KKeK-groepen en het VSp 2 x per jaar bij elkaar om van elkaar te leren en nieuwe ontwikkelingen te bespreken. Het VSp ondersteunt op deze manier de lokale KKeK-groepen. Het VSp ondersteunt de SVOS (Samenwerkende Vrijwilligers Organisaties Skarsterlân). Deze organisaties komen een aantal maal per jaar bijeen. De inhoud van dit overleg hangt de komende jaren samen met de ontwikkelingen rond integrale samenwerking van vrijwillige en professionele organisaties. Het VSp werkt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland/ Thuishotel, in het kader van projecten Levensboek en Aan Tafel. VSp werft en begeleidt de vrijwilligers die de uitvoering doen. Vraagstelling Op welke wijze kan het VSp de bestaande lokale vrijwilligers ondersteuningsstructuur versterken en/of in standhouden en de aanpak hiervan integraal benaderen in samenwerking met informele samenwerkingsverbanden en ketenpartners? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Het VSp biedt in 2014 een samenhangend aanbod van bemiddeling, trainingen en activiteiten waarbij het vrijwilligerswerk vernieuwd, ondersteund en blijvend gestimuleerd wordt. Doelgroep Potentiële vrijwilligers, actieve vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties Werkgebied De Friese Meren, gebied Skarsterlân Gewenst resultaat/prestatiecijfers - Een actuele website waarbij vrijwilligers zelfstandig vrijwilligerswerk kunnen vinden. - Bemiddelen van vrijwilligers (matching/en coaching op maat). - 4 trainingen in het kader van ondersteunen van vrijwilligers. - Uitvoeren consultatiefunctie/ondersteunen van lokale vrijwilligersstructuren. - Realisatie 4 bijeenkomsten van SVOS en onderlinge verbinding van de aangesloten organisaties. - Samen met de werkgroep Er op uit van het Rode Kruis realiseren programma 2014. - Promotie diverse activiteiten zoals NL Doet en Burendag. - PR activiteiten zoals wekelijkse persberichten, kwartaal nieuwsbrieven, onderhouden website - Actualiseren van de sociale kaart. - Uitvoeren en verankeren integrale aanpak eenzaamheid. - Samenwerking uitbreiden met project Kwetsbare Ouderen. - Ondersteuning geven aan vrijwilligers bij projecten Levensboeken en Aan Tafel. - Aanbod voor training netwerkcoach aan vrijwilligers. Tijd 400 uur
pagina 11 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Maatschappelijke Stage (MaS) Omschrijving De participatiesamenleving vraagt een bijdrage van iedereen; jong en oud. Sinds 2008 lopen middelbare scholieren een Maatschappelijke Stage (MaS). Veel groepen in de samenleving zijn hierbij gebaat. Doordat jongeren kennismaken met vrijwilligerswerk, ontdekken ze dat zij op vele plaatsen werk kunnen doen dat voor de samenleving zinvol, onmisbaar, én voor henzelf betekenisvol en leuk, is. Miks voorziet in voorlichting, stroomlijning en matching van deze jongeren met non-profitorganisaties. Dit jaar zullen ongeveer 450 leerlingen in de gebieden Skarsterlân en Boarnsterhim, ruim 13.500 uur vrijwilligerswerk doen. Het voortgezet onderwijs in gebieden Skarsterlân en Boarnsterhim heeft Miks welzijn in 2008 benaderd om de MaS voor de leerlingen te ontwikkelen. Miks heeft sindsdien gewerkt aan het opbouwen van een netwerk voor specifieke stageplekken. De ervaring van het Vrijwilliger Servicepunt en de contacten met diverse organisaties zijn van groot belang bij de realisatie van de MaS. Miks voorziet in een goede stroomlijning, voorbereiding en matching. De afgelopen jaren was het percentage geslaagde matches 100% en toonden zowel leerlingen als organisaties zich tevreden. In verband met de politieke ontwikkelingen en het mogelijk stopzetten van gelden voor de MaS is de voortgang in de huidige uitvoering onzeker. Miks streeft ernaar de MaS organisatie uit te blijven voeren en is in overleg met de betrokken scholen over de mogelijkheden. In 2014 wordt er reeds een bezuiniging op deze subsidie uitgevoerd, hetgeen inhoudt in dat er minder uren beschikbaar zijn voor de organisatie van de MaS. Met name op evaluatie en contacten zal bezuinigd worden, zodat de bemiddeling zoveel mogelijk plaats kan blijven vinden. De maatschappelijke ontwikkelingen vragen om een grotere inzet van vrijwilligers en mantelzorgers. We zien via de MaS hoe groot de waarde is voor jongeren om vrijwillige participatie en inzet als “gewoon” te ervaren. Jongeren blijven zich na hun stagetijd ook als vrijwilliger inzetten; MaS is een plek waar ook burenhulp begint. Vraagstelling Op welke manier kan Miks welzijn realiseren dat alle leerlingen, woonachtig in gebieden Skarsterlân en Boarnsterhim, tijdens het schoolseizoen 2014-2015, beschikken over een voor hen passende en zinvolle MaS-plek in hun eigen leefomgeving? Vraagsteller A. Scholengemeenschap Sevenwolden in gebieden Skarsterlân en Boarnsterhim en het Bornego College in gebied Skarsterlân, vragen om het proces van de MaS te stroomlijnen met als functie: - De bemiddeling van alle leerlingen, en in het bijzonder degenen die zonder hulp geen passende stage kunnen vinden. - Het informeren van diverse partijen waaronder leerlingen, ouders, scholen en stagebiedende organisaties over MaS en het belang van vrijwilligerswerk. - Het matchen van leerlingen door het aanbieden van vacatures in een vacaturebank. - Het actueel houden van de vacaturebank/website. - Het intermediair zijn tussen maatschappelijke organisaties, leerlingen en het onderwijs met betrekking tot de synchronisatie rondom de MaS. - Het uitvoeren van promotieactiviteiten, evaluatie en ontwikkeling. B. Gemeente De Friese Meren, gebied Skarsterlân met als functie: - Het uitvoeren van de makelaarsfunctie. - Het implementeren van de MaS bij organisaties. Doel Alle 3e jaars leerlingen die een middelbare school bezoeken, en in gebieden Skarsterlân en Boarnsterhiem wonen, hebben 30 uur MaS doorlopen in hun eigen leefomgeving.
pagina 12 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Doelgroep Alle leerlingen van het 3e jaar in het voortgezet onderwijs, wonende in gebieden Skarsterlân en Boarnsterhim. Werkgebied Gebieden Skarsterlân en Boarnsterhim Duur van de activiteit Schooljaar 2014/2015 Gewenst resultaat/prestatiecijfers - Alle 3e jaars leerlingen van scholen Bornego college en OSG Sevenwolden, gebieden Skarsterlân en Boarnsterhim hebben d.m.v. gastlessen voorlichting gekregen over de MaS. - Alle stagebiedende organisaties hebben advies en voorlichting gekregen over het invullen van de stageplaatsen en de randvoorwaarden. - Alle eerder genoemde leerlingen zijn geplaatst bij diverse organisaties, in nabijheid van hun woonomgeving. - Leerlingen die wonen in gebieden Skarsterlân en Boarnsterhim maar elders op school zitten, zijn ook bemiddeld door Miks welzijn. - De stagemakelaar heeft een netwerk van 100 stagebiedende organisaties. - Er is een vacaturebank van minimaal 350 stageplaatsen. - MaS leerlingen worden ingezet in eigen dorp/ buurt om klussen te doen. Zij ontvangen begeleiding van de coördinator van de KeKK groep en coördinator MaS. Tijd 186 uur, verhoging van uren is afhankelijk van de landelijke ontwikkelingen m.b.t. MaS, alsmede van de opdrachtgevers. Kinderwerk Omschrijving Het gemeentelijk beleid richt zich onder andere op preventief beleid voor jonge kinderen. Miks welzijn speelt hierbij de rol van organisator van kinderactiviteiten. Vanaf 1 januari 2010 is het ONO project Joure Ambachtstad, van start gegaan. In dit project is via diverse activiteiten het ambachtelijk ondernemen op scholen onder de aandacht gebracht en zijn leraren en leerlingen gestimuleerd om ondernemend te zijn, met speciale aandacht voor ambachtelijk ondernemerschap. Dit project wordt steeds verder uitgebreid en per 2012 is het project Joure Ambachtstad deels aan de Kinderwerkactiviteiten van Miks welzijn gekoppeld; de kinderwerkactiviteiten staan hierdoor (nog) meer in het teken van ambacht en ondernemen. Door de diversiteit aan activiteiten ontdekken kinderen hun persoonlijke talenten en kunnen ze zich hierin verder ontplooien. Door het aanbod van Miks Kinderwerk komen kinderen onder andere in contact met techniek, bakken, creativiteit en knutselen. Als een kind ziet dat het ergens goed, zal het zelfvertrouwen groeien en wordt het gestimuleerd talenten te ontwikkelen. Evaluatie wordt gedaan aan de hand van de aantallen (bezoekers & activiteiten), klanttevredenheidonderzoeken (enquête), succes van de behandelde thema‟s en kosten. Vraagstelling Op welke wijze kan Miks welzijn in gemeente De Friese Meren kinderen de mogelijkheid bieden deel te nemen aan activiteiten/projecten, om zodoende sociale vaardigheden te ontwikkelen, kennis te maken met ambacht en ondernemen en hun talenten te ontdekken? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren, in het kader van preventie en ontwikkelen van sociale en maatschappelijke competenties van jongeren en in het kader van de Impuls Brede Scholen sport en cultuur. Doel pagina 13 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Activiteiten ontwikkelen en uitvoeren voor kinderen waarbij zij zich kunnen ontplooien, sociale vaardigheden verder kunnen ontwikkelen en hun talenten kunnen ontdekken. Doelgroep Kinderen in de leeftijd van 6 t/m 12 jaar Werkgebied Gemeente De Friese Meren Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers - 3 keer Techniekclub; een reeks van 6 activiteiten per periode per cluster, minimaal 10 deelnemers per keer, op jaarbasis (stimulering ambacht en ondernemen). - 3 keer Girllicious; reeks van 6 activiteiten per periode per cluster, minimaal 10 deelnemers per keer, op jaarbasis (stimulering ambacht en ondernemen). - 2 keer Bakclub; reeks van 6 activiteiten per periode per cluster, minimaal 8 deelnemer per keer, op jaarbasis (stimulering ambacht en ondernemen). - Samenwerking met museum (stimulering ambacht en ondernemen). - 3 keer Kinderdisco, minimaal 30 bezoekers per keer (ondernemen). - 2 grootschalige activiteiten met minimaal 200 deelnemers. - 2 vrijwilligers betrokken per project. Tijd 300 uur Miks Tienercentrum Omschrijving Het tienerwerk is een laagdrempelige activiteit voor in principe alle tieners in de leeftijd van 12 t/m 15 jaar. Het richt zich op gedragsbeïnvloeding, het leren aangaan van sociale verbindingen met anderen, zoals leeftijdsgenoten, buurtbewoners en organisaties, het bevorderen van persoonlijke ontwikkeling en het stimuleren van maatschappelijke participatie. Het tienerwerk biedt een gevarieerd aanbod in Miks Tienercentrum. Tijdens inloopmomenten kunnen tieners deelnemen aan een spel, een goed gesprek of aan specifieke activiteiten en gerichte projecten. De gestructureerde activiteiten die worden aangeboden zijn gericht op competentieontwikkeling; dit op vaste uren en begeleid door een jongerenwerker. De activiteiten voor tieners en jongeren liggen in elkaars verlengde. Tieners hebben meer behoefte aan een veilige, beschermde en gestructureerde omgeving. Een omgeving waarin ze aan recreatieve en leerzame vrijetijdsactiviteiten kunnen meedoen, waar gelegenheid is om te ontspannen en waar ze eventueel een cursus of workshop kunnen volgen. Om preventief te kunnen werken is het voor de Jongerenwerker belangrijk een goede relatie op te bouwen met de tieners en met hen in contact te blijven. Door deelname aan de activiteiten krijgt de jeugd meer zelfvertrouwen. Door het organiseren van, en deelname aan, activiteiten doen tieners waardevolle ervaringen op die hen houvast bieden. De ontmoetingsplek biedt een prettige en veilige ruimte waar respect is voor elkaar. Tieners leren normen en waarden te ontwikkelen en te respecteren, en vergroten hun sociale vaardigheid. De Jongerenwerkers signaleren tegelijkertijd wat er leeft onder de jeugd. Structurele samenwerking wordt gezocht met het voortgezet onderwijs, OSG Sevenwolden en Bornego college. Onder de samenwerking valt het Zorgadviesteam, MaS, schoolfeesten, voorlichting, invulling mentoruur, project Jongeren in beweging. Waar mogelijk wordt ingespeeld op de vraag en behoefte van jongeren op straat. Streven is ook hen een plek bieden, bovengenoemde activiteiten ontplooien en bijbehorende effecten te bewerkstelligen. Een vrijwilligers-/activiteitengroep wordt ingezet voor promotie, organiseren van activiteiten, barwerkzaamheden, pleinwacht, dj-en, bijhouden social media, etc. Aan het eind van het seizoen wordt er een klanttevredenheidonderzoek afgenomen onder de bezoekers. Na het uitvoeren van bovengenoemde activiteiten zijn de volgende effecten gerealiseerd: pagina 14 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
-
Gedragsverandering (positief). Bewustwording van behandelde thema‟s en projecten. Bewustwording van normen en waarden. Vergroting van eigenwaarde van de individuele tiener. Inzien van belang van participeren in de samenleving. Vermindering van overlast op straat.
Vraagstelling Hoe kan Miks in gebied Skarsterlân activiteiten ontwikkelen waarbij tieners aan hun sociale en maatschappelijke competenties kunnen werken? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren, i.h.k.v. preventie en ontwikkeling van sociale en maatschappelijke competenties van jongeren. Doel In 2014 zijn in Miks Tienercentrum activiteiten georganiseerd waarmee tieners hun sociale en maatschappelijke competenties ontwikkelen. Doelgroep Alle tieners in de leeftijd van 12 t/m 15 jaar. Met specifieke aandacht voor tieners in een kwetsbare positie die extra aandacht nodig hebben bij het ontwikkelen van normen en waarden en sociale contacten/status. Werkgebied De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers Er worden gedurende het jaar georganiseerd: 3 thema weken - Week van de tegenstrijd - Multi-culti week - Lifestyle week 2 projecten - Kookproject - Sport project Workshop/thema‟s: actuele thema‟s zoals drugs & alcohol, social media, financiën, pesten. Daarnaast is het belangrijk dat de tieners zelf initiatief nemen en activiteiten organiseren. Dit zal bestaan uit: - 8 sport activiteiten - 8 recreatieve activiteiten - 2 open projecten (bijvoorbeeld Marktplaatsrally) - 2 landelijke projecten (bijvoorbeeld Serious Request, Kunstbende, NL-Doet) - 1 vrijwilligersuitje - 2 x ondersteuning aan externe samenwerkingspartners (bijvoorbeeld de winkeliersvereniging WIH) Openingsmomenten: - 3 middagen, 2 avonden en 2x in de maand extra openstelling op vrijdagavond, met op jaarbasis 120 unieke tieners, die in beeld zijn bij de jongerenwerkers van Miks welzijn Tijd 1248
X-it Jongerencentrum 16+ Omschrijving pagina 15 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
X-it is een laagdrempelig jongerencentrum voor alle jongeren in de leeftijd van 16 tot 23 jaar. X-it jongerencentrum richt zich op gedragsbeïnvloeding, het leren aangaan van sociale verbindingen met anderen, zoals leeftijdsgenoten, buurtbewoners en organisaties, het bevorderen van persoonlijke ontwikkeling en het stimuleren van maatschappelijke participatie. Jongerencentrum X-it biedt een omgeving waarin jongeren aan recreatieve en leerzame vrijetijdsactiviteiten kunnen meedoen, waar gelegenheid is om te ontspannen en waar ze eventueel een cursus of workshop kunnen volgen. Door het organiseren van en deelnemen aan activiteiten in het kader van talentontwikkeling, sociale, maatschappelijke en persoonlijke ontwikkeling doen jongeren waardevolle ervaringen op die hen op latere leeftijd houvast kunnen bieden. X-it jongerencentrum is er voor alle jongeren in gebied Skarsterlân, maar richt zich primair op jongeren die in een kwetsbare situatie verkeren zoals werkloze jongeren, vroegtijdige schoolverlaters of jongeren met een lastige thuissituatie. Deze jongeren vinden een ontmoetingsplek in jongerencentrum X-it. De ontmoetingsplek biedt een prettige en veilige ruimte waar respect is voor elkaar. Jongeren leren hier normen en waarden, en leren deze te respecteren; bovendien vergroot het de sociale vaardigheid. Het team jongerenwerk signaleert tegelijkertijd wat er leeft onder de jongeren. Er wordt gewerkt aan de hand van het nieuwe vrijwilligersbeleid, dus met diverse werkgroepen met elk een coördinator. Dit nieuwe systeem zal de zelfredzaamheid van vrijwilligers bevorderen waardoor X-it uiteindelijk grotendeels door vrijwilligers kan worden gedraaid, met lichte professionele ondersteuning. Op deze manier is het een jongerencentrum „voor en door jongeren‟. Miks zet de kaders uit waar de vrijwilligers op een eigen manier invulling aan geven. Actiepunten voor 2014 zijn: Structurele samenwerking wordt gezocht met het voortgezet onderwijs, scholen OSG Sevenwolden en Bornego college. Onder de samenwerking valt het Zorgadviesteam, MaS, schoolfeesten, voorlichting, invulling mentoruur, projecten Jongeren in beweging. Het jongerenwerk wil de volgende effecten bij de jongeren realiseren: - Gedragsverandering (positief) - Bewustwording van behandelde thema‟s en projecten - Bijbrengen van normen en waarden - Vergroten van eigenwaarde van de individuele jongere - Inzien van belang van participeren in de samenleving - Verzelfstandiging/ vergroting verantwoordelijkheidsgevoel Vraagstelling Op welke wijze kan Miks in gebied Skarsterlân activiteiten ontwikkelen waardoor jongeren aan hun sociale en maatschappelijke competenties kunnen werken? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel In 2014 zijn in jongerencentrum X-it activiteiten ontwikkeld waarmee jongeren hun sociale en maatschappelijke competenties ontwikkelen. Daarnaast is de focus gelegd op verzelfstandiging van X-it door jongeren zelf meer verantwoordelijkheid te geven voor de organisatie. Doelgroep Alle jongeren in de leeftijd van 16 t/m 23 jaar. Met specifieke aandacht voor jongeren in een kwetsbare positie die extra aandacht nodig hebben bij het ontwikkelen van normen en waarden en sociale contacten/status. Werkgebied De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers - 6 culturele activiteiten - 6 educatieve activiteiten pagina 16 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
- 6 sportieve activiteiten - 2 projecten - 1 vrijwilligersuitje Openingsmomenten: - Woensdag-, donderdag- en vrijdagmiddag van 15:00 – 17:30 uur - Woensdag-, donderdag- en vrijdagavond van 19:00 – 22:00 uur met gemiddeld 120 unieke bezoekers per jaar. Tijd 665 Kinderdorp Omschrijving De Friese Meren stelt geld beschikbaar ten behoeve van een recreatiemogelijkheid voor kinderen gedurende de zomervakantie. Het uitgangspunt is een plek waar kinderen actief buiten kunnen spelen, hutten kunnen bouwen en kunnen deelnemen aan allerlei knutsel- en spelactiviteiten. Kinderen kunnen hier (samen met hun (groot)ouders/opvoeders) actief bezig zijn. Het is een sociale- en recreatieve mogelijkheid voor kinderen die niet met vakantie gaan. Kinderdorp is een samenvoeging van het Timmerdorp en de JVD (Jeugd Vakantie Dagen). Het opzetten van Kinderdorp is ook een reactie op de tendens dat kinderen steeds minder buiten spelen. Dit heeft nadelige invloed op de ontwikkeling van de motoriek van de kinderen. Daarom wordt er naast hutten bouwen en knutselen ook veel aandacht besteed aan sportieve- en creatieve activiteiten. Hierbij spelen ouders, stagiaires en vrijwilligers een belangrijke rol. Vanaf 1 januari 2010 is het ONO project Joure Ambachtstad, ambachtelijk ondernemen, van start gegaan. In dit project is via diverse activiteiten het ambachtelijk ondernemen op scholen onder de aandacht gebracht en worden leraren en leerlingen gestimuleerd tot ondernemen, met speciale aandacht voor ambachtelijk ondernemerschap. Dit project wordt steeds verder uitgebreid en sinds 2012 is Joure Ambachtstad ook aan Kinderdorp gekoppeld. Dit is zichtbaar door ambachtelijke activiteiten zoals potten bakken, timmeren en zagen en ondernemen zoals verkoop en mooiste winkeltje. Vraagstelling Hoe kan Miks welzijn basisschoolkinderen in gebied Skarsterlân, die niet op vakantie gaan, laten deelnemen aan activiteiten welke bijdragen aan hun lichamelijke en sociaal-emotionele ontwikkeling en tegelijkertijd aansluiten op de doelstellingen van Joure Ambachtstad? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Het organiseren van Kinderdorp waar kinderen actief bezig zijn met ambachtelijke activiteiten die hun sociale en motorische ontwikkeling bevorderen. Doelgroep Kinderen in de leeftijd van 6 t/m 12 jaar Werkgebied De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Diverse dagen in de laatste week van de zomervakantie. Gewenst resultaat/prestatiecijfers - Stimulering ondernemerschap en ambacht - 400 deelnemende kinderen - 1 week lang Kinderdorp pagina 17 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
- Verschillende sport- en spelactiviteiten - Gemiddeld 10 betrokken vrijwilligers Tijd 120 uren Combinatiefunctionarissen Omschrijving
Impuls Brede Scholen, sport en cultuur is een landelijke- en structurele regeling. Om te zorgen dat het
sport- en cultuuraanbod voor de jeugd uitbreidt en sportverenigingen versterkt worden, willen het kabinet en de gemeenten meer Brede Scholen realiseren. Het komen tot meer sociale samenhang door te denken in het concept van „Brede Scholen‟ in Skarsterlân is al weer enige jaren oud. Het doel is om van een incidenteel activiteitenaanbod door afzonderlijke scholen, naar een structureel gezamenlijk aanbod op het gebied van sport en cultuur te komen. Het concept biedt een belangrijk perspectief naar de toekomst, zowel ten aanzien van onderwijs als van het maatschappelijke leven. Het streven is om meer, en kwalitatief beter, sport en bewegen te bieden aan kinderen in de basisschoolleeftijd, zowel tijdens als buiten schooltijd. Het effect van de Impuls Brede Scholen, sport en cultuur is dat de kinderen gestimuleerd worden deel te nemen aan diverse activiteiten op het gebied van sport, kunst en cultuur. Door de coördinerende taak van de Combinatiefunctionaris is er een duidelijk overzicht van alle activiteiten van de samenwerkende organisaties en verenigingen. Door de uitvoering die de Combinatiefunctionaris doet, wordt er een kwaliteitsimpuls gegeven aan het bewegingsonderwijs. Kinderen krijgen kwalitatief betere bewegingslessen. Door de diversiteit aan naschoolse activiteiten ontdekken kinderen hun persoonlijke talenten en kunnen ze zich hierin verder ontwikkelen waardoor het zelfvertrouwen toeneemt. De ontwikkeling van een structureel aanbod is een dynamisch proces van samenwerking dat zich niet makkelijk in schema‟s en plannen van bovenaf laat vangen. Het uitvoeringsniveau heeft ruimte nodig om activiteiten te ontplooien, toegespitst op de mogelijkheden en behoefte per cluster. Het is een groeimodel waarbij organisaties het belang van onderlinge samenhang ook voor hun eigen instelling gaan ontdekken en ontwikkelen. Vraagstelling Op welke wijze kan Miks welzijn in De Friese Meren de ontwikkelingskansen voor kinderen vergroten in het kader van preventie en ontwikkelen van sociale en maatschappelijke competenties op het gebied van sport en cultuur? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel In 2014 heeft Miks welzijn in De Friese Meren een programma neergezet waar kinderen aan kunnen deelnemen met als lange termijn doelen: verrijking functioneel aanbod, preventief inspelen op zorgproblemen en een functioneel aanbod van naschoolse opvang. Doelgroep Kinderen in de leeftijd van 4 t/m 12 jaar Werkgebied Gemeente De Friese Meren Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers pagina 18 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
- Per cluster een aanbod van sportactiviteiten tijdens de schooltijden. - Per cluster een structureel en gevarieerd aanbod van sport- en cultuuractiviteiten buiten schooltijd. - De samenwerking tussen de verschillende participanten leidt tot afstemming van vraag en aanbod van activiteiten. - Via combinatiefuncties wordt ondersteuning geboden aan 2 sportverenigingen per cluster in hun streven tot structurele samenwerking met de Brede Schoolclusters, met als resultaat een aantal concrete afspraken c.q. projecten. - Via combinatiefuncties wordt ondersteuning geboden aan 1 cultuurinstelling per cluster in hun streven tot structurele samenwerking met de Brede Schoolclusters met als resultaat een aantal concrete afspraken c.q. projecten. - Er is samenwerking tussen de Combinatiefunctionarissen binnen De Friese Meren via uitwisseling studenten, gezamenlijke activiteiten en kennisuitwisseling. - De gebiedsteams binnen Miks welzijn zijn op de hoogte van de mogelijkheden van de Combinatiefunctionaris en de Combinatiefunctionarissen hebben een signalerende functie binnen De Friese Meren. Tijd 1875
pagina 19 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
ONTMOETING Steunpunt Mantelzorg Omschrijving Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis. Het zijn geen beroepsmatige zorgverleners, maar zij geven zorg omdat zij een persoonlijke band hebben met degene voor wie ze zorgen. Door de bezuinigingen gaan mantelzorgers in de toekomst een steeds grotere en belangrijkere rol spelen in de samenleving. Het voordeel voor de persoon die hulp nodig heeft, is dat de hulp in de eigen omgeving wordt georganiseerd door mensen die hij/zij kent en vertrouwt. Het geven van mantelzorg is bevredigend maar om de vaak langdurige zorg vol te houden is het belangrijk dat de mantelzorger wordt ondersteund waar dat nodig is. De ondersteuning die Miks biedt, bestaat uit individuele ondersteuning, begeleiding, advies en ontspanning. Door Miks, en anderen zoals Stand-by, TINZ, Wmo-loket en de Ouderenadviseur, wordt een blijvende vraag naar ondersteuning gesignaleerd. Het Steunpunt Mantelzorg streeft naar ondersteuning die voorziet in de basisbehoeften van de mantelzorgers. Werkzaamheden zijn: - Organiseren van het MantelzorgCafé, waar mantelzorgers elkaar ontmoeten en geïnformeerd worden over ontwikkelingen met betrekking tot relevante onderwerpen. - Individuele ondersteuning van mantelzorgers, waarbij zij ondersteund worden op basis van informatie/ advies en gesprekken in nauwe samenwerking met het team Individuele Begeleiding van Miks welzijn. - Organisatie van de Dag van de Mantelzorg in samenwerking met verschillende betrokken organisaties in De Friese Meren. - Ondersteunen van de Stand-by vrijwilligers. Stand-by zorgt voor verlichting in de zorgtaak van mantelzorgers door de inzet van Stand-by vrijwilligers in de thuissituatie. Vraagstelling Hoe kan Steunpunt Mantelzorg, met toepassing van de al ontwikkelde activiteiten, ondersteuning en advies vormgeven, waarbij mantelzorgers zich optimaal gefaciliteerd voelen bij het uitvoeren van de mantelzorg? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Mantelzorgers worden ondersteund en geadviseerd. Stand-by biedt ook in 2014, met behulp van vrijwilligers, praktische ondersteuning aan mantelzorgers bij de uitvoering van hun zorgtaak. Doelgroep Alle mantelzorgers en de vrijwilligers die de mantelzorgers ondersteunen. Werkgebied Gemeente De Friese Meren (gebieden Lemsterland en Skarsterlân) Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers - Samenwerking met Miks team Individuele Begeleiding t.a.v. hulpvragen. - Samenwerking met gebiedsteams en sociale wijkteams. - Organiseren van de Dag van de Mantelzorg, 40 deelnemers. - Ondersteunen Stand-by, 20 aanvragen behandelen. - 3 bijeenkomsten van het MantelzorgCafé met gemiddeld 15 deelnemers. Tijd 490 uur (Lemsterland: 30 uur Stand-by en 20 uur Dag van de Mantelzorg)
pagina 20 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Sociaal Culturele Ontmoetingen Omschrijving Sinds 2008 organiseert Miks sociaal culturele ontmoetingsactiviteiten. Dit in het kader van de uitvoering Wmo-taken voor participatie van kwetsbare mensen. De ouderenadviseurs signaleerden een groeiende eenzaamheid, en daarmee de behoefte aan laagdrempelige ontmoetings-activiteiten. Het effect van deze activiteiten is dat mensen met een klein netwerk, nieuwe impulsen krijgen en contacten aangaan, waarmee sociaal isolement wordt voorkomen. Met name KoffieMiks blijkt voor nieuwe inwoners en voor mensen die onlangs hun partner hebben verloren een belangrijke eerste stap te zijn op weg naar nieuwe contacten, activiteiten en vrijwilligerswerk. Miks welzijn heeft goede kennis van de diverse doelgroepen waardoor het bereik van de activiteiten groot is. Bij alle ontmoetingsactiviteiten worden vrijwilligers en stagiaires ingezet, met ondersteuning van professionals. Er wordt tijdens de activiteiten informatie gegeven via de informatietafel met folders over organisaties, activiteiten en/ of voorzieningen. Bij de organisatie van de activiteiten wordt waar mogelijk samengewerkt met andere lokale organisaties en aangesloten bij bestaande activiteiten. Iepen Doar: een sociaal culturele ontmoetingsactiviteit voor ouderen met een brede interesse in historie, natuur en cultuur. Deze activiteit is ontstaan vanuit de belangstelling voor diverse onderwerpen van (jonge) ouderen, die zich nog niet wensen aan te sluiten bij een ouderenbond of andere vereniging. Diverse gastsprekers bij Iepen Doar presenteren (dia)lezingen. KoffieMiks: een laagdrempelige en informatieve koffieochtend. KleurrijkMiks: een voorlichtende ontmoetingsactiviteit voor allochtone vrouwen. CineMiks: filmavonden tijdens het winterseizoen. Elke maand wordt er een actuele film vertoond, bedoeld voor mensen die niet (meer) naar de bioscoop in Heerenveen, Sneek of Leeuwarden kunnen. Repaircafé: bijeenkomsten, opgezet in samenwerking met Transition Town Joure. Repaircafé draait om het (samen) repareren van kleding, meubels, elektrische apparaten, fietsen, speelgoed etc. en dienen een mix van economisch-, duurzaam-, inzet vrijwilligers- en ontmoetingsbelang. In 2014 zullen de bovengenoemde periodieke activiteiten blijven plaatsvinden. Daarnaast worden er jaarlijks eenmalige activiteiten georganiseerd, zoals de Museum Plus Bus-dag, de Fietsinformatiedag en de Internationale Vrouwendag. Ook wordt meegewerkt in de pilot Dagactiviteiten waarbij zorggroep Hof en Hiem, Maeykehiem en Miks bekijken waar mogelijkheden tot samenwerking liggen op het terrein van het organiseren van dagactiviteiten. Vraagstelling Op welke wijze kan Miks welzijn in 2014 laagdrempelige ontmoetingsmogelijkheden realiseren, in het kader van preventie voor kwetsbare groepen en vergroten van de sociale samenhang en leefbaarheid? Dit met specifieke aandacht voor het informatieve karakter en gericht op het bevorderen van contacten. Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Laagdrempelige ontmoetingsactiviteiten organiseren voor mensen in een kwetsbare positie. Doelgroep Inwoners die in een sociaal isolement zitten of dreigen te raken. Werkgebied De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Gehele jaar
pagina 21 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Gewenst resultaat/prestatiecijfers Activiteit Aantal keer Iepen Doar 10 KoffieMiks 15 KleurrijkMiks 5 CineMiks 7 Repaircafé 6 Eenmalige activiteiten 3
Aantal deelnemers per keer ± 30 ± 15 ± 5 ± 25 ± 15 ± 40
Tijd 395 uur
Dienstencentrum Senioren Lemsterland Omschrijving Het Dienstencentrum (DC) Senioren (werkzaam voor de senioren van gebied Lemsterland) is in 1999 ontstaan op initiatief van de gezamenlijke ouderenbonden vanuit de behoefte aan een laagdrempelige ontmoetingsplaats voor senioren. Zij kunnen in het DC deelnemen aan activiteiten, zinvol vrijwilligerswerk doen en contacten leggen. Een vrij constante groep neemt deel aan de diverse activiteiten die worden georganiseerd. Vaste activiteiten zijn biljarten, kaarten, koersbal, crea-ochtenden, filmmiddagen, bingo en sportieve recreatie. Losse activiteiten worden georganiseerd in de vorm van lezingen en uitjes. VLAM, de vrijwillige vervoer- en klussendienst, valt ook onder verantwoordelijkheid van het DC. VLAM verzorgt vervoer en klusjes in en om het huis voor senioren en mensen met een beperking. De telefoonwachten en chauffeurs worden begeleid door de VLAM coördinator. Het DC draait geheel op inzet van vrijwilligers. Voor het zelfstandig functioneren van het DC is professionele ondersteuning van groot belang. Het effect van deze ondersteuning waarborgt de continuïteit en structuur, waardoor vrijwilligers de werkzaamheden kunnen volhouden. Miks biedt deze professionele ondersteuning door actief deel te nemen aan de vergaderingen van dagelijks en algemeen bestuur, de VLAM en de activiteitencommissie. Daarnaast worden er voorbereidende en uitvoerende taken uitgevoerd die voor de voortgang en verdere ontwikkeling van het DC van belang zijn. Jaarlijks worden er evaluatiegesprekken met de activiteitenbegeleiders gevoerd over de inhoud en uitvoering van de activiteiten. In 2014 wordt een Klanttevredenheidsonderzoek (KTO) afgenomen onder het DB, AB en de activiteitencommissie. De uit de KTO analyse voortkomende opmerkingen worden in de uitvoering van taken doorgevoerd. In 2014 is het van belang duidelijkheid te krijgen over de manier waarop het DC Senioren binnen De Friese Meren kan blijven functioneren als ontmoetingsplek en aanbieder van activiteiten en vrijwilligersdiensten voor senioren in de regio Lemmer. Vraagstelling Hoe kan Miks welzijn in 2014 op inhoudelijke- en organisatorische vraagstukken, ondersteuning bieden aan de vrijwilligers van het DC, zodat deze laagdrempelige ontmoetingsplaats zelfstandig kan functioneren en de activiteiten aansluiting houden bij de behoeften van senioren in gebied Lemsterland? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Ondersteuning bieden bij inhoudelijke- en organisatorische vraagstukken de voortgang bewaken en het in gang zetten van nieuwe ontwikkelingen. Doelgroep Bestuur, coördinatoren en andere vrijwilligers van het DC. Werkgebied pagina 22 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
De Friese Meren, gebied Lemsterland Duur van de activiteit Het gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers Ondersteuning gegeven aan: - een goed en zelfstandig functionerend bestuur en vrijwilligersgroep. - bestuursvergaderingen: DB 10 x p/jr. AB 4 x p/jr. - de activiteitencommissie; programma vaststellen, uitvoeren en pr 4x p/jr. - VLAM vrijwilligers; met doel de bevordering van onderlinge binding en wederzijdse informatieverstrekking, 2x per jaar. - de coördinatoren en vrijwilligers van de activiteiten naar behoefte en bij calamiteiten. Tijd 176 uren Ambulant Jongerenwerk Omschrijving Het Ambulant Jongerenwerk heeft een duidelijk principe: Het activeren van jongeren die opgezocht worden op plekken waar ze hun vrije tijd doorbrengen. We observeren of er moeilijkheden zijn in hun persoonlijke omstandigheden, die door middel van advies, informatie of ondersteuning verholpen kunnen worden. De inzet van het Ambulant Jongerenwerk is daarmee een voorziening vóór de eerstelijns voorziening; dat wil zeggen dat het jongerenwerk ter plaatse is voordat de problemen zich voordoen. Het uitgangspunt van Ambulant Jongerenwerk is steeds weer het opnieuw leggen van contact en het aangaan van relaties met jongeren op plaatsen waar zij bijeenkomen. Miks welzijn gaat met de jongeren in gesprek en vraagt hen naar hun wensen ten aanzien van het organiseren van activiteiten. Denk hierbij aan het organiseren van themabijeenkomsten (bijvoorbeeld voorlichting over drugs & alcohol), maar ook aan het creëren van een eigen plek of het organiseren van een recreatieve activiteit. De Ambulant Jongerenwerker activeert de jongeren zodat eventuele overlast op straat afneemt. Dit doet de jongerenwerker, waar nodig, in samenwerking met de politie, het Sociaal Team, Jongeren Op Straat (JOS), ZorgAdviesTeam (ZAT), Plaatselijk Belang, Bining, omwonenden en natuurlijk met de jongeren zelf; alles in nauwe samenwerking met het accommodatie gebonden jongerenwerk. Zodra er een melding komt van overlast, bezoekt de Ambulant Jongerenwerker de jongeren en probeert samen met hen tot een oplossing te komen. Door daar te zijn waar de jongeren zijn, worden problemen voorkomen. Dit kan in een breed perspectief worden geplaatst. Door Ambulant Jongerenwerk worden jongeren bewuster van zichzelf en van de ander. Ook krijgen ze meer inzicht op de invloed die zij hebben op hun leefomgeving en de invloed die de leefomgeving op henzelf heeft. Door samenwerking te zoeken met omwonenden ontstaat wederzijds begrip. Vraagstelling Kan het Ambulant Jongerenwerk positieve contacten tussen jongeren en hun directe leefomgeving bevorderen en op die manier maatschappelijke participatie van jongeren vergroten en overlast verminderen? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren
pagina 23 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Doel Bevorderen van positieve contacten tussen jongeren en hun directe leefomgeving, waardoor de participatie van jongeren in de maatschappij vergroot. Het in kaart brengen en aanpakken van overlastsituaties. Doelgroep Jongeren die elkaar ontmoeten op verzamelplekken en bezoekers van keten. Werkgebied De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers - Alle plekken in de gemeente Skarsterlân waar jongeren zich verzamelen zijn in kaart gebracht. - Jongeren op verzamelplekken zijn bekend met het Ambulant Jongerenwerk. - Alternatieve groepsaccommodaties zoals keten en caravans zijn in kaart gebracht en bezocht. - Bovenstaande opsomming wordt 1 keer per kwartaal in het overleg JOS besproken en geëvalueerd. - Er zijn 4 activiteiten georganiseerd voor jongeren die geen gebruik maken van het reguliere jongerenwerk (bevorderen van positieve contacten). - Voor elke overlastsituatie wordt in samenwerking met netwerkpartners een plan van aanpak gemaakt. - In 2014 zal een KTO worden uitgevoerd. - Door inzet van het Ambulant Jongerenwerk worden jongeren betrokken bij hun directe leefomgeving. - Overlast meldingen zijn opgelost, in kaart gebracht, besproken met samenwerkingspartners en de doelgroep. Tijd 850 uur
pagina 24 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
STEUNTJE IN DE RUG Gezinsbegeleiding Omschrijving Sinds 2008 biedt Miks welzijn, op verzoek van de voormalige gemeente Skarsterlân, hulp en begeleiding aan gezinnen met kinderen t/m 23 jaar. Aanleiding was het signaal dat er bij diverse gezinnen sprake was van risico‟s en problemen met betrekking tot de ontwikkeling van de kinderen. De aard van de ontstane problematiek heeft diverse oorzaken, zoals beperkte opvoedingsvaardigheden van ouders, ouders met persoonlijkheidsproblematiek, geldproblemen, huisvesting, schulden e.d. Miks zet met gezinsbegeleiding in op een preventieve en curatieve rol, voor gezinnen met kinderen (tot een leeftijd van 23 jaar, maar in het bijzonder met kinderen vanaf 12 jaar). Dit doet Miks in samenwerking met het Centrum voor Jeugd & Gezin (CJG). Gezinnen, kinderen en jongeren worden gecoacht om zo drempels weg te halen die hun persoonlijke ontwikkeling bedreigen. Hierdoor verbetert hun toekomstperspectief. Er wordt gebruik gemaakt van hulpbronnen uit de persoonlijke en naaste omgeving, de woonwijk van de hulpvrager en lokale organisaties. Wij willen een optimale afstemming tussen instellingen en pleiten voor korte lijnen; één gezin en één plan. Het gezin/de jongere, de zelfredzaamheid en de eigen regie staan altijd centraal. Miks streeft naar een duurzame verbetering in de situatie en de draagkracht van kwetsbare gezinnen. Het uitgangspunt is afname van professionele hulpverlening binnen de gezinnen. De gemeente krijgt met de decentralisatie de regietaak op het gebied van ondersteuning en zorg aan jongeren. Binnen deze ontwikkeling neemt Miks in 2014 deel aan de pilot Kernteam. Een team dat bestaat uit coördinator Sociaal team, AMW en Miks. Vanuit dit team worden andere expertises ingeroepen voor ondersteuning bij specifieke situaties. Vraagstelling Hoe kan worden voorkomen dat ontwikkelingskansen en toekomstperspectief bij kinderen worden belemmerd vanwege problematiek binnen hun gezinssituatie? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Gezinnen waar sprake is van risicofactoren voor de ontwikkeling van kinderen, begeleiding/coaching te bieden die: - de eigen kracht van het gezin versterkt en duurzame verbetering bewerkstelligt van de draagkracht. - een beroep doet op het sociaal steunsysteem van het gezin ofwel deze versterkt. - belemmering voor een evenwichtige ontwikkeling van het kind wegneemt. - zorg draagt voor afname van professionele hulpverlening in het gezin. Doelgroep Gezinnen waarbij sprake is van risico‟s en problemen met betrekking tot de ontwikkeling van de kinderen, met specifieke aandacht voor jongeren in de leeftijd 12 tot en met 23 jaar. Werkgebied Gemeente De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers - In 10 gezinnen met een complexe problematiek zijn problemen die de ontwikkeling van de kinderen/jongeren belemmeren, verminderd of weggenomen. De eigen kracht en vaardigheden van het gezin en de individuele leden zijn daarbij vergroot. - Miks welzijn hanteert in 2014 Triple P opvoedmethode niveau 4, Eigen Kracht en Community Support netwerkaanpak. - Het begeleiden van gezinnen en hun leefomgeving door Miks, vormt een duidelijke schakel in de lokale zorgketen. Tijd 324 uren pagina 25 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Xtra Omschrijving Xtra is gestart in 2005. Het aantal cliënten met vragen betreffende financiële kwesties, praktische zaken en invullen van diverse formulieren neemt toe. Xtra biedt de cliënt een laagdrempelige, kortdurende en lichte vorm van ondersteuning. Xtra helpt op weg in de wirwar van complexe regelingen en bij het invullen van, voor de cliënt ingewikkelde, formulieren. Zo nodig vindt er verwijzing en toeleiding naar KBNL, bescherming bewindvoering en vraaggerelateerde deskundigen plaats. Miks welzijn neemt initiatief voor afstemming en samenwerking met organisaties (zowel vrijwilligers als professionals) die deze ondersteunende diensten aanbieden. Het effect van de inzet van Xtra is voorkomen wordt dat de doelgroep (verder) in de problemen raakt en intensievere hulp behoeft. De gemeente vraagt Miks om de samenwerking met de lokale organisaties, vrijwilligers en professionals, die in het kader van armoedepreventie en schuldhulpverlening werken, verder te ontwikkelen. Hiervoor wordt een (digitale) sociale kaart ontwikkeld en wordt er ook in 2014 een netwerkbijeenkomst georganiseerd. Vraagstelling Op welke wijze kan worden voorzien in praktische en lichte ondersteuning bij het invullen van aanvragen en formulieren en/of het toepassen van regelingen aan inwoners. Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Praktische administratieve ondersteuning bieden aan minimaal 40 inwoners van de gemeente De Friese Meren. Doelgroep Inwoners van de gemeente De Friese Meren. Werkgebied De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers - Minimaal 40 inwoners ondersteuning bieden. - Samenwerking en afstemming bevorderen van vrijwilligersorganisaties en professionals actief in armoedepreventie of schuldhulpverlening. Dit door middel van: - een sociale kaart. - een handleiding lokaal samenwerken. - een Advies- en Informatiepunt armoedepreventie en schuldhulpverlening. - organiseren van trainingen tot schuldhulpmaatje. Tijd 440 uur
Individuele Advisering Senioren Omschrijving Sinds 1990 is de Ouderenadviseur actief in de gemeenten Skarsterlân en Lemsterland; inmiddels fusiegemeente De Friese Meren. In gebied Lemsterland wordt ook het huisbezoekproject (seniorenvoorlichting) uitgevoerd. Sinds 2004 is de Ouderenadviseur als cliëntondersteuner actief betrokken bij de ontwikkelingen van de lokale Wmo. De Ouderenadviseur geeft ondersteuning op maat aan de individuele oudere door informatieverstrekking, advisering en ondersteuning. Dit om randvoorwaarden te creëren waarbinnen ouderen zelfstandig kunnen blijven wonen en deel kunnen blijven nemen aan de samenleving. Specifieke aandacht is er voor de inzet van het eigen netwerk, waar pagina 26 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
nodig met aanvullende inzet van vrijwilligersorganisaties en/of doorverwijzing naar andere professionele organisaties. De samenleving is aan het veranderen van verzorgingsstaat naar participatie maatschappij. Maar net als in 1990 is de insteek, dat senioren zo lang mogelijk hun leven moeten kunnen leiden in hun eigen thuissituatie met, indien nodig, ondersteuning door mantelzorgers, mensen uit de eigen woonomgeving, vrijwilligers en als het niet anders meer kan inzet van professionele organisaties. Het effect van de functie Ouderenadviseur is dat senioren zelfstandig verder kunnen met hun vraag nadat ze informatie, advies en indien nodig ondersteuning hebben gekregen. Ze houden zo zelf de regie over hun leven. Met betrekking tot seniorenvoorlichting in gebied Lemsterland zien we dat senioren tussen de 80 en 90 jaar betere informatie krijgen over wat er mogelijk is dichtbij huis. Goed geïnformeerd zijn draagt bij tot een zo plezierig mogelijk zelfstandig leven, in de levensfase waarin men vaker een beroep moet doen op hulp uit de omgeving. Vraagstelling Op welke wijze kunnen senioren van gemeente De Friese Meren, gebieden Lemsterland en Skarsterlân, informatie, advies en/of ondersteuning ontvangen op het gebied van wonen, zorg en welzijn, zodat zij zo lang mogelijk zelfstandig deel kunnen blijven nemen aan de samenleving? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Senioren krijgen informatie, advies en/of ondersteuning, waardoor men in staat is zelf de regie over het leven te houden. Doelgroep Inwoners van alle leeftijd in het gebied waar de Ouderenadviseur werkzaam is en als specialist voor alle gebieden voor inwoners vanaf 65 jaar. Werkgebied Gemeente De Friese Meren Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers Gemeente De Friese Meren, gebied Skarsterlân: - Maximaal 110 huisbezoeken/bezoeken op kantoor/ bezoeken elders (in het kader van ouderenadvisering). - Maximaal 500 overige contacten. Gemeente de Friese Meren, gebied Lemsterland: - Maximaal 70 huisbezoeken/bezoeken op kantoor en elders (in het kader van seniorenvoorlichting en ouderenadvisering). - Maximaal 400 overige contacten. Klanttevredenheidsonderzoek: Aan iedere klant wordt gevraagd of de gestelde doelen bereikt zijn en welk cijfer de cliënt geeft voor het behaalde resultaat en voor de geboden hulp. Tijd 1366 uur In gemeente de Friese Meren, gebied Skarsterlân : 814 uur In gemeente de Friese Meren, gebeid Lemsterland : 552 uur
Yn ’t Spoar pagina 27 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Omschrijving Yn ‟t Spoar biedt individuele begeleiding aan inwoners met meervoudige psychosociale problematiek in het gebied Skarsterlân. Als gevolg van de economische problematiek en bezuinigingen, waardoor compenserende maatregelingen wegvallen onder andere bij gemeente, woningbouwcorporaties en schuldeisers, zien we een toename van cliënten die in de problemen raken. Er is vaker sprake van (dreigende) huisuitzettingen en ernstige financiële problematiek. De hectiek en intensiteit rondom de problematiek van cliënten zorgt voor een fikse stijging van de tijdsinvestering van de hulpverlening. Miks welzijn blijft de laagdrempelige, waar nodig langdurige, en outreachende benaderwijze hanteren. De Presentiemethode en de Acht-leefgebieden methodiek worden toegepast. Vraagstelling Op welke wijze kan Miks psychosociale begeleiding bieden aan inwoners met meervoudige problematiek, zodat erger wordt voorkomen? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Psychosociale begeleiding bieden aan mensen met meervoudige problematiek. Doelgroep Inwoners met meervoudige problematiek Werkgebied Gemeente De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers Miks welzijn biedt in 2014 aan minimaal 22 cliënten psychosociale begeleiding. Tijd 1584 uren
Woonbegeleiding Omschrijving In samenwerking met woningbouwcorporaties Accolade (Joure) en Wonen Zuid West Friesland (Balk), biedt Miks welzijn woonbegeleiding aan huurders van deze corporaties. Aanleiding is , dat de corporaties bij het uitvoeren van hun opdracht tot sociale huisvesting, te maken kregen met moeizaam woongedrag, bijvoorbeeld overlast en het niet betalen van de huur. De woonbegeleiding vindt plaats onder strikte voorwaarden, waaronder een overeenkomst met de huurder, vaste evaluatiemomenten en afspraken over de wijze van informatieverstrekking aan huurder en woningcorporatie. Zo nodig is de overeenkomst en het accepteren van de woonbegeleiding, voorwaarde voor de huurovereenkomst. Van belang daarbij is dat: - de huurder zelfstandig en naar tevredenheid woont (woongenot). - afspraken over goed woongedrag duidelijk zijn en worden nageleefd. - er afstemming dan wel ondersteuning is van betrokken instellingen en sociale omgeving.
pagina 28 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Bij goed woongedrag hoort: - voldoen aan verplichting tot huurbetaling en administratieve zaken. - beheer en onderhoud van woning en omgeving/tuin. - gedrag dat geen aanleiding geeft tot overlast of conflicten. - het gebruik van de woning waartoe het is gehuurd (met name geen onderhuur of ter beschikking stellen aan derden). Het effect van woonbegeleiding is dat overlast vermindert, huisuitzetting wordt voorkomen en het persoonlijk welzijn bevordert, waardoor kostenbesparing voor gemeente en zorg een gevolg is. Vraagstelling Hoe kunnen we in situaties, waarbij sprake is van moeizaam woongedrag, zorgen dat de huurder zelfstandig en naar tevredenheid kan wonen en/of overlast en huisuitzetting wordt voorkomen? Vraagsteller Woningbouwcorporaties Accolade en Wonen Zuid West Friesland. Doel Gezinnen en individuen, waar bij sprake is van problematisch woongedrag, praktische ondersteuning en begeleiding te bieden, die gericht is op het zelfstandig (leren) wonen? Doelgroep Huurders of aspirant huurders van woningbouwcorporaties Accolade en Wonen Zuid West Friesland, waarbij sprake is van: - het niet nakomen van „goed huurders schap‟, bijvoorbeeld door overlast of het niet nakomen van verplichtingen als huurder. - zorg voor het welbevinden van de huurder of voor de direct woonomgeving van de huurder, naar aanleiding van diens historie, achtergrond of persoonlijke omstandigheden. Werkgebied De woningen van twee genoemde woningbouwcorporaties binnen de gemeente De Friese Meren Duur van de activiteit Continue, op de momenten dat de vragen spelen. Gewenst resultaat/prestatiecijfers - Op aanvraag bieden van woonbegeleiding. - Evaluatie via Klanttevredenheidsonderzoek bij client en woningcorporatie. Tijd Binnen reguliere uren Individuele Begeleiding
pagina 29 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
ALGEMEEN Coördinator Sociaal Team (ST) Omschrijving Het Sociaal Team is ontstaan in 2002 om de samenwerking tussen hulpverlenende organisaties te verbeteren en bij te dragen aan een effectieve en efficiënte hulpverlening bij meervoudige problematiek binnen gezinssituaties of bij individuen. Het team wordt gevormd door medewerkers van diverse organisaties onder leiding van een onafhankelijke teamleider. Gezamenlijk worden multiprobleemsituaties besproken en opgepakt, om de hulpverlening op elkaar af te stemmen en negatieve gevolgen, zoals huisuitzettingen, te voorkomen. Wordt deze taak niet uitgevoerd dan zullen organisaties langs elkaar heen werken, vindt er geen afstemming/samenwerking meer plaats en zal zwaardere problematiek toenemen. Dit zal leiden tot meer (kostbare) huisuitzettingen. In opdracht van fusiegemeente De Friese Meren is in oktober 2013 gestart met de pilot Kernteam Joure. De basis voor deze pilot ligt in de nota Meeerkracht. Het Kernteam bestaat uit een kleine groep professionals, die de kernpartners vormen binnen het Sociaal Team en het Centrum Jeugd en Gezin. Doel van deze pilot is te voorkomen dat huishoudens in meerdere overleggen besproken worden, zonder dat dit bij de betrokken organisaties bekend is en zonder de betrokkenheid van de huishoudens zelf. Analyses van probleemsituaties wijzen uit dat problemen vaak al in de vroege jeugdjaren van kinderen en in jonge gezinnen ontstaan. Met de inzet van het Kernteam moet het mogelijk zijn om in een eerder stadium te signaleren en vroegtijdig hulp te bieden, waarbij de regie zoveel mogelijk bij de huishoudens zelf ligt. De ervaringen van deze pilot zullen input leveren voor de wijze waarop de fusiegemeente de taken in het sociale domein zal gaan uitvoeren en na het ontstaan van de nieuwe gemeente De Friese Meren. Naast bovengenoemde taken is de coördinator ST ook regievoerder Aanpak BuurtConflicten, regio Skarsterlân. Bij deze aanpak wordt gewerkt met een „ABC team‟. Dit team wisselt van samenstelling, afhankelijk van het conflict. Het doel van Aanpak BuurtConflicten is de sociale kwaliteit en leefbaarheid in buurten te verbeteren door (vroegtijdig) te reageren op, en waar mogelijk te bemiddelen bij, buurtproblemen. Uitvoerders zijn medewerkers van Miks en woningcorporaties. Zij hebben een training gevolgd voor buurtbemiddeling volgens de mediation techniek. Vragen komen binnen bij de coördinator ST die het conflict vervolgens uitzet. De coördinator ST is ook voorzitter van het overleg Jongeren Op Straat (JOS overleg).In het JOS overleg wordt de bekende problematiek in fusiegemeente De Friese Meren met betrekking tot jongeren besproken met politie, jongerenwerk, gemeente en corporaties. Vraagstelling Hoe kunnen we als gezamenlijke organisaties in de regio Skarsterlân, de hulpverlening bij meervoudige problematiek beter op elkaar afstemmen, zodat de hulpverlening effectiever en efficiënter wordt? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Een effectieve en efficiënte hulpverlening aan inwoners. Doelgroep Individuen en huishoudens met meervoudige problematiek Werkgebied De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Gehele jaar pagina 30 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Gewenst resultaat/prestatiecijfers - Functioneel leiding gegeven aan het Sociaal Team. - Zorgvuldige doorverwijzing van cliënten indien deze niet in het Sociaal Team thuishoren. - Correcte dossiervorming en rapportages, gekoppeld aan het registratiesysteem. - Gevraagd en ongevraagd beleidsinformatie en -adviezen geven. - Verantwoording afleggen aan de stuurgroep en de gemeente als opdrachtgever. - Voorzitten van het overleg Jongeren op Straat (JOS) in De Friese Meren. - Regievoeren over de Aanpak Buurtconflicten, regio Skarsterlân. Tijd 500 uur
Coördinator Centrum Jeugd en Gezin (CJG) Omschrijving In de Friese Meren willen we dat alle jongeren gezond en veilig opgroeien en participeren in hun omgeving. Wanneer daar vragen of zorgen over zijn dan kunnen ouders en jongeren terecht bij het CJG. Daar kunnen zij met eenvoudige opgroei- en opvoedvragen informatie en advies inwinnen en krijgen zij snel een goed antwoord. Als een kind tussen wal en schip dreigt te raken, wordt dit vroegtijdig gesignaleerd en wordt er adequaat en snel, goed gecoördineerd, advies en hulp op maat geboden. Het accent ligt daarbij op het versterken van de eigen kracht. Instanties werken daarin goed samen in één gezin met één plan. Jongere en ouder(s) ontvangen het antwoord op de vraag zo in de vorm van de juiste ondersteuning of hulp. Miks heeft de coördinator CJG in dienst, die in opdracht van de gemeente zorgt voor het vormgeven aan het centrum voor jeugd en gezin, zodat een netwerkorganisatie met goede samenwerking tot stand komt rond opvoeden en opgroeien. Het CJG vormt een aansluiting op- en combinatie met- de werkzaamheden van het Sociaal Team, vormt een schakel met het zorg- en adviesteam binnen het onderwijs en naar Bureau Jeugdzorg. In 2014 zal in nauwe samenhang met de activiteit Sociaal Team gekeken worden hoe coördinatie CJG en ST zo nauw mogelijk kan worden afgestemd op elkaar zodat zo efficiënt mogelijk wordt gewerkt. Daarnaast wordt in fusie gemeente de Friese Meren gekeken naar vormen van samenwerking met de andere teams in deze nieuwe gemeente. Vraagstelling Hoe kunnen kinderen gezond en veilig opgroeien en participeren in hun omgeving, waardoor problemen (in de toekomst) kunnen worden voorkomen. Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Ontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin volgens het gemeentelijke jeugdbeleid, zodat een netwerkorganisatie met goede samenwerking tot stand komt rond opvoeden en opgroeien. Doelgroep Jongeren tot 23 jaar, (toekomstige) ouders en verzorgers en vrijwilligers en professionals die werken met kinderen, jongeren of ouders/verzorgers. Werkgebied Gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers pagina 31 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
-
De ontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin heeft inhoud gekregen. Activiteiten en werkwijzen binnen het CJG coördineren en afstemmen. Aanspreekpunt voor instellingen en verenigingen bij het CJG ( spin in het web). Contacten leggen met maatschappelijke partners van het CJG. Actief op zoek gaan naar nieuwe CJG-partners. In CJG-kader, richten op jeugd en jongeren tot 23 jaar en hun ouders, inclusief aanstaande ouders. Zorgen voor aansluiting op- en combinatie met- de werkzaamheden van het Sociaal Team en een schakel vormen met het zorg- en adviesteam binnen het onderwijs en naar Bureau Jeugdzorg.
Tijd 500 uur Consulent Welzijn Senioren Skarsterlân en Lemsterland Omschrijving Groepen senioren en maatschappelijke organisaties vragen de Ouderenadviseur om kortdurende inzet van deskundigheid op het gebied van ouder worden, vergrijzing, en de daarbij behorende problematiek. Voorlichting kan gegeven worden over relevante thema‟s. Tijdens presentaties wordt inzicht gegeven in de werkzaamheden van de Ouderenadviseur met betrekking tot de gebieden wonen, zorg en welzijn. Door mee te denken en door informatie en advies te geven kunnen groepen weer of sneller zelfstandig verder. Vraagstelling Kan de Ouderenadviseur in 2014 kennis, deskundigheid en ervaring inzetten ten behoeve van groepen senioren en maatschappelijke organisaties, die werken met en voor senioren? Vraagsteller Gemeente De Friese Meren Doel Het ondersteunen van groepen senioren en maatschappelijke organisaties die zich op senioren richten door het kortdurend inbrengen van deskundigheid en kennis. Doelgroep Senioren vanaf 65 jaar en maatschappelijke organisaties in de gemeente De Friese Meren Werkgebied Gemeente De Friese Meren Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers - Maximaal 4 presentaties. - Deelnemen aan gemeentelijke en regionale overleggen en voorlichtingsbijeenkomsten. - Deelnemen aan voorlichtingsmarkten zoals de Rijvaardigheidsdag. - Het jaarlijkse overleg ouderensozen en huurdersverenigingen in gebied Skarsterlân ondersteunen als voorzitter. Tijd Gemeente De Friese Meren 88 uur
Consulent Welzijn en Samenleving Omschrijving pagina 32 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
De Consulent Welzijn en Samenleving biedt kortdurende ondersteuning aan groepen, instellingen en verenigingen. Het gaat hierbij om het verstrekken van informatie, advies en ondersteuning bij de organisatie van activiteiten, maar ook om het realiseren van presentaties en informatiebijeenkomsten over verschillende thema‟s. De activiteiten die onder deze noemer vallen, mogen op jaarbasis minder dan 20 uur per aanvraag vergen. Dit maakt het mogelijk om snel op nieuwe vragen in te spelen. Aanvragen worden beoordeeld op relevantie, mogelijkheden en tijdsinvestering van ontwikkelingen door medewerkers van Miks welzijn. In het jaarverslag wordt informatie gegeven over de binnengekomen vragen, de acties daarop en het uiteindelijke resultaat. Vooraf is immers niet altijd niet bekend welke vragen er binnen zullen komen. De bekende activiteiten die jaarlijks uitgevoerd worden: - Screenen cliënten en ondersteuning bieden aan voedselbank De Utjouwer. - Ondersteuning bij verspreiding van kerstpakketten in samenwerking met Stichting Solidair Skarsterlân. - Inzet van het ABC team (Aanpak BuurtConflicten) . Het doel van Aanpak BuurtConflicten is de sociale kwaliteit en leefbaarheid in buurten te verbeteren door (vroegtijdig) te reageren op, en waar mogelijk te bemiddelen bij, buurtproblemen. Uitvoerders zijn medewerkers van Miks en woningcorporaties. Zij hebben een training gevolgd voor buurtbemiddeling volgens de mediation techniek. Vragen komen binnen bij de coördinator ST die het conflict vervolgens uitzet. Vraagstelling Op welke manier kan Miks welzijn groepen, instellingen en verenigingen kortdurende ondersteuning bieden bij het beantwoorden van hun vragen? Vraagsteller Diverse groepen, instellingen en verenigingen. Doel Flexibel kunnen inspelen op vragen uit de samenleving. Doelgroep Inwoners en/of organisaties in de gemeente De Friese Meren. Gewenst resultaat/prestatiecijfers In het jaarverslag wordt informatie gegeven over de binnengekomen vragen, de acties en het uiteindelijke resultaat. Werkgebied Gemeente De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Op aanvraag, maximaal 20 uur per vraag. Tijd Binnen reguliere uren
pagina 33 van 34
Miks welzijn Activiteitenplan 2014
Facilitair Omschrijving De facilitaire afdeling van Miks welzijn is een strategische partner die proactief het primaire proces ondersteunt. De coördinatie van het accommodatiebeleid ligt in handen van de Facilitair Manager. Miks beschikt over 2 locaties: Brugstraat 1 en Polderboskdyk 37-A. Beide locaties worden gebruikt voor activiteiten met een sociaal-cultureel karakter. Naast de beroepskrachten maken diverse organisaties en verenigingen tegen redelijke vergoeding gebruik van de faciliteiten. In totaal zijn dit structureel gemiddeld 25 organisaties. Jaarlijks komen daardoor zo‟n 20.000 bezoekers binnen. Behalve ruimte bieden we organisaties/verenigingen de mogelijkheid tot kopiëren of om andere kantoorfaciliteiten te gebruiken. De beheerder en een vaste groep vrijwilligers zorgen voor het praktische beheer van het gebouw. Zij beschikken allemaal over de benodigde scholing en worden regelmatig bijgeschoold. In het kader van door justitie opgelegde taakstraffen, uitgevoerd onder toezicht van de Raad van Kinderbescherming en Reclassering Nederland, biedt de facilitaire afdeling regelmatig een werkplek (met name voor jongeren) aan. Zij worden ingezet bij het onderhoud van de tuin, schilderwerk of andere klusjes. Om dit optimaal te laten verlopen, wordt regelmatig overleg gevoerd tussen Miks en justitie. Scholieren van verschillende opleidingen in het gebied Skarsterlân doen i.h.k.v. de MaS en arbeidsoriëntatie, werkervaring op bij team facilitair van Miks. Daarnaast biedt Miks facilitair een aantal leerwerkplekken aan personen die werkervaring nodig hebben bij het vinden van een passende werkplek. Het netwerkbeheer wordt uitgevoerd door een professionele organisatie die ervoor zorgt dat het netwerksysteem actueel gehouden wordt en optimaal functioneert. Vraagstelling - Op welke wijze kan Miks faciliteiten bieden aan non-profit organisaties en verenigingen (externe organisaties) voor het uitvoeren van hun activiteiten? - Op welke wijze kan Miks facilitair de beroepskrachten ondersteunen bij het uitvoeren van hun activiteitenaanbod? Vraagsteller Organisaties in De Friese Meren, gebied Skarsterlân Doel Het bieden van faciliteiten die nodig zijn ter ondersteuning van de primaire werkzaamheden van beroepskrachten en vrijwilligers van Miks. Daarnaast het bieden van faciliteiten die nodig zijn voor het uitvoeren van een activiteit door externe organisaties. Doelgroep Inwoners en organisatoren die activiteiten voor de inwoners van deze gemeente organiseren. Werkgebied De Friese Meren, gebied Skarsterlân Duur van de activiteit Gehele jaar Gewenst resultaat/prestatiecijfers - De Facilitaire Dienst bestaat uit 2 professionals en 8 vrijwilligers. - Onderdak bieden aan tenminste 25 verenigingen en/of groepen huurders. - Optimale bezetting van de zalen tijdens het seizoen van september tot april. - Drukwerk verzorgen t.b.v. organisaties en activiteiten. - Het computersysteem is 99% van de tijd in de lucht en valt niet langer dan 24 uur achter elkaar uit. - Alle werkplekken voldoen aan de arbo-technische voorschriften. - Geactualiseerd Accommodatiebeleid. - RI&E van locatie X-it. KTO Facilitair en KTO Sociale Lunch. Tijd 1.320 uren pagina 34 van 34