LESBRIEF - ICAR VLIEGT spel: Arno Huibers schrijver: Geert Niland regisseur: Geert Niland Icar Vliegt - het bewerkte verhaal van onze voorstelling Icar woont met zijn vader op een zonnig eiland. Icar speelt veel buiten en vindt het daar heerlijk. Het eiland is van de reuze aardige sprookjeskoning Minos. Icar vindt de dochter van de koning erg lief. En dan..., dan ontdekt Icar een vreselijk geheim over de koning en over zijn monster: de Minotaurus. Daarom willen Icar en zijn vader vluchten, ver weg van het eiland. Maar de vraag is: hoe? Ze zoeken allerlei manieren om te vluchten. De vader van Icar kan goed dingen ontwerpen. Hij bouwt een prachtig vliegapparaat en ook nog stoffen vleugels van wel 6 meter groot. Maar hoe hard er ook wordt geblazen, hij komt niet van de grond. En dan maakt Icar vleugels van échte veren. Zal het nu lukken? In deze speelse voorstelling wordt ingegaan op het vermogen van kinderen om vrijuit te kunnen dromen.
SPEL / TAAL / HANDARBEID /TEKENOPDRACHTEN Voorafgaande aan de voorstelling Taal: Wat betekenen de volgende moeilijke woorden (ze komen voor in de voorstelling): albatros / architect / atelier / hars / Pegasus / diner / Minotaurus / labyrint / doolhof / eeltplekken / mokerhamers / sterveling / duinpan / bijenwas Aardsrijkskunde: Waar liggen: de Middellandse Zee, Kreta, Amorgas, Athene? Verhaal: Evt. kan de leerkracht in eigen woorden iets over de Griekse mythologie vertellen aan de hand van onderstaand oorspronkelijk verhaal zonder iets van spannende details prijs te geven (Minotaurus / neerstorten). Het verhaal vooraf is echter niet noodzakelijk om de voorstelling te begrijpen. En onze ervaring is dat het bij de kinderen spanning weg kan nemen. Na afloop van de voorstelling Taal: 1. schrijf in je eigen woorden waar het verhaal over gaat. 2. schrijf zelf het einde. Hoe denk je of zou jij willen dat het verhaal afloopt. 3. Wat betekenen de volgende moeilijke woorden uit de voorstelling: albatros / architect / atelier / hars / Pegasus / diner / Minotaurus / labyrint / doolhof / eeltplekken / mokerhamers / sterveling / duinpan / bijenwas 4, Wie zijn: Icarus / koning Minos / Ariadne
5. Welke rollen werden er gespeeld: *1. Icar 2. de vader 3. koning Minos *4. Personen/dieren die overigens ook noch aan bod komen via suggestie: buurvrouw / monster / kinderen op Kreta / Ariadne Aardsrijkskunde: Waar liggen: de Middellandse Zee, Kreta, Amorgas, Athene? Verhaal: 1 Evt. kan de leerkracht in eigen woorden iets over de Griekse mythologie vertellen aan de hand van onderstaand oorspronkelijk verhaal. Een vraag zou kunnen zijn: waar wijkt onze voorstelling in af? 2. Een prachtige opdracht blijkt te zijn: verzin een eigen afloop van het verhaal wat er met Icar gebeurd is. Handarbeid / tekenen: 1. ontwerp een apparaat met bijhorende beschrijving waarmee je van een eiland zou kunnen vluchten. 2. teken de Minotaurus zoals jij denkt hoe deze eruit ziet. Toneel: 1. Schrijf een scene in je eigen woorden (hier kan de leerkracht aangeven welk stukje uit het verhaal geschreven moet worden) 2. Speel enkele van deze toneelstukjes uit. Pantomime: 1 traplopen achter een gespannen doek 2 vliegen 3. op ontdekkingstocht door een gangenstelsel (via pantomime van muren, plafond, hoeken).
ALGEMENE ACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE LEERKRACHT Inleiding en verantwoording door de schrijver en regisseur Geert Niland Het onderstaande verhaal van Icarus en zijn vader, is een hervertelling. Ik baseerde het op 'Griekse mythen en sagen', van Gustav Schwab en op 'Methamorphosen'van Ovidius. Ik heb eenvoudige taal gebruikt zodat het voor kinderen begrijpelijk wordt. Het is misschien goed de kinderen te vertellen dat de voorstelling gebaseerd is op de mythe - maar deze niet overal volgt. Belangrijk verschil is bijvoorbeeld dat het in de voorstelling gaat om de relatie tussen de vader en de zoon, wat niet voorkomt in de bronnen. Nog een verschil: het is - in de voorstelling - uiteindelijk Icar (Icarus) die bedenkt dat ze met veren vleugels moeten gaan vliegen. Misschien leuk om bij de nabespreking met de kinderen de verschillen te benoemen. Geert Niland - schrijver en regisseur
Daedalus en Icarus - het oorspronkelijke verhaal (Het dringende verzoek om uit onderstaand verhaal hooguit achteraf te vertellen of in ieder geval niet het plot. Vooraf neemt het de spanning weg bij de kinderen van de voorstelling). Daedalus en Icarus woonden in Athene, de hoofdstad van Griekenland. Daedalus was de grootste bouwmeester en beeldhouwer van zijn tijd. Er was niemand die beter was dan hij. Hij had een leerling die erg goed was. Het zoontje van zijn zus. En misschien was die leerling nog wel beter dan Daedalus. Opeens was de leerling dood. Er gingen geruchten in de stad Athene. Dat Daedalus het gedaan zou hebben. Omdat hij jaloers was. Dus moest Daedalus vluchten, met Icarus. Want niemand wilde geloven dat hij onschuldig was. Hij zwierf rond door het hele land, met zijn zoon, totdat hij onderdak vond bij Koning Minos, op het eiland Kreta. Koning Minos zag al gauw wat voor groot kunstenaar Daedalus was, en vroeg hem om iets te bedenken waarin hij een monster gevangen kon houden: de Minotaurus. De Minotaurus was een monster met het lijf van een stier, met daarop het bovenlijf van een man. En het monster leefde van het eten van kinderen. Daedalus bedacht een doolhof, ook wel labyrint genoemd. Het had zoveel gangen en kamers, dat je er altijd de weg kwijt raakte. Eenmaal vastgezet in dat doolhof, kwam je er dus nooit meer uit. Daedalus bleef maar denken aan Athene. Hij wilde zó graag terug naar huis. Maar koning Minos wilde hem niet laten gaan. Hij was bang dat Daedalus zou ontsnappen, en liet hem daarom door wachters bewaken. Het was daardoor onmogelijk om met een schip van het eiland te vluchten. Maar Daedalus was vastbesloten “Laat Minos mij maar bewaken.”zei hij, “Laat hem maar denken dat ik niet vluchten kan, omdat hij mij bewaakt. Inderdaad: ik kan niet vluchten over land of over zee. Maar ik kan vluchten door de lucht. En de lucht is Minos niet de baas” Daedalus maakte vleugels van veren. Hij bouwde twee houten skeletten waarop hij veren vastplakte met bijenwas. Daarna verbond hij de vleugels aan elkaar door ijzerdraden, en boog ze zó dat ze leken op vleugels van een échte vogel. Zijn zoon Icarus had hem geholpen bij het maken van die vleugels:
één paar voor zijn vader, en één paar vleugels voor hem. Daedalus maakte eerst nog een proefvlucht. Toen die gelukt was, bond hij ook Icarus de vleugels om. Voor ze vertrokken waarschuwde Daedalus zijn zoon: “Icarus, blijf altijd in het midden. Vlieg je te laag, dan spat het zeewater op je vleugels. Dan worden ze te zwaar, en stort je neer in zee. Vlieg je te hoog dan vatten je veren vlam en smelt de zon de was waarmee de veren vastzitten. En dan val je ook. Blijf dus altijd in het midden. In het midden tussen zon en zee. En vlieg achter mij aan.” Nog één keer keek Daedalus naar al zijn werk. Tranen liepen over zijn wangen, omdat hij alles achter moest laten. Toen stegen ze op, en Icarus volgde zijn vader. “Blijf me volgen!”riep Daedalus af en toe, en dan schreeuwde Icarus dat hij vlakbij was. Dat stelde Daedalus gerust, en al gauw genoot hij van de glinsterende zee onder hem. Icarus merkte dat het goed ging, en hij kreeg zin om hoger te gaan. Hij dacht: 'ik kan dat wel, er gaat vast niets mis. Het zal wel meevallen. Zo heet is de zon niet. Pappa overdrijft altijd zo'. En Icarus ging harder en hoger. Daedalus zag wat er gebeurde, maar kon niet op tijd meer ingrijpen. Door de hitte van de zon lieten één voor één de veren los en dwarrelden naar beneden. Icarus kon zich nog even vasthouden aan het houten skelet, maar al gauw graaiden zijn armen in de lucht en stortte hij naar beneden. Het ging allemaal zo snel dat Icarus niet eens geschreeuwd had. Met een duizelingwekkende vaart stortte hij naar beneden, en verdween in de zee. De golven slokten hem op, en Daedalus zag al gauw niets meer van zijn zoon. Heel verdrietig landde Daedalus op het volgende eiland. Hij deed de vleugels af, en liep dagen lang over het strand. Vele dagen later spoelde Icarus aan, en Daedalus begroef zijn zoon. Hij gaf het eiland de naam Ikaria, die het voortaan altijd zou blijven dragen. Meer informatie en foto’s over de voorstelling: w w w . a r n o h u i b e r s . n l
De Griekse mythe De wereld van de Griekse mythologie is een prachtige en fascinerende. Zoals de geschiedenis heeft uitgewezen, zitten in die verhalen alle belangrijke verhaalstructuren die de mensheid sindsdien gebruikt heeft, omdat ze over de elementaire conflicten van het leven gaan. Dit verhaal gaat over de relatie van Icar en zijn vader. De vader die alles berekent en op zeker speelt en Icar die uit jeugdig enthousiasme voor zijn droom gaat... vliegen.
ARNO HUIBERS Als docent drama verdiepte Arno Huibers zich in de verschillende stromingen binnen de clownerie. Als mime-clown was hij vanaf 1980 een van de vernieuwers in de grootste internationale circussen van Nederland, Frankrijk en Italië. Als producent maakt hij vanaf 1980 diverse eigen theaterproducties. Hiermee wordt een geheel eigen en fijnzinnige inhoud aan zowel de clown als acteur en als bewegingskunstenaar gegeven. Hij schuwt daarbij niet het engagement. Als theaterclown onderscheidt hij zich met subtiele en poëtische humor van het traditionele clownsbeeld. De waardering hiervoor blijkt uit de lovende kritieken van de internationale pers. Zijn creativiteit en veelzijdigheid maken het mogelijk volwassenen en kinderen aan zich te binden, waarbij zijn werkterrein zich uitstrekt van theaterzalen tot internationale theaterfestivals en van televisie tot de individuele mens in psychogeriatrische instellingen. Als bewegingskunstenaar, geïnspireerd door de Japanse Butoh-dans maakt hij vanaf 1995 bewegingstheaterproducties. Als acteur is hij gevraagd voor televisie, commercials en gastrollen in opera. Als regisseur is hij werkzaam in zowel de cabaret- circus- als theaterwereld.
