MacHis-nieuws MedMac wordt 10 jaar!
MacHis-Nieuws Maart 2000
Colofon MacHis-nieuws Nieuws en raadgevingen van de gebruikersvereniging MedMac. MacHisnieuws bevat informatie over de vereniging, het programma, de HIS-leverancier, automatisering in de huisartsenpraktijk en in de gezondheidszorg in het algemeen. MacHisnieuws verschijnt 6 keer per jaar. Kopij Kopij dient uiterlijk op de eerste dag van elke oneven maand bij de hoofdredacteur te worden aangeleverd op diskette of via e-mail. Artikelen kunnen ingekort worden in overleg met de auteur. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van de artikelen berust bij de auteur. Artikelen mogen worden overgenomen en/of vermenigvuldigd na schriftelijke toestemming van de redactie en met bronvermelding. Redactie Lou Braaksma Middenweg 215 1098 AN Amsterdam tel 0204637261 fax 020-4637253 email:
[email protected] Verzoeken tot het plaatsen van advertenties kunnen bij de penningmeester van de vereniging Medmac worden ingediend.
De gebruikersvereniging die het programma MacHis7 ondersteunt. Door lid te worden van de vereniging MedMac krijgt men het gebruiksrecht op het programma MacHis7. Bestuur: voorzitter: Casper Tombrock, Rijswijk secretaris: Ben Pater, Bilthoven penningmeester: Hans Aarts, Baarn leden: Willy Sandelowski- van Maarseveen, Eemnes correspondentieadres Medmac: Postbus 3 - 1800 AA Alkmaar tel 072-5627825 fax 072-5627825 email:
[email protected]
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 2
In dit nummer: 2 Colofon 3 Ten Geleide 6 Van de Voorzitter 8 Van De Directie 8 Wensen 10 Tips 11 Oranje HIS 12 Proficiat! 14 Netwerk 16 Diabeteskaart 18 CHECK Hisdata 19 Let op uw ampullen 20 Krommunicatie 22 Ledenvergadering 24 Mentoren
Ten Geleide Ten Geleide (door Lou Braaksma) MedMac 10 jaar MedMac bestaat 10 jaar. Onze voorzitter Casper Tombrock heeft zich niet onbetuigd gelaten en heeft ter gelegenheid van dit jubileumnummer een kookboekhandleiding gemaakt voor het gebruik van Machis in de waarneming. Wim Brunninkhuis en Gerard Freriks halen herinneringen op en blikken vooruit in een ‘Proficiat’. Zelf realiseer ik me, dat ik begin 1993 het honderd en zoveelste lid was en me een nieuweling voelde met twee linker handen. Ik had nog nooit iets met een computer gedaan en had volstrekt overtrokken verwachtingen van de mogelijkheden. Gerard van Wieringen, de toenmalige MedMacvoorzitter kwam een middag bij me langs om te helpen met de installatie van onder andere mijn backupapparaat (een Syquest 44), waar ik erg mee aan het worstelen was. Kalis BV en MedMac waren nog niet zo goed van elkaar te onderscheiden. Lida, Ligthart, Dick’s doktersassistente was ook de secretaress van MedMac (en ze is dat nog steeds! Hulde!) MacHissers waren een Apple/MacHis-liefhebbers die elkaar hielpen. Er was niet een professioneel ondersteuningsapparaat. Voor mijn regio was Dick Kalis zelf nog de helpdesk. Hij kreeg bijna dagelijk faxen van me met vragen. Ik was zijn ‘luis in de pels’. Uiteindelijk werd het hem teveel en heeft hij de helpdesk in zijn geheel overgedragen aan Jacqueline Lankhorst. Het waren de eerste stappen in de schaalvergroting van Kalis BV en de groei van de gebruikersvereniging. Ik heb van mijn fouten geleerd en heb het geleerde opgeschreven in het eerste “Stappenplan voor beginners”. MacHisnieuws is jarenlang volgeschreven door Ben Pater, die dat naast zijn voorzitterschap van de vereniging er ook nog bijdeed. Natuurlijk werd het hem teveel, want hij wil ook nog wel eens zijn schaatsconditie op peil houden. Reden waarom de verzorging van MacHisnieuws een betaalde functie werd. Toen ik aantrad als redacteur van Machisnieuws in Januari 1998 was mijn opdracht onder meer om uitdrukking te geven aan de bijzondere band tussen de gebruikersvereniging MedMac en de leverancier (Dick Kalis) . Dat werd een snel veranderend landschap. Er is een andere eigenaar van het programma. Er zijn kritische woorden gevallen. Er zijn rumoerige vergaderingen geweest. Er was wantrouwen en er wordt onderhandeld. Er is een kip aan het broeden en die moeten we beter maar niet storen (Luc van der Wal). Het is nog maar de vraag of een bijzondere band tussen gebruikersvereniging en leverancier garantie is voor een vruchtbare toekomst. De toekomst zal bepaald worden door samenwerking met andere gebruikersverenigingen. Uitwisselbaarheid van gegevens is de eis van de toekomst. MacHis en Omnis lijken de kwaliteit daarvoor in huis te hebben. In de grote wereld gaat het niet alleen om kwaliteit, maar ook om de grote
getallen. Voorlopig lijken grote getallen vooral in de vele nullen te gaan zitten waarmee de andere HIS leveranciers investeren in een nieuw product. Er is een crisis in HIS land. De komende 5 jaar worden cruciaal Voor HIS’sen. Standaardisatie is het toverwoord. In het artikel van Gerard Freriks meer hierover.
Ploeteren. Ik heb in de eerste jaren als MacHisgebruiker (ik spreek over 1992-93) voor enkele tienduizenden gulden aan spullen gekocht en was ontevreden over de prestaties van mijn hardware. Toegegeven, de financiele administratie liep gelijk op rolletjes. Maar het ging mij om de medische administratie; de automatisering van de groene kaart. En de medische module werkte zooooo traag! Ik had een Powerbook als server. Fout! Localtalk als netwerk. Fout!! Een IIvx -server werkte sneller. Maar nog lang niet snel genoeg. Je moet een versnellerkaart erin doen, kreeg ik als advies. Fout!!! Ethernet gaf wel verbetering. Een nog snellere computer (LC475) gaf ook verbetering. Een upgrade naar MacHis7 gaf verbetering. Electronische communicatie met het artsenlab via een DOS emulatie. Ellende! Een regelrechte ramp! Toen mijn assistente in 1997 de beschikking kreeg over een PPC 7300, werd eindelijk een snelheid bereikt, waarbij de medische administratie op de computer net zo snel ging als vroeger met de groene kaart. Inmiddels halen we sinds 4 maanden elektronisch het grootste deel van de post binnen. Zonder Dos of Dutchie, maar gewoon met TCP/IP. Nu bespaart het echt tijd. Voor de assistente dan. Ik heb het in 7 jaar niet rustiger gekregen.
Pionierswerk Ik zie dat een onbegrijpelijk vertrouwen in techniek en in Apple ons tienduizenden guldens lichter heeft gemaakt en ons veel werk heeft gekost. Ik zie dat we pioniers zijn geweest in die tijd. En we zijn het nog steeds. Waarom doen we dat? Omdat we het machtig interessant vinden. En misschien omdat het verslavend is. Laat het gezegd zijn: Alle MacHissers, van de eerste jaren, hebben een geweldige prestatie neergezet, door geheel vrijwillig steeds weer tijd, geld en energie te steken in het automatiseren van hun praktijk, door nieuwe programmawensen te formuleren, door tips aan anderen te geven, door te stimuleren en een beetje gek te zijn . Daar plukken nieuwe MacHissers de vruchten van.
Gefeliciteerd MedMac!!! MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 3
Ten Geleide Inflatie
MacWorld expo
Afgelopen weekend was ik op de Appledag van Klokhuis. De computer, waar ik drie jaar geleden nog f2500,- voor betaalde (een PPC 5200), werd van de hand gedaan voor 400,Een LC475 kostte er 25,-!!
Tijdens de MacWorld Expo van januari deelde Steve Jobs mee aan te zullen blijven als bestuursvoorzitter. Hij schrapt definitief de toevoeging ‘interim’. Zijn salaris blijft gehandhaafd op een symbolische $1 per jaar. De Raad van bestuur heeft echter besloten om zijn werk te belonen met 10 miljoen aandelenopties met een totale waarde van 2,2 miljard gulden en een 18 persoons vliegtuigje ter waarde van 19 miljoen gulden. De marktwaarde van Apple is tijdens de 2,5 jaar dat Jobs aan het bewind is, gestegen van minder dan 2 miljard dollar naar meer dan 16 miljard. Er zijn veranderingen op til in de reclamecampagne van Apple. Zo kondigdde Jobs een nieuwe reclame campagne aan (als aanvulling op Think Different), namelijk 'Desktop Movies'. Volgens een onderzoek van Apple heeft immers 10 procent van de nieuwe iMac gebruikers reeds een iMovie film gemaakt en is 32 procent van plan om er een te maken. Geen wonder dat Apple dit dan ook uitgebreid wil promoten. Er werd tijdens de Apple expo geen enkele aankondiging gedaan van nieuwe hardware. Op software gebied werd MacOs X geintroduceerd, de op Unix gebaseerde compleet nieuwe versie van het besturingssysteem, die in de zomer van 2000 op de markt moet komen en vanaf 20001 bij elke nieuwe Mac wordt geleverd. Verder Itools. Itools is een verzameling exclusieve diensten voor macIntoshbezitters (uitsluitend MacOs 9 gebruikers, hoewel er voor lager besturingssystemen wel foefjes bedacht zijn). Een zo’n servicve is bv Idisk, een gratis 20 MB grote backup op een van de internetservers van Apple. De Idisk verschijnt als een gewoon schijf-icoon op het buroblad. Op een eenvoudige manier is met deze Idisk een homepage te bouwen. Iedere Itoolgebruiker kan ook een gratis emailadres krijgen:
Inbraak via Internet Hoe veilig is communicatie via het internet voor je systeem? Als je via een modem het internet betreedt,is het aan te raden om eens op http://www.grc.com te controleren hoe lek je systeem is. Het kan een goede reden zijn om NOOIT meer vanaf een praktijkcomputer even iets op het internet te raadplegen ...! Een Imac MacHisser vond er de bevestiging in hoe veilig een I-mac tov een doorsnee Pc zich houdt op het internet. (vnl een Wintel omgeving !?) Al zijn poorten bleken gesloten te zijn voor bovenvermeld programma en hij kreeg zelfs een compliment voor zijn firewall! Ad Nuhn belt altijd in via een router met ingebouwde firewall, maar had het ook eens vanuit Windows gedaan via een isdnmodem. Daar stond alles wijd open! Roelie Duyvendak probeerde hoe het met haar PC stond ( internet van thuis uit met een Windows bestuurde PC, in de praktijk een Mac zonder internet). Gewoon met ISDN was alles gesloten of onzichtbaar, terwijl ze niet eens van het bestaan van firewalls of wat dan ook op de hoogte was, dus zo slecht is het nou ook niet altijd in het niet-mac-land.
Belastingaangifte met de Mac De Nederlandse belastingdienst maakt het nog altijd uitsluitend Windowsgebruikers gemakkelijker met de gratis aangiftediskette, maar voor Macintoshbezitters is er nu een alternatief. In het tijdschrift MacFan werd het programmaatje ‘Fiscus 99’ besproken. Deze spreadsheet - toepassing omvat een complete en zeer uitgebreide aangifte. Vereist is Microsoft Excel (3.0 of hoger) Fiscus 99 is shareware en is te vinden op de bij MacFan nr 27 meegeleverde CD.
Apple nieuws In het redactionele hoofdartikel in het 2 maandelijkse tijdschrift Macfan ventileert Alfred Konijnebelt harde kritiek op Apple Nederland. De helpdesk is schier onbereikbaar en als je iemand te pakken krijgt, krijg je slechts nietszeggende antwoorden. Soms weet je meer van de materie af dan zij en spreekt degene die je te woord staat zelfs niet eens Nederlands. De Internetsite is slecht onderhouden. Zo langzamerhand lijkt sprake van een structurele klant-onvriendelijkheid. Ook in mijn eigen omgeving zie ik dat er het een en ander schort aan de dienstverlening bij nieuwe machines. In de discussiegroep legio problemen met aansluiting van oude SCSI apparuur, aansluiting van nieuwe USB apparaten en gedonder met Keyspan adapters. “Doe er iets aan Apple. En doe het snel!”. verzucht Konijnebelt.
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 4
Email @Mac.com. Om toegang te krijgen tot iTools moet je je eerst registreren. Daarvoor moet een installer gedownload worden van de iTools site. Deze installer installeert plugins in de browser die je hebt draaien en brengt je naar de site waar je je kan registreren voor een mac.com account. Een van de zaken die je krijgt bij zo'n account is een exclusief @mac.com email adres. Het is een POP3-email, wat betekent dat je de mail kan ophalen met een email client en dus niet noodzakelijk via het web hoeft te lezen en ophalen. Deze dienst zal populair zijn, omdat een POP3-emailadres niet veel gratis wordt aangeboden. De meeste email providers werken namelijk webbased. Je moet wel Mac OS 9 hebben om aan een account te geraken, want de iTools installer werkt enkel onder Mac OS 9 en als je die niet kan installeren, kan je ook niet op de registratiepagina geraken. Na een beetje grondig rondkijken, vond ik echter toch een manier om een email account te krijgen zonder dat ik MacOS 9 gebruikte. Je moet dan naar de volgende URL gaan: http://itools.mac.com/WebObjects/Signup.woa/wa/signUpOrIn Je vult de gegevens in en dan is je pop account klaar. Bij het invullen van de persoonlijke gegevens staat als land enkel de optie USA en Canada, maar dit kan je oplossen door in het adres veld ‘Nederland’ in te vullen. Ook word een Amerikaanse postcode gevraagd. Vul hier een vijfcijferig getal in.
Ten Geleide (mijn postcode 1098AN heb ik als 01098 ingevuld) De @mac.com accounts vliegen immers de deur uit en hoe sneller je erbij bent, hoe meer kans je hebt om je nicknaam/ voornaam/achternaam @mac.com te hebben. Want die gebruikers- namen zijn immers uniek.
Nieuwe Portables Op 16 februari lanceerde Apple de nieuwe powerbook G3 en de nieuwe iBook-familie. De nieuwe PowerBook G3 wordt de snelste portable ooit genoemd. Hij is voorzien van een PowerPC G3-processor van 400 of 500 MHz, heeft een gebruiksduur op batterijen van 10 uur en bevat twee ingebouwde FireWire-poorten, waarmee digitale video van professionele kwaliteit kan worden uitgewisseld met DVcamcorders of externe harde schijven. De nieuwe PowerBook zal in Nederland vanaf begin maart 2000 beschikbaar zijn in twee standaardconfiguraties - PowerBook 400 MHz met 64 MB SDRAM, 1 MB L2 "backside"-cache, 6 GB harde schijf, dvd-romspeler met zesvoudige snelheid (maximaal) voor een adviesprijs van Hfl 5.990 (exclusief BTW) - PowerBook 500 MHz met 128 MB SDRAM, 1 MB L2 "backside"-cache, 12 GB harde schijf, dvd-romspeler met zesvoudige snelheid (maximaal) voor een adviesprijs van Hfl 8.390 (exclusief BTW) Van de Ibooks is blikvanger de nieuwe iBook Special Edition. De nieuwe iBook wordt nu standaard geleverd met 64 MB geheugen en een harde schijf van 6 GB. De iBook Special Edition is voorzien van de snellere 366-MHz PowerPC G3processor en heeft, evenals de iMac DV Special Edition, een aantrekkelijke antracietkleurige behuizing. Kenmerken van de iBook en de iBook Special Edition zijn: - een 12,1-inch (diagonaal) active-matrix TFT SVGAbeeldscherm met miljoenen kleuren bij een resolutie van 800 bij 600 - een ingebouwde 56K-modem - 10/100Base-T Ethernet - bijzonder eenvoudige Internet-toegang - cd-romspeler met 24-voudige snelheid
- USB-poort voor randappatuur, zoals printers en invoer- en opslagapparaten - Mac OS 9 De nieuwe iBook-familie zal in Nederland beschikbaar zijn vanaf begin maart 2000. Adviesprijs: iBook G3 - 300Mhz/512Kb L2/64Mb/6G/CD/56k - blauwe & oranje uitvoering: Hfl 4.299 (inclusief BTW) iBook Special Edition G3 - 366Mhz/512Kb L2/64Mb/6G/CD/ 56k - grafietkleur: Hfl 4.799 (inclusief BTW)
G4 nu op Snelheid Apple heeft snellere processors van 400, 450 en 500 MHz toegevoegd aan zijn professionele desktop-productlijn, de Power Mac G4. De prijzen zijn ook omhoog gegaan. De Power Mac G4 400 MHz kreeg een adviesprijs mee van Hfl 3.790, de Power Mac G4 450 MHz wordt aangeboden vanaf Hfl 5.990, terwijl de Power Mac G4 500 MHz een prijskaartje heeft van Hfl 8.390. Ook de Macintosh Server G4 is vanaf begin maart 2000 beschikbaar bij de Apple dealers en via The Apple Store (www.apple.com/nlstore). De Macintosh Server G4 400 MHz wordt aangeboden vanaf Hfl 8.448, de Macintosh Server G4 500 MHz vanaf Hfl 9.990 en de Macintosh Server G4 500 MHz met Mac OS X Server-programmatuur eveneens vanaf Hfl 9.990,-
Appleworks 6.0 Appleworks 6.0 werd al in de vorige MacHisnieuws aangekondigd. Ik kreeg de mogelijkheid de Engelstalige versie uit te proberen. Er zitten veel nieuwe features in. Een presentatiemodule maakt het programma concurrerend met Microsofts Powerpoint. Ik werkte er mee op mijn PowerMac 4400 en vond daarop de snelheid erg tegenvallen: Het programma openen en een document saven duurden storend lang. Omdat ik er niet veel meer me doe dan textverwerken ben ik weer teruggegaan naar Clarisworks 5.0, wat voor mij alle benodigde fuctionaliteit heeft. Misschien was het een betaversie, die ik mij in handen heb laten drukken. Ik wacht ervaringen van anderen af.
MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 5
Van de Voorzitter Een kookboekhandleiding maken met behulp van Clarisworks (door Casper Tombrock) Prutsen: niet de handleiding lezen maar meteen aan de slag. Prutsen is menselijk. In het NOS-journaal werd een wetenschappelijk onderzoek naar het gedrag van mensen aangehaald, waaruit bleek dat nieuwe videorecorders door de meeste mensen ‘al proberend’, worden geïnstalleerd. Dus zonder het lezen van instructies. Ik herkende onmiddellijk mijzelf. Toch bespaart het tijd als je eerst instructies doorleest. MacHis heeft natuurlijk een handleiding. Dit is een algemene handleiding, die laat zien, wat het programma kan. Handig voor de systeembeheerder, maar onhandig om aan je personeel voor te leggen. Als je assistente de mutatielijsten van het ziekenfonds voor het eerst in moet voeren, of de electronische post ophalen, heeft ze niets aan de MacHishandleiding. Als je een eigen handleiding voor de praktijk maakt, is dat een methode om de aandacht gevestigd te krijgen op belangrijke items in je eigen situatie. De mogelijkheden van het MacOS zijn nu op zo een hoog niveau dat het maken van eigen instructies technisch eenvoudig is geworden. De hier bijgevoegde onderwerpen, de IMPORT/EXPORTfuncties van MacHis waarmee patiëntgegevens digitaal uitwisselbaar zijn, zijn ‘HOT’. •Het is geen doen meer om patiënt dossiers eerst uit te printen om over te kunnen dragen. •De gegevens uitwisseling in de waarneming, door op MacHis werkende collegae op kopie-bestanden, wordt papierloos georganiseerd met deze IMPORT/EXPORT-functies. •Door de beschikbaarheid van steeds meer huisartsen op het internet zijn patiëntgegevens makkelijker en sneller dan ooit overdraagbaar. •Deze functies worden nog weinig gebruikt omdat ze niet in de vingers zitten. Het schrijven van een praktijk handleiding kost wel wat tijd. Voldoet de handleiding niet dan kan deze makkelijk veranderd/ verbeterd worden. Daarna gaat het niet meer fout. De bijgevoegde instructies omtrend IMPORT/EXPORT maakte ik met ClarisWorks 5.0.(tegenwoordig AppleWorks 5.0). Als tekstverwerkersprogramma kan natuurlijk ook ‘Word’ worden gekozen maar ik ga ervanuit dat de Apple-gebruikers dit dure pakket niet hebben. Omdat simpletekst geen plaatjes kan verwerken is dit tekstverwerking programma niet geschikt. De plaatjes maakt ik met MacOS versie 8.6., ik bemerkte dat een MacOS versie 8.0 geen ‘plaatjes’ maakt van uitgerolde menus. Een opsomming van de gebruikte instellingen ClarisWorks (in te stellen na openen van het programma). Stijl: standaard.
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 6
Opmaak: in één kollom maken. Indien het document ‘af’ is worden eerst de in het document verwerkte ‘plaatjes’ verkleind (tot ±45%; plaatje aanklikken: ‘Opmaakmenu’ ->’Wijzig schaal (%...)’) waarna het document wordt opgemaakt in twee kolommen (symbool in de balk onder de titelbalk). Gebruikte symbolen in de tekst: [vierkante haken] =toetsaanslag [cmd] + [A] gelijktijdig indrukken van toetsen {tussen accoladen} inhoud van een dialoogvenster
een met de muis aan te klikken ‘kommando’ in een dialoogvenster of venstermenu. ...-> ... cascade: menunaam-> menunaam>menunaam ’...’ ’menunaam’/’vensternaam’/’tekst’ (•) keuzevakje in dialoogvenster Manier van werken. •Eerst de te beschrijven procedure bekijken en volgen. Vervolgens, handeling- en puntgewijs de verrichtingen tekstueel beschrijven. •Illustreren door van elke stap een plaatje te maken door [cmd] + [shift] + [4], waarna met het markeringskruisje de afbeelding wordt afgekaderd. Loslaten van de muis plaatst het afgekaderde plaatje op de harde schijf, onder de naam ‘afbeelding x’. (dus op te zoeken door hardeschijf te openen) •De plaatjes op volgorde in de éénkolloms ClarisWorks document zetten door: ‘afbeelding x’ openen door dubbelklikken: venster met het plaatje activeren door éénmaal aanklikken:kopiëren van het plaatje door [cmd] + [A]; [cmd] + [C] en vervolgens plaatsen in het document door •[cmd] + [V] •teksten onder de plaatjes plaatsen •De plaatjes verkleinen (tot ±45%; plaatje aanklikken:
figuur: ‘afbeeldingen ‘ op de harde schijf (Nederlands MacOS, in het Amerikaans MacOS wordt de benaming ‘pictures’.
‘Opmaakmenu’ ->’Wijzig schaal (%...)’) •Het document twee kolloms maken en safen. •Plaatjes van de hardeschijf verwijderen. (niet vergeten) •Document uitprinten en in plastic mapje bij de handleiding voegen. Heel fraai is natuurlijk om met hoge kwaliteit te printen op wat duurder laserpapier. •Daarna: oefenen (in rustige uren) totdat de procedure erin zit.
figuur: ‘menu’ het twee koloms maken in ClarisWorks 5.0 (zie pijltje).
figuur: Bouwplaat van een Imac. Leuk voor in het Barbiepoppenhuis
figuur: ‘menu’ verkleinen van de figuur, maar dan in het Amerikaans (MacOS).
MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 7
Van De Directie
Wensen
Annet SikkelMedMac10 jaar, gefeliciteerd!
Meer Grafische mogelijkheden (Peter Hezemans)
(door Annet Sikkel) Bij het bereiken van een dergelijke mijlpaal ligt het voor de hand om terug te blikken in het verleden en om te filosoferen over de toekomst. Ik neem aan dat dit elders in dit nummer in ruime mate gebeurt. Ook is het nu 2 jaar geleden dat Kalis B.V. werd overgenomen door de Coöperatieve Apothekers Vereniging Microbais. Van het MedMac-leven heb ik nog geen 10% van dichtbij meegemaakt, van de Kalis-met-Microbais-periode bijna de helft. In dit laatste jaar is er veel veranderd, ten goede maar ook wel minder prettige dingen. Naast de ruime groei in het aantal gebruikers, het eindelijk realiseren van een extra systeemontwikkelaar en de probleemloze millennium-overgang was er de negatieve publiciteit die MacHis in de Automatiseringsgids heeft gekregen. Velen zijn geïnteresseerd in onze toekomst. Heel HIS(on)minnend Nederland kijkt over de schouders mee of het lukt een coöperatieve vereniging van MacHis-gebruikers op te richten en hoe een en ander vervolgens wordt ingericht. Hoewel er bij de overname al in voorzien was dat Kalis B.V. eigendom zou worden van de gebruikers, zijn er nog veel vraagtekens over de manier waarop dit vorm moet krijgen. Tegen de tijd dat dit nummer uitkomt, is er wellicht meer duidelijkheid. Ook over de wijze waarop verder met Microbais zal worden samengewerkt. Een samenwerking, straks op voet van gelijkheid, lijkt mij de beste garantie voor de continuïteit van de onderneming, en daarmee de ondersteuning van het pakket MacHis. Met de beste wensen voor nog vele jaren in voorspoed en geluk, Annet Sikkel
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 8
Als Dick tijd en zin heeft om echt weer eens iets te bouwen, dan lijkt het mij wel een idee om de mogelijkheid te hebben in de uitgebreidde brief een figuur, pict te kunnen plakken. De mogelijkheid van het figuur scherm wil ik gaan gebruiken om screenings-audiogrammen, longfunctie grafieken, ECG's op te slaan en en dan natuurlijk ook weer te geven indien van toepassing bij een verwijzing. Wellicht is het eigenlijk beter, om een extra scherm te hebben waarin MacHis kan stoeien met een grafisch bestand, zoals er in feite uit cardioperfect, en ook uit het longfunctie apparaat komt. Indien die digitale info in een formaat staat waar Omnis iets meekan, dan zal het opslaan ook veel minder ruimte innemen dan een PICT. Ook wordt het dan mogelijk om grafieken over elkaar heen te leggen en waardoor veranderingen in de tijd ( verschillende kleurtjes) grafisch weergegeven kan worden. Een grafiek kan op die manier heel goed gebruikt worden ook in de voorlichting naar patienten zelf! Wat denkt de commissie ervan? Zoiets hebben de andere Hissen misschien al wel? Het zou een teken van voorsprong zijn als MacHis dit zou kunnen!
Recepten aanvragen via Internet? (Ad Nühn) Ad Nühn bracht het volgende idee naar voren: Op een webserver (www.machis.nl) krijgen alle huisartsen die MacHis gebruiken een standaard praktijkpagina. Op deze pagina kan gekozen worden voor "aanvraag herhalingsrecept". Vervolgens verschijnt een formulier dat de patiënt invult en als ie hiermee klaar is afsluit. Een script op de server voorziet de regels die de patiënt heeft ingevuld van"labels" en stuurt het email bericht door naar de huisarts en een bevestiging hiervan naar de patiënt Nu komt het aardige: aan het eind van de ochtend maakt de assistente contact vanuit MacHis (vergelijkbaar met communicatie met ziekenhuis) met de mailserver en haalt de e-mail op. De aanvragen voor herhaalrecepten zijn door de codering als zodanig door MacHis te herkennen en verschijnen in een scherm vergelijkbaar met het afsprakenboek. Klik op de naam en de patiënt wordt gezocht etc. Ongetwijfeld zullen sommigen dit veel te ver vinden gaan. Vergeet echter even niet welke vlucht het gebruik van internet reeds genomen heeft en nog zal nemen! Daarnaast lijkt me dit ook uit promotioneel oogpunt een kans die MacHis niet mag laten liggen aangezien ik denk dat veel van de benodigde programmeerkennis die nodig is om de aanpassing van MacHis te maken reeds aanwezig is. De beveiliging moet natuurlijk in orde zijn: Patiënt stuurt (vrijwillig) e-mailtje naar zijn/haar huisarts met daarin een verzoek om een herhalingsrecept. Om het verzoek voorzien te laten zijn van de voor de verwerking noodzakelijke gegevens wordt gebruik gemaakt van een formulier op een website. De assistente controleert of het inderdaad om herhalingsmedicatie gaat. De huisarts beoordeelt of het verzoek om een herhalingsrecept legitiem is. De apotheek controleert ook nog. Wellicht dat voor bepaalde groepen medicatie legitimatieplicht bij de apotheek ingevoerd moet worden ....
Wensen Clearing House Huisartsen moet gestroomlijnd (door Dick van Kempen)
Waar heb je als werkende vrouw nu nog behoefte aan?
Van het Zilveren Kruis Ziekenfonds zijn declaraties aan te bieden aan het CHH. Nadeel is dat je voor elke verrichting 15 cent moet betalen; als het Zilveren Kruis je grootste ziekenfonds is, kan dit bedrag aardig oplopen. Dus bied ik de particulierenrekeningen wel aan bij het CHH en de ziekenfonds-rekeningen stuur ik direct naar hen toe Zo functioneert het CHH niet als 1 loket!
Natuurlijk, een vibrator en dan liefst in dezelfde kleur als je nieuwe IMac. Handig voor de dooie momenten tijdens het printen of faxen.
Op dit moment is van ongeveer 5 verzekeringsmaatschappijen te declareren aan het CHH. Bij een declaratie run moet je eerst een van die vijf selecteren en de computer de rekeningen laten aanmaken, die bij die verzekeraar horen. Dan moiet je dat wegschrijven op een flop. Deze handeling moet je vervolgens voor elke van de 4 overgebleven maatschappijen doen. Als straks meer verzekeraars zich aansluiten bij het CHH dan moet je een hele waslijst langs lopen met verzekeraars om aan te declareren. Dit is toch geen geautomatiseerd declareren! Er zal snel een aanpassing dienen te komen om het declareren naar CHH te stroomlijnen. Het heeft geen zin meer om online via LifeLine de declaraties in te dienen bij het CHH, want je kan van de andere verzekeraars niet online declareren; omdat je dan toch de flop moet opsturen kan je net zo goed de rekeningen van ja particuliere Zilveren Kruis patienten ook daarbij schrijven, zodat ze al je rekeningen bij elkaar hebben. De rekening vh Zilv. Kruis Part werd bij mij pas na 2mnd uitbetaald. Er bloeien nog geen 1000 bloemen bij het CHH!
Nieuwsgierig geworden? Kijk op www.ibrator.com. Het ontwerp van de ibrator sluit naadloos aan bij de bekende gekleurde computers van Apple. De site ziet er levensecht uit. Bestellen kan niet. Het blijkt om een grap te gaan van het bureau Xtreme, webdesigners en Apple liefhebbers. De site dragen ze op aan Steve Jobs en alle Apple medewerkers. Wat vindt Apple eigenlijk van deze stunt? Woordvoerder Stafan van den Eijnde: “Kijk, concurrenten, die het design van de Imac copieren, horen onmiddellijk van ons. Maar de ibrator is niet echt te verkrijgen en bovendien is het mooi gedaan. Ik vind het wel grappig.”
Tired of being left in the dust when everyone else in the office has had their orgasm? Feel the power of the new millennium!
MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 9
Tips Het opnieuw vullen van een inktpatroon van een inkjetprinter. (door Casper Tombrock) Anders dan een vulpen is de cartridge van een inktjetprinter niet gemaakt om te worden bijgevuld. Niet iedereen zal bereid zijn om met een accuboormachine een inktpatroon te lijf te gaan, maar er is wel aanzienlijke besparing mee te behalen. Een 44 ml zwarte inkt bevattende cartridge van de ColorStyleWriter 2500 kost fl 70, -. 60 ml zwarte Shaeffer inkt kost nog geen tientje.
Gebruiksaanwijzing: Met een beetje handigheid is in vijf minuten, op geduldige wijze, een cartridge bijgevuld. Punt 5 is daarbij het belangrijkste.
rapporten geprint worden kan het wegen van een cartridge een indruk geven of er nog voldoende inkt aanwezig is. TIP, altijd een nieuwe cartridge in voorraad hebben. Cartridges zijn niet eindeloos navulbaar (maximaal 3 keer is mijn ervaring).
Je praktijk-Site in 2 minuten Op de site http://www.mijnhuisarts.com kan de patiënt de praktijkinformatie (praktijkfolder) van zijn huisarts zien. Ook kan hier een herhaalrecept aangevraagd worden. Huisartsen kunnen op www.mijnhuisarts.com/ huisartsLoginScherm.asp zelf hun praktijkgegevens invoeren. Hierbij kan aangegeven worden of patiënten op deze wijze al dan niet herhaalrecepten kunnen aanvragen. Een soortgelijk initiatief is te vinden bij de Districts Huisartsen Vereniging Midden-Brabant: http://www.dhvmb.nl Hier staan de gegevens van de huisartsen in dat district, inclusief foto's. Helaas geen mogelijkheid van herhaalrecepten via het web.
1 - vul de cartridge het liefst bij vóórdat deze geheel leeg is. 2 - boor met een 1 of 2 mm-boor de vulnippel‚ voorzichtig uit. Hierbij hoeft de nippel niet geheel te worden doorboord. Deze laat eerder los en is dan als plug te verwijderen. (zie ook noot 1) 3 - zuig met een 20 ml injectiespuit met een i.m. naald de inkt uit de 60 ml Shaeffer-flesverpakking op. 4 - prik de naald oppervlakkig in de schuimhoudende cartridge. 5 - nu niet de inkt in de cartridge spuiten, de zuiger voorzichtig uit de spuit trekken (duim afsteunen op de vingergrepen‚ op de spuit) en de inkt op natuurlijke wijze door de zwaartekracht in de cartridge laten leeglopen.(ik zet hierbij de cartridge met de daar rechtop staande inktspuit met verwijderde stamper in de gootsteen en ga wat anders doen). 6 - de gedeeltelijk ingeboorde vulnippel terugplaatsen. 7 - plaats de cartridge terug in de inktjetprinter en voer een test uit. 8 - klaar. Noot 1 - bij een inktcartridge van een ColorStyleWriter 2500 zit de vulnippel‚ op de bovenkant van de cartridge. Deze nippel‚ is een kleine ronde, verzonken, structuur met een miniscuul beluchtingsgaatje. Bij de StyleWriter II en 1200 zit de nippel‚ rechts op het zijvlak, juist onder de bovenplaat‚ TIP, weeg een lege cartridge en noteer het leeggewicht op een logische plaats in de handleiding. Voordat rekeningen/
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 10
(samengevat artikel van Menno Riemeyer)
Oranje HIS Op 2 februari j.l. werd de studiemiddag OranjeHis gehouden. De huidige periode wordt geschetst als een turbulente tijd, waarin de automatisering in een stagnatiefase verkeert en de elektronische communicatie tekort schiet. Van vooruitgang is de laatste tijd nauwelijks sprake; je kunt je afvragen of de voorsprong van de huisartsenautomatisering binnenkort niet zal omslaan in een achterstand. Uit het oogpunt van ‘shared care’ wordt het electronisch patientendossier tegenwoordig gedefinieerd als een virtueel dossier, waarbij de data op veel plaatsen beschikbaar kunnen zijn. Elke arts blijft verantwoordelijk voor de data die hij zelf beheert. Integratie van die data is nu de belangrijkste essentie van het elektronische patientendossier. De afdeling Medishe informatica van de Erasmus Universiteit (MIEUR) presenteerde het onderzoeksrapport, waaroe NEDHIS de opdracht gegeven had. NedHIs had een tweeledige opdracht geformuleerd: het onderzoeken van de mogelijkheid van een gemeenschappelijk datamodel voor alle Hissen en de realisatie van een Kernhis .
De conclusies van MIEUR zijn: • mbt elektronische communicatie: -Het verdient aanbeveling uit te gaan van de huidige situatie. Er is door de Nederlandse leveranciers en door de huisartsen reeds het nodige in de bestaande systemen geinvesteerd. Uit efficiency-overwegingen dient het gemeenschappelijke datamodel vooralsnog alleen gericht te zijn op de ondersteuning van de electronische communicatie. -Bij afwezigheid van een gemeenschappelijk datamodel dient gekomen te worden tot een gestructureerd kunnen uitspoelen van gegevens. Het verplicht stellen van deze mogelijkheid is een minimale optie. De meeste systemen zijn hier momenteel niet toe in staat. -De doelstelling van de electronische communicatie is onvoldoende omschreven. Er zijn geen prioriteiten aangegeven. Definiering van de setting is voor de electronische communicatie van belang. -Het heeftd evoorkeur het datamodel voorlopig te beperken tot de uitwisseling van medische gegevens tussen zorgverleners, met als doel het waarborgen van de continuiteit van de zorg. - het gemeenschappelijke datamodel dient door terzake deskundigen, zowel medisch als technisch voldoende georienteerd, ontwikkeld te worden
-Een expliciet ondescheid moet worden gemaakt tussen het gemeenscahppelijke datamodel en het KernHis.
• KernHIS De ontwikkeling van monolithische (bestaande) syetemen naar open, op componeneten gebaseerde (nieuwe) systemen is een lange en moeizame nieuwe weg gebleken. De HIS markt in Nederland is klein en bovendie teveel versnipperd om adequate nieuwe systemen te ontwikkelen en te ondersteunen (service) Aanbevelingen KernHIS -De ontwikkeling van een gemeenschappelijk datamodel ten behoeve van de electronische communicatie dient gescheiden te zijn van de ontwikkeling van een KernHIS -In een korte studie (6 maanden) zou onderzocht moeten worden hoie een KernHis eruit moet zien. -Onderzoek wat er in andere Europese landen gaande is. -Treedt in overleg met de tweede lijn en onderzoek welek mogelijkheden er zijn om gezamenlijk te opereren. -Informeer de HIS-leveranciers, maar verwacht van hen geen leidende rol. -Een essentieel onderdeel van een open architectuur is de toetsbaarheid ervan. -Gewaakt moet worden voor wildgroei als de drempel voor nieuwkomers in de markt verlaagd wordt. Gezien de waarborging van de contnuiteiut van de zorg zou de overheid gevraagd moeten worden regulerend en ondersteunend op te treden. Voor de realisatie van een gemeenschappelijk datamodel zou voortgeborduurd moeten worden op het MEDEUR bericht. Dit is haalbaar binnen niet la te lange termijn an zou een goede zaak ziojn voor de afstemming van gegevens, waarmee de electronische communicatie aanzienlijk wordt bevorderd. Het gedragsmodel voor de lectronische communicatie 1997 zou hiervoor verder uitgewerkt mopeten worden voor d e communicatie van medische gegevens. Gezien de huidige situatie is de herziening van het totale datamodel een te grote investering.
-Voorzien dient te worden in een eenduidige regiefunctie voor de communicatie binnen de eerstelijn, gescheiden van de uitvoerende taken. De huidige impasse dient op zo kort mogelijke termijn opgelost worden. -De regiefuncties voor de eerste en teweedelijn dienen gescheiden, maar wel op elkaar afgestmd te zijn. De Europese standaarden kunnen hierin een rol spelen. -Overwogen kan worden het gemeenschappelijk datamodel kosteloos beschikbaar te stellen.
MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 11
Proficiat! MACHIS, proficiat! (Door Wim Brunninkhuis) In het stappenplan voor beginners, oktober 1995, heb ik beschreven, hoe ik de eerste jaren ben begonnen met automatisering en hoe ik er enkele jaren mee heb gewerkt. Voor het maartnummer van MacHisnieuws werden lezers uitgenodigd te schrijven, omdat MacHis binnenkort 10 jaar bestaat. Nu 8 jaren bezig met MacHis, kan ik absoluut niet meer zonder. Mijn partner en mijn praktijkassistente zijn dezelfde mening toegedaan. Alles, maar ook werkelijk alles staat in de computer. Ik heb geen kaartenbakken meer, alles is ingescand in de computer. Groene kaarten en brieven hoeven niet meer opgezocht te worden en weer opgeborgen. Wat een tijdwinst! Om nog maar te zwijgen van de financiële administratie! •Mijn assistente kan de gewonnen tijd gebruiken om een eigen spreekuur te houden. •Met een powerbook in mijn artsentas heb ik steeds alle gegevens bij me. •Probleemlijsten zijn volledig ingevuld en worden actueel gehouden. •Het hoger risicoscherm is onontbeerlijk,. Naast het risicoprofiel worden uitslagen van smears en het bevolkingsonderzoek op mammacarcinoom genoteerd. •Ruiters worden zoveel mogelijk aangemaakt; intolerantie/ allergie voor bepaalde medicijnen worden ingebracht, zelden gaat er nog iets fout. •Recepten worden geprint, voor een ieder leesbaar. •Gebruik van de tijdlijst zorgt voor een overzichtelijk geheel en meer inkomsten doordat er beter geboekt wordt. •Een verbinding met het huisartsenlaboratorium zorgt er voor dat uitslagen ingelezen kunnen worden in MacHis, evenals radiologieverslagen uit het plaatselijk ziekenhuis en opnamen/ ontslagen uit het zelfde en een ziekenhuis in Leeuwarden. Veel post kan na open gemaakt te zijn zo in de prullebak. •Ik registreer alles zeer consequent, alles wordt volgens ICPC gecodeerd. Registreren voor LINH geeft nauwelijks extra tijd. Alles kan ik terugvinden en opzoeken. •Preventiezaken als smears, risicoprofielen, etc. zijn met weinig moeite uit te voeren. •ICPC- codering zorgt er voor dat ik een prima overzicht heb van de voorafgaande contacten met de patiënt, in het journaal zittend doe ik nogmaals command J en ik heb een lijst van alle voorafgaande consulten uit dezelfde tractus. •ICPC-codering zorgt er ook voor dat alle patiëntenbrieven en NHG-standaarden gekoppeld zijn aan een code: bij b.v. T90 (diabetes) heb ik niet alleen de standaard paraat maar ook de brieven die ik mee geef aan de patiënt. •ICPC- codering zorgt ervoor dat van alle risicogroepen eenvoudig een riscoprofiel gemaakt kan worden. •Brieven voor de specialist worden vaak tijdens het spreekuur gemaakt, zie het gemak van de voorbeeldbrieven waar je ook nog in kunt plakken. Hoezo service? Gebruik van een labelprinter zorgt voor een duidelijke weergave op een verwijskaart, een verwijsbrief of op wat voor brief dan ook. •Bij komst van nieuwe patiënten verbaas ik me steeds over dikke enveloppen met een vracht brieven en bedenk dan elke
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 12
keer hoe goed ik het voor elkaar heb. Bij overgaan van een patiënt naar een andere huisarts kun je middels Medeur een schijfje meegeven welke zo weer ingelezen kan worden bij de nieuwe dokter, als die maar MacHis gebruikt. Wat hoor ik de gebruikers van andere “systemen vaak mopperen, en wat zijn hun kosten hoog! Hulde aan Dick Kalis, de makers van MacHisnieuws, mentor Klaas Iest (die er recent voor gezorgd heeft dat waarneemberichten rechtstreeks ingelezen worden bij de juiste patiënt), de helpdesk, waar je nooit tevergeefs om hulp vraagt en tenslotte de plaatselijke hardware-dealer die me op de weinige momenten dat ik hem nodig had, altijd direkt hulp bood. MacHis, proficiat!
Proficiat (door Gerard Freriks) WYSIWIG In 1975, toen ik in de USA werkte en woonde, bezocht ik geregeld computer beurzen. Daar zag ik in Anaheim de X10 van Xerox. De eerste computer met "What You See Is What You Get" En zo eentje wilde ik. Xerox stopte vlak daarna met het produceren van computers. Eind jaren 80 kwam Apple met de ons zo bekende WYSIWYG systemen. Maar ze waren te duur. Wat later, toen de Classic Appeltjes inmiddels wat betaalbaarder waren, showde Dick Kalis zijn prototype van MacHis op de pier in Scheveningen. Dit was voor mij het moment om volledig over te stappen van mijn uitsluitend financieel administratief gebruikte systeem naar een systeem voor de hele praktijk. Dossiers, recepten, agenda en administratie.
Het begin Het begin was bijzonder, zoals met elk systeem dat de prototype fase verlaat. Bijzonder, omdat er nog zeer veel fouten in zaten. Geheel vrijwillig had ik mij, met wat anderen, opgeworpen om ons aan dit soort toestanden bloot te stellen. Vele, vele en lange, lange vellen faxen naar Dick met alle op- en aanmerkingen waren het gevolg. Hoe Dick zich toen gevoeld heeft, moet hij zelf maar beschrijven.
Standaarden De ervaringen met het automatiseren (mini-Declamed, Declamed en MacHis) hebben bij mij tot het gevolg gehad, dat ik mij begon te ergeren aan de traagheid waarmee ontwikkelingen in de Informatica en Medische Informatica in Nederland de aandacht kregen die het verdiende. Dit soort ergernissen heeft bij mij tot gevolg gehad dat ik ben gaan kijken naar mogelijke verbeteringen in de concepten die gebruikt worden in de Medische Informatica. Van het ene is het andere gekomen. Nu ben ik actief in CEN/ TC251 en HL7, alwaar de berichten-standaarden van de
Proficiat! bewerken. Een centrale opslag dient te geschieden in een Trusted Third Party. De TTP beheert ook de lokale verwijs Index, de probleemlijst en het medicatie overzicht. In mijn optiek moet dat beheerd worden door zorgverleners tesamen met patienten. HIS leveranciers en huisartsen zullen in het beschreven scenario anders omgaan met systemen en informatie. Voor de huisartsen is er het voordeel dat ze veel flexibeler modulaire applicaties kunnen kiezen. Het belangrijkste is dat in de TTP het systeem met een hoge kwaliteit onderhouden kan worden. De veelheid van betrokken standaarden en tabellen kan centraal en eenduidig in heel Nederland worden aangepast. (Ipv 6000 systeemupdates zullen er wellicht maar 25 nodig zijn) Voor HIS leveranciers zal de overgang het grootst zijn. Open systemen, met tussen leveranciers uitwisselbare modules, zal de hegemonie doorbreken. Het zal kleine beginnende bedrijfjes kansen geven. De echte meerwaarde voor de huidige leveranciers is de kennis van de beroepsgroep en de helpdesk. Welke van de huidige leveranciers zouden kunnen overschakelen is mij niet echt bekend. Dat in potentie MacHis kan blijven voortbestaan staat voor mij vast. Appeltjes zijn bij uitstek Internet machines voor gebruikers die zonder overbodige ballast computers moeten gebruiken. toekomst (ook die in Nederland) gemaakt worden. Ik ben het belang gaan inzien van Internet technologie, SGML en nu XML als opvolgers voor Edifact. De Internationale activiteiten buiten de huisartspraktijk hebben geleid tot een fulltime baan bij TNO-Preventie en Gezondheid om in Nederland en daarbuiten een bijdrage te leveren aan de systemen van de toekomst.
HIS Toekomst Een van de dingen die ik doe, is het bedenken van toekomst scenarios. In dat soort scenarios zullen systemen zodanig gemaakt worden dat het gebruikte platform er niet toe doet. Indien gebruikers Apple systemen willen, omdat ze veel makkelijker zijn te bedienen en te onderhouden, dan zal dat mogelijk blijven. Ik zie toekomst voor Apple gebruikers. Of HISleveranciers zoals we die nu kennen zullen blijven is voor mij de vraag. Of huisartsen naast het medische werk ook nog systeembeheerder willen blijven is voor mij de vraag. (In mijn oude disctrict willen vele collega's af van de verantwoordelijkheid voor het systeemonderhoud. Ze vinden het een beroepsvreemde taak) Ik denk dat het Internet het mogelijk zal gaan maken, en sneller dan we denken of willen, dat er centraal Programma servers en Document servers komen. Programma servers zullen het mogelijk maken om centraal de te gebruiken programma's op te slaan. Deze centraal opgeslagen programma's zullen op meerdere platforms kunnen draaien. Java maakt dat mogelijk. Document servers zullen de medische dossiers centraal beheren en beschikbaar stellen op het moment dat het mag en nodig is. Omdat XML platformonafhankelijk documentinhoud beschrijft zullen vele platformen de informatie kunnen
Just What the Doctor Ordered Serving the medical needs of over 10, 000 students, staff, and faculty, the Cutler Health Center at the University of Maine had some big challenges. It needed to: - Improve patient care. - Manage costs very effectively. - Move from a paper-based to a reliable, electronic patient information system. - Guarantee the security of confidential medical records. - Make everyone happy. According to Mark Jackson, Cutler's Director, the Center exceeded all expectations by installing a complete Macintosh solution--consisting of a Mac OS X Server, two PowerBook, five Power Mac, and 32 iMac computers--that not only met all of their IS and medical needs but also saved them nearly $100, 000 over a comparable PC-based solution. It was just what the doctor ordered: http://www.apple.com/education/hed/macsinaction/maine/ index.html
In A World Without Walls And Fences Who Need Windows And Gates? MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 13
Netwerk Netwerk vervangen. Je kunt het zelf! (door Lou Braaksma) Mijn ouderwets geworden BNC netwerk was aan vervanging toe. Ik heb een paar keer een netwerkstoring gehad. Ik heb langdurig gezocht en monteurs en helpdesks geraadpleegd. Er werd geen oplossing gevonden. Als ze kwamen deed alles het weer! Uiteindelijk vond ik bij toeval, dat de tranceiver van mijn server (PPC 7300) kapot was (Een tranceiver is een koppelsnoertje, wat van een UTP uitgang een BNC maakt). Als je er niet achter komt, wat de oorzaak is, is dit een ramp. Er is een week geweest, waarop alleen op de server bij de assistente gewerkt kon worden. Dan weet je weer hoe afhankelijk je bent van je computer.
Windows NT In mijn wanhoop heb ik overwogen om een andere server aan te schaffen. Een ‘stand alone’ server zou minder kwetsbaar zijn, dacht ik. Misschien moest het dan ook maar een Windows NT worden. Ik stelde wat vragen in de nieuwsgroep en werd er vanaf gepraat. Carol Wittkampf, die zelf een Windows NT heeft, zei het volgende: “Configureren is een heel werk. Voor de echte leken onder ons is 't niet te doen. Als je enig computer-inzicht hebt is het nog een hele klus; het kost veel tijd. Mijn zoon heeft 't indertijd gedaan. Mijn server is nu 4 jaar oud en nog steeds lekker snel. Hij schat dat de kosten nu inclusief NT-server rond de 6000.zullen liggen. Monitor en toetsenbord zul je eraan gekoppeld moeten houden.” Tom Rossmark schreef: “Ik heb al jaren een NT server 4 draaien op een bescheiden 120hz Pentium1 32 mg RAM. Bijna nooit problemen. Goed te installeren, vooral als je de "netwerk wizard" weet te vinden en het hokje voor Appletalk weet aan te vinken. Vreemd is dat je niet onder tcp ip kan draaien. Daarvoor heb je weer een apart programma's voor de Mac nodig (duur).” Ik besloot mijn 7300 trouw te blijven. Een Windows NT zou het plaatsen van een extra computer in de praktijk betekenen en extra geld kosten. De 7300 is eigenlijk een heel snelle computer en gaat haast nooit meer plat. Vorig jaar was dat een paar maanden lang veelvuldig het geval. Uiteindelijk bleek printersoftware van
Hewlett Packard de schuld. Sinds ik er een oude Apple laserwriter aan heb hangen, gaat het prima. Ad Nühn zei: “Vervang hem maar niet als server. Als hij niet 'hangt', is er geen vuiltje aan de lucht. “ Exit Windows NT.
Van BNC naar UTP Ik heb daarom in mijn praktijk van 4 werkplekken mijn ouderwets geworden BNC ethernetwerk omgezet in UTP en verder alles bij het oude gelaten. BNC BNC is 2 aderig coaxkabel. Een BNC netwerk koppelt de computers aan elkaar als een ketting (chain). Aan het eind van de ketting moet aan weerszijden een stopje zitten. Als er ergens een stekkertje los zit, gaat het hele netwerk plat. UTP UTP is 8 aderige kabel met stekkertjes als bij ISDN telefoonverbindingen. Een UTP netwerk werkt met een HUB (een soort verdeeldoos) en heeft een stervorm: elke computer is met de HUB verbonden. Voor grotere netwerken is het mogelijk om meer HUB’s te installeren. Ik heb praktijk aan huis. In het woonhuis staan ook drie computers (De kinderen doen hun huiswerk en hun spelletjes op mijn oude 630’s). Er gaat een lijntje van de Praktijk-HUB naar de woonkamer-HUB en vandaar uit liggen er 3 kabels naar de diverse computers. Zo is alles met elkaar verbonden. Een UTP netwerk is niet sneller. Wel bedrijfszekerder: als in een BNC netwerk een ethernetkaart stuk gaat of een kabeltje verkeerd gemonteerd is, gaat het hele netwerk plat. In een UTP netwerk gaat alleen de betreffende computer uit het netwerk. Je weet ook meteen waar de storing zit. Ik heb de omzetting zelf gedaan. Benodigd waren: Nieuwe ethernetkaarten Ik had voor alle werkstations nieuwe kaarten nodig, want ik werk met de eerste generatie Powermacs (5200). De server, een PPC 7300 heeft al UTP. Ik kocht de kaarten tweedehands
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 14
Netwerk bij MAC Midden Nederland in Maarssenbroek. Ze zijn getest en hebben garantie. f80,- per stuk. In een 5200 zijn 2 sleuven beschikbaar voor een uitbreidingskaart: een LC sleuf en een Com-sleuf. Voor beide sleuven zijn ethernetkaarten in de handel. 1 maand later waren dezelfde kaarten op de Appledag overigens te koop voor 25,- per stuk. Ik heb gelijk maar een paar reserve gekocht. Vele meters kabel Vanwege de stervorm heb je voor UTP veel meer kabel nodig dan bij BNC: elke computer moet vanaf de HUB een eigen kabel hebben. Je hoeft voor de kabel niet naar een speciale Mac zaak. In de PC wereld kent men UTP ook. Ik merkte dat er verschillen in prijs bestonden. Voor dezelfde kabel vroeg MacSupprt in Castricum f 2,50 per meter (schande!) en Overseas computing op de Wibautstraat in Amsterdam f 1,- per meter Connectoren (stekkertjes) Je hebt RJ-49 stekkertjes nodig (zelfde als voor ISDN verbindingen). Hiervoor geldt hetzelfde als voor de kabel. Bij Overseas computing was ik goedkoper uit. Tip: koop een flinke overmaat aan connectoren; ze zijn maar 1 keer te gebruiken en als je ze verkeerd monteert (en dat gebeurde een aantal keren), heb je reserves nodig. Een speciale tang Om de connectoren aan de kabel te monteren heb je een speciale tang nodig. De tang stript de kabel en kan ook de connectoren op de kabel vastknijpen. De tang kost f90,- . Mocht iemand hem willen lenen, dan kan dat. Ik zal hem niet gauw weer nodig hebben.
Een HUB HUB is de over-all benaming voor een UTP verdeelkastje. Er zijn verschillende soorten: de repeater is een trage (goedkope) versie die voor drie werkplekken goed voldoet (evt meer ook nog wel); een switch is een snelle verdeelkast. Een HUB hoeft niet een Mac zaak te worden gekocht. Daar kwam ik later pas achter. Waarschijnlijk ben je in de PC wereld goedkoper uit. Ad Nühn adviseerde mij een om een zgn. 100/10 auto-sensing switch HUB te kopen voor 5 werkplekken. Dat heb ik gedaan. Er bestaan ook HUB’s met de mogelijkheid om ook een BNC kabel op aan te sluiten. Zo een had ik ooit eens
gekregen en ik heb hem in het woonhuis neergezet. 8 UTP uitgangen en 1 BNC. Dat voldoet ook prima. Dick Winterkorn maakte mij erop attent, dat netwerkprinters en andere apparaten met een HUB problemen kunnen geven. Hem waren problemen bekend met zo'n ethernetkastje van Apple waar je een stylewriter aan kunt hangen. Die moet je eerst aan een gewone 10 Mb HUB hangen alvorens je hem aan een autosensing HUB doet, anders weigert hij dienst. Ik heb geen netwerkprinter. Het lijkt raadzaam om je goed te laten informeren door een dealer voor aanschaf van een autosensing HUB in combinatie met netwerkprinters en wellicht ook met oudere machines, anders dan de door mij in gebruik zijnde.
Het aanleggen Het monteren van ethernetkaarten is een fluitje van een cent in de 5200. Het moederbord met de kaart erop is als een laatje naar buiten te trekken en de kaart is in een mum van tijd verwisseld. Het koppelen van de connectoren aan de kabel is het karweitje dat het meest nauw luistert. De buitenste jas van de kabel moet eerst over 1-1,5 cm gestript worden. De tang doet dat zonder probleem. De kabel heeft 8 aders met een verschillende kleur : oranjewitoranje-groenwit-groen-blauwwit-blauw-bruinwit-bruin. Deze binnenste kabeltje moeten op dezelfde lengte afgeknipt worden. Ze moeten NIET GESTRIPT worden. De kleuren moeten bij elke stekker in exact dezelfde volgorde in de connector gelegd en dan met de tang vastgeknepen worden. De officiële volgorde is (van links naar rechts als je van boven op de connector kijkt): oranjewit-oranje-groenwit-blauwblauwwit-groen-bruinwit-bruin. De aansluiting is direct te controleren. Als een kabel stroom geleidt gaat op achterkant van de ethernetkaart (aan de achterkant van de computer goed te zien) een groen lampje branden. Op het HUBje gaat eveneens een lampje branden. Als je je tweede computer hebt aangesloten is in de kiezer te zien of die twee verbinding hebben (wel eerst het regelpaneel Applehare op ‘ethernet’ zetten en in het regelpaneel ‘file sharing’ zorgen dat filesharing is ingeschakeld). Is dit het geval, dan kan je verder met je derde, vierde enz. computer.
Veel succes!
MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 15
Diabeteskaart Hoe gaat het met de ontwikkeling van de digitale diabetskaar? Het NHG stuurde bijgaand artikel:
wordt belemmerd.
Prodigmo
Van diabeteskaart naar digitaal monitoringsprotocol. (door Johannes Dalhuijsen, Job den Boer, Erica Bastiaanssen. NHG-stafleden praktijkvoering en automatisering ) De begeleiding van chronisch zieken is gediend bij overzichtelijke, gestructureerde en binnen het HIS geïntegreerde registratiemogelijkheden. Het NHG ontwikkelt hiervoor referentie-eisen in overleg met inhoudsdeskundigen, ervaringsdeskundigen en automatiseerders. Bij diabetespatiënten werd, en word de NHG-diabeteskaart gebruikt. Voor de huisarts die met een HIS werkt is dit teleurstellend. Weer dat papier! De huidige generatie HIS’en biedt onvoldoende structuur om begeleiding van Diabetespatiënten te ondersteunen. Hierin is verandering aan het komen. In diverse HIS’en wordt speciaal voor chronische ziekten zoals diabetes en astma de mogelijkheid geboden om extra gegevens te registreren. Soms worden hiervoor ook protocollen aangeboden en/of kunnen er overzichten van relevante parameters betreffende een of meerdere patiënten worden aangemaakt. Toch laat de integratie met andere onderdelen van het HIS nogal eens te wensen over. De protocollen zijn soms onvolledig en/of er zijn dubbele registraties vereist of registraties in verschillende schermen. De gebruiksmogelijkheden sluiten minder goed aan bij de dagelijkse werkwijze. Verder ontbreekt er op dit gebied standaardisatie, zodat de uitwisselbaarheid van geregistreerde gegevens met andere praktijken en/of HIS’en
Daarom is het NHG met Prodigmo gestart: het Project Digitale Monitoringsprotocollen. Doel van dit project is om bij de begeleiding van chronisch zieken ondersteuning te bieden via het HIS aan de uitvoering van de NHG-Standaarden en aan het delegeren van taken binnen de praktijk. Binnen Prodigmo worden referentie-eisen ontwikkeld voor monitoringsprotocollen voor diabetes mellitus type 2 en astma/ COPD. Hierbij staat de bruikbaarheid in de praktijk en de integratie binnen het HIS voorop. Belangrijke uitgangspunten zijn dat het protocol ondersteunend moet zijn bij het werken volgens de NHG-Standaarden en het delegeren van taken naar de praktijkassistente en/of -verpleegkundige. Daarnaast werkt Prodigmo aan een ‘generiek model’: een blauwdruk voor hoe een digitaal monitoringsprotocol eruit zou kunnen zien voor een andere NHG-Standaard.
Het product Het product: praktische bruikbaarheid naast inhoud centraal Als eerste worden protocollen opgesteld voor diabetes en astma/COPD, daarbij toewerkend naar een algemeen model voor een monitoringsprotocol. De hier genoemde voorbeelden komen uit het conceptprotocol voor diabetes. Prodigmo levert de inhoud van de protocollen en een beschrijving van de functionaliteit. Gebruikersvereniging en leverancier houden de vrijheid om de vormgeving en uitwerking op hun eigen manier in te vullen. De mate van ‘intelligentie’ kan per HIS verschillen. Een protocol dat volledig volgens de beschreven functionaliteit in het HIS wordt ingebouwd, biedt op twee manieren ondersteuning bij het zorgproces. In de eerste plaats via invoerschermen voor de registratie van onderdelen van het zorgproces. Voorbeelden voor diabetes zijn de driemaandelijkse controle, jaarcontrole en instellen op insuline. Ter illustratie is een fictief voorbeeldscherm voor de driemaandelijkse controle weergegeven in figuur 1. In de tweede plaats door overzichten te creëren. De overzichten kunnen een dwarsdoorsnede tonen door de gegevens van de patiënt dan wel gegevens van alle patiënten in de praktijk met de betreffende aandoening. Overzichten van gegevens over een bepaalde patiënt zijn bedoeld ter ondersteuning van de directe patiëntenzorg. Voorbeeld is een ‘ziekteprofiel’ dat kan dienen om de eigen huisarts of een waarnemer snel overzicht te bieden over de belangrijkste ziektekenmerken van deze patiënt. Een dergelijk overzicht zou er uit kunnen zien als weergegeven in figuur 2. De overzichten op praktijkniveau zijn bedoeld ter bevordering van het kwaliteitsbeleid. Voorbeeld is een overzicht van het aantal patiënten met diabetes dat deelneemt aan de jaarcontroles.
Figuur 1: Fictief voorbeeldscherm van het ziekteprofiel, een overzichtscherm. De relevante functionaliteit kan ook op een andere wijze worden vormgegeven dan hier geïllustreerd.
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 16
Bij het bepalen van de inhoud van het protocol wordt kritisch gekeken welke gegevens van belang zijn om te registreren. Hierbij wordt allereerst uitgegaan van de NHG-Standaard. Gegevens genoemd in de standaard behoeven alleen geregistreerd te (kunnen) worden als de uitkomsten consequenties hebben voor de uitvoering van het zorgproces.
Diabeteskaart Kenmerken van het monitoringsprotocol
Andere belangrijke kenmerken
Een belangrijk kenmerk van het monitoringsprotocol is dat het gebruik maakt van gecodeerde gegevens die in de verschillende archieven van het HIS zijn of worden vastgelegd. Hierdoor kan optimaal gebruik gemaakt worden van de informatie die eerder is vastgelegd, zelfs als dat was in het kader van een andere contactreden. Niet alleen laboratoriumwaarden worden via het protocol gecodeerd vastgelegd, maar ook bijvoorbeeld anamnestische gegevens en gegevens over het lichamelijk onderzoek. Stelregel is dat ieder gegeven slechts op één plaats behoeft te worden vastgelegd maar op diverse plaatsen kan worden opgevraagd.
Bij het vastleggen van een gegeven in het diagnostisch archief wordt ook de datum opgeslagen wanneer deze waarde is gemeten. Verder kan binnen een protocol voor een gegeven een geldigheidsduur zijn vastgesteld. Zo kan in het geïntegreerde protocol zichtbaar gemaakt worden van welke gegevens de waarden recent nog zijn vastgelegd en welke waarden moeten worden vernieuwd. Dit ondersteunt de gebruiker bij het invullen en naslaan van de gegevens. Ook kunnen bij gegevens uit het protocol normaalwaarden worden vastgelegd. Het is dan ook mogelijk om waarden die afwijken van de normaalwaarden, duidelijk herkenbaar weer te geven. Op die manier kan de gebruiker geattendeerd worden op uitzonderlijke waarden.
In het werken met het monitoringsprotocol kan het gebruik maken van al bekende gegevens een aanzienlijke tijdsbesparing opleveren, doordat veel al is geregistreerd. De eerder genoemde overzichten bestaan zelfs volledig uit al in het HIS vastgelegde, bekende gegevens. Er kunnen gegevens van verschillende aard op een overzicht voorkomen (bijvoorbeeld klachten, laboratoriumwaarden en verwijsgegevens in een scherm). Gebruikersverenigingen kunnen invloed uitoefenen op de samenstelling van overzichtsschermen door aan te geven welke overzichten beschikbaar zouden moeten zijn binnen hun systeem. Door Prodigmo voorgestelde overzichten kunnen daarbij als voorbeeld dienen.
Het protocol werkt verder ondersteunend doordat bij het tonen van de in te vullen gegevens rekening wordt gehouden met kenmerken van de patiënt. Een voetonderzoek bij de driemaandelijkse controle zal bijvoorbeeld slechts getoond als de patiënt eerder bepaalde afwijkingen aan de voeten had. Nadere details van een bepaald onderzoek kunnen indien gewenst worden opgeroepen. Hierdoor wordt voorkomen dat er onnodig veel informatie tegelijk op een scherm staat. Informatie vastgelegd via het protocol kan weer opgenomen worden in het journaal. Indien hij/zij dat wil kan de gebruiker bijvoorbeeld de conclusie van een driemaandelijkse controle in de weergave van terug zien.
Hoe verder Op het moment van verschijnen van dit artikel is een concept-protocol voor diabetes gevormd evenals een ruw concept voor astma en COPD. Parallel hieraan wordt gewerkt aan het algemene model voor monitoringsprotocollen. De komende maanden vindt binnen Prodigmo met name verdere discussie plaats over uitleverformaat en functionaliteit. Na uitlevering van de referentie-eisen is het de beurt aan de gebruikersverenigingen en de HISleveranciers om er iets moois van te maken. Vragen en reacties zijn welkom bij de auteurs, liefst per e-mail: [email protected]. Figuur 2: Fictief voorbeeldscherm voor de driemaandelijkse controle. De relevante functionaliteit kan ook op een andere wijze worden vormgegeven dan hier geïllustreerd.
MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 17
CHECK Hisdata Een Check-up van HisData.df1 via Omnis (door Jacqueline LankhorstBonnier, helpdeskmedewerker)
9. Na afloop dienen de handelingen 5 t/m 7 nogmaals uitgevoerd te worden. (=tweede keer). Dit is nodig omdat Omnis niet in één keer alle evt. fouten kan repareren.
Hier volgt een instructie om mogelijk problemen met het bestand op te sporen, danwel om te voorkomen dat problemen gaan optreden. 1.Maak een backup van HisData en als de ruimte op de harde schijf dit toelaat: Maak een duplicaat van HisData (1x aanklikken en commando Dupliceer vanonder het menu Archief). 2. Start MacHis op de server op en kijk of het menu Utilities in de bovenbalk aanwezig is. Is dit niet het geval: Klik op het menu File en ga met de muis naar Menus. Selecteer rechtsaf Utilities Menu. 3. Klik nu op het menu Utilities in de bovenbalk en ga met de muis via Data File Tools naar Check Data File.
10. Klik na afloop hiervan op de button in het scherm Check data log. (zie boven) 11. Herhaal de handelingen 5 t/m 7 nogmaals (=derde keer). Nu echter moet het vierde kruisje van leeg blijven. 12. Wanneer er niets aan de hand is is het scherm na afloop van het reïndexeren leeg (op bovengenoemde melding van de plaats van het bestand na). Alleen wanneer hier andere meldingen komen is het van belang het scherm uit te printen en naar de helpdesk te faxen: 020-4307771.
4. Het scherm Check data file HisData7 verschijnt. Klik in het midden op de onderste radiobutton: .
BEWAAR IN DAT GEVAL DE BACKUP EN/OF HET DUPLICAAT VAN VOOR DE CHECK.
5. Klik onder het menu Edit ‘select all’ aan: de gehele linker kolom wordt gesecteerd.
13. Boek (indien er problemen waren in de financiële administratie) de desbetreffende periode nogmaals door.
6. Klik vervolgens ook het vierde kruisje: aan:
14. Wanneer in het uitboekscherm de bedragen verveelvoudigd zijn kunnen de lijsten/declaraties nogmaals naar het scherm worden uitgedraaid. 15. Draai ter controle een daglijst uit over de periode die nog niet gedeclareerd is en kijk of alle boekingen aanwezig zijn. (Daglijsten over een periode kunnen worden uitgedraaid via de finan. administratie >> menu boekingen >> daglijsten.) 16. Hopelijk werkt alles nu (weer) naar behoren. Gooi na verloop van tijd het duplicaat van HisData7 in de prullenmand.
7. De volgende waarschuwing verschijnt: (het aantal files hoeft niet altijd 43 te zijn. Als het er slechts 1 is zijn niet alle files geselecteerd. Zie punt 5.
Klik op . 8. Het scherm data log verschijnt met in de bovenste regel de plaats waar het bestand zich bevindt.
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 18
Hoe met MacHis de houdbaarheid van uw artsentas in de gaten gehouden kan worden. (door Jacqueline Lankhorst-Bonnier, helpdeskmedewerker) In dit stuk wordt behandeld: 1. Het invoeren van de artsentasmedicatie in MacHis 2. Wissen van vervallen medicatie 3. Het aanmaken van een adhoc report , waarmee kan worden uitgeprint welke ampullen gaan verlopen/verlopen zijn. Dit stuk is geschikt voor beginnende (de punten 1 en 2) en gevorderde Macintosh- en Windowsgebruikers. (Met dank aan Micha de Vries voor het idee)
Let op uw ampullen Ad 1. Het invoeren van de artsentasmedicatie in MacHis a. Voer een nieuwe
‘patiënt’ in en noem deze bijvoorbeeld ‘artsentas’. Zet bij de vertrekcode (achter de mutatiedatum) een V van vertrokken, zodat deze patiënt verder niet meetelt. b. Pak het ampullenetui en voer de ampullen in in het receptenscherm. Doe dit indien mogelijk op alphabet. c. Verander de einddatum in de datum waarop de ampul verloopt: d. Gebruik de vrije tekstregel voor evt. aanvullende informatie: e. (Wanneer in het vakje iteratie een ‘C’ wordt ingevuld verschijnt een waarschuwing dat de medicatie gecontroleerd moet worden bij het opzoeken van ‘artsentas’) f. Na het klikken op de button <medicijnpaspoort> verschijnt een lijst waarin te zien is wat de einddatum is van de verschillende ampullen. De extra ingevoerde tekst is echter niet te zien. Hiervoor is een apart adhoc-report nodig. g. Nieuwe ampullen zijn nu via normaal ‘herhalen’ te bestellen. Bij binnenkomst van de ampul moet uiteraard wel de juiste einddatum ingevoerd worden.
Ad 2. Wissen van vervallen medicatie a. Klik in het medicatieoverzicht het vervallen medicament aan. Is deze niet te zien klik dan eerst op de button . b. Geef commando <Wijzig>. Nu zijn er twee mogelijkheden: c1. Bij punt a werd slechts één medicament in het overzicht ‘zwart/geselecteerd’: Wis de datum van het journaal en klik op : Het gehele consult wordt gewist. c2. Bij punt a werden meerdere medicamenten in het overzicht ‘zwart/geselecteerd’: Wis nu het vakje met de hoeveelheid van het medicament dat verwijderd dient te worden en klik op : Alleen dit medicament wordt gewist.
Ad 3. Het aanmaken van een adhoc-report, voor een overzicht op einddatum Het is mogelijk om een rapport te vervaardigen waarop vermeld staat: 1. de einddatum van de ingevoerde medicatie 2. de naam van de medicatie 3. de hoeveelheid en 4. de ingevoerde extra tekst a. Zorg dat in de bovenbalk het menu Reports staat. Klik zonodig op het menu File en ga met de muis via Menus naar Reports Menu.
c. Er verschijnt een scherm waarmee de lay-out van het rapport kan worden gekozen. Klik op om de getoonde kolommen te selecteren. d. Er verschijnt een scherm waarin gekozen kan worden welke gegevens in het rapport moeten worden opgenomen. Klik in het bovenste scherm de file FBOEK1 aan en klik in het onderste scherm op REC_EINDDATUM. Klik vervolgens op de button : e. Herhaal punt d achtereenvolgens voor: de file MEDICAT boven en MED_NAAM beneden de file FBOEK1 boven en REC_TEKST beneden de file FBOEK1 boven en REC_NO beneden de file FBOEK1 boven en REC_DATUM beneden de file FPATIEN boven en P_NUMMER beneden f. Klik vervolgens op de button . Nu verschijnt een scherm waarin we extra informatie over de gewenste vakken kunnen invullen: Klik op de regel REC_EINDDATUM en kies onder het menu Sort voor het menu Sort First. g. Klik op de regel P_NUMMER en kies onder het menu Field voor Invisible. h. Herhaal dit voor REC_DATUM i. Klik op de regel P_NUMMER en klik vervolgens op de button = en vul het nummer in dat ‘artsentas’ in het bestand gekregen heeft (patiëntnummer) j. Klik op de regel REC_DATUM en klik vervolgens op de button >= en vul de datum in van het eerste recept dat bij ‘artsentas’ werd ingevuld. Dit is om het zoeken snel te houden. k. Kies onder het menu Reports voor Page Setup en kies voor dwars printen. l. Klik vervolgens op het printertje om een overzicht te krijgen van de ingevoerde medicatie in de artsentas gesorteerd op einddatum: m. Tip: Zet in de tijdlijst welke ampullen op welke datum vervangen/besteld moeten worden. Opmerkingen: uiteraard kan een dergelijk adhoc-report nog verfraaid worden en uiteraard hoef je in de vrije tekst niets te zetten. Ook kunnen sommige velden zoals beschreven bij punt e sneller worden geselecteerd. De bedoeling van dit stukje is echter dat iedereen er mee uit de voeten kan.
b. Klik op het menu Reports in de bovenbalk en selecteer New.
MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 19
Krommunicatie MedMac binnenkort jeugdsentiment? (Ina van Oel. ) Er gebeurt niets! Op vele plaatsen in het land zijn dienstenposten van de grond gekomen. Veel plaatsen zullen nog volgen. Het betekent dat de behoefte/verwezenlijking van snelle, onderlinge communicatie op Hagro, of nog vaker op districts(DHV) nivo op korte termijn zal plaats vinden. Op solistisch nivo is aan de behoefte voldaan. De bestaande Hissen hebben genoeg toeters en bellen. Er is geen behoefte aan nog meer uitbreiding; dat is ook te merken aan de meeste reacties binnen MACHIS. De toekomst eist snelle onderlinge online communicatie. En professioneel systeembeheer. Als MACHIS de boot niet wil missen, moet nu professioneel actie worden ondernomen om in ieder geval de huisartsen in Rotterdam niet te verliezen. Als de gebruikersvereniging of Kalis BV de ontwikkelingen passief op zich laat afkomen ( ‘ja maar wij hebben het MEDEUR bericht al’, en ‘het kan best; het zit allemaal in Omnis’), dan gebeurt er niets. Natuurlijk kan het, maar de uitwerking moet snel en professioneel gebeuren. Deze ontwikkelingen vinden nog dit jaar plaats. MACHIS zal anders een club worden voor solistisch werkende huisartsen in splendid Isolation. Mijn IMAc hang ik dan later als Terminal aan MEDICOM?10 jaar MedMac, voor mij dan jeugdsentiment?
Het is onmogelijk! Gerard Freriks De roep om op korte termijn systemen te maken waar mee met andere systemen gecommuniceerd kan worden, is ONMOGELIJK. Het kan wel, maar dan moeten nieuwe standaarden geschikt gemaakt worden voor gebruik in Nederland en geimplementeerd. Het is een proces van 1-2 jaren, geld en goede wil. Met z'n allen even snel op Medicom? Met z'n allen in dezelfde splendid isolation? De gebruikers en de HIS leveranciers hebben zitten suffen. Andere zaken waren veel belangrijker. Het creëren van de benodigde infrastructuur kost geld. Zijn wij bereid om tzt meer geld te betalen voor goede communicerende systemen? Tot heden hadden we meer aandacht voor de centjes dan voor kwaliteit. Ik denk dat meer mensen de onvrede in redelijke banen, in realistische banen moet gaan leiden. Laat het duidelijk zijn, dat een open infrastructuur best kan, maar dat het tijd en geld kost om het te maken.
De regie is zoek! (Casper Tombrock) In je mail zijn precies de frustraties verwoord zoals ze worden gevoeld bij de steeds maar niet verder komende, ICT-welwillende huisartsen. De gehoorde tekortkoming: het Nederlandse 'HIS' is functioneel een prima instrument in de praktijkvoering, maar. . . wij kunnen er de HIS-heterogene waarneemgroep niet mee organiseren! Op 2 februari is het NedHIS-symposium gehouden. Ik citeer: De communicatie schiet te kort, op elk niveau: Hagro, Wagro, Ziekenhuis. De ongelukkige afloop van het
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 20
OZIS-experiment in Rotterdam is kort aan de orde geweest. Uit de zaal werd gesteld dat bestuurlijk goed gekeken moet worden wat fout is gegaan. Gebleken is dat betrokkenen elkaar niet goed genoeg kenden; de regie was zoek. Als oplossing werd het inhuren van expertise genoemd. Geopperd werd dat nog één ronde nodig is om het beoogde succes te bereiken. Men heeft het nog niet opgegeven. Onbenoemd bleef door wie en wanneer het project weer wordt opgepakt. Ook ik heb daar geen weet van, "wie trekt de expertise aan"? Zou voor de korte termijn oplossing de plaatselijke DHV niet de centrale rol moeten hebben? Hebben zij de know-how in huis om de juiste communicatie-expert aan te kunnen trekken? De expert zou in overleg met NHG/LHV, Erasmus Universiteit de korte termijn activiteiten met de leveranciers moeten coördineren. Logische oplossing toch? Maar overal is de regiefunctie zoek! Als hoofddoel werd op het symposium geformuleerd: "ondersteunen van communicatie tussen zorgverleners met als doel het waarborgen van de continuïteit van zorg". Een instrument daarbij is het MedEUR-bericht. MEDEUR wordt belangrijk gevonden. Als er op communicatie gebied een doorbraak komt, en dat hoort zo te zijn, dan komt dat mede dankzij MEDEUR. Tot zover het symposium. Het mag duidelijk zijn dat het niet primair aan MacHis ligt wanneer de communicatie lokaal een probleem is. Het is ook duidelijk dat momenteel niets praktisch 'inter-His' voorhanden is. Je haalt Medicom aan als het systeem wat goed communiceert. Maar dat doet het helemaal niet. Kan het meedoen met landelijke projecten als LINH? Nee, dat kan het niet. Kan Medicom het MedEUR bericht ondersteunen? Ze doen het niet. Of hett onwil of onkunde is, is niet belangrijk. Het is wel de reden dat een zich in onze praktijk aanmeldende Medicompatiënt een pak papier meebrengt in plaats van een handig flopje. Een van mijn praktijk naar een Medicom praktijk vertrekkende patiënt kan een rode diskette meekrijgen en dit
Krommunicatie de betrokken collega voorhouden. Zeggen ze 'dat ze zo fijn communiceren'. Je moet als MacHisser het genoegen eens smaken om met een i-Book, 'bedsite' een 'uitgebreide' brief te schrijven, daaraan de medicatie te koppelen en de meest recente ontslag brief van de afdeling interne. Binnen de drie minuten (ongelogen) is die geschreven en per fax, uit de i-Book, op de SH binnen. De telefonisch gesproken interne assistente dolgelukkig (toch al zo druk) en de fax, ver voor de patiënt arriveert, in handen. Het kan op dat moment niemand een zier schelen dat dit niet met edifact, XML, of HL7 is gebeurd. Ook niet de patiënt die onverwacht moest worden ingestuurd. Het is platte maar efficiënte communicatie. Wat Medicom voor de HAGRO waarneming kan, kan met MacHis ook. Zet ergens een server neer, plaats daar de bestanden van de MacHissers op en trek een kracht aan die verantwoordelijk wordt gesteld voor het databeheer. Zorg zelf voor een goede wachtwoord beveiliging van je bestand en op het individuele niveau voor de patiënt. Maak een reglement van gebruik. Dat is de opzet. Eén en ander moet betaald en georganiseerd worden. De EMD-export/import functie en het gebruik van het intranet voor het versturen van deze bestanden kunnen ervoor zorgen dat het kopie-bestand op de centrale server gelijk blijft aan het bestand op de server op de praktijk. Tenzij je natuurlijk altijd online wil werken. Dan is een bestand op de eigen server niet nodig. Het 'online werken' is al lang mogelijk, maar binnen onze club een nog niet gebruikte techniek. Dat blijft dus nog even luchtfietsen maar het zou bij een 'moeten' m. i. toch redelijk snel kunnen worden georganiseerd.
bij een grote waarneemgroep iedereen van je MacHis spullen te voorzien. Je zou nog kunnen denken aan een ZIP-cartridge met een volledig systeem (OMNIS RT, MacHis en bestand) te leveren aan een Windows gebruikende collega (je hebt dan wel een Windows versie OMNIS RT nodig). Al met al is het om meerdere redenen te hopen dat de communicatie op gang komt. Als laatste optie blijft de anderen over te halen te converteren naar MacHis: ELIAS: één dag, MicroHIS: 8 uur.
Ik heb begrepen, dat je MacHis-solist bent tussen andere HISsen. Dat is wel de meest moeilijke situatie van waaruit je een HAGRO waarneming kan organiseren. Helemaal hopeloos is het niet. De praktische uitvoering is o. a. afhankelijk van je spullen. De i-Mac en de i-Book zijn mobiel en makkelijk uitleenbaar. Met de wachtwoordbescherming hebben je collegae alleen toegang tot de patiënt gegevens. Voor de vakantie is het een optie, voor de weekend waarneming misschien. Natuurlijk is het praktisch gezien onmogelijk om
MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 21
Ledenvergadering Ledenvergadering MedMac dd 27-012000 (Lida Ligthart / Lou Braaksma) De extra ledenvergadering van januari werd gehouden in het Mercure Hotel Bunnik. Aanwezig waren het bestuur van Medmac, 15 MedMac-leden, Peter Wittop Koning van Microbais en Annet Sikkel van Kalis BV. Op de agenda. De begroting van Kalis b.v.
Ingekomen vragen: Klaas Iest vraagt in een brief of het statutair juist is dat de begroting van Kalis b.v. in de vergadering wordt behandeld zonder dat de leden deze thuis gestuurd krijgen om de cijfers te kunnen bestuderen. Wim van As stelt, dat hij in de toekomst de behandeling van de begroting toch anders zou willen. Gerbranda vraagt uitleg over de status besluitvormend . Casper Tombrock antwoordt dat het hier om een bedrijfsbegroting gaat. Komt deze begroting in andere handen dan zou de concurrentie inzage krijgen in de te volgen koers, wat de economische bedrijfsveiligheid schade zou kunnen geven. Er is niets om te besluiten. Er kunnen wel vragen gesteld worden. Het moet voor de leden duidelijk zijn dat men naderhand niet meer op de gepresenteerde cijfers terug kan komen. De ledenvergadering kan alleen de begroting goedkeuren. Ook het bestuur heeft niet voldoende verstand/inzicht in de financiele bewindvoering van een bedrijf, wat zich met automatisering bezig houdt. Men moet de behandeling van deze begroting ter kennisgeving aannemen.
- Er zijn veel aktiviteiten bij gekomen meer personeel (technisch, helpdesk, ontwikkeling, verkoper - opleiding Macintosh om het appledealerschap te krijgen - het spaarpotje is gedeeltelijk gerealiseerd. De voorlopige jaarcijfers geven een reservering van ƒ52000, - (i.p.v.ƒ171000 niet gerealiseerd om bovenstaande redenen)welke voor de eventueel te kopen aandelen besteed zullen worden .
Plannen voor 2000 - betaald helpdesknummer zal worden afgeschaft - MacHisupdates op internet - Handleiding op internet - Remote control: Timbuktu De volgende update zal op proef op CD-Rom zijn. In 1e instantie eenmalig; wanneer reaktie gebruikers positief zijn zal in de toekomst de update via de CD- Rom plaats vinden; het geeft voor de administratie Kalis b.v. een lastenverlichting, veel problemen rondom floppys. Scheele vraagt of het niet per HAGRO kan worden uitgeleverd. Annet Sikkel zegt dat dat niet realiseerbaar is. - Men zal de opleiding voor beginnende en gevorderde gebruikers uitbreiden. Er zal een kursus worden gegeven van 2 uur bij aanschaf en ook in de praktijk zal er nog een uitleg van 2.5 uur gegeven worden. Vaak is dat nog te kort. - meer marketing- verkoop middels een folder - HIS berichten: Er zal een gezamenlijke nieuwsbrief worden uitgegeven van HetHis en MacHis i.p.v. de Kalis b.v. bladzijden gevoegd bij het MacHisnieuws.
Begroting 2000 (verschil met begroting1999) Presentatie van de begroting 2000 door Annet Sikkel : Wat is gerealiseerd in 1999? - Er zijn 52 nieuwe pakketten uitgeleverd. Er zijn er 2 gebruikersd vertrokken. - er is conversieprogrammatuur voor diverse HISsen ontwikkeld - Millennium update: MacHis, OMNIS, MacOS - MEDEUR-bericht (mini-WCIA loopt) Het MEDEUR bericht zal eind januari door de Erasmusuniversiteit worden getest. MacHis zal dan het enige programma zijn die de mini-WCIA keuring goed heeft doorstaan!) - er is een begin gemaakt met de kennisoverdracht van de software - 2 nieuwe helpdeskmedewerkers - technische medewerker+opleiding - hardware-kontrakten
Verschillen met de begroting van 1999 - de begroting 1999 was gemaakt eind 1998 gebaseerd op de 1e 9 maanden van 1998. Dat betekende dat men met onvolledige cijfers moest werken. De 1e 3 maanden van 1998 werd de bedrijfsvoering/administratie nog door Dick Kalis gedaan, cijfers c.q. rubrieken waren binnen zijn b.v. op een heel andere leest geschoeid.
MacHis-Nieuws maart 2000 blz 22
- personeel wordt sterk uitgebreid - huisverstingskosten zijn 10% van totale huisvestingskosten Microbais - consultancykosten (ondersteuning techn dienst, certified apple engeneer, boekhouding,
Aannames bij deze begroting - kostenstijging van 5% - aantal nieuwe gebruikers 40 - geen vertrekkende gebruikers
Ledenvergadering - tariefstijging 5% - mooie folder mits continuiteit wordt gewaarborgd middels kennisoverdracht software-ontwikkeling - WCIA-keuring Uitgangspunt tarief: - Cooperatief - tussentijdse tegenvallers dienen in de kostensfeer te worden gecompenseerd.
Vragen Vraag: Waar komen de hoge loonbkosten vandaan? Door de extra uren van D. Kalis die voor 2.5 dag op loonlijst stond in de begroting van 1999 maar bijna steeds fulltime heeft gewerkt. Verder extra uren die door de medewerkers van de helpdesk zijn gewerkt en extra personeel. Vraag: Vanwaar de hoge consultancykosten? Dit heeft te maken met de ondersteunende diensten aan Kalis b.v. door Microbais en accountantskosten. Er worden geen diensten vanuit Kalis b.v. naar Microbais geleverd.
geen conversieproblemen meer. Voor een conversie is niet zozeer meer personeel maar wel meer computerruimte nodig. Conversie vanuit MicroHis, Promedico en CB81 zit standaard in het huidige MacHis 7. Deze gebruikers moeten alleen een HUF++ laten maken. De werkelijke conversie duurt dan 8 uur en kan gewoon in de praktijk gebeuren zonder extra personeel van Kalis BV. Conversie vanuit ELIAS en ARCOS gaat via een apart programma en kost een werkdag. Conversies kosten geen extra personeel. Wel computerruimte. Annet voegt hier aan toe dat het Huf++ formaat door een derde partij wordt geconverteerd. Zij ziet qua logistiek problemen m.b.t. deze derde. Vraag: Heeft het bestuur nog een advies m.b.t. betaling van het onderhoud naar de leden? Afgesproken wordt dat Casper Tombrock een brief zal schrijven, welke bij de “declaratie onderhoud” Kalis b.v. zal worden gevoegd, waarin hij de leden zal adviseren het bedrag zo spoedig mogelijk in zijn geheel te voldoen.
Vraag: Is een verkoop van 40 pakketten niet wat krap? De markt is in beweging. Wat is men van plan m.b.t. de marketing? Antwoord: De marketing dient aangescherpt te worden. Met behulp van een fulltime verkoper (Ronald van zelst) en een goed businessplan. Een stijging met 100 pakketten moet dan geen probleem zijn. Hoe gaat Kalis BV de boer op met dit programma? Ronald doet de verkoop, is heel veel onderweg. Er komt een folder uit . Wat doet men met grote projecten? Antwoord: Een kleine organisatie als Kalis b.v. heeft niet de capaciteit qua conversie en nazorg om grote projecten aan te pakken. Waarom heeft HetHis wel die capaciteit en MacHis niet? Annet zegt dat ze niets van HetHis weet. Zij staat hier voor Kalis b.v. en MacHis en dit zijn de gegevens Heeft Kalis BV ook bezittingen? Er staat alleen apparatuur op de balans . Waarom is de begroting niet gepresenteerd op 11.12.1999? Dit is uitgebreid met het bestuur besproken en komend jaar zal Annet graag op de uitnodiging van het bestuur in gaan om de begroting 2001 op de december ledenvergadering toe te lichten.
Wat gaan we betalen dit jaar? Antwoord: ƒ1575, - . Casper Tombrock bedankt Annet Sikkel voor de duidelijke presentatie. Daags voor de vergadering heeft Casper nog overleg gehad met Dick Kalis en wil nog iets toevoegen over over conversies: Dick meldde, dat conversieprogrammatuur recent is ontwikkeld er dat er steeds meer handigheid mee is verkregen. Er zijn
MacHis-Nieuws Maart 2000 blz 23
Mentoren Regiocoördinatoren/Mentoren Met ingang van 1995 zijn er per regionale cluster van gebruikers coördinatoren aangewezen. Bij deze coördinatoren kunt u terecht voor vragen, aanvragen voor scholing mbt MacHis en voor het organiseren van demonstraties ed.
Tom Rossmark Adm. de Ruyterweg 134 1056 GT Amsterdam tel.: 020-6183776 [email protected]
Iest, Klaas Uthof 11 9292 HL Drachten tel.: 0512-519882 fax.: 0512-511806
Tombrock, Casper Sir Winston Churchilllaan 384 2285 SK Rijswijk tel. 070-3939353 fax 070-3361152 [email protected]
Zevenhuizen, S. F. Clockstraat 43 9665BC Oude Pekela tel.: 0597-612393 fax.: 0597-618092 [email protected]
Pater, Ben Soestdijkseweg 261 3721 AE Bilthoven 030-2280353/2293840 fax.: 030-2292444 [email protected]
Mathot, J.M. Tubantenoord 3 1079 ZR Rotterdam prakt.: 010-4830110 (fax op aanvraag) prive: 010-4830115 [email protected]
Bosch, B. Badhuisstraat 81 4381 LP Vlissingen tel. 0118-412233 fax 0118-430762 [email protected]
Wijffels, Guust Conservatoriumlaan 60 5037 DT Tilburg 013-4670784 013-5800414 fax. 013-4639430 [email protected]
As, W. van Meeuwenplein 2 A 7771 AC Hardenberg prakt.: 0523-265851 prive: 0523-265649 fax: 0523-266321
Hezemans, P.C.J.M. Norbertijnenstraat 36 6166 AK Geleen prakt.: 046-4743322 prive: 046-4751542 fax: 046-4749722 [email protected]
Helpdesk: bellen: 020 4307771, of faxen 020 4307770. voor spoedgevallen en brandende vragen over MacHis binnnen kantooruren MacHis-Nieuws maart 2000 blz 24