Leen Smet

CLB GO! Rivierenland Else Verbeeck /Leen Smet

Samenwerking tussen school en CLB – 3 vaste overlegmomenten per jaar – in juni overgangsbespreking K3L1

CLB GO! Rivierenland

KWIK : ‘Kijk wat ik al kan!’ = Kleutervolgsysteem van de school - Niveau van kind in functie van leeftijd - 7 competenties : wiskundige ontwikkeling, leesinitiatie, motoriek, taal- en spraakontwikkeling, cognitieve ontwikkeling, sociaal-emotionele ontwikkeling en spelen werkhouding. - Bv : wiskundige initiatie 3-jarigen : kan vooruit tellen tot 3, vindt een passend deken voor de pop (grootte)


Misvattingen over schoolrijpheidsproblemen Mijn kind gaat toch naar het 1ste leerjaar want …

... Want mijn kind kan het zo goed uitleggen !

…want we hebben te weinig tijd om met ons kind bezig te zijn!

…want als er problemen zijn, moet mijn kind het eerste leerjaar maar overdoen!

… want we zullen deze vakantie veel oefenen, hard werken en met therapie beginnen !


… want mijn kind kan het wel, maar wil het niet !

… want ik was vroeger ook zo ! (speels, onhandig,…)

… want mijn kind kan al tot 100 tellen!

Stellingen : Juist of Fout • In het eerste leerjaar moet je stoppen met spelen. • Schoolrijpheid is een momentopname. • Ouders kunnen hun kind positief stimuleren op vlak van schoolrijpheid. • Schoolrijpheidstest is niet de enige maatstaf voor schoolrijpheid. • Mijn kind kan het goed uitleggen dus het is schoolrijp. • Overzitten in de derde kleuterklas is zinloos, want daar wordt er alleen maar gespeeld, niet geleerd. Het is beter dat het kind het eerste leerjaar overdoet. CLB GO! Rivierenland

De overstap


Stellingen: het antwoord • In het eerste leerjaar moet je stoppen met spelen.  Je mag daar bijleren, maar je mag ook fouten maken. En je mag soms ook wel eens spelen.

• Schoolrijpheid is een momentopname.  Het is een proces, we werken er met z’n allen aan. Het kind groeit er geleidelijk in. Het is dus geen momentopname.

• Ouders kunnen hun kind positief stimuleren op vlak van schoolrijpheid.  Stimuleer je kind om steeds meer dingen zelf te doen. Wat je kind wil proberen, laat je het proberen. Wat je kind zelf kan laat je het ook doen. CLB GO! Rivierenland

Stellingen : het antwoord • Schoolrijpheidstest is niet de enige maatstaf voor schoolrijpheid.  1. Wil en kan het kind 2. Gevoel van de ouders 3. Gevoel van de leerkracht 4. Schoolrijpheidstest

• Mijn kind kan het goed uitleggen dus het is schoolrijp.  Er zijn nog andere ontwikkelingsdomeinen schoolbekwaamheid. Bv motoriek

die

belangrijk

zijn

bij

• Overzitten in de derde kleuterklas is zinloos, want daar wordt er alleen maar gespeeld, niet geleerd. Het is beter dat het kind het eerste leerjaar overdoet.  In de derde kleuterklas wordt er op spelenderwijze geleerd, bv voorbereidend rekenen. Elk kind dient individueel bekeken te worden welk advies het beste is.


Wat is schoolrijpheid ? • Ontwikkelingsniveau bereikt om te leren lezen, rekenen en schrijven • Het resultaat van een langdurig ontwikkelingsproces • Stimulans van thuis en school • Intelligentie + andere ontwikkelingsdomeinen


Ontwikkelingsdomeinen • Zelfredzaamheid

• Motorische ontwikkeling • Tijd en ruimte • Voorbereiden op rekenen • Voorbereiden op lezen en schrijven • Geheugen • Werkhouding • Sociale en emotionele ontwikkeling CLB GO! Rivierenland

Zelfredzaamheid • Het kind moet zelfstandig een aantal activiteiten kunnen doen :  Kunnen zorg dragen voor persoonlijke spullen (bv boekentas, brooddoos, tussendoortje,…)  Een aantal gewoontes aanleren (leren opruimen, boekentas uitladen,…)  Voor zichzelf kunnen zorgen (alleen naar het toilet gaan, alleen handen wassen, alleen jas aandoen,…)

• Als ouder helpen: je kind stimuleren om steeds meer dingen zelf te doen. Wat je kind zelf kan, laat je het ook doen. CLB GO! Rivierenland

Motorische ontwikkeling • Grove motoriek

• Fijne motoriek • Schrijfmotoriek • Ruimtelijke oriëntatie


Grove motoriek • Goede grove motoriek = bewegen met grote bewegingen die beginnen in romp, armen en benen. Bv lopen, kruipen, fietsen, springen,… • Bepaalde lichaamshouding en controle  rechtop kan zitten en stil kan zitten. Bv Staan de voeten plat op de grond of op een voetensteun? • Stabiele basis gevormd voor de fijne motoriek en voor de coördinatie of het samen bewegen. CLB GO! Rivierenland


Fijne motoriek • Goede fijne motoriek = kleine, fijne bewegingen te maken met zijn/haar hand en vingers  vlotte arm-, handen vingerbeheersing nodig, maar ook de samenwerking tussen beide handen. Bv. Knippen, kleuren, schrijven,… • Oog-handcoördinatie = handen en ogen werken goed samen, dit is o.a. belangrijk bij schrijven, tekenen, bal gooien en vangen. • Duidelijke voorkeurshand en gebruikt deze ook steeds bij het schrijven en tekenen. • Goed richtingsgevoel = hij/zij weet dat we lezen en schrijven van links naar rechts. • Goed lichaamsschema = het kind kent zijn eigen lichaam, weet hoe het in elkaar zit, weet de lichaamsdelen te benoemen,… Bv kindtekening geeft een goed beeld van het eigen lichaamsschema.



Menstekening • Kennis van het lichaamsschema

• Herkenbaarheid • Samenhangend geheel • Detailweergave


Schrijfmotoriek • Goede grafomotoriek = goede motorische beheersing  tekenen, krullen tekenen, figuren natekenen,…



Ruimtelijke oriëntatie • = hoe voorwerpen een plaats hebben ten opzichte van elkaar • = hoe voorwerpen in relatie staan met het eigen lichaam • Begrijpen + uitvoeren • Begrippen : boven – onder, links – rechts,… • Constructie nabouwen en puzzels maken • Raamfiguren


Tijd en Ruimte • Goed tijdsbesef • Handelingen gebeuren in bepaalde volgorde • Begrippen : bv nu-straks-morgen, dag – nacht • Inzicht in chronologie van verhalen : verhaaltje logisch ordenen • Als ouder helpen : Gebruik ankerpunten (Sinterklaasverjaardag,..), kalender, spreek met je kind over tijd en ruimte. CLB GO! Rivierenland

Voorbereiden op rekenen • Tellen – terugtellen – doortellen

• Getalbeeld herkennen


Voorbereiden op rekenen • Kwalitatieve relaties

• Kwantitatieve relaties


Voorbereiden op rekenen • Als ouder helpen:  Je kind betrekken bij allerlei ‘telbare’ situaties, bv tafel dekken,…  Gezelschapspelletjes met dobbelsteen  Voorwerpen sorteren

 Gebruik van begrippen : veel – weinig, meer – minder,…



Voorbereiden op lezen en schrijven • Bewust worden van letters Bv ‘kijk daar staat de eerste letter van mijn naam’ • Verschillen en gelijkenissen kunnen horen Bv rijmen, een woord splitsen in klanken, luistersynthese (k-a-t) • Verschillen en gelijkenissen kunnen zien Bv verschil b-d, m-n, u-v


Letters herkennen


Visuele discriminatie : detailperceptie + richtingsverschillen

Visuele analyse


Auditieve discriminatie = rijmen

Auditieve analyse : van woorden in lettergrepen + van de beginklank van woorden


Voorbereiden op lezen en schrijven • Als ouder helpen :  een spelletje spelen bv lotto, puzzels,…  bibliotheekbezoek - voorlezen  rijmspelletjes  bij foutief taalgebruik is het beter het woord op de juiste wijze te herhalen dan je kind te wijzen op de fout (bv ik heb een taart gebakt  Wat heb je gebakken?)


Geheugen Visueel geheugen

Auditief geheugen

Als ouder helpen : memory, verhaaltje navertellen, versjes/liedjes, ’ik ga op reis en ik neem mee… ‘ CLB GO! Rivierenland

Werkhouding • Ook werkhouding is belangrijk: betrokken bezig zijn, volhouden, doorwerken, keuzes maken, interesse voor spel en werk, nauwkeurig en verzorgd werken. • Voldoende zelfstandigheid  Geef uw kind de kans om iets alleen te proberen  leidt tot meer zelfvertrouwen en succeservaringen  het kind leert systematisch te werk te gaan bij het zelfstandig oplossen van bepaalde problemen.

• Als ouder helpen : kleine opdrachtjes laten uitvoeren, eerst de puzzel afmaken en dan,… , aandacht vragen en laten volhouden bij het voorlezen van een verhaaltje CLB GO! Rivierenland

Sociale en emotionele ontwikkeling • • • • • •

Zelfvertrouwen hebben : leren praten voor een hele klas Opkomen voor zichzelf – weerbaar zijn Vlot contacten leggen – leren inleven in gevoelens Kunnen omgaan met regels en afspraken – leren beurt afwachten Conflicten leren oplossen Tegen eigen verlies kunnen - samen spelen is leren delen, geven en krijgen • Zich goed voelen op school, open staan voor nieuwe dingen • Plezier hebben • Als ouder helpen : help, steun, stimuleer, doe voor,…


Wanneer is een kind schoolrijp? • Gemiddeld na 3 jaar kleuteronderwijs • Deels neurologisch bepaald • Volgens wetgeving: ‘kind is schoolbekwaam in het jaar waarin het kind 6 jaar wordt.’ • Snelle evolutie mogelijk CLB GO! Rivierenland

Doorheen het schooljaar… • Bespreking resultaten school en CLB • Gesprek met ouders • Eventueel individueel onderzoek door CLB + doorverwijzing • Einde schooljaar: advies = OUDERS BESLISSEN

!!! Leerling is onvoldoende aanwezig op school (<220 halve dagen)  klassenraad van de school beslist over toelating in lager onderwijs. CLB GO! Rivierenland

Adviezen • Het kind is schoolrijp –

eerste leerjaar

• Het kind is bijna schoolrijp maar nog niet helemaal –

–

eerste leerjaar mits extra ondersteuning (in de school of buiten de school,…)

heel soms overzitten van de 3de kleuterklas

• Het kind is niet schoolrijp – –

3de kleuterklas overzitten of heel soms overstap naar een speelleerklasje kenmerken CLB GO! Rivierenland

Wat zijn mogelijke signalen van een niet schoolrijp kind ? • Vertoont uitvallen op de leervoorwaarden • Moeilijk begrijpen en uitvoeren van opdrachten • Zich moeilijk kunnen uiten • Niet geordend kunnen vertellen • Weinig concentratie & vlug afgeleid

• Rusteloosheid: opdrachten niet kunnen afwerken of ontvluchten, vlinderen, niet kunnen stilzitten • Nog zeer speels zijn • Onzeker, weinig zelfvertrouwen CLB GO! Rivierenland

Bedankt voor jullie aandacht !

Als we met z’n allen samenwerken aan een vlotte overgang tussen kleuterklas en lagere school, dan wordt de grote sprong slechts een kleine stap !!!!


Leen Smet

Recommend Documents