MSM
PUZZEL MEE EN WIN!
Bridget zoekt een vent
Special Urban Living/Wonen in Dagblad De Pers op 21 oktober a.s.
‘Ben jij nog met die lange blonde advocate?’
030 - 600 75 63
[email protected]
13
Maak deze week kans op een pallas-XL armband t.w.v. € 339,-
Z3UZ Legendary Jewellery Voor meer informatie: www.z3uz.eu *Prijs varieert van €339 tot €399 (afhankelijk van de maat).
Meedoen en winnen? Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.
7 Donderdag Oktober 2010
Dagelijks winnen Hotelbonvoucher t.w.v. € 40,-
WWW.DEPERS.NL
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
WONEN
Huizen in het water
Watergaten zijn net even anders. Het zijn ‘afgezonken’ woningen die voorzien zijn van een spectaculaire buitenruimte. Bovendien zijn ze veel groter dan de gemiddelde woonboot. Er is maar één klein probleempje: waar leg je ze neer?
Marco Kroon, held met vlekjes
Lees meer op pagina 17
GROEI
Waarom de kapitein die als eerste sinds vijftig jaar de Willems-orde kreeg, in het leger veel beter presteert dan achter de bar van zijn café.
‘Het horloge heeft geen functie meer’
Lees meer op pagina 8
Fromanteel, een Amsterdams horlogemerk. Pagina 10.
24 ANP
Eindverslag Informateur schrijft aan Beatrix DOPING
Waarom toch altijd Spanje?
Dit gaat komt helemaal mis goed De informateur stuurt vandaag zijn eindverslag aan Koningin Beatrix. Wij ritselden alvast een concept. DEN HAAG
NIGERIA
Hiv-pop in Sesamstraat Een hiv-positieve pop zal een van de hoofdrolspelers worden in de Nigeriaanse versie van het populaire kinderprogramma Sesamstraat. In Nigeria lijden miljoenen mensen aan aids. In de show zal ook aandacht worden geschonken aan malaria, ongelijkheid tussen mannen en vrouwen en religieuze verschillen.
...
Beste Beatrix, Allereerst mijn welgemeende excuses voor de vertraging. Als het aan mij had gelegen had ik al vorige week bij u op de stoep gestaan, maar er moest eerst zo nodig nog ‘een feest voor de democratie’ worden georganiseerd. En gisteren kwam ook weer niet uit, omdat een van de onderhandelaars voor de rechtbank moest verschijnen. Iets met haatzaaien, geloof ik. Maar maakt U zich geen zorgen hoor, U vroeg me een hele tijd terug of ik kon zorgen voor een stabiel kabinet en dat is me toch goed gelukt. Het motto is Vrijheid en Verantwoordelijk-
heid – en dus niet kleurrijk, duurzaam en sociaal nee – en daar sta ik voor. Gaat U maar na. Het kabinet van VVD en CDA heeft op zich geen meerderheid, maar dat hebben we opgelost door de PVV van Geert Wilders erbij te halen. Sorry, maar nadat uw adviseurs Herman Tjeenk Willink en Ruud Lubbers hem niet buiten de deur konden houden, konden we er niet onderuit. Die islambashers zijn soms een beetje enthousiast in het café, maar verder is het een hele stabiele club hoor. Dat heeft Geert me zelf verteld. Maar goed, dan komen we precies aan 74 76 zetels. Nooit meer doen dan nodig is, zeg ik altijd maar. Om de PVV tevreden te stellen hebben we een gedoogakkoord gemaakt en het mooie is dat de helft van wat daar in staat helemaal niet kán. Dat komt door Europa, maar
dat weet u natuurlijk want daar schijnt u nogal aan te hechten. Oké, ik geef toe, het kostte wel wat moeite om dit akkoord er bij álle 74 76 Kamerleden door de strot te duwen. En – U kijkt natuurlijk ook televisie en luistert ook naar de radio – U heeft ook vast meegekregen dat die lastpakken Ad Koppejan en Kathleen Ferrier nog wat tegensputteren. De media maken daar een hoop heisa van maar wees gerust Koninklijke Hoogheid, de gezamenlijke verklaring van de CDA-fractie biedt het duo in de praktijk weinig ruimte. Ad Koppejan en Kathleen Ferrier mogen alléén bij de ‘uitwerking’ van het regeer- en gedoogakkoord kijken of die ‘recht doet aan de intenties van het CDA’. Dat wordt een ramp Dat loopt wel los. Met dit kabinet stijgt het CDA geheid in de peilingen, dan heeft niemand het meer over intenties. En anders zijn er altijd twee fijne
licht-theocratische SGP’ers die in kunnen springen. Grote z Zorgen, Majesteit, maak ik me wel over de nieuwe Kamerleden die de CDA-fractie zullen betreden en zich nog niet hebben gebonden aan dit regeer- en gedoogakkoord en de bijbehorende afspraken. Jack Biskop bijvoorbeeld, nummer 30 van de CDA-lijst, stemde tegen samenwerking met de PVV en wil een gesprek met de nieuwe fractievoorzitter over punten waar hij mordicus tegen is het moeilijk mee heeft. En Hein Pieper, de nummer 35 die na de verkiezingen zei dat het voelde alsof hij ‘een dreun in zijn maag kreeg’ en vindt dat de PVV ‘geen enkele oplossing’ biedt. Dikke kans dat zij in de Kamer komen, want de CDA-fractie loopt nu al in hoog tempo leeg. Lees verder op pagina 3
Eerst
2
LANGE POTEN
Agressie Overal veilig, ook op de postzegelbeurs
...
PETER
MIDDENDORP
N
u het verzet in de CDA-fractie tegen de nieuwe regering voorlopig in betekenisvrije taalconstructies is gesmoord, kan Rutte gaan regeren, en wordt het tijd de blik op het regeerakkoord te richten, dat helemaal niet meevalt, maar wel erg tegen. De VVD is de grote banenkampioen. Met de VVD in de regering zouden 400 duizend banen worden gecreëerd. Rutte sloeg aan het onderhandelen, en nu komen er 110 duizend werklozen bij. Dat is de bevolking van Emmen en Erica opgeteld, baby’s en stervenden meegerekend. De VVD ging orde op zaken stellen. Er zou bijna 40 miljard worden bezuinigd, later 18, weer later 15, waarvan de helft volgens economen op wensdenken is gebaseerd. Het beloofde begrotingsevenwicht in 2015 wordt niet gehaald. De VVD is de grote propagandeur van de kleine overheid. Zij ging het geld aan de mensen teruggeven, want die hadden een eigen verantwoordelijkheid, en waren dus heel goed zelf in staat te beslissen waaraan zij hun geld willen besteden. Rutte ging onderhandelen, en nu worden de belastingen niet verlaagd, maar verhoogd; sommige economen zeggen met twee miljard, andere zeggen zes. En dan hebben we nog een gedoogakkoord dat ervoor moet zorgen dat jaarlijks niet langer 14 duizend niet-westerse allochtonen het land binnenkomen, maar 12 duizend, of 13. Dat verschil zal geen boze burger opmerken. Als inburgeringscursus en dagbesteding verdwijnen, zullen we van het gedoogakkoord hooguit iets merken als er animal cops uit het weiland worden geroepen om te helpen lastige moslimjongeren neer te knuppelen. PVV-kiezers zijn over het algemeen niet de allerrijksten. Ik heb dan ook zomaar het idee dat zij vooraan zullen staan als er hogere huren worden afgerekend, hogere ziektekosten en premies, en allerlei toeslagen worden afgenomen. Deze sentimentele akkoorden moeten de gevoelens van anderhalf miljoen PVV-kiezers te bevredigen. Te hopen valt dat zij daarvan langer zullen genieten dan van een sigaretje in het café, en niet meteen nieuwe gevoelens gaan ontwikkelen, die schreeuwen om bevrediging. 1
Naar Amerika? Niet zonder kogelvrij vest Licht, comfortabel en veilig. Portiers, stadswachten en burgers willen allemaal een kogelwerend vest.
LASTIG BEGIN RECHTSZAAK De tweede zittingsdag in de zaakWilders begon gisteren in een gespannen sfeer. Opnieuw was het rechtbankvoorzitter Jan Moors die de verdediging kwaad maakte, nu door te zeggen dat hij het zich kon voorstellen dat een van de mensen die aangifte tegen Wilders deden, de film Fitna niet wilde zien. Deze vrouw verliet de rechtszaal.
Vliegen van z’n medewerkers zelfs zo’n vest aan ‘naar een beurs voor postzegelverzamelaars’. Op evenementen met meer risico heeft zeker de helft van z’n beveiligers er een aan, zegt Knoppert. Beveiligers bij zijn bedrijf dragen altijd een combinatievest dat zowel beschermt tegen kogels als steekvoorwerpen; er gaat volgens Knoppert meer dreiging uit van messen en injectienaalden (boze junks), dan van schietwapens. De toenemende agressie in de maatschappij is volgens hem de oorzaak dat het vest zoveel gedragen wordt de laatste jaren.
Te zwaar
Een kogelvrij vest beschermt iedereen, van beveiliger tot taxichauffeur. WFA Remco Tomesen AMSTERDAM
...
Ze zitten vrij lekker en zijn niet al te zwaar meer. En ze zijn betaalbaar: vesten die beschermen tegen kogels en steekvoorwerpen. De laatste jaren zijn ze op steeds meer plekken te koop. Op Marktplaats (voor al 150 euro), bij spy-shops en in winkels die gespecialiseerd zijn in veiligheidskleding (daar meestal te koop vanaf zo’n 600 euro). ‘Een jaar of tien geleden waren ze nog veel te zwaar, nu zijn ze goed draagbaar’, verklaart Iwan Luiten van Engarde Body Armor de toenemende populariteit. Het bedrijf produceert de vesten. Verkopers zeggen dat ze de vraag zien toenemen. De Eurospyshop in Arnhem verkoopt er nu bijvoorbeeld 100 per jaar, de Megaspyshop in Rotterdam noemt het getal 200. Klanten zijn volgens verkopers de taxichauffeur die een paar keer is overvallen, de zakenman die op reis gaat naar Afrika, het stelletje dat een reis gaat maken in Amerika, journalisten in oorlogsgebieden en chauffeurs van
waardetransporten. Plus een groep ‘die niet vertelt wat ze van plan zijn met het vest’. Maar de meeste vraag (zo’n driekwart) bij de winkels komt toch wel van beveiligers en portiers. Zij volgen de politie, waar agenten sinds een jaar of vier in groten getale het vest dragen, en het leger. Ook zijn
‘Tien jaar geleden waren ze nog te zwaar, maar nu zijn ze goed draagbaar.’ Iwan Luiten, Engarde Body Armor
er andere grotere groepen die het vest dragen. Sinds kort bijvoorbeeld rederijen die door de Golf van Aden bij Somalië varen. En alle Rotterdamse stadswachten dragen al een paar maanden een kogelwerend vest. ‘Onze beveiligers vragen er steeds meer om’, zegt Frans Knoppert, directeur van het Haagse beveiligingsbedrijf Elegance Security. Was er tien jaar geleden vrijwel geen beveiliger die er een droeg, nu trekken sommige
De politie is al een aantal jaren aan het kogel- en steekwerende vest. Niet alle agenten zijn trouwens blij met hun vest, ze vinden hem te zwaar. Die kopen er daarom zelf eentje bij een winkel. De Eurospyshop in Arnhem verkocht er zeker twintig aan politieagenten, zegt Ahmet Okum, eigenaar van de winkel. ‘Die agenten betalen de vesten uit eigen zak.’ Politievakbond ACP krijgt inderdaad wel eens klachten van agenten, zegt voorzitter Gerrit van de Kamp. ‘Veiligheid kent een prijs. Zo’n vest is minder prettig dan een gewoon overhemd.’ Op dit moment loopt trouwens een aanbesteding voor nieuwe vesten, zegt hij. Dat agenten uit eigen beweging een nieuw vest kopen, keurt hij af. ‘Als het zo is, dan is dat een zorgelijke ontwikkeling. De vesten bij de politie voldoen aan door de minister vastgestelde normen.’ Of de vesten die agenten zelf kopen daar ook aan voldoen, is de vraag. Vesten zijn trouwens nooit 100 procent veilig. Sommige beschermen vooral tegen steekvoorwerpen, andere vooral tegen vuurwapens. Veel vesten houden bijvoorbeeld geen kogels tegen van de zwaarste vuurwapens. Een verkoper op Marktplaats dekt zich alvast in, en schrijft bij zijn product, de Meggit Armour uit de Verenigde Staten: ‘De verkoper kan nooit de kogelwerende status garanderen.’ Het vest wordt verkocht als ‘verzamelobject’. 1
VERTRAGING COMPENSEREN De Consumentenbond heeft de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) gevraagd maatregelen te nemen tegen Martinair en Transavia omdat zij consumenten die langer dan drie uur vertraging hadden, weigeren te compenseren. De bond heeft hierover tientallen klachten ontvangen van passagiers.
Dwaling
VRIJSPRAAK VOOR INA POST Het gerechtshof in Den Bosch heeft gisteren Ina Post alsnog vrijgesproken van het doden van een bejaarde vrouw in Leidschendam in 1986. Volgens het hof is er geen bewijs dat de toenmalige bejaardenverzorgster Post de 89-jarige mevrouw Kolstee in haar woning heeft gewurgd. Post werd destijds veroordeeld en zat voor dit feit zes jaar in de cel.
Terrorisme
DUITSERS: VS ZAAIEN ANGST De Duitse minister van Binnenlandse Zaken heeft gisteren felle kritiek geuit op de Amerikaanse waarschuwing aan reizigers in Europa om goed op te letten wegens mogelijke aanslagen van de moslimterreurgroep Al-Qaida. Zulke waarschuwingen helpen de terroristen om angst te zaaien, zei minister Thomas de Maizière. ‘We nemen zaken ernstig. Maar we werken liever serieus aan tips dan daarover te spreken.’
Argus Specialisten voeren actie
Wissel
BLOK FRACTIELEIDER VAN VVD
ANP
Wilders
Stef Blok gaat de VVD-fractie in de Tweede Kamer leiden. De fractie koos hem gistermiddag unaniem als opvolger van Mark Rutte, de beoogde premier die naar verwachting later deze week wordt benoemd tot formateur van het nieuwe kabinet. De 45-jarige Blok is sinds 1998 Tweede Kamerlid en was de afgelopen jaren specialist sociale zaken en pensioenen. Hij geldt als een vertrouweling van partijleider Rutte en was campagneleider bij de afgelopen verkiezingen, die de liberalen hebben
gewonnen. Blok was eerder voorzitter van de parlementaire onderzoekscommissie die het integratiebeleid onder de loep nam. Blok zei dat onder zijn leiding de fractie het minderheidskabinet van VVD en CDA met gedoogsteun van PVV kritisch zal volgen op de uitvoering van het regeer- en gedoogakkoord. ‘De afgesproken bezuinigingen en hervormingen zullen moeten worden gerealiseerd op een manier die Nederland sterker uit de crisis laat komen.’
Opeens heb je het...
The Taking of Prince Harry
Werklozen in het Taiwanese Kaohsiung kunnen zich melden als apenverjager. Deze Melkertbaan betaalt zo’n 350 euro per maand.
Het Britse Channel 4 zendt deze maand een documentaire uit, met daarin een gesimuleerde ontvoering van de Britse prins Harry.
Eerst
3
Immigratie Onhaalbare plannen
Zijn ze nou dom, sluw of geslepen? Deskundigen noemen het immigratiebeleid van het kabinet Rutte onhaalbaar. Waarom dan toch onrealistische plannen maken? Camil Driessen AMSTERDAM
...
Bill huilde niet... Dwingt u uw man om tofu te eten? ‘Nee!’ Huilde Bill op de bruiloft van dochter Chelsea? ‘Niet echt.’ Hillary Clinton werd gisteren op de Most Powerful Women Confe-
rence in Washington aan een vragenvuur onderworpen. De hamvraag was de roddel dat ze volgend jaar vice-president wordt. Haar antwoord: ‘Absoluut niet!’ 1 REUTERS
Opstelten Continuïteit en stabiliteit!
‘U bent voorlopig weer van ons af’ Vervolg van pagina 1
...
Van de eerste dertig kandidaten gaan er waarschijnlijk zeven de Kamer niet in. Een verliezende premier hier, een commissaris van de koningin speciaal voor U vertrekt er met Anke Bijleveld alweer een onderhandelaar, het is een gotspe en een burgemeester daar. U weet wel hoe het gaat met politici en baantjes. Maar goed, als die Biskop en Pieper moeilijk gaan doen, vindt Maxime Verhagen wel een oplossing. Maar pas echt grote zorgen maak ik me over Al is het mij natuurlijk ook een lief ding waard dat die Provinciale Statenverkiezingen op 2 maart goed verlopen, zodat als er in de Eerste Kamer geen meerderheid komt voor dit kabinet dan hebben we de poppen pas echt aan het dansen. En er is nog iets waar ik al een tijdje wakker van lig. Wat misschien zou helpen is als U eens een hartig woordje zou spreken met Uw goede vriend
Ruud Lubbers. Als VVD’er pur sang weet ik wat het is om te kampen te hebben met de éminence grise van je partij – ik had het er laatst nog over met Mark, dat ereleden benoemen daar hadden we dus nooit aan moeten beginnen. Frits Bolkestein werd op gezette tijden al gek van het Orakel van Diever Hans Wiegel, bij het CDA hebben ze veel meer dwarsliggende prominenten. U moest eens weten hoeveel brieven ik heb binnengekregen. Misschien kunt U ze een toontje lager laten zingen. Was het vroeger vooral de PvdA die geplaagd werd door een reeks grijze coryfeeën, nu is het de beurt aan de grumpy old men van het CDA. Lubbers, Veerman, Wijffels en Hirsch Ballin; ze zijn de nieuwe Bram Peper, Jan Pronk en Marcel van Dam. Iets anders wat mij zeer bevreemdt zijn de geluiden bij het CDA, die denken dat er in dit kersverse kabinet een hoofdrol voor Maxime Verhagen is weggelegd. De arrogantie van de macht, in de peilingen hoort het
CDA al bijna bij de zogenoemde ‘kleine christelijke partijen’. Hoe durft het CDA te denken dat Verhagen zich zomaar de invloedrijke status van oud-minister van Financiën en vice-premier Gerrit Zalm aan kan meten. En waar haalt de CDA-top het vandaan om te spreken van steun voor ‘kleine Mark’? Gelukkig heeft Mark Rutte het geduld van een olifant. Aan dat getreiter van Rita Verdonk maakte hij ook pas na een jaar een eind. Dus wees gerust, ook dit kabinet zal weer zorgen voor veel gezeur, veel crises en moties van wantrouwen. Continuïteit en stabiliteit, daar sta ik voor. En voor de zekerheid kruip ik zelf ook het kabinet maar in om de boel een beetje in de gaten te houden. Rest mij nog slechts één ding, en dat is grote dank uitspreken aan Uw adres. U bent voorlopig weer ons af, moge dat een schrale troost zijn.
Een toets invoeren waaruit blijkt of de band met Nederland groter is dan met andere landen. Zorgen dat EUlidstaten niet meer mogen besluiten tot een generaal pardon. Het hoofdstuk ‘immigratie’ in het regeer- en gedoogakkoord (ze zijn hetzelfde) staat vol ambitieuze plannen. Maar volgens verschillende deskundigen zal daar niks van terecht komen. ‘Door EU-wetten en het nieuwe Lissabon Verdrag uit december 2009 is heel veel binnenslands geklets al lang irrelevant’, constateert hoogleraar politicologie Rinus van Schendelen van de Erasmus Universiteit. ‘Ik schat dat globaal de helft van het gedoogakkoord aldus irrelevant is, of binnenkort wordt als je kijkt naar nieuwe EU-wetsvoorstellen. In theorie kan Nederland EU-wetten wijzigen of aankomende beïnvloeden; in de praktijk valt dat stevig tegen.’
Verlanglijstje Emeritus hoogleraar migratierecht Kees Groenendijk van de Radboud Universiteit Nijmegen noemt het regeerakkoord dan ook ‘een verlanglijstje waarvan de kans dat de ouders (de EU, red.) daar gevolg aan geven betrekkelijk klein is.’ In theorie kan een lidstaat een EUrichtlijn proberen te veranderen. Het initiatief voor wijziging moet door de Europese Commissie worden genomen. Als die niet doet wat Nederland wil, houdt het snel op. En stel dat de Commissie dat wel doet, dan is daarna instemming van een meerderheid van de Raad van ministers en het Europees Parlement vereist. Europa weet dat de PVV achter de immigratiemaatregelen van het VVDCDA kabinet zit, dus acht Groenendijk de kans op instemming klein. ‘Het zal de neiging om Nederlandse voorstellen op dit punt te steunen
niet vergroten.’ Waarom zou je überhaupt onhaalbare plannen in je regeerakkoord zetten? Van Schendelen ziet twee mogelijkheden. ‘Ofwel wist men aan Opsteltens tafel niet dat onze rechtsstaat stevige is verankerd in de EU, ofwel men wist het duvels goed. In het eerste geval tekent dat de domheid van politiek Den Haag. In het tweede zijn sluwheid want dat de EU het gedoogakkoord voor globaal de helft zal stoppen is dan gratis meegenomen voor CDA en VVD en geeft intussen alle gelegenheid tot verdere campagnevoering door de PVV.’ Wilders hield zich vorige week bij de presentatie van het gedoogakkoord nog van de domme en deed alsof het nieuwe migratiebeleid invoeren zo gepiept is. ‘We zijn ervan overtuigd dat het allemaal moet lukken, ook de premier zal zich daarvoor inzetten, het hele kabinet overigens’, zei hij over het aanpassen van EUrichtlijnen met betrekking tot asiel. Een boodschap die bij het CDA toch anders leeft, gezien Koppejans reactie eergisteren bij In het Oog op Morgen. ‘Hij wordt blij gemaakt met een dooie mus: veel van zijn voorstellen zijn niet eens haalbaar. Wij zijn een fatsoenlijk land dat zich aan de internationale verdragen houdt.’ Sluw, dom: of juist geslepen? Mogelijk wil het kabinet Rutte echt proberen richtlijnen te veranderen, ook in de wetenschap dat het niet lukt. ‘Succes’ hoeft namelijk niet af te hangen van het daadwerkelijk wijzigen van de richtlijnen. Ook als dat niet lukt is het signaal aan de ontevreden Nederlander dat het ze menens is. 1
Yes we can Greep uit de EU- richtlijnen die het kabinet wil aanpassen. • EU terugkeerrichtlijn (’08/115) • EU-richtlijn inzake gezinshereniging (’03/86) • EU-richtlijn langdurig ingezetenen (’03/109) • EU-richtlijn vrij verkeer (’04/38) 1
Met welgemeende groet, Ivo
Bezuinigen
De eigen bijdrage voor de psychiater die demissionair minister Ab Klink (Volksgezondheid) volgend jaar wilde invoeren, is van de baan. Klink meldde de Tweede Kamer gisteren dat hij alsnog andere oplossingen heeft om 110 miljoen euro aan eerdere overschrijdingen te dekken. De gehele Kamer verzette zich van meet af aan tegen het plan voor deze eigen bijdrage en vreesde de gevolgen voor sociale minima.
Weer niet In Tibet is het voor de tiende keer mislukt om een premier te kiezen.
PSYCHIATER WEL VERGOED
4
Eerst
Onvrede Vrede is zó 2008
En de Nobelprijs 2010 gaat naar... De Nobelprijs voor de Vrede stamt uit 1901. Een mooi idee, maar achterhaald. In deze wereld vol gemopper is een Prijs voor de Onvrede meer op zijn plaats. Onze nominaties.
RTRS
RTRS
MAHMOUD AHMADINEJAD
DE REAGUURDER EN Z’N POLITICUS SJUUL PARADIJS
MICHAEL MOORE
Er zijn mensen op belangrijke posities die elke gelegenheid te baat nemen om iets negatiefs te roepen. Bijvoorbeeld: ‘Iedereen die Israël erkent zal branden in het vuur van de woede van de islamitische natie.’ Of deze: ‘De golf van de islamitische revolutie zal spoedig de hele wereld bereiken.’ De Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad laat telkens weer zien dat hij lak heeft aan ontspanning in een wereld vol polarisatie. En hij maakt school. We noemen hier zijn Venezolaanse collega Hugo Chávez, de NoordKoreaanse leider Kim Jong-Il en het Zuid-Afrikaanse ANC-kopstuk Julius Malema. 1
Alles is kut en moet anders. Elke dag kruipen ze online en schrijven daar boze dingen onder aan de boze reacties van anderen, elkaars onvrede daarmee voedend. Want woede en verontwaardiging zijn er om gedeeld te worden. Door heel de westerse wereld zien ze zich inmiddels vertegenwoordigd door ware politieke bewegingen, de PVV, de Tea Party, het Vlaams Belang, de Deense Volkspartij. Energiek storten ze hun bittere ontevredenheid dagelijks over ons heen. Een bijzondere prestatie. En natuurlijk absoluut noodzakelijk voor de wereld van vandaag. 1
Niet veel mensen weten hun continue ontevredenheid geslaagd over te brengen in blockbuster films, maar de Amerikaan Michael Moore lukt het al jaren. In Sicko, Fahrenheit 9/11, Bowling for Columbine, Stupid White Men sjeest hij kort door elke bocht op weg naar zijn waarheid: gemene, kapitalistische bruten hebben de macht in handen. En McDonald’s is evil. Overal samenzweringen, domme Amerikanen die met wapens spelen alsof het badeendjes zijn, eerlijke mensen worden ontslagen en rotzakken maken daar winst op. Na het zien van Moore of zijn films ben je acuut ontevreden. 1
De media zijn machtig. De grootste meneer in Nederland is wat dat betreft hoofdredacteur Sjuul Paradijs van De Telegraaf. De krant vindt dat er van alles niet deugt (de kilometerheffing, linkse politici) en dat daar vooral de gewone man de dupe van is. Middels chocoladeletters, overdrijving – Paradijs in een interview: ‘Ach, De Telegraaf is een krant die alles wel wat uitvergroot. Dat pakt niet in alle gevallen altijd even gelukkig uit’ – én de omroep Wakker Nederland, bevestigt hij de verongelijkte Nederlander elke dag weer in zijn gelijk. 1
RTRS
ANP
RTRS
JOSEPH STIGLITZ
FRANKRIJK
JOHAN CRUIJFF
KLIMAATPANEL
Hij heeft de Nobelprijs voor Economie al eens gewonnen, in 2001, maar voor deze komt hij ook in aanmerking. De briljante econoom en oud-Wereldbank bobo voorspelt sinds het begin van de crisis doem en duisternis in de mondiale, financiële wereld. Nu hij een beetje gelijk heeft gekregen, voorspelt hij alleen nog maar meer, dieper en duisterder. Het is ook nooit goed. Volgens de Amerikaan zullen de centrale banken van de VS en Europa de wereld in chaos storten door de gelddrukpers aan te zetten. Bovendien is de euro gedoemd te imploderen door zwakke landen als Spanje. 1
Het Franse woord voor mopperen geeft precies het juiste gevoel weer: grogner. Je bent net geen Europees én wereldkampioen voetbal meer en dan ga je ruzie maken met de bondscoach en hem uitschelden voor hoerenzoon. Je maakt fantastische films en chansons en dat wil je graag zo houden. Dus gooi je de grenzen dicht voor culturele vervuiling door anderen (lees: de Verenigde Staten). Je wordt verzorgd van de wieg tot aan het graf, maar je gaat om de haverklap staken. Je bent de uitvinder van ‘vrijheid, gelijkheid en broederschap’, maar wil geen Roma over de vloer. 1
De helft van de tijd begrijpt niemand wat hij zegt, maar de strekking is altijd duidelijk: er deugt iets niet, iemand ziet iets verkeerd, iets moet anders, ik weet het beter. Johan Cruijff heeft verstand van Echt Alles en mag dat vrijelijk verkondigen, bijvoorbeeld als analist bij Studio Sport of columnist in De Telegraaf (zie: Sjuul Paradijs). De beste stuurlui staan echter aan wal, en daar is hij zich terdege van bewust. Even had hij de kans zich écht te bemoeien met zijn favoriete onderwerp (Ajax), maar daar reed zijn auto de Arena weer uit. 1
Het Internationale Klimaatpanel van de Verenigde Naties won de Nobelprijs voor de Vrede al eens, in 2007 samen met Al Gore. Dat was voor ze door de mand vielen. De ijskappen smelten langzamer dan we dachten en Nederland verdwijnt nog niet onder de zeespiegel; het panel heeft fouten gemaakt en ellende voorspeld ten behoeve van zelflegitimatie. En wij moeten ons steeds weer aanpassen aan het wel of niet wachtende onheil. Eerst ging het slecht met het milieu, stierven de ijsberen en zouden wij snel volgen. Toen moesten we dat bijstellen. En straks gaat het natuurlijk alsnog gebeuren. 1
TWINTIG EUROOTJES ...
FLOOR
WESTERVELD
‘M
ooie jurk!’ Bewonderend scant mijn collega mijn nieuwe aanwinst. Ik draai een rondje. ‘Van de Hema.’ ‘Van de Hema? Zou je niet zeggen.’ ‘Twintig eurootjes!’
‘Dat is ook niet duur, zeg. En toch leuk.’ ‘Prima, toch? Voor dat geld!’ Lieve hemel, wat is dat toch met ons, Nederlandse vrouwen? We kunnen het werkelijk niet laten om nog voordat we het complimentje daadwerkelijk tot ons door hebben laten dringen de prijs van de aankoop (lekker laag) tussen neus en lippen door te laten schemeren. Wat willen we daar toch mee bereiken? Een mooie jurk is een mooie jurk en die wordt niet ineens mooier als blijkt dat het een koopje was. Integendeel. Die mooie jurk is in een mum van tijd door zijn absolute bodemprijs verworden tot een veredeld hemd van
een grote warenhuisketen. Is het onzekerheid? Willen we ons misschien stiekem al van tevoren indekken? Als je maar zo snel mogelijk roept dat je die jurk voor een schijntje hebt aangeschaft, kun je je er ook geen buil aan vallen als je vrienden en collega’s het niets blijken te vinden. Maar we hebben dat complimentje dan toch al in de zak? Ik denk eerlijk gezegd dat we juist apetrots zijn. Niet op de jurk, maar op het resultaat van onze inspanningen. We willen laten zien hoe slim en gehaaid we zijn en ook hoe zuinig. Want daarvoor krijgen we in Nederland een schouderklopje: lekker calvinistisch, allemaal niet te duur en niet te dol.
‘Heeft Floor nou een jurk aan van 250 euro? Waar haalt ze dat geld vandaan? Ik vind hem trouwens niet eens zo ontzettend mooi.’ Ik hoor het ons zeggen. Wij, Nederlandse vrouwen. Mannen hebben hier namelijk absoluut geen last van: ‘Moet je m’n iPad zien! Kost wat, maar dan heb je ook wat.’ Ook Belgen zullen niet zo snel hardop roepen hoe goedkoop hun nieuwe kleedjes wel niet zijn. Maar voor ons is het een sport. Onze euro’s zijn door die koopjesdrift voor ons gevoel nog steeds een daalder waard. Kabinet-Rutte I, u had het over een koopkrachtdaling in 2011? Geen enkel punt, wij dames regelen
het wel. We snuffelen, we kijken, we besparen, we vergelijken. Pensioenleeftijd naar 66? Het maakt ons niet uit. Geef ons gewoon die bonuskaart, de dolle dwaze dagen, het prijzencircus en de Knakenland. We strijden, we schelden, we vechten. We kopen 3000 nespressocups vanwege de korting. We lopen elkaar onder de voet. Wij, bewuste vrouwen, schamen ons niet voor een koopje. Integendeel. Wij leggen ons geweer aan. In ons veredelde hemd. 1
Floor Westerveld is auteur van de roman Vrouw met bloem zoekt man met baard.
Zwartspaarders
Grote vangst
Gestopt!
De Belastingdienst is honderden zwartspaarders op het spoor gekomen via een cd-rom die door de Franse collega’s is overgedragen aan Nederland.
De Belgische politie nam op de Brusselse luchthaven 62 kilo cocaïne in beslag. Een Nederlander, een Duitser en een Spaanse werden aangehouden.
Charlie, de beroemde rokende chimpansee in de dierentuin van het Zuid-Afrikaanse Bloemfontein, is dood. Hij werd 52, tien jaar ouder dan gemiddeld.
Eerst
5
Kredietcrisis Hoe sterk staat Nederland?
Zoek de zeven zwakheden van onze banken Het IMF waarschuwde dat banken wereldwijd nog eens 400 miljard euro moeten gaan afschrijven. Maar hoe staan onze eigen banken er eigenlijk voor? Tjeerd Wiersma AMSTERDAM
...
Terwijl De Nederlandsche Bank (DNB) vorige week de boel nog probeerde te sussen en zei dat de buffers van Nederlandse banken om risico’s op te vangen flink zijn toegenomen de laatste twee jaar, waarschuwde het Internationaal Monetair Fonds (IMF) juist dat de financiële sector er minder goed voorstaat dan een halfjaar geleden. Het IMF gaat niet in op landen. Wij wel. Wat zijn twee jaar na het losbarsten van de crisis de zwakheden van onze banken?
Slagkracht Nederlandse banken zijn lang niet zo groot meer als twee tot drie jaar geleden. Daardoor zijn ze als je ze vergelijkt met hun veel grotere buitenlandse concurrenten minder weerbaar geworden. Denk daarbij vooral aan ABN Amro, maar ook aan de gedecimeerde ING.
Handel Er is minder handel op de beurs. En de handel die er is, gebeurt automatisch. Een order wordt tegenwoordig zonder een druk op de knop uitgevoerd. Er zit vrijwel geen bankier meer tussen die commissie opstrijkt. Banken hebben daardoor minder invloed op de geldstromen. Dus komt er minder binnen. Vooral voor ING een probleem omdat die een behoorlijke dealingroom heeft. Tijd om nog eens kritisch naar het verdienmodel van de handelsafdeling te kijken.
Producten Bij bedrijven en consumenten is er geen of minder vraag naar de producten van banken, zoals hypotheken, kredietverlening en beleggingsproducten. Zou het daarom niet beter zijn om bepaalde afdelingen van banken gewoon maar helemaal op te doeken? Alle Nederlandse banken kampen met dit probleem. Ze kun-
nen hun waar bijna nergens kwijt.
Hypotheken De hypotheekmarkt zit nog steeds op slot. Een huis staat volgens de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) gemiddeld 129 dagen te koop. Dat is lang. Er is genoeg aanbod, maar weinig vraag. Vooral voor Rabobank een probleem omdat die de grootste hypotheekverstrekker is van ons land. Banken lukt het wel om spaartegoeden op te halen, maar ze hebben moeite om dat geld uit te zetten en er hypotheken mee te verstrekken. Waardoor ze op een zak dood geld zitten.
Beleggingen Echt lekker gaat het niet op de beurzen, wat weer het ergste doet vrezen voor de beleggingsportefeuilles. Een nieuwe ronde afschrijvingen op de beleggingen zit er dus ook voor de Nederlandse banken dik in.
Zakenbankieren De markt voor zakenbankieren ligt voor een groot deel nog op zijn gat. ING en ABN Amro willen allebei de nummer 1 worden in het zakenbankieren. We wensen ze veel succes, want ondertussen staan grote buitenlandse partijen als het Franse Société Generale, BNP Paribas en Deutsche Bank klaar om hier ook een plekje in het zakenbankieren te veroveren.
Staatssteun Stel dat het weer mis gaat, dan staat het nieuwe kabinet van CDA, VVD en PVV niet te springen om de Nederlandse baken nog eens een kapitaalinjectie te geven. Dit kabinet bezuinigt liever. En de staatssteun aan ABN Amro van het vorige kabinet is nog helemaal niet verwerkt. En onzeker blijft of de Nederlandse Staat de peperdure aankoop van ABN Amro ooit terugverdient. Die bank hoeft dus ook niet aan te kloppen als ze weer eens een schuiver heeft gemaakt. 1
Handelsbelemmeringen zorgden tijdens de Grote Depressie al voor vertraging van het herstel. SPAARNESTAD PHOTO
Recessie Herhaling jaren dertig dreigt
Het is weer ieder voor zich De dreigende valuta- en handelsoorlog is funest voor economisch herstel. Heeft de wereld dan niets geleerd van de Grote Depressie? Jan-Hein Strop AMSTERDAM
...
Een valuta- en handelsoorlog heeft afschrikwekkende gevolgen voor het economisch herstel. Daarvoor waarschuwt de voorzitter van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) deze week. Met in zijn kielzog de president van de Wereldbank en andere prominente economen. Ook al hadden de twintig grootste economieën na afloop van de recessie afgesproken het niet te doen, toch zijn allerlei landen bezig met het beinvloeden van de wisselkoers in de hoop op economisch herstel. Vooral recente acties van Japan en de VS – waar centrale banken de gelddrukpers aanzetten – krijgen veel aandacht. China is al veel langer bezig met het goedkoop houden van zijn munt de yuan, wat weer tot boze reac-
ties in de VS leidt, die zegt dat er zo banen verloren gaan. Dat landen naar dit middel grijpen is van alle tijden. Devaluatie (of depreciatie) van de munt is nu eenmaal de snelste en gemakkelijkste manier om uit een recessie te komen: je exporteert jezelf uit de problemen. Maar het is ook al decennia bekend dat valutamanipulatie destructieve gevolgen heeft als het voorbeeld overal gevolgd wordt.
Protectionisme Valutaoorlogen zijn namelijk het voorportaal van handelsoorlogen, nu het risico groot is dat landen hun toevlucht nemen tot importheffingen of -quota om zich tegen de prijsverlaging van anderen te weren. Zulk protectionisme is volgens de Wereldbank al aan de orde van de dag, maar dreigt nu een grote vlucht te nemen door de daling van de dollar. Waarschuwingen zouden niet eens nodig zijn geweest met een blik in de geschiedenisboekjes. Tijdens de Grote Depressie van de jaren dertig gebeurde in een aantal opzichten na-
melijk precies hetzelfde als nu. De crisis begon toen ook door roekloze speculatie en escaleerde door gebrek aan internationale coördinatie: landen lieten hun munten devalueren door de goudstandaard te verlaten. Diegenen die het als eerste deden, kwamen in de regel ook als eerste uit de diepe recessie. Maar ook toen ging dat gepaard met de invoering van allerlei handelsbelemmeringen die het economisch herstel volgens veel deskundigen ernstig hebben vertraagd. Vraag is nu of de wereld een scenario als dat van de jaren dertig kan vermijden. Dit weekend zijn de ministers van financiën van de G7 bijeen in Washington, waar het onderwerp hoog op de agenda staat. Half november volgt een bijeenkomst van de G20 in Seoul. De Franse president Sarkozy, voorzitter van de top, wil een stabiel monetair systeem tot prioriteit maken. Als de verdeeldheid blijft, ziet het lot van de wereldhandel – voor Nederland als open economie van het grootste belang – er niet rooskleurig uit. 1
ALLES OP VOORRAAD!
NERGENS GOEDKOPER: GRATIS APPLE iPAD & GRATIS HTC DESIRE!
Tekort
AMSTERDAM BEZUINIGT De gemeente Amsterdam gaat flink bezuinigen. Voor volgend jaar staat een inkrimping van 83 miljoen euro gepland. Dat bedrag moet oplopen naar ruim 208 miljoen euro in 2014. Niet eerder moest de hoofdstad zoveel geld besparen. Amsterdam staat een fors financieel tekort te wachten. Het grootste deel, zo’n 112 miljoen euro, moet volgens de gemeente komen uit bezuinigingen op de eigen organisatie.
Modebeurs Het Italiaanse modehuis Prada mikt op een beursnotering in Hongkong.
ND 12 M TING! KOR
GRATIS! APPLE iPAD WiFi
GRATIS!
van €39.50 voor:
van €29.50 voor:
€25 50 p/mnd
OOK IN 3G (€99.- bijbetaling)
(Korting geldt de 1e 12 maanden)
HTC DESIRE
GR
TIS INTEA RNET
€17 50
p/mnd*
(Korting geldt de 1e 12 maanden)
Apple iPad 16GB + Samsung e1170
Android 2.1 toestel / 5.0 Megapixel
Incl. internet op je mobiele telefoon
Incl. 12 mnd gratis mobiel internet!
Incl. 275 min / 550 sms p/mnd!
Incl. 150 min / 300 sms p/mnd!
BESTEL NU RAZENDSNEL OP GSMSALE.NL 24-UURS LEVERING! VOOR 15.00 UUR BESTELD, DE VOLGENDE DAG GRATIS PER KOERIER IN HUIS!
WWW.BADENMARKT.NL
LAATSTE KANS!
INFRAROODCABINE REGINA
MAGAZIJNOPRUIMING DOUCHECABINE DB-078
236.027
210.023
HANDDOEK RADIATOREN
VAN 18
DOUCHE/STOOMCABINE BECKY
DOUCHECABINE DB-003
2050.0220
81,-
73,- VO
OR
VELE LUXE INFRAROODCABINES VANAF
BADMEUBEL JUNO
OP ALLES! 229.015
VANAF:
1250,1250.-
25%
KORTING
OP =OP!
640.090
WHIIRLPOOL TINA 232.000
- VOOR
,- VOOR
90 VAN 12
1099,-
225,VA
OR
54,- VO
VAN 19
- VOOR N 297,
VAN 25
81,- VO
1499,OR
K UW VOORDEEL PAWHIIRLPOOL POLLY LUXE 2045.0080
VAN 20
699,-
30,- VO
1249,OR
BADMEUBEL ISIS 600.089
9, VAN 97
Badenmarkt Rotterdam Schuttevaerweg 11 (Ind. ter. Spaanse Polder)
OR
42,- VO
VAN 14
599,-
999,-
Badenmarkt MegastoreRoosendaal Vlierwerf 5 (Ind. ter. Borghwerf)
Openingstijden Ma gesloten, di, wo en do 9.30-18.00 uur, vr 9.30-21.00 uur, za 9.30-17.00 uur.
BADEN IN LUXE ALTIJD MET HONDERDEN EURO’S VOORDEEL! WWW.BADENMARKT.NL Zie voor actievoorwaarden: www.badenmarkt.nl Aanbiedingsprijzen gelden af magazijn Emmeloord. Tegen meerprijs thuisbezorging en/of plaatsing mogelijk. Wijzigingen en drukfouten voorbehouden.
WHIRLPOOLS - (STOOM-)DOUCHECABINES - BADMEUBELS - TOILETTEN - SAUNA’S - BUITENSPA’S - KRANEN - ACCESSOIRES
NS *&3 !,* L)*. GRONINGEN 7 - 9 OKT LEIDEN 14 - 16 OKT EINDHOVEN 21 - 23 OKT NS festivalpartners:
Zin in een feestje op het station? Gratis en voor iedereen! NS verrast je met een gevarieerd programma vol muziek, kunst, theater, literatuur en film. Volg ook één van de veertig unieke masterclasses van o.a. John Appel, Femke van Zeijl, Joost Zwagerman, Aaf Brandt Corstius, DJ School, Universiteit Leiden, Cliniclowns of De Poolnacht. Voor de volledige programmering en het inschrijven voor een masterclass ga je naar ns.nl/festival.
Eerst
STEL...
7
Rekendictee Wiskundige verdedigt zijn titel
Winnaar: eerst gokken, dan rekenen ...dat Stuxnet Borsele bereikt
S
tuxnet heet-ie, het gevaarlijkste computervirus ooit. De wereld werd opgeschrikt door Stuxnet toen bekend werd dat de nieuwe, omstreden Iraanse kerncentrale door het virus zou zijn aangevallen. Maar daar bleef het niet bij. Een grote Nederlandse leverancier van industriële sorteersystemen heeft twee aanvallen van de gevaarlijke Stuxnet-worm afgeslagen, zo bleek deze week. Het gaat om Vanderlande Industries, dat gebruikt maakt van systemen van Siemens voor Windows, waaronder Simatic WinCC en Step 7 software. Allerlei cruciale voorzieningen als havens, energiecentrales en waterbeheersing maken van dezelfde systemen van Siemens gebruik. Met andere woorden: die zijn allemaal gevoelig voor de destructieve kracht van Stuxnet. Dat is geen prettige gedachte. Want stel nu dat de kerncentrale van Borsele besmet raakt met het virus. Dat zou betekenen dat een medewerker van Borsele heel slordig is geweest. Het virus infecteert computers namelijk niet via internet maar via manuele overdracht, via bijvoorbeeld een usb-stick. Dat is de enige manier om zulke vitale systemen te infiltreren, omdat die uit veiligheidsoverwegingen losgekoppeld zijn van het net. Vandaar ook dat het virus zo is geprogrammeerd dat een gebruiker alleen maar hoeft te kijken wat er op de usb-stick staat om besmet te raken. Er zou een algemeen verbod moeten komen op usb-randapparatuur in de buurt van gevoelige infrastructuur. Of de usb-ingang van de computers zou doodleuk geblokkeerd moeten worden. Ooit onschuldige apparaatjes als usb-sticks zijn plotseling massavernietigingswapens. Je ziet de bordjes op de werkvloer al voor je: ‘Verboden in te pluggen!’ 1
De winnaar van het Bartjens Rekendictee 2009 doet ook dit jaar weer mee. Vorig jaar maakte Allard Veldman geen enkele fout. Hij verklapt zijn tactiek. Niek Opten AMSTERDAM
...
Op de basisschool vond Allard Veldman (28), de winnaar van het Bartjens Rekendictee 2009, rekenen al het leukste vak. ‘Thuis ging ik vaak door. Ik vond het gewoon leuk om bijvoorbeeld staartdelingen te maken. Het werkte bijna meditatief voor mij.’ De liefde voor optellen, aftrekken en vermenigvuldigen is altijd gebleven bij de Amsterdammer. ‘Als ik nu door de supermarkt loop, tel ik vaak de prijzen al op. Mocht de caissière een aanbieding vergeten, dan zeg ik daar wat van. Dan kijken ze wel raar op, ja.’ Cijfers in kranten rekent hij ook vaak na. ‘Vroeger ergerde ik mij aan fouten, toen was ik fanatieker. Nu denk ik: de journalist zal zijn energie wel in andere belangrijke zaken hebben gestoken.’ Dat Veldman wiskunde ging studeren wist hij al op jonge leeftijd. Die overtuiging werd nog eens onderstreept in 1999 toen hij als vwo-scholier de Nederlandse Wiskunde Olympiade won. In de mondiale finale hoorde hij bij de beste 25 procent. Een hele prestatie, gezien zijn geringe voorbereiding. ‘Landen als China en Iran, maar ook de VS, nemen de Olympiade heel serieus. Hun
‘Als ik door de supermarkt loop, tel ik vaak de prijzen al op.’ Allard Veldman, winnaar 2009
De titelverdediger: ‘In muziek zit ook wiskunde.’ RON ZWAGEMAKER
Zevenduizend rekenaars Mr. Willem Bartjens was een Zwolse rekenmeester die de toon zette voor het Nederlandse rekenonderwijs. Het ‘Groot Zwolsch Bartjens Rekendictee’ begon in 2004 als een lokaal initiatief en groeide in zeven jaar tijd uit tot een rekendictee van nationale omvang. Vorig jaar deden op de sites van veertien regionale dagbladen 7.000 rekenaars mee. In de finale op 19 november op Hogeschool Windesheim te Zwolle onder leiding van de oud-politicus Jan Ter-
louw komen 150 titelkandidaten uit. De dagbladen vaardigen samen zestig finalisten af. Het dictee wordt opgesteld door wiskundedocent Marjolein Kool. Om fraude tegen te gaan kan dit jaar per e-mailadres maar één keer mee worden gedaan. Iedereen kan op de website www.bartjensrekendictee.nl meedoen aan het online dictee. Ook hebben docenten op pabo’s en van derdejaars scholieren havo/vwo de mogelijkheid om hun school in te schrijven. 1
theorievakken zijn makkelijker, met mijn achtergrond.’ De Amsterdammer zag vorig jaar een advertentie voor het Bartjens Rekendictee. De voorronde op internet wist hij niet foutloos door te komen, maar zijn score was ruim voldoende voor een finaleplaats. ‘Ik zag het eerst als een leuk uitje, maar toen ik halverwege door kreeg dat ik wel eens zou kunnen winnen, werd ik wat zenuwachtig. Ik bleek uiteindelijk niet de allersnelste, maar wel de enige met nul fouten.’ Zijn tactiek wil hij best prijsgeven, ook al doet hij dit jaar ook weer mee. ‘Ik gokte eerst en rekende het daarna nog eens goed na. De gok was meestal goed, daardoor had ik een snelle tijd.’ 1
MBO Zesdaagse beroepsonderwijs
‘Minimaal naar de havo; die houding is zorgelijk’ Het mbo probeert weer zijn imago op te poetsen. Voorzitter mbo-raad Jan van Zijl: ‘Het gaat altijd over die 10 procent zonder diploma.’ Eveline Domevscek AMSTERDAM
... De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties:
[email protected]
kandidaten trainen maandenlang.’ Veldman heeft zijn studie wiskunde afgerond, maar vond tot nog toe geen bevredigende baan die daarbij aansluit. Zijn leven staat nu in het teken van noten en balken, aan het conservatorium in Utrecht studeert hij klassieke zang. De liefde voor zingen ontdekte hij pas als student. De overeenkomsten tussen beide studies? ‘In muziek zit ook wiskunde, bijvoorbeeld de verhoudingen tussen de frequenties. De
Weer een zesdaagse? Vorig jaar is de imagocampagne toch mislukt? ‘Zo zie ik het niet. Deze week moet nog eens benadrukken wat het mbo inhoudt. De helft van onze jongeren werkt op mbo-niveau en is daarmee
dus heel belangrijk voor de economie. Nu ligt de nadruk nog te vaak op die 10 procent zonder diploma.’ Weten we dat dan nog niet? ‘Niet genoeg. Met name ouders denken vaak nog dat het mbo alleen loodgieters en timmermannen aflevert. Bovendien hebben velen een houding van: ‘Als mijn kind maar naar de havo gaat’, terwijl dat lang niet voor elke student geschikt is. Steeds meer vmbo’ers gaan dan ook naar de havo (zo’n 20 procent). Daar maken we ons zorgen over.’
Omdat jullie anders je scholen niet vol krijgen? ‘Nee, dat is het niet. Door deze ‘havoisering’ zie je dat veel jongeren met hangen en wurgen de havo afmaken. Vervolgens haken ze op het hbo alsnog af omdat het te zwaar is. Een groot deel van hen is meer gebaat bij werken met handen en hoofd op het mbo. Na afronding kunnen ze het alsnog proberen op het hbo. Lukt het niet, dan is het minder erg, want zij hebben al een diploma waarmee ze aan de slag kunnen. Hun kansen worden alleen maar groter door de ver-
grijzing. Daardoor zijn er weer meer vakmensen nodig.’ Het gaat dus prima met het mbo? ‘Nee, dat zeg ik niet. Zo moet het niveau van studenten die naar het hoger onderwijs willen omhoog. Het is geen geheim dat de afgelopen vijftien jaar het onderwijs taal heeft verwaarloosd. We kunnen niet alles repareren wat er op de basisschool is misgegaan, maar we kunnen er wel meer aandacht aan besteden – evenals aan rekenen en economie – zodat studenten beter kunnen doorstromen.’ 1
Kerk
OM SEPONEERDE MISBRUIK Het Openbaar Ministerie (OM) heeft in 1980 en 1985 zaken voorwaardelijk geseponeerd waarin twee betrokken priesters hebben toegegeven dat zij een groot aantal kinderen seksueel hebben misbruikt. Volgens het Parket-Generaal van het OM lijkt er sprake te zijn geweest van bewijsbare zaken. ‘Vastgesteld moet worden, dat dit geen juiste beslissingen zijn geweest’, aldus het OM gisteren. De top van het OM reageert daarmee op het boek Vrome Zondaars
van NRC-journalist Joep Dohmen, waarin beide zaken staan beschreven. Het Openbaar Ministerie bestrijdt niettemin het in het boek geschetste beeld dat justitie ‘er vooral alles aan deed om de verhoudingen met de kerk goed te houden.’ Ook in de jaren tachtig leidde seksueel misbruik door kerkelijke functionarissen ertoe dat verdachten voor de rechter werden gebracht en werden veroordeeld, aldus een woordvoerder.
Dure diamant Veilinghuis Sotheby’s veilt op 16 november in Genève een roze diamant met een geschatte waarde van 19,5 miljoen euro. De steen is uiterst zeldzaam en heeft een gewicht van 24,78 karaat.
8u u uyȔ
Tandenborstel D12.013 Basic 80% van de gebruikers poetst liever elektrisch dan met de hand. 7.600 rotaties per minuut. Incl. 1 opzetborstel. Art.nr. 10 83 34
nn
p
VAN NS PROFITEER LAATSTE KA ! P! EL =O DE OP OR VO NOG MEER
10-75%
32.99
EXTRA KA* SSA KORTING n met een sticker.
*Op alle artikele
8
Perspectief
Verdacht Marco Kroon
Held met smetten
De hoogst onderscheiden militair van Nederland staat eind november terecht. Waarom kapitein Kroon beter presteerde in het leger dan achter de bar.
Arnold Karskens
...
D
e problemen voor de gedecoreerde kapitein Marco Kroon beginnen op 21 november 2008. Dan neemt hij Feestcafé Vinny’s op de Bossche Pensmarkt over. Het is een rib uit zijn dan 38-jarige lijf, namelijk 110.000 euro sleutelgeld, voor de goodwill, inboedel en speelkasten, plus maandelijks 5.000 euro pacht. Dat is veel voor een vloeroppervlakte van 33 vierkante meter, waarvan de omzet alleen op mooie dagen een extra zetje krijgt met een klein terras van vier tafels. Dat Marco’s oog viel op de kroeg met de gele klokkengevel was logisch. Zijn nieuwe vriendin Mirjam bediende er en hij, sowieso niet vies van een glas en een lach, hield er driemaal een reünie met korpsgenoten. Kroons leiderschapscapaciteiten bleken op missies in Irak en Afghanistan een stuk beter tot hun recht te komen dan achter de toog in de Bossche binnenstad. Opmerkelijk, want zijn familie kent een lange traditie van kasteleins, vertelt zijn vader. ‘Zijn opa oberde in een hotel. Maar Marco had niks met de horeca.’ Volgens een oud-caféondernemer verwarde Mar-
co de cafévloer met de appèlplaats. ‘Hij snauwde mensen die overlast gaven en public af, terwijl een echte waard zo iemand even apart neemt.’ Het ooit zachtmoedige karakter van Vinny’s, hang-out voor gays, verdwijnt. ’Zestig procent van de vaste klanten bleef weg’, zeggen de oude uitbaters. Onder de klanten van Vinny’s die nog wel kwamen, bevinden zich marktkooplieden, handelaren en ‘vrije jongens’ die de wet als een keurslijf zien. Marco begreep best dat kieskeurig mensen weigeren niet slim is met de schuldenlast die hij had. Dus mocht ene Peter gewoon naar binnen. Peter draagt gouden kettingen om zijn dikke nek en is werkzaam in coffeeshop Expreszo, waar dit jaar een klant op de stoep werd geliquideerd. Een maand eerder, in december 2009, haalt de politie diens huis aan de Columbusstraat ondersteboven, waarbij twee vuurwapens worden gevonden. Aan de deur wil Peter weinig zeggen. ‘Fijne dag verder.’ Hij handelde in stroomstootwapens, gecamoufleerd als een portable telefoon, die hij onder andere in Kroons café verpatste. De oorsprong van de wapens ligt bij een handelaar in Schijndel, die ze op zijn beurt kocht in Duitsland. ‘Daar zijn ze legaal.’ De prijs schommelt rond de 50 euro. ‘Geen goeie handel, want je maakt
‘Zijnopa hielpals Britssoldaat DenBosch bevrijden.Ik denkdathij zijnmoeden intelligentie vanhem heeft.’
nauwelijks winst’, zegt hij. In Nederland worden stroomstootwapens gebruikt bij overvallen, ze verlammen de tegenstander door stroomstoten tot 500.000 volt, of zelfs hoger. Bezit en handel worden bestraft met maximaal vier jaar gevangenisstraf. Marco neemt er vier af. Eén geeft hij aan zijn vriendin als persoonlijke bescherming. Ook zijn broer voorziet hij. De laatste reageert lauw als hem om een reactie wordt gevraagd: ‘Ik werk hier niet aan mee.’ Terwijl de wapens onder tafel van eigenaar wisselen begluurt de Bossche Criminele Inlichtingendienst het café op steenworp afstand van het stadhuis tussen november 2009 en januari 2010 volgens de persofficier ‘uitvoerig en nauwlettend’.
Held De grootste Nederlandse held van de laatste vijftig jaar, gelauwerd met de Militaire Willems-Orde, Marius Johannes Kroon (1970), groeide op in een buurt die in Den Bosch niet echt goed bekendstaat. ‘Tachtig procent van de jongens met wie ik vroeger optrok zijn op het verkeerde pad terechtgekomen’, laat Marco Kroon zich tegenover het Brabants Dagblad ontvallen. Hij overleeft als een straatwijs ventje en wie kennissen of familieleden spreekt, krijgt een palet aan karaktertrekken. Van ‘opvliegend’ en
‘niet sociaal’, tot ‘hij is een goeie jongen’. Anderen slingeren tussen loyaliteit en angst: ‘Ik vertel niks’ en ‘het lijkt me beter daarover mijn mond te houden’. Zijn moeder staat vierkant achter haar zoon: ‘Hij was een gezonde, normale en vooral sportieve jongen. Hij deed aan judo en karate. Ik heb acht diploma’s van hem.’ Na de lagere school volgde Marco de mavo en de havo op steenworp van de Sint-Janskathedraal. ‘De pauzes waren altijd gezellig’, meldt hij zelf op de website schoolbank.nl. Zijn moeder: ‘Hij haalde een 9,9 voor zijn wiskunde, het hoogste examencijfer ooit gegeven op die school.’ Intussen voetbalt Marco bij de Bossche Voetbal Vereniging. ‘Hij was een talentvol keeper’, herinnert een oud-clublid. Marco mag dan klein zijn voor zijn leeftijd, hij evenaart zijn veel langere collega’s. Belangrijke karaktertrekken als ‘lef’ en ‘doorzettingsvermogen’ zitten in de genen. Zijn opa maakte als Brits soldaat deel uit van de 53ste Welsh Division. Zijn moeder: ‘Die hielp Den Bosch bevrijden. Ik denk dat hij zijn moed en intelligentie van hem heeft.’ Dat Marco voor het Korps Mariniers kiest als beroepsopleiding ligt dus in de familielijn. ‘Hij was gemotiveerd en wilde doorgaan’, zegt een persoon die hem in Rotterdam als rekruut zag binnenstappen. ‘Bij de
Geef acht!
Soms wel….
...soms niet
Sinds de invoering in 1815 werd de Militaire Willemsorde voor ‘moed, beleid en trouw’ ruim zesduizend maal uitgereikt.
Zo’n vierduizend militairen kregen die voor het vechten in koloniale oorlogen. Verzetsmensen uit de Tweede Wereldoorlog werden slechts 35 keer geëerd.
Connecties zijn belangrijker dan moed voor de MWO. Prins Bernhard werd tot ridder geslagen, maar vocht nimmer aan het front.
Perspectief
9
Operation Perth
HOLLANDSE HOOGTE
opleiding doen ze gewoon wat van ze wordt gevraagd. Hij dus ook.’ Collega Gerold O. schoot in 2006 zijn vriendin Nadine Beemsterboer dood. In 2003 vermoordde ex-marinier Paul S. zijn ex-vrouw, zwager en schoonouders. Anderen smokkelden cocaïne uit de Antillen. Maar Marco bleef stabiel: ’Geestelijk een normale vent. Hij was niet bekend in het hulpverleningscircuit’, meldt een verzorgster. Vijanden heeft Marco evenmin. Behalve dan de een of twee die met hem te doen kregen als sergeant.’ Privé spoort het soldatenleven minder. Door de vele en langdurige uitzendingen scheidt Marco tweemaal. Een collega-marinier, vóór hem in de opleiding, stangt: ‘Als hij carrièrekansen bij ons had gehad, was hij heus niet weggegaan. Dus echt uitmuntend zal hij niet geweest zijn.’ Na vijf jaar stapt Marco over naar het Corps Commando Troepen en wordt uitgezonden naar Irak en Afghanistan. Drie sterren sieren uiteindelijk zijn epaulet: hij is opgeklommen tot de rang van kapitein en krijgt een staffunctie op de basis in Roosendaal. Hij struint internet af op zoek naar snufjes die van pas kunnen komen voor het Korps, zoals wapens, overlevingspakketten en schoeisel. Minder enerverend dan het leiden van een team Special Forces, dus de overname van een café in dezelfde
periode komt voor de overijverige Marco als een buitenkansje. Van zijn werkgever Defensie krijgt hij groen licht. Over de vraag of het ministerie met een werkgeversverklaring garant heeft gestaan wil de Mass Horeca Advies Groep, die de overname administratief regelde, geen uitlating doen. Volgens voorzitter Wim van den Burg van de militaire vakbond AFMP had het ministerie moeten ingrijpen. ‘Als je weet dat hij een café wil overnemen met een reputatie van geweld en drugshandel, raad je dat af.’
Koppigheid Na alle successen op het slagveld denkt Marco dat hij alles aankan. Zijn doorzettingsvermogen gaat over in pure koppigheid. Filmmaker Vik Franke trok lange tijd op met Nederlandse commando’s. ‘Iedere schoonmoeder wil dat haar dochter trouwt met een zoon die voldoet aan hun criteria voor betrouwbaarheid en eerlijkheid.’ Maar Franke, die zelf ooit een geweer oppakte en met commando’s meeschoot in Uruzgan, kent ook de verhalen over aanpassingsmoeilijkheden. ‘Een Amerikaanse commando zei me: Het kost me altijd een paar maanden voordat ik thuis ben.’ Na de overname van Vinny’s bazuint Kroon rond dat hij een jaar lang gebruikers heeft moeten verjagen. Flesjes en zakjes met harddrugs vindt
Kapitein Marco Kroon ontving op 29 mei 2009 zijn Militaire Willems-Orde met name voor zijn optreden tijdens de gecombineerde lucht- en landaanval Operation Perth in de Baluchi-vallei, Uruzgan in juli 2006. Bij een speech opgetekend in het tijdschrift van de Nederlandse Officieren Vereniging Carré in januari 2009 vertelde Kroon dat onder de tegenstanders gewonden vielen en dat die ‘conform de geldende regels’ werden verzorgd. Over hun verdere lot is echter niets naders bekend gemaakt, terwijl deze gewonden volgens de Geneefse conventie krijgsgevangen waren onder verantwoordelijkheid van Nederland. Na Operation Perth, die samen met Australische, Amerikaanse en Afghaanse troepen werd uitgevoerd, spraken medewerkers van de Missie van de Verenigde Naties in Afghanistan UNAMA een vrouw uit het dorp Dehjawz, die vertelde over de dood van 21 mannen, 8 kinderen en 3 vrouwen. Leden van de Onafhankelijke Afghaanse Mensenrechtencommissie AIHRC ondervroegen gewonden: ‘Eén getuige zei dat mensen op een rij werden gezet en vervolgens werden doodgeschoten.’ Volgens toenmalig commandant van de Nederlandse Deployment Task Force kolonel Henk Morsink zijn bij de schoonmaakoperatie geen gewonde talibanstrijders aangetroffen. ‘Ze vechten tot het einde’, tekende Trouw uit zijn mond op, op 15 augustus 2006. Minister van Defensie Eimert van Middelkoop meldde op 25 februari 2009 de Tweede Kamer dat mensenrechtencommissie AIHRC ‘niet op de hoogte is van deze zaak’ en dat de incidenten nooit zijn onderzocht. Dat Defensie Marco Kroon extra steunt om tegenstrijdigheden over diens optreden in Uruzgan uit de openbaarheid te houden is onjuist, stelt voorlichter Otte Beeksma. ‘We leven niet in een bananenrepubliek.’ 1
hij maanden later nog in de toiletten. De beschuldigende vinger wijst naar de vorige pachters, Vincent Verpalen, de naamgever van Vinny’s, en diens vriend Wim Chambon. Chambon reageert als gestoken: ‘We hebben vijf jaar de zaak zonder problemen gerund. Als Marco er drie maanden zit, wordt hij al in de gaten gehouden. Zijn vriendin werkte er. Hij kwam er vaak. Als er drugs verhandeld werden, had hij de zaak toch niet voor zoveel geld overgenomen? Kroon is een pathologische leugenaar, dat durf ik eerlijk te zeggen.’ Kroon wordt verdacht van drugsgebruik. Daarop staat ontslag uit het leger. Zijn bewering dat op Tweede Kerstdag 2009 drugs in zijn glas werden gestopt en dat die de oorzaak waren van afwijkend gedrag, noemt Chambon onzin. Toen de twee nog vriendschappelijk met elkaar omgingen, vielen zijn drukke manieren hem vaker op. ‘Dan leek het wel of hij aan dubbele ADHD leed. Hij sprong over de bar. Mensen zeiden: die is niet goed snik.’ Een collega-militair: ‘Ons kader was fel op drugs en alcohol, dus tijdens de opleiding hebben we geen van allen gebruikt. Later? Ja, hé, niet vragen naar de bekende weg. Een mens moet alles uitproberen, dus ook drank en een stickie. Maar harddrugs... hij is toch niet gek?’ Van handel in verboden vuurstoot-
Kroon, met vriendin Mirjam, Vincent Verpalen (links) en Wim Chambon.
‘Alserdrugs verhandeld werden,hadhijdezaak tochnietovergenomen?’ wapens is volgens de oud-pachter bewijs genoeg. Van de stroomstootwapens die Peter verkocht, leverde hij later 22 in op het bureau. Vier informanten hebben verklaringen afgelegd. ‘Dat heeft de marechaussee me zelf verteld. Ik snap niet dat Marco er zich zo probeert uit te lullen. De rechtbank is ook niet achterlijk.’ Marco zelf zegt dat hij in deze periode na het schoonvegen van zijn café werd bedreigd in briefjes en smsberichten, maar gooide die weg. Het
enige bewijs van een telefonische bedreiging werd niet náár maar úit zijn café Vinny’s gestuurd naar oud-uitbater Chamdon. ‘Je bent te ver gegaan. Je gaat eraan.’ De dader heet F. en heeft er een nacht voor vastgezeten. Van zijn stamcafé moet iedereen afblijven, laat hij telefonisch weten: ‘Eens per maand is het toepavond, gezellig met ’n pilsje erbij. Van drugsgebruik heb ik niks gemerkt. Maar wat dan nog? Dat wordt overal gebruikt in de Bossche binnenstad.’ 1
Niet geschorst Op 29 november staat kapitein Marco Kroon terecht voor de militaire rechtbank in Arnhem wegens ‘het voorhanden hebben en verstrekken van enkele stroomstootwapens en het meermalen voorhanden hebben van kleine hoeveelheden harddrugs voor eigen gebruik’. Het vervolgingstraject, dat begon in januari, kent vreemde kronkels. In september werkte de arrondissementsrechtbank in Den Bosch samen met het ministerie van Defensie aan de ‘afstemming van een persbericht’ over de gelauwerde Marco Kroon. Dat is exceptioneel in een land waar de rechtelijke en de uitvoerende
macht zijn gescheiden. Kroons advocaat Geert-Jan Knoops wordt betaald door het ministerie van Defensie, terwijl de strafbare feiten plaatsvonden in privé-tijd. ‘We betalen zijn advocaat vanwege zijn bijzondere positie en de complexiteit van de zaak’, motiveert plaatsvervangend directeur voorlichting Otte Beeksma. Evenmin is Kroon ooit geschorst door zijn werkgever, de standaardprocedure bij verdenking van drugsgerelateerde zaken en handel in verboden wapens. ‘Marco Kroon is een unieke persoonlijkheid, hij is niet geschorst want elke zaak is individueel.’ 1
Den Bosch: crimineel...
...gezellig...
...en sportief
Volgens de misdaadmeter van het AD prijkt Den Bosch nr. 17 op de lijst van onveiligste steden van Nederland.
Den Bosch mocht zich tussen 2003 en 2005 de beste binnenstad van Nederland noemen.
Den Bosch is in 2010 uitgeroepen tot de Sportgemeente van het jaar. 72 procent van de circa 100.000 inwoners beweegt.
10
Groei
Wie
Wat
Cv
Ambitie
Martijn van Hassel en Alfredo Silva (beiden 31) van het Amsterdamse horlogemerk Fromanteel.
Fromanteel verkoopt horloges via de betere herenmodezaken en laat ze in een tijdsbestek van zes weken in elkaar zetten in Zwitserland.
Silva was bedrijfsadviseur en Van Hassel mag zich bouwkundige noemen. Ze kennen elkaar van een eerdere baan bij Red Bull.
Na 2 jaar freewheelen willen Silva en Van Hassel het horlogemerk verder op de kaart zetten. Expansie zoeken ze buiten Nederland.
Fromanteel Een klokkie voor de metroseksueel
‘Horloge heeft geen functie meer’ Een voorliefde voor mooie spullen bracht hen negen jaar geleden al samen. Pas twee jaar geleden besloten ze een eigen horlogemerk te beginnen. van het bedrijf zijn Silva en Van Hassel inmiddels ook begonnen aan een zogeheten verkenningstocht in de lederwaren. ‘We hadden al een ‘Clockmaker’s Pack’ die in een mooi leren etui zat. En nu zijn we ook bezig met het ontwerp van een eigen portemonnee. Wij denken dat het een logisch volgend mode-accessoire is. En dat het iets is wat niet te ver van onze horlogecollectie afstaat’, zeggen Van Hassel en Silva.
Tjeerd Wiersma AMSTERDAM
...
Een Amsterdams horlogemerk. Het is niet het eerste wat in je opkomt als je aan horloges denkt. Toch geloven Martijn van Hassel en Alfredo Silva heilig in het avontuur waaraan ze nu twee jaar geleden met Fromanteel begonnen zijn. ‘Wij hebben voor een heel andere benadering gekozen dan de meeste horlogemerken.’ In plaats van ze te distribueren via juweliers, verkoopt Fromanteel horloges via de betere herenmodezaken. Een horloge is volgens Silva namelijk eerder een modeaccessoire geworden dan dat het nog een object met een functie is. ‘Je kunt nu ook op genoeg andere plekken de tijd waarnemen, waardoor een horloge eigenlijk niet meer is waar het ooit voor bedoeld was. Daarom hebben wij het over een andere boeg gegooid en zijn we veel meer op het mode-aspect gaan zitten’, vervolgt hij.
Innovatiemachine
Modebewuste man Fromanteel is vernoemd naar een bekende Amsterdamse horlogemaker uit het verleden. Het merk richt zich op modebewuste mannen die graag willen laten zien dat ze een opvallend klokje met een flitsend bandje aan hun pols dragen. Hoewel de horloges wel in een atelier in Zwitserland worden gemaakt, tekenen Van Hassel en Silva zelf voor het ontwerp en houden ze zich verder vooral bezig met de marketing en verkoop van het horlogemerk. ‘We liggen met onze horloges in 23 herenmodezaken in Nederland. Verder zijn we in België te koop en sindskort ook in Johannesburg in Zuid-Afrika.’ Hierna gaan ze hun pijlen richten op Amerika en Scandinavië. ‘Met name de Scandinavische markt is voor ons een heel interessante. Mannen zijn daar veel meer
SINGAPORE VALLEY ...
MARK
LEENARDS
A
ls een gemiddelde belegger aan technologie denkt, denkt hij al snel aan de NASDAQ, de Amerikaanse technologiebeurs. Sommigen denken misschien eerst aan ASML of Logica. Ik denk echter aan Singapore: het beste jongetje van de Aziatische klas.
Silva en Van Hassel van Fromanteel wilden altijd al samen aan een eigen avontuur beginnen. FRANK GROELIKEN
bezig met hun uiterlijk en zijn ook eerder geneigd accessoires te dragen. Een mooie complementaire sjaal bijvoorbeeld‘, zegt Van Hassel. Sinds de oprichting van het merk hebben ze zo’n 800 horloges verkocht. Wie zich
de trotse eigenaar van een Fromanteel wil noemen, moet bereid zijn daar zo’n 350 euro voor neer te leggen. Maar volgens Van Hassel en Silva heeft hij dan ook wat. ‘Al onze horloges verschijnen in een beperkte op-
lage en het ontwerp is redelijk uniek in zijn soort. Bovendien kunnen we een horloge zo laten maken dat het precies aan je wensen voldoet‘, zeggen de twee ondernemers in koor. En hoewel het horloge de basis blijft
De economische cijfers uit de stadstaat maken het land een ‘must-have’ voor de moderne belegger. Een paar feitjes: de Singaporese economie groeit dit jaar naar verwachting met meer dan 10 procent (15 procent volgens de analisten van JPMorgan). De werkloosheid ligt stabiel rond de 2 procent, een van de laagste percentages ter wereld.
logie. En dat bij een lagere rente dan in Europa. Vooral op het gebied van bio- en nanotechnologie loopt de efficiënte, voormalig Britse kolonie voorop. Maar ook in de chemische sector is Singapore verworden tot de ‘Silicon Valley’ van het Oosten, mede dankzij miljardeninvesteringen van het ‘sovereign wealth fund’ Temasek. Dit staatsbedrijf beheert een imposante 185 miljard dollar. Temasek staat symbool voor de ondernemersgeest die heerst in de multiculturele stadstaat. Deze wordt feitelijk geleid als een bedrijf, door één groep machthebbers. Politiek mag dat gevoelig liggen, economisch werkt het systeem prima.
Wat is de keerzijde van dit succes?, zou u wellicht denken. Peperdure aandelen, een enorme toestroom van gelukszoekers of conflicten met armere buurlanden? Niets van dit alles. Singapore staat op goede voet met Europa, de VS en China en heeft in het verleden alleen wat trammelant met Indonesië gehad.
Silicon Valley Huizenprijzen stegen alleen al in het tweede kwartaal meer dan 5 procent, bij een jaarlijkse inflatie van circa 3 procent. Het land heeft een handelsoverschot en belangrijker nog: het is een broedplaats voor nieuwe techno-
Goedkope aandelen Het land zelf is weliswaar niet goedkoop, maar de lokale aandelen zijn gewaardeerd op een zeer acceptabel niveau van vijftien keer de verwachte winst dit jaar. Dit is vergelijkbaar met de VS en goedkoper dan Chinese aandelen. Wie goed zoekt vindt echter
Wat ze leuk vinden aan hun bedrijf is dat ze een soort natuurlijke innovatiemachine zijn geworden. ‘En daar leren we iedere keer weer van’, vult Silva aan. Nu ze twee jaar bezig zijn, denken ze wel dat de tijd van pionieren voorbij is. ‘We hebben onszelf een paar jaar de tijd gegeven om een beetje te freewheelen en de boel op te tuigen, maar aan die tijd is nu wel een eind gekomen.’ De uitdaging voor de twee eigenaren van Fromanteel wordt dan ook om de onderneming naar een volgende fase te tillen. ‘In eerste instantie willen we dat op eigen kracht doen, maar ik sluit niet uit dat we in de toekomst ook wel externe financiering gaan zoeken om verder en sneller te kunnen groeien. Het enige is dat we de zeggenschap over Fromanteel ook niet te snel uit handen willen geven’, vervolgt Van Hassel. Wat de twee ondernemers samenbracht was een eerdere baan op de marketingafdeling van Red Bull. Daar kwamen ze erachter dat ze beiden een voorliefde voor mooie spullen hadden. Vanaf dat moment wisten ze eigenlijk al dat ze ooit iets samen moesten gaan doen. Alleen nog niet wat. Het moment daarvoor brak twee jaar geleden aan. Een gezamenlijke vriend die een paar Zwitserse horlogemerken vertegenwoordigde, wees hen op de pracht en complexiteit van een klokkie. Vanaf dat moment viel de puzzel op zijn plek en zijn ze zich het horlogemakersvak eigen gaan maken. 1
diverse koopjes, zoals technologiebedrijf UMS op zes keer de winst. Het bedrijf heeft nauwelijks schulden en opereert in een interessante nichemarkt. Net als veel Singaporese bedrijven heeft UMS productiefaciliteiten in Maleisië, waar de loonkosten een stuk lager liggen. De koers van het aandeel is al verdubbeld sinds begin juni, maar u bent echt niet te laat; de winstverwachting verdubbelde ook. Zo gaat dat in Singapore. 1
Mark Leenards is fondsmanager van het SBS Global Equity Fund. Dit fonds heeft momenteel een long positie in UMS Holdings Ltd.
In de lift
Goudautomaat
Prijsknaller
Marktonderzoeker NEA verwacht voor 2010 een omzetgroei van 3,7 procent voor de Nederlandse transportsector. In juni was dat nog maar 2,6 procent.
Omdat het een succes is in Abu Dhabi gaat het Duitse Gold to go nu ook 35 goudautomaten plaatsen in de VS. Daar kunnen goudstaafjes worden gepind.
EasyJet heeft het afgelopen jaar bijna 8 procent meer passagiers vervoerd. Ruim 48,5 miljoen mensen vlogen met de luchtvaartmaatschappij.
entertainment
11
Marks Soort Mensen; door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering
Q&A
Bungalow 8, 19:05 uur, Amsterdam Patries lanceert een blaadje
‘Lik me reet, oh nee doe maar niet!’
...
Succesvolle Piet zonder sterallures Redactie MSM
...
Coole Piet Diego neemt vandaag de clip op voor zijn duet met Mary Poppins. MSM belde met verbindingsproblemen, ‘want de iPhone 4 doet het niet goed vanuit Spanje’.
De bruine ogen van Patricia Paay hebben een magnetische uitstraling. Je blijft erin kijken. Leeftijdloze sensualiteit. En toch vertrouw je dat lachje niet helemaal. Bij de lancering van haar online magazine stonden acht cameraploegen en een tiental fotografen (ha, daar is Edwin Smulders) klaar om haar te onthalen. Dat is een wereldprimeur. Lanceringen van online blaadjes over de koningin worden misschien beter bezocht, maar dit voelde aan als iets groots, terwijl – en daar moeten we gewoon eerlijk in zijn, Patries – La
AMSTERDAM
...
In duet met Mary Poppins? ‘Ik had de voorstelling gezien en ik vond het zo’n mooie, lieve vrouw. Ik heb de stoute schoenen aangetrokken en gevraagd of ze een duet met me wilde opnemen.’ Is ze een beetje zoet geweest, die Sophie Veldhuizen? ‘Jazeker. Sophie is een heel behoorlijke, nette dame. Ik kon niets stouts over haar vinden in het boek.’
‘Wat ik zelf heb geschreven? Ik heb met iedereen die ik leuk vond overlegd.’
La Paay: leeftijdloze sensualiteit. ANP
Patricia Paay
Paay Magazine toch een variant is op het ego is. ‘Ja, en? Daar werd ik voor gevraagd en waarom niet.’ Waarom wel, herhalen we Theo Maassen die haar vorig jaar de les las in De Wereld Draait Door na haar playboyshoot op zestigjarige leeftijd? ‘Tja, waarom?’, lacht ze terug. Omdat ze een kleine Rotterdamse manipulator is natuurlijk. ‘Joh, dat is mijn werk toch’, lacht ze.
Het is gênant en grappig en daarom staan we allemaal weer te grijnzen, zeker omdat het uit de mond komt van een kleine vrouw met prachtige ogen. Govert de Roos: ‘Ze is natuurlijk nog steeds heel mooi.’ Vier keer fotografeerde hij haar voor de Playboy, maar de laatste sessie durfde hij niet aan. ’Ik had te weinig tijd om het top te maken.’ Hij is tot nu toe gespaard gebleven
Bewegende cover Inmiddels heeft ze naar eigen zeggen al 50.000 lezeressen aan zich weten te binden die al bij voorbaat via internet naar haar wetenswaardigheden willen luisteren. Zelf heeft ze het voorwoord gedicteerd en veel gepraat met redacteuren. ‘Wat ik zelf heb geschreven? Nou, ik heb met iedereen overleg gevoerd die ik leuk vond. Maar ik kan schrijven en ik kan lezen.’ Govert de Roos, haar hoffotograaf’, heeft een bewegende cover gemaakt. ‘En die leeft’, zegt ze. Als ze zich afvraagt op wat voor camera ze is vereeuwigd, zegt ze, nadat Edwin Smulders opmerkte dat het een ‘klikklak’ is: ‘Ach lik me reet’, waarna ze schrikt: ‘Oh, nee doe maar niet.’
voor haar toorn. Als ze op een zelfgecreëerde persconferentie vraagt wat we ervan vinden, en een fotograaf ‘prachtig’ roept, zegt ze: ‘Slijmbal!’
Allemaal roddel En zo gaat het voort en voort. Ze beledigt met de bargoense uitdrukkingen van een marktkoopman, maar is charmant als een prinses met een lyceumopleiding. Die laatste aanval op Tatjana in Story
(dat ze Ronny Rosenbaum ‘als een kind behandelde’) was ook weer zo hilarisch, vonden we. ‘Man, dat is allemaal roddel, Niks van geloven.’ Maar wel glimlachen als de glossy’s flitsen om haar en d’r lover Nicky, een gezellige vastgoedtelg, vast te leggen. Dan knipoogt ze toch nog even naar M van MSM: ‘En jij bent mij veel te bijdehand.’ 1 Filmpje: www.depers.nl
In oktober verschijnt je album Coolste Hits 2 waarop ook bijdragen staan van Frans Bauer en Gerard Joling. Je hebt bijna meer duetten dan Marco Borsato? ‘Veel mensen vinden het leuk om mee te werken. Sommige bekende Nederlanders herkennen nog een beetje het kind in zich. Neem nu Gerard Joling. Dat is gewoon een groot kind.’ Niemand weigert? ‘Nee, maar er zijn wel mensen die we niet vragen. Ik vind Dinand Woesthoff bijvoorbeeld een fantastische zanger, maar ik denk dat zijn fans een beetje in de war raken als hij hier Sinterklaasliedjes komt zingen. Terwijl hij wel altijd heel lief is geweest.’ Je maakte een album, een tv-serie, drie films. Al sterallures? ‘Nee, als je met kinderen werkt krijg je die nooit. En het is en blijft het feest van Sinterklaas.’
¸ ¸ ¸ ¸ ¸
hvv~~v ~ vxvrv t~z~nv n~v~ ï [p ~vv tn vv ~ tn IOfY ktv~z pvv Xnpvvv~~v Ivnn vr| £ åï¬ v nnt
Je hoeft dus geen champagne en snoepgoedmix zonder de roze schuimpjes in je kleedkamer? ‘Nee hoor, ik ben blij met een beetje water en een chocoladeletter.’ 1
Wéér Van Nieuwkerk?
Gênant Hoekje
WIE IS DE GROOTSTE
DEAP THROAT BIJ ’T PAROOL
De vijftig nominaties voor de JFK Greatest Man 2010 zijn bekend, en wéér staat VARA-snoepje en winnaar van vorig jaar Matthijs van Nieuwkerk in de lijst. Geen MSMmannen dit keer in de running voor ‘meest stijlvolle, coole, creatieve, avontuurlijke’, et cetera, Nederlandse man. Tussen de grijze haren van Ferry Mingelen en Peter R. de Vries staan wel Waylon en Wesley. Onze collega Eric Smit is ook genoemd.
Jan Zandbergen, zeg maar de MSM van HP/De Tijd, verspreidt een vilein gerucht op Twitter over de al te innige overlegstructuur tussen Parool-hoofdredacteur Barbara van Beukering en haar adjudant Henk Steenhuis. ‘Henk Steenhuis samen met Barbara van Beukering. Als de achterbank van de taxi toch eens kon praten...’ Gevraagd naar details, blijft het stil.
Kanye Kroes Kanye West rapt over topmodel van Hollandse klei Doutzen Kroes.
» Kvv p~v v tv~z n nn nv v nn £ ï¬ vn v nnt
¶
Äï 7
E rF E j`M Mvv E j`M Ovnv «£
€
v ~
k |v j`M Iv~>> ktvvnv zvtv vvn~zv nt~~n~vv n £ ï¬ n z zvv ~vv n j`M |vvxF Ov pz |v tv ~vv vlx vvx~v ~ £ åï¬F j`M Tvt nn [p~v ~ pn~ n vv Rn~ jv `~rF Vv tvv ~ nx|nv~ n |vvv pvF `~~~z~zv pv|tvF X~ pvr|~pnn|v~t v nntv rFF
De tiplijn Al uw smeuïge tips en commentaar mogen naar
[email protected]!
Housing Agency Voor onze internationale clientèle zijn wij altijd op zoek naar gemeubileerde / gestoffeerde appartementen en huizen in Amsterdam, Amstelveen e.o. Neem contact op voor een vrijblijvende afspraak: Amsterdamseweg 181 Amstelveen Tel: 020 4417775 www.amstelhousing.nl
[email protected]
WQLaP[[LU[L L[TLUZLUKPLV TZL9VKL NHHUKVLUT TZ[LYKH [( OL IPQ >PSQPQPL[ZSL\RZ LY KHU]YPQ^PSSPN LU2PQRVW ^HJO[LU&>VYK UHTLSPQRUPL[HSSLLUIPQYHTW LY 2Y\PZ>LaPQU S IL VM T KH [LY YVKLRY\PZUSHTZ
+&'!''#%!$" $!%)!"$# !!"($(!,!)!!'&& !!"!$%#$#'&& -6))50D;-)<6-<.,< )8-375;=779;<1;--6--<>-67<, 3):;--4>))9=97-/-9,- )<:=)6=1/676=-9*4--. ->126*7-9-6<1;,1;/-*1-,57/-60<6>126-6:)5-6:;-44-6 <1;5))941-.:; ;7-/-:;)6-,9<1=-6:779;-6->126-6A126 A--939)+0;1/-6/-+76+-6;9--9,5-;--6<1;*<6,1/-39<1,1/ 0-1,-6=-94-1,-4123.9<1;
% ' "!$%+&'!''# -69123-39)+0;1/--639<1,1/-0D;-)<6-<.,< )8-763-9 3-9:-6977,5-;8))9:=)634-<9$1;*<6,1/-/-<939<1,1/.9<1 ;1/>)955-;016;-6=)6*9)5-6-689<15-6%744-39)+0;1/- :5))3:7-8-4-6A)+0;5-;=--4/-:;77.,-16,9<33-639<1 ,1/0-1,9128/-376B2;.9<1;97A126-6-6514,-;)6616-:)6/- >)95-).,97635-;=--4.9<1;-639<1,1/-6<)6+-:
&!!*"$! -4-=-9;12,*12*-:;-4416/5-;,-76,-9:;))6,-*761: >-93 ,)/-6-=-9;12,*12*-:;-4416/=1)76A->-*>163-41:>-93,) /-6%)6).=1-9,7A-6*-;))4;</--6=-9A-6,37:;-612516,-9 ,)6=1-9,7A-6,9))/;<F*12 12=9)/-67=-9<>*-:;-4416/3<6;<*-44-65-;,-4)6;-6:-9 =1+-78;-4-.776<55-9 F 8-9/-:89-3 -;1:0-4)):61-;57/-4123<>*-:;-4416/;-4-.761:+07.8-9 -5)14,779;-/-=-6 1-9*12*-:;-413 '''))6;)4?,7A-6C-::-60D;-)<6-<.,< )8-EF
8-9C-: %!##!"
*$%#$%-
%
!" "#
%!
#"
# !##$ 1-9*125)+0;1/13<+3-977 )@5-6;"-9=1+-7517=&-/-6-91-<>:-,1)% --65)41/0-;=-9:+0<4,1/,-*-,9)/).;-:+0912=-6 !! # ";<<9,-=744-,1/16*4734-;;-9:16/-=<4,-*7616--6-6=-4786))9&-*>163-47== (&126-6 7:;*<: #14*<9/
#$%!))! +);-/791-&126-6
MsM
13
Bridget zoekt een vent, maar heeft er al één, Johnny de Mol. De RTL-presentatrice is donderdag te zien in een nieuwe dating-serie. ‘Waarom denkt toch iedereen altijd dat het is opgezet.’ Liefdesqueeste Met ingetapete voet
‘Ik moet een stoere chica blijven’ Mark Koster AMSTERDAM
...
De ingetapete voet ligt languit op een bankje in de antichambre achter de Baarnse opnamehal van Ik Hou van Holland, waar ze moet optreden. ‘Ik heb eerst nog even flink gedanst, voordat ik dóór had dat er iets niet klopte’, grinnikt ze nonchalant. Bridget Maasland (35) lijkt een tweede pubertijd te beleven, nu ze omgang heeft met feestbeest Johnny de Mol. De voetblessure liep ze op na een huwelijkspartijtje van een dj met een voorliefde voor hallucinerende spulletjes, constateerde MSM zelf al eens. Vecht ze tegen een vroege midlifecrisis? Grote blauwe ogen met een twinkeling: ‘Nou, je weet helemaal niet wat ik in mijn privéleven deed’, zegt ze pesterig. Dan met zelfspot: ‘Maar je hebt gelijk: ik ben natuurlijk wel een stoere chica. Daar moet ik wel een beetje aan blijven werken.’ Het BNN-brutaaltje had zich de laatste jaren ontwikkeld tot een Amsterdam-Zuidmoeder die met haar man Pepijn Padberg en kind aan het Vondelpark woonde tussen andere hardwerkende tv-vaders en -moeders en leek af te koersen op een welvarend kabbelend huisje-boompje-beestje-bestaan. En toen ging het dus mis.
Liefdeswonder De relatie knalde uiteen nadat Bridget ontdekte dat hij, hoe zeggen we dat subtiel, amoureuze buitenprojecten onderhield. ‘Normaal gesproken ben ik niet achterdochtig, maar als je intuïtie na een tijdje bevestiging vindt in mailtjes enzo, dan is het snel klaar natuurlijk. Je moet wel eerlijk zijn. Je kunt het wel heel erg willen, maar het moet ook kloppen. Soms moet je toegeven: dit is het niet!’ Ze wil er niet te veel over zeggen, want is nu blij met haar huidige vrijgezelle leven. Dat ze nu verkeert met ’s lands laatste rock‘n-roll tv-maker moeten we los zien van de queeste naar een liefdesmaatje. ‘Het is raar dat iedereen denkt dat dit een stunt is. Toen we uit elkaar gingen, werd er ook geschreven dat het een spel was om dit programma te promoten, dat is toch ráár?’ De amourette met De Mol junior moeten we niet overdrijven of romantiseren. ‘Ik spreek meer mét de buitenwereld over hem, dan ik met hem zelf spreek. Mogen we het eerst even zelf uitzoeken?’ De fling ontstond in Suriname, waar hij haar sprak voor programma Waar is De Mol? Aldaar ontdeed ze zich van haar vermeende imago van ijskonijn met tranentrekkende ontboezemingen over een verloren vriendin en een gestorven tweelingbroer. ‘Wie kent mij nou echt?’ zegt ze. ‘Ik heb, geloof ik, best een aaibaarheidsfactor.’
MIKE VAN DEN TOORN
De nabeschouwing van het tv-gesprek eindigde in een beginnende verliefdheid. ‘Nadat we in Suriname waren geweest, gingen we nog eens eten in restaurant Gespot. Ik kwam de zaak binnen, terwijl ik aan de telefoon zat met een vriendin en hem zag zitten. ‘Het zál toch niet’, dacht ik bij mezelf.’ Dat ze uitgerekend op hem valt, is een liefdeswonder. ‘Hij is natuurlijk een klein stout broertje. Zo zag ik hem althans altijd.’ Dan nadenkend: ‘Misschien val ik daar wel op. Macho latino’s, daar heb ik niks mee. Je moet wel kunnen lachen.’
Seriële bedveroveraar In de serie Hoe vind ik een vent trekt van alles voorbij – van studenten tot ondernemers – en ze zou het met een paar best ‘gezellig’ kunnen hebben. ‘Ja, wat wil je dán dat ik zeg: dat ik er seks mee zou kunnen hebben? Ja, dat komt er bij hè.’ Ze vindt dat de datingmarkt steeds sex-explicieter wordt, en dat wordt mede veroorzaakt door internet, gelooft ze. De digitale snelweg is in haar ogen een virtuele afwerkplek geworden voor lieden met onderdrukte lustgevoelens. ‘Als je leest wat mensen elkaar schrijven, sommigen in een relatie, dat is een vorm van legaal vreemdgaan. Die openheid vind ik soms heftig hoor.’ Zelf heeft ze ‘het’ in de serie geprobeerd met een gigolo. Niks aan, vond ze. ‘Ik dacht nog: ik gooi dat geld lekker op het nachtkastje en dan hupsakee, maar nee: ik moest anoniem afrekenen via internet. Ik had het me wel iets romantischer voorgesteld.’ De vrijblijvende seks-onderonsjes horen er kennelijk bij, constateert ze. Liefde wordt steeds meer losgekoppeld van hormonaal gedreven bedgestoei. ‘Ik denk dat hetero’s meer op homo’s zijn gaan lijken op relatiegebied. Meer onenightstands en minder vaste verbanden.’ Zelf is ze nooit zo’n seriële bedveroveraar geweest. ‘Joh, ik werkte altijd en had natuurlijk een vriend.’ De seksen groeien naar elkaar toe. Homostellen kunnen ook weer heel heteroburgerlijk zijn. ‘Zo’n schat’ als Peter van der Vorst, die haar laatst interviewde, is ‘niet de meest wilde’ man. ‘Hij is wel homo, maar niet praktiserend vals’, zegt ze. Dan ineens, kijkend naar verslaggever M: ‘Ben jij nog met die lange blonde advocate van je?’ Ze kijkt bijna flirterig nu. ‘Heb je enige zekerheid in de liefde? Nee, toch. De enige zekerheid is dat je geboren wordt en doodgaat.’ 1
Hondstrouw Bridgets eerste tv-optreden was als kleuter in een reclame voor appels. Daarna werkte ze voor de publieken (BNN) en de commerciëlen (RTL en Talpa), maar één ding bleef hetzelfde. In haar voetsporen loopt bijna altijd een hond, als mensenkenner. ‘Als mijn hond je mag, is dat een goed teken.’ 1
Bruinhemd Sterk?
Talentenjacht wordt juryjacht
Veel nullen voor Talpa
‘Bruin is niet mijn kleur’, meldt CDA’er Mirjam Sterk, die als bruinhemd en fascist werd weggezet vanwege steun aan het regeerakkoord, aan MSM.
In de Amerikaanse versie van X-factor is de jacht op de jury geopend. Jurylid Cheryl Cole wordt met de dood bedreigd omdat ze een kandidate liet afvallen.
Op tv-beurs Mipcom in Cannes, een soort formatmarkt, blijkt The Voice of Holland een gewild exemplaar. Dat wordt cashen voor bedenker John de Mol.
OPEN VAN 10:00 tot 17:00
Cent
raal st
ation
S116
S100
Pie
tH
ein
ka
de
$!/!-"-%!' S114
an
Panamala
Oo
ste
nb
"5
erg
rac
ht
S100
urg
*.,%-/%!,(!%*
++-
%"/
,163,5$7,(3/(,1
!
1!- %!,%*#
)./!- )0%/!*
+0*#!
,163,5$7,(3/(,1
!./
+./
Makeleraarsvereniging Amsterdam
!*/-0)
%**%!!( ,(!%*
%!02!./
0%
!
1!- %!,%*#
% ++*2%&4!-
%* !-,(!%* 3,+ %!02+02,-%&.
0% ++./
- !-+!
a
Cz
Borneolaan
at
ra
st
er
et
P ar
l
intunne
Piet He
Urban Living
15
Leegstand benut ’Een mooie manier om onze klanten te ontmoeten’
Webshop wordt dankzij de crisis tijdelijk een echte woonwinkel Het is crisis, maar schamele tijden leiden tot inventieve ideeën. Zo duiken in verschillende Nederlandse steden pop-up stores op. Floor van Dijck AMSTERDAM
...
Winkelpanden die wachten op een definitieve huurder worden tijdelijk bezet door creatieve zaakjes die anders de huur nooit zouden kunnen betalen: zogenaamde pop-up stores. De komende weekends verschijnt op de Amsterdamse Haarlemmerdijk bijvoorbeeld een winkel met kleurrijke interieurspullen en accessoires: Nooosugar.
Hoe zit dat, Anja Bas Backer? ‘Nooosugar is een webshop waarin mijn collega Suzanne Houx en ik woon- en mode-accessoires verkopen. Een pop-up store is een mooie manier om onze spullen ook in het echt te laten zien en onze klanten te ontmoeten. Een gewone winkel is voor ons nog niet haalbaar, want we zijn nog niet zo groot, we zijn pas twee jaar bezig.’
werken ze ook tot kussens. Sommige daarvan laten we vervolgens ook nog borduren. Daarnaast verkopen we spreien ( niet van deze stoffen), handgemaakte leren poefs, dienbladen, glazen en mode-accessoires. Zeg maar modern design met het vakwerk zoals je het hier in Nederland niet meer hebt. En van alles is maar een beperkte oplage, dus de spullen zijn vrijwel uniek.’
Wat is er zoal te koop? ‘We hebben contact met een wever in Marokko, die speciaal voor ons stoffen weeft, met de hand en op ouderwetse weefgetouwen. Hij heeft een heel goed gevoel voor kleur. We verkopen deze stoffen los, maar we ver-
What’s in the name, overigens? ‘Dat is onze gevleugelde uitspraak als we in Marokko zijn om nieuwe spullen in te kopen. Ze doen daar zoveel suiker in de thee die ze je aanbieden, dat wij altijd heel hard roepen: ‘Nooo sugar!’ Een grapje, dus.’ 1
Tips Spaar geld en elektriciteit
Zuinig de winter door zonder te hoeven afzien De meeste energie valt te besparen door met een gebreide trui aan en een muts op bij kaarslicht te gaan lezen. Dat kan comfortabeler. Floor van Dijck AMSTERDAM
...
De zomer is voorbij en dat betekent dat binnen weer het nieuwe buiten is. De verwarming gaat aan, we kijken een filmpje op de bank met gezellig de lampen en een muziekje aan. Dat binnen zitten heeft niet alleen gevolgen voor je zomerse kleurtje, maar ook voor de energierekening. Om te voorkomen dat in deze toch al wat schrale tijd veel geld opgaat aan energie hier wat praktische adviezen. Zuinig de winter door zonder afzien. Misschien een open deur, maar toch: trek die telefoonadapter uit het stopcontact als de mobiele telefoon er niet in zit. Want ook als de lader niet laadt verbruikt hij stroom. Dat geldt ook voor de rest van het elektrisch arsenaal: koffiezetapparaat, waterkoker, elektrische tandenborstel, wasmachine, babyfoon, printer, keukenmachine, broodrooster, föhn, wii, dvd-speler, router, kruimeldief, kortom: zorg voor zo min mogelijk stekkers in het stopcontact. Zo groot is de moeite van even inpluggen nou ook weer niet. Gebruik anders een groot verlengblok met een aan/uit-
knop waarmee je in een keer een hoop apparaten tegelijk aan- en uit kunt schakelen. Het zelfde geldt voor apparaten stand-by laten staan. Zet de tv, computer, versterker helemaal uit in plaats van ‘half’. Op stand-by gebruiken deze spullen nog steeds een kwart van wat ze verbruiken als ze aan staan. Om het stand-by verbruik te verminderen kun je de stopcontacten uitrusten met een schakelaar die je tussen stekker en contact plaatst.
Tuinslang Licht is een notoire elektriciteitsslurper. Daarvoor is een energiezuinig alternatief: verruil gloeilampen voor ledlampen of de iets sfeervollere softtone-spaarlampen. Led wordt steeds betaalbaarder en geeft een mooi licht. Bovendien is een ander nadeel inmiddels verholpen: er zijn nu ook ledlampen die gedimd kunnen. Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal beschikt ook over een arsenaal aan handige elektriciteitbespaartips. Hans van Dijk: ‘Denk bijvoorbeeld aan je buitenlamp; kies er eentje met een bewegingssensor, zodat die alleen aan gaat als er ook echt iemand aankomt. Wat ook echt heel onzuinig is, zijn die tuinslang-achtige lichtsnoeren die we rond Kerst ophangen. Weg daarmee en investeer in kerstverlichting van ledlampjes; heel zuinig en je hebt ze in allerlei kleuren.’ Van Dijk heeft nog een mooi winter-
Ledlampen worden steeds goedkoper en zijn er nu ook in dimbare versie.
klusje voor op een lange donkere avond: ‘Om te kijken waar je verder nog gemakkelijk wat energie zou kunnen besparen, kun je bij de bouwmarkt voor maximaal 10 euro een mobiele energiemeter kopen. Die stop je tussen het apparaat en het stopcontact, om af te kunnen lezen hoeveel energie het apparaat in kwes-
tie exact gebruikt. Loop zo even je huis door om te kijken waar het zuiniger kan.’ Er zijn ook energiemeters die niet alleen watts of ampères aangeven maar ook wat de kosten zijn in euro’s. Investeren in nieuwe spullen kan in sommige gevallen ook veel opleveren, weet Van Dijk. ‘Je oude vriezer en
Huisvesting
Multiculturele wijken
JEUGDZORG IN CONTAINERS
POSITIEF OVER WERK POLITIE
Containerwoningen inzetten voor jongeren om de wachtlijsten in de jeugdzorg tegen te gaan. Dat wil de gemeente Amsterdam. Een woordvoerster heeft dit gisteren bevestigd na een artikel daarover in de Volkskrant. Containerwoningen worden al gebruikt voor de opvang van studenten. De gemeente wil deze containerwoningen ook inzetten voor een lichte vorm van begeleid wonen voor tachtig jongeren.
ANP
Bewoners van multiculturele buurten zijn relatief tevreden over het functioneren van de politie. Vaker dan bewoners van autochtone buurten vinden zij dat de politie hun bescherming biedt, contact heeft met de bewoners en efficiënt reageert op problemen. Dat blijkt uit de Integrale Veiligheidsmonitor, een onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Van buurten in de grote steden met veel niet-westerse inwoners vindt 44 procent van de mensen dat de politie hen beschermt.
koelkast, bijvoorbeeld, die wil je uit geldbesparing graag vervangen. Dit omdat de ontwikkelingen bij die producten zo snel zijn gegaan. Een nieuw apparaat kan drie keer zuiniger zijn met energiekosten per jaar. Was vroeger een A label het beste, nu heb je ze al in A++.’ Een huishouden met een onzuinige koelkast en vriezer betaalt gemiddeld 35 euro per jaar meer aan elektriciteit dan een huishouden met energiezuinige apparaten. Dus spendeer je 100 euro meer aan een zuinige wasmachine of koelkast met een A++label, dan loont dat op termijn echt. Ook af en toe schoonmaken is – vreemd genoeg – goed voor de energierekening. Slecht onderhouden apparaten verliezen aan rendement. Zo is steeds meer stroom nodig voor dezelfde werking. Denk aan koffiezetapparaten, waterkokers en wasmachines met een verkalkt warmteelement. Regelmatig ontkalken scheelt zo op de energierekening. Dit geldt ook voor de vriezer: ijsvorming zorgt voor slechtere werking. Regelmatig ontdooien levert ook hier geld op. En ten slotte heeft Van Dijk nog een omgekeerde stroomtip: ‘Is je slaapkamer koud, dan is het weer veel zuiniger om 10 minuten voor je gaat slapen een elektrische deken aan te zetten om je bed op te warmen, dan de hele avond de radiator open te hebben.’ 1
Amsterdam
In buurten met veel autochtonen is dat maar 36 procent. Een meerderheid is niet enthousiast over het functioneren van de politie. Minder dan 20 procent van de autochtone bewoners zegt dat de politie contacten met hen onderhoudt. Ook vinden bewoners van allochtone buurten vaker dat de politie haar best doet, zaken efficiënt aanpakt en op problemen reageert. Zowel allochtone als autochtone bewoners zijn positiever over de politie naarmate ze in een multicultureler gebied wonen.
‘SNIJDEN IN DE BOUW NODIG’ De economische crisis en het instorten van de kantorenmarkt leiden ertoe dat Amsterdam de bouw van ruim 11.500 woningen en 284.000 vierkante meter kantoren schrapt. Verantwoordelijk wethouder Maarten van Poelgeest (GroenLinks) maakte gisteren deze besparing van 280 miljoen euro bekend. De verwachte grondopbrengsten zijn de laatste tijd steeds lager geworden en de stad wil geen forse tekorten.
Onverwachte bouwvak?
Door de knieën
Maduro... damn!
Omdat de milieuvoorschriften niet in orde zijn, moet volgens Israël de bouw van een Palestijnse stad op de Westelijke Jordaanoever worden stopgezet.
Na jarenlange discussies, plannen en referenda staakt de gemeente Leiden nu haar verzet tegen de aanleg van de RijnGouwelijn (RGL) in de stad.
Een verliefd stelletje zocht een plek om de liefde te bedrijven. Madurodam leek daarvoor geschikt, tot beveiligers hen in de miniatuurstad betrapten.
WONEN 875.000 Lezers van De Pers zien deze advertenties. Wilt u ook uw woning in kleur presenteren vanaf slechts 99,- inclusief BTW. Informeer bij uw makelaar of bel met Ieke van Hees (30) 600 74 67 of René den Uijl (030) 600 74 95 of Sylvia Alonso (070) 307 84 52 of Margot Wijnen (070) 307 84 06
2 ..5
Hoek van Holland
212= ..25 ,3,
#<12
.< ,,
411
Strandweg 485
82 )22
. <.:22<..
<2 2<1 ,
,6 2 ,, $ / 3 : " ' !
Uniek wonen met je voeten in het zand op een fantastische locatie met een blijvend vrij uitzicht over de nieuwe waterweg, zee, duinen en het strand van Hoek van Holland. Zeer luxe 3 kamer appartement op de 4e etage voorzien van een moderne keuken en een houten vloer. Tevens beschikking over een eigen parkeergarage voorzien van 2 parkeerplaatsen .
? " # # 5 & $ " # : 'N ") "
E " # #% " # # -
< " # ? - 3 # E " " ;- < 0 * # ? - 6 " 0 " ? # J# " 0 % & -
G " &? # ## I * 7 "& ? " 'J )- 5 # M # 2D -- " ? & M#?D $ M &&,D & -
:66HA<>@ NFC6C
IJ11C5 :6H6C:K
Vraagprijs: 396.500,- kk www.oga-makelaars.nl Tel.: 0174-387002
)..589 e ;( :: ###- - &2<; 6
)..589 e , 3; :: ###- - &2<; 3
)..589 e ;( :: ###- - &2<; ,,6,6,
)..589 e ;(( :: ###-" & - &2<; ,6
<=22
82=2
'207
&82<
82=2
.=2 $2... ,
28 0...
2 12
82 2 &82<225 6,
! 1182=2<.. ,
< 7# M1 ?ID &? #- L ': N # ) A - " "? &- L # M"" "D- N "" " #- 1 2 - I ? " & "& -FG6C :K
-? E-
H E? # " 1 " B - B " #? & # - 9 ?F- L L CI" N - "
-
E-
< " K M C D & + " E ; ? - 6 " ? " " - N & ,,,
J (E ; " & N - 5 % M -D " " " CI? & J - 4 ? 3 # 1 E 12- 6"- -- - FG6C :K
(-
L # ? " " %N " E ; E ; & 8 ; -,,, & ,,, N
- E- 56 >196H B1@6A11HI ! J1O1J6KHI F-9- 2?(EE
)..589 e ,33;( :: ###- & - &2<; ,
)..589 e ;( :: ###- - &2<;
)..589 e ,63;( :: ###- - &2<; ,3
)..589 e 3;( :: ###- "- &2<; 66
663
)..589 e ;( :: ###- - &2<; 36
#8989: %+
=21.=
+22<12
..<2=
2810721.=
#20722 ,6
52=222 <2<..
"822 12 07.. 3
K ?@1B6H 1GG1HJ6B6CJ & ! & #- "# 5 : 5 ! H - N? ! " " - 9 " " - 6@6H 66C 36<4:J<9
7 M
E;D " " 2 " ? B # M1? D # 1 4 %- J " ? L : ? # " " 1 -
"
0 E0 - 7 # ? ? - 3 # 2( N " ; 3 2; # 6 A # & B C " :? " 1 // " 1 -
L & 2? M ;D 8 " ? " # : : & # & & # - ? A : ?1 " 1 ? M2 D A M E D 5 : M2E D- ?
< " I# - %- 2* ?#? ME * 2 #-D - " M&*#D5 # "- ##- <-0 #- "-"- "- - L -0 - - "-" - # - 2 L -0 #- 4L? -
)..589 e , 6;( :: ###-# #- &2<; 33,6,
)..589 e ;( :: ###- - &2<; 363,3
)..589 e ;( :: ###- "- &2<;
)..589 e ,;( :: 0** -*88 &2<; ,6,3 6,
)..589 e 6;( :: ###- #- &2<; ,66
2 ..5
+.1
=24
Oldemarkt
Rhenen
:2<28.. ,,6
*82 )2<1 63
). 22 272:.. !!
+072.1 6
Zieltjes 4
*.2 8<82
Utrechtsestraatweg 2 G
( " # 3 - B & " " < " # " ? & " # ? - < " & - 6 #" ? - FG6C:K
= E
HF1A6 2? ? :6? H6C:K
4 1 & $ # ME D - L ? & "& " $ ? & "" I - H # "# M1? 1?2D-
In het vriendelijke dorp Oldemarkt, waar de mensen elkaar groeten, staat het huis aan de Zieltjes nr.4 te wachten op nieuwe bewoners, die er zullen kunnen genieten van de prachtige omgeving en vanaf hun eigen steiger kunnen varen richting Friesland of de Weerribben. Bent u die nieuwe bewoner(s)? Openhuis zaterdag 9 okt. 2010 van 10.00 - 17.00 uur.
Zeer gunstig op steenworp afstand van het gezellige stadscentrum en openbaar vervoer gelegen 3- kamerhoekappartement op de 1e verdieping met grote berging in de onderbouw. Liftinstallatie aanwezig. Woonopp. ca. 80 m². Werkelijk magnifiek uitzicht over de uiterwaarden, rivier de Rijn en de Betuwe. Dit app. beschikt over diverse(luxe) extra’s.
)..589 e ;( :: ###-
- &2<; 6
)..589 e 3;( :: ###- " - &2<; 3 6
)..589 e ;( :: ###- " # - &2<; 6 ,6
Vraagprijs: 495.000,- kk www.unicusmakelaardij.nl Tel.: 0561-450606
Vraagprijs: 249.000,- kk www.janscheffer.nl Tel.: 0317-615111
Urban Living
17
Wonen op het water, maar mét tuin en privacy. Dat kan in een watergat. Is Nederland wel klaar voor een miniatuurversie van zichzelf? Floor van Dijck AMSTERDAM
...
Het begon als een wedstrijd met als thema ‘ontwerp een drijvende woning’. Architecten Bob Ronday en zijn oud-studiegenoot Maxim Winkelaar doken daar vrij blanco in. ‘We vroegen ons af waarom bijna alle waterwoningen van die drijvende dozen waren. Het bleek dat de rechthoekige vorm en maten van arken voortkomt uit het feit dat ze door sluizen moeten kunnen. Dat was vroeger relevant, maar met het huidige wonen op water hoeven de waterwoningen helemaal niet meer te kunnen varen. We bedachten daarom een grote bak, niet rechthoekig. Het vernieuwende is, dat we die bak niet helemaal volbouwen, maar we laten een groot deel van de ruimte open. Het resultaat is een waterwoning met een spectaculaire buitenruimte. En met twee grote voordelen ten opzichte van een reguliere waterwoning: je hebt een buiten met privacy en beschutting.’
Watergaten Nieuw wonen
De tuin ligt onder water
Een patio op het water De twee doopten het nieuwe concept ‘Watergaten’ en gingen er de boer mee op. Maar vooralsnog vonden ze geen financier die het aandurfde de watergaten neer te leggen. Ronday: ‘We zijn bij een hoop ontwikkelaars en investeerders langs geweest, overal was veel interesse, maar er is nog niemand geweest die er een groot project van wilde maken. De crisis hielp natuurlijk niet mee, er is momenteel geen geld voor experimentele bouw als dit.’ Hoewel, zo experimenteel is de look van de watergaten ook weer niet: een betonnen bak, met daarin een moderne, maar niet extreem architectonisch wilde woning. ‘Het is feitelijk gewoon een patiowoning op het water, waarbij een deel van het huis en de tuin onder zeeniveau liggen. Eigenlijk is het een schaalniveau van Nederland: de bak is een soort polder. Ook daarin zit een regenopvang-
Verkeersveiligheid
‘De extreem luxe variant heeft een bioscoop en een zwembad in de bak.’ Architect Bob Ronday
systeem, waarbij het water in het riool wordt afgevoerd. Die vergelijking met ons land spreekt in het buitenland erg aan. Maar in Nederland zijn we ons niet meer zo bewust van hoe buitengewoon het is dat we onder zeeniveau wonen.’ Ronday en Winkelaar pakten het, toen het moeilijk bleek financiering te vinden, anders aan: ‘We dachten: wij hebben meegedaan aan een prijsvraag, laten we het omdraaien. We schreven een omgekeerde prijsvraag
uit, waarbij gemeenten ons project konden winnen. Dat zorgde voor veel publiciteit, maar op een of andere manier is de tijd er blijkbaar echt niet rijp voor.’ In afwachting van uitvoering van het plan worden de varianten op watergaten verder uitgediept. ‘We zijn bezig met duurzaamheidaspecten en het productievraagstuk. Met het maken van zo’n grote betonnen bak is in Nederland weinig ervaring. We werken naast de ‘classic’- variant ook aan andere varianten. Op dit concept kun je eindeloos variëren. Van een familievariant tot een rechthoekige versie én een extreem luxe variant met een bioscoop en zwembad in de bak. Voor elk wat wils.’ En als een ontwikkelaar een berg geld neerlegt, hoe snel kan het eerste watergat dan ronddobberen? ‘De bak moet worden gestort, dat duurt wel
Onderzoek
‘CHAOS ROND HUURWONING MEER IN TREK BASISSCHOOL’ Ruim 35 procent van de ouders vindt de omgeving van de basisschool onveilig voor hun kinderen. Er rijden te veel auto’s rond de school, ouders parkeren midden op de weg en er wordt te hard gereden. Veilig Verkeer Nederland (VVN), dat al geruime tijd pleit voor een autovrije of autoluwe schoolomgeving, voerde dit onderzoek uit tijdens de campagne ‘De scholen zijn weer begonnen’.
De belangstelling voor een huurwoning is de afgelopen twee jaar fors gestegen. Van de mensen met een modaal inkomen of hoger die overwegen te verhuizen, wil nu bijna 24 procent naar een huurwoning. Twee jaar geleden was dat 12 procent. Dat blijkt uit onderzoek naar de huurdersmarkt door de Vereniging voor ontwikkelaars en bouwers (NVB) en onderzoeksinstituut OTB. De toegenomen populariteit van huurwoningen schrijven de onderzoekers toe aan de economische situ-
atie en de aanhoudende onduidelijkheid over de hypotheekrenteaftrek. Ook de gevolgen die de forse bezuinigingen van het kabinet voor de huishoudportemonnee hebben, spelen volgens hen een rol. Ondanks het economische klimaat is de bereidheid te verhuizen blijkens het onderzoek nog steeds groot. Zo’n 1,75 miljoen mensen zijn geïnteresseerd in een ander koop- of huurhuis. Gemiddeld wil de huurder 610 euro per maand betalen, 2 procent minder dan in 2008.
Geen oplev(er)ing
Oefenexplosief
In de eerste zes maanden van dit jaar is het aantal opgeleverde koopwoningen met 40 procent gedaald ten opzichte van 2009.
De granaat die bij grondwerkzaamheden rond een boerderij in Middenbeemster werd aangetroffen, blijkt ongevaarlijk.
even, maar in de tussentijd kan de woning binnenin al grotendeels prefab gebouwd worden. Binnen enkele maanden zouden we de eerste woning casco af kunnen hebben.’
Conservatief Rondaywinkelaar architecten richtte zich op ontwikkelaars en gemeenten, omdat daar het grootste struikelblok lag. ‘In Nederland zijn de waterkavels en ligplaatsen doorgaans gebaseerd op de arken van zeven meter breed, niet geschikt voor de grotere typen watergaten.’ En dat terwijl ze volgens Ronday nog bijna dagelijks enthousi-
‘De bak is een soort polder. Die vergelijking spreekt in het buitenland erg aan.’
aste mails en telefoontjes krijgen van particulieren die willen weten hoeveel een watergat kost en hoe ze er een kunnen kopen. ‘Maar het probleem is in Nederland: waar leg je hem neer?’ Het wachten is op een gemeente die niet geijkt en gebruikelijk denkt. In het buitenland staat Nederland bekend als innovatief op het gebied van wonen op het water en qua architectuur, maar in praktijk gebeurt dat maar zelden. Eigenlijk zijn we binnen onze grenzen heel conservatief. Zonde. Wij strijden voor ruimdenkendheid. Gemeenten, stel eens grotere waterkavels beschikbaar!’ 1
AGENDA VRIJDAG T/M ZONDAG
MUZIEK Earl Greyhound Vr, Paradiso, Amsterdam Laatste concert tijdens Nederlandse tour van Amerikaanse classic rockers. Chopin Meets the Blues Vr, Dr. Anton Philipszaal, Den Haag Pianist Peter Beets presenteert zijn nieuwe cd en geeft een concert. Opwindende mix van blues, jazz en klassiek. Perquisite Za, Melkweg, Amsterdam Vormde ooit een succesvol duo met rapper Pete Philly. Nu is de dj op tour met nieuw materiaal en gastvocalisten.
FESTIVALS Shoot Me Film Festival Vr, div. locaties, Den Haag Een van de meest originele en inventieve filmfestivals van Nederland. Special guest is deze week Anton Corbijn. Oktoberfest Vr, Olympisch Stadion, Amsterdam Wat de Duitsers kunnen, kunnen wij beter. Heel veel bier en bijzondere artiesten (Dries Roelvink!). Night of the Nerds Za, Nemo, Amsterdam Festival voor wetenschappers, gamemakers, chemici en insecteneters. En iedereen die dat wil meemaken.
NIGHTLIFE Awakenings Vr, Westergasfabriek, Amsterdam Het ultieme technofeest is weer terug, op vrijdag en zaterdag. Het beste dat techno, minimal en house te bieden hebben. Sex and the City 2 Release Party Vr, Off_Corso, Rotterdam Dames! De dvd van Sex and the City 2 komt uit, onder andere dj Roog draait tijdens de release party. Monza Invites: Gregor Salto Za, Club Monza, Utrecht Club Monza nodigt regelmatig een grote dj uit. Ditmaal Gregor Salto.
PLACETOGO REDACTIE NL70
Na vijftig jaar een frisse wind
...
Uit & thuis RONDJE RANDSTAD
18
Wat Heropening Taverne de Coligny Waar 3e Louise de Colignystraat 161, Den Haag Wanneer Zaterdag 11 september www.coligny.nl
Mode ‘Geen graaibak, maar tastbaar design’
Stijlvol maar wel goedkoop
Bij Mode Marché gaan ontwerpers in de uitverkoop. Tik voor weinig een collector’s item op de kop. Vanja van der Leeden
Westwood, Viktor & Rolf, Marlies Dekkers en Jeroen van Tuyl.
ROTTERDAM
...
Klinkende namen
‘De vrouw is veranderd van lustobject in begeertedier’, verslaat een Facebookvriend het afgelopen Bijenkorfweekend. Of de Dolle Mina’s een dergelijke emancipatie voor ogen hadden, is de vraag. Hebberig en hysterisch werd er gegrepen en gegraaid op de dolle dwaze dagen. Om dergelijke taferelen te voorkomen, pakken Rotterdammers Esme Umarella en Joost van Gorsel het anders aan met shoppingevenement Mode Marché. Een sample sale van bestaande en nieuwe ontwerpers waar je hardcore shopt, modeontwerpers ontmoet en inspiratie opdoet.
De ‘catwalk line up’ liegt er niet om. Klinkende namen als Mada van Gaans en Kymare staan naast veelbelovende nieuwkomers. Hoe selecteert Mode Marché? Umarella legt uit: ‘De modewereld is klein, inmiddels hebben we een vaste kern van
Kledingberg
ontwerpers. Nieuw bloed meldt zich vaak zelf, of komt Umarella’s winkel binnenlopen. ‘Met smaak hebben onze criteria niets te maken. We willen vooral kwaliteit bieden aan een breed publiek.’ ‘Oké,’ geeft Umarella toe, ‘onze selectie heeft stiekem wel een beetje met onze smaak te maken.’
Esme Umarella kwam op het idee door de New York Fashion Market waar monstercollecties van nieuw modetalent tegen schappelijke prijzen van de hand gaan. Die spittende menigte in een kledingberg inspireerde haar. ‘Iets dergelijks wilde ik ook in Nederland, maar dan op een stijlvolle manier.’ Esme Umarella heeft een stylingbureau en een kledingwinkel. Met Joost van Gorsel, oprichter van het online Iconique Fashion Magazine richtte ze in 2006 Mode Marché op. ‘Om te voorkomen dat het een chaos wordt, laten we mensen gedoseerd binnen.’ Het eerste uur is exclusief voor vips. ‘Het is overzichtelijk ingedeeld en iedere ontwerper heeft zijn eigen hoekje.’ Daarnaast kun je de expositie ‘Fashion, Ahoy!’ bezoeken. De invloed van het matrozenpakje en het kapiteinsuniform herken je in topstukken van Dior, Chanel, Kenzo, Rykiel,
‘Onze selectie heeft stiekem wel een beetje met onze smaak te maken.’ Esme Umarella
Anti-kraakstudio Suzanne Dikker studeerde in 2009 af en doet voor het eerst mee. ‘Ik wil zoveel mogelijk mensen ontmoeten, mijn naam en kleding laten zien.’ Bijvoorbeeld aan het recent geopende Another Shop 46, ook aanwezig op Mode Marché. Dikker gooit de zomercollectie in de uitverkoop en presenteert haar nieuwe wintercollectie. ‘Hij is nog niet helemaal af, maar gelukkig heb ik nog even’. Dat doet ze toch niet alleen op zo’n clichématig zolderkamertje? Het scheelt niet veel. In een anti-kraakstudiootje naait ze de laatste stukken aan elkaar.
E
r waait een frisse wind over de Laan van NOI, en een harde ook. Taverne de Coligny is de afgelopen weken verbouwd. Er werd geschuurd, gelakt, behangen en betegeld. Uiteindelijk heeft alle moeite zijn vruchten afgeworpen en is het café klaar voor een nieuw begin. Reden van de make-over is de overname van de buurtkroeg. De twee Haagse horecamannen Ricky en Arthur zijn de nieuwe eigenaren van Taverne de Coligny. Zaterdag 11 september is de dag van de opening. Er staat een mensenmassa voor de deur. Gelukkig werkt het weer mee en kunnen de gasten buiten genieten van hun drankje. Ta-
PIM TOP
TATIANA STOUTE
In de uitverkoop ontwerpen van Daisy Kroon (links en rechts onder) en
verne de Coligny zit op de hoek van de 3e Louise de Coligny-straat en Laan van NOI. Binnen wordt luidkeels meegezon-
Andere relatieve nieuwkomer is Daisy Kroon. Relatief, want nu al in Parijs voor haar collecties. Kroon: ‘Mijn nieuwe wintercollectie is de meest egoïstische tot nu toe. Het bevat alle kledingstukken die ik zelf wil dragen in de winter.’
Project Catwalk Zal het er echt allemaal zo beschaafd aan toegaan als gehoopt wordt? Modejournalist Tanne Gielen: ‘Ik ben zelf een aantal jaren geleden geweest en toen was het nog een behoorlijke
gen op gouwe ouwen van Marco Borsato en Golden Earring. ‘We hebben het verbouwd, maar het blijft een bruin café met allerlei soorten muziek, ook Hollandse meezingers’, benadrukt kersverse eigenaar Arthur. Een gezellige mix van mensen feest als een gek; er wordt veel gedronken, en dat verbroedert. Stamgasten moeten nog even wennen aan de nieuwe eigenaren, het interieur én de gasten uit de Haagse horeca die de nieuwe zaak komen bewonderen. ‘Hartstikke mooi geworden, de zaak kon wel een likkie verf gebruiken. Al die lampen ook en die plasma-tv, super!’ Het plasmascherm is voor de voetbalfans, de meerdere sportzen-
chaos.’ Niettemin is ze te spreken over het aanbod. ‘Vlieger & Vandam maken tassen met betekenis. Tijdloos design en geen ‘fast fashion’. Haar collega Kirstin Hanssen spreekt de diversiteit van de ontwerpers aan. Van couture uitstraling of tailormade, tot casual basics. Hanssen: ‘Grappig om te zien dat Amel Bouazizi van Project Catwalk meedoet.’
Tips van de experts Gielen: ‘Koop iets van een ontwerper die nu naam maakt. Over een paar
ders zorgen ervoor dat geen wedstrijd gemist hoeft te worden. Tante Ko, lang geleden oprichtster van Taverne de Coligny, kijkt lachend de zaak in. Haar portret is blijven hangen. Hossend en dansend sta ik tussen de gasten terwijl Ricky de microfoon pakt. Ineens hoor ik De hoogste tijd van André Hazes: “..dag mevrouw, en dag meneer, u komt hier toch weer..?” Zeker weten! 1
* Deze rubriek is een samenwerking tussen NL Unlimited en De Pers. Zie voor meer clubrecensies de NL-magazines.
Elastiekje
Schizofreen
Toppers
Kirstin Hanssen: ‘Martine Viergever is erg vernieuwend. Zij vertaalt alledaagse gebruiksartikelen als een elastiekje naar prachtige sieraden.’
Daisy Kroon: ‘De contrasten en tegenstrijdigheden in mijn hoofd worden vertaald naar draagbare stuks die mijn collectie vormen.’
Esme Umarella: ‘Toppers zijn Mada van Gaans, Jeroen van Tuyl en Michael Barnaart van Bergen. Maar jonge ontwerpers zijn óók heel tof.’
Uit & thuis RONDJE RANDSTAD
19
Lifestyle ‘Alcohol maskeert de geur’
Een parfum dat ruikt als boekenkast ‘I hate perfume’ is een lijn geuren die in alles afwijkt van het traditionele parfum. Vanja van der Leeden AMSTERDAM
...
MARK JANSSEN
Christopher Brosius haat parfum. En geef ‘m eens ongelijk. Van zo’n mierzoete lucht van een te scheutig besproeide dame die in je auto stapt draait je maag toch om? Het gebeurde Brosius toen hij ooit een baantje had als taxichauffeur. Inmiddels is Christopher Brosius parfummaker. Zijn lijn ‘I Hate Perfume’ is een collectie van bijzondere geuren die op alle fronten afwijkt van massa-parfums. I Hate Perfume bevat geen alcohol en de geuren zijn niet specifiek voor man of vrouw ontwikkeld. Maar het meest bijzonder is misschien wel dat ze niet naar viooltjes of roosjes ruiken, maar naar bibliotheek, het strand van 1966 of brandende blaadjes.
Olie en water
PIM TOP
Suzanne Dikker (middenonder).
jaar betaal je het driedubbele.’ Hanssen: ‘Laat je niet leiden door namen, maar ga op je smaak af.’ Daisy Kroon: ‘Trek makkelijke kleding aan. Een simpele top en stockings of leggings. Daar kan alles overheen.’ Bewaar te bloot ondergoed voor een andere gelegenheid, in verband met beperkte pasmogelijkheden – overigens geen vrijbrief voor een Hema-slip! 1
* Mode Marché: zaterdag 9 oktober
in het Maritiem Museum, Leuvehaven 1 Rotterdam. Open van 18.00 tot 22.00.
Brosius haat nog meer: alcohol. In zijn geuren in ieder geval. Alcohol droogt je huid uit, vervliegt snel en is sterk ontvlambaar. Bovendien maskeert alcohol de werkelijke geur van een parfum. Je moet altijd wachten tot het vervlogen is voordat je echt ruikt wat je hebt opgespoten. Beter is het volgens Brosius om olie en water als basis te gebruiken. Testen op dieren haat hij ook trouwens. De maker van I Hate Perfume heeft naar eigen zeggen een ‘natural born nose’ en de gave om al het denkbare in een geur om te zetten. En het moet gezegd: ruik aan ‘In The Library’ en verdomd, je zou zweren dat je in een (lekker ruikende) bibliotheek zit. De geur heeft een lichte hint van dat muffige luchtje dat aan boeken zit. ‘Burning Leaves’ ruikt alsof je blaadjes opschopt in een kruidig ruikend bos in een milde mooie nazomer. Van ‘At The Beach in 1966’ wil je nog net niet je zwempak aan. Brosius ontwikkelde een heel scala aan geuren die vaak een beleving of herinnering voorstaan. De vergelijking met maniak Grenouille (de hoofdpersoon uit het boek Das Parfum die geuren van meisjes maakt) dient zich aan. Gelukkig houdt Brosius het bij graven in de aarde tussen planten en bloemen, op zoek naar ‘Dirt’. Ook werkte hij jarenlang aan de geur ‘Snow’ waarmee hij diverse prijzen heeft gewonnen in Amerika. Brosius zou zelfs een per-
Wie wil er nu niet naar de winter van 1972 ruiken?
Ruik aan ‘In The Library’ en je zou zweren dat je in een bibliotheek zit. soonlijke geur voor je kunnen ontwikkelen, maar daar heeft hij het op dit moment te druk voor. Je zult je dus moeten behelpen met luchtjes
als ‘Russian Caravan Tea’, ‘Gathering Apples’ of ‘November’. Het ontwerp van het flesje had Nederlands kunnen zijn. Simpel, strak en zonder veel tierelantijn. De vloeistof in de flesjes is troebel en wittig van kleur, dit geeft je in ieder geval de indruk dat je iets natuurlijks opspuit. I Hate Perfume is sinds kort te krijgen in Nederland. Niet bij de traditionele parfumerie natuurlijk. Design department store Sketch (Denneweg
4, Den Haag) en Droog Design (Staalstraat 7B, Amsterdam) verkopen het.
Uitverkocht Sketch heeft het grootste assortiment met meer dan tien geuren die momenteel allemaal zijn uitverkocht. Over een week of drie krijgen ze weer een lading binnen. Droog verkoopt een drietal geuren, waaronder het heerlijk muffe bibliotheekluchtje. 1
Heren corrigeren
BOBBELBROEK BIJ WARENHUIS Steeds meer mannen kopen corrigerend ondergoed. Dat het dragen van speciale slips mainstream wordt, blijkt uit het feit dat de oerdegelijke modeketen Marks & Spencer ook speciale onderbroeken op de markt brengt. Het warenhuis probeert het succes van de Australische pionier Aussiebum te kopiëren. Het nieuwe ondersteunende ondergoed voor de man kent twee varianten. De eerste geeft het achterwerk een lift, geschikt voor mannen met hangbillen.
Mannen die twijfelen over de grootte van hun geslachtsdeel, kunnen kiezen voor ondergoed dat het lid groter doet lijken. Met behulp van een ‘geïntegreerd vak’ belooft de fabrikant een zichtbare vergroting van 38 procent. ‘Dit geeft onzekere mannen meer zelfvertrouwen’, meldt Marks & Spencer. Overigens worden slankmakende kledingstukken van merken als Spanx en Equman nog veel beter verkocht. De M&S-slip is hier alleen via de website van het warenhuis koop.
Omakleding
Houdbaar tot 2015
Fijne spanning
Ontwerpster Suzanne Dikker: ‘Ik haal inspiratie uit tweedehandskleding. Dikke kousen, lange rokken, maar dan met een twist natuurlijk.’
Modejournalist Tanne Gielen: ‘Ga voor iets duurzaams. Goede klassiekers gaan met gemak tot 2015 mee.’
Ontwerpster Daisy Kroon: ‘ De weken voor de presentatie slaap ik weinig en eet ik onregelmatig, maar het is geweldig om een collectie te zien ontstaan.’
20.30
EEN DUBBELTJE OP Z’N KANT IN BEDRIJF, RTL4 John Williams gaat schuldeisers te lijf en helpt bedrijven erbovenop.
Nederland 1 17:00 17:25 17:56 17:59 18:00 18:15 18:40 19:00 19:25 20:00 20:30 21:30 22:15 23:00 23:55
20.30
FILM: DIE HARD RTL7 Strijd der geslachten: mannenzender RTL7 laat actieklassieker zien...
Nederland 2
KRO Kindertijd Sesamstraat PvdA EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo De vakantiedokter NOS Journaal Naaste familie Het mooiste meisje van de klas Politie te paard Pauw & Witteman NOS Journaal
17:00 17:05 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55 20:25 20:50 21:25 22:00 22:55
The A-Team De politie op je hielen! De Pfaff ’s Die Hard Sudden death
17:05 17:10 18:05 19:00 19:35 20:30 22:15 23:05
RTL 7 18:00 18:55 19:50 20:30 23:05
Mix
20
20.30
FILM: WHAT HAPPENS IN VEGAS, NET5 ...en vrouwenzender NET5 een ouderwets kwijlerige romcom.
Nederland 3
NOS Journaal Nederland helpt Tijd voor MAX Kruispunt Man bijt hond Dekselse dames That’s the question Uitgesproken Twee voor twaalf Andere tijden Nieuwsuur Holland Doc: Ex-moeder
17:15 17:45 18:00 18:23 18:45 19:00 19:29 19:30 20:25 20:55 21:50 22:00 22:50 23:10
Fabeltjeskrant Oprah Winfrey show Dr. Phil Kinderziekenhuis Style by jury Tempted As the world turns TopChef
17:15 18:10 19:00 19:20 20:00 20:30 21:30 22:30 22:45 22:50 23:20
RTL 8
22.05
HOE VIND IK EEN VENT? RTL5 Narciste Bridget Maasland op zoek naar liefde en geluk in nieuw niemendalletje.
RTL 4
Te land, ter zee en in de lucht AVRO AvaStars Live Amika Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal SpangaS Nederland 3 De Wereld Draait Door Keuringsdienst van Waarde Penoza NOS Journaal op 3 MaDiWoDoVrijdagShow PowNews #TVLAB
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:30 23:35 23:45 23:50
De grote verhuizing Huizenjacht Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum House Medical examiners Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie De meest schokkende vliegtuigrampen
17:05 17:35 18:30 19:30 20:00 20:30 22:30 23:25
SBS 6
22.55
HOLLAND DOC: EX-MOEDER, NED2 Indringende docu over de broze relatie met een drugsverslaafde moeder.
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden Een dubbeltje op z’n kant in bedrijf Het zesde zintuig - Plaats delict Secret millionaire RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard
17:35 18:00 18:30 19:00 20:00 20:30
Friends Will & Grace Airline Bondi rescue The Kardashians What happens in Vegas Law & Order: Special Victims Unit Cold case
17:05 17:30 18:00
NET 5
21:35 22:05 22:35 23:30
The king of Queens Everybody loves Raymond The nanny TopChef Take me out Expeditie Robinson 2010: Refreshed Oh oh Cherso Hoe vind ik een vent? Big trouble in tourist Thailand Take me out
Veronica
18:15 18:40 19:05 19:30 20:00 20:30 23:10
Zack & Cody Zeke & Luther Veronica’s funniest commercials ever! 3rd Rock from the sun According to Jim Still standing Two and a half men The big bang theory The core Switchback
LEZERSCOLUMN
Ouderwets Guido Hulshoff
...
V
roeger, als kind, ging ik wel eens de deuren langs, Kinderpostzegels en zo meer. Mijn schattige onbeholpenheid was goed voor heel wat verkochte setjes en complimentjes thuis. Goed gedaan jongen! En een aai over mijn bol. Ik moest hieraan terugdenken toen ik afgelopen juli werd gebeld
OPLOSSINGEN PUZZELS Sudoku (vorige Cryptogram week donderdag) 9 5 7 3 8 6 4 1 2 3 6 1 4 5 2 7 9 8 4 2 8 1 7 9 3 5 6 7 9 6 8 4 1 5 2 3 5 3 4 2 9 7 6 8 1 8 1 2 6 3 5 9 4 7 1 7 9 5 2 3 8 6 4 6 4 3 9 1 8 2 7 5 2 8 5 7 6 4 1 3 9
Zweeds raadsel
door een gezellige mevrouw van de Nierstichting. Of ik wou collecteren. Collecteren... is dat niet ouderwets? Eindeloos wachten tot wordt opengedaan? Kleumen in de kou om een kleinigheid? Toch zei ik ja. Omdat ik geloof in dit doel. En ook omdat ik nieuwsgierig was of een deurcollecte vandaag de dag nog werkt. Pasgeleden was het dan zover. Mijn eigen buurtje in AmsterdamZuid was het domein. Wat was mijn strategie? Natuurlijk óf ’s avonds op
pad óf op zaterdag om zoveel mogelijk mensen thuis te vinden. Mijn straat heeft vooral etagewoningen, dus even een stapje naar achteren, zodat ze je zien als een raampje opengaat. Of even je bus omhooghouden bij een camera. Dan de intro: ‘Een heel goede avond... heeft u iets over voor de nierpatiënten?’, subtiel rammelend met de bus en de ID-kaart in het zicht. Dat kan niemand weigeren, toch? Nou, wel dus. De weigeraars: ‘Nee! Niet nu!’ ‘Heb je wéér zo’n goed doel’, ‘Sorry, te laat.’ Of de excuses: ‘Ik ben nog in mijn pyjama’, ‘De kinderen lig-
gen net in bed’, ‘Ik heb al mijn muntjes in de meter gedaan.’ Tsja, daar moet je tegen kunnen... maar gelukkig geeft 60 procent van de mensen wel wat. Opvallend: Ze doen geregeld gewoon de deuren open vanaf drie hoog zonder mij te zien. Gelukkig, er is nog vertrouwen in de collecterende medemens. En wat kreeg ik zoal? Kleingeld uit de broekzak, parkeermuntjes, zakjes die naar beneden werden gegooid, en biljetten van de ‘Ik heb een neefje die een nier heeft gekregen!’-types. Prachtig. In een kroeg kreeg ik een stuk chocoladecake. Bij Bagels & Be-
ans trok zelfs iedereen zijn portemonnee. Kicken! Dus collecteren suf? Welnee. Gewoon doen en blijven lachen. Dan levert het nog aardig wat op ook. En dat voelt best lekker, zelfs zonder een aai over mijn bol. 1
* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar [email protected].
Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl
Mix
ZWEEDS RAADSEL:
WIN!
woonplaats
betekenisleer overwinning
Britse omroep
kwestie
korenmand
bijkans
trek aan een joint stad in Canada
1 wijnsoort wasgelegenheid
7
4
schadeverzek. pendelaar
2
8
*Prijs varieert van €339 tot €399 (afhankelijk van de maat).
riposte
6 arrondissement vlekkenwater
stortplaats
hoefdier
1
2
4
5
6
7
8
redactie: [email protected] 020-3460550 distributie: [email protected] 088-0131830 sales: [email protected] 0800-7200000
of SMS naar: 3553
Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u de gevonden cijfercombinatie uit de vakjes ABC door naar 0909-5010703 (€ 0,60 per gesprek).
zonder titels (afk.)
3
Vandaag:
Prijspuzzel van vandaag is de sudoku. Bel: 0909-5010703 Zo doet u mee:
zandheuvel
steen
WIN!
Met de Hotelbon Voucher kan 3 nachten gratis worden overnacht met 2 personen in ruim 3000 hotels in Europa. Dé Hotelbon is al 15 jaar het goedkoopste alternatief om er een weekendje op uit te gaan. Voor meer informatie: www.hotelbon.nl
rangtelwoord beryllium
marketing: [email protected]
Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553 © Puzzelland
(€ 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon)
Prijspuzzel SUDOKU
CRYPTOGRAM: 1 Horizontaal: 1. Gek stuk hout (5); 3. Die godin brengt Europeanen in verwarring (5); 4. Stier uit Pisa (4); 7. Door een eindeloos vermogen gaat de beurs onderuit (5); 3 10. Volgt op acht (9); 11. Loftuiting voor een vederbosje (8)
A
5
1 © Puzzelland/ Leen Groeneveld
4 8
5
4
8
oprichter: Cornelis van den Berg
B
C
uitgever: Ben Rogmans
3
9
8
2 6
5
9
6
9
6
B
2
5
4
6
5
3
7
3
2
hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst art direction: Koos Jeremiasse
1
1 9
11
7
8
8
8 Speel deze puzzels online en win! Ga naar: www.puzzelland.com/depers
A
2
Verticaal: 1. Met deze vruchten begint het te dagen (7); 2. Vat in 7 dit geval een drankje! (5); 5. Neteldier dat langs de rivier wandelde (6); 6. Laat je niet vieren in deze staat! (6); 8. Haak van een Engelse geliefde (5); 9. Toch kan een Belgische plaats naar onze mening in 10 Vietnam liggen! (5)
Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
of SMS naar: 3553
Hotelbon Voucher t.w.v. €40,-.
punt
Een uitgave van Mountain Media BV
website: www.depers.nl
Bel: 0909-5010703
hier te lande
5
Deze week:
Z3UZ Legendary Jewellery biedt U aan; de pallas-XL t.w.v €339,-*. Deze mooie stoere zilveren armband is voor hem en haar en leverbaar in 4 maten. Z3UZ is geënt op de Griekse mythologie. Pallas is de Griekse godin voor de hemel. Uw armband zal dus zeker een positieve aanvulling zijn. Voor meer informatie: www.z3uz.eu.
3
bewonderaar vreemde munt
21
7
C
4
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
Seksbul
Help! Help alsjeblieft!
Rekendictee
Scriptie over eigen seksleven. www.depers.nl/scriptie
Brandweer kijkt alleen toe. www.depers.nl/brand
Word jij het nieuwe rekenwonder? www.depers.nl/rekendictee
Selectie geplande ov-verstoringen: 111
NS test op maandag 10 oktober 2010 een speciale winterdienstregeling. Kijk voor meer informatie op www.9292ov.nl onder het kopje ‘Uitgelicht’.
Amsterdam (tram) 111
111
Vandaag
Morgen
De dag begint op veel plaatsen met mist en nevel. Zodra deze oplossen zijn er ruime zonnige perioden. Vanmiddag komen we onder invloed van een groot hogedrukgebied. De wind draait naar oost en het weer stabiliseert. Het is wisselend bewolkt en 16 tot 21 graden. Vannacht brede opklaringen, landinwaarts een mistbank.
Met de oostenwind blijft het verder droog en krijgt de zon steeds meer ruimte. De temperatuur gaat op nadering van koude lucht uit Rusland wel langzaam naar beneden: morgen wordt het nog 20 graden en zaterdag is het met 18 ook nog aangenaam. Zondag is het een graad of 16 en in de nieuwe week zet deze daling door.
Vandaag: GVBlijnen 4, 9, 14,16, 24 en 25. Halten CS tram Oostzijde, Dam, Spui (Rokin), Muntplein, Rembrandtplein, Mr. Visserplein, Waterlooplein, Westermarkt, Marnixstraat/ Rozengracht , Frederiksplein, Weteringcircuit/Weteringschans, Muziekgebouw Bimhuis, PTA, Plantage Kerklaan en Keizersgracht (Vijzelstraat) vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
22
Sport
Oranje Mark van Bommel begrijpt alle kritiek niet
‘Je moet de tackle van Het Nederlands elftal kampt met een serieus imagoprobleem, maar aanvoerder Mark van Bommel verwerpt de kritiek. ‘Ik krijg juist complimenten.’
De toekomst van de Liverpudlians is veilig gesteld. REUTERS
Voetbal Club voor 343 miljoen verkocht
Liverpool op tijd gered na verkoop aan Amerikanen Redactie sport AMSTERDAM
...
Na lang wachten heeft Liverpool eindelijk een nieuwe eigenaar gevonden. De Engelsen maakten gisteren bekend dat New England Sports Ventures de voetbalclub heeft gekocht. Het Amerikaanse bedrijf, vaak afgekort tot NESV, is ook eigenaar van honkbalteam Boston Red Sox. Met de aankoop is een bedrag van ruim 343 miljoen euro gemoeid. ‘We hebben het lange en zware verkoopproces eindelijk kunnen beëindigen’, aldus voorzitter Martin Broughton. ‘NESV is de meest geschikte partner. Hun filosofie draait om winnen.’ Overwinningen kan Liverpool wel gebruiken. De ploeg van Dirk Kuijt en
Ryan Babel staat achttiende na zeven wedstrijden in de Premier League. Liverpool stond al sinds april te koop. De voormalige eigenaren Tom Hicks en George Gillett kregen veel kritiek omdat ze de verkoop zouden dwarsbomen. Dat kwam de Amerikanen op felle protesten van de fans van de ‘Reds’ te staan. Hicks en Gillett kochten de club in 2007 voor ruim 250 miljoen euro. Onder hun bewind is de schuld van Liverpool hoger geworden dan het aankoopbedrag. De club heeft een tekort van meer dan 270 miljoen euro. Het binnenhalen van een nieuwe eigenaar komt net op tijd voor Liverpool. De grootste schuldeiser, Royal Bank of Scotland, had de deadline voor herfinanciering op 15 oktober gesteld. 1
Alimentatie
Ex laat wanbetaler Farfán oppakken ANP AMSTERDAM
...
Schalke-aanvaller Jefferson Farfán is dinsdag aangehouden op de luchthaven van Lima. Zijn ex liet hem oppakken omdat hij te weinig alimentatie zou hebben betaald voor hun tweejarige zoontje. Dat meldden verscheidene media gisteren. Zijn voormalig echtgenote eist 30 procent van zijn inkomen, zo’n 50.000 euro per maand. Farfán zou
alleen de wettelijke alimentatie betalen. De Peruaan verdient bij Schalke 04 naar verluidt ongeveer 2 miljoen euro per jaar. Farfán reisde af naar Peru om zich te melden bij het nationale team voor de duels met Costa Rica en Panama. Bij aankomst in Peru werd hij in de kraag gegrepen en verhoord. Hij kreeg ook een reisverbod waardoor zijn deelname aan de interland in Panama onzeker is. Mogelijk vertraagt de maatregel ook zijn terugkeer naar Duitsland. 1
Iwan Tol NOORDWIJK
...
Sla de buitenlandse media erop na en binnen een paar koppen over Geert Wilders en de moeizame totstandkoming van het kabinet weet je genoeg: zelden was het imago van Nederland over de grenzen zo belabberd als nu. Tot voor kort konden we nog pronken met ons mooie voetbal, maar ook die tijden zijn voorbij. Sinds deze zomer gruwelt het buitenland van het Nederland elftal. De belangrijkste reden: het keiharde spel van Oranje in de WK-finale tegen Spanje. De imagoschade die in Johannesburg is opgelopen, is niet alleen ernstig, maar ook hardnekkig. Zomaar een voorbeeld: een tv-verslaggever becommentarieerde dit weekend een charge van een speler tijdens een American Football-wedstrijd met de woorden: ‘My God, this looks likes the World Cup Final.’ De opmerking van de Amerikaanse commentator staat niet op zichzelf. Al direct na het WK plaatste Fifa-voorzitter Sepp Blatter zijn kanttekeningen bij de finale. En Johan Cruijff merkte op: ‘Nederland heeft twintig minuten goed gespeeld en is daarna overgeschakeld op schoppen en provoceren.’ Daar kwam gisteren de kritiek bij uit het Zweedse kamp, dinsdag tegenstander van Nederland in de EK-kwalificatie. Ola Toivonen van PSV zei: ‘Nederland speelde op het WK als een stel varkens.’ Later trok de aanvaller die woorden weer in door te melden dat de zin verkeerd was vertaald. Frederik Stenman van FC Groningen, noemde De Jong en Van Bommel ‘een stel wilde honden’. Voilà, zo staat Nederland er dus tegenwoordig op. Hoe kijkt de aanvoerder van het Nederlands elftal aan tegen alle commentaren? Te beginnen met die van de Zweedse spelers. In hotel Huis ter Duin trekt Van Bommel een zuinig gezicht als hij de termen ‘varkens’ en ‘wilde honden’ hoort. Hij wikt en
weegt zijn woorden, want hij beseft dat die op een goudschaaltje worden gelegd. ‘Ze zullen wel bang zijn, denk je niet? Ik kan er wel iets van gaan zeggen, maar dat doe ik niet. Dat zou ik niet respectvol vinden.’ Glimlachend: ‘Ik distantieer me van die uitspraken, dat vind ik wel een mooie.’ Van Bommel herkent zich niet in de kritiek op Oranje. Sterker nog: hij ergert zich groen en geel aan alle commentaren. ‘Die kritiek is opgehangen aan twee overtredingen in de finale. Die hebben onze prestatie on-
‘Kijkt Louis liever naar de Duitsers? Zijn die niet derde geworden?’ Mark van Bommel
dergesneeuwd. Ik vind: je moet altijd kijken van wie de kritiek komt. Vanuit de voetballerij heb ik juist complimenten gekregen over ons spel. Alex Ferguson, Luís Fabiano...’ Johan Cruijff… Gaat onverstoorbaar verder: ‘Shevchenko, mijn ploeggenoten bij Bayern.’ En heb je het met Van Gaal nog over Oranje gehad? ‘Nee, ik heb daarover niet met hem gesproken.’ Hij zei dat-ie liever naar de Duitsers keek. Van Bommel uitdagend: ‘Die zijn derde geworden toch?’ Het volk lijkt zijn buik vol te hebben van Oranje. Tegen Finland was De Kuip half leeg. ‘Dinsdag is een trainingsavond bij veel amateurclubs. En het kost een paar centen om naar zo’n wedstrijd te gaan. We zijn na het WK groots onthaald door het Nederlandse volk. Dat
Niet uitverkocht
Formule 1
WEINIG TREK IN ORANJE
MASSA WIL GEEN KNECHT ZIJN
Supporters lopen na het WK nog niet warm voor het Nederlands elftal. Ook het tweede thuisduel in de EK-kwalificatie is niet uitverkocht. De KNVB heeft pas 40.000 tickets voor het duel van komende dinsdag met Zweden verkocht. De Arena biedt plaats aan ruim 50.000 toeschouwers. De nummer twee van de wereld voetbalde vorige maand in De Kuip tegen Finland. Die wedstrijd trok slechts 30.000 supporters.
RTRS
is sinds 1988 niet meer gebeurd.’ De zware overtreding van Nigel de Jong, die zondag het kuit en scheenbeen van Ben Arfa brak, voorzag de polemiek over Oranje de afgelopen dagen van nieuw bloed. De middenvelder van Manchester Ciy bevestigde zijn reputatie als recidivist. Met zijn actie in de WK-finale, waarbij hij zijn noppen in de borstkas van Xabi Alon-
België
Felipe Massa weigert de rol van waterdrager voor Fernando Alonso in de laatste vier races van de Formule 1. ‘Ik ben er zeker van dat Ferrari van mij geen tweede Rubens Barrichello maakt’, zegt de Braziliaanse autocoureur woensdag in een interview met het Duitse Sport Bild. ‘Als dat wel gebeurt, ben ik weg bij Ferrari. Ik race niet om maar tweede te mogen worden.’ Massa verwees naar de tijd dat Michael Schumacher en Barrichello voor Ferrari reden. De landgenoot van Massa kreeg destijds herhaaldelijk
opdracht om Schumacher te laten passeren. Die openlijke knechtenrol leidde ertoe dat de internationale automobielfederatie FIA een verbod op teamorders instelde. Alonso is na zijn zeges in de Grote Prijzen van Italië en Singapore weer kansrijk voor de wereldtitel. Hij heeft elf punten minder dan leider Mark Webber van Red Bull. Massa staat zesde en heeft geen reële titelkans meer. ‘Ik wil een sterke coureur die punten kan afsnoepen van de rivalen’, liet Ferraribaas Luca di Montezemolo weten.
TEGENVALLER MERTENS Dries Mertens moet zijn debuut voor het nationale elftal van België waarschijnlijk uitstellen. De 23-jarige speler van FC Utrecht is gisteren tijdens de training van België in de Kazachstaanse hoofdstad Astana geblesseerd geraakt aan zijn middenvoetsbeentje. De aanvaller zal vandaag nog eens onderzocht worden, maar lijkt vrijdag niet mee te kunnen spelen tegen Kazachstan.
Kreunen als wapen
Primeurtje
Arabische droom
Wetenschappers hebben uitgevonden dat tegenstanders van tennissters die hard kreunen trager en minder scherp reageren.
We wilden u niet onthouden dat Serena Williams volgens onze bronnen van een vakantie op Miami Beach geniet. Ook haar ex is er gesignaleerd.
Drie Braziliaanse spelers van de Finse club Hango Idrottsklub vierden hun treffer met een tulband om. ‘Wij willen graag in Qatar voetballen.’
so p son V uits mid het het vrie nin ook
Sport
Nigel niet keihard veroordelen’
23
Nigel de Jong
Beelden waren genoeg voor Van Marwijk Bert van Marwijk lichtte gisteren zijn besluit toe om Nigel de Jong uit Oranje te verwijderen. ‘Nigel is nu echt te ver gegaan. Deze zaak kent alleen verliezers.’ Redactie sport AMSTERDAM
...
‘Ben Arfa heeft een dubbele beenbreuk’, zei de keuzeheer van Oranje over het slachtoffer van de zware overtreding van De Jong. ‘Nigel heeft ook verloren en ik kan tijdens twee heel belangrijke duels niet beschikken over een speler die in topvorm is. Dat is natuurlijk hartstikke zonde. Toch heb ik niet lang over deze beslissing getwijfeld. Ik vond meteen dat dit niet kon.’
‘Ik had wel het idee dat Nigel begrip had voor mijn beslissing.’ Bert van Marwijk
Mark van Bommel zal Nigel de Jong niet aan de schandpaal nagelen. SOENAR CHAMID
plant, is hij uitgegroeid tot de pernificatie van het harde Oranje. Van Bommel is voorzichtig als de sluiting van zijn kompaan op het ddenveld ter sprake komt. ‘Ik vind t vrij lastig. Of nee, niet lastig. Maar t gaat over een collega en een end. Ik moet eerlijk zijn, de meng van de groep uitdragen, maar k rekening houden met de bond.
Dat is eigenlijk ondoenlijk.’ Het pleit voor je dat je een vriend niet wilt afvallen. Maar wat ik miste in je betoog over De Jong is een duidelijke veroordeling van zijn overtreding van zondag. ‘Het was geen tackle met de intentie om die jongen bewust te blesseren. Dat zie je aan zijn houding. Ik vond
het geen tackle die je keihard moet veroordelen.’ Hij maakte die overtreding op zijn eigen helft. Sowieso geen handige plek. Van Bommel slaakt een zucht. ‘En als er een counter was uitgekomen, wat dan? Dan had iedereen gezegd: nuttige overtreding.’
Hambüchen
Blessure
AFZEGGING MEERKAMP
JONG ORANJE MIST DE JONG
Turner Fabian Hambüchen komt bij de komende wereldkampioenschappen turnen in Rotterdam niet in actie op de meerkamp. De Duitse Europees kampioen vindt de onderdelen vloer en sprong nog een te zware belasting. Hambüchen is net hersteld van een gescheurde achillespees. Uit voorzorg houdt hij het in Rotterdam bij vier toestellen (brug, rek, voltige en ringen). De WK beginnen op 16 oktober.
Aanvallende middenvelder Siem de Jong (foto) kan niet meedoen aan de play-offs van Jong Oranje voor deelname aan het Europees kampioenschap volgend jaar. De middenvelder van Ajax liep dinsdagavond tijdens de training een hamstringblessure op. Bondscoach Cor Pot heeft John Goossens van NEC opgeroepen als zijn vervanger. ‘Het is ontzettend jammer dat ik uitgerekend in de twee belangrijkste wedstrijden niet mee kan doen. Hopelijk is de blessure niet al te erg en
Hij heeft nu in één jaar twee spelers het ziekenhuis ingeschopt. Dat kun je toch niet blijven goedpraten? ‘Nee, maar ik blijf erbij: hij heeft die overtredingen niet met opzet gemaakt. Wat moet ik dan? Hem aan de schandpaal nagelen? Zijn spel is ook zijn kracht, dat moet hij niet veranderen. Hij moet alleen opletten.’ 1
Van Marwijk werd zondagmiddag door een vriend op de overtreding van De Jong geattendeerd. ‘Ik kreeg een sms’je en heb de actie een paar uur later op de televisie bekeken. Ik vond meteen dat Nigel te ver was gegaan en had eigenlijk al mijn beslissing genomen. Ik heb nog wel even met mijn assistenten Frank en Phillip gebeld. Daarna heb ik Nigel proberen te bereiken, maar dat is niet gelukt. Helaas kreeg ik hem pas maandag aan de lijn.’ ‘Natuurlijk was Nigel teleurgesteld’, zei Van Marwijk. ‘Maar ik had ook het idee dat hij me wel een beetje begreep. Ik heb wel eens vaker met hem over een overtreding gesproken. Toch vond ik toen nooit dat hij echt grenzen had overtreden. Dit keer was dat wel het geval. Ik vind het ook hartstikke jammer. Hij heeft zulke acties namelijk helemaal niet nodig. Daarbij ken ook ik Nigel als een heel aardige en lieve jongen. Na de wedstrijden tegen Moldavië en Zweden (vrijdag en dinsdag) ga ik eens met hem praten. Wat mij betreft is de interlandloopbaan van Nigel de Jong ook niet voorbij. Ik heb nu wel gezegd wat ik heb willen zeggen. Hopelijk kunnen we het vanaf nu alleen maar over de wedstrijden tegen Moldavië en Zweden hebben.’ 1
Auxerre
kan ik weer snel spelen’, aldus De Jong. Pot werd dinsdag al geconfronteerd met de afmelding van AZ-verdediger Nick Viergever wegens een enkelblessure. ‘Het is na het wegvallen van Viergever doodzonde dat we ook een belangrijke speler als Siem niet kunnen inzetten. Maar we zullen zijn gemis zeker goed opvangen’, aldus Pot. Jong Oranje speelt zaterdag in Rotterdam thuis tegen Jong Oekraïne. Vier dagen later volgt de return in Kiev.
GOEDKOPERE KAARTJES
PRO SHOTS
Auxerre heeft de ticketprijzen van het bezoekersvak voor het duel tegen Ajax aangepast. De Amsterdammers maakten dinsdag bezwaar tegen het – in hun ogen – grote verschil in kaartprijs tussen die van Ajax en Auxerre. Auxerre verlaagde daarop de prijzen. Ajax meldt dat de kaartverkoop vanochtend wordt hervat. De wedstrijd wordt op 3 november gespeeld in het Stade l’Abbé-Deschamps.
Respect voor Kobe
De Belgische Co Adriaanse
Duur uitstapje
Robin van Persie en Thomas Vermaelen waren in Londen aandachtig toeschouwer bij de LA Lakers van Kobe Bryant. Die speelden er een oefenduel.
Straftraining bij Eupen. De spelers moesten zich om 07.00 uur melden. De nieuwe trainer onderwierp zijn oude ploeg al eens aan een nachtelijke stratenloop.
Coca Cola heeft de contracten met vreemdganger Wayne Rooney verbroken. De speler was het gezicht in een reclamecampagne voor Coke Zero.
Sport
24
Wilde Westen Dopinghoofdstad van de wereld
In Spanje koop je epo in de apotheek En ja hoor, daar gingen we weer. Vijf sporters in opspraak wegens doping deze week. Waarom komen de zondaars toch zo vaak uit Spanje? Het probleem in vijf stukken. zijn bereid te gokken (doping te gebruiken) als het alternatief (geen of slecht belegd brood op de plank) minder aantrekkelijk is. Het probleem doet zich vooral voor in het wielrennen – vanouds de sport die wordt beoefend door de minst rijke Spanjaarden. Oudere renners bij kleinere ploegen zwichten met enige regelmaat voor de verleiding om stimulerende middelen te gebruiken – en dan maar te hopen dat ze niet worden gevonden.
Thijs Zonneveld AMSTERDAM
...
Eén week, vijf dopingzaken. Wielrenners Ezequiel Mosquera, David Garcia Dapena en Oscar Sevilla werden positief bevonden op HES, mountainbikester Marga Fullana op epo, Tourwinnaar Alberto Contador raakte in opspraak door clenbuterol en plastic in zijn bloed. De kleur van de vlaggetjes achter de namen van de vijf is steeds dezelfde: rood-geel-rood. Het verleidde Pat McQuaid, De Grote Baas van de Internationale Wielerunie, tot de uitspraak: ‘50 procent van de dopinggevallen komt uit Spanje – ze moeten daar eens inzien dat ze een heel groot probleem hebben.’ Het probleem in vijf stukken.
Politiek Sport is, zeker de afgelopen twee decennia, het uithangbord van het land geworden. Spanjaarden vereenzelvigen zich met de successen van Real Madrid, Barcelona, de nationale voetbal- en basketbalploeg, maar ook met individuen als Alberto Contador, Rafael Nadal en Fernando Alonso.
De verkrijgbaarheid Hoe makkelijker dopingmiddelen te verkrijgen zijn, hoe lager de drempel om ze te gebruiken. Je kunt in Spanje heus geen spuit epo of een bloedzak kopen bij de supermercado om de hoek, maar het scheelt niet veel. De apotheek om de hoek verkoopt het namelijk wél. Ook zonder recept. Er zijn weinig landen waar zware medicamenten en dopinggeduide middelen zo makkelijk over de toonbank gaan als Spanje. Toen de Belgische wielrenner Roy Sentjens een paar maanden geleden uit wanhoop besloot om epo te gebruiken, stapte hij in zijn auto en reed naar Barcelona. Hij stapte een apotheek binnen, kocht een paar ampullen en reed weer terug. Simpel.
UCI-baas Pat McQuaid
MERIJN BEELDVERTELLER
groep is ongeveer twee keer zo klein als in Nederland en Portugal, en zes keer zo klein als in Italië of Duitsland. De reden: geld. Analyses van urine en bloed kosten handenvol euro’s. Dat geld is er simpelweg niet in Spanje. Alleen een selecte groep topatleten wordt regelmatig gecontroleerd door het nationale anti-dopinginstituut, internationale sportbonden of het WADA. Sporters die niet tot deze topselectie behoren, kunnen het gevoel krijgen dat ze in het Wilde Westen le-
ven: ze gebruiken wat ze willen zonder te worden gepakt. Cultuur Wielrenner David Millar, dopingzondaar en in het verleden in dienst van een Spaanse ploeg, zegt het als volgt: ‘In Spanje bestaat er een dopingcultuur. Ze denken echt dat het niet kan zonder doping.’ De ‘ze’ waar Millar op doelt: sporters, maar ook hun (medische) begeleiders. Het is een probleem dat gebaseerd is
Slachtoffer
Straf
BEN ARFA UIT ZIEKENHUIS
LEO MAG ALLEEN NOG LUNCHEN
Hatem Ben Arfa verlaat vandaag het ziekenhuis. De middenvelder liep een dubbele beenbreuk op na een tackle van Nigel de Jong. Ben Arfa zal maanden moeten revalideren. De Fransman voelt zich daarbij gesteund door de fans van Newcastle: ‘Ik wil iedereen uit de grond van mijn hart bedanken voor de steun.’ Newcastle heeft bij de Engelse voetbalbond FA aangedrongen op een gepaste straf voor De Jong.
Leonardo traint niet meer mee met de selectie van voetbalclub NAC Breda, aldus technisch directeur Jeffrey van As. De Braziliaanse aanvaller traint individueel. ‘Hij traint apart van de groep, maar luncht wel mee met de selectie’, aldus Van As. Het is niet duidelijk wanneer Leonardo weer aansluit bij de andere spelers. Van As: ‘Dat is aan mij en aan trainers John Karelse en Gert Aandewiel.’ Leonardo misdroeg zich zaterdag nadat hij in de thuiswedstrijd tegen NEC (2-0) werd gewisseld. Hij ging
op een gebrek aan vertrouwen. Wie denkt dat iedereen om hem heen rijdt op stimulerende middelen, moet zelf stevig in zijn schoenen staan om geen doping te gebruiken. Risicoafweging Spanje is geen rijk land. En in het recente verleden al helemaal niet. Sport is voor een grote groep Spaanse topatleten dé manier om carrière te maken en geld te verdienen. Dat verandert de risicoafweging: meer atleten
Daardoor is de sport machtig, zowel op economisch als politiek gebied. Die macht leidt tot excessen. Het beste voorbeeld: Operatie Puerto, het schandaal rond dopingarts Eufemiano Fuentes. Fuentes leidde een organisatie die handelde in bloeddoping voor sporters. Hij had meer dan 200 klanten, waaronder voetballers, tennissers, hardlopers en wielrenners. Uiteindelijk werd slechts een vijftigtal namen bekendgemaakt – allen wielrenners. Het onderzoek naar de andere namen verdween in de doofpot. Want voetbal is te belangrijk, in tennis speelt een van de grootste sporters van het land, en atleten uit belangrijke olympische sporten werd de hand boven het hoofd gehouden met het oog op de olympische medaillespiegel en de Madrileense kandidaatstelling voor de Spelen van 2016. Het dossier Puerto is al lang en breed gesloten. Maar een probleem ontkennen betekent niet dat het niet bestaat. 1
Vitesse
ZJORDANIA NU OOK DE BAAS
woedend naar de kant en schopte wild tegen een bidon. Coaches Karelse en Aandewiel lagen dit seizoen al meerdere malen overhoop met Leonardo. De voormalige speler van Ajax en Feyenoord kreeg aan het begin van dit seizoen nog een boete opgelegd voor negatieve uitspraken over Karelse. Ook medespelers bekritiseerden openlijk het vedettegedrag van de Braziliaan. Voor het seizoen toonde Ajax nog belangstelling voor Leonardo, maar die deal ketste af.
ORANGE PICTURES
De pakkans Doping zou niet eerlijk zijn. En onethisch. En gevaarlijk voor de gezondheid. Vergeet al die bezwaren – in de praktijk draait het vooral om één aspect: de pakkans. Zonder controles is anti-dopingbeleid een tandeloze tijger. Uit onderzoek van het Asser Instituut blijkt dat het Spaanse anti-dopinginstituut aanmerkelijk minder binnen en buiten wedstrijdverband controleert dan nationale anti-dopinginstituten in andere landen. Ook al is Spanje een van de grootste sportlanden ter wereld: het aantal sporters dat is opgenomen in de controle-
‘Ze moeten in Spanje eens inzien dat ze een heel groot probleem hebben.’
Vitesse-eigenaar Merab Zjordania is sinds 1 oktober de nieuwe voorzitter van de Raad van Commissarissen (RvC) van Vitesse. Zjordania neemt de plek over van Maasbert Schouten. Vitesse hoopt de voormalige voorzitter wel voor de club te behouden als adviseur. Zjordania: ‘Dit is een logische vervolgstap na de overname in augustus. Ik wil graag een actieve rol spelen in de groei van de club.’
Werkvergunning
Blunder
Uitvinder
De Belg Tom Saintfiet is onlangs benoemd tot bondscoach van Zimbabwe. Eén probleem: hij is het land uitgezet omdat hij geen werkvergunning heeft.
Een blunder van de voorzitter van de Commonwealth Games. Die zei in bijzijn van Prins Charles dat hij vergezeld werd door Prinses Diana. Dat was Camilla.
Tennisser Brian Battistone (de nummer 853 van de ATP-ranglijst) heeft een noviteit ingevoerd. Hij speelt met een racket dat twee handvatten heeft.