Verslag
Verslaggever Workshop
Leen De Caluwe (CoPunt Handicap Oost-Vlaanderen) Wat staat er in het plan ‘Perspectief 2020’ geschreven? Voor mensen met een verstandelijke beperking, Zaal Baekeland1, ICC, 9u45-11u
Sprekers Miriam Hemelsoet en Kimberly Verlee, Konekt vzw. Konekt vzw heeft als doel het sterker maken van mensen met een beperking (handicap) en hun netwerk. Deze workshop bestaat uit 2 delen: een presentatie en dan een dialoog aan de hand van vragen die op de muur hangen. Waar zien mensen kansen en oplossingen?
Wat zijn zorgen en angsten?
Met welke vragen zitten mensen?
In de zaal zitten al heel wat durvers. Zij hebben al durfdagen gevolgd in Gent, Leuven en Kortrijk. Enkelen hebben de minister vanmorgen al gezien: Jo Vandeurzen. Zijn plan heet perspectief 2020. Het plan biedt vele kansen aan personen met een beperking. Enkele voorbeelden: gaan werken onder begeleiding, lidmaatschap in een loopclub, dingen doen met andere mensen (zonder beperking), keuzevrijheid van ondersteuner, meebouwen aan een warme buurt, alles zoveel mogelijk 'gewoon' vb. thuisverpleging. Veranderingen maken mensen bang en onzeker. Verandering doet ook hopen… Weten waarover het gaat is daarom belangrijk. En perspectief 2020 is eigenlijk een uitdaging voor elk van ons: durven springen, op ieders eigen tempo en eigen manier.
De vragen in de zaal betreffen veeleer heel individuele en praktische elementen…
-Als mijn geld op is, krijg ik dan extra geld? Antw: Bij tijdelijk nood aan extra ondersteuning kan je bij de voorziening aankloppen voor een noodsituatie. -Ga ik meer of minder hebben dan wat ik nu heb? -Gaat mijn kameraad toch zeker ook recht hebben op het BOB? -Waaraan moet je voldoen om in aanmerking te komen voor de 300 €? Moet je het verplicht spenderen? Antw: 300 € is voor wie lichte ondersteuning nodig heeft. Je hebt een erkenning nodig van je handicap en je moet kunnen aantonen dat je de ondersteuning nodig hebt. Je moet het spenderen van de 300 € niet verantwoorden. Die 300 € kan je voor alle vormen van ondersteuning gebruiken. Je kan het vergelijken met het kindergeld, dat moet ook niet verantwoord worden.
-Waar kunnen we ons verder informeren? Antw: meer info rond: *Perspectief 2020 op beurs stand vaph *Budget:op beurs stand Absoluut, stand Onafhankelijk Leven, stand LUS en op de DURFDAGEN (stand Konekt)
Verder wordt er uitgediept op de vragen die naar boven kwamen tijdens de Durfdagen (deze antwoorden worden uitgedeeld op kopies):
1. Waarom geeft het VAPH via PEC-beslissingen toegangsticketten? Dit behoort tot de huidige werkwijze. Deze verandert binnenkort. In het nieuwe systeem wordt bepaald: - of je erkend wordt als Persoon met een Handicap - of je toegang hebt tot niet Rechtstreeks Toegankelijke Hulp - hoe hoog je budget zal zijn. Je kan zelf kiezen hoe je dit budget besteedt. 2. Zal er geld vrijgemaakt worden om nieuwe huizen te bouwen? Want we worden geacht om meer zelfstandig te leven. Neen, niet vanuit het VAPH. De huidige tussenkomst vanuit VIPA wordt herbekeken in het kader van de Persoonsvolgende Financiering ( PVF). 3. Hoeveel zal een uur begeleiding kosten? Er zal geen vaste prijs per uur begeleiding zijn. Vergunde zorgaanbieders zullen wel transparant moeten communiceren en dus duidelijk moeten maken hoeveel een uur begeleiding bij hen kost. 4. Als mijn geld op is, krijg ik dan extra geld om de maand door te komen? Neen, het budget moet alle kosten dekken. Het is gebaseerd op je vraag en de specifieke ondersteuning die jij nodig hebt. Je budget wordt bepaald op jaarbasis en is dus bestemd voor een volledig jaar. 5. Stel, in de voorziening waar ik woon krijg ik 1300 euro/maand. Deze dient voor mijn kleren, ziekenhuiskosten, begeleiding, wonen, eten, gas,… te betalen. Zal deze regeling in de toekomst nog blijven bestaan? En als dit nog blijft bestaan, krijg ik dan hetzelfde bedrag? Het budget dat je van het VAPH krijgt is bedoeld om alle zorggebonden kosten te betalen. Je betaalt dus met je eigen geld de kosten voor kleding, eten, huur, gas en elektriciteit … 6. Is het huidige PAB hetzelfde als het toekomstig PVB? Met dezelfde regels? Het toekomstige Persoonsvolgende Budget (PVB) kan naar keuze ingezet worden in cash, voucher of combinatie.
De cashinzet van PVB zal grotendeels overeenkomen met het PAB. Dit wil zeggen: je kan je cashbudget inzetten om assistenten aan te werven, om dienstencheques te betalen, om vrijwilligers te vergoeden, om je mantelzorgers te vergoeden … . Je kan er ook de eigen bijdrage van reguliere diensten mee betalen. Met het PVB zullen er meer mogelijkheden tot combinatie zijn dan vandaag. 7. Als ik wil samen wonen met mijn vriendin, krijgen we dan minder geld? Niet wat het VAPH betreft. Om je budget te bepalen wordt rekening gehouden met je vraag en met de ondersteuning die je nodig hebt. Er wordt geen rekening gehouden met je inkomen of met het inkomen van je partner. 8. Onoverzichtelijk systeem: Wie moet ik wat betalen? Hoe zal dit geregeld worden? Zal het bedrag wel genoeg zijn om alles te betalen? We zullen moeten weten hoeveel alle ondersteuning (apart) kost om deze dan zelf te kunnen betalen en keuzes te kunnen maken. Er zijn verschillende mogelijkheden. Als je kiest voor een voucher, dan regelt het VAPH rechtstreeks de betaling van de voorziening. Kies je voor cash, dan krijg je budget op je rekening gestort en moet je inderdaad zelf zorgen voor het betalen. Je kan hiervoor hulp krijgen van een bijstandsorganisatie. 9. Hoe zorgt het VAPH dat de verdeling van het geld eerlijk verloopt? De Vlaamse regering en de minister bepalen de omvang en de verdeling van het geld Net zoals vandaag zorgt het VAPH ervoor dat de middelen zo correct mogelijk worden toegekend. Zolang er wachtlijsten zijn, moeten er keuzes gemaakt worden: wie krijgt eerst budget en wie later. 10. Wie bepaalt welk bedrag je krijgt bij vouchers en cash? Waar baseren ze zich op? Is het zoals nu, dat hoe dommer je je voordoet, hoe groter het budget is dat je krijgt? Het budget wordt bepaald op basis van je vraag en je nood aan ondersteuning. Die worden in kaart gebracht via je ondersteuningsplan, vervolgens wordt in een multidisciplinair verslag (MDV) je budgetcategorie bepaald. 11. Zal er controle zijn op de voogd als de budgetten niet rechtstreeks naar de persoon met een beperking gaan? Bv. zal er niet meer gefoefeld worden? Is er controle op zorg? Wat als bv ouders BOB gewoon spenderen voor zichzelf en niet aan steun voor hun kind? Het is een expliciete vraag en keuze geweest dat het VAPH geen rechtstreekse controle uitvoert op de besteding van het BOB. De besteding van het PVB moet volledig verantwoord worden. Het VAPH en zorginspectie zullen regelmatig controles uitvoeren.
12. Mantelzorg: wie of wat zal dit organiseren? Mantelzorg is een spontaan, vrijwillig gebeuren, geen verplichting. Eventueel kunnen andere actoren zoals Diensten Ondersteuningsplan (DOP), Diensten Maatschappelijk Werk (DMW) ondersteuning bieden naar uitbouw en versterking van het netwerk toe. 13. Hoe zal de DOP communiceren met het netwerk? Vanuit DOP is er daarvoor een methode ontwikkeld. Die wordt door alle DOP’s op dezelfde manier toegepast. 14. Familiehulp zou ook moeten kunnen omgaan met mensen met een beperking. Zal er in de toekomst een aparte dienst ontstaan die kan werken met mensen met een beperking? Het is zeker de bedoeling dat reguliere diensten zoals bv. familiehulp of poetsdiensten hun werking inclusief organiseren, afgestemd op de specifieke noden en vragen van personen met een handicap. Sommige diensten zijn daar al voorloper in, andere diensten hebben nog een weg af te leggen. 15. Ik doe aan Begeleid Werken. Heb ik recht op thuishulp, RTH en DOP? Voor de opmaak van een ondersteuningsplan kan je altijd terecht bij een DOP, ook als je al VAPH-ondersteuning hebt, of als je nood aan ondersteuning veranderd is. Bij de ondersteuningsplanning wordt bekeken vanuit welk van de vijf cirkels aan jou best ondersteuning kan worden geboden. Wanneer je al VAPH-ondersteuning ontvangt, kan je echter gelijktijdig geen gebruik maken van RTH van het VAPH. Die is net bedoeld om verlichting te bieden aan mensen die nog niet erkend zijn of die nog geen enkele (andere) VAPH ondersteuning krijgen. 16. Wie krijgt een BOB of een PVB en waarom? Is dat op basis van onze zorgzwaarte? Zie folder VAPH (stand VAPH op de beurs) 17. De theorie van de concentrische cirkels is mooi, maar zullen de huidige hulpverleners later minder moeten werken? De huidige hulpverleners zullen niet minder moeten werken, maar wel op een andere manier bv. meer samenwerking met reguliere diensten of vanuit jouw vraag. Het doel van het model van de concentrische cirkels is meer mensen meer mogelijkheden te geven. Bijvoorbeeld, naast de huidige hulpverleners zal je ook beroep kunnen doen op andere reguliere diensten. De vraag naar ondersteuning blijft zeker groot genoeg. De vraag naar hulpverleners zal dus wellicht niet meteen verdwijnen. 18. Het OCMW zal ook veranderen, er zullen veel diensten verdwijnen. Wat komt er in de plaats? Op wie kan ik beroep doen?
-
Binnen het systeem van PVF kan je beroep doen op verschillende actoren: DOP of andere rechtstreeks toegankelijke diensten of organisaties kunnen jou bijvoorbeeld begeleiden bij de opmaak van jouw
-
ondersteuningsplan. Daarbij wordt nagegaan welke personen en diensten in jouw buurt een rol kunnen spelen in jouw ondersteuning. Voor het beheer van jouw budget en voor hulp bij administratieve regeling kan je beroep doen op door het VAPH vergunde bijstandsorganisaties 19. Ik heb schrik dat als ze de diensten zoals ‘familiehulp’ ook in de cirkels meerekenen, dat automatisch de conclusie zal zijn dat ik hulp heb en dus niet meer geld nodig heb. Het budget wat je toegekend krijgt is afgestemd op jouw vraag en op de mate waarin je ondersteuning nodig hebt. 20. Waar vraag je RTH aan? Je neemt hiervoor best contact op met een voorziening in je buurt. De voorziening die RTH aanbiedt, zal je verder helpen. Op de VAPH-website vind je de aanbieders van RTH via de rubriek adressen ‘Diensten en voorzieningen 21. Sommige mensen hebben al de middelen om zelfstandig(er) te kunnen leven. Maar wat gebeurt er als er nieuwe mensen komen en dus ook die middelen krijgen? Krijgen de mensen die nu al die middelen hebben, minder middelen? Het budget dat je ontvangt, wordt afgestemd op jouw vraag en de ondersteuning die je nodig hebt. 22. Moeten we dan terug opnieuw op een andere wachtlijst staan met dat nieuwe plan? Zolang er schaarste is zal er spijtig genoeg een wachtlijst zijn. Maar die helpt ook om de zorg voor de personen met de grootste ondersteuningsnood zo correct mogelijk toe te wijzen en te garanderen. Daarvoor wordt er gewerkt met prioriteiten. 23. Kan ik mijn rolstoel laten herstellen met mijn toekomstig nieuwe budget? Want nu moet ik veel aanvragen indienen bij het VAPH. Het hulpmiddelenbeleid blijft behouden. Met jouw Persoonsvolgend Budget kan je jouw zorg en ondersteuning organiseren. Het PVB is combineerbaar met hulpmiddelen en aanpassingen. 24. Wat met mensen die niet kunnen omgaan met geld en hiervoor veel ondersteuning nodig hebben? Je kan dan kiezen voor een voucher. Het VAPH regelt dan de betaling rechtstreeks met de voorziening. Wanneer je kiest voor cash kan je voor het beheer beroep doen op een bijstandsorganisatie. Die worden daarvoor vergund door het VAPH. 25. Wat als mensen met een beperking en bijkomende psychologische problemen, eventjes naar de psychiatrie moeten? Gaan zij dan hun woonst kwijt geraken? Waar moeten zij naartoe als ze worden ontslaan uit de psychiatrie? De regels voor besteding, in het bijzonder tijdelijke opschorting (bestaat nu ook al binnen PAB en Zorg In Natura), dienen nog verder uitgewerkt te
worden. 26. Ik heb Villa politica gezien en Jo Vandeurzen heeft al 2.5 miljard € tekort voor PP2020. Dus zie ik niet waar of hoe het plan gaat lukken. Wat we u kunnen meegeven is dat deze regering 330 miljoen euro extra uittrekt voor personen met een handicap. Dit komt bovenop de huidige1,4 miljard euro. 27. Ik ben bezorgd dat de directie van de voorziening bepaalde zaken niet zal willen van het nieuwe plan bijvoorbeeld naar de pedicure gaan buiten de voorziening. Met jouw PVB kan je zelf bepalen waar je de zorg en ondersteuning die je nodig hebt inkoopt (bv. voorziening of reguliere dienst).